คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 1 -

คมอประกอบสอการสอนวทยาศาสตรและคณตศาสตร

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

วชาชววทยา

เรอง

การศกษาพนธประวต

โดย

อาจารย ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต

พทธศกราช 2555

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 2 -

สถานทใหความอนเคราะหภาพ/

ขอมล

ภาควชาพฤกษศาสตร

คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผใหความอนเคราะหภาพ/ขอมล อาจารย ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญกจ (ภาพปก)

กองบรรณาธการ รองศาสตราจารยนนทนา องกนนทน

รองศาสตราจารยสมตรา คงชนสน

ผชวยศาสตราจารยพชรา ลมปนะเวช

นางปรญญนช กลนรตน

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 3 -

ค าชแจง สอการสอนวชาชววทยาเรองการศกษาพนธประวต เปนตอนหนงของสอประกอบการสอน เรอง การศกษาพนธศาสตรของเมนเดล ซงมสอทงหมด 13 ตอน คอ

1. ประวตของเมนเดล และศพททเกยวของกบการถายทอดทางพนธกรรม 2. Test cross, Backcross, Reciprocal cross 3. ความนาจะเปนและกฎแหงการแยก 4. กฎแหงการรวมกลมอยางอสระ 5. การแสดงออกของยนแบบ Complete dominance, Incomplete dominance และ Codominance 6. มลตเปลแอลลล (Multiple alleles) 7. หมเลอดระบบ ABO (ABO blood group) 8. พอลยน (Polygene) 9. การถายทอดลกษณะพนธกรรมแบบ Sex influence และ Sex limited 10. ยนบนโครโมโซมเพศ (Sex linked gene) 11. ยนบนโครโมโซมเดยวกน (Linkage) 12. การศกษาพนธประวต 13. โรคทางพนธกรรม

คมอประกอบสอการสอน เรอง การศกษาพนธประวตน จดท าขนเพอชวยใหผสอนเขาใจ

จดประสงคและขอบเขตของเนอหาของสอประกอบการสอนทผลตขน อกทงเปนแนวทางใหผสอนน าสอ

การสอนไปใชไดอยางเหมาะสม รวมถงชวยใหผเรยนเขาใจและกระตนความสนใจเนอหาของบทเรยน

นอกจากน ยงสรางความเขาใจทถกตองเกยวกบศพททางวชาการทควรทราบ และเปดโอกาสใหผเรยน

ไดบรณาการความรทไดรบโดยการอภปรายรวมกน ซงหากบรรลวตถประสงคทกลาวมาขางตนแลว จะ

ท าใหการจดการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ

อาจารย ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต ผจดท าคมอ ผชวยศาสตราจารย ดร.พงศธารน โลหตระกล ผตรวจคมอ

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 4 -

สารบญ

หนา จดประสงค 5 ผลการเรยนรทคาดหวง 5 เนอหา 6 แนวทางในการจดการเรยนร 15 ภาคผนวก

ก. ค าอธบายศพท ข. แหลงเรยนรเพมเตม

27

รายชอสอการสอนวชาชววทยาจ านวน 77 ตอน 28

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 5 -

จดประสงค เพอใหผเรยนสามารถ

1. เขยนพนธประวตและอธบายสญลกษณตาง ๆ ในพนธประวตได 2. อธบายรปแบบการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมจากพนธประวตและสามารถท านายโอกาส

ของการเกดโรคในรนถดไปได 3. น าความรในการศกษาพนธประวตไปใชในชวตประจ าวนได

ผลการเรยนรทคาดหวง เมอผเรยนไดดสอประกอบการสอนตอนนแลวสามารถ

1. เขยนพนธประวตจากประวตครอบครวไดอยางถกตอง 2. วเคราะหพนธประวตวาเปนการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมในรปแบบใด 3. เขยนจโนไทปของแตละบคคลในพนธประวตไดถกตอง 4. ค านวณความนาจะเปนทแตละบคคลในครอบครวมโอกาสเกดลกษณะทสนใจศกษา

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 6 -

เนอหา

พนธประวต (pedigree) คอผงแสดงความสมพนธทางพนธกรรมของบคคลในครอบครว การศกษา pedigree เปนการศกษารปแบบการสบทอดทางพนธกรรมของลกษณะทสนใจในคนโดยการเกบขอมลจากการสมภาษณสมาชกในครอบครวทมลกษณะทสนใจศกษา จากนนน ามาสรางเปนแผนผงประวตของครอบครว โดยทสญลกษณทใชในการเขยน pedigree ดงรปท 1 การเขยน pedigree โดยสวนมากจะใหผชายอยทางซายและผหญงอยทางขวา ในแผนผงนประกอบไปดวยจ านวนชวรนหรอ generation ซงใชตวเลขโรมนแทนแตละชวรน จ านวนคนในแตละชวรน แสดงดวยตวเลขอารบค ดงรปท 2 ซงแสดงตวอยางของ pedigree ของครอบครวหนง ถาตองการบอกวาคนทเปนโรคมใครบางใน pedigree น จะสามารถบอกได นนคอ คนทเปนโรคไดแก I-2 II-5 III-3 และ III-4 เปนตน

รปท 1 สญลกษณทแสดงใน pedigree

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 7 -

รปท 2 ตวอยาง pedigree ทแสดงการสบทอดลกษณะทางพนธกรรมทสนใจ เชน โรคทางพนธกรรม

ในการเลอกฟโนไทปเขยน pedigree จะขนอยกบความสนใจของผศกษา ยกตวอยาง เชน

ลกษณะการมลกยม ความสามารถในการหอลน ตาบอดส หรออาจจะเปนโรคตาง ๆ เชนโรค

achondroplasia โรคความดนโลหตสงชนดทสบทอดทางพนธกรรม ซงเปนโรคทนาสนใจและมประโยชน

ทจะทราบวามประวตครอบครวทเปนโรคนหรอไม เพอการวางแผนปองกนโรค การเขยน pedigree เปน

สงทตามมาจากการเลอกฟโนไทปทสนใจ เพออธบายการสบทอดทางพนธกรรมของฟโนไทปนน ๆ ซง

จะตองมการรวบรวมขอมลของบคคลในครอบครวทแสดงฟโนไทปทสนใจ ท าโดยการสอบถามจาก

สมาชกในครอบครวทศกษา หรอในกรณทเปนโรคทางพนธกรรมโดยสวนมากแลวแพทยจะซกประวต

เกบเปนขอมลไว อยางไรกตาม การศกษาลกษณะทสนใจสวนใหญมกเปนลกษณะทมการสบทอดแบบ

ยนเดยว ซงหมายความวาลกษณะนน ๆ จะถกควบคมดวยยนเพยง 1 ค เมอไดพนธประวตแลวจะ

สามารถศกษาการสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดยว โดยพจารณา 2 ปจจย คอ ลกษณะทสนใจศกษา

เปนลกษณะเดนหรอลกษณะดอย และต าแหนงของยนทควบคมลกษณะทสนใจศกษาอยบนออโตโซม

หรอโครโมโซมเพศ

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 8 -

จากปจจยทงสองตามทกลาว ท าใหสามารถแบงรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมของคนจาก

การศกษาพนธประวตไดเปน 5 แบบ คอ

1. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนออโตโซม (autosomal dominant gene)

2. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม (autosomal recessive gene)

3. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนโครโมโซม X (X-linked dominant gene)

4. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซม X (X-linked recessive gene)

5. การสบทอดทางพนธกรรมของยนบนโครโมโซม Y (Y-linked gene)

1. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนออโตโซม

เปนรปแบบการสบทอดทพจารณาไดงายทสด โดยมลกษณะการสบทอดทางพนธกรรมดงตอไปน

(รปท 3)

- มการแสดงออกของลกษณะนนในทกรน โดยไมมการเวน คนทมลกษณะนนๆจะตองมพอหรอ

แมทมลกษณะนนดวย

- เพศหญงและเพศชายมโอกาสแสดงลกษณะนนๆไดเทาๆกน

- ลกของผทมลกษณะนน มโอกาสมลกษณะดงกลาว 50%

ตวอยางของลกษณะทางพนธกรรมทสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม ไดแก การหอลนได โรค

ทางพนธกรรมทมลกษณะการสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม ไดแก โรคคอเลสเทอรอลในเลอดสงชนดสบทอดทางพนธกรรม ซงสวนใหญเกดจากมวเทชนของยน low density lipoprotein receptor

(LDLR) โรค achondroplasia ซงเปนโรคทเกดจากมวเทชนของยน fibroblast growth factor

receptor 3 (FGFR3) ซงเปนสาเหตใหเกดความผดปกตของกระดกออนสงผลใหรางกายแคระแกรน โรคไหลตาย ซงเกดจากความผดปกตของการเหนยวน าไฟฟาในหวใจสงผลใหหวใจวายแบบ

เฉยบพลน ซงเกดจากมวเทชนของยน epicardium sodium channel (SCN5A) เปนตน

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 9 -

รปท 3 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม

2. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม

มลกษณะการสบทอดทางพนธกรรมดงน

- ลกษณะทสนใจหรอความผดปกตนนจะพบเฉพาะในบางรน

- คนทจะแสดงลกษณะดงกลาวจะตองมจโนไทปแบบ homozygous recessive เทานน ซงจะตอง

ไดรบยนดอยมาจากพอและแมซงสวนใหญพอและแมมกจะมลกษณะปกตแตเปนพาหะนนคอมจ

โนไทปเปนแบบ heterozygous (รปท 4)

- พบไดบอยในครอบครวทมการแตงงานกนเองในเครอญาต ซงเปนการเพมโอกาสใหยนดอยมา

เขาคกนในรนลก (รปท 5)

- การสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซมน ทงชายและหญงมโอกาสแสดงลกษณะไดเทาๆกน

ตวอยางการสบทอดแบบนไดแก ลกษณะผวเผอก (albino) โรคทาลสซเมย (thalassemia) ซง

รายละเอยดของโรคเหลานไดกลาวไวแลวในเรองโรคทางพนธกรรม

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 10 -

รปท 4 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม

รปท 5 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม ทมการแตงงานกนใน

เครอญาต

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 11 -

3. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนโครโมโซม X

โดยมลกษณะการสบทอดทางพนธกรรมดงน

- ผชายทมลกษณะสนใจเมอแตงงานกบหญงทไมมลกษณะทสนใจ ลกสาวจะมลกษณะทสนใจ

เหมอนกบพอ สวนลกชายจะไมแสดงลกษณะทสนใจทงหมด (รปท 6)

- ผหญงทแสดงลกษณะทสนใจสวนมากมจโนไทปอยในรปแบบ heterozygous ถาแตงงานกบ

ชายทไมมลกษณะทสนใจ ทงลกชายและลกสาวมโอกาสแสดงลกษณะทสนใจ เทา ๆ กน คอ

50%

โรคทมการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X นนคอนขางมนอย แตพอจะยกตวอยางได ไดแก โรคกระดกออนชนดสบทอดทางพนธกรรม (hypophosphatemia) เกดจากมวเทชนของยน PHEX ท าใหมกมการสญเสยฟอสฟอรสออกไปทางไต สงผลใหผปวยมระดบของฟอสฟอรสต ามาก จนเปนโรคกระดกออนในทสด รปท 6 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนโครโมโซม X

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 12 -

4. การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซม X โดยมลกษณะการสบทอดทางพนธกรรมดงน - พบในเพศชายมากกวาเพศหญงเนองจากผชายมโครโมโซม X เพยงแทงเดยว ดงนน ลกชายจะ

แสดงลกษณะทสนใจทนท เมอไดรบโครโมโซมทมยนดอยจากแม (รปท 7) - ในกรณของลกสาว จะตองพจารณาวาไดรบโครโมโซมทมยนดอยจากแมหรอไม และพจารณาวา

พอมโครโมโซม X ทมยนดอยหรอไม เพราะถาพอไมมลกษณะทสนใจ นนหมายถงโครโมโซม X ทพอสบทอดใหลกสาวไมมยนดอย ถงแมวาลกสาวจะไดโครโมโซม X ทมยนดอยจากแม ลกสาวกจะไมเปนโรค เปนเพยงพาหะเทานน

- ลกสาวจะแสดงลกษณะทสนใจ เมอจโนไทปเปน homozygous recessive กลาวคอ ไดรบโครโมโซมทมยนดอยจากทงพอและแม

ตวอยางการสบทอดลกษณะแบบน ไดแก ตาบอดส ซงเกดจากความผดปกตของสารสชนดรบสเขยวและสแดง โรคฮโมฟเลย ซงรายละเอยดของโรคไดกลาวไวแลวในเรองโรคทางพนธกรรม

รปท 7 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซม X

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 13 -

5. การสบทอดทางพนธกรรมของยนบนโครโมโซม Y

เปนรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมทงายตอการศกษาทสด ทงนเนองจากเปนการสบทอด

จากพอสลกชายเทานน (รปท 8) ตวอยางลกษณะทเปนการสบทอดบนโครโมโซม Y ไดแก โรคทม

พฒนาการของลกอณฑะบกพรอง

รปท 8 ตวอยาง pedigree แสดงรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมบนโครโมโซม Y

ถาพจารณา pedigree ทกรปแบบพรอมกน จะสงเกตเหนวา pedigree บาง pedigree อาจแสดง

ใหเหนรปแบบการสบทอดไดมากกวา 1 รปแบบ จงไมสามารถสรปไดวา ลกษณะทางพนธกรรม หรอ

โรคทแสดงใน pedigree นนๆ มการสบทอดเปนรปแบบใด ดงนน ในการศกษาการถายทอดลกษณะทาง

พนธกรรมหรอโรคทยงไมมผศกษามากอน จงไมควรดวนสรปผลจากการวเคราะห pedigree เพยง

ครอบครวเดยว เนองจากจ านวนสมาชกในครอบครวหนงๆ อาจนอยเกนไป จ าเปนตองมการเกบขอมล

จากหลายๆ ครอบครว และวเคราะห pedigree จากทกๆ ครอบครวรวมกนเสยกอนจงจะสามารถสรปได

วาลกษณะทางพนธกรรมหรอโรคนนๆ มการสบทอดในรปแบบใด

หลกการตรวจสอบรปแบบของการสบทอดทางพนธกรรมจาก pedigree

ขนตนใหก าหนดยนทควบคมลกษณะตามรปแบบการสบทอดทคาดวานาจะเปน เชนในกรณท

คาดวาลกษณะทสนใจนาจะเปนลกษณะเดน ก าหนดให ยนควบคมลกษณะผดปกตแทนดวย A และยน

ควบคมลกษณะ ปกตแทนดวย a ในทางตรงขาม ถาในกรณทคาดวาลกษณะทสนใจเปนลกษณะดอย

ก าหนดใหยนควบคมลกษณะปกตแทนดวย A และยนควบคมลกษณะผดปกตแทนดวย a จากนนให

เขยนจโนไทป ของทกคนโดยเรมเขยนจากคนททราบจโนไทปแนนอนกอน และมกจะเขยนจากสวนลาง

ของ pedigree ขนมา หากเขยนไดครบทกคนแสดงวารปแบบการถายทอดเปนไปตามทคาดหมาย (รป

ท 9)

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 14 -

จาก pedigree ในรปท 9 คาดวายนทควบคมลกษณะเปนยนดอยบนออโตโซม ดงนนจง

ก าหนดให A ควบคมลกษณะปกต และ a ควบคมลกษณะผดปกต ซงท าใหสามารถเขยนจโนไทปของ

ทกคนในครอบครวได pedigree นจงแสดงการสบทอดของยนดอยบนออโตโซม

ในกรณทคาดวา pedigree นสามารถแสดงการสบทอดของยนดอยบนโครโมโซม X ไดหรอไม

ก าหนดให XA ควบคมลกษณะปกต Xa ควบคมลกษณะผดปกต จะพบวาไมสามารถเขยนจโนไทปของ

II-1 ใหตรงกบฟโนไทปได เพราะ II-1 เปนผชาย จะตองไดรบโครโมโซม X จากแมเทานน และ แมของ

เขาคอ I-2 มลกษณะผดปกต ซงจะตองมจโนไทป XaXa จะตองใหโครโมโซม Xa แกเขา ซงจะตองท าให

เขามลกษณะทผดปกตทนท แตในความเปนจรงแลวเขามลกษณะทปกต ดงนน pedigree นจงไม

สามารถแสดงการสบทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X ได

รปท 9 การบอกรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมจาก pedigree โดยการเขยนจโนไทป

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 15 -

แนวทางในการจดการเรยนร

ผสอนเปดวดโอสอการสอนใหผเรยนดโดยอาจหยดวดโอทกครงทจบค าอธบายในแตละรปแบบการสบทอด จากนนใหรวมกนวเคราะห pedigree ในแตละรปแบบการสบทอด ดงตวอยางตอไปน การสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนเดนบนออโตโซม ตวอยาง

ค าถาม จาก pedigree นสามารถบอกไดหรอไมวาเปนการสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนเดนบนออโตโซมและสามารถเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X ไดหรอไม ค าตอบ เนองจากเปนการสบทอดทพบไดในทกรนและพบลกษณะดงกลาวไดทงในเพศหญงและเพศชายในโอกาสทเทากน จงกลาวไดวา pedigree นมการสบทอดทางพนธกรรมแบบยนเดนบนออโตโซม และไมสามารถเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซมเพศได เนองจากบคคล II-3 เปนชายทมลกษณะทสนใจสามารถถายทอดลกษณะนนใหแกบตรชายของเขาได ถาเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X จะไมเกดปรากฏการณน เนองจากพอจะใหโครโมโซม Y แกลกชาย

สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลทผดปกต ให a แทน แอลลลทปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนเดนบนออโตโซม

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 16 -

ถาตองการทราบวา pedigree นสามารถเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซมไดหรอไม สามารถท าไดโดยเขยนจโนไทปเชนเดยวกน ตามหลกการดงน ให A แทน แอลลลปกต ให a แทน แอลลลผดปกต

ซงจะเหนวา สามารถเขยนจโนไทปส าหรบการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซมไดเชนเดยวกน

แตถาพจารณาความเปนไปไดแลว pedigree นมโอกาสทจะมรปแบบการสบทอดทางพนธกรรมเปนแบบยนเดนบนออโตโซมมากกวาเนองจากถาจะมการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม คสมรสของบคคลในครอบครวนทกคนจะตองเปนพาหะ ซงอาจเกดขนไดถาเปนโรคทมความชกในพนทหนงๆ แตอาจเปนไปไดยากในลกษณะทสนใจทวไป และโดยเกณฑการศกษาทางพนธศาสตร บคคลทวไปทไมมประวตความ

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 17 -

ผดปกตในครอบครวจะถอวามจโนไทปปกต ดงนนคสมรสของบคคลในครอบครวนทกคนจะถอวาม จโนไทป AA ซงท าใหไมสามารถเขยนจโนไทปของทกคนใน pedigree นได แตอยางไรกตาม การศกษาลกษณะการสบทอดทางพนธกรรมในลกษณะทสนใจ ยงไมสามารถสรปไดจาก pedigree เพยง 1 pedigree การสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม

ค าถาม จาก pedigree นสามารถบอกไดหรอไมวาเปนการสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม ค าตอบ การสบทอดลกษณะทสนใจนเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม เนองจากในชวรนท 1 บคคลทงสองไมมผใดมลกษณะทสนใจแตสามารถมลกทมลกษณะดงกลาว คอบคคลท II-2 สวนบคคลท II-3 ถงแมจะปกต แตเมอแตงงานกบบคคลท II-4 ซงมลกษณะทสนใจปรากฏท าใหมลกทมลกษณะดงกลาวได คอบคคล III-1

สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลปกต ให a แทน แอลลลผดปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนดอยบนออโตโซม

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 18 -

ถาตองการทราบวา pedigree นสามารถเปนการสบทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X ไดหรอไม สามารถท าไดโดยเขยนจโนไทปเชนเดยวกน ตามหลกการดงน ให XA แทน แอลลลปกต ให Xa แทน แอลลลผดปกต จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป

จะพบวาจโนไทปของ III-1 ขดแยงกบฟโนไทป กลาวคอ บคคลท III-1 เปนเพศหญงตองไดรบโครโมโซม X จากพอ คอ บคคลท II-3 ซงมโครโมโซม X ทมยนควบคมลกษณะดงกลาวทเปนปกต (XA) แตถาเปนการสบทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X บคคล III-1 จะตองมจโนไทปไดเพยงแบบเดยวคอ XaXa นนคอจะตองไดรบ Xa จากพอ จงไมสามารถเขยนจโนไทปใหสอดคลองกบฟโนไทปทปรากฏได ดงนนจงสรปไดวา pedigree นไมสามารถแสดงถงการสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซม X ได

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 19 -

การสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนเดนบนโครโมโซม X ค าถาม จาก pedigree น สามารถบอกไดหรอไมวาเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X ค าตอบ pedigree นคอนขางเดนชดส าหรบการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X เนองจากเมอพจารณาบคคลท I-2 ซงเปนผหญงมลกษณะทสนใจสามารถถายทอดลกษณะนนใหทงลกชายและลกสาวของเธอ ซงถาพจารณาเพยงชวรนท 1 และชวรนท 2 จะไมสามารถกลาวไดวาเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X หรอออโตโซม แตเมอพจารณาบคคลท II-4 ซงเปนชายทมลกษณะทสนใจสามารถสบทอดลกษณะดงกลาวใหลกสาวเทานน จงท าใหสามารถกลาวไดวาลกษณะทสนใจ นาจะมโอกาสเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X มากกวาสบทอดบนออโตโซม

สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน ให XA แทน แอลลลผดปกต ให Xa แทน แอลลลปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป จะเหนไดวาสามารถเขยนจโนไทปไดครบทกคน จงกลาวไดวา pedigree นมโอกาสความเปนไปไดสงทจะมรปแบบการสบทอดแบบยนเดนบนโครโมโซม X

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 20 -

การสบทอดลกษณะทางพนธกรรมแบบยนดอยบนโครโมโซม X ค าถาม จาก pedigree น สามารถบอกไดหรอไมวาเปนการสบทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X ค าตอบ สามารถบอกไดอยางชดเจน เนองจากบคคล I-2 เปนหญงมลกษณะทสนใจ ลกชายทง 2 คนของเธอมลกษณะดงกลาวเชนเดยวกน ในขณะทลกสาวทงหมดไมมลกษณะดงกลาวปรากฏ แตบคคล II-2 เมอมบตรสามารถสบทอดลกษณะดงกลาวใหแกบตรชายคนหนงของเธอได คอบคคล III-1 ซงหมายความวา บคคล II-2 เปนพาหะของลกษณะดงกลาว และยนทควบคมลกษณะนอยบนโครโมโซม X จงท าใหบคคล I-2 และ II-2 ซงเปนหญงสามารถสบทอดลกษณะทสนใจใหแกลกชายของเขาได ในขณะทบคคล II-5 ซงเปนชายและมลกษณะทสนใจสามารถสบทอดลกษณะดงกลาวใหแกลกสาว (บคคล III-6) ของเขาได และเมอเขาแตงงานกบบคคล II-6 ซงมลกษณะทสนใจเชนกน บคคล II-6 น สามารถสบทอดลกษณะทสนใจใหแกทงลกสาวและลกชายของเธอ

สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน ให XA แทน แอลลลปกต ให Xa แทน แอลลลผดปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป จะเหนไดวาสามารถเขยนจโนไทปไดทกคนใน pedigree น จงกลาวไดวา pedigree นสามารถเปนการถายทอดแบบยนดอยบนโครโมโซม X ได

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 21 -

แบบฝกหดฝกเขยน pedigree

ลงส ช โรงพยาบาล

ส ส ส ช

ส ช

ส ส

ส ส ช ส ช

ช ส ช ช ช

ส ส ช

ช ช ช ส ช ช ใหผเรยน

เขยน pedigree และพจารณาวาเปนการสบทอดทางพนธกรรมแบบใด

ค าตอบ

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 22 -

เปนการสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม เนองจากลกษณะปรากฏในทกชวรนและหญงชายมโอกาสเกดโรคไดเทากน สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนเดนบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลทผดปกต ให a แทน แอลลลทปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนเดนบนออโตโซม

แบบฝกหดวเคราะห pedigree ตวอยางท 1

Pedigree นเปนการสบทอดทางพนธกรรมแบบใด

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 23 -

ค าตอบ การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม เนองจากคนท I-1 และ I-2 ไมมลกษณะทผดปกต แตมลกทมความผดปกตไดถง 2 คน คอ คนท II-1 และ II-3 แสดงวาทง คนท I-1 และ I-2 เปนพาหะของการเกดโรค สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลปกต ให a แทน แอลลลผดปกต จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนดอยบนออโตโซม

ตวอยางท 2 Pedigree นเปนการสบทอดทางพนธกรรมแบบใด และแตละบคคลมจโนไทปเปนแบบใด

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 24 -

ค าตอบ การสบทอดทางพนธกรรมแบบยนดอยบนออโตโซม เนองจากมการขามลกษณะท

ผดปกตไป 2 ชวรน คอ ชวรนท II และ III และไปปรากฏลกษณะดงกลาวทช วรนท IV ซงหมายถงการทบคคลในชวรนท II และ III เปนพาหะของโรคน สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลปกต ให a แทน แอลลลผดปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนดอยบนออโตโซม

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 25 -

ตวอยางท 3

จาก pedigree ขางลาง จงตอบค าถามตอไปน

1. Gene ทท าใหผดปกตเปน dominant หรอ recessive

2. จงเขยน genotype ของแตละคน

3. ถา II-3 แตงงานกบ II-4 มบตรคนท 5 โอกาสทจะมลกษณะผดปกตเปนเทาใด

4. ถา III-4 แตงงานกบคนทเปน heterozygous ลกมโอกาสผดปกตเทาใด

ค าตอบ 1) recessive

2) สามารถเขยนจโนไทปของบคคลในครอบครวนได จากการสงเกต pedigree ตามทกลาวขางตน เนองจากคาดวานาจะเปนการสบทอดแบบยนดอยบนออโตโซม ดงนนการเขยนจโนไทปมหลกการดงน

ให A แทน แอลลลปกต ให a แทน แอลลลผดปกต

จากนนเขยนจโนไทปใต pedigree ไดดงรป ซงจะเหนไดวา สามารถเขยนจโนไทปตามลกษณะทสนใจไดทกคน ดงนน pedigree นจงสามารถเปนการถายทอดแบบยนดอยบนออโตโซม

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 26 -

3) พจารณาท II3 และ II4 ซงทงสองมจโนไทปเปน Aa ซงสามารถเขยนแสดงไดดงน Aa X Aa เซลลสบพนธ A, a A, a จโนไทปลก AA, Aa, Aa, aa ฟโนไทปลก AA, Aa, Aa แสดงลกษณะปกต และ aa แสดงลกษณะผดปกต ดงนน

โอกาสทลกแสดงลกษณะผดปกตเทากบ 1/4 4) คนท III-4 จะตองมจโนไทป Aa เทานน จงจะสามารถมลกทมโอกาสผดปกตได ถาเขามจโน

ไทป AA จะไมสามารถมลกทผดปกตได ถา III-4 มจโนไทป Aa แตงงานกบคนทเปน heterozygous (Aa) สามารถหาโอกาสทเขาจะมลกผดปกตไดดงน

พจารณาตงแต II-3 แตงงานกบ II-4 ดงขอ 3 จะเหนวา โอกาสทลกของทงคจะเปนปกตโดยโอกาสทจะมจโนไทป Aa เทากบ 2/3 และโอกาสทจะมจโนไทป AA เทากบ 1/3

เมอ III-4 แตงงานกบคนทเปน heterozygous Aa สามารถแสดงไดดงน 2/3 Aa X 1 Aa

เซลลสบพนธ A, a A, a ฟโนไทปลกผดปกต 1/4 aa เมอพจารณาทง พอ แม และ ลก โอกาสทลกของ III-4 จะผดปกต เทากบ 2/3 X 1 X 1/4 เทากบ 1/6

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 27 -

ภาคผนวก

ก. ค าอธบายศพท

Pedigree พนธประวต

ผงแสดงความสมพนธทางพนธกรรมของบคคลในครอบครว

Genotype จโนไทป

แบบขององคประกอบทางพนธกรรม ประกอบดวยคของแอลลลของยนรป แบบตาง ๆ ทบงบอกถงลกษณะพนธกรรมของสงมชวต

Phenotype ฟโนไทป

ลกษณะของสงมชวตทมองเหนหรอตรวจสอบได เกดจากพนธกรรมและสงแวดลอม

Autosomal dominant gene ยนเดนทมต าแหนงอยบนออโตโซม Autosomal recessive gene ยนดอยทมต าแหนงอยบนออโตโซม X-linked dominant gene ยนเดนทมต าแหนงอยบนโครโมโซม X บรเวณทไมมคกบ Y X-linked recessive gene ยนดอยทมต าแหนงอยบนโครโมโซม X บรเวณทไมมคกบ Y Y-linked gene ยนทมต าแหนงอยบนโครโมโซม Y แตไมมบนโครโมโซม X

ข. แหลงเรยนรเพมเตม 1. เตอนจต ค าพทกษ ปต ธวจต และ ธรวรรธน ขนทอง. พนธศาสตรทางการแพทย. พมพครงท 1

โรงพมพมหาวทยาลยขอนแกน 2. นเรศร สขเจรญ อภวฒน มทรางกร และ ยง ภวรวรรณ. อณชววทยางการแพทย. พมพครงท 1.

บรษท เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคชน จ ากด 3. Snustad, D.P. and Simmons, M.J. Principles of Genetics. 3rd edition. John Wiley &

Sons, Inc, USA 4. Russell, P.J.1999.Fundamentals of Genetics. 2nd edition. Addison Wesley Longman,

Inc, USA

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 28 -

รายชอสอการสอนวชาชววทยาจ านวน 77 ตอน (ประจ าปงบประมาณ 2555)

ตอนท ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

1 สงมชวตคออะไร รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 2 การเกบรวบรวมขอมล การแปลผล และการสรปผลการ

ทดลอง ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

3 ความแตกตางระหวางกลองจลทรรศนแบบใชแสง กบกลองจลทรรศนอเลกตรอน

อ.ดร.จรารช กตนะ

4 สารอนทรยในสงมชวต อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด 5 กรดไขมน (fatty acid) ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร 6 triacylglygerol และ phospholipid ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร 7 ออรแกเนลลทเกยวของกบการควบคมและการสงเคราะห

โปรตน ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

8 ออรแกเนลลทเกยวของกบการสงเคราะหและขนสงโปรตนออกนอกเซลล

ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

9 ออรแกเนลลทเกยวของกบการเปลยนรปพลงงาน อ.ดร.จรารช กตนะ 10 ไซโตสเกเลตลกบการคงรปและการเคลอนทของเซลล อ.ดร.จรารช กตนะ 11 โครงสรางของเยอหมเซลล อ.ดร.จรารช กตนะ 12 โครงสรางและหนาทของผนงเซลล ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร 13 การกนอาหารและการยอยอาหารของสตวทมทางเดนอาหาร

ไมสมบรณ ผศ.ดร.พชน สงหอาษา

14 ทางเดนอาหารของสตวมกระดกสนหลงบางชนด ผศ.ดร.พชน สงหอาษา 15 redox reaction ในเซลล อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด 16 กระบวนการ glycolysis อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด 17 Krebs cycle อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด 18 fermentation และ anaerobic respiration อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด 19 การล าเลยงและการแลกเปลยนแกส รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 20 ของเสยและการขบถายในสตว รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 21 การรกษาสมดลของน าและเกลอแรในสตว รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 22 หวใจของสตวมกระดกสนหลง รศ.ดร.วทยา ยศยงยวด 23 หลอดเลอด และความดนเลอด รศ.ดร.วทยา ยศยงยวด 24 กลไกการสราง และการท างานของแอนตบอด รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 29 -

ตอนท ชอตอน อาจารยผจดท าสอ 25 ระบบตาง ๆ ของรางกาย : กายวภาคกบ รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 26 การเคลอนทของสงมชวตเซลลเดยว และสตวไมมกระดกสนหลง รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 27 การเคลอนทของนก รศ.วณา เมฆวชย 28 วงจรประสาทและระบบประสาทสตว อ.ดร.นพดล กตนะ 29 สมองสตวและคน อ.ดร.นพดล กตนะ 30 ตาและการมองเหน รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล 31 บทบาทของฮอรโมนในการควบคมระบบสบพนธ ศ.ดร.สจนดา มาลยวจตรนนท 32 การท างานเปนทมของฮอรโมนเพอควบคมภาวะดลยภาพ

ของรางกาย ศ.ดร.สจนดา มาลยวจตรนนท

33 การสบพนธแบบอาศยเพศและระบบสบพนธ ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย 34 การปฏสนธ ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย 35 การเจรญระยะตนของเอมบรโอ (Early embryonic

development) ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

36 การเจรญระยะหลงเอมบรโอ (Post embryonic development)

ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

37 โครงสรางและหนาทของล าตน ผศ.ดร.มานต คดอย 38 โครงสรางและหนาทของใบ ผศ.ดร.มานต คดอย 39 ธาตอาหารของพช อ.ดร.อญชล ใจด 40 การล าเลยงในโฟลเอม รศ.ดร.ปรดา บญ-หลง 41 ความสามารถในการดดกลนแสงของสารสชนดตาง ๆ รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย 42 กระบวนการเกดโฟโตเรสไพเรชน รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย 43 ค าถามทบทวน Photosynthesis รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย 44 วฏจกรชวตของพชดอก ผศ.ดร.ตอศกด สลานนท 45 การเกดและโครงสรางเมลด อ.ดร.สรอยนภา ญาณวฒน 46 การพกตวของเมลด ผศ.ดร.กนกวรรณ เสรภาพ 47 ไซโทไคนน ผศ.พชรา ลมปนะเวช 48 จบเบอเรลลน ผศ.ดร.กนกวรรณ เสรภาพ 49 กรดแอบไซซก อ.ดร.อญชล ใจด 50 เอทลน ผศ.ดร.กนกวรรณ เสรภาพ 51 Testcross, Backcross, Reciprocal cross อ.ดร.วราลกษณ เกษตรานนท 52 การแสดงออกของยนแบบ Complete dominance,

Incomplete dominance และ Codominance อ.ดร.วราลกษณ เกษตรานนท

คมอสอการสอนวชาชววทยาโดยความรวมมอระหวาง

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- 30 -

ตอนท ชอตอน อาจารยผจดท าสอ 53 การถายทอดลกษณะพนธกรรมแบบ Sex influence, Sex

limited และยนบนโครโมโซมเพศ (Sex linked gene) อ.ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญกจ

54 ยนบนโครโมโซมเดยวกน (Linkage) อ.ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญกจ

55 การศกษาพนธประวต อ.ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต 56 ความสมพนธระหวางยน ดเอนเอ โครโมโซม และจโนม อ.ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญกจ

57 การจ าลองตวของดเอนเอ (DNA Replication) ผศ.ดร.รชนกร ธรรมโชต 58 การสงเคราะหโปรตนและมวเทชนระดบยน ผศ.ดร.รชนกร ธรรมโชต 59 มวเทชนระดบโครโมโซม ผศ.ดร.รชนกร ธรรมโชต 60 โรคทางพนธกรรม อ.ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต 61 อาณาจกรพช ผศ.ดร.ตอศกด สลานนท 62 ก าเนดของโลกและสงมชวต ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ 63 ววฒนาการของสตว ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ 64 ความหมาย / ความส าคญของพฤตกรรมตอการด ารงชวต รศ.ดร.อษณย ยศยงยวด 65 บทบาทของพนธกรรมและประสบการณตอพฤตกรรมของ

สตว รศ.ดร.อษณย ยศยงยวด

66 ไบโอมในน า ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร 67 การส ารวจระบบนเวศแหลงน า ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร 68 ระบบนเวศปาไม ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร 69 การถายทอดพลงงาน ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ 70 ประสทธภาพในการถายทอดพลงงาน ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ 71 วธการหาคาความหนาแนนของประชากรโดยวธการท า

เครองหมายและจบซ า (mark-recapture method) รศ.ดร.ก าธร ธรคปต อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

72 รปแบบการกระจายตว (dispersion pattern) ของสมาชกในประชากร

รศ.ดร.ก าธร ธรคปต อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

73 การอยรอด (survivorship) ของประชากร รศ.ดร.ก าธร ธรคปต อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

74 ประชากรมนษย (human population) รศ.ดร.ก าธร ธรคปต อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

75 ทรพยากรน า อ.ดร.พงษชย ด ารงโรจนวฒนา 76 ทรพยากรปาไม อ.ดร.พงษชย ด ารงโรจนวฒนา 77 ชนดพนธตางถน ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร