ها گزینه و ها بینی پیش/ ۲۰۱۷ سال در آسیا غرب در امریکا های سیاست

الملل بین روابط اندیشکده مدیر زواری؛ عبدالمجید سید

انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور جدید امریکا و آغاز به کار دولت وی، گستره وسیعی از تردیدها و عدم قطعیت ها را وارد : الملل بین روابط اندیشکده

غرب آسیا با یکا را در عرصه سیاست بین الملل کرده است. در حالی که انتخاب هیالری کلینتون به مقام ریاست جمهوری می توانست پیش بینی سیاست های احتمالی امر

موضوع، پیش بینی سیاست اطمینان بیش تری همراه سازد، ریاست جمهوری ترامپ می تواند این منطقه را با دوره ای از عدم قطعیت و حتی بی ثباتی روبه رو کند. همین

.را بسیار دشوار ساخته است ۲۰۱۷خارجی امریکا در منطقه طی سال

ر خصوص سیاست خارجی اما به رغم این دشواری، در نوشتار حاضر تالش شده تا به پیش بینی ها و تحلیل های ارائه شده از سوی اندیشکده های معتبر بین المللی د

.ایاالت متحده امریکا در غرب آسیا طی سال پیش رو پرداخته شود

ری بر پیش بینی ها و تحلیل های ارائه شده در خصوص سیاست خارجی امریکا در غرب آسیا در سال پیش رو در این نوشتار تالش بر آن است که در ابتدای امر، به مرو

.بپردازیم و در پایان، نگاهی مقایسه ای نیز نسبت به آن ها ارائه نماییم

استراتفور

.بله جدی تر با داعش متمرکز شده استبر تداوم درگیری امریکا در غرب آسیا و مقا ۲۰۱۷استراتفور در پیش بینی خود درخصوص سال

نخواهد بود. با این حال، این کشور در تعامل خود عاقالنه تر عمل خواهد کرد و به دیگر کشورها ۲۰۱۶در خاورمیانه کم تر از سال ۲۰۱۷درگیری ایاالت متحده در سال

سوریه بازی می کند؛ رقابتی که همسایگان و کشورهای دورتر را نیز درگیر خود -گ عراقنیز فرصت نفوذ در این منطقه را خواهد داد. رقابت، نقش اول را در میدان جن

.خواهد کرد

.ش خواهد دادگسترش جنگ در درون سوریه و عراق، تنش های فرقه ای را در این کشورها تشدید می کند و رقابت های جاری بین ترکیه و ایران را نیز افزای

.، سالی است که می توان به پایان شش سال جنگ داخلی در سوریه امیدوار بود۲۰۱۷و آزادی حلب، برخی کارشناسان معتقدند سال در پی موفقیت های ارتش سوریه

را تغییر تواند موازنه قدرت در این کشور جنگ زده در مقابل، برخی هم با اشاره به دشواری های پاک سازی مناطق مختلف از تروریست ها، معتقدند هنوز مسائل زیادی می

.دهد

ما هم با پشتیبانی از برخی گروه های خاص، به مقابله با داعش خواهد پرداخت. برای مثال، واشنگتن به بازگشت نیروهای کرد ادامه می دهد، ا ۲۰۱۷امریکا در سال

.حمایت خود از شورشیان در ادلب را محدود خواهد کرد

هم حمایت از گروه های رادیکالی را که از سوی امریکا طرد شده اند افزایش خواهند داد و در نتیجه این موضوع به در واکنش به این راهبرد، عربستان، ترکیه و قطر

.افزایش عناصر تندرو و کاهش مشارکت واشنگتن در سوریه دامن خواهد زد

(۱زهایی هم چون کاهش تحریم ها افزایش خواهد داد)هم چنین این موضوع، قدرت چانه زنی روسیه را برای افزایش همکاری های تاکتیکی و مطالبه امتیا

(EGIC)فارس خلیج -اروپا اطالعات مرکز

در واشنگتن احتمالی های سیاست بررسی به رو پیش سال در منطقه در امریکا های سیاست خصوص در خود های بررسی در فارس خلیج –اندیشکده مرکز اطالعات اروپا

بعد از قدرت گرفتن ترامپ می پردازد و بر عدم اطمینان در خصوص سیاست های ترامپ در منطقه خلیج فارس و احتمال افزایش چالش فارس خلیج عربی کشورهای قبال

.کند ها و بی ثباتی ها تأکید می

ادامه این سنت اطمینان ندارند؛ چرا که ترامپ به باور نگارنده این مطلب، به طور سنتی جمهوری خواهان حمایت بیش تری از اعراب دارند، ولی در مورد ترامپ، اعراب از

. هم چنین تصویب قانون فردی ضد اسالمی است و پوپولیسم او در فضایی شکل گرفته که نفرت از عربستان به دلیل مشارکت در حوادث یازده سپتامبر افزایش یافته است

.ت های ترامپ در مورد کشورهای عضو شورای همکاری رقم زده استجاستا هم عامل دیگری است که نگرانی های زیادی را در مورد آینده سیاس

پرداخت و حتی انتخاب او برای به باور وی، اگر چه احتمال دارد ترامپ ساختار امنیتی جهان را تغییر دهد، اما کم تر به امور داخلی کشورهای عضو شورای همکاری خواهد

.ملی گراها فرصت بزرگی به حساب می آید

وده و فشار مپ با توافق هسته ای ایران برای کشورهای شورای همکاری مثبت ارزیابی می شود و ممکن است ترامپ تحریم های بیش تری بر ایران اِعمال نمضدیت ترا

گین نماید و بی نظمی، آشوب و بی ثباتی بیش تری را بر سپاه پاسداران انقالب اسالمی ایران وارد کند؛ اما از سوی دیگر این احتمال وجود دارد که این رفتار ایران را خشم

.را در منطقه باال ببرد

.ایجاد خواهد کرد در انتها باید گفت معلوم نیست آیا ترامپ روابط امریکا با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را تقویت خواهد کرد یا موانعی را برای آن

(۲بی ثباتی و چالش در سطح جهانی خواهد بود که کشورهای شورای همکاری نیز از آن مصون نخواهند ماند)به باور نویسنده، ریاست جمهوری ترامپ، آغاز دوره ای از

خاورمیانه مؤسسه

مورد در این سیاست ها را مؤسسه خاورمیانه در تبیین نگاه خود به سیاست های امریکا در سال پیش رو به تحلیل سیاست های احتمالی ترامپ پرداخته و تناقض های مهم

.تأکید قرار می دهد

ترامپ در قبال سوریه، اولویت به اعتقاد نگارنده، ترامپ عالقه مند به همکاری با روسیه است، اما اعضای گروه وی دیدگاه های محتاطانه ای در قبال مسکو دارند. سیاست

اشته باشند، اما هم زمان گروه ترامپ خواهان نادیده گرفتن برجام و ایستادگی در دادن به تعامل به روسیه و ایران است و وی عالقه مند است که آن ها نقش پیشتاز را د

.مقابل تهران هستند

ا با این کشورها را دچار مشکل نویسنده تأکید دارد که دولت ترامپ برای جنگ با تروریسم به متحدان مسلمان امریکا نیاز دارد، اما غرایز ضد اسالمی ترامپ روابط امریک

ی با روس ها در د و این کشورها در داخل نیز تضعیف خواهند شد. هرچند دولت ترامپ جنگ با تروریسم را در اولویت قرار داده است، اما تمایل آن به همکارخواهد کر

.سوریه سبب تقویت افراط گرایان خواهد شد

سالمی ترامپ، مشوق های جدیدی را در اختیار خواهند داشت تا از طریق آن بتوانند نکته مهم دیگر این که گروه هایی مانند داعش و القاعده با توجه به لفاظی های ضد ا

(۳حمله هایی در داخل امریکا ترتیب دهند و این موضوع باعث خواهد شد تا سیاست های ضد اسالمی کاخ سفید تقویت شود)

(GPF)ژئوپلیتیک های آینده

ایاالت متحده امریکا در سال پیش رو در قالب روندهای کالن منطقه ای و ظرفیت های خاص امریکا پرداخته و از مرکز آینده های ژئوپلیتیک به ارزیابی سیاست خارجی

.دهد می قرار ما فراروی -داعش بر تأکید با –این رو تحلیل جامع تری در خصوص سیاست های امریکا در منطقه

اعش، پیشنهاد اعزام صدها هزار نیرو برای نابودی داعش در رقه را نداده است. در مقابل، وی در پی نابود ساختن به اعتقاد نگارنده، ترامپ به رغم تأکید بر مقابله جدی با د

سوریه داشته باشد، ارتش داعش با حداقل هزینه و تمرکز بر مسائل داخلی امریکاست. اما حتی در صورتی که ترامپ بخواهد مداخله نظامی گسترده ای در مقابل داعش در

یرو نباشد، غلبه بر داعش، کا از سربازان و عمق عملیاتی الزم برای درگیری در جنگی جدید برخوردار نیست. بر این اساس، در حالی که امریکا قادر به فراهم ساختن نامری

وهای گسترده ای را به صحرای سوریه اعزام نیازمند مشارکت جنگجویان محلی است. این در حالی است که ارتش امریکا در جایگاهی نیست که برای غلبه بر داعش، نیر

.کند و دولت امریکا نیز در وضعیتی نیست که بتواند این گونه اعزام نیروها را برای مردم خود توجیه نماید

ونالد ترامپ توافق هسته ای ایران را بر این مبناست که دولت امریکا ائتالف سازی با متحدین خود در منطقه را با حمایت محدود در دستور کار قرار داده است. هر چند د

عربستان سعودی به نمی خواهد اما این کشور شریک مهمی برای جنگ در مقابل داعش است. ترکیه نیز بازیگری محوری از منتظر ترامپ است اما رژیم صهیونیستی و

.دلیل توانایی عملیاتی کم تر، اهمیت کم تری در این خصوص برای ترامپ دارند

اهد شد. در نتیجه امریکا نمی نتیجه گیری نهایی نویسنده این است که با این شرایط، خاورمیانه هم چنان در هرج و مرج به سر می برد و به این زودی ها نیز باثبات نخو

.تواند تمام منابع خود را به این منطقه اختصاص دهد

:اهد داشتبنابراین ترامپ سه گزینه در برخورد با داعش در اختیار خو

همکاری با قدرت های منطقه ای و طرف های مختلف برای حمله با داعش؛

رها کردن داعش و امکان دادن به قدرت های منطقه ای برای برخورد با آن؛ و

اختصاص دادن نیروهای نظامی بسیار بیش تر برای پیش برد جنگ.

(۴ترامپ است) به زعم این مرکز، گزینه نخست، تنها گزینه ممکن و کارامد

المانیتور

، بر رابطه مثبت ترامپ و رهبران رژیم صهیونیستی و بازسازی روابط واشنگتن با ۲۰۱۷المانیتور در پیش بینی خود در خصوص سیاست های امریکا در منطقه طی سال

.دولت های اقتدارگرای منطقه تأکید می کند

ش برای توقف و مقابله با گسترش شهرک سازی صهیونیست ها نشان نداده، این موضوع می تواند به قیام دیگری از با توجه به این که دولت آتی ترامپ، تمایلی به تال

.کنندسوی فلسطینی ها منجر شود. هم چنین به نظر می رسد قانون گذاران امریکایی در نظر دارند هرگونه اقدام و اراده ضد اسراییلی را مجازات

اند و به این ترتیب هرگونه شانسی از جنبش های منتظره بهار عربی، هر دو حزب امریکا به اتحاد با دولت های اقتدارگرای منطقه متمایل گشتههم چنین پس از وقایع غیر

(۵اسالمی منطقه برای نشان دادن تعهد خود به دموکراسی از آنان سلب خواهد شد)

ریویو قاهره

، بر افزایش عدم ۲۰۱۷در پیش بینی خود درباره سیاست های ایاالت متحده امریکا در غرب آسیا طی سال -امریکایی قاهره دانشگاه به وابسته –اندیشکده قاهره ریویو

.تأکید می کند قطعیت و بی ثباتی در منطقه در نتیجه ی فقدان نگاه مشخص و منسجم ترامپ به غرب آسیا و تأثیرپذیری سیاست های امریکا از سایر بازیگران

اری آینده این اد نگارنده، ترامپ منطقه آشوب ناک، ن خشونت زده و نامطمئن غرب آسیا را با عدم قطعیت های بیش تری روبه رو می کند و به همین سبب دشوبه اعتق

کشورهای عربی و منازعه های منطقه نیز افزایش خواهد یافت. در حالی که جریان انرژی و امنیت رژیم صهیونیستی تا حد زیادی در شرایط کنونی تضمین شده است،

می کند؛ زیرا او هیچ آرمان سیاسی منطقه ای، اهمیت چندانی برای بازیگرانی مانند امریکا ندارد. روی کار آمدن دونالد ترامپ در امریکا، غرب آسیای آشفته را آشفته تر هم

.بود که رویکرد آن ها به غرب آسیا هم چندان روشن نیستواضحی در منطقه ندارد و در نتیجه سخت تحت تأثیر مشاوران و مقام هایی خواهد

ان، ترکیه و رژیم صهیونیستی در دوره ترامپ، سیاست های امریکا در منطقه عمدتاً سیاست های واکنشی به رفتارهای قاطعانه تر بازیگرانی هم چون روسیه، ایران و عربست

بیش تر بر مسائل داخلی و توجه به مسائل خارجی نوسان خواهد داشت و پیامدهای منفی این وضعیت بیش از خواهد بود و به همین دلیل دولت ترامپ دایماً بین تمرکز

(۶همه گریبان گیر سوریه، عراق و یمن می شود)

سیندیکیت پراجکت

بر مسائل داخلی تأکید کرده است، اما غرب آسیا اندیشکده پراجکت سیندیکت در خصوص سیاست های ترامپ در منطقه چنین عنوان می کند که هر چند ترامپ بر تمرکز

آسیا کشیده خواهد شد که این یکی از مهم ترین حوزه هایی است که ترامپ نمی تواند آن را فراموش کند. از این رو با توجه به بحران سوریه، امریکا حتماً به سوی غرب

:امر دو دلیل عمده دارد

بهتر از اسد باشد؛ و امریکا هم پیمان میانه رویی ندارد که

فاصله بسیاری تا شکست داعش وجود دارد.

ری خواهانی هم چون مک کین سیاست های آینده ترامپ در سوریه متأثر از پوتین خواهد بود، ولی او باید وابستگی اش به روسیه را از بین ببرد؛ چرا که محال است جمهو

(۷اجازه دهند ترامپ وارد مذاکره با پوتین شود و این تصمیم می تواند به تجزیه ناتو منجر شود)

(CSIS)المللیبین و هبردیرا مطالعات مرکز

در مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی به چالش های مختلف دولت امریکا در منطقه غرب آسیا در سال پیش ۲۰۱۷آنتونی کردسمن در پیش بینی خود در خصوص سال

:رو اشاره می کند که در این جا به اهم آن ها می پردازیم

:عرب متحدان با راهبردی های همکاری بازسازی

بی اعتماد بوده و خواهان اقدام امریکا روابط خوب نظامی با متحدان عرب و همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم را حفظ خواهد کرد، اما آن ها عمیقاً به روابط با تهران

کشورها، توان آن ها را برای نوسازی نیروهای نظامی و مقابله با قاطع و مؤثر واشنگتن در این زمینه هستند. از سوی دیگر، کاهش پنجاه درصدی درآمدهای نفتی این

با هزینه های کم تر تروریسم و افراط گرایی کاهش داده است و به همین دلیل در پی دست یابی به الگویی برای تضمین امنیت، از طریق یافتن متحدان جدید همراه

.هستند

سوی از ها چالش از ای گسترده طیف با مواجهه و ایران علیه فارس خلیج امنیت تأمین مورد در امریکا تعهد سطح مورد در گیری تصمیم

:تهران

.که شامل گسترش نفوذ راهبردی ایران در لبنان، سوریه، عراق و هم چنین ابهام در اجرای برجام می شود

:منطقه در گرایی افراط با مقابله و داعش با جنگ در امریکا تروریستی ضد های اقدام شکل تغییر

، در وقایع بهار عربی مؤثر بودند هم چنان در جهان عرب فعال و یا در حال رشد هستند. هم چنین اگرچه داعش بخش ۲۰۱۱در شرایط فعلی، همه جریان هایی که در سال

و متحدان آن در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا با چالش های های زیادی از مناطق تحت کنترل خود در عراق، سوریه و لیبی را از دست داده است، اما هم چنان امریکا

.دزیادی در این زمینه مواجه هستند و ممکن است در آینده نزدیک، امریکا و اروپا با حمله های بیش تری از سوی گروه های افراطی مواجه شون

:سوریه داخلی جنگ برای پایدار و مناسب ای نتیجه برای پاسخی یافتن

از درگیری های یکی از مهم ترین چالش های امریکاست و حتی در صورت توافق احتمالی گروه های مختلف در مورد آتش بس و یا تقسیم سوریه، این موارد مانع سوریه

و بدون ایجاد امید به بازگشت برای آن ها آینده نخواهد شد و نهایتاً درگیری ها به این کشور باز خواهد گشت. نیمی از جمعیت سوریه در حال حاضر پناهنده و آواره هستند

.و حل و فصل مسائل مرزی و رفع تضاد میان کردها و اعراب و هم چنین کاهش نقش قدرت های خارجی، ثبات امکان پذیر نیست

:باعرا و کردها و تسنن اهل و شیعیان بین های اختالف و پساداعش های تنش برای حلی راه یافتن برای عراق دولت به کمک

د مورد توجه قرار گیرد، اما این تالش ها بی ارتباط با تهدیدهای ناشی از بی ثباتی در سوریه و دخالت های قدرت های خارجی در سوریه نیست. هرچند نوعی فدرالیسم بای

خود را بازسازی کند و این رویکرد در حالی که عراق تقسیم عراق به مناطق کوچک تر هم به خشونت های بیش تر دامن می زند. از سوی دیگر عراق باید نیروهای امنیتی

.عمالً به یک دولت ورشکسته بدل شده است هم به توسعه نیاز دارد و هم به عدالت اجتماعی

های بسیاری را ؛ یمن به همراه سوریه یکی از پیچیده ترین چالش های منطقه ای آمریکاست که ضمن افزایش هزینه های بشردوستانه، چالشیمن جنگ با مقابله

.در زمینه برقراری ثبات و امنیت در منطقه ایجاد کرده است

:صهیونیستی رژیم با جدید امنیتی نامه توافق کامل اجرای

مریکا باید به جنگ ژیم، اامریکا می بایست در مورد اِعمال راه حل دو دولت میان رژیم صهیونیستی و فلسطین تصمیم گیری کند. هم چنین در مسأله تأمین امنیت این ر

.های محدود در صحرای سینا، سوریه ی پساداعش و تهدیدهای ناشی از موشک های ایران و حزب اهلل نیز توجه داشته باشد

:اردوغان کودتای از پس ترکیه با روابط مجدد ساختاربندی

ور در سوریه و عراق و نیز حمایت امریکا از کردها در سوریه، روابط دو کشور دچار تنش پس از اقدام های اقتدارگرایانه اردوغان پس از کودتا و هم چنین ماجراجویی این کش

.م مطرح شودشد. به همین دلیل، ترکیه در بهترین حالت یک شریک راهبردی دشوار خواهد بود که توافق ترامپ با آن می تواند به عنوان یک شگفتی ساز مه

:امنیت به یابی دست برای مصر به کمک

ید در زمینه تأمین امنیت به توجه به اهمیت کانال سوئز برای امریکا، مصر به عنوان یک شریک راهبردی برای واشنگتن باقی خواهد ماند. به همین دلیل، دولت امریکا با با

(۸ک کند)دولت مصر کمک کند، با افراط گرایی در صحرای سینا مبارزه نماید و برای بازیابی و رشد اقتصادی به این کشور کم

بندی جمع

یاست خارجی این بررسی هشت مورد از پیش بینی های انجام شده در خصوص سیاست های امریکا در منطقه غرب آسیا، نشان گر عدم قطعیتها و نوسان های جدی در س

.کشور است که مهم ترین موارد آنها در قالب جدول ذیل قابل اشاره است

، نشان می دهد که ۲۰۱۷مجموعه بررسی های انجام شده توسط اندیشکده ها و تحلیل گران مختلف در خصوص سیاست خارجی امریکا در منطقه غرب آسیا طی سال

یار دشوار است؛ چرا که ترامپ گزاره های جدیدی را در خصوص سیاست های امریکا در منطقه مطرح ساخته است پیش بینی رفتارهای احتمالی دولت ترامپ در منطقه بس

:که عمده ترین آن ها عبارتند از

داعش؛ با جدی مقابله

آسیا؛ غرب در جمله از روسیه با همکاری و نزدیکی

آن؛ مهار و ایران ای منطقه نفوذ با مقابله

ایران؛ اسالمی جمهوری با ای هسته توافق در بازنگری

و فارس؛ خلیج در جمله از ای منطقه متحدین با روابط بهبود

صهیونیستی رژیم با روابط گسترش و بهبود.

دارد که دنبال کردن آن ها را دشوار می ها وجود اما نکته مهم این جاست که این موارد هنوز در سطح گفتمانی ترامپ مطرح هستند و تناقض های مهمی بین این سیاست

ماالً باعث خواهد شد تا سازد. ضمن این که موانع تحقق و پیش برد چنین سیاست هایی از یک سو و هم چنین نتایج بی ثبات کننده آن ها برای منطقه از سوی دیگر احت

.بسیاری از نظرها و دیدگاه های ترامپ به برنامه عملیاتی تبدیل نشود

برای تهیه کتاب "گزینه های راهبردی آمریکا در جهان آشوبناک"، با اندیشکده روابط بین الملل تماس حاصل فرمایید.

WWW.IRTT.IR