مجید حیدریدانشجوی دکتری مدیریت رسانه

دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران

نظریه پارسونز و AGILتالکوتالگوئی متغیرهای

پارسونز تالکوت

پارس%ونز ) تالکوت Talcott: انگلیسیبه Parsons ( ۱زاده( - ۱۹۰۲دس33امبر ۳

جامعه شناس( ۱۹۷۹م33ه ۸درگذشت33ه ،از و دانشگاه ۱۹۷۳ت3ا ۱۹۲۷آمریکای3ی، در

. بود مشغول انجام وظیفه به هارواردبه نام عمومی ی نظری33ه ی33ک پارس33ونزجامعه بررس3ی برای را کُن3ِش« »نظریه3ٔروش شناختی برمبنای ک33ه داد توس33عهمع3رفت شناختی مبنای و اختیارگرای33ی، . این اس3ت اس3توار تحلیل3ی واقع گرای3یِ ی عمده سنت دو بی3ن می کن3د تالش نظری3ه،- : فایده کن33د ایجاد تعادل روش شناخت33ی . - برای آل گرایی ایده تأویل و تجربه گرایی،روش دو این میان اختیارگرای3ی پارس3ونز، . یک از بی3ش می آورد پدی3د س3ومی راه عمدهدربارهٔ نظری3ه ی3ک پارس3ونز اجتماع3ی، نظریه3ٔو جهات از عینی تفس3یر ی3ک و جامع3ه، تحول

. کرده است ارائه جهان تاریخ رانه های

کار دورکیم پارسونز پارتو و امیل را ویلفردواز را آنان نوشته های و تحلیل، و تجزی3ه ) اختیارگرا ) کنشِ پارادی3م اندام واره طری3ق . پیشتاز هم چنین، او کرده اس33ت ارزیاب33یبه وبر ماک33س آثار تفس33یر و معرف33ی . ً عموما اگرچه او بود آمریکای3ی مخاطبان - در کارکردگرا ساختار پژوهش گری به عنواناواخر در مقاله ای در گرفته می شود، نظ3رمفاهیم ک33ه نوشته اس33ت خود، عم33ر

- راه های کارکردگرا، ساختار ی3ا کارکردگرا،او ی نظریه س3اختار مع3رف3ی برای نامناس3بی- س333اختار. پارس333ونز، برای هس333تندگسترش در مرحل33ه ی33ک کارکردگرای33یو بود، اجتماعی علوم روش شناخت33ی

نه جهان شمول، روش ی3ک ه3م کارکردگرای3یمکتِب ی333ک نام گذاری برای واژه ای

به خصوص.

Historical Typology – Types of Society

GEMEINSCHAFT Ferdinand Tonnies GESELLSCHAFT Theological Metaphysical

August Comte Positivist - Scientific

Militaristic Herbert Spencer Industrial Feudalism Karl Marx Capitalism Mechanical Solidarity

Emile Durkheim Organic Solidarity

Traditional Max Weber Rational-Legal Subjective Culture (more life) Georg Simmel Objective Culture

(more-than life) Primary Group Chicago School Secondary Group

R E C A P I T U L A T I O N

S W E E P O F H I S T O R Y

Talcott Parsons: The Social System

GEMEINSCHAFT (Ferdinand Tonnies) GESELLSCHAFT Feudalism (Karl Marx) Capitalism Mechanical (Emile Durkheim) Organic Traditional (Max Weber) Bureaucratic Subjective Culture (Georg Simmel) Objective Culture Primary Group (Chicago School) Secondary Group

PARSONS’ PATTERN VARIABLES

Affectivity Affective Neutrality Diffuseness Specificity Particularism Universalism Ascription Achievement Collective Orientation Self Orientation

Parsons’ Department of Social Relations 1945-1972 interdisciplinarity:

for UNDERSTANDING HUMAN BEHAVIOR

PHYSIOLOGY

PSYCHOLOGY SOCIAL

STRUCTURE

CULTURE

DURKHEIM: Social System Integration

WEBER: Culture & Social Systems Borderline

FREUD: Social Systems & Personality Integration

آلپورت گوردون

اجتماعی روابط دپارتمان در آلپورتتدریس ب3ه آلپورت اروپ3ا، از بازگ3ش3ت از بع3د

  در اجتماعی . هاروارداخالق در  پرداختچیزی آن تدری3س و پردازش ب3ه او همانج3ادر شخصیت درس اولین ً احتماال که پرداخت

. در بود ۱۹۲آمریک33ا دانشگاه ۶ به او ،چهار از بعد زود، خیل3ی ول3ی رف3ت دارتماس . برگشت هاروارد به همیش3ه برای س3ال، . از است زیاد بس3یار هاروارد ب3ه وی خدماتاولین جزو وی ک3ه بود ای3ن مهمت3ر آنه3ا همه3ٔجزو و رشته ای، چند مطالعات طرفدارانروابط دپارتمان ایجاد در قدمان پی33ش

. روان رشته های دپارتمان این بود اجتماع3یرا انسان شناسی و جامعه شناسی، شناسی، . او آکادمیک افتخارات می کرد ترکی3ب ه3م ب3ا . مورد و محبوب استادی او زیادند بس3یار

. در آلپورت بود هم3ه ماه ۱۹۶۷احترام یک ،از ۷قب333ل ۰  در خوی333ش س333الگی

ماساچوست گذشت  کمبریج، در

مورای هنری

مورای هنریمورای  هنری Henry: انگلیسیبه )

Murray )روان ۱۸۹۳متول3د از یکی میالدی . مانند ه3م مورای اس3ت آمریکای3ی شناس3انموقعیت یک در را شخص3یت مطالع3ه آلپورتموقع3یت در ت33ا داد انجام دانشگاه33ی

را. پرداخ3ت،آن روانکاوی ب3ه او چن3د ه3ر بالینیترجیح نبس3ت،زیرا بکار بیماران درمان برایطریق از را انس3ان شخص3یت ک3ه داد م3ی . کند بررسی بهنجار افراد گس3ترده مطالع3هسوی از شدن طرد ب3ا موری کودک3ی دورهو درد به نس3بت حس3اسیت باالی س3طح مادربه نارس3ایی ج3بران از ای گونه دیگران،و رن3ج - و زبان لکنت نقص دو برای آدلری شیوه

- است شده مشخص ورزش در ناتوانی

مورای هنری

از شدن التحصیل فارغ از پ3س اودانشگاه پزشکی دانشکده

شد،در جراح3ی رشت3ه کلمبی3ا،وارددانشگاه کرد،واز پژوهش بیوشیم3یدرجه بیوشیم3ی رشت3ه در کم3بریجراه از یکی مطمئن3ا گرف3ت،ک3ه دکتراروان حرفه ب3ه ورود پیرامون3ی های . سه گذراندن از پس اس3ت شناس3یبرایش ظاهرا ک3ه یون3گ ب3ا هفت3هشب ی3ک گذراندن و بود روشنگ3ردخترش و فروید ب3ا نشدن3ی فراموش

باره در مطالعاتش آن333ا،موریشناسی روان کلینی3ک در را شخص3یت

. کرد آغاز هاروارد

یونگ گوستاو کارل

یونگ

یون%گ گوس%تاو  کارل آلمانیب3ه ) :Carl Gustav Jung( )۱۸۷۵ - 

 روانپزشک(۱۹۶۱ متفک3ر  سوئیسیودر  فعالیت هایش خاط33ر ب33ه ک33ه

تحت نظریات3ش ارائه3ٔ و روانشناس3یتحلیلی عنوان  معروف  روان شناسی

زیگموند. کنار در را یون3گ اس3تنوین دانش3ِ پایه گذاران از فروی3دتعبیر ب3ه می کنن3د قلمداد روانکاوی : یونگ آثار پژوهشگ3ر فوردهام فریدایونگ گذاشت3ه ناگفت3ه فروی3د »هرچ3ه

. » کرده است تکمیل

Talcott Parsons: The Structure of Social Action

PARSONS’ VOLUNTARISTIC UNIT ACT:

“ENVIRONMENTAL” CONDITIONS

“AVAILABLE”

MEANS

SELF EGO

THE ACTOR

GOALS ENDS

THE NORMATIVE ORDER

NEED DISPOSITIONS MOTIVATIONS (psychodynamic)

-----------------

•Cognitive •Appreciative •Evaluative

VALUE ORIENTATIONS

(cultural frameworks) --------------------------

•Cognitive Significance •Expressive Symbolism •Moral Standards

Talcott Parsons: The Social SystemThe Four Functional ImperativesAdaptationSecuring sufficient resources from the physical and social environment and then distributing these throughout the system.Goal AttainmentEstablishing priorities among system goals and mobilizing system resources for their attainment.

IntegrationCoordinating and maintaining viable interrelationships among system units thrucommunication and common value systems.

Latency (Two related problems):Pattern MaintenanceEnsuring that actors in the social system display the appropriate characteristicsMotivesNeedsRoles

Tension Managementdealing with the internal tensions and strains of actors as they meet the demands of the social system.

External Environment (Natural & Social)

ACTION SYSTEMS within

PARSONS’ AGIL MODEL

ADAPTATION  

Economic:Energy for

Environmental Interactions

GOAL ATTAINMENT  

Political:Selective

Group-Determination

INTEGRATION 

Cultural-Legal System:

Institutions of socialization and

social control

LATENT PATTERN MAINTENANCE &

TENSION MANAGEMENTKinship (family)

System:Values and Norms,

Beliefs and IdeologiesBare Materials )Human Nature(

Here are several illustrations of how the Four Functional Imperatives can illustrate the workings of social systems :

A U.S NAVAL DESTROYER AS A SOCIAL SYSTEM:

GOAL ATTAINMENT comprises the activities related to

sinking enemy ships as when all hands are at battle stations.ADAPTATION involves keeping the ship afloat and operating – repairs, drills, recruitment and training of personnel.INTEGRATION is the maintenance of smooth relations between the various departments – gunnery, supply, engineering, and so on, in order to reduce jealousy and enhance cooperation.LATENT PATTERN MAINTENANCE & TENSION MANAGEMENT involves the efforts of each crew member to reconcile the goals and standards of the ship with those of his/her other roles (husband, wife, son, daughter, father, mother, ethnic group, etc.) and providing allowing ways of relieving tension and strain.

THE WNBA AS A SOCIAL SYSTEM

How to Integrate the WNBA into theUnited States’ Sports Consciousness

AdaptationResources are allocated to the WNBA

The United States is evaluated as ready for a women’s league similar to the NBA.

Resources are deliberately allocated to help give the WNBA a structure similar to the NBA.

Return on those allocated resources will not be immediate.

Goal AttainmentPriorities are developed to insure goals

are attainedMedia space (television) is given to the WNBA

even though the audience is not yet fully developed.

IntegrationCoordinating various relationships within

the sports world.

Latency (after the WNBA is integrated into the nation’s sports consciousness)Pattern Maintenance

Establishing proper roles and motivesTension Management

Dealing with internal tensions and strains of actors in the social system

If any of the four components “fails,” then the WNBA will not be “integrated” into the social system of organized

professional athletics in the United States.….…and so will any Social System fail.

PARSONS’ PATTERN VARIABLES & TYPES OF SOCIETIES

GEMEINSCHAFT GESELLSCHAFT

Affectivity Affective Neutrality

Diffuseness Specificity

Particularism Universalism

Ascription Achievement

Collectivity-Orientation

Self- Orientation

گانه پنج متغیرهای: از عبارتند پارسونز گانه پنج الگوئی متغیرهای1 .روابط و ها نقش برابر در شخصی روابط و ها نقش3

شخصی غیرA) Affectivity VS Affective Neutrality

یا عواط3ف میزان ب3ه اشاره مفاهی3م مجموع3ه ای3نمناسب تعام3ل شده ارائ3ه شک3ل ی3ک در ک3ه دارد تأثیرات3ی . عبارت بتوان شاید باشند م3ی انتظار مورد ی3ا بودهنخستین تحلی3ل در را مدرنیت3ه و س3نت تقاب3ل ای کلیش3ه

. برد کار به پارسونز متغیرهای از گروه

غیرشخصی برابر در شخصی برقرار احساسی و عاطف3ی رواب3ط س3نتی جوام3ع در

. جوامع. چنی3ن در اس3ت چهره ب3ه چهره ارتباطات اس3تارتباطات و مشخص افراد اجتماع های مح3ل کوچک3ی . است پذی3ر امکان جامع3ه افراد اکثری3ت چهره ب3ه چهرهعاطفی ارتباط3 و هس3تند باخ3بر یکدیگ3ر احوال از افراد . مدرن، جوامع در آ3ن برابر در اس3ت پررن3گ بس3یار ایشان . ارتباطات از خبری اس33ت مس33تقیم غی33ر ارتباطات . شخصی غی3ر رواب3ط نیس3ت چهره ب3ه چهره گس3ترده . با. ندرت ب3ه افراد اند بیگان3ه یکدیگ3ر ب3ا افراد گوئ3ی اس3تارتباط بخواهند اگ3ر حت3ی و شون3د م3ی کالم ه3م یکدیگ3رسایر توس3ط پذیرش3 عدم واهم3ه از کنن3د، برقرار کالم3یپرهیز گفتگ3و از س3رخوردگی، ح3س3 آ3ن متعاق3ب و افراد

. . است جوامع اینگونه اصلی مشخصه بیگانگی کنند می

گرا خویشتن برابر در گرا جمع2 .روابط و ها نقش3 برابر در گرا جمع روابط و ها نقش3

گرا خویشتنB) Collectivity VS Self

اشتراکی ی3ا جمع3ی عالئ3ق میزان بر ه3ا نق3ش از جف3ت ای3نتأکید اجتماع3ی های نق3ش ب3ا آمیخت3ه فردی عالئ3ق برابر در . جمع س3مت ب3ه ه3ا گیری جه3ت س3نتی جوام3ع در ورزد م3ی . دولت و قبیله ای3ل، اجتماع، خانواده، مث3ل اس3ت گرائ3ی . هستند دول3ت یا جامع3ه خانواده، تابع جوامع اینگونه افراد

گرا خویشتن برابر در گرا جمع تأکید مورد گرائ3ی خویشت3ن مدرن جوام3ع در آ3ن برابر در

. البته. هس3تند خود شخص3ی مناف3ع پیگی3ر افراد اس3تنیز ه3ا خالقی3ت و ه3ا نوآوری ب3ه منج3ر س3وئی از فردگرائ3ی . در را خود نقش3 افراد ک3ه جائ3ی دیگ3ر س3وی از شود م3یجمع مص3الح و عالئ3ق کنن3د، دنبال جمع3ی های نق3ش قال3ب . مثالهائی آید م3ی فائ3ق شخص3ی های مص3لحت و عالئ3ق بر

( دورکهایم س3نتی جامع3ه قبی3ل ای3ن ،( Durkheimازمعاصر خانوادگ3ی فعالیتهای ی3ا و مکانیک3ی همبس3تگی

است.

گرا خویشتن برابر در گرا جمع ،ایثار خیرخواهانه، کارهای گرا جم3ع نق3ش مختل3ف های شک3ل

( و ها جن3گ در ویژ3ه ب3ه گذشتگ3ی خود از و خوی3ش کردن قربان3ی . ) اما مدرن جوام3ع در هس3تند متغی3ر ای3ن ب3ا متناس3ب ه3ا بحرانرا اجتماعی های نق3ش ابزاری، های فعالی3ت و فردی های موفقی3تمیان در اقتصادی های نق3ش پای اگ3ر ویژ3ه ب3ه دارن3د خود س3یطره در

باشد. و نوآوریها پرورش در خویشت3ن ب3ه رجوع و فردگرائ3ی اگرچ3ه

را ساالری شایس3ته نوع3ی ب3ه و بوده تأثیرگذار بس3یار ه3ا خالقی3تمفقوده عنصری پارس3ونز دیدگاه در آنچ3ه لیک3ن ده3د م3ی تروی3ج . گویا جوامع3ی چنی3ن در اس3ت خودگذشتگ3ی از گردد، م3ی محس3وب . چشم و ایثار گوی3ا اند شده نایاب معنوی ناب ارزشهای برخ3ی " . ها " " قبیله گویا نیست بیش ای افسانه شخصی منافع از پوشی

اند " ! شده یکنفره

گرا عام برابر در گرا خاص3 .گرائی عام روابط و ها نقش3 برابر در گرائی خاص روابط3 و ها نقش

C) Particularism VS Universalism " پایه بر ی3ا عموم3ی هنجار پای3ه بر افراد واکن3ش متغیره3ا از جف3ت ای3ن در

(. و " واالس گیرد می قرار بررس3ی مورد دیگران ب3ا آنه3ا خاص رواب3طص ، و( 34ول3ف دوستان بی3ن رابط3ه فرزندان، و والدی3ن بی3ن رابط3ه

. برابر در گردند می تلق3ی گرا خاص بس3یار ای رابط3ه زناش3وئ3ی رابط3هرابطه مختلف های گونه در س3االری دیوان نوع3ی گرا عام روابط3 در آن،برخورد فرآیندها ی3ا قوانی3ن قال3ب در افراد ب3ا ک3ه شود م3ی داده تشخی3ص . خاص روابط گون3ه هی3چ ک3ه اس3ت3 ای3ن مدرن جوام3ع آ3ل ایده گردد م3یبرتری و رجحان موجبات که خانواده اعضای ی3ا و دوس3تان میان در حت3یعبارتی ب3ه و باش3د نداشت3ه وجود کن3د ایجاد را اجتماع3ی مناس3بات دردر غیره و همزبانی ه3ا، قومی3ت ه3ا، رفاق3ت س3بب3 ب3ه را تبعی3ض موجبات

. نکند ایجاد جامعه اعض3ای میان

گرا عام برابر در گرا خاص دایره اعضای با معاشرت و ارتباط س3نتی جوام3ع تمای3ل

. بسیار تعام3ل و معاشرت افراد باشد م3ی خود اجتماع3ی . . وعده به اس3ت باال ایشان میان در اعتماد دارند باالئ3ی . دیگر مدرن جوام3ع در لیک3ن هس3تند پایبن3د خود هایمعیار بودن خانواده یک عض3و حت3ی ی3ا بودن همشهری

. . است مقررات و قانون معیار نیست گزینش و برتری

های نقش برابر در ها نقش آمیختگی هم دراختصاصی

4 .های نقش3 برابر در ها نقش آمیختگی هم دراختصاصی

D) Diffuseness VS Specificity افراد بودمحدوده مشهود قبلی متغیرهای در آنچ33ه

نقش آمیختگ3ی ه3م در لیک3ن بود متغی3ر در کننده شرک3تبایدها و الزامات محدوده ب3ا اختص3اصی های نق3ش و ه3ا . های تماس3 ماهیت ب3ه موضوع ای3ن هس3تند ارتباط درو الزامات تنگنای یا و گس3تردگی میزان و اجتماع3ی . یک در مثال عنوان ب3ه دارد اشاره تعامالت در بایده3ا

. است خاص بسیار اجتماعی روابط ساالری دیوان

نقش برابر در ها نقش آمیختگی هم دراختصاصی

دیگر شخص3ی خاص منظوری برای افراد شرائ3ط ای3ن درآن موقعی3ت و جایگاه ب3ا مرتب3ط ک3ه کنن3د م3ی مالقات را . " جوامع در مقاب3ل در پزشک ی3ک مالقات مثال اس3ت فرد - در که غیره و فرزن3د والدی3ن بی3ن رواب3ط رفاق3ت، س3نتی،که شود م3ی دیده دارن3د حضور افراد از کم3ی تعداد آ3ن . در دارد وجود آنها در الزامات از ای گس3ترده دایره البت3هدوست ی3ک بایدهای محدوده بر توان م3ی شرائط3ی چنی3نحتی و دادن پناه پشتیبان3ی، و حمای3ت ت3ا گرفت3ه گفتگ3و از . چنین هرچن3د نمود اشاره عاطف3ی و نزدی3ک بس3یار رواب3طآمیختگی دره3م لیک3ن باشن3د، م3ی محدود تماس3هائیبا بالقوه شک3ل ب3ه ه3ا رفاق3ت ی3ا س3نتی جوام3ع در ارتباط

دارند ارتباط دوست یک مشکالت و عالئق تمامی

های نقش برابر در ها نقش آمیختگی هم دراختصاصی

به آمیخت3ه ه3م در های نق3ش س3نتی جوام3ع در البت3ه . تخصص شود نم3ی منج3ر خاص زمین3ه ی3ک در پیشرف3ت . زمینه ی3ک در تخص3ص جای ب3ه افراد ندارد وجود گرائ3ی . جوامع در دهند م3ی انجام خود را امور هم3ه اغل3ب خاص " . رابطه مثال اس3ت اختص3اصی ه3ا نق3ش ام3ا نوگرا و مدرن - قانون های باید و محدوده از خارج کارگ3ر کارفرم3ا میان . مشخص آ3ن در ه3ا نق3ش محدوده و تعهدات نیس3ت کارمهیا. بیشت3ر وری بهره و کارآئ3ی برای ه3ا فرص3ت اس3تکه. یاب3د م3ی اختص3اص نقش3ی همان ب3ه افراد انرژ3ی اس3ت . مشخص ه3ا نق3ش چارچوب اس3ت شده تعری3ف آ3ن برای

. است یافته فزونی آنها وری بهره و کارآئی و

اکتساب برابر در انتساب5 .اکتساب برابر در انتساب

E) Ascription VS Achievement این ک3ه دارد افراد از هائ3ی کیفی3ت ب3ه اشاره انتس3اب

نژاد، قوم، جنسیت، همچون هس3تند مادرزادی ه3ا کیفی3تاهلیت و اص3لیت ویژگیهای ی3ا خانوادگ3ی وضعی3ت س3ن، . " سنتی جوام3ع در اس3ت منطق3ه کدام زاده مثال ک3ه فردهای بخت ی3ا افراد حیات چرخ3ه اغل3ب ویژگیهائ3ی چنی3ن

. گرداند می خود دستخوش را زندگی برای ایشان

اکتساب برابر در انتساب نجام ا و افراد نقش ایفای چگونگ3ی ب3ه اشاره ام3ا اکتس3اب

. مثال عنوان به دارد ایشان کاربلدی عبارت3ی ب3ه ی3ا کارمعتبر جایگاه ی3ک ب3ه شخص3ی ک3ه بگوئی3م اس3ت ممک3نوی انتسابی جایگاه آنک3ه حال یافت3ه دس3ت اجتماع3ی . است بوده مزیت3ی گون3ه هی3چ بدون و فقیران3ه محقران3ه،3می گلس3تان در شیرازی س3عدی اج3ل شی3خ ک3ه آنگون3ه

فرماید: / پسران رفتن3د پادش3ا وزیری ب3ه دانشمن3د روس3تازادگان

. رفتند روستا به گدائی به عقل ناقص وزیر

اکتساب برابر در انتساب فرصت خل3ق ب3ه ه3م همیش3ه مدرن جوام3ع هرچن3د

نمی شایس3تگی براس3اس پاداش ی3ا موفقی3ت ب3ه دس3تیابیفرصت ارائ3ه جوام3ع ای3ن نهائ3ی هدف لیک3ن پردازن3د، . اگر دارند کامیاب3ی قابلی3ت ک3ه اس3ت افرادی ب3ه کامیاب3یمعنا بدی3ن نشود داده افرادی چنی3ن ب3ه کامیاب3ی اجازهگرفتن نادیده ی3ا نابرابری تبعی3ض، جامع3ه آ3ن در ک3ه اس3ت

. است جاری افراد حقوق ،تحصیالت بر مبتن3ی افراد کامیاب3ی بر پارس3ونز دیدگاه

. است استوار تخصص و تجربه

شما توجه از تشکر با

مراجع : Turner, Jonathan H., The Structure of

Sociological Theory, fifth edition, Belmont, Ca., Wadsworth, 1991.  HM24 T84

Wallace, Ruth A. and Alison Wolf, Contemporary Sociological Theory: Continuing the Classical Tradition, fourth edition, Englewood Cliffs, New Jersey, Prentice Hall, 1995