ژمارە ٦٤٢ی رۆژنامەی کوردستان بڵاوبوونەوە

The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - I ran

No: 493 5 Sep 2008

KURDISTAN NO: 642 22 octob 2014

The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran

به ر له مااڵوایی

ماڵپه ڕی ناوه ندیی حیزبی دێموکراتی کوردستان، رۆژنامه ی »کوردستان« له تۆڕی جیهانیی ئینتێرنێت دا:

ئیمەیل و ته له فوونی ته شکیالتی نهێنی:+9647508578190

[email protected]

[email protected] [email protected]

www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4

ئاماری قوربانیانی تێزاب له ئیسفه هان گه یشته سه رووی 10 که س. یه کێک له قوربانییه کان گیانی له ده ست

دا.تێزاب رابردوودا حه وتووی چه ند له له ژنان دا چه ند ده موچاوی به کردن ئیسفه هان، ئه و شاره ی تووشی حاڵه تی نائه منی و به تایبه تی ژنانی تووشی ترس و ژنان که به جۆرێک کردوه . نیگه رانی له ترسی ئه م کرده وه نامرۆڤانه یه که متر

له ماڵه کانیان دێنه ده ره وه .

دانیشتووی هه واڵنێر، ئه سه دی مریه م »فردا«ی ڕادیۆ به ئیسفه هان شاری راگه یاند کاتێک به شه قامه کان دا ده ڕۆی به اڵم ئاساییه . ژیان که دێته به رچاو وا کاتێک له گه ڵ خه ڵک قسه ده که ی، به تایبه ت هه لومه رجه که ده بینین ژنان، له گه ڵ تووشی هه موو دیکه یه . جۆرێکی دڵه ڕاوکێ و نیگه رانین. ئه و دڵه ڕاوکێیه له هه موو ده رده خا. خۆی که س دا هه موو شیشه ی که ده که ن ئامۆژگاری یه کتر ئاگاتان هه ڵده نه وه ، ماشێنه کانتان

له خۆتان بێ وله م جۆره قسانه . فه رمانده ی سپای پاسدارنی ئیسفەهان، چه ند ئه و رووداوانه ی ئه م ده لێ حه وتوویه نابێته هۆی ئه وه ی ئه منییه تی

ئیسفه هان خه وشدار بێ! ئه حمه د به خشایش، ئه ندامی کومیسیۆنی خاریجی سیاسه تی میللی و ئه منییه تی مه جلیس، له کاردانه وه به رووداوه کانی نامرۆڤانه ی کاره ئه م ئیسفه هان دا، گوتی و خاریجییه کان! ئه ستۆی خسته حیزبوڵاڵییه کانی به سیجی و به دڵنیاییه وه

ئێمه له وجۆره کارانه ناکه ن«! ئارانی مه نسووری عه لی عه بباس یه کێکی دیکه له ئه ندامانی ئه و کومیسیۆنه ده ڵێ به دڵنیاییه وه تاوانبارانی ئه سیدپاش له الیه ن داموده زگا سیخوره کانی بێگانه و سه هیۆنیسته کانه وه یارمه تی ده درێن«!

ئازایه تیی کچان و ژنانی کۆبانی بیره وه رییه کی شیرینی منداڵیمی وه بیر خستمه وه ، بیره وه رییه ک که ره نگه هه ر ئه وه بووبێ به هه وێنی

هاندانم بۆ خه بات. دابوو قوتابییه کان به قه ولی مامۆستا ، حه میده خانمی ....هه رکه س ده رسخوێنی چاک بێ 2 ڕۆژ له گه ڵ خۆی ده یبا بۆ سه فه ری شار! من و کچێکی هاوپۆلم شانسی ئه و سه فه ره مان وه به ر که وت. دوانیوه ڕۆیه ک گه یشتینه ماڵه که ی »داده حه میده » له سه قز، - ئه و قه ت نه یده هێشت پێی بڵێین »خانم معلم« - جانتای سه فه رمان داناو گوتی بابڕۆین دوو ڕۆژتان فرسه ته با بتانبه م بۆ گه ڕان! یه که م شوێن که بردینی بنکه یه کی پێشمه رگه بوو! دیار بوو بۆخۆی له وێ کاری هه بوو، ئێمه شی له گه ڵ خۆی برد! هه ڵبه ت

هه موو جێیه ک بۆ ئێمه سه رنجڕاکێش بوو. سه ریان رووسه ریه که ی بوو، له به ر پانتۆڵیان که واو هه موویان بنکه یه ئه و کچه کانی به ببن پێتان خۆشه گوتی و پرسی ناومانی کچه کان له یه کێک بوو. )ئاغابانوو( جامانه

پیشمه رگه ! هه ردووکمان خێرا واڵممان داوه ؛ به ڵێ!بوو به ئێواره ، هاڕه و گرمه ی هێلیکۆپتێره کان، پرسیاری الی خه ڵک دروست کرد . هه موو پرسیاریان له یه کتر ده کرد چ باسه؟ ئه م جموجوڵه چیه له پادگانی شار دروست بووه ؟ به قسه و باسه کان دا وا ده رده که وت خه ڵک خۆیان بۆ رووداوێک ئاماده ده که ن. شار شڵه ژابوو. حه میده ی مامۆستا و کۆمه ڵێک ژن و کچی دیکه له ده وری یه ک کۆببوونه وه دوایه چووین بۆ ماڵی دایکی حه میده خانم. دره نگانی شه و گوێم له ده نگی دایکی بوو پێی ده یگوت رۆڵه ! ئه م مندااڵنه ت بۆ هێناوه؟ شتێک بێ چیان لێ ئه که ی؟ ئه ویش گوتی دایکه گیان چوزانم چ ده بێ....؟ هیچ نابێ ئه گه ریش بوو به یانی فکرێکیان بۆ ده که مه وه تۆ نیگه ران مه به . ڕۆژی دووهه می سه فه ره که مان بوو...تاریک و روونی به یانی به ته قه ی تفه نگ و گرمه ی ته قینه وه و ده نگه ده نگی ژنان وه خه به ر هاتین. حه میده هاته ژووره که و گوتی کچه کان مه ترسن، تاوێکی تر لێره تان الده به م، ئێره نزیک پادگانه ! ئێمه نایه ڵین شار بکه وێته ده ستیان! که هه وا به ته واوی رووناکی کرد حه وشه ی ماڵه دایکی حه میده خانم پڕ ببوو له کچانی جه وان ، پانتۆڵ له به ر و توند و تۆڵ. حه میده له وێش وه ک مامۆستایه ک قسه ی بۆ ده کردن... دابه شی ده کردن به سه ر شه قامه کان دا که هه رکه س له کوێ ده بێ چ بکا! چاکم هه موو قسه کان له بیر نیه ، به اڵم ده مدی »گوونی« )ته لیس(ی ده دا ده ستی کچه کان، ده یگوت ماشینه کان گڵ دێنن، و ئێوه خێرا خێرا ته لیسه کان پڕ که ن دێن ده یانبه ن به سه ر کۆاڵنه کان دا دابه شی ده که ن... دوایه رووی کرده من و کچه هاوپۆله که م گوتی : ئێوه ش مه ترسن به ڕێتان ده که م بۆ شاری بۆکان ، له وێوه ده تانبه نه وه بۆ به ته لیسه وه ! حه میده بکه مه ناچمه وه ، ده توانم گڵ ناترسم و نا من ماڵه وه تان ! منیش گوتم پێکه نینه وه گوتی »شاگرد« ی خۆمن ئافه رین ! ده زانم کچه باغلووجه یی ناترسێ! ئه و ڕۆژه ئازایه تیی کچانی سه قزیم دیت که چۆن سه نگه ریان دروست ده کردو پۆل پۆل له ماڵه کان ده هاتنه ده ر و نه ترسانه خه ریکی خۆئاماده کردن بوون بۆ شه ڕێکی نابه رابه ر له گه ڵ هێزه کانی ئه رته شی کۆماری ئیسالمی که ده یانه ویست ده ست به سه ر شاردا بگرن . به اڵم دیمه نێک که هه رگیز له بیرم ناچێ و ته نانه ت ترساندمی، ئه وه بوو پیاوێک هاته حه وشه که و خۆی کرد به ناو ده یبرد. کچه که به دوای خۆی دا ڕاکێش ڕاکێش له کچه کانی گرت و یه کێک پیلی کچه کان دا، خۆی ڕاده پسکاند له ده ستی و ده یگوت وازم لێ بێنه باوکه ! من ئه چم، بۆ لێم ناگه ڕێی ....ئه ویش بۆ باوکی کچه که ی گوت به و پێشێ لێی چووه داو.... حه میده خانم زلله ی وه به ر جنێو و وازمان لێ ناهێنن؟ شار به پیاوی وه ک ئێوه ناپارێزرێ! پیاوه که گوتی تۆ ده مت داخه ! ...کچه که

له ده ست باوکی ڕایکردو گوتی هه ر نایه مه وه ئه و ماڵه ! ....ویستم له ده القه ی گێڕانه وه ی ئه م بیره وه رییه وه ، بڵێم: ئه گه ر دوێنێ کچانی سه قزی)وه ک نمونه ( له بیر و زه ینی زۆرمان دا تابۆی پیاوساالرییان شکاند، ئه مڕۆش کچانی کۆبانێ به ئازایه تی و وره یه کی پۆاڵیینه وه له گه ڵ کوڕانی هاوڕێیان خه ریکن هێزه ڕه ش و بێزراوه که ی داعشی دڕنده پاشه کشه پێ ده که ن. به اڵم ئه وه ی گرنگه ئه وه یه بڵیین، له نێو مێژووی خه باتی خوێناویی نه ته وه ی کورد دا ژنان هه میشه هه وڵیان داوه له و خه باته دا وێڕای پیاوانی کورد تا کوردستان پیاوساالری کۆمه ڵی به داخه وه به اڵم نه که نه وه ؛ جیا خۆیان بگێڕن و رۆڵ پیاوانێک ئه مڕۆ ده بینین ڕاسته هه ڵ نه گرتوه . جیاکارییه له م ده ستی بێ، له گه ڵ ئه مڕۆشی به سه ر ئازایه تیی ژنانی کۆبانێ دا هه ڵده ڵێن و به ڕواڵه ت شانازی به بوونی ئه و ژنانه وه ده که ن، به اڵم هه ر ئه و پیاوانه که کچ و خوشک و هاوسه ری خۆیان له ماڵه کان هاتنه ده ر یان قسه یه کیان جۆره هه ر داخه ! تۆده مت ده ڵێن پێیان سه قز پیاوه که ی هه مان وه ک گوتن، بۆ بوو پێ پیاوانه شن ژنانی کۆبانێیان کردۆته سه نگه رێک بۆ لێدانی ژنان و سه نگه ره کانی دیکه ی خه باتی ژنان. له م رۆژانه دا ئه گه ر چاو له الپه ڕی فه یسبووک و کۆمێنتی هاوڕێ پیاوه کان بکه ین، باش ئه م ڕوانگه یه مان بۆ ده رده که وێ و ته نانه ت که سانێک به وشه ی نه شیاو و به ناحه ق روو له ژنانی دیکه ده که ن و ده ڵێن شه رم بتان گرێ! ئێوه چ ده که ن؟! وه ک ئه وه ی تازه ببینن ژنی کورد له سه نگه ری به رگری له نیشتمان دایه . به ڕاستی ئه وانه ده بێ به پێی چ بنه مایه ک رێگه به خۆیان بده ن له په نا ژنانی کۆبانێ وه سه نگه ر له ژنانی دیکه ی کوردستان بگرن و وه به ر تانه و ته شه ره سواوه کانیان بده ن! ئه وان ئه گه ر زۆر غه م له سه نگه ری بێ ژن ده خۆن! با له ماڵی خۆیانه وه ده ست پێ بکه ن، ئه و کات شۆڕشێک ده ست پێ ده کا که هه موومان ده بێ

شانازی پێوه بکه ین. ڕاسته ئه وه ی ژنانی کۆبانێ کردیان و ده یکه ن، حاشای لێناکرێ ئه وپه ڕی ئازایه تی و وره یه که که رامه تیان شه ره ف و له دیفاعه ده ستدریژیکه ر دا، دڕنده ی پڕچه کی هێزێکی له به رابه ر نیشتمانه که یانه . ئه وه ی ئه وان ده یکه ن نموونه ی به رزی ئازایه تیی مرۆڤه له شه ڕێکی ڕه وادا. کورد. دیکه ی ژنانی بکرێته سه ر هێرش کۆبانێوه ژنانی ئازایه تی ناوی به ناڕه وایه به اڵم ژنی کورد ئه گه ر پیاوان رێگر نه بووبن هه موو کات له ریزی پێشه وه ی سه نگه ری به رگری دا شۆرشگێرانه بزووتنه وه ی دڵسۆزی و پشتیوان کوردستان، به شه کانی هه موو له بوون. پێشمه رگایه تی دا نهێنییه کان و رێکخستنه کاری له بوون. نه ته وه که یان رزگاریخوازانه ی و هیچکات خۆیان نه بواردوه ، هیچ به شێکی کوردستان نیه که به سه دان کچ و ژن نه چووبنه

به ندیخانه و ئه شکه نجه نه کرابن. ئه م ئه وانه ی هه یه ، نه ته وایه تی دا بزووتنه وه ی له پڕشنگداری مێژوویه کی کورد ژنی مێژووه نابینن، کاتی ئه وه یه چاوه کانیان بکه نه وه . ئیتر کاتی ئه وه هاتوه ته پوتۆزی پیاوساالری په یژه ی نه که نه نیشتمانه ئه م ژنانی دیکه چی بسڕنه وه و ته واوی به زه ینیان له بیر و سه رکه وتنه کانی خۆیان. کاتی ئه وه هاتوه هه موو حیزب و رێکخراوه نه ته وه ییه کانی کوردستان له پێوه ندی له گه ڵ پرسی یه کسانی دا الپه ڕه یه کی نوێ هه ڵده نه وه . ئه وانه که تفه نگ و چه قۆی »شه رفپارێزی«یان به ده سته وه ده گرت بۆ کوشتنی ژنان و سیمای کوردیان له جیهان دا پێ

ناشیرین ده کرد، شه رم له و مێژوه و له له وره ی به رزی ئه مڕۆی ژنانی کۆبانێ بکه ن. ژنانی کوردستانیش که ئێستا هه موو جیهان له لوتکه ی به رزی شه ڕی کۆبانێ وه ژنی

کورد ده بینێ، با ئه م ئه م لوتکه یه چۆڵ نه که ن و بیپارێزن و به ره و لوتکه کانی دیکه ش بڕۆن.

شار به ته نیا به ئێوه ناپارێزرێ، لێمان گه ڕێن!بەرێوەچوونی چوارەمین کۆنفرانسی ژنانی رۆژهەاڵتی کوردستان

داعشییه کانی ئێران و سیاسه تی »اسیدپاشی«

ناوەندی پرسی ژن لە رۆژهەاڵتی کوردستان کۆنفرانسی چواری خۆی له واڵتی نۆڕوێژ به ڕێوه برد.

ئه و کۆنفڕانسه ڕۆژانی شه ممه و یه کشه ممه ، 26 و 27 ی ڕه زبه ر لە شاری ئۆسڵۆ و لە ژێر ناونیشانی »بزوتنەوەکانی ئێران گەالنی شۆڕشی پێش کوردستان رۆژهەاڵتی ژنانی تاکوو بە ئێستا و کێشەو گرفتەکانی بەردەم ئەم بزوتنەوانە«

به ڕێوه چوو.پیاوی ژن و دەیان بەشداریی بە که کۆنفڕانسه ئه و رۆژهەاڵت و رێکخراوی حیزب و کۆمەڵێک یەکسانیخوازو یەکسانی به سروودی بەڕێوەچوو، باشووری کوردستان کومیتەی پەیامی خوێندنەوەی کۆنفڕانس پێکردو ده ستی

ئامادەکاری له الیه ن فریشتە گوڵپەروه وه ده ستی پێکرد.له بڕگه یه کی دیکه ی کاری کردنه وه ی کۆنفڕانس دا پەیامی ئه و ئەندامی قوبادی، گوڵڕوخ الیەن لە ژن پرسی ناوەندی کۆنفڕانس کاری به رنامه کانی پاشان خوێندرایەوە ناوەنده

درێژه ی پێدرا.مەرزە خاتوو دا کۆنفرانسه دا ئه و یەکەمی پانێلی لە تێکۆشانی له ژنان بوێری پێویستیی له سه ر جەوانمەرد کۆمه اڵیه تی، موعتەسەم تاتایی له سه ر چۆنیەتیی گەشەکردنی باری ئابووری لە جیهان و خۆدیتنه وه ی ژنان له و بازاڕه داو؛ کوردی فێمینیزمی بەرجەستەبوونی له سه ر دەباغی شەهال باسه کانی خۆیان پێشکێش کردو هونەرمەند شەهێن تاڵەبانی، باسێکی سەبارەت بە کێشەو گرفتەکانی ژنانی هونەرمەند لە رۆژهەاڵتی کوردستان کرد و بە کورتی ئاوڕێکی لە بارودۆخی کۆماری هاتنه سه رکاری دوای ئێرانی لە هونەرمەند ژنانی

ئیسالمی دایەوە.به سه رهاتی ژیان و له پوخته یه ک پێوه ندییه دا له و هه ر فه تانه وه لیدی پێشکێش کراو له و کۆنفڕانسه دا ڕاگه یه ندرا که کومیتەی به ڕێوه به ریی کۆنفڕانس بۆ رێزگرتن لە هونەرمەند ئەو بۆ یارمەتی کۆکردنەوەی سندوقێکی وەلیدی فەتانە

هونه رمه نده داناوه .پەیوەندیی له سه ر سۆفیا عیسمەت دووهەم دا پانێلی لە خەباتی ژنان، فێمیسنیسم و ناسیۆنالیسم قسەی کردو خاتوو ئێوا هۆما باسێکی له سه ر دیاردەی خۆسووتاندن و خۆکوژیی ژنان لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان کرد. بەیان عەزیزی کۆڕگێڕیکی دیکه ی ئه و پانێله بوو کە باسێکی لەژێر ناوی رێکخراوەکانی ساڵەکانی لە کارکردن مەترسی و گەشەکردن کورد، ژنانی )١370 تا ١390( دا پێشکێش کرد ودوای هەرکام لە پانێلەکان، بەشداربووانی کونفرانس پرسیارو تێبینییەکانی خۆیان لەگەڵ

کۆڕگێڕان دەخستە بەرباس.گێڕانه وه ی بینینه کانی ئەندامێکی حیزبی سووری نوڕوێژ له

کۆبانی و دیدار لەگەڵ چەند ئەندامی بەڕێوەبەریی ئه و کانتۆنە دوایین بابه تی ڕۆژی یه که می کۆنفڕانس بوو.

رۆژهەاڵتی ژنانی کۆنفرانسی چوارەمین به رنامه کانی حه لیمه بابه تێکی به خۆیدا دووهه می ڕۆژی له کوردستان ڕه سووڵی له ژێر ناوی لە ژێر ناوی وەزعیەتی ژنانی کوردو بزوتنەوەکانی ژنان لە کوردستان ده ستی پێکرد که بابه ته که ی له باشووری کوردستانه وه به ویدیۆ بۆ کۆنفرانسی ناردبوو،

باڵو کرایه وه .له درێژه ی کاری کۆنفڕانس دا مینۆ عه لی نیا باسێکی لە سەر کلتووری کەمرەنگ کردنەوەی پێویستیی ژنان و باردۆخی دنه دان بۆ توندو تیژی و کوشتن لە کوردستان کردو سیمین کۆنفرانسکەی بەشداریی سکایپه وه رێگەی لە که چایچی

لە « کان ئۆ جی »ئێن رۆلی له سه ر باسێکی کردبوو، رۆژهەاڵتی کوردستان و نەبوونی ئازادی و سنووردار کردنی کوردستان رۆژهەاڵتی لە بە مه ده نییه کان رێکخراوه کاری

کرد.ناهید موکری یەکێکی دیکە لە ئامادەبووانی کۆنفرانس بوو کە باسی ڕۆڵی ئایین لە سنووردارکردنی ئازادییەکانی ژنانی شەهێن هونەرمەندان کۆنفڕانس دا کاری کۆتایی لە کردو تاڵەبانی و ئارەزو عومەرزادە چەند گۆرانییه کیان پێشکێش به

ئاماده بووانی کۆنفڕانس کرد.شایانی باسه کومیتەی ئامادەکاری چوارەمین کۆنفرانسی

ژنانی رۆژهەاڵتی کوردستانله فریشتە گوڵپەروەر، عیسمەت سوفیا، مەحبوبە رەحیمی، پێک عەزیزی رۆژە قادرزادەو نگین عومەرزادە، کوێستان

هاتبوو.

کوێستان فتوحی

عەلی لەیالخ

سینەما هونەری و سەنعەت ئامرازکردنی بە لەالیەن دەسەاڵتە سەرەڕۆکانەوە شتیکی تازە نیەو رەنگە بتوانین سیستمی فاشیزمی ئیتالیاو نموونە باشترین »مۆسۆلینی«بە دەسەاڵتی هونەر هەموو لە بۆ ئەمەیە پرسیار بێنینه وه . ناڕەواکان هەوڵ دەدەن رێژیمە زانستەکان و بکەن بە کەیفی خۆیان دەستەمۆ ئەم هونەرە پرۆپاگەندەی بانگەشەو بۆ بهێنن بەکاری و پشت نــاحــکــومــەتــی و سینەما ئــایــا خــۆیــان،؟ مانەوەی بۆ خەڵک، لە روو و دەســەاڵت بە دەسەاڵتدارەکان لە حاکمییەتێکی نا مەشرووع هەیە دەوری سینەما ئایا مەترسییە؟ جێگەی لە بۆژاندنەوەی خەڵکی چەوساوەو بەرزکردنی ئاستی زانست وبیرکردنەوەی کۆمەڵگا؟ ئەمانە پرسیارگەڵیکن کە ئەگەر سەرنجێک بدرێت لە رابردوو و ئێستاکەی ئەم هونەرە مەزنە رەنگە

بۆ هەرکام لەم پرسیارانە وەاڵمان هەبێت.بڵێین دەتوانین سینەما واتا حەوتەم هونەری هەر کە هونەرەکانەو ســەرجــەم کــۆکــراوەی بۆ تریبۆنێک بە بوو دەسپێکیەوە لەسەرەتای گەیاندنی دەنگە جیاوازەکان و ورووژاندنەوەی میللەتەکان و بۆناساندنی رێگایەک و فیکری

کەلتوورەکان.ئەمرۆ دنیای لە بەتایبەت سینەما هــونــەری ئەکتەری و ئەدەبیات هونەری لە تێکاڵوێکە و مۆسیقاو دەرهێنەریی کە ماوەی چەند کات جاری روایە باسیێکی دوورودرێژ یان بابەتێکی بە بــیــنــەران و دیـــدەی بــەر ــە دەخــات گرینگ کاریگەریی ئەوان بیروزەینی له سەر ئەسپایی بەهۆی ئەمرۆ لەسەردەمی رەنگە دادەنــێــت. سەرقاڵی مــەجــال و نــەبــوونــی کـــات و تەنگی نەبێت دەرفەت ئەوەندە بەژیانه وه مرۆڤەکان بۆ خویندنەوەی کتێبە مێژووییەکان و رۆمان سینەما نێوانەدا لەم هەربۆیە وچیرۆکەکان، هەوڵی داوە ئەو دابڕان و بۆشاییە پربکاتەوە. سینەما ئەرێنییه ی کاریگەرییە ئەم هەر بەاڵم پاوانخوازەکان دەسەاڵتە کە هۆکارێک بۆتە وەکوو ئامرازێک لەم سەنعەتە گرنگە بەشیوەی دەستەمۆکردنی بۆ وەربــگــرن کەڵک نەرێنی کردنی چــەواشــە و کۆمەڵگە بیری مێشک و هەربۆیە خــۆیــان. قــازانــجــی بــە راستییەکان هونەری بەتایبەتی هونەر کە ئەمە مقۆمقۆی سینەما دەبێ لە ژیر ڕکیفی سیاسەتی حاکمییەت دەربێت و رەها و سەربەخۆبێت، ئه م باسه لە

لەالیەن رەخنەگرانەوە هاتووتە ئێران لە مێژە ئاراوە، تا ڕادەیەک بۆتە هۆی تەرەبوون وکۆچ سینەماکارە دەرهــیــنــەرو لــە هێندیک کــردنــی »عەبباس ــوو وەک کەسانێک بەناوبانگەکان، کیارۆستەمی و موحسێن مەخمەڵباف و..هتد.

گوێ سینەمای لە نارەزایەتییه کان ســەرەتــا لەمستی حاکمیەت بەنیسبەت نزم بوونی ئاستی شەڕو بۆ نـــارەوا پرۆپاگەندەی و هونەریی ــاوی سینەمای »دفــاع ن لــەژێــر بــەربــەرەکــانــی مقدس« کە چەندین ساڵە لە کۆماری ئیسالمیدا و رەخنە زاری کەوتە سەر پێدەرێت، پەرەی کردنی پێشل بەرەبەرە گرتنەکان، هەڵویست مافەکۆمەاڵیەتییەکان و هەاڵواردنی رەگەزی و ئایینی و میللی بەم جۆرە بەرهەمە سینەمایانە

ئیزافە کراو رۆژبەرۆژ لە زیادبوون دایە. ئەم چه ند دێره باس و رەخنەیەکی جیدییە لە بابەتێکی ئێران و بۆ خۆی هەڵگری سینەمای تێروتەسەڵە. مەبەستی ئەم بابەتە تیشک خستنە سینەمایی بــەرهــەمــی دوو نــوانــدنــی بــەســەر ــاعــی مـــوقـــەدەس ــف لــەچــەشــنــی ســیــنــەمــای دی

بەناوەکانی. »چە چمران«و »شورشیرین«.حاتمی »برایم دەرهێنەریی بە یەکەم فیلمی سینەمای بــواری لە دەرهێنەرێکە کە کیا«، ــی بەخشین بــە 8ســاڵ شــەڕی شــەڕ و رەوایـئــێــران وعــێــراق، ئــەمــجــارە ویــســتــوویــەتــی لە یەکێک لە پاسدارەکانی رێژیم بە ناوی مستەفا مافخوازنە چەمران، سیمایەکی شۆرشگێرانەو فیلمە ئەم سناریۆی ئیستارتی بــدات. نێشان دەسەاڵتداریەتی سەردەمانی بۆ دەگەڕێتەوە ئێران نێوان لە پەیوەندی کە نیژاد، ئەحمەدی و واڵتانی ئەمریکای التین چڕوپڕتر بوو، هەر چگوارە، وکــوری کچ کە بوو لەوسەروبەندە شورشگێری سوسیالێزمیی ناسراوی ئامریکای التین بانگهێشت کران بۆ تاران و لە زانستگای دەسەاڵتدارانی لێ کرا. پێشوازییان فێردەوسی ــاری ئــیــســالمــی ویــســتــیــان کــەســایــەتــی ــۆمـ کـنازناوی جیهانی هەیە چەمران بە چگوارە کە بۆ مــاوەیــەک چەمرانیش چۆنکە ــدەن! ب گــرێ سیاسی ئیسالمی بیرۆکەی کردنی سەقامگیر شیعە، لە دەروەی سنوورەکانی ئێران، واتە لە لوبنان و حەوزەی هەاللی شیعە لە رۆژهەاڵتی ناڤین چەک هەڵگربووە! ئەم قیاسە نەگونجاوە چیتر چونکە هێنا شکستی لەسەرەتاوە هەر پرۆپاگەندەی حاکمییەت ناتوانێ لەمە زیاتر لە هەربۆیە بکات، دەلەسە درۆ و کۆمەڵگە گەڵ ــە، مثل ــرۆژەی ســیــاســی،فــەرهــەنــگــیــی »چــ ــ پـموچەیان هەزینەو میلیارد بە کە چــگــوارە« سینەمایی فیلمێکی بە کرا کردو تەرخان بۆ بەاڵم بێ داهات! نموونەی ئەم شکست هێنانە ئەم نیشاندانی لە خەڵک نەکردنی پێشوازی

فیلمەوە دەیان رەخنەی توندوتیژ لە کارگێران نموونە ــۆ ب گــیــرا فیلمە ئـــەم ودەرهــێــنــەری کیارۆستەمی« »عەبباسی وەکــوو کەسانێک سینەماکاری ناودارا، لەم بارەوە وە دەنگ هات!بەاڵم خاڵی جێگەی سەرنجی ئەم فیلمە ئەمەیە کە دیسان سینەمای گوێ لە مستی حاکمییەتی رێگاوە لەم ویستوویەتی ئیسالمیی کۆماری بەتایبەت هــەیــە کـــوردی ــه وه ی ــن ــزووت ب چــی گەالنی شۆرشی سەرکەوتنی ســەردەمــی لە بەزەیی بــێ شەڕئەنگیزو هێزێکی بــە ئــێــران خەڵک پشتیوانی لە بــەدوور و وتیرۆریست بە فیلمەکەش لە سەرەتاوە بدات. هەر نێشان

چەند دیڕی پاوانخوازنەوە دەست پێ دەکات. بنەماو بــێ سینەمای ــۆرە جـ ئــەم ــژووی ــێ مچەواشەکارە بە نیسبەت رووداوە مێژوییەکانی ئیسالمی کــۆمــاری هــاتــنــه ســه رکــاری دوای رێژیم 60بەمالوە.کە دەیــەی بۆ دەگەڕێتەوە ویستی لەهەموو رێگایەکەوە نیزامیی، سیاسی خۆی دیکتاتۆرانەی دەسەاڵتی فەرهەنگیی، و گەالنی بەتایبەت ئــێــران کۆمەڵگەی بــەســەر »چە«کە فیلمی لــە بسەپێنێت. دەســـت دا بــن گۆشەنگایەکی یەک الیەنەی کۆماری ئیسالمییە لە ئینقالب ســەرەتــای رووداوەکــانــی بەسەر کوردستان و بەتایبەت گەمارۆی شاری پاوە، »موهاجم«و بــە ــورد ک سیاسییه کانی هیزە دایە کاتێک لە ئەمە دەدات! نیشان داگیرکەر بێ دوای کــوردســتــان سیاسییەکانی الیــەنــە حکوومەتی لەگەڵ دانوستانەکان بوونی ئاکام ــە بــۆســەر ــەن ــدی و هــێــرشــی هــەمــەالی ــاوەنـ نـکوردستان بۆ پاراستنی کەرامت وکیانی خاکی خۆیان و بەرگریکردن لە خەڵکی هەژاری کورد نــەخــوازراو ــردو شــەڕی ب بــۆچــەک دەستیان چەمران پاسدار فیلمەدا لەم پێ کرد. دەستی پیاوێکی لەسەرخۆو جلوبه رگی)مه ده نی( لەبەر هەیە! خێرخوازانەی نیەتی کە دەدرێ نێشان کە فیکری لەباری چەمران کەسایەتیی بەاڵم خاکی پاراستنی و پــاوانــخــوازی بە بـــاوه ڕی ئینقالبی بــیــرۆکــەی بــە ــدان ــێ پــەرەپ و ئــیــران هەروەها قیمەتێک، هــەر بە هەبوو ئیسالمی کە ئەمەن دەرخــەری مێژووییەکان رووداوە مستەفا چەمران دوای هاتنەوەی لە لوبنان،گرێ پۆتینەکانی توند کردو بە پشتیوانی ئەرتەش و سپا، هێرشی کردە سەر کوردستان و شەڕیان داسەپاند. کــورد دیفاعی بێ خەڵکی بەرسەر چەمران دراوە هــەوڵ فیلمە لــەم ئەگەرچی وەکوو مەسیح نیشان بدات هەتا فەرماندەرێکی سنوورەکانی پاراستنی بێجگە پــاســدار!کــە ئایینی و ئێرانی، هیچ بڕوایەکی بە مافی گەالنی باسمان کرد ــەاڵم وەک ب نــەبــوو، بــن دەســت کوردیش غیرە خەڵکانی نەکردنی پێشوازی شارەکانی لــە کــردنــی بایکوت و فیلمە ــەم لسینەمای ــە ک لـــەوەیـــە نــیــشــان ــان ــوردســت کهێناوەو چیتر دەستەمۆی حاکمییەت شکستی بوونی نــاروا بە ــی رەوای رێگاوە لەم ناتوانن

بیرۆکەی داخراوی خۆی بدات.ــور شــیــریــن«، ــاوی »شـ ــەن ب ــەم ــ دووه فیلمی ڕاستەوخۆ بێ رێزی کردنە بە خەڵکی کوردو و تاوان و توانج خستنە لەسەر حیزبی دیموکراتی کونترۆڵی کە ئەوکات بەتایبەت کوردستانە بوو. بەدەست بۆکانی وەکــوو شارێک چەند لە راستییەکانە، بردنی ــەالرێ ب رەوایەتێکی شێوەی هەڵسوکەوتی حیزبی دێموکرات لە گەڵ خۆی و هێزە نیزامییەکانی رێژیم. لەم فیلمەدا لە پێشەوا هێزی سرگوردعەلیار،فەرماندەی خەڵکی کــاوەی مەحموودی پاسدار بەرانبەر خوراسان وەکوو ده نوێنەروکەسایەتی ئەرینی

سەرجەم وەکـــوو دەرێـــت! نیشان نەرێنی و ناوەڕۆکی بە کە ئێران. سینەماییەکانی فیلمە ســازکــراوە، مێژوویی و سیاسی رووداوی سیناریۆی ی ــووســەر ن بـــەداخـــەوە دیــســان شێوەی اردکانی«بە »جــواد ودەرهێنەر فیلم بە بۆ داوە هەوڵی ئەنقەست بە و سفارشی الرێ بردنی ڕاستییه کانی شەڕی کوردستان و حیزبە کوردییەکان بەتایبەت حیزبی دیموکرات بــەدوور و پڕنسیپ بی میلیشای هێزێکی بە جیگەی دەدا. پێشان مرۆڤایەتی و ئیخالق لە ســه رســوورمــان ئــەمــەیــە حــیــزی دیــمــوکــرات ــەو لە ــان ــە هــەڵــقــوواڵوی خــەڵــکــی کــوردســت ککوروکچانی ئەوخەڵکە پێکهاتووە بە داگیرکەر دەناسێنێت! و هێرشی سپاو ئەرەتەشی ناوەند ئــێــران! لەخاکی پــارچــەیــەک ــازادکــردنــی ئ بــۆ

بەفیداکاری و بە باشی وەسف دەکرێ..کردنیان ــێ رێــزی ب و حــیــزب بــێ ســەروبــەنــی سەربرینی و ئایینی بیروباوری و خەڵک بە فیلمە لەم بریندارەکان،،کە کوشتنی سەربازو دەرێـــت، نیشان بێ ئاگایانە نــاشــیــانــەو زۆر فیلمە ئەم دەرهێنەری کە ئەوەیە نێشاندەری کە سیمایەکی کردوە ماندوو بەتەواوی خۆی ــەاڵتـــی ــەوەی رۆژهـ ــنـ ــزووتـ نــائــیــنــســانــی لـــە بـکوردستان نیشان بدات و رواڵەتێکی ئاسمانی بە هێزەکانی سەرنەیزەوپوتین رەشی رێژیمی سینەما شێوە ئــەم لەمێژە ببەخشێت! ــاران تباوی و برەو غەیرەکوردەکانیش بۆ تەنانەت ــەمــاوەو بــەس مــن دەتــوانــم بڵێم ســـەرەڕای نلەو هەردوو ئەوهەموو چەواشەکارییانەی کە جێگای ــگــەوە روان لەچەند دەبیندرێت فیلمە

سه رنجی زیاترن؛-کۆماری ئیسالمی پاش 30ساڵ زیاتر، هێشتا لــەهــەوڵ و ناهێنێت خــۆی بەهەڵەکانی دان بە کۆمەڵگە بیروڕای رێگاکەوە لەهەموو دایە بە ئینقالب سەرەتای رووداوەکــانــی نیسبەت

الرێ دا ببات.ــاری ئــیــســالمــیــی ــ ــۆم ــ _دەســـــەاڵتـــــدارانـــــی کخستووتە بەتەواوی ناوەندەفەهەنگییەکانیان گەڕ بۆ بانگەشه ی بیری دواکەوتووانەی خۆیان و رەنگی جوان و بریقدرا دەبەخشن بە سەرجەم جینایەتەکانی خۆیان کە لەسەروبەندی ئینقالب ئەنجامیان داوەو هێشتاش وەکوو مانیفستێکی

سیاسیی پێره وی دەکەن،لە ــورد ک ژنــانــی فیلمە لــە دوو ــەوەی ــەرئ _ههەرچەند چەکدارانە خەباتی و شــورش نێو بە سووک و تەشهیر نیشان دەرێت بۆ خۆی پەڕی ئەوە لە دۆژمنانیش کە لەوەیە نیشان ژنان نەقشی و رۆڵ بە فیکرییەوە داخراویی

وکچانی کورد ئیعتراف دەکەن.ژێر سینەماییەکانی بــەرهــەمــە _سیاسەتی چاودێری کۆماری ئیسالمیی بێجگە سانسۆری رەش، هەمیشە تێکۆشاوە کە خەڵکی سیڤیل و نەتەوەیی بزووتنەوەی لە ئایینی کۆمەڵگەی ــەردان لە ــرب ــاگ کــوردســتــان جــیــابــکــاتــەوەو ، ئمــەالی بــەزەیــیــانــەی بــێ مــزگــەوت وکوشتنی گوندەکە،کە سکانسێکە لە فیلمی شوری شیرین لەکاتێکدایە ئەمه بـــارەوە. ــەم ل نموونەیەکە تەنانەت و دیــمــوکــرات حیزبی کــات هیچ کــە بە بێ رێزییان شێوە بــەو چەپەکان حیزبە بەڵکوو ــردوە، ــەک ن پەرەستگەومزگەوتەکان بۆ ــک ــدێ ــەن ــب ــەڵ م و جــێــگــە وه ک هــەمــیــشــە دیکە خالێکی وسوخرانیەکان. رێکخستنەکان هەڵسوکوت نامرۆڤانەی شێوەی فیلمە لــەم کردنی حیزبی دیمۆکراتی بە درۆنیشان داوە، دێموکرات حیزبی ئامارەکان پێی بە چۆنکە هیچ بــێ بــە ئەسیری هـــەزار چه ند بــە نزیک کردوە. ئازاد سیاسی معاملەی و چاوەروانی قاسملووی دکتور ئامۆژگارییەکانی لە یەک ئاوێنەی حیزب، زیندانی »کــە ئەمەیە نەمر

حیزبە«ئەوکەسانەی وبەرجەستەکردنی دان _نیشان ــردووە و بونەتە ــ ک نــیــزامــیــان هــاوکــاری کــە تێڕامانە، جــێ فیلمە دوو ــەو ل بەکرێگیراو هێندێک فێرودانی بە رێگەوە لەم رێژیم یانێ کەسی نەفس نزم و نائاگا یان بەفشاروگۆشار خستنەسەر ئەوان یان بارمتەگرتنی کەسوکاری ئەوان، توانی زۆرکەس لە رێزەکانی پێشمەرگە دوور بخاته وه و تەنانەت بیانکات بە دوژمنی کــورد کوشتنی یــەکــەم ئامانج ــەدوو بـ گـــەل، بەشەری ــەرەدان پ کــورد، دووهــەم بەدەستی نیسبەت بە کورد تاکی وبۆغزاندنی براکۆژی

یەکتر،کۆتایی:

لەبواری رەخنەگرێک بەر لەمەو ساڵ چەند سینەماوە بەتایبەت سینەمای دیفاع موقدەس لە ئێران گوتی تەنیا دەرهێنەرانێک وەکوو »برایم وجەمال دێهنەمەکی مەسعوود کیاو حاتمی ئیزنی فیلمەکانیان کردنی ساز بۆ شورجە، ئەوەیان پێدەدرێت کە تەنانەت تانک و تۆپیش ئەم قسە لەم مەبەستی . شەقام« بهێنەسەر بوو کە زۆرن ئەو فیلم سازو سینەماکارانە کە کەمترین ئیمکاناتیان بۆ دابین ناکرێت و ناچارن هەندەران رێگەی یان بمێنەوە دا کپی لە یان بــدەن. رەش بەسانسۆری مل یــان بگرنەبەر بەاڵم حاکمیەتی ئیسالمی ئێران هەموو جۆرێک لەباری مادی ومەعنەوییەوە پاڵپشتی لە بەناو لەخزمەتی بەتەواوی کە دەکات هونەرمەندانە بیرۆکەی کۆماری ئیسالمین و هونەری ئەوان وسینەمای ئەوان گوێ لەمستی دەسەاڵتە، نەک

هونەرێکی دەروەست ورەها.ســەرشــانــی ــەرکــی ئ کــە بــگــوتــرێــت پێویستە ئێرانی هونەرمەندی رووناکبیرو کۆمەڵگەی چەشنە ئــەم بەرانبەر لە کە کوردستانییە و بەرهەمە سوک و نزمانە کە بێچگە بێ رێزی بزووتنەوەی کوردو گەلی بە و سووکایەتی مافخوازانەی ئەو گەلە، هیچ ئاکام ودەسکەوتێکی تەنانەت ئابووریشی تێدا نیە و پڕاوپڕە لە بێ

رێزی ودەمارگرژی ،بێ هەڵویست نەبن.سەرچاوە:

فیلم سینمایی )چە( ابراهیم حاتمی کیا/فیلم )شور ایران. سینمایی اردکانی،سایت جواد شیرین(

ئارشیڤی حیزبی دیموکرات کردستان.

ژماره : ٦٤٢

٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣

٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤

سینەمای گوێ لەمستی دەسەاڵت و چەواشەکارییەکانی!.

سەرنجێک بۆ دوو فیلمی )چە( و )شورشیرین(.

رۆژنامەیژماره : ٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤ 10

رێبوار مەعروف زادە

ریچ ئــه دریــیــه ن پێناسه ی پێی بــه پــیــاوســاالری )Adrienne Rich(ئیدئۆلۆژیک کۆمه اڵیه تی، سیستمێکی و سیاسییه که له ودا پیاوان له رێگه ی شێوه یه کی به یــان زۆر به کارهێنانی ــت، ــه ری ــون ــگــه ی داب ــه رێ نــاتــونــدوتــیــژ لدابه شکردنی یاسا، پــه روه رده ، زمان، لــه ژیانی ــه ن ژنـــان ــ ... واده ک ــار و کپیاوان پاشکۆی دا گشتی و شه خسی که به وه ی بڕوابوونه پیاوساالری بن. هه یه تایبه تمه ندییان کۆمه ڵیک پیاوان له سه رتر بن و بۆ له ژنان که واده کــا زۆر کار وه ک به رێوه به ری، سیاسه ت، بن. گۆنجاوتر ... و شــه ڕ بــازرگــانــی، بۆ توانێوێتی پــیــاوســاالری سیستمی سااڵنێکی دوورو درێژ له نێو کۆمه ڵگه ، ئایین، ره گه ز و چینی جیاوازدا به رده وام جیاوازی فۆرمی ژنان سه رکوتی بێ. که کۆنه که ی فۆرمه له هه ر هه بووه ، ژن بنه ماله ، سه ر به بــاوک زاڵبوونی کۆنترۆل هه تا ــووه ب منداڵه کانی دا و ئابووری سیاسه ت و گۆڕه پانی کردنی به ده ستی پیاوان وه ک فۆرمێکی نوێ. له ــوون ب ژن و پــیــاوبــوون ئه گه رچی جیاواز پێناسه ی جیاواز هه لومه رجی به خۆوه ده گرێ به اڵم ئامانجی سه ره کی سیستمی پیاوساالری ئه وه یه که وێنه ی هه میشه ــگــه دا کــۆمــه ڵ لــه پــیــاوبــوون ئه رێنی تر و به هێزتر له وێنه ی ژن بوون دێهاته کان له نموونه بۆ ده ربــکــه وێ. وه رزێرییان و مه زرا کاری که زۆرتر هه یه ، توندوتول بوون و توانایی فیزیکی ئێستاش به های پێ ده درێ، به اڵم چ له شاره کان و چ له دێهاته کان، سه ره رای جیاوازییان له پێناسه کردنی ژن بوون، ــه ســه ر ژن دا هـــه ر پــیــاو هــێــژمــونــی بهه یه . له و وتاره دا باس له وه ده که م که ژنان له رۆژهه اڵتی کوردستان له ژێر له ئێران ئیسالمی کۆماری ده سه اڵتی یاسایی، سیاسی و کۆمه اڵیه تی بواری ــه اڵم یــه کــســانــی ــ پـــه راوێـــز خـــــراون، بــه زی ده کــرێ بــه دی بــێ. هه روه ها ره گره گه زی یه کسانی ده سته به ربوونی بۆ به ئــامــاژه کوردستان رۆژهــه اڵتــی له

کۆمه لێک پێشنیار ده که م.ئیسالمی کــۆمــاری یاساکانی

ده رهه ق به ژنان ئیسالمی کۆماری بنه ڕه تی یاسای چ و بنه ماڵه دا نێو له چ ژنانی ئێران پیاوانی ئۆتۆریته ی گشتی ــه زای ف له به سه ر ژنان دا زاڵ کردوه و به پێی ئه و یاسایانه گیان و ژیانی ژنان له ژێر دۆبــووار دایــه . سیمۆن پیاوان ده ستی ــاوی ــه ژێـــر ن ــدا ل ــه کــتــێــبــه کــه ی خــۆی ل The Second( »ره گه زی دووهه م«Sex( ڕه خنه له سیستمی پیاوساالری پیاو سیستمه دا ــه و ل بـــه وه ی ده گـــرێ وه ک نۆرم و ئه رێنی ته ماشا ده کرێ و نییه سه ربه خۆی بوونێکی ژن خۆدی پیاودا له گه ڵ پێوه ندی له و بوونه که ی له ئــامــاژه یــه جێگه ی ده کـــرێ. پێناسه )men( زمانی ئینگلیسی دا وشه ی پیاوبه هه میش و بــه کــاردێ پیاو بۆ هــه م ئه وه بــه کــاردێ، مرۆڤایه تی بۆ گشتی )women( ژن وشــه ی حالێکدایه له له به کاردێ و وشه که ش بۆ ژن ته نیا کــراوه . پێناسه پیاودا له گه ڵ پێوه ندی ئه و ته نیا دۆبـــووار مه به ستی دیـــاره وشه یه نییه به ڵکوو ئه و به گشتی پێی پال ده درێــتــه بــاش تایبه تمه ندی ــه وایپیاوان و تایبه تمه ندی نه رێنیش ده درێته پال ژنان. ئه وه ی دۆبووار باسی کردوه ئێران بنه ڕه تی یاسای له ڕوونــی به ره نگی داوه ته وه . ئه وه له حالێکدایه ئه و دایناون پیاو ته نیا گشتی به یاسایانه به اڵم هه ر دووک ره گه ز ده بێ ره چاویان بکه ن. بۆ نموونه به پێی یاسای مه ده نی له رێگه ده تــوانــێ مێرد ،111٧ ژمــاره ده ره وه له ــه وه ی ئ بۆ بگرێ ژنه که ی که وابــێ پێی مێرده که ئه گه ر بکا کار ئه و کار کردنه خه سار به ژیانی خێزانی یا هه ڵسوکه وتی ژنه که ده گه یه نێ. هه ر بۆیه مێرد به پێی یاسا ده توانێ رێگه به ده ره وه بچێته کار بۆ که بدا ژنه که ی

مه ده نی یاسای بمێنێته وه . ماڵ له یان له به رپرسیاره تی ته واوی 10٥ ژماره ده لــێ چونکه داوه پیاو بــه مــاڵــدا نێو وه ک پیاو پیاودا، و ژن پێوه ندی »له به رپرسیاره .« بنه ماڵه سه رپه ره ستی ناتوانن یاسا پێی بــه ئــێــران لــه ــان ژنــه پێی ــرن. ب ــگـ هــێــنــدێــک پــۆســت وه ربـیاسای 11٥ ژنان ناتوانن ببنه سه رۆک ،162 ژمــاره یاسای پێی به و کۆمار ده زگــای سه رۆکی ببنه ناتوانن ژنــان 209ش ــاره ــ ژمـ یـــاســـای دادوه ری. به ڕوونی ده لێ »ژیانی یه ک ژن به قه ت هه یه ». به های پیاوێک ژیانی نیوه ی ڕووداوێکی له ژنێک ئه گه ر بۆیه هه ر ئه و بنه ماڵه ی بــکــۆژرێ، هــاتــووچــۆدا ژنه نیوه ی دییه که ی وه رده گرن که بۆ یاسا ئــه و به رامبه ر له هه یه . پیاوێک نادادپه روه رانه دا، کۆمه لێک له چاالکانی ــه 22 جـــۆزه ردانـــی ــاران ل ــ ــه ت ژنـــان لکه کرد ئاماده دێکۆمێنتێکیان ،138٥له ودا ته واوی ئه و یاسا نادادپه روه رانه یاسانه ئــه و کاریگه ری و کــراون ریــز کراوه ته وه . شی ژنان ژیانی له سه ری سێ مانگ دواتر ئه و چاالکانه که مپه ینی که ڕاگه یاند یان واژۆ« میلیۆن »یه ک ئامانج کۆکردنه وه ی یه ک میلیۆن واژۆ بۆ گۆرینی ئه و یاسایانه بوو. ئه گه رچی نه یتوانیوه ئێرانی ژنانی هه وڵه ی ئه و هیچ یاسایه ک بگۆرێ، به اڵم توانیوێتی چاالکانی نیو لــه بــه ریــن پێوه ندێکی و نــه خــوێــنــده وار ژنــانــی و فێمێنیست ــا ــه روه ه نـــاچـــاالک دروســــت بــکــا و هباسی یه کسانی یاسایی و پێگه ی ژنان له جیدیی به شێوه یه کی دا ئیسالم له به رباس. بێنێته ئێراندا کۆمه ڵگه ی نێو هیچ ــه ک الی له ئێران له کــورد ژنانی ده سه اڵتێکیان نه بووه تا یاساکانی ئێران دیکه الیه کی له و پرسیار ژێر بخه نه ئه وان به هۆی کێشه ی نێوان کورد و نه دا نیشان ئه وتۆیان حه زێکی ناوه ند

بۆ ئه وه ی ببنه به شێک له و که مپه ینه . ژنانی رۆژهه اڵت و سیاسه ت

ــی ــ ــه اڵت ــ ژنـــانـــی کـــــورد لـــه رۆژهسیاسییه وه ڕوانــگــه ی لــه کــوردســتــان له نێو کۆماری ئیسالمی دا و چ له چ کورد ناسیۆنالیستی بزووتنه وه ی نێو به نه بووه . ئه وتۆیان ده سه اڵتێکی دا نه ته وه ئاشتی رێکخراوی ئاماری پێی پارڵمانی %3.1 ــان ژن یه کگرتووه کان به شداری زۆرترین و پێکدێنن ئێران ساڵه کانی له ئێراندا پارڵمانی له ژنان خاتەمی ــی ــ ده ورانـ ــه ل 2000-199٧مێژووی له بــووه . %4.9 که ــووه ب دا ئیسالمی کــۆمــاری ــی ــت ــدارێ ده ســه اڵتچه ند توانیویانه ده وڵــه تــدا له ژنــان دا پۆستێکی که م به ده ست بێنن. له ساڵی 2009 بۆ یه که مجار ژنێک وه ک وه زیر هــه ڵــده بــژێــردرێ و مـــه رزیـــه وه حــیــد ده ستگێردی وه ک وه زیری ته ندروستی ئه وه ی ٧0% ده کرێ. سه ره رای دیاری روحانی حه سه نی بــه ده نگیان ــان ژنهیچ دا کابینه ی روحانی له بــه اڵم دا وه زیرێکی ژن نیه . ئه گه رچی به شداری و پارلمان له گشتی به ئێرانی ژنانی ده وڵه ت دا زۆر که م بووه ، به اڵم پێگه ی بووه . الوازتر زۆر له وان کورد ژنانی له مێژووی کۆماری ئیسالمی دا واته له 36 ساڵی ڕابــردوودا هیچ ژنێکی کورد نه بووه ته پارلمانتار. هیچ ژن یا پیاوێکی ــه کـــۆمـــاری ئــیــســالمــی دا کـــوردیـــش لنه بووه ته وه زیر. هه ر بۆیه به شداری و پێگه ی سیاسی ژنانی ئێرانی )فارس( له پێگه و به شداری پیاوان و ژنانی کورد باشتر بووه . ژنانی کورد له رۆژهه اڵتی کوردستان نه ک هه ر نه یانتوانیوه له نێو کۆماری ئیسالمی دا خاوه نی ده سه اڵتی ئه حزابی نێو له به ڵکوو بــن، سیاسی ــشــدا ده ســه اڵتــێــکــی ئــه وتــۆیــان ــوردی کنه بووه . ته واوی حیزبه کانی رۆژهه اڵتی ــردوودا ــ کــوردســتــان لــه ٧0 ســاڵــی ڕاب

سکرتێری پیاویان هه بووه . 4ی کۆنگره ی له جــار یه که م بۆ ــان له ــوردســت ــمــوکــراتــی ک حــیــزبــی دێکۆمیته ی وه ک قازی فه وزیه مه هاباد ناوه ندی هه لده بژێردرێ. دواتر ناوبراو له گه ڵ گرووپی حه وت که سی ده که وێ 11 کۆنگره ی تا دێموکرات حیزبی و ژنی ناوه ندی کۆمیته ئه ندامێکی هیچ تا 14، خه دیجه له کۆنگره ی 11 نابێ. مـــه عـــزوور تــه نــیــا ئــه نــدامــی رێــبــه ریــی حیزبی دێموکراتی کوردستان بووه . له

کۆنگره ی 14 و له ساڵی 200٧ به مالوه هه اڵواردنی ئه رێنی بۆ ژنان به کار دێ رێبه ری ئه ندامی وه ک ژن ٥ ئێستا و کار کــوردســتــان دێــمــوکــراتــی حیزبی ده کـــه ن. دیـــاره ئــه و هــه اڵواردنــه ش به واتای ئه وه نییه له کرده وه دا ده سه اڵتی بۆ بــووه . زیاتر حیزبانه دا لــه و ــان ژنئه ندامی فتووحی، کوێستان نموونه به وه ئاماژه حدک، ناوه ندی کۆمیته ی ده کا که له و هه یئه ته ی حدک و حدکا بــۆ پــرســی یــه کــگــرتــنــه وه دا دایــانــنــاوه ، نێو له نیه. تێدا رێــبــه ری ژنێکی هیچ ــه ش دا بــه شــداریــی رێــکــخــراوی کــۆمــه ڵالواز زۆر رێبه ریی ئاستی له ژنــان محه ممه دی، فه ریبا وتــه ی بــه بـــووه . ده فـــتـــه ری ســیــاســی حیزبی ئــه نــدامــی کوردستان، زه حمه تکێشانی کومه له ی کومه له حیزبی چاالکیی سه ره تای له ژنێک هیچ 1362-13٥٧ ســااڵنــی لــه به شدار کومه له دا رێبه ریی ئاستی له نه بووه . له ساڵی 2000 و له کۆنگره ی 9ی کــومــه لــه دا ژنـــان بــۆ یــه کــه م جار کۆمیته ی ئه ندامی به ببنه توانیویانه ــه کــومــه لــه ی ــه ئــێــســتــادا ل ــدی. ل ــاوه نـ نـزه حمه تکێشانی کوردستان دا ته نیا یه ک ژن هه یه که ئه ندامی کۆمیته ی ناوه ندی محه ممه دی یه . فه ریبا ئه ویش که بێ له کۆمه له ی زه حمه تکێشانی کوردستانی هه یه بوونی ژن یــه ک ته نیا ئێرانیش که بێ ناوه ندی کۆمیه تی ئه ندامی که ئه ویش ناهید به همه نی یه و وه ک ئه ندامی هــه لــبــژێــردراوه . سیاسیش ــه ری ــت ده فــگــه ی ئـــامـــاژه یـــه کــومــه لــه کــان له جــێبه شداری بۆ ئه رێنی« ــی »هــه اڵواردن

زیاتری ژنان که ڵک وه رناگرن. مێژووی له نیزامیش بــواری له کومه له کان، و دێموکراته کان خه باتی نیزامی. فه رمانده ی نه بۆته ژنێک هیچ به پێی ئاماری کۆمیسیۆنی کۆمه اڵیه تی له کوردستانیش دێموکراتی حیزبی حیزبی شه هیدی ٥000 نزیک رێــژه ی بوون. ژن که س 28 ته نیا دێموکرات له راستیدا پیاوساالری خاڵی هاوبه شی کوردستانه . ــی رۆژهــه اڵت حیزبه کانی هه مووی ئه و ئامارانه ئه وه ده رده خه ن ــوردی له ــ کـــه بـــۆ نــاســیــۆنــالــیــزمــی کـرۆژهه اڵتی کوردستان بابه تی یه کسانی بایه خێکی ــان ژنـ پێگه ی و ــه زی ــ ره گئه وان پراکتیکدا له و نه بووه ئه وتۆی زۆر ــاره دی پیاوساالرن. حیزبگه لێکی جار نه بوونی ژنان له نێو ئه و حیزبانه به مجۆره واڵم ده ده نه وه که ژنان هه ر کاندید خۆ هه یه مافیان پیاوان وه ک بکه ن یان ئه وه ی ژنی به توانامان نییه . ناسیۆنالیستی حیزبێکی کــاری بــه اڵم ئه وه یه نه ته وه که ی به هێز بکا و ژنانیش نیوه ی ئه و نه ته وه یه ن. بۆ نموونه ئه گه ر له سه ر قاسملوو دوکــتــور ــده ی ــه وه ن ئدێموکراتیک سوسیالیزمی و چــه پ نووسی و پیداگری کرد، هه ر ئه وه نده ش گومانم کردبا، کاری فێمێنیسم له سه ر نــیــیــه حــیــزبــی دێـــمـــوکـــرات ئــێــســتــا به کوردایه تی له ژنان به شداری نیسبه ت و سیاسه تدا زۆر سه رکه وتووتر ده بوو. رۆژهه اڵتی کۆمه ڵگه ی له ژنان

کوردستان به گشتی ژنان له کۆمه ڵگه ی ئێران دا له ژێر سه رکوتی پیاوان دان، به اڵم به ده رهـــه ق توندوتیژییه ئــه و ڕاده ی زیاتره . زۆر کــورده کــان نێو له ژنــان ده کرێ ژنــان به ــه ق ده ره توندوتیژی بدرێ. ئه نجام به شێوازی جۆراوجۆر کوشتنی نامووسی یه کێک له و شێوازه شێوه ی به لــه ودا که قێزه ونانه هــه ره گشتی خزمی نزیکی ژنێک، ئه و ده کۆژن نازناوی کۆمه ڵگه دا نێو له ئــه وه ی بۆ لێکۆلینه وه ی پێی به بپارێزن. خۆیان ناوه ندێکی زانیاری سه ربه خۆی نوروێژ نــامــووســی کــوشــتــنــی ،)Ladinfo(بــه اڵم ده دا، ئــێــرانــدا ڕوو تـــه واوی لــه ناوی ژێر له ژنــان ــارده ی کوشتنی دیفارسه کان غه یره ناوچه له و نامووس لێکۆلینه وه ی پێی به بــه رچــاوه . و باو ئــه و رێــکــخــراوه یــه دیــــارده ی کوشنی ــاوی نــامــووس لــه ناچه ــان لــه ژێــر ن ژنئیالم پارێزگای و زۆره کوردییه کان نامووسی کوشتنی ئاماری زۆرترین هه یه . خۆسووتاندنی ژنان دیارده یه کی دیکه یه که له ودا ژنان خۆیان هۆکاری به اڵم خۆیانن کوشتنی راسته وخۆی که سانی دیکه ش له خۆسووتاندنی ژنان

رۆل ده گێرن. له ئاستی جیهانی دا ئێران ژماره ی زیاترین هێندوستان دوای له و ده درێ ئه نجام تێدا خۆسووتاندنی خۆسووتاندن قوربانیانی %٧1 ژنــان ناچه له خۆسووتاندنیش دێنن. پێک ــره و ــات غــه یــره فــارســه کــانــی ئــێــران زیزیــاتــریــن ژمــاره ی لــورســتــان ئێالم و ــه ــه ی ــان ه ــ ــی ــ ــان ــ ــی ژن ــانـــدنـ ــۆســـووتـ خـکه ده دا نیشان ئــه وه .)Boostani(ژنانی کورد به به راورد به ناوچه کانی ناوچه به بــه راورد به به تایبه ت دیکه فارسه کان زیاتر ڕووبه روی توندوتیژی ژنان به ده رهه ق توندوتیژی ده بنه وه . نادرێ ئه نجام پیاوان رێگه ی له ته نیا توندوتیژی خۆیان ژنــان جــار زۆر و ــه ن. له ــ ــه ق بــه ژنــانــی دیــکــه ده ک ــ ده رهشه هێن که مه یدانی لێکۆلینه وه یه کی بـــایـــه زیـــدپـــوور لـــه پــێــوه نــدی لــه گــه ڵ دیارده ی خۆکوشتنی و خۆسووتاندنی %80 نزیک کردویه تی، بۆکان له ژنان ــه الیــه ن قــوربــانــیــانــی ئـــه و کــه یــســانــه لــک، خــوشــک و...( ــ ) دای ژنــێــکــی دیــکــه پێ سووکیان قسه ی و کـــراون لۆمه وتراوه . هه ر بۆیه زۆرێک له ژنانیش له رۆژهه اڵتی کوردستان پیاوساالریان له ئه وان و کردۆته وه ناخی خۆیاندا جێ خاوه نی بــه اڵم پیاوان بیرکردنه وه به

جسمێکی ژنانه ن. ئاکام گیری

رۆژهه التی له فێمێنیست چاالکانی دوو ــات ــاوک ه پێویسته ــان کــوردســتــه ر. یـــه کـــه م خــه بــات ــه ب ــرن ــگ خـــه بـــات ببزووتنه ی پیاوساالری دژی له بکه ن ناسیۆنالیستی کورد و دووهه م خه بات کۆمه ڵگه ی پیاوسااری دژی له بکه ن کوردی. پیاوانی کورد ئه و ده رفه ته یان هه بووه که بچنه پارڵمانی ئێران، ئه وان رێبه ری ناسیۆنالیستیان بزووتنه وه ی کردوه و به گشتی پیاوان نوێنه رایه تی گه لی کوردیان له رۆژهه اڵتی کوردستان کورد پیاوانی سیاسه تی به اڵم کردوه . له هیچ بوارێکدا نه یتوانیوه چالێشێک بۆ ده سه اڵتدارێتی نه ته وه ی فارس دروست بکا. که وایه ژنانی کورد له رۆژهه اڵتی سیاسی پێویسته شۆناسی کوردستان ناسیونالیستی بزووتنه وه ی له خۆیان په یدا بکه نه وه . به واتایه کی دیکه ئه گه ر نوێنه رایه تی ده یانهه وێ کــورد ژنانی ــی خــه بــاتــی نــه تــه وایــه تــی لــه رۆژهــه التکوردستان بکه ن، با ئه و خه باته چیدێکه ــاوســااڵری ــی ــگــه ی حــیــزبــه کــانــی پ ــه رێ لره نگه نه که ن. کوردستان رۆژهه اڵتی ئایدیای رۆیا تلوعی له مه ر دامه زراندنی ــورد ک ــی ــان ژن فێمینیستی حیزبێکی ــان له ــ ــه وه ی ژن ــ ــه ک بـــێ بـــۆ ئـ ــه ی ــگ رێرۆژهــه اڵتــی کــوردســتــان بــه شۆناسی

خۆیان خه بات و کوردایه تی بکه ن.

سه رچاوه کان M. Bennet. Judith. »Feminism

»and History Connell. RW. »Gender and

»Power Nicholson. Linda. »The Second Wave.« Published in Great Britain in

199٧ LANDINFO. »Report Iran: Honour

2009 Killings« Published In May Official Laws against Women in

Iran from www.wfafi.org/laws.pdf Boostani. Dariush. »Women victims of self-immolation: a ›Grounded Theory‹ Study in Iran.

2012 Published in www.feministshcool.com

States held by women in«:national parliament« from

http://data.un.org/Data.aspx?q=ir%3A٥٥٧%an&d=MDG&f=seriesRowID

3A364%3BcountryID Tisdall. Simon. »Iran Appoints Years.« 30 First Female Minister for

:Published in Guardianhttp:/ /www.theguardian.com/iran-woman- /03 /sep /2009 /world

cabinet-minister Esfandiari. Haleh. »The women‹s

:Movement« fromh t t p : / / i r a np r ime r. u s i p . o r g /

resource/womens-movement

کــۆمــاری ســـه رۆک سێیه م ئه مریکا )خوله کانی سه رۆکایه تی

)1801-1809هاگ و فریدێڵ فــرانــک ن. ئینگلیزیه وه : لــه و. ســیــده ی

خه سره و ئه ڵماسیملمالنێی گه رماوگه رمی له حیزبی له ساڵی 1800دا، تۆماس جێفرسۆن له نامه یه کی تایبه تی دا له ــدم ــن ــێـــت: » ســوێ ــووسـ ده نـبه رده م خوای مه زندا خواردووه هه ر هه میشه یی ــی ــن دوژم کــه جۆره زۆردارییه ک بم به رامبه ر

میشکی مرۆڤ.« ــه م پـــارێـــزه ره بــه هــێــزه ی ئـ

بوو. دایک له ڤیرجینیا ئالبێماڵی گه ڕه کی له 1٧43 ساڵی له ئــازادی، 20000 ــه ری ده وروب بوو، نه خشه داڕێژ و باخه وان که باوکییه وه ، له مه تری چوارگۆشه ی زه وی به میرات بۆ مابوو، وه له دایکییه وه ، که له خێزانی راندۆڵفه کان بوو، پێگه یه کی کۆمه اڵیه تی به رزی بۆ به جێمابوو. له کۆلێژی ویلیام و ماری ده رسی خوێند و دواتر بوو به خوێندکاری به بێوه ژنێک له گه ڵ هاوسه ری ژیانی 1٧٧2دا، ساڵی له یاسا. به شی ناوی مارتا وایڵێس سکێڵتۆن پێکهێنا و گواستییه وه بۆ مۆنتسێلۆ، ماڵه

ته واو نه بووه که ی که به لووتکه ی شاخێکه وه بوو.بااڵیه کی و خه نه یی قژێکی شــڵ و دمــوچــاوێــکــی کــه جێفرسۆن به اڵم بوو، قسه زان که سێکی په یامنێر وه ک هه بوو، ناقۆاڵی و به رز ڤیرجینیا و نوێنه رانی ئه نجومه نی له نه بوو. باش قسه که رێکی گشتیی پرسی پێنووسه که ی خستبووه ده نگی، له زیاتر کانتینێنتاڵ، کۆنگره ی کاتێک کۆنگره ، بێده نگه که ی« »نوێنه ره وه ک جێفرسۆن، نیشتمانه وه . 33 ساڵ ته مه نی بوو، ڕه شنووسی راگه یاندنی سه ربه خۆیی نووسیه وه . له سااڵنی دواتردا، کاری بۆ ئه وه کرد که وشه کانی له ڤیرجینیا ببنه پرۆژه یاسایه کی هه موو سه رنجڕاکێشتر، له ڕاستییه کی حاشاهه ڵنه گر. بۆ ده سته به رکردنی ئازادی ئایینی نووسیه وه که له ساڵی 1٧86دا وه ک

یاسا په سند کرا.جیاواز، پارتی دوو وه کرد، گه شه ی حیزبایه تی توندی ملمالنێی دروســت بــوو خه ریک دێموکڕاته کان، کــۆمــاری- و فێدڕالیسته کان ده بوون. جێفرسۆن هێدی هێدی رێبه رایه تی کۆمارییه کانی گرته ده ست سه ر هێرشکردنه به بــوون. فه ڕه نسا شۆڕشی پرسی هاوسۆزی که و به هێز ناوه ندیی حکوومه تێکی دژی فێدڕالیسته کان، سیاسه ته کانی

الیه نگری مافی ویالیه ته کان بوو. له ساڵی 1٧96، جێفرسۆن ناڕازیی سه رۆکایه تی کاندیدێکی وه ک ئه وه ی دژبــه ری سه رۆک کۆمار هێنابوو. ســه ره ڕای سێ ده نگی که م به جێگری بوو واڵتدا ده ستووری له هه ڵه یه ک به هۆی بوو، ئه ده مز ده ســتــوور، که موکوڕییه ی ئــه و 1800دا، ساڵی له کــۆمــار. ســه رۆک کێشه یه کی گه وره تری لێکه وته وه . ده نگده رانی کۆماری، که هه وڵیان دا هه م سه رۆکی واڵت و هه م جێگره که ی له پارته که ی خۆیان هه ڵبژێرن، دابــوو. بێڕ ــارۆن ئ و جێفرسۆن به ده نگیان یه کسان رێژه یه کی به کرد. چاره سه ر یه کسانه ی ده نگه ئه و کێشه ی نوێنه ران ئه نجومه نی هامیلتۆن، که هیچ یه ک له جێفرسۆن و بێڕی خۆش نه ده ویست، له گه ڵ

ئه وه شدا پێداگری له سه ر هه ڵبژاردنی جێفرسۆن کرد. قه یرانه که ی ده ســت، گرته واڵتــی سه رۆکایه تی جێفرسۆن کاتێک پێهاتبوو. خه رجییه کانی سوپا و هێزی ده ریایی که م فه ڕه نسا کۆتایی کرده وه ، له بودجه ی بڕی، وه باجی سه ر ویسکی البرد که له رۆژئاوا رێژه ی به توانی ته نیا به م شیوه یه وه کردبوو، بێتاقه ت زۆر خه ڵکی یه ک له سه ر سێ قه رزی گشتیی واڵت دابه زێنێت. هه روه ها ده سته یه کی هێزی ده ریایی ره وانه ی شه ڕ کرد دژی دزه ده ریاییه کانی بارباری که ته نگیان به بازرگانیی ئه مریکا له مه دیته رانه هه ڵچنیبوو. جگه له مانه ش، سه ره ڕای ئه وه ی ده ستووری واڵت ڕێگه ی به وه ده ستهێنانی خاکی نوێ هه نگاوه که ی، ده ستووریبونی له گومانێک و دوودڵی هیچ بێ نه ده دا، ده رفه تی وه ده ستهێنانی ناوچه ی لوویزیانای له ناپیلیۆن له ساڵی 1803

قۆسته وه . له ماوه ی خولی دووه می سه رۆکایه تیدا، سه ره ڕای ده ستێوه ردانه کانی ئه مریکی، بازرگانانی بێالیه نانه ی مافه کانی له وفه ڕه نسا ئینگلیستان ئه وه ی بۆ کردبوو ته رخان هه وڵی خۆی و کات زۆربــه ی جێفرسۆن نه هێڵێت گه لی ئه مریکا له شه ڕه کانی ناپیلیۆنه وه بگلێت. ئه و چاره سه ره ی که جێفرسۆن هه وڵی بۆ ده دا، واته ئابلۆقه ی سه ر گواستنه وه ی ئه مریکی،

ئه نجامی باشی لێ نه که وته وه و خه ڵکی بێزار کردبوو. دوای خانه نشینبوونی، گه ڕایه وه مۆنتسێلۆ و کاته کانی ته رخان کرد پیاوێکی ڤیرجینیا. زانکۆی بۆ گه وره کانی نه خشه له کردنه وه بیر بۆ خۆی مێشکی و ماڵ جێفرسۆن که کرد تێبینی فه ڕه نسی خانه دانی جیهان له لێیه وه ده کــرێ که بــه رز پێگه یه کی »بــۆ کردبوو ته رخان

بڕوانێت.« له مااڵوایی ،1826 ساڵی مانگی جوالی 4ی رۆژی له جێفرسۆن

ژیان کرد.سه رچاوه:

http://www.whitehouse.gov/about/presidents/thomasjefferson

ژیاننامه ی تۆماس جێفرسۆن‌)3(ن: فرانک فریدێڵ و هاگ سیده ی و: له ئینگلیزیه وه : خه سره و ئه ڵماسی

سیستمی پیاوساالری له رۆژهه اڵتی کوردستان

بیرو رای ئازاد

رۆژنامەی9 ژماره :٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤

عه لی بداغی

ی 26 ڕۆژی ــه ل ــه ر ــه وب ــه م ل ســاڵــیــک ڕه زبه ردا، کۆمه ڵیک منداڵی قوتابی له ئاوایی کایه و خه ریکی که مــه ریــوان »نشکاش«ی گه مه ی مندااڵنه یان له نیزیک کۆنه پایه گایه کی سپای پاسداران له ئاواییه کاندا بوون، مینێکی گریانی شین و ته قییوه و پێدا نه ته قیوه یان

خسته گه مه ی مندااڵنه یان.بوون بریندار منداڵ ٧ رووداوه دا له و گه شبین ناوی به له وان یه ک برینه کانی که که ریمی قورس بوو. گه شبین له و ڕووداوه دا گوێچکه یه کی چاوێک و القێکی و په نجه کانی لــه ده ســـت دا، ئــه ویــش لــه ڕووداوێـــکـــدا که نــاوه نــده ئه منیه تی و کاربه دستانی پێشتر پێوه ندیداره کان ڕایانگه یاندبوو که ناوچه یه یان

له مین خاوێن کردۆته وه .ئێرانی »کۆمه ڵه ی ساڵێک دوای ئێستا چاالکانی له دیکه ژماره یه کی مین« و به بێ ــان، ڕه زبــه ری ی 26 ڕۆژی کــورد مه ده نیی قوربانیانی له گه ڵ هاوخه می کردن ڕۆژی به ڕووداوی ته قینه وه ی مین ناودێر کردوه و، له الیه نانه دا که س و کۆمه ڵه ئه و ڕاگه یه ندراوی یه کتر له گه ڵ پێکه وه و »وه رن که: هاتووه له الی ئه و که سانه بین که قوربانیی شه رێکن

که 26 ساڵه ته واو بووه .«ئه م هه وڵه و هه موو هه وڵێکی له و چه شنه بۆ به ڕۆژه ڤ کردنی بابه تی مین له کوردستان گرینگ و له جێی خۆی دایه . له به ر ئه وه ی که ئێران و شــەڕی تەواوبوونی دوای ده بینین ــەزار کــەس لە عــێــڕاق نیزیک بــە هــەشــت هـکوردستان بوونه ته قوربانیی ته قینه وه ی مین .دوای له که ده ڵێن ڕه سمییه کان ئاماره کۆتایی هاتنی شه ڕی ئێران و عێڕاقه وه ، دوو سنە، پارێزگاکانی لە کــەس 433 و ــەزار ه

ورمێ، ئیالم، کرماشان و خوزستان بە هۆی تەقینەوەی مین گیانیان لە دەست داوەو، پێنج بوون. بریندار دیكەش كەسی 601 هــەزارو له و ماوه یه دا له كرماشان 993 که س به هۆی له داوه ، ده ست له گیانیان مین ته قینه وه ی پارێزگا سنە 368 که س، له ئیالم 326 که س و له پارێزگای ورمێ ش 309 که س گیانیان له ده ست داوه و خۆیان و بنه ماڵه کانیان بوونه ته قوربانیی که مته رخه می و ناده روه ستییه کانی مینه بابه تی لــه گــه ڵ پــێــوه نــدی لــه ده وڵـــه ت

له کارنه خراوه کان له کوردستاندا.به پێی ئامارەكان، 6 میلیون هێكتار ناوچه و مینڕێژکراوی به ئێستاش ئێران له زه وی میلیون مین لە 20 زیاتر پشتگوێ خــراون و به کۆنه کراوه یی و له کارنه خراوه یی له بن پێی ماونه ته وه مــه رگ قاسییدی وه ک خــه ڵــک دا پارێزگاکە چــوار له تـــه واوی به نیزیک که ورمــێ، سنە، ــە) وات کوردستان رۆژهــەاڵتــی

ئیالم و كرماشان(ن.به اڵم ئێستاش ئامارێکی ورد و ده قیق له کوردستان له مین ته قینه وه ی قوربانییانی گوندو هه موو له خه ڵک نین. ده ستدا له به ر ــه ی و له ــد، یـــان کـ ــاوچــه کــان ده زانــــن چــه ن نتا بــه اڵم بــووه ، بریندار کــوژراو لێیان کوێ به ناوه ندێکی حکومه تی خۆی ئێستاش هیچ زانیارییه کانیش کۆکردنه وه ی به رپرسیاری ــده ــاوه ن ــخــراوه و ن ــک ــه ڕێ نــه زانــیــوه و؛ ڕێ لچوارچێوه یه دا له و گیراوه مه ده نییه کانیش

کاری خۆیان بکه ن .ســـیـــاســـه تـــی هــــــــــــه اڵواردن و فـــــه رق و خه ڵکی به ده رهــه ق ــه ت ده وڵ جیاوازیدانانی کـــورد هــه ر لــه مــافــی بــه شــداریــی سیاسی، کۆمه اڵیه تی، ئابووری، پڕۆژه کانی ئاوه دانی و له و به ڵکوو ناکرێته وه ، کورت وه به رهێناندا بواره ش دا قوربانیانی ڕووداوی ته قینه وه ی له کوردستان سیستماتیک غه دریان لێ ده کرێ و

مافه کانیان ژێرپێ ده نرێ.له ژینگه و شوێنی له واڵتــی خــۆت، تۆ ــه ر ڕێ و ـــه و ســ ــووچ ژیـــانـــی خــــۆت، لـــه مـــی ســیــاســه تــی ــی ــان ــورب کــوێــســتــانــی خـــۆت ق

که مته رخه می و ــه ت و ــ ده وڵ دوژمــنــکــارانــه ی ته قینه وه ی به هۆی بی، خه مساردییه کانیان مین بکوژرێی، ده ست و القت بپه ڕێ، بریندار ده وڵــه ت خۆی که چی بکه وی، ژیان له بی و لێ ــاوڕت ئ نــه زانــێ و ئــه وه به رپرسیاری به هه ر ئێرانه دا له و غه درێکه ئــه وه نــه داتــه وه ؛ له خه ڵکی کورد ده کــرێ. به هــه زاران که س له کوردستان ته قینه وه ی مین له قوربانیانی ــه وه بــارودۆخــیــانــه ، ئــه وانــه ی بــه و هۆیه و ه ئگیانیان له ده ست داوه ، بنه ماڵه کانیان له الیه ن

ده وڵه ته وه که به پێی قانوون ده بێ به رعوده ی پاراستنی ئه منیه ت و گیانی خه ڵکه که ی بێ هه ر ده ست و ئه وانه ش نه کراوه ته وه و؛ لێ الیان القیان په ڕیوه و نقوستان بوون و که وتوونه ته له هه ر چه شنه مافێکی ماڵه کانیان، سووچی پێکران، دابینبوونی کۆمه اڵیه تی و چاره سه ری پزیشکی و ده رمانیی ده وڵه تی بێبه ش کراون و ئه وه ی له و نێوه دا بایه خی نیه و مه زاده ، گیان و

ژیانی خه ڵکی کورده ...جیا له وه ش خێرو بێری مین بۆ کۆماری وردبــوونــه وه یــه . ســه رنــج و جێی ئیسالمیش

ئێران هه م مین له دژی دژبه رانی ده کار ده کا، هــه م ده یــفــرۆشــێ؛ هــه ر بــۆیــه ش پێملی هیچ نه بوه کۆنڤانسیۆنانه ش په یماننامه و له و کام خه ساره کانی کــه مــکــردنــه وه ی پێناو لــه کــه خه ڵکی بــه مــجــۆره تــا ــراون، ــ ک په سند مین کوردستان ئه و که مه ده ره تانه شیان نه بێ تا له ئه گه ری ئه ندامه تیی ئێران له و په یماننامه و ــه یــارمــه تــی و کــۆنــڤــانــســیــۆنــانــه دا چــاویــان لجیهانییانه ڕێــکــخــراوه ئــه و به هاناوه هاتنی بێ. هۆکاره که شی ڕوونه ، ئه گه ر ئێران یه ک

« په یماننامه ی نموونه بۆ په یماننامانه ، له و واڵت 1٥8 ئێستا تا که بکا ئیمزا ئــۆتــاوا« ئــه وه ده ربــه ســتــی ده بـــێ کـــردوه ، ئیمزایان شه رێک هــه ر هاتنی کۆتایی دوای کــه بــێ له واڵتــه کــه ی، له مــاوه ی ده ســاڵ دا هه موو مه یدانه کانی شه ڕ، مه زراو مووچه و له وڕگه و ــی شــوێــنــی ژیــانــی ــان ــاوچــه ک ــان و ن کــوێــســتخه ڵکه که ی له مین پاک بکاته وه ، چ بگا دوای 2٥ ساڵ؛ هه ر بۆیه ئێران پێچه وانه ی واڵتانی وه ک دواییانه ی ئه و دراوسێی شه ڕلێدراوی عێڕاق و ئه فغانستانیش نه چۆته ژێرباری ئه و

په یماننامه یه ، چونکی به وه جیا له ده روه ستی ــتـــکـــردن و ــزنــی دروسـ ــی بـــه خــه ڵــکــه کــه ی، ئفرۆشتنی مینیشی به واڵتانی دیکه و گڕووپه

سه رهه ڵداوه کان نامێنێ....ته قینه وه ی ڕووداوه کـــانـــی قوربانیانی کاسبکارانی کۆڵبه ران و کوردستان له مین مــنــدااڵن و شـــوان و سنوورییه کانن، نــاوچــه گونده کانی بــێــدره تــانــی ئــاســایــی و خه ڵکی ئــه وان کوردستانن، سنوورییه کانی شــاره ــده هـــه ژارو بــێ ده ره تــانــن کــه دوای ــه وه ن ئتوشبوونیان به و کاره ساتانه ش نه ک ئاوڕیان ماف و له ناکرێن و پشتگیری نادرێته وه ، لێ ده بن، بێبه ش ده وڵه تییه کان خزمه تگوزارییه چۆنه که ده کــرێــن ئــه وه ش لۆمه ی به ڵکوو پارێزیان نه کردوه و ئاگایان له خۆیان نه بوه و

بۆ مینه نوستووه کانیان وه خه به ر هێناوه ! ڕێگه گرتن بگوترێ پێویسته کۆتاییدا له دڵته زێن و ڕووداوه ئه و دووپاتبوونه وه ی له به هاناوه چوونی کوردستان، له ناخۆشانه بنه ماڵه کانیان مین و ته قینه وه ی قوربانیانی له تایبه ت به نیشمانییه ، گشتی و ئه رکێکی کاتێکدا که ناوه نده به رپرسیاره حکومییه کان به رپرسایه تییه ک چه شنه لــه هــه ر خــۆیــان ده دزنه وه ، ئه وه چاالکانی مه ده نی، نوێنه رانی ــه مــه جــلــیــس، ــان لـ ــتـ ــوردسـ ــی کـ ــانـ ــاره کـ شـکاربه ده ستانی ده روه ست و دڵسۆزی نیشتمانه که به گرتنه پێشێی هه موو ڕێگه قانوونییه کان و پێوه ندیداره کان ئۆڕگانه سه ر فشارخستنه بــه هه ڵگرتنه وه و نــاچــار ده وڵـــه ت لــه الیــه ک بکه ن، کوردستان له مێنه کان له کارخستنی قوربانیانی خــه مــی لــه دیــکــه ش الیــه کــی لــه ڕووداوه کانی ته قینه وه ی مین دا بن تا ژیان و بزانرێ و ڕه وا به ڕه واکانیان مافه ئارامی و چــاره ســه ری شــایــان و ژیانێکی ئیمکاناتی

پزیشکییان بۆ دابین بکرێ.

سیاسی

مین له کوردستان، خه می خه ڵک و بێ خه میی کاربه ده ستانی حکومه ت

ئاسۆ حەسەن زادە

پاش مانگێک له چڕ بوونه وه ی گه مارۆی ده وڵه تی به ناسراو گرووپی دژمنکارانه ی بۆ سه ر پێشوو به ناو داعشی یان ئیسالمی شـــاری کــۆبــانــیــی رۆژئـــــاوای کــوردســتــان، بیروڕای گشتیی جیهانی چ له ئاستی مێدیایی به شێوه یه کی سیاسیدا ئاستی لــه چ و دا خۆی سه رنجی نه دیتراو پێشتر و که موێنه خسته سه ر خۆڕاگریی ئازایانه ی شه ڕڤانانی کورد و ئه و کاره ساته ئیسانییه ی له ئه نجامی ــه ڕه دا دروســـت بـــووه. بــه درێــژایــی ئــه و شــجاره یه که م ئه وه له ڕاستیدا کورد مێژووی که خۆڕاگریی رۆڵه کانی ئه و گه له له یه كێک له کاتی کوردستان نیشتمانی ده ڤه ره کانی له ئه و تا گه مارۆیه که دا و هێرش ئه نجامدرانی ڕاده یه سه رنجی دنیای ده ره وه بۆ الی خۆی

رابکێشێ. ــه ت ــان ــه ن ــاســی و ت لـــه روانــــگــــه ی ســیره هه ندی کۆبانی مه سه له ی کۆمه ڵناسییه وه، خوێندنه وه ی ده کــرێ و هه ن جۆربه جۆری ــه و مۆدێله له ئ بــۆ ــاواز و فــره چــه شــن جــیهاوکێشه له گه مه کردن و خۆبه ڕێوه بردن رۆژئاوا کورده کانی که بکرێ ئیقلیمییه کاندا رۆژئــاوادا دیکه ی کانتۆنه كانی و کۆبانی له خه ریکی بنتاتنانی بوون. به اڵم ئه وه ی هه موو له الیه ك کۆکن له سه ری زۆر و که م الیه ک له به ر کۆبانی چا ره نووسی که له وه بریتییه هه ڵکه وتی ستراتیژیی ئه و ده ڤه ره و هه روه ها له ڕووی حه یسییه ت و رووحییه ی نیزامییه وه ئه و گشتیی ئــاجــێــنــدای و نه خشه لــه ســه ر شه ڕه دا که هاوپه یمانیی جیهانیی دژه تێرۆری کردۆته وه، ئیسالمی ده وڵه تی بــه ره وڕووی دیکه وه، له الیه کی کــردووه. په یدای بایه خی ته نیا و پێشه وه گه لی کورد وه ک خه تی بۆ مه یدانی جیددیی شه ڕی ئێستای تا بــه ره ی

ئێستا هه ر که ئۆدیسه یه ئه و داعش، له گه ڵ ده روازه یــه کــی زۆر ــوزه رێ، ده گـ کۆبانی له باشتری و زیاتر ناساندنه وه یه کی گرینگی خه ون نێوه رۆکی و سروشت و کورده کان کۆمه ڵگای به ئه وان جه هانبینیی سیاسیی و

نێونه ته وه ییه. خیسڵه تانه دوو ئه م هه ردووکی ئه گه ر پێکه وه گرێ بده ین و بمانه وێ فاکتۆریان لێ بگرین، به و ئاکامه ده گه ین که پرسی کۆبانی خۆی شیاوی پێگه ی و جێگه کاتێك ته نیا له گه ڵ هاوپه یمانان نه خشه ی شه ڕی له سه ر مه وجوودییه تی ئاجێندای له نێو و داعــش ــرێ که سیاسیی نــه تــه وه ی کــورددا وه رده گـــان و هــه م ــورده کـ ــر هـــه م کـ ــ هــه رچــی زووتتێرۆردا دژه شــه ڕی له به شدار ده وڵه تانی

به ریشه یی و جــیــددی پێداچوونه وه یه کی روانگه ی ستراتیژیی خۆیان له پێوه ندی له گه ڵ قه یران له نێو فاکته ری کوردی پێناسه کردنی و ئاڵۆزییه کانی ئێستا ی ناوچه و ده ره نجامه

درێژخایه نه كانیدا بکه ن.دژی هاوپه یمانانی بـــه ره ی ئاستی لــه به رژه وه ندیی و ئامانج ته نیا نه ک داعشدا، له ئاستی ده وڵه تان رکابه رانه ی و پێچه وانه له نێوان نموونه )بــۆ ناوچه ییدا و جیهانی ــران و ــێ ــێــوان ئ ــه ن ــا ل ــه ی ئــه مــریــکــا و روســیتورکیه( له پێوه ندی له گه ڵ قه یرانی سوریه دا، جیاوازی بــه رژه وه نــدیــی و ئاجێندا به ڵکوو پێوه ندییه دا له و رۆژئاواش ده وڵه تانی نێوان بۆ هــانــابــه خــشــیــان و لـــه بـــار به ستێنێکی سه رهه ڵدان و په ره ئه ستاندنی داعش دروست کــرد. جــیــاوازی و دژایه تیی ئــه م روانــیــن و ئاجێندایانه به چه شنێک بوون که کۆمه ڵگای نێوده وڵه تی تا ئێستا نه یتوانیوه له کرده وه دا

مه ترسیی به گشتگیر و یه کده ست واڵمێکی له هــه ردوو واڵتــی سوریه و داعش داعــش

بداته وه.ــاره وه ــ ــه و ب ــت لـ ــی راســ ــان ــه ڕی کــۆب شــله سه ر راسته وخۆی کاریگه ریی که گرینگه به پێوه ندیدار پرسه کانی یه کالکردنه وه ی جوغرافیای شه ڕ و که یفییه تی هاوپه یمانه تیی له ئه والتر که مانایه بــه و هه یه. دژه تــێــرۆ ر فراوانکردنه وه ی بۆ هاوپه یمانان قه ناعه تی بازنه ی کرده وه سه ربازییه کان بۆ سوریه ش، تا )النــیــکــه م سیاسه تی به له به رچاوگرتنی ــی ــه ت ــه ی ده وڵ ــه رپــرســان ــاب ئــێــســتــا( لــێــڵ و نو کۆبانی پرسی له گه ڵ له پێوه ندی تورکیه نێو به نفووز ی ده وڵه تانی به گشتیدا، داعش ئه مریکا به تایبه تی تێرۆر دژه هاوپه یمانیی

نه ک که گه یشتوون ئاکامه به و فه ڕانسه و له باشووری کوردستان به ڵکوو ته نیا کورد ده کــرێ کوردستانیش ــاوای رۆژئـ له کــورد جێگای و موعته به ر هاوپه یمانێکی وه ک متمانه حیسابی له سه ر بکرێ. له و پێوه ندییه دا وته بێژی دوایی رۆژی چه ند قسه کانی هه م ســه بــاره ت ئه مریکا ده ره وه ی ــی ــ وه زاره تـله گه ڵ راسته وخۆ پێوه ندیی دامــه زرانــی به وتــاری ســه رۆک به تایبه تی هــه م و پــه یــه ده واڵتــه ئــه و پارلمانی لــه فه ڕانسه ــری وه زیـئه گه ری موژده ی کۆبانیدا له گه ڵ له پێوه ندی ــازنـــه ی هـــاوکـــاری و ــه وه ی بـ ــوونـ ــبـ ــراوانـ فـهه ماهه نگییه کانی نێوان به شه لێكدابڕاوه کانی رۆژئاوایی هاوپه یمانانی و کورد نه ته وه ی

ده ده ن. به شێوه یه کی تازه یه وه رچه رخانه ئه م سروشتی ئومێد و چاوه ڕوانی دروست ده کا ناوچه یی قووڵه دابه شبوونه ســه ره ڕای که

وه رگرتنی کاریگه ری و نێوده وڵه تییه کان و ــه و دابــه شــبــوونــانــه، ده وڵــه تــانــی کــوردیــش لــنــی خــه ونــی ــه بــه رچــاوگــرت ــی بــه ل ــ ــاوای ــ رۆژئبنیاتنه رانه ی نه خشی و پێشکه وتنخوازانه رۆژهه اڵتی ئاینده ی دیزاینی له کــورده کــان ئاستی له سه ر کوردی فاکته ری نێوه ڕاستدا، هه ر چوار ده وڵه تی ناوچه به سه ریه که وه چاو کوردستان رۆژهه اڵتی ته نانه ت و بکه ن لێ کورد بزوتنه وه ی که گرینگ نه خشێکی و لـــه و بـــه شـــه ی کــوردســتــانــدا ده تـــوانـــێ له ناوچه دا داهــاتــووی و ئێستا هاوکێشه کانی

بیگێڕێ، وه به رچاو بگرن.بۆ هه موو ئه مانه به اڵم مه رج ئه وه یه که راستییه ئه و ئاگاداری کورده کانیش خودی و نــاوچــه گشتگیره کانی سیناریۆ کــه بــن

له گه ڵ هــه مــه الیــه نــه ــه وه ی ــوونـ ــه ڕووبـ رووبـداعش ده توانێ ببێته هۆی ئه وه که ئه وانیش هــه ر هــه مــوویــان بــه شــێــوه ی یــه كــده ســت یا النیکه م هه ماهه نگ ئه رکدار بکرێن و نه خشیان به تایبه تی کورد له و سۆنگه یه شه وه بدرێتێ. کوردستان باکوور/رۆژئاوای و باشوور له هه رچی پــێــداچــوونــه وه یــه کــی بــه پێویستی ستراتژی روانــگــه ی به جیددیتر و زووتــر هاوکێشه ئــه و له گه ڵ مامه ڵه ی شێوازی و ئاکامی لــه کــه هه یه ئیقلمییانه و جیهانی بزوتنه وه ی بوونه وه. چڕ داعشدا مه ترسیی کورد له پار چه جۆربه جۆره کانی کوردستان به رامبه ر له زیاتر کاتێک هه موو له ئێستا ئه و به رپرسیارێتییه نه ته وه یی و مێژووییه دا ــه ری کــــوردی لــه ســه ر ــت ــاک ــاوه کــه ف ــتـ وه سـنه خشه ی جیهانیی دژه تێرۆردا بکاته هه ل و په سندکردنی بۆ چاره نووسساز هۆکارێکی له و نــه تــه وه یــی ستراتژیی کـــارای دیدێکی

نالێکییه و ناکۆکی له که مکردنه وه ئاکامدا و ئــاســت ســـه ری بــردنــه و نێوخۆییه کانی نێوان هاوهه نگاوییی و هاوفکری که یفییه تی

هێزه سه ره کییه کانی. ــیــه ی هــێــزه ــژی ــرات ــده ســت ــ ــا ئـــه و دی ــه ت هکوردستان پارچه یه کی هــه ر کوردییه کانی ئاجێندای به پشتبه ستوو و گرێدراو که متر ــێ، کــورده کــان باشتر ده وڵــه تــانــی نــاوچــه بده توانن داینامیزمی نێوخۆیی مه سه له ی کورد خزمه ت بخه نه ده ره کییه کان کارتێکه رییه و هاوبه شی و درێژخایه ن ئامانجی و خه ون ره نگه سه رده مانێک کورد. نه ته وه ی هه موو لــه ڕووی کــوردســتــان پارچه یه کی کـــوردی قازانجی ناعیالجییه وه ته نانه ت یا تاکتیکی به گرینگی ــر زۆرت که دیتبێ لـــه وه دا خــۆی خانه ی لــه و ــدا ب نــاوچــه یــیــه کــان هاوکێشه پــێــوه نــدی لــه گــه ڵ ده وڵــه تــانــی دیــکــه ی حاکم به رژه وه ندیی ــه دوای ب کوردستاندا به سه ر ئه وه دا له گه ڵ ئه مڕۆ به اڵم بگه ڕێ. دا خۆی ئیقلیمییانه هاوکێشه ئه م ناکرێ هێشتا که نادیده بگیرێن، قازانجی کورد له گواستنه وه ی سه ر بۆ به رژه وه ندییه کانی ئانالیزی خانه ی

ئاستی جیهانی دایه. ئاستی جیهانی و هاوپه یمانیی نێوده وڵه تیی که موکوڕیییه کانی هه موو له گه ڵ تێرۆر دژه هۆکارێکی ئێستاش کــه ــه وه دا ــ ئ لــه گــه ڵ و و ناوچه ییه کان هاوکێشه به هێزراگرتنی ــواردان بــه ده وڵــه تــانــی بــه دخــوازی کــورد ــ بالنیکه م ئیسالمییه، کــۆمــاری بــه تــایــبــه تــی له زیاتر کــوردی بۆ ده رفــه تــه ی ئــه م ئێستا که پارچه یه کی کوردستان دروست کردووه ببنه به رده نگی راسته وخۆ و پارتنێری جێگای ده ستڕۆیشتووی هه ره ده وڵه تانی متمانه ی ــه وه ش لــه درێــژخــایــه نــدا ده تــوانــێ جــیــهــان. ئـده ره نجامی زۆر باش و به سوودی له بواری و جێگه پــتــه وکــردنــی و ناسین بــه ڕه ســمــی پێگه ی کورد له ئاینده ی سیاسیی هه رکام له ده وڵه تانی ناوچه دا و ته نانه ت له سیناریۆی رۆژهه اڵتی نه خشه ی له گه وره گۆڕانکاریی

نێوه ڕاستدا به دواوه بێ.

بایه خی کۆبانی بۆ فاکته ری گه وره ی کورد له ناوچه دا

له‌گه‌ڵ‌ئه‌وه‌دا‌که‌هێشتا‌ناکرێ‌هاوکێشه‌ئیقلیمییه‌كان‌نادیده‌بگیرێن،‌قازانجی‌کورد‌له‌گواستنه‌وه‌ی‌خانه‌ی‌ئانالیزی‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانی‌بۆ‌سه‌ر‌ئاستی‌جیهانی‌دایه.

رۆژنامەیژماره : ٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤ سیاسی8

قاره مان قه جه رنیا

له ناوچه ی ساڵه به مێژوویه کی سه دان ورمێ گۆلی ڕۆژهه اڵتی له و هه ڵکه وتوه ورمــێ شــاری باشووری چه ند هه ر ته ورێزه . و ورمێ نێوان پێوه ندی شــاره وه ئاوی ئه م گۆله سوێره و ناکرێ بۆکشت وکاڵ و وه رزێری مێژویی، لــه بــواره کــانــی بـــه اڵم ــرێ، ــی ــێ وه رگ ل که ڵکی به خۆێ تایبه ت بایه خی گرنگی و فه رهه نگی ئابووری و دوایــی دا ئــه م چه ند ساڵه ی لــه مــاوه ی بــه داخــه وه هه یه . ئاوی ئه م گۆله به ڕاده یه کی به رچاو که می کردوه و هه ر بوون وشــک ــه ره و ب زیاتر تێده په ڕێ، ڕۆژوهــه رمــانــگ

ده چێ.له هۆیه کانی وشکبوونی گۆلی ورمێ:

له م پێویست بـــه ڕاده ی ــاران ب به فرو نه بارینی -1سااڵنه ی دوایی دا.

له م ته ته هوو چه غه ته ووو دووچۆمی دابڕانی -2گۆله و ناردنی ئه وان بۆ ناوچه ی ته ورێز.

نێوان بۆپێوه ندی سه رگۆلێ پردی سازکردنی -3شاره کانی ورمێ و ته ورێز.

ناوچه ی له حه سه نلوو سه دده کانی سازکردنی -4ــاوچــه ی پــیــرانــشــار، ــه ن ــن ل ــرده ب نـــه غـــه ده ، ســێــلــوێ و گچه په رئاوێ له ناوچه ی شنۆ که پێشترئاوی به فرو بارانی دروست ورمــێ. گۆلی ناو دڕژایــه گشتی ناوچانه ئه م به بێ بــه اڵم باشه ، کارێکی ناوچانه لــه و ســه د کردنی به رنامه ، بێ تۆژینه وه و بێ پرس و ڕای کارناسانی ئه م بواره به ڕێوه چووه ، هه ربۆێه به جێگای قازانج، زه ره رو

زیانی بۆ گۆلی ورمێ بووه.به اڵم ئه گه ر ئاوی ئه م گۆالنه وشک بێ و له ناوبچێ، زیان و خه ساره تێک که له م بواره وه ڕووبه ڕووی ناوچه و

خه ڵکی ناوچه ده بێته وه ، بریتین له :زاری زه وی و ــه واوی ت له ناوچوونی فــه وتــان و -1کشت وکاڵی ناوچه به هۆی باڵو بوونه وه ی ئه م خوێیه که

له شوێنی گۆله که ده مێنێته وه،مێژویی و گرنگی ئاسه وارێکی ناوچوونی له -2

ئابووری ناوچه یه ،3- کۆچ کردنی ئه و هه موو باڵنده جۆراوجۆرانه ی که سااڵنه له ناو گۆله که دا ده ژیان یان بۆ سه فه ر ده هاتن بۆ

ئه و ناو چه یه ،4- که مبوونه وه ی، گه شت و گوزار بۆ ئه و ناوچه یه .

ڕێکخراوه دوایی دا زۆربه ی له م سااڵنه ی هه رچه ند مێژوویی ئاسه واری و ژینگه پارێزی نێونه ته وییه کانی جیهانی میدیاکانی ڕێگای له جــار ســه دان بــه ده یــان و داوایان له حکوومه تی ئێران کردوه که چاره یه ک بۆ ئه م ئێران ڕێژیمی ئێستاش هه تا به اڵم بدۆزێته وه ، کێشه یه

له م باره وه هیچ جم و جۆڵێکی نیشان نه داوه .ئه م بــه چــاره ســه ری ســه بــاره ت بۆچی ئێران ئاخۆ

کێشه یه که مته رخه مه ؟ده توانێ چه ندهۆێ ئێران ده وڵه تی ئه م هه ڵوێسته ی

هه بێ:ئه و ئاست له ئێران رێژیمی مودیرییه تی بێ -1

کێشانه دا، بایه خێک ئــێــران ڕێژیمی کــه ئـــه وه ی هــۆی بــه -2دانانێت، گۆله بۆئه م بایه خێکیش هیچ دانانێ، بۆژینگه وه ک دارستانه کانی ئێران. چونکه سااڵنه ده بینین له ده یان ڕۆژهه اڵتی ئیالم، پارێزگای هــه ورامــان، وه ک شوێن ئاگر دارستانه هه موو ئــه م دیکه زۆرشۆێنی ئێران و

ده گرێ و ده سوتێ، هیچکه س بایه خی پێ نادات. 3- ئێران ده یهه وێ له بواره کانی مێژوویی، فه رهه نگی و بوونی که وشک بدات کورد له جه سته ی زیان ئابووری

ئه م گۆله وێنه یه ک له م هه ڵوێسته ی ئێرانه .له بواری کورده کان کــاره به م واده زانــێ ئێران -4بۆ وه دست خستنی ده مێنن و ئه ژنۆ ده سته و وه رزێری

به شێک له بژیوی ژیان چاوله ده ستی ڕێژیم ده بن.

عومه ر باڵه کی

کۆماری ئیتالعاتی وه زارتـــی حــه وتــووی لــه ئــێــران ئیسالمیی ــه ی ــ ــاڵ ــادی30ســ ــ ڕابـــــــــــردوودا یبه ڵگه نامه یه کی خۆی دا دامه زرانی ــی خـــۆێ لــه و ــان ــرده وک ــاروک ــه ک لــه دا بـــــاڵوکـــــردوه و لــه و ــ ــاوه یـ ــ مـبه لگه نامه یه دا ئاماده کاران هه وڵیان لــه وه زارتـــی روخــســارێــک داوه بێجگه که بــده ن نیشان ئیتالعات و ئه منییه ت پاراستنی چاکه و له که رامه تی خه ڵک و نیزام هیچ کارو نه کردوه ئه وتۆیان کــرده ویــه کــی که زیــان به بــه رژه وه نــدی خه ڵک

بگه یه نێ.جێگای سه رنجه ــه وه ئ ــه اڵم ب له سه ر دروست بون و پێک هاتنی وه زاره تی ئیتالعاته که به کورتی پێ ده که ین. ئیشاره خاڵێک چه ند یه که م ته مه نی وه زاره تی ئیتالعات بۆپاراستنی که ده زگایه کی گرنگه که له ئیسالمی کۆماری نیزامی ئیسالمی دا کۆماری ته مه نی گه ڵ ئه وه یه پرسیار ناگرێته وه . یــه ک دامه زرێنه رانی و بۆکاربه ده ستان ــه ر لــه ــ کــــۆمــــاری ئــیــســالمــی هـسه ره تای دروست بوونی ده وڵه ت ــه و وه زاره تــه یــان ــه و نــیــزامــه دا ئ لــه گــه ر واڵمــی ــدوه ؟ ئ ــەزرانـ ــه مـ دانـدوای که بێ ئــه وه پرسیاره ئه و ــی پــاشــایــه تــی ــزام ــی رووخـــانـــی نــه اڵت ــه ده سـ ــه کــه ســێــک بـ ــه ڵ ــۆم کنیزامی له سه رده می که گه یشتن سازمانی به ده ستی پاشایه تی دا ــه ــه ت واتـ ــی ــی ــه مــن ئ ــات و ــالع ــت ــی ئئه شکه نجه و گیرابوون و ســاواک پێیان هه ربۆیه کرابوون زیندانی له و دیکه که سازمانێکی وابــوو بــەو شێوه ی ــه ت ده وڵـ بــۆ بابه ته ــه ر بــۆیــه هــه ر ــ ــیــه ه پــێــویــســت نبۆخۆی ــه ک ــای دام وده زگ ناوه ندو ئیتالعات کــۆکــردنــه وه ی ده زگـــای و زانیاری پێک ده هێنا له و کاته دا کاری ده وڵــه ت که پێگه یه ک ته نیا

ئیتالعات ئــیــداره ی ده کــرد له گه ڵ ــه ده فـــتـــه ری ســـه رۆک وه زیـــران لــی ــه ڕ بــوون ــپ ــێ بــــوو. بــــه اڵم بـــه تــات بــۆ ده ســــه اڵت داران ــان وک زه مکه ده رکـــه وت کۆماری ئیسالمی له ئه منییه تی ده زگــایــه کــی به بێ چەشنی ساوک ناتوانن پارێزگاری له ده سه اڵتی خۆیان بکه ن. هه ر بۆیه پێشنێاری سه ر ــه 1362ل له ساڵی ــی ســــه رۆک وه زیــــرانــــی ــ ــای ــ ڕه جئـــه وکـــات بــــڕیــــاردرا وزاره تـــــی ئه و هــه مــوو بــێ و پێک ئیتالعات به قانوون داموده زگایانه ی دیکه بخرێنه ژێرکنتڕۆڵ و چاودێری ئه و

وه زاره ته وه . دووهـــــــــــه م لــــه ســــه رده مــــی پــاشــایــه تــی دا ئــه و ئــۆرگــانــه ی به ئه منییه ت ــزه ری ــارێـ پـ ئیستالح ــه تــی دا ئۆرگانیزمی ده وڵ لــه بــوو ــوو ســـازمـــان واتــــا ڕێـــکـــخـــراو بڕاســـتـــه وخـــۆ لـــه ژێـــر چـــاودێـــری ــه ســه رده مــی ــه اڵم ل ــ شــا دابــــوو بنــاوه نــده ــه و ئ ئیسالمی کــۆمــاری به بوو گــۆڕدرا ناوی ئه منییه تییه وه زاره تی ئیتالعات که به رواڵه ت ــه ت واتــا ــ ــی ده وڵ لــه ژێــر ده ســه اڵتله ڕاستی دا بــه اڵم سه رکۆمار دایه ــوو کــــاروکــــرده وه کــــانــــی ــ ــه م ــ هــورای عــالــی ــ ــه وه بـــه شـ ـــتــ ده درێـ ئــه مــنــیــیــه تــی مــیــلــلــی کـــه ئــه ویــش ــری و ڕاســتــه وخــۆ لــه ژێــر چــاوه دێــری ڕێـــبـــه ردایـــه . ئـــه وه تـــا له ــه م ئوه زاره تـــی پێک هێنانی قــانــوونــی که له مــاده کــانــی٧و8دا ئیتالعات ئیتالعاتیی له دام وده زگـــای باس سپای پاسداران و ئه رته ش ده کات، ته ئکید ده کاته وه که دام و ده زگای ئه رته ش و ›‹ئیتالعات‹‹ زانیاری سپا هه ر کامیان وه ک دوو ئیداره ی ده بێ به اڵم کارده که ن سه ربه خۆ ــی ــ ــه ڵ وه زاره تـ ــه گ هــه مــاهــه نــگــی لئیتالعات بپارێزن و له هه مان حاڵ دا ــداره ی ــی بــه رپــرســانــی هــــه ردوو ئبه ده بێ سپا ئه رته ش و ئیتالعات په سندی ڕێبه ری بگاو البردنیشی ــه ئــیــزنــی ڕێـــبـــه ری و ئــه و ــێ ب ده بـسه لمێنه ری ئه و ڕاستییه یه ، کاتێک به رپرسی دوو ئیداره ی ئیتالعات و ــێ تــه ئــیــدی ــ ــاو ئـــه رتـــه ش ده ب ســپ

ــان و دان چــۆن له سه ربێ ڕێــبــه ری که ئیتالعات ــری ــ وه زی ــی ــردن البوه زارتخانه یه کی سه رپه ره ستی ڕێبه ری ته ئیدی ده کــا به ربه رین پێویست نییه . ئه گه ر سه رنج بده ینه به رپرسانی یه که می ئه و وه زاره ته ده رده کــه وێ باش تر ڕاستییه ئه و له چینی وه زیــره کــان که هه موو ڕووحانی واتا ئاخوندو »آیت الله« قوتابخانه ی ده رچـــووی بـــوون و کارگێڕانی کارمه ندان و حه قانین و

ئــه و وزاره تــخــانــه یــه هــه ر له الیه ن »سه ربازانی نازناوی ڕێــبــه ره وه ئیمامی زه مان«یان پێ به خشراوه .

ــک لــه ــێـ ــه کـ ــک یـ ــێـ ــاتـ ــه ر کـ ــ ــ هله ئه و وزاره تخانه یه وه زیره کانی سه رده مه جیاوزه کانی ته مه نی ئه و وزاره تخانه یه به پێی هه ل ومه رجی هه وڵی ئێران نێوخۆی سیاسی ئاوه ڵه کردنه وه له جۆرێک دابێ ــه ه وه ــی ی ــن ــه م ــواری ئ ــ ــه ب ــ بــــوون لبـــۆ شــــاروه نــــدان دروســـــت بکا

ڕێبه ریه وه ــای دام وده زگـ له الیه ن ــه رزی ــه ب ــای ــانــی پ ــا کــاربــه ده ســت یڕخنه یان ئیسالمییه وه کــۆمــاری پــێــدراوه هــوشــداریــان لێگیراوه و ــا لــه ئــه ســڵــی وه زیــفــه ی ــه ک کــه نــی خــه ڵــک ــوتـ ــه رکـ ــه سـ خـــۆتـــان لـکه خۆی یوونسی ئه وه تا البــده ن. له و پێ بــووه ئیتالعات وه زیــری ڕاستیه ده نێ و ده ڵێ: کاتێک بووم جار دوو ئیتالعات ــری بــه وه زیـئه و گوتم پێی رفسنجانی ئاغای

شێوه به ڕیوه به رییه ی تۆ وای له و وزاره تــخــانــه یــه کـــردوه کــه زیاتر ته شکیالتێکی شـــاره داری و وه ک که س هــه ربــۆێــه ده چـــێ بێ که ڵک

لێتان ناترسێ.«دیــــــــاره هـــــه ر واڵتــــێــــک بــۆ ــه چـــوارچـــێـــوه ی پـــارێـــزگـــاری لـــۆی و ــاســی خـ جـــوغـــرافـــیـــای ســیئه منییه تی ــیــه کــانــی ــدی بــه رژه وه نشاره وه ندی پێویستی به ڕێکخراو هــه یــه . ئــه مــنــی ته شکیالتێکی ــا ی

که به شێوه ی واڵتانه ی له و به اڵم ئه و ده چــن بــه ڕێــوه دێموکراتیک دام وده زگا ئه منییه تیانه الی خه ڵک بێزراو نین و خه ڵک لێیان ناترسێ واڵته که یان دام وده زگـــای چونکه ــدی ئـــه وان ــه رژو ه نـ لــه خــزمــه تــی بـئه و هه موو له ئێران و بــه اڵم دایــه واڵتانه ی به شێوه ی دیکتاتوری جا له ژێر هه ر ناوێک دابێ شاروه ندانی ئێران و ئه و واڵتانه له نێو کرداری ئـــه و دام وده زگــــــــا ئــه مــنــیــیــه تــیــان

ــۆره ــه وجــ ــ ده تــــرســــن چـــونـــکـــه لئه منی ــای ــ ــ دام وده زگـ ــه دا ــانـ واڵتـبه رژه وه ندی پاراستنی له خزمه ت هه تا ــه ده ســــه اڵت دایـ سیستمی کۆمه ڵگا. بــه رژه وه نــدی پاراستنی چ لــه ســه رده مــی پــاشــایــه تــی داو چ ئیسالمی دا کۆماری له سه رده می ــاواک و واجــا« ــگــه ی« سـ ــه ڕوان لسه رخودی و به ئیران کۆمه ڵگای ناخودی دا دابه ش بووه وئه وانه ی ــه خــودی داده نـــرێـــن بــه هــۆکــاری ب

جـــــــۆراوجـــــــۆرو داتــــــاشــــــراوو ــبــه ســه ر ده کـــرێـــن و هــه رلــه ده ســتدام وده زگــــای ئیتالعاته وه ــه ن الیشا ــی ــه رده مـ سـ ســـاواکـــی وه ک ــه ر لــه چــوارچــێــوه ی ــن و ه ــرێ ده کزیــنــدانــه کــانــی ئـــیـــتـــالعـــات دا لێ پرسینه وه یان لێ ده کرێ و حوکم بێ ئه وه ده درێ به سزاوانیشان بدرێن به مه حکه مه و له دادگایه کی به بوونی دادپــــه روه ردا عــاداڵنــه و ڕاست بکرێن و دادگایی پارێزه ر که قانوونه یه ئــه و به پێچه وانه ی دروست پێی ئیتالعات وه زاره تــی بووه و کارو ئه رکی بۆ ده ست نیشان ــا لـــه مـــاده ی 4ی ــه وه تـ کـــــردوه ئـــه دا ده ڵـــێ: »هــه مــوو ــوون ــان ئــه و قئه منییه تی بۆ ئیجرایی کاروباری به ڕێوه به رانی ئه ستۆی له نێوخۆ ده زگای قه زاییه » وله تێبینی 1ی هــه رئــه ومــاده ێــه ده ڵــێ: وه زاره تـــی ئیتالعات پێش له ده ست پێ کردنی چاالکی، زانیاری پێویست ده دا به قه زایی« ــای ده زگ به ڕێوه به رانی نمونه یه ک ده توانین چه ند ولێره دا ــاره ی وه زاره تـــــی ــ ــوه کـ ــه و شــێ لـئێعدامی بکه ین: ــاس ب ئیتالعات به کۆمه ڵی زیندانیانی سیاسی 6٧، به ڕێوه بردنی قه تڵه زه نجیره یه کان، گه اڵڵه ی به ڕێوه بردنی داڕه شتن و ــی کــۆمــاری ــ ــه ران ــ تـــیـــرۆری دژبمیکۆنۆس ــای دادگـ کــه ئیسالمی بـــه ڕوونــــــی پـــــــه رده ی لــه ســه ر ئیتالعات ــی ــ وه زاره ت ڕوخــســاری ئــه وکــات ــری ــ وه زی خـــودی الداو سه ره کی تۆمه تباری به فالحیانی له ناوبردنی دانـــا، ــرۆره دا ــی ت ــه و لــه ڕۆژان ــ ــک ل ــ ئـــه و کــه ســانــه ڕۆژێله بــوون هاوکێشه یان هــاوکــارو وه ک سه عید ئیتالعات وه زاره تــی حه ججاریان و سه عید ئیمامی و ده یان کرداری له و چه شنه که نه ک له م باوه کان ڕێسا یاساو له گه ڵ سه رده مه دا یه ک ناگرنه وه و به ڵکوو وه زاره تی ئیتالعات سنووری یاسا به زاندنه ووه نێوده وڵه تییه کانیشی ــا بــه مــه بــه ســتــی پــاراســتــنــی ــی تــه ننه ک ئیسالمی کــۆمــاری نیزامی به رژه وه ندی گشتی خه ڵکی ئێران.

وشک‌بوونی‌گۆلی‌‌ورمێ‌و‌‌هه‌ڵویستی‌ئێران‌

ڕێژیمی بەعسی سەددام بۆ هێرش کردنە سەر ئێران پەرەسەندنی کۆمۆنیزم، لە پێشگرتن مەبەستی بە و سەرکێش قۆناغێک هەتا ئیسالمی ڕادیکالیزمی بێ کۆتوبەند کردووە کە ئەمڕۆکە هەر ئەو واڵتانە نــوێ یــەدان. مەترسییە ئــەو سەرکوتی فکری لــە داعش نوێترین و پێشکەوتووترین شەپۆلی تێکدەرە کە ڕەنگدانەوەی کردەوەکانی هەم میلیۆنان کەسی بێ تاوانی لە ڕۆژهەاڵتی ناوەڕاست کردۆتە قوربانی تووشی بـــەردەوام ڕۆژئــاوا دەسکەوتەکانی هەم ــاردەی داعــش دەری خست دی مەترسی دەکــاتــەوە. توندڕەوی و بناژۆخوازیی مەزهەبی و ڕۆژئاوایی دەبێ دیکە جاریکی و نیە کۆتاییان کامیان هیچ لەم تێپەڕبوون بۆ نوێ رێگەچارەیەکی ــەدوای بمەترسییە پێشبینی نەکراوە بدۆزرێتەوە. دروستترین دێــمــوکــراتــیــزەبــوون ــگــەچــارە، ڕێ لۆژیکیترین و لە ــان ــۆالرەکـ ــکـ ــێـ ــی دەوڵــــەتــــە سـ ــن و شــکــڵ گــرتــا ئـــەو کــاتــەی ــی نــاوەڕاســتــە، بـــەاڵم ت ــەاڵتـ ڕۆژهـبــازاڕی چــاوی بە جیهان دەسەاڵتدارەکانی هێزە کانگا کاری هەرزان، خەزێنەی بەکارهێنان، هێزی سرووشتییە مفتەکان و تاقیگەی مرۆیی لە واڵتانی دواکەوتوو و لەحاڵی گەشە بڕوانن، شەڕی نێوان ئەلقاعیدە و داعش وەک گرووپەکانی توندڕەویی کردەوەکانی و ئەزموون لە کە مندااڵنەی ئەو و ئەم الیەنانە لەدایک دەبن لەگەڵ بەرژەوەندیخوازیی پێ نایەت. کۆتایی هەرگیز جیهانییەکان، هێزە بە ڕۆژئاوایی هاوواڵتیی سەدان پەیوەست بوونی تیرۆریستییەکانی وەک داعش توندڕەو و گرووپە و هەڕ ەشە میدیاییەکانی وەک سەربڕینی هەواڵنێرە هاوشارییەکانییانەوە لــەالیــەن ــیــەکــان ــاوای ڕۆژئ

نیشان باشی بە ســەرەوە وتەکانی کە بەڵگەیەکە لە ترس ئۆکسیژن، وەک کە هەڕەشەگەلێک دەدا، مرۆیی کۆمەڵگەی پەیکەری لەنێو دنیادا تــەواوی

باڵو دەکاتەوە و دەیسووڕێنێتەوە.جیهانیی شــەڕی دوای ساڵ سەد کە دەبینین کێشەگەلی و شــەڕ ــەڕووی ــ ڕووب جیهان یــەکــەم، زۆر توندوتیژتر و نامرۆڤانەتر بۆتەوە کە تەنانەت ڕۆژ دانــایــەتــەوە. مندااڵنیش بە بەزەییەکی هیچ هەواڵەکانی نێونەتەوەییەکان ڕاگــەیــەنــە کــە نیە کۆیلەداری نەکەنەوە. باڵو نێوەڕاست ڕۆژهەاڵتی تەنانەت و مــنــداڵ و ژن فرۆشتنی و کــڕیــن و تەنیا ئەمڕۆکە و پیشە بۆتە ئەندامانی جەستەیان ژێردەستەکان نەتەوە سامانی و نەوتەکان چاڵە ئەم نــه بــوونــی بـــوون ــەواوی ــ ت بەڵکو نــاســووتــێ و ڕۆژئاوا دەسەاڵتی چەرخەکانی لەژێر نەتەوانە

گرووپە تووندڕەوەکاندا دەپڵیشێتەوە.ئەفریقا و ــوەڕاســت ــێ ن ڕۆژهـــەاڵتـــی ــڕۆ، ــەم ئدەتوانین لێبڕاوانە و تەقینەوە خاڵی گەیشتوونەتە بڵێین ڕێز و یارمەتیی و هەوڵدان بۆ دەستەبەربوونی مافەکانی خەڵکێک کە هەموو شتێکیان هەیە بەاڵم بەسەر ژیان و ڕاگیراون نەداریدا و نەبوونی لە بواری و مەدەنی و بۆ چاالکانی سیاسی دەبــەن، مافی مرۆڤ پێویستییەکی حەیاتییە کە پێوەندییەکی ــەواوی ــە ســاڵمــەتــی جــیــهــان و تـ ــەوخــۆی ب ڕاســتمرۆڤەکانی گۆی زەوییەوە هەیە و هەر چرکەیەک ــردوو زیانی ڕابـ کــاردا وەک لە وەدرەنــگ کــەوتــن

قەرەبوونەکراو بە مرۆڤ و ژیان دەگەیەنێ.

درێژەی: سەرکوت و توندوتیژیخوازی بەرەوکوێمان دەبات؟

وه زارتی ئیتالعات و به رژه وندیی کۆماری ئیسالمی و کۆمه ڵگای ئێران

داڕه‌شتن‌و‌به‌ڕێوه‌بردنی‌گه‌اڵڵه‌ی‌تیرۆری‌دژبه‌رانی‌کۆماری‌ئیسالمی‌که‌‌دادگای‌میکۆنۆس‌به‌‌ڕوونی‌په‌رده‌ی‌له‌سه‌ر‌ڕوخساری‌وه‌زاره‌تی‌ئیتالعات‌الدا


مستەفا مەعرووفی

مــــــێــــــژووی رۆژهــــــه اڵتــــــی شـــه ڕی دوای لـــه کـــوردســـتـــان دووەمی جیهانیه وه تا کۆتاییه کانی بــه بــێ هـــه تـــاوی 60ی ده یـــــه ی کوردستان دیموکراتی حیزبی به تاڵه . و ســه قــه ت مێژوویه کی ــدا بە ــی بـــه اڵم لــه 20 ســاڵــی دوایوەک: هۆکاری هێندێک حوکمی کەوتنەوەی دوور رادەیـــەک تــا فیزیکیی حیزب لە ناوخۆی واڵت جوواڵنەوە بوونی بەرچاوتر و فەرهەنگی ، مــەدەنــی خۆرسکە ناوخۆی لە کۆمەاڵیەتییەکان و بە ئێدیعایە ئــەم دەکـــرێ واڵت،

جۆرێکی دیکە پێناسە بکرێ. له ده یه ی ٧0 و 80ی هه تاویدا ــوزووری هــێــزه کــوردیــیــه کــان حـفیزیکیان له نێو کۆمه اڵنی خه ڵکدا ــگ بــۆتــەوە و زیــاتــر به کــەم رەنکێشه نێوخۆییه کانیانه وه خه ریک مه ده نییه کان بزووتنه وه بــوون، و بـــوون الوازدا ئاستێکی ــه لئه منییه تیی دیـــدی و کــۆنــتــرۆڵ ــاری ئــیــســالمــی ده رفـــه تـــی ــۆمـ کـئه وانی شوێندانه ریی و چاالکی ــه دا چاالکییه مــاوی ــه و ل بــڕیــبــوو. زیاتر سیاسییه کان و مــه ده نــی پارچه کانی لــه گــه ڵ پێوه ندی لــه ــوون، ــ ــکـــه ی کـــوردســـتـــانـــدا ب دیـلـــه بـــه ر ئــــــه وه ی کـــه کـــۆمـــاری باسی مــه رجــه ی ــه و ب ئیسالمی کــورد نه ته وایه تییه کانی کێشه

له نێوخۆی ئێراندا نه کرێ، زۆری هه زینه یه کی نیه ، حــه ســاس پــێ

که می بۆ ئه وان به دوا وه ده بوو.ــاڵـــدا 3 ــه م سـ ــ ــی ئ ــن ــاوی لـــه هرۆژهه اڵتی ناوچه و له رووداو جێی که دا ــان رووی کوردستان لێ وردبوونه وه ن و ره نگه شوێن ــانـــی داهــاتــوو لــه ســه ر رووداوه کـپێشی هاتنه هۆی ببنه و دابنێن هه لومه رجێکی نوێ بۆ رۆهه اڵتی

کوردستان:گرووپی سه رهه ڵدانی یه که م، ــڕاق و ســووریــیــه ــه عــێ ــش ل داعـجــیــددی هـــه ڕه شـــه یـــه کـــی وه ک بۆسه ر ناوچه و واڵتانی رۆژئاوا. ئێستا ــا هــه ت ــــش داع ــد هــه رچــه نزیانی به ئێران و هاوپه یمانه کانی له ــه ت ــانـ ــه نـ تـ و ــدوه ــانـ ــه یـ ــه گـ نـبگرێ به غدا توانی ده ی کاتێکدا ــه وێ حــوزوورێــکــی ــێــران لـ کــه ئکــرده هێرشی هــه یــه ، پــڕڕه نــگــی ــمــی کـــوردســـتـــان و ــه ر هــه رێ سـبه و به اڵم کوردستان، رۆژئــاوی توندی نیگه رانیی ئێران حاڵه ش خــۆی لــه داعــش نــه شــاردۆتــه وه . جموجۆڵی داعش له چه ند شارو کوردستان، رۆژهه اڵتی ناوچه ی په ره گرتنی گرووپه سه له فییه کان ئیسالمی کــۆمــاری بێده نگیی و ببنه ئــه وه ی بۆ به رامبه ریاندا له دێموکرات و هێزه ئاڵتێرناتیڤی کــورد، نیشتیمانپه روه ره کانی له م داعشی نفووزی مه ترسیی خۆش کوردستانیشدا بــه شــه ی سیاسی هێزه سه رکوتی کردوه . کورد نیشتیمانپه روه ره کانی و ئیسالمییه وه کــۆمــاری الیــه ن له رۆژهه اڵتی له سیاسیی بۆشایی هێشتوه ، ــه جــێ ب ــدا ــان کــوردســتکه کاتێکدا له ئیسالمی کۆماری مافه سیاسی هه موو له کــوردی کــردوه بێبه ش نه ته وییه کانی و

بکاته وه پڕ بۆشاییه ئه و ناتوانێ جــیــاتــی ــه لـ دا وا کــاتــێــکــی ــه لـپێشکه وتنخواز ئۆپۆزیسیۆنێکی بکاته وه پڕی نیشتیمانپه روه ر و هێزه الوه کیه کان و سه له فییه کان بۆخۆی ئه وه ش ده که نه وه . پڕی بۆسه ر گــه وره یــه مه ترسییه کی ــان و ــ ــت ــوردســ ــ رۆژهـــــه اڵتـــــی ککۆماری خودی بۆسه ر ته نانه ت

ئیسالمییش.

لـــه م ــد ــ ــه ن ــه رچــ ــ ه دووه م، حیزبی ــدا ــیـ دوایـ ــه ی ســاڵ 3 ،2ــان له ــتـ ــوردسـ دیـــمـــوکـــراتـــی کـسه خت یه کجار هه لومه رجێکی به ــدا ــن ــی ــک ــامــوم ن ــه بـ نـــزیـــک و خۆی تێکۆشه رانی فــیــداکــاریــی له بێده نگیی ــه ک جــه وی تا راده یشکاندو کوردستان رۆژهــه اڵتــی ــوورداری له ــنـ ــکــی سـ حــوزوورێهه بوو، کوردستاندا رۆژهه اڵتی به اڵم حه ره که تی ئه م دوواییانه ی دیموکراتی حیزبی تێکۆشه رانی ــی ــزه رانـ ــارێـ ــه پـ ــان بـ ــتـ ــوردسـ کـــه نـــێـــوخـــۆدا، رۆژهـــــه اڵتـــــه وه لـــارودۆخــی ب لــه ــوێ ن گۆڕانێکی

ــدا بــوو ــان ــی کــوردســت ــه اڵتـ رۆژهـســه رتــایــه ک وه ک ده کـــــرێ و مێژووی لــه نــوێ قۆناغێکی لــه ــکــرێ ــری ب ــ ــه ی رۆژهـــــــــه اڵت ســکـــه بــێــگــومــان ئـــه مـــه ش ده بــێــتــه سه ره تایه کی نوێ بۆ ئاڵوگۆڕه کان

و رووداوه کانی دواتر.دیان هه زار سێیه م، رێپێوانی و شــار زۆر لــه خــه ڵــک که سیی کوردستان رۆژهه اڵتی ناوچه ی

کۆبانێ، خه ڵکی له پشتیوانی بۆ له و په یامانه ی و دروشـــم ــه و ئگوڕێ، ده هاتنه خۆپێشاندانانه دا ــه گــه ڵ ــی هـــاوکـــات ل ــه ت ــب ــای ــه ت بـپشتیوانی له کورده کانی رۆژئاوا داخوازه سیاسیه کانی و دروشم خۆشیان وه ک کوردی رۆژهه اڵت ئه و ــه ری ــ ده رخ ــۆڕێ، گـ هێنایه گوڕێکی و تین کــه راســتــیــیــه ن به هێزی نه ته وه یی و ئازادیخوازی له رۆژهه اڵتی کوردستان دا هه یه . ساڵه ی چه ند ئه م ئه زموونی له کورد که داوه نیشانی دوایی رۆژهه اڵتی کوردستان له کاتێکدا له رێی قانوونیه وه ناتوانێ ویست

فه رهه نگی، ــابــووری، ئ ــوازه داخـسیاسییه کانی کــۆمــه اڵیــه تــی و دۆست کاتێکدا له گــۆڕێ، بێنێته و هاوپه یمانێکی نیه دیفاع له داوا ره واکانی بکا تا له کاتی ته نگانه دا ــه ره ڕای ــ بـــه هـــانـــایـــه وه بـــێ، سـئه وه ش که خه باتی چه کداریی له گۆڕێدا نیه به اڵم ئێعدام و کوشتنی پێویسته به رده وامه ، هه ر خه ڵک به که ڵکوه رگرتن له رووداوه کانی

نـــاوچـــه و هــێــزو تـــوانـــای خــۆی، ده نگی ده ربڕینی بۆ ــه ک ده رووینـــاڕه زایـــه تـــی و مــه تــره ح کــردنــی ویــســت و داخـــوازه کـــانـــی خــۆی

بکاته وه .ئه زموونی واڵتانی ده و روبه ر هه رکات که ــێ ده ڵ پێ ئــه وه مــان ئۆپۆزیسیۆن به هێز و چاالک بێ، پاشه کشه و به ناچار حاکمییه ت هێزه ئه گه ر ده بــێ. ئیمتیاز دانی عێڕاقدا له کــورد سیاسییه کانی نه بووایه ن کورد ئه و پێگه یه ی له عێڕاقدا نه ده بوو، ئه گه ر پ.ک.ک له کرانه وه یه ئه و نه بووایه ، تورکیه نــه ده بــوو و ــورددا ــ بــه رووی ک

پێک کـــوردی قانوونیی حیزبی ــورد ــه ی ک ــات و مــه ســه ل ــه ده هـ نـکێشه ی گرینگترین به نــه ده بــوو

سیاسیی تورکیه . ــی ئـــه م ســاڵــی ــ ــانـ ــ رووداوه کـــان و ــ ــت ــوردســ ــ رۆژهـــــه اڵتـــــی کبه ســه ر تیکۆشه رانی چاالکیی کوردستان دیموکراتی حیزبی له به هێزه ی پوتانسیه له ئــه و و هه یه ، کورداستاندا رۆژهــه اڵتــی

ــا نــیــشــانــه ی ده ســتــپــێــکــردنــی ــای ئــه هـــه لـــومـــه رجـــێـــکـــی نــــــوێ لنین؟ رۆژهــه اڵتــی کــوردســاتــنــدا کوردستان دیموکراتی حیزبی بۆ کــه گه یشتوه راستییه ــه و ببه هێزی بزووتنه وه یه کی ئه وه ی نه ته وه یی و حه ره که تێکی به هێزی رۆژهه اڵتی نێوخۆی له مه ده نی پێویسته هـــه بـــێ، کـــوردســـتـــان هێزیشی ــه ب ئۆپۆزیسیۆنێکی

هه بێ.

سیاسی

ئاره ش لورستانیله فارسییه وه بۆکوردی،

سیروان مووساپوور

دەبلیۆ جــێــگــری چینی دیـــک بۆش: » شەڕ بە دژی تیرۆریزم لەوانەیە پەنجا ساڵ یان زیاتریش

بخایەنێ«.بەپێی توێژینەوەی 2002، 11 Sydne MorninB Herald.1٧ی ڕێکەوتی لە Februaryدیــســامــبــری 10ی تــا ئــۆکــتــۆبــر 2001 دوور لە چاوی کامێراکانی تەلەویزیۆنی النیکەم 3٧6٧ کەس بەهۆی ئەفغان هــاوواڵتــیــانــی لــە کوژراون ئەمریکییەکانەوە بۆمبە مامناوه ندی بەشێوەیەکی ــە واتڕۆژانە 62 مرۆڤی بێ تاوان گیانیان لەدەست داوە. ئەمەش لە واڵتێکدا بودجەی سااڵنەی 83 ڕێژەی کە دەیەمی یەک واتە دۆالر میلیۆن

نرخی بۆمب هاوێژێکی ب ٥2یە.پزیشکی ڕوک پــڕۆفــیــســۆر سوپای ویالیەتە یەکگرتووەکان کە کوەیتی پاکسازیی بەرپرسایەتیی چاوپێکەوتنی لە ــوو، ب لەئەستۆ کتێبی بۆ پیلجێر جان لەگەڵ کە

ـ بەشی ئەربابە نوێ یەکانی جیهانـ دووەم، دانی نرخ ــ کردوویەتی، لە ڕێکەوتی 14ی ژانوییەی 2000 دا فارسدا کەنداوی لە شەڕی دەڵێ ئۆرانیۆمی ــۆن ت 300 لــە زیــاتــر ڕژێنرا. ئێراقدا بەسەر الوازکــراو ئا وارتۆگ شەڕکەرەکانی فڕۆکە لە 900000 گوللەیان ــ 10 زیاتر گوللە دەسڕێژێک هەر هاویشت. 300 گەڕەم ئۆرانیۆمی پیتێنراوی تانکێک ــەر هـ تــێــدابــوو. 238ی ــرد هــەریــەک کــە بــۆمــبــارانــی دەکـگـــەڕەم 2٥00 بــۆمــبــەکــانــی لـــە ئەم تێدابوو. خالیسی ئۆرانیۆمی بۆمبانە سەرپۆشیان نەبوو بەڵکو بێجگە بــوون. تــەواو ئۆرانیۆمی بەڵگەیەکمان چەند ئێمە لــەوەش دەری ده خـــەن کە لەبەردەستدان ــراوە. ــ پــلــۆتــۆنــیــشــیــان تــێــکــەاڵو کــەڕی کـــەنـــداودا ــ ــە شـ ــەوەی لـ ــ ــ ئناوکی شــەڕی جۆرێک ڕووی دا،

بوو. ــدی بـــەهـــۆی ــیـ ــالـ ــــس هـ ــی ــ دەنشوێنەوارەکانی لە ناڕەزایەتیی ــە گــەمــارۆی ــوو ل ســەرچــاوەگــرتــەســەر ئـــابـــووریـــی ڕۆژئــــــــاوا لــە ساڵی ــانــی عــێــراق، ل ــی هــاوواڵتبەرپرسایەتیی لە دەستی 1998یارمەتییەکانی « هاوئاهەنگیی ــە«ی ڕێــکــخــراوی ــان ــدۆســت مــرۆڤنەتەوە یەکگرتووەکان کێشایەوە و بێجگە لەوەش زۆر لە بەرپرسانی هەنگاوی ڕێکخراوە ئەم دیکەی

لەم شێوەیان هەڵێنایەوە.

ئەمانە تەنیا چەند نموونەیەکی بارودۆخی ڕۆژهەاڵتی نێوەڕاستن دنیا زلهێزەکانی سیاسەتی کــە ــایــبــەت ئــەمــریــکــا لــەهــەمــبــەر بــەتتوندڕەوی خوازی زیاتر ئیسالمیی دەردەخــا. توندڕەوەکان گرووپە

گەشە ــە، دراوەک دیکەی الیەکەی گرووپە نفووزی پەرەسەندنی و ــان لـــە ڕۆژهـــەاڵتـــی ــەکـ ــاڵـ ــکـ ڕادیـــە کــە ڕێــگــەچــارەکــانــی ــاوەڕاســت ننابات لەناویان نەتەنیا ڕۆژئـــاوا توندڕەوانە گرووپە ئەم بەڵکوو گونجانیان بــــەدوای بـــــەردەوام لەگەڵ هەلومەرجی نوێ و تەنانەت

بەدوای دەس پێشخەری و داهێنان لە کار و چاالکییەکانیان دان.

کــوژراوی شەڕی میلیۆن ٧0ــی جــیــهــانــی کــاریــگــەریــی ــ دووەمـزۆری لەسەر کۆمەڵگەی ڕۆژئاوا دانا. بنەماکانی کۆمەڵگەی مەدەنی

لە دوورکەوتنەوە میتۆدەکانی و مافی بابەتەکانی و توندوتیژیی توێژینەوە لــە کــەم کــەم مــرۆیــی کــۆمــەاڵیــەتــیــیــەکــانــدا گــرنــگــیــی ــشــدا ــەوی پــــــــێ دەدرا. بــــــەدوای ئکۆمەڵی دامــــــەزراوەی گــۆڕیــنــی نەتەوە ڕێکخراوی بۆ نەتەوەکان ئامانجی بــە یەکگرتووەکانیش

پێشگرتن لە کارەساتگەلێکی وەک لەالیەن دووەم جیهانیی شــەڕی ٥1 واڵتەوە دامەزرا. بەاڵم واڵتانی ڕووسیە چین، بریتانیا، ئەمریکا، بەهێزترین ــە ب کــە فــەڕانــســە و وەک ئــەژمــار، دێنە دنیا واڵتانی

ئەنجومەنی هەمیشەیی ئەندامانی نــەتــەوە ڕێــکــخــراوی ئاساییشی ڤیتۆیان مــافــی یــەکــگــرتــووەکــان بۆخۆیان دیاری کرد کە لە بیاڤی مەسەلە نێونەتەوەییەکاندا ئازادیی کــردەوەی زیاتری پــێ دەدان. ئەم

هەڕەشە لــەژێــرنــاوی واڵتــانــە ئــەمــنــیــیــەتــیــیــە جــیــهــانــیــیــەکــان

ــت لــە ســیــاســەت زۆرجـــــار دەســبەتایبەت ــان ــ واڵت ــابــووریــی ئ و لەحاڵی و دواکـــەوتـــوو ــی ــان واڵتو ــۆرم ــ ف و وەردەدەن ــەشــە گــووری ، ــابـ ــوازی گـــەشـــەی ئـ ــێـ شـجیهان کولتووریی و سیاسیی باشتر بـــۆ ــەن. ــ ــ دەک کــۆنــتــرۆڵ مەبەستە ئــەم بەرەوپێش بردنی ئامانجی بــە و 1949 ســاڵــی لــە ڕێکخراوی بــەکــۆمــەڵ بــەرگــریــی )ناتۆ( باکوور ئاتالنتیکی پەیمانی کە دامەزراند واشینگتۆن لە یان گرنگترین ئامانجی ئەم ڕێکخراوە پەیمانەدا لەو بــوو. ٥ی ــاددەی مڕێک ئەوە لەسەر ئەندام واڵتانی سەربازیی هێرشی کە کەوتوون ــۆســەر یـــەک یـــان چــەنــد واڵتــی بئەمریکای یان ئورووپا لە ئەندام تــەواوی بۆ هێرش وەک باکوور واڵتانی ئەندام دابنرێ و بە دژی بوەستنەوە. کردەوەی ئەم واڵتانە وێتنام، عــێــراق، ئەفغانستان، لــە و ئەندۆنیزیا پاکستان، چیچان، زۆر نــمــوونــەیــەکــی و پــێــوانــە ...ڕەهەندی یەک سیاسەتی ڕوونی دەدا نیشان ئەوان تیکدەرانەی و گومانێک و شــک هــیــچ جــێــی و

ناهێڵێتەوە.بەهێزکردنی و پشتیوانیی لە ئایینییەکان توندڕەوە گرووپە ڕۆژهــەاڵتــی ناوچەکانی لــە زۆر نێوەڕاست و هاندان و یارمەتیدانی

سەرکوت و توندوتیژیخوازی بەرەوکوێمان دەبات؟

ل ٨

ئایا رۆژهه اڵتی کوردستان به ره و هه لومه رجێکی نوێ ده چێ؟

کوردستان‌ دیموکراتی‌ حیزبی‌بۆ‌ که‌‌ گه‌یشتوه‌‌ راستییه‌‌ به‌و‌ئه‌وه‌ی‌بزووتنه‌وه‌یه‌کی‌به‌هێزی‌حه‌ره‌که‌تێکی‌ و‌ نــه‌تــه‌وه‌یــی‌نێوخۆی‌ له‌‌ مه‌ده‌نی‌ به‌هێزی‌هه‌بێ،‌ کوردستان‌ رۆژهه‌اڵتی‌به‌‌ ئۆپۆزیسیۆنێکی‌ پێویسته‌‌

هێزیشی‌هه‌بێ.

رۆژنامەیژماره : ٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤ 6

قادر وریا

بندەستی لە نەتەوکەت ئەوەی بۆ هەوڵدان و ڕۆژرەشی رزگاری بێت، ئەرکێکە پێویست و ئەوانە دا، ئەرکە ئەم جێبەجێکردنی لە پیرۆز. پتر دەسپێشخەر دەبن و زیاتر دەچنە پێش، کە هەم تێگەیشتنی سیاسی و نەتەوەیی و گشتییان بەرپرسایەتی بە هەستکردن هەم سەرترە، لە بۆ پێیە بەم زیاترە. دا لەوان و دەروەستبوون ئەوەی کەسانێک، بەشێک یا هەموو ژیانی خۆیان بۆ خزمەت بە نەتەوەکەیان و خەبات لە پێناوی ئازادبوونی دا تەرخان بکەن، دەبێ لە الیەکەوە نەتەوەکەیان بێبەشیی و بندەستی بە هەست ئەوەشیان ئازایەتیی دیکەوە الیەکی لە بکەن، بێبەشییە، و بندەستی ئەو نەهێشتنی بۆ هەبێ

هەنگاوی پێویست هەڵ بگرن. نەتەوەی کورد بە گشتی و خەڵکی ڕۆژهەالتی کوردستان بە تایبەتی، مێژوویەکی دەوڵەمەندیان دا ئــازادی بە دەستهێنانی پێناوی لە لە خەبات سەیرێکی ناگەڕێینەوە. دواوە بۆ زۆر هەیە. پێکهاتنی ــە ل ــان ــەم ــەوەک ــەت ن نــوێــی مــێــژووی کۆمەلەی ژێکاف و حیزبی دیموکراتی کوردستان و کــۆمــاری کــوردســتــان لــە نــیــوەی دووهــەمــی ئەوانەی بکەن. ئیستا تا بیستەمەوە ســەدەی گیانیان دا ڕێیە لەم دا، ــردوو ڕاب ساڵی ٧0 لە ــەدەری دەربـ و بەندیخانە تووشی بەخشیوە، بوون، بریندار و کەم ئەندام بوون، زیانی ماڵی و ماڵوێرانیان پێ بڕاوە، یا لە سەر ئازادیخوازی و پشتیوانی لە خەباتکاران و ئازادیخوازان تااڵویان

چێشتوە، کەم نین.دیارە خەبات لە پێناوی ئازادی و پێشکەوتنی دا ڕێگای جۆراوجۆری هەیە. نەتەوە و کۆمەڵ نهێنی خەباتی و سیاسی تێکۆشانی کەسانێک، ــرن. ژمــارەیــەک، ــژێ بــۆ ئــەم مەبەستە هــەڵ دەبدەچنە نێو بواری زانست و کولتوور و هونەر ڕێگایەوە، لــەم ــەوەی ئ بۆ مەعریفەت و وفکر خزمەت بکەن. کەسانێک، سامان و توانای ماڵیی هەوڵی ئابوورییەوە، ڕیگای لە و هەیە باشیان بەرەوپێشبردنی واڵت و نەتەوە و کۆمەڵی خۆیان دەدەن. هەمووی ئەوانە و زۆر ڕێگای دیکەش بە مەرجێک هەوڵەکان، نیازی خزمەتکردنی نەتەوە پشت لە کۆمەڵیان بەرەوپێشبردنی و خەڵک و

بێ، جێگای ڕێزن. جۆرە ئەم نێوان لە کە سروشتییە شتێکی ــدەی ــەژەوەن ب تەنیا کــە کەسانێک و کەسانە ئــەوەی و گرنگە الوە بە خۆیان تاکەکەسیی خەڵکەکەیان، نەتەوەکەیان، نەکەنەوە لێ بیری کۆمەڵ و نیشتمانەکەیانە، جیاوازیی زۆر گەورە هەیە.بەاڵم لەنێو هەر کام لەو دوو بەشەش دا،

بکەین، پۆلێنیان خــراپ و بــاش بە دەکــرێ کە بااڵنوێنی ئاوێنەی کە هەیە تایبەت گرووپێکی تایبەتمەندیی سەرەکیی بەشەکەی خۆیانن. لەنێو والتێک، و کــۆمــەڵ و خەڵک باشەکەی بەشە کەسانێک هەن کە نەک هەر ڕێگای خزمەت بە کۆمەڵ و واڵت و نەتەوەی خۆیان هەڵ دەبژیرن، بەڵکوو دژوارترین ڕێگاش هەڵ دەبژێرن. ئەگەر دا، خۆیان ئاسایی ژیانی پەنا لە دیکە، خەڵکی سەرمایەی و توانا و بیر و کــات لە بەشێک ماددی و مەعنەویی خۆیان، بۆ خزمەتی کۆمەڵ هەموو ئەمانە، دەکەن، تەرخان خەڵکەکەیان و ڕێگایە ئەو بۆ گیانی خۆشیان ژیانی خۆیان و تەرخان دەکەن. با ڕاشکاوانە بڵێین مەبەستمان نەتەوەیی بزووتنەوەی ئەوانەی کەسانێکە. چ

خزمەت بــۆ کوردستانیان شۆڕشگێڕانەی و و حیزب ڕیــزی لــە ــبــژاردوە، هــەڵ تیکۆشان و ئەم نێو خەباتکارەکانی سیاسییە ڕێکخراوە دەکــەن، کار و کــردوە کاریان دا بزووتنەوەیە لێ شەهید هەزارانیان بە و پێشمەرگە بە بوون ژیانی ئاوارەیی، تووشی کەمئەندامی، یا بوون، بە سەبارەت بــوون، واڵتی دوورە و نائاسایی کەوتوونە بزووتنەوەیە ئەم گەڵ لە هاوکاری بەندیخانە و ئەشکەنجە و ئێعدام بەشیان بووە، و بــاش مــرۆڤــە سەرتۆپی و ســەرچــڵ ئەمانە، خۆیانن. کۆمەڵگەی و نەتەوە خۆبەخشەکانی کە بنەماڵەکانیانن و دەستەیە ئەو راستیدا لە گەیشتنی تێچووی زۆرتــریــن و گــەورەتــریــن

نەتەوەکەیان بە ئازادی و مافەکانی، دەدەن.دا خەڵکیش بەشەی ئەو نێو لە وتــرا وەک کە هیچ ئەركێکیان لە بارەی خزمەت بە نەتەوە سەرشانی نەخستوەتە نێشتمان و کۆمەڵ و دەستە ئەو هــەن. تایبەت دەستەیەکی خۆیان، کە نابن و نەبوون ڕازی بەوەندە هەر تایبەتە خەڵکی و نەتەوە بۆ خێرێکیان و هیچ سوود و دژایــەتــی ڕێگای ڕێــک بەڵکوو نەبێ، خۆیان خەیانەت بەرامبەر بە گەل و نیشتمان و کۆمەڵی

گەڵ لە دەستیان ئەوانە هەڵبژاردوە. خۆشیان دامودەزگا بەدناو و سەرکوتکەرەکانی ڕێژیمێک تێکەڵ ڕاگرتوە، دا بندەستی لە گەلەکەیانی کە ئاشکرا، نــیــوە و ئاشکرا شــێــوەی بــە کـــردوە. هاوکاریی ئەو دامودەزگایانە دەکەن کە کاریان سەرکوت و چەوساندنەوەی خەڵکی کوردستانە. تێیان دایە چەکی خەیانەتی هەڵگرتوە و دەستی ــووە، ب ســوور کــورد تیکۆشەرانی خوێنی بــە و سوپای ئیتالعات گوێی و چــاو بە بــوون یا بتوانن باشتر بــۆئــەوەی بەسیج، و پــاســداران دەست لە ڕۆڵەکانی میللەتەکەی خۆیان بوەشێنن. ژمارەیەکیش بە گوێرەی پیشەکەی خۆیان و لە شوێنی کار و هەڵسوورانیان، بەرنامە و مەبەستە دژی گەلییەکانی ئەو ڕێژیمە جێبەجێ دەکەن. بۆ وێنە مینبەری مزگەوت و پێشنوێژی و پیشەی مەالیەتی بۆ خۆشخزمەتی بە ڕێژیم و دژایەتی لە گەڵ بزووتنەوەی کوردستان بە کار دێنن. یا بە پشتگیریی کاربەدەستان و مۆرە گرنگەکانی ڕێژیم، لە بازار و بواری ئابووری دا، مەیدانداری ــدان وەدەرنــانــی ــەی ــە م ــگــای ل ــە ڕێ دەکـــەن و لخۆیان، بۆ بوارەکە پاوانکردنی و دیکە خەڵکی شەریکەکانیان، و خۆیان بۆ زۆر سوودێکی دابین دەکەن. ئەمانە نەک هەر لە گەڵ ئەخالق، نیشتمانپەروەری و نەتەوەپەرستی ــژدان، ویـ

خۆیان نەتەوەی و خەڵک بە سوودگەیاندن و بێگانەن، بە پێچەوانەوە ڕاست لە سەر حیسابی بە خــزمــەت و ئــەوانــە هــەمــووی ژێرپێخستنی دوژمنانی نەتەوەکەیان، بوون بە خاوەن سامان و سەرمایەیەکی خەیاڵیی و ژیانێکی مشەخۆرانە. ئەو تاقمە لە راستیدا، گاڵتەیان بەو کەسانە دێ کە سەربەرزانە و شەرافەتمەندانە دەژین و پێێان

شەرمە نیشتمانفرۆشی و خۆفرۆشی بکەن.**

لە ڕۆڵ خــاوەن سیاسیی هێزێکی ئەرکی شۆڕشگێڕانەی و نەتەوەیی بزووتنەوەی نێو کوردستاندا ئەوەیە، زۆربەی چین و توێژەکانی کــۆمــەڵ بــۆ هــاوکــاری لــە گــەڵ بــزووتــنــەوەکــە بەشداری جۆرێک بە کامیان هەر و ڕابکێشێ

مەیدان و بوارە جیاوازەکانی خەبات لە پێناوی تێچوو نابێ هەرچی بکا. نەتەوەییەکانیاندا مافە بەرەوپێشچوونی و بەردەوامی پێداویستیی و کەمی بەشێکی سەر لە تەنیا بزووتنەوەیەکە، خەڵک و کۆمەڵ بێت، بەشێکیش هیچ قورساییەک نەکەوێتە سەرشانیان. لە مانەش گرنگتر ئەوەیە ــەر حیسابی ــە سـ ل مــشــەخــۆر، نــابــێ،تــاقــمــێــک بە نەتەوەکەی خۆیان و خەیانەت دوژمنایەتیی پلە بنێن، پێکەوە سامان بەردەوامی بە خەڵک، و کۆمەڵگە ڕێشی بە و سەر بچتە پایەیان و

بزووتنەوە پێ بکەنن.لێبڕاوە کــوردســتــان دیــمــوکــراتــی حیزبی هەمە تێکۆشانێکی و سیاسەت بردنەپێشی بە بەر بە نوێ گیانێکی ڕۆژهەاڵتتەوەر، الیەنەی لە شۆڕشگێڕانە و نــەتــەوەیــی ــەوەی ــن ــزووت بڕۆژهەالتی کوردستان دا، بکاتەوە. جێبەجێکردنی ــورس و پــیــرۆزە، پێش هــەمــوان، ئــەم ئــەرکــە قهەمیشەیی دلسۆزانی پشتیوانیی و هاوکاری یەکەم پلەی لە دیارە پێویستە. بزووتنەوەکەی ئــەوانــە ــی هــاوکــاری و پشتیوانی ســـەر ــە ل دا بنکە دا مێژوو درێژایی لە کە دەکەین حیساب بزووتنەوەی و ئەم حیزبە پشتیوانی و پێگە و

ــوون. بەشێکی بـ کــوردســتــان ســۆڕشــگــێــرانــەی دیکەی کۆمەڵ، ئەوانەن کە لە ڕیزی پشتیوانان و دڵــســۆزانــی بــزووتــنــەوە دان، بــەاڵم بــە هەر خۆیان ئەرکەکانی نەیانتوانیوە هەیە، هۆیەک لەوانەیە بکەن. جێبەجێ بزووتنەوە ئاست لە سیاسی هــۆی بــە یــا نەڕەخسابێ، بــۆ هەلیان پشتیوانی نــەگــونــجــاوە، بــۆیــان ئەمنییەتی، و حیزبی و بــزووتــنــەوە پیویستی هــاوکــاریــی و ئەگەر بەشە ئەو بکەن. کوردستان دیموکراتی پێشمەرگایەتی و چوونە بەندیخانە و ئاوارەیی و زۆر نەهامەتیی دیکەشیان لە پێناوی داهاتووی نەتەوەکەیان دا، نەگرتووەتە خۆ، النیکەم پێویست و هــاوکــار ماڵییەوە ــاری ب لە پێویستە و بــوو پستیوانی بزووتنەوەی نەتەوەیی و شۆڕشگێڕانە دەبوا النیکەم یا بن. کوردستان ڕۆژهەالتی لە سۆنگەی کەلە بــێ بنەمااڵنە ــەو ل ئاگایەکیان یەک دا، کوردستان بزووتنەوەی لە بەشداری یان چەند کەسیان شەهید یا نەقوستان بووە یا کەوتوونە بەندیخانە، و لە گەڵ کێشە و ئاستەنگی دیموکراتی حیزبی بــــەرەوڕوون. جــۆراوجــۆر خۆی تێکۆشانی نوێی دەورەی لە کوردستان دا، ئەم بەشە لە خەڵکی کوردستان وەبیر ئەو لێیان کەمتەر خەم بوون ئەرکانە دەخاتەوە کە بە بارەیەوە لەم و گوێی خۆیان لێ خەواندوە. ڕاشکاوی و بێپەردە چاوەڕوانیی خۆی لە گەڵیان

باس دەکا و ئەرکداریان دەکا. لە ــەو مــشــەخــۆرانــەی کــە ئ بــەاڵم حیسێبی سۆنگەی خەیانەت بە گەل و نیشتمان و دەست تیکەڵکردن لە گەڵ دامودەزگا سەرکوتکەرەکانی و گەندەڵی و ڕاورووت بۆ دەستیان ڕێــژیــم، کـــراوە، ــاوەال ئـ خــەیــاڵــی، سامانی پێکەوەنانی ئەوان، سامانی دا، ڕاستی لە جیاوازە. شتێکی سامانی دەستبەسەرداگیراوی خەڵکە. هەر بۆیە پێویستە تاکەکانی کۆمەڵ هاوکار و ڕێخۆشکەری لەقاودانی بۆ بن دیموکراتی کوردستان حیزبی تاقمە و دەستبەسەرداگرتنی ئەم گەندەڵییەکانی نەتەوەیی و قازانجی بزووتنەوەی بە سامانیان شۆڕشگێڕانەی کوردستان، بە قازانجی بەرنامە و پڕۆژەکانی خەباتی ئازادیخوازی لە رۆژهەالتی دەمیان زەروو وەک تاقمە ئــەم کــوردســتــان. خۆیان. نــەتــەوەکــەی و خەڵک خوێنی نــاوەتــە هێزەسیاسیە و خەڵک کۆمەاڵنی پێویستە بۆیە خۆیانەوە، ڕێگای لە کــام هــەر خەباتکارەکان دەستی و بچنن هــەڵ مشەخۆرانە بــەم تەنگ تااڵن و دزیکردنیان لە سەر خۆیان و کۆمەڵ و نیشتمانەکەیان کورت بکەنەوە. لە داهاتوو دا لەم کورستان ڕۆژهەاڵتی خەڵکی گەڵ لە بارەیەوە

پتر دەدوێین.

کۆبوونه‌وه‌ی‌یه‌کگرتنی‌ئوسوولگه‌راکان!له کۆبوونه وه یه ک ره زبــه ر 19ی شه ممه ، رۆژی ژێر ناوی »کۆبوونه وه ی یه کگرتنی ئوسوولگه راکان« پێک هات. ئه م جڤینه بۆ ماوه ی زیاتر له یه ک حه وتوو گشتی به و رۆژنامه کان گه رمه کانی باسه له یه کێک

راگه یه نه کانی ئێران بوو.پرسیار ئه وه یه که ئه م کۆبوونه وه یه بۆ پێکهات؟ له و ئــوســوولــگــه را ره وتگه لێکی چ و، که سانێک چ کۆبوونه وه ی ئایا ــوون؟ ب بــه شــدار کــۆبــوونــه وه یــه دا تێیدا ئوسوولگه راکان له به شگه لێک ته نیا یان بوو ئوسوولگه راکان هه موو

به شدار بوون؟دا 1394 ره شــه مــه ی له ــه م ده ی مه جلیسی هه ڵبژاردنه کانی 1(هه رچه ند به ڕێوه ده چێ، واته ساڵێک و چه ند مانگی بۆ به ڕێوه چوونی ئه و هه ڵبژاردنانه باڵی کۆبوونه وه کانی هه م و، پێکراو ئاماژه کۆبوونه وه ی هه م به اڵم مــاوه ، به رامبه ر)ریفۆرمخواز( نیشان ده دا که باڵه کانی نێو سیستمی کۆماری ئیسالمی،

هه ر له ئێستاوه خه ریکی خۆئاماده کردنن بۆ ئه و هه ڵبژاردنانه . کورسییه کانی زۆرینه ی توانیان ئوسوولگه راکان جــۆراوجــۆر هۆی به مه جلیسه کانی ٧ و 8 و 9 به ده ست بێنن. ئوسوولگه راکان له حه وته مین خۆلی هه ڵبژاردنه کانی مه جلیس دا، به ره یه کیان به سه ر لیستی حه داد عادڵ و ئه حمه د خۆیان بۆ مه جلیس کورسییه کانی زۆرینه ی توانیان و پێکهێنا ته وه ککوولی به به ره یه ک پێکهێنانی به دا 8 مه جلیسی هه ڵبژاردنه کانی له بکه ن. مسۆگه ر ناوی ٥+6، کێبه رکێکانی ئه و خوله یان برده وه . له و مه جلیسه دا فه راکسیۆنگه لێکی نوێ، له وانه فه راکسیۆنی شۆڕشی ئیسالمی و له کۆتایی ئه و مه جلیسه ش دا

فه راکسیۆنی به ره ی پایه داری، بوونی خۆیان راگه یاند.1له هه ڵبژاردنه کانی مه جلیسی 9 دا هه رچه ند ئوسوولگه راکان نه یانتوانی به جاره کانی به اڵم)هه روه ک بن، هه ڵبژاردنه کان به شداری یه کگرتوو به ره یه کی به رامبه ر، باڵی به پاڵێوراوه کانی سه ر ره ددی سه الحییه تی هۆی به پێشوو( له الیه ن شورای نیگابانه وه ، و له م نێوه دا به هۆی بایکۆتی ئه و هه ڵبژاردنانه مه جلیسی کورسییه کانی زۆرینه ی توانیان ریفۆرمخوازه کانه وه، الیــه ن له توندڕه وه کان ئوسوولگه را 9دا مه جلیسی له پێیه به و بێنن. به ده ست 9ش و رێکخست خۆیان دا »ئــوســوولــگــه رایــان« فه راکسیۆنی چــوارچــێــوه ی له که ویالیه ت«یان، »ره هره وانی فه راکسیۆنی میانه ڕه وتره کانیش ئوسوولگه را

زۆرینه ی نوێنه رانی مه جلیس له خۆده گرێ، پێکهێنا.ــگــه راکــان هــۆکــارێــکــی ســه رکــه وتــنــیــان بـــوو له ــوســوول یــه کــگــرتــوویــی ئهه ڵبژاردنی لــه بــه اڵم دا. ده یـــه م و نــۆیــه م ســه رکــۆمــاری هه ڵبژاردنه کانی شکستیان هۆیه کانی له یه کێک پاڵێوراویی، چه ند دا، یازده یه م سه رکۆماری بوو. ئوسولگه راکان بۆ به رگرتن له شکستێکی دیکه و، بۆ دووباره کردنه وه ی له که هێنا پێک ره زبه ریان 19ی کۆبوونه وه ی پێشوویان، سه رکه وتنه کانی

راستیدا چواره مین کۆبوونه وه یانه له ماوه ی ساڵێک دا.ــدڕه وه کــان: بــه ره ی ــون ــه : ئــه لــف( ت 2(ره وتــه کــانــی ئــوســوولــگــه را بریتین لره هــپــوویــان« »جه معییه تی و ئــیــســارگــه ران« »جه معییه تی »پـــایـــه داری«، موحسین به سه ر گرووپه کانی که میانه ڕه وه کان، یان نوێ ئوسولگه را ب( »ره هره وانی فه راکسیۆنی له به رباڵو به شێکی هه روه ها و قالیباف ره زایــی، ویالیه ت«ی )سه ر به عه لی الریجانی( ده گرێته وه . ج( ئوسوولگه را نه ریتییه کان، که کۆمه ڵه کان)کۆمه ڵی رووحانییه تی خه باتگێڕ و کۆمه ڵی وانه بێژانی حه وزه ی

زانستیی قوم(، حیزبی »موئتلفه » و ... له خۆ ده گرێ.به گشتی له کۆبوونه وه ی 19ی ره زبه ر دا دوو ره وتی توندڕه و و نه ریتی هه یه ( به رینتری جڤاکیان پێگه یه کی میانه ڕه و)که به اڵم ره وتی بوون، به شدار نووری، ناتق ویالیه تی، ئه کبه ر عه لی دیکه دڕبڕینێکی به نه بوون. به شدار حوسێن شه ریعه تمه داری، عه لی ئه کبه ر ئه بوو تۆرابی، ئه میر موحبیان، مورته زا نه به ویی، محه ممه د ره زا باهونه ر، عه لی الریجانی، موحسین ره زایی، قالیباف و ... له که سایه تییه دیاره کانی ئوسوولگه را، له و کۆبوونه وه یه دا به شدار نه بوون. وه ک ده رده که وێ له دوو ره وتی به شدار بووش، به تایبه ت له ره وتی نه ریتی،

رووخسارگه لێکی دیار به شدارییان نه کردووه .بێ، یه کگرتن چه قی کێ که ــه وه ی ئ له سه ر دا ئوسوولگه راکان نێو له جیاوازیی بیروڕا هه یه ؛ به ره ی پایداری که خۆیان به ئوسوولگه رای راسته قینه دیکه، ئه وانی زۆری به شی پێداده گرن، میسباح ئایه تووڵاڵ له سه ر ــن، ده زانکۆمه ڵه کان به چه قی یه کگرتن ده زانن. ئه سه دووڵاڵ بادامچیان ئه ندامی حیزبی دا، ئوسوولگه راکان یه کگرتنی کۆبوونه وه ی له به شداریی موئتلفه ، سه ره ڕای ده ڵێ: ئه گه ر ده مانه وێ له کاتی هه ڵبژاردنه کان دا تووشی کێشه نه بین، ده بێ کۆمه ڵه کان به ته وه ری یه کگرتن بزانین. به ره ی پایه داری که ئێستا بۆته حیزب، له هه ڵبژاردنه کانی مه جلیسی 9دا کۆمه ڵه کانی به ته وه ری یه کگرتن قبووڵ نه کرد، هه ر بۆیه ش به لیستی جیا به شدارییان کرد؛ هه رچه ند نه یانتوانی کورسی زۆر

به ده ست بێنن.حیشمه تووڵال فه الحه ت پیشه که چاالکێکی ئوسوولگه رایه ، ده ڵی: به قسه و کۆبوونه وه یه کگرتن پێک نایه ، جیاوازیی قووڵ له نێوان ئوسوولگه راکان دا هه یه و هه ر چه شنه یه کگرتنێکیش ده بێ به ئااڵهه ڵگریی ئوسوولگه را میانه ڕه وه کان

بێ.لێک مه به ستی به که ره زبــه ر، 19ی کۆبوونه وه ی پێکرا، ئاماژه ی وه ک زۆری کاردانه وه ی و لێکدانه وه هات، پێک ئوسوولگه راکان بوونه وه ی نزیک تایبه ت به لێکه وته وه . دا ریفۆرمخواز و ئوسوولگه را باڵی دوو هه ر نێو له نزیک لێک بۆ باش سه ره تایه کی وه ک کۆبوونه وه یان ئه و به شداربووه کان، بوونه وه وێنا کرد، له به رامبه ردا ریفۆرمخوازه کان، گومانیان خسته سه ر پێکانی تا ئوسوولگه راکان ده ڵێ: زیباکه الم د. سادق کۆبوونه وه یه . ئه و ئامانجه کانی هه نووکه به خۆیان دا نه چوونه وه ، ئه وان له دوای هه ڵبژاردنی 92 رێبه رییان به

توندڕه وه کان سپاردووه ، بۆیه ناتوانن ئامانجیان به دی بێنن.به اڵم کــرد، بایکۆت 9یــان مه جلیسی هه ڵبژاردنه کانی ریفۆرمخوازه کان ئه مجاره به نیازن به جیددی به شدار بن، ئه گه ر پاڵێوراوه کانیان به شێوه یه کی به رباڵو له الیه ن شۆرای نیگابانه وه ره دی سه الحییه ت نه کرێن، ده بنه رکابه رێکی جیددی بۆ ئوسوولگه راکان و، له وانه یه مه جلیسی ده یه م پێکهاته یه کی جیاوازیی

له مه جلیسی 9 هه بێ.په راوێز:

١(وه رگیراو له رۆژنامه ی سیاسه تی روز، ١٩ ره زبه ر

حه سه ن شێخانی

تێچووی بەردەوامیی بزووتنەوە لە کوردستان هەتا کەنگێ لە سەر بەشێکی کەمی خەڵک بێت؟

چەند قسەیەکی ڕاشکاوانە لەگەڵ خەڵکی ڕۆژهەاڵتی کوردستان

‌ئەرکی‌هێزێکی‌سیاسیی‌خاوەن‌ڕۆڵ‌لە‌نێو‌بزووتنەوەی‌نەتەوەیی‌و‌شۆڕشگێڕانەی‌کوردستاندا‌ئەوەیە،‌زۆربەی‌چین‌و‌توێژەکانی‌کۆمەڵ‌بۆ‌هاوکاری‌لە‌گەڵ‌بزووتنەوەکە‌ڕابکێشێ‌و‌هەر‌کامیان‌بە‌جۆرێک‌بەشداری‌مەیدان‌و‌بوارە‌جیاوازەکانی‌خەبات‌لە‌

پێناوی‌مافە‌نەتەوەییەکانیاندا‌بکا

هەمە‌ تێکۆشانێکی‌ و‌ سیاسەت‌ بردنەپێشی‌ بە‌ لێبڕاوە‌ کوردستان‌ دیموکراتی‌ حیزبی‌الیەنەی‌ڕۆژهەاڵتتەوەر،‌گیانێکی‌نوێ‌بە‌بەر‌بزووتنەوەی‌نەتەوەیی‌و‌شۆڕشگێڕانە‌

لە‌ڕۆژهەالتی‌کوردستان‌دا،‌بکاتەوە

رۆژنامەی5 ژماره :٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤سیاسی

درێژەی: هەواڵ و راپۆرت

هەیئەتێکی نوێنەرایەتیی خۆپێشاندەرانی پشتیوانی بەشداری به خۆپیشاندانێکدا لە پێشتر کە كۆبانی لە كوردانی هەر چوار پارچەی کوردستان بۆ پشتیوانی لە ئەمریکا باڵوێزخانەی بــەردەرگــای لە کۆبانی لە شاری »بیرن«ی واڵتی سویس کۆببوونەوە، سەردانی خاتوو الیــەن لە و کــرد واڵتــەیــان ئــەو باڵوێزخانەی باڵوێزخانەوە سیاسیی بەرپرسی دۆهێرتی، ڕاچایل

پێشوازیان لێکرا.کۆبانی، بــارۆدۆخــی چاوپێکەوتنەدا دیــدارو لــەم ــارودۆخــی ــان، ب ــوردســت ــش بــۆ ســـەر ک هــێــرشــی داعـلە مرۆڤ مافی پێشێلکارییەکانی سیاسی و زیندانیانی ئێران دا کەوتنە بەر باس و ئاڵوگۆڕی بیرورایان لە سەر

کرا. هەر لە چوارچێوەی باسەکانی ئەو دیدارەدا ئاماژە بە ڕۆڵی کۆماری ئیسالمیی ئێران کرا کە بە سیاسەتە دژەمرۆیی و ئاژاوە گێڕییەکانی لەناوچەکەدا لە ماوەی ئەو 3٥ ساڵەی تەمەنی خۆیدا بۆتە سەرچاوە و ماکەی لە ئێستادا سەرەکیی سەرهەڵدانی بیری توندڕەوی و

پشتیوانی سەرەکیی گرووپە تیرۆریستییەکانە.

لەو دیدارەدا ئەو شاندە ڕاپۆرتێکی تێرو تەسەلەیان لە بابەت بارودۆخی زیندانیانی سیاسیی کوردو ئێرانی و زیندانیانی سیاسی و لەسێدارەدانی جیددی هەڕەشەی بە پێشکەش ئێران لە مرۆڤ مافی پێشێلکارییەکانی

بەرپرسی سیاسی باڵوێزخانەی ئەمریکا کرد.شایانی باسە خانمی دۆهێرتی گوتی کە بڕیارنامەکە ــەواوی ئــەو داواکــاریــیــانــە بــە ئــامــانــەتــەوە لەگەڵ و تـ

واشێنگتۆن دێنێتە بەرباس.

دیداری‌هەیئەتی‌نوێنەرایەتیی‌کوردانی‌سویس‌لەگەڵ‌باڵویزخانەی‌ئەمریکا‌لە‌شاری‌بێرن

دانمارک رۆژی هەینی رێکەوتی 11ی ڕه زبه ر له الیەن فدراسیۆنی هاوکاری به و ئینسیاتیف دانمارک کوردانی ی کۆمەڵه کۆمەڵەی کوردانی رۆژئاوای کوردستان خۆپێشاندانێک به بەشداری کوردان و حیزب و الیەنه سیاسیەکانی هەر چوار پارچەی کوردستان، جێگیر لە واڵتی دانمارک، به مەبەستی دڕنده کانی چەکداره دڕنــدانــەی هێرشی کردنی مەحکوم له پشتیوانی )داعــش(و شام و عیراق ئێسالمی دەوڵەتی خەلکی کۆبانێ بەرێوه چوو. شاندێکی کومیته ی دانمارکی حیزبی دیموکراتی کوردستان، پێکهاتوو له به رێزان ڕەحیم خالید نژاد و ڕەشید قازی و خالید رەواندوست ئه ندامانی ئەندامانی له بەرچاو رادەیەکی هاورێیه تی به و کومیته ئەو خۆپێشاندانه بوون. پێشاندانەکه بەشداری خۆ حیزب که له بەر دەرگای پارلمانی دانمارک بەرێوه چوو، سەرەتا رێگای شەهیدانی له گرتن رێز بۆ بێدەنگی خولەکیک به رەقیب ئەی نەتەوایەتی وســروودی کوردستان رزگــاری

دەستی پێکرد.سەرەتا پەیامی ئینسیاتیف و کۆمەڵەی کوردانی رۆژئاوا خاتوو پاشان خۆێندراوه دانمارکی و کــوردی زمانی به ئۆزلەم چیچەک ژنه پارلمانتاری کورد به زمانی دانمارکی

وتارێکی له سەر بارودۆخی ناوچەکە به گشتی و خۆرئاوای کوردستان به تایبەتی و هەرەشەکانی داعش و هەڵوێستی واڵتانی ڕۆژئاوا و پێویستی یەکڕیزی گەلی کورد و حیزب و الیەنە سیاسیەکانی کوردستانی پێشکەشی ئاماده بووان دەفتەری بەیاننامەی ئۆزلەم، خاتوو وتارەکەی پاش کرد. له پشتیوانی بۆ کوردستان دیموکراتی حیزبی سیاسی خەڵکی کۆبانێ و دهوروبەری له الیەن خالید ڕەواندوست، له خــوێــنــدرایــەوه. دانــمــارک له حیزب کۆمیتەی ئەندامی درێژەی بەرنامەی کاری خۆپیشاندانەکە دا په یامی بەشێک و خــوێــنــدراوه دیکەش سیاسیەکانی الیەنە و حیزب له خوپێشاندانەکه له سەعات ٥ی پاش نیوەڕۆ کۆتایی پێ هات.

بەڕێوەچوونی‌خۆپێشاندان‌بۆ‌پشتیوانی‌له‌خەڵکی‌کۆبانێ

مسته فا شه ڵماشێ

هه وای و که ش مانگێکه له زیاتر له ژێر تیشکی ڕۆژهه اڵتی کوردستان دایــه . ڕۆژهـــه اڵت پارێزه رانی چاالکی ده ری خستبێ من زانیاری ئه وه نده ی ــراوان، ــه رف ب و زۆر کــاردانــه وه یــه کــی ئه و بــۆ جـــیـــاوازه وه گۆشه نیگای لــه خه ڵکی کۆمه اڵنی هه بووه . چاالکیانه پێی گشتی به کورستان ڕۆژهــه اڵتــی له ــازه ت هیوایه کی و ــوون ب دلخۆش دڵ و ده رونــیــان دا ســه ری هــه ڵــداوه . لــه ده ســت بــه کــۆمــه اڵنــی خــه ڵــک ته نیا گه له که مان وه فای به ڕۆڵه یه کی دانی ــی شــه هــیــد » ــان ــاره م پــێــشــمــه رگــه ی قو بـــوون ــاڕه حــه ت ن قاسمی« ــه ژار هـــه کــانــی ئـــه و ده رکــه وتــنــه بــاقــی هــه واڵتازه یه ، زۆر دڵخۆشکه ر بووه بۆ چین ــی و تــوێــژه جــیــاوازه کــانــی ڕۆژهــه اڵتله و دیاره خۆشه ویستمان. نیشتمانی هه ن واش وکه سانی ــه ن الی دا نێوه که قازانجی رێکخراوه یی و شه خسیی ڕۆژهه اڵتی که نابینن ــه وه دا ل خۆیان کــوردســتــان و خــه بــاتــکــاره کــانــی ئه و هه بێ، زیاتریان جموجووڵی مه یدانه بــه رژه وه نــدیــیــه کــانــی ــه ڵ گ لــه چونکه که ی جێگایه ئه و تا نایه ته وه . ئه وان کۆماری ڕێژیمی به هه بێ په یوه ندی به و سه ر خۆفرۆشه کانی و ئیسالمی ــه چاالکتر ب ئــاســایــی یــه کــه ڕێــژیــمــه ، ــی ــه اڵتـ ــی ڕۆژهـ ــاران ــک ــات بـــوونـــی خــه بکوردستان، ناڕه حه ت بن و به ڕیگای کاریگه ری له بده ن هه وڵ جۆراوجۆر که م شۆڕشگێڕانه یه ، جموجۆڵه ئــه و بکه نه وه . ڕێژیمی کۆماری ئیسالمی به داوه ، نیشانی خۆی ته مه نی درێژایی هه به ر و جوواڵنه وه یه ک هیچ له که ڕادده ی جوواڵنه وه ی به ڵستکارییه ک، ــی نـــیـــیـــه . هـــه ر ــرسـ ــورد تـ ــ ــ ــی ک ــه لـ گـکوردستان له که جوواڵنه وه یه کیش سه ره ئه گه ر به تایبه ت ده رخــا، خۆی هه ودایه کی ئه و جوواڵنه وه یه بچێته وه زراوی دێـــمـــوکـــڕات، ــی ــزب حــی الی کاربه ده ستانی ڕێژیم ده با و به ڕاستی بــه هــه ڕه شــه یــه کــی جــیــددی بــۆ ســه ر

نیزامه که یانی ده زانن. هه ر چه ند جوواڵنه وه ی گه لی کورد و حیزبی دێموکڕات به درێژایی مێژوو خۆیان نیشانیان داوه که جوواڵنه وه و ڕابــردوو له و ئاشتیخوازن حیزبێکی و ئێستاش دا به ڕێگای جۆراوجۆر و

ڕێبه رانی دانــی ده ســت له به ته نانه ت قاسملو ــشــه واو ــێ پ وه ک گـــــه وره ی گۆنجاو ڕێگاچاره ی که ڕایانگه یاندوه کورد مه سه له ی چاره سه رکردنی بۆ وتووێژه ، کوردستان، ڕۆژهه اڵتی له به اڵم چ ڕێژیمی پاشایه تی و چ کۆماری ئیسالمی له هه ر قۆناغێک دا، هه وڵیان به بـــده ن گــرێ مه سه له یه ــه و ئ داوه مه سه له ی ئه منییه تیه وه و ته نیا ڕێگایه ک که تا ئێستاشی له گه ڵ بێ، له کرده وه دا کوشتار، ڕێــگــای هــێــنــاوه ، بــه کــاریــان ئێعدام ، تیرۆر و زه بر و زه نگ بووه . تا ئێستاش کۆماری ئیسالمی به زاهیر له توانای که بدا نیشانی ویستویه تی کــورد گه لی ــه وه ی جــوواڵن نێوبردنی له بــه اڵم هه یه . دێموکڕاتی حیزبی و له جینایه تانه ی ئه و هه موو ڕاستی دا ترس و الوازییه وه سه رچاوه ده گرن . ڕێژیمی کۆماری ئیسالمی له الیه که وه غیره تی ئه وه ی نییه که چاوێک به سه ر ڕابـــردووی کــرده وه کــانــی هه ڵوێست و بخشێنێته وه و خه سارناسییه ک خۆی دا بۆ ئه و هه موو کرده وه دژی گه لیانه ی بۆ مه سه له که که هیچ چاره سه رێکیان ته نانه ت و بکا نـــه داوه ، ده ســتــه وه به خۆشی مــانــه وه ی قازانجی به ئه گه ر گۆڕینی بۆ جیددی هه نگاوێکی بووه ، سیاسه ته کانی و گرتنه به ری عه قاڵنیی هه رچه نده ببینێته وه . ڕێــگــاچــاره کــان گومان له وه دا هه یه که ماهییه تی ئه و بدا، کاربه ده ستانی به ڕیگا ڕێژیمه بکه ن. ــاوا ئ سیاسی وه رچه رخانێکی هه ربۆیه ئێستاش به زیاتر له ڕیگایه ک حیزبی گۆیا که ده کــا پڕوپاگانده دا، دێموکڕاتی کوردستان شه ڕی چه کداری ــه روا بزانه ــه وه . ه ده ســت پێ کــردوه تهاتنه سه ره تای له دێموکڕات حیزبی دا شه ڕی چه کداری ڕێژیم سه رکاری ده ست پێ کردبوو، دوایه بۆ چه ند ساڵ ده ستی دیسان ئێستاش گرتبو، ڕای پێ کردوه ته وه . ڕاستیه که ی ئه وه یه که شه ڕی کاتێک هیچ دێموکڕات حیزبی چــه کــداری ده ســت پێ نــه کــردوه . چ له زه مانی شاداو چ له سه رده می خۆمه ینی دا و چ دواتر حیزبی دێموکڕات و گه لی ــورد لــه بــه رامــبــه ر هیرشی نـــاڕه واو کله یــه ک حکومه ته جــیــنــایــه تــکــارانــه ی دوای یه که کانی ئێران، ته نیا به رگرییان زمانێک هیچ کــه کـــردوه خــۆیــان لــه جینایه ت. و کوشتار له جگه نــازانــن له کـــورد گــه لــی ڕۆڵــه کــانــی ئێستاش دا، ــه اڵت ڕۆژه پارێزه رانی ڕیزه کانی گه له که یان و له خۆیان به رگری ته نیا ده کــــه ن و کــــادرو پــێــشــمــه رگــه کــانــی حیزبی دێموکڕاتی کوردستانیش وه ک هه میشه له نێو خۆی واڵت دا سه رقاڵی کاری سیاسی و ته شکیالتین و ئه گه ر هێرشیان یا دابــنــرێ، بۆ بۆسه شیان

دڵۆپی دوا تا بێگومان ســه ر بکرێته خوێنیان به رگری ده که ن.

ــگــاو ــه ی تــه ن ــکـ ده ســـتـــه یـــه کـــی دیـــر بـــوونـــی خــه بــاتــکــارانــی ــت بـــه چــاالکڕۆژهه اڵت، جاش و خۆفرۆش و مه واد کوردستانن، ڕۆژهه اڵتی فرۆشه کانی که له ژێر سایه ی حکوومه تی کۆماری ئیسالمی دا خۆیان مه اڵس داوه و بۆ نییه ڕۆژ خۆیان، شه خسی قازانجی الوانی واڵته که مان له گه ڵ مه رگ ڕوو به ڕوو نه که ن. جا چ به باڵو کردنه وه ی مادده ی هۆشبه ر، چ به هێرش بۆ سه ر کۆڵبه ران و چ به جاسوسی و به گرت بێ. ئــاو و خاکه ئــه م ڕۆڵه کانی دانــی بوونی چاالکتر به خۆفرۆشانه ئــه و ڕۆڵه کانی گه ل ته نگاو ده بن و ترسیان ــشــێ. ئــــه وان بــه ڕاســتــی ــی وه بــــه ر ده نگه له که مان خه باتکارانی که ده زانـــن و گیان نـــاده ن پــێ ڕێگایان دی چــی سه ر و سامانی الوانی واڵته که مان به

و مه ترسیه وه بخه نه خۆیان قازانجی به ره و نیشتمانه ئه م کچانی و کوڕان ــادده هــۆشــبــه ره کــان ــ کــوشــتــارگــای مــه ر نرخێک ڕاکــێــشــن. هــه ربــۆیــه بــه همه سه له که ده یانهه وێ بکرێ، بۆیان سه نگه ره کانی له تا بکه ن، ئه منییه تی هێزه سه رکوتکه ره کان دا بۆ ماوه یه ک ــه ی خــۆیــان درێــژ ژیــانــی ســه رشــۆڕاندوو ئه و هه ڵوێستی ئێره تا بکه نه وه . ده زانــرێ و ده کــرێ ده رک ده سته یه ــوق و کــه ڕه نــای بــۆچــی بــه ئــاشــکــرا بچه کداری شــه ڕی هه ڵگیرساندنه وه ی

لێده ده ن. ــرێ ــاک ن ده رک ئــــــه وه ی بـــــه اڵم ــه ســانــی خۆ هــه ڵــوێــســتــی هــێــنــدێــک کبـــه ڕۆژنـــامـــه نـــووس و ڕوونــاکــبــیــر بیانوی و بڕ هێنانه وه ی به که زانــه ،

جــۆراوجــۆره وه ده یــان هــه وێ سابیت بکه ن که حیزبی دێموکڕاتی کوردستان شه ڕی چه کداری ده ست پێکردوه ته وه و پاشان شێر و ڕێوی بێننه وه که ئه وه پارچه کانی له کورد جوواڵنه وه ی بۆ دیــکــه ی کــوردســتــان و بــۆ چــاالکــی به کوردستان ڕۆژهه اڵتی له مه ده نی شتێکیش هه موو له به ر نییه . قازانج ــان ــه وه ی بـــۆچـــونـــه کـــه ی خــۆی ــ ــ ــۆ ئ بـجیاواز ته واو تێرمی دوو بچه سپێنن، یه کی به و ده کــه ن تێکه ڵ یه کتر، له شه ڕی تێرمه کانی ئه ویش ــێــن. داده نچه کداری و خه باتی چه کدارییه . کورد مافه ڕه واکانی خۆی وه ده ستهێنانی بۆ ده کا. چه کداری خه باتی ساڵه ده یــان خاتری بــه کــه مانایه ی بــه و ئــه ویــش خه باتی ــه ل دژبــه ره کــانــی، دڕنــده یــی سیاسی خۆی دا، ناچار بووه بۆ دیفاع له خۆی چه ک له شانی بکا، بۆ ئه وه ی خۆی و گه له که ی له هێرشی دوژمنان

هه رگیز ــه اڵم ب بکا. دیــفــاع بــپــارێــزێ و پێ ده ســت هێزێک هیچ دژی شــه ڕی نه کردوه و په الماری هیچ دراوسێیه ک و واڵتێک و گرووپێکی نه داوه . که وابوو ئه وه ی که شه ڕی چه کداری دژی گه لی دوژمنه کانی کردوه ، پێ ده ست کورد ئه و گه له بوون و ئیستاش پارێزه رانی ئه ندامه کانی و کـــادر و ڕۆژهــــه اڵت هه ر کــوردســتــان دێموکڕاتی حیزبی حیزبی وه ته ی له و ده که ن کاره ئه و ــووه هــه ر ــ دێــمــوکــڕاتــیــش دروســــت بئه وکاره ی کردوه . هیچ مه سه له یه ک نه ڕه نگه که نه بێ ئه وه نده ته نیا گۆڕاوه له و مانگانه ی دوایی دا سه رنجی زۆرتر ته بلیغاتی و به چاالکی سیاسی، درابێ ڕۆژهه اڵتی خــۆی نێو له ته شکیالتی ــه وه ی ــ ئ ــۆی ــ ه ــه بـ دا، ــان ــتـ کـــوردسـ

کــوردســتــان دێــمــوکــڕاتــی حیزبی کــه مــه ســه لــه ی ڕۆژهــــــه اڵت مــیــحــوه ری ــه اڵت بــۆ خــه بــاتــی کــورده کــانــی ڕۆژهـکۆمه ڵێک بێگومان و گۆڕێ هێناوه ته الوی خوێن گه رمی ڕۆژهه اڵتی وه اڵمی داوا ئوسولی و ڕه وایــه ی حیزبی ئه و

دێموکڕاتی کوردستان ده ده نه وه .ــورد تــیــنــوی خــه بــاتــی ــ الوانــــی کحیزبی له وه جگه ئوسولین. و ڕه واو متمانه جێگای کوردستان دێموکراتی خه ڵکی کۆمه اڵنی پێکردنی بــاوه ڕ و ــه ک ده بــێ ــ ــه . هــه مــوو الی ــان ــوردســت کو قاسملو پێشه وا، حیزبی که بزانن شه ڕه فکه ندی و ده یان ڕێبه ری شه هیدی دیکه ، له سه ر الوانی ڕۆژهه اڵت نفوزی شێوه ی له بیرۆکه یه ک ئه گه ر زۆره و خه بات کــردنــی بۆچاالکتر و خــه بــات بێنێته گۆڕێ، بێگومان هانده ر ده بێ بۆ ڕوون ئه وه ش پێوسیته واڵت. الوانی خه بات بوونی چاالکتر که بکرێته وه

لــه هــه ر پــارچــه یــه کــی کــوردســتــان دا ئه گه ر نه بێته هۆی به هێز بوونی هێزه دیکه ی پارچه کانی له خه باتگێڕه کان هۆی نابێته جۆر هیچ به کوردستان، الوازییان. هه روه ک چۆن به هێزبوونی ــوری ــاشـ ــمـــی بـ ــه رێـ حـــکـــوومـــه تـــی هـئــیــداره ی هێزبوونی بــه کــوردســتــان، خــۆ جێیی ڕۆژئــــاوای کــوردســتــان و له کــورد جــوواڵنــه وه ی هێزبوونی به بــاکــوری کــوردســتــان ده بــنــه هــۆی به ڕۆژهه اڵتی خه باتگێڕانی بوونی هێز ــان، هــــه ر بــــه و جــــۆره ش ــ ــت ــوردســ ــ کله کــورد جــوواڵنــه وه ی بوونی به هێز هۆی ده بێته کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی له کــورد جــوواڵنــه وه ی هێزبوونی به الیه ک هه موو ده بێ دیکه . پارچه کانی بیر بێ که جــوواڵنــه وه ی له ئــه وه یــان

و له ڕۆژهــه اڵت هه میشه پشت کورد په نای جوواڵنه وه ی کورد له به شه کانی ــه وه ی ــووه . ڕێــبــه ریــی جــوواڵن دیــکــه بـهه موو پارچه کان له سااڵنی پێشودا له یارمه تیان و گیرساونه وه ڕۆژهــه اڵت جــواڵنــه وه ی زۆر مــاوه یــه کــی دراوه . ڕۆژهه اڵت به خاتری باشوور ده ستی له زۆر پێداویستی خۆی هه ڵگرتوه . له له گه ڵ ئێستاشی تا گرنگتر، هه موی ڕۆژهه اڵتییه کان هێزه هه رگیز بــێ، پێچه وانه ی به که نه کردوه کارێکیان قازانجی به شه کانی دیکه ی کوردستان به ومانایه هه مووی ئه وانه بــه اڵم بێ. له خه بات نییه ، که ڕۆژهــه اڵت ده ست

هه ڵگرێ.تــه نــانــه ت لــه شــه ڕی داعــش دژی زۆر ڕۆژهـــه اڵت هێزه کانی بــاشــوردا، ــه وه یــی جـــوواڵنـــه وه و هــه مــویــان ــه ت نــاده یـــی خـــۆیـــان بـــۆبـــه رگـــری له ــامـ ئـباشور ڕاگــه یــانــد. هــه ر بــه و جــۆره ش هه ڵوێستیان ڕۆژئــاوا له پشتیوانی بۆ نه ته وه یی که س هیچ با که وابو گرت. ــی کــوردســتــان و ــه اڵت بــوون بــه ڕۆژهنه فرۆشێ. مێژووی حیزبی دێموکڕات حیزبی دێموکڕات و جوواڵنه وه ی گه لی کــورد له ڕۆژهــه اڵتــی کــوردســتــان، له مه یدانی خه باتی نه ته وه یی و پشتیوانی نه ته وه ییه وه ، جێگای شانازییه و که س

ناتوانێ فه خرفرۆشی به سه ره وه بکا.هه بێ پــه یــوه نــدیــشــی ــده ی ــه وه نـ ئـــی ــی لــه ڕۆژهــه اڵت بــه خــه بــاتــی مــه ده ننابێ شێوه یه ک هیچ به کــوردســتــان،

تێکه ڵ به جواڵنه وه ی سیاسی بکرێ. درێــژایــی بــه ئیسالمی ــاری ــۆم کله کــه داوه نیشانی خــۆی مــێــژووی جیابیرێک هیچ ناتوانێ دا حــاڵ هــه ر تــه حــه مــمــول بــکــا. خــه بــاتــی چــه کــداری ــاری ــۆم ک الواز یـــا بـــووبـــێ، بــه هــێــز ــی هــه ر ــان ــاک ــگ ئــیــســالمــی هـــه مـــوو ڕێداخستوه . ته نانه ت زۆرجار بۆ خاتری ــه وه ی خــه ڵــک ڕاســـت له و ــورکــردن هــێــه دا، بڕێک چــاوپــۆشــی کـــردوه له کــاتخه باتی مه ده نی، که خه باتی سیاسی و ئه گه ر ده رکه وتبێ. به هێزتر چه کداری مه سه له ی ڕادده یه ک تا کوردستان له پێ ڕێگای کۆمه اڵیه تی و فه رهه نگی دراوه ، ڕاســت بــۆ ئــه وه بــووه کــه له هێزتر به سیاسی خه باتی کوردستان

بووه له ناوچه کانی دیکه ی ئێران.ــی ئــــه وه یــــه کــه ــایـ ــۆتـ ــه ی کـ ــسـ قـڕۆژهــه اڵتــیــیــه کــان بــه هــه مــوو حیزب و کـــه ســـایـــه تـــی و ــراو ــ ــخ ــ ــک ــ ڕێ و خۆوه ، نێو و ده ره وه ئه نجومه نه کانی به یا به رده مه ، له ڕێگایان دوو ته نیا یه کگرتوویی زۆر چاالکتر بێنه مه یدان، به ره بــه ره زه مــان، تێپه ڕبوونی به یا قه بووڵ خۆیان تێداچوونی و شکست

بکه ن.

چاالکیی پارێزه رانی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و پشتیوانیی حدک له و چاالکیانه

رۆژنامەیژماره : ٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤ لە خوێنەرانەوە4

سه رنج بده ن!

» کوردستان« هەوڵ دەدا هه موو ژماره یه ک هه ڵبژارده یه ک له و راپۆرت و هه وااڵنه ی له الیه ن ئه ندامان و الیه نگرانی حیزب، یان خوێنه رانی ئه م رۆژنامه یه به راگه یه نه کانی حیزب ده گه ن له م الپه ڕه یه دا باڵو بکاته وه .

داوا له خوێنه ران ده که ین له گه ڵ راپۆرت و هه واڵه کانیان دا وێنه ی پێوه ندیدار به بابه ته که ش بنێرن.

خوێندکارانی‌کورد‌لە‌شیراز‌پشتیوانیی‌خۆیان‌لە‌خۆڕاگریی‌کۆبانی‌ڕاگەیاندشیراز.‌خوێندکاری‌کورد‌هاوار:

16ی چــوارشــەمــە دوانـــیـــوەڕۆی ٥ی کاتژمێر ئێمە زانکۆی حەوشەی لە نارەزایەتی دەربڕینێکمان ڕەزبــەر، ویستیان سەرەتا نەبوو. موجەویزی کە شیرازوەڕێخست ــن کــە دەبــێ ــی بــەربــه بــەڕێــوەچــوونــی بــگــرن، پــێــیــان وتبرد. بــەڕێــوەمــان هــەر ئێمە ــەاڵم ب هەبێت. موجەویزمان کۆبوونەوەیە ئەم بەشداری خوێندکارانی دروشمەکانی ئەوە بوو: »کۆبانی! کۆبانی! تۆ قەالی بەرخۆدانی. کۆبانی تەنیا نییە ئێمە هەموو کۆبانین«. لە کۆتایی کۆبوونەوەکە دا

بەیاننامەیەک خوێندرایەوە. لە بەیاننامەکە دا بێدەنگی و بیتەفاوەتیی والتانی بەرەی دژە داعش لە ئاست هێرش و هەرەسەی داعش بۆ سەر کۆبانێ و هەر وەها پشتیوانیی واڵتانی کەنداو لە داعش مەحکووم کرا.

دەیان‌سەر‌واڵغی‌کاسبکاران‌کوژران‌و‌دەست‌بە‌سەر‌بارەکانیشیان‌دا‌گیرا!دەستە دوو ــەر ــ رەزب 16ی ســەر لــە 1٥ شـــەوی کاروانچی لە شوێنێک بە ناوی کونە مار دەکەونە کەمینی کەسێک سەرپەرستتیی بە جاشەکان لە دەستەیەک ئەو جاشانەوە الیــەن لە و نــاوی سەید سەعدوون بە تەقەیان لێ دەکرێ. لە ئاکامی تەقەی جاشەکان دا 22 بە بارەکانیشیان و دەکوژرێن کاسبکاران سەر واڵغی تااڵن دەبرێن. شایانی باسە خۆفرۆش سەید سەعدوون و جاشەکانی ژێر فەرمانی ئەو، ئەوە چەندەمین جارە کە کەمین بۆ کاسبکاران دادەنێنەوە و واڵغەکانیان دەکوژن

و بارەکانیان تااڵن دەکەن.شایانی باسەچەند شەو پێشتریش، هەر لە ناوچەی سەردەشت دەستەیەک لە کاروانچییەکان لە پشتی گوندی چەکۆ، دەکەونە کەمینی هێزە نیزامییەکانی ڕیژیم و تەقەیان لێ دەکرێ. لە ئاکامی ئەو تەقەیەش دا، 12 ئەسب دا بە سەر لەالیەن هیزەکانی ڕیژیمەوە دەستیان بارەکانیش بریندار دەبێ. بە توندی دەکوژرێن و کەسێکیش

دەگیرێ.سەردەشت، لە »خدر.پ« و »تاهیر .م«ەوە

‌بە‌ناوی‌خەڵکی‌مەهابادەوە‌ڕیز‌لە‌هیزی‌ئینتیزامی‌گیرا!!ــەر( لــە مــەهــابــاد ــ ــ ــوەڕۆ)16ی رەزب ــی ــشــن ــێ ئــەمــڕۆ پڕێورەسمێک بەڕێوەچوو بۆ ڕێزگرتن لە هێزی ئینتیزامی. لــە هێزی ــەت بــۆ قــەدرزانــیــی خەڵکی مــەهــابــاد ــ بــە رواڵئینتیزامی و بەخشینی خەاڵت و دیاری لە الیەن خەڵکەوە هەموو دا ڕێورەسمە لــەو هێنابوو!! پێکیان هیزە بــەو کارمەندانی هێزی ئینتزامی بەشدار بوون و ئەو هێزەش »رزمایش«)مانۆڕ(ێکی بەڕێوە برد. دیارە وەک عادەتیش ئیمام جومعە و فەرماندار و نوێنەرای شووڕا و هێندێک لە »پیاوماقووڵ«انی شار بۆ ئەو مه راسمە بانگ کرابوون. هێزانە لەو یەکێک وەک ئینتیزامی هێزی خەڵک دیــارە بەرامبەر ڕیژیم تاوانەکانی زۆربــەی لە کە دەکــا سەیر

گاڵتەیان ڕیورەسمەکە، سەیری هاتبوونە تەماشا بۆ کە ئەوانەش تەنانەت بۆیە هەر هەیە، دەستیان خەڵکدا کەمیی بڵێم دەتوانم دەهات. ئینتزامی هێزی لە مەهاباد قەدرزانیی خەڵکی ڕێورەسمەکە وەک ناودێرکردنی بە حوزووری خەڵک لە مراسمەکە بۆ خۆی بەڵگەیەکی باش بوو کە خەڵك چۆن سەیری ئەم هێزە دەکا و چەندە

ڕێزی لێ دەگرێ!عەلی لە مه هابادەوە

‌هێرش‌بۆ‌سەر‌شیرکەتی‌شەروینی‌مەهاباد‌سەبارەت‌بە‌‌کەلکوەرگرتنی‌لە‌ئااڵی‌کوردستان

بە کۆمپانیا لە یەک پەنیرە، خامەو رۆن و شیروماست و بەهەمهێنەری کە مەهاباد شەروینی شیرکەتی ناوبانگەکانی پارێزگەی ورمێیە، ئەو شیرکەتە لە سەر ماڵپەرەکەی خۆی زانیاری و ڕێکالمی بە چوار زمانی ئینگلیسی، فارسی، کوردی و عەڕەبی داناوە. لە گەڵ ناوی هەر کام لەو زمانانەش ئااڵیەکی داناوە. بۆ ئینگلیسی) ئێران(، بۆ عەڕەبی) ئااڵی واڵتی سەعوودی( و بۆ زمانی بریتانیا( بۆ فارسی) ئااڵی کۆماری ئیسالمیی ئاالی

کوردییش) ئااڵی کوردستان(.ــا نــیــوز و ژمــارەیــەکــی بــەرچــاو مــاڵــپــەڕی دۆڕنـدامــودەزگــا و ئیتالعات بــە ســەر ماڵپەرەکانی لــە ئەمنییەتیەکانی ڕێژیم، هەروەها سایتەکانی زمانحاڵی توندی بــە ، ــورک ت تــونــدڕەوەکــانــی ناسیۆنالیستە دژکردەوەیان بەرامبەر بەکارهاتنی ئااڵی کوردستان لە الیەن سایتی شیرکەتی شەروین ، نیشان داوە. ئەو ماڵپەرە ، ئاالی کوردستان وەک »پرچم مجعول« ناو دەبا و رەخنە لەوە دەگرێ کە هەرێمی کوردستان نە واڵتیکی سەربەخۆیە و نە هیچ کەس لەم دنیایەیە ئەو سەربەخۆییەی بە ڕەسمی ناسیوە، بۆچی دەبێ ئاالکەی لە الیەن ئەم ماڵپەرەوە وەک هێمایەک بۆ زمانی کوردی، گەورە بکرێتەوە؟ دۆرنانیوز وەبیر دەزگا بەرپرسەکان دێنیتەوە کە پیویستە لەم ڕووداوە بە ڕوالەت کەمبایەخانە کە لە ڕاستی دا پێخوۆرێکی چەورن بۆ وژمنانی نیزام، بکۆڵنەوە و پێشی خراپ کەلکوەرگرتن لە هەر بەرگێک و

لە هەر قالبێک دا بگرن.ع.الف لە ورمێ وە:

‌برینداربوونی‌کاسبکارێکی‌دیکەبە‌تەقەی‌هێزی‌ئینتیزامیڕۆژی 13ی رەزبەر لە نزیک ماڵەدۆم، هیزی ئینتیزامی کاروانچییەکانی دایە بەر دەسڕێژ. لە ئاکامدا، کاسبکارێک بە ناوی ڕەحیم غەففاری، 30 ساڵە، کوڕی عەبدوڵال، خەڵکی ئەنجێنەی بەری مێرگ ، بە سەختی بریندار دەبێ.

ناوبراو ئیستا لە نەخۆشخانەی بانەیە.لە بانەوە، قەاڵتەرەشی

کاریگەریی‌چاالکیی‌پاریزەرانی‌ڕۆژهەاڵتی‌کوردستان‌لە‌سەر‌ورەی‌خەڵک‌حیزبی پێشمەرگەکانی ــانــەی دوای ئــەم چاالکییەکانی دیموکراتی کوردستان و پارێزەرانی ڕۆژهەاڵتی کوردستان، و ــەک الی لە قاسمی هــەژار پێشمەرگە شەهیدبوونی کە برینداربوونی و وبەکرێگیراو پاسدار چەندین کــوژرانــی ناوچەی لە بوو، بــەدواوە ڕیژیمی هیزەکانی لە ژمارەیەک کردنەوەی بیر و ورە سەر لە باشی کاریگەری ئێمەیش، فرە خەلک هــەژار شەهیدبوونی بۆ ــارە دی دانـــاوە. خەڵک گوێم و دیومن من کەسانەی لەو بوون.ژمارەیەک بــەداخ کە حیزبی ئەخەن دەری ئەم چاالکیانە ئێژن گرتوون بۆ دیموکرات و هێزی پێشمەرگە هەر کات ئیرادە کەن ئەتوانن

لە هەر شوێنێ پێویست بێ حوزوور پەیا کەن. بەالم دەستوپێوەندەکانی ڕێژیم لە گەڵ ئەوەشا کە هەست بە ترس و نیگەرانیان ئەکرێت لە تەبلیغاتی خراو دژی پێشمەرگە و پارێزەرانی ڕۆژهەاڵتی کوردستان غافڵ نین. ئەڵێن ئەمانە تیرۆریستن، بەستراوە بە سەلەفییەکانن و... دیارە بە خۆشییەوە خەڵک سەیری راگەیەنە کوردییەکان

ئەکەن و تەبلیغاتی دەستوپێوەندەکانی ڕێژیم ناچێت بە گوێچکەیانا.لەیالخ ٢٥، لە سنەوە

دەستبەسەرکرانی‌مەالیەک‌بە‌تاوانی‌‌هەبوونی‌پێوەندی‌و‌هاوکاری‌لەگەڵ‌داعشلە سەرەتای مانگی ڕەزبەرەوە، کەسێک بە ناوی مەال هادی لە الیەن ئیتالعاتەوە دەستبەسەرکراوە و ڕاپێچی دادگای ئیسالمیی شاری سەقز کراوە. بەو جۆرەی باس دەکرێ ئیتیهامی مەال هادی هەبوونی پێوەندی لە گەڵ داعش بووە. بە پێی چەند زانیارییەک، هێندێک چەک و تەقەمەنی و بەڵگەنامەش کە دەگوترێ هی ناوبراو بوون، لەمزگەوتی ئاوایی هەرمیدۆڵی سەرشیوی سەقز، دەستیان بەسەردا گیراوە. بۆ ئاگاداریی خوێنەرانتان، مەال هادی کوڕی حاجی سەعیدی هەرمیدۆڵە. ناوبراو دوو ژنی هەیە. دەگوترێ ژنی یەکەمی بە هۆی بەستراوەیی ژنی دووهەمی ناوبراو بە داعش، لێی جیابووەتەوە. مەال هادی لە شاری سەقز، دوکانی فرۆشتنی دەرمانی گیایی هەبوە و لەم ڕێگایەوە دەیتوانی ئەو کەسانە ببینێ و پێوەندییان پێوە بکا کە مەبەستی بوون. با ئەوەش بڵێم ناوبراو پێشتریش دژی هەموو حیزبە کوردییەکان بوو و لە تەبلیغات بە دژیان خۆی نەدەپاراست، بەاڵم رێژیم

لەگەڵ ئەوە دا کێشەی نەبوو.هەباس لە سەقزەوە

‌کوژرانی‌کەسێکی‌بێتاوان‌و‌بێدیفاع‌لەالیەن‌هێزەکانی‌ڕێژیمەوە‌

ڕۆژی 19ی ڕەزبەر کەسێکی خەڵکی گوندی ئاڵوەتی کاتی لە عەبدوڵال، کــوڕی خــزری، لوقمان نــاوی بە بانە بانە، نــاوچــەی زەڵــێــی گــونــدی نزیک لــە بــار هێنانەوەی دەکەوێتە کەمینی هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسالمی و بە دیل دەگیرێ، پاشان زۆر بێڕەحمانە لە چۆمی چۆمانی بانە لە ئاودا دەیخنکێنن. ئەو کاک لوقمانە لە بنەماڵەیەکی زەحمەتکێش و دڵسۆزدا لە دایک ببوو. مرۆڤێکی گەلدۆست هاوکارانی باشترین لە یەکێک بــوو. نیشتمانپەروەر و ڕێز بوو. بانە ناوچەی لە تێکۆشەران و پێشمەرگەکان

و خۆشەویستییەکی تایبەتی بۆ حیزبی دیموکراتی کوردستان هەبوو و لە هاوکاری لە گەڵ تێکۆشەرانی حیزب درێغی نەبوو. بە دڵنیایەوە، یەکێک لە هۆیەکانی گیان لێ ئەستاندنی لە الیەن هیزە جینایەتکارەکانی ڕیژیمەوە دوای

بە دیلگرتنی ، ئەو تایبەتمەندیانەی بووە. هــاودەردی و هاوخەمی : ڕۆژنامەی »کوردستان« وێڕای بەداخبوونی بۆ هەموو ئەو مرۆڤە بێتاوان و بە دەستی بەکرێگیراوانی جینایەتکاری کۆماری ئیسالمییەوە گیانیان لێ دەستێندرێ و تووشی بیدیفاعانەی برینداربوون و زیانی گیانی و ماڵی دەبن، بە بۆنەی کوژرانی لوقمان خزری، سەرەخۆشی لە بنەماڵەی ئەو مرۆڤە

دلسۆز ونیشتمانپەروەرە دەکا. »دڵسۆز‹ لە بانەوە

پشتیوانیی‌مندااڵن‌و‌شاخەوانانی‌حەسەناوا‌و‌سنە‌لە‌منداالنی‌کۆبانی‌و‌شنگاڵچەند ڕۆژ لەمەوبەر مندااڵن و شاخەوانانی حەسەناوا و سنە ڕێپێوانێکیان بۆ پشتیوانی لە منداالنی کۆبانی و شنگاڵ بەڕیوە برد. لەم ڕێپێوانە، دەیان کەس لە مندااڵن و شاخەوانانی خەڵکی حەسەناوا و شاری سنە بەشدار بوون. بەشداران بە ڕێپیوان چوونە سەرشاخێک لە نێوان ئاویەر و مەرەبزان)عنبربزان(، بە دانانی پالکارد و وێنە لە سەر شاخەکە، هەر وەها 1 دەقیقە بیدەنگی، یادی ئەو مندااڵنەیان کردەوە کە بە هۆی هێرشەکانی داعش لە شنگاڵ و کۆبانی شەهیدکراون یا تووشی ئاوارەیی بوون. و بەم جۆرە پشتیوانی و هاوپێوەندیی خۆیان لە خەڵکی

شنگاڵ و کۆبانی راگەیاند.ئارەش لە سنەوە

دەردی‌کورمانجەکانی‌خۆراسان،‌نەخوێندەواریی‌خۆمان‌و‌هەاڵواردنی‌بە‌ئەنقەست‌لە‌الیەن‌دەسەاڵتدارانەوەیە

دەژین. دژواردا هەلومەرجێکی لە لێرە ئێمە ڕاستی بە هەاڵواردن و جیاوازیدانان لێرە هەموو سنوورێکی تێپەڕاندوە. لێرە، کورمانجەکان ئێمە کێشەکانی گەورەترین لە یەکێک یەک لە دوور لێرە خــۆراســان کــوردانــی نەخوێندەوارییە. دەژین. بە داخەوە ئێمە شارێکی گەورەمان نییە کە هەمووی دڵنییایەوە بە هەبا، وامــان شارێکی ئەگەر بــن. کورمانج لەکورمانجەکان کەم دەبوو.ژمارەیەکی دیکەمان وەزعێکی لێرە ئاگاداری مێژوو و رابردووی خۆیانن. نازانن لە کوێیوە هاتوون بۆ ئێرە و بۆ چی هێنراون بۆ ئێرە. تکایە لە ڕێگای دەردی بکەن. ئێمە دەردی لە باس راگەیەنەکانی خۆتانەوە

ئێمە نەخویندەواریی خۆمان و هەالواردنی بە ئەنقەست لە الیەن دەسەالتدارانەوە.

نوراللە، کورمانجێک لە خوراسانەوە


سوئیسکوردستان دێموکراتی حیزبی سوئیسی کۆمیتەی ــەشــداری دەیـــان کــەس لــە ئــەنــدامــان و دۆستانی بــە ببەرپرسانی و نوێنەر کوردستان و دێموکراتی حیزبی له واڵتە، لەو کوردستان سیاسیەکانی والیەنە حیزب قاسمی هــەژار شەهید بیره وه ریی یــادو ڕێوڕسمێکدا

به رز ڕاگرت.ئه و ڕێوڕه سمه دا ڕۆژی یه کشه ممه ، 13 ی ڕه زبه ر لە شاری بێرن پایتەختی واڵتی سوئیس به سروودی نەتەوایەتیی ئەی ڕقیب و ڕاگرتنی دەقەیەک بە بێدەنگی وەستان بۆ ڕێزگرتن لە گیانی پاکی سەرجەم شەهیدانی

ڕێگای ڕزگاری کوردو کوردستان ده ستی پێکرد.کۆمیتەی پەیامی ڕێــوڕه ســمــه کــه دا ســەرەتــای لــه بۆنەی بە کوردستان دێموکراتی حیزبی سوئیسی شەهید بوونی پێشمەرگەی بەوەجی حیزبی دموکراتی شاعیری، زاهید الیــان لە قاسمی هــەژار کوردستان دێموکراته وه حیزبی سوئیسی کۆمیتەی بەرپرسی

پێشکێش کرا،.لەم پەیامه دا وێڕای باس له چۆنیه تیی شه هیدبوونی شه هید هه ژار قاسمی و کاردانه وه کان به شه هیدبوونی ئه وو جموجۆڵی ئه م دواییانه ی پارێزه رانی ڕۆژهه اڵت و بــاوەڕی بە هــه واڵنــه دا هاتبوو که به و کــاردانــه وه کــان حیزبی دێموکرات سەرەکیترین و ماکه ی ئەم گرووپ و ئارامی و له و ماوه یه دا تاقم و دەوڵەتە ترۆریستییانەی ئیسالمی کۆماریی هه ڵگرتوه ، ناوچه له ئه منیه تیان

ئێرانە.وتاریکی کۆمیتە ئەندامی ئەحمەدی عەزیز پاشان بابەتە پێشکێش کرد و لە بەشێک لە قسه کانی دا لەم پاوانخوازی و دەستێوەردان سیاسەتی سەر پڕژایە

کۆماری ئیسالمی ئێران.

ــاده کــه دا لــە الیــان نەشمیل لــه بــه رده وامــیــی کــۆڕیدێموکراتی الوانـــی یەکیەتیی پەیامی بــەروەنــدیــەوە ڕۆژهەاڵتی کوردستان پێشکێش کراو پەیامی هاوخه می زەحمەتکێشانی شــۆڕشــگــێــری کــۆمــەڵــەی کومیتەی کوردستانی ئێران لە الیان نوێنەری کۆمەڵە لەدەرەوەی

واڵت خوێندرایه وه . دواتر لەالیه ن بەرپرسی ڕیکخستنی پارتی دێموکراتی کوردستان له سوئیس بەم بۆنەیەوە پەیامێک پێشکەش کرو. لە ناوئاخنی ئەم یادەوەرییه دا کەماڵ ماملێ شاعیر و مووزیک هــۆنــراوەو پارچە چەند بە هونەرمەند و پەروین شەکووری و زاهید شاعیری هه ر کام بە پارچە

هۆنراوەیەک بەشدارییان له م یادەوەریەدا کرد.

هەواڵ و راپۆرت

لە کوردستان،هەر دیموکراتی حیزبی دەوڵەتی پەالمارەکانی سەرەتای هێرش و خــۆراوای سەرناوچەکانی بۆ ئیسالمی کوردستان،هاوخه می و هاوپێوه ندیی خۆی کوردستان بەشەی ئەو خەڵکی گەڵ لە بەیاننامە چەند لە هەروەها ڕاگەیاندوە. خــۆی دا و پێشتری ڕەسمیی پەیامی و پێویستیی سەر لە دیکەشەوە کەناڵی لە پشتیوانیی ــه ی ــازن ب ــه وه ی ــردن ــک ــره وان فکورده کانی کە جۆرێک بە نێوده وڵه تی پێی بگرێتەوە، کوردستانیش رۆژئــاوای لەالیەن داوایـــە ــەم ئ کــە داگرتوە.ئیستا بەرەوڕووی کوردستان خەڵکی میلیۆنان ئەو هاوپەیمانەتییە کراوەتەوە و لە هەموو پێویستییەکەی بە زیاتر هەست کاتێکیش ــە ســەر ــێــی ل ــکــە پ دەکــرێ،جــارێــکــی دی

لە کە دێنینەوە وەبیریش دادەگــریــنــەوە. نێودەوڵەتییەدا، پشتیوانییە ئەو نەبوونی کــارەســاتــی مــرۆیــی گــەورەتــر لـــەوەی لە

شەنگاڵ ڕووی دا،چاوەروان دەکرێ.ــی ــدی ــوەن ــێ ئـــێـــمـــەهـــاودەردی و هــاوپنەتەوەیی کە خەڵکی بەشەجۆراوجۆرەکانی ــۆراوا بە کــوردســتــان لــە گــەڵ خەڵکی خـبەرز دەدەن، نیشانی کۆبانێ، تایبەتی

دەنرخێنین و ڕێزی لێ دەگرین. هەر لەو سەرنجی دەزانــیــن پێویستی بە دا کاتە بــۆ الی خەڵکی ڕۆژهــەاڵتــی کــوردســتــان چەند خاڵی گرنگ رابکێشین. دام ودەزگا کــۆمــاری تەبلیغاتی وئەمنییەتییەکانی ئیسالمی دەزانن کە ناتوانن بەر بە الفاوی هەوڵ بۆیە بگرن،هەر خرۆشاو خەڵکی دەدەن بە ڕێگای خۆیان دا دەست بخەنە

نێو ڕێپێوان و کۆبوونەوەکان تا لە الیەکەوە ئەمریکا و دژبــە ناوەرۆکێکی ڕوخــســار و ناڕەزایەتیدەربڕینانە بەم هاوپەیمانەکانی خەڵکی نەهێڵن دیکەوە الیەکی لە بــدەن، ــی کــوردســتــان لــەم دەرفــەتــەدا ڕۆژهــەاڵتباسێک لە بندەستی و بێمافییەکانی خۆیان لە ئێران دا بێننە گۆڕێ. هیوا و چاوەڕوانیی دامودەزگاکانی نەدەن ڕێگا ئەوەیە ئێمە ئەو ڕێژیمە هاوپیوەندیی نەتەوەیی ئێوە لە گەڵ خەڵکی کۆبانێ بە ئاقارێکی دیکە کۆماری دژایەتیی بۆ وێنە ببەن و،بۆ دا بۆ یا دیکە دەوڵەتانی گــەڵ لە ئیسالمی

سەرپۆشدانان لە سەر تاوانەکانی خۆی لە دژی خەڵکی کوردستان بەکار بێنێ. ئێوە ڕێژیمە، ئەو نەکبەتیی کە ــن دەزان باش نەک هەر خەڵکی ڕۆژهەالتی کوردستان، بەڵکوو لە سۆنگەی هاوپەیمانەتی لە گەڵ یاریکردنی ســووریــە و دڕنـــدەی ڕێژیمی ــە بــەشــەکــانــی دیــکــە، ــورد ل ــی کـ ــە کــارت بکوردستانیشی خۆراوای خەڵکی تەنانەت گرتوەتەوە. هەر بۆیە جێی خۆیەتی ڕێگای پشتیوانی و دڵسۆز پێنەدرێ خۆی وەک و بناسێنی دیــکــە، بەشەکانی لــە کـــورد دەسمایەی بکاتە ئێوە حەرەکەتانەی ئەم

ساتوسەودا لە گەڵ دەولەتانی ناوچە.بـــە هـــیـــوای ســەرکــەوتــنــی خــەبــاتــی نەتەوەکەمان دژی داگیرکاری و زۆرداری و ــی لـــە خـــــۆراوا و ــەرســت ــەپ ــرۆر و کــۆن ــیـ تـڕۆژهەالت وهەمووبەشەکانی کوردستان.

حیزبی دیموکراتی کوردستاندەفتەری سیاسی

١٣٩٣/٧/١٧٢٠١٤/١٠/٩

دانمارک

رۆژی یەک شەممه رێکەوتی ٥ی ئوکتٶبری 2014 کۆرێکی پرسه له رێزگرتن بــۆ خۆشی ســەره و نوێترین شەهیدی حیزبی دیموکراتی کوردستان له الیەن کۆمیته حیزبی دیموکراتی کوردستان له دانمارک و خزم و کەسانی شه هیدی سوورخه ــەژار قــاســمــی پــێــک هـــات. ــ اڵت هـپاشنیوەڕۆ 2ی کاتژمێر کــۆرەکــه به بەخێر هێنانی میوانان له الیه ن کاک ڕەشید قازی ئەندامی کۆمیتەی حدک و به سروودی ئەی شەهیدان بێده نگی بٶ رێزگرتن و خولەکێک شەهیدانی پاکی روحــی و یــاد لــه حیزب و گەل دەستی پێکرد پاشان الیەن له حیزب کۆمیتەی پەیامی ئەندامی نــژاد خالید ڕەحــیــم کــاک تێیدا که خوێندرایەوه، کۆمیتەوه باس له گەورەیی و شکۆ و مەقامی له شەهید گرنگی رۆلــی و شەهید ــر کــردنــی رێبه ــدان و ســوورت هــانو ئەندامانی حیزب و کــادر و ری تێکۆشان و خەبات له کورد گەلی ئامانجەکانیان هێنانی وەدی بــۆ سەربەخۆیی و گــەل ڕزگـــاری که

کوردستانه کرابوو.پاشان پارچه شیعرێک به نێوی )بۆ هەژاری شه هید ( خوێندرایەوه ــژەی رێــوڕەســمــەکــه دا که ــ لــه درێله ــاو چــ ــەر ــ ب زۆر ــی ــەکـ ــارەیـ ژمـ

بنەماڵه کانیان و حێزب ئەندامانی سیاسیەکانی والیـــەنـــه حــیــزب و کوردستانی دیــکــەی پــارچــەکــانــی ــوون پـــارچـــە ــ ــ ــدار ب ــ ــه شــ ــ ــدا ب ــێـ تـئەحمەد کاک له الیه ن پەخشانێک پاشان و خوێندرایه ڕەحمانییەوه تێکۆشەری پــیــرانــی و نــاســر کــاک بنەماڵەی الیــەن له حیزب دێرینی کرد پێشکەش وتارێکی شەهیدەوه پێویستی و گرینگی دا وتارەکه له له تێکٶشان و چــەکــداری خەباتی پێکرا، ئــامــاژەی واڵتـــدا نــێــوخــۆی له الیــەن کاک هیوای دا له درێــژه حیزب، دێرینی ئه ندامی زەبیحی گرێنگی بارەی له وشەیەکی چەند ــاو کــۆمــەاڵنــی خــەڵــک و ــەوه ن چــونخەبات له نێوخۆی والتدا پێشکەش کاک الیــەن له وتارێک ئینجا کــرد. ناوچەی لێپرسراوی ڕەشید موسا له کــوردســتــان دێموکراتی پــارتــی و سەرەخٶشی بۆ دانمارک والتی هاوخەمی لەگەڵ بنەماڵەی شەهید و حیزب پێشکەش کرد. نوێنەری پارتی دیموکراتی کوردستان لە وتارەکەیدا

ــرای دەربـــڕیـــنـــی هــــــاودەردی، ــ وێـــه شــەهــیــد هــــەژار و ــد ک ــان ــگــەی رایــزب بــه شــەهــیــدی شــەهــیــدانــی حــیخۆیان دەزانن و هیچ جیاوازێک له نێوان شەهیدانی کوردستان دانانێن یەکریزی پێویستی لــه جەختی و دوژمنان ر بەرامبه له کورد گەلی و پرسه پەیامی پــاشــان کـــردەوه. یەکیەتی کۆمیتەی خۆشی ســەره ــمـــارک نــیــشــتــمــانــی لـــه والتــــی دانـــز، ــەوێ ــمــداد ع ــەن کـــاک هــی ــ لـــه الیپێشکەش کۆمیتەیه ئەو بەرپرسی پارچه دا درێــژەی کۆڕەکه له کرا. شیعرێکی شاعیری پایەبەرز شێرکۆ له له شەوێکدا، نێوی به کەس بێ الیەن خالید ڕەواندووست بۆ ئاماده بروسکەی خــوێــنــدرایــەوه. ــووان بـسەرەخۆشی کۆمەڵەی شۆرشگێری

کوردستان پێشکەش کرا.نــیــوەڕۆ پـــاش کــاتــژمــێــر 4ی نەتەوایەتی ســروودی به کۆڕەکه

ئەی ڕە قیب کۆتایی پێ هات.

درێژەی:

لە بارەی شەپۆلی نەتەوەیی هاوپێوەندی لە گەڵ خەڵکی کۆبانێ

کۆیە

یــه کــیــه تــیــی الوانــــی دێــمــوکــڕاتــی ڕۆژهـــه اڵتـــی ــه یــادو ــزگــرتــن ل ــۆ ڕی ــان کــۆڕیــادێــکــی ب ــوردســت کبیره وه ریی شه هید هه ژار قاسمی، نوێترین شه هیدی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و ئه ندامی ئه و یه کیه تییه پێک

هێنا.لـــه و ڕێــوڕه ســمــه دا کــه دوانـــیـــوه ڕۆی ڕۆژی له 600 زیاتر به به شداریی ڕه زبــه ر شه ممه ، 19ی دێموکراتی پێشمه رگه کانی حیزبی کادرو له که س الوانی یه کیه تیی ئه ندامانی بنه ماڵه و کوردستان، به ڕێوه چوو، کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی دێموکڕاتی یادو بیره وه ریی شه هید هه ژار قاسمی به رز راگیراو الوان به ڵێنیان دا سه نگه ری شه هید هه ژار ئاوه دان

بێڵنه وه .نیزامیی ڕێـــژه ی بــه شایانه ڕێــوره ســمــه ــه و ئپۆلیک له الوانی دێموکڕات و پارێزه رانی ڕۆژهه اڵی خوێندنه وه ی پــاش پێکردو ده ســتــی کــوردســتــان سروودی نه ته وه یی ئه ی ڕه قیب، تاجه گوڵی وه فای یادی هه ژار قاسمی و به یه کیه تیی الوان پێشکێش

وێنه ی ئه و شه هید سه ربه رزه کرا.ڕێوڕه سمه دا ئه و به رنامه کانی به رده وامیی له که له یه کیک له ساڵۆنه کانی بۆنه و ڕێوره سمه کانی

الوانــی یه کیه تیی په یامی پــێــدرا، درێـــژه ی حیزب بۆنه یه بــه و کــوردســتــان ڕۆژهــه اڵتــی دێموکڕاتی ــووری، ئــه نــدامــی ئه و ــادرسـ ــه ن شــکــۆفــه قـ ــه الی ل

یه کیه تییه خوێندرایه وه .له و په یامه دا ئاماژه دڵنیایی ئه وه درابوو که الوانی کردنه وه ی ئاوه دانتر به کوردستان رۆژهــه اڵتــی سه نگه ری شه هید هه ژار و شه هیدانی کوردستان، تا

گه یشتن به مافه ره واکانی نه ته وه که مان کۆڵ ناده ن و درێژه ده ری رێگای شه هیدانی کوردستانن.

ــه دا ــه ی ــام ــه رن ــه کــی دیـــکـــه ی ئـــه و ب ــڕگــه ی لـــه بکۆرسی لەالیەن نامری« بەهێزی »تۆ ســروودی کۆڕی هاوکاری بە ــه وه الوان یەکیەتیی هونەریی دواتر کراو پێشکێش دێموکرات حیزبی هونەری رۆژهەاڵتی لە که رۆژهــەاڵت پارێزەرانی پەیامی

له الیه ن نێردرابوو، بۆنه یه ئه و بۆ کوردستانەوە کاک خالید وه نه وشه وه خوێندرایه وه .

له به شێک له و په یامه دا هاتبوو بۆ ئێمە پارێزەرانی ــەرزی و ــی کــوردســتــان، جێگای ســەرب ــەاڵت رۆژهشانازییە کەلەگەڵ رۆڵەی پێشمەرگە و تێکۆشەری خاکی قوواڵیی لە قاسمی، هــەژار وەک بەتوانای ئــازادیــخــوازی خەڵکی لــەبــاوەشــی و ــەاڵت ــ رۆژهکوردستاندا، بۆ ماوەیەک هاوئەرک و هاوسەنگەر بووین. رێزگرتنی ئیوە الوانی دێموکرات لە هەژاری و بــەرز مانایەکی شەهید، پێشمەرگەی قاسمی، پیرۆزی هەیە. ئەم رێزگرتنە نیشان دەدا کە الوانی کوردستان رێگای شەهیدەکان ون ناکەن، بەتایبەتی ئەو شەهیدانەی کە لە چەشنی راخوشینی ئەستێرە

لە تاریکە شەودا هەرێمیک روون دەکەنەوە. ــاده دا شێعرێکی ــۆڕیـ کـ ئـــه و بــه رده وامــیــی ــه لقادری سۆهەیال دەنگی بە ئەرشەدی فەرەیدوون دەنگی بە »بێلالچۆ« ســروودی خوێندرایه وه و؛ بــەرهــەمــی بەشی کــه ــی ــەدەن م هــونــه رمــه نــد چیا کۆتاییدا له دراو؛ پیشان بــوو، الوان ڕاگەیاندنی سه باره ت به ڕاهێنانی نیزامیی ئه ندامانی یه کیه تیی رێزنامه یه ک ــه وه الوانـ یه کیه تیی لــه الیــه ن الوان،

پێشکێش به مامۆستا خالید حەسەن خاڵی کرا.شــایــانــی بــاســه کــۆڕیــادی ڕیــزگــرتــن لــه یــادو بیره وه ریی شه هید هه ژار قاسمی به نوێکردنه وه ی به لێن و وه فا له گه ڵ ئه و شه هیده سه ربه رزه کۆتایی

پێهات.

به‌رێوه‌چوونی‌کۆڕیادی‌شه‌هید‌هه‌ژار‌قاسمی‌

کــە‌خەڵکی‌ نــەتــەوەیــی‌ ــدیــی‌ ــوەن ئـــێـــمـــەهـــاودەردی‌و‌هــاوپــێبەشەجۆراوجۆرەکانی‌کوردستان‌لە‌گەڵ‌خەڵکی‌خۆراوا‌بە‌تایبەتی‌دەگرین.‌ لێ‌ ڕێزی‌ و‌ دەنرخێنین‌ بەرز‌ دەدەن،‌ ‌ نیشانی‌ کۆبانێ،‌هەر‌لەو‌کاتە‌دا‌بە‌پێویستی‌دەزانین‌سەرنجی‌خەڵکی‌ڕۆژهەاڵتی‌

کوردستان‌بۆ‌الی‌چەند‌خاڵی‌گرنگ‌رابکێشین

رۆژنامەیژماره : ٦٤٢ ٣٠ی رەزبەری ١٣٩٣ ٢٢ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤ هەواڵ و راپۆرت2

سه‌ردانی‌له‌‌وه‌زاره‌تی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئه‌مریكا

کاک خالید عه زیزی، سكرتێری گشتیی حیزبی ــی وه زاره تـــی دیــمــوكــراتــی كــوردســتــان ســه ردانبه رپرسانی له گه ڵ و کرد ئه مریکای ده ره وه ی

وه زاره تی ده ره وه ی ئه مریكا کۆبۆوه .ڕۆژی هه ینی، 18 ی ڕه زبه ر ) 10.10.2014ی گشتیی سکرتێری عه زیزی، خالید کاک زایینی( ــی ــمــوکــراتــی کـــوردســـتـــان، ســه ردان حــیــزبــی دێالیان له کــردو ئه مریکای ده ره وه ی وه زاره تـــی گه رمی به وه زاره تــخــانــه وه یــه ئــه و به رپرسانی

پێشوازیی لێکرا.ــی ئــه م ــداری لـــه م دیــــــداره دا، چــاالكــیــی چــه كڕۆژهه اڵتی له رۆژهه اڵت پارێزه رانی دواییانه ی کوردستان، هێرشی داعش بۆ سه ر كوردستان ، خــۆپــێــشــانــدانــه كــانــی رۆژهــــــه اڵت ، بـــارودۆخـــی ئیسالمی و كۆماری دۆخی سیاسی، زیندانیانی دوایین گۆڕانگارییه كانی رۆژهه اڵتی كوردستان و ناوچه که که وتنه به ر باس و ئاڵوگۆڕی بیروڕایان

له سه ر کرا.

ســکــرتــێــری گــشــتــیــی حــیــزبــی دێــمــوکــراتــی کوردستان جگه له كۆبوونه وه ی له گه ڵ به رپرسانی 1ی کاتژمێر ئه مریكادا، ده ره وه ی وه زاره تـــی به رپرسانی له گه ڵ هه ینی، ڕۆژی پاشنیوه ڕۆی نێوەڕاستیش رۆژهەاڵتی توێژینەوەی ناوەندی ــه ش دا ــه وه ی ــوون کــۆب لــه م کـــردو چاوپێکه وتنی باسیان قسه و هه ڵسه نگێندران و بابه ت کۆمه ڵێک

له سه ر کرا.

کۆبوونه‌وه‌یەک‌له‌گه‌ڵ‌نوێنه‌رانی‌حیزبه‌‌سیاسییه‌کانی‌کوردستان‌له‌‌واشنگتۆن

عه زیزی، سکرتێری خالید کاک ئامادەبوونی بە گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستان کۆبوونه وه یه کی واشنگتۆن له کوردستان سیاسییه کانی الیه نه هێزه

به ڕێوه چوو.رۆژی شەممە، 19 ی ڕه زبه ر نوێنەرایەتیی حیزبی سکرتێری سه فه ری بەبۆنەی کوردستان دێموکراتی ئه مریکا بــۆ کــوردســتــان دێموکراتی حیزبی گشتیی کۆبوونه ویه کی بۆ حیزب و الیەنە کوردستانییەکان له و

واڵته ڕێک خست.له و دانیشتنه دا سکرتێری گشتی حیزبی دێموکراتی نێوەراست، رۆژهەاڵتی بارودۆخی لەسەر کوردستان ــان، بــەتــایــبــەت رۆژهـــەاڵتـــی کــوردســتــان و کــوردســتبۆ ــــەاڵت رۆژه پــارێــزەرانــی چاالکییەکانی هــەروەهــا به پێوه ندیدار ئاڵوگۆره کانی دوایین دواو به شداران

باس و به ر خرانه به شدارانه وه له الیه ن کــورد پرسی ئاڵوگۆڕی بیروڕایان له سه ر کرا.

به شداری حیزبانه ی ئه و نوێنه رانی باسه شایانی ــه : پــارتــی ــ ــوون ل ــ ــه و دانــیــشــتــه ن بــــوون، بــریــتــی ب ئـدێموکراتی کوردستان، یەکیەتیی نیشتیمانی کوردستان، HDP بزووتنەوەی گۆران، پارتی دێموکراتیکی گەالنو هەروەها چەند کەسایەتیی سیاسی و ئەکادیمی کورد

که نیشته جێی واشنگتۆن له ئه مریکان.

رۆژی شه ممه ، 26ی ره زبه ر ئیبراهیم زێوه یی، نوێنه ری حیزبی دێموکڕات له هه ولێر له کۆبوونه وه ی نوێنه رانی حیزبه کوردستانییه کانی هه ر چوار پارچه ی کوردستان دا به شداری

کرد که بۆ پشتیوانی له رۆژاوای کوردستان پێک هاتبوو. ــه ســـه ر کــارو ــه شــدار ل لـــه و دانــیــشــتــنــه دا نــوێــنــه رانــی بچۆنیی چــه نــدو مــه ر لــه خــۆیــان ــردووی ــ ڕاب چاالکییه کانی لە براکانیان خوشک و لە گه ڵ هاوپێوەندییان هــاوکــاری و گیانبازانه ی به ربه ره کانیی و خــۆراگــری دوان و کۆبانێ ــی کـــوردیـــان بــــەرز نــرخــانــد. هـــەر لــەو ــه ل ڕۆڵـــه کـــانـــی گــەدا بــه رنــامــه ی داهـــاتـــووی کــۆبــوونــه وه کــانــی ــەوەی ــوون کــۆبیه کریزی پرسی سیاسییانە، الیەنە حیزب و ئەو نوێنه رانی هێزه سیاسییه کان، رۆڵی هاوپه یمانان له بۆمبارانی هێزه کانی پارلمانی الیه ن له کانتۆنه کان ناساندنی ڕەسمی به داعش، لە کوردستان هه رێمی سه رۆکی هه وڵه کانی کوردستان و کوردستان رۆژاوای هێزه کانی لێک نزیکترخستنه وه ی پێناو

تاوتوێ کران و ئاڵوگۆری بیروڕایان لەسەر کرا .ــه کــۆتــایــیــی کـــۆبـــوونـــەوەکـــەش دا نــوێــنــه رانــی حیزبه لسیاسییه کانی کوردستان داوایان کرد که لێژنه ی ئاماده کاری

ــان بــکــه نــه وه ــی ــان ــه کــاره ک ــی ده ســـت ب ــه وه ی ــه ت ــگــره ی ن کــۆنباڵو کۆبوونەوەکە بەشدارانی هاوبه شی وراگــه یــه نــدراوی

کرایەوە.لە بەشێک لەو راگەیەندراوەدا هاتووە کە ئێمە دەستخۆشی لە تەواوی گەلی كوردستان لە هەرچوار پارچەی کوردستان و چاالكی بە كە دەكەین واڵت دەرەوەی لە كورد ــدی رەوەنکردو مەحکووم تیرۆریسته کانیان خۆپیشاندان جۆاوجۆرو دەری كوردستان سەرتاسەری لە کورد یەكدەنگییەی ئەم ئێمە یەك دڵ و یەك جەستەین و چارەنووسمان دەخا کە

هەر یەكە.

حکوومەتی‌ نوێنەرایەتیی‌ لەگەڵ‌ چاوپێکەوتن‌ هەرێمی‌کوردستان‌لە‌ئەمریکا

‌‌کاک خالید عەزیزی، سکرتێری گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستان کە بۆ سەفەرێکی کاری سەردانی ئەمریکای کردوە، لە کوردستانەوە هەرێمی حکوومەتی نوێنەرایەتیی لەالیەن

واشنگتۆن پێشوازیی لێکرا.بانگهێشتی سەر لە ــەر ڕەزب ی 22 سێشەممە، رۆژی کوردستان هەڕیمی حکوومەتی نوێنەرایەتیی رەسمیی عەزیزی، خالید کاک ئەمریکا یەکگرتووەکانی ویالیەتە لە سەردانی کوردستان دیموکراتی حیزبی گشتیی سکرتێری ئەو نوێنەرایەتییەی کرد و لە الیەن نجات عەبدوڵاڵ و کاروان

زێباری یەوە بە گەرمی پێشوازیی لێکرا. لەو دیدارەدا کاک خالید عەزیزی و نوێنەرانی حکوومەتی بارودۆخی بە ســەبــارەت کوردستان، بــاشــووری هەرێمی گشتی و بە نــاوەڕاســت خۆرهەاڵتی نــاوچــەی کــوردســتــان، باسیان قسە و تایبەتی بــە کــوردســتــان ئێستای ڕەوشـــی ڕیکخراوی دژی شەڕ پێشهاتەکانی دوایین لەسەر و کرد

تێرۆریستی داعش ئاڵوگۆری بیروڕایان کرد.

هەر لەو دیدارە دا باس لە پێویستیی یەکخستنی هەموو دوژمنانی بــوونــەوەی بەرەنگار بۆ کــورد گەلی تواناکانی کورد و بە تایبەت تاقمی تێرۆریستیی داعش کرا و هەردووک یەکدنگی یەکخستن و کە ــەوەی ئ ســەر لە بــوون ــاوڕا ه ال واڵت، دەرەوەی لــە تایبەت بــە کــوردیــیــەکــان، ڕێــکــخــراوە گشتی بیروڕای لە سەر کاریگەریی خۆی دەورو بیگومان

خەڵک و حکومەتە ڕۆژئاواییەکان دەبێ. نوێنەری بالنوور، کامران سەردانەدا لەو باسە شایانی هاوڕێیەتیی ئەمریکا لــە کــوردســتــان دیموکراتی حیزبی

سکرتێری حیزبی دێموکراتی کوردستانی دەکرد.

دیدارو‌چاوپێکەوتنەکانی‌سکرتێری‌گشتیی‌حیزبی‌دێموکراتی‌کوردستان‌لە‌دەرەوەی‌واڵت

حیزبی هه یئه تێکی به به شداریی دێموکراتی کوردستان کۆنفرانسێک له سه ر پرسە سیاسی و ئەمنیەتییەکانی کۆشکی له نێوه ڕاست رۆژهــه اڵتــی به رێوه ئیتالیا فلۆرانسی مێدیچی

چوو.ڕەزبـــەر ی 18 هــه یــنــی، رۆژی بــه مــیــوانــداری فــه رمــانــداری شــاری ــاو ســنــدیــکــای ــی ــال ــت ــی فـــلـــۆرانـــســـی ئروژنامه نووسانی ئیتالیا کۆنفرانسێک ــه ر بـــاروودخـــی رۆژهـــه اڵتـــی لــه سـکۆنفڕانسەدا لەو گیراو نێوه ڕاست ــاوه ــ ــدی و ک ــ ــه ن ــ ــک ــ ــه ڕه ف ــه شــ ــ ــواڵل ــ گئاهه نگه ری کە له الیه ن به ڕێوه به رانی ئه م کۆنفرانسەوە بانگهێشت کرابوون،

وتارو باسیان پێشکێش کرد.و پانێل سێ کۆنفرانسه له ئەو لە سەر سێ ته وه ری جیا به کورته باسێک له الیه ن فه رمانداری فلۆرانس کرد. سه ره تا ستێفانۆ به کار ده ستی مــارســێــلــی، ســـه رۆکـــی ریــکــخــراوی ئه منیه تی زانیاری و مه به ست لە گرتنی ــردەوەو ــ ئـــه م کــۆنــفــرانــســەی شــی کوێڕای فلۆڕانس فه رمانداری پاشان خۆشحاڵیی میوانه کان به خێرهێنانی که سایه تییە ــی ــەشــداری ب ــە ل خـــۆی ژورنالیستەکان ئاکادیمی و سیاسی و

لەو کۆنفرانسه دا ده ربڕی.له پانێلی یه که می کۆنفڕانسەکەدا حەسەن ئێرانی، که سایه تیی چه ند ئاهی، شەهریار شەریعەتمەداری، جەمشید ئەسدی، موحسێن سازگارا، سخاک، ماریتا و ئەمیری، نوشابه سه ر له ئورووپا پاڕلمانی ئه ندامی هه ڵسوکه وتی چۆنیەتیی پێوه ندی و ئێران لــه گــه ڵ ئامریکا و ــا ــورووپ ئ

وتاریان پێشکه ش کرد.پانێلی دووهه م ته رخان کرابوو به کۆمه لێک رۆژنامه نووس و که سایه تی سیاسی له سه ر کێشه کانی رۆژهه اڵتی

گێرمانۆ پانێلەش دا لەو ناوه ڕاست و کریستیانۆ، ــاردۆ ــکـ ریـ دۆتــــــۆری، کەیوان، سه عد موهتەدی، عه بدوال عێرفان ره شید، ولۆدێک گۆلدکۆڕن لە سەر پرسە سیاسی و ئەمنیەتییەکانی سوریه، عێراق، کوردستان و ئێران بۆ

بەشداران دووان.لە پانێڵی کۆتایی کۆنفڕانسەکەش دا کە له ژێر ناوی‹ ڕزگارکردنی خه ڵکانی ڕۆژهه اڵتی نێوه ڕاست« گیرا، کارلۆتا سامی، نوێنه ری کومیساریای به رزی پــه نــابــه ری لــه بــاشــووری ئــورووپــا ئوروپا، گواڵله شه ڕه فکه ندی، ئەندامی کۆمیتەی ناوەندیی حیزبی دێموکراتی ــر، ــزی ــه ل کـــوردســـتـــان، عـــیـــزه دیـــن ئئیسالمیی ــگــای کــۆمــه ڵ ــی ــەرۆکـ سـفۆڕانس، نه بی ئه لموره یدن، نوێنه ری ئیتالیا، ــه ل ــە ــی ســووری کــۆمــه ڵــگــای ریکاردۆ نوری، نوێنه ری رێکخراوی ئیتالیا ــه ل نــێــوده وڵــه تــی لــێــبــوردنــی

باسەکانیان پێشکێش کرد.کۆمیتەی شه ڕه فکه ندی، گواڵله ــی ــرات ــوک ــم ــی دێ ــزب ــی نـــاوەنـــدیـــی حکوردستان له وتاره که یدا سه ره تا به کوردستان دابه شبوونی به ئاماژه بـــەســـەر چــــوار واڵتــــــدا، بــاســی له هەڵسوکەوتی چۆنیەتیی مــامــەڵــەو لەسەر پرسی کرد ئەو چــوار واڵتــە دژایەتیی سه ر له هه میشه که کرد ــورد بــۆ ــ ــ ــی ک ــرسـ چـــــارەســـــەری پـ

لەگەڵ به رنامه کانیان به ڕێوه بردنی یەک کۆک بوون.

بەشێکی لە شه ڕه فکه ندی گواڵڵە ــه سه ر ــه ژرای دیــکــەی بــاســەکــەی دا پئه و کاره ساته ی ئێستا له کوردستان ــەســەر خەڵک ــەهــۆی داعـــشـــه وه ب بهاتووەو گوتی هەر یارمه تیی پزیشکی کوردستان بۆ ته نیا به ئینسانی و ــای ــگ ــه ڵ ــۆم بــــەس نــیــه و ده بـــــێ کجیددیتر هه ڵوێستی نــێــوده ولــه تــی بنوێنێ. داعش نیسبەت به خۆی له ــامــاژه ی بـــه وه کرد ــەو هــه روه هــا ئ ئسه ره تای له ئیسالمی کۆماری که لــه گــه ڵ داعــیــش وه ک ــه وه ــۆڕشـ شـخه ڵکی کوردستان ره فتاری کردوه و بێدەنگ نــێــونــه تــه وه یــی کــۆمــه ڵــگــای ســوریــه دا کێشه ی لــه و ــووه ــرت ڕاگچۆنیەتییتی هۆی به حازر حالی له ته عامولی رۆژئاوا، کۆماری ئیسالمی ــی خــۆی ــە نــیــشــان دانـــی قــورســای ب

زیاترین قازانجی لێ دەکا. بــاســه شــانــدی حیزبی شــایــانــی دێموکراتی کوردستان جیا لە بەشداری لە کۆنفڕانسەدا، ئــەو باسەکانی لە کۆنفڕانسیش دا ــاری کـ پـــەراوێـــزی کۆمەڵە دیدارو چاوپێکەوتنێکی لەگەڵ لەو الیەنەکان نوێنەرانی بەشداران و

کۆبوونەوەیەدا پێک هێنا.

حیزبی کۆمیتەکانی ئــەنــدامــانــی ــە واڵتــانــی ــان ل دێــمــوکــراتــی کــوردســتئەو هەموو لە کوردستان دەرەوەی بەشدارن ئاکسیۆنانەدا خۆپیشاندان و ــانــی رێــک کــە بــۆ پــشــتــیــوانــی لــە کــوب

دەخرێن.

بریتانیاچاالکییەکانی کـــارو لــەدرێــژەی ــەی هـــــــاوکـــــــاری حـــیـــزبـــە ــ ــت ــ ــی ــ ــۆم ــ کلیگی ــا ــەروەه ه و کوردستانییەکان ــان کــە لــەژێــر هــەرێــمــەکــانــی کــوردســتدا ــا ــی ــان ــت ــری ب ــە لـ نــــــاوەدا دوو ــەو ــ ئڕۆژی دەکـــــەن، ــی ــان ــەک ــی ــاروچــاالک کبەمەبەستی ڕەزبەر یەکشەممە، 20 ی ــە کـــوردانـــی رۆژئـــــاوا و پــشــتــیــوانــی لبەتایبەت شاری کۆبانی، خۆپیشاندانێکی بەرچاو بەشداری کۆمەڵێکی بە بەرین بریتانیا نیشتەجێی کوردستانییانی لە

ڕێک خرا.لەو خۆپێشاندانەدا وێڕای پشتیوانی و رۆل کوبانی، خەڵکی خۆڕاگریی لە ــەاڵت ــ ــە رۆژه ــورد ل نــەخــشــی گــەلــی کـخۆپیشاندان وەڕێخستنی کوردستان ڕۆژهــەاڵت و شارۆچکەکانی شــارو لە هەروەها پشتگیریی زیندانیانی سیاسی کوردیش بە مانگرتن لە بەندیخانەکانی ڕێژیمی ئیسالمی ئێراندا بەرز نرخێندرا.بەیاننامەی دا خۆپێشاندانە لــەو پــشــتــیــوانــی حـــیـــزبـــی دێـــمـــوکـــراتـــی کوردستان و نامەیی مانگرتنی زیندانیانی سیاسیی کورد کەمال شەریفی و عەلی ــاوی رۆژئـ لــە پشتیوانی بــۆ مـــورادی کــوردســتــان و خــۆڕاگــریــی کــوبــانــی لە ــەوەو ــرای ک بــاڵو ــدا ــووان ــەشــدارب ب نێو سیاسەتی دوو فاقەی ڕێژیمی تاران کە بێ شك لەگەڵ تێرۆریستانی داعش هیچ ڕیسوا مەحکووم و نیە، جیاوازییەکیان

کرا.شــایــانــی بــاســە هــەر هــەمــان ڕۆژ حیزبی کومیتەی دەسپێشخەری بــە ــی کــوردســتــان لــە شــاری ــرات ــمــوک دیپشتگیری و ــە ب بــریــتــانــیــاو، ــزی ســوانبــەشــداریــی چــەنــدیــن حــیــزب و الیەنی شارە، لەو کــورد ڕەوەنــدی سیاسی و ــۆ پــشــتــگــیــری لە ــێــک بـ ــدان ــیــشــان خــۆپکۆبانێ شاری کوردستان و خۆرئاوای

بەڕێوە چوو.

سویسکۆمیتەی بانگهێشتنی لــەســەر ئامادەکاری بۆ خۆپیشاندانی پشتیوانی کۆبانی، ڕۆژی شەممە، 19 ی ڕەزبەر كوردانی بەشداریی به خۆپیشاندانێک

ــوار پـــارچـــەی کـــوردســـتـــان و ــ ــەرچ ــ هــی بۆ ــران ــێ ــیــی ئ ــێــک کــەســایــەت کــۆمــەڵدەرگـــای ــەر ب لــە کــۆبــانــی پشتیوانیی

باڵوێزخانە ئەمریکا بەڕێوەچوو.خوێندنەوەی بە خۆپیشاندانە ئەو لە ڕەقیب ئــەی نەتەوایەتیی ســرودی پێکردو ــەوە دەســتــی ــەشــداران ب الیــەن بە خۆپیشاندەران ــامــەی داوان پاشان زمانەکانی ئینگلیسی، ئەڵمانی، فەڕانسی،

کوردی و فارسی خوێندرایەوە.خۆپیشاندەران دا ــامــەی داوان لــەو

ــجــی ســــــــەرەڕای ڕاکـــێـــشـــانـــی ســەرنکۆمەڵگای نێودەوڵەتی بۆ کێشەی کورد چەندین بەتایبەتی، کۆبانی گشتی و بە کۆبانی لە پشتیوانی بۆ ڕەوا داوای نێونەتەوەییەکان نــاونــدە بـــەرەوڕوی

بەتایبەتی ئیدارەی ئەمریکا کرابوون.

نۆڕوێژــەر ڕەزب ی 19 شه ممه، رۆژی کــوردســتــانــیــانــی دانــیــشــتــووی شــاری ــژیــش، به ــۆڕوێ تــڕۆنــدهــایــمــی واڵتـــی نبـــەشـــداریـــی چــه نــد کــه ســایــه تــیــیــه کــی ــی کـــــــورد، ــ ــ ــت ــ ــ ــی دۆس ــ ــ ــژی ــ ــ ــۆڕوێ ــ ــ نوه ڕێخست. گه وره یان خۆپێشاندانێکی کوردانی له جگه خۆپیشاندانەدا لــەو چه ند کوردستان، پارچه ی هــه رچــوار

خه ڵکێکی و نۆڕوێژی الیه نی حیزب و نه ته وه له دیکه کــوردی غه یره زۆری جۆراوجۆره کانی جیهان به شدار بوون و ده نگی خۆیان خسته پاڵ ده نگی خه ڵکی ــێ و هـــــاوده ردی و ــان ــقــه ومــاوی کــوب ــێ ل

پشتگیریی خۆیان دووپات کرده وه . حیزبی ئه ندامانی باسە شایانی ــه هــه مــوو ــان ل ــوردســت دێــمــوکــراتــی کخۆپیشاندانه کان بۆ پشتیوانی له خه ڵکی

کۆبانێ، چاالکانه به شدارییان کردوه .

کۆبوونەوەی‌‌43حیزب‌و‌الیەنی‌سیاسیی‌لەسەر‌کۆبانێ‌لە‌هەولێر

بەشداریی‌نوێنەرانی‌حیزبی‌دێموکراتی‌کوردستان‌بەشداریی‌ئەندامانی‌حیزب‌لە‌واڵتانی‌بریتانیا،‌سویس‌و‌لەکۆنفڕانسی‌کۆشکی‌میدێچی‌فلۆرانسی‌ئیتالیا

نۆڕوێژ‌لە‌خۆپیشاندانەکانی‌پشتیوانی‌لە‌کوبانی

www.kurdistanukurd.comژماره 6٤٢ چوار شەممە ٣٠ ی رەزبەری ١٣٩٣ _ ٢٢ ی ئۆکتۆبری ٢٠١٤دامه زرانی کۆماری کوردستان له چوارچێوه ی ئێرانێکی دێموکراتیکی فیدراڵ دا

لە ڕۆژانێک دا کە سەرەڕای خۆڕاگریی شیاوی پێزانینی ڕۆڵەکانی نەتەوەی کورد لە کۆبانی، مەترسیی دەستبەسەرداگیرانی ئەو شارە و ساتبەسات داعشەوە، چەکدارەکانی الیەن لە خەڵکەکەی قەالچۆی نزیکتر دەبۆوە، ڕەخنە و تووڕەیی لە بەدەنگەوەنەچوون و بێهەڵوێستیی ئاگا و ویژدانێکی هەموو تیرۆر، دژە هاوپەیمانیی ئەندامی واڵتانی هەموو هیزێکی الگری پێشکەوتن و ئازادی و دادپەروەریی ورووژاند.

لە سەر کوردستان، ڕۆژهەاڵتی هەڵوێستی بە وشیار و خەڵکی بانگەوازی کەسایەتی و چاالکانی بوارە جۆراوجۆرەکان و دڵگەرم بە هاودەنگی و پشتیوانیی ڕێژەیەکی بەرچاو لە بژاردەکانی نەتەوەکانی زۆری هەرە زۆربەی لە پاریزگەکان و هەموو لە ئێران، دیکەی حەوتوویەک، لە زیاتر بۆماوەی شەقام. سەر هاتنە شارەکان، هەڵویستی بە ئازادیخواز و خەڵکی دیکە جارێکی شەقامەکان شانبەشانی کە خەڵکێک ئامێز. گرتەوە کوردستانیان ڕۆژهەالتی لە براکانیان خوشک و خۆراگریی لە خۆیان پشتیوانیی ڕاگەیاندنی کۆبانی، نمایشێکی سەرانسەری و یەکگرتووانە ی بێزاری لە ژیان لە

سێبەری دیکتاتۆری، کۆنەپەرستی، تیرۆر، ژێردەستی و بێبەشی لە نێونیشتمانەکەی خۆیان و ئێران دا، بە دنیا نیشان دا.

خەڵکی ڕۆژهەاڵتی کوردستان، بە شێوەیەکی هێمنانە و شارستانی خرۆشانی ئیسالمی کۆماری نەدا ڕێگەشیان سەرشەقام. هاتنەوە وشیارانەی ئەوان بە قازانجی خۆی و بۆ دژایەتی لە گەڵ ئەمریکا و لەدەرەوەی ملمالنێی ئەو ڕێژیمە و ڕۆژاوا، بقۆزێتەوە. سەربەخۆ و کۆبانی خەڵکی خۆڕاگریی لە خۆیان پشتیوانیی هەم نەیارانی، نەتەوەیی مافی ئازادی و داوای کە خۆیان پەیامی هەم راگەیاند، گەیاند. دوژمن دۆست و گوێی بە بوو، کوردستان ڕۆژهەاڵتی بۆ بە پێش راسپێردرابوون ئەمنییەتییەکان چەکدار و هێزە چی ئەگەر دەیان راستایەش دا لەم و بگرن پەیامە جۆرە ئەو بەرزبوونەوەی کەسیان قۆڵبەست کرد، بەاڵم پەیامی خەڵكیان پێ کپ نەکرا. بانگ کردن و دەستبەسەرکردن، لە دوای ڕێپێوانەکانیش، هەر وا درێژەی هەیە، بەاڵم ئەوەی پاشەکشە و گەڕانەوەی بۆ نییە، ئیرادەی خەڵکی

وشیاری ڕۆژهەاڵت، بۆ داواکردنی مافە نەتەوەییەکانیانە.

بێئاکام چاوەڕوانیی حەوتوو سێ ــی تـــورکـــیـــە و هــاوپــەیــمــانــە ــ ــەت ــ لـــە دەوڵدەنگەوە چوونێکی بە بۆ ڕۆژاوایــیــەکــان کۆبانێ خەڵکی ــی خــۆڕاگــری جــیــددیــی ــکــخــراوی لـــە بـــەرامـــبـــەر پـــەالمـــاری ڕێتیرۆریستی و پڕچەکی داعشدا لە الیەک و، بە کوشتاری مەترسیی نزیکبوونەوەی دانیشتوانی هــەزارلــە دەیــان لە کۆمەڵ سەبر و کاسەی شارە،سەرئەنجام ئــەو کورد نــەتــەوەی ڕۆڵەکانی چاوەڕوانیی لە هەموو بەشەکانی کوردستانی لێوڕێژ کرد. وەک ناڕەزایەتیدەربڕین لە هەڵوێستی دژە هاوپەیمانەتیی کەمتەرخەمانەی خەڵکی بــەرامــبــەرچــارەنــووســی تــیــرۆر ــی ئــەو ــران ــرک ــی ــێ و ئـــەگـــەری داگ ــان ــۆب کالیەن لە کوردستان خــۆراوای شــارەی هەر شارەکانی داعشەوە، چەکدارەکانی هەموو بەشەکانی کوردستان و پێتەخت و جیهان، ــی واڵت زۆر گــەورەکــانــی شــارە بوون بە گۆڕەپانی کۆبوونەوە و ڕێپێوانی بەرینی کۆردەکان و دلسۆزان و دۆستانی

پرسی ڕەوای کورد.دەچــــێ شــەپــۆلــێــکــی بـــۆ ســـێ ڕۆژ گەورەی هاوپێوەندیی ئینسانی و نەتەوەیی سەرانسەری کۆبانێ، خەڵکی گــەڵ لــە بــاکــووری گــرتــوەتــەوە. لــە کوردستانی دەربڕینەکان، نــاڕەزایــەتــی کــوردســتــان، زیاترلە دەستدانی لە گیان داخــەوە بە ژمارەیەکی بوونی بریندار کــەس و ١٥ــێ کـــەوتـــووەتـــەوە. لە ل ــان ــری ــات زۆر زیمەریوان لە کوردستانیش، ڕۆژهــەاڵتــی ــە گــەڵ ــی خــەڵــک ل ــن ــڕی ــی دەرب ــەت ــارەزای ننواندنی توندوتیژی خۆتێهەڵقوتاندن و پۆلیس بــەرەوڕوو بووە و ژمارەیەک لە کراون.بەشدارانی قۆڵبەست بەشداران، ئەم کۆبوونەوە و ڕێپێوانانە لە ڕۆژهەاڵتی کــوردســتــان و شــارە گــەورەکــانــی ئێران، کۆبانێ، خۆڕاگریی لە ڕێزگرتن وێــڕای ــەڵ خەڵکی ــە گـ ل ــان ــۆی ــی خ ــ ــاودەردی ــ هلــێــقــەومــاو و ئـــاوارەبـــووی ئـــەو شـــارە و ــوە و ــڕی ــەری دەرب ــ نــاوچــەکــانــی دەوروبـبە نیودەوڵەتی کۆمەڵگەی لــە داوایـــان تایبەتیی هاوپەیمانیی دژبە داعش کردوە فریای کۆبانێ کەون و بەر بە کارەساتی

چاوەڕوانکراو بگرن.ل3

چاالکیی پارێزه رانی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و پشتیوانیی حدک له و چاالکیانه

تێچووی بەردەوامیی بزووتنەوە لە کوردستان هەتا کەنگێ لە

سەر بەشێکی کەمی خەڵک بێت؟

وه زارتی ئیتالعات و به رژه وندیی کۆماری ئیسالمی و کۆمه ڵگای ئێران

ئایا رۆژهه اڵتی کوردستان به ره و هه لومه رجێکی نوێ ده چێ؟

سەرکوت و توندوتیژیخوازی بەرەوکوێمان دەبات؟

٥

٦

٧

٧

9

بەیاننامە

لە بارەی شەپۆلی نەتەوەیی هاوپێوەندی

لە گەڵ خەڵکی کۆبانێ

خەڵکی‌ڕۆژهەاڵتی‌کوردستان‌لە‌خرۆشانێکی‌یەکگرتووانە‌و‌سەرانسەری‌دا:

کوردستان‌یەک‌واڵتە‌کۆبانێ‌رۆژهەاڵتە

مورادی ، عه لی شه ریفی و كه مال دوورخراوه ی دوو زیندانی و دوو له میناب زیندانی بۆ كورد سیاسیی باشوری ئیران، خۆیان زیندانی ده ستی كۆبانێ پێناو له به الم ئێرانن، داعشی و له به رامبه ر هیرشی داعش بۆ سه ر

كۆبانێ ده ستیان دایه مانگرتن.بەمەبەستی ده لین:« ئه وان گشتی بیرورای سەرنجی راکێشانی سەر سەرمەترسیەکانی بۆ جیهانی

خەلکی کۆبانێ زیاتر لە 3 رۆژە مانیان لە خواردن گرت. لە دەقێک دا کە پیكه وه بە هاوبەشی نووسیویانە، ده لین:«هەرچەند دەکرێ لە پشتیوانی بەاڵم نەبێ، باشی ئاکامێکی ئێمە بۆ زینداندا لە مانگرتنە ئەم خەلکی کۆبانێ و پارێزەرانی کۆبانی بە ئەرکی نیشتمانی و نەتەوەیی خۆمان

دەزانین«.كه مال شه ریفی و عه لی مورادی هه ر یه كه یان سزای 30 سال زیندانیان بۆ

براوه ته وه ، ماوه نه ته وه . ئه وان مافی بینینی بنه ماله و كه س و كاریان نیه و له حوكمه كه یان داهاتووه ، به تاوانی دژایه تی له گه ل خوا و كۆماری ئیسالمی سزای 30 سال زیندانی و

دورخستنه وه له كوردستان به سه ریان ده سه پینریت.

شانۆی نێودەوڵەتیی فستیڤالی نۆیەمین سەرشەقامی مەریوان لە ڕۆژی شەممەوە بە ئامادە لە مەریوان شاری خەڵكی هونەرمەندان و بوونی »پاركی شانۆ«ی ئەم شارەدا دەستی پێ كردووە.

ئەم فستیڤالە لە ڕێكەوتی 2٥ تا 30 ڕەزبەر لە گۆلی لە شارەكەدا، لەنێو سەرەكی و شوێنی ١0زرێوار، كۆمەڵێك لە قوتابخانە دیاریكراوەكانی نێو زانکۆی نوور و پەیامی زانكۆكانی بینای لە شار، ئازاد، لە پادگانی عیبادەت، لە شارەكانی كانی دینار و بەردەڕەشە و هەروەها لە چەند ئاواییەكی سەر

بە شاری مەریوان بەڕێوە دەچێ.فستیڤاڵه ئه و میدیایی به شی ڕاپۆرتی بەپێی بۆ بەرهەم 46 كێبڕكێ و بەشی لە بەرهەم ١78بەشداری كردن لە بەشی ئایینی لە 2٥ پارێزگای و نێردراون فستیڤال ده ڤیرخانه ی بۆ ئێرانەوە پەردە پاركی شانۆ لە ڕێوڕەسمەدا لەم هه روه ها

لەسەر پەیكەرەی ئەم شانۆیە الدراوە. بەرهەمێك چەند كە هێنانەوەیە وەبیر جێی ئازەربایجان، ئیسپانیا، لەهێستان، واڵتانی لە سێربستان، كوردستان، هەرێمی ئەرمەنستان، فستیڤال ده بیرخانه ی بۆ تاجیكستان و پورتەغال واڵتانی لە بەرهەمانەدا، ئەم لەنێو كە نێردراوە

ئازەربایجان و ئەرمەنستان 2 گرووپ و هەروەها پیشاندان بۆ كوردستانیش هەرێمی بەرهەمێکی

هەڵبژێردراوە.

دوو بەندیی سیاسیی دیکەی کورد هاوپیوەندیی خۆیان لەگەڵ کۆبانی رادەگەیاند

سەر پارێزەران ئازادی تریبۆنی مرۆڤ مافی پشتیوانانی ناوەندی بە دەڵێ بەیاننامەیەک باڵوکردنەوەی بە بە چاکەو بەناو »ئەمر کردن گەاڵڵەی پێچەوانەی بە خراپە« لە کردن نەهی مافەکانی لەگەڵ دژایەتی قانوونە و

خەڵك هەیە

وێڕای پارێزەران ئازادی تریبۆنی مەجلیسی لە گەاڵڵەیە لەم ڕەخنە بە ئەوەیان ئیسالمی، شووڕای گرووپە لە هێندێك بۆ بیانوویەك لە حكوومەت سەربە توندڕەوەكانی لە داوایان و زانی خەڵك سەركوتی نوێنەرانی مەجلیس كرد كە ماددەكانی

لە بكەنەوەو تاوتوێ گەاڵڵەیە ئەم دژایەتی بوەستنەوە.

چەند ماوەی لە كە ئاماژەیە جێی پێداكردنی بەهۆی ڕابردوودا ڕۆژی شاری لە كچان ژنان و بە ئەسید ئیسفەهان لەالیەن هێزەكانی پێوەندیدار ژێر لە ئەمنیەتییەكانەوە ناوەندە بە دروشمی »ئەمر کردن بە چاکەو نەهی ژن ١0 له زیاتر خراپە« لە کردن بریندار بوون و ژنێکیش گیانی له ده ست

داوه .

گەاڵڵەی پشتیوانی لە »ئەمر کردن بە چاکەو نەهی کردن لە خراپە« پێشێلکردنی مافی خەڵکە

نۆیەمین فستیڤالی نێودەوڵەتیی شانۆی سەرشەقام لە مەریوان بەڕێوەچوو

ژمارە ٦٤٢ی رۆژنامەی کوردستان بڵاوبوونەوە

Documents