ژمارە ٦٣٦ی رۆژنامەی کوردستان بڵاوبوونەوە

16
The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - I ran KURDISTAN NO: 636 22 July 2014 The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran ێرنێت دا: ئینتی جیهانی له تۆڕی»کوردستان« ، رۆژنامهیی کوردستانزبی دێموکرات حیی ناوهندی ماڵپهڕیهێنی:تی ن تهشکیونی تهلهفومەیل و ئی+9647508578190 [email protected] www.kurdistanukurd.com [email protected] [email protected] www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137 polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4 و نهمرکتور قاسملوۆری دو تیر ساڵهی25 هت به تایبسمهکانی ڕێوڕه له کۆڕ، سمینارو دیمهنێک چهندیان و هاوڕێیانفکهندیرهکتور شهو و دوکتور قاسملو، دوهید ڕێبهرانی شه مهزاری سهردانی- شیزستانی پێر فهرانسه، گۆرتانیا بریار له پارلمانی سمیناری نۆروێژ سمیندا کاناوهرانهی خوێندکاوهیی نهتههکیهتییهن ی ڤییهن، لهۆری تیر ساڵهی25 به بۆنهیدنام چانکی نهم چا-انی دێموکراتهیده، مهزاری شه کۆیاسی سیفتهریی ده بنکه- کۆیه

Upload: kurdistanukurd

Post on 01-Apr-2016

264 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

ژمارە ٦٣٦ی رۆژنامەی کوردستان بڵاوبوونەوە

TRANSCRIPT

The Official Organ Democratic Party of Kurdistan - I ran

No: 493 5 Sep 2008

KURDISTAN NO: 636 22 July 2014

The Organ of Kurdistan Democratic Party-Iran

ماڵپه ڕی ناوه ندیی حیزبی دێموکراتی کوردستان، رۆژنامه ی »کوردستان« له تۆڕی جیهانیی ئینتێرنێت دا:

ئیمەیل و ته له فوونی ته شکیالتی نهێنی:+9647508578190

[email protected]

[email protected] [email protected]

www.kurdch.tv Hotbird:6 13 MHz 11137polarization: horezental-SR: 27500 - FEc : 3/4

چه‌ند‌دیمه‌نێک‌له‌کۆڕ‌،‌سمینار‌و‌ڕێوڕه‌سمه‌کانی‌تایبه‌ت‌به‌‌‌25ساڵه‌ی‌تیرۆری‌دوکتور‌قاسملوو‌نه‌مر

فه رانسه ، گۆرستانی پێرالشیز - سه ردانی مه زاری ڕێبه رانی شه هید، دوکتور قاسملوو و دوکتور شه ره فکه ندی و هاوڕێیانیان

سمینار له پارلمانی بریتانیا

سمیناری نۆروێژ

کانادا

کۆیه - بنکه ی ده فته ری سیاسی کۆیه ، مه زاری شه هیدانی دێموکرات - چاالکی نه مام چاندن به بۆنه ی 25 ساڵه ی تیرۆری ڤییه ن، له الیه ن یه کیه تیی نه ته وه یی خوێندکارانه وه

رۆژنامەی15 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

موختار نەقشبەندیو: مەسعود رەواندوست

وێـــــڕای پــێــشــکــەوتــنــەکــانــی داعــــش و تێکهەڵچوونەکان، و شــەڕ پــەرەســەنــدنــی نیگەرانیی بەرپرسانی رێژیمی ئێران زیادی وتووێژی دوای نیگەرانییانە ئەم کــردوەو، بەڕێز مەسعوود بارزانی لەگەڵ تەلەڤیزیۆنی ســی ئــێــن ئــێــن و راگــەیــەنــەکــانــی دیــکــە و باسکردن لە مافی دیاریکردنی چارەنووسی گەیشتون بەوپەڕی خۆیان نەتەوەی کورد رێژیمی بەرپرسانی ترسانی هۆی بۆتە و ــران تــەنــیــا واڵتێکی ــێ ــۆ ئ ــراق ب ــران. عــێ ــێ ئئێران بەڵکوو نیە، هاوپەیمان و دۆســت وەک کارتێکی گرنگ لە گەمە سیاسییەکان ناوچەییەکان دا رکەبەرە و رۆژئــاوا لەگەڵ سەیری دەکاو، لەدەستدانی ئەم هاوپەیمانە تــەریــک و دەســپــێــکــی شکست ــای ــان م ــە بــێ کــە بــواری مــانــەوەی لــە نــاوچــەدا دەزانـرووخان و داڕمانی خێرای دەڕەخسێنێ. بە هێنانەبەرباسی هۆکارەکانی دژایەتیی ئێران کوردستان باشووری سەربەخۆیی لەگەڵ گرنگیی زۆری ئەم واڵتە بۆ رێژیمی ئێران

روونتر دەبێتەوە:گەمارۆی کارتی دەستدانی لە 1ــــ یان ــاوا ــ رۆژئ کــە کاتێکدا لــە نــەوتــی ئێران: ســەر بکەنە هێرش ئیسرائیل نەوتی بەرهەمهێنەری دووەمــیــن عــێــراق خاوی ئۆپێکە کە رۆژانە نزیک دوو میلیۆن هەناردە نــەوت بۆشکە هەشسەدهەزار و شۆکێکی نەوتە ــژە رێ ئــەم بڕانی و ــا دەکگــەورەدەبــێ بــۆ بـــازاری نــەوت و دەبێتە زیان و نەوت نرخی بەرزبوونەوەی هۆی واڵتانی تایبەت بە و جیهانی ئابووریی بە رۆژئاوایی دەگەیەنێ. ئەگەر رۆژئاوا هێرش بکاتە سەر ئێران، رێژیمی تاران لە رێگەی عێراق لــە خــۆی لەمستی گــوێ ــی ــەت دەوڵهەناردەی نەوتی عێراق رادەگرێ و تەنانەت ئاگر نەوتەکانیش ئەوە هەیە چاڵە ئەگەری ئێران بۆسەر هێرش تێچووی و تێ بەردا باشووری ئەگەر بەرێتە سەر. رۆژئاوا بۆ خێرا واڵتــە ئەم بێ سەربەخۆ کوردستان پلە و پەرە بە مەیدانە نەوتییەکانی دەدا و ئۆپێک واڵتی دووەم وەک عێراق گرنگیی

کەم دەبێتەوە.ــە ســروشــتــیــیــەکــانــی ــان وەزیـــــری ســامهەتا کە رایگەیاندوە کوردستان هەرێمی هەناردەی داهاتوو زایینیی ساڵی کۆتایی میلیۆن یەک رۆژانــە دەگاتە هەرێم نەوتی پاشکەوتی گرتنی وەبــەرچــاو بە بۆشکە. ــە ســاڵــی 2012 ــە ل ــان ک ــی کــوردســت ــەوت نمیلیارد 4٥ نزیک وزەدا، کۆنفرانسی لە بۆشکە راگەیەندرا، ئەم ناوچەیە دەتوانێ بە کۆمپانیا و دەرەکــی سەرمایەی راکێشانی گەورە نێونەتەوەییەکان لە ماوەی کەمتر لە دوو ساڵ دا هەناردەی نەوتی خۆی بگەیەنەتە رۆژێــکــدا. لــە بۆشکە میلیۆن 2 لــە زیــاتــر ئەگەرچی زۆربەی هەناردەی نەوتی عێراق لە باشووری ئەم واڵتەوەیە بەاڵم بێگومان ــان و ســەربــەخــۆیــی بـــاشـــووری کــوردســتگرنگیی نەوتەکەی سەنعەتی پەرەسەندنی ــەوە و ئـــەوە بــۆ ئێران ــات عــێــراق کــەم دەکشتێکی دڵخواز نیە، چونکە بڕیاراتی ئۆپێک

سیاسییەکان دان بڕیارە کاریگەریی لەژێر هاوپەیمانی رکەبەرێکی بوونی لە ئێران و بۆیە ئۆپێک دا دەترسێ و هەر لە رۆژئــاوا کارتی کوردستان باشووری سەربەخۆیی

نەوت لە دەست ئێران دێنێتەدەر.سێ بەسەر عێراق دابەشبوونی 2ــ بێ شیعە: ــەی ــەوان ک بــڕانــی و واڵتـــدا کۆتایی ــان کــوردســت ســەربــەخــۆیــی شــک ــەودا ئـ دوای بــە و ــێ ــاب ن عــێــراق ــاری ــ کجیا عێراق لە سوننەنشینەکانیش ناوچە عێراق شیعەنشینەکانی نــاوچــە ــەوە. ــن دەبسووریەدا واڵتی لەگەڵ سنوورێکیان هیچ کــەوانــەی پچرانی مــانــای بــە ئـــەوە و نیە عێراق سوننەنشینەکانی ناوچە شیعەیە. بە خۆیان بێ گومان بن سەربەخۆ کاتێک و دەکــەن تەیار ئاسمانی دژە مووشەکی ئاسمانیشەوە رێــگــەی لــە تەنانەت ئــێــران ناتوانی هێز و چەکوچۆڵ بۆ سووریە بنێرێ و ئەوە دەبێتە هۆی رووخانی بەشار ئەسەد

یان دابەشبوونی سووریە.و نیزامی هاوکارییە لە تــرس 3ــــ لەگەڵ کــوردســتــان ئەمنییەتییەکانی رۆژئاوا: کوردستان بەهۆی بارودۆخەکەی

بۆ هــەیــە بەهێز سپایەکی بــە پێویستیی ــدە ــەرژەوەن ب لــە بــەرگــری بتوانێ ئـــەوەی وەزارەتی و بکا ئابوورییەکانی و سیاسی ــۆ تــەیــارکــردنــی ــان ب ــوردســت ــی ک ــەرگــری بپێداویستییەکانی بتوانێ کــە سپایە ــەم ئنائارامی و ئاڵۆز ناوچەی لە کوردستان پێویستیی بکا، دابین نێوەڕاست رۆهەاڵتی ساڵ دا. لە هەیە دۆاڵر میلیارد چەندین بە ئەگەر و دەوڵەمەندە واڵتێکی کوردستان خێرای هەڵدانێکی گــەشــەو سەربەخۆبێ ئابووری بەخۆوە دەبینێ و لە ماوەی کەمتر لە دوو ساڵ دا هەناردەی نەوتەکەی دەگاتە رۆژێکدا لە بۆشکە میلیۆن دوو سەرووی 100 نەوتێک بۆشکە هەر نرخی ئەگەر و دۆاڵر بێ، واڵتی کوردستان تەنیا لە رێگەی هەناردەی نەوتەوە سااڵنە ٧3 میلیارد دۆاڵر وەک واڵتێکی بۆ کە دەبێ نەوتیی داهاتی بە دانیشتوەوە میلیۆن ٧ بە کوردستان

واڵتی و ئەژمار دێتە بەرز زۆر داهاتێکی کوردستان بە ئاسانی دەتوانێ بەشێک لەم داهاتە زۆرە بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانی وەزارەتی بەرگری تەرخان بکا. بە دڵنیاییەوە لە نزیک سیاسەتێکی کــوردســتــان ــی واڵتپێداویستییە دەدا دەبێ و هەوڵ رۆژئاوای دابین رۆژئـــاواوە رێگەی لە نیزامییەکانی پێی ئــەوەی هۆی دەبێتە ئــەوەش و بکات بە رۆژئــاوایــی کارناسانی و نیزامییەکان و فێرکردن وەک جــۆراوجــۆری بیانووی ئەم و بکرێتەوە کــوردســتــان بــۆ راهێنان پێوەندییانە بەرەبەرە پەرەدەستێنن و دوور نیە کوردستان پەیمانی نیزامیی دوو الیەنە رۆژئاوایی واڵتانی لەگەڵ الیەنە چەند و و کێشە دوو مانای بە ئــەوە و بکا ئیمزا ئێران؛ بــۆ نیزامییە و ئەمنییەتی گرفتی تەیار رێکوپێک، سپایەکی پێکهاتنی یەکیان ئێران لە سنوورەکانی رۆژئــاوای بەهێز و و دووەمیان لە ئەگەری هێرشی رۆژئاوا بۆ سەر ئێران، خاک و ئاسمانی کوردستان بۆ هێرش بۆسەر ئێران کەڵکی لێ وەردەگیرێ.

لە نەتەوەیی هەستی زیادبوونی 4ــ تایبەت بە ئێران کەمایەتییەکانی نێو

ــان ــی کــوردســت ــەخــۆی کـــوردەکـــان: ســەربکوردەکانی لــە تین و گــوڕ لــە شەپۆلێک رۆژهەاڵتی نێوەراستدا پێک دێنێ، کوردانی مافە النیکەمی لــە کــە ئــێــران دانیشتووی درێژایی بە کراون بێبەش سیاسییەکانیان مــێــژووی هــاوچــەرخ بە هــۆی هــەوڵــدان بۆ لەژێر ــەردەوام ــ ب دێموکراسی و ئـــازادی بێگومان چەوساونەتەوە؛ و بوونە ستەم دا سەربەخۆیی کوردستان هیوا و ورە لە دڵی دەکا و زیاد کورددا خەڵکی ستەم لێکراوی لە نیشتمانپەروەرانە هەستی پەرەسەدنی دیکەی ناوچەکانی بۆ ئێران کوردستانی و خوزستان ئازەربایجان، وەک ئێرانیش رێژیمی ــەوە ئ و دەکێشێرێ بەلوچستان

تارانی زۆر نیگەران کردوە.5ــ ترس لە بوون و نفووزی ئیسرائیل لە کوردستان: بە وەبەرچاوگرتنی قسەکانی ــی ــران وەزی ســـەرۆک نێتانیاهۆ بێنیامین

کــوردەکــانــی ســەربــەخــۆیــی کــە ئیسرائیل ــی رۆژهــەاڵت لــە مــیــانــەڕەو هێزێکی وەک ناوچەییەکان هاوکارییە بــۆ نێوەڕاستدا قسەکانی لــە هــەروەهــا و ــی زان گرنگ بــە بەو ئیسرائیل، دیکەی بەرپرسێکی چەند پشتیوانی ئیسرائیل کــە دەگــەیــن ئاکامە ئەوە و دەکــا کوردستان سەربەخۆیی لە ئێرانی بەرپرسانی هەمیشەیی بەدگومانیی کوردستان و ئیسرائیل هاوکارییەکانی بە ــی مــەزهــەبــی لە ــدڕۆی ــون ــر کــــردوە. ت ــات زیدیکەی نەتەوەکانی لە هەموو نێوکوردان دا رۆژهەاڵتی نێوەراست کەمترە و کوردستان نە لەگەڵ ئیسرائیل و نە لەگەڵ هیچ واڵتێکی دیکە دوژمنایەتیی نابێ و هەر ئەوە رێژیمی پەرەپێدانی( ــان )ی ــدن ــەزران دام لە ئێرانی کوردستان و ئیسرائیل نێوان پێوەندیی

ترساندوە.ببێتە کوردستان ــەوەی ل تــرس ٦ــــ ئۆپۆزیسیۆنی بۆ ئەمن حەشارگەیەکی ئێران: بۆ دێموکراسی ناردنی و ئێرانی و ــاســاوی جینایەت پ بــۆ ئــێــران رێــژیــمــی ــەردەوام بـ کــوردســتــان لــە سەرکوتەکانی هەوڵی داوە نەتەوەی کورد بە پیاوکوژ، بێ

فەرهەنگ، الیەنگری توندوتیژی، دژە دین و دوژمنی ئێران بناسێنێ بۆ ئەوەی خواستە ناوچەکانی بۆ کــورد نــەتــەوەی رەواکــانــی چونکە ــێ، ــن ــێ ــەســت ــەرەن پ ئـــێـــران دیـــکـــەی بۆ دێموکراسی دروشــمــی بــە کــوردەکــان هاتنە کوردستان بۆ خودموختاری ئێران، مەیدانی خەباتەوە. بە زیادبوونی سەفەری بۆ ئێران جۆراوجۆرەکانی ناوچە خەڵکی کوردستان بە مەبەستی سەفەر و کڕینی کااڵ لە بازارچە سنوورییەکان، لەگەڵ فەرهەنگی میواندۆستی و ئینساندۆستانەی کوردەکان ــی رێــژیــم لــە دژی ــان ئــاشــنــابــوون و درۆکچەند لە بۆتەوە. روون بۆ کوردیان گەلی ئۆپۆزیسیۆنی هاتوچۆی ــردوودا راب ساڵی ئێرانی هونەرمەندانی هەروەها و ئێرانی بەرنامە و کۆنسێرت بــەڕێــوەبــردنــی بــۆ کوردستان هەرێمی بــۆ سیاسییەکانیان زیادی کردوە و بێگومان ئەگەر کوردستان

سەربەخۆ بێ ئەم هاتوچۆیانە زیاتر دەکا و خەڵکی ئێران زیاتر لەگەڵ واڵتی دێموکراتی مەسەلەیە ئــەم و دەبــن ئاشنا کوردستان ئێران رێژیمی بۆ فەرهەنگییەوە لــەبــاری

کێشەخوڵقێنە.تورکیە نفوزی و هێز زیادبوونی 7ــ سەربەخۆیی ناوچەکە: لە عەرەبستان و کوردستان و بە دوای ئەویش دا جیابوونەوە زیانی بە عێراق سوننەنشینەکانی ناوچە ئــێــران و بــە قــازانــجــی واڵتــانــی رکــەبــەری دەبــێ. عەرەبستان و تورکیە واتــە ئێران بەرپرسانی قسەکانی وەبەرچاوگرتنی بە و داد حــیــزبــی ــژی ــێ ــەب وت وەک تــورکــیــە ــی عــێــراقــی ــوون ــوشــب ــدان کــە داب ــێ گــەشــەپئەگەر گوتی و زانــی حەتمی شتێکی بــە ئەوان رابگەیەنێ سەربەخۆیی کوردستان بە تورکیە کە ــەوێ ــ دەردەک ئێمەن، ــرای برازییە. باشووری کوردستان سەربەخۆیی لە چەند ساڵی رابردوودا تورکیە بە ئاشکرا پشتیوانیی لە باشووری کوردستان کردوە سیاسەتەکانی پێچەوانەی بە تەنانەت و ــان داوە کــە لە بــەغــدا رێــگــەی بــە کــوردەکــەوت هــەنــاردە بکەن. رێــگــەی تــورکــیــەوە نبۆ الی هــەردووال بەردەوامەکانی سەفەرە گەرمی نیشانەکانی لە دیکە یەکێکی یەکتر چونکە پێوەندییەکانیانە. بوونی جیددی و ــگــەی بــۆســەر ــان رێ بـــاشـــووری کــوردســتدەریای ئازاد نیە پێویستیی بە تورکیە هەیە کە وەک واڵتێکی دۆست و برا بۆ پێوەندی ــازاد و هــەنــاردەکــردنــی ئـ گرتن بــە دنــیــای تورکیەش و لێ وەرگرێ کەڵکی نەوتەکەی دەست ئابووریی قازانجی پێوەندییەدا لەم دەکەوێ و بواری ئاشتەوایی نیشتمانی لەگەڵ کوردەکانی دژبەری خۆی پێک دێنێ و ئەم کوردستان، باشووری لە تورکیە نفوزەی نفوزی کۆن و نەریتیی ئێران لەم ناوچەیە شکستێکی ــەوە ئ و دەکــاتــەوە کەمڕەنگتر لە ناوچەکەدا. لە تاران رێژیمی بۆ دیکەیە الیەکی دیکەوە واڵتی عەرەبستان ئەگەرچی ــدڕەوی داعـــش لە ــونـ ــی هــێــزی تـ ــوون ــە ب لسێ بە بەاڵم نیگەرانە خۆی سنوورەکانی بە کوردستان باشووری سەربەخۆیی هۆ دەوڵەتی پێکهاتنی یەکەم، دەبــێ: قازانجی بــەرژەوەنــدەکــانــی دژی ــە ل ــان ــوردســت کســەربــەخــۆیــی دووەم، ــە. ــران ــێ ئ رێــژیــمــی کوردستان و ناوچە سوننەنشینەکان دەبێتە هاوپەیمانی کە عێراق ــی ــوون الوازب هــۆی ــڕانــی کـــەوانـــەی شیعە ئــێــرانــە. ســێــهــەم، بئێران بەرژەوەندەکانی لە قورس زەبرێکی لە ناوچەکە دەدا و بواری رووخانی رێژیمی و ئێران هاوپەیمانی وەک ئەسەد بەشار

دوژمنی عەرەبستان دەڕەخسێنێ. بــە وەبــەرچــاوگــرتــنــی ئــەم ٧ هــۆکــارە کارێک هــەمــوو ئــێــران رێــژیــمــی بێگومان ــە ســەربــەخــۆیــی ــەوەی رێــگــە ل ــ ــۆ ئ ــا ب دەکـبـــاشـــوووری کــوردســتــان بــگــرێ، بــەاڵم شێوەیەک بە کورد سەرکردەکانی بێ شک پشتیوانیی کە رادەگــەیــەنــن سەربەخۆیی تورکیە و چەند واڵتی عەرەبی لە پشت بێ و، لەم حاڵەتەدا رێژیمی زاڵ بەسەر ئێراندا تەنانەت بە دەستێوەردانی راستەوخۆش لە عێراق دا و شەڕ لەگەڵ کوردەکانیش ناتوانێ کوردەکان. سەربەخۆیی لەبەردەم رێگربێ کوردستان باشووری خەڵکی و رێبەران لە دوو دەیەی رابردوودا سەلماندویانە کە هیچ دوژمنایەتییەکیان لەگەڵ هیچ نەتەوە و دۆست بە ئێران خەڵکی و نیە مەزهەبێک پێکهاتنی واڵتی و دەزانــن بــرای خۆیان و ئێران تەنیشت سنوورەکانی لە کوردستان ئێران بۆ زیانێکی هیچ قازانجی لە جگە پێکهاتنی لە کە ئێرانە رێژیمی ئەوە و نیە واڵتی کوردستان زەرەر دەکا نەک خەڵکی

ئازادیخوازی ئێران.

7 هۆکار بۆ دژایەتیی ئێران لەگەڵ سەربەخۆیی باشووری کوردستان

بێگومان‌رێژیمی‌ئێران‌هەموو‌کارێک‌دەکا‌بۆ‌ئەوەی‌رێگە‌لە‌سەربەخۆیی‌باشوووری‌کوردستان‌بگرێ،‌بەاڵم‌بێ‌شک‌سەرکردەکانی‌کورد‌بە‌شێوەیەک‌سەربەخۆیی‌رادەگەیەنن‌کە‌پشتیوانیی‌تورکیە‌و‌چەند‌واڵتی‌عەرەبی‌لە‌پشت‌بێ‌و،‌لەم‌حاڵەتەدا‌رێژیمی‌زاڵ‌بەسەر‌ئێراندا‌تەنانەت‌بە‌دەستێوەردانی‌راستەوخۆش‌لە‌عێراق‌دا‌و‌شەڕ‌لەگەڵ‌

کوردەکانیش‌ناتوانێ‌رێگربێ‌لەبەردەم‌سەربەخۆیی‌کوردەکان.‌

سیاسی

رۆژنامەی14 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

خه ڵکی ئه مه گناسی کوردستان!

ئه ویندارانی و هــۆگــران ڕێگا و باوه ڕ و ئامانجه کانی

د.قاسملووی ڕیبه ڕ!ئه ندامان، تێکۆشه ران، ــی ــســۆزان دڵ الیـــه نـــگـــران و

دیموکرات!ــه ی ــاڵـ سـ 2٥ یـــــــادی د.قاسملووی شه هیدبوونی ــی ــ ــکـ ــ ــارێـ ــ ڕێـــــــــبـــــــــه ڕ، جـلــه ده وری دیکه هه موومانی یــه ک کۆ کــرده وه بــۆ ئــه وه ی وێـــکـــڕا ئــــاوڕ لــه خــه بــات و تــێــکــۆشــانــی ســیــاســیــی ئــه و که سایه تییه گه وره یه بده ینه وه .

بۆ چه ند حه وتوو ده چێ، کوردستان و هه رواڵت و شوێنێک که ژمارەیەکی زۆر لە کوردانی نیشتمانپه روه ر و ئه مه گناسیان لێ ده ژین، بوون به مه یدانی ڕێز خه باتکارانه به مه به ستی و نه ته وه یی سیاسیی،ڕۆشنبیری، چاالکیی گرتن له یادی ئه و ڕێبه ره به توانایه ی خه باتی رزگاریخوازیی نه ته وه که مان

له ڕۆژهه التی کوردستان.ئامانجه کانی ڕێگا و ئێوه هۆگرانی کوردستان، ڕۆژهه اڵتی له نێوخۆی له یادکردنه وه ی قۆڵتان زووتـــره وه له حه وتوویه ک ڕێبه ڕ د.قاسملووی ڕێبه ری شه هیدی خۆتان هه ڵماڵی. به کاری ته بلیغیی به رین و باڵوکردنه وه ی وێنه و وته کانی د.قاسملووی نه مر له زۆربه ی شار و گونده کانی کوردستان و د.قاسملوو، پوستێری کوردستان و ئــااڵی هه اڵوه سینی شه کاندنه وه و وه فاداریی خۆتان به ڕێگا و ئامانجه کانی ئه و ڕێبه ره نه مره دووپات کرده وه . رۆژی22ی پووشپه ر، لە گەڵ ئەوەی کۆماری ئیسالمی، زۆر لە شارەکانی بە هێزە ئەمنییەتی و سەرکوتکەرەکانی تەنیبوو، پاڕازیتی خستبووە سەرکانالە تەڤیزیۆنییە کوردییەکان، خەتی ئەنترنێت و پێوەندەییە تەلەفۆنییەکانی لە گەڵ کێشە و گرفت بەرەوڕوو کردبوو، ئێوە به بایکۆتکردنی شه قام وبازاڕ و شوێنه گشتییه کان و له زۆر شوێنیش به داخستنی دوکان و بازاڕ و زاڵکردنی که شوهه وای نه ته وه یی و حه ماسی به سه ر شوێنی ژیانتان دا، جارێکی دیکه سه لماندتان که تاوانی کۆماری ئیسالمی به رامبه ر د.قاسملوو و نه ته وه که ی له بیر ناکه ن. شه وی 22 له سه ر 23ی پووشپه ڕیش به کوژاندنه وه ی چرای ماڵه کانتان له ساته وه ختی شه هیدکرانی د.قاسملوو و هاوڕییانی دا، ڕێژیمی

تیرۆریستی کۆماری ئیسالمیتان سەرلەنوێ مه حکووم و ڕیسوا کرده وه .ڕێــبــواران و ئورووپاییەکانیش، ــە واڵت لە کــوردســتــان و هەرێمی لە ــی کـــوردانـــی بەشە ــەشــداری ــە ب ــگــای د.قــاســمــلــوو، ب ــی ڕێ ــ ــژەدەران ــ درێکورد، نەتەوەی بیانیی ئێرانی و و دۆستانی جۆراوجۆرەکانی کوردستان یادی کارەساتی تیرۆریستیی ڤییەن و کەسایەتیی د.قاسملوویان کردەوە. لە کۆڕ و کۆبوونەوە و سمینار و مراسمی تایبەت دا، ڕێزیان لەخزمەتەکانی خستە تیشکیان گــرت، نەتەوەکەی خەباتی بە توانایە بە ڕێبەرە ئــەو سەربیروبۆچوون و روانگەکانی، وتە و ئامۆژگارییەکانیان وەبیر هێنایەوە، شەرماویی ساتوسەودا وهەڵوێستی ئیسالمی و کــۆمــاری تیرۆریزمی دەوڵەتی ئوتریشیان مەحکووم کرد و لە گەڵ گیانی ئەو ڕێبەرە پەیمانیان نوێ کردەوە کە هەتا وەدیهێنانی ئامانجەکانی، لە تێکۆشان و خەبات دا

بەردەوام دەبن.د.قاسملوو، تیرۆری 2٥ساڵەی یادکردنەوەی لە دیکە ڕەهەندێکی بیرەوەریی بە تۆڕەکۆمەاڵیەتییەکان کوردییەکان و راگەیەنە گرنگیدانی زانستی کەسایەتییە ئەو خزمەتەکانی وئەندێشە و د.قاسملوو تیرۆری و خەباتکارە بوو. نووسەران، چاالکانی بواری میدیا وهەڵسووڕاوانی دنیای مەجازی بە بایەخەوە ئاوڕیان لە ڕۆڵی بێوێنە و شوێندانەری د.قاسملوو لە بزووتنەوەی نەتەوەیی و دیموکراسیخوازی لە ئاستی کوردستان و ئێران دا

دایەوە. حیزبی دیموکراتی کوردستان، بە ڕێز و پێزانینەوە دەڕوانێتە وەفاداری و بیر و ئەویندارانی هۆگران و ئێوە هەمووی ئەمەگناسانەی هەڵوێستی خزمەتەکانی د.قاسملوو . بە بۆنەی بەشداریتان لە چاالکییە جۆراوجۆرەکانی یادی 2٥ساڵەی تیرۆری ئەو ڕێبەرە مەزنەدا دەستخۆشی و ماندوونەبوونیتان و گشتیتر بەساڵ ســاڵ هەڵوێستی بە ئێوە کە لێدەکەین..خۆشحاڵین یەکگرتووانەترتان، بە کردەوە رۆژی شەهیدبوونی د.قاسملووتان کردوە بە ڕۆژی مەحکوومکردنی تیرۆر و سەرکوت و، لەم ڕۆژە دا بە کۆماری ئیسالمیی دەیسلمێننەوە کە قاسملوو ئەگەر بە جەستە لە نیومان دا نەماوە، بیر و ڕێگاوئامانجەکانی و خەبات لە پێناویان دا، هەر زیندوو و بەردەوامە.ئێمە وەک سامانێک دەڕوانینە وانە و ئەزموونەکانی نارەزایەتیدەربڕینی بەم سامانە وایە هیوامان نیاز و کوردستان و، خەڵکی پووشپەڕی 22ی خەباتکارانەیە، یەکگرتوویی نەتەوەیی وهاوخەباتیمان لە لە بۆنە و سااڵنی

داهاتوو دا،بەهێزتر و دەوڵەمەندتر بکەین.

ساڵوی دووبارە لە گیانی پاکی شەهیدانی 22ی پووشپەڕ و سەرجەم قوربانیانی تیرۆریزمی کۆماری ئیسالمی،

لە کــورد نــەتــەوەی ڕەوای خەباتی بۆ سەرکەوتن و ســەربــەرزی ڕۆژهەاڵتی کوردستان.

حیزبی دیموکراتی کوردستانکۆمیسیۆنی تەشکیالت24ی پووشپەڕی1393

15ی جوالی 2014

سوپاسنامه ی حیزبی دیموکراتی کوردستان بۆ خەڵکی کوردستان

ڕێز لە وه فاداری و هەڵوێستی ئه مه گناسانەتان ده گرین

بەرچاوگرتنی لە بە لورستانی: ئــاره ش ــەم دوایــیــانــەی رۆژهــەاڵتــی رووداوەکـــانـــی ئدۆخی کوردستان، بەشەکانی و نێوەڕاست چۆن بەگشتی ــورد کـ نــەتــەوەی سیاسیی

هەڵدەسەنگێنی؟ناوچەدا لە ئاڵوگۆڕانەی ئــەو وایــە پێم من روویان داوە یان لە حاڵی روودان دان، کارتێکەریی بەرچاویان لە سەر پارچەکانی کوردستان داناوە. روونە کە چەندو چۆنی ئەم کارتێکەرییە لەسەر هەر کام لە پارچەکانی کوردستان وەک یەک نیە. ناوچەدا رووداوەکانی کارتێکەریی پەنا لە دیارە دیکەش ئاڵوگۆڕی دەستە دوو لە باس پێویستە واڵتانەدا لــەم ئاڵوگۆڕانەی ئــەو یەکەم بکەین. کوردستانیان بە سەر دابەش کراوە روو دەدەن گۆڕەپانی نێو لــە ئــاڵــوگــۆڕانــەی ــەو ئ دووەم و پاڕچەکانی لە کام هەر کۆمەڵگەی و سیاسەت بەدڵنیاییەوە دەکــرێ گــۆڕێ. دێنە دا کوردستان ئاڵوگۆڕانەی بەتایبەت دۆخی سیاسیی بڵێین ئەم داهاتوو لە گرتۆتەوە کوردستانیان پارچەکانی بەرهەستتر شێوەیەکی بە دەبــنــەوەو قووڵتر دا

ئاکامەکانی دەردەکەون.ئەوە کە باشووری کوردستان لە ئاکامی ئەو ئاڵوگۆڕانەی عێراقیان گرتۆتەوە کەوتۆتە دۆخێکی باشووری سەربەخۆیی پرسی جیاوازەوەو زۆر بۆتە دابڕێندراوەکانیشەوە ناوچە بە کوردستان پرسی واڵتانی ناوچەو تەنانەت زلهێزەکانی دنیاش نوێیە دۆخە ئەم ئاڵوگۆڕانەیە. ئەم بەرچاوترینی کوردستانی بــاشــووری سەربەخۆیی دەتــوانــێ زۆر ژمارەیەکی لێکدانەوەی بە کە لێبکەوێتەوە، ئامادە پێداویستییەکانی سیاسی شارەزایانی لە ــکــی ئــەوتــۆش دەتــوانــێ بـــوون. روودانـــی روداوێناوچەکە سیاسیی نەخشەی گۆڕینی لــە جگە کوردستان بەشەکانی لە پۆزەتیڤی کاردانەوەی

بەداوە بێ.هــاوکــات لــەگــەڵ ئــاڵــوگــۆڕەکــانــی بــاشــووری کــوردســتــان و عــێــراق لــە تــورکــیــە و بــاکــووری کەوتوونەتە ــان رووداوەکـ پرۆسەی کوردستان ــجــی چــارەســەر ــازان ــە ق ــی بــنــیــاتــنــەر ب ــک ــڕەوێ رێپێوەندییەدا لەم تورکیە. لە کــورد پرسی کرانی لە کــورد لەگەڵ ئاشتی گــەاڵڵــەی پەسەندکرانی بەستێنی ببێتە دەتــوانــێ واڵتـــەدا ئــەو پارلمانی ــوردو لە ــ ــێــگــەی ســیــاســیــی کـ ــی پ ــوون ــرب ــەوت ــت پو کورد بزووتنەوەی نێوان ئاشتیی درێژماوەدا

حکوومەتی تورکیەی لێ بکەوێتەوە. ــیــش هــەرچــەنــد ــان لـــە رۆژئـــــــاوای کــوردســتناروونەو تاڕادەیەک رووداوەکــان دوورەدیمەنی بەاڵم ســووریــەوە، داهــاتــووی بە بەستراوەتەوە و سەنگ کردنی بەهێز و پاراستن بەوحاڵەش ساسییەکان هێزە یەکگرتوویی کوردو قورسایی هۆکارێکی ببنە دەتــوانــن ژیرانە دیپلۆماسیی و گەرەنتیکار بۆ ئەوەی ستاتۆی ئێستای کورد نەک

درێژەی هەبێ، بەڵکوو بەهێزتریش بێ. ــەگــەرچــی ئ دا کـــوردســـتـــان ــی ــ ــەاڵت ــ رۆژهئاڵوگۆڕێکی نیشانەکانی بەرهەست بەشێوەیەکی ئەمڕۆ بێگومان بەاڵم ناکرێ، بەدی تێدا سیاسی لە هــیــوابــەخــشــی ئیلهامی کـــات هـــەر ــە ل ــر ــات زیجگە وەرگــرتــوە. کوردستان دیکەی پارچەکانی لەمە دەکرێ بڵێین ئەم بەشەی کوردستان زیاتر لە هەر کات دەریخستوە کە کە سیاسەتی سەرکوتی دا لە درێژخایەن نەیتوانیوە ناوەندی حکوومەتی کوردستان رۆژهەاڵتی ئەمڕۆ بێ. سەرکەوتوو لە هەناوی خۆی دا خەریکە ئاڵوگۆڕی بەرچاو و بنچینەیی بەخۆیەوە دەبینێ. تەنینەوەی کولتووری هێنانە بڤەبوونی تابۆی شکاندنی و مافخوازی گۆڕێی داخوازە سیاسییەکانی نەتەوەی کورد کە دەکرێ بە هەنگاوە بەراییەکانی هەرچی زیاتر بە

جەماوەری کردنی خەباتی نەتەوەیی دانرێ. پــەرەگــرتــنــی کــولــتــووری کـــاری مــەدەنــی و فەرهەنگی لە پەنا گەشەی هەستی شوناسخوازی داو بەروژوورچوونی ئاستی وشیاریی سیاسی لە بەشەی ئەم ئاڵوگۆڕەکانی بەرچاوەکانی نیشانە رەخسانی ئەگەری لە بەدڵنیاییەوە کوردستانن. پێشکەوتنانە ئەم دا سیاسی هەلێکی هەرچەشنە بوونی قورس بۆ بەهێز پاڵپشتێکی ببنە دەتوانن

سەنگی سیاسیی کورد لەم بەشە کوردستان.ــاره ش لــورســتــانــی: ئــەگــەر بــاشــووری ئـکوردستان سەربەخۆیی رابگەیەنێ پرسی کورد

دەچێتە چ قۆناخێکەوە؟دەکرێ کوردستان باشووری سەربەخۆیی بە یەکێک لە رووداوە سیاسییە هەرە گرنگەکانی ــە قــەڵــەم بـــدرێ. ئەم ــێــوەڕاســت ل رۆژهـــەاڵتـــی ندەسکەوتێکی بە دا روانــیــن یەکەم لە هەنگاوە گەورەی سیاسی، یان قەرەبووکردنەوەی بەشێک لەوغەدرە مێژووییە لە قەڵەم دەدرێ کە لە مێژوودا لە کورد کراوە. ئەم غەدرە مێژووییە دەبێ رۆژێک دەوڵەت بێ نەتەوەی گەورەترین و بێ کۆتایی

حەقی خۆی وەرگرێتەوە. هەنگاوێکی ئاوا گەورە لەالیەن کوردەوە هەم دەتوانێ ببێتە سەرچاوەی هەم کــوردســتــان، دیکەی بەشەکانی بۆ ئیلهام کارتێکەریی راستەوخۆ لە سەر بەشەکانی دیکەی کوردستان دانێ. ئەم هەنگاوە لە هەمان دەتوانێ ببێتە مایەی نیگەرانی و تەنانەت ترسێکی گەورە سیستمی دەبینن کــە نــاوچــە حکومەتەکانی بــۆ دەوڵەت_نەتەوەی زۆرەملی و پێکەوەژیانی بەزۆر لە عێراق شکستی هێناوە. بۆیە چاوەڕوان دەکرێ کوردستان بــاشــووری ســەربــەخــۆی حکومەتی

هەڕەشەوە. فشارو ژێر بکەوێتە الوە چەند لە ئەوەش کۆی بزوونتەوەی کورد دەخاتە دۆخێکی

بە تەواوی جیاوازەوە.ــروڕای گشتیی ــی ئـــاره ش لــورســتــانــی: بکۆمەڵگەی جیهانی و دەسەاڵتە بااڵدەستەکانی

دنیا چۆن دەڕواننە سەربەخۆیی کوردستان ؟ــاکــرێ چـــــاوەڕوان بــیــن بـــیـــروڕای گشتیی نیەکیان وەک روانگەیەکی جیهانی کۆمەڵگەی دەتوانین النیکەم بــەاڵم هەبێ. کــورد پرسی بۆ چاوەڕوان بین بیروڕای گشتیی واڵتان پێشکەوتوو بە تایبەت لە ئورووپا پێشوازی لە پێکهاتنی دەوڵەتی نەکەن. دژایەتیی النیکەم یان بکەن کوردستان دا بااڵدەستەکانیش دەسەاڵتە و واڵت ئاستی لە وەک روانگەکان بکەین ــاوەڕوان چـ نابێ ــارە دیو ئابووری بەرژەوەندییە تەنیا لێرەدا بێ. یەک سیاسییەکانن کە دیاریی دەکەن کام واڵتی بەهێزی دەکا. کوردستان سەربەخۆیی لە پشتگریی دنیا ئەمریکا و ئورووپایی واڵتانی لە بەشێک راستە بەرژەوەندییان لە عێراق هەیە. بەاڵم راستییەکەی ئەوەیە ئەو بەرژەوەندییانەی ئەوان لە واڵتێک دا کە جێگیریی سیاسی و تەناهیی تێدا نیە هەمیشە

لە مەترسی دان. رەنگە لێرەدا بەرژەوەندیی ئەوان لەگەڵ ئەو کراوە دابــەش بەسەردا کوردستانیان واڵتانەی بێتە گۆڕێ. بەاڵم ئەم فاکتەرەش بەهیچ شێوەیەک لەو ئێستا بگێڕێ. دەور پێشوو وەک ناتوانێ چوار واڵتە کوردستانیان بەسەردا دابەش کراوە هەیە، توندیان ملمالنەی رۆژئــاوا لەگەڵ دوویان دەمێنێتەوە بوە. دابــەش بەکردەوە عێراق واڵتی ــەش جــگــە لـــەوەی ــ تــورکــیــە. دەوڵـــەتـــی ئـــەم واڵتکورد پرسی چارەسەری بۆ هەنگاوی کۆمەڵێک ئابووریی بەرژەوەندیی هەڵێناوەتەوە، واڵتە لەو لە کەواتە هەیە. کودستان باشووری لە گرنگی لەگەڵ ــاوا رۆژئ دۆستایەتیی ئێستادا سەردەمی واڵتانی ناوچە ناتوانێ کارتێکەریی جارانی لەسەر

روانگەی ئەوان لەبارەی پرسی کوردەوە هەبێ.من پێم وایە هەرچەند پشتگریی دنیای دەرەوە یەکگرتوویی فاکتەر گرنگترین بـــەاڵم گرنگە. خەڵکی کۆمەاڵنی ویستی و سیاسییەکان هێزە دامەزراندنی ئــەوان ویستی ئەگەر کوردستانە. دەوڵەتێکی سەربەخۆ بێ، پێم وانیە هیچ الیەنێک

ــاشــووری ــە ســەربــەخــۆبــوونــی ب بــتــوانــێ بـــەر بکوردستان بگرێ.

کوردستانی ــرێ دەک لورستانی: ــاره ش ئبەهێزی واڵتانی کە شوێنێک ببێتە سەربەخۆ دنیا بەرژەوەندییەکانی خۆیانی تێدا ببێننەوە؟

کوردستان هەرێمی ئێستاش هەر وایــە پێم بۆتە شوێنی بەرژەوەندییە ئابوورییەکانی بەشێک ئەو لەبەرچاوگرتنی بە رۆژئــاوایــی. واڵتانی لە هــەروەهــا و هەیەتی ئابوورییانەی پوتانسێلە بەدی لــەوێ کە سیاسی و تەناهی جێگیرییەکی

دەکرێ، چاوەڕوان دەکرێ باشووری کوردستان بەرژەوەندیی واڵتانی ببێتە شوێنی کۆکردنەوەی رۆژئاوایی. ئەو سەرمایەدانانە قورسانەی کۆمپانیا و کردوویانە کوردستان هەرێمی لە بیانییەکان

دەیکەن نیشانەیەکی روونی ئەو راستییەیە.سیاسییەکانی حیزبە لورستانی: ئاره ش رۆژهەاڵتی کوردستان لە کوێی ئەو ئاڵوگۆڕانەدا

هەڵکەوتوون؟ئاڵوگۆڕەکانی لەگەڵ پێوەندی لە کە روونــە سیاسییەکانی حیزبە دا کوردستان بــاشــووری نیە، ئەوتۆیان دەورێکی کوردستان رۆژهەاڵتی بەشەی لەو کە ئاڵوگۆڕێک هەر بێگومان بــەاڵم دەدا، روو دیــکــەدا بەشەکانی یــان کــوردســتــان ــەســەر رۆژهـــەاڵتـــی کــوردســتــان کــارتــێــکــەریــی لبەدڵنیاییەوە و دەبــێ سیاسییەکانی حیزبە و

رووبەڕووی بەرپرسیارەتیشیان دەکاتەوە.ــی ــەری ــک ــێ ــارت ــم وایـــــە ســـەرەکـــیـــتـــریـــن ک ــێ پسەربەخۆیی باشوور لەسەر رۆژهەاڵت دەتوانێ ــەتــەوەیــی و ــە گــەشــەی بــە بــیــری ن بریتی بــێ لدیــارە قــوڵــبــوونــەوەی هەستی شــونــاســخــوازانــە. حیزبە پێویستە کە گرنگە فاکتەرێکی ئــەوەش قازانجی بە سیاسییەکانی رۆژهەاڵتی کوردستان لەم نــەتــەوەیــی بــزووتــنــەوەی بەرەوپێشبردنی

بەشەی کوردستان کەلکی لێوەرگرن.ــیــەک ــی ــەگـــەڵ بــەرپــرســایــەت ــە پـــێـــوەنـــدی لـ لـکــە ســەربــەخــۆیــی بــاشــوور رووبـــــەروی هێزە ــەوە دەبـــێ ــ ــات ــ ــی دەک ــ ــەاڵت ــ ســیــاســیــەکــانــی رۆژه 1990 دوای ــاڵــوگــۆڕەکــانــی ئ هــــەروەک بڵێین بزووتنەوەی بۆ نەتەوەیی بەرپرسیارەتییەکی رۆژهەاڵت دروست کردو تەنانەت لە زۆر بارەوە سنورداری کردوون، لە دۆخێکی ئەوتۆدا دەتوانێ مەبەست بکاتەوە. زیاتری سنوورداریی تووشی حیزبە چاالکیی کە ئــەوەیــە ســنــوورداربــوون لە لە بنکەکانی باشوورەوە لەوەش رۆژهەاڵتییەکان زیاتر دەکەوێتە ژێر کارتێکەریی بەرژەوەندییەکانی لەوەش ناچارن حیزبانە ئەو بۆیە بەشەوە. ئەو پشتی وەک باشوور لە چاوەڕوانییان هەیە کە

بەرەیەک کەمتر بێ.

له باره ی رووداوه کانی ئه م دواییانه ی عێراق له وتووێژێک دا له گه ڵ عه بدوڵاڵ به هرامی

رۆژهــەاڵت،‌ لەسەر‌ باشوور‌ سەربەخۆیی‌ کارتێکەریی‌ سەرەکیترین‌ وایە‌ پێم‌هەستی‌ قوڵبوونەوەی‌ و‌ نەتەوەیی‌ بیری‌ بە‌ گەشەی‌ لە‌ بێ‌ بریتی‌ دەتــوانــێ‌شوناسخوازانە.‌دیارە‌ئەوەش‌فاکتەرێکی‌گرنگە‌کە‌پێویستە‌حیزبە‌سیاسییەکانی‌لەم‌ ‌ نەتەوەیی‌ بزووتنەوەی‌ بەرەوپێشبردنی‌ قازانجی‌ بە‌ کوردستان‌ رۆژهەاڵتی‌

بەشەی‌کوردستان‌کەڵکی‌لێوەرگرن

وتووێژ

رۆژنامەی13 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

د. كامەران ئەمین ئاوەو: سیراوان مووساپوور

بابەتی: چوونەناو بۆ پێشەكییەك لە ئــێــران ــوودەی تـ حیزبی هەڵوێستی نەتەوەیی بزووتنەوەی لەگه ڵ پێوەندیی

كورد پێش شۆڕشی ڕێبەندانی 57حیزبی ڕەزاشــا، لەسەركارنەمانی دوای لــە 10ی ڕەزبــــەری ساڵی ئــێــران ــوودەی ــ تلــە ســەردەمــی ــەزرا. ــ دامـ ــاوی هــەت 1320ی پەهلەوی محەمەدڕەزاشای دەسەاڵتدارێتیی چەند ــەو ل یەكێك ئــێــران ــوودەی ــ ت حیزبی مافە لە بەرگریی بــەردەوام بوو كە حیزبانە شێوەیەكی بە ئێران گەالنی نەتەوەییەكانی تایبەتی بۆ گەیشتن بە گشتی و گەلی كورد بە خودموختاری لە چوارچێوەی ئێران و لە خاكی یەكپارچەیی پاراستنی كاتدا هەمان حیزبی بەرنامەكانی لە دەكــرد. واڵتــەی ئەو )1323( یەكەم كۆنگرەی لە ئێران تــوودەی پــاش ســـاڵ دوو ــە ك دووەم ــگــرەی كــۆن و و حكوومەتی كوردستان كۆماری ڕووخانی میللی ئازەربایجان لە ساڵی 132٧ پێك هات، ئاماژە بە »ئازادیی تەواوی كەمایەتییەكان لە كاروبارە كولتووریی و ئایینییەكان« كراوە)1( و هەروەها لە بەرنامەی حیزبی توودەی ئێران دوای پلێنۆمی حەوتەم و كۆنفڕانسی یەكگرتن لە ئازەربایجان دێموكراتی فیرقەی لەگه ڵ مافی بــە ئــامــاژە هــەتــاوی 1339ی هاوینی ــووســی گــەالنــی ئــێــران دیــاریــكــردنــی چــارەنكوردستان، كۆماری لە سەردەمی كــراوە.)2( تاقانە لــەڕاســتــیــدا ئــێــران ــوودەی ــ ت حیزبی ئەم بــوو. كــۆمــارە ئــەو نێوخۆیی پشتیوانی كوردستان كۆماری ڕووخانی دوای حیزبە ــە بـــواری ــنــە ل ــۆ وێ ڕۆڵــێــكــی كــاریــگــەریــی بحیزبی ڕێكخراوەكانی زیــنــدووكــردنــەوەی دێموكراتی كوردستان، پەروەردەكردنی كادر و یارمەتیدان لە چاپكردنی باڵوكراوەكان و..

بینیوە. كۆنگرەی لــە ئــێــران تـــوودەی »حیزبی دووەمی خۆیدا خوازیاری پێكهێنانی پێوەندیی نــزیــكــتــر لـــەگـــه ڵ »فـــیـــرقـــە«ی دێــمــوكــراتــی كوردستان بوو و بە پڕاكتیزەكردنی بڕیارەكانی كۆنگرەی دووەم، حیزب گوڕ و تینی زیاتری »قەومی« مەسەلەی لەبارەی تەبلیغات بە »بــژی وەك دروشمگەلێكی پێیە ــەم ب دا. بزووتنەوەی »بژی ئێران«، خەڵكی یەكێتیی ــایــجــان و كــوردســتــان«، ــازەرب ــەتــەوەیــی ئ ننەتەوەیی« نەمانی هەر چەشنە سەركوتێكی بۆ خودموختاریی مافی لە پشتیوانی « و لیستی بە بكەن« ئازەربایجان و كوردستان زیاد حیزبەوە ئەم خەیابانییەكانی دروشمە دەیەمین لە ڕێزلێنان ڕێوڕەسمی لە ــوو... بدا ڕۆژنامەی دوایی »ئەرانی« ساڵی كۆچی تایبەتیی خۆیدا لە ژمارەی سەرەكیی حیزب گــەورەكــانــی »شــەهــیــدە ناونیشانی لــەژێــر ئێران« نە تەنیا ڕێزی لە سیما بەرچاوەكانی ئازەربایجان بەتایبەت حەیدەرخان، ستارخان ســەدان یــادی بەڵكو گــرتــبــوو، خەیابانی و خەباتگێڕی كــورد و ئــازەری كــردەوە كە لە

ڕاپەڕینی 2٥ـ1324 گیانیان لەدەست دابوو.)3(كاتیی ڕێبەرایەتیی دا 132٧ سالی لــە لەڕێگەی كــوردســتــان دێــمــوكــراتــی حیزبی ئاغای سارمەددینی سادق وەزیری یاساناس نەمر و، ئێران تــوودەی حیزبی ئەندامی و ــووســەری ــازەر ســەرن ــ ســدیــقــی ئــەنــجــیــری ئئۆرگانی نیشتمان« »هــاواری بــاڵوكــراوەی لە كوردستان دێموكراتی الوانــی یەكێتیی پێوەندیی كــوردســتــان، كــۆمــاری ســەردەمــی ئێران تــوودەی حیزبی ڕێبەرایەتیی لەگه ڵ ــەوان گــرت و)4( هــاوكــاریــی ڕێــكــخــراوەیــی ئدەست پێ دەكا. پێوەندییەكانی حیزبی توودەی لەم كوردستان دێموكراتی حیزبی و ئێران قۆناغەدا بەشێوەیەك لێك نزیك و توندوتۆڵ ــی حــیــزبــی دێــمــوكــراتــی ــان ــدام ــەن بـــوو كـــە ئكوردستان لە دەرەوەی كوردستان دەچوونە تــوودەی حیزبی جێی چاالكیی ناوچەكانی بە كوردستانیش دێموكرانی حیزبی ئێران. حیزبی ئەیالەتیی ڕێكخراوی ڕۆڵی كــردەوە توودەی لە كوردستان دەگێڕا و شوێنكەوتوو لە حیزبە ئەو جێبەجێكاری سیاسەتەكانی و بەهاری هەتا پێوەندییە ئەم بوو. كوردستان كادرەكان پێوەندیی پچڕانی و 1334 سالی كوردستان دێموكراتی حیزبی ڕێبەرانی و لەگه ڵ حیزبی توودەی ئێران بەهۆی نفووزی

ڕێكخستنەكانی لە ئێران پۆلیسی هێزەكانی حیزبی توودەی ئێران درێژەی كێشا.)٥(

نــێــوان ســااڵنــی 1332 هەتا ــاوەی لــە مـ هەتاوی ٥٧ی ڕێبەندانی شۆڕشی ڕوودانــی بێجگە لەو هەوراز و نشێوە زۆرانەی كە لە پێوەندییەكانی نێوان دوو حیزبدا هاتە كایەوە، بەشێكی زۆر لە كادرەكانی حیزبی دێموكراتی ٧0ی دەیــەی كۆتاییەكانی هەتا كوردستان نزیك پێوەندییەكی زایینی بیستەمی سەدەی ئێران توودەی لەگه ڵ حیزبی توندوتۆڵیان و و مــاددیــی یارمەتییە لە كەڵكیان و هەبوو

مەعنەوییەكانی ئەو حیزبە وەردەگرت. لە مــەودای نێوان سااڵنی 196٥ هەتا 19٧0 بە یارمەتیی حیزبی توودەی ئێران 26 سەرنووسەریی بە »كوردستان« ژمــارەی دوكـــتـــور قــاســمــلــوو و هــاوكــاریــی كــەریــم حیسامی، حەسەن قزڵجی، محەمەد موهتەدی، لە كرایەوە. باڵو ئورووپا لە گەالوێژ عەلی ڕادیۆ پەیكی ئێران«یش بەرنامەكانی كوردی مەسەلەكانی باسی تێیاندا كە بوونەوە باڵو كوردستانی ئێران و عێراق و ... دەكرا. لە ڕەوتی كوردستان دێموكراتی »حیزبی شكڵ گرتنی دەسپێكردنی و شۆڕشگیڕی« كۆمیتەی ـ خەباتی چەكدارانە لە كوردستان لە ساڵەكانی دانیشتنی دوكتور ڕادمەنیش لە دا، ـ 46 4٧سكرتێری گشتیی حیزبی توودەی ئێران لەگه ڵ حیزبی شۆڕشگێڕیی »كومیتەی نوێنەرانی فێورییەی نۆی لە كوردستان« دێموكراتی لــەبــارەی ڕێككەوتنێك )6( بــەغــدا لــە 1968یارمەتییە ماددیی و هاوكاریی ئەم حیزبە و چەكدارانە بزووتنەوەی بە مەعنەوییەكانی

لە بەشێكی زۆر كایەوە. هاتە لە كوردستان لە حیزبی بەشە ئەم پێشمەرگەكانی و كادر بــە دژی لــە خەباتی چــەكــدارانــە دێــمــوكــرات رێژیم پڕچەك و پۆشتەوپەرداخی شا گیانیان ــوودەی ت حیزبی پشتیوانیی و دا لــەدەســت ــاودەردی ــەكــردەوە لــە دەربــڕیــنــی هـ ئــێــران بخۆیدا باڵوكراوەكانی لە هەواڵ گەیاندنی و و ڕەنــگــدانــەوەی ئــەم ڕووداوانــــە لــە بەشی كوردیی »رادیۆ پەیكی ئێران«دا كورت بۆوە. لە سەرەتاكانی دەیەی ٧0ی سەدەی بیستەمی زایینی بە گەڕانەوەی دوكتور عەبدولڕەحمانی زیندووكردنەوەی و كوردستان بۆ قاسملوو ڕێكخراوەكانی حیزبی دێموكراتی كوردستان لەالیەن ناوبراو و كادر و ئەندامەكانی دیكەی ــان زۆری بەشێكی كــە ئــێــراق لــە ئــەو حیزبە الیەنگری حیزبی توودەی ئێران و ئۆردوگای حیزبی بۆ هیوایە ئەم بوون، سۆسیالیستیی ــێــران دروســــت بـــوو كــە حیزبی ــوودەی ئ ــ تڕێكخراوی ببێتەوە كوردستان دێموكراتی ــران. ــێ ــی ئ ــان ــوردســت ــەتــیــی ئـــەو لـــە ك ئــەیــالو قاسملوو دوكــتــور سیاسەتەكانی بـــەاڵم ڕێبەرایەتیی نوێ سەرەڕای ئەوەی خوازیاری تــوودەی حیزبی لەگه ڵ دۆستانە پێوەندیی ئێران و ئۆردوگای سۆسیالیستی و پێكهێنانی ــوون، ب نیشتمانی یــەكــگــرتــووی بــەرەیــەكــی حیزبە ئەو ڕاگرتنی بەسەربەخۆ مەبەستیان ڕێبەرایەتیی دۆســتــانــەی هەوڵەكانی بــوو. ئەوكاتی حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران بۆ زایینی بیستەم ســەدەی ٧0ی دەیــەی لە حیزبی لەگه ڵ یەكگرتوو ــەرەی ب پێكهێنانی ئــێــران ســــەرەڕای حــەز و مەیلی ــوودەی ــ تئەوكاتی سكرتێری ئەسكەندەری ئیرەجی حیزبی توودەی ئێران بەهۆی كارشكێنییەكنی نورەددینی كیانووری و بە فەرمی نەناسینی وەك ئێران كوردستانی دێموكراتی حیزبی

حیزبەوە ئــەو لەالیەن سەربەخۆ حیزبێكی دەرەنجامێكی نەبوو. بە چوونەدەری دوكتور 19٧٥ جوالی لە كە لەدانیشتنێك كیانووری نوێنەرایەتیی هەیئەتی لەنێوان بێرلین لە )٧(

ئەسكەندەری، )ئیرەج ئێران توودەی حیزبی هەیئەتی لەگه ڵ گەالوێژ( عەلی و كیانووری كوردستانی دێموكراتی حیزبی نوێنەرایەتیی ئێران ) دوكتور قاسملوو، كەریم حیسامی و حەمەدەمینی سیراجی( پێك هاتبوو، بە كردەوە پێوەندییە دۆستانە و مێژووییەكانی ئەوان تێك چوو. ئاستی ئەو ناكۆكییانە گەیشتە ڕادەیەك كە حیزبی توودەی ئێران لە بەیاننامەیەك كە لە ڕۆژنامەی »مردم« ژمارە 36 ـ گەالوێژی چەندین و ــەوە ــرای ك ــاڵو ب و چــاپ ـ 13٥4ئێران خوێندرایەوە، پەیكی ڕادیۆ لە جاریش لە كورد خەباتگێڕانی هاتنەدەری خوازیاری چوونەناو و كوردستان دێموكراتی حیزبی ئەم بوون. ئێران« كرێكاری چینی »حیزبی كارە لەگه ڵ دژكردەوەی ڕێبەرایەتیی حیزبی دێموكراتی كوردستان وناڕەزایەتیی دۆستانە و لۆژیكیانەی ئــەوان بــەرەوڕوو بــۆوە و لە وتارێك لەژێر ناونیشانی »وەاڵمی پەیامێک« كومیتەی ئۆرگانی كوردستان، ڕۆژنامەی لە كــوردســتــان دێــمــوكــراتــی حیزبی نــاوەنــدیــی واڵمیان ،٥4 گەالوێژی ـ 3٧ ژمــارە )ئێران( دانەوە.)8( دژایەتیی كیانووری لەگه ڵ دوكتور كاریگەرییەكی زەمانییەدا بڕگە لەم قاسملوو نەرێنیی لەسەر پێوەندییەكانی حیزبی توودەی ئێران و حیزبی دێموكراتی كوردستانی ئێران ٥٧ ڕێبەندانی شۆڕشی دوای سەردەمی لە بەجێ هێشت. دوكتور كیانووری لە »پرسیار

كــردووە: لــەوە جەختی خۆیدا وەاڵم«ی و »حیزبی توودەی ئێران سەرەڕای هەوڵەكانی هیچكات قاسملوو دوكــتــۆر ســاڵــەی چــەنــد نێوی بە نــاوبــراو لەگه ڵ دانیشتن ئــامــادەی فەرمیی حیزبی دێموكراتی كوردستان لەسەر

مێزی وتووێژ نەبووە.«)9(

سەرچاوەكان:اسناد و دیدگاەها، حزب تودە ایران از .1آغاز پیدایی تا انقالب بهمن 13٥٧. چاپ اول 1360.

ص:66 و 143.و 403 ــەڕە الپـ پێشوو، ســەرچــاوەی .2

.419ــد ــروان ی انـــقـــالب، دو بــیــن در ایــــران .3نی، نشر شانزدهم، چــاپ ٥10 ص ابراهامیان،

تهران 13٥9.كــورتــەمــێــژووی خــەبــات، ســاڵ پەنجا .4بەرگی ئــێــران، كوردستانی دێموكراتی حیزبی یەكەم، الپەڕی ٧٧، جەلیل گادانی، چاپی موكریانی،

هەولێر.ــە بــەشــداریــی ــدا ب ــەك ــەوەی ــوون ــە كــۆب ل .٥هاشم قاسملوو، عەبدولڕەحمان بلووریان، غەنی حــەمــەدەمــیــن مــوعــیــنــی، سلێمان ئــەقــڵــوتــتــوالب، و ئەنجیری سدیق ئیسحاقی، عەبدوڵاڵی ڕاتبی، ـ ئەسعەد خودایاری لە بەهاری 1334ی هەتاوی 19٥٥ی زایینی لە ماڵی سدیق ئەنجیری لە تاران لە پۆلیس نفووزی بە سەرنجدان بە هــات، پێك پێشگرتن بۆ ئێران، تــوودەی حیزبی تەشكیالتی دێموكراتی حیزبی ئەندامانی ئاشكرابوونی لە تــەواوی پچڕاندنی بــڕیــاری ئــێــران، كوردستانی پێوەندییەكانی تەشكیالتیی لەگه ڵ حیزبی توودەی غەنی بــیــرەوەریــیــەكــانــی ئــاڵــەكــۆك، درا. ئــێــران

بلووریان، الپەڕە 1٥٥، ستۆكهۆڵم 199٧. حیسامی، كەریمی بــیــرەوەریــیــەكــانــی .6

بەرگی سێهەم، الپەڕەی 101، ستۆكهۆڵم 1988.

حیسامی، كەریمی بــیــرەوەریــیــەكــانــی .٧بەرگی چوارەم، الپەڕەی 162، ستۆكهۆڵم.

سەرلەنوێ وێــڕای واڵمنامه یەدا لــەم .8بەرەی پێكهێنانی و خەبات لەسەر پێداگرتنەوە و شا دیكتاتۆریی رێژیمی دژی بە یەكگرتوو حیزبی تۆمەتەكانی ــەوەی ــردن ــك ڕەت ــا ــەروەه هئیددیعای لــەگــه ڵ پێوەندیی لــە ئــێــران تـــوودەی بەڵێنی لە دێموكرات حیزبی پاشگەزبوونەوەی نموونە بــۆ حیزب دوو تەشكیالتیی یەكگرتنی كوردستان دێموكراتی حیزبی ئەوەكە هاتووە:« و سیاسیی یەكێتیی و هــاوپــێــوەنــدیــی نــەریــتــی نــاوە، وەال تێكۆشەرەكانی چاالكە تەشكیالتیی دێموكراتی حیزبی بێ ئینسافانەیە. تۆمەتێكی بوونی دروســت یەكەمی ڕۆژی لە كوردستان خۆیەوە، ڕێكخراوێكی سیاسیی سەربەخۆ بووە و هەر لەو كاتەوە بۆ پێكهێنانی بەرەیەكی یەكگرتووی دێموكراتە ڕێكخراوە و حیزب لەنێو نیشتمانی هێزە هاوپێوەندیی و بۆهاوكاریی و ئێرانییەكان نیشتمانییە دژە ئیمپریالیستییەكان و دژی ڕێژیمی

دیكتاتۆریی شا تێ دەكۆشێ .و شتێكە تەشكیالتی و سیاسی یەكگرتنی بەشداریی لە بەرەی یەكگرتوو و هاوكاریی نێوان سیاسی یەكگرتنی دیكەیە. شتێكی حیزب دوو حیزبی ڕێبەرایەتیی لەنێوان كە ڕێكخراوەیی و توودەی ئێران و فیرقەی دێموكراتی ئازەربایجان دروست نیشتمان لە دوور و واڵت لــەدەرەوەی بوو،ناتوانێ ببێتە ئۆلگوو و سەرمەشقێك بۆ حیزب یەكگرتوویی دیكە. دێموكراتەكانی ڕێكخراوە و كە جیاواز حیزبی دوو ڕێكخراوەیی و سیاسی بەرنامە و پێڕەوی جیاوازیان هەیە بەم ئاسانییە نیە و بە ناردنی پەیام و پێشنیار و بەپێی حەز و داواكاریی نابێ . جێبەجێ ڕێبەرێك چەند ویستی و كرێكار چینی حیزبی بــە خــۆی كــە حیزبێك خاوەن دنیابینی زانستیی دەزانێ لە ڕێكخراوەكانی حیزبێكی نەتەوەیی و دێموكرات بۆ پێوەندیی گرتن لە پێڕەوی و دیكە حیزبێكی ڕێبەرایەتیی لەگه ڵ ناوی پاراستنی بە ئامۆژگارییەكانی و بەرنامە ڕێباز لە دوور و نــادروســت كارێكی خــۆیــەوە، حیزبی ڕێبەرانی ماركسیستییە. لێكدانەوەی و دێموكراتی حیزبی ــن دەزان باش ئێران ــوودەی تنیە. دیاریكراو ئێران حیزبی چینێكی كوردستانی قۆناغی لە كە دێموكراتە و نەتەوەیی حیزبێكی و دێموكرات ئێرانێكی بۆ ڕزگاریخوازانە خەبانی نەتەوەییەكانی گەلی كورد مافە بۆ وەدەسهێنانی و چین هەموو نوێنەرانی ئێران، كوردستانی لە لە كوردستانی كۆمەڵگەی دێموكراتەكانی توێژە دەوری خۆی كۆ كردۆتەوە. ئایا حیزبێك كە خۆی بە ماركسیست دەزانێ ، دەتوانێ وەها ڕێكخراوێك ڕێكخراوەكانی لەنێو پێكهاتەیەوە و شێوە بەم حیزبی ناوەندیی كۆمیتەی بكاتەوە؟ جێ خۆیدا توودەی ئێران بەبێ لەبەرچاوگرتنی ئەم راستییە نێوخۆییەكانی ــارە كــاروب لــە دەســتــێــوەردان كــە و ماركسیسم بنەماكانی لەگەڵ دیكە حیزبێكی ڕێبازی سیاسی و ئەخالقیی حیزبێكی دێموكرات و پێشكەوتنخواز یەك ناگرێتەوە، داوای لە هەموو كۆمەڵە و گــرووپ كــردووە كــورد تێكۆشەرانی كوردستانی دێموكراتی حیزبی جۆراوجۆرەكانی ڕێنوێنییەكانی و سیاسی بەرنامەی بەپێی ئێران و دابڕێژنەوە ئێران، توودەی حیزبی تەشكیالتی ئێران تــوودەی حیزبی ناوەندی لەگەڵ پێوەندیی بگرن.«... ئێمە چاالكیی تەواوی حیزب و ڕێكخراوە بە ئــێــران كوردستانی لــە پێشكەوتنخوازەكان لە دەســتــێــوەردان ــەاڵم ب دەزانــیــن ڕەوا كارێكی كاروباری نێوخۆیی حیزبی دێموكراتی كوردستانی نادۆستانە و خراپكارانە كردەوەیەكی بە ئێران لەقەڵەم دەدەین. مافی خۆمانە لە ڕێبەرانی حیزبی توودەی ئێران بپرسین ئێوە كە خۆتان بە حیزبی چینی كرێكاری ئێران دەزانن، بۆ لە كوردستان بە نێوی حیزبی توودەی ئێران، ڕێكخراوی سیاسیی لە داوا بۆچی و ناكەن دروست كرێكاری چینی دێموكرات و نەتەوەیی حیزبێكی ڕێكخراوەكانی دەكەن دەست لە حیزبی خۆیان هەڵگرن، بەرنامە حیزبی نێو بێنە و بنێن وەال خۆیان پێڕەوی و ڕێبەرایەتیی داواكـــاریـــی ئــایــا ــێــران؟ ئ تـــوودەی حیزبی توودەی ئێران لە خەباتكارانی گەلی كورد دێموكراتی حیزبی ڕێكخراوەكانی پێكهێنانی بۆ حیزبی ڕێكخراوەكانی نــەك ئێران كوردستانی نیە ئەم ڕاستیە نیشاندەری ئێران خۆی توودەی ئێران كوردستانی خەڵكی لەنێو ئێمە حیزبی كە حیزبی كورد گەلی تێكۆشەوانی و خۆشەویستە دێموكراتی كوردستانی ئێران بە حیزبی پێشڕەوی

كوردستانی ئێران دەزانن؟ )سەرچاوەی كوردی(ــی و ــاســخ، مــســائــل داخــل پــرســش و پ .9

خارجی انقالب ایران شمارە 9)19(،ص٧6.

حیزبی توودەی ئێران و بزووتنەوەی نەتەوەیی كورد لە ئێران دا

پێناو بەرگری لە نەریت و زەبروەشاندن لە مۆدرنیتە دەخاتە گەڕ.

ــردەوەی ــ نــاڕەزایــەتــی گــرژ و دژکــدو تــیــژی واڵتـــانـــی ئــیــســالمــی کە ــون تتەنانەت ئەزموونی بەهاری ئیسالمیشی تیپەڕاندوە ، لەبەرابەر باڵوبوونەی فیلمی )بێ تاوانی موسڵمانان( داو هێرش کردنە سەر باڵوێزخانەی واڵتانی رۆژئاوایی کردنە دەستدرێژی ئەزێت و ئــازارو و باڵوێزخانەکانیان و دیپلۆمات و ســەر بەزەییانەی بێ کوشتنی دا کۆتایی لە خۆکوژی، هێرشی تەقینەوەو ــەوان، ئباشترین سیبتامبر 11ی هێرشی کە مەشروب ئاگرتێبەردانی نموونەیەتی، کوشتنی بڕیاری دەرکردنی فرۆشی و و... روشـــدی سەلمان وەک کەسانی ناهەماهەنگی رادەی کە نموونەیەکن کۆمەاڵیەتی گۆڕانی پێنەگەیشتوویی و لە رۆژهەاڵتییەکان کۆمەڵگە زۆربــەی

سەر بەستێنی نەریت دەردەخا و بە بێ و جیهانی نوێی نه زمی خــۆی، نەزمی تەنانه ت داهاتووی دیموکراسیخوازیش

دەخاتە مەترسی یەوە.و ســیــاســی ئیسالمی دەســـەاڵتـــی رۆژهەاڵتی واڵتانی و نەریتی بەریانی بە ئامادەکردنی هێزەکانیان لە بەرامبەر فەرهەنگی رۆژئاوا، بە ناوی داکۆکی لە ئایدێنتیتی و فەرهەنگی ئیسالمی و کەڵک و نەریتی پاگەندەی پڕو لە وەرگرتن شێواندنی ئەندێشە دژە رۆژئاواییەکان بە مۆرکی دوژمنانی ئایین و کافران و... ژێر لە واڵت پوتانسییەلەکانی و هێز رێگەی دەخەنە فیدایی سەبازو نــاوی

بەرگری لە بەرژەوەندییەکانی خۆیان.پێکهاتەی هـــۆی ــە ب ــان ــوردســت کبە سەرنجدانی بــە و خــۆی ئەتنیکی ئەزمونی نەبوونی گرینگ فاکتەرەی ستره کچه ری و سیستم لــە پێویست لە هەمیشە ــێ دەبـ حـــکـــوومـــەت داری، ــی کــۆمــەاڵیــەتــی و ــۆڕان هــەلــومــەرجــی گبێتەوەو دامەزراندنی نەزمی نوێ ورد ــدنــی دامــەزران بــۆ هـــەوڵ ئێستاوە لــە زیاتر کۆمەاڵیەتی ـ سیاسی پێوەندی کــوردی کۆمەڵگەی لــە تــر لۆژیکی و ئایین ــاکــتــەری ف هـــەروەهـــا و بـــدرێ کە پــوتــانــســیــیــەلــێــک وەک )نـــەریـــت( تــوانــای پــەرەپــێــدان و بــاڵوکــردنــەوەی کۆمەاڵیەتی گــۆڕانــی دوای کەشی لە دەسەاڵتی دامــەزرانــدنــی کوردستان و مافی دیاریکردنی چارەنووسی کوردی بــه ده ســتــی خــۆی هــەیــە و رەنــگــە بە بەستێنی و پێوەندی نەبوونی هــۆی بە ببێ کوردستانیش دروست، سازی گۆڕەپانی گەشەو پێگەیشتنی بەریانییە سیاسیی و ــە ــ رەوت نــەریــتــی ئــایــیــنــی و لە زۆره ماوەیەکی کە خەڵکێک یــان خۆیان دڵخوازی ئایینی حکوومەتێکی

بێبەش بوون.

درێژەی:

قەیرانی‌سیاسی‌و‌بارودۆخی‌نوێی‌گۆڕانە‌سیاسی‌

ـــ‌کۆمەاڵیەتی‌یەکان

کوردستان‌بە‌هۆی‌پێکهاتەی‌‌ئەتنیکی‌خۆی‌و‌بە‌سەرنجدانی‌نەبوونی‌ گرینگ‌ فاکتەرەی‌ بە‌سیستم‌ لە‌ پێویست‌ ئەزمونی‌حکوومەت‌داری،‌ ستره‌کچه‌ری‌ و‌هەلومەرجی‌ لە‌ هەمیشە‌ دەبێ‌ــی‌و‌ ــ ــەت ــ ــەاڵی ــ ــۆم ــ گـــــۆڕانـــــی‌کورد‌ نوێ‌ نەزمی‌ دامەزراندنی‌بۆ‌ ئێستاوە‌هەوڵ‌ لە‌ بێتەوەو‌سیاسی‌ پێوەندی‌ دامەزراندنی‌ـ‌کۆمەاڵیەتی‌زیاتر‌و‌لۆژیکی‌تر‌لە‌کۆمەڵگەی‌کوردی‌بدرێ

سیاسی ـــــ مێژوویی

رۆژنامەی12 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

عه لی بداغی

حـــــــه ســـــــه ن ڕووحـــــــــانـــــــــی لـــه کۆماریی ــه رۆک سـ هــه ڵــبــژاردنــه کــانــی ــان و نــاوچــه ــوردســت ــه ک ســاڵــی 92 لــه ی ئــێــران ــک پــه راوێــزخــراوه کــانــی دیخۆی بۆ ده نگده رانی ده نگی زۆرترین ــرده وه کــه بــێــگــومــان یــه کــێــک له ــۆکـ کـهۆکاره کانی ئه گه ر له الیه ک پێشوازیی و ــکــی کـــوردســـتـــان بۆ ئـــامـــاده یـــی خــه ڵهه رچه شنه گۆڕانێک له پێناو کرانه وه ی سیاسی بوو، هۆیه کی دیکه شی بۆ ئه و ڕووحانی که ده گه ڕاوه به ڵێنانه واده و نه ته وه یی و مــه ده نــی و مافه ــواری ب له

کۆمه اڵیه تییه کانی خه ڵکدا ده یدان.ــه ــان ــن ــێ ــه ڵ ب واده و ــه ــ ل یـــه کـــێـــک جێبه جێکردنی مافی خوێندن به زمانی خوێندن قۆناغه کانی هه موو له دایکی بوو، ئه و به ڵێنییه له به یاننامه ی ژماره 3 ی ڕووحانی و له به یاننامه ی نه ته وه کان ــه ومــه کــان(، دیـــن و ئــایــیــنــزاکــان دا به )ق

تۆخی ڕه نگی دابۆوه .حه سه ن ڕووحانی دوای بردنه وه ی ــبــژاردنــه کــانــی ســـه رۆک گــــره وی هــه ڵکۆماری به دیاریکردنی عه لی یونسی، کاروباری بۆ یاریده ده ری خۆی وه ک ــنــی و نـــه تـــه وه یـــی و ــی ــای کــه مــایــه تــیــیــه ئدڵی له تروسکاییه ی ئــه و ئایینزاکان ــرت که ــ ــدا ڕاگ ــان ــه وه ک ــه ت ــواداری ن ــیـ هـجێبه جێکردنی ئــه مــجــاره یــان ــرێ ده کـ 19 و 1٥ پشتگوێ خـــراوی ئه سڵی تینێکی واڵت بنه ڕه تیی قــانــوونــی ی بخرێته ســاڵ 3٥ دوای تــێ بــگــه رێ و ڕۆژه ڤــی کــاری ده وڵــه تــه وه . بــه اڵم له و یونسی عه لی نووسینێکی دواییانه دا له سه ر خۆی فه یسبووکیی په یجی له بابه تی خوێندن یان ڕێگری له خوێندن به زمانی دایکی ئه و باسه ی به الیه کی

دیکه دا خسته وه .یونسی ده ڵێ »هه ندێ الیه ن له نێو نایانه وێ و جۆرێک هیچ به ده سه اڵتدا ــه زمــانــی ــه خــوێــنــدن ب نــایــه ڵــن بـــاس لغه یره زمانێکی بــه خوێندن دایــکــی و

له الیه نیش هه ندێک بــکــرێ، فــارســی فارسدا غه یره دیکه ی نه ته وه کانی نێو ــه و بــابــه تــه کــه زۆریـــش له لــه ســه ر ئده کــه ن و پێداگری نییه ئه وله وییه ت دا ــه ت و دزگای ده وڵ بۆ ئــه وه ش کێشه ی

جێبه جێکاری واڵت دروست کردوه .«له پێوه ندی له گه ڵ ئه و دوابۆچوون و قسانه ی یونسی، یاریده ده ری سه رۆک ئتینیک و کاروباری بۆ ئێران کۆماری پێویسته ئێران ئایینییه کانی که مایه تییه

چه ند سه رنجێک بێنمه به رباس:یه که م ئه وه ی جیا له وه ی به ڕوونی ــاکــه ن کــێــن ئـــه و کــه س و ــه وه ن بـــاس لـالیه نانه وه ک جن و بیسمیلال له خوێندن

به زمانی دایکی بۆ نه ته وه نافارسه کان ــه اڵم مـــادام ئــه وه ی ده ســڵــه مــێــنــه وه ، بـماوه ی زیاتر له 3٥ ساڵه ده سه اڵت ئه و له ئێران خه ڵکی زۆریــنــه ی له مافه ی ئیڕاده و به ئه وه کردوه ، خه ڵک زه وت بڕیاری هه موو حاکمییه ت داده نێن، نه ک به شێک له حاکمییه ت و هیچ الیه نێک له نێو حاکمییه تدا ناتوانێ خۆی له و تاوانه

بدزێته وه .ــه م ئـــه وه ی بــه ســه رنــجــدان ــ دووهبه ڵێنی واده و ــه ر هـ ــه ک نـ ــه ک ــه وه ــ بــه زمــانــی جــێــبــه جــێــکــردنــی خــوێــنــدن بدایکی، به ڵکوو واده و به ڵێنه کانی دیکه ی

بانگه شه کانی کاتی له کۆمار سه رۆک هه ڵبژاراردن له مه ڕ کرانه وه ی سیاسی و کوردستان و ئابووریی بووژاندنه وه ی ــی ئــه مــنــیــه تــی له ــن ــی ــه وه ی ڕوان ــن ســڕیبێبه شیی دی و نه هاتوونه کوردستان سیاسی و مافه له کوردستان خه ڵکی مه ده نییه کانیان هه ر وه ک جارانه و وه ک چۆن بینیمان که سیاسه تی سه رکه وت و ئێعدامی به ند و بگره و ــگ و ــروزه ن زه بوه ک هــه ر ــورد ک سیاسیی چاالکانی پێشوو له کوردستان له بڕه و دایه ، ده بێ چیدی نابێ که بزانن ئــه وه جه نابتان خه ڵکی بکه ن، خه ڵک چــاوی له خــۆڵ ــتــارو بڕیارو ئــاکــارو ڕه ف کــوردســتــان

کرده وه کانتان ده بینێ، نه ک قسه ی سه ر پرسی گوتارده رمانیش به ــان و؛ زارتـخه ڵک له کوردستان و ئێران چاره سه ر

نابن.به اڵم له و به شه ش دا که ده فه رموون! کـــه »خـــوێـــنـــدن بـــه زمـــانـــی دایــکــی و له ــه ن الی کــه س و کۆمه ڵێک پێداگریی سه ر ئه و داوایه که له ئێستادا زۆریش له ئه وله وییه تدا نییه «، له و باره وه ئه من ئه گه ر که ده که م جه نابتان له پرسیار ئه و بابه ت وداوایه له ئه وله وییه تی داوا سه ره کییه کانی خه ڵکی کوردستان نییه ، ئاغای حه سه ن ڕووحانی له به رچی له

سه رۆک هه ڵبژاردنه کانی بانگه شه کانی کۆماریدا به یاننامه ی ژماره 3 ی تایبه ت که مایه تییه ئیتینیک و مــافــه کــانــی بــه سه نه دێک به ڵگه و وه ک ئاینییه کانی بــاڵو کـــرده وه ؟ چۆنه ئــه و کــات ئــه وه خه ڵکی داوای ویست و ئه وله وییه تی کــوردســتــان بـــوو، بــۆیــه ش لــه به ندی ــی و ــه ڕوون ب زۆر بــه یــانــنــامــه کــه دا 4ی ئامانجی کــه هێنابووتان ــاوی ڕاشــکی 1٥ ئه سڵی جێبه جێکردنی ده وڵــه ت به خوێندن واڵت و بنه ڕه تیی قانوونی نه ته وه کانی هه موو بۆ دایکی زمانی نه ته وه کانی عه ڕه ب و ئــازه ری و کورد، دیکه یه ، ئێستا چۆنه که دوای ڕاکێشانی

ــه بــه تــه مــای ــکــه ی ک ــه و خــه ڵ ــی ئـ ــگ ده نوه دیهاتنی ئه و ماف و داوا سه ره کییانه سه رخست، هه ڵبژاردنه کاندا له ئێوه ی ــاڕه واو ن داوای بوونه ئه وانه هه موو

زێده خوازی؟ له کـــورد خه ڵكی یونسی ئــاغــای ــه ری ده وروبـ کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی ده بینن ده بینن، ناوچه که دا له خۆیان باکووری کوردستان له که کورده کان خۆیان بۆ گرتنه ده ستی پۆستی سه رۆک ــووه ، ده بــیــنــن کــه له ــااڵوتـ ــاری پـ ــۆم کخۆراوای کوردستان به دروستکردنی هه ڵبژاردنه کانی بایکۆتی کانتۆنه کان و

ناوچه کانی خۆیان کۆماری ســه رۆک ــوه ده بــــه ن، ده بــیــنــن که ــه ڕێ ــان ب خــۆیتا هه نگاوی چه ند بــاشــوور له کــورد سه ربه خۆیی ماوه ، ئه دی ئێوه له چی ڕا دایــک، زمانی به خوێندن وایــه پێتان که س و هه ر مافی وه ک سه ره تاییترین بــۆ کوردستان ئــێــران لــه نــه تــه وه یــه ک نــه ک ســـه ره تـــایـــی داوا لـــه بــه شــێــک

سه ره کییه کانیشی نییه ؟ هه ڵبژاردنی هه رچی له نییه ئه وه مه جلیس، نوێنه رایه تیی بۆ واڵتــه ئه و ــاری و شـــووڕاکـــانـــی ــ ــۆم ــ ســـــه رۆک کــم و ــه کــه م دروشـ ــارو گــونــده کــانــه ی شـئه و بۆ کارکردن کاندیداکان به ڵێنیی گوندی شــارو نییه ئــه وه مه به سته یه ، فــێــرگــه ی زمانی ــه مــاوه ن کــوردســتــان ــرێ و پــیــرو مــنــداڵ و ــه ن کـــوردی لــێ دانکوڕو کاڵ خۆویستانه له و کالسانه دا بۆ فێربوونی خوێندنه وه و نووسینی زمانی ئێستا نه که ن، تێدا به شدارییان خۆیان چۆنه و به چی ڕا ئێوه ده ڵێن ئه وه داوای کوردستان خه ڵکی گرینگی سه ره کی و نییه و پێداگری چاالکان و هه ڵسووڕاوانی له سه ر نه ته وه کان سیاسی و مه ده نیی

ئه و داوایه السارییه ؟یاریده ده ری ئاغای که بڵێین ماوه به شیک دایک زمانی کۆمار! ســه رۆک له شوناسی نه ته وه یی و کلتووری هه ر شوناس و خه ڵک نــه تــه وه یــه کــه ، ــا ک و تبه خوێندن ده وێ؛ خۆیان هۆوییه تی زمانی دایک مافی سه ره کی، سه ره تایی و ئه ویش تاکێکه ، هه ر ئه مالوئه والی بێ له واڵت و نیشتمانی خۆی، ئه وه مافه و هیچ که س و الیه نێک بۆی نییه ئه و مافه

له ئه وی دی زه وت کا. ئـــاغـــای یـــونـــســـی! جــیــا لــــه وه ی خـــوێـــنـــدن بـــه زمـــانـــی دایـــــک مــافــی مافێکی ــه مــڕۆدا ل به ڵكوو ســروشــتــی، ته نانه ت سیاسیشه و کــۆمــه اڵیــه تــی و یونسکۆ ــی ــان ــدکــراوه ک ــه ســن پ بــه پــێــی ده وڵه ته کان که ئێرانیش یه ک له واڵتانی زمانه کان پاراستنی به پێبه ند ئه ندامه ، کلتووری و سیاسی و میراتێکی وه ک ئه وه پێ خوێندن و کۆمه اڵیه تی کراون و به کارهێنان و به ره سمی ناسینی زمانه

که ده توانێ له شااڵوی نه مان بیپارێزێ.ئاغای یاریده ده ری سه رۆک کۆمار! سیاسه تی نابێ که بزانن ده بــێ ئێوه وه دیهاتنی له خۆتان ڕێگریی حاشاو خه ڵک سه ره کییه کانی مافه له یه کێک بابه ت و ئه وه که بده نه وه پاساو به وه ئــه وه نییه ، خــه ڵــک ســه ره کــیــی داوای ــک کـــردنـــه وه و ــاوی خــه ڵ ــ ــۆڵ لـــه چ خـوه رناگرێ، ئێوه زمانی له ئه وه که س ئێستاکه ئــێــوه دڵـــی ــازی ــی ن چــونــکــی ئه وه یه پرسیار به اڵم ده یزانن. هه موو

چه وت تێگه یشتن و هه ڵه که نگێ تا که ــێ هـــه روا ــ ــوه ده ب ــێ بـــیـــرکـــردنـــه وه ی ئفره زمانی بوونی که هه بێ درێـــژه ی هه ڕه شه نه ک فره نه ته وه دا واڵتێکی له نه بوه و واڵته ئه و ته واوه تیی سه ر بۆ نییه ، بگره ده رفه ت و بوارو به ستێنێکی له بار بۆ تێکه اڵویی زمانی و کلتوورییه ، به پێچه وانه و بگره سووربوون له سه ر سه پاندنی زمانێکی تایبه ت و فارساندنی بیری کوردی، زمانی کوردی، شوناسی مه ترسییه کانی ده تــوانــێ که کوردییه لێکترازان و هه ڕه شه بۆ ئه و ته واویه تییه

دروست بکا؟

ئاره ش لورستانیو: ئاڵه شین

ــری ــی ــگ ــام گــــەورەتــــریــــن کـــێـــشـــەی ســەقدێموکراسی لە رۆژهەاڵت، رووبەرووبوونەوەی بەناوی کە سیاسییە ئیسالمی رۆژئاواچێتی و

بەربەرەکانی مودێرنیتە لە ئارا دایە.بەهاری ســووریــە، نەتەوەکانی راپەرینی بــنــئــاژۆخــوازه گــرووپــه یاخیگه ریی ــی، عــەرەببه مه یل عــێــراق و رووداوەکــانــی ئایینییه کان، رووبـــەرووی رۆژهـــەاڵت کۆمەاڵیەتی گۆڕانی مــلــمــالنــێ و، بـــەرژەوەنـــدیـــخـــوازی زلــهــیــزەکــان سەرنجدان بە کۆمەاڵیەتی گۆڕانی بووەتەوەو سیاسییه کانی زانستییە فاکتورە گرینگترین بە ــەوراز و نەشێوی ــ ــە ه ل پــڕ ــەی ــ ــۆی، رەوگ خـفاکتۆرەکانی گۆڕانی گرینگترین دەپێوێ. خۆی حەشیمەتی، ــژەی رێـ لــە بریتین کــۆمــەاڵیــەتــی تەکنیک یا تکنۆلۆژی، پاشخانی ئابووری، بایه خە ــارادۆکــس و پ ئــایــدیــۆلــۆژی و فەرهەنگییەکان،

ناکۆکییە سیاسی ـ کۆمەاڵیەتییەکان.ئەتنیکی فرەچەشنی حەشیمەت و ــژەی رێزیادبوونی کــارو دابەشینی فاکتەری هەمیشە حــەشــیــمــەت و مــەدەنــیــن. بــە ســەرنــجــدان بە بەربەرینی جۆراو جۆری حەشیمەت لە واڵتانی رۆژهەاڵتی، دابە شینی کار هه میشه جۆراوجۆر بووەو ئەم دابەشینەی کار، بنەمایی دابەشکردنی ناوچە جۆراو جۆرەکانی لە دەسەاڵت و سامان نەریت زاڵ بێ، ئەگەر لەبەرچاو دەگرێ. واڵت و دارزاو سیستمیکی نەریتییەکان، پێوەندییە نادادپەروەری نادیموکرات بڕەو پێدەداو پێوەرو

ــە سەر بــنــەمــای دادپــــــەروەری کــۆمــەاڵیــەتــی لچوارچێوەیەکی لە نەریتی، خانەدانی بنچینەی ســەقــت و پــاشــڤــەڕۆیــی دادەمـــــەزرێ کــە مافی دڵخوازی قازانجی بەرژەوەندی و فیدای مرۆڤ نەریت دەکاو، ره وشتی مه ده نیش که به رهه می سیاسی-کۆمه اڵیه تی حه شیمه ته ، ده بێته قوربانی داوه شاوەکانی نۆێ پێناسەکراوو پێوه ندییه گرنگی حەشیمەتی و کردنی یەکدەست نەریت. واڵتیک، نەتەوەکانی وجودی بوون و بە نەدان یەکێکی دیکە لە کەم و کوری و نایەکسانی یەکانی حکوومەتی نەریتی یه ؛ کە هەوڵ دەدا یەکیه تی و یەک چــوارچــێــوەی لە واڵتــەکــەی یەکپارچەیی بەرژەوەندیی ئاراستەی بە نەتەوەو ـ دەوڵەت و قازانجی خۆی بەکار بێنێ. ئەو حکوومەتانەی وەک حکوومەتی کۆماری ئیسالمی کە لە سەر ڕێبارو و نــەریــت بــه بــرەو ئیسالمی بنەمای پرۆسەی به ده دا، خۆی دڵخوازی ئایدۆلۆژی ــەک دەوڵـــەت ـ نــەتــەوە تێری نــەخــواردوە و یچەمکی ئۆمەتی وەک بازنەی تەسکی گەمارۆی و، دێنێ بەکار حەشیمەت کردنەوەی کۆجێیی لەم فۆرمەدا دابەشێنی کارو کەڵەکەی رەوشت میلەتێکی بەهێزکردنی ئــاراســتــەی دەکــرێــتــە

یەکگرتوو. دوای فاکتەری وەک تکنۆلۆژی تەکنیک و ــاری گـــەشـــەو تــەڤــگــەری ــاقـ حــەشــیــمــەت بـــە ئـبایه خ ساالری دیموکراسی و به ره و حەشیمەت ــەت ـ ــ لــە سیستمی تــاک دەوڵ هــەنــگــاو دەنـــێ، ــەک هەر نــەتــەوەیــی یــا ئــۆمــەتــی یــەکــگــرتــوو، نوەک بەڵکوو پێشەنگ، فاکتەریکی نەبووەتە هۆکاری کۆنترۆڵی حەشیمەت و ئامرازی گوشار پێناو لە بۆ سەر چین و توێژە جیاوازی خەڵک پاراستنی سیستمی نەریتی زاڵ بە کار هاتوەو هەموو داهێنان و نوێکاری یەک لە بیاڤە سیاسی، ستره کچەری تەنیا زانستی یه کان کۆمەاڵیەتی،

پاوانخوازی نەریتی زاڵی بە هێز کردوە.

ژێرخانی ئابووری وەک دیاریکه ری سنووری تەکنیک و تکنۆلۆژی لە پێناو شوێندانان لە سەر دامەزراندنی کۆتاییشی ئامانجی و حەشیمەت تەنیا دادپەروەرییە، و کۆمەاڵیەتی خۆشبژیوی لەو بیاوڤانە دا دەجوڵێ کە سیستمی دەسەاڵتدار نێوانەش دا سروشتی یە لەم و کردوە پێناسەی دەلــوێ جێگەیەی ئــەو تا کۆمەاڵیەتی گۆڕانی بە دواوین لێیان فاکتەرانەی ئەو کۆنترۆڵی بە ئاقاری مەوجودییەت و سەقامگیری نەریتی زال

دا بچێ.

یــەکــەی کــۆمــەاڵیــەتــیــیــەکــان وەک بــایــه خــە ــان و راکــێــشــانــی بـــەشـــداری هێزە ــ ــه خ دان ــای بفاکتەری سێ راستەوخۆ کە کۆمه اڵیەتییەکان بایه خە ــەم ئ و، ســەری لــە کــاریــگــەرن پێشتر سەر دەکــەنــە کــاریــگــەریــی کۆمەاڵیەتییانەش فاکتۆرەکانی پێشتر. بایه خە کۆمەاڵیەتییەکانیش فاکته رەکانی بوونی کانالیزە بە سەرنجدان بە حەشیمەت، تەکنیک و ژێرخانی ئابووری لە پێناو ویستی سیستمی زاڵ، لە سەر هەمان بەستێنی پێداویستی یە بیچم دەگرێ و سروشتیشە هەر هێزێکی تاکە کەسی و کۆمەاڵیەتی بە پێچەوانەی

بنێ، وەک دژە بەرمەبەستەکان هەنگاو بایه خە ــدار بە ــورم ده نــاســرێ و سیستمی دەســەاڵت نهەوڵ گوشار ئامرازەکانی لە وەرگرتن کەڵک

دەدا کاریگەرییە نادڵخوازەکانی بەتاڵ بکاتەوە.فــاکــتــەرەی پێنجەمین وەک ئــایــدیــۆلــۆژی سەرنجدان بــە کۆمەاڵیەتی گــۆڕانــی گرینگی و پــرۆگــرام وەک خــۆی تایبەتمەندییەکانی بە پیوەندیەکانی لۆژیکی سیستمی زاڵ، رێکخەری چـــوار فــاکــتــەرەکــەی پــێــشــووە و راگــەیــەنــەرو بە ئایدۆلۆژی کۆمەڵگەدا. لە جێبەجێکارییانە

هــێــزی دەســـەاڵتـــدار، بــە چه شنی ســەرنــجــدان ئەو ئایدۆلۆژی و دەســەاڵت نێوانی پێوەندی رێگەچارانەی دەیخاتەروو و گرەنتی نێوەرۆکی ــا الوازی ــی ی ــەردەوامـ ــودی ئــایــدۆلــۆژی، بـ خـ

دەسەاڵتە.کاریگەری فاکتەری دوایین و شەشه مین گۆڕانی کۆمەاڵیەتی، پارادۆکس و ناکۆکییەکانن. ناهەماهەنگی کۆمەڵە پارادۆکسەکان؛ دژایەتی یان و، واڵتــیــک خەڵکی نــاڕەزایــەتــیــیــەکــانــی و کۆمەڵە ناهاوئاهەنگی و ناکۆکی یەکانی نێوخۆی سترەکچەرەی هێزی زاڵن، کە دەبنە هۆی سستی

پێوەندیی و حکوومەتی و پێکهاتەی الوازی و رەوت و لۆژیکی نێوان پێنج فاکتەرەکەی پێشتر دەفەوتێنی. لەم قۆناخەدا دژایەتییەکان بە گشتی پێویستی ــەوەو ــت ــەوێ دەک لــێ تــونــدوتــیــژی یــان گۆڕانی کۆمەاڵیەتی و گۆڕینی سیستم و میتۆدی

نۆیی سیاسی ـ کۆمەاڵیەتی خۆلێنەبوێر دەبێ.ده بــێ و خێرا کۆمەاڵیەتی گــۆڕانــی کاتێک حکوومەتی سیستمی هــەمــوو لێکهەڵوەشانی بکەوێتەوە، لێ بنەماییەکانی کچەرە سترە و بەستێنی ــوارو بـ ئــەگــەر دەداو روو شـــۆڕش لە تێپەڕین هەلومەرجی و گۆرانکارییەکان قۆناخی خواروو بە بەرەو نێوەڕاست وتەنانەت بااڵ دابین نەکرێ، قەیرانی سیاسی ـ کۆمەاڵیەتی مــه ره ج و هــەره ج و ــارای ئ هاتنه ــواری ب ئارایی

شەڕی نێوخۆی شاراوەو نهێنی دەڕه خسێنێ.هــەمــوو کــۆمــەڵــگــەیــەک بــە ســەرنــجــدان بە دامەزراندنی خــۆی و گۆڕانی چەشنی ــۆرم و فســیــســتــمــی نـــــوێ، تـــێـــچـــووی کـــۆمـــەاڵیـــەتـــی، دەدا. فەرهەنگی و سیاسی ئابووری، رەوانــی، زاڵبوونی و عــەرەبــی بــەهــاری ئەزمونەکانی بیروڕاو بەسەر سیاسی ئیسالمی دەســەاڵتــی سیستمی حکوومەتی هەندێک واڵتانی عه ره بی و و هێژمۆنی زۆربه یان نێوه ڕاست رۆژهه اڵتی سه قامگیریی دەسەاڵتی ئایین و یان باشتر بڵێین دەسەاڵتی نەریتی لێکەوتۆتەوە، کە بەسەرنجدان فاکتەرەکانی نــاڕوونــی و لێکهەڵنەاڵواردن بە ــی فــۆرمــی ــوون ــەب ــی و ن ــەت ــەاڵی ــۆم گـــۆڕانـــی کگــۆڕان، هۆکارەکانی دێموکراتیکی مودێرین و پێشخستنی بەستێنی خەڵک و کۆمەڵگە وزەی رۆژئاوایی دژە بەرەی و ناپێوێ پێشکەوتن و و داکۆکییەکەری بایەخه نەریتی ـ مەزهەبییەکان و نالۆژیکییانە، کەش توندوتیژو بە شێوەیەکی لە کۆمەڵگە هزری یەکانی و مــاددی سەرچاوە

زمان وه ک شوناس و پێناسی نه ته وه یی و، وه ک ماف و داوا

] کورته سه رنجێک له سه ر هه ڵوێستی عه لی یونسی له سه ر خوێندن یان نه خوێندن به زمانی دایک [

قەیرانی سیاسی و بارودۆخی نوێی گۆڕانە سیاسی ـ کۆمەاڵیەتی یەکان

ل 13

سه‌رۆک‌ یاریده‌ده‌ری‌ ئاغای‌که‌‌ بزانن‌ ــێ‌ ده‌ب ئێوه‌‌ کــۆمــار!‌نابێ‌سیاسه‌تی‌حاشاو‌ڕێگریی‌یه‌کێک‌ وه‌دیهاتنی‌ له‌‌ خۆتان‌له‌‌مافه‌‌سه‌ره‌کییه‌کانی‌خه‌ڵک‌ئه‌وه‌‌ که‌‌ بده‌نه‌وه‌‌ به‌وه‌‌پاساو‌بابه‌ت‌و‌داوای‌سه‌ره‌کیی‌خه‌ڵک‌چــاوی‌ لــه‌‌ خــۆڵ‌ ئـــه‌وه‌‌ نییه‌،‌خه‌ڵک‌کردنه‌وه‌و‌که‌س‌ئه‌وه‌‌له‌‌زمانی‌ئێوه‌‌وه‌رناگرێ،‌چونکی‌ئێستاکه‌‌ ــێــوه‌‌ ئ دڵـــی‌ ــازی‌ ــی ن

هه‌موو‌ده‌یزانن

سیاسی

رۆژنامەی11 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

بە قەڵەمی کریس کۆچێرا

ــۆ بـــاس لــه ســه ر ــور قــاســمــلــوو ب ــت دوكــه ڵ ــه گ ــورد لـ ــ ــی گـــه لـــی كـ ــ ــان ــ ــوازه ك ــ داخدیتنه وه ی ئیسالمی و كۆماری نوێنه رانی كێشه ی بۆ ئاشتیخوازانه رێگاچاره یه كی كورد له ڕۆژهەالتی كوردستان ، چووبووه ڤییه ن. ئه و قسانه ش كه له و چاوپێكه وتنه دا بوون. پێوه ندی یه دا له و هه ر كردبوونی ، به اڵم ئه وانه ی به ناوی نوێنه رانی كۆماری دوكتور له گه ڵ وتووێژ بۆ ئیسالمییەوە نیازێكی هاتبوون، هاوڕێیانی قاسملوو و

دیكه یان هه بوو:

كوشتنی بۆ وتووێژ بۆ نەک ئه وان پەیامهەڵگری ئاشتی هاتبوون.

فه رانسه یی رۆژنـــامـــه ی خــۆی کــاتــی 1998 ــه ی ــوی ژان 1ی رۆژی »لــۆمــۆنــد« له كۆچێرا كــریــس قه ڵه می بــه وتــارێــكــی قسه كانی ــه واری ــ نـ نــێــوه رۆكــی بــــاره ی رێژیمی ــی ــاردراوان ن قاسملوو و دوكــتــور باڵو دا، ڤییه ن چاوپێكه وتنی لــه ئــێــران له ژمــاره كـــرده وه . گۆڤاری »آ رش«یـــش ئه م فارسیی وه گــێــڕدراوی خــۆی دا 6٥ی ــه م هــۆیــه وه كه ــاره ی بـــاڵوكـــرده وه . ب ــ وتد.قاسملوو کەسایەتیی هۆگرانی له زۆر حەز دەکەن بزانن لەم دانیشتنە خوێناوییە دا چ قسە و باسێک لە نیوان د.قاسملوو و گــۆڕێ، هاتوونە تیرۆریست ــی ــاردراوان نــەم راپــۆرتــەی ــێـــردراوی کــوردیــی ئ وەرگـــەی شەهید ــە 2٥ ســاڵ ل کــۆچــێــرا کــریــس باڵو دیکە دا، جارێکی ڕێبەرە ئەو بوونی

دەکەینەوە.عه بدوڵڕه حمان ،1989 ژوئیه ی 13ی دێمۆكراتی حیزبی سكرتێری قاسملوو گولله دوو هــۆی به ئــێــران، كوردستانی كه سی دوو كه وتبوو،له گه ڵ وه ســه ری كه دیكه له هاوڕێیانی ، له ئاپارتومانێكی شاری ڤییەن دا، كوژرا. ئه و كاته ، ده ساڵ بوو كه شه ڕ له نێوان ئه رته شی تاران و پێشمه رگه كــورده كــان دا درێـــژه ی هــه بــوو. به دوای 1988 و دیسامبری له چاوپێكه وتن یه كه م ژانویه ی 1989دا، قاسملوو سه ر له نوێ ئه و چاوپێكه وتنانه ی له گه ڵ نوێنه رانی ]رێژیمی [ ــران ده ســـت پـــێ كـــرده وه . یــه كــێــك لــه م ــێ ئنوێنه رانه محه ممه د جه عفه ر سه حراڕوودی ، )نێوخۆیی ( ئیتالعاتی ســه رۆكــی جێگری پاسدارانی شۆرش له كوردستان بوو، كه

له ته قه كردنه كه دا بۆخۆشی بریندار بوو.ــه كــێــك له ــه ی ــه لـ ــراڕوودی كـ ــ ــه حـ ــ سـلــه الیــه ن خــســتــبــوویــان، نه خۆشخانه كان چوونه ئــیــجــازه ی ئــوتــریــشــه وه پۆلیسی توانیی ــێ درا و ــ پ نــه خــۆشــخــانــه ی لــه ده ر له ناوبراو ببا. ئێران سه فاره تی بۆ په نا ــه وت. وه ده رك ئوتریش له ژووئیه دا 22ی به ئێرانی دیكه ی پارێزه ر)ئیسكۆرت(ێكی ئیداره ی له ماوه یه ك بۆ بزورگیان ناوی ئه و گرتنی بڕیاری پاشان ڕاگیرا، پۆلیس هه ڵ وه شێندرا و درابــوو، پێشتر كه كه سه سێهه م ئێران. بگه ڕێته وه توانیی ئه ویش ــه وه ردی ــ الج مسته فه ویی حــاجــی كــه س ئیتالعات )ی نێوخۆیی (له سه رۆكی به شی كوردستان، به ئازادییه كی ته واوه وه توانیی

له ئوتریش بچێته ده ر.ــــی تـــاران و ــاردراوان ــ ــی ن ــان ــژه ك ــووێ وتــورد بـــه هـــۆی بــه شــدارانــی ــ رێـــبـــه رانـــی كوتووێژه كه وه له سه ر كاسێت تۆمار كراوه . ئه ونه وارانه كه له ده ستی پۆلیس دابوون، ــه بــه رپــرســانــی ــجــام درانـــــه وه ب ــه ن ســه رئئــێــران. كــوردســتــانــی دێــمــۆكــراتــی حیزبی گشتیی سكرتێری حه سه نزاده عه بدوڵال ئێران كــوردســتــانــی دێــمــوكــراتــی حیزبی ئیجازه ی گوێگرتن له و كاسێتانه ی پێ داین. عه بدوڵره حمان قاسملوو قه ت به م وردبینییە خۆی بۆچوونه كانی ده روونناسییانه وه كوردستانی بۆ خودموختاری لــه بــاره ی

ئێران شی نه كردبۆوه :پرسیار و وه اڵمه كانی الیه نه ئێرانی یه كان ــه رۆژان ــك ل ــ ــه پــێــیــان وانـــه بـــوو رۆژێ كباشی به زۆر ده بــن، ئاشكرا قسه كانیان روحیاتی بۆچوونه كانیان و ناته بابوونی له ئێران ئیسالمیی كۆماری به رپرسانی دیــارده روانــگــه و به هه بوون بــڕوا نێوان سیاسی یه مۆدێرنه كان و بیروبۆچوونه كانی سه رده می خه الفه تی عه لی دا، نیشان ده ده ن.

بیستنی پــاش قاسملوو بكوژانی ئایا یان بیكوژن؟ دا بڕیاریان بۆچوونه كانی ، قسه كانی ، پێكردنی ده ست به رله ته نانه ت بۆ گوێڕاگرتن دابــوو؟ كوشتنیان بڕیاری خواره وه مان سیناریۆیه ی نه واره كان،ئه م

دێنێته به رچاو:ده یانزانی كــه ئــێــران ــی ــداران ده ســه اڵتزه بــره ئاكامی له قاسملوو بزووتنه وه ی نیزامی یه كانی ئێران و له تبوونێك كه ساڵی به خۆیه وه ی بــزووتــنــه وه یــه[ ــه م ]ئ 1988دیت، زۆر الواز بووه و، هه روه ها ده یانزانی رێگای له كێشه كه خۆشه پێی قاسملوو ــه ر بۆیه ــاره ســه ر بــبــێ ، ه وتـــووێـــژه وه چهــومــێــدی ئــه وه یــان هــه بــوو كــه لــه وانــه یــه تێكۆشانی واتــه داخــوازه كــانــی ، نیوه ی به قانوونیی حیزبه كه ی رازی بێ. به اڵم پاش پێ داده گرێ ئه وه له سه ر قاسملوو ئه وه ی )خومه ینی ــێــران ئ تـــازه ی رێــبــه رانــی كــه 1989دا ژوئه نی 4ی له پێشتر ماوه یه ك داخــوازی كه رابگه یه نن ــێ ده ب مــردبــوو( خودموختارییان قه بووڵه ، ناردراوانی تاران له گه ڵ دا، چاوپێكه وتن یه كه م دوای به كه ــرن ده گ پێوه ندی خۆیان به رپرسانی

دیاره ده ستووریان پێ ده درێ : بیكوژن.ــێ كه ــ ــه ن ــ ــه ی ــ ســـــه حـــــراڕوودی راده گــن كــه ئــه م ــووی ئێمه پــێــكــه وه رێـــك كــه وتنهێنی تــــه واوی ــه ب چــاوپــێــكــه وتــنــانــه مــان كه هــه ن دوژمــنــانــێــك چونكه بمێننه وه . نایانه وێ ئه و گیروگرفتانه چاره سه ر بكرێن. ته نانه ت داده گـــرێ ئــه وه له سه ر پێ ئــه و، كه سانێك دا، ئێرانیش حكوومه تی له نێو چاوپێكه وتن و جــۆره هــه ر دژی كه هــه ن هه ڵسووڕێنه رانی ئاستی له پێوه ندی یه كن. ته نانه ت قسه كردنی راشكاوانه ش واڵت دا

له باره ی ئه م مه سه له یه وه مومكین نیه .دێته سه ر قاسملوو عــه بــدو ڵــڕه حــمــان چاوپێكه وتنی دوو له مه سه له كه : كاكڵه ی خاڵی دوو لــه بــاره ی ئێمه دا، پێشوومان قبووڵكردنی كـــرد: قسه مان ئه سڵییه وه تێكۆشانی ئه سڵی خودموختاری و ئه سڵی ئازادانه ی حیزبی ئێمه له نێوخۆی واڵت دا. هه ڵسووڕێنه رانی كه دایه وه واڵمتان ئێوه ــی ئه سڵی ــردن ــه ڵ قــه بــووڵ ك ــه گ ل ــم ــژی رێلـــه بـــاره ی خاڵی ــیــن. ن خــودمــوخــتــاری دا سیاسی دا ده فته ری له ئێمه دووهــه مــه وه ، كه هه بوو درێژمان دوورو زۆر باسێكی ته حویل چه كه كانیان پێشمه رگه كان ئایا بیر وا ده فته ری سیاسی نا؟ یان بده نه وه ته حویل چه ك نیه مومكین كه ده كــاتــه وه بگه ن له ومه سه له یه ده بێ ئێوه بدرێته وه . ــه و هــه مــوو ــه ڕو ئـ ــاڵ شــ ــاش ده سـ كــه پـــاری بـــووه به ــه ، خــودمــوخــت ــدان ــی ــان قــوربسه مبولی داخوازه كانی ئێمه . ئێوه ده تانه وێ ئه گه ر بێنین؟ به كار دیكه وشه یه كی ئێمه ده كه ن، قه بووڵ خودموختاری نیوه رۆكی ــاری ــۆنــه كـــه لـــه وشــــه ی خــودمــوخــت چــللــه و كــاتــه دا كه ده تــرســن؟ قاسملوو هــه ر ده با، ناو خودموختاری پیاوی وك خۆی دێمۆكراسی و نه سڵی مــن، نه سڵی ــێ : ده ڵــڕای داوای خــودمــوخــتــاری یــه . پــاشــان وێـدرێژه ی وتووێژ، وریایان ده كاته وه و ده ڵێ : دڵنیا بن ئه گه ر گیروگرفتی كورد چاره سه ر دوور هۆی ده بێته مه سه له یه ئه م نه بێ ،

بوونه وه له مه ركه زو جیاییخوازیكه جاره یه كه م ئه وه ســه حــراڕوودی : ئیسالم كه ئه و شته له سه ر دا نێومان له ئێمه ده كه ین. باس ده كــا، میلله ته كانی بۆ بۆ چاره سه ركردنی گیروگرفته كانمان گوێ به قسه ی كه س ناده ین، نه رۆژهه اڵت و نه به بكه ین ئاماده ین خۆمان ئێمه رۆژئــاوا،

قوربانیی بیروباوه ڕمان.قاسملوو... من ده مه وێ شتێكتان عه رز بكه م، من له و هه موو كۆسپانه ی له پێوه ندی ناوتان خودموختاری دا راگه یاندنی له گه ڵ بردن، قانیع نه بووم... له هه لومه رجی ئێستادا ره فسه نجانین خامه نه یی و ئاغایان ئــه وه ده بــه ن. به ڕێوه تــاران هه ینیی نوێژی كه خودموختاریی بــاره ی له ده توانن ئــه وان رابگه یه نن. خۆیان بیروڕای كوردستانه وه خۆی بۆچوونی ڕوانگه و پاشان قاسملوو له باره ی خودموختارییه وه به درێژی شی بنه ڕه تی خاڵی چــوار ئێمه بۆ ده كــاتــه وه : ــه مــانــای ــاری ، ب لــه گــۆڕێــدان: خــودمــوخــتكۆنه بوونه وه ی ده سه اڵت له ناوه ند، دووهه م كوردی یه . زمانی ئێمه بۆ بنه ڕه تی خاڵی

كوردی ده بێ ببێته زمانی ره سمیی ناوچه دیاریكردنی خاڵ سێهه م كوردنشینه كان. ســنــووره كــانــی نــاوچــه ی خــودمــوخــتــاره . ــۆ ئـــه م مــه بــه ســتــه ده بـــێ فــاكــتــۆره كــانــی بویستی به تایبه تی ئابووری و جوغرافیایی ، دا كوردنشینه كان ناوچه له خه ڵكه ی ئه و خاڵی چواره م بدرێتێ . سه رنجیان ده ژین، ئه منییه تی ده بێ كــورد، میلله تی بۆ گرنگ هۆی به كوردنشینه كان ناوچه نێوخۆیی شتێكی ئێمه بچێ ... به ڕێوه كورده كانه وه له وانه زیاترمان ناوێ . ئه وه نده ی پێوه ندیی ــه وه دیــهــاتــن و جــێــبــه جــێ بـــوونـــی ئــه م ببۆ بینین. واقیع ئێمه هه یه ، داخــوازانــه وه وێنه له سه ر دیاریكردنی سنووری ناوچه ی چووكه كێشه ی نــاكــۆكــی و خــودمــوخــتــار ده بن. به اڵم كورده كان ئاماده ن نین له سه ر ئه م شته چكۆالنه به شه ڕ بێن، به مه رجێك

كه ئه سڵه كه قبووڵ بكرێ .

قاسملوو به م جۆره ئاكام له باسه كان وه رده گرێ :

ئـــه وه یـــان مــومــكــیــن نــیــه كـــه وشـــه ی ئه م بكرێ . لێ چاوپۆشی خودموختاری ــۆ نـــه تـــه وه ی كـــورد واتــایــه كــی ــه ب وشــه یــه . ئـــه م وشــه یــه عــاتــیــفــی و مــێــژوویــی هــه یسه مبولێكه . من وا هه ست ده كه م كه ئێوه ده تانه وێ به اڵم بكه ن قبووڵ نێوه رۆكه كه دا ئیسالم له بێنین. وشه كه له واز ئێمه ده خوێننه وه ، پــیــرۆز ده قێكی هه ركاتێك ناكرێ بێ گوتنی بسم الله الرحمن الرحیم ده ست پێ بكرێ . ئه وه ش راست وایه . ئێوه نیوه رۆكی خودموختاریتان قبووڵه به اڵم به

بێ بسم الله الرحمن الرحیم.ئێرانی یه كان )ناردراوانی رێژیم( ده ڵێن بۆ درێژه ی باسه كان كه هومێدێكی زۆریان پێوه ندی تــاران له گه ڵ ــێ ده ب خوڵقاندوه ژوئیه 13ی رۆژی سبه ینێ بــۆ بگرین. ــراده ران ــ ــه گــه ڵ ب ــێ ل ــراڕوودی ده ڵـ ــه حـ سـكه گوتتان دوێنێ ئێوه گرتوه : پێوه ندیی نوێژی لــه ــن ــوان ده ت ئێرانی بــه رپــرســانــی خودموختاری یه وه بـــاره ی لــه دا هه ینی كه هــه ن مه سه له هێندێك بــكــه ن... قسان ده تــوانــن جومعه كان ئیمام بــه رپــرســان و له باره یانه وه قسه بكه ن. به اڵم ده بێ بزانن

بۆچوونی مــه ســه لــه هێندێك لــه ســه ر كــه جیاوازمان هه ن.

ــژ دوور ودرێـ باسێكی ســه حــراڕوودی به پێوه ندی یه كی هیچ كه پێ ده كا ده ســت سه ر دێینه وه نیه ...ئێستا مــه ســه لــه كــه وه مه سه له ی خودموختاری . له م باره یه وه دوو فكر هه ن. یه كێك له م فكرانه ده مانگێڕێته وه ئه ویش عه لی و، حه زره تی سه رده می بۆ ناوه ندی له عه لی حــه زره تــی كه ئه مه یه ده كرد. حكوومه تی دانیشتبوو و خه الفه ت ــه اڵم هێندێك نــاوچــه هــه بــوون بــه نــاوی بوالیت )ئوستان( كه حاكمه كان )والی یه كان( له بــوو و، به ده سته وه ئه وێیان ده سه اڵتی ده سه اڵتێكی خودموختاره كان ناوچه چاو دیكه وه له الیه كی هــه بــوو. به رباڵوتریان هی به فكره ئه م كه هه ن ئه وتۆ كه سانی ســه رده مــی عــه لــی ده زانــــن و لــه ســه ر ئه م جیاوازه ، ئه مڕۆ هه لومه رجی كه بــاوه ڕن واته گرتوه . ئێمه ی ده وری چوار دوژمن

واڵتانێك كه ئه ندامی په یمانی ناتۆ )اوتان(ناهێڵن كه كۆنه په رسته كان، رێژیمه ن، خــودمــوخــتــاری هـــه ر لـــه چــوارچــێــوه ی ــه وان هـــه وڵ ده ده ن ئـ خــۆی دا وه مــێــنــێ . كــه چــوارچــێــوه كــه ی بــه ریــن بــكــه نــه وه تا وا كه سه ربه خۆیی . به ده گا سه رئه نجام بوو خودموختاری مه سه له یه ك نیه كه ئێمه نوێژی له به یاننامه دوو یه ك به بتوانین مه سه له ی بكه ین. چــاره ســه ری هه ینی دا كوردستان دێمۆكراتی حیزبی دووهـــه م: ده یه وێ هه م هه لومه رجی پێشوو بپارێزێ و هه م له گه ڵ كۆماری ئیسالمی وتووێژ بكا، به اڵم من دڵنیام كه ئه وه ی لـێ قبووڵ ناكرێ .قسه كانی ــژه دانــی درێ ســه حــراڕوودی ناوبراو ده سپێرێ . مسته فه وی حاجی به حیزبه الرحیم... الرحمن الله بسم ده ڵــێ : میلله ته كانه وه ــاره ی ب له كومونیسته كان ــه ن. ده ك ئیستالین تیئۆریی له پــه یــڕه وی ئێمه یه . ــه زه ری ن ئــه وه ده ڵێن عه ره به كان حــیــزبــه ســوســیــال دێــمــۆكــراتــه كــان رێگا ــه و ئــه ویــش ــه ی ــه ری خـــۆیـــان ه ــاره ســ چــئیسالمی یه كان و هێزه بــه پێوه ندیی كــه له م ئێستا تا هه یه ئیسالمی یه وه كۆماری باره وه شیكردنه وه و لێكدانه وه یه ك نه بووه . كۆماری كه بكه ین كارێك بتوانین ئه گه ر

مــه ســه لــه یــه وه ــه م ب جــیــددی بــه ئیسالمی خه ریك بێ و تیئۆریزه ی بكا، ئه وه بۆخۆی له ــێ . ــ ده ب ــه وره ــ گ ســه ركــه وتــنــێــكــی زۆر پێغه مبه ر، كه نیه تێدا گومانی دا، ئیسالم تایبه ت محه ممه د و جێ نشینانی رێوشوێنی به خۆیان هه بووه . هیوادارم كه رێژیم مل بۆ ئه م جۆره مه سه النه رابكێشێ و له نێوان ئێوه ئــه وه ی سوننه تی یه كان و رێوشوێنه ئه و نێو له شتێك بتوانێ ــه ن، ده ك داوای

دووانه دا بدۆزێته وه .قاسملوو: ئێوه ده ڵێن كه له هه لومه رجی چــاره ســه ری ئه سڵی مــه ســه لــه ی ئێستادا به ڵكوو نــیــه ، خــودمــوخــتــاری مــه ســه لــه ی حیزبی ــوان ــێ ن پــێــوه نــدیــی چـــاره ســـه ری كۆماری ئێران و كوردستانی دێمۆكراتی ئه سڵی یه . مــه بــه ســتــی ــران ــێ ئ ئیسالمیی بكه ین لێ داواتــان كه ئێره هاتووینه ئێمه

مه سه له ی خودموختاری چاره سه ر بكه ن. دوكتور قاسملوو هه وڵ ده دا كــه مـــافی دیاریكردنی چاره نووس شی بكاته وه كه به چه ندین شێوه جێبه جێ ده بێ : سه ربه خۆیی ،

فیدرالیزم یا خودموختاری .ئه وه ی ده ڵــێ : قسه كانی دا ــژه ی درێ له بۆ ئێمه مه سه له یه ئه وه یه كه ئایا كۆماری كێشه ی ده یــــه وێ ــی راســت ــه ب ئیسالمی بكا؟ چاره سه ر دا ئێران له میللییه ته كان به ڵێ یه ، ئیسالمی كۆماری وه اڵمی ئه گه ر ــه وێ ــ ــن كـــه ده ی ــی ــزان ــه وێ ب ــ ــان ــ ئــێــمــه ده مچــۆنــی چــاره ســه ر بــكــا؟ ئــایــا بــه شێوه ی یا خودموختاری ؟ فیدرالیزم سه ربه خۆیی ، داخوازه كانمان النیكه می كورده كان ئێمه فیدرالیزمیشمان ئێمه گـــۆڕێ . هێناوه ته بڕوای به ده ڵێم دڵنیایی یه وه به قبووڵه ، ئیسالم له خۆی كه كاتی هۆیه وه به و من دا جۆره فیدرالیزمێك هه بووه واباشتره كه فیدرالیزم هه ڵ ببژێردرێ و بۆ وێنه یه كیه تیی بهێنرێ . پێك ئێران فیدراڵه كانی كۆماره سه ربه خۆییتان نه ئه گه ر ئێوه كــه وابــوو قبووڵ بێ ، نه فیدرالیزم و نه خودموختاری ، مه سه له ی ناتانه وێ كه مانایه یه به و ئه و

میللییه ته كان له ئێران دا چاره سه ر بكه ن.

قاسملوو ئه و ئاكامه وه رده گرێ كه : له وانه یه سبه ینێ به شێكی دیكه ی ئێران ئه و ده بــێ بــێ . خــوازیــاری خودموختاری پرەنسیپی به ئوسوول و ئازایه تییە هه بێ و ئێران نێوخۆیییه كانی مــه ســه لــه ــۆ، ــه وت ئقبووڵیان ال هه موو كه بكرێن چاره سه ر به لووچه كان، هــه م عــه ربــه كــان، هــه م بــێ . هه م توركمه نه كان و هه م كورده كان ئه گه ر له مڕۆوه نه توانین ئه و مه سه النه چاره سه ر بۆ گشتی موسیبه تێكی بــه ــن ده ب بكه ین

واڵته كه مان.پاش چه ند قسه یه كی دیكه ، ئه وان رۆژی دیاری وتووێژه كان درێــژه ی بۆ داهاتوو ده كــه ن. فــازڵ ره ســـووڵ ، كــوردی عێراقی قسه كانی له هه یه نێوبژیوانی نه خشی كه یان وه رده گـــرێ : ئاكامه ئه م ال دوو هه ر درێــژه رێككه وتن و هێندێك ده گه نه ئێوه مــه رجــه ی شه ڕ ــه و ب بــه وتــووێــژ ده ده ن ئه وه ی شه ڕ بوه ستێ ، یان بێ رابوه ستێ ، وتووێژه كان درێژه پێ ده ده ن. به اڵم له هه ر حاڵ دا باشتره ئه مڕۆ كه هه لومه رج له باره ، دیكه ، ساڵی 3 ئاكام، رێككه وتن و بگه نه موعادیله كان و بــگــۆڕێ و وه زع له وانه یه نه مێنێ و به مجۆره هێزه كان هاوسه نگیی

هه لومه رجی ئه وكات شتێكی دیكه ببێ .جوواڵنی ده نگی وشه كانن. دوا ئــه وه مــێــزه كــان ده بــیــســرێ ، پاشان ــورســی و كده نگی چوار ته قه ی كپ كه دیاره به چه كی ته یار به ئامێری ده نگ كپكه ر كراون، دێته

گۆڕێ . ئینجا بێ ده نگیی ته واو.

ئه وان نەک بۆ وتووێژ، بۆ كوشتنی پەیامهەڵگری ئاشتی هاتبوون)ڕاپۆرتێک لە بارەی ناوەرۆکی وتووێژ ە خوێناوییەکەی 13ژوئیەی ڤییەن(

تایبەت

رۆژنامەی10 ژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

ئه من یه کجار زۆر خۆشحاڵ و هه ژاوم که یادکردنه وه ی که سێک بۆ له گه ڵتانم لێره ئه مڕۆ واته ــی، ده زانـ خۆمم مامۆستای به ئه من که هه روه ک که قاسملوو عه بدولڕه حمان دوکتور له مه وبه ر ســاڵ پێنج و بیست ــن ده زان هه موو ئه مساڵ کــرا. تێرۆر ئێران رێژیمی به ده ستی گۆڕستانی له بۆنه وه به و رێوڕه سم چه ندین فه ڕانسه ش پارلمانی له هه روه ها و پێرالشێز

به ڕێوه چوون. نه چۆته وه. له بیر قاسملووی دوکتور که س بکا. له بیر قاسملوو دوکــتــور نــاتــوانــێ ــه س کچه نده که ده زانــن ده یانناسی ئه وانه ی هه موو بــۆ جیهان ــه و ئـ ــی ــن ــی روان و ــیــه کــه ی زیــره کــیهیوابه خش بوو. ئه و که سێک نه بوو که سیاسه ت ته نیا له گه یشتن به ده سه اڵت و پۆستێکدا ببینێ. به ڕاستی وی تێکۆشانی و خــه بــات بــنــه مــای

هه تا سه ر له بیروباوه ڕیشیدا و بوو بیروباوه ڕ تــه واوی ئه و ده چوو و پێی وابوو که ده بێ به نه خشه بنوێنێ که مێژووی میلله ته که ی لێی داوا

ده كا.مانگی له که هه بوو ــه وه م ئ به ختی ئه من له ــووم، ب ئاشنا له گه ڵی دا 1981 فێبریواریی دژمن بۆمبارانی له پاراستنی بۆ که شوێنێک دروســت کــرابــوو. ئــه و به تـــه واوی له خزمه ت سه ره کییش پرسیاری بوو. کــورددا مه سه له ی ئه وه بوو که ئایا ده کرێ به ئاشتی بگه ین به بێ ئه وه ی ئاماده بین له گه ل دژمن وتووێژ بکه ین؟ هێندێک که س ئێستاش لۆمه ی دوکتور قاسملوو ده کـــه ن کــه بــۆخــۆی راســتــه وخــۆ و بــه قیمه تی گیانی خۆی له گه ڵ دژمنه که ی دانیشتووه. به اڵم به ڕاستی ئه گه ر دوکتور قاسملوو باش بناسین، ده كرێ له وه دا که لۆژیکی ئاشتیخوازانه ی خۆی له و خۆی گیانی و ــردووه ک جێبه جێ سه ر تا

پێناوه دا به خت کردوه لۆمه ی بکه ین؟ئه من ئه و پیاوه م پڕ به دڵ خۆش ده ویست، مرۆڤێکی باش و راستگۆ که قه ت حازر نه بوو خه باته که یدا دانپێدانانی و ناسران له پێناوی پــه نــا بــۆ تــێــرۆریــزم بـــه رێ. ئـــه وه ی قاسملوو ــاتــی بــۆ ده کــــرد شــتــێــك نــه بــوو جــگــه له خــه بله نێو گه له که ی مه وجوودییه تی و مــان هه قی و ناسران به ڕه سمی و دێموکراتیکدا ئێرانێکی ئه وه مافی گه له که ی، ناسنامه ی گه شه سه ندنی که کورده کان بتوانن زمان و فه رهه نگی خۆیان بوون شتێک ئه مانه بگوازنه وه. مناڵه کانیان بۆ و نــه ده درا پێ رێگه یان ئێراندا له ــه وده م ئ که له و کــورده کــان مافی هه ر ئێستاش بــه داخــه وه واڵته دا به ڕه سمی نه ناسراوه و رێزی لێ ناگیرێ.

به ڕاستی قاسملووم خۆش ده ویست. ئه من قاسملوو مامۆستایه کی به ته واوی مانای وشه ئــه و ناوچه ی خــۆی و گه له که ی خــۆی و بــوو. ئه و ژیئۆپۆلیتیکی به نده کانی و کــۆت هه موو پارچه دا به سه ر چه ند کوردی گه لی ناوچه یه ی

دابه ش کردبوو به باشی ده ناسی. ئه من زۆر شت له و پێوه ندییه دا له و فێر بووم. به تایبه تی ئه وه که چۆن له پاش کۆماری کوردستان له مه هاباده وه فه زای سیاسی جاری وابوو که مێک کرابۆوه و زۆربه ی کاتیش به ته واوی داخرابۆوه. ئێمه ئه و دوکتور داوای له سه ر و بووین پزیشک کاته که مێک هه تا کوردستان چووبووینه قاسملوو بگه یه نین، کورد خه ڵکی به پزیشکی یارمه تیی خزمه تێکی هیچ کوردستان کاته ئــه و چونکه

پزیشکیی لێ نه مابوو.دۆستانی له گه ڵ هه تا لێره م ئه مڕۆ ئه من کوردمان له له نده ن و له گه ڵ ئه و بریتانیاییانه ی ــز لــه یــادی ــورد ده کــــه ن رێـ ــ پــشــتــیــوانــی لــه کبه ده ستخۆشیش بگرین. قاسملوو دوکــتــور دواییانه دا لــه م که ده ڵێم ئینگلستان پارلمانی ناسینی به ڕه سمی له بواری گه وره ی هه نگاوی

کۆمه ڵکوژیی کورداندا هه ڵێناوه ته وه.ئه من تا ماوه یه ک پێش ئێستا بۆ ماوه ی پێنج ساڵ کۆنسولی گشتیی فه ڕانسه له هه ولێر بووم. ئه مه شتێک نه بوو جگه له درێژه و سه ره نجامی ــه گــه ڵ دوکــتــور ــوردی کــه ل ــ بــه ســه رهــاتــێــکــی ک

قاسملوو ده ستم پێ کردبوو.ئیشاره یه کیش ناتوانم ساته دا و کات له م بیر نه که م. عیراق کوردستانی بــارودۆخــی به مابا قاسملوو دوکتور ئه مڕۆ ئه گه ر بکه نه وه ســه بــاره ت سه رنجڕاکێشمان چــه نــده گفتگۆی بێگومان ــوو. ده ب له گه ڵی ئێستا بــارودۆخــی به ــم ئــه گــه ر مابا ئــه مــڕۆ چــی ده گـــوت و نــه ده زانـبکه م. قسه ئــه وه وه زمانی به ده شمهه وێ نه مێژوو که ئه وه یه بیڵێم ده توانم ئــه وه ی بــه اڵم به اڵم هه ڵه كانیدا. له مه گه ر نابێته وه ــاره دووبپه نجه ره یه ک کاتێک هــه یــه، ئومێدێک کاتێك نه ده ینێ. پڕی هه ڵه شه به باشه وا ده كرێته وه، هه تا بێڵینه وه کراوه یی به په نجه ره که پێویسته رێگه یه وه له که که وێ رێک گونجاو ده رفه تی ده ستمان وه ودیوی په نجه ره که ڕابگا. وێنای ئه م

په نجه ره کراوه یه بۆ من ته واو واقیعی ئه مڕۆی کوردستانی عیراق ده رده خا.

ئێمه مێژووی عیراق و له به ریه کهه ڵوه شانی ئیمپراتۆریی عوسمانی له سه ر ده ستی فه ڕانسه و بریتانیا له ساڵی 1916 دا ده ناسین. ده شزانین لــه و ســه رده مــه دا ده ســه اڵتــه رۆژئــاوایــیــه کــان چ گه لی و به گشتی کــورد گه لی دایــه به شێکیان له جگه به شه که ش به تایبه تی. عیراق له کورد سه رکوتی و ــورد ک مافه کانی لــه حــاشــاکــردن شتێکی ــه غــداوه ب رێژیمی ــه الیــه ن ل گــه لــه ــه م ئعه ره بی واڵتێکی عیراق له حاڵێکدا نه بوو. دیکه چه ندین و نه ته وه دوو به واڵتێکه به ڵکوو نیه، زمانی به ئه مڕۆ کولتورانه ئــه م کــولــتــوره وه.

توندوتیژی خۆیان ده رده خه ن.ئــه وه کــاتــی ئــه مــڕۆ ــه وه ک خــۆم پێم وایـبگا، سه ربه خۆیی به کــورد گه لی که هــاتــووه مافێک که له مه نشووری نه ته وه یه كگرتووه كان و مه نشووری مافی مرۆڤدا به ڕه سمی ناسراوه. ئه مڕۆ دوکتور ئه گه ر وایه پێتان به ڕاست هه ر که ژیئۆستراتژی هۆکاری به مابا، قاسملوو دیپڵۆماته کان زۆریان حه ز لێیه، دژایه تیی له گه ڵ ئه من ده کرد؟ عیراق کوردستانی سه ربه خۆیی

بۆخۆم باوه ڕ ناکه م که وای کردبا.ئه مه ئه و چه ند بیر و هه سته بوو که ویستم له و ده رفه ته دا له گه ڵ ئێوه ی به ش بکه م. سوپاسی ئه و که سانه ده که م که ئه و رێوڕه سمه یان وه ڕێ خستووه و سپاسیان ده که م که منیان ده عوه ت کرد بۆ ئه وه ی له هه ژانی یادکردنه وه و رێزگرتن له دوکتور قاسملوودا له گه ڵتان بم. هیواداریشم پێکه وه دێموکڕات الی دوو هه ر دیکه ساڵێکی ــتـــور قــاســمــلــوو یــه ك ــی دوکـ ــان لـــه گـــه ڵ دۆســتپێرالشێز گۆڕستانی له هاوبه ش رێوڕه سمی به ڕێوه به رن، نه ک دوو رێوڕه سمی جیاواز. ئه م کورده کانی به سه ر په نجه ره یه ک ده توانێ کاره

ئێرانیشدا بکاته وه.

قسه کانی د. فرێدریک تیسۆ کۆنسولی پێشووی فه ڕانسه له کوردستان

له سیمیناری 25 ساڵه ی شه هیدبوونی د. قاسملوو له پارلمانی بریتانیا

درێژەی:هه واڵ و راپۆرت

ئۆسلۆڕێکه وتی 21ی پووشپەڕو له 2٥ساڵەی تێرۆری شه هیدانی و قاسملوو دوکــتــور شه هید بــیــره وه ریــی ــادو ی بۆ ڤییه ن دا نۆروێژ پێته ختی ئۆسلۆی له به رین کۆڕیادێکی هاوڕێیانی

به ڕێوه چوو..واڵتی دەرەوەی کۆمیتەی لــه الیــه ن که کــۆڕیــاده دا لــه و حیزبی دێموکراتی کوردستان و به به شداریی سەدان کەس لە ئەندامان و الیەنگرانی حیزبی دێموکراتی کوردستان لە واڵتانی مستەفا چــوو، بــه ڕێــوه فینالند دانــمــارک و نــۆروێــژ، سوئێد، بەرپرسی حیزب و سیاسیی دەفتەری ئەندامی شەڵماشی، کومیتەی دەرەوەی واڵتی حیزب؛ ئەحمەدی رەئفەت، نووسەرو ئەنجومەنی رۆژنامەنووس ؛ دکتور گوڵمراد مرادی، وتەبێژی دۆستی نووسەرو بۆیەر، یان ئێران و؛ قەڵەمی نێونەتەوەیی گەلی کورد، هه ر کام له سه ر الیەنێکی ژیانی سیاسی دکتور

قاسملوو قسه یان کرد.ئه حمه د رەئفەت لە باسەکەی دا، وەک قوتابییەکی سیاسیی دکتوو قاسملوو گوتی؛ قاسملوو تەنیا رێبەرێکی کورد نەبوو، سەر لە کاریگەریی دەیتوانی کە بوو کەسایەتییەک بەڵکوو حیزبەکانی پێش قاسملوو دکــتــوور هەبێ. ئێران تـــەواوی دیکه ی ئێران باسی لە دێموکراسی دەکرد، هەر بۆیە زۆربەی حیزبەکانی دیکه ی ئێرانی ناوبراویان وەک ڕێبەرێکی خۆیان قبووڵ بوو، هەر ئەمەش یەکێک لەو هۆکارانە بوو کە بووه وتووێژ ڕێگای قوربانی قاسملوو تێرۆرکردنی. هۆکاری بوو، ئەو چەک بەدەست نەکوژرا، بەڵکوو چەکێکی گرینگتری بەدەستەوە بوو کە ئەویش چەکی دیالۆگ بوو. نابراو له باس له سه ر بارودۆخی ئێستای سیاسی و داهاتووی ئێران گوتی هەر کەسێک دژی دابه شبوونی ئێرانە، دەبێ بۆ دامەزراندنی

سیستمێکی فێدراڵی هەوڵ بدا.بــازیــار، سمایل کــۆڕیــاده دا ــه و ئ دیــکــه ی بڕگه یه کی لــه کەسایەتی و تێکۆشەری دێرینی ریزەکانی حیزبی دێموکراتی کوردستان و مامۆستای زانکۆ، باسێکی لە ژێر ناوی »قاسملوو،

ناسیونالیزم و ئەندێشەی چەپ« پێشکەش کرد. کاک سمایل بازیار له باسه که یدا تیشکی خسته سه ر دوو هێڵی سەرەکیی سیمای قاسملوو، واته نەتەوەیی بوون و چەپ بوونی کاک دوکتور بوو. به ڕێزیان لە باسەکەیدا ئەو بەڵگانەی کــوردەوە چەپێکی لە قاسملوو دکتور چۆن کە ڕوو خستە بیری نــەتــەوەیــی و هەستی چــۆن چــەپ و کوردێکی دەبێتە نەتەوەیی وا لە قاسملوو دەکا زیاتر وەک کوردێکی چەپ بۆ چارەسەری کێشەی کورد هەنگاو بنێ و لە ئاسۆی دوورتری ستراتیژیی قاسملوودا کوردستانی سەربەخۆ هەبێ و تەنانەت کوردستانیش چوارپارچەی هەر یەکگرتنەوەی بۆ تێڕوانینی هەبێ و بازیار بۆ سەرجەم ئەو باسانەش بەڵگە و دیکۆمێنتی

خستە ڕوو.کورد گەلی نیزێکی دۆستی نووسەرو بۆیەر«، یان «ئه ندێشه ی لە باسی بوو کۆڕیادە ئەم دیکه ی کۆرگێڕێکی کــورد گه لی ــووی داهــات و قاسملوو دکــتــور پێشکەوتووی سیاسەت کە ببوو واگــەورە قاسملوو دکتوور گوتی؛ کردو

بکاو بیرو هزرو خوێندنەوەی دروستی بۆ ئەو سەردەم و بۆ ئێستا هەبێ و ئەو لێکدانەوانەشی بۆ ئێستا دروست ده رچوو. »بۆیەر« پێی وابوو کوردی باشوور سەربەخۆ دەبن، بەاڵم کوردی باشوورو بارزانی نابێ بەشەکانی دیکەی کوردستان

لەبیر بکەن.

مــورادی، گوڵمراد دکتور بــۆیــەر«، ــان »ی بـــەدوای دوا ئێران قەڵەمی نێونەتەوەیی ئەنجوومەنی وتەبێژی نووسەرو قسه ی کردو، وێڕای ئاماژە بە کەسایەتیی دکتور قاسملوو و ئەو پیالنانەی کە دوژمنان دژ بە رێبەرە هەڵکەوتەکانی گەلی کورد دەیگێڕن، گوتی: دکتور قاسملوو بە پێچەوانەی بۆچوونە بارودۆخی بواری لە ئاگا بوو سیاسەتمەدارێک ناکۆکەکان، رۆژهەاڵتی نێوەڕاست و دەیزانی چۆن دەبێ لەگەڵ دژبەراندا لەنێوبردنی تەنیا ــەران دژب ئامانجی چەند هەر بجوڵێتەوە، کــوردەواری وەکوو خودی خۆی و هەڵکەوتەکانی کۆمەڵگای

کەسانی وەک ئەو بوو.دروستی بە قاسملوو دوکتور گوتی گوڵمراد دوکتور نائاگایی دەسەاڵتی هەیە بەسەر هەموو رۆژهەاڵتی دەیزانی نێوەڕاستداو دەبێ ئەو کەموکورییە لەنێو بچێ. ئەو بیگومان وتووێژ به سه باره ت ئیسالمی کۆماری رێبه رانی دەیزانی هەموو بە سەلماندن بۆ نه مرە ئەو بەاڵم نییە، پێ هیچیان نەتەوەکانی ئێران، ئاگایانە ئەو ریسکەی کرد و دەیویست هیچ بیانوویەک نەداتە دەستی دوژمنەوە کە بە خەڵک بڵێن حیزبه لەگەڵ کێشەکان چارەسەری لەسەر نایانەوێ کوردییەکان

ئێمەدا وتووێژ بکه ن. کۆڕگێر له کۆتایی باسه که یدا تیشکی خسته سه ر ئه وه ی حیزبە رێبەرانی یەکەم لە بوو یەکێک قاسملوو دوکتور که سیاسییەکان کە دەیزانی هەتاکوو نەتەوەکان ماف و مێژووی خۆیان نەزانن، ناتوانن لە رێگای یەکگرتندا دەست بدنە دەستی یەک و بە دڵ و گیان یەکگرتووانە بۆ بەدەستهێنانی مافەکانی

خۆیان خەبات بکەن.ــەو هێز و الیــەنــانــەی بــەشــداریــی ئەو شــایــانــی بــاســه ئدێموکراتی پــارتــی ــه : ل ــوون ب بریتی کــردبــوو کــۆڕیــادەیــان کوردستان، یەکێتی نیشتمانیی کوردستان، پارتی سەربەخۆی ــان، کــۆنــگــرەی نــەتــەوەیــی کـــورد، پــارتــی یەکێتی کــوردســتهێزەکانی هاوبەشی کۆمیتەی سوریە«پەیەدە«و دێموکراتی

ڕۆژهەاڵت.

قاسملووی دوکتور بوونی شه هید ساڵه ی 2٥ له نوێنه رایه تیی رێکخستنی و ده سپێشخه ری به نــه مــردا، حیزبی دێموکڕاتی کوردستان له بریتانیا، ئێواره ی رۆژی دووشه ممه 14 ی ژوئیه ی 2014 سیمینارێک به به شداریی خاتوو به یان سامی عه بدولڕه حمان نوێنه ریی حکوومه تی هه رێمی کوردستان و نوێنه رانی حیزب و الیه نه کانی هه ر ئێرانی پارچه ی کوردستان و کۆمه ڵێک رێکخراوی چوار و ده یان که س له که سایه تییه سیاسی و فه رهه نگییه کورد و ئێرانی و بیانییه کانی دانیشتووی له نده ن، سیمینارێک له

یه کێک له هۆڵه کانی پارلمانی بریتانیا به ڕێوه چوو. کۆڕه که بــه ڕێــوه بــه ری سیمیناره که دا ســه ره تــای له ــود ســواره ــاوڕێ مــه ول ــاوی هـ ــه ن خــاتــوو رۆزا بـــۆرک بو بریتانیا له کوردستان دێموکڕاتی حیزبی نوێنه ری »سه نته ری په ره پێدانی کورد«ه وه به خێرهێنانی به شدارانی سیمیناره که ی کرد و وێرای ئاماژه به ئامانجی سیمیناره که

کۆڕگێڕه کانی ناساند. بابه تی یه كه می سیمیناره که له الیه ن د. ئاسۆ حه سه ن دێموکڕاتی حیزبی نــاوه نــدیــی کۆمیته ی ئه ندامی زاده کوردستانه وه پێشکه ش کرا. که ده قی باسه که ی هه ر له م

ژماره یه ی »کوردستان« دایه . گشتیی کۆنسوولی تێسۆ فریدرێک دوکتور پاشان پێشووی فه ڕانسه له کوردستان و دۆستی نزیکی دوکتور دۆستایه تیی خۆی رابردووی له باره ی باسێکی قاسملوو و که سایه تی له تێگه یشتنی و قاسملوو دوکتور له گه ڵ

بیروباوه ڕی ناوبراو کرد. سکرتێری ئه یاال لویس په یامی گه یشتنه نۆره ئینجا که سۆسیالیست ئه نترناسیۆنالی رێــكــخــراوی گشتیی سه رۆکی پاپاندریۆ جۆرج له گه ڵ کۆبوونه وه ی به هۆی بۆخۆی نه یتوانیبوو و بــوو سه فه ر له رێکخراوه ئــه و که په یامه دا ئه و له سه ره تای بێ. به شداری سیمیناره كه ناوه ندیی باره گای به رپرسی پێری له تیفه له الیه ن خاتوو ئه نترناسیۆنالی سۆسیالیست له له نده ن خوێندرایه وه، لویس ئه نترناسیۆنالی مێژوویی پێوه ندیی به ئیشاره ی ئه یاال له ڕێگای کــه کــردبــوو کــورده کــان لــه گــه ڵ سۆسیالیست دوکتور قاسملوو ه وه دامه زرابوو و گوتی هه روه ک چۆن تێکۆشانی سیاسیی به رچاوی به شێكی قاسملوو دوکتور خۆی بۆ ناساندنی پرسی کورد له ئێران به دنیای ده ره وه کۆتایی کردبوو، ئه نترناسیۆنال سۆسیالیسته وه له ڕێگای به سترایه وه چونکه به و رێكخراوه به چه شنێک ژیانیشی ته نیا سێ حه فته پاش به شداریی له کۆنگره ی هه ژده هه می

ئه نترناسیۆنال سۆسیالیست له ستۆکهۆڵم، تێرۆر کرا.ــر خــســتــنــه وه ی پێکه وه ــی ــڕای وه ب ــ ــاال وێ ــه ی لــویــس ئبۆ خه باتی قاسملوو دوکتور بایه خانه ی ئه و گرێدراویی ده کردن له گه ڵ ئامانج و پره نسیپه کانی سۆسیالیسته کانی ــه وه ی کــردبــوو کــه مــه رگــی دوکــتــور ــ جــیــهــان، بــاســی ئ

قاسملوو بووه هۆی ئه وه که زۆر له بزووتنه وه و هێزه له دوای جیهان قاڕڕه کانی هه موو پێشکه وتنخوازه کانی ئه وه زیاتریش سه رنج بده نه پرسی کورد و هه وڵ بده ن کورده کان خه باتی و قاسملوو که سایه تیی له گه ڵ زیاتر

ئاشنا ببن. تێرۆری ســاڵــه ی 2٥ سیمیناری کۆڕگێری دوایــیــن بوو بریتی ئینگلستان پارلمانی لــه قاسملوو دوکــتــور و بریتانیا پارلمانی ئه ندامی کۆربین جێرێمی به ڕێز له جێگری به رپرسی کۆمیته ی مافی مرۆڤ له پارلمانی ئه و وێڕای باسه که یدا سه ره تای له کۆربین جێرێمی واڵتــه. به ڕێوه چوونی لــه ده ربــڕیــن خۆشحاڵی و ده سخۆشی پرسی باسی به ر هێنانه بۆ ده رفه تێک وه ک بۆنه یه ئه م کورده کانی ئێران، باسی بیره وه ریی خۆی له کاتی تێرۆری دوکتور قاسملوو کرد که چ ده نگدانه وه یه کی له به ستێنی سیاسی و مێدیایی بریتانیادا هه بووه و بۆخۆیشی هه ر ئه و

کاته به دواداچوونی بۆ کردووه. که رایگه یاند کۆربین جێرێمی قسه کانیدا کۆتایی له خه باتی کورده کان خه باتێكی ره وایه و به داخ و په ژاره وه بۆ تێرۆری دوکتور قاسملووی روانیه وه و گوتی قاسملوو

مرد بۆ ئه وه ی ئه وانی دیکه باشتر بژین.و را و پــرســیــار بــۆ سیمیناره که ــــی دووه م بــه شــی بۆچوونی به شدارانی سیمیناره كه ته رخان کرابوو که له و به شه دا ژماره یه کی زۆر پرسیار سه باره ت به په روه نده ی و ئێران له کــورد پرسی و قاسملوو دوکتور تێرۆری سیاسیی بارودۆخی و واڵته دا له و دێموکڕاسی ئاینده ی به سه باره ت رۆژئــاوا واڵتانی به رپرسیارێتیی و ناوچه دوکتور له هه ریه ک ــه ڕووی رووبـ بابه تانه ئــه و هه موو به ڕێز و زاده حه سه ن ئاسۆ دوکتۆر و تیسۆ فرێدرێک واڵم ئه وانه وه له الیه ن که کرابوونه وه کۆربین جێرێمی

درانه وه.شایانی باسه که ده یان که سی دیکه که بۆ به شداری له و سیمیناره دا هاتبوون به هۆی نه بوونی جێگه نه یانتوانی له سیمیناره که دا به شدار بن. هه ربۆیه کۆمیته ی یادی 2٥ ساڵه ی شه هیدانی ڤییه ن به پێویستی ده زانێ سه باره ت به و

بابه ته داوای لێبوردن له هه موو ئه و به ڕێزانه بکا.

به‌ڕێوەچوونی‌سیمینارێک‌به‌بۆنه‌ی‌‌٢٥ساڵه‌یبه‌ڕێوه‌چوونی‌کۆڕیادی‌‌٢٥ساڵەی‌شەهیدانی‌ڤییەن‌تێرۆری‌دوکتور‌قاسملوو‌له‌‌پارلمانی‌بریتانیا

تایبەت

رۆژنامەیژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤ 9

به ڕێزان!له م که گــه وره یــه شه ره فێکی من بۆ سه باره ت ئه وه ی بۆ به پرستیژه م شوێنه به دوکتور قاسملوو و خه باتی کورده کان پارلمانی سوپاسی بکه م. قسه ئێران له یاده ئه م وه خۆگرتنی بۆ ده کــه م بریتانیا

پیرۆزه.ئێمه سه رله نوێ لێره کۆ بووینه وه هه تا یادی عه بدولڕه حمان قاسملوو بکه ینه وه که بیست و پێنج ساڵ پێش ئێستا به ده ستی هه ر ئه و که سانه تێرۆر کرا که به ڕواڵه ت ئیسالمیی کــۆمــاری لــه الیــه ن هــاتــبــوون ــرانــه وه ســه بــاره ت بــه چــاره ســه رێــکــی ــێ ئئێران وتووێژی له سیاسیی پرسی کورد

له گه ڵ بکه ن.ــور قــاســمــلــوو شــایــانــی ئــه وه یــه ــت دوکبه رده وام یاد بکرێته وه و رێزی لێ بگیرێ. ئــه ویــن. قـــــه رزداری زۆر یــه کــجــار ئێمه خزمه ت ژیانی خۆی خسته تــه واوی ئه و ئازادیی گه لی کورد و هه موو هه وڵێکی دا هه تا مه سه له ی کورد به دنیا بناسێنێ، له سه رده مێکدا که کورده کان ته نانه ت خراپتر له ئێستاش سه رکوت ده کران و حاشا له له ودا که سه رده مێک ده كــرا، مافه کانیان ئاگاداری به حاڵ نێونه ته وه یی کۆمه ڵگای بارودۆخی خراپ و ته نانه ت مه وجودییه تی بۆ بۆنه یه ئه م هه ربۆیه بــوو. ئێمه گه لی نیشانه ی قاسملوو دوکتور یادکردنه وه ی خزمه ته کانی له حاند ئێمه ئه مه گناسیی

دوکتور قاسملوو به نه ته وه که یدایه.ــه دا، کــه ســایــه تــی و ــ ــات ــ ــه و ک ــ ــه ر ل ــ هله و خه باته دا ده بێ قاسملوو بیروباوه ڕی و گه له که مان ئازادیی بۆ ئێمه ئه مڕۆ که به ڕێوه ی واڵته که ماندا له دێموکڕاسی بۆ هه ربۆیه ــێ. ب رێــنــیــشــانــده رمــان ــن ــه ی ده بته نیا قاسملوو دوکــتــور ــه وه ی ــردن ــادک یوه بیرهێنانه وه یه کی سه مبولیک نیه. بۆ ئێمه قاسملوو بکوژانی که ئێران کورده کانی هێشتا چنگیان به سه ر واڵته که ماندا گرتووه و بارودۆخی ژیئۆپۆلیتیک و نێونه ته وه ییش هێشتا هانابه خشمان نیه، ئه م یادکردنه وه یه

کرده وه یه کی سیاسیشه.یاده وه ری له ئه گه ر قاسملوو ئه وه نده سیاسی و به کۆمه ڵی کورده کان به تایبه تی له به ر ته نیا ئه مه زیــنــدوویــه، ئێراندا لــه و بێوێنه به ڕاستی که سایه تیی و کاریزما فره ڕه هه ندی ئه و نیه. به ڵکوو له سه رووی هه موو شتێكه وه له به ر ئه وه یه که قاسملوو هێمای مێژوویه کی به رده وام و زیندوویه. خه باتی به خیسڵه تی هێندێک قاسملوو کورده کانی ئێران به خشی که ببوونه هۆی هــه وڵــدان لــه ته نیا ئــه و خه باته کــه ــه وه ئنه ته وایه تییه کانی مافه وه ده ستهێنانی بۆ قاسملوو نه کاته وه. کــورت خۆی ئه واندا و لــه رێــگــه ی ئــه ویــشــه وه حــیــزبــه كــه ی و خه باته که ی له ڕاستیدا دژه مۆدێل و ئانتی تێزی جه هانبینی و فه لسه فه ی حوکمڕانیی کۆماری ئیسالمی بوون. هه ر ئه م دژایه تییه به کرده وه ی خه باتی و هه ڵنه گره ئاشتی که بوون رێژیمه ئه و به دژی قاسملووش کۆماری ئیسالمییان هێنابووه سه ر ئه وه که قاسملوو وه ک ئامانجێکی سه ره کی بخاته

له ده یویست دژبــه رانــه ی ئه و لیستی نێو ده ره وه ی واڵت له نێویان به رێ. له ڕاستیدا شه پۆلی چڕ و تازه ی کوشتاری نه یارانی کۆتایی له دوای ده ره وه ی واڵت له رێژیم تێرۆری به عیراق ئێران و هاتنی شه ڕی

دوکتور قاسملوو ده ستی پێ کرد. لـــه رۆژهــه اڵتــێــکــی نــێــوه ڕاســتــدا که به ده ست ئیفراتیگه ری و دابه شبوونه کانه وه هه نجن هه نجن ببوو، قاسملوو نوێنه رایه تیی هاوسه نگیی و عه قالنییه ت له چه شنێک به رهه مێکی بــۆخــۆی له کاتێکدا ده کـــرد. ئـــاڵـــۆزیـــیـــه كـــانـــی کـــۆمـــه ڵـــگـــای خــــۆی و سه رده می خۆی بوو، قاسملوو ده یویست ــه و دژایــه تــی رۆڵـــی ئــاشــتــکــه ره وه یــه کــی ئو کورد پرسی که بگێڕێ ناته بایه یانه و مه سه له ی دێموکڕاسی له ناوچه یاندا ده وره مارکسیستێک بووه دواتر که ئه و دابوو. ــوردی و رێــبــه رێــکــی نــاســیــۆنــالــیــســتــی کـدایکێکی لــه 1930 ســاڵــی ــوو، ــ ده رچ لــێ فئودال باوکێکی و ئــاســۆڕی مه سیحیی کۆماری دامــه زرانــدنــی له به شداریی که کوردستان له ساڵی 1946 دا کردبوو، له له کۆمه ڵگایه کی که له حاڵێکدا ببوو. دایک له گه ڵ هــاوکــات هاتبوو، دواکــه وتــووه وه به دژی سیاسی تێکۆشانی ده ستپێکردنی زانستی و مۆدێرنیته رێگای شا، رێژیمی له پاریس و پاشان له پراگ گرتبووه به ر تــه واو ــووری دا ــاب ئ لــه بــواری خوێندنی و و بیری ئاسۆی فراوانیی به اڵم کردبوو. خۆشه ویستیی بۆ زانست و فێربوون وای کردبوو که شاره زایه تییه کی زۆر له بواری پسپۆڕییه كه ی ئه والتر بێ. ئه و که نزیک به ده زمانی زیندووی دنیای ده زانی، به سه ر ئه ده بیاتیشدا و مێژوو وه ک بواره کانی زۆر زاڵ بوو و هه موو ئه وانه ی دیتبوویان بــه وه هه ستیان دانیشتبوون له گه ڵی و ئه نسیکلۆپیدیایه كی لــه گــه ڵ کــه کــردبــوو

زیندووی فه رهه نگ به ره وڕوون.به اڵم قاسملوو هه ر به ته نیا پیاوی بیر بوو، کــرده وه ش پیاوی نه بوو، تیئۆری و توانایه کی و که موێنه ئازایه تییه کی له گه ڵ ده سپێشخه ری و ــنــان داهــێ ــۆ ب ــه وره ــ گژیانی لــه ســه رده مــی چ کـــردن. ریسک و ژیــانــی بـــه درێـــژایـــی ئــه کــادیــمــیــیــدا و چ جار زۆر بوێره کانی هه ڵوێسته سیاسیی، کردبوو، گیروگرفتیان و کێشه تووشی به اڵم ئه و هه میشه ئه وه ی پێ باشتر بوو وه ژێــر خــۆی پره نسیپه کانی که ئــه وه تا له نێو هه موو بکا. بنێ و حاشایان لێ پێ سیاسی سه ربه خۆیی پره نسیپانه شدا ئه و بــوو و لــه هــه مــوویــان گرینگتر ئــه و بــۆ به خۆی سه ربه خۆیی نه بوو حــازر قه ت هاوپه یمانی و پشتیوانی پێویستییه کانی

بگۆڕێته وه.ــه قـــووڵـــی بـــــــاوه ڕی به ــوو بـ ــل ــاســم قکــورد گه لی خۆنووسینی چـــاره ی مافی ئه گه ر ده یــگــوت کــه به چه شنێک هــه بــوو، سه ربه خۆ ده وڵه تێکی کورده کان رۆژێك ــان ــوردســت دابـــمـــه زرێـــنـــن کـــه هـــه مـــوو کته جزیه ته ڵه بی ئه مه بخاته وه، وه سه ریه ک نیه به ڵكوو یه کگرتنه وه یه. له گه ڵ ئه وه شدا، پرسی ئــاڵــۆزیــی لــه کــه ناسیارییه ک بــه ژیئۆپۆلیتیکه کانی واقیعییه ته و کـــورد مافه وه دیهێنانی بۆ ئه و هه بوو، ئه وسای ئێرانێکی له نێو کــورد نه ته وایه تییه کانی دانانی دێموکراتیکدا خه باتی ده کرد. به اڵم به ئێراندا چــوارچــێــوه ی لــه خه باته که ی و به ستراوه یی خستنی پشتگوێ مانای پارچه کانی کــوردی له گه ڵ هاوپێوه ندیی باوه ڕه دا له و و نه بوو دیکه ی کوردستان ــه هــه ر ــورد لـ ــ ــه وه ی کـ ــنـ ــزوتـ ــه بـ ــوو کـ ــ بله ئاگای ــێ ده ب کوردستان پارچه یه کی پارچه کانی له کــورد به رژه وه ندییه کانی دیکه بێ، به تایبه تی له کانتێکستی پێوه ندی له گه ڵ ده وڵه تانی حاکم به سه ر کوردستاندا.پره نیسپه و پته و ئیمانی ــه ره ڕای سـسیاسه تمه دارێکی قاسملوو ڕوونه كانی، بچێته نه بوو حــازر که بوو پراگماتیست ژێر باری دیکتاتۆڕیی دۆگمه کان. له حاڵێکدا ئه و مرۆڤێکی به ته واوی مانای وشه الئیک و ــران ــێ ئ 19٧9ی ئینقالبی پـــاش ــوو، بـریفراندۆمی کردنی بایکۆت پاش ته نانه ت نوێنه ری ته نیا وه ک ئیسالمی کــۆمــاری هه ڵبژێردرا. خوبره گان مه جلیسی الئیکی کاندیداکانی حیزبی دێموکراتی کوردستان

هه روه ها له یه که مین هه ڵبژاردنی پارلمانیی ــان کـــرد. ــه شــداریــی ــاش ئــیــنــقــالبــیــشــدا ب پـئه وانی هه ڵبژاردنی نــوێ رێژیمی بــه اڵم بۆخۆیشی قاسملوو و هــه ڵــوه شــانــده وه به هۆی مه ترسی بۆ سه رگیانی و هه ڕه شه ی راسته وخۆی شه خسی ئایه توڵاڵ خومه ینی مه جلیسی کــۆبــوونــه وه کــانــی لــه هه رگیز

خوبره گاندا به شدار نه بوو.قاسملوو هه میشه رێگاچاره ی سیاسی

ته رجیح کێشه کانی ئاشتیخوازانه ی و فــه تــوای خــومــه یــنــی ــه وه ی ــ ئ پـــاش ده دا. ئه و ده رکــرد، کوردستان به دژی جیهادی به که رێژیمه دا ئه و له گه ڵ کرد قبووڵی ده زانی به سه رچووی سه رده م رێژیمێکی کۆتایی پاش ئه و بکا. وتووێژ به ده ست ئێران و عیراق بۆ جارێکی هاتنی شه ڕی دیکه ئه م کاره ی کرد. به اڵم ده رکه وت که جگه نه بووه شتێک یه كه م وتووێژه کانی بۆ هه تا رێژیمه وه له الیه ن تاکتیکێک له کات کوردییه کان ناوچه داگیرکردنه وه ی بکڕێ و وتووێژی دووه میش داوێک بوو

بۆ کوشتنی قاسملوو.ــده ــ ــه وه ن ــ ــه ئ ــ ئـــه خـــالقـــی ســـیـــاســـی کئاستی لــه ــوو ب گرینگ قاسملوو لـــه الی نێوده وڵه تیشدا جێبه جێی ده كرد. له حاڵێکدا تێیدا و هاتبوو لێی ــه و ئ جیهانه ی ــه و ئخوێندبوو له و سه رده مه دا ته واو که وتبووه کۆمۆنیستی، ئایدئۆلۆژیی کاریگه ریی ژێر ــه دژی بـ کـــه ــه وه ــ ل نـــه بـــوو دوودڵ ــه و ئـچیکوسلۆواکی لــه سۆڤیه تی ده خــالــه تــی هه روه ها ئه و راوه ستێ. 1968 ساڵی له کــردنــی گرتنی ســه فــاره تــی مــه حــکــوم لــه 19٧9دا ســاڵــی لــه تــارانــیــش لــه ئه مریکا فه زای به له به رچاوگرتنی نه کرد. دوودڵیی ئه م ســه رده مــه، ئــه و ئیمپریالیستیی دژه )ئیستسنا( ریزپه ڕ به ته واوی هه ڵوێستانه بوون. دواتر له ساڵه کانی 1980دا له حاڵێکدا رێــبــه رایــه تــیــی خــۆڕاگــریــی چــه كــدارانــه ی دوکتور ــرد، ده کـ ئــیــران رێژیمی بـــه دژی دێموکڕاتیکی سۆسیالیزمی قاسملوو ئامانجی پارته که ی. پرۆگرامی نێو هێنایه ئه و له و کاره ئه وه بوو که هه م مه ودایه ک له گه ڵ حیزبه كه ی و خــۆی نێوان بخاته نه بوونی به هۆی مه وجوود سۆسیالیزمی و سه رنج ئه و هه م و تێیدا دێموکڕاسی ده گه ڕا به دوایدا رۆژئــاوا له پشتیوانییه ی

باشتر پاساو بدا و رێگه ی بۆ خۆش بکا.که بوو کــورده رێبه ره ئه و قاسملوو

زۆرترین هه وڵی بۆ به نێونه ته وه یی کردنی که سه رده مێکدا له دا. کــورد مه سه له ی هۆگرییه کی و سه رنج ده ره وه جیهانی ــه خــۆی ــۆ پــرســی کـــورد ل زۆر کــه مــی بنیشان ده دا، ئه و پێی وابوو که کورده کان ــێ پــێــوه نــدیــیــه کــانــیــان تــه نــیــا لــه ســه ر ــاب ندابمه زرێنن. ئیدئۆلۆژی پێوه ری بنه مای دۆستانه ی پێوه ندیی ــه و ئ چه شنه ــه م بئورووپا دێموکڕاته کانی سۆسیال له گه ڵ

زۆر یه کجار زۆربــه یــان کــه دامـــه زرانـــد کــه وتــنــه ژێــر کــاریــگــه ریــی کــه ســایــه تــی و روانگه ی سه رووئاسایی دوکتور قاسملوو. ئه و هه روه ها بڕیار بوو چه ند رۆژێک پاش ئه و رۆژه ی تێیدا تێرۆر کرا سه ردانی واڵته یه كگرتووه کانی ئه مریکا بکا. جێگه ی داخه و فردریک تیسۆ لێره ده توانێ ئه و قسه یه م بکا که سه ره ڕای خیسڵه تی ره وا و ته ئید پێشکه وتنخوازانه ی خه باته که ی، سه رنج و پشتیوانییه ک که دوکتور قاسملوو بۆ ئه و خه باته ی وه ده ست هێنا ته نیا مرۆڤدۆستانه بوو. دیاره یارمه تیی مرۆیی له و سه رده مه سه خته دا بۆ گه لی ئێمه یه کجار به نرخ بوو و کورده کانی ئێران بۆ هه موو ئه و شتانه ی بۆ ئه وکاته تیسۆ دوکتور وه ک که سانی

گه له که مانیان کرد، ئه مه گناسیانن.ــوو ــل ــاســم ــور ق ــ ــتـ ــ ــێـــکـــدا دوکـ ــاڵـ لـــه حـســـه رکـــرده یـــه کـــی و شـــۆڕشـــگـــێـــڕێـــک ــی ژیــــان و ــاشــق کــاریــســمــاتــیــک بــــوو، ئدێموکڕاتێكی و مـــه زن هیومانیستێکی فــه ردپــه ره ســتــی دژی ــه و ئ بـــوو. واقیعی له پێشمه رگه کانی وه ک ده یتوانی و بوو سه ختترین بارودۆخی ژیاندا بژی. ئه و پێی وابوو که خه بات بۆ مافه نه ته وایه تییه كانی پشتگوێ هــۆی ببێته نــابــێ کـــورد گــه لــی کۆمه اڵیه تی عه داڵه تی ئیدئاله کانی خستنی به تایبه تی مرۆڤه کان، نێوان یه کسانیی و یه کسانیی نێوان ژن و پیاو. هه روه ها پێی وابوو ئه وه که ئێمه به دژی رێژیمێکی دڕنده خه بات بکه ین که رێز له هیچ شتێک ناگرێ ته نانه ت نه و نێونه ته وه یی یاسای نه –رێساکانی خۆیشی- نابێ پاڵمان پێوه بنێ به هاکانمان خۆمان نۆره ی به ئێمه ش که به تایبه تی مرۆڤ که رامه تی به سه باره ت ــر پــێ بنێین. به م لــه مــه یــدانــی شـــه ڕدا ژێچه شنه بوو که ئه و فێری پێشمه رگه کانی به شــه ڕ دیله کانی له گه ڵ که کــرد خــۆی ئازادیان هه میشه و بکه ن ره فتار باشی بکه ن. هه روه ها فێری پێشمه رگه کانی کرد

تێرۆریستی مێتۆدی بۆ په نابردن له که خۆ ببوێرن، ئه گه رچی زۆر باش ده یزانی مێدیاکانی که ئه وه هۆی ده بێته ئه مه که

جیهان که متر باسی خه باته که ی بکه ن.

دۆستانی خۆشه ویست!ئــه گــه ر گــوتــم کــه داســتــانــی قاسملوو داستانێکی به رده وامه ئه وه هه روه ها له به ر دوکتور بیره وه ریی ئێمه بۆ که ئه وه یه قاسملوو بریتییه له برینێكی ئاوه اڵ. ئاوه اڵ پیالنێکه وه بــه ده ســت ته نیا ئێمه چونکه ماته مبار نین که به شێوه ی نائینسانی و به نیه تی له حوسنی که ڵكی خراپ وه رگرتن ئینسانێک، گه له که مانی له رێبه رێکی بێوێنه ئه و به هۆی هــه روه هــا ئێمه کــرد. بێبه ش و بێزار ناعه داڵه تییه وه و ئابڕووچوون تووڕه ین که ده وڵه تی ئوتریش به ئازادکردن بۆ تێرۆریسته کان کردنی ئیسکۆرت و فڕۆکه خانه ی ئه یر«ی »ئیران پــه روازی هیچ جینایه ته ــه م ئ دا. ئه نجامی ڤییه ن و نه بوو کاریگه ری قــه زایــی لێکه وتێكی نه درا. عه داڵه ت بوونی جێبه جێ به رێگه ــووری و ــاب ــه و شــانــتــاژه ئ بــه خــۆشــیــه وه ئئه منیه تییانه ی ده وڵه تی ئوتریش ته سلیمیان له که بگرن ــه وه ب پێش نه یانتوانی بــوو له ئــاڵــمــان قــازیــیــه کــانــی 199٧دا ســاڵــی تێرۆری به میکۆنۆسدا سه باره ت که یسی جێگره وه ی قاسملوو، سادق شه ڕه فکه ندی، رابگه یه نن که پایه به رزترین کاربه ده ستانی ــاری ئــه و ــرســی ــه رپ کـــۆمـــاری ئــیــســالمــی ببۆ حکومه ته ئــه و که تــێــرۆره ن ماشێنی ده ره وه ی له خۆی نه یارانی بردنی له نێو

واڵت دایمه زراندووه.که له حاڵێکدا گشتی تر، به شێوه یه كی کورده کانی سه ره تاییه كانی هــه ره مافه سیستماتیک و ئاشکرا به شێوه ی ئێران که ئــه وه قبووڵی ده كرێن، پێشێل هــه روا کۆمه ڵگای جیهانی هێشتا چاره نووسی ئه و چۆن نیه. ئاسان ده خــا، گوێ پشت گه له پرسی ته واوی که بکه ین قبووڵی ده کرێ مافی مرۆڤ و دێموکڕاسی به هۆی مشت و مڕه کانی نێوان کۆمه ڵگای نێونه ته وه یی و ئه منیه ته کانی له سه ر پرسه ئێران رێژیمی وه ک دۆسیه ی ناوکی و ئه مڕۆش قه یرانی ســوریــه و عــیــراق بــکــه وێــتــه پـــه راوێـــز؟ ــه تـــی ئــوتــریــش و ــا زوو ده وڵـ دره نــــگ یده بێ پێوه ندیداره کان ئورووپاییه بنیاته ئه خالقیی به رپرسیارێتیی رووبـــه ڕووی خۆیان ببنه وه و قبووڵی بکه ن که رێگه دان به پێڕاگه یشتنی که یسی تێرۆری قاسملوو به ڵکوو نیه، ئه خالقی و ره وا ته نیا هــه ر ــێ. ده ب بــه بــه رهــه م سیاسیشه وه لــه بــاری دره نگ یا زوو، ده سه اڵته نێونه ته وه ییه کان ده بێ رووبه ڕووی ئه و راستییه ببنه وه که به رپرسیار ده وڵه تانێکی هه بوونی به بێ نــێــوه ڕاســتــدا کــه له پێشدا ــی لــه رۆژهــه اڵتبگرن، خۆیان هاوواڵتیانی مافی له رێز ئاشتی و ته بایی نێونه ته وه یی که ئه منیه تی ئه و ئابووریی قازانجی ته نانه ت و میللی ده سه اڵتانه ی پێ به ستراوه ته وه، واقیعی و

پایه دار نابێ.

دۆستانی خۆشه ویست!ــه هــه مــوو ــوه ڕاســت ل ــێ ــی ن ــه اڵتـ رۆژهـخــرۆشــدایــه. و جــۆش ــه ل ــاتــر زی کاتێک له نه دیتراو هه رگیز رێژه یه کی سه ره ڕای سه ره ڕای و وه حشیگه ری، و توندوتیژی ــه ری ــ ده وروب لــه جــۆراوجــۆر مه ترسیی خه ریکن نــوێ په نجه ره ی هێندێک ئێمه، بـــه ڕووی پرسی کـــورددا ده کــرێــنــه وه. له ئه وه قاسملوو بوو که ئایا خۆم ده پرسم هاتبوو خۆیه وه ســه رده مــی له پێش زۆر که مه وعیدی خۆی بوو مێژوو ئه وه یان ئیجازه م چــوو؟ له کیس قاسملوو له گه ڵ قاسملوو بیره وه ریی بم که بده ن هیوادار و بــه رچــاو رێنوێنییه کانی، و ده رس و ــه ســه ر ئـــه و رێگا ــان ل ــووم بــه رپــێــی هــه ممافه وه دیهێنانی بۆ که درێــژه و سه خت ره واکانی گه لی کورد و به گشتی بۆ ئاشتی له پێشمانه، ــاوچــه دا ن لــه دێموکڕاسی و

رووناک بکاته وه.سوپاسی سه رنجتان ده كه م.

تایبەت

قسه کانی دوکتور ئاسۆی حه سه ن زاده

له سیمیناری 25 ساڵه ی تێرۆری دوکتور قاسملوو له پارلمانی ئینگلستان

له‌رۆژهه‌اڵتێکی‌نێوه‌ڕاستدا‌که‌به‌ده‌ست‌ئیفراتیگه‌ری‌و‌دابه‌شبوونه‌کانه‌وه‌و‌ عه‌قالنییه‌ت‌ چه‌‌شنێک‌ نوێنه‌رایه‌‌تیی‌ قاسملوو‌ ببوو،‌ هه‌نجن‌ هه‌نجن‌

هاوسه‌نگیی‌ده‌کرد

به‌ته‌نیا‌ هــه‌ر‌ قاسملوو‌ ‌ــاوی‌بــیــر‌و‌تــیــئــۆری‌نــه‌بــوو،‌ ــی پــرده‌وه‌ش‌بـــوو،‌لــه‌گــه‌ڵ‌ ــ ــاوی‌کـ ــی پئازایه‌تییه‌کی‌که‌م‌وێنه‌و‌توانایه‌کی‌گه‌وره‌‌بۆ‌داهێنان‌و‌ده‌سپێشخه‌ری‌و‌ریسک‌کردن.‌چ‌له‌سه‌رده‌می‌ژیانی‌ئه‌کادیمییدا‌و‌چ‌به‌درێژایی‌ژیانی‌سیاسیی،‌هه‌ڵوێسته‌بوێره‌کانی‌زۆر‌گیروگرفتیان‌ و‌ کێشه‌‌ تووشی‌ جار‌

کردبوو

رۆژنامەیژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤ تایبەت8

ڕێکخراوه و حیزب نوێنه رانی به ڕێزان سیاسییه کان!

به ڕێزان که سایه تییه سیاسی، فه رهه نگی، هونه ری و کۆمه اڵیه تییه کان!

حیزبی الیه نگرانی و ئه ندامان به ڕێزان دێموکڕاتی کوردستان!

به شدار بوانی به ڕێز!یـــادی تـــا کــۆبــویــنــه وه ــه ک ــ ی ده وری لـــه کــاره ســاتــێــکــی دڵــتــه زێــن بــکــه یــنــه وه کــه تــێــی دا ــای حــیــزبــی دێــمــوکــڕاتــی ــاوت ڕێــبــه رێــکــی بــێ هڕێبه ر شه هیدی کورد نه ته وه ی و کوردستان له هــاوڕێ قاسملو، عه بدولڕه حمانی دوکتور گه ڵ دوو که سایه تی هه ڵکه وتوی دیکه ی حیزبی ئازه ر قادری عه بدوڵاڵ کاک وکورد دێموکڕات حیزبی نوێنه ری و ناوه ندی کومیته ی ئه ندامی واڵت ده ره وه ی لــه کــوردســتــان دێــمــوکــڕاتــی سیاسی که سایه تی ڕه ســوڵ فــازل دوکــتــور و کوردی باشووری کوردستان بوونه قوربانی له ڕێگای وه ده ستهێنانی مافه ڕه واکانی گه له که مان دا دێموکڕاسی و ئــازادی ئاشتی، ڕێگای له و کوردستان ده راوســێــکــانــی و کــوردســتــان بــۆ کوردستانه وه دێموکڕاتی حیزبی الیــه ن له .ئه و ساڵه ی 2٥ یــادی له که ده کــه م سپاستان بیره وه رییه تاڵه دا له گه ڵمان به شدارن. بێگومان بۆ ناخۆشه بیره وه ریه کی هه م تاڵه یــاده ئه و هه مومان و هه م وره مان بۆ درێژه دانی ڕێگای شه هیدانی ڕێبه ری وه ک قاسملو پته وتر ده کا. به پێویستی ده زانم وێڕای ناردنی ساڵوێکی به تین کوردستان شه هیدانی هه مو پاکی ڕوحــی بۆ به گشتی و شه هیدانی ئه و کاره ساته دڵته زێنه به تایبه تی، باسێک له سه ر شه هیدی ڕێبه ر دوکتور

قاسملو بکه م.....به داخێکی گرانه وه رۆژی 22ی پووشپه ری بۆ كاتێك دا له )13ی ژوئیه ی 1989( ساڵی 1368 دۆزینه وه ی رێگای چاره سه ری ئاشتیخوازانه ی مه سه له ی كورد له ئێران دا له گه ڵ چه ند نوێنه ری حكوومه تی كۆماری ئیسالمی له وییه ن له سه ر رێبه ر مامۆستای دانیشتبوون، وتووێژ مێزی تێكۆشه ر هــاوڕێــی لــه گــه ڵ قاسملوو دوكــتــور كۆمیته ی ئه ندامی ــازه ر ئ قــادری عبدالله كاك ناوه ندی و نوێنه ری حیزب له ئورووپا و دوكتور فازل ره سووڵ كوردی باشووری کوردستان و مامۆستای زانستگه له وییه ن به ده ستی به ناو نوێنه رانی ده وڵه ت بۆ وتووێژی ئاشتی ، شه هید

كران.ئه و تیرۆڕه ته نیا دژی حیزبی دێموکڕات و کات هه مان له به ڵکو نه بوو، قاسملوو دوکتور دا دژایه تییه کی کوێر و قین له داڵنه بوو له گه ڵ ئاشتی، دێموکڕاسی و ئازادی. ڕێژیمی کۆماری ئیسالمی له چه ند بواردا دوژمنی سه ر سه ختی دوکتور قاسملو بوو. ڕژیم دژی که سایه تییه ک بوو که له الیه که وه گه وره ترین هێزی نه ته وه یی، و پێشکه وتوو ، دێموکڕاسیخواز مــافــخــواز، شۆڕشگێڕی ڕێبه ری ده کرد. له الیه کی دیکه وه ئاشتیخواز، ســیــاســی، که سایه تی دیــارتــریــن دێموکڕاسیخواز، به توانا له بواری زانستی دا و

به ناوبانگ له دیپڵۆماسی و په یوه ندی دا بوو.جێگای خۆیه تی ئیشاره به وه بکه م که زۆر که سایه تی کورد و غه یره کورد له سه ر دوکتور هه بوو. بۆچونه یان ئه و هه ر نه مر قاسملووی که ده توانین لێره دا ئیشاره به مادام میتران که هاوسه ری و فه ڕانسه یی گرنگی که سایه تیه کی ــه رۆک کــۆمــاری پێشوی فــڕانــســوا مــیــتــران سـوه زیــری کۆشنه ر بێرنارد دوکتور فه رانسه ، جێچ فه ڕانسه ،کارڵ واڵتی پێشووی ده ره وه ی هاو خوێندکار و هاوکاری دوکتور له زانستگای دوکتور سوئێدی، هاماربێری تۆماس ــڕاگ، پ

ئیسماعیل بێشکچی، دوکتور مه حموود عوسمان که سایه تی سیاسی باشووری کوردستان، پێیه ر مۆروا، سیاسه توانی فه ڕانسه یی ، دوکتور که نداڵ کوردستان، باکووری سیاسی که سایه تی نزان کــریــس کــۆچــێــڕا ڕۆژنـــامـــه وانـــی بــه نــاوبــانــگــی ــور بــێــرنــارد گـــرانـــژۆن ــتـ فـــه ڕانـــســـه یـــی، دوکـکه سایه تی بــه دره ددیــن ســه الح فــه ڕانــســه وی، سیاسی ڕۆژئاوای کوردستان و زۆر سه رکرده و که سایه تی دیکه ی کورد و غه یره کورد بکه ین.دوکتور تێڕۆڕی له ئیسالمی کۆماری ...تاقیب ئامانجی چــه نــدیــن دا نــه مــر قاسملوی ده کرد. دیاره ئامانجی سه ره کی له ناوبردن، یا و کوردستان دێموکڕاتی حیزبی کردنی الواز به چۆکداهێنانی جوواڵنه وه ی ڕێگایه شه وه له و ڕزگـــاریـــخـــوازی خــه ڵــکــی کـــوردســـتـــان بـــوو. ئامانجێکی دیکه ی کۆماری ئیسالمی له ناوبردنی دیپڵۆمات و ئاشتیخواز سیاسی که سایه تیه کی مرۆڤدۆستانه زانستی، شێوه یه کی به که بوو و لــه چـــوارچـــێـــوه ی مــه نــشــور و بــڕیــارنــامــه نێوده وڵه تییه کان دا، به چه ندین زمانی زیندووی ئیسالمی کۆماری جینایه ته کانی ده یتوانی دنیا، له مـــرۆڤ مــافــی بـــواری پێشێلکاریه کانی و قاو له دنیا هه موو له دا، ئیسالمی کــۆمــاری بدا. له الیه کی دیکه وه دوکتور قاسملوو و ئه و ده کرد، ڕێبه ری قاسملوو دوکتور که حیزبه ی جوواڵنه وه ی پێشه نگی ببوونه له و سه رده مه دا ــخــوازی لــه ســه رانــســه ری ئــێــران دا. له ــازادی ئڕوویان ئازادیخوازان ئێرانه وه پانتایی هه موو له حیزبی دێموکڕات و دوکتور قاسملوو ده کرد. ....کۆماری ئیسالمی بیری له وه کردبۆوه که به له نێوبردنی ڕێبه رێکی وه ک دوکتور قاسملوو جـــوواڵنـــه وه ی کـــورد و حــیــزبــی دێــمــوکــراتــی نه ته وه یی بیری و ســه رده کــا بــێ کــوردســتــان کۆمه ڵه و کۆڕ به گرێدراو و پێشکه وتنخواز نێونه ته وه ییه مرۆڤدۆسته کانه وه ، به ره و الوازی ڕێژێم هه موو دا خه ونی ڕاستی له ئه وه ده با. هه میشه ــه وان ئ دیکتاتۆره کانه . حکوومه ته و بردنی نێو لــه بــه کــه ــووه ب ــه وه ئ بــۆ چونیان نێو له جواڵنه وه که خودی جواڵنه وه ، ڕێبه ری به رن. ئێعدامی پێشه وا قازی محه ممه د له پێش تێڕۆڕی دوکتور قاسملوو دا و تیڕۆڕی دوکتور ــڕۆڕی دوکــتــور ــێ ت ــه دوای ل شــه ڕه فــکــه نــدیــش ئه و ئه نجام دراون. ئامانجه به و قاسملوو هه ر جینایه تانه له مێژووی پڕ کاره سات و قوربانی ڕۆژهــه اڵتــی لــه به تایبه ت نــه تــه وه کــه مــان ــی دانکوردستان دا به داخه وه له هه موو قۆناغه کان دا ئه نجام دراون. بێگومان ده بێ ئه و ڕاستییه بزانین که له داهاتوش دا، هه رچه ند ڕه نگه به به رنامه ی که سایه تییه و ڕێبه رانمان دژی ــاوازه وه ، جــیجێگای بۆیه ده بــێ. درێــژه ی لێوه شاوه کانمان شه هیده کانمان که سایه تییه و ڕێبه ر خۆیه تی ڕێبه ره و که سایه تی قــه دری و نه که ین له بیر

زیندوه کانیشمان بزانین.به‌ڕێزان!

هه موومان دا زه ینی له ڕه نگه پرسیار یه ک دوکتور که بــوو چــۆن به ڕاستی بچێ. و بێت ئیسالمی کۆماری نوێنه رانی گه ڵ له قاسملوو،

دانیشت و به م شێوه یه شه هید کرا؟ به بڕوای من وه اڵمی ئه و پرسیاره ده توانین له چوارچێوه ی هزر و بۆ چوونی دوکتور قاسملوو دا په یدا بکه ین. ڕه وشی ئاشتیخوازانه ی دوکتور گه النی شۆڕشی ســه ره تــای له هــه ر قاسملوو سه ره تای له هــه ر ده کــا. پێ ده ســت دا ئیران هاتنه سه رکاری حکوومه تی تازه وه هه وڵی داوه تا مه سه له ی کورد له ئێران دا به شێوه ی وتووێژ چاره سه ر بکا. له هه ر ده رفه تێک که هاتبێته پێش که ڵکی وه رگرتوه و هیچ پێشنیارێکی ئاشتی ڕه ت

له دوای شــه ڕی سێ بیرمه له نــه کــردوه تــه وه . وتووێژی مانه وه ی ئاکام بێ بــه دوای و مانگه هه یئه تی نوێنه رایه تی کورد له گه ڵ حکوومه ت، زۆر هه وڵی دا ڕیگایه کی دیکه بدۆزێته وه . باسی حیزب و گۆڕ هێنایه مادده یی شه ش گه اڵڵه ی هه وڵی دیکه ی ئاشتی دا. دوکتور قاسملوو پێی وابوو ته نانه ت یه ک ڕۆژ وه دوا که تنی شه ڕیش و کوردستان دێموکڕاسیخوازانی بۆ نیعه ته ئێران و زۆر هه وڵی ده دا شه ڕ له ناو به رێ یا النی که م وه دوای بخا. هه ر ئه وه ش بوو کاتی خۆی زۆر الیه ن به حیزبی دێموکڕاتیان ده گوت

سازشکار.ــوو که ــ ــتـــور قــاســمــلــوو نـــــه زه ری وابـ دوکـکه نییه که سه ئــه و ڕاسته قینه شۆڕشگێڕی به که که سه یه ئــه و به ڵکوو ــا، ده ک ســاز شــه ڕ به اڵم ئاشتی، بۆ ده دا هــه وڵ هیزیه وه هه موو په ڕی به و گه له که ی سه ر کرایه هێرش ئه گه ر مێتۆدی خه باتی که وابو ده کا. به رگری تواناوه بۆ بکا به رگری که ئه وه بو قاسملوو دوکتور به ڕاســت هــه ر ئاشتی. و وتــووێــژ سه پاندنی خاتری ئه و مێتۆده بوو که جارێک به گه اڵڵه ی 26 مادده یی، جارێکی تر به گه اڵڵه ی 6 مادده یی و ڕابوه ستێ وتووێژ نه هێڵێ که ده دا هه وڵی قاسملوو دوکــتــور لـــه وه جگه بــخــوا. شکست ده یهه ویست له هه ر ده رفه تێک که ڵک وه رگرێ. ئه و باوه ڕی به وه هه بوو که سیاسه ت هونه ری مومکینه . ناکرێ له سیاسه ت دا یا هه زارت بوێ به ینه دا لــه و دیکه ش ــاره ی ژم به ڵکوو هیچ. یا ئیسالمی کۆماری کاربه ده ستانی مخابن هه ن. به باوه ڕیان ئیستاش تا و سه ره تاوه له هه ر کورد مه سه له ی بۆ ئاشتیخوازانه چاره سه ری

نه بوو و نیانه . که وابو ئوسول و مێتۆدی دوکتور قاسملوو ئاگایی به نه کاته وه . ڕه ت وتووێژ که ئه وه بوو له و ئاشتیخوازییه ی دوکتور قاسملوش بوو که له ئه وی تیڕۆڕکردنی پالنی ئیسالمی کۆماری داڕشت. دا وتووێژ هێنانه گۆڕی چوارچێوه ی به اڵم ده بێ ئیقرار به وه ش بکه ین که چ شه خشی شه هیدی ڕێبه رمان، چ هاوڕێیانی له و دانیشتنه دا به شدار بوون و چ حیزب به گشتی و ته شکیالتی گه وره یان موباالتییه کی بێ تایبه تی به حیزب کردوه ، له چۆنیه تی ئۆرگانیزه کردنی دانیشتنه که دا. کۆماری ئیسالمی به داڕشتن و به ڕێوه بردنی ئه و پیالنه الپه ڕه یه کی ڕه ش و جینایه تکارانه ی زیاد له شوره یی خۆی پڕ مێژووی به دیکه ی له گــه وره شــی زه ڕبه یه کی بڵێین ده بــێ و کــرد جوواڵنه وه ی و کورستان دێموکڕاتی حیزبی ــورد لــه ڕۆژهــه اڵتــی کــوردســتــان بــه تایبه تی کبــه گشتی دا. کــوردســتــان لــه ســه رانــســه ری و هه روه ها خه سارێکی زۆر گه وره ی به پڕۆسه ی ئێران سه رانسه ری له ــازادی ئ و دێموکڕاسی هه موو به توانی نــه ی هه رگیز ــه اڵم ب گه یاند. مه به سته گه اڵوه کانی خۆی بگا. که به ر له هه مو حیزبی داهێنانی به چۆک له بو بریتی شتێک گه لی ــه وه ی جــوواڵن کــوردســتــان و دێموکراتی

کورد له ڕۆژهه اڵتی کوردستان. به‌ڕێزان!

په روه نده ی ئه و جینایه ته به داخه وه هه ر وا به هه ڵواسراوی ماوه ته وه و ته نانه ت به دواداچونی حکوومه تی نه کراوه . بۆ تــه واوی به قه زاییشی ئوتریش هه ر له یه که م ڕۆژه کانی ئه و جینایه ته دا، بازرگانی به و مه سه له یه وه کرد و له جیاتی تاقیبی جینایه تکاران و به ند کردنیان و سپاردنیان ڕه وانــه ی گیرابووش که ئه وکه سه ی دادگــا، به قۆناغی له دیموکڕات حیزبی کــرده وه . ئێرانی جیاوازدا ئه وه ی له توانای دابوبێ هه وڵی داوه ئه و په روه نده یه زیندو ڕابگرێ و له ده رفه تێک ســه اڵحــیــیــه تــداری ــه کــی ــای دادگ بیگه یه نێته دا له مه وبه ر ساڵیش دوو ته نانه ت نێونه ته وه یی. و خست وه ڕی کامپینێکمان ده ره وه له ئێمه زۆر ئیمزامان له که سایه تی ناودار کۆکرده وه . له و کــرد ئوتریشمان حکوومه تی ســه ردانــی ڕێگای حیزبه کانی ئه وێوه ، به تایبه ت له ڕێگای سه وزه کانه وه مه سه له که مان گه یانده پارله مانی ئه و واڵته . به اڵم تا ئێستاش مخابن به جێگایه کی پێویسته من باوه ڕی به نه گه یشتوین. مه تڵوب گرنگه بــه و پێکه وه دێموکڕات الی هـــه ردوک تا دانێن بۆ هاوبه شی کومیته یه کی و هه ستن مه سه له ئه و به دوای زۆرتــره وه به جیددییه تی

گرنگه دا بچن. ...‌خۆشه‌ویستان!

جێگای خۆشحاڵیه که ئه مڕۆ له هه موو کات گشتی به کورد گه لی ئاسۆی زیاتر و ساتێک باشووری له دیـــاره . ده ســکــه وت پڕ و ڕوون گه لی حکوومه تێکی به خۆشییه وه واڵته که مان

و درێـــژ و دوور خه باتێکی بــه رهــه مــی وه ک ــورد لــه و به شه ی پــڕکــاره ســات، دامــــه زراوه . ککوردستان خاوه نی سه رۆک، پاڕله مان و ده وڵه تی خۆیه تی. خاوه نی هێزی لشکریی پێشمه رگه و دام و ده زگای پاراستنی خۆیه تی و له ڕووداوه کانی ئه م دواییانه ی عێڕاقیش دا نیشانی دا که ده توانێ به رامبه ر له بکا ده سکه وته کانی له پارێزگاری هه ر هه ڕه شه یه ک دا و به خۆشییه وه بۆ یه که م جــار تــوانــی هــه مــوو ســنــوره کــانــی بــاشــووری حکوومه تی فه رمانی ژێــر بخاته کــوردســتــان هه رێم و ناوچه دابڕێنراوه کان بگێڕێته وه سه ر

هه رێمی کوردستان. ــه و ــان ــازای بــێــگــومــان ئـــه و ســیــاســه تــه ئ ....حــه کــیــمــانــه ی بــاشــوری واڵتــه کــه مــان بـــه ر له هــه مــوشــتــیــک بــه رهــه مــی یــه کــگــرتــویــی هــێــزه خه باتگێڕه کانی و پێکهاتنی حکوومه تی نیشتمانی ــه هــه مــوو هــێــزه بــراوه کــانــی بنکه فـــراوانـــه کگلێنه ی وه ک هــیــواداریــن تێدایه . هه ڵبژاردنی و بکه ن یه کیه تییه و لــه پــارێــزگــاری چــاویــان ، ــی ده ره کـ فشارێکی هیچ ژێــر لــه و هه رگیز ئابووری و ته نانه ت نیزامیش دا پاشه کشه له و

هه ڵوێسته نه ته وه ییه یان نه که ن.له ڕۆژئــاوای کوردستانیش کورد هه روه ها خۆبه ڕیوه به ریه . بنکه کانی پێکهێنانی خه ریکی له کـــوردی ــی ده ســه اڵت بــوێــرانــه ی هه ڵوێستی ــه شــداری نه کرد و بــه شــه ی کــوردســتــان کــه بئه سه د ڕژیــمــی کارتۆنیه که ی هه ڵبژاردنه لــه یه . بــه ڕێــوه بــه ری خۆ بۆ ئــیــراده نیشانه ی دا، نه ته وه یی یه کیه تیه کی به شه ش له و هیوادارین و بێ پێک سیاسییه کان ڕێکخراوه هه موو له نیشتمانی فراوانی بنکه حکوومه تێکی پێکه وه هاتوه ته بۆیان ده رفــه تــه ی و له و دامه زرێنن پێش ئه و په ڕی که ڵک وه رگرن و به یه کگرتویی له و نه ته وه که مان ده سکه وته کانی له به رگری

به شه بکه ن.به‌ڕێزان!

له باکووری کوردستانیش هه تا دێ ئاسۆکه ڕونتر ده بێته وه . حکوومه تی تورکیا هه رچه ند به هه نگاوی سست و جار و بار پاشه کشه وه ، به اڵم ده بێته وه . نیزیک واقیعبینی زۆرتر له هه تا دێ مه سه له یه ئه و کردنی ده رک له ئه وه ش دیاره کوردستانێکی تـــورک ــی ــه ت ده وڵ بــۆ کــه دایـــه ــرێ له ــ ــه ده ک دۆســـت وه ک ده راوســـێـــیـــه ک کــی ــان زۆره ک ئیمکاناته لــه ــه وه ــووری ــاب ئ بـــاری کوردستانێکی له باشتره زۆر وه رگری، که ڵک له ساڵ دا دۆاڵر ملیاردها به ده بێ که دوژمــن بکه ی. وێ مــه هــاری بتوانی تا کــه ی ســه رف ده چێ ده وڵه تی تورک له وه تێگه یشتبێ که هیچ نیزامی هێرشی به که لــه وه ی نابینێ سودێک جوواڵنه وه ی کورد به چۆک دابێنێ. ده یان ساڵ ئه و سیاسه ته هه ڵه یه ی به ڕێوه بردوه و هیچی بۆ نه کراوه . ئه گه ر له مه ودواش به و سیاسه ته ده ست هیچی ــان زی له جگه بکا، کــار هه ڵه یه ناکه وێ. دیاره ده توانێ زیان به کورد بگه یه نێ، کورد ده بــێ. بۆخۆی سه ره کی دۆڕاوی بــه اڵم خۆی بوونی توانیویه تی ته نیا نه ک تورکیا له دێنێ پێک دامــه زراوه خه ریکه به ڵکو بسه پێنێ، خۆکاندید ده کا. ده سه اڵت شه راکه تی داوای و کــردنــی ســه الحــه ددیــن ده مــیــرتــاش بــۆ پۆستی که مه وه النی به تورکیا له کۆماری ســه رۆک نیشانه ی باوه ڕبه خۆبون و هه ڵسوکه وتی کورده نه چی له بیرمان دا. هه روه ها به رز ئاستێکی له که عه بدوڵاڵ ئۆجه الن سه رۆکی پارتی کرێکارانی کوردستان نه خشێکی زۆر کاریگه ر ده گێڕێ له سیاسه تی کورد و ته نانه ت له ڕادده ی تورکیاش دایه ، زیندان له هه رچه ند پ.ک.ک ڕیبه ری دا. به اڵم نه خشی ڕێبه رێک ده گێڕێ که شوێنکاری ــان و ــوردســت ــاکـــووری ک ــاتـــوی بـ ــه ســه ر داهـ لتورکیاش هه یه . هه ر به و پێیه ش پ.ک.ک ڕۆڵی په یوه ندییه کانی له داڕشتنه وه ی سه ره کی هه یه کورد و تورک له داهاتوی ئه و واڵته دا. گومان له وه دانیه به پێشکه وتن و سه رکه وتنی پڕۆسه ی ئاشتی و دێموکڕاسی له باکووری کوردستان و تورکیه ، هه م مه سه له ی کورد چاره سه ر ده بێ و به ره و گه وره تر هه نگاوی تورکیه وه اڵتی هه م

پێشکه وتن داوێ.له به داخه وه کوردستان ڕۆژهه اڵتی اڵم به هه لومه رجێکی ته واو جیاواز دا ده ژی. له الیه که وه هه ر ئێستاش تا ئیسالمی کۆماری حکوومه تی به و سه رکوت ڕێگای له و کــۆن مێتۆدی به ئه منییه تی کردنی مه سه له ی کورده وه ده ڕوانێته مــه ســه لــه ی کـــورد و نــه تــه وه کــانــی دیــکــه ی نێو ئێران و تا ئێستا توانیویه تی به ئێعدام، هێرشی نیزامی و لشکرکێشی ئاوره که له ژێر خۆڵه مێش و الیــه ن و هێز هێندێک بۆ ڕه نگه ڕابگرێ. دا

سه رکه وتنی به مانای ئــه وه کــه س هێندێک بۆ خه باتی سه رکوتکردنی له ئیسالمی کۆماری قه ڵه م له ئێران دیکه ی گه النی و کــورد گه لی دۆڕاوی که نییه دا له وه گومانم به اڵم بــدرێ. حکوومه تی سیاسیه دا یارییه ــه و ل ســه ره کــی کۆماری ئیسالمی و شۆوێنیزمی ئیرانییه . ئه وان خۆیان زۆر به زیره ک ده زانن، به اڵم وه ک ده ڵێن زۆر ده بێ. پێوه ده ندونکێ به زیره ک ده عبای ده مێکه سیاسه توانانی ئێرانی پێیان وایه ده توانن فێل له خه ڵکی خۆیان و هه موو جیهانیش بکه ن. بــه دوا که وتویی ئـــه وه ی ئــاخــری دا لــه ــه اڵم بماوه ته وه و له و سه رده مه دا نه ی توانیوه ڕێگای پێشکه وتن بپێوێ، هه ر ئه وانن. وه اڵتێکی به هێز، نه وت وه ک سروشتی زۆری ئیمکاناتێکی به لێهاتوه وه ، و ــره ک زی خه ڵکێکی به و گــازه وه ئێستا چه ندین هه نگاو له دوای تورکیایه کی بێ نه وت وگازه و ته نانه ت له سیاسه تی ناوچه یی و نێونه ته وه یش دا پیێ دۆڕاندوه . له حاڵیک دا له ئێران فه رهه نگییه وه و مێژوویی ڕووی له کورد نیزیکتره ، به اڵم ئه وه تورکیایه که که ڵکی ــه وه رده گـــرێ ــه ت ــه و ده رف ــووری ل ــاب زیــاتــری ئئــاراوه . هاتوه ته کوردستان باشووری له که کاربه ده ستانی ئێرانی غیره تی گۆڕینی سیاسه تی دواکــه وتــوه کــه ی مێتۆده له هــه ر نییه . خۆیان پێیان نیزامی که ڵک وه رده گــرن و ئه منییه تی و وایه ده کرێ و ده توانن له م سه رده مه ش دا به دژبه رانی ڕاونان و ئێعدام و کوشتار و گرتن خۆیان له مه یدان وه ده رخه ن. ئه وان به بیانوی ئێران که به زۆر پاراستنی یه کپارچه یی خاکی ئێران نه ته وه کانی لکاندوه ، پێکیانه وه سته م و سه رکوت ده که ن و ئینکاری پێکهاته ی فره نه ته وه بوونی ئێران ده که ن. ئه وان به داخه وه له و ڕاستیه تێناگه ن که سه رده می ئه و مۆدێله به سه ر چوه و ڕاست ئه و سیاسه ته ده بێته هۆی پارچه بوونی ئــێــران و ــران. چونکه چــیــدی نــه تــه وه کــانــی ــێ ئلــه پێش هــه مــوویــانــه وه کــورد لــه ڕۆژهــه اڵتــی شۆوێنیستی سیاسه ته ئه و ناتوانن کوردستان و دژ به مرۆڤایه تیه قه بووڵ که ن و ئه گه ر هه ر له مه سه له که یان و بکرێن ئینکار جــۆره بــه و چوارچێوه ی ئێران دا جێ به جێ نه بێ، بێگومان له و ده ده ن و لــه چــاره نــوســی خــۆیــان بــڕیــار مه ینه تیه دێنه ده ر. راستیه که ی ئه وه یه که هه ل و مه رجیش بۆ ڕزگاری نه ته وه ژێر ده سته کان ده وڵه تی بێ نه ته وه ی گه وره ترین به تایبه ت و دنیا که کورده زۆر گۆنجاوه . جێگای نیگه رانی و سه راسه ری ئۆپۆزیسیۆنی ته نانه ت که داخــه ئێرانیش، چ له ناوخۆی واڵت و چ له ده ره وه ی واڵت، تا ئێستاش هه رله چوارچێوه ی سیاسه تی ئێنکاری دوای جه نگی جیهانی یه که م دا قه تیس ماوه و ئێستاش پێی وایه ته نیا ڕێگای پاراستنی سنووری جوغڕافیایی ئێران، ئینکاری فره نه ته وه بوونی ئێرانه . ده نا ده بوو ده مێک بێ هه موویان ته نیا که کردبایه قه بووڵ نه ته وه ییان فیدڕاڵی و بوون دابــه ش له ئێران پاراستنی بۆ ڕێگایه بۆ و ئێران له دێموکڕاسی هێنانی وه دی بۆ ئاوڕدانه وه بۆ ڕیعایه ت کردنی مافی مرۆڤ و له مافه کانی ژنان و چین و توێژه جیاوازه کان و به کورتی ته نیا ڕێگای پێشکه وتنی ئێرانه . جێگای و ئێرانی ئۆپۆزیسیۆنی کــه م ــی الن خۆیه تی ڕوناکبیرانی ئێرانی هه ست به و زه روره ته بکه ن

تا دره نگ نه بوه .به‌ڕێزان!

له الیه کی دیکه شه وه جوواڵنه وه ی کورد به و تێده په ڕێ. زوڵم دا دژوار سه رده مێکی زۆر زۆری ڕێژیم و خراپی باری ئابووری، سیاسی نێو باڵوی و پرش و الیه ک له کۆمه اڵیه تی و سستبونی سیاسیه کان، ڕێکخراوه و حیزب هیوا به کاری سیاسی و حیزبایه تی، نا ئومێدی تا دیکه وه ، الیه کی له سه ربه خۆ ڕوناکبیرانی گه لی جــوواڵنــه وه ی به سه ر ڕادده یــه ک سستی به اڵم هێناوه . دا به شه ی کوردستان له و کورد ده ورانــی پرش و ئه و که نیه دا لــه وه گومانم ــێ. ئــه و ــاڵوی و نــائــومــێــدیــه ش بــه ســه ر ده چــ بـهێزانه ی که هۆکاری سه ره کی بۆ پرش و باڵوی هێزه کانن، ڕۆژێک تێده گه ن که ئه م وه زعه به ر

له هه موو الیه ک به زیانی ئه وانه . .... ئه وه نده ی پێوه ندی به حیزبی دێموکڕاتی ــار کـــردن بــۆ یه کڕیزی ــێ، ک کــوردســتــانــه وه بنه ته وه یی به ئه رکی خۆی ده زانێ. چ له بواری ــه وره ی وه ســه ریــه کــخــســتــنــه وه ی بــنــه مــاڵــه ی گـپێکهێنانی ــواری بـ لــه چ و بــێ دێــمــوکــڕاتــه وه بێ تــره وه فــره وان بنکه نه ته وه یی یه کیه تیه کی هه مو کاتێک کاری بۆ کردوه و له مه ودواش به

گوڕتر له جاران کاری بۆ ده کا. جارێکی دیکه سپاستان ده که م بۆ به شداری ڕاگه یاندنی بۆ و دا وییه ن یادی شه هیدانی له و به گشتی شه هیدان ئامانجی به وه فاداریتان

قاسملوی ڕێبه ر به تایبه تی.هه ر سه رکه وتو بن.

چەند به شێک له وتاری بەڕێز مسته فا شه ڵماشی ئه ندامی ده فته ری سیاسیی حیزب،

له یادی 25 ساڵه ی شه هیدانی ڤییه ن دا

رۆژنامەی7 ژماره : ٦٣٦ وتووێژ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

نــاوچــەی رۆژهــەاڵتــی دوایـــی ئــه و چه ندساڵه ی گــۆڕانــه کــانــی به پــێــوه نــدیــدار گرنگی ئــه زمــوونــی دوو بەتایبەت نــێــوەڕاســت ده سه ڵمێنن بۆ ئه وه مان عێراق تورکیاو له کــورده وه مه سه له ی جیاوازەکانی پێکهاتە نەتەوەکان و له نێو پێکه وه مانەوە رێگه ی که واڵتیک دا، رێگه ی لێکتێگەیشتن و رێککەوتنە نەک شەڕ و سەرکوت و پەڕاویزخستن، وه ک ئه وه ی ئێستا له عێراق دا ده یبینین. له عێراق، کورد هەوڵی 10ســاڵ دوای نوێ و ده سهاڵتداریی ساڵ دوای10 بۆ تێگەیاندنی هاوبەشە سیاسییە عەرەبەکانی له مافەکانی و دوای بێئاکام ژیــان پێکه وه و برایه تی بۆ هه وڵێکی هه موو که ئــه وه ی مایەوه، گۆڕانە چاوەڕوان نەکراوەکان کوردیان گه یاندۆتە قۆناغێکی نوێ له دابینکردنی مافه کانیان. ئه وان له باشووری کوردستان به پشتبه ستن به ئیراده ی خۆیان به ره و چاره سه رییه کی یه ک الکه ره وه ده ڕون. لێره داجێی خۆیەتی که هیوای سه رکەوتنیان بۆ بخوازینو د. محه ممه د و قــازی رێگای رێبوارانی که بکەینەوە دڵنیایان قاسملوو خۆیان به پشتیوانیان دەزانن و له پاڵپشتی و یارمه تیدانیان

دریغی ناکه ن.

خه ڵکی خه باتگێڕی کوردستان! ئەگەر 2٥ ساڵ له مه وبه ر ده ستی تیرۆر و جینایه ت رێبه رێکی مه زنی له ئێمه ئه ستاند و ئێمه ی له زانست و توانا و ئه زموونه کانی بێبه شکرد، ئەو له پاشخۆی حیزبێکی به جێه ێشت که دڵنیا بوو بۆ

خه بات و گه یشتن به ئامانجه کانی ده توانێ درێژه به تێکۆشانبدا.پــه روه رده وا که سانێکی له حیزبه که یدا دهیزانی قاسملوو بــده ن و به سیاسه ت درێــژه رێبازه ئــه و له سه ر بتوانن که بــوون پشتیوانانی وه ک کوردستان خەڵکی کە لەوەی بوو دڵنیاش هه م راسته قینه و هەتاسەری حیزبی دیموکرات، له به رامبه ر دوژمنانیدا سه رکه وتن ڕه مـــزی بــه ئــه مــه ی ده بـــن و حیزبه که یه وه پشت لــه ده زانی.. چونکه ئه و باوه ری وابوو کە سەرچاوەی هێزی بنەڕەتیی خه بات و تێکۆشان، کۆمه اڵنی خه ڵکی کوردستانن و هه تا ئەو خه ڵکه پشتیوانی حیزبی دیمۆکرات بن، حیزب له تێکۆشان بۆ وەدیهێنانی

ئامانجه کانیان راناوه ستێ.

ئێوه خەڵکی تێکۆشەر و ئازادیخوازی کوردستان!نیشانتان قاسملوو، د. ئامانجەکانی بە ڕێگا و بە وەفاداریتان داوه که مهرگ، نەک هەر نهیتوانیوە ئهو رێبه ره مەزنە له بەر چاوی ئێوە ون بکا و لەبیر ئێوەی بباته وه، به ڵکوو ئێستاش دوای2٥ ساڵ، ئێوه هه روا یاری وه فاداری ڕێگا و ڕێبازەکەی ئەون و قاسملووی هەموو زیندوویه. هه میشه رێبه رێکی سیمبوڵی ئێوه بۆ نەمر، جێهانیان دەزانن دوای تێپەڕ بوونی2٥ساڵ له شه هید بوونی ئەو قاسملوولە ئێستاش کوردستان رۆژهه اڵتی خەڵکی پیاوە، گەورە بە ئازادیخوازی دا نەتەوەیی و لە خەباتی دەبینن و دا نێو خۆیان

رێبەری خۆیانی دەزانن.

حیزبی دۆستانی ئه ندامان،الیه نگران و تێکۆشەران، دیموکراتی کوردستان!

تێپه ڕبوونی 2٥ساڵ پاش له ناخۆشه دا و بیرەوەرییە له م به سه رشه هید بوونی رێبه ری مه زنمان د.قاسملوودا، ده بێ له رێگه ی چاالکییه کانمان، تێکۆشان و بره وپێدانی ــەردەوام و بـ تێکۆشانی مەیدانی بەرینترکردنی بــەهــێــزبــوون و بــۆ کــارکــردن هــەروەهــا پێداگری و ڕه واکانمان داوا له سه ر ســووربــوون به خه باتمان، له سه ر درێژه دانی خه بات تا گه یشتن به ئامانجه کانمان،یادی ئەو رێبەرە گەورەیە و هاوڕێی تاسەری، کاک عەبدوڵال قادری و هه موو دا بیرەوەرییەش لەم هەر رابگرین. به رز کوردستان شه هیدانی بەڕێزەوە یادی نەمر کاک سەالم عەزیزی ئەندامی دەفتەری سیاسیی د.قاسملووی تیرۆری 2٥سالەی کە دەکەینەوە دیموکرات حیزبی نەمر بەرامبەرە لە گەڵ پازدەیەمین ساڵی کۆچی دوایی ئەو ڕێڕەو و

هاوخەباتە بەوەجەی قاسملووی مامۆستا و ڕێبەر.دوای 2٥ســاڵ کوردستان دیموکراتی حیزبی حیزبەکەتان، شەهید بوونی د.قاسملووی ڕێبەر، وەفادار بە ڕێگا و ئامانجەکانی و دڵگەرم بە پشتیوانیی نەتەوە ئەمەگناسەکەی قاسملوو، بەگەشبینی و دەوروبــەر ناوچە و ئاڵوگۆڕانی ڕووداو و بـــەرەوڕووی هیواوە دەچێ. دڵنیاشین ئەگەر درێژەدەرانی ڕێگەی قاسملوو و نەتەوەکەی خەباتی بە ــژە درێ لێبڕاوییەوە، وشــیــاری و بە هــەروا قاسملوو، بە لە رۆژهەاڵتی کوردستانیش بدەن، گەلی کورد ڕەوای خۆیان ئامانجەکانی دەگات و ئاواتی بەرزی قاسملوو و هەموو شەهیدانی

کوردستان وەدی دێ.

بەرز و بەڕێز بێ یادی ڕێبەری شەهید دوکتور عەبدولڕەحمان قاسملوو،

ساڵو لە شەهیدانی ڤییەن و هەموو شەهیدانی رێگای رزگاریی کورد و کوردستان،

سەرشۆڕی بۆ ڕێژیمی تیرۆرستی کۆماری ئیسالمی،

سەرکەوتن بۆ خەباتی رزگاریخوازانەی نەتەوەی کورد لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان و هەموو بەشەکانی کوردستان.

حیزبی دیموکراتی کوردستاندەفتەری سیاسی

21ی پووشپەڕی 139312ی جوالی 2014

مه جبوورن حــالــه تــه دا لــه و ده بینن گــرتــوو یــه ک که نیگه رام ده لیله به و بکه ن ده گه ڵ موعامه له ی ئێمه به و ئه قلیه ته ، یه کتر ته حه مول نه کردن و دوو ئینشقاق ئینشعاب و بــه ره کــی و چه ند بــه ره کــی و پچینه وه نێو بازنه یه کی گه وره ی سیاسی له ئێران دا واڵمده ری ئه رک و مه سئولییه ته کانی خۆمان نه بین ، ئه و کێشه و ئه و الیه نه ڕه وانی و یه کتر بۆغزاندنه و یه کتر ئه زیه ت کردنه به رینه وه نێو خه ڵک ، ئه گه ر ئێستا ئێمه جه معێک لێره و جه معێک له ده ره وه پێی مه شغولین زۆرتر مه شغه له ی ئه ندامانی ئاشکرای حیزبی دێموکراته، من له وه نیگه رانم ئه و جه معه کوردستان و ڕۆژهــه اڵتــی به رێته وه کێشانه ئه و تا که شێوه ی به و کوردستان دا ئوستانه کانی له ته عامول کردوه یه ک له گه ڵ ته عاموولمان ئێستا له میلیون ها وه خــتــه ــه و ئ بکه یین ــه ک ی لــه گــه ڵ خه ڵکی کوردستانی ئێران ده که وێته نێو کێشه کانی دێموکراته کانه وه ، به وجۆره گۆڕه پانه که دابه ش بێ ئه وه یه من لێی نیگه رانم و جێگای خۆشیه تی که ئه و له سه ر هه ر و بکه م باس نیگه رانیه ئه و من دروست مه سئولیه ت ئیحساسی که نیگه رانیه یه بۆ بووین قــه ده م پێش ئێمه هه میشه بۆیه ده کــا ئه وه یکه ڕێگا چاره یه ک بۆ کێشه ی دێموکراته کان

ببینینه وه .

دوگــم باسی خالید! ــاک ک کــوردکــانــاڵ: نه بوونی دوکتور قاسملوومان له سیاسه ت دا کرد سیاسییه گه مه جۆربه جۆره کانی ، هه ڵوێسته جۆربه جۆره کانی و ته نانه ت چوونه سه ر میزی موزاکره ش ، پاس 25 ساڵ هه مان شت له جه نابت لێ ده که ن چاوی نه قده وه به دیاره ده بیندرێت خالیدی واته دێموکرات حیزبی سکرتێری که عه زیزی رۆژێک ده گه ڵ هه ڵبژاردنه رۆژێک نیه ، رۆژێک باس له ماده ی 15 و 19 قانونی ئه ساسی خواره وه یه ئاستێکی له که ده کا ئێران دا له له باس ڕابــردو دا مانگی له چه ند ته نانه ت و

دانیشتنی جه نابت به مه به ستی موزاکره له گه ڵ ئه ڵێی چی کرا، ئیسالمی کۆماری نۆێنه رانی الوازه، خاڵی ئه مه ئینعیتافه ئه مه جه نابت

نه خێر خاڵی به قووه ته ؟کاتێک ئه تۆ دێیه نێو هه مووی ئه و مه وزوعاته ، ، 19 1٥ و ماده ی مه سه له ی موزاکره مه سه له ی نێو خۆی له حیزبێک کردنی دروست مه سه له ی مه سه له ی ــی ، مــه ده ن خه باتی مــه ســه لــه ی واڵت ، گۆری هێنانه فورسه ته کان ، له وه رگرتن که ڵک ــرۆژه و پـ ــه ل به شێکن ــه ــه وان ئ زمــانــی زگــمــاکــی، مافه خستنی جــێ کـــردن و جێ به جێ پــرۆســه ی کرد به وه ئاماژه م من خۆمان . نه ته وایه تییه کانی بۆعدی ــه ک ی سیاسه تی قاسملوو دوکــتــور کــه له لــێ ده کـــرد ، ئـــاوا چــاو نــه ده دیــت، سیاسه تی سیاسه تی یه ک بۆعدیدا یه ک رێگا حه ل به سه رت دا ته حمیل ده کرێ ، له سیاسه تێکی ئه وا دا تۆ ئه نواعی ڕێگا حه ل ئه نواعی ده که ی و موتاله عه ئیحتماالت له گه ڵ نیزیکه وه له که سانه م له و من ده بینیه وه . نه نه کردوه ، کــارم ڕاستی به قاسملوو دوکتور ئه و نه کاته ، ئه و بــووم ڕێبه ری حیزب عــوزوی له ئــه وه نــده ته شکیالته شم حیزب و مه وقه عیه ته سه روه بووه، به اڵم هه میشه که ئاوڕ ده ده مه وه به شێوه ی سیاسه ت کردنی دوکتور قاسملوو ، ئه وه ی واقع بین زۆر ڵیبڕاڵ و زۆر قاسملوو دوکتور که چاوی له شته کان ده کرد به تایبه ت له جامه عه ی پیچیده ی ئێران دا ئه وه به الی منه وه زۆر گرینگی گۆڕێ دێته مه وزوعاته ئــه و کاتێک جا هه بوو ، حیزبی ڕێبه رانی دێموکرات ، حیزبی وه ک ئێمه نه قشیه کی سیاسی ئه وه یه وه زیفه مان دێموکرات ده رفه ته کان ، مــه جــال و ده بنێین ئێران گـــه وره ی خۆمان ، توانایی فــورســه تــه کــان ، ئاسته نگه کان ، داهاتووی ئێران ، ئێران چۆن دروست بووه ، چۆن وه زع ناوه ڕاست ، ڕۆژهه اڵتی له ئێران ده گــۆڕێ ، له وێ ، چمان بۆ ده کرێ چمان بۆ ناکرێ ، ئاوا چاو له خه بات و تێکۆشان و وه زیفه کانی خۆمان بکه ین، به باوه ری من کۆماری ئیسالمی ئه و گفت ومانه ی ئێستای حیزبی دێموکرات که ئه و شتانه ی ئاماژه م پێ کردووه خه ڵک ته شویق ده کا له سه ر وانه کار بکه ن به زه ره دی که متر ، خه ته ری زۆر بۆ خۆیان به ڵکه نه چن تێدا راحه تی به تا نه که ن دروســت گفت ومانه ئه و بکه ن ته عاموول چوارچێوه دا له و گفت ومانه لـــه و ئیسالمی کــۆمــاری ــه ، ــی ــه ده ن ممه ده نیه ی ئێمه ده ترسێ و له و گفت ومانه مه ده نیه ی نێوخۆی واڵت ده ترسێ ، کۆماری ئیسالمی که به

ده وروبــه ری خه ڵکی پاسداڕان و سپای عه قلیه تی ئه منییه تی دیــدی به گرتووه شکڵی فه قی وه لــی ڕۆژهه اڵتی ئێران و هه موو کوردستان و له چاو موخالفینی پێی خۆشه هه میشه ده کا، نێوه ڕاست کۆماری ئیسالمی شوعار بده ن باسی توند و تیژی بکه ن حاڵه ت های نا ئه منی بێنه گۆڕێ ، هه ڕه شه و ئیستعدادی ئــه و حاله ته دا لــه و بکه ی، گــوڕه شــه زۆره بۆ به ربه ره کانی تۆ له و جوره شوعارانه که هه ر هه ڕه شه و گوڕه شه بێ، شوعار به ده ی خۆت خه ڵکێکی که وابوون ئه گەر شوعاره کان دێڵێوه ، زۆر خۆی تێدا نه دیته وه ، ئه وه کۆماری ئیسالمی پێی خۆشه، به اڵم ئێمه که ئێستا مه جالی خه باتی چه کداری ڕاسته و خۆی پێشمه رگانه مان نیه، ئێمه حیزبێکی ئازاد نین له نێوخۆی واڵت ئه و خه باته ڕێبه ری بکه ین ڕیگامان ئه وه یه گفت ومانی خۆمان به شێوه یه کی مه ده نی بخه ینه نێو کۆمه اڵنی خه ڵک، که پێ کردوه ده ســت شتێکمان ئێمه وایــه ئه گه ر کۆماری ئیسالمی لێی نیگه رانه. به نیسبه ت هه مووی دوکتور ئــه وه ی ئه وه یه ئێمه هه ده فه که ی ئه وانه مه جبوور کا تی خۆی بوو نیگه ران لێی قاسملوو بوو موزاکره ی کرد که حیزبی دێموکرات تووشی ژیان له ته بعید دا نه بێ، له جێگای خۆی نه مێنێته وه ســه ری ــه وهــوه ل ئێمه موشکالتی به شێکی کــه گرتووه . هه ده فی ئێمه و گفت ومانێک که ئه منیش کۆمه کم پێ کردووه ئه وه بووه که خه ڵکێکی زۆر ببینه وه . ئیسالمی کۆماری ــه رووی رووب خۆیان کوردستان باشووری له هه ر حیزبه ئه و ئه گه ر ئێمه نــه رووخــێ و ئیسالمی کۆماری بمێنێته وه و عه قلیه تی با واڵت، نێوخۆی بچینه وه نه توانین حیزبی دێموکرات و ئه و حه له مه ده نیانه ی دێنێته پێشێ که خه ڵکێکی زۆر له خه باته که دا بن له وێ ئیسالمی کۆماری رووبــه رووی گۆڕه پانه که دا له پێیوایه بۆخۆی ئیسالمی کۆماری ئه گه ر بێته وه . به اڵم تاراوگه دا هێشتۆته وه له ئێمه ی حیزبه که ی زۆر خه ڵکێکی نێو له ئێمه حیزبی هۆشی بیر و

ببنه وه ، ــه رووی رووب له وێدا و گۆڕێ بێته ده بێ له سه ر موزاکره ڕه نگه شتێکی زۆرم نه بێ ئێستاش داوای ئیسالمی کۆماری ئه گه ر ــاوه ره دام بـ له و موزاکره له ئێمه بکا، ئێمه ده بێ له گه ڵی دابنیشین که داوا ده کا مه وزووعاتێکی هه یه و ده بێ گوێی ئه و له سه ر موزاکره ئێمه ش بڵێین که بده یینێ و تێبینیانه مان هه یه ئه گه ر مه وزوعێک دێنێته گۆڕێ خۆمان شته که ی بگریین، ــادیــده ی ن نابێ ئێمه با دیــاره خانه یه . ئه و نه که وینه ئێمه که ین باس شته باشترین ئیسالمی کۆماری رووخانی بڵێم له ڕۆژهه اڵتی بۆ خه ڵکی کورد دێموکراسی و بۆ عه واریزی خۆی عه واقیب و هه رچه ند کوردستان هه ر به اڵم بترسێین. لێی نابێ ئێمه به اڵم هه یه، بۆمان 3٥ ساڵه مادام نه که یین گیر خانه یه دا له و به حس و گۆڕێ ، نه هێنینه دیکه شتی نه رووخاوه گفت ومانی بۆیه خه ڵک نێو بخه ینه ده بــێ قسه موزاکره ش به باوه ڕی من هه ر له جێی خۆیدایه . ئه گه ر کۆماری ئیسالمی په یامێکی بۆ ئێمه ناردبێ و ئێمه واڵم مان داوه ته وه ئه وه له جێگای خۆی دایه، به رژه وه ندێکه نی دووای به ده کــا سیاسه ت ئه و ده که یین ســیــاســه ت ئێمه ش ــه رێ ــ ده گ خـــۆی دا ده گه رێین خۆمان دا به رژه وه ندییه کا نی بــه دوای که نیه نیزامیمان چاالکی ئێستا ئێمه هه رچه ند بۆی به اڵم بکه ین، کار ئازادانه به شێوه ی کوتم کوردستان ڕۆژهه اڵتی هه مووی له ده رکه وتووه کــرمــانــشــان و ئوستانی ــا ت بــگــره ــیــالمــه وه ئ ــه لخوراسان و کورده کانی ورمــێ و ئوستانی سنه و لۆرستان و مه نته قه ی هــه مــه دان و کــورده کــانــی کورده کانی تاران که ئه قلیه تی دیفاع له مافه کانی ـــه ، بۆی نــه تــه وایــه تــی خــۆمــان لــه پــه ره گــرتــن دایده رکه وتووه کورد له ڕۆژهه اڵتی ناوه ڕاست بۆته فاکتۆڕێک ، بۆی ده رکه وتووه ئه و سه رده م به سه ر به ته نیا ناوه ڕاست ڕۆژهه اڵتی کێشه ی که چوو کێشه ی فه له ستین و ئیسراییل باسی لێده کرا ئێستا قه زیه یه ک به نێوی قه زیه ی کورد هاتۆته گۆڕێ، دره نگ یا زوو پێی کۆماری ئیسالمی ده گرێته وه، بۆیه ئێمه ده بێ له الیه نێکی دیکه شه وه بێینه سه ر بۆ موناسب به سته ری زه مینه و کردنی دروست

ئه و جۆره گفت ومانه .

دوایین وه ک و خالید کــاک کــوردکــانــاڵ : پرسیار له م به رنامه یه دا که زیاتر تا یبه ت بوو به یادی دوکتور قاسملوو ، باس له که سایه تی پاش ئێستا بوو، قاسملوو دوکتور سیاسی

ده بینین قاسملوو دوکتور نه مانی له 25 ساڵ ڕێفڕاندۆم له باس کوردستان باشووری له

ده کرێت، جه نابت چۆن له و دۆخه ده ڕوانی؟ ده کرێ بڵێم هه رچه ند ئێستا دوکتور قاسملوو تیرۆر دوای 2٥ ســاڵ بــه اڵم نه ماوه نێومان دا له له و به شیک قاسملوو دوکــتــور شه هید کــردنــی به قاسملوو دوکتور ــه ی ــاره زوان ئ ئــه و پــرۆژه و له کورد قه زیه ی هاتووه. وه دی ده گه ڕا، دوای دا سێ پارچه که ی دیکه ی کوردستان به خۆشییه وه ــه دوای ــه ره و بـ تـــازه کــه دایـــه مه وقه عیه تێک لــه ناچێته وه و به ره و پێش ده چێ. ته نیا له ڕۆژهه اڵتی لێی قاسملوو دوکتور شۆێنه ی ئه و کوردستان بووه ئه وه ئاره زووکانی هه موو و بووه له دایک که حیزبی دێموکرات جارێکی دیکه له وێ بتوانێ ده وری هه بێ له سه ر دروست کردنی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و عه قلییه تێکی سیاسی له وێ ئێمه ئیستا ئه و مه وقه عیه تمان نیه ، له ته واوی ئه و باسانه ی که مه ربووت به پارچه کانی دیکه یه پێم خۆشه ئاماژه به یه ک شت بکه م ڕاسته له هه رێمی کوردستان به ره و ئه وه ده چێ که ڕاپرسێک بکرێ شتێکی باشه به اڵم بــده ن ، بڕیار خۆیان چاره نووسی له سه ر ئه وه قه زیه ی چاره نووسی باشووری کوردستانه ئه گه ر قسه ش له ده وڵه تی کوردی بکرێ قسه له قسه کوردستانه باشووری بۆ کوردی ده وڵه تی له ده وڵه تی کوردی یا چاره سه ری کێشه ی کورد له ڕۆژهه اڵتی کوردستان نیه ، ئه گه ر وایه ئه رک و تێکۆشان و وه زایفه و کاری خۆمان چ بۆ ئێمه حیزبی دێموکرات چ بۆ خه ڵک له نێوخۆی واڵت وه ک خۆی بچێته ــه رده وام ب ده بێ هه یه، دا له جێگای خۆی پێشێ و ده بێ تێبکۆشین له هه مان کات دا حیزبی مه سئووالنه ی هه ڵوێستێکی هه وڵده دا دێموکرات نه ته وه یی هه بێ نیسبه ت به باشووری کوردستان بڵێین ئێرانییه کان به جۆراوجۆر شێوازی به و ــان لــه ســه ر ــه بـــاشـــووری کــوردســت ــه ر ل ــه گ ــه ئ کــده ن حــه ق و مافی چــاره نــووســی خــۆیــان بــڕیــار بخه ڵکی ئێمه بێ چــاو له به ر ئه وه شمان خۆیانه ڕۆژهه اڵتی حیزبه کانی کوردستانین ڕۆژهه اڵتی ده زۆرتـــر ئــێــران کوردستانی یــان کــوردســتــان به وێوه ــر زۆرت دابین خۆمان به شه که ی فکری بۆ بنووسین ئه وێ بۆ که ین، مه شغوول فکرمان ئه وێ قسه بکه ین، بۆ ئه وێ سیاسه ت بکه ین، بۆ ئه وێ دیپلۆماسی بکه ین، بۆ ئه وێ لۆبی بکه ین و ده بێ فکری سه ره کی و مه شغه له ی فکری فه عالینی سیاسی له نێوخۆی واڵت هه ر له سه ر ڕۆژهه اڵتی بین، به قووه ت له وێ ئێمه ئه گه ر بێ کوردستان بکا، کــار بــاش قــه ڵــه م مــان بــێ، هێز بــه ده نگمان خۆمان کێشه که ی لــه ئــێــران لــه زۆر خه ڵكێکی به بکه ین کۆمه ک ده توانین به وجۆره بگه یه نین، ئێران کۆمه ڵگای مه سئووالنه ی خوێندنه وه یه کی به رامبه ر به داهاتووی باشووری کوردستانیش و به مــه جــبــوور ئیسالمی ــاری ــۆم ک حــکــوومــه تــی خانه ی نه که وێته بێ و مه سئووالنه هه ڵوێستێکی تێکدان، بۆیه بۆ جارێکی دیکه دێمه وه سه ر ئه وه که ئه من گه ش بینم به داهاتووی کورد به گشتی به اڵم له ته نیشت ئه وه دا ته ئکید له سه ر واقع بینییه ک ده که مه وه که دوکتور قاسملوو هه میشه به الیه وه گرینگ بوو، ئه ویش ئه وه یه که ئێمه له ڕۆژهه اڵتی ــه رده وام ده بــێ خــۆمــان ئـــه رک دار ــ کــوردســتــان ببکه ین و کاری بۆ بکه ین و هه وڵ و تێکۆشانمان هه ر بۆ ئه وێ بێ ئه گه ر باشووری کوردستان هیوادارم به ره و ئه وه بڕوا ئه گەر ڕۆژێک له ڕۆژان ده و ڵه تی باشووری بۆ خۆیان بۆ ئه وه هێنا پێک خۆشی کردووه دروســت کوردیان ده وڵه تی کوردستان نه ک بۆ ڕۆژهه اڵتی کوردستان له بیرمان بێ ئێمه هه رکه سه هه یه عه ره بیمان 20 ده وڵه تی ده وری

مه سئووله به رانبه ر به و شۆێنه ی تێیدا هه یه .

عه زیزی خاکید کاک به ڕێز کوردکاناڵ: کوردستان دێموکراتی حیزبی گشتی سکرتێری ــۆ ئێمه ــه ت ب ــه جــال ــه ئـــه و م خــۆشــحــالــم کبــووی. به رنامه وه ئــه م میوانی ڕه خساند و بینه رانی هه مووی بۆ ئێوه ش و بۆ سپاس زۆر ــه ر وه کـــی لــه ڕاگــه یــانــدراوه کــانــی ــاڵ ه کــوردکــانخۆمان ئێمه هــاتــووه دێــمــوکــرات الی ــه ردوو هـدوکتور یادی که ده بینین مــوه زه ف مه سئوول و له نه بێ ئاسان زۆر ڕه نگه بکه ینه وه قاسملوو ژێر فشار و ته هدید و عه قلیه تی ئه منییه تی کۆماری ڕاحه تی به کۆردستان ڕۆژهــه اڵتــی له ئیسالمی ئیجازه مان پێ بدرێ ئه و ئه رکه به جێ بگه یه نین، جۆرێک هه ر به خه ڵک هه مووی هیوادارم به اڵم بۆیان ده کرێ و به هه ر شێوه یه ک بۆیان عه مه لیه ــادی ئــه و ڕێــبــه ره مــه زنــه بکه نه وه بــه جــۆرێــک یته واوی ژیان و ئه ندیشه و فکری خه بات و تێکۆشان بوو بۆ خه ڵکی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و هه ر له و پێناوه ش دا تیرۆر کرا، هه موو الیه کتان هه ر ساغ و نیزیک دا داهاتوویه کی له هیوادارم بن سالمه ت بیر و ئه ندیشه کانی دوکتور قاسملوو له ڕۆژهه اڵتی به بێ بێ ، مۆئه سه سه یی قانونی بێ ، کوردستان ده سه اڵت و ئێمه ش به مافه کانی خۆمان شاد بین .

دڕێژه‌ی‌:‌

په‌یامی‌ده‌فته‌ری‌سیاسیی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان

هه‌رچه‌ند‌ئێستا‌دوکتور‌قاسملوو‌له‌‌نێومان‌دا‌نه‌ماوه‌‌به‌اڵم‌‌٢٥ساڵ‌دوای‌تیرۆر‌کردنی‌شه‌هید‌دوکتور‌قاسملوو‌به‌شیک‌له‌و‌پرۆژه‌‌و‌ئه‌و‌ئاره‌زوانه‌ی‌دوکتور‌قاسملوو‌به‌‌دوای‌دا‌ده‌گه‌ڕا،‌وه‌دی‌هاتووه.‌قه‌زیه‌ی‌کورد‌له‌‌سێ‌پارچه‌که‌ی‌دیکه‌ی‌کوردستان‌به‌‌خۆشییه‌وه‌‌

له‌‌مه‌وقه‌عیه‌تێک‌دایه‌‌که‌‌تازه‌‌به‌ره‌و‌دوایه‌‌ناچێته‌وه‌و‌به‌ره‌و‌پێش‌ده‌چێ

رۆژنامەیژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤ 6قاسملوو له سیاسه تی له پراوێز خستن و هه روه ها کپ کردنی ده نگی بزوتنه وه ی هێنا به ده ست سه رکه وتنی ــه اڵت دا رۆژه

نه زه ری جه نابت چیه ؟پێش ڕابـــردوو بــۆ بگه رێمه وه ئــه گــه ر تـــیـــرۆری کــردنــی دوکـــتـــور قــاســمــلــووش ڕێــبــه رانــی کـــورد تــه نــانــه ت لــه ســه رده مــی له کراون و تیرۆر په هله ویش دا حکوومه تی ئه وه که ده رکــه وت ئــه وه دراون ، سێداره هه ڵه یه یا ئه و ئیقدامه بێ مه سئووالنه ی که تایبه ت کۆماری ده وڵه ته مه رکه زییه کان به ئیسالمی بوویه تی له به ین بردنی ڕێبه رانی نه تیجه که ی ده بێته ئه وه که ئه و ته نیا ئێمه که سایه تییه له ئێمه بستێنێ. ڕاسته له ده ست دانی دوکتور قاسملوو بۆ حیزبی دێموکرات خه ساره تێکی گه وره بوو ، دوکتور قاسملوو له سیاسه ت و له ده وڵه مه ندی پاشخانێکی دیپلۆماسی و له حیزبایه تی و له ئێران ناسی و له دنیا ناسی دا هه بوو ، ئه گه ر ئه و تواناییه مه جالێکی گه نجینه یه ک وه ک یه ک له سه ر ــه ڕێـــبـــه ری حیزبی ل ــه ــوای ب ــشــی ــری زۆرتزۆرتریشی ده ورێکی ده یتوانی دێموکرات جوواڵنه وه ی دێموکرات . حیزبی بۆ هه بێ کورد نه ته نیا سه رکوت نه کراوه ، به باوه ری نێو له تیرۆر کردنی دوکتور قاسملوو من تووڕه ییه کی ــزاری و ــێ ب خه ڵک کــۆمــه اڵنــی زۆر به قووه تی به دژی کۆماری ئیسالمی حیزبی ڕیزه کانی نێو له و کــرد دروســت دێـــمـــوکـــرات دا تـــه عـــه هـــودات و ئــیــلــزامــاتــی به و ئیلزامات ته عه هودات و کرد ، دروســت له ئــامــاده یــه ڕێــبــه ره کــه ی حیزبێک مانایه پێناو مافی میله ته که ی دا گیانی خۆی دابنێ ، ده ی باشه ئه نداما نی خواره وه ی ئه و حیزبه ــی فــیــداکــاریــیــان تــێــدا بــه قــووه ت تــر رووحـــی فیدا ــووه ت بــوونــی رووحـ ــه ق ده بـــێ و بحیزبی ڕیزه کانی نێو له تێکۆشان کاری و کۆمه ڵگای ــه ل داوه، ــگــی ڕه ن ــمــوکــرات دێزۆر خه ڵکێکی کــوردســتــان ، ڕۆژهــه اڵتــی ئیسالمی کــۆمــاری مــادام ئــه وه ، نێو هاته تیرۆر موزاکره میزی له سه ر ڕێبه رانمان تێکۆشانی ــات و خــه ب ــێ ده بـ ئیمه ــا ، ده کـئه و دژی له بکه ین قــووه ت تــر به خۆمان ڕێژیمه ، ئه گه ر سه رده می تیرۆری دوکتور قاسملوو خه باتی کوردایه تی و نه ته وه یی له ڕۆژهه اڵتی کوردستان و شعووری سیاسی یا بوو خــواره وه تــر له بڵێین پارچه یه له و مه نته قیه کی مه حدودی داگرتبۆوه ، هه ر ئه و بێزاری و ڕق و کینه یه له کۆماری ئیسالمی له بێزاریه ڕق و ئه و کردنی مودیرییه ت و کوردستانه وه دێموکراتی حیزبی ــه ن الیبــه هۆی ــوو ب ــیــانــه دا ــه و دوای ل بــه تایبه ت زۆربه ی تێکۆشانه خه بات و ئه و که ئه وه زۆری ئوستانه کانی ڕۆژهه اڵتی کوردستان

بگرێته وه .له قاسملوو ــور ــت دوک کــردنــی تــیــرۆر کۆماری له بێزاری ده ڵه تیش دا نێو ئاستی ئــاوا حکومه ته ــه و ئ ئــه وه یــکــه ئیسالمی و ته عامول ده گه ڵ ڕێبه رێک ده کا، نیشان دا. له هه مان کاتیشدا پێم خۆشه ئه وه ش بڵێین زۆر جار ئێرانییه کان که باسی ڕابردووی ئێران و مێژووی دروست بوونی ئێران ده که ن چ به کۆماری ئیسالمی و چ به ئه وانی پێشوو باس من جارێکی ده کــه ن . ئێرانی ته مه دونی له هه ر له و پێوه ندیه دا له شۆنێک دانیشتبووم دوو-سێ دانه بوو لێ ئێرانیشی کابرایه کی کــه ســایــه تــی ده ره وه شــــــی لــێ بــــوون، وا ساڵ چه ند بوو، ئاڵمانیا له بکه م ته سه ور باسی زۆری کابرایه ئه و بوو ئێستا پێش به به راستی بۆخۆم ئێرانی کرد ته مه دونی ئاڵمانییه کابرا ئه و به اڵم دانه ده هات، فکرم قسه یه کی زۆر جوانی کرد ، گوتی ته مه دون قاسملوو دوکــتــور وه ک که سێکی ئــه وه یــه سیاسی کێشه یه کی چــاره ســه ری بــۆ کــه دێ ، ئااڵی سپی دێنێ به موزاکره تیرۆری بکه ن ؟ ئه و کابرایه به ته واوی بێده نگ بوو . جا جێگای خۆیه تی بڵێم ئه و پێ هه اڵ گوتنه به ته مه دونی ئێرانی که ڕه نگه شتی باشی کرده وانه ی جــۆره ئه و بــه اڵم بووبێ، تێدا کردنی تیرۆر به تایبه ت ئیسالمی کۆماری دوکتور قاسملوو به و شێوه یه زۆری زه ره ر ئێرانی ته مه دونی به ئێرانی و غــرووری به ئێرانی له سیاسه تمه دارانی گه یاند. زۆرێک غه یره کوردیش که له ده ره وه قسه ده که ن به موناسبه ت ئاوڕ ده ده نه وه و ته عریف له خۆیان و ئێرانی ده که ن زۆرجار ئه وه یان پێ ته مه دونه که تان نیشانه ی ئه وه یه ده ڵێنه وه ، قاسملووتان دوکتور وه ک ڕێبه رێکی که به تیرۆر کرد ؟! کــردن دا کاتی موزاکره له به بوونه وه ئه وانه هه مووی من ــاوه ری ببه قووەت عه کس ولعه مه لێکی تواناو وزه و دوکتور هۆشی بیر و ئه ندیشه و پێناو له

قاسملوو له دژی کۆماری ئیسالمی .

له وه ی به ر خالید کاک کوردکاناڵ: نه مانی لــه ــاڵ 25 سـ بــاســی پچین کــه دوکتور قاسملوو بکه ین که باسی تیرۆری جه نابت ئه منیه تییه که الیه نه ده که ین ته قریبه ن یه عنی زوو زۆر کرد باست ئێمه ــه وه ئ پــاش ســاڵ دوو له که متر دیسانه که مه جمووعه یه ک له ڕێبه رانمان و به تایبه تی سکرتێری ئه و کات دوکتور سه عیدیشمان له ده ست دا باشه بۆ ئه وه دێموکرات حیزبی ڕێبه رانی که نابێ

خۆیان نه قد بکه ن ؟ته نیا نه دێموکرات حیزبی ڕێبه رانی ده بێ خۆیان نه قد بکه ن به ڵکو به شێوه یه کی خۆماڵی ، مــه ســئــووالنــه ، ئاسیب شناسی، کـــوردانـــه ، دێــمــوکــراتــانــه ، 10یـــان ســاڵ له له خزمه ت به هێزکردنی ڕابردووی خۆمان

حیزبی دێموکراتیش دا نه قد بکه ین . ٧0 ســـاڵ ــه ب نــیــزیــک حیزبێکین ئێمه نیزیک له و کــردووه ، تێکۆشانمان خه بات و به ٧0 ساڵه، غه یری سه رده می کۆمار دوای مه جالی ســاڵ سێ دوو- ئێران ئینقالبی ــه وه مــان هــه بــوو لــه نــاو کــۆمــه اڵنــی خه ڵک ئسیاسی ژیانی زۆری به شی به اڵم دابین، دوکتور که ئه وه ی دابووه، ته بعید له ئێمه چوو بــۆیــه بــوو نــیــگــه ران لێی قاسملوو له 30 ساڵه به نیزیک ئێستا مــوزاکــره . بۆ له و و مــاویــنــه تــه وه کــوردســتــان هه رێمی ئه خیر دا له ٥0 ساڵی بڵێم ئه گه ر ده ورانــه دا نه کردنی تــه حــه مــوول نێوخۆیی ، کێشه ی یه کتر له حیزبی دێموکرات دا کۆمه ڵیک له ت بوون و ئینشعاباتی له به دووا دا بووه ئه گه ر له من بپرسی هه م ئێمه له حیزبی دێموکراتی جێی پێشوو هاوڕێیانی هــه م کوردستان ئااڵی به رده م له دانیشین پێکه وه خۆیه تی کوردستان و عه کسی رێبه رانی شه هید که هێمای ئێمه ن بڵێین ، ئێمه له کوێوه بۆ کوێ ، ئه گه ر ئه و نه قده له خۆمان بکه یین سادقانه و ئیحساسی بــه ڕێکوپێک ، شێوه یه کی بــه مه سئوولیه ته وه ئاوڕ له ڕابردووی خۆمان ــنــه وه و بـــه رچـــاوه روونـــی بــده یــن به بــده یداهاتوو و بڵێین حیزبه که ی قاسملوو گه وره ده که ینه وه ، ده توانێ ئه و نه قده شتی باشی لێ بکه وێته وه . دووهه م؛ به نیسبه ت ئه وه یکه ئێمه دواتر له میکونوس دوکتور سه عیدمان ده ڵێمه وه، ئــه وه هه ر دیسان ده ســت دا ، له شه ره فکه ندی سادقی دوکــتــور کــا ره کــه ی ده گــه ڵ بچێ میکونوس له که ئــه وه ی بۆ بۆ بکا مــوزاکــره و گفت وگۆ ئێرانییه کان ئه ویش بکا دروســت به ره یه ک که ئــه وه ی جێگای له نه بوو، تێدا ئیشکالی هیچ نه ک ئێستاش ئه وه یه ئێمه کاری بووه . خۆی دا هه ر ئه وه ده که یین خۆ ناتوانین له ژوورێکی پچینه بگه رێین ده بــێ دانیشین ، به سته دا مــوزاکــرات و سێمینار و کــۆبــونــه و کـــۆرو دیسان بــه اڵم ئــه وانــه . هــه مــووی دانشتن و نیه ، خـــراپ ئه منییه تی ئیقداماتی لـــه وێ کاره ئه و ئه منییه تی ئیقداماتی له ڕه خنه م هه یه که له ڕێستورانی میکونوس گیرابوو، سادقی دوکتور کا ره که ی نه فسی له نه ک ئێمه ی لــه نه قسێکه ــه وه ئ شــه ره فــکــه نــدی ، ــی دێــمــوکــرات ــه ران ــب ــان و ڕێ ــه ک ــرات ــمــوک دێدێته گۆرێ بۆ باشمان ئیده ی بوومانه که نێو ده چینه که بــه اڵم بــازی سیاسی وه ک له هــه یــه ئیشکالمان ــی ــردن ک جــێ بــه جــێ

مه سه له ی ئه منییه تی خۆمان دا .

نه قدی به خالید کاک کوردکاناڵ : دیکه ت پرسیارێکی مه جالی دێموکرات ــاڵ چــۆن له کـــرده وه بۆ من پــاش 25 س

دێموکرات و دێموکراته کان ده ڕووانی ؟ ــه رۆژی ــاڵ پــێــم خــۆشــه ل پـــاش 2٥ ســقاسملوو دا دوکتور شه هید کردنه وه ی یاد ئاماژه به یه ک-دوو شت بکه م له پێوه ندی پێش دێموکراته کان دا ، دێموکرات و له گه ڵ هه موو شتێکی وا خۆش بوو یا وا باش بوو ، دوکتور ئه ندیشه کانی بیر و قازانجی به وا یــه کــه وه بــه ســه ر ئێمه کــه ــوو ب قاسملوو ئاڵ و ئه و توانیبامان یه که وه به و بوواین گۆڕه له ئه قلیه تی واحید دا دروست بکه ین ــه ورۆ ــاڵ پــێــش ئـ ــه بــه شــێــکــی ده یــــان سـ کسیاسی دا گفت ومانی له قاسملوو دوکتور دروستی کردوه . ئێمه به یه که وه ئیدامه مان دابا و به و ئه قلیه ته حیزبی دێموکراتمان له خه ڵک کۆمه اڵنی نێو له واڵت ، خــۆی نێو به رجه سته کردباوه ، دووهه م ؛ له وه به داخم هه ر به قاسملوو دوکتور حیزبه که ی که بوو لــه ت ــه ڕۆ ئ پێش ٧ ســاڵ بــێ ده لیلێک هــه ردووک هه یه دێموکراتمان دوو ئێستا قاسملوو ، ــور ــت دوک بــۆ ئــحــتــرامــان المـــان

ــان و ڕابــــــردوو ، بیر و ــده ک ــی ــوو شــه ه ــه م هئه ندیشه ی دوکتور قاسملووش هه یه ، به اڵم جێگه ی داخه که له و ٧ ساڵه ی ئه خیر دا به ڕێگا حه لێک نه گه یشتووین که ئه و کێشه یه به پێوه ندی ئــه وه نــده ی بکه ین . چــاره ســه ر که داوه هه وڵمان ڕاستی دا له بێ ئێمه وه هاوڕێیانی له گه ڵ گفت وگۆ مــوزاکــره و به بکه ین چاره سه ر کیشه یه ئه و پێشوومان ئه خیردا ساڵه ی چه ند ئــه و تـــه واوی له و هه بوو مــوزاکــره مــان گــفــت وگــۆ و ئێمه کــه جۆرا وجۆر موناسبه تی به داوه هه وڵمان هاوکاری له گه ڵ یه ک بکه ین ، به موناسبه تی رۆژی شه هیدان ، رۆژی دوکتور قاسملوو ، ده ست شتانه ڕا لــه و که دیکه ڕۆژه کــانــی دێموکراته کان ورده ورده که بکه ین پێ لێک نیزیک بنه وه ، به اڵم ئه وان ئه وه یان به جوره هێچ ئیستعدادی و به ستۆه ته واوی ئێمه نه بووه . هاوکاریه کیان هه ماهه نگی و گه اڵڵه یه کی ئه وانیش هێنا گه اڵڵه یه کمان 18 ساڵ له وه پێش هێناویانه ، تا ئێستاش ئێمه داوامان لێ کردوون ئاماده نه بوون له سه ر جێیه ی ئه و تا بکه ین ، قسان گه اڵاڵنه ئه و ئێمه به و گه اڵڵه وه هه یه، گه اڵڵه ی پێوه ندی به رهه می ڕێگا چاره ی ئێمه بۆ چاره سه ری وانــیــش هی ئــی دێــمــوکــراتــه کــانــه ، کێشه ی ده کــرێ قسه ی گه اڵڵه یه دوو ئــه و ئــه وانــه ، پێک تێدا ته ئمیمی ته عدیل و بکه ین ، له سه ر پێناو له یه کتر بۆ هــه ردووک المان بێنین ، دێموکراتێکی یه کگرتوو ته نازول بکه ین . له و

پێوه ندیه دا ئه وه ی له روانگه ی منه وه گرینگه به دێموکراته کان، کێشه ی چاره سه ری بۆ کورته ئاوڕدانه وه یه ک ئه وه یه که که رامه ت و ئینسانه کان ، ئــیــحــتــرامــی شــه خــســیــیــه ت و حقوقی سیاسی ، ئه منییه تی نه شکێندرێن ، له من بۆ واحید دا حیزبێکی له ئینسانی گوتومه گه وره تره ، زۆرجار هه موو شتێک ئینسانییه ت له حیزبایه تی گه وره تره . ئه گه ر ئینسانه کانی خراپ ئینسانییه تی حیزبایه تی ئینتقام جویی و کردنه وه و تۆڵه فێری کرد ، یه کتر وه النان و ده سته به ندی و باندبازی له نێو حیزبێک کرد که ئه و ڕێبه رانه ی له ده ست داوه و ده یهه وێ له داهاتوودا ئیداره ی واڵت نه دڵنیام من خراپه ، حیزبایه تیه ئه و بکا دوکتور نه قاسملوو دوکتور نه پێشه وا و له سه ر بوون شه هید کاتێک شه ره فکه ندی ئه و شتانه شه هید نه بوون ، پێشه وا له سه ر دیــفــاع لــه کــۆمــاری کــوردســتــان ، دوکــتــور قاسملوو له سه ر چاره سه ری کێشه ی کورد له گه ڵ تاران ، دوکتور شه ره فکه ندی له سه ر به هێز کردنی بۆ دیتنه وه ی ڕێگا چاره یه ک شتانه ئه و وایــه که ئــێــران دا ، له به ره یه ک زۆر چووکه ن که ئێمه له سه ری له ت بووین له نــاکــه یــن . لــه ســه ر تــه وافــوقــیــان ئێستا و بڵێم ئه ویش کۆتایی دا پێم خۆشه یه ک شت ئه وه یه ، ئێمه له و کێشانه دا که هه مان بووه که سایه تی بــکــه یــن، شــت یـــه ک ئێستا ــا تکــه ســایــه تــی سیاسی قــاســمــلــوو ، ــور ــت دوکدوکتور قاسملوو هه میشه خارج له و کێشانه ڕابگرین و به نێوی دوکتور قاسملوو له سه ر قاسملوو دوکــتــور لــه ته مجید تــه عــریــف و موزاییده ی سیاسی نه که ین. خه ڵکی وا هه یه به که ده کــا قاسملوو دوکتور له ته عریف نیه که ئه وه ی به اڵم بۆ حه ق هه ڵ ده گرێ جێگای خۆیی بداتێ بۆ ئه وه یه که ره هبه رانی هه یه ئــی وا کــوتــێ ، بیان بکا و نه قد دیکه بوو قاسملوو شه هید کاتێک دوکتور ده ڵێ حیزبی دێموکرات وه ک هه تیوی لێ هات ، بێ سه رپه ره ست بوو و ئه وه یکه دێموکراته کان

قاسملوو دوکتور که ئه وه یه ده لیلی ئاوان ــاوه . ئـــی وا هــه یــه کــه نــه قــدی دوکــتــور ــه م نقاسملوو ده کا ده یهه وێ الیه ک له دێموکرات نه قد بکا و ئه زیه تی بکا و شتی ڕابردوو شتی بێنێته وه . به باوه ری من ئێمه دوکتور ئاوا له سیاسی ــده ی ــی مــوزای وه ک قاسملوو به ڵکوو نه که ین ، لێ ئیستفاده ی یه ک دژی قاسملوو دوکــتــور ئه ندیشه که ی فکر و له ئیستفاده بکه ین له دژی کۆماری ئیسالمی . وه ک چێهره یه کی سیاسی له ڕیزی هه موو ڕێبه رانی سیاسی کورد بۆ خۆمان ئیحترامی خۆیی چێهره کانی میلله تێک دانــێــیــن . بــۆ بشکێنێ به مردوو به زیندۆوه ، که سایه تییه میلله ته ئه و بشکێنێ، خۆی سیاسییه کانی ــه خــۆیــی بشکێنێ ، ک ده بـــێ ئـــه وه فــێــری له داخـــه وه به دانــه نــێ ، خــۆی بۆ ئیحترام له تایبه تی به دێموکراته کاندا بوونی له ت دوو- سێ ساڵی ئه ول دا ئه و دیارده دزێوه نه ماوه ، ئه وه خۆشییه وه به ئێستا هه بوو، دوکتور یادی 2٥ ساڵه ی له ئێمه هیوادارم بده ینه وه شانس دیکه جارێکی قاسملوو به و موزاکرات و دانیشتنانه . ئێمه له حیزبی دێموکراتی کوردستان دا ئاماده ین بۆ ئه وه ی که حیزبی دێموکراتێکی یه کگرتوو بتوانێ ئیداره و ڕه هبه ری جوواڵنه وه ی کورد بکا ، له هه مووی ئه و ئیحتماالت و سیناریو نادیار و ــوودا دێنه پێش، ــات لــه داه نــاڕوونــانــه ی کــه دێموکراته کان ئێمه ی که ئه وه یه ڕێگاکه ی ــاره ســـه ر بــکــه یــن. به ــان چـ کــێــشــه ی خــۆم

تۆ لێ بکه یینه وه ئاواش فکری باوه ری من ، سبه ینێ له سه ر مه وزوعێک هه زار که س به بکه یه وه خڕ قاسملوو دوکتور موناسبه تی کێشه ی ــه ر ــه گ ئ کـــه س ، میلیون یـــه ک ــا یدێموکراته کان نه که وێته ئاقارێکی مه عقوول بــه ره کــیــه و ئـــه و دوو نــه بــێ و جــێ بــه جــێ کۆمه ڵگای نێو پچێته وه بوغزاندنانه یه کتر دوکــتــور که سایه تی ــێــران، ئ کــوردســتــانــی قاسملوو چوکه ده کاته وه ، بۆ ؟ هه ماهه نگی و لێ کــه ڵــکــی ئێنرژییه که ــێ ، ــاب ن وه حــــده ت وه رناگیرێ . به خۆشییه وه پێم خۆشه ئه وه دێموکرات ئه ندامانی دواییانه دا لــه و بڵێم به به شی دووک هه ر واڵت خۆیی نێو له ته عاموول مه سئووالنه مه عقواڵنه شێوه ی هه ر یه ک خۆشه ده گه ڵ ره وابیتان ده که ن ئه وان ده کرێ و لێ چــاوه روان ئه وه شیان هه یه ئێمه دا نێو له لێره که کێشانه ی ئه و نێو له نێو خۆیان ، تێ بکۆشن نه یگوێزنه وه خۆیی واڵت که ئێمه هه میشه ئه هه مییه تمان ڕیزی یه ک وه حده ت و عه قلیه تی داناوه بۆ به قووه ت بکه ن و فشار بێنن بۆ هه ردووک

ال .

ســه ره ڕای خالید ! کاک کوردکاناڵ: چه ندین مانگ له و گه اڵڵه که گوزه راوه ، ته وافوقات تان به ئه نجام نه گه یوه، ئه مه ئێوه که ده ڵێن خه ڵکیشه ، پرسیاری له سه ر پێرالشێز له ناتوانن ته نانه ت دێموکراته کان قاسملوو دوکتور گۆڕی جوابی ده لێی چی بنه وه ، کۆ پێکه وه ئه و خه ڵکه چی ئه ده یه وه وه ک الیه نێکی

قه زیه که ؟ئه من روو به خه ڵکی نێوخۆی واڵت و روو به ئه ندامانی دێموکرات له هه ردووک مێژووی به ئاوڕدانه وه ک ئه گه ر ده ڵێم ، ال ــان و ڕێــگــا ــ ــره ک ــ ــوزاک ــ ــان و م ــه ک ــن ــشــت ــی دانچاره کان و گفت ومانی هه ردووک ال بده نه وه مه سئووالنه ، زۆر ئێمه که ده زانــن به حه ق به ئیحساسی مه سئولییه ته وه به تێ بینی ، به

ورد بینی و به نیگه رانی به نیسبه ت داهاتووی ڕۆژهه اڵتی کوردستان و موقه عیه تی حیزبی دێموکرات ته عامولمان کردوه . له هه وڵه کانی ئه وه خۆشه پێم و بووین جدی خۆمان دا بڵێم ئیبتکاری ده ست پێکردنی ئه و گفت وگۆ و دانیشتنانه به شێکی ماندوویه تی ئێمه بووه . ئه و هاوڕێیانه مان ئه وایل خۆیان لێ نه ده دا دوایین دوای ئه وانیش به خۆشیه وه به اڵم کۆنگره ی خۆیان ها تنه سه ر ئه و قه ناعه ته. بۆیه ئێمه کۆتاییمان نه کردوه و بۆ ئێمه که ده ڵێین دێموکرات یه ک بگرێته وه ، به راستی کــه دێــمــوکــراتــێــک ــن ــ دای ــه وه ــ ئ بــه دوای تێیدا الیه کمان هه موو که دابمه زرێته وه کــردوه ، خۆمان کــاری ئێمه بین. مــورتــاع له مه و به دواش ئێمه هه وڵی خۆمان ده ده ین، ته نازول بۆئه وه ئێمه بێ پێویست ئه گه ر ده هێندرێ که فشاره ی ئه و به اڵم ده که ین، ئێمه هــه یــه، ئێمه لــه ئینتزارتان ئێوه کــه دیالۆگمان ده گه ڵ ئێوه هه یه خه ڵکێکی زۆر باسی داده نیشن ئێمه ده گه ڵ دێن ئێوه له ــه ن، ئێمه ده رکــی ئــه وه ده که یین ئــه وه ده کقه ولی به که ئــه وه ی کردۆ ئه وه مان بۆیه جه نابت له سه ر پێرالشێز نه مانتوانی له سه ر رۆژێک به توافوق بگه یین ئه وه نوقته یه کی که دێموکراته کان بۆ خراپه مه نفی و زۆر ناتوانن بۆ یادی دوکتور قاسملوو له سه ر هیچ ئێمه بیکه ن ــه کــه وه ی بــه گــۆڕه کــه ی داوه . هه وڵێکمان هه موو نیه گوناحێکمان ده کــه نــه وه ره د هه موو شت ئــه وان ــه اڵم بسیاسه تێکی ئینحیسار ته ڵه بی خراپیان هه یه و هیوادارم ئاڵوگۆر له وانیش دا به قووه ت تر بێ و پتر بێینه سه ر ئه و قه ناعه ته به یه که وه

بین .

ئه مجاره خالید! کاک کوردکاناڵ: بــاســی خـــۆت! لــه قــســه کــانــتــان دا زۆر دێموکراته کانه وه نیسبه تی به نیگه رانی کوردستانه وه ، ڕۆژهه اڵتی نیسبه تی به تایبه تی به نیگه رانیانه ت ئه و ــاره دیــه وه ی رۆژهــــه اڵت به ــن ــزوت ــه ر ب لــه سبه هێنده بۆ چین نیگه رانێکانت گشتی ده ڵێی وه ک ده که ی باسی نیگه رانیه وه ئاوا قاسملووش دوکتور خۆیی کاتی

نیگه ران بوو ؟خــه بــات و داهــاتــووی بــه مــن پێشه کی تێکۆشانی خۆمان له ڕۆژهه اڵتی کوردستان نیسبه ت بــه گه ش بینم ، خــۆش بــیــن و زۆر له کـــورد پێموایه نــاوچــه ئــاڵــوگــۆرەکــانــی ئیستفاده ی ــه ــوان ده ت دایــه مه وقه عیه تێک زۆریان لێ بکا ، رۆژانه ئێمه خه ڵکی نێو خۆیی ئیحساسی ئه من به راستی ده بینین واڵت خۆشحاڵی ده که م، ئیفتخار ده که م که خه ڵک ئوستانه کانی له کوردستان ڕۆژهه اڵتی له ــت و فشاری ــه ره ڕای زه خـ جــۆراوجــۆر ســجۆراوجۆر شێوازی به ئیسالمی کۆماری ته حه مولی موشکالتێکی زۆر ده کا به اڵم له سیاسی و خه باتی له نه ته وایه تی، خه باتی و ڕانه وه ستاوه ئێستاش تا خۆی مه ده نی به رده وام چۆته پێشێ . ئه وه هیوا به خشه بۆ ئێمه و خه ڵک له نێو خۆی واڵت به تایبه ت له و تێده کۆشن ئێمه دا دوای گفت ومانی به واڵت خۆی نێو جموجۆاڵنه ی فه عالیه ت و هه موو له نــه ده ن ده ســت له فورسه ته کان شــێــوازی ــه ب بــکــه ن ئیستفاده مــه جــالــێــک چالش به ئیسالمی جمهوری جــۆراوجــۆر گه ش من خۆشحالیه جێگای ئه وه بکێشن بینم به داهاتووی خۆمان، به اڵم بۆ من له نیگه رانیه که م دێموکراته وه حیزبی الیــه ن پێشێ دێته زۆر ئیحتماالت که دایــه لــه وه کێ پێشبینی وه ی ده کرد عێراق ئه و سوئاله هه ڵده وه شێته وه که بێ له سه ر گـــه وره ی له نا مێنێ ، موشه خه س واحیدێکی وه ک شۆنێک ئیحتماله ن عێراق هه ڵوه شێته وه من کورد که هه ڵوه شێته وه ئیحتماله ن ده ڵێم به ره و کــورد و ده سه اڵتێک به بــووه تێیدا خۆیی داهــاتــووی له سه ر که ده روا ئــه وه بڕیار بدا. ئه وه گۆڕانێکی زۆره ئیحتماڵێکی به قووه تی هێناوه ته گۆڕێ که تۆ ده بێ بۆی کوردستان هه رێمی له ئــه وه ی بی. ئاماده دانیشتنی له و نیگه رانم لێی که مێک ئێستا ده فته ری الیه ن له الیه نه کان ڵه گه ڵ خۆم ئه سپێردراوه پێمان که حیزبه وه سیاسی ئه وه بووه که وه حده ت و یه ک ڕیزی خۆیان بپارێزن ، ئه گه ر وه حده ت و یه ک ڕیزی خۆیان بپارێزن یه ک ده نگ و یه ک گفت ومان و یه ک شێواوه ناوچه له و دڵنیام هه بێ وتاریان شێوازی به کوردستان دراوسێکانی که جۆراوجۆر ده یان هه وێ بچنه نێو قه زیه که و شــکــاف و نــاکــۆکــی لــه نــێــوان ڕیــزه کــانــی کورد دا دروست بکه ن ناموه فه ق ده بن ئه و

ــکــی ــه کــوردێ ــتـ وه قـ

روو‌به‌‌خه‌ڵکی‌نێوخۆی‌واڵت‌و‌روو‌به‌‌ئه‌ندامانی‌دێموکرات‌له‌‌هه‌ردووک‌ال‌ده‌ڵێم‌،‌ئه‌گه‌ر‌ئاوڕدانه‌وه‌ک‌به‌‌مێژووی‌دانیشتنه‌کان‌و‌موزاکره‌کان‌و‌ڕێگاچاره‌کان‌و‌گفت‌ومانی‌هه‌ردووک‌ال‌بده‌نه‌وه‌‌به‌حه‌ق‌ده‌زانن‌که‌‌ئێمه‌‌زۆر‌مه‌سئووالنه‌‌،‌به‌‌ئیحساسی‌مه‌سئولییه‌ته‌وه‌‌به‌‌تێ‌بینی‌،‌به‌‌ورد‌بینی‌و‌به‌‌نیگه‌رانی‌به‌‌نیسبه‌ت‌داهاتووی‌ڕۆژهه‌اڵتی‌له‌‌ کردوه‌.‌ ته‌عامولمان‌ دێموکرات‌ حیزبی‌ موقه‌عیه‌تی‌ کوردستان‌و‌هه‌وڵه‌کانی‌خۆمان‌دا‌جدی‌بووین‌‌و‌پێم‌خۆشه‌‌ئه‌وه‌‌بڵێم‌‌ئیبتکاری‌ده‌ست‌پێکردنی‌ئه‌و‌گفت‌وگۆ‌و‌دانیشتنانه‌‌‌به‌شێکی‌ماندوویه‌تی‌ئێمه‌‌

بووه

وتووێژ

رۆژنامەیژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤ وتووێژ5

دوکتور ــرۆری ــی ت ســاڵــه ی 25 لــه عه بدولڕه حمانی قاسملوو سیاسه تمه داری ناوداری کورد و سکرتێری گشتیی حیزبی وتووێژێکی کوردکاناڵ دێــمــوکــرات دا، سکرتێری عه زیزی خالید به ڕێز له گه ڵ گشتیی حیزبی دیموکراتی کوردستان پێک ئه م پیاده کراوی ده قی لێره دا که هێناوه خوێنه رانی دیدی به ر ده خه ینه وتووێژه

رۆژنامه ی کوردستان:

زۆر به ڕێز خالیدی کاک کوردکاناڵ: له ئێمه ت داوای که سپاس بێی به خێر

کوردکاناڵ قه بووڵ کرد .بۆ هــه روه هــا ئــێــوه ش بــۆ زۆر سپاس تێکڕای کــورد کــانــاڵ و بینه رانی ســه رجــه م ــی لــه ڕۆژهــه اڵت کـــورد کــۆمــه اڵنــی خه ڵکی که خۆیه تی جێی هه روه ها و کوردستان له و رۆژه دا ساڵو و ڕێزو ئیحترام و پێزانینی قاسملوو دوکتور پاکی روحی بۆ خۆمان ــه وش بــنــێــریــن و جــێــگــه ی خــۆشــیــه تــی کــه ئدوکتور دوای 2٥ ســاڵ بکه مه وه دووپــات دێموکرات ، تێکۆشه رانی ئێمه ی قاسملوو کوردستان ، ڕۆژهــه اڵتــی له کــورد خه ڵکی سابیتمان کرد که هه رچه ند دوکتور قاسملوو تێکۆشانی خه با ت و به اڵم نیه ، له نێومان دا بۆ جێ به جێ تایبه تی به دێموکرات حیزبی کردنی بیرو ئه ندیشه کانی دوکتور قاسملوو ، به اڵم هه بووه ، نشێوی هــه وراز و هه رچه ند به رده وام چۆته پێشێ ، ئه وه ش به هیمه ت و نێوخۆی خه ڵکی حورمه تی رێز و توانایی و حیزبه که ی ــمــوکــرات و دێ حیزبی واڵت و

دوکتور قاسملوو بووه .

باس که خالید! کــاک کوردکاناڵ: ــردووی ڕابـ ده یـــه ی مــێــژووی چه ند لــه له و ده کــرێــت و کوردستان ڕۆژهــه اڵتــی نێوه دا به تایبه تی باس له مێژووی حیزبی دێموکراتی کوردستان ده کرێت ، زۆر نێوی باس زۆرجــار دیــاره ، قاسملوو دوکتور له ده ور و ڕۆڵ و نه قشی دوکتور قاسملوو جه نابته وه زمان له خۆشه پێم کــراوه هه روه ها نــه قــش وده ور و ڕۆڵ ، ببیسم ، قاسملووی دوکتور که ئه وجیاوازیانه ی

له ڕێبه رانی دیکه ده کرده وه چین؟زۆر ته بیعیه مادام تۆ ئاوڕ له مێژووی سیاسی ئێران به تایبه ت له 3٥ ساڵی ڕابردو کورد جــوواڵنــه وه ی مێژووی به بده یه وه ، ــی کــوردســتــان ، بــه مــێــژووی ــه اڵت لــه رۆژهزۆر به کوردستان و دێموکراتی حیزبی به کــورد قه زیه ی له گاڵ پێوه ندی له شت جۆرێک به ناکرێ بــده یــه وه، ــاور ئ گشتی ئاماژه به دوکتور قاسملوو نه که ی . ده ورو هۆش و بیرو قاسملوو ، دوکتور کاریگه ری ئه ندیشه ی دوکتور قاسملوو و شۆێنه واری خۆشی نه مانی دوای قاسملوو دوکــتــور ــه ڕۆژهـــه اڵتـــی ــه جـــوواڵنـــه وه ی کـــورد ل لئێران سیاسی ــانــی گــۆڕه پ ــان و کــوردســتبه جۆرێک هــه ر دیـــاره ، ئــه وه ده رده خـــات که هه مانکات دا له قاسملوو دوکــتــور که ڕێبه ری حیزبی دێموکرات بوو و که سێکی به اڵم دێموکرات دا ، له حیزبی بوو توانا به هۆی به دێموکرات حیزبی ده ره وه ی له کردنی و سیاسه ت شێوه ی کردنه وه و بیر کردنی دروست له سیاست و خوێندنه وه ی هه روه ها دێموکرات و حیزبی بۆ مه یدان قاسملوو دوکتور کــورد ، جــوواڵنــه وه ی و له وێ ڕا گه وره یه که ی پتریش دیاره . ته بیعیه بۆئێمه وه ک ئه ندامانی حیزبێک که دوکتور خۆمان ڕێبه ری بووه ، ڕێبه رمان قاسملوو به خۆشه پێمان هه میشه ده وێ ، خــۆش چــاوی گــه وره یــی ئیحترام و ــز و ڕێ ــاوی چقاسملوو دوکتور هونه ری به اڵم لێ بکه ین، له حیزبایه تی دا ده ره وه ی لــه بــوو ئــه وه شێوه فکر کردنه وه ی خۆی خه ڵکێکی زۆری له چوارچیوه سیاسه ته کانی خۆیی به شدار ده کرد. به باوه ری من به شێکی ده گه ڕێته وه الیه نه حیزبییه ی ، له و ئه وانه . جیاواز سه ر ئه گه ر ئێران واڵتێکی دێمو کراتیک بوایه ، له ئینتخاباتێکی ئازاد و دێموکراتیک دا توانیبات ــران هــه ڵــبــژێــری و ــێ ــی ئـــیـــداره ی ئ ــه ران ــب ڕێهه ڵبژێری کوردستان ئــیــداره ی ڕێبه رانی یا دوو له یه کێک قاسملوو دوکتور دڵنیام

سێ که سی یه که م ده بوو که ده یتوانی وه ک ده وڵه ت مه ردێکی به توانا هه م له کوردستانی ئێران هه م له ئێران ده ورێکی باش بگێرێ . ئه و هه ڵسه نگاندن و ئاوڕدانه وانه له ڕاستی دا ــه ق ، حــه قــی خــۆیــه تــی و ڕه نــگــه لــه وه بــه حـ

زیاتریش هه ڵ بگرێ .

ــاســه ت دا ، له ــاڵ: لــه ســی ــان ــوردک کئه وه یکه ته نانه ت حیزب دا، ده ره وه ی دوکتور سیاسی که سایه تی شـــاره زای که سایه تێکی که ده زانێ بووه قاسملوو دووگــم نــه بــووه ، له یــه ک خــانــه دا له له باس رۆژێک نه ماوه ته وه ، سیاسه ت بۆخۆشی ته نانه ت ده کــات هه ڵبژاردن به شداری ده کات وه ک نوێنه ری مجلیسی هه ڵده بژێردرێ ، ئێران له خبره گان ــا ، ده ک ته حریم ئینتخابات ــک رۆژێـرۆژێک بــه ره وه ، فاڵنه ده چێته رۆژێــک ده گوترێ زۆر هه ر حاڵ به ده ره وه دێته ئینعه تافی هه بووه ، له سیاسه ت دا ئه مه

یانی چی؟یه که م نه فه ری سیاسی دا حیزبێکی له ــری ــان ســـه رۆک وزی ی و ره یــیــس جمهور له گه ڵ ته عامول نێو ده چێته کاتێک واڵتێک ڕووداوه کان و له سیاسه ت دا خۆی به رامبه ر ئه رکه ی ئه و یا حیزبه ئه و یا میلله ته به و پێی ئه سپاردراوه خۆی مه سئوول ده بینێ و چۆن که ئه وه یه هه وڵ وتێکۆشانی هه موو کردنی جێبه جێ بــۆ موناسب بــه ســتــه ری

مادام بکا . درووست خۆیی سیاسه ته کانی مانای بــه بکه یی سیاسه ت لــه چــاو ئـــاوا چاو مه زهه ب وه ک سیاسه ت که ئه وه یه بازنه یه کی ناو لێ ناکه ی ، سیاسه ت ده خه یه گونجان و فورسه ت و ئیحتماالت و گه وره ی نه گونجان . لێره دا با من هێندێک برۆمه وه دواتر ، ساڵی 19٧9 ی .ز. له ئێران ئینقالبێک ئێستا هه ر له 3٥ ســاڵ پێش ده کــرێ زیاتر حیزبی و قاسملوو دوکتور وه خته دا له و که بوو ئــه وه هه وڵیان هه موو دێموکرات موزاکره به کــورد کێشه ی ئینقالب دوای چوونه پێوه ندیه دا له و و بکرێ چاره سه ر نێو گه مه یه ک یا بازیه ک که قه واعیدی بازی خۆی هه بوو. بۆ؟ به و ده لیله له ئێران تازه کوردستان ده ره وه ی لــه کـــراوه ئینقالب ئایه توڵاڵ خومه ینی و ڕێبه رانی ئینقالب ئێستا ماهیه تیان نازانرێ و له ئێران دا له ته نیشت هه یه ، گــۆڕێ دا له ئینقالبی جه وێکی ئــه وه له جه وی ئینقالبی دا عاده ته ن ئیحساسات و له تۆ زۆره ، شۆعار توندوتیژی و عاتفه و مه وزوعی هه یه ، مه وزوعێکت کوردستان کوردستان و مافه نه ته وا یه تییه کانی خۆمان ، لــه الیـــه ک خــه ڵــک مــوســه لــه ح بـــووه خــارج حاڵه تی موسه له ح لــه کــه تــۆ ئــیــراده ی لــه روخــســاری جــۆرێــک ته بیعه ته ن بـــوون دا الیه ک له ده بێ ، شۆڕشگێرانه ی ئینقالبی و چاو لێ ده که ی دوڵه تی ئێرانیش ، ده وڵه تێکی هێز و ســه رکــار و هاتۆته تــازه ئینقالبییه و توانایه کی زۆری هه یه ، چی ده گه ڵ ده که ی ، ــه ڵ بکه یی ؟ چــۆنــی ده بـــێ تــه عــامــوول ده گـ

ــاوه ڕێ مــن دوکــتــور قاسملوو جــوان بـ بــه به ته شخیسی دا که ته عاموول و موعامه له حکومه تێکی له گه ڵ شه ڕ نیزامی و له حازی زۆری بــۆیــه نــیــه ، ئــاســان ئینقالبی ــازه تـئیهتمام دا به موزاکره ، هه وڵی دا به شێوازی سه ر بێنێته ئیسالمی کۆماری جۆراوجۆر ئه و خه ڵکیش دا نێو لــه و قه ناعه ته ــه و ئقه ناعه ته دروست بکا ده بێ ئه و کێشه یه له له و و بکرێ چاره سه ر گفت وگۆوه ڕێگای مه یدانه دا ته بیعه ته ن زۆر قه زاوه تی له سه ر کراوه و له سه ر عاداڵنه ی قه زاوه تی کراوه ، واقه عییاتیان که وه خت ئه و توندڕه وه کانی

ده رک نه ده کرد .

کوردکاناڵ : کاک خالید له نه تیجه ی له جـــۆراوجـــۆرانـــه هه ڵوێسته ئـــه م و قاسملوو دوکتور سیاسی تێکۆشانی زۆرجــار دێموکرات دا حیزبی هه روه ها هه ڵوێسته ئه م گۆڕینانه تاکتیک ئه م دوکتور بۆ کێشه ی له وانه یه جیاوازانه ده ڵێم کــه کــردبــێ ــت دروسـ قاسملوو حیزبی خــودی نێو له له وانه یه کێشه دێموکراتیش دا موخالفینی خۆی هه بووبێ نه خێر یان سیاسه ته ئه و به رامبه ر له له ده ره وه ی حیزبی دێموکرات دا زۆر جار قاسملوویان دوکتور موزاکره دا باسی له چۆن ئه وانه بــردوه ، ناو سازش کار به

هه ڵده سه نگێنی؟بۆ که سێک که بیهه وێ گفتمان دروست

بکا ، بۆ ڕێبه رێکی سیاسی به تایبه ت که سێکی هه لومه رجه ی له و قاسملوو دوکتور وه ک ئینقالبیه دا جـــه وه ی لــه و ئــێــران ، ئه وکاتی کارێکی کردن دروست گفتمان ته بیعه ته ن ئه و ڕیسکانه بکه ی و نیه و تۆ ده بێ ئاسان جۆرا وجۆرانه به رخوورده ئه و ته حه مولی دواتر بگه رێمه وه بڕێک من ئه گه ر بکه ی . ئاماژه به هێندێک شته تایبه تییه کانی دوکتور قاسملوو بکه م ئه و کات که موزاکرات ده کرا هه وڵی ده دا به شێوازی جۆرا وجۆر، نه هێڵێ موزاکره به شکست بگات. ئه وه هونه ر بوو ، ئه وه ئیستراتژیکه که ی ئیسالمی جمهوری ئیستراتژی بگا ، به شکست موزاکرده بوو دوکتور قاسملوو ئه وه بوو که به شکست زۆرتــر خه ڵکێکی که ــه وه ی ئ بۆ بــۆ ؟ نه گا له ئێران له قه زیه ی کورد تێ بگه ن و به ئیسالمی کۆماری بۆ فشار وان ئیعتباری بێ ، دوایه ده بینین که جه وی ئێران جه وێکی زۆر ڕادیکاڵ و ئینقالبی و چه پ و ئه وانه بوو و حیزبی دێموکراتیش باوه ری به سوسیالیزم ــاوه ڕوان ده کـــرا که ــ ــوو ئــه وکــاتــی ، وا چـ بحیزبی دێموکرات ئه گه ر به ره یه کی دروست بکا ده بێ ده گه ڵ حیزبه چه پ و رادیکاڵه کان به ره یه ک دروست بکا، به اڵم ده بینین کاتێک هێرش ده کرێته سه ر موجاهیدین و هه روه ها به نی سه در له ده سه ه اڵت ده که وێ ، حیزبی به نی ده گــه ڵ که هه ڵده بژێرێ دێموکرات دروســت ــه ک ــه ره ی ب موجاهیدین ــه در و سـبکا و له نێو خودی حیزبیش دا هه ر وه کی ــێ دا ڕه خــنــه ی لــه ســه ر بــوو ، تــۆ ئــامــاژه ت پ

ــه ســیــاســه ت دا خــۆش بــیــنــی و گــه ش بــیــنــی لده بێ ستاسه ت مه دار که ئینسانێکه حه قی خۆشبین و گه ش بین بێ ، به اڵم له سیاسه ت دا ــنــی و گــه ش بــیــنــی ــی ــه خــۆشــب ــی لـ ــن ــی ــع ب واقگه وره تره ، به باوه ری من دوکتور قاسملوو ئه وه ی زۆر تێدا به رجسته بوو ، چووه نێو »شورای میللی مقاومت« چون موجاهیدین ئاڵتڕناتیڤ هه بوو ، هێزیان بوون ، مه تره ح بوون و دوای ئه وه به نی سه در به شێوه یه کی ره ئیس بوو ، هه ڵبژێردرا ئێران له قانوونی جمهورێکی ئێعتراف پێکراو بوو ، به باوه ری دوکتور واقع بینیه کانی له یه کێک ئه وه من ئێران و عێراق قاسملوو بوو . دوایه شه ڕی ئێران کۆمه ڵگای له ئه و ده کــا ، پێ ده ســت هه ر بێ ته فاوه ت نه بوو ، کۆماری ئیسالمی هه وڵی ده دا له ده ره وه ی کوردستان خه ڵک ــان بـــدا ، بــه زیــدی لــه دژی کــوردســتــان هسه ر ئیمپریالیزم و الیــه ن گــری ئینقالب و به اڵم بناسێنێ، ئیسراییل مان ئهم ریکا و به کۆماری ئه گه ر گوتی قاسملوو دوکــتــور بگرێ ، چاو له به ر ئێمه مافه کانی ئیسالمی له ئاماده یین ئێمه بداتێ خۆمان مافه کانی عێڕاق حکوومه تی دژی شــه ڕ بــه ره کــانــی هونه ری زیــره کــی و ئــه وانــه بکه یین ، شــه ڕ تایبه تی سیاسه ت کردنی دوکتور قاسملوو بوو و له هه مووی ئه وانه که دێینه وه سه ر موزاکره ش که کاتی خۆی موزاکره کرا و له و موزاکره دا که له ڤییه ن بوو به داخه وه دوکتور قاسملووی تێیدا تیرۆر کرا ، جاری

ــه و مــوزاکــره ش واهــه یــه دیــســان لــه ســه ر ئقه زاوه تی جۆرا وجۆر ده کرێ که له وێ دا له دوکتور که به وجۆره ی کردنه که قه زاوه ت بــدرێ پــێ ده بـــێ حــه قــی خــۆیــی قاسملوو

غه دری لێ ده کرێ.

موزاکره باسی ئه م هه ر کوردکاناڵ: له ڤییه ن که ئاکامه که ی تیرۆری دوکتور قاسملووی لێ که وته وه ئێستاشی له گه ڵ بێ ئێستای و پێشوو ڕێبه رانی چ ڕێبه ران بۆ جوابێکیان ره نگه دێموکرات حیزبی قاسملوو دوکتور بۆچی که نه بێ ئه وه تیرۆر کرا، با سی واقع بینیت کرد به پێی چووه قاسملوو دوکتور واقعبینییه ک چ ڕاستی دا له یــان مــوزاکــره میزی ســه ر دوکتور که بوو کــوێ دا له کار هه ڵه ی

قاسملوو تێدا چوو ؟یه که م تۆ کاتێک باسی موزاکره ده که ی سێناریویه دا ــه و ل دابنێی سێناریو ــه ک یله یه ک ده گــه ڵ ده مێکه موزاکره دوو الی کێشه دان ، له ره قابه ت دان هیچ ال نه یتوانیوه یه ک . ئــه وه بکا، ده ر مه یدانه که له ال هیچ له ده دا ته شخیس الیه ک ئه وه یه حاله تێک له موقه عیه ته که ی و دایــه مه وقه عییه تێک ده وروبه ر باش نیه، له فورسه تێک ده گه رێ بگوازێته وه تێکۆشانه که خه باته که و جه وی کاتی موزاکراته ی ئه و دیکه. ئاستێکی بۆ کۆماری ده گــه ل قاسملوو دوکتور خۆیی ــه ڤــیــیــه نــا ــی پــێــکــرد و لـ ــتـ ئــیــســالمــی ده ســـێ لــه بــازنــه یــه ک دا ، تــیــرۆریــان کــرد تــۆ ده ب

ــه و کــاتــی ئــێــران ، لــه مــه وقــه عــیــه تــی دا کــه ئــی کــوردســتــان، شـــه ڕی ئــێــران و ــه اڵت ڕۆژهتێیدا بــه گشتی کــورد قــه زیــه ی عــێــراق و بوو . له و سه رده مه دا شه ڕی ئێران و عێراق حیزبێک دێموکرات حیزبی ــێ ، ڕاده وه ســتبووه که هه میشه له ئیالقاتی خۆی ده گه ل ده وروو به ر سه ربه خۆیی خۆیی پاراستبوو ، له وه نیگه ران بوو که ئه و شه ڕه ڕابوستێ و فشارێکی له الیه ن حکوومه تی عێراقیشه وه بێته سه ری له الیه ن حکوومه تی ئێرانیشوه له و کاتیش دا هه مان له و دابــێ فشار له ئه وشتانه ئه نفال و هه ڵه بجه و ــه رده م دا سـبڵێ نه یده توانی کورد سووریه له کرابوو ، توندی بــه زۆر تورکیه لــه هــاوواڵتــیــشــم ، به ئێمه ئه گه ر بۆیه ده کــرا ، ئینکاری کورد ئێستا پێش 2٥ساڵ بگه رێینه وه ئینسافه وه ــه وای کــوردســتــان جه وێکی کــه کـــه ش و هـدوکــتــور بـــوو . تــێــدا کــونــه نــنــده ی نائۆمێد کوردستانی له پێشوو بۆخۆی قاسملوو عێراق بووه له ساڵه کانی ٥8 میالدی به والوه دوایــه ده رێ و چۆته وه ــه دوای ها تۆته وه و دێموکراتی حیزبی ــه وه و ــۆت هــات دیــســان وه ی نیگه رانی زۆر کــردۆتــه وه ، دروســت دێــمــوکــرات دیــکــه حیزبی بـــووه جــارێــکــی ژیانی سیاسیه که ی بکه وێته وه ته بعید ، زۆر دێموکرات حیزبی که بووه وه ی نیگه رانی له هه ڵقه ندرێ و کوردستان ڕۆژهه اڵتی له باشووری کوردستان نیشته جێ بێته وه ، که به داخه وه وای لێ هات. بۆ ئه وه ی که ئه و پێشبینیانه ی که هه یبوو ئه وانه نه یێنه دی و حیزبی دێموکرات تووشی ژیانێکی تاراوگه فه زایه ی له و هه وڵی دا راستیه که ی نه بێت. لێ که ڵکی گــۆرێ هێنایه ره فسه نجانی که وه ربگرێ ، هه وڵ ده دا موزاکره بێنێته پێشێ، ئه گه ر وایه به ته شخیس له و که ش و هه وایه نیزامی شــه ڕی له وه یکه ته شخیس بــه و ئێمه ، خه باتی پێشمه رگانه ی ئێمه سه ره ڕای قووڵی بـــاوه ری بوونی خــۆی ، مــوقــه ده س نه یده توانی خه باته به و قاسملوو دوکتور بڕووخێنێ ، ئیسالمی کۆماری وه ختی ئه و بێته وه که متر زیان زه ره ر و که ئه وه ی بۆ داهاتوو و نیسبه ت به شه ڕ و به ره کانی له

حیزبی دێموکرات هه وڵ ده دا بۆ موزاکره .

کوردکاناڵ: به اڵم نه تیجه ی موزاکره که کاک خالید ڕێک به پێجه وانه یه

ــده ی مـــوزاکـــره ده گـــه ڵ ــی جـــه وهـــه ری ئقاسملوو دوکــتــور کــه ئیسالمی کــۆمــاری ئه وکاتی ڕێبه رایه تی گـــۆرێ و هێناویه ته کـــردووه ته ئیدیان دێموکراتیش حیزبی کامیله ن درووست بووه و له جێگای خۆیی دوکتور کــه ــه ــ رووداوه ک نه فسی دابـــووه ، قاسملوو تیرۆر ده کرێ نابێ ئیده ی موزاکره و گفت وگۆ و دیالۆگ ده گه ڵ کۆماری ئیسالمی، له گه ڵ ده وڵه تی مه رکه زی، هه رکه سێک بێ قسه وایــه که بچێ له به یین ئێمه دا نێو له نیه که شتێکی خراب له موزاکره کردنه که نه بووه و شتێکی باشیش بووه به اڵم له سه ر ده رئه نجامی موزاکره که ، ئه گه ر موزاکره که نه کرابایه و تیرۆر تێدا قاسملوویی دوکتور من ــاوه ری ب به نه بووایه نه تیجه شی هیچ تاریخ ئاوای ده نووسی که دوکتور قاسملوو هه وڵی داوه بۆ چاره سه ری کێشه ی کورد و مه وزوعه کانی خۆی هێنا گۆڕێ و کۆمه اڵنی خه ڵک له ڕۆژهه اڵتی کوردستان و له ئێران ئاگادار بن ، به اڵم کۆماری ئیسالمی ئه وه ی ــه ــه وه ی ک ــه ر ئ ــه ب ــرد بـــه اڵم ل ــه ک قــه بــووڵ نحیزبی یه کی نــه فــه ری مــوزاکــره یــه دا ــه و لــرێ، ــرۆر ده کـ ــی ــه داخــــه وه ت ــمــوکــرات ب دێهه مووی قه زاوه ته کان و ئیحساس و عاتیفه ی ئشکالی ــه . ــه ی ــازن ب ئـــه و نــێــو ــه کــه وت ئێمه ئیده ی له جه وهه ری موزاکره که و موزاکره موزاکره که دا نه بوو ، له وه دابوو به له حازی پێویست و دروســت و ئیقداماتی ئه منییه تی مکانیزمی موناسب ڕه چاو نه گیرابوو بۆوه ی له که ئیسالمی کۆماری نیه تانه ی ئه و که نیه تانه ئه و هه یبوو موزاکره یه ئه و پشتی هه روا به ئاسانی جێ به جێ نه بن ئیشکاله که

له وێ بوو .

جار زۆر خالید کــاک کــوردکــانــاڵ: ئیسالمی کۆماری که ده کرێ له وه باس

ــرۆری دوکــتــور ــی بــه ت

خالید عه زیزی: به قازانجی بیر و ئه ندیشه کانی دوکتور قاسملوو بوو که

ئێمه به سه ر یه که وه بوواین و به یه که وه یادی دوکتور قاسملوومان بکردایه ته وه

له‌‌سیاسه‌ت‌دا‌سیاسه‌ت‌مه‌دار‌ده‌بێ‌خۆشبین‌و‌گه‌ش‌بین‌بێ‌،‌به‌اڵم‌له‌‌سیاسه‌ت‌دا‌واقع‌بینی‌له‌‌خۆشبینی‌و‌گه‌ش‌بینی‌گه‌وره‌تره‌‌،

رۆژنامەی4 ژماره : ٦٣٦ پەیام٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

هاونیشتمانانی به ڕێز!ــری ــۆڕاگ خــه ڵــکــی خــه بــاتــگــێــڕ و خ

کوردستان!هۆگرانی ڕێگاو ئامانج و خزمەتەکانی

قاسملووی نەمر!

ــی ــاتـ ــاره سـ ــڕکـ پـ مــــێــــژووی ــه ــ ل نـــــه تـــــه وه کـــــه مـــــانـــــدا22ی پـــووشـــپـــه ڕ تاڵترین ــه ل یــه کــێــک ــه ره وەی ــن ــێ ــره ــی وه بسه ر زامه کانی به ژانترین و ــان رووداوه کجه سته و رۆحی گه لی کوردی مافخوراو و

بێبەشە. 2٥ساڵ له مه وبەر له م رۆژه دا، دڵی پڕله ئومێدی رێبه ری به توانای بزووتنەوەی نەتەوەیی کورد لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان، ــاوڕێ د.عــەبــدوڵــڕەحــمــان قــاســمــلــوو و هـگولله ی به ر درایه ئازەر، قادری عەبدوڵال چه کی قین لەداڵنی کۆماری ئیسالمی و به و جۆره زامێکی قووڵی دیکه کەوته جه سته ی شه هیدکردنی به دیکه جارێکی بۆ کوردو ــازادی ئ ئاشتی و بۆ که کــورد رێبه رێکی خه باتی ده کرد، په یامی شه ڕ و ئینکارکردنی جیهان دا گوێی به کــورد نــه تــەوەی مافی

درایەوه.له رۆژی13ی له مه وبه ر و 2٥ســاڵ د.قــاســمــلــوو کــاتــێــک 1989دا، ژوئـــیـــەی به هێنان کۆتایی بۆ وتووێژ بەمەبەستی له ئێران رێژیمی ماڵوێرانکه ری شــه ڕی چاره سه ری بۆ کوردستان و خه ڵکی دژی ئــێــران دا، ــه ل کـــورد پــرســی ئاشتییانه ی چووبووه ڤییەنی پێته ختی ئوتریش، له سه ر مێزی به ناو وتووێژ له گه ڵ هاورێیانی کاک عه بدولاڵ قادری ئازەر و د.فازل رەسووڵ له الیه ن تیرۆریسته بە ڕواڵەت دیپلۆماتەکانی کۆماری ئیسالمی درانه به رگولله و شه هید ــی کــۆمــاری ــەران ــب ــۆره ڕێ کــــران. بـــه م جـنییه تی ــه ش ــک دی جــارێــکــی ــۆ ب ئــیــســالمــی مه سه له ی به به رامبه ر خۆیان دوژمنانه ی نیازەی لەم جیه انیان کرد و ئاشکرا کورد خۆیان گەیاند که ئه وان ئاشتییان ناوێ و

ئامادە نین لە گەڵ کورد ڕێک کەون.که ئیسالمی ــاری ــۆم ک ــبــه رانــی رێ پیالنه ئه م سه ره کیی داڕێــژه ری بۆخۆیان ئــاگــاداری ــاش ب ــوون، بـ جینایه تکارانەیە قاسملوو ده وری ڕۆڵ و توانایییه کان و و بــوون دیپلۆماسیدا سیاسی و کــاری له نفووزی به تایبه ت و شاره زایی ده یانزانی قاسملوو له کۆر و کۆمه ڵه نێوده وڵه تییه کان دا نێوه رۆکی ناساندنی بۆ گرینگه چه کێکی دژه مرۆیانه ی ڕێژیمەکەی ئه وان و له قاودانی هه رچی زیاتری تاوان و پیالنه کانیان. ئه وان فــه رمــانــدەری ته نیا قاسملوو ده یــانــزانــی کە نیه خۆبه ختکه ر پێشمه رگه ی هــه زاران کوردستان رۆژهــەاڵتــی ســەرانــســەری له ــەری بـــەرگـــری لـــه کــەرامــەتــی ــگ لـــه ســەنسااڵنێکە دان و نــه تــه وه کــه یــان ئینسانیی بوون به له مپه رێک له به رامبه ر سیاسه تی خه ڵکی ده نگی کپ کردنی قــه اڵچــۆکــردن و سیاسیی رێبه رێکی به ڵکوو کوردستان دا، سنووره کانی ده رەوه ی له که به تواناشە کوردستانیش گوێ بۆ وته کانی راده گیرێ و به ــاره ت ــه بـ سـ تێبینییه کانی ســـەرنـــج و کۆماری سیاسه ته کانی کورد و مه سه له ی ئیساڵمی، لێ وه رده گیرێ. هه وڵدانی ئه وان بەنیازی هــه م قاسملوو شه هیدکردنی بۆ چنینه وه ی لــه بــوو کـــورد بێبه شکردنی به رهه می ئه و هه موو تێکۆشانه ی د.قاسملوو بە خەیاڵی له الیه کی دیکه ش له الیــه ک و له و پێشمه رگه و هێزی به چۆکداهێنانی کوردستان خه ڵکی بەچۆکداهێنانی رێگه وه ــانــه و ــه پــه رســت لـــه بـــه رامـــبـــه ر بــیــری کــۆن

داگیرکەرانەی خۆیاندابوو.ــردووی ــ ئــه گــه ر ئـــاوڕێـــک لــه ڕابـتێکۆشانی د. قاسملوو بدهینه وه ده بینین که له لەگەڵ ئەوەی لەته مه نی کاری سیاسیی ــی خـــۆی داوە بۆ ــۆی دا هــه مــوو هــه وڵ خــدیتنه وه ی رێگەچارەی گه یشتنی گه له که ی به مافه کانی، بهاڵم قه ت خۆی له چوارچێوه ی زیندانی حیزبی دا، سیاسی و ته سکی بیری قەناعەتەوە و بەتەواوی کاتێک ئهو نه کرد. ــەوەی کـــە مــەســەلــەی ــ ــان بـ ــن ــێ ــاوەڕه ــەب ببەهێزی حیزبێکی ــەریــی ــب ڕێ ــە ب کـــورد کردهوه ڕووی ــا، دەگ ئامانج بە ــوردی ک

حیزبیدیمۆکراتی کوردستان، هەموو هەوڵی بەهێزکردنی و زیندووکردنەوە بۆ خۆی لە ــوو ــاســمــل د.ق دا. دیــمــوکــرات حــیــزبــی بگەڕێتەوە و کە دا هەلومەرجێکدابڕیاری رێبەریی حیزب بکا کە دەیزانی بارودۆخی سیاسیی واڵت بەرەو گۆڕان دەڕوا و کورد راستەقینەی پێگەی دەرخستنی بۆ دەبــێ ئاڵوگۆڕانەدا لەو کاریگەری دەوری خۆی ــه کــۆنــفــرانــســی3و کــۆنــگــرەی3دا هــەبــێ. لله باری کوردستانی دیمۆکراتی حیزبی بەجۆرێک به رنامه ییه وه فیکری و سیاسی، تــوانــای دواتـــر، ســاالنــی کــه رێکخسته وه ــوگــۆڕە ــاڵ ــەو ئ ڕووبــــەڕووبــــوونــــەوەی ئـکوردستان ئێران و لە کە هەبێ گەورانەی دواتــر ســاڵ چهند کاتێک دەدەن. روو دا پاشایه تی ریژیمی شۆڕشکرا و ئێران له سااڵنی هەوڵەکانی کە ــەوت ڕووخــا،دەرکپێشووی قاسملوو چه نده گرنگ و بایەخدار

بوون .ــه گــه ڵ ئــه وهــشــدا که د. قــاســمــلــوو لزۆرگرنگیی به کاری رێکخراوه یی و فیکری دەدا، وه ک سیاسه تمه دارێک هه رگیز خۆی به مانای نه به سته وه. ئەو به ڕابــردووه وه سیاسەتمەدارێکی ــە، وشـ راســتــه قــیــنــه ی پراگماتیک بوو. سیاسه تی بۆ بەدەسته ێنانی ده ســـکـــه وت و ســه رکــه وتــن دەکــــرد، بۆیه کەلکی پێش هاتبایه که فورسه تێک له هه ر ــان بــاش ــوردســت وه رده گــــــرت. خــه ڵــکــی کله بیریانه که له قۆناغی دوای سەرکەوتنی لە رێکخراوانەی ئــه و 13٥٧دا، شۆرشی تازەکار بوون،ئه و تێکۆشان و سیاسه ت دا

بەسازشکاری قاسملوویان بوێرییانەی ــورســه ت تــه لــه بــی و مــوزاکــره جــوویــی و فده یگوت د.قاسملوو ده م ئــه و ــرد. ــاوده ب نشه ڕ درەنگتر رۆژ یــه ک تەنانەت ئەگه ر زۆر کورده،بەاڵم قازانجی به ده ستپێبکا، پڕمانایه لـــه م رســتــه داخــــەوە ــە ب کـــەس

تێنه ده گه یشتن .هێزی کاتێک ــه رده م ســ ــه و ئ ــه ر ه ــان لـــه هــه مــوو ــتـ ــشــمــه رگــه ی کـــوردسـ ــێ پبه پێشی بەرەکانی شه ڕدا سه رکه وتووانه گرتبوو، تازە ڕێژیمی له شکری په الماری ئێراقیش و ئێران ماڵوێرانکه ری شــه ڕی ده ستی پێکرد. د.قاسملوو لە یه که م پەیامیدا تاریکی بــیــری بــه دڕێ نه یزه کێک وه ک کۆنه په رستان دا کە بەردەوام هەوڵیان دەدا ئەو و حیزبەکەی و خەڵکی کوردستان وەک ئێران دوژمنێکی سوێندخواردووی خەڵکی نیشان بدەن. ئەو،رایگەیاند ئه گه ر کۆماری کــوردســتــان خه ڵکی مافه کانی ئیساڵمی لە تــوانــاوه هه موو به بناسێ، به ڕه سمی بــەرامــبــەر دەســتــدرێــژیــی عــێــراق بــۆ سەر

خاکی ئێران ڕادەوەستین. ــاڵ دا ــە خــه ی ــوو نـــەک ل د.قــاســمــلسیاسه تی واقیع ئــەرزی ســەر لە بەڵکوو با قسه ی پێویست بۆیە هەر کات دەکــرد، خۆیده کردو په یامی خه ڵکی کوردستانی به هه موو الیه ک راده گه یاند، به بێ ئه وه یترسی کاتێکیش هەبێ. کــه س ڕەخنەی تانه و له ئێران شــه ڕی کــه کــرد ئـــه وه ی پێشبینیی به ره و بــەردەوامــی، پــاش8 ساڵ عێراق و واڵت هــه ردوو که ده یزانی کۆتاییده ڕوا و

هــه لــه ی ــه و ئـ دیــســان بــــوون، زۆرالواز قۆسته وه و جارێکی دیکه ش رێگه ی ئاشتیی کۆماری کــاربــه ده ســتــانــی ــه رده م بـ خسته حیزبی هه وڵیده دا د.قاسملوو، ئیساڵمی. ــرات و بـــزووتـــنـــەوەی کــوردســتــان ــوک ــم دیخۆبگونجێنن و نوێدا هەلومەرجێکی له گه ڵ ــه و پــێــوانــه ســیــاســه ت بــکــەن ئــه گــه ر کرا بفورسه ته کان بقۆزنەوە. د.قاسملوو به حه ق کێشه ی ئێران له که بەوەهەبوو بــاوەڕی کورد بەشەڕ چاره سه ر ناکرێ، بۆیه هەموو لە شەڕ ئــه وه ی بۆ دەگرتەبەر رێگەیەکی میللەته که مان له رۆژهه اڵت دوور بخاتەوە و تا ئەو جێگه یه ی له توانادا هەیە، هه لی نوێ بخوڵقێنێ. کــورد، پرسی چــاره ســه ری بۆ بـــه اڵم بـــه داخـــه وه ڕێــبــەرانــی شــەڕخــواز و نیازپاکیی ئیسالمی، کۆماری ــوردی دژەکقــاســمــلــوویــان بــۆ نــیــازێــکــی شــــووم، بۆ لەداوخستنی ئەو ڕێبەرە کوردە قۆستەوە و

شه هیدیان کرد.ــی ــان ــه مـــوو ژی ــه هـ د.قـــاســـمـــلـــوو لـهاوڕێیانی و دەدا هه وڵی خۆیدا سیاسیی نەسلەکانی داهاتوو فێربکا کە به شێلگێری و بەرده وامی به دوای ئامانجەکانیاندا بڕۆن، له سیاسه تکردندا ئازابن، توانای ئەوەیان هەبێ نوێیه کان دا سیاسییە هه لومه رجە له گه ڵ له گەڵ کــردیــن فێری ــه و ئ خۆبگونجێنن. تووشی پرەنسیپه کان لــه ســه ر پــێــداگــری بۆ وابکه ین نه بین و فیکری چه قبه ستوویی لەهه ر فورسەتێک و هه ر له کەلکوه رگرتن هەمیشه لــه خــه بــات دا، تایبه ت قوناغێکی قاسملوو بێگومان ئــاواڵــەبــێ. دەســتــمــان

سیاسه ت ــۆ ب و سیمبولێک ــات خــه ب ــۆ بمامۆستایه که که نه ته نیا حیزبی دیمۆکرات به تایبه ت کــورد خه ڵکی هــه مــوو به ڵکوو خۆیەتی جێی کوردستان رۆژهــه التــی له شانازیی پێوه بکه ن و وانه کانی له بیرنه که ن. به م جۆره قاسملوو شوێندانه رترین لــه بــزووتــنــه وه ی رێــبــه ری سیاسی بــووه ــکــی رۆژهـــهـــه اتـــی ــوازی خــه ڵ ــ ــخ ــ ــاری ــ رزگپێگه ی ئێستاش هــه تــا و کــوردســتــان دا فیکری و سیاسیی ئه و له په ره ئه ستاندندایه. کــرانــی شــه هــیــد دوای ئــیــســتــاش2٥ســاڵ ــه ڕوونــــی ده رده کـــه وێـــت ــوو، ب ــل ــاســم د.قبیری خــۆیــدایــه و له جێی پــه یــامــه کــه ی کــه ئینکارکردن و پەنابردن بۆ شه ڕو سەرکوت و ئیراده ی ناتوانێ و نه یتوانیوه توندوتیژی

نه ته وه یه ک له نێو ببا.

خەڵکی خۆڕاگری کوردستان!ــه داکــە رێــبــەری شەهید لــه و2٥ســاڵ د.قاسملوو لەنێومان دا نەماوە گه لێک گۆڕان، رۆژهــه اڵتــی نــاوچــه ی به تایبه ت جیهان و دنیای تێکچوونی گرتوه ته وه. نێوه ڕاستی دوو جــه مــســه ری، رێــگــه خــۆشــکــه ر بــوو خواستی بیر و ئــازادانــه ی ده ربــڕیــنــی بــۆ له و زۆر له سەربه خۆبوون نــه تــه وه یــی و نــاوچــانــه دا کــه نــەتــەوەکــان بــەزۆرەمــلــی و به دوور له ئیراده ی خۆیان له ژێرده سه اڵتی ــوون. ــراب ــی رێــژیــمــە تــوتــالــیــتــێــره کــان دا ڕاگئەوکات و لەئاکامی ئەو گۆڕانا نەدا زۆر لەو لەسەر یەکالکەرەوەیان بڕیاری نەتەوانە، واڵت و چه ندین دا و خۆیان چارەنووسی

ده وڵه ت، سه ربه خۆیی خۆیان راگەیاند.دژی له خه ڵک ڕاپه ڕینی له عێراق ــە ــن ــەڕی ــبــه ت راپ ــای ــمــی بــه عــس و بــه ت ــژی رێکوردستان، مارسی1991ی مەزنەکەی٥ی گــەورە گۆڕانێکی ــه رەو ب ناوچەیەی ئــه و ــەوە خەڵکی ــووه هـــۆی ئـ پـــاڵ پــێــوه نــا و بـباشووری کوردستان له به شێکی گەورەی بگرنە خۆیان دەسەالتی نیشتمانەکەیان دا ــوو بــه ســەرەتــایــەک بۆ ــت. ئــەمــەش ب دەسـدیموکراتیی ده ســه اڵتــێــکــی ــی ــدن ــەزران دامخۆجێیی و پێکهێنانی پارلمان و حکوومەتی

کوردی لە هه رێمی کوردستان دا. له باکووری کوردستان، سه ره ڕای بــوونــی کــورد له ئینکاری ده یـــان ســاڵــه ی گه یشتنی بــه ده ســهــه اڵت بـــه دوای تورکیه،

پارتی دادو گه شه پێدان و له ژێر کاریگه ریی له و کــورد تێکۆشه رانی بێوچانی خه باتی واڵته، دۆزی کورد رێگەی به ره و مه سیری له گه ڵ گرتوەتەبەر . ئاشتیانه چاره سه ری ده یان کورد نێوبردنی له بۆ ئه وهی شەڕ ساڵ درێژه ی هەبوو، له والشه وه خۆڕاگری ــان و پــاراســتــنــی ــۆ مـ ــی ب ــان ــه ره ک ــه رب و بزۆر ــوو، ب ــه رده وام ــ ب کـــوردی هووییه تی ــاوەڕوان دەکـــرا زمانی زووتـــر لـــەوەی چــئاشتی جێگه ی شه ر و هه ڕه شه ی گرته وه به چه که کان ئێستاش هه تا هه رچه ند و ــه واوی وه النــه نــراون بــه اڵم ئومێدی زۆر تشەڕ و به کۆتاییهێنان قۆناغی که هه یه دابینکر دنی پێناو ی له ئاشتی چه سپاندنی ئەنجام، بگاتە کورددا مافه نه ته وایه تیه کانی کاریگه ریی زۆرترین دەتوانێ بێگومان که ناوچه که دا له داهاتوو گۆڕانەکانی له سه ر

هەبێ. له سووریەش به دوای په ره گرتنی شـــۆڕشـــی گـــەالنـــی عــــــه ره ب لـــە واڵتـــە ئاگری پەلهاویشتنی ــیــەکــان دا و ــی عــەرەبدانیشتوانی واڵتــه، ئــەو بۆ شۆرشه ئــه و سووریا، لەباکووری ناوچه کوردییەکان هەوڵیاندا ره خــســا و بۆ له باریان هه لێکی ده سه اڵتی بپارێزن و خۆیان ناوچەکانی دروست ناوچانه دا له و کــوردی خۆجێیی نــاوچــه ــه و ئـ بــه شــێــکــی لــه ئێستا بــکــه ن. ــگــه ی دروســتــکــردنــی ــه رێ ــه دا ل ــان ــی کــوردیخۆبه ڕێوه به رییه کی جیاجیاوە، کانتۆنی خۆشحاڵیه و جێگه ی که دامـــەزراوه کاتی

ــرەوە ــ ــات ــ ــن بـــه وردبـــیـــنـــیـــی زی ــ ــواداری ــ ــی ــ هــه ڵ ــه گ ــب ل ــه ریـ ــاوتـ ــرێ و هـ ــکـ ــه ری بـ ــ ــب ــ رێکــورد نـــه تـــه وه ی گشتییه کانی ئــامــانــجــه ببێته ــوودا ــاتـ داهـ ــه ل ــێــشــبــڕوات و بــه ره وپمه کۆیه ک بۆ هه موو رزگاریخوازانی کورد

لەم ناوچەیەدا.ــر دهسه اڵتی ئــێــرانــی ژێ لــه بــهــه ام هه تا رێژیم رێبه رانی ئیساڵمی دا، کۆماری به کێشه یه ک نه بوونی لــه ســه ر ئێستاش پێداگری ئێران دا له ناوی مەسەلەی کورد ــه ن. کـــۆمـــاری ئــیــســاڵمــی لــه3٥ســاڵ ــ ده کـبه و رێگەیەک هەموو لە خۆیدا ته مه نی سه رکوتکردن هه وڵی توانایه که وه هه موو و کپکردنی دەنگی خه ڵکی کوردستانیداوه. له هێرشی به رباڵوی نیزامییەوە که ده یان پڕکردنی هه تا لێکهوته وه، هەزار شەهیدی ــی کـــورد و ــخــوازان ــازادی زیــنــدانــه کــان لــه ئئێعدامی تاک تاکو به کۆمه ڵی رۆڵه کانی ئه م نه ته وەیە و راوه دوونانی تێکۆشەرانی کورد

خۆی نه پاراستوه.ته نیا که ئێران ڕێژیمی ڕێبەرانی ئــیــرادەی و کـــورد لــه ســەرکــوتــی بیریان ــەو نــەتــەوەیــە ده کـــرده وه مــافــخــوازانــەی ئــرۆری ــی ــه ر ت ــرده بـ ــ ــان ب ــای ــه ن ــەت پ ــان ــەن ترێبه رانی حیزبی دیمۆکرات و پێیان وابوو دەتوانن گـــه وره وه ــره زه ب ئــه و رێگه ی له دوای3٥ســاڵ ئێستا بگه ن. ئاواته کانیان به دوای و ئیساڵمی ــاری ــۆم ک تــه مــه نــی ــه لتێپەڕبوونی2٥ ساڵ به سه ر شه هید بوونی ــه وێ کــه هیچ یه ک ــ د.قــاســمــلــوودا ده رده کنیازە شوومەکانی نه یتوانیوە رێگایانه له و ئــیــراده ی ئاشکرایه بێنێ. وەدی ــه وان ئـمافه کانی دهسته به رکردنی بۆ نه ته وه یه ک شه ڕو نەتەنیا نایه و له بن شتێک هیچ به رێبەرەکانیش تێرۆری بەڵکوو سه رکوت ناتوانێ ئەوجۆرەی داگیرکەران دەیانەوێ،

چاره سه ری کێشه کان بکا.

هاونیشتمانانی بەڕێز!رابـــوردوودا و یه ک ساڵی له ماوه ی بەیاننامەی دەرچوونی ــه دوای ل به تایبه ت ئاغای روحانی له کاتی هه ڵمه تی هه ڵبژاردنی لە ئیشاره و به ئێران دا له سه رۆککۆماری توێی هێندێک ئاماژەی ناڕوون، رووانینێکی مه سه له ی به سەبارەت نوێ ــەک ڕادەی تا نه ته وه کان له ئێراندا- دیارە لە ژێر ناوی« ــی دا- هاتوەتە ــران ــێ ئ ــوام ومــذاهــب«ی اقـ

گۆڕێ.هه رچه ند حیزبی دیمۆکراتی کوردستان ئەزموونەکانی وانـــه و بــه پشتبه ستن بــه رایگه یاندوه به رده وام شه هیدی، رێبه رانی پرسێکی ئێراندا لــه ــورد ک مه سه له ی کــه خۆیان وەک کێشه کان ده بـــێ تــایــبــه تــه و مه سه لەیەش، ئه م رێگەچارەی ببینرێن و ــکــه وه ژیــانــێــکــی ــێ ــگــەخــۆشــکــردن بـــۆ پ رێمافی دابینکردنی ــران دا و ــێ ئ لــه ئاشتیانه وتووێژ و بە تهنیا ئەمەش کە نەتەوەیییە به داخه وه بەاڵم دێت، وەدی لیکتێگەیشتن ئیستاش هەتا ئیساڵمی کۆماری سه رانی ــە ڕوانــیــنــێــکــی ئــەمــنــیــیــەتــیــیــەوە ســه یــری بســه ره ڕای ــه ن. ده ک کوردستان مه سه له ی مه سه له ی له سه ر پچڕپچڕانه لێدوانه ئه و گۆڕانێکی هیچ مەزاهێب، ئەقوام و ئازادیی بنەڕەتی لە سیاسەتی رێژیم دا سەبارەت بە رێگه دیتنەوەی بۆ هەوڵدان و کوردستان

چاره ی ئوسوولی، به دی ناکرێ.

په یامی ده فته ری سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستان

له رێوڕه سمی 25ساڵەی شەهیدبوونی د.قاسملوودا

ل 7

کەماڵ‌کەریمی‌ئەندامی‌دەفتەری‌سیاسی‌لە‌کاتی‌پێشکەشکردنی‌پەیامی‌دەفتەری‌سیاسی‌دا

رۆژنامەی3 ژماره : ٦٣٦ هەواڵ و راپۆرت٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤

حیزبی دێموکڕاتی کوردستان به به ڕێوه بردنی ڕێوڕسمی 2٥ ساڵه ی شه هیدبوونی به رز ڤییه نی بیره وه ریی شه هیدانی یادو قادری ئازه ر عه بدوڵال و قاسملوو دوکتور ڕاگرت و په یمانی به ڵێن و وه فای له گه ڵ ئامانجی شه هیدان و درێژه دان به رێبازیانی نوێ

کرده وه .ــی کــۆمــه ڵــێــک مــیــوان ــه شــداری ــه ب ــه ڕ ب ــووشــپ ــه ڕۆژی 21 ی پ ــمـ ــوڕه سـ ــه و ڕێـ ئـله که سایه تییه سیاسییه کان و نوێنه رانی حیزبه کوردستانییه کانی باشووری کوردستان و نه ته وایه تیی به سروودی دێموکرات حیزبی پێشمه رگه کانی له کادرو که س ســه دان ئه ی ڕه قیب و ڕاگرتنی ده قیقه یه ک بێده نگی بۆ ڕێزگرتن له یادو بیره وه ریی شه هیدانی

حیزب و گه ل ده ستی پێکرد.له و ڕێوڕه سمه دا په یامی ده فته ری سیاسیی حیزبی دێموکراتی کوردستان به بۆنه ی 2٥ ساڵه ی ڕووداوی تێرۆری ڤییه ن له الیه ن کاک که ماڵ که ریمی، ئه ندامی ده فته ری له م بۆنه یه وه به م سیاسی ده فته ری په یامی ده قی کرا. حیزبه وه پێشکێش سیاسیی

ژماره یه ی "کوردستان"دایه .له بڕگه یه کی دیکه ی ئه و رێوڕه سمه دا په یامی ئه و حیزب و الیه نانه خوێندرایه وه که بۆ دێموکڕاتی حیزبی هونه ریی کــۆڕی کۆرسی ــه درێــژه دا ل کۆڕیاده هاتبوون و ئــه و کوردستان سروودی " ناچی له بیر"یان پێشکێش به ڕووحی دوکتور قاسملووی نه مر

کرد.له درێژه ی ئه و ڕێوره سمه دا په یامی یه کیه تیی ژنانی دێموکڕاتی کوردستان له الیه ن قادری شێعرێکی ئه حمه د کاک پێشمه رگه حه لیمه ڕه سووڵی خوێندرایه وه و شاعیری

له په سنی دوکتور قاسملوودا خوێنده وه .شایانی باسه که ڕێوڕسمی 2٥ ساڵه ی شه هیدبوونی دوکتور قاسملوو و عه بدوڵال قادری ئازه ر به سروودی پڕ له هه ست و جۆشی " رێبه ری من" له الیه ن کۆرسی گڕووپی

هونه ریی حیزبی دێموکراتی کوردستانه وه کۆتایی پێهات.

کۆیە:حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان‌له‌‌یادی‌‌٢٥ساڵه‌ی‌تیرۆری‌وییه‌ن‌رێوره‌سمێکی‌پێک‌هێنا‌

سه ره ڕای هه ڕه شه و گوڕه شه و گوشار و ئه منییه تی کردنی که شوهه وای به نێوخۆ ی کوردستان ڕۆژهه اڵتی کوردستان، رێبواران و هۆگران و چاالکانی بۆنه ی 2٥ ساڵه ی تیرۆری مه زنه رێبه ری هاوچه رخی گه لی کوردو سکرتێری گشتی حیزبی دیمۆکرات دوکتور عه بدولڕه حمانی قاسملوو له 22ی پووشپه ڕ به کوردستان، ڕۆژهه اڵتی ناوچه جۆراوجۆره کانی له شارو 1368دا، سالێ به ڕێوه بردنی ته بلیغات و باڵوکردنه وه ی تراکت و نووسینی دروشمی نه ته وه یی و حیزبی، له شه قام و شوێنه گشتییه کان وێڕای نوێ کردنه وه ی په یمانی درێژه پێدانی کاره له خۆیان بێزاریی و نفره ت ئامانج، به گه یشتن هه تا شه هیدان رێگه ی رێبوارانی ده ر بڕی. ئیسالمی کۆماری تیرۆریست په روه رانی تیرۆریستییه کانی درێژه پێده ری رێگه ی شه هیدانی ڤییه ن، له زۆربه ری هه ره زۆری شارو ناوچه و گونده کانی ڕۆژهه اڵت له م ساڵوه گه ره شدا، به بێ گوێ دان به تێچووی نا وتن به داموده زگا ئه منیه تییه کانی ڕێژیم نیشانیان قاسملوو بیرو هزرێکه له ڕابردوو و ئێستاو داهاتووی گه لی کورددا وه ک ئاوێنه ده دره وشێته وه ، تیرۆژێکه رووناکی به رێگه ی ئازادی و گه یشتن به ماف و ئاواته کان نه ته وه ی کورد ده به خشێ. و ماڵپه ڕی کوردستان به پێوه ندییه دا له م ئێستا تا هه وااڵنه ی ئه م به گوێره ی

کورد گه یشتوون چاالکییەکان بەم جۆرە بوون: پیرانشار:‌

زه رگه ته ن، قه برستانی ده وروبـــه ری زه رگــه تــه ن، مزگه وتی گه ڕه که کانی: کۆنه خانێ، شه قامی سه ید برایم، شه قامی سه ید قوتب، مه وله وی، زانکۆی په یام

نوورو شاره داری. ، ڕکاوێ و کاسه که ران، گه پڵه سه ن، الوێن که وپه ڕ، ترکه ش، گونده کانی:

دربکه ، زه نگ ئاباد، شنۆزه نگ و ئاوایی به ردقل

بانه‌:دەبیرستان ســەردەشــت، شەقامی ئـــاوا، ساڵح هــەمــزاوا، گه ڕه که کانی: مزگەوتی محەممەدی، مزگەوتی ئــازادگــان، تەوحید، گــەڕەکــی ســەدووڤــی، بانە، گوڵستان، بڵواری مامۆستا هێمن، پاشاژی نوور، بەهەشتی ئیسماعیلی، دوکانان، پیرموراد، عوسمان ئاوا، خوریاوا، فەرهه نگیان، کوی سەقزو جادەی جاده ی مه الساڵه و مزگه وتی بانه ، کۆنه پردی پادگان، ئه ماکین، ــه ری ده وروبمۆبایل و نامه ی کورته ناردنی به خه ڵک کراوه و ته بلیغی چاالکیی ئه حمه داوا گۆڕینه وه ی په یامی تایبه ت یادو بیره وه ریی شه هید قاسملوویان به رز ڕاگرتوه .

مهاباد:

گه ڕه که کانی: ده وروبه ری مه یدانی حه یوانان، فه له که ی شاره داری، فه له که ی مه الجامی، پشته پ، به ری شیالنان، گه ڕه که کانی فه رهه نگیان، موکریان، شه هره کی کارمه ندان، زه مینه کانی شاره داری، ئه سحابه سپی، چوارڕێیانی ئازادی، مه یدانی

ئاردی، گه ڕه کی هه ژار، باغی سمایل ئاغاو باغی شایگان. هه روه ها لە دەوروبەری سەددی مەهاباد، له ڕێگای مهاباد سەردەشت)بەری تاقەدار( و هەمیش لە ڕێگای مەهاباد بۆ پیرانشار، ئاالی گەورەی کوردستان و

پۆستێری گەورەی وێنەی ڕێبەری نەمر د.قاسملووە هه ڵواسران. قەرەقشاڵق، قوڵقوڵە، یــاقــووب، گــردی كــۆنــەدێ، داشخانە، گونده کانی:

كۆسەكەرێزە.لە خەڵک رۆژی 22ی پووشپه ڕ نه چوونه سەر لە مەهاباد زۆر هه روه ها

کار و بازاڕ. ئینتێرنێت له شەوی پێشتره وه هەڵبڕاو خەتەکانی موبایل تا چەندین سەعات کێشەیان هەبوو و ئانتێن ده بڕا. هه روه ها خۆبواردنی خەڵک لە چوون بۆ نێو بازاڕ لە کاتێک دایە کە ئیدارەی بەرق هەڕەشەی لە دوکاندارەکان کردوه

کە ئەگەر بەشداری مانگرتن بن، بەرقی دوکانەکانیان دەبڕن

مه‌ریوانشه وی 22ی پووشپه ڕ له ئاوایی سه رهویه سه ر به ژاوه رۆی مه ریوان ئاالی

کوردستان له چه ند شوین هه ڵ کرا .

سنه‌:هێندێ شوێنی وەکوو نێو بازاری قەدیمیی شار )گوزەر ( شه قامی شه شه می

به همه ن، شاپور، فیرده وسی بە گشتی رێژەی سه دی 30دوکانەکان داخران.

کرماشان:هێندێ شوێن وەکوو تاریکە بازار، مەیدانی جەوانشێر، چوارڕای "اجاق" و

له شه قامی موسەددیق دوکانەکان تاراده یه ک داخران.

کامیاران:لە کامیاران زۆربەی دوکانەکان لە خیابانی تەروەرێز داخران. هەروەها لە

شەقامی مەیدانی ئیمام شافعی، جادەی ئەڵک دوکانەکان داخران.

نەغەدە:نیزامیان زۆری هێزێکی شارە ئەو کوردنشینه کانی گه ڕه کە زۆربــه ی له نێوشارکه م هاتووچۆی داخــران. تاراده یه ک بازاڕەکانیش و دوکان تێ خزاو و

بۆوه و گه رموگوڕی رۆژانی پێشتری نه ما.

سنە:بەرچاو ڕێژەیەکی بە هێزە سەرکوتکەرەکان ژمارەی نێو شاری سنە لە زیاد کرا. دوکان و بازار که م بووو خەڵکی زۆر لە نێو شار ودوکان و بازاڕ

نه ده بینرا.

گەلیی‌قاسملوو،‌نزیک‌گوندی‌قاسملوو:ڕێبەرە زێــدی نزیک لە ڕێبەڕ قاسملووی ئامانجەکانی و ڕیگا هۆگرانی شەهیدەکەیان لە گەلیی قاسملوو و لە نزیک گوندی قاسملوو، ئاالیەکی گەورەی

کوردستان و پوستیرێکی گەورەی د.قاسملووی شەهیدیان هەالوەسی.

شنۆ:ڕێژیم بەکرێگیراوانی زۆری هێزێکی پێشتر رۆژێــک ئــەوەی ســەرەرای بە داخــران ، بەرباڵو بە شیوەیەکی بازاڕ و دوکان نێو شاری شنۆ، ده خزێنه ــازاڕ هــەبــوون. هــه روه هــا گــاردی ویــژەی جۆرێک کە تــاق و لۆقە دوکــان و بالمهدی)موتور سوار و پیادە( بۆ چاوترساندنی خەڵک هێنرابوونه شاری شنۆ.

ورمێ:

به شێوه ی ورمێ زیندانی زیندانیانی سیاسیی له که س پووشپه ڕ24 22ی گشتی بۆ ماوه ی 24 کاتژمێر له یادی 2٥ ساڵه ی تێرۆری د.قاسملوودا مانیان له خواردن گرت . ئه و مانگرتوانه ، زیندانیی غه یری کورد و غه یری سیاسیشیان و د.قاسملوویه تێرۆری له به ر رێک و رۆژه یــه یه ک مانگرتنه که نییه . له گه ڵ

ناشیانهه وێ بیشارنه وه و به راشکاوی ئه و کاریان کردوه له‌‌رۆژی‌٢٢ی‌پووشپه‌ڕ‌دا‌کوردکانال‌و‌تیشک‌تیڤی‌پارازیتیان‌لە‌سەربوو:

کوردستانەوە رۆژهــەالتــی نیوخۆی لە پێوه ندییانه ی ــه واڵ و ه ئــەو پێی بە وه رده گیرێن، لە شارەکانی کرماشان، پاوە و سنە کاناڵە کوردییەکان بە تایبەتی سه ر. خرایە پارازیتیان پووشپەڕەوە 20 رۆژی لە تیڤی تیشک کوردکانال و پازایت خستنە سەربەرنامەکانی کوردکاناڵ وتیشک تیڤی لە ساالنی رابردووش حیزبی بانگەوازی گەیشتنی لە پێشگیری بۆ پووشپەڕدا 22ی بەرەبەری لە

دیموکرات بە کۆمەالنی خەڵکی کوردستان و جیبەجیبوونیان، بووە.

ساڵه ی 2٥ له و کانادا ڕۆژاوای له شه هید بیروه ریی یادو ڤییه ن دا تێرۆری بــه رز هاوڕێیانی و قاسملوو دوکــتــور

ڕاگیرا.ئه و ڕێوڕه سمه ڕۆژی شه ممه، 21ی له که س ده یــان به شداریی به پووشپه ر ی حیزب ئه ندامانی سیاسی و چاالکانی ڤانکۆڤێری لــه کــوردســتــان دێموکراتی کاناداو به ڕاگرتنی ده قیقه یه ک بێده نگی بۆ ڕێزلێنان له شه هیدانی حیزبی دێموکڕات و له سه روو هه موویانه وه شه هید دوکتور

قاسملوو و هاوڕێیانی به رێوه چوو.خه لیل ــه ن ــه الیـ لـ ـــاده دا ـــۆڕیـ کـ لـــه و پێوه ندییه کانی بــه رپــرســی ئــه شــکــانــی، کــانــادا ڕۆژاوای ــه ل حــیــزب کــۆمــیــتــه ی

باسێکی له سه ر که سایه تی و ڕۆڵی شه هید بزوتنه وه وه ی سه ر له قاسملوو دکتور پێشکێش کــورد گه لی ڕزگاریخوازانه ی

کرد.کۆڕیاده دا ئه و دیکه ی بڕگه کانی له ــی کــۆمــه ڵــه ی زه حــمــه تــکــێــشــانــی ــام ــه ی پبزووتنه وه ی په یامی ئێران، کوردستانی ڤانکۆڤێر له ماڵی کورد په یامی ، گۆڕان

خوێندرانه وه .شایانی باسه له و کۆڕیاده دا شاعیری خاون هه ستی کورد نادر قازی، ناسراو شێعریی به رهه می چه ند قازی خاڵه به قاسملوودا ــور ــت دوک په سنی لــه خــۆی نوێکردنه وه ی به کۆڕیاده که خوێنده وه و دوکتور گــه ڵ له به ڵێن وه فــاو په یمانی

قاسملوو کۆتایی پێ هات.

رۆژهەاڵتی‌کوردستان

چاالكیی‌تەبلیغی‌بە‌بۆنەی‌‌٢٥ساڵه‌ی‌تیرۆركرانی‌دوکتور‌قاسملوو‌و‌هاوڕێیانی

کانادا_‌وانکۆڤێر

نیشتمانپه روه ر و که سایه تیی ــه ده ره وه ی ده ڤـــه ری پــشــده ر، ــاوبـ نـ

شێخه دێگه یی، کۆچی دوایی کرد.پاش چه ند مانگ به ربه ره کانی و گه ڵ لــه نــه رمــکــردن ده ستوپه نجه نه خۆشی و ئازار، ڕۆژی دووشه ممه 1393)14ی پـــووشـــپـــه ڕی 23ی که دێگه یی شێخه ، )2014 جوالی بــۆ چــاره ســه ری چــووبــووه ئێران، له یه کجاریی ــی ــااڵوای م ــاران تـ لــه خۆشه ویستانی نیشتمان و نه ته وه و

کرد.

شێخه دێگه یی به هۆی ڕابردووی کۆنه وه ی له پێوه ندیی بنه ماڵه یی و به خه ڵکی ڕۆژهه الت، هه روه ها به هۆی گه لدۆستی، نیشتمانپه روه ری و هه موو لــه کۆمه الیه تیبوونییه وه ، ــی ژیـــانـــیـــدا، دۆســـت و ــاغــه کــان ــۆن قــۆری تـــێـــکـــۆشـــه رانـــی ــ ــخـ ــ ــه مـ ــ خـبــوو. بنه ماڵه کانیان ــه الت و ــ ڕۆژهـــه کــردوه کــه بڵیین زیــده رۆیــیــمــان نله و ته نانه ت دێگه یی شێخه ماڵی دۆستایه تیی کــه دا ــه ــان ســه رده ممه ترسی ڕۆژهه الت، شۆڕشگێرانی هه ر بـــووه ، دواوه بــه تێچووی و بــنــکــه ی ڕێـــبـــه ران و تــێــکــۆشــه رانــی بریندار و پێشمه رگه ی دیموکرات و ــکــی ئـــــاواره و کــه مــئــه نــدام و خــه ڵــی بـــووه . ــ ــه اڵت ــ ــاوی ڕۆژه ــه وم ــق ــێ لبنه ماڵه که ی دێگه یی و شێخه دیــاره بـــه هــــۆی نــیــشــتــمــانــپــه روه ری و ڕێکخراوه بۆ گه لدۆستبوونیانه وه ، خـــه بـــاتـــکـــاره کـــانـــی بــــاشــــوور و ــی ئـــــه م بـــه شـــه ی ــرانـ ــێـ ــگـ ــۆڕشـ شـــه م جــۆره ــه ر بـ کــوردســتــانــیــش، هـپه نا و پشتیوان و دڵسۆز بوون. هه ر چاکه وایکردبوو،ناوبانگی ئه مه ش ــز و و جــوامــێــریــی کــاکــه شــێــخ و ڕێ

که سایه تییه، ــه و ئ خۆشه ویستیی ــان ــتـ ــوردسـ هــــــــه ردوو بـــه شـــی کـــه وه و شــێــخــه دێــگــه یــی الی ــت ــگــرێ بهه موو سه رکرده کانی کورد، جێگای

متمانه و ڕێزی تایبه ت بێت. ــخــه دێـــگـــه یـــی به تـــه رمـــی شــێله زۆر ژمــاره یــه کــی هاوڕێیه تیی ــان و نــاســیــاوانــی ــتـ خـــزمـــان و دۆســـه هــه ر دوو بــه شــی کــوردســتــان، لــوه ڕۆی ســێــشــه مــمــه، 24ی ــی ــشــن ــێ پــووری حــاجــی ــنـ پــووشــپــه ڕ لـــه سـعـــومـــه رانـــه وه گــه یــشــتــه وه شــاری رۆژ هه مان دوانــیــوه ڕۆی هه ولێر. ــه بــه شــداریــی ــه رمــی خــالــه شــێــخ ب تژماره یه کی زۆر له که سایه تییه کانی هه ولیر و ده ڤه ری پشده ر و بیتوێن و، خه ڵک، جۆراوجۆری توێژی چین و ــی قـــه الدزه یـــیـــه کـــان ــان ــۆڕســت لـــه گــردرا. ــێ ــر بـــه خـــاک ســپ ــێ ــه ول لـــه هئه ندامانی له پێکهاتوو هه یئه تێک دێرینه کانی تێکۆشه ره و ڕێبه ری له کوردستان، دیموکراتی حیزبی ڕێوره سمی به خاکسپاردن و دواترله ــه مــر شــێــخــه دیــگــه یــی دا ــرســه ی ن پــکــه وه ــزی ــه ن ــوون و لـ ــ بـــه شـــدار بـبه خۆیان هاوده ردیی و هاوخه می

دۆسته ئــه و دوایــی کۆچی بۆنه ی حیزبی مێژینه یه ی لــه و ــرخ ن بــه دیموکرات، به بنه ماڵه که یان ڕاگه یاند.کوردستان، دیموکراتی حیزبی ــی دۆســـت و یـــاوه ری کــۆچــی دوایـدێرین، شێخه دێگه یی خۆشه ویست و ده زانـــێ خــۆی بۆ به خه سارێک یادی ئه مه گناسییه وه و پێزانین به خزمه ته بێدریغ و بێچاوه ڕوانییه کانی خاڵه شێخ و بنه ماڵه که ی به م حیزبه ڕۆژهه الت، کوردی تێکۆشه رانی و ــاوی ســه رجــه م ــ ــه وه . بــه ن ــ ــات ــ ده کدیموکراتی حیزبی تێکۆشه رانی له ئاستێک و هــه ر لــه کــوردســتــان له هه ن،سه ره خۆشی شوێنێک هه ر له خه ڵکی بنه ماله ی شێخه دێگه یی، هه ولێر و پشده ر و قه الدزێ ده که ین.

حیزبی دیموکراتی کوردستانناوه ندی راگه یاندن

24ی پووشپه ری 139315ی جوالی 2014

ــی ــزب پـــێـــشـــمـــه رگـــه یـــه کـــی حــیــــی کــــوردســــتــــان بــه ــرات ــ ــوک ــ ــم ــ دێدڵته زێن نــه خــوازراوو ڕووداوێــکــی

گیانی له ده ست دا.پێشمه رگه ی دادوەر، جەعفەر ــمــوکــڕاتــی کــوردســتــان حــیــزبــی دێبــه هــۆی رووداوێـــکـــی نــه خــوازراو،

گیانی له ده ست دا.جه عفه ر دادوه ر ساڵی 1342 لە گوندی قزڵقۆپی لە ناوچەی مەهاباد لەدایک بووە، ساڵی 1360ی هه تاوی ساڵ سێ دوای پێشمه رگه و بۆته شارو نێو چۆته وه پێشمه رگایه تی نهێنی ته شکیالتی ئــه نــدامــی وه ک درێژه ی به تێکۆشانی داوه و ساڵی ئیتالعاته وه ئــیــداره ی لــه الیــه ن 6٥گیراوه و بۆ ماوه ی ساڵیک زیندانی

کراوه .جه عفه ر دادوه ر پاش ئازادبوون ــی بـــەکـــاری ــ ــت ــه زیــــنــــدان دەســ ــ لتەشکیالتی کردۆته وه و ساڵی 1390 هاتۆته وه ئاشکرابوونه وه ی دوای ڕیزی ئاشکرای حیزبی دێموکڕات و پێشمه رگایه تیی ژیانی به درێــژه ی

داوه .جه عفه ر ته رمی باسه شایانی

ڕۆژی ــوه ڕۆی ــ ــ ــی ــ ــ دوان دادوه ر ماته مینیی نێو له پووشپه ڕ 2٥ی ــاک هــــاوســــه نــــگــــه رانــــی دا بــــه خـســپــێــردراو ڕێــوڕه ســمــی پــرســه و به شداریی به سه ره خۆشییه که ی سه دان که س له تێکۆشه رانی حیزب

به ڕێوه چوو.ــه دا بـــرایـــم ــ ــمـ ــ ــوره سـ ــ لـــــه و ڕێـئه ندامی رێبه ریی حیزب چووکه ڵی، جه عفه ر خه باتی ژیـــان و ســه ر لــه حیزبی هاوخه میی دواو دادوه ر دێموکراتی کوردستانی به بنه ماڵه و

که سوکاری ڕاگه یاند.

کۆچی‌دوایی‌شێخه‌‌دێگه‌یی‌دۆستی‌به‌‌نرخ‌و‌له‌مێژینه‌ی‌حیزبی‌دیموکراتی‌کوردستان

مه‌رگی‌‌پێشمه‌رگه‌یه‌کی‌حیزبی‌دێموکڕات‌به‌‌ڕووداوێکی‌نه‌خوازراو

رۆژنامەیژماره : ٦٣٦ ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جووالی ٢٠١٤ هه واڵ و راپۆرت2

یەکیەتیی بەڕێز مەکتەبی سیاسیی نیشتمانیی کوردستان!

لە گەڵ ڕێز و ساڵوی دۆستانە!ــاوی ــە ن ــەن خــۆمــەوە و ب ــە الیـ لحیزب ڕێبەڕیی و سیاسی دەفــتــەری تـــێـــکـــۆشـــەرانـــی حــیــزبــی و هـــەمـــوو گەرمی بە کوردستانەوە، دیموکراتی بەخێرهاتنەوەی سەرۆک مام جەالل بۆ پێوەندییە لەم هەر دەکەم. کوردستان و پیرۆزبایی دڵـــەوە قــوواڵیــی لــە دا بنەماڵە و ئیوە لــە ڕوونـــی دڵ چــاو و هۆگران و و سەرجەم تێکۆشەرەکەی نێو لــە بــەڕێــز مامی خۆشەویستانی نەتەوەی نێو لە ، نیشتمانی یەکیەتیی کـــــورد و لــە نــێــو خــەڵــکــی عــێــراق دا دەکەین. هیوای من و هەموو هاوڕێیانم حیزبی تێکۆشەرانی ڕێبەری و نێو لە ساڵمەتیی کــوردســتــان دا، دیموکراتی مام تەمەندرێژیی زیاتر و ڕۆژبـــەڕۆژ

جــەاللــی خــۆشــەویــســتــە. بــەوهــیــوایــەی کوردستان، بۆ جەالل مام گەڕانەوەی هاندەری تەبایی و یەکگرتوویی خەڵک و ــان و ــوردســت ــزە ســیــاســیــیــەکــانــی ک ــێ هو هێمنانە چــارەســەری یارمەتیدەری هەرێمی نێوان قەیرانەکانی ئاشتیی بە ــان و دەوڵـــەتـــی نــاوەنــدی و ــوردســت ک

پێکهاتەکانی دیکەی عێراق بێت.

شەریکی شادی و خۆشیتانین.

خالید عەزیزیسکرتیری گشتیی حیزبی

دیموکراتی کوردستان2014/7/19

28ی پووشپەڕی1393

له گۆرستانی پێرالشێز و له سه ر مه زاری شه هیدان دوکتور قاسملوو و بیره وه ریی یادو عه بدواڵقادری ئازه ر، شه هیدانی ڤییه ن به رز ڕاگیراو له گه ڵ په یمانی پــیــرۆزیــان بـــه رزو ئامانجی

وه فا نوێ کرایه وه .یه کشه مه، رۆژی دوانـــیـــوه ڕۆی بــه شــداریــی ــه بـ پـــووشـــپـــه ڕ ی 22دێموکراتی حیزبی گشتیی سکرتێری ئه ندامانی لــه به شێک کــوردســتــان و رێبه ری و ئه ندامانی حیزبی دێموکراتی ــرانــی و ــێ ــی ئ ــان ــوان ــی ــان و م ــتـ ــوردسـ کـــادی 2٥ ــەی یـ ــۆن ــە ب ــانــی، ب کــوردســتساڵەی شەهیدبوونی دوکتور قاسملوو و هاوڕێیانی، ڕێوره سمێکی تایبه ت لە گۆڕستانی پێرالشێز لە شاری پاریس

به ڕێوه چوو.ــوره ســمــه کــه کــاک ســـه ره تـــای رێرێبەریی ئەندامی ســـوارە، مــەولــوود یادی کۆمیتەی به رپرسی و حیزب وێڕای وییەن شەهیدانی ساڵەی 2٥به شدارانی و میوانەکان بەخێرهێنانی ــوره ســمــه کــه و ســپــاس کـــردن له رێــە واڵتــەکــانــی کــۆمــیــتــەکــانــی حــیــزب لسویس و فەرانسە و ئاڵمان و بێلژیک و بریتانیا کە هاوکاریی بەڕێوەچوونی کە رایگەیاند کــردوە مەراسمەکەیان عەزیزی، خالید کاک له الیه ن ئێستا کــاک و حــیــزب گشتیی ســکــرتــێــری عــومــەر بــاڵــەکــی ئــەنــدامــی دەفــتــەری و رێز چەپکەگوڵی حیزب، سیاسیی لە ســەر گــۆڕی شەهیدان ــاداری وەفـ

داده نرێ.ــه داوی ســاتــێــک بــێــده نــگــی بۆ ــ ــ برێزگرتن له شه هیدانی رێگای ئازادیی کوردستان به تایبه ت شه هیدانی وییه ن، سکرتێری عـــه زیـــزی خــالــیــد ــز ــه ڕێ بگشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستان به م بۆنه یه وه قسه ی کرد. کاک خالید به ئاماژه ی قسه كانیدا سه ره تای له نوێکردنه وه ی په یمان له گه ڵ شه هیدانی ــی ــات ڤـــیـــیـــه ن و درێـــژه پـــێـــدانـــی خــه بنه ته وایه تی تا وه دیهاتنی ئامه نجه کانی ــردو به شــه هــیــد دکــتــور قــاســمــلــوو کـداخــبــوونــی خــۆی لـــه وه ده ربـــڕی که الیه نی دوو له الیه ن رێــوڕه ســم دوو دێموکراته وه بۆ یه ک قاسملوو به رێوه

ده چێ. باسه که یدا درێــژه ی له به ڕێزیان ــۆ ڕێژیمی ب بــاشــتــریــن ســـزا ــی؛ گــوتکۆماری ئیسالمیی ئێران وه ک بکه ری ئه و نه مانی تــێــرۆره جینایه ت و ئــه و ئه زموونی باسی به ڕێزیان نیزامه یه. نێوان کێشه کانی عێراق و ئێستاکه ی کوردستان و به غداو به ئاکام گه یشتنی ــه گــه یــشــتــن به ــه کــانــی کـــورد ل هــه وڵئاشتیانه دێموکراتیک و چاره سه رێکی کردو گوتی کێشه ی کورد له ئێرانیش بکرێ، لێ چــاو هــه ڕه شــه وه ک نابێ سەیربکرێ و ده رفه ت وه کوو به ڵکوو مه سه له ی بده ین هه وڵ هه موو ده بێ حه ل ئاشتیانه وه رێــگــه ی لــه کـــورد

بکرێ.

ــه م ــه ر ل ــ ــری گــشــتــی ه ــێ ــرت ســکپێوه ندییه دا هه ڵسوکه وت و هه وڵه کانی شارستانیانه بــه قاسملووی دکــتــور به ئاماژه ی له درێژه دا وه سف کرد و له قاسملوو شه هید به رچاوی رۆڵــی هه ر گوتی کردو ئێراندا بنیاتنانه وه ی بۆیه ش که وته به ر ڕق و کینی سه رانی

کۆماری ئیسالمی. به رنامه که دا دیکه ی به شێکی له چاالکی ئاموزگار، سیروسی دکتور ئێرانی ــووســی ــامــه ن رۆژن ســیــاســی و قاسملوو دکتور بۆ رێزدانان وێــڕای ــامــاژه ی بــه رۆڵــی کــورد لــه ئێرانی ئپێشوو و ئێستاکه کرد و باوه ڕمه ندبوون به پلوڕالیسمی سیاسی وه ک الیه نێکی دکتور سیاسی که سایه تی به رچاوی قــاســمــلــوو پــێــنــاســه کــرد. نـــاوبـــراو له قاسملوو دکــتــور گــوتــی؛ درێـــــژه دا و گــوزه رابــوو له خۆی بوو که سێک خسته سه ر تیشکی کــردو فیدا خــۆی ته نیا قاسملوو کوشتنی کــه ئـــه وه ی نه هێشتنی جه سته ی ئه و بوو ، چونکی قاسملوو دکتور نه مانی راستیدا له و هێنا دونیا به قاسملووی هــه زاران

هه ر ئه وانه شن که فریای خه ڵک دێن.مافناس مــامــلــێ، ــزی ــه زی ع کــاک له و دیکه یه کێکی سیاسی چاالکی و که سایه تییانه بوو که له و رێوڕه سمه دا قاسملوو دکتور گوتی کــردو قسه ی له کــورد مــه ســه لــه ی حه لی وه دوای درێژه ی له به رێزیان که وتبوو. ئێران باسه که یدا گوتی وه زعیه تی ئێستاکه ی ــان به ــوردســت ــه گــشــتــی و ک ــراق ب ــێ عبه ئێرانییه کان هــه ڵــده گــرێ، تایبه تی ڕوانگه یه کی دیکه وه بڕواننه مه سه له ی

کورد له ئێران.ئه سه دی، جمشید دکتور دواتــر زانکۆ مامۆستای و سیاسی چاالکی و کرد پێشکه ش وتارێکی پاریس له و قاسملوو دکتور بۆ ڕێزدان وێڕای هاورێیانی، ئاماژه ی به وه کرد، ڕاسته کــه ســانــی وه ک دکــتــور قــاســمــلــوو و ئێستا به اڵم کــوژران، به ختیار دکتور ــێ چی ده ب لــەمــڕۆدا ئــه وه یــه پرسیار بکه ین؟ ئایا لێیان ببورین یان نا؟ ئایا یان بده ین سزا بکوژه کان ده توانین ناتوانین که مادام ئایا بوورین؟ بیان ئێمه ش لــێــبــوردنــی ــن، ــده ی ب ــان ســزای

ــژه دا درێ له به رێزیان نیه؟ بێهووده ــاوه ڕی مــن بــکــوژه کــان ــ گــوتــی بــه بـبه رده وام تێرۆ له ده یانه وێ ئێستاش له و بیانبوورین ناتوانین بۆیه بــن، ــوای خــواســت رۆژێـــک ــی کــۆتــایــیــدا هله رێز کوردستان له پێکه وه بتوانین

شه هیدانمان بگرین.لە درێژەی رێوڕەسمەکەدا دکتور حــوســێــن الجــــــــه وه ردی، ســه رۆکــی ئه نجوومه نی لێکۆله رانی ئێران وتاری جــاری دوو گــوتــی؛ کـــرد پێشکه ش دوکتور قاسملوو دیوه و له دووهه مین جـــاردا بـــه وه گــه یــشــتــووه کــه دکتور ــووی ــات داه بــۆ رێــبــه رێــکــه قاسملوو ئاماژه ی درێـــژه دا له نــاوبــراو ئێران. به وه کرد که ئازادی به بێ به رابه ری پێک نایه و ده بێ له پێشدا به رابه ر و له

مافدا یه کسان بین.ناوبراو له درێژه دا گوتی کۆماری ئــیــســالمــی بــه هــه مــوو لــقــه کــانــیــیــه وه ته کلیفی ــێ ده بـ ــن و ده چــ یـــه ک وه ک تــه واوه تــیــی کۆماری لــه گــه ڵ خــۆمــان له هه موو بکه ینه وه و ئیسالمی ڕوون ئێرانێکی دامه رزانی بۆ زه رفیه ته کان

نوێ که ڵک وه رگرین. ــه ی ئـــه و ــ ــک ــ ــی دی ــه کـ ــه یـ ــڕگـ ــه بـ ــ لیه کیه تیی نوێنه رایه تی ڕێوڕه سمه دا ئــورووپــا، لــه کــوردســتــان نیشتمانی ئێران دێموکراتی سکوالر رێکخراوی ســـه رکـــووت و دژی ئــه نــجــومــه نــی و به شداری وێڕای ئێران له ئه شکه نجه کردن له و رێوڕه سمه دا په یامی خۆیان یادکردنه وه ی کومیته ی به پێشکه ش

2٥ ساڵه ی شه هیدانی وییه ن کرد. له بڕگه ی کۆتایی ئه و رێوڕه سمه دا ــووان چـــوونـــە ســـەرگـــۆڕی ــادەبـ ــامـ ئـــە دانــانــی شــەهــیــدانــی مــیــکــۆنــوس و بچەپکەگوڵی رێزو وەفاداری رێزیان لە یادی شەهید دوکتور شەرەفکەندی و

هاوڕێیانی گرت. ئه ندامی بــاڵــەکــی، عــومــەر ــاک ک سه ر لــه حــیــزب سیاسیی ــه ری ــت ده فــی مــێــکــۆنــووس ــدان ــی ــه زاری شــه ه ــ ــ مبەڵێن شەهیدانمان لەگەڵ رایگەیاند؛ نوێ دەکەینەوە کە هەتا سەر وەفادار

و رێبواری رێگایان بین.

به‌ڕێوه‌چوونی‌ڕێوڕه‌سمی‌‌٢٥ساڵه‌ی‌شه‌هیدانی‌ڤییه‌ن‌له‌گۆڕستانی‌پێرالشێز

ــردن و ــرکـ ــێـ ــی فـ ــۆن ــســی ــی ــۆم کپــــــه روه رده ی حــیــزبــی دێــمــوکــڕات ــاوی« ــ ــرنـ ــ ســـمـــیـــنـــارێـــکـــی لــــه ژێـــه ک بـــۆ بــنــه مــاکــانــی ــه وه ی ــدن ــن خــوێــوو له ــاســمــل ــور ق ــتـ ــی دوکـ ــات خــه بــاره ش ــه ی ئــه مــڕۆیــی« بــۆ ئ ــگ ڕوانــادری ڕاگــه یــانــدنــی ــ لــوڕســتــانــی، ک

حیزبی دێموکرات پێک هێنا.له و سمیناره دا که ڕۆژی شه ممه بـــه ڕێـــوه چـــوو، پــووشــپــه ڕ ی 28بــه 10 خاڵی ــاژه ــام ئ بــه کــۆڕگــێــر به رچاو له شێوازی خه باتی دوکتور به پێی بــابــه تــه ی ئـــه و قــاســمــلــوو سیاسی« »شێوازناسیی مێتۆدی

هه ڵسه نگاند.ــی ــ ــ ــه رده وام ــ ــ ــیـــری و ب ــلـــگـ ــێـ شـــی لــه ــ ــه وه یـ ــ ــه تـ ــ ــی نـ ــ ــات ــ ــه ب ــ ــه خ ــ لـ

ســــه ر بـــنـــه مـــای کـــــوردتـــــه وه ری، تایبه ت کردنه وه ی چاالکیی سیاسی، تایبه ت، ئوتوریته ی جێگیرکردنی ــه وه ی بــزووتــنــه وه ی ــاڵوکــردن ــه رب بناوچه کانی هــه مــوو لــه نــه تــه وه یــی کــــوردســــتــــان، پـــێـــنـــاســـه کـــردن و ســیــاســی ، کــلــتــووری جێخستنی ئاکامخوازی، بـــوون و پڕاگماتیزم ــوه ی ــێـ شـ بــــه ژن بــــه شــــداریــــی له خه بات، بــه رده وام و سیستماتیک هــێــنــانــه بــه ربــاســی ســۆســیــالــیــزمــی دێموکڕاتیک، دروستکردنی پێوه ندیی به رباڵو له گه ڵ حیزبه کوردستانی و ئێرانییه کان، به ڕۆژه ڤکردنی پرسی کورد له ئاسته جیاوازه کانی جیهان ئه و کۆمه ڵه فاکتۆڕو تایبه تمه ندییانه لوڕستانی قسه ی ئاره ش که بوون

له سه ر کردن.به شی دوایین له باسه شایانی پرسیار و کۆمه ڵێک سمیناره دا ئه و ســه رنــج هاتنه بــه ربــاس کــه دواتــر ــاره ش لــوڕســتــانــی یــه وه ــ ــه ن ئ ــه الی ل

واڵمی پرسیاره کان درانه وه .

پەیامی پیرۆزبایی و بەخێرهاتنەوە بە بۆنەی گەڕانەوەی مام جەالل بۆ کوردستان

به‌ڕێوه‌چوونی‌سمینارێک‌بۆ‌باس‌له‌سه‌ر‌بنه‌ماکانی‌خه‌باتی‌دوکتور‌قاسملوو

لە داوایــــــان دا، ــیــانــە پــێــوەنــدی ــن و ــەوت ــک ــێ چــاوپ لـــەو ڕۆژنامەنووسان و میدیاکارانی کوردستان کردوە بە هەموو ئیرادەی گەڵ ویست و لە دژایەتی بکەونە توانای خۆیانەوە تایبەتی بــە کــوردســتــان و هەرێمی لــە سەربەخۆییخوازی سەرۆکی هەرێمی کوردستان بدەنە بەرنووکی هێرشەکانیان. ڕۆژنامەنووسان میدیاکاران و لە ئیتالعات وەزارەتی داوای وەک ــوردی ــ ک دەوڵـــەتـــی پێکهاتنی ویــســتــی بـــووە ئـــەوە لە بــاســکــردن ــڕای وێـ بناسێنن و ئیسرائیلی پــڕۆژەیــەکــی لە داکۆکی کــوردی، دەوڵــەتــی ڕاگەیاندنی مەترسییەکانی یەکپارچەیی عێراق بکەن. بەرپرسانی وەزارەتی ئیتالعات لەم دیدار و پیوەندییانە دا نەشیان شاردووەتەوە کە لە دەرەوەی ئیران و لە ئاستی ناوچە دا، هێندێک قەلەمیان بۆ ئەم مەبەستە ئەو کەسانەی وەک ڕاسپاردوە. هەروەها ڕاشیان گەیاندوە ئەم خەتە بۆ کار لێکۆلەر و شرۆڤەکار، نووسەر، شارەزا، سیاسییە بکەن، لە گەڵ پێزانین و پاداشی کۆماری ئیسالمیی

ئێران بەرەوڕوو دەبن.

بە دا، پێوەندییە لــەم کوردستان دیموکراتی حیزبی هەلومەرجی لە دەزانـــێ خــۆی سیاسی ونەتەوەیی ئەرکی ئەم کە بەردەنگ دەستە دوو بکاتە قسەی ڕووی ئێستا دا، جۆرەکان لە جۆرێک بە ئیسالمی کۆماری پیالنگێڕییانەی

پێوەندیی بەوانەوە هەیە:دەســتــەی یــەکــەم، ئــەوالیــەن و کــەســانــەن کــە کــۆمــاری ئیسالمی وەک دۆست و خەمخۆری کورد دەناسن یا بە هەر

هۆیەک وای دەناسێنن.ئیسالمی، کۆماری کە ئەوانەن دوویەمیش، دەستەی دەیەوێ لە دژی ویستی سەربەخۆیی کورد بەکاریان بێنێت.

**بــەردەوام ئێران، ئیسالمیی کۆماری ڕیاکاری ڕێژیمی کورد »و نەتەوەی »موسوڵمانبوونی الیەک لە داوە هەوڵی لە الیەکی دیکە »ئێرانیبوونی رەچەڵەکی کوردەکان« وەک واڵتانی لە کورد پرسی بە یاریکردن بۆ سیاسی کارتێکی دراوسێ دا بەکار بێنێ. ئەمە لە کاتێک دابووە کە لە نێوخۆی بە کوردەکانی نەتەوەیی مافێکی هیچ هــەر نــەک ئــێــران دا، و ســەرکــوت چەشنە هیچ لــە بەڵکوو نەناسیوە ڕەسمیی تاوانێک دژی کورد لە ڕۆژهەاڵتی کوردستان و ئێران، دەستی سیاسەت و ئەو سەرنجڕاکێشتر، لەمە خاڵی نەگێڕاوەتەوە. کاتی لە ڕێژیمە ئــەم کە ــەن شــاراوان ئاشکرا و هەڵوێستە ناوچەدا، لە کــورد پرسی بەرەوپێشچوونی و سەرکەوتن بەڕێوەی بردوون و بەڕێوەیان دەبا. لەم بارەیەوە تەنیا ئاماژە

بە دوونموونە دەکەین:ــەم، هــاوبــەشــیــی ئــەو ڕێــژیــمــە لە ــەک نــمــوونــەی ی -1پیالنگێڕی و هەوڵەکانی دەوڵەتانی سووریە و تورکیە لە دەیەی پێچەوانەی بە کوردستان هەرێمی کە بوو زایینی دا 90ی ــری چــاوەدێــریــیــەکــی ــرچــەت ــووە ژێ ــب ــەوان کــەوت ــ ویــســتــی ئپارلمان و دا، وەزعــە ئــەو ئاکامی لە کــورد نێودەوڵەتی و

حکوومەتی هەرێمی کوردستانی دامەزراند.دوژمنایەتیی پیالنگێڕی و ــەم ــ دووه نــمــوونــەی -2ئیرادەی ویست و هەمبەرهاتنەگۆڕی ڕێژیمە ئەو ئێستای

سەربەخۆییخوازی لە هەرێمی کوردستانە. دۆست و وەک ئیسالمی کۆماری الیەنانەی کەس و لەو چ ئەوە دەپرسین دەیناسێنن، یا دەناسن کورد خەمخۆری دۆست و پشتیوانێکی نەتەوەی کوردە، کە چاوی دیتنی ئەوەی ئێرانی«یە،لە نەتەوە«موسوڵمان« و »بە ڕەچەڵەک ئەم نییە

گشتپرسییەکی ئازاد و دیموکراتیک دا بڕیارلە سەر چارەنووسی خۆی بدا و لە سەر نیشتمانی خۆی، ببێتەخاوەنی دەوڵەتێکی سەربەخۆ، ئەویش بێ ئەوەی خاکی نەتەوە و واڵتێکی دیکە داگیر بکا؟! ئایا ئەمە ئەو پەڕی دوژمنایەتیی ئەو رێژیمە لە گەڵ نەتەوەی کورد و پرسە ڕەواکەی ناگەیەنێ کە کاتێک دەگاتە سەر دژایەتیی دابینبوونی مافی سەربەخۆیی بۆ بەشێک لە لە کورد »ئێرانیبوونی کورد، »موسوڵمانبوون« و نەتەوەی هەر جێیەک بیت« و تەنانەت دروشم و سیاسەت و ناوەرۆکی بە رواڵەت دژ بە ئیستیعمارو ئیستیکباری خۆی، وەال دەنێ و ئەم پێ؟! ژیر دەیانخاتە کورد، پرسی دژایەتیی پێناوی لە کەمانەوە و بێت بێسنوور زۆر و چەندە دەبێ دوژمنایەتییە عێراق_کە وەک جۆگرافیایی سیاسی- یەکەیەکی پاراستنی دروستبوونەکەی لە ئەساس دا بەرهەمی ڕێککەوتنی هێزە ئەم سەرزەوییەکانی دابەشینی سەر لە ئیستیعمارییەکان بەو بــووە، ئــەوێ نەتەوەکانی رەزامەندیی بێ بە ناوچەیە هەمووە کێشە و قەیرانانەی ڕابردوو و ئێستا و داهاتووەوە،لە

باشتر بە کــورد، سەربەخۆی دەوڵەتێکی واڵت و پێکهاتنی بەم ڕێژیمێک ناساندنی نــاســیــن و ــی دا راســت لــە ــێ! ــ دەزانسیاسەتە دژە کوردییەوە بە »دۆستی کورد«،دەچێتە خانەی خۆفریودان و خەڵک بە فریوبردن . ئەم کارە شیاوی ناوێکی دیارە سیاسی«یە. »بەهەڵەچوونێکی »هەڵە« و گەورەتر لە هەڵویستی سیاسەت و لەبیرخۆبردنەوەی لەبەرچاونەگرتن و تاسەرئێسقان دوژمنانەی ئەو ڕێژیمەش لە ئاست ئەو شانس دەرەخسێن، ڕەخساون و کورد بۆ مێژووییانەی دەرفەتە و هەڵەیەکی گەورەیە و بە هیچ جۆر ڕەوا نییە لە حیسابات و

سیاسەتکردنی داهاتوو دا، فەرامۆش بکرین.بۆ ئەو کەسانەش کە لە نێوخۆی ڕۆژهەالتی کوردستان و دژایەتی و بۆ ــەوێ دەی ئیسالمی کۆماری ــن و دەژی ئێران دا پیالنگێڕی هەمبەر ویست و ئیرادەی سەربەخۆیی لە هەرێمی کوردستان بە کاریان بێنێت، قسەی ئێمە ئەوەیە وشیاربن و سادەیە: زۆر مەسەلەکە ڕێــژیــمــەوە. ئــەو داوی مەکەونە زیاتر مافەکانی سەرەتاییترین نییە ئــامــادە کە ڕێژیمێک لە10میلیۆن کورد لە چوارچێوەی سنوورەکانی واڵتی خۆی دا وەدیهاتنی مافەکان و دابینبوونی دژی بناسێ، رەسمی بە بەشەکانی لە نەتەوەیە ئەو دێرینەکانی ــارەزووە ئ ئــاوات و ڕووهەڵمااڵوییەکەشی دەکا! کوردستانیش،پیالنگێڕی دیکەی بەو ڕادەیەیە کە دەیەوێ تاکەکانی ئەو نەتەوەیە لە ڕۆژهەالتی چەک ،دژی قەڵەم و بەزمان و بەکرێگیراوی و کوردستان،ببنە لە بەشیک نێو لە سەربەخۆیی پیرۆزی ئیرادەی ویست و سیاسەتی پیالنگێڕی و خۆیاندا،بوەستنەوە. نــەتــەوەکــەی دوژمنکارانەی کۆماری ئیسالمی لە ئاست گشتپرسی و ویستی لە دژایەتی لەوەی کوردستان،بەر هەرێمی لە سەربەخۆیی گەڵ جێبەجێبوون و دابینبوونی مافە ڕەواکانەکانی نەتەوەی کورد لە بەشەکانی دیکەی کوردستان بێ، پێداگرتنەوەیە لە سەر بندەستهێشتنەوەی کورد لە ئێران دا و داننەنان بە بوونی لە نەتەوەییەکانی. مافە رەسمینەناسینی بە نەتەوەیە و ئەو لە بەشداریی هەر کوردێک بەدەنگەوە چوون و وتە دا، یەک لە ئیسالمی کۆماری دوژمنکارانەی سیاسەتی پیالنگێڕی و دەچێتە کوردستان، هەرێمی خەڵکی گشتیی بڕیاڕی ئاست خانەی پشتکردن لەمافی ڕەوا و بێئەمالوئەوالی نەتەوەکەی و،

مێژوو لێی نابوورێ.

درێژەی:

پیالنگێڕیی‌کۆماری‌ئیسالمی‌لە‌دژی‌ویست‌و‌ئیرادەی‌سەربەخۆییخوازی‌لەهەرێمی‌کوردستان‌دا

ڕێژیمی‌ڕیاکاری‌کۆماری‌ئیسالمیی‌ئێران،‌بەردەوام‌هەوڵی‌داوە‌لە‌الیەک‌»موسوڵمانبوونی‌نەتەوەی‌کورد‌»و‌لە‌الیەکی‌دیکە‌»ئێرانیبوونی‌‌رەچەڵەکی‌کوردەکان«‌وەک‌کارتێکی‌سیاسی‌بۆ‌یاریکردن‌بە‌پرسی‌کورد‌لە‌واڵتانی‌دراوسێ‌دا‌بەکار‌بێنێ.

www.kurdistanukurd.comژماره ٦٣٦ سێشەممە ٣١ی پووشپەڕی ١٣٩٣ ٢٢ی جوالی ٢٠١٤دامه زرانی کۆماری کوردستان له چوارچێوه ی ئێرانێکی دێموکراتیکی فیدراڵ دا

تایبه‌ت

خالید کوردستان دێموکراتی حیزبی گشتی سکرتێری که تاڵه بانی جه الل مام گه ڕانه وه ی بۆنه ی به عه زیزی ڕۆژی 28 ی پووشپه ڕ گه ڕایه وه کوردستان په یامێکی بۆ

مه کته بی سیاسی یه کیه تیی نیشتمانی کوردستان نارد.ده قی په یامه که له الپه ڕه ی 2 دایه

مه سعود بارزانی، سه رۆکی هه رێمی دیمانه ی نوێترین له کوردستان ئه لجه زیره که ناڵی له گه ڵ خۆی دا بڕیاره کانی دوایین له باسی به سه باره ت کوردستان هه رێمی

سه ربه خۆیی كوردستان کرد.زورمان گوتی بارزانی مه سعود بنه مای سه ر له عێڕاق دا هه وڵ ده ستوورو مافی وه ک یه کی هه موو

دروست پێکهاته کان نه ته وه و نه کراو ئه وه به اڵم بکه ینه وه ، نه بوو، ئیمه ئی له خه تاکه شی بوون به غدا ده سه اڵتدارانی ئه وه نه مان هه ڵدێری به ره و عێڕاقیان که

بردوه .کرده وه دووپاتی بارزانی مه سعود كه كوردستان بڕیاری خۆی داوه و لێی پاشگه ز نابێته وه ، له هه مان كات دا كار له سه ر هه ردوو ئاڕاسته كه ده كا، هه م كار له سه ر ئاماده کارییه كان بۆ ده كات ڕیفراندۆم سه ربه خۆیی و هه میش له پرۆسه ی سیاسیی عیراق گه لی كاته ی ئه و تا ده بێ به شدار خۆی كۆتایی بڕیاری كوردستان

ده دا.

پیالنگێڕیی کۆماری ئیسالمی لە دژی ویست و

ئیرادەی سەربەخۆی یخوازی لەهەرێمی کوردستان دا

قادر وریا

لە دوای جێگیربوونی هێزی پێشمەرگە لە ناوچە دابڕێنراوەکانی باشووری کوردستان داوای جیددیی هاتنەگۆڕی شوێن بە و بەشەی ئەم سەربەخۆیی بۆ گشتپرسی هەرێم و سەرۆکایەتیی الیەن لە کوردستان خەڵکی سیاسییەکان و هێزە گشتیی پێشوازیی هەرێمی کوردستان لەم داوایە، ڕێژیمی کۆماری ئیسالمیی ئێران زیاتر لە هەر دەوڵەت و الیەنێکی دژایەتی و کەوتووەتە ڕێنیشتوە و ترسی دیکە پیالنگێڕی لە دژی ئیرادەی سەربەخۆییخوازانە

لە هەرێمی کوردستان دا.بە گوێرەی ئەو زانیارییانەی بە کۆمیسیۆنی کوردستان دیموکراتی حیزبی تەشکیالتی گەیشتوون، لە یەک مانگی ڕابردوودا جموجۆڵێکی بەرچاوی نیزامی وئەمنییەتی لە الیەن دامودەزگا لە ئیسالمی کۆماری ئەمنییەتییەکانی سوپایی و ڕۆژهەاڵتی کوردستان بینراون کە تایبەتمەندیی دیاری ئەم جموجۆاڵنە دژایەتی لە گەڵ هەرێمی کوردستان لە ئەگەری پەنابردن بۆ گشتپرسی و

ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی دایە.ناوچە شار و لە نیزامی هێزی زیادکردنی سنوورییەکان بە تایبەتی لە ناوچە سنوورییەکانی پاریزگەی ورمێ کە لە گەڵ هەرێمی کوردستان )شنۆ، هەیە هاوبەشیان سنووری یا نزیکی هاندانی سەردەشت(، پیرانشار، نەغەدە، ناونووسی بۆ بەکرێگیراوان و جاشەکان ئێران دەرەوەی لە »خزمەت« مەبەستی بە بەڵێنی بەرامبەر لە سووریە( )عێراق و مووچەیەکی مانگانەی زۆر دا، ئاوەدانکردنەوەی کۆمەڵێگ پێگەی نیزامیی چۆلکراو )بۆ نموونە لە شاخ و گوندەکانی ناوچەی ڕەبەت و سەردەشت(، پێکهێنانی کۆبوونەوەی تایبەت بۆ بەسیجییەکان و دەستوپێوەندەکانیان بە مەبەستی باسکردن لەو واڵتی دەوڵەت و مەترسی«یانەی »هەڕەشە و لەو بەشێک بەرەوڕوون، گەڵیان لە عێراق کاتێک دان لە جموجۆاڵنە ئەم جموجۆاڵنەن. ئیسالمی و بەکۆماری سەر راگەیەنەکانی کە لەم ڕێژیمە ئەم نوێنەرانی کاربەدەستان و ئیرادەی ویست و دژایەتیکردنی لە دا ماوەیە هەڵگران و بۆ سەر هێرش سەربەخۆییخوازی و داوای گشتپرسی و ویستی داکۆکیکارانی

سەربەخۆیی، درێغیان نەکردوە. حەراسەتی دوایانە دا، لەم لەمەش جگە وەزارەتی ئیتالعاتی کۆماری ئیسالمی لە پارێزگە کوردستان، رۆژهەالتی جۆراوجۆرەکانی پێوەندیی یەک یەک پۆل و پۆل شێوەی بە ڕۆژنامەنووسان و بەرچاولە ژمارەیەکی بە

چاالکانی بواری میدیاوە گرتوە. ل 2

سه رۆكی هه رێمی كوردستان:

له بڕیاری سه ربه خۆیی پاشگه ز نابینه وه

پەیامی پیرۆزبایی و بەخێرهاتنەوە بە بۆنەی گەڕانەوەی مام جەالل بۆ کوردستان

بەشداریی ئەندامانی حیزبی دێموکراتی کوردستان لە خۆپێشاندانی بەرینی کوردانی ده ره وه ی واڵت بۆ دەربڕینی پشتیوانی لە سەربەخۆیی باشووری کوردستان

سۆئێد

نۆروێژ

وتووێژی تلویزیۆنی کورد کاناڵ له گه ڵ سکرتێری گشتی حیزبی دێموکراتی کوردستان

وتاری مسته فا شه ڵماشی، له یادی 25 ساڵه ی شه هیدانی ڤییه ن دا

قسه کانی دوکتور ئاسۆی حه سه ن زاده له سیمیناری 25 ساڵه ی تێرۆری دوکتور

قاسملوو له پارلمانی بریتانیا

ڕاپۆرتێک لە بارەی ناوەرۆکی وتووێژ ە خوێناوییەکەی 13ژوئیەی ڤییەن

5

8

9

11

په یامی ده فته ری سیاسیی حیزبی دیموکراتی کوردستان له رێوره سمی 25ساڵەی

شەهیدبوونی د.قاسملوو دا

بە بۆنەی بەشداریی چاالکانەیان لە هەمووی ئەو چاالکی و کۆڕ و کۆبوونەوە و ڕێورەسمانە دا کە لە نیوخۆی ڕۆژهەاڵت، لە هەرێمی کوردستان و دەرەوەی واڵت لە یادی 25ساڵەی شەهیدکرانی د.قاسملوو دا بەڕێوە چوون، کۆمیسیۆنی تەشکیالتی حیزبی دیموکراتی کوردستان سوپاس و

پێزانینی ئەم حیزبەی بە هەموو هۆگران و ئەویندارانی بیر و خزمەتەکانی د.قاسملووی ڕێبەر و خەلکی کوردستان بە گشتی راگەیاند.لە 25 ساڵەی تیرۆری د.قاسملوو دا، کوردستان و زۆربەی ئەو واڵتانەی ژمارەیەکی زۆر لەکوردانی نیشتمانپه روه ر و ئه مه گناسیان لێ ده ژین، بوون به مه یدانی چاالکیی سیاسیی، ڕۆشنبیری، نه ته وه یی و خه باتکارانه به مه به ستی ڕێز گرتن له یادی ئه و ڕێبه ره به توانایه ی خه باتی

رزگاریخوازیی نه ته وه که مان له ڕۆژهه التی کوردستان. لە نیوخۆی واڵتیش، رۆژی22ی پووشپه ر، خەڵکی دیموکرات و دیموکراتپەروەر به شێوەی جۆراوجۆروه فاداریی خۆیان به ڕێگا و ئامانجه کانی ئه و ڕێبه ره نه مره دووپات کرده وه . لە هێندێک شاربه بایکۆتکردنی شه قام و بازاڕ و شوێنه گشتییه کان و له هێندێک شاری دیکە به داخستنی ڕێژەیەکی بەرچاو لە دوکان و بازاڕ و هەروەها بە زاڵکردنی که شوهه وای نه ته وه یی و حه ماسی به سه ر شوێنی ژیانیان دا، جارێکی سه لماندیان دیموکراتی تەشکیالتی حیزبی کۆمیسیۆنی دا پیوەندیە لەم ناکه ن. بیر له نه ته وه که ی د.قاسملوو و به رامبه ر ئیسالمی کۆماری تاوانی که کوردستان ڕێزی لە هەڵویستی ئەمەگناسانە و وەفادریی خەڵکی کوردستان گرتوە. لە سوپاسنامەی ئەو کۆمیسیۆنە دا هاتوە: "خۆشحاڵین کە ئێوە بە هەڵوێستی ساڵ بەساڵ گشتیتر و یەکگرتووانەترتان، بە کردەوە رۆژی شەهیدبوونی د.قاسملووتان کردوە بە ڕۆژی مەحکوومکردنی تیرۆر و سەرکوت و، لەم ڕۆژە دا بە کۆماری ئیسالمیی دەیسلمێننەوە کە قاسملوو ئەگەر بە جەستە لە نیومان دا نەماوە، بیر و ڕێگاوئامانجەکانی لەم ژمارەیەی"کوردستان" دا دیموکراتی کوردستان هەر بەردەوامە." دەقی سوپاسنامەی حیزبی زیندوو و دا، هەر پێناویان لە و خەبات

بخوێننەوە.

حدک بە دوای یادی 25 ساڵەی شەهیدبوونی د.قاسملوودا:

ڕێز لە وه فاداری و هەڵوێستی ئه مه گناسانەی خەڵکی کوردستان ده گرین

4