افغانستان اسالمی جمهوری

عالی تحصیالت وزارت

جامی عالی تحصیالت مؤسسه

سیاسی ځپوهن علوم و حقوق ی

فهیمه "عظیمیمژگان "افضلی"،نجیبه "حیدری"،ترتیب کننده گان: «

«استاد:میرویس »امینی

بیان آزادی

همقدم

احسن ) الله فتبارک الخالقین احسن خود به آفریدنش با خداوند که موجودیست انسان

( السجد ( للمالئیکة واذقلنا کنند سجده او به که امرفرمود فرشتگان به و کرد خطاب الخالقین

( البر(. فی وحملناهم آدم ولقدکرمنابنی بخشید کرامت او وبه داده قرار برتر واوراموجود والرم

.) تفضیال خلقنا ممن کثیر علی فضلناهم و الطیبات من ورزقناهم والبحر

که نیست او وشایسته باشد برخوردار ها آزادی ازتمام باید که موجودیست انسان صورت این به

. به توجه بدون انسان آورد فرود گی بنده سر دیگر موجود برابر در الله جزء به

. محدود... است کرامت و ارزش دارای بودنش انسان ازلحاظ نژاد،رنگ،دین،مذهب،زبان،ملیت

. شناخت میباشد انسانیش کرامت به زدن لطمه حقیقت در انسان های ازادی از یکی کردن

گی زنده آن چارچوب در انسان که مردمیست و دولت اساسی وظایف از ها آزادی این ورعایت

میکند.

اول فصل

بشر م حقوق فهوم

عندی : حقوق مفهوم به

عهده :حق بر و فرد نفع به كه است چيزى معنى اين در حق،

است چيزى آن تكليف و است ديگران

. »براى حق ديگر، بيان به است ديگران نفع به و فرد عهده بر كه

و است مستحق« و محق فرد

مكلف فرد »بر .«تكليف

تکلیف:

انجام که میگردد او متوجه میشود،مسؤلیتی برخوردار ازآن انسان اساس بر

آن از میباشد آور الزام میطلبدوازآنجاکه او از را فعلی از خودداری و کاری

. مقبول و معقول حق بدون تکلیف و تکلیف بدون حق میشود تعبیر تکلیف به

. نمیتواند بوده

تکلیف :ر و حق ابطه

است؛ متقابل رابطه نوع از تکلیف، و حق رابطه

:بشر

حیات لحاظ به و است شده آفریده خاک و ماده،آب از بشر

جمع در میطلبدکه حقی هرکدام که است نیازهای دارای مادی

. میدهد تشکیل اورا مادی حقوق

. و حق ،دارای هدفمند آزاد ذاتأ موجودیست انسان وباالخره

. نمیتواند کرده محدود اورا آزادی چیزی قانون جز که تکلیف

بشر حقوق

مي توانيم درنظرگرفتناسنادبينالملليبشريومتونمعتبرحقوقبشري، با

: »حقوقبشرمجموعه ايازقواعدو اينحقوقرابدينصورتتعريفكنيم

  مقام، از ومكان ها زمانها fمقرراتحقوقيبينالمللياستكهدرهمۀ

در . بدليلاينكهانسانند، h گروه هاصرفا كرامتانسانيتمامافرادويا منزلت

. حمايتمي كند« دولت ها fمقابلهمۀ

اسالم : دیدگاه از بشر حقوق

تحقق راستای در اسالم که است اهدافی و قواعد مجموعه از عبارت

هر و است شریعت اهداف همان که بشر حقوق ترتیب برای آنها

و آزادی ،حق اندیشه و تفکر معنوی،حق و مادی حیات حق از کدام

( حق طبیعت از وری بهره رفاه،حق ،حق امنیت گی،حق وابسته نفی

در( رشد اسباب از برخورداری ،حق برابری تعلیم،حق ،حق مالکیت

. است اسالم شریعت کل از بخشی آنها،مبنای مانند و جامعه

دوم فصل

بیان آزادی

آزادی تعریف

آزادی برای مفهوم و معنا صد دو تاكنون برلين، آيزا گفته به

سر بر موانع نبود تعاريف، اين اشتراك وجه و اند كرده ذكر

. از رهايی يعنی آزادی بهتر، عبارت به انسانهاست انتخاب راه

خود ارادهء با عمل انتخاب و ديگران .جبر

h کامال موجود، یک که است آن آزادی

و و ووو ووووو و ووو ووو مستقلباشدوتحتتأثیروسیطرهیوو

گونه هیچ نیز نباشد، دیگر موجود

باشد نداشته دیگر موجود به .وابستگی

فیلسوفان ازدیدگاه آزادی تعریف

: باشد  داشته وجود نمی تواند و ندارد وجود سیاسی نظام هیچ می نویسد نویمان فرانتیس

. بپذیرد شرط و قید بدون و h مطلقا را فرد آزادی که

: دیگر  تعبیر به و باشد استوار قانون اساس بر حکومتی یعنی آزادی می نویسد الک جان

گوناگون اند آن قیود که گوناگون اندازه همان .آزادی

. : قانون مگر چیز هیچ به نبودن وابسته از است عبارت آزادی می کند تعریف ولستر

. : اخالق  قانون سوای چیز هر از استقالل از است عبارت آزادی می گوید کریستون موریس

. : کرده  تجویز خود برای افراد که است قانونی از اطاعت آزادی می گوید رسو

: هرچه  قانون حدود در که است آن آزادی و دیگران اجبار از ایمنی یعنی آزادی منتسکیو

. دهیم انجام می خواهیم

:بیان

و رفته بکار آن عام مفهوم در »بیان« اینجا در

بیان ) مانند زبانی غیر و زبانی بیان های شامل

) غیر و نوشتاری ، اشاره ای یا تصویری

می شود؛ نوشتاری

بیان آزادی تعریف

": جامعه، افراد عقايد و افكار آزادانه تبادل از است عبارت بيان آزادي

. برساند چاپ به و بنويسد بزند، حرف آزادانه مي تواند جامعه فرد هر

مساوي طور به انسانها همه كه است حقي بيان آزادي و آزادي زيرا

برخوردارند آن .از

می شود یاد آن از نیز بیان آزادی عنوان با که عقیده ابراز آزادی

است اطالعات گونه هر دریافت و انتشار گفتار، آزادی . شامل

بشر حقوق نی جها میه اعال در ان ی ب دی زا آبیان 19ماده صراحت به بیان آزادی به بشرراجع حقوق جهانی اعالمیه

میکند:

عقاید داشتن از که آنست شامل مزبور وحق دارد بیان آزادی حق هرکس

و افکارودراخذ و اطالعات باشدودرکسب نداشته هراسی و بیم خود

. باشد مرزی،آزاد مالحظات وبدون ممکن وسایل تمام انتشارآن،به

                          بيان آزادي تاریخچهء

انقالب جمله از هجدهم، و هفدهم قرون در فرانسه و انگلستان هاي انقالب

. آزادي مسئله بود بيان آزادي حق شناسائي بارزشان نقطه که بودند هائي

يك مسير در جهان كه يافته ضرورت زماني عمومي، افكار و مطبوعات بيان،

انديشه، و افكار عرصه در پي در پي انقالبهايي و گرفته قرار صنعتي حركت

آزادي ... ضرورت جهت اين از آمد؛ بوجود و اجتماع،اقتصاد سياست، فرهنگ،

سنت براي كه شده اطالق نظراتي و آراء به h معموال عمومي افكار و بيان

. افكار رهبران خواسته اند پا به پوسيده و سنتي نظام كوبيدن درهم و شكني

مردم توده هاي ميان در فعال و كرده تحصيل روشنفكر، تيپ نيز عمومي

رشد تكنولوژي، رشد و صنعتي دگرگوني هاي همپاي دليل همين به بوده اند

. است كرده پيدا نيز را خود خاص مفاهيم كشوري و جامعه هر در و يافته

چهارآزادیترس از نیازوآزادی فقرو از مذهب،آزادی بیان،آزادی آزادی بر

داشته، قرار وحفاظت شناسائي مورد بيان آزادي اصل اگرچه

بوده مشاجره و بحث مورد هميشه آن ثغور و حدود ولي

نيست. قائل آن براي حدودي متحده اياالت تنها .است

اسالم در بیان آزادی

بشرآمده حقوق جهانی دراعالمیه انسان اساسی حقوق عنوان به آنچه

است گردیده وتشریح بیان اسالمی درنظام کامل نحوه به .است

نمی و كند می دعوت اندیشه و وتفكر تعقل به را انسان ، اسالم

بدون كه آنها از ، بپذیرد را ای عقیده فهم بدون و زور به خواهد

را خود پیشینیان خرافی اعتقادات كوركورانه تقلید با و صحیح اندیشه

انتقاد جهت این از نیستند حق حرف شنیدن به حاضر و اند كرده حفظ

كند می

...ادامه

این ، گوناگون های شیوه به زیاد بسیار موارد در كریم قرآن

ار بیش شاید ، است كرده دنبال را مردم 300امر قرآن در آیه

تلقین پیامبران به یا و كند می دعوت تذكر و تعقل ، تفكر به را

یا و بیاورد دلیل و حجت ابطال یا حق اثبات برای كه كند می

و تعصب یا و كند می نقل استدالل و احتجاج در را انبیا شیوه

یا و كند می تقبیح را كفار بودن منطق بی و كوركورانه تقلید

را حق حرف ، حجت و بینه و اندیشه و تفكر با كه را كسانی

ستاید می آوردند ایمام و پذیرفتند

آزاد بیان مورد در آیاتی

.فرا خود داليل »بيان« به را آنان مخالفان، با برخورد در قرآن طلبي؛ برهان

صاد�ق�ين�«: �م� �ت �ن ك �ن� ِإ �م� �ك هان �ر� ب �وا هات »ق�ل� مىخواند

؛ �م�ون� �ع�ل ت �م� �ت �ن و�َأ �ح�ق� ال �م�ون� �ت �ك و�ت �اط�ل� �ب �ال ب �ح�ق� ال �س�ون� �ب �ل ت حقيقت؛ِ م� کتمان از نهي

  ك�� �ولئ َأ ��ه ن �ح�س� َأ �ع�ون� �ب ف�يت �ق�و�ل� ال �م�ع�ون� ت يس� �ذ�ين� ال باد� ع� ر� �ش� ف�ب بهترين؛ گزينش

�باب� ��ل اَْأل �وا �ول َأ ه�م� �ك� �ولئ َأ و� ��ه الل �ه�داه�م �ذ�ين� ال

ال�تي� ب �ه�م� جاد�ل و� �ة� ن �ح�س� ال �م�و�ع�ظ�ة� ال و� �م�ة� �ح�ك �ال ب �ك� ب ر� بيل� س� �لى ِإ �د�ع احسن؛ جدال

�ن �ح�س� َأ ه�ي

ح�س�ن� َأ ه�ي �تي �ال ب � �ال ِإ �ك�تاب� ال �ه�ل� َأ �وا �جاد�ل ت ال و�

ه�� الل �ن� ِإ �ه� الل ع�ل�ى �ل� �و�ك ف�ت م�ت� ع�ز� �ذ�ا ف�ِإ �م�ر� اَْأل� ف�ي ه�م� او�ر� مشورت؛َ ش�

�ين� �ل �و�ك �م�ت ال يح�ب�

م���ه �ين ب ى ور� �ش ه�م� �م�ر� و�َأ

.مخالفان؛ نظر و آرا نقل

منكر؛ از نهي و معروف امربه

ع�ن� �ه�و�ن� ين و� وف� ��م�ع�ر �ال ب ون� �م�ر� يأ و� �خ�ير� ال �ل�ى ِإ يد�ع�ون� م�ة�

� َأ �م� �ك م�ن �ن� �ك �ت ل و�

�م�ف�ل�ح�ون� ال �ه�م �ك� �ولئ َأ و� �ر� �ك �م�ن ال

لیقوم المیزان و الكتاب معهم وانزلنا بالبینات رسلنا ارسلنا لقد

بالقسط (. الناس

ولی است، محدودیت حکم و است حکم که چند هر اسالم احکام پس

. است حیوانیت ننگین قیود از شدن آزاد تمرین و ورزش حقیقت .در

) ( به. و داشتند را تحمل پذيري قدرت ص اسالم پيامبر مخالفين اگر

گفتگوهاي با را خود مشكل تحديد و شكنجه ارعاب، سركوب، عوض

) و ) جهالت از پرهيز با و مي كردند حل تطميع و تهديد نه معقول

توان عدم و ديگر انديشه اي وجود حقيقت به غيرمنطقي، تعصبات

اين و مي نهادند، گردن جامعه اجتماعي و فكري تحول از جلوگيري

و تفكري و انديشه نمي توان جبر و زور با كه مي پذيرفتند را واقعيت

اتفاق رويارويي ها و جنگها آن هيچگاه كرد، ترويج يا نابود را آموزه اي

نمي افتاد.

بیان آزادی حدود

ساتBمقد به توهین ممنوعیت

به ممنوعیت حیثیتاهانت

پراکنی شایعه و اسرار افشاء ممنوعیت

توطئه ممنوعیت

) ( ص پیامبرش و خدا حکم با مخالفت .:عدم

دینى حقایق کتمان عدم و باطل با حق :نیامیختن

: واقع خالف نظرهاى اظهار و دین در بدعتگزارى عدم

: انسانها با نیکو گفتار

  آزادي ضرورت و فلسفهبيان

سياسي و علمي نظر از مختلف هاي انديشه تعارض

تواند مي و است بشري جوامع افكار و علم رشد موجب

. باشد برداشته در اجتماع و فرد براي را زيادي منافع

علوم و افكار ركود موجب آزادي اين سلب چنانكه

مختل را افراد و جامعه تكاملي حركت و بوده بشري

ساخت؛ خواهد

بیان آزادی بررسیدرافغانستان

" در " دولتي االخبار سراج روزنامه با مطبوعات افغانستان تهداب

الله خان ) حبيب امير ( 1906زمان شد گذاشته م

خان الله امان آمدن كار روي و خان الله حبيب قتل يا مرگ با اما

يافت نويني فراز مشروطيت " جنبش اتفاق دولتي جرايد دوره اين در

" " " ". جبل " در افغان ستاره قندهار، در افغان طلوع هرات در اسالم

" " " و" آباد جالل در مشرقي اتحاد شريف، مزار در بيدار السراج،

" " " " " " " و " ژغ پشتون ، سحر نسيم ، افغان ، انيس دولتي، غير جرايد

" نهادند" ظهور عرصه به پا نوروز .

...ادامه

) پشتو :) زبان نادرشاه

بيان آزادي توسعه مشروطيت، دهه

جرگه لوي و جديد اساسي قانون به 1343تسويد ما كشور تاريخ در بزرگ عطف نقطه

" " دهه " و اساسي قانون دهه را زمان از برهه اين دليل همين به و مي رود شمار

. است" نهاده نام مشروطيت

و بيان آزادي گرديد، اعالم قانوني و آزاد احزاب تشكيل بار اولين براي قانون دراين

" . فكر دارد حق افغان هر است، مصون تعرض از بيان آزادي شد شمرده مجاز مطبوعات

. , حق افغان هر نمايد اظهار قانون مطابق آن امثال يا تصوير، نوشته، گفتار وسيله به را خود

دولتي مقامات به آن قبلي ارائه بدون مطالب، نشر و طبع به قانون احكام به مطابق دارد

بپردازد."

منابع

درحقوق ،احمد بهرامی1( تطبیقی ازحق،مطالعه حمید؛سؤاستفاده

: سوم؛تهران حقوقی؛چاپ دیگرنظامهای و اسالم

)2 : شریفی حسین ونگارش بشر؛ترجمه تامولنات،کریستیان؛حقوق

اول: طرازکوهی؛چاپ

بشر؛ 3( حقوق اللملی بین اسناد ذاکریان،مهدی؛مجموعه

دوم: 1388چاپ

)4: دوم بشر؛چاپ حقوق 1388عمیدزنجانی،عباسعلی؛مبانی

.1:// . / /6388http afghanhumanrights com goftegoo

.2:// . .http da azadiradio org

.3:// . .http www farda org

.4dari.irib.ir/political

.5:// . .http www dailyafghanistan com

.6:// . - . /http www azadi b com

.7http://www.bayynat.ir/index

تشکر جهان یک

مندی حوصله !تاناز