دولتي حسابداري تعريف

دولت هاي فعاليت به مربوط مالي اطالعات كه است نظامي

تلخيص ، بندي طبقه ، آوري جمع بنحوي را تابعه واحدهاي و

منتصب مقامات و دولت سو يك از كه نمايد مي گزارش و

صحيح گيري تصميم و پاسخگوئي مسئوليت ادای در را مردم

ديگر سوي از و داده ياري مصوب هاي برنامه كنترل و مالي

دولت عملكرد به نسبت مردم آگاهانه قضاوت براي را زمينه

نمايد . مي فراهم پاسخگوئي مسئوليت ارزيابي و

دولتي : حسابداري نظام مباني

دولتي سازمانهاي در سود كسب انگيزه عدم

دولت مالي مقررات و قوانين رعايت لزوم

اعتبارات کنترل و بودجه اصل دقيق رعايت لزوم

مشخص اسناد و دفاتر و فرمها از استفاده

دولت مالي وضعيت به جامعه حساسيت

، عمومي وجوه براي مستقل حسابهاي نگهداري لزوماماني و اختصاصي

دولتي سازمانهاي انواع

دولتي 1. نوع از فعاليتهاي مجري سازمانهاي

بازرگاني 2. نوع از فعاليتهاي مجري سازمانهاي

ها وزارتخانه

سازمانهاي دولتي

شركتهاي دولتي

دولتي حسابداري كنندگان استفاده

سازمان 1. داخل

سازمان 2. از خارج

دستگاه رئيس يا وزيرريزي برنامه مسئولين

مياني مديرانو بازرسان

داخلي حسابرسان

دولت هيأتمجلس

مستقل حسابرسانمردم

دولتي حسابداري در عمل مورد قانوني مباني

قانون محاسبات عمومي كشور 1.

قانون بودجه ساليانه و ضوابط اجرايي آن2.

قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت 3.

ساله توسعه اقتصادي ، اجتماعي كشور 5قانون برنامه 4.

قانون برگزاري مناقصات 5.

قانون مالياتهاي مستقيم و مقررات تامين اجتماعي 6.

قانون مديريت خدمات كشوري7.

آئين نامه هاي اجرايي8.

تصويب نامه ها و دستورالعملها و آئين نامه هاي مصوب 9.هيأت وزيران

قانون و مقررات خاص10.

آئين نامه و دستورالعمل هاي وزارتخانه ها11.

نظارت :

پارلمانی- 1 خرج نظارت از کشور بعد محاسبات دیوان

قضائی- 2 خرج نظارت از کل بعد بازرسی سازمانکشور

اجرائی- 3 خرج نظارت از و قبل اقتصاد وزارتذیحسابدارائی

مبانی حسابداری

ثبت دفاتر در و شناسائی زمانی چه در را ها هزینه و درآمدها

نمائیم.

دفاتر در ها هزینه و درآمدها ثبت و شناسائی زمان انتخاب

حسابداری

- مبنای نقدی :1

درآمدها : در زمان دریافت وجه

هزینه ها : در زمان پرداخت وجه

- مبنای تعهدی کامل2

ی_ا و ش_وند می تحص_یل زمانیک_ه در آم_دها: در

تحقق پیدا می کنند

هزینه ها: در زمانیکه ایجاد یا تحویل می شوند

- مبنای نیمه تعهدی :3

درآم_دها : در زم_ان دری_افت وج_ه مبن_ای نقدی

ی_ا تحوی_ل مبن_ای ایج_اد هزین_ه ه_ا : در زم_ان

تعهدی

- مبنای تعهدی تعدیل شده :4

درآم_دها : قاب_ل ان_دازه گ_یری : مبن_ای تعهدی

غ_یر قاب_ل ان_دازه گ_یری : مبن_ای

نقدی

هزینه ها : مبنای تعهدی

- مبنای نقدی تعدیل شده :5

مبنای نقدیدر آمدها :

هزینه ها :

پرداختهای موقت :

پرداختهای قطعی

تنخواه گردان

علی الحساب

پیش پرداخت

و دانشگاهها مالی نظام خاص ویژگیهایعالی آموزش موسسات

1 ) تعهدی- ) نیمه حسابداری مبنای سیستم از استفاده

2 -بعد مالی سال به نشده مصرف وجوه مانده انتقال

3 -مردمی کمکهای و هدایا از استفاده

4 -آنان وظایف و امناء هیأت جایگاه

طبقه بندي عبارت از جداسازي و هماهنگ سازي

سازمان يافته اي است که زمينه را براي بررسي ، تجزيه

و تحليل ، انتخاب و در پايان تصميم گيري آماده مي کند .

به عبارت ساده طبقه بندي زمينه مساعد و روشن تري

در فرآيند تصميم گيري ايجاد مي کند .

طبقه بندي هاي بودجه اي

وظايف را گروه بندي مي کند و سپس در قالبهاي کوچکتري الف ( از آن براي واحدها برنامه مي چيند و فعاليت و طرح مي سازد .

) طبقه بندي عمليات (

درآمدها را در گروه هاي کلي و جزئي دسته بندي مي کند به ب ( نحوي که پيش بيني و تصميم گيري در مورد آنها را ساده سازد.

) طبقه بندي درآمدها (

هزينه ها را براي جدايي هزينه هاي جاري از هزينه هاي سرمايه ج ( اي و خريد کاالها از خريد خدمات و آسان سازي استقرار يک نظام

نوين حسابداري براي بهبود اجراي بودجه و تجزيه و تحليل اقتصادي طبقه بندي مي کند . ) طبقه بندي هزينه ها (

واحد هاي سازماني را با توجه به هدفهاي آنها در گروه هاي د ( مشابه طبقه بندي مي کند . ) طبقه بندي سازماني (

ويژگيهاي طبقه بندي بودجه اي

به طور کلي طبقه بندي هاي بودجه اي به شرح زير است :

الف ( طبقه بندي سازماني

ب ( طبقه بندي عملياتي ) وظيفه اي (

ج ( طبقه بندي اقتصادي منابع و

مصارف

انواع طبقه بندي بودجه اي

قديمي ت_رين و مرس_وم ت_رين طبق_ه بن_دي بودج_ه را طبق_ه بن_دي س_ازماني تش_کيل

ب_ه را ه_ا هزين_ه پيوس_ته ري_زي بودج_ه آغ_از از کش_ورها تم_ام در . ده_د مي

س_ازمانهاي دول_تي تخص_يص مي دادن_د ک_ه هرک_دام از آنه_ا ب_ه نح_وي اج_راي قس_متي

از وظ_ايف دولت را ب_ه عه_ده دارن_د . ه_ر ن_وع از طبق_ه بن_ديهاي بودج_ه اي باي_د

ش_امل اعتب_ارات بودج_ه برحس_ب دس_تگاه ه_ا ن_يز باش_د زي_را ب_ه دس_تگاه اج_ازه داده

مي شود تا براي انجام عمليات به مبلغ معيني تعهد و پرداخت نمايند .

واح_دهاي س_ازماني منظ_ور در بودج_ه کش_ور ب_ه چه_ار دس_ته اص_لي ب_ه ش_رح زي_ر

تقسيم مي شوند :

( وزارتخانه ها1

( موسسات دولتي 2

( شرکتهای دولتي 3

( موسسات و نهادهاي عمومي غير دولتي 4

طبقه بندي سازماني

هدف از طبق_ه بن_دي عملي_ات آنس_ت ک_ه ب_دان وس_يله واح_دها دريابن_د ک_ه خ_ود چ_ه

مي کنن_د و س_پس ب_ر آن اس_اس پاس_خگو باش_ند . واح_دها ب_راي آنک_ه دريابن_د در

دوره اي معين از آين_ده چ_ه خواهن_د ک_رد باي_د ب_راي خ_ود برنام_ه داش_ته باش_ند و در

بن_دي عملي_ات در . طبق_ه بن_دي کنن_د ق_الب آن وظ_ايف و کارهايش_ان را طبق_ه

بودجه پس از به وجود آمدن بودجه برنامه اي و عملياتي مرسوم شده است .

طبقه بندي عملياتي ) وظيفه اي (

( درآمدها 1-1

( واگذاري داراييهاي سرمايه اي2-1

( واگذاري داراييهاي مالي3-1

 

( هزينه ها 1-2 

( تملک داراييهاي سرمايه اي2-2

( تملک داراييهاي مالي3-2

طبقه بندي اقتصادي منابع و مصارف

طبقه بندی منابع

طبقه بندی

مصارف

( GFS)آماره_اي م_الي دولت در نظ_ام ن_وين بودج_ه ري_زي دول_تي دركش_ور از نظ_ام

س_ال در توس_ط 1986ك_ه پ_ول المللي بين )ص_ندوق IMF ش_ده گ_ذاري پاي_ه )

اس_تفاده مي ش_ود . ه_دف نه_ايي اين نظ_ام هماهن_گ س_ازي ي_ك نظ_ام مش_خص و

179معين ب_ا نظ_ام آماره_اي كالن اقتص_اد بين المل_ل ب_ود ت_ا مقايس_ه تط_بيقي بين

ميالدي اين نظ_ام م_ورد 2001كش_ور عض_و س_ازمان مل_ل را پوش_ش ده_د. در س_ال

( SNA)سيس_تم حس_ابهاي ملي تجدي_د نظ_ر ق_رار گ_رفت و ت_ا ح_دودي زي_ادي ب_ا روش

تبص_ره 1993در س_ال ب_ا تص_ويب اي_ران . در ق_انون 48 ميالدي هماهن_گ گردي_د

ك_ه تغي_ير در س_اختار بودج_ه نظ_ام بودج_ه ري_زي را پي_ام مي داد از 1380بودج_ه س_ال

طبقه بندي مصارف با توجه به نظام آمارهاي مالي دولت تغيير يافت1381سال

طراحي کدينگ جديد حسابهاي هزينه اي (GFS)

، كش_ور در ش_ده ب_ومي دولت م_الي آماره_اي نظ_ام اس_اس بر مصارف در سه گروه اصلي طبقه بندي مي شوند :

اعتبارات هزينه اياعتبارات تملك دارايي هاي سرمايه اي اعتبارات تملك دارايي هاي مالي

و س_تدهايي داد از آن دس_ته اعتب_ار اي اعتب_ارات هزين_ه از منظ_ور اس_ت ك_ه ارزش خ_الص ) ارزش ك_ل داراييه_ا منه_اي ارزش ك_ل ب_دهيها را تنه_ا ظ_رفيت ه_اي موج_ود اعتب_ارات اين . را ك_اهش مي ده_د )حف_ظ و نگه_داري مي كن_د . اعتب_ارات تمل_ك داراييه_اي س_رمايه اي ب_ه ايج_اد ظ_رفيت ه_ا ي_ا توس_عه ظ_رفيت ه_ا ي_ا تث_بيت و عم_ر ظ_رفيت ه_ا در ي_ك برنام_ه زمانبن_دي ش_ده بص_ورت داراييه_اي س_رمايه اي تولي_د ش_ده ي_ا نش_ده مي باش_ند . اعتب_ارات تمل_ك داراييه_اي م_الي ، سياس_ت ه_اي پ_ولي نامي_ده مي ش_ود و م_وجب تغي_ير در حجم تعه_دات و ب_دهيها مي

شود

طبقه بندي اقتصادي مصارف

آمارهاي مالي دولت ساختار کلی نظام(GFS )

طبقه بندی هزینه ای

:جبران خدمت کارکنانفصل اول

:استفاده از کاالها و خدماتفصل دوم

:هزینه های اموال و دارائیفصل سوم

:یارانه فصل چهارم

:کمک های بالعوضفصل پنجم

:رفاهفصل ششم

:سایر هزینه هافصل هفتم

آمارهاي مالي دولت ساختار کلی نظام(GFS )

طبقه بندی تملک دارائی های سرمایه ای

:ساختمان و مستحدثاتفصل اول

:ماشین آالت و تجهیزات فصل دوم

:سایر دارائی های ثابتفصل سوم

:تغییر در موجودی انبارفصل چهارم

:اقالم گرانبهافصل پنجم

:زمینفصل ششم

:سایر دارائی های تولید نشدهفصل هفتم

آمارهاي مالي دولت ساختار کلی نظام(GFS )

طبقه بندی تملک دارائی های مالی

بازپرداخت به سیستم بانکی

بازپرداخت اصل اوراق مشارکت

خرید اوراق مشارکتهای دولتی

تعهدات پرداخت نشده سال های قبل

بازپرداخت تسهیالت خارجی

ارتقای برای مدیریتی نظام یک عنوان به عملیاتی ریزی بودجه نظام

در دولتها جدی توجه مورد سازمانی منابع مصرف اثربخشی و کارایی

بر ای بودجه اعتبارات نظام این در است بوده محلی و ملی سطح

خروجیها تولید راستای در سازمانی واحدهای عملکرد مبنای

. ) یابد) می تخصیص خدمات و محصوالت

نح_وه مص_رف من_ابع ب_رای نح_وه مص_رف من_ابع ب_رای - اف_زایش ش_فافیتاف_زایش ش_فافیتو ل_ذا س_ازمان ب_ه س_مت :

خرو_جیه_ا- ف_عالیته_اف_عالیته_ا خرو_جیه_اتو_لی_د اس_تراتژ_یها- - تو_لی_د و_ اه_د_اف ب_ه اس_تراتژ_یها- دس_تیابی_ و_ اه_د_اف ب_ه دس_تیابی_

سوق می یابد.پاسخگوئی بیشتر پاسخگوئی بیشتر

اهداف به محوری نتیجه هدف با عملیاتی ریزی بودجه نظامیابد می دست بودجه اثربخشی و کارآئی جوئی، صرفه

: بر عملیاتی بودجه تاکیدجوئی صرفه

اثربخشی

قانونی الزامات

توسعه 144144وو138138مواد مواد چهارم برنامه توسعه قانون چهارم برنامه قانون

کشوری 1616ماده ماده خدمات مدیریت کشوری قانون خدمات مدیریت قانون

توسعه 3232بند بند پنجم برنامه کلی توسعه سیاستهای پنجم برنامه کلی سیاستهای

کشورکشور

کشور 219219بند بند توسعه پنجم برنامه کشور قانون توسعه پنجم برنامه قانون

عملیاتی : بودجه تدوین نیازهای پیش

1 - نمودن- مشخص و عملیاتی و مدت میان بلندمدت های برنامه تعیینبرنامه در انتظار مورد کمی اهداف

2 -آن مزایای و عملیاتی ریزی بودجه به نسبت مدیران توجیه

3 -مشارکت بر تاکید و نظام استقرار در موجود نیروهای از استفادهآنان به فنی آموزشهای ارائه و آنها مستمر

4 -فرآیندها احصای و کیفیت مدیریت سیستم ایجاد

5 -روش مبنای بر شده تمام قیمت ) ABCبرآورد مبنای بر یابی هزینهفعالیت(

6 -فعالیتها برای سنجی زمان مطالعات انجام

7 -هزینه مراکز شناسائی

8 -عملیاتی ریزی بودجه افزار نرم تأمین

ریزی بودجه با عملیاتی ریزی بودجه مقایسهسنتی :

واحد هر اعتبارات آن در که ای بودجه یعنی سنتی یا متداول بودجه

ماهیت و نوع که میشود مشخص هزینه مواد و فصول تفکیک به سازمان

یا هدف کدام برای هزینه هر اینکه ولی شود می داده نشان ها هزینه

. نمیشود مشخص شده، تعیین خاص فعالیت یا برنامه کدام اجرای

حالیکه در است متمرکز ورودیها روی سنتی ریزی بودجه دیگر عبارتی به

که کند می مشخص و است متمرکز خروجیها روی عملیاتی ریزی بودجه

انجام خاص فعالیت یا برنامه کدام اجرای یا هدف کدام برای هزینه هر

. شد خواهد

ریزی بودجه با عملیاتی ریزی بودجه مقایسهسنتی :

از : است عبارت عملیاتی ریزی بودجه گفت میتوان لذا

ساالنه همراه برنامه ساالنه به رابطه بودجه که

بدست نتایج و برنامه هر به یافته تخصیص وجوه میزان

میزان هر با یعنی میدهد نشان را برنامه آن از آمده

معینی مجموع باید می برنامه هر در شده انجام مخارج

. شود تعیین اهداف از

عملیاتی : ریزی بودجه اهداف

و- 1 محصوالت ها، برنامه وظائف، اهداف، بین ارتباط ایجاد

شده انجام های هزینه و رفته کار به منابع با سازمان فعالیتهای

محاسباتی و علمی روشهای از استفاده با یک هر تحقق برای

شده- 2 تمام هزینه تفکیک به محصول واحد شده تمام قیمت تعیین

رفته کار به منابع و محصول تولید برای الزم فعالیتهای از یک هر

روش مبنای بر فعالیت ABCدر

عملیاتی : ریزی بودجه نظام اصلی عناصر

1 ( و- ریزی برنامه عملکرد اساس بر بودجه تخصیص

) عملکرد ارزیابی

خدمات- 2 و محصوالت شده تمام بهاء محاسبه

تولید- 3 برای منابع مصرف نحوه در سازمان کارآیی میزان

هاست خروجی

عملیاتی : ریزی بودجه مزایای

1 -جوئی صرفه2 -ریزی بودجه فرآبند سازی شفاف3 -کاری موازی از پرهیز4 -کارآمدی ارتقاء5 -دولت عملکرد بخشی اثر و کارآئی افزایش6 -برای راه موثرترین مورد در گیری تصمیم بهبود و اصالح

محدود منابع از استفاده7 -برنامه عملکرد و بودجه بین ارتباط طریق از عملکرد بهبود8 -موثر تصمیمات قبال در مدیران ساختن پذیرتر مسئولیت

بودجه بر9 -نتایج اساس بر پاسخگوئی افزایش

و شده تمام قیمت محاسبه برای اجرائی اقداماتعملیاتی : ریزی بودجه

1 -سازمانی واحدهای شناسائی

2 -ها هزینه بندی طبقه و ثبت نحوه و حسابداری سیستم بررسی

3 -پشتیبانی و اصلی فعالیتهای احصاء

4 ( تسهیم- پشتیبانی فعالیتهای در ویژه به هزینه محرکهای تعیین

) ها هزینه

5 -آنها گیری اندازه واحد تعیین و محصوالت یا خروجیها شناسائی

6 -ساالنه برنامه با خروجیها بین ارتباط برقراری