مبانی کامپیوتر
DESCRIPTION
مبانی کامپیوتر. 1. تاريخچه. 2. تاريخچه. اولين ماشين محاسبه در سال 1820 اختراع شد. خصوصيات اين ماشين محاسبات را با سرعت و دقت خيلي زيادي انجام مي داد. 3. تاريخچه. در سال 1830 چارلز بابيج ماشيني طراحي کرد که موتورتحليل ناميده شد . اين ماشين ايده ساخت کامپيوترهاي امروزي را پديد آورد. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
11
مبانی کامپیوترمبانی کامپیوتر
22
تاريخچه تاريخچه
33
در محاسبه ماشين اولين.1820سال شد اختراع
ماشين اين خصوصياتدقت و سرعت با را محاسبات
داد . مي انجام زيادي خيلي
تاريخچه
تاريخچه
چ((ارلز ب((ابيج ماش((يني 1830در س((ال ط(راحي ک(رد ک(ه موتورتحلي(ل نامي(ده ش(د
.اين ماش(ين اي(ده س(اخت کامپيوتره(اي
امروزي را پديد آورد .
4
55
نسلهاي مختلف کامپيوتر نسلهاي مختلف کامپيوتر
66
اول نسلهاي مختلف کامپيوتر نسلعمليات هزاران کامپيوترهاانجام دقيقه در را محاسباتيالمپ آنها کار اساس و دهد
بود . خالء
دوم نسلاز سريعتر بار ده بود قادرمحاسباتي عمليات اول نسلعمده علت و دهد انجاماز استفاده سرعت افزايشالمپهاي جاي به ترانزيستور
. بود خالء
77
سوم نسلهاي مختلف کامپيوتر نسلاجرا ثانيه در دستور ميليونهامدارهاي آنها کار اساس و کند
يا بود .ICمجنمع
چهارم نسل وحالاز 50 سريعتر بار
مي سوم نسل کامپيوترهاياين. در مجتمع مدارهاي باشدو شده کوچکتر بسيار نسلقادرند نسل اين کامپيوترهاييک را دستور ميليون چندين
. نمايند اجرا ثانيه
88
سخت افزار كامپيوتر و نرم افزار كامپيوتر
: كامپيوتر سخت افزار
مثل فيزيكي سيمها، ICاجزاي ها،و ... پيچها
: كامپيوتر نرم افزارو برنامه ها دستورات، كليهداده كامپيوتر به كه اطالعاتي
مي شود.
99
شماي کلي سخت افزارشماي کلي سخت افزار
1010
شماي کلي سخت افزار
دستگاه ورودي
دستگاه ورودي
دستگاه خروجي
دستگاه خروجي
حافظه جانبي
حافظه جانبي
حافظه اصلي
حافظه اصلي
پردازش واحدمرکزي
پردازش واحدمرکزي
1111
حافظه اصليحافظه اصلي
1212
حافظه اصلي
اص(((لي حافظ(((ه Main)بهMemory )اوليه حافظه ،
(Primary Memory. ) گويند مي
براي است محلي اصلي حافظهاز که اطالعات سازي ذخيرهبه که شده تشکيل خانه تعدادي
سلول يک .cellهر گويند مي
1313
اصلي عمليات حافظه اصلي حافظه
Write :) ذخيره) عمل نوشتن ياسلول هر در اطالعات کردن
Read :) (يابي باز عمل خواندن يااطالعات
شدن Writeعمل پاک باعثعمل ولي گردد مي قبلي اطالعات
Read يک اطالعات در تغييري. دهد نمي سلول
1414
واحدهاي ظرفيت حافظهواحدهاي ظرفيت حافظه
1515
واحدهاي ظرفيت بايت حافظه حافظه ظرفيت اصلي واحد
(byte )اطالعاتي مقدار و استمي حافظه سلول يک که استمي بايت يک دهد جاي خود در تواند
باشد .
به کوچکتري واحدهاي از بايت هر( بيت است( bitنام شده تشکيل
، بايت هر است .8که بيت
1616
واحدهاي ظرفيت حافظه
ظرفيت براي بزرگتري واحدهاي ( در است کلمه كلمه PCحافظه هر ها
) است بايت دو برابر a دقيقا
توان مي مقدار دو فقط بيت هر در : كرد 0و 1ذخيره
1717
پيشوندهاي واحدهاي حافظه
پيشوندهاي واحدهاي حافظه
1818
واحدهاي ظرفيت حافظه
از باالتر واحدهاي بيان براي: شود مي استفاده زير پيشوندهاي
Kilo = 210
Mega = 220
Giga = 230
Tera = 240
Peta = 250
Exa = 260
1919
انواع حافظهانواع حافظه
2020
انواع حافظه
( اصلي RAM :)Random AccessحافظهMemory
( نوشتني خواندني حافظه . RWMيک و( استسيستم نياز مورد اطالعات از برخي حاوي
سيستم كار بروند بين از اگر و هستند كامپيوتر . شد خواهد مختل
انواع حافظه
در کqامپيوتر منظqور از حافظqه همqان حافظqه است .RWMخواندني- نوشتني
چون سqqرعت دسترسqqي بqqه تمqqام سqqلولهاي ( مي RAMحافظqqه يکسqqان اسqqت بqqه آن )
گويند .
21
2222
انواع حافظه
خواندني فقط حافظه Read Only Memory(ROM)
در اطالعات برخي از حفاظت برايحافظه از جديد اطالعات نوشتن مقابل
بنام خواندني مي ROMفقط استفادهگردد .
انواع حافظه
درج اطالعqات در اين نqوع حافظqه هqا توسqط کارخانqqه سqqازنده انجqqام مي گqqيرد کqqه بqqه اين
کqردن حافظqه Programعمqل برنامqه ريqزي يqا گفته مي شود .
23
انواع حافظه
:ROMنمونه اي از
( BIOS ) Basic Input/Output Systemحافظه اسqت کqه حqاوي برنامqه هqاي اصqلي ورودي –
خروجي سيستم است .
24
2525
خواندني انواع حافظه فقط (:PROM)حافظه
Programmable Read Only Memory
به بار يک فقط حافظه نوع اينمي ريزي برنامه حق کننده استفادهدر. كننده استفاده اگر يعني دهداشتباهي اوليه اطالعات نوشتنرا آن نمي توانست ديگر مي كرد
. كند اصالح
2626
انواع حافظه
(:EPROM)حافظه Erasable Programmable Read Only
Memory
معرض در اگر حافظه نوع اينکليه گيرد قرار بنفش ماورا اشعه a مجددا و شود مي پاک آن اطالعات
. كند مي پيدا نوشتن قابليت
2727
انواع حافظه
پنهان : حافظه
از استفاده با كه حافظه نوعيو سريع تر الكترونيكي قطعات
. دارد وجود كامپيوتر در گران ترنياز مورد بيشتر كه اطالعاتي
. مي شود ذخيره آن در هستند
2828
معايب حافظه هاي اصلي
معايب حافظه هاي اصلي
2929
معايب حافظه هاي اصلي
کليه • کامپيوتر، برق قطع بابين از آن در موجود اطالعات
. رود مياست .• گرانقابل • آن در موجود اطالعات
نيست . ونقل حملاست • محدود آن ظرفيت
توان نمي بيشتر حد يک از يعنيرا کامپيوتر اصلي حافظه
داد . افزايش
3030
رفع معايب حافظه اصلي
رفع معايب حافظه اصلي
3131
رفع معايب حافظه اصلي
ضعفهاي جبران برايهاي حافظه اصلي، حافظهآن به که آمدند بوجود ديگريحافظه يا جانبي هاي حافظه
ثانوي(((ه Secondaryه(((ايStorage. شوند مي گفته
3232
نبياحافظه هاي ج نبياحافظه هاي ج
3333
نبياحافظه هاي ج
ديسک :1.سخت( – ديسک (Hard Disk)الفنرم ( )– ديسک ( Floppy Diskب
.2 CD
نوار3..4DVD
3434
نبياحافظه هاي ج
( :Disk)ديسکبدنه در سخت ديسک
يا مي Caseکامپيوتر قراربه را نرم ديسک ولي گيرد
کرد . جابجا توان مي راحتي
مدور صفحات از ديسکهاکه اند شده تشکيل پالستيکياليه يک صفحات اين رويآهن مغناطيسي اکسيدصفر و است شده کشيدهذخيره ذرات اين روي ويکهااي ذره اگر شوند، ميبه باشد شده مغناطيسيمعناي به وگرنه يک معناي
شود . مي تلقي صفر
3535
نبياحافظه هاي جديسک(: Track)شيار فضاي
المرکزي متحد دواير بهيک هر به که شود مي تقسيم
شود . مي گفته شيار
( : Sectorسکتور کمانهايي( وسيله به که شيارها اين ازديسک مرکز به قطاعهاييگفته سکتور ، شود مي جدا . اين داخل اطالعات شود مي
. مي شود ذخيره سكتورها
3636
نبياحافظه هاي جبه دسترسي سرعتسخت ديسک در اطالعاتو است نرم ديسک از بيشترنرم ديسك از نيز آن ظرفيت
. است بيشتر بسيار
بتواند كامپيوتر اينكه برايكند استفاده نرم ديسكهاي ازدستگاههاي به مجهز بايد
( گردان ( Disk Driveديسك باشد.
3737
نبياحافظه هاي جCD-ROM:
سازي CDيک ذخيره به قادر . روي اطالعات است اطالعاتايجاد صورت به حافظه اينذخيره ريز بسيار حفره هاي
مي شود.
بايت CDظرفيت حسب براست . 700معادل مگابايت
نبياحافظه هاي ج
س(انتيمتر دوازده ه(ا ديس(ک اين قط(ر . و CDاس(ت ب(وده پالس(تيک جنس از
داراي ض(خامتي مع(ادل چه(ار ص(دم ي(ک اينچ است.
38
3939
پردازنده ي مركزي يا CPU
پردازنده ي مركزي يا CPU
4040
CPUپردازنده ي مركزي يا
يا مركزي : CPUپردازنده يو ومنطقي محاسباتي عملياتپردازنده در قسمتها ساير کنتر
شود . مي انجام
پردازنده ي مركزي يا CPU
پردازن(ده ش(امل س(ه قس(مت ه(ر که مي باشد :
)ALU(- واحد منطق و محاسبه1Arithmetic and Logic Unit
)CU- واحد کنترل (2Control Unite
)Register- ثبات (3
41
4242
پردازنده ي مركزي يا CPU
و. 1 منطق واحد(ALU)محاسبه
مانند محاسباتي عمليات .... اعمال و و تفريق و جمع
مانند ....and , orمنطقي و
پردازنده ي مركزي يا CPU
)CU(. واحد کنترل 2هم(اهنگي بين اج(زا مختل(ف ک(امپيوتر واح(د ه(ر ب(ه و . ده(د مي انج(ام را
فرمان مي دهد چه کاري انجام دهد .
43
4444
پردازنده ي مركزي يا CPU
( :Register)ثبات. 3سريع هاي حافظه ثباتهامورد بيشتر که هستندمي قرار پردازنده استفادهرا اطالعات از برخي و گيرندتر پرکاربرد عمليات براي
. کنند مي نگهداري
4545
دستگاههاي ورودي و خروجي
دستگاههاي ورودي و خروجي
4646
دستگاههاي ورودي و خروجي
ورودي : دستگاههاي ، کليد صفحه ، ماوس
و مودم ، نوري قلم ، اسکنرميکروفن
خروجي : دستگاهاياز ) نمايش و 25صفحه سطر
80 ) ، است شده تشكيل ستونو مودم ، رسام ، چاپگر
بلندگو
4747
نرم افزارنرم افزار
4848
نرم افزار
دسته سه به را افزارها نرمکنند : مي تقسيم کلي
: کاربردي( هاي برنامه الفمنظورهاي به برنامه ها اينرياضي حسابداري، مثل خاص
. مي شود... نوشته و
4949
نرم افزار: نويسي( برنامه زبانهاي ب
از فقط كه ماشين زبان . است شده تشكيل يك و صفر
زبانهاي اسمبلي، زباناينگونه تعداد كه باال سطحهر و است زياد بسيار زبانهاخاص كاربرد يك براي زبان . مي شود گرفته درنظرمي تواند فقط كامپيوتراجرا را ماشين زبان دستوراتبرنامه ابتدا بايد بنابراين نمايدسطح زبان به شده، نوشتهزبان معارل برنامه يك به باال
. شود ترجمه ماشين
5050
مترجم نرم افزار برنامه سازي زبان هر . دارد را خود خاص
وجود مترجم نوع دو كال� . مفسر: و كامپايلر دارد
در مفسر و كامپايلر تفاوتبرنامه كامپايلر كه است اينزبان به آخر تا ابتدا از راسپس مي كند ترجمه ماشينشده توليد ماشين زبان برنامهمفسر اما مي نمايد اجرا راترجمه را برنامه اول خط ابتدابه بعد مي نمايد اجرا سپس
. مي رود بعد خطاهاي سراغ
نرم افزار
س(رعت لح(اظ از كامپ(ايلري زبانه(اي اجراي برنامه سريعتر هستند.
را م(ترجم ن(وع دو ه(ر زبانه(ا برخي نيم((ه زبانه((اي آنه((ا ب((ه ك((ه دارن((د
كامپايلري گفته مي شود.
51
5252
نرم افزار
: عاملها ( سيستم جامكان كه برنامه هايياز راحت تر استفادهميسر را كامپيوتر سخت افزارانسان. بين واسط مي سازندو هستند افزار سخت ورا افزار سخت مديريت . سيستم مي گيرند برعهدهاولين معموال� عاملهااز پس كه هستند برنامه هايياجرا كامپيوتر شدن روشن
مي شوند. سيستم ز نمونه هايي
عاملها: MS-
DOS,WINDOWS,MACINTOSHOS,UNIX
5353
داليل ويرايش نرم افزارها
داليل ويرايش نرم افزارها
5454
داليل ويرايش نرم افزارها
: خطاها( اصالح الفخطاهاي از برخي است ممكنمرحله ي در نرم افزار در موجوداز پس و نشود مشخص تستمشتري به نرم افزار تحويل
. شود آشكار است ممكن
داليل ويرايش نرم افزارها
ب) تکامل و افزودن امکانات جديد: مهم(ترين دلي(ل تغي(ير ي(ك نرم اف(زار اين ب(ه مي خواه(د برن(امه نويس ك(ه اس(ت جدي((دتري امكان((ات خ((ود برن((امه ي
بيفزايد.
55
5656
داليل ويرايش نرم افزارها
: جديد ( محيطهاي با تطابق جمحيط يك در نرم افزار هراز منظور كند كار مي تواندسيستم و سخت افزار محيط، . برنامه اجراي براي است عاملبرنامه نويس جديد، محيطهاي در
. دهد تغيير را خود برنامه بايد
5757
فصل دوم
DOS MicroSoft DiskOperating System
فصل دوم
DOSMicroSoft Disk
Operating System
5858
داليل استفاده از DOSسيستم عامل
بودن • حجم کم
بودن • اجرا قابل و سادگيشخصي کامپيوترهاي روي
با IBMسازگار
5959
نحوه هاي سرويس دادن سيستم عاملهانحوه هاي سرويس دادن سيستم عاملها
6060
نحوه هاي سرويس دادن صورت سيستم عاملها به عامل سيستم
گرافيکي :
عاملها سيستم نوع اين درکاربر اختيار در هايي رويهاز استفاده با تا گيرد مي قرارمورد درخواستهاي بتواند آنسرويس را كامپيوتر از نيازشعامل سيستم مانند دهد
windows .
خ(ط از اس(تفاده ب(ا دهي سرويس فرمان :
تع(دادي فرم(ان عام(ل يع(ني سيس(تم ب(ا ت(ا ده(د مي ق(رار ک(اربر اختي(ار در اج(راي ه(ر فرم(ان س(رويس م(ورد نظ(ر
.Dosگرفته شود مانند سيستم عامل
61
6262
نحوه اجراي سيستم DOSعامل
نحوه اجراي سيستم DOSعامل
6363
نحوه اجراي سيستم DOSعامل
روي * زير پيغام کامپيوتر شدن روشن از پسآن بيانگر ضمن در که شود مي داده نمايش صفحهبر را افزار سخت کنترل عامل سيستم که است
است : گرفته عهدهStarting MS-DOS …--------C:\>-اعالن* نم(ا مك(ان چپ س(مت نوش(ته هاي DOSب(ه
(Prompt). ميگويند*
6464
اعالن از از Dosپس يکي درخط نمايش صفحه سطرهاينما مکان نام به زني چشمک
(Cursor )اين به ميگيرد قرارفرمqqqان خqqqط DOSسqqqطر
)command line( . ميشود گفته
دستورات اجراي بايد Dosبرايو كرد تايپ فرمان خط در را آنهاكليد آن اجراي جهت تايپ، از پس
Enter. داد فشار را
6565
VERدستور VERدستور
6666
VERدستور نسخه verدستور DOSشماره
شده نصب شما کامپيوتر روي کهدهد . مي نشان را است
فرمان خط تايپ DOSدر چنينميکنيم :
C:\> VER
ترتيب بدين پيغامي اجرا از پسميشود : ظاهر
MS-DOS version 6.22 : حروف DOSنکته به نسبت
به يا نيست حساس بزرگ يا کوچک Case insensitiveعبارتي
ميباشد .
6767
CLSدستور CLSدستور
6868
CLSدستور
کردن پاک جهت دستور اينميرود . بکار نمايش صفحه
6969
TIMEدستور TIMEدستور
7070
TIMEدستور
بکار منظور دو به دستور اينميرود :
سيستم • ساعت از اطالعسيستم • ساعت تنظيم
TIMEدستور
ب(دين ش(رح اين دس(تور اج(راي نح(وه است :
C:\> TIMEخروجي آن ب(ه ط(ور مث(ال ب(دين ت(رتيب
است :Current time is : 10:10:59.20aEnter new time :
71
7272
TIMEدستور
را جديد ساعت نبود دقيق ساعت اگردکمه اينصورت غير در ، کنيم مي وارد
Enter. زنيم مي را
TIMEدستور
نکات مهم : و aحرف • ظه(ر از قب(ل نش(انه p
نشانه بعدازظهر است.ت(رتيب • ب(دين را جدي(د س(اعت اگ(ر
را 8:22 ف(رض پيش نم(ائيم وارد ص(فر ب(ودن اج(زاء آخ(ر در نظ(ر ميگ(يرد
.س(اعت • تنظيم ب(راي ديگ(ر ح(ل راه
ك(امپيوتر اين اس(ت ك(ه جل(وي فرم(ان Time مثال� بنويس(يم را جدي(د س(اعت
time 2:10:25 p .
73
7474
TIMEدستور
بايد timeبين • ساعت وذيل پيغام وگرنه باشد فاصله
ميگردد : ظاهرBad command or file
name اتفاق موقعي پيغام ايندرست دستور كه مي افتد
. باشد نشده تايپ
TIMEدستور
مي ت(وان ب(راي س(اعات بع(د ازظه(ر از •ب(ه 24 ني(از ديگ(ر و ک(رد حس(اب
نمي باشد .pنوشتن حرف ک(امپيوتر • ب(ه اش(تباهي س(اعت اگ(ر
پيغ(ام ش(ود روي Invalid timeداده صفحه ظاهر مي شود .
75
7676
Dateدستور Dateدستور
7777
Dateدستور
دو انجام به قادر دستور اين: مي باشد كار
كامپيوتر • تاريخ دادن نشانكامپيوتر • تاريخ تغيير
Dateدستور
ص(ورت ب(دين آن ك(ارگيري ب(ه نح(وه است:
C:\>dateدس(تور اين خ(روجي از نمون(ه يك
اينگونه است: Current date is Mon 01-18-1999Enter new date (mm-dd-yy):
78
7979
Dateدستور و • روز ماه، جداكردن براي
خط عالمتهاي از بايد سالمميز )-( ).( )/( يا و نقطه ، تيره . در نمود استفاده مي توانكردن وارد اشتباه صورت
نمايش Invalid dataپيغام . شود مي داده
هفته • روز كه نيست نيازيبه كامپيوتر چون شود واردرا روز اتوماتيك صورت
. مي دهد تشخيص
8080
سيستمهاي فايل و
زير فهرست
سيستمهاي فايل و
زير فهرست
8181
سيستمهاي فايل و زير فهرست
مي كنند • فراهم را شرايط عاملها سيستمروي بر اطالعات در H.Dتا و گردد ذخيره
. نمايند بازيابي را آن نياز صورت
روي بر فايل H.Dاطالعات قالب در(File . مي شوند( ذخيره پرونده يا
سيستمهاي فايل و زير فهرست
H.D مانن(د اط(اق بايگ(اني و فايله(ا را ب(ه پرونده هاي موجود در آن تشبيه كرد.
ه(ا را طبقه بن(دي ك(رد و H.Dمي ت(وان ي(ا زيرفهرس(ت ي(ك طبقه ه(ا ه(ر ب(ه
Subdirectory گفت(ه مي ش(ود ك(ه ه(ر ي(ك ش((((امل مي توان((((د زيرفهرس((((ت
زيرفهرستهاي ديگر نيز باشد.
82
8383
سيستمهاي فايل و زير فهرست
: Driveدرايو گردان ديسك يا
ديسك يك شامل كامپيوتر هردرايو آن به كه است گردان
مي گويند.
سيستمهاي فايل و زير فهرست
هر ك(امپيوتر مي توان(د ش(امل چن(د ديس(ك باش(د ك(ه ب(راي نامگ(ذاري آنه(ا از ح(روف از اس(تفاده مي ش(ود انگليس(ي ب(زرگ
ب(راي فالپي ديس(ك و از B و Aح(روف ت(ا Cح(روف Z ب(راي H.D، CD.Rom و
درايوره(اي ش(بكه و س(اير دس(تگاههايي ج((انبي حافظه ه((اي عن((وان ب((ه ك((ه
هستند.
84
8585
اسامي فايلهااسامي فايلها
8686
اسامي فايلها
قسمت دو از فايلها نام: است شده تشكيل
) ( و پايه دنباله پسوند و پايهنقطه ).( عالمت يا فايل دنباله
. مي شوند جدا هم از
اسامي فايلها
خص((ايص اين داراي فايله((ا اس((امي مي باشند كه تعداد حروف انتخاب شد.
بين پاي(ه قس(مت ت(ا 1براي ح(رف 8 ب(راي دنبال(ه ح(روف تع(داد و مي باش(د
حرف مي باشد. 3 تا 0بين نكته :
دنبال((ه قس((مت توان((د مي فاي((ل يك حتم(ا پاي(ه قس(مت ولي باش(د نداش(ته
بايد باشد.
87
8888
فايلها اساميشqqده انتخqqاب نام بايqد شqامل قسqمتهاي
زير نباشد:الف- . )نقطه(
( ،، Doubleب- coat )
(Slashج- / )( back slashد- \)
ه- ] [ )كروشه باز(
( colon)و- : ( Barز- | )
ح- < < )كوچكqتر و بزرگتر(
ط- + )به عالوه( ( semi colonي- ؛ )
ك- ، )كاما()فاصله(
8989
اسامي فايلهاجزو نبايد شده انتخاب اسمكامل نام منظور باشد زير اساميهم روي دنباله و پايه است فايلبراي اسامي اين كه زيراسيستم توسط بخصوص كاربردهاي
.DOSعامل مي باشد شده رزروCom1, Com2, Com3,
Com4, NUL, CON, PRN, Clock $, AUX, LPT 1, LPT2, LPT3
اسامي فايلها
نكتqه مهم اين كqه اسqامي فايلهqا بايqد از حqروفي 128باشqد كqه آنهqا در جqدول اسqكي بيشqتر از
، a، است.
90
9191
آدرس دهي فايلهاآدرس دهي فايلها
9292
آدرس دهي فايلها
هر در دانيد مي كه همانطورزيرفهرست مي تواند زيرفهرست
Subdirectory گيرند قرار ديگريفهرست يك كه directoryفقط است
ان به كه نيست زيرفهرستي هيچ درونريشه Root Directoryفهرست
مي گويند.
آدرس دهي فايلها
آدرس كامل يك فايل بدين ترتيب است: نام درايqو، نqام زيرفهرسqت ) هqايي( كqه فايqل در
دل آن قرار گرفته و سپس نام خود فايل. به طور كلي:
\نام 1\نام زيرفهرست.2...\نام زيرفهرست.nنام فايل\ نام زيرفهرست\زيرفهرست ريشه\: نام درايو
93
9494
آدرس دهي فايلها
اگر زيرفهرست و درايو نامو درايو نشود نوشتهعنوان به جاري زيرفهرستگرفته نظر در فرض پيشنام مورد در اما مي شود
. نيست اينگونه
9595
DIRدستور DIRدستور
9696
DIRدستور
هر مشخصات و زيرفهرستها در فايلها ليست دستور اينقرار درايو از پيش فرض زيرفهرست يك در را آنها از يك
. مي دهند نمايش مانيتور روي دارند
است ترتيب بدين نمونه خروجي .يكVolume in drive c is centerVolume serial number is 157A-6C23Directory of c:\Command com 46,246 11-21-98
4:06aDos <DIR> 11-22-99 7:30p1 file (s) 46,246 bytes36,836,999 bytes free
9797
DIRدستور
نام اول سطر سريال Lableدر شماره و. درايو آن به مربوطه
درايوي و فهرست زير نام دوم سطر درشده داده نمايش فايلهايش ليست كه
در فايلها تعداد آخر ماقبل سطر درشده اشغال فضاي مجموع و زيرفهرستهاخالي فضاي آخر سطر در و فايلها توسط
. مي شود نوشته ديسك روي باقيمانده
DIRدستور
ستون اول ن(ام (قس(مت پاي(ه) فاي(ل ي(ا زيرفهرست مي باشد.
ي((ا فاي((ل پس((وند دوم س((تون در زيرفهرست
زيرفهرس(تها ب(راي س(وم س(تون در >DIR زيرفهرس((ت ن((ام جل((وي در <
مي باشد و براي فايلها خالي است.
98
9999
براي DIRدستور چهارم ستون درو است خالي زيرفهرستها
كه حجم فايلها H.Dبرايبايت حسب بر كرده اند اشغال
. مي شود نوشته
به ششم و پنجم ستونيا ايجاد ساعت و تاريخ ترتيبيا فايل تغييرات آخرين
. مي دهد نشان را زيرفهرست
100100
DIRدستور
: wسوئيچ در/ فايلها نام فقط . براي مي دهد نشان را زيرفهرستهاعالمت از زيرفهرستها نمودن مشخص
. مي شود استفاده كروشه
/ : Pسوئيچ در سوئيچ اين از استفاده بااز بيش سطور تعداد كه سطر 25صورتي
ظاهر صفحه به صفحه اطالعات باشدبايد. سطور بقيه ديدن براي و مي گردد
. بزنيد را كليد صفحه از كليدي
DIRدستور
را ب(ا پ(ارامتر فرم(ان DIRچنانچ(ه دس(تور ب(ه ك(ار ب(بريم بطوريك(ه اين پ(ارامتر ن(ام ي(ك فاي(ل باش(د، خ(روجي فرم(ان فق(ط
مشخصات همان فايل خواهد بود.
101
102102
COPYCONدستور COPYCONدستور
103103
COPYCONدستور
يك ايجاد جهت دستور اين از . مي گردد استفاده متني فايل
چنين دستور اين فرمتمتن تايپ اتمام از پس و استكليدهاي از ذخيره سازي براي
ctrl +Z. مي شود استفاده
104104
Typeدستور Typeدستور
105105
Typeدستور
نمايش جهت دستور اينروي متني فايل يك محتوياتاستفاده نمايش صفحه
مي شود.
106106
درايو زيرفهرست پيش فرض
درايو زيرفهرست پيش فرض
107107
درايو زيرفهرست پيش زيرفهرست فرض در درايو نام
اعالن در فرض DOSپيش: . مثل مي شود داده نمايش C >\:
فرض پيش درايو و Cكهفرض، پيش زيرفهرستدرايو همان ريشه فهرست
است.
درايو زيرفهرست پيش فرض
به صورتDOSاگر اعالن D:\COMPILER\TP اين ص(ورت باش(د، در
ف(رض پيش فهرس(ت Dدراي(و زي(ر و اس(ت ك(ه TPپيش ف(رض، زيرفهرس(ت
زيرفهرس(ت ق(رار COMPILERدرون ريش(ه فهرس(ت درون هم آن ك(ه دارد
قرار گرفته است.
108
109109
درايو زيرفهرست پيش فرض
و: درايو نام چنانچه توجهدر فرض پيش زيرفهرست
داده DOSاعالن نمايشذيل دستور از نمي شود
. نمائيد استفادهPrompt $p$g
كه فايلي با مي خواهيد اگراز فرض پيش زيرفهرست دردارد قرار فرض پيش درايوو درايو ذكر به نيازي كنيد، كارفايل آن حاوي زيرفهرست
نيست.
110110
درايو زيرفهرست پيش فرض
فايل كنيد فرض a زيرفهرست A.TXTمثال از TMPدردرايو ريشه . Cفهرست دارد قرار
اعالن صورت DOSاگر شما< C: \TMPبه و باشدنمايش صفحه روي را نظر مورد فايل محتواي بخواهيد
دستور از مي توانيد كنيد مشاهده TYPE A.TXT
. نماييد استفاده
درايو زيرفهرست پيش فرض
بكqار TYPE A.TXTاگqر دسqتور را بqه صqورت ببريد پيغام
File not fond روي صفحه ظاهر مي شود.
دنبالqه DOSعلت آن اسqت كqه سيسqتم عامqل پيش A.TXTفايqل زيرفهرسqت و درايqو در
( مي گqردد در Cفqرض )فهرسqت ريشqه درايqو TMPصqورتيكه فايqل مزبqور درون زيرفهرسqت
قqرار دارد. چqون آدرس كامqل فايqل ذكqر نشqده، اسqتفاده فqرض پيش زيرفهرسqت و درايqو از
مي شود.111
112112
تغيير درايو پيش فرض
تغيير درايو پيش فرض
113113
تغيير درايو پيش فرض سپس و درايو نام بايد ":" دكمه نهايت در و عالمت
Enter تغيير درايو تا شود زدهكنيد. فرض مثال� نمايدفرض پيش درايو مي خواهيد
:Dبه Cاز يابد تغييرC:\>D:D:\>
114114
تغيير درايو پيش فرض
پيش درايو بخواهيم اگردرايو و Bيا Aفرض باشد
فالپي ديسك درايو اين درونزير خطاي باشد نداشته وجود
: مي شود ظاهر صفحه رويNot ready reading
drive AAbort, Retry, Fail?
آماده فالپي ديسك چنانچهقرار درايو درون آنرا بايد شد
حرف ) Rداده، ( Retryمخفف حرف بايد وگرنه فشرد Fرا
كه( Failمخفف) داد، فشار راظاهر صفحه روي زير پيغام
مي شود.Current drive is no
longer valid>نام پيغام اين جلوي بايد
. نوشت را مناسب درايو � : Cمثال
115115
CDدستور CDدستور
116116
CDدستور دستور معادل دستور اينCHDIR (Chang Director)
مي باشد. دستور اين از استفاده بافرض پيش مسير از مي توان
DOS . كرد اطالع كسبفرمان از كه صورت اين به
CD . پيش مسير كنيم اجرا رانمايان صفحه روي فرض
مي شود. � مثال
D:\TMP
117117
CDدستور
براي همچنين دستور اين ازاستفاده زيرفهرست تغيير
مي شود.دستور اين پارامتر بعنوانقرار كه زيرفهرستي نام بايدزيرفهرست عنوان به استذكر گيرد قرار فرض پيش
شود.
CDدستور مثال
ف(رض كني(د زيرفهرس(ت پيش ف(رض، دراي((و ريش((ه و Cفهرس((ت باش((د از هم(ان TMPبخ(واهيم ب(ه زيرفهرس(ت
باي(د ص(ورت اين در ياب(د، تغي(ير دراي(و اجرا شود. CD TMPدستور
اعالن تغي(ير نح(وه زي(ر ب(ا DOSدر داده نم(ايش دس(تور اين از اس(تفاده
شده است:C: \CD TMPC:\ TMP>
118
119119
CDدستور درون كنيد فرض
يك TMPزيرفهرست نام با زيرفهرست
EXAMPLE.PAS كه دارد قرارعنوان به مي خواهيمفرض پيش زيرفهرستاين در شود گرفته درنظر
دس((تور باي((د CDص((ورتEXAMPLE.PAS: شود اجرا
C:\TMP>CD EXAMPLE.PASC:\TMP\EXAMPLE.PAS>
120120
CDدستور زير به خواهيم مي اگر
درايو tempفهرست cازمي عمل ترتيب بدين برويم
نمائيم .D:\>c:C:\> cd tempC:\temp>**C:\ cd temp\p1.pas**c:\temp>pas>cd..** c:\temp>pas>cd\
121121
MDدستور MDدستور
122122
MDدستور
دستور MKDIRمعادلعب(((ارت) Makeمخف(((ف
Directory )براي كه مي باشددايركتوري ساختن ) استفاده) زيرفهرست
مي گردد.C:\> md pas
كه زيرفهرستي نام چنانچهطوالني شود ايجاد است قرار ( طور به پايه قسمت باشد
از ( 8مثال باشد بيشتر حرفممكن حروف تعداد ماكزيمم ( در زيرفهرست اسم براي
پايه در 8قسمت و حرفپسوند ( 3قسمت در حرف
. مي شود گرفته نظر
MDدستور
مثالدس(تور اگ(ر MD 123456789 اج(را ش(ود
ن(ام ب(ا زيرفهرس(تي 12345678عمال� اض(افه يع(ني ح(روف ايج(اد خواه(د ش(د
حذف مي شود.
123
124124
TREEدستور TREEدستور
125125
سلسله TREEدستور ساختار دستور اينفهرستهاي زير مراتبيرا فرض پيش مسير در موجودنمايش درختي صورت به
مي دهد.سوئيچ از استفاده MORE|با
صفحه به صفحه را اطالعاتمي بنديم
سوئيچ از استفاده / fبامشاهده نيز را فايلها ليست
مي نمائيم.
126126
TREEدستور درايو: يك در چنانچه نكتهخاص فايل يك دنبال بخواهيمفايل آن نام مي توانيم بگرديمفرمان پارامتر عنوان به را
از DIRدستور و بنويسيماين/ Sسوئيچ همراه به
. نمائيم استفاده دستورC:\> DIR A.EXE /S
نام اينصورت درآن در كه زيرفهرستهاييمي باشند فايل آن حاوي درايو
مي دهد نشان را
127127
DELدستور DELدستور
128128
DELدستور يك حذف جهت دستور اين
. مي رود بكار فايلپيش مسير در فايل آن اگراز قبل مسير ذكر نباشد فرض
. مي باشد الزامي فايل نامدستور در سوئيچ DELاگر از
/ P از قبل گردد استفادهشما از تاييديه يك فايل حذف
. مي گيرد فايل حذف براي
129129
UNDELETEدستور UNDELETEدستور
130130
UNDELETEدستور حذف اشتباها� فايلي اگراين از استفاده با باشد شدهمجدد آنرا مي توان دستور
بازگرداند. فايلهاي** هميشه مهم نكتهبرگرداندن قابل شده حذفاشتباه. به كه فايلي نام نيستعنوان به بايد شده حذف
. شود ذكر فرمان اين پارامتر
131131
چنين UNDELETEدستور دستور اين فرمت: است
C:\>Undelete a.txtعامل سيستم DOSچنانچه
از برگرداند را فايل بتواندابتدا آن برگرداندن براي شما
( در( y/Nتاييديه مي گيردكردن وارد حرف yصورت ،
سوال را فايل آن اولمي نمايد.
132132
RDدستور RDدستور
133133
RDدستور مع(ادل دس(تور RMDIRاين
(Remove Directory) يك حذف جهت و مي باشد . به مي رود بكار زيرفهرستبايد دستور اين پارامتر عنوانحذف بايد كه زيرفهرستي نامدستور اين جلوي در شود
بنويسيم.
134134
RDدستور يك حذف براي زير شرط دو
زيرفهرست:
بايد 1. نظر مورد زيرفهرستباشد خالي
نظر. 2 مورد زيرفهرستفرض پيش زيرفهرست نبايد
باشد.
135135
عالئم جانشینعالئم جانشین
136136
از عالئم جانشين دسته اي انتخاب برايعمل يك انجام جهت فايلهاعالمت دو از مي توان خاص،
و ؟ استفاده* جانشينمعادل ؟ كه 1يا 0مي گردد
* معادل و 8تا 0كاراكتر. مي باشد كاراكتر
مثال: فايلها DELدستور *.* تمامي
مسير در را پسوندي هر با. مي نمايد حذف فرض پيش
137137
عالئم جانشين
دستورDEL*
پسوند بدون فايلهاي تمامفقط چون و مي نمايد حذف را * شده، استفاده عالمت يك ازقسمت جانشين عالمت اين
. مي شود فايل پايه
عالئم جانشين
دستور A*.* DEL
ش(روع Aتم(ام فايله(ايي ك(ه ب(ا ح(روف مي شوند را حذف مي نمايد.
138
139139
عالئم جانشين
دستور DEL.*PAS
پسوند با فايلهاي PASكليه. مي نمايد حذف را
عالئم جانشين
دستورDEL TA*.B *ح(رف دو ب(ا ك(ه فايله(ايي TAتم(ام
دنبال(ه ح(رف اولين و مي ش(ود ش(روع مي باشد را حذف مي نمايد.Bآنها
140
141141
عالئم جانشين دستور
DEL *A*.
در موجود فايلهاي كليهحذف را فرض پيش مسير
مي نمايد. مهم : نكته
عالمت. 1 از بعد چنانچهگيرد قرار حروفي يا حرف
. مي شود گرفته ناديدهدر. 2 فايلها كل حذف از قبل
عامل ما DOSسيستم از. مي گيرد تاييديه
142142
دستورعالئم جانشين .*DEL ?
يك آنها نام كه فايلهايي كليهحذف را است حرفي
مي نمايد. جايگزين مي تواند ؟ عالمتاما شود حرف يك يا صفرفايل يك پايه قسمت چونباشد حرفي صفر نمي تواندجايگزين ؟ عالمت مثال اين در
. مي شود حرف يك
143143
عالئم جانشين دستور
?.?? DEL
قسمت در كه فايلهايي كليهحداكثر حداقل 2پايه و حرف
دنباله قسمت در و حرف يكحداقل و حرف يك حداكثر ازباشند شده تشكيل حرف صفر
. مي نمايد حذف
عالئم جانشين
DEL A *.?در ك(ه فايله(ايي كلي(ه دس(تور اين
ح(رفي و ح(رف 2قس(مت پاي(ه ح(داكثر است را حذف مي كند.Aاول آنها
144
145145
.*DEL ?Bعالئم جانشين
كه فايلهايي كليه دستور ايندو دقيقا� پايه قسمت دردوم حرف و هستند حرفي
. Bآنها مي نمايد حذف را استمهم : نكته
يك ؟ عالمت از بعد چنانچه؟ عالمت آن گيرد قرار حرفحرف صفر با نمي تواند . با دقيقا� بلكه شود جايگزين
. مي شود جايگزين حرف يك
146146
عالئم جانشين
؟؟؟؟؟؟؟؟. DEL؟؟؟شبيه كامال� دستور اين
دستور DEL *.*
است.
عالئم جانشين
اس(تفاده از اين عالئم مختص ب(ه دس(تور DEL در مي ت((وان بلك((ه نمي ش((ود،
عالئم اين از مختل((ف دس((تورهاي استفاده كرد.
147
عالئم جانشين
ب((رخي در عالئم اين از اس((تفاده مث((ل نيس((ت قب((ول قاب((ل فرمانه((ا
. RD و TYPEدستورهاي مثال� دستور
DIR A *.* ش(روع Aليس(ت فايله(ايي ك(ه ب(ا ح(رف
شده اند را نمايش مي دهد.
148
149149
Copyدستور Copyدستور
150150
Copyدستور تكثير جهت دستور اين از
. نمود استفاده فايلهااز استفاده كلي فرمت
:copyدستور صورت بدينCopy مبدا فايل
مقصد فايلمي باشد.
كه است فايلي مبدا فايلتهيه كپي يك آن از مي خواهيمفايلي مقصد فايل و نماييمدستور اجراي از پس كه است
. مي شود ايجاددر مي تواند مقصد فايلفايل مسير از غير ديگر مسير
. باشد مبدا
151151
Copyدستور مهم : نكته
مقصد و مبدا فايل اگر اينكهنمي تواند باشد، مسير يك دردر چنانچه ولي باشد همنامداشته قرار تفاوت مسير
. باشد همنام مي تواند باشدمثال اين
Copy c:\tmp\a.txt d:\b.txt
152152
مسير A.TXTفايل TMPازدرايو درایو Cدرون به
درايو ريشه كپي Dفهرستشده. كپي فايل نام مي نمايد
B.TXT . توجه بايد مي باشدساير در فايل دو اين كه شود ( تاريخ، اندازه، مشخصاتو محتوا و تغيير آخرين ساعت
است….( مشابه كامال� Copy C:\TMP\A.TXT D:\
A.TXTدستور همانند دستور ايناين با منتهي است فوقو مبدا فايلهاي كه تفاوت
. مي باشند همنام مقصد
153153
Copyدستور مس(ير در مب(دا فاي(ل \:Cام(ا
tmp مسير در مقصد فايل وD . است:\ گرفته قرار
ذكر مقصد فايل نام چنانچهمبدا فايل با همنام نگردد
. شد خواهد گرفته درنظرمثال :
Copy c:\tmp\a.txt d\:
154154
Copyدستور فايل ** FORMAT.COMاگر
زيرفهرست BACK UPدرپيغام باشد داشته وجود قبالظاهر صفحه روي ذيل
مي گردد overwrite D:\BACKUP\FORMAT.COM
(Yes/No/All) ?
حرف اگر وارد Nكه رااست انصراف معني به نمائيم
حرف تفاوت yو Aاگر يكاگر كه است اين آن و دارد
براي Aحرف بزنيم راما از ديگر فايلهاي بازنويسي
حرف ولي نمي كند yسوالفايلهاي تك تك براي شود زده
. مي كند سوال ما از تكراري
155155
Copyدستور
دستور **COPY *.txt *. bak
پسوند با فايلهاي با txtتمام فايلهاي به را. BAKپسوند پايه قسمت واقع در مي نمايد كپي
. است يكسان مقصد و مبدا فايلهايدستور
COPY A.TXT+B.TXT فايل انتهاي B.TXTمحتويات به A.TXTرا
فايل در اطالعات و شود قرار C.TXTاضافهپس. تغييري B.TXTو A.TXTمي گيرد هيچ
نمي كند.
Copyدستور
باش(د A.TXT - اگ(ر بخ(واهيم حاص(ل در وارد را ذي(ل عب(ارت دو از يكي باي(د
نمائيم:
Copy a.txt+b.txt a.txtCopy a.txt+b.txt
پس اگر فايل مقصد ذكر نشود محتواي فايلها به هم اضافه مي شود
و در فايل اول قرار مي گيرد.
156
157157
Copyدستور سوئيچ ** از به yچنانچه
دستور استفاده Copyهمراه � قبال مقصد فايل اگر شود،براي ديگر باشد داشته وجودگرفته تاييد آن بازنويسيمبدا فايل محتواي و نمي شودمحتواي شده، ذخيره آن در
. مي شود حذف آن قبلي
158158
RENدستور RENدستور
159159
RENدستور
:RENدستور استفاده نام تغيير جهت دستور اين از
مي گردد فايل به A .TXTمثال نام TXT. Bرا تغيير
مي دهد REN A.TXT B.TXT
RENدستور دستور
REN *.TXT *.TMPپس(وند ب(ا فايله(اي ب(ه TXTتم(ام را
تغيير مي دهد. TMPفايلهاي با پسوند تنه(ا فاي(ل را RENنكت(ه:اگ(ر از دس(تور
تغي(ير ن(ام ده(د ك(ه فاي(ل جدي(د در هم(ان مسير قبلي ايجاد مي شود.
به عبارت ديگر : مس(ير تغي(ير جهت دس(تور اين از
يك فايل نمي توان استفاده كرد.
160
161161
RENدستور
نکته :است : غلط دستور اين مثال�
REN C:\TMP\A.TXT D:\PRAC\B.TXT
: مي گردد ظاهر ذيل پيغام وInvalid parameter
: مقصد و مبدا فايلهاي مسير اگر نکتهنبايد مقصد فايل مسير ولي است يكي . انجام را كار همين دستور اين شود نوشته
مي دهد.REN C:\TMP\A TXT B.TXT
162162
MOVEدستور MOVEدستور
163163
انتقال MOVEدستور جهت دستور اين ازديگر مسير به فايل يك
. مي شود استفاده: ديگر عبارت به
به MOVEدستور نسبت. RENدستور است پيشرفته تر
است RENچون قادر فقطقبلي مسير همان در را فايل حاليكه در دهد، نام تغيير خود
MOVE به را فايل مي تواند ) ( ديگر نام با حتي ديگر مسير
. نمايد منتقل
164164
MOVEدستور
دستور اين از استفاده نحوه : است زير صورت به
مقصد فايل فايل MOVEمبداء
دستور مانند دستور اينCopy مقصد به را اطالعات
اطالعات ولي مي نمايد منتقل. مي گردد پاك مبدا مسير از
فايلهاي تمام زير دستورمسير در موجودC:\TMP به D:\PRACرا
. مي دهد انتقالMOVE C:\ TMP\* .* D:\
PRAC
165165
دستور MOVEدستور با از MOVEاگرنماييم yسوئيچ استفاده
تاييد ما از بازنويسي هنگامنمي گيرد .
دستور مي توان MOVEازيك نام تغيير جهت
. كرد استفاده زيرفهرستمثال :
فهرست به TMPزير راTMP2 . دهيم نام تغيير
MOVE TMP TMP2
166166
عالئم MOVEدستور از استفاده بدونيك از بيش مي توان جانشين
دستور با را MOVEفايل . كرد منتقل
مثال: فايل دو كه زير دستور
GRAPH.PAS وFRAC به را. C:\TMPمسير مي كند منتقل
MOVE FRAC,GRAPH.PAS C\:TMP
167167
DELTREEدستور DELTREEدستور
168168
DELTREEدستور يك حذف براي كهاز استفاده با بايد زيرفهرست
داخل RDدستور بايد ابتداو نماييم حذف را زيرفهرستفرض پيش مسير در سپسدستور با اما بگيريم قرار
DELTREE زير يك است قادررا محتوياتش تمام با فهرست
. نماييم حذفDELTREE D:\TMP
دستور اجراي از قبلعامل تاييد DOSسيستم ما از
مي گيرد. حذف هنگام داريم تمايل اگر
سوئيچ از نگيرد ما از yتاييد. نمائيد استفاده
169169
DELTREEدستور
دستور اين DELTREE D:\
COMPILERزيرفهرستهاي و فايلها كليه
حذف COMPILERداخل راخود البته مي نمايد
را COMPILERزيرفهرست . نمي كند حذف
از يك هر حذف هنگام درما از زيرفهرستها و فايلهاتاييد اينكه براي مي گيرد تاييد
سوئيچ از بايد yنخواهد. نمائيد استفاده
170170
X Copyدستور X Copyدستور
171171
X Copyدستور
و فايلها دستور اينتمام با را زيرفهرستها . نمايد كپي مي تواند محتوايشدستور از استفاده نحوه
: است زير بصورتمنبع Xمقصد
Copyو نام منبع قسمت درفايلها و زيرفهرست موقعيتقسمت در و مي شود ذكرقرار كه مسيري هم مقصددر شده كپي اطالعات است . مي شود نوشته بگيرد قرار آنهنگام در مي خواهيم اگراز بايد نگيرد تاييديه بازنويسي
.yسوئيچ نمائيد استفاده
172172
X Copyدستور
X Copy C:\ PAS1 D:\PAS 2
فهرست زير فايلهاي كليهPAS 1 به منتقل PAS 2رامي كند.
سوئيچ از استفاده Sاگرزيرفهرستهاي كليه شوددر موجود غيرخاليمقصد به را منبع زيرفهرست
. مي نمايد منتقل
سوئيچ از استفاده Eاگرحتي زيرفهرستها كليه شودبه منبع از را باشند خالي اگر
. مي كند منتقل مقصد
173173
X Copyدستور سوئيچ از استفاده Vاگر
فايلهاي كه مي شود چك شود،مقصد مسير در شده كپيدر شده كپي فايلهاي همانند
. باشد منبع مسيرجهت مي توان سوئيچ اين ازعمل ازصحت اطمينان كسب
. كرد استفاده كپي
X Copy C:\PAS 1 D:\PAS2 |E| V XCOPY D:\PAS1 D:\BAS2/E/V
174174
DISK COPYدستور DISK COPYدستور
175175
DISK COPYدستور ديسك يك محتويات تمامديگر فالپي ديسك به را فالپيمحتويات تمام و مي كند كپياز پس مقصد قبليديسكبين از دستور اين اجراي
مي رود.DISK COPY 1درايو 2درايو
176176
فالپي يك شما كامپيوتر اگردو هر مي توانيد دارد ديسك
نماييد انتخاب همنام را درايوDISK COPY A: A:
ابتدا فرمان اجراي از بعدبعد و مي خواهد را منبع ديسكديسك آن اطالعات خواندن ازتا مي گذاريم را مقصد
. گردد منتقل آن به اطالعات
آي(ا از ش(ما س(وال مي كن(د نه(ايت در اگ(ر ؟ خ(ير ي(ا ديگ(ر هس(ت را yديس(ك
بزني(د ديس(ك بع(دي را مي خواه(د و اگ(ر N را بزنيد به اعالن DOS. بازمي گردد
177
س(وئيچ از اس(تفاده مي ت(وانيم Vبا چ(ك را ش(ده ك(پي اطالع(ات ص(حت
نماييم.
178
179179
DOSكمك گرفتن از DOSكمك گرفتن از
180180
DOSكمك گرفتن از
عامل سيستم DOSدركه دارد وجود كمكي برنامه اينشان را مختلف دستورات كار
مي دهد.
:1روش خ(اص فرم(ان ي(ك ب(ه راج(ع اگ(ر ب(دين مي تواني(د داري(د الزم اطالع(اتي و دس(تور ن(ام ك(ه نمائي(د عم(ل ت(رتيب
سپس سوئيچ “?” مانند : Copy ? /
اين ب(ه راج(ع اطالع(اتي ت(رتيب بدين فرم(ان روي ص(فحه ظ(اهر مي ش(ود ك(ه فرم((ان، ب((ردن بك((ار نح((وه ش((امل پارامتره(اي فرم(ان، س(وئيچهاي فرم(ان
است.
181
182182
دستور. 2 از مي توانيدHELP فرمان پارامتر با
استفاده نظر مورد دستوركنيد.
:مثال
HELP DELTREE
دستور بدون HELPاگر راببريد بكار فرمان پارامتر
فرمانهاي تمام را DOSليستدر و مي دهد نمايش شما بهنيز مثالهايي فرمان هر كنار
مي باشد.
هم مانن(د دس(تور FAST HELP. دس(تور 3HELP مي توان(د و مي ش(ود اس(تفاده
ب(ه راج(ع مفي(دي و مختص(ر اطالع(ات فرمانه(ا ب(راي ش(ما نم(ايش ده(د. چنانچ(ه فرم(ان پ(ارامتر ب(دون هم دس(تور اين
DOSاج(را ش(ود، ليس(ت تم(ام فرمانه(اي نم(ايش داده مي ش(ود ت(ا يكي از آنه(ا را
انتخاب كنيد.
183
184184
CHK DSKدستور CHK DSKدستور
185185
CHK DSKدستور
كسب جهت دستور اين ازديسك يك به راجع اطالعهمچنين و مي شود استفادهوجود ديسك در مشكلي اگرداده نمايش باشد، داشتهرا. دستور اين اگر مي شودبكار فرمان پارامتر بدونرا فعال درايو وضعيت ببريم
. مي كند گزارش
اطالع(اتي ك(ه نم(ايش مي ده(د ب(ه ت(رتيب CHK DSKدستور ك(ل ش(امل: پ(ائين ب(ه ب(اال س(طر از فض(اي ديس(ك، ك(ل فض(اي اش(غال ش(ده ك(ل آنه(ا، تع(داد و زيرفهرس((تها در فض(اي اش(غال ش(ده در فايله(ا و تع(داد در ك((ه اطالع((اتي م((يزان آنه((ا، دارن(د، س(كتورهاي خ(راب ديس(ك وج(ود م(يزان فض(ايي ك(ه در ه(ر واح(د تخص(يص روي ديس(ك در نظ(ر گرفت(ه مي ش(ود، كال� فض(ا تخص(يص واح(د چن(د ديس(ك روي آزاد تخص(يص واح(د چن(د دارد، وج(ود روي ديس(ك، ك(ل فض(اي اص(لي و فض(اي
186آزاد آنرا نمايش مي دهد.
187187
CHK DSKدستور سوئيچ با رود fاگر بكار
روي موجود خطاهاي از برخي. مي كند تصحيح هم را ديسك
از دستور اين همراه اگرليست Vسوئيچ شود استفاده
حال در كه ديسك از فايلهاييداده نمايش هستند بررسي
مي شود.
188188
Attribدستور Attribدستور
189189
Attribدستور مشاهده جهت دستور اين ازو فايلها صفحات تغيير واستفاده زيرفهرستهايا. فايل هر مي شودچهار مي تواند زيرفهرست
: باشد داشته خصوصيتبودن مخفي صفت
خواندني فقط صفتبايگاني صفتسيستمي صفت
190190
Attribدستور : بودن مخفي صفت
زيرفهرستي يا فايلي اگرباشد خصوصيت اين داراي
دستورات از و DIRوقتيTREE نام مي شود، استفاده
جزء فايل يا زيرفهرستزيرفهرستها يا فايلها اسامي
. نمي شود داده نمايشحرف از صفت اين Hبراي
استفاده( Hiddenمخفف) مي شود.
191191
Attribدستور : خواندني فقط صفت
فايلها براي فقط صفت اين . مي شود استفاده
دارا را صفت اين فايلي اگراطالعات در نمي توان باشد،حذف آنرا يا داده تغييراتي آن
كرد. حرف از صفت اين Rبراي
( Read Onlyمخفف) . مي شود استفاده
192192
Attribدستور
: بايگاني صفت
نشان صفت اين معموال�يا فايل كه مي دهددر بايگاني جهت زيرفهرست . وقتي است شده گرفته نظركپي ديگر فايل يك از فايليفايلي ابتدا در يا مي شودبايگاني صفت مي شود، ايجاد
. داشت خواهد راحرف با را صفت Aاين
نمايش( Arechiveمخفف) مي دهند.
193193
Attribدستور : سيستمي صفت
دارا را صفت اين فايلي اگرنياز مورد فايلهاي جزو باشد،
عامل . DOSسيستم است حرف با صفت مخفف ) Sاين
System )داده نمايشمي شود.
194194
Attribدستور دستور بدون Attribاگر را
صفات ببريم، بكار پارامترپيش مسير در موجود فايلهاي
. داد خواهد نمايش را فرض
يك نام با را دستور اين اگرتنها ببريم بكار فايلرا فايل همان خصوصيت
. مي دهد نشان
195195
Attribدستور فرمان نيز Attribدرجانشين عالئم از مي توانيم
. نمائيم استفاده
فايل صفات داريد تمايل اگرپيش مسير در كه فايلهايي يازيرفهرستهاي تمام و فرضكنيم مشاهده را دارد وجود آن
سوئيچ از دستور Sبايد همراه. نمائيم استفاده
196196
صفات Attribدستور زير دستور مثال�نام با كه در A.txtفايلهايي را
تمام و فرض پيش مسيرنمايش را آن زيرفهرستهاي
مي دهد. Attribe A.txt /S
فايل يك صفات تغيير براياز مي توان زيرفهرست يا
– Attribeدستور + و عالئم ،صفت مشخصه حرف و
. كرد استفاده
197197
يك + Attribدستور افزودن جهت عالمت ازاز و فايل صفات به صفتصفت – يك حذف جهت عالمتاستفاده فايل صفات اززير. دستور مانند مي شود
مخفي P1PASفايل رامي كند.
Attribe + P1.PAS صفت مي شود باعث كهبقيه مجموعه به شدن مخفي
. گردد اضافه صفات
198198
Attribدستور بيش دستور يك در مي توانداد تغيير را فايل صفت يك از
.
مثال:كه زير را P2.PASدستور
آنرا اينكه ضمن مي كند مخفيخارج بايگاني حالت از
مي نمايد: Attrib +H –A P2.PAS
199199
Attribدستور : مهم نكته
باشد مخفي نامي اگر اينكهديگري صفات آن به نمي توانرا آن ابتدا بايد نمائيم اضافهنمائيم خارج مخفي حالت ازرا ديگر خصوصيات سپس
. كنيم اضافهكپي قابل مخفي فايل ضمنا�
. نيست حذف يا
200200
FORMATدستور FORMATدستور
201201
نمود FORMATدستور فرمت بايد ديسكي هررا DOSتا اطالعات بتواند
اطالعات يا بنويسد آن رويو بخواند آنرا روي موجودبدين كه گردد استفاده آماده
مي نمائيم : عمل صورتدرايو FORMATنامعمليات از پس FORMATكه
حداكثر برچسب 11يكپس و مي خواهد را كاراكتريخصوصيات عمليات اتمام از
. مي نمايد مشخص را درايو
202202
FORMATدستور
: 1نكته يك سريال شمارهديسك ساختن موقع ديسكتعيين سازنده كارخانه توسط
مي شود.: 2نكته كردن فرمت براي
دكمه بايد ديسك فالپي يكآن نوشتن مقابل در محافظتآن نمي توان وگرنه شود بسته . در حتي كرد فرمت رانمي توان نيز آن اطالعاتآن روي فايلي مثال� داد تغييرآن فايل هاي از يا كرد كپي
. كرد حذف
203203
FORMATدستور
: 3نكته كه ديسكي مي توان � مجددا را شده فرمت قبال�از پس ولي نمود فرمتپاك قبلي اطالعات فرمت
مي شود.شده فرمت قبال� ديسكي اگرصورت به نمي خواهيم وآن سلولها مجددا� فيزيكياطالعات سازي ذخيره برايدستور از مي توان شود، آمادهكه نمود استفاده سريع فرمت
سوئيچ از استفاده Qبايدگردد.
صورت : بهFormat C: /Q
204204
FORMATدستور
را درايوي اشتباها� اگرFormat با مي توانيد كرديد
اطالعات unformatدستور اگر ولي برگردانيد را آناطالعات به كه هستيد مطمئنو نداريد نيازي ديسك قبلي
از پس به formatمي خواهيدعنوان نگردد unformatهيچ
سوئيچ . uاز نمائيد استفادهمثال:
unformat c: /u اين اجراي از بعد البتهنمي توان ديگر دستوررا ديسك اوليه اطالعات
برگرداند.
205205
FORMATدستور
در برچسب داريد تمايل اگرمي توانيد شود وارد كار ابتداي
سوئيچ نمائيد Vاز استفادهسوئيچ از بعد بايد باید Vالبته
نام: سپس گيرد قرار عالمت . كه شود نوشته برچسب
: است صورت بدين آن نمونهformat c:/V :"Mydisk"
برچسب حتما� است الزم كه . باشد گيومه داخلسوئيچ كه استفاده Vزماني
فرمت عمل انتهاي در شودديسك برچسب به راجع ديگر
. شد نخواهد سوال
206206
اجرا FORMATدستور فرمت دستور وقتيمي دهد DOSمي شود، نشان
چه به توجه با را ديسك كه . مي كند فرمت ظرفيتي
از پس است ممكن مثال�عبارت دستور، اجراي
1.44 M Formatting . شود نوشته
ديسك هر براي حقيقت دردستور در قبال� Formatفالپي
تعيين پيش از ظرفيت يك . دارد وجود شده
FORMATدستور
این ب(ا ش(ما ديس(ك ظ(رفيت چنانچ(ه باي(د دارد، ف(رق ف(رض پيش ظ(رفيت
دس((تور س((وئيچ formatهم((راه از F نوش((تن از پس و كني((د اس((تفاده عالمت : ظ(رفيت ديس(ك خ(ود را نمائي(د.
207
208208
FORMATدستور
نکته :استفاده سوئيچ اين از اگرديسك ظرفيت ظاهرا� نكنيد ( چون شد خواهد بيشتر شما
فرض پيش 1.44ظرفيت ) امنيت ولي است مگابايتپايين اطالعات ذخيره سازي
. آمد خواهد
: ديسك ظرفيت اگر مثال. 720شما است بايت كيلو
زير صورت به را آن مي توانيد : نمائيد فرمت
FORMAT A:/F:720 K
209209
VOLدستور VOLدستور
210210
VOLدستور
مشاهده براي دستور اين ازيك سريال شماره و برچسب
. مي شود استفاده ديسكمثال:
VOL C:
211211
LABELدستور LABELدستور
212212
LABELدستور
ديسك داخلي برچسب دادن تغيير برايدستور از .LABELمي توان نمود استفاده
فرمان در مي توانيد را جديد برچسببگذاريد يا دهيد شما LABELجاي از را آن
بپرسد. مثال :
در موجود ديسك برچسب تغيير برايفرمان PASCALبه Aدرايو اين مي توانيد
: كنيد وارد راLABEAL A: PASCAL
براي دستور اين در كه است ذكر به الزم. نمي شود استفاده گيومه از برچسب
213213
Unformatدستور Unformatدستور
214214
Unformatدستور
قبلي اطالعات است قادر دستور اينرا است شده فرمت مجددا� كه ديسكي
برگرداند. نكته:
به موفق وقتي فقط دستور اينبالفاصله كه مي شود اطالعات بازگرداندن
دستور از باشد FORMATپس شده اجرادر تغييري فاصله اين در چنانچه وگرنهاطالعات ديگر شود، داده ديسك اطالعات
. نيست بازيابي قابل قبلينسخه از دستور به DOS 5اين بعد به
گرديد اضافه دستورات
215215
Unformatدستور تازگي به شما ديسك نشده Formatاگر
ممكن چون نكنيد استفاده دستور اين ازرا ديسك روي بر مورد اطالعات است
. كند خراب: است ترتيب بدين دستور استفاده نحوه
درايو Unformatنامسوئيچ از دستور اين همراه Lاگر
و فايلها اسامي شود، استفادهصفحه روي احيا حال در زيرفهرستهاي
. مي شود نوشته
ديسك TESTسوئيچ چگونه مي دهد نشان. مي شود احيا
216216
EDITدستور EDITدستور
217217
EDITدستور
مناسب EDITدستور محيط يك
تغيير و مشاهده ايجاد، جهت
. مي باشد متني فايل هاي
218218
EDITدستور اين از مي توان صورت دو به
كرد استفاده :دستور
اول : روشپارامتر عنوان به را فايل نام بايدصورت اين در كه ببريم بكار دستور
باشد داشته وجود فايل a قبال چنانچهظاهر صفحه روي محتوايش
خالي پنجره يك وگرنه مي شود . مي شود ايجاد
219219
EDITدستور دوم : روش
پارامتر ا بدون دستور از ستفادهيك صورت اين در كه است فرمانكه گويد مي شما به ارتباطي كادر
كليد راهنمايي كسب و Enterبرايكليد ويرايش صفحه به رفتن براي
Esc يك نمايش با كه دهيد فشار رامي توانيد خالي ويرايش صفحه
. كنيد ايجاد را جديدي فايل
220220
فايل EDITدستور يك ويرايش روند درحذف كرده، درج را متني مي توانيدكرده، تايپ ديگر متن روي نموده،جا به جا فايل طول در و نموده كپي
كنيد.وسيله به را عمليات قبيل اين
. داد انجام كليد صفحه يا ماوسعمليات مي توانيد كليد صفحه دركليدهاي با را زير جدول در مندرج
: دهيد انجام مربوطه
221221
EDITدستور
كليد عمل كليد عمل
طرف به خط يك
باال
به خط يك
پايين طرف
طرف به حرف يك
چپ
به حرف يك
چپ طرف
CTRL +
سمت به كلمه يك
چپ
CTRL +
به كلمه يك
چپ سمت
HOME خط ابتداي END خط انتهاي
CTRL+
ENTE
بعدي خط ابتدا CTRL+
HOM
فايل ابتداي
CTRL+EN
D
فايل انتهای PAGE
DOWN
به صفحه یک
پایین
222222
EDITدستور متن تايپ براي برگزيده پيش حالت
. است درج حالتنوشته هاي روي مكان نما اگر يعنيتايپ به شروع شما و باشد فايلحروف روي جديد حروف كنيد،بين بلكه نمي شوند نوشته قبلي
حروف و مي شوند درج قبلي نوشته راست سمت به نما مكان از بعد
مي شوند داده شيفتبه درج حالت از تغيير برايكليد از برعكس و بازنويسي
INSERT . مي شود استفاده
223223
EDITدستور
كليد متن انتخاب از پس اگرDelete بلوك كل دهيد فشار را
. مي شود حذفباشد نشده انتخاب a قبال بلوكي اگر
كليد Deleteكليد و بعدي حرفBackspace پاك را قبلي حرف
مي كند.
224224
EDITدستور متن از قسمتي است قرار چنانچهمختلف قسمتهاي در يكبار از بيشبه را متن آن بايد شود نوشتهو كرد مشخص بلوك صورت
فشار Ctrl + Insertدكمه هاي رادهيد.
كه محلي به را نما مكان سپسكنيم تايپ را متن a مجددا مي خواهيم
دكمه هاي بعد و ببريمshift+insert . دهيم فشار را
شده انتخاب متن كه ديد خواهيد . مي شود كپي جديدي جاي در
225225
EDITدستور به را متن از قسمتي بخواهيم اگرمتن آن بايد كنيم منتقل ديگر جاي
. نماييم انتخاب رادكمه هاي Shift+Deletسپس
دهيم فشار راجديد محل به را نما مكان بعد
كليدهاي كرده منتقلShift+Insert. دهيم فشار را
226226
EDITدستور
از مي توان را عمليات اين تمامهم گر ويرايش منوهاي طريق
. داد انجامكلمه صفحه سطر باالترين در
EDIT . براي است شده نوشتهكليد توان مي آن را F10انتخاب
جهت دار كليدهاي با سپس فشرددكمه EDITكلمه كرده رنگي را
ENTER كليدهاي يا فشرد راALT+E . فشرد راو حال مي شود باز منو يك
با a قبال كه عملياتي تمام مي توانطريق از شده داده توضيح كليدها
منوي انجام EDITانتخاب هاي قابلاست.
227227
EDITدستور ال :مث از مي توان بلوك يك حذف براي
جلوي Clearگزينه و نمود استفادهنوشته مربوطه كليد انتخاب هر
جلوي a مثال نوشته Clearمي شود. Deleteمي شود
كه است آن عبارت اين مفهومكار منو، كردن فعال بدون مي توانانجام مربوطه كليد با را نظر موردميانبر. كليدهاي كليدها، اين به داد
(short key . مي شود( گفته
228228
EDITدستور مي خواهيد كه متني اوقات گاهيدر كنيد پيدا را خاصي عبارت
طور DOSويراستار به مي توانرا عبارت يك يافتن عمل اتوماتيك
. داد انجاممنوي از بايد منظور اين براي
search گزينهFile كرد انتخاب راكليدهاي . Ctrl+Q+Fيا فشرد را
229229
EDITدستور
توان يك می كردن پيدا بر عالوهديگري عبارت يك مي توان عبارت
. نمود جايگزينگزينه مي توان منظور اين براي
change منوي از searchراكليدهاي يا كرد ctrl+Q+Aانتخاب
. فشرد را
230230
EDITدستور
دستور پارامتر EDITچنانچه با را ) ( كرده اجرا فايل يك نام فرمانوجود قبل از فايل اين و باشيددر فايل آن محتواي باشد، داشتهداده نمايش ويراستار محيط
در را آن مي توانيد شما و مي شود . دهيد تغيير لزوم صورت
نباشد، موجود فايل اين چنانچهمواجه خالي پنجره يك با شمامتن تايپ از پس كه شد خواهيدسازي، ذخيره و نظر مورد
نظر مورد فايل درون اطالعات . گرفت خواهد قرار
231231
EDITدستور دستور پارامتر EDITاگر بدونپيش صورت به شود، اجرا فرمان
فايل نام نظر Untitledفرض در . كنيد دقت اگر مي شود گرفتهويرايش مورد فايل نام هموارهداده نمايش ويراستار پنجره باالي
مي شود. در تغييرات كردن ذخيره براي
گزينه مي توان از Saveفايل را. Fileمنوي برگزيد
232232
EDITدستور
نامي ويرايش مورد فايل اگر( صورت( untitledنداشت در
گزينه براي saveانتخاب پنجره ايFilename نام مي توان كه است
. نوشت آن مسير همراه را فايل يككليد با ابتدا مسير TABبراي
كنيد Dirs/Drivesجعبه فعال رازير دار جهت كليدهاي با سپسرا نظر مورد درايو و فهرست
كليد و فشار Enterانتخاب رادهيد.
گزينه ويراستار از خروج برايEXIT منوي از . Fileرا كنيد انتخاب
233233
EDITدستور
از قسمتي يا فايل چاپ برايگزينه مي توان منوي printفايل از
File انتخاب با و كرد انتخاب رااز مختلف مي توان printگزينه هاي
چاپ را متن يك فقط يا فايل كلكرد.
234234
EDITدستور
را شده تايپ a قبال كه فايلي اگرآنرا نام مي توانيد كنيد ويرايش
فرمان پارامتر تايپ Editبعنوانمنوي از يا Openگزينه FILEكنيد
فايل آدرس براي و كنيد انتخاب راجعبه ي بانتخا Dirs/Drivesدر
جلوي را كامل FILENAMEآدرسبنويسيد.
235235
EDITدستور اگر a مثال فرض ها پيش تغيير براي و
قسمت *.* FILENAMEدر عبارت فايل ها كليه ليست شود، نوشته
. مي شود داده نمايشرا فايل نام اينكه بدون مي توانليست از را آن نام كرده تايپ
كليد و كرد انتخاب را Enterفايل ها . داد فشار
236236
EDITدستور نكته: براي Helpگزينه پنجره در
و كار نوع به راجع راهنمايياست پنجره گزينه هاي
يا در كلي راهنمايي Editبراي
كليد از استفاده F1مي توانيدنمائيد.
237237
انواع فايلهاانواع فايلها
238238
انواع فايلها:
به فايلها a كال اطالعات نوع براساساز يكي و مي شود تقسيم دسته پنجبررسي فايلها شناسايي راههاي
. مي باشد فايلها دنبالهمتني- فايلهاي الف
اجرايي- فايلهاي بدويي- دو فايلهاي ج
سيستمي- فايلهاي ددسته اي ) (batch filesفايلهاي
239239
انواع فايلها
: متني- فايلهاي الفاز فايلها اين در موجود اطالعاتدهنده تشكيل عالئم و الفبا حروف
. است شده تشكيل معمولي تنهايدنباله هاي داراي متني فايلهاي
txt, Doc, PAS, BAC, C, CPP . باشد … مي و
240240
:انواع فايلها اجرايي- فايلهاي ب
استفاده براي كاربردي برنامه هاياجرايي فايلهاي قالب در كاربران
. مي شود عرضهبايد فايلها نوع اين يا COMدنباله
EXE فايلهاي اجراي براي باشدوارد را فايلها نام بايد تنها اجرايي
. Enterكليد و نمائيم داد فشار رامسير يا بايد كه است ذكر به الزمجزء فايل، مسير همان پيش فرض
. باشد پيش فرض مسيرهاي
241241
:انواع فايلها دودويي- فايلهاي ج
براي اطالعاتي شامل فايلها اينمحتواي مي باشد، ديگر برنامه هاياگر نيست فهم قابل فايلها اينگونهسپس و نمائيم وارد را آنها نام
Enter پيغام بزنيم را Filename Bad Command
for
كه مي شود اين دنباله ظاهر، OBJبصورت فايلها نوع DLL ،
BIN ، CHR . … مي باشد و
242242
انواع فايلهاسيستمي- : فايلهاي د
دودويي فايلهاي مثل فايلها اينسيستمي صفت اينكه بعالوه هستندسيستم استفاده مورد و دارد نيز را
DOS aعامل معموال مي گيرند قرارفايلها نوع اين SYSدنباله
مي باشد . :لامث
MSDOS,SYS,I0.SYS
243243
انواع فايلها
:ه- دسته اي فايلهايفايلهاي ويژگي هم فايلها نوع اين
دارد را اجرايي فايلهاي وهم و متنيفايلها اين . BATدنباله است
دستورات از فايلها اين محتوياتDOS اجرايي فايلهاي اسامي و
. از سطر هر در است شده تشكيلنوشته دستور يك فايلها اين
اجرا. نظر مورد فايل وقتي مي شودبه باال از دستورات تمام مي شود،مي اجرا ديگري از پس يكي پائين
شود.تمام وقتي دسته اي فايل اجرايدستور آخرين اجراي كه مي شود
. باشد شده تمام آن
244244
انواع فايلها
فايل مثال عنوان كه TEST.BATبه: مي باشد زير دستورات شامل
ClsTIMEPAUSEDIR
245245
فايل انواع فايلها اجراي بايد TEST.BATبرايكليد نموده، تايپ را آن Enterنام
. دهيد فشار راصفحه فايل اين اجراي از پس
( دستور مي شود پاك CLSنمايش ) فشردن منتظر بعد اول سطر درو شد خواهد شما سوي از كليد يك
Press any key toپيغqqqqام continue …ظاهر صفحه روي
مي شود.
246246
انواع فايلها ( ( Pauseدستور سوم سطر در
و فايل ها ليست a نهايتافرض پيش مسير زيرفهرست هاي
( دستور مي يابد پس( DIRنمايشفرمان سطر به a مجددا آن DOSاز
. گشت خواهيد بازمي توان دسته اي فايلهاي در
نيز پرشي و شرطي دستورات . داد قرار
247247
دستورات داخلي و خارجي
دستورات داخلي و خارجي
248248
دستورات داخلي و خارجي
اجراي فايلهاي كه فرمانهايي بهفرمانهاي دارند ديسك روي متناظر
. مي گويند خارجيفرمانهايي به داخلي، فرمانهاياجرايي فايل هيچ كه مي گوينددستور مانند و ندارند متناظر
COPY , DEL , DIR … پس كه و ،اوليه گرفتن DOSاجراي قرار و
در عامل سيستم اوليه هسته . به هستند شناسايي قابل حافظه،داخلي دستورات دستورات، اين
مي گويند.
249249
دستورات داخلي و با خارجي متناظر فايل هاي a معموال
خارجي در DOSدستوراتنام با فهرست Dosزيرفهرستي در
سيستم كننده بوت درايو ريشهدرايو) . Cمثل چنانچه( دارد قرار
ديگر شوند پاك فايل ها ايناجرا قابل خارجي دستورات
نيستند.
250250
دستورات داخلي و خارجي
دستورات: و ليست الفداخلي:
RD, MD, MKDIR, ERASE, DEL, REN, COPY, PATH, DIR, TYPE, RMDIR, PAUSE.
251251
دستورات داخلي و خارجي
با: متناظر اجرايي فايلهاي ب: خارجي دستورات
HELP.COM , FORMAT.COM, EDIT.COM, TREE.COM, UNFORMAT.COM
252252
مسير جستجوي فايلهاي اجرايي
و PATHفرمان
مسير جستجوي فايلهاي اجرايي
و PATHفرمان
253253
و مسير جستجوي فايلهاي اجراييPATHفرمان
DOS اجرايي فايلهاي اجراي برايبر عالوه جستجويي مسيرهاي
براي كه دارد فرض پييش مسيردستور از مسير اين PATHمعرفي
. مي شود استفادهدستور پارامتر PATHاگر بدون
فعلي جستجويي مسير شود، اجراDOS . مي دهد نمايش را
ل :امثPATH= C: \ DOS; C: \ WINDOWS ; C: \ PASCAL
254254
و مسير جستجوي فايلهاي اجراييPATHفرمان
دستور ; PATHاگر پارامتر بامسيرهاي تمام شود، استفادهاين در مي كند پاك را جستجو
فرض پيش مسير در فقط صورترا آدرس بدون فايلهاي مي توان را
. كرد اجرا
255255
و مسير جستجوي فايلهاي اجراييPATHفرمان
:بنابراين
جز به ديگر زيرفهرستهاي درDOS داخلي قابل DOSدستورات
كامل مسير اينكه مگر نيستند، اجراغير در گردد ذكر دستورات
پيغام اينصورت BAD COMAND OR FILE
NAME
. مي گردد ظاهر صفحه روي ) ;( جدا با بايد را جستجو مسير
مي نمايند.
256256
و مسير جستجوي فايلهاي اجراييPATHفرمان
نكته:
فايل يك از بيش مسير يك در اگرداراي كه باشد همنام اجرايي
اولويت هستند، متفاوتي دنباله هايدنباله كه است فايلهايي با اجرايي
COM , دنباله با كه فايلهايي سپسEXE است فايلي با اولويت نهايت ،
دنباله . BATكه مي باشد داردفايلهاي مورد در نكته اين البته
. دارد صحت مسير هم
257257
و مسير جستجوي فايلهاي اجراييPATHفرمان
پسوند با همنام فايل دو اگرمتفاوت مسيرهاي در متفاوت
فايلي با اولويت باشد، داشته وجود ( در نزديكتري مسير در كه است
. ) دارد قرار جستجو مسيرصورت به جستجو مسير اگر
C:\DOS ; C:\WINDOWS
با ما فايل و در BATباشنداين DOSدايركتوري اول باشد
. مي گردد اجرا فايل
258258
APPENDدستور APPENDدستور
259259
APPENDدستور دستور شبيه دستور PATHاين
دستور و است با APPENDتفاوتفرمان PATHدستور كه است اينPATH براي را جستجو مسير
مي كند مشخص اجرايي فايلهايدستور مسير APPENDولي
داده اي فايلهاي براي را جستجوبيشتري كاربرد كه مي نمايد تعيين
برنامه هاي APPENDدستور دربه فايل سري يك كه است كاربردياستفاده اطالعاتي فايلهاي عنوان
مي شود.
260260
APPENDدستور :مثال
فايل مي خواهيم كنيد فرضHELP.TXT قابل مسيرها تمام در
فايل و باشد HELP.TXTدسترسمسير قرار C:\DOCUMENTدر
يك در نحو اين به بايد پس دارد . نمائيم عمل دسته اي فايل
APPEND C:\DOCUMENT ; C:\DOS
داخل در ابتدا DOCUMENTكهسراغ سپس و Dosمي گردد
.مي رود
261261
APPENDدستور
نکته : . مي گردد );( جدا مسيرها با
دستور پارامتر APPENDاگر بدونجستجوي مسير رود، كار به فرمانخواهد نشان را داده اي فايل هاي
داد.
262262
نحوه اجراي اوليه DOSسيستم عامل Boot ( بوت شدن يا
up(
نحوه اجراي اوليه DOSسيستم عامل Boot( بوت شدن يا
up(
263
نحوه اجراي اوليه سيستم DOSعامل
بوت : رکوردعامل سيستم اوليه DOSهسته
ديسك روي خاصي موقعيت درركورد آن به كه مي شود داده قرار
. مي شود گفته بوتمی اجرا چگونه بوت رکورد
؟ شودشده BIOSدر نوشته برنامه يك
شدن روشن محض به كه است. مي شود اجرا برنامه اين كامپيوتر،
عامل سيستم اوليه هسته وقتيDOS از گرفت، قرار حافظه در
سخت و نرم افزار كنترل پس اينو مي گيرد عهده به را افزاراستفاده كنندگان به مي تواند
. دهد سرويس
نحوه اجراي اوليه سيستم DOSعامل
: DOSسيستم عامل در سه فايل راه انداز IO.SYS، MSDOS.SYS COMAND.COM ,
در ابتداي كار مورد استفاده قرار مي گيرند. و شامل : MSDOS.SYS و IO.SYSفايل هاي
روتينهqا بqراي كنqترل سqخت افزار ورودي و خروجي
شامل : COMAND.COMفايل DOSدستورات داخلي
264
نحوه اجراي اوليه سيستم DOSعامل
پس از اجqراي اين سqه فايqل دسqتورات داخلي DOS.قابل اجرا هستند
ابتqqدا كqqه كqqامپيوتر روشqqن مي شqqود، برنامqqه دنبqqال اين فايلهqqا روي فالپي BIOSموجqqود در
ديسك مي گردد. اگqر ديسqك فالپي در درايqو نباشqد بqه صqورت اتوماتيqك ركqورد بqوت ديسqك سqخت بررسqي
مي شود.
265
نحوه اجراي اوليه سيستم DOSعامل
اگqر سيسqتم عامqل پيqدا شqود اجqرا مي شqود وگرنqه پيغqامي مشqابه پيغqام زيqر روي صqفحه
ظاهر مي شود.
NONE-SYSTEM DISK REPLACE AND PRESS ANY KEY TO CONTINUE…
مفهqوم اين پيغqام اين اسqت كqه ديسqك حqاوي سيستم عامل پيدا نشده است.
266
نحوه اجراي اوليه سيستم DOSعامل
بايqد ديسqكي كqه حqاوي سqه فايqل بيqان شqده در اسqت را در درايqو DOSمqورد سيسqتم عامqل
قqqqرار داده و يqqqك كليqqqد فشqqqار دهيم در اين پيغامDOSصورت سيستم عامل
STARTING MS-DOS روي صفحه ظاهر مي شود.
اگqر هنگqام روشqن شqدن كqامپيوتر يqك ديسqك غqير از ديسqك سيسqتم در درايqو باشqد بqاز هم
پيغام فوق ظاهر مي گردد.
267
268268
SYSدستور SYSدستور
SYSدستور
نمي تqوان سqه DOSبراي اجqراي سيسqتم عامqل , MSDOS.SYS , IO.SYSفايل
COMMAND.COM پيqادي كqورت عqه صqرا ب انجام گردد. SYSكرد بلكه بايد با دستور
مي توانqqد يqqك ديسqqك سيسqqتمي SYSدسqqتور درسqqت كنqqد يعqqني ديسqqكي كqqه قqqادر باشqqد
كامپيوتر را بوت كند.
269
SYSدستور
نحوه كار به اين صورت است:SYS درايو مقصد درايو مبدا
درايqو مبqدا بايqد درايqوي باشqد كqه حqاوي فايلهqاي اسqت كqه مي خqواهيم فايqل DOSسيسqتم عامqل
سيستمي را بر روي آن بسازيم. يعني :براي سqاختن يqك فالپي سيسqتمي بايqد بqه اين
نحو عمل نمائيم: SYS C: A:
270
SYSدستور
البتqه ذكqر درايqو مبqدا الqزامي نيسqت چqون اگqر مبqدا ذكqر نشqود درايqو پيش فqرض را درايqو مبqدا مي گqqيريم يعqqني مي تqqوان دسqqتور فqqوق را بqqه
صورت زير نوشت:SYS A:
پس از انجqqام اين كqqار پيغqqام زيqqر جهت تاييqqد انتقqqqال فايلهqqqا روي صqqqفحه نمqqqايش ظqqqاهر
مي گردد:SYSTEM TRANSFERRED
271
SYSدستور
توجه: يqك دسqتور خqارجي اسqت كqه فايqل SYSدسqتور
است. SYS.COMمتناظر با آن
براي سيسqتمي كqردن يqك فالپي مي توانيqد از استفاده كنيد. S با سوئيچ FORMATدستور
272
273273
AUTO فايل EXEC.BAT
AUTOفايل EXEC.BAT
AUTO EXEC.BATفايل
اين فايqل يqك فايqل دسqته اي اسqت كqه در ابتqداي كqار كqه كqامپيوتر روشqن مي شqود اجqرا مي شqود. بنqابراين چنانكqه مي خواهيqد فايqل يqا فايلهqايي را پيش از شqروع كqار اجqرا كنيqد مي توانيqد دسqتور كqqqqqار را بqqqqqراي اجqqqqqراي آنهqqqqqا در فايqqqqqل
AUTOEXE.BAT .قرار دهيد
274
AUTO EXEC.BATفايل
:لامث فqرض كنيqد مي خqواهيم هميشqه قبqل از شqروع
به صورتDOSكار مسير جستجوي C:\DOS ; D:\WINDOWS
باشد. AUTOEXEC.BATاگqر دسqتور زيqر را در فايqل
قرار دهيد.
275
AUTO EXEC.BATفايل
از تqايپ مكqرر دسqتور پس از هqر بqار روشqن شدن كامپيوتر بي نياز خواهيد شد.
PATH = C:\DOS ; D:\WINDOWS
بايqد توجqه كنيqد كqه هqر مسqير جسqتجو بqراي DOS امپيوترqqه كqqت كqqبر اسqqوقعي معتqqا مqqت
جديqدي اجqرا PATHخqاموش نشqود و دسqتور نگردد.
276
277277
CONFIG.SYSفايل CONFIG.SYSفايل
CONFIG.SYSفايل
يك فايل متني است ديqqqر بنqqqراي پيكqqqات الزم بqqqحاوي اطالع
كامپيوتر است در اين فايل اطالعاتي از قبيل:.I اqqاز در برنامه هqqاي بqqدادي فايلهqqداكثر تعqqح
اطالعات الزم براي برنامه ويندوز .II يرهqخت افزاري و غqتگاههاي سqداز دسqراه ان
وجود دارد
278
CONFIG.SYSفايل
والqqqqqqqمعم CONFIG.SYS و AUTOEXEC.BAT وqه درايqت ريشqدر فهرس
بوت كننده وجود دارد. رqني هqت يعqاري اسqا اختيqر دوي آنهqود هqوج
يك مي تواند وجود نداشته باشد. لqر فايqاگCONFIG.SYS دqته باشqود نداشqوج
DOS تفادهqqها اسqqري پيش فرضqqك سqqاز ي مي نمايد.
279
280280
چاپ يك فايلچاپ يك فايل
چاپ يك فايل
:اول روش PRINT نام فايل
پس از اجqqراي دسqqتور بالفاصqqله بqqه سqqطر برمي گرديد. DOSفرمان
هنگاميكqqه فايqqل شqqما در حqqال چqqاپ اسqqت مي توانيqqد عمليqqات ديگqqري را بqqا كqqامپيوتر بqqه
صورت موازي انجام دهيد.
281
چاپ يك فايل
وئيچqا سqد بqكلي پيش آيqاپ مشqر حين چqاگT مي تqوان صqqف چqاپ را خqالي كqqرد كqqه بqه مقولqqqه انصqqqراف از چqqqاپ بqqqراي تمqqqام فايل هqايي اسqت كqه در صqف چqاپ قqرار داده
شده اند.
وئيچqبا سC ي را ازqل خاصqك فايqوان يqمي ت صف چاپ خارج كرد.
282
چاپ يك فايل
اپqqف چqqل در صqqك فايqqرار دادن يqqجهت ق استفاده كرد. Pمي توان از سوئيچ
وانqqqاپ هم مي تqqqف چqqqاهده صqqqبراي مش را بqدون ذكqر پqارامتر فرمqان PRINTدسqتور
بكار برد.
283
چاپ يك فايل: چاپ یک فايل متنیطريقه دوم
تورqتفاده از دسqچاپ اسCOPY هqت بqاس طوريكqqه فايqqل مبqqداء همqqان فqqايلي باشqqد كqqه قصqد چqاپ آنqرا داريqد و فايqل مقصqد بايqد يكي
از اسامي LPT3 LPT2 و LPT1 و
PRN باشد. د ازqد بايqني باشqل متqما فايqل شqر فايqاگ
همqراه اين دسqتور اسqتفاده كنيqد تqا Bسqوئيچ فايqل بqه صqورت دودويي بqه چqاپگر منتقqل شqود.
284
چاپ يك فايل
:تفاوت عمده اين دو طريقه تqا پايqان چqاپ فايqل نيqازي نيسqت PRINTدسqتور
شqما COPY بqا كqه معطqل شqويد، در صqورتيكه تا پايان چاپ فايل بايد صبر كنيد.
285
چاپ يك فايل
دكمه بايد نمايش صفحه چاپ PRINTبراي SCREEN .را روي صفحه كليد فشار دهيد
را GRAPHICSاگqر گqرافيكي بqود ابتqدا دسqتور اسqت اجqرا نماييqد بعqد DOSكqه از دسqتورات
دكمه مربوط را فشرد.
286
287287
تايپ و چاپ فارسيتايپ و چاپ فارسي
تايپ و چاپ فارسي
اسqت SEPAND.EXEفايqل اجqرايي اين برنامqه كqه شqما بايqد آنqرا همqراه فايل هqاي ديگqر مqورد نيqاز اين برنامqه كqه اغلب فايل هqاي دودويي و
اطالعاتي براي برنامه هستند تهيه نمائيد.
288
تايپ و چاپ فارسيبراي سqqqوئيچ كqqqردن از تqqqايپ انگليسqqqي بqqqه
روي Scroll Lockفارسqي و بqرعكس از دكمه صفحه كليد استفاده نمود.
اگqqر كqqامپيوتر خqqاموش و روشqqن شqqود ديگqqر متqون فارسqي قابqل دسqترس نمي باشqند. مگqر
SEPANDبعqد از روشqن شqدن دوبqاره برنامqه را اجرا نمائيد.
اين برنامqه را از حافظqه خqارج Uاز سqوئيچ كرد.
289
تايپ و چاپ فارسي
موجqود در صqفحه كليqد shiftبا فشqردن دو كليqد مي تqوان انتخاب هqاي ممكن بqراي كqار بqا برنامqه
SEPAND ليqره اصqو پنجqراي محqد و بqرا برگزي SEPAND هم بايد دكمه ESC .را فشار دهيد
290