1 1

1 2

تحقیق : موضوع

مدیر رهبری نقش

راهنما : استادپور انصاری استاد

آورنده : گرداحمدیان مهدیه

88اردیبهشت

1 3

تاريخچه مديريت

به اطالعات عصر در آفرينش سرسبد گل اين آدمياين حتي و است شده تبديل سازمانها سرمايه بزرگترينسازمان " " هر رقابتي مزيت پايدار منبع يگانه را سرمايه

داند . مي هوشياري مدير هر بنابراين نمود تلقي توان مياو فكري دغدغه اولين ، ارزشمند سرمايه اين مديريت كه

. چون مفاهيمي اساس بر حاضر دهه در مديريت باشد بايدالكترونيكي رهبري خانواده، و كار بين تعادل محاسن

كار محل معنويت و دانش مديريت، تجاري، سازمانهاي. دارد تاكيد

1 4

دهه در اهداف ) : 1960مديريت پايه بر (MBOمديريتبودجه ) و سازي پروژه ريزي، برنامه ( PPBSسيستمهاي

شاغل yنظريه تقويت كشش، و آموزشحساسيت مديريت،جي ( Pertپرت ) سي بي ماتريس و

دهه در متمركز، :1970مديريت استراتژيك ريزي برنامه ، اي مشاوره و هيأتي مديريت ماتريسي، سازمان طرحهاي

. صفر پايه بر بندي بودجه و پذير نرمش زماندهه در هاي :1980مديريت حلقه ، سازماني كارآفرينينظريه سروقت، Zكيفيت، انبارداري سيستمهاي اصل 14،

بو بد مشاغل و خودگردان گروههاي دمينگ،دهه در برداري : :1990مديريت بهره استراتژيك، هاي اتحاديه

عملكرد پايه بر پرداخت اصلي و محوري هاي قابليت ازفراگيري ) كيفيت سفارشي ( TQMمديريت مجدد مهندسي ،

تصوير ) ( پايه بر رهبري جاذبه، پايه بر رهبري انبوه سازيهاي سازمان به مرز بدون سازماندهي عاطفي، هوش سازي،

. اختيار تفويض و خدمات و مواد بيروني تأمين يادگيرنده،

مديريت : تاريخي سير

1 5

مدیر   باشد داشته متعادل رفتاری و آراسته ظاهری باید ابتدا در واقعی مدیر یک

داشته کافی کنترل خود کردار و خود رفتار بر شرایطی هر در بایستی و     بی . به ربط را مسائل فورا کار در شکست یک با برخورد در اگر باشد

رسید . نخواهد بجایی و است بازنده آدم یک بدهد خود زیردستان کفایتیو کرده تامل کمی بایستی ابتدا در مشکل یک با مواجه در خوب مدیر یک

نه کند نگاه مشکل حل نظر از مسئله به و کند مرور خود ذهن در را موردبایستی باشد می بیشتر کارشناسی به نیاز اگر مقصر یافتن نظر از

مشکل حل برای ای جلسه سریعا و قرارداده مشکل جریان در را سایریننماید حل . برگزار در سعی همه که شود برگزار طوری بایستی جلسه

که چرا کنید دوری مدت بلند جلسات برگزاری از باشند داشته مشکل .  حاضرین از سپس باشد می شما وقت اتالف باعث ای حاشیه بحثهای

.   تمامی نمایند اعالم کتبا راهکار آوردن و دلیل با را خود نظر بخواهید   و  بندی جمع آخر در و شود مطالعه مدیر توسط دقت به بایستی نظرات

اعضای . با مجددا را مناسب راهکار مشکل حل برای مناسب راهکار یافتنشود سعی جلساتی چنین در ضمنا نمائید اجرا سپس و کنید بازنگری گروه

حل در دخیل نیز آنان که کنند احساس دارند حضور جلسه در که افرادیگزارشات ویا ندارند احساسی چنین که افرادی به و باشند می مشکل

تا دهید جدی تذکر کنند می بازی کلمه تا چند و فرمول چند با فقط و خیالی  نمایند حاصل کامل اشراف کار در شما بودن جدی و کار جدیت به .همه

1 6

و رهبری تفاوتمدیریت

عمل نظر از هم و رهبري و مديريت درك نظر از هم امروزه . گذشته در كه آنچنان است هيجان‌انگيز روزگاري آن به كردن

كه هستيم فزاينده آگاهي اين شاهد اينك است، بوده بي‌سابقهانساني منابع از موثر استفاده به j مستقيما سازمان‌هايمان توفيقعلم صاحبنظران داردو بستگي كاربردي، رفتاري علوم به متكي

انساني نيروي هدايت توان در را مدير موفقيت رمز مديريتمي‌دانند وي سرپرستي .تحت

دهي ” جهت عنوان تحت فايول هنري بوسيله ابتدا رهبري اصطالح “ مطرح مديريت پنجگانه‌ وظايف از يكي بعنوان دهي دستور يا

اين فارسي معادل‌ بعنوان هدايت‌ واژه سپس شدتطور ( Direction)عبارت با باالخره و شد مديريتي متون وارد

و شد معني رهبري و انگيزش ارتباطات، فوق، عبارت معنايي،مي‌كنند استفاده دهي جهت و هدايت بجاي رهبري واژه از .امروز

1 7

كوشش ” به ديگران ترغيب توانايي از است عبارت رهبري “ را مردم كه فعاليت‌هايي يا معين اهداف كسب جهت مشتاقانهتاثير تحت گروهي اهداف كسب جهت در مشتاقانه تالش براي ” . ديگران در نفوذ يعني رهبري وسيعتر تعريفي در مي‌دهد قرار

هدف به نیل .“جهت

ديگران در نفوذ مديريت كه است اين در مديريت با آن تفاوت . اهداف رهبري در اما است سازماني اهداف كسب جهت

اولويت سازماني اهداف مديريت در ولي باشد گوناگون مي‌تواندمديرعالي . تصميم بر عملياتي رده در فردي اگر مثال براي دارد

رهبر مورد اين در فرد آن صورت آن در بگذارد اثر سازمانپيرو عالي، مدير و .است

سلسه رهبري در و نباشد سازمان عضو است ممكن رهبراست ممكن رهبر هدف اينكه بر مضاف و نيست مطرح مراتب

. باشد آن برخالف يا همگام، سازمان هدف باهای دستورالعمل و ظوابط تحت افراد ، مدیریت در آن بر عالوه

هستند مدیر از اطاعت به ملزم سازمانی و اداری

) مشتاقانه ) شخصی میل مبنای بر و ارادی رهبر از اطاعت ولینیست کار در اجباری و است

1 8

رهبري تعريف

منظور به گروهها و افراد روي بر گذاري تأثير از عبارت رهبري . انسانهاي رفتار در بتواند انساني اگر مي‌باشد هدف يك به رسيدن

گفته رهبر شخص آن به بگذارد تأثير هدف يك به رسيدن براي ديگر. مي‌شود

رهبري وظايف1: عضويت- گروه حفظ افراد ساير با سازمان يك رهبر اينكه يعني

مي‌گردد واقع آنان قبول مورد و نموده برقرار نزديك . روابطهد- 2 براي : ف تأمين جمعي دسته فعاليتهاي كردن هماهنگ يعني

مشترك هدف . تحقق3: گروهي- روابط ميان تحصيل متقابل روابط ساختن برقرار يعني

بر را مهمي نقش ارتباطات منظور اين براي كه سازمان اعضايدارد . عهده

1 9

مدل‌هاي پراستفاده‌ترين و مشهورترين از يكيمينتزبرگ نظريه مديران، نقش‌هاي ارزيابي

در. وي سيستماتيك 1970است مطالعه بادر اجرايي مديران 10سازمان، 5فعاليت‌هاي

ريزي، برنامه وظايف انجام منظور به نقشاز كرد معرفي كنترل، و هماهنگي سازماندهي،

گروه سه به مديران نقش‌هاي مينتزبرگ، ديدمي‌شوند تقسيم زير .كلي

1 10

طبقه نقش انواعفعالیتهاععععع

نمادین و تشریفاتی وظایف

دیگران هماهنگی و انگیزه ایجاد آموزش،

کار محیط از خارج افراد با روابط توسعه

مختلف منابع از اطالعات جمعآوری

مدیران سایر به اطالعات انتقال

سازمان خارج افراد به اطالعات انتقال

و واحدها اصالح برای اساسی تغییرههههه استفادهازفرصتهاهه

غیرقابل مسایل حل برای تغییرات ایجادپیشبینی

ههههههه هه یاهه مدیر کدام که تصمیمگیریدراینبارهدریافت منابع کدام از مقدار چه پروژه

کند.

جلب برای سازمان از خارج افراد با گفتگوسازمان اهداف از آن حمایت

تشریقاتی

رهبری

رابط

ارزیاب

توزیعکننده

سخنگو

نوآور

آشوبزدایی

تخصیصدهنده منابع

مذاکرهکننده

نقشهای ارتباطی

نقشهای اطالعاتی

نقشهای تصمیمگیری

1 11

متقابل نقش‌هايشخصي

از رفتارهايي به نقش‌ها، از دسته اينشخص روابط به كه دارند توجه مديرسازمان بيرون يا درون افراد ديگر با مدير . مديران جايگاه و اختيارات از j مستقيما نقش‌ها، اين برمي‌گردد

. مي‌گيرند نشأت است، مرتبط سازمان‌ها اداره با كه) سازمان- ) نمادين نماينده تشريفاتي نقش الف

به توجه با و خود قانوني اختيارات و موقعيت به توجه با مديرانبه سازمان هر از نمادي و گرفته قرار سازمان راس در اينكه

را سازمان تشريفاتي امور از يك‌سري موظفند مي‌آيند، حساب. دهند انجام

اسناد و قراردادها امضاي سازمان، رسمي مراسم در حضورسازمان، رسمي مهمان‌هاي ديگر و همتايان از استقبال قانوني،

ارتباط آنها با بايد كه كساني تمامي با نزديك مالقات و ديدار )... از ) نمونه‌اي و كارمندان مشتريان، مانند باشد داشته

. مي‌آيند شمار به مدير تشريفاتي نقش مصاديق

1 12

رهبري- بسازمان در آنها رهبري نقش مديران، نقش گسترده‌ترين و مهم‌ترين

اشاره. وي زيردستان و مديران ميان انساني روابط به رهبري، استذينفعان. يا و باالتر مديران به خود كاركنان كارهاي قبال در مدير دارد

. جهتي در را خود نيروهاي مي‌بايستي مديران لذا است پاسخگو . الزم انساني نيروي مديران سازمان، هر در j مثال كنند رهبري صحيح،

. امور انجام براي و مي‌دهند آموزش را آنها مي‌كنند استخدام را . است مدير وظيفه اين مي‌كنند ايجاد آنها در را الزم انگيزه سازماني،

و كرده تشويق وظايف انجام در را خود كاركنان رهبر، يك به‌عنوان كهاهداف و كاركنان شخصي نيازهاي ميان را الزم تعادل و همسويي

. وي رهبري نقش قالب در مدير، اثرگذاري قدرت كند ايجاد سازماني. مي‌شود متجلي

رابط- پدر مديران افقي و جانبي ارتباطات اهميت بر تجربي، مطالعات

. رابط نقش با ارتباطات، اين برقراري دارند تاكيد سطوح، تمامي . زنجيره با رابط نقش در مدير واقع در است شده بيان مدير، بودنآنها از را الزم اطالعات و كرده برقرار ارتباط سازمان بيرون افراد

مي‌كند كسب سازمان .براي

1 13

اطالعاتي نقش‌هايمديران

با j اساسا مديريتي، نقش‌هاي از مجموعه دومينارتباط مديران، الزم اطالعات پردازش فرايندافراد. خواه و باشند وي زيردستان خواه ديگران، با تعامل در مدير دارد

. واقع در مي‌شود تلقي خود سازمان اطالعات مركز سازمان، از بيرون . وي شايد مي‌گيرد قرار وي اختيار در اطالعات تمامي از بخشعظيمي

زيردستانش، و سازمان اعضاي تك‌تك از بيش ولي نداند، را هرچيزي. دارد اطالعات

اطالعات- نظارت و تبادل مركزي كانون گيرنده ) الف و ناظراطالعات(

تنها رسمي، طرق از تا دارند قانوني اختيارات مديران سازمان‌ها، دراطالعاتي تبادل و ارتباط سازمان، رسمي اعضاي همگي با خودشان

. كانون به‌عنوان مي‌تواند مدير لذا كنند نظارت آنها كار بر و داشتهدر بيشتري اطالعات سازمان، اعضاي از يك هر از سازمان اطالعات

. باشد داشته خود سازمان مورد

1 14

اطالعات- نشردهنده باختيار در كه را اطالعاتي از وسيعي حجم مي‌بايستي مديران

الزم ) و مي‌تواند كه سطوحي در سازمان اعضاي ديگر به دارند، ) سازمان در و گذاشته اشتراك به گيرد قرار آنها دسترس در است

. با تعامالت از مديران كه اطالعاتي است ممكن گاهي كنند توزيع . باشد زيردستانشان نياز مورد مي‌آورند، به‌دست سازمان خارج

صريحي آسان تعامل نمي‌توانند مدير زيردستان خود نيز گاهي . مي‌بايستي مديران لذا كنند برقرار يكديگر با اطالعات تبادل براي

يا و داده قرار آنها اختيار در را كاركنان براي الزم اطالعات. باشند سازمان و افراد ميان اطالعات تبادل عهده‌دار

سخنگو- پمي‌كنند، ايفا اطالعات تبادل در مديران كه نقش‌هايي ديگر از

. اطالعات تا مي‌كنند تالش نقش اين در آنها است نقشسخنگوييدر ) سازمان با نوعي به كه سازمان بيرون افراد به را ضروري

. ) مورد در اطالعاتي مي‌بايستي مدير سازند منتقل هستند ارتباطاختيار در را سازمان برنامه‌ريزي و سياست‌ها سازماني، عملكرد

. دهد قرار سازمان ذينفعان و اثرگذاران

1 15

نقش‌هاي تصميم‌گيري

براي سازمان‌ها كه نيست چيزي آن تمام تنهايي، به اطالعاتمهم فرايند براي اساسي ورودي بلكه دارند نياز تصميم‌گيري . مهم عوامل ديگر از يكي مي‌شود تلقي سازمان در تصميمتصميم‌گيري سيستم در مهم اثراتي كه است مدير شخص تصميم‌گيري،

. خود، قانوني اختيارات و جايگاه به‌دليل مدير دارد سازمان تمامي يا بخش . گيرد برعهده را سازماني مهم كارهاي تمامي مسئوليت مي‌بايستي

كارآفريني- الفبراي را شده‌اي كنترل تغييرات سازمان، در كارآفرين يك به‌عنوان مديران

. مي‌كنند اجرا و طراحي آغاز، محيطي، سريع تغييرات با سازمان تطبيقاحتمالي مشكالتي و مسائل يا و فرصت‌ها شناسايي پي در همواره مديران

. طور به آنها شود ايجاد برايشان تغيير مسير در است ممكن كه هستندكه هنگامي و هستند خود سازمان براي جديد ايده‌اي يافتن دنبال به مستمرآن تحقق جهت در بهبود پروژه يك يافتند، را مناسب آينده‌اي و جديد ايده‌اي

سازمان اعضاي از يكي يا خود و كرده تعريف سازمان ارتقاي براي ايده. مي‌شوند پروژه آن انجام مشغول

1 16

آشوب‌زدايي- باز اختياري و داوطلبانه تغييرات به اشاره مديران، كارآفريني نقش

سازمان حركت سير در مديران اما دارد، سازمان در آنان سويدرون ) يا بيرون از تحصيلي نيروهاي و تغييرات فشارها، با خود،

. در( كنند مديريت را آنها مي‌بايستي كه مي‌شوند روبه‌رو سازمانو مواجهه صرف را خود وقت از بخشي مي‌بايستي مديران واقع،

زياد ) فشار از ناشي سازمان در شده ايجاد آشوب‌هاي اصالح. ) كنند دروني يا بيروني

منابع- تخصيص‌دهنده پمنابع تخصيص‌دهنده نقش مديران، تصميم‌گيري نقش سومين

و. تسلط اقتدار، منابع، كنترل و تخصيص طريق از مديران استحفظ سازمان، استراتژي تدوين سيستم‌هاي بر را خود اثرگذاري

مي‌كنند.در را منابعي چه كساني، چه مورد اين در تصميم‌گيري با مدير

دهند، انجام بايد را كاري چه آن، با متناسب و باشند داشته اختيارمي‌كند رهبري و هدايت را خود سازماني .مجموعه

1 17

مذاكره‌كننده- ت

. برخي‌ها است سازماني مذاكرات در وي شركت مدير نقش آخرينامتياز و ويژگي بلكه نمي‌دانند مديران شغل از بخشي را مذاكره

. بخش واقع در مذاكره مي‌دانند اختياري و افتخاري را مديران . براي بااليي شان و جايگاه مجرب، مديران است مديران كار مكمل . j معموال آنها مي‌دانند زندگي براي راهي را آن زيرا قائلند، مذاكرات

شود، تعيين استاندارد كارشان براي نظراست در كه گروه‌هايي باو دهند انجام سازمان براي حمايتي اقدامات مي‌خواهند كه آنهاييوارد بفروشند، آنها به را خدماتشان مي‌خواهند كه كساني با حتي

. مي‌شوند مذاكرهنقش‌هايي و سازمان در خود قانوني اختيارات دليل به مدير

جلسات در مي‌بايستي منابع، تخصيص‌دهندگي و سخنگويي همچون . مذاكره، كند شركت سازمان مهم زماني مذاكرات در منابع تبادل

واقعي و .مناسب است

1 18

نقش در مدير رهبر

فرايند، يك عنوان به رهبري سازماني، نظر نقطه ازو هدايت براي زور بدون نفوذ از استفاده معني بهيك عنوان وبه گروه يك اعضاي فعاليتهاي هماهنگي . قدرتمندي نفوذ رهبري ازويژگيهاست اي مجموعه معني به صفت،

. رهبري نظر از سازماني چه هر دارد سازمان در گروه و فرد رفتار بر . بود خواهد بيشتر سازمان آن موفقيت باشد، نيرومندتر

و تيلور از مباحث ديگر همانند علمي صورت به سازمانها رهبري بحث . دهه سالهاي از شد شروع وي دهة 1920تالشهاي اوايل 1930و

عالوه كه شد تيلور علمي روش جانشين بتدريج انساني روابط نهضتويژه توجه نيز انساني نيروي به بازده، بهبود براي تكنولوژي مسئله بر

. كه است آن رهبر وظيفة انساني، روابط نظرية طبق داشت ايخود زيردستان بين همياري و تعاون ايجاد طريق از را هدفها تحقق

. ديد از آورد وجود به شخصي رشد براي فرصتهايي و كند تسهيلاست، اهميت حائز انساني ارتباطات به توجه انساني روابط نهضت . ) داد ) اهميت را كار وظيفه به توجه تيلور علمي مديريت نهضت ولي

1 19

رهبري توسعه

جهت در و همراستا شركت استراتژي با بدقت بايد رهبري توسعه . جهاني قبيل از مسائلي شود برده كار به آن تقويت و حمايتبه مجبور را شركتها بازار، سريع آهنگ و زدايي تمركز شدن،

. ديگر امروزه است كرده خود عملكرد نحوه هاي کارارزيابييافته زيادي اهميت تغيير به نياز درك و نيست بخش اثر قبليبه. چالشها اين تبديل چگونگي دقيق تعيين وجود، اين با است

از بسياري نگراني موجبات كه است عاملي مناسب، فرصتهاي . فرايند باال عملكرد با سازمانهاي است شده ارشد مديران

نظر در رقابتي منشاءمزيت و منبع عنوان به را رهبري توسعه: . است زير مراحل شامل فرايند اين گيرند مي

شركت - 1 استراتژي با رهبري توسعه كردن همراستابيروني - 2 و دروني عوامل بر تمركز

شغلي - 3 تجربه و انساني منابع توسعه بر تمركزاساسي - 4 4 مسائل روي تمركز

1 20

رهبري اجزاي

كرد، خواهد متفاوت گذشته از را سوم هزاره شركتهاي كه آنچهرا تحول‌گرا رهبري مسئوليتهاي مديران، چطور كه است اين

. سازماني ذي‌نفعان رفتار روي بايد ارشد مديران مي‌دهند انجاممربي يك مثل يعني بگذارند، تأثير سازمان درون افراد بويژه . به رسيدن كه بداند بايد مؤثر گراي تحول رهبر يك كنند عمل

. طور به است پذير امکان تيم اعضاي همكاري طريق از موفقيت : از عبارت‌اند رهبري اجزاي کلي

1 شركت رسالت يا هدف تعيين ـ

اساسي 2 شايستگيهاي حفظ و بهره‌برداري ـ

انساني 3 سرمايه توسعه ـ4 اثر‌بخشسازماني فرهنگ يك حفظ و پشتيباني ـ5 اخالقي رويه‌هاي بر تأكيد ـ6 سازماني متوازن كنترل‌هاي ايجاد ـ )استراتژيك كنترل الف )مالي كنترل ب

1 21

گيري نتيجه

1 22

منابع :

انساني ت- 1 و اجتماعي علوم در محتوا حليل

ايران - 2 دولتي مديران نقش الگوي

مديران - 3 نقش و وظايف ماهيت پيرامون بررسيدولتي سازمان‌هاي در ارشد

4 - . . مهدي. سيد ترجمه سازماني رفتار گريفين مورهدمعمارزاده غالمرضا و الواني

سيدامين - 5 ترجمه بخش، اثر مديريت ، جان الكت،علوي اله