علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

19

Upload: albina

Post on 06-Jan-2016

74 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

دستور زبان فارسی. علائم سجاوندی یا نقطه گذاری. علائم سجاوندی یا نقطه گذاری. مقصود از نقطه گذاری سجاوندی،به کار بردن علا م ت هاونشانه هایی است که خواندن ودرنتیجه فهم درست مطالب راآسان وبه رفع پاره ای از ابهام ها کمک می کند. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری
Page 2: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

گذاری نقطه یا سجاوندی عالئم

بردن کار سجاوندی،به گذاری نقطه از مقصودخواندن معال که است هایی هاونشانه ت

رفع وبه راآسان مطالب درست فهم ودرنتیجه. کند می کمک ها ابهام از ای پاره

چندانی ی سابقه فارسی درزبان ها عالمت اینپیروی به اخیر قرن دو یکی ودراین ندارد

فارسی درزبان زمین مغرب های ازنوشته . عالئم این از استفاده در است شده معمول

کردوبا پرهیز باید وتفریط افراط از ها ونشانهفارسی زبان بندی وجمله ساختمان به توجه

. گرفت کار آنهارابه

Page 3: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

ومتداول معمول های نشانهقرار این از فارسی زبان در

است:9]  [   قالب-

فاصله- ) - (10 خطممتد- )— (11 خطنقظه- ) ... (12 سهممیCز- ) / (1314 ) ″ ( -D ایضا٭- ) (15 ستاره

نقطه- ) . (12) ( - -، کاما ویرگول؛- ) (3 ویرگول نقطهدونقطه- ) : (4نقل- 5 عالمت یا گیومه

قول ) » « (؟- ) (6 سؤال عالمتتعجب- ) ! (7 عالمتیادوهالل- )  (8 پرانتز

Page 4: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

نقطه- ) . (:1خواندن در بزرگ وقفوسکوت عالمت نقطه

جمله شدن تمام ی دهدونشانه می رانشان: است . زیر قرار به نقطه از استفاده موارد است

)یا خبری های جمله درپایان الف : مانند انشایی

-. است ایران بزرگ شاعران از سعدی )عالئم شکل به که حرفی پساز ب

: . مانند رود کار به اختصاری - م . 345سال ق - وتلفن وتلگراف     P.T.Tپست

Page 5: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

2:) ( - -، کاما ویرگولقرار به ویرگول از استفاده موارد

: است زیر

)کامل جمله یک مجموع در که غیرمستقلی های هایاجمله عبارت میان الف: . مانند دهد می راتشکیل

-. است زندگی ، است هستی که جا وآن است هستی ، است آدمی که جا آن -نشاید که بیند آن ، نباید کندکه آن که هر )درضمن یابدل بیان توضیح،عطف عنوان به عبارتی یا کلمه جاکه آن ب

: . مانند شود آورده دیگر یاعبارتی جمله -. نظیراست کم مسجع درنثر ، گلستان ، شاهکارسعدی: . مانند( شود می داده ا[سنادواحدی درموردچندکلمه که جا آن ج - متون ازمهمترین حافظ ودیوان گلستان ، شاهنامه ، معنوی مثنوی

. هستند فارسی )اضافه ی هاراباکسره آن خواننده رود می احتمال که دوکلمه بین د

: مانند. بخواند -. کند نمی مردم درمال طمع ، چشم به عاقل انسان ) یک ومأخذ یامراجع اشخاص نشانی مختلف اجزای جداکردن برای ھ

: مانند. نوشته- علمی جم،انتشارات خدیو حسین تصحیح سعادت، کیمیای غزالی، محمد

2،ص1فرهنگی،جلد

Page 6: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

3:) ( - ؛- ویرگول نقطهبیشترازویرگول است یادرنگی وقف عالمت

. رود می کار به زیر درموارد ،که نقطه از وکمتر

)جمله یک مختلف های عبارت کردن جدا برای الفبایکدیگر درمعنی ولیکن ظاهراDمستقل که طوالنی

: . مانند باشند می مربوط. عطاربگوید- که آن نه ؛ ببوید که است آن مشک )از هایی کلمه جای به توضیحی های جمله در ب

: . مانند یعنی با Dمثال نوع - hاالعمال ا iمCن] ا ؛ اوست نیت گرو در هرفردی عمل

باالنیCات. )مختلف اجزای وتفکیک برشمردن هنگام ج

: مانند . کلی حکم یک به وابسته : کلیات- ؛ معنوی مثنوی از عبارتند موالنا آثار

... و مافیه فیه شمس؛ یادیوان شمس

Page 7: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

دونقطه ) : ( :- 4شرح به عالمت این از استفاده موارد

: است زیر

: . مانند( قول نقل پیشاز الف : ) ( بر- علم طلب فرمایند می ص پیامبراکرم

. است واجب هرمسلمانی )آن به اجمال به که حکمی ازتفصیل قبل ب

: . مانند است شده اشاره :  -داد روی کشور در بزرگ تحولی سال آن در

شد پیروز کردوانقالب .سلطنتسقوط: . مانند( چیز یک اجرای شمردن بر هنگام ج : -عبارتنداز بهار فصل ماههای

فروردین،اردیبهشت،خرداد: . ) مانند  ها کلمه کردن معنی هنگام د :         گروه،جماعت- : زمره بیهوده،گستاخ خیره

Page 8: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

قول- ) » « (:5 نقل عالمت یا گیومهعالمت این کاربرد ا عمورد :زبارتند

)قول وانتهای ابتدا دادن نشان برای عالمت این الفکسی :غمستقیم مانند .. است نویسنده از یر

« : -کمال به خود کسراعقل همه گوید می سعدی». جمال نمایدوفرزندبه

)دیگربیاورند قولی نقل رادرضمن نقلی هرگاه نکته: . مثال آورند می مفرد قول نقل میان آنرادر

’ : « : -است فرموده پیغمبراکرم که ای نشنیده گفتمسلم ‘.« کل علی فریضه العلم طلب

)به ویژه یااصطالحی کلمه روی تأکیدکردن برای ب: . مانند رود کارمی

» « » می- » دهخدا عالمه ی نوشته الحکم امثال کتابباشد.

Page 9: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

؟- ) ( :6 سؤال عالمتشرح به عالمت این استعمال موارد

است :زیر

: مانند( . مستقیم پرسشی های جمله درپایان الف -است کسی ازچه الجنان مفاتیح ؟کتاب )وتردیدویاریشخند شک دادن نشان برای ب

می پرانتز راداخل عالمت واستهزاءاین: مانند . گذارند

-را غزنوی سنایی وفات .525تاریخ ) اند ) نوشته ؟ )جمله جای که یاعبارتی هرکلمه از بعد ج

: . مانند رابگیرد مستقیم استفهامی     ؟- صلح یا جنگ؟ ؟ پسندی رامی  کدام

Page 10: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

تعجب- ) ! ( :7 عالمت   مبین که هایی وجمله تعجبی های جمله درپایان عالمت این

مثل : وعاطفی نفسانی شدید ازحاالت یکیتأکید،تحسین،تحقیر،تنفر،ترحم،استهزاء،حسرت،آرزو،دعا،

: . ... مانند رود می کار به و درد،ندا

-! است زرنگی آدم عجب! -شود ویران ایران که است دریغ! -دوست ای

Page 11: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

دوهالل- )  (:8 یا پرانتزتوضیحی های عبارت دادن نشان برای عالمت این

: . مانند رود می کار به

( -هفت های ازمثنوی یکی ولیلی مجنون ) مجنون تقلیدازلیلی به جامی اورنگ

. است شده سروده نظامی :متوالی پرانتزهای کاربردن به از نکته

های خودداری ریاضی جزدرفرمول بایدکرد.

Page 12: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

9: ]  [   قالب- . رود می کار به زیر درموارد قالب

)درتصحیح احتمالی های الحاق نوشتن الف: . مانند ازطرفمصحح کهن متون

] [ زمان- سبب را ها آفریده همه عبودیتالتصفیه،ص.) (125است

) در اجرایی های هادستور نمایشنامه در ب: . مانند شود می گذاشته قالب

[ -با حاضرم [: حسن من عصبانی ای قیافه [. دستتشرا بگذارم کار این سر بر را جانم]. کشد می گذاردوآهی اشمی سینه روی

Page 13: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

فاصله- ) - (:10 خطشرح به فاصله خط استعمال موارد

. است زیر

: . مانند( معترضه عبارت یا جمله کردن مجزا برای الف...: فرمایند- - – می وسلم وآله علیه الله صلی اکرم پیامبر: مانند(  . گوینده نام جای سطربه ابتدای در هاوداستانها درنمایشنامه ب       . -آقا سالم. -       علیکم سالم -       چطوراست؟ شما حال. خداراشکر       - نیستم بد -       خبر؟ چه ازپدرتان : . مانند( » « ها ها،اعدادوکلمه تاریخ بین به ، تا از، جای به ج  -تحصیلی .1367-1368درسال رفت دانشگاه به: مانند( . زبان لکنت از ناشی بیان دادن نشان برای د. - - - - - -  - - - حاضرم-  - - ح ح فداکاری ف ف نوع هر برای ب ب من م م: . مانند( کلمه یک حروف یاجداکردن هجایی تقطیع در هجاها کردن جدا برای ھ. – - – : رiت-   ف[ سا hم هجاست چهار شامل مسافرت ی کلمه: . مانند( مرکب جزئی دو کلمه یک اجزای پیوستن برای و. است- – بسیارغنی اسالمی ایرانی فرهنگ  . آغازشد- – نکا گازسرخس ی لوله خط از برداری     بهره

Page 14: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

ممتد )-( :-11 خطکلمه بعضی کردن برجسته برای

می کشیده خط آن زیر هایاعباراتشبیه) :Wordدرuشود مانند(.

-شود تقاضامی مندان عالقه رأس ازدر 8ساعت اداره صبح سالن

حاضرباشند.

Page 15: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

نقظه ) ... (:-12 سهزیراست شرح به آن :مواردکاربرد

: . مانند( محذوف ی یاچندکلمه یک جای به الف   -واعتیاد بیکاری ، در ... فقر فساد ازعوامل

. است جامعه )نقل آن از بخشی که مطلبی قطع هنگام ب

. وچه جمله دراول چه است شده: مانند. درآخرجمله

...   -می شما به کامل اطمینان با وحاالمننفسوپشتکار به اعتماد با گویم

که . ... است کافی فقط کنید درکنکورشرکت

Page 16: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

ممیCز ) / (:-13: رود می کار به زیر درموارد ممیز

)ومیالدی هجری های تاریخ جداکردن برای الفو روزوماه کردن جدا وهمچنین وقمری یاشمسی

: مانند. سال– - -در مغربی گرد جهان بطوطه / 703رجب17ابن

.1304فوریه25 شد متولد درطنجه  -مورخ شنبه سه روز کارخانه جدید 26/6/1387فاز

. قرارگرفت برداری بهره مورد )تنهادرحرف که معادل های کلمه دادن نشان برای ب

گرفته صورت یاتخفیفی آنهاا[بدال از یاحروفی: مانند. است

/        /         اسفهساالر-  / قفل قلف زبان زفانسپهساالر

Page 17: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

14-: ) ″ ( D ایضاسطرهای عیناDدر که مشابهی های کلمه جای به عالمت این

: . مانند رود کارمی شودبه می واحدتکرار وباحکمی متوالی

   -اول پایه آموزگار موسوی محمد آقایسعدی دبستان

      رجایی-   ″    ″     ″    ″      ″  علیحکمت

     نجفی-   ″     ابراهیم ″    دوم″      ″   حافظ

Page 18: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

15-: ) ٭ ) ستاره: رود می کار به زیر درموارد ستاره

(. )برای اعداد وقتی نویس زیر به رجوع برای الف). است شده برده کار به دیگری منظور

« : )رجوع ماده همین به عبارت جای به اغلب بها« هاوفرهنگ المعارف دردایرة شود

)اشعاروبند میان فاصله ایجاد برای جبایکدیگر موضوعشان که هایی هایاپاراگراف

. است متفاوت :فارسی سنتی شعر در نشانه نکته کاربردن ازبه

کمتر سجاوندی شود های می فقط استفادهرود کارمی به ها نشانه این آن وقتی بدون که

شود می مشکل شعر .هاخواندن

Page 19: علائم سجاوندی یا نقطه گذاری

: کننده تهیهلطفی. م

آموزشی» « www.akhlaghenik.blogfa.comپیک