تغذيه و بهداشت در سوانح: تغذيه و بهداشت در سوانح:

مقدمه :مقدمه :

ني�از انس�ان ب�ه آب وغ�ذا همانن�د ني�از او ب�ه ه�وا ي�ک ني�از بي ني�از انس�ان ب�ه آب وغ�ذا همانن�د ني�از او ب�ه ه�وا ي�ک ني�از بي وقف�ه و اساس�ي اس�ت و ب�ه همين لح�اظ هم�واره ودر هم�ه ج�ا وقف�ه و اساس�ي اس�ت و ب�ه همين لح�اظ هم�واره ودر هم�ه ج�ا ون�يز تحت ه�ر ش�رايطي از جمل�ه هنگ�ام وق�وع بالي�اي ط�بيعي ي�ا ون�يز تحت ه�ر ش�رايطي از جمل�ه هنگ�ام وق�وع بالي�اي ط�بيعي ي�ا دس�ت س�اخته بش�ر ن�يز مس�اله تغذي�ه ب�ه عن�وان ي�ک ض�رورت دس�ت س�اخته بش�ر ن�يز مس�اله تغذي�ه ب�ه عن�وان ي�ک ض�رورت غ�ير قاب�ل چش�م پوش�ي مط�رح اس�ت از س�وي ديگ�ر و ب�ا وج�ود غ�ير قاب�ل چش�م پوش�ي مط�رح اس�ت از س�وي ديگ�ر و ب�ا وج�ود س�يل همچ�ون بالي�ا وق�وع پيش�گيرانه ه�اي بي�ني س�يل پيش همچ�ون بالي�ا وق�وع پيش�گيرانه ه�اي بي�ني پيش زلزل�ه ،انفج�ارات ، جنگه�ا و دش�واريهاي ج�دي ديگ�ر هم�واره زلزل�ه ،انفج�ارات ، جنگه�ا و دش�واريهاي ج�دي ديگ�ر هم�واره محتم�ل اس�ت ، ل�ذا ض�رورت آگ�اهي وآم�ادگي ب�راي روي�ارويي محتم�ل اس�ت ، ل�ذا ض�رورت آگ�اهي وآم�ادگي ب�راي روي�ارويي منطقي ب�ا آنه�ا از جمل�ه در مس�اله تغذي�ه و ام�داد ه�اي غ�ذايي منطقي ب�ا آنه�ا از جمل�ه در مس�اله تغذي�ه و ام�داد ه�اي غ�ذايي

ش�ود گ�اهي ت�اخير در ش�ود گ�اهي ت�اخير در ب�راي بال دي�دگان ب�ه خ�وبي احس�اس ميب�راي بال دي�دگان ب�ه خ�وبي احس�اس ميب�ه ح�داقل ض�رورت در کم دس�ت س�الم وغ�ذاي آب ب�ه ت�امين ح�داقل ض�رورت در کم دس�ت س�الم وغ�ذاي آب ت�امين خص�وص ن�زد گروهه�اي آس�يب پ�ذيري ک�ه از اص�ل حادث�ه ج�ان خص�وص ن�زد گروهه�اي آس�يب پ�ذيري ک�ه از اص�ل حادث�ه ج�ان ب�ه آنه�ا ان�د، ممکن اس�ت حي�ات وس�المت درب�رده ب�ه ب�ه س�الم آنه�ا ان�د، ممکن اس�ت حي�ات وس�المت درب�رده ب�ه س�الم ط�ور ج�دي ب�ه مخ�اطره افکن�د نکت�ه قاب�ل ذک�ر ديگ�ر اينک�ه وج�ود ط�ور ج�دي ب�ه مخ�اطره افکن�د نکت�ه قاب�ل ذک�ر ديگ�ر اينک�ه وج�ود بال پيام�دهاي ب�ا مقابل�ه و ام�داد ب�راي مس�ئول بال دس�تگاههاي پيام�دهاي ب�ا مقابل�ه و ام�داد ب�راي مس�ئول دس�تگاههاي زدگي اگ�ر چ�ه ي�ک تکي�ه گ�اه اطمين�ان بخش ب�راي جامع�ه اس�تزدگي اگ�ر چ�ه ي�ک تکي�ه گ�اه اطمين�ان بخش ب�راي جامع�ه اس�ت

..

ب�دون جلب مش�ارکت عم�ومي و آنه�ا توفي�ق ب�ه ه�ر ح�ال ب�دون جلب مش�ارکت عم�ومي و ام�ا آنه�ا توفي�ق ب�ه ه�ر ح�ال ام�ا همک�اري م�وثر هم�ه نهاده�اي اجتم�اعي ميس�ر نيس�ت ، نمون�ه اي همک�اري م�وثر هم�ه نهاده�اي اجتم�اعي ميس�ر نيس�ت ، نمون�ه اي از اين مش�ارکت وهمکاريه�اي هماهن�گ و همس�و را مي ت�وان در از اين مش�ارکت وهمکاريه�اي هماهن�گ و همس�و را مي ت�وان در جم�ع آوري ، ارس�ال و توزي�ع کمکه�اي غ�ذايي دي�د. وج�ود آگ�اهي جم�ع آوري ، ارس�ال و توزي�ع کمکه�اي غ�ذايي دي�د. وج�ود آگ�اهي ه�اي الزم واعتم�اد ب�ه نفس در چ�نين ش�رايطي زمين�ه تص�ميم ه�اي الزم واعتم�اد ب�ه نفس در چ�نين ش�رايطي زمين�ه تص�ميم گ�يري ه�اي مناس�ب را ب�ا توج�ه ب�ه امکان�ات قاب�ل دس�ترس و ب�ه گ�يري ه�اي مناس�ب را ب�ا توج�ه ب�ه امکان�ات قاب�ل دس�ترس و ب�ه ش�کل هماهن�گ ف�راهم مي کن�د و از پي�دايش مش�کالت جدي�دي ش�کل هماهن�گ ف�راهم مي کن�د و از پي�دايش مش�کالت جدي�دي

food born diseasesfood born diseasesمث�ل اپي�دمي بيماريه�اي ناش�ي از غ�ذا مث�ل اپي�دمي بيماريه�اي ناش�ي از غ�ذا پيشگيري خواهد شد .پيشگيري خواهد شد .

ارتب�اط انس�ان وس�المت غ�ذايي م�واد وبهداش�ت تغذي�ه ارتب�اط بين انس�ان وس�المت غ�ذايي م�واد وبهداش�ت تغذي�ه بين ک�ه کمب�ود ي�ا فق�دان ه�ر ي�ک از ک�ه کمب�ود ي�ا فق�دان ه�ر ي�ک از مس�تقيمي وج�ود دارد ب�ه ط�وريمس�تقيمي وج�ود دارد ب�ه ط�وري

بيم�اري و ب�اعث بهداش�ت م�واد غ�ذايي وي�ا ع�دم بيم�اري و م�واد مغ�ذي ب�اعث بهداش�ت م�واد غ�ذايي وي�ا ع�دم م�واد مغ�ذي ( مي تغذي�ه ) س�وء کلي ن�ام ب�ا انس�ان در ( مي ع�وارض مختلفي تغذي�ه ) س�وء کلي ن�ام ب�ا انس�ان در ع�وارض مختلفي گ�ردد. يکي از مهم�ترين ني�از ه�اي اولي�ه م�ردم بع�د از وق�وع بال گ�ردد. يکي از مهم�ترين ني�از ه�اي اولي�ه م�ردم بع�د از وق�وع بال ت�امين وتوزي�ع غ�ذاي س�الم ک�افي وبهداش�تي . باش�د ت�امين وتوزي�ع غ�ذاي س�الم ک�افي وبهداش�تي غ�ذا مي . باش�د غ�ذا مي روي ف�را هم�واره ک�ه اس�ت چالش�هايي بزرگ�ترين از روي يکي ف�را هم�واره ک�ه اس�ت چالش�هايي بزرگ�ترين از يکي م�ديران وض�عيت اض�طراري ب�وده اس�ت از آنج�ا ک�ه ب�از مان�دگان م�ديران وض�عيت اض�طراري ب�وده اس�ت از آنج�ا ک�ه ب�از مان�دگان بالي�ا جهت رف�ع گرس�نگي ممکن اس�ت ه�ر ن�وع م�اده غ�ذايي را بالي�ا جهت رف�ع گرس�نگي ممکن اس�ت ه�ر ن�وع م�اده غ�ذايي را ک�ه در دس�ترس دارن�د ب�دون در نظ�ر گ�رفتن مس�ائل بهداش�تي ک�ه در دس�ترس دارن�د ب�دون در نظ�ر گ�رفتن مس�ائل بهداش�تي ، پس کنن�د ه�اي غ�ذايي مص�رف ني�از ت�امين ب�ه علت ، پس وص�رفا کنن�د ه�اي غ�ذايي مص�رف ني�از ت�امين ب�ه علت وص�رفا

احتمال وقوع هر نوع عواقب ناگواري وجود دارد.احتمال وقوع هر نوع عواقب ناگواري وجود دارد.

نيازهاي غذايي انسان در شرايط اضطرارينيازهاي غذايي انسان در شرايط اضطراري - ميزان انرژي و پروتئين توصيه شده براي - ميزان انرژي و پروتئين توصيه شده براي 11جدول جدول

افراد سالم در يک شبانه روز افراد سالم در يک شبانه روز

نسبت درصد جمعيت در کشورهاي در حال توسعه

پروتئين )گرم(

گروهانرژي )کالري( غالت و احتماال همراه حبوبات

مخلوط با مقداري پروتئين حيواني

سال1 – 3-148200

سال3 – 9272113601

سال6 – 8.7332518304

سال9 – 8.5372921907

2800مرد6.35846 سال14 – 10

2450زن 6.25040

بزرگسال با 3000مرد 29.26249فعاليت متوسط 2200زن 26.24839

حاملگي نيمه آخر1.563492550

شير دهي1.477602750

متوسط47372195-

-ميزان حداقل انرژي اضطراري توصيه شده براي افراد سالم در -ميزان حداقل انرژي اضطراري توصيه شده براي افراد سالم در 22جدولجدولشبانه روز شبانه روز

گروهقد )سانتي متر (فقط باري چند هفتهبراي چند ماه

سال1 – 750کمتر از 800800

سال3 – 751 – 1300110096

سال6 – 964 - 16001300117

سال9 – 1177 - 18001500136

1700مرد 2000

سال و بيشتر10 به باال136

1500زن 1800

زن حامله يا شير ده-22001900

متوسط-18001500

بررسي وضعيت تغذيه ومشکالت اساسي آن :بررسي وضعيت تغذيه ومشکالت اساسي آن :

اگ�ر چ�ه گ�اهي ب�ه نظ�ر نمي رس�د ک�ه در ش�رايط بح�راني ، ب�ه اگ�ر چ�ه گ�اهي ب�ه نظ�ر نمي رس�د ک�ه در ش�رايط بح�راني ، ب�ه عن�وان ام�داد تغذي�ه اي بت�وان ج�ز توزي�ع س�ريع م�واد غ�ذايي عن�وان ام�داد تغذي�ه اي بت�وان ج�ز توزي�ع س�ريع م�واد غ�ذايي کم ي�ا ک�افي در مي�ان جمعيت بال زده ک�ار ديگ�ري انج�ام داد کم ي�ا ک�افي در مي�ان جمعيت بال زده ک�ار ديگ�ري انج�ام داد ليکن نباي�د از نظ�ر دور داش�ت ک�ه ب�از گردان�دن وض�عيت ليکن نباي�د از نظ�ر دور داش�ت ک�ه ب�از گردان�دن وض�عيت بس�يار زم�ان در اس�ت ممکن ع�ادي ح�الت ب�ه بس�يار بح�راني زم�ان در اس�ت ممکن ع�ادي ح�الت ب�ه بح�راني کوت�اه ميس�ر نش�ود ودر اين مي�ان گروهه�اي آس�يب پ�ذير کوت�اه ميس�ر نش�ود ودر اين مي�ان گروهه�اي آس�يب پ�ذير دچ�ار مش�کالتي ش�وند ک�ه ج�بران آنه�ا ميس�ر نباش�د ب�ه ط�ور دچ�ار مش�کالتي ش�وند ک�ه ج�بران آنه�ا ميس�ر نباش�د ب�ه ط�ور خالص�ه از ش�اخص ه�اي زي�ر در بررس�ي ه�اي ف�وري مي خالص�ه از ش�اخص ه�اي زي�ر در بررس�ي ه�اي ف�وري مي

توان بهره گرفت: توان بهره گرفت:

س�اله ) ان�دازه س�اله ) ان�دازه 55 ت�ا ت�ا 11ان�دازه ک�يري دور ب�ازو ن�زد کودک�ان ان�دازه ک�يري دور ب�ازو ن�زد کودک�ان 1.1.از س�انتي م�تر و کم�تر از 1616ط�بيعي ومطل�وب ط�بيعي ومطل�وب نش�ان نش�ان 1414 س�انتي م�تر و کم�تر دهنده سوء تغذيه (دهنده سوء تغذيه (

س�نين 2.2. در ق�د ب�ه وزن س�نين بررس�ي در ق�د ب�ه وزن ت�ا 1515بررس�ي ت�ا و 5050 س�الگي و س�الگي مقايسه با جداول در دسترس مقايسه با جداول در دسترس

انتخ�اب ش�ده ب�ه طري�ق 3.3. انتخ�اب ش�ده ب�ه طري�ق بررس�ي کام�ل روي نمون�ه ه�اي بررس�ي کام�ل روي نمون�ه ه�اي نمونه برداري تصادفي نمونه برداري تصادفي

ب�ا روش نمون�ه 4.4. ب�ه چ�ادر( ب�ه خان�ه ) چ�ادر ب�ا روش نمون�ه بررس�ي خان�ه ب�ه چ�ادر( ب�ه خان�ه ) چ�ادر بررس�ي خان�ه برداري تصادفيبرداري تصادفي

ب�ه 5.5. کنن�ده اف�راد مراجع�ه در تغذي�ه م�يزان س�وء ب�ه بررس�ي کنن�ده اف�راد مراجع�ه در تغذي�ه م�يزان س�وء بررس�ي محل استقرار واحدهاي امداد محل استقرار واحدهاي امداد

صورتهاي مختلف امداد غذايي:صورتهاي مختلف امداد غذايي:

ب�ه ت�وان نس�بت تناس�ب ش�رايط و امکان�ات ب�ه ص�ورتهاي مختل�ف مي ب�ه به ت�وان نس�بت تناس�ب ش�رايط و امکان�ات ب�ه ص�ورتهاي مختل�ف مي به توزي�ع کمکه�اي غ�ذايي ن�زد جمعيت آس�يب دي�ده اق�دام ک�رد و ح�تي از توزي�ع کمکه�اي غ�ذايي ن�زد جمعيت آس�يب دي�ده اق�دام ک�رد و ح�تي از اس�تفاده وي�ژه ري�زي برنام�ه ب�ا ب�ه ط�ور همزم�ان ي�ا چن�د روش اس�تفاده دو وي�ژه ري�زي برنام�ه ب�ا ب�ه ط�ور همزم�ان ي�ا چن�د روش دو

نمود. نمود.

روشهاي مورد اشاره عبارتند از :روشهاي مورد اشاره عبارتند از :

توزي�ع م�واد غ�ذايي ب�ه ص�ورت م�واد اولي�ه مث�ل ب�رنج ، حبوب�ات ، روغن توزي�ع م�واد غ�ذايي ب�ه ص�ورت م�واد اولي�ه مث�ل ب�رنج ، حبوب�ات ، روغن 1.1.000000وو

توزيع غذاي پخته از آشپزخانه هاي مستقر در منطقه امدادي توزيع غذاي پخته از آشپزخانه هاي مستقر در منطقه امدادي 2.2.

توزي�ع غ�ذاي آم�اده قاب�ل مص�رف مث�ل کنس�رو ، ن�ان ، بيس�کويت ن�ان توزي�ع غ�ذاي آم�اده قاب�ل مص�رف مث�ل کنس�رو ، ن�ان ، بيس�کويت ن�ان 3.3.ويژهويژه

تغذيه مکمل تغذيه مکمل 4.4.

ب�ا 5.5. تغذي�ه کودک�ان م�وارد س�وء ب�راي درم�ان تکميلي مق�وي ب�ا غذاهاي تغذي�ه کودک�ان م�وارد س�وء ب�راي درم�ان تکميلي مق�وي غذاهاي حمايت ويژه از گروههاي آسيب پذير حمايت ويژه از گروههاي آسيب پذير

اگ�ر توزي�ع ب�ه ص�ورت خ�انواري ي�ا گ�روهي اس�ت مي ت�وان ج�يره را در اگ�ر توزي�ع ب�ه ص�ورت خ�انواري ي�ا گ�روهي اس�ت مي ت�وان ج�يره را در 6.6. نف�ر ب�ه ب�اال محاس�به وم�واد غ�ذايي نف�ر ب�ه ب�اال محاس�به وم�واد غ�ذايي 99 نف�ر و نف�ر و 88 ت�ا ت�ا 55 نف�ر ، نف�ر ، 55 گ�روه ت�ا گ�روه ت�ا 33

را به سرپرست خانوار تحويل داد .را به سرپرست خانوار تحويل داد .

در در 4040 ت�ا ت�ا 2020سازمان جه�اني بهداش�ت توص�يه مي کن�د ک�ه در اين م�وارد سازمان جه�اني بهداش�ت توص�يه مي کن�د ک�ه در اين م�وارد در ص�د از م�واد گلوس�يدي و در ص�د از م�واد گلوس�يدي و 7070 ت�ا ت�ا 5050ص�د ان�رژي از م�واد چ�ربي ، ص�د ان�رژي از م�واد چ�ربي ،

درصد از مواد پروتئيني تهيه شود . درصد از مواد پروتئيني تهيه شود .1010

تغذيه مکمل :تغذيه مکمل :

معم�وال در ش�رايط بح�راني ب�راي گروهه�اي آس�يب پ�ذيري ک�ه ب�ا معم�وال در ش�رايط بح�راني ب�راي گروهه�اي آس�يب پ�ذيري ک�ه ب�ا توزي�ع عم�ومي م�واد غ�ذايي ب�ه ه�ر دلي�ل از تغذي�ه مناس�ب توزي�ع عم�ومي م�واد غ�ذايي ب�ه ه�ر دلي�ل از تغذي�ه مناس�ب آنه�ا ب�ه ب�ا ي�ک ج�يره غ�ذاي مکم�ل آنه�ا به�ره من�د نمي ش�وند ب�ه ب�ا ي�ک ج�يره غ�ذاي مکم�ل به�ره من�د نمي ش�وند

55کم�ک ش�ود . گروهه�اي آس�يب پ�ذير ش�امل اف�راد زي�ر کم�ک ش�ود . گروهه�اي آس�يب پ�ذير ش�امل اف�راد زي�ر س�ال ، زن�ان ب�اردار و ش�يرده ، بيم�اران وس�المندان مي س�ال ، زن�ان ب�اردار و ش�يرده ، بيم�اران وس�المندان مي

باشد.باشد.

توزيع مواداوليه غذايي عالوه بر سهميه همگاني توزيع مواداوليه غذايي عالوه بر سهميه همگاني 1.1.

ب�ا 2.2. مش�خص درمحله�اي اض�افي غ�ذاي وع�ده ي�ک ب�ا توزي�ع مش�خص درمحله�اي اض�افي غ�ذاي وع�ده ي�ک توزي�ع حضور و بررسي افراد ذکر شده حضور و بررسي افراد ذکر شده

گ�رم پروت�ئين ک�ه گ�رم پروت�ئين ک�ه 1515 ک�الري و ک�الري و 350350غذاي مکم�ل ش�امل ح�دود غذاي مکم�ل ش�امل ح�دود 2020 گ�رم ش�ير خش�ک ب�دون چ�ربي ، گ�رم ش�ير خش�ک ب�دون چ�ربي ،4040اين مق�دار ب�ا توزي�ع اين مق�دار ب�ا توزي�ع

گ�رم ن�ان قاب�ل ت�امين اس�ت گ�رم ن�ان قاب�ل ت�امين اس�ت 100100گ�رم روغن وي�ا مع�ادل گ�رم روغن وي�ا مع�ادل س�الگي مي س�الگي مي 22 ت�ا ت�ا 00البت�ه غ�ذاي مکم�ل دوران بس�يار مهم البت�ه غ�ذاي مکم�ل دوران بس�يار مهم

بايد متناسب با نياز آنها انتخاب وارائه شود .بايد متناسب با نياز آنها انتخاب وارائه شود .

تغذيه آوارگان:تغذيه آوارگان:

يکي ديگ�ر از م�وارد مهم کم�ک رس�اني ب�ه اف�راد آس�يب يکي ديگ�ر از م�وارد مهم کم�ک رس�اني ب�ه اف�راد آس�يب دي�ده رس�انيدن م�واد غ�ذايي ب�ه آن�ان مي باش�د ک�ه در دي�ده رس�انيدن م�واد غ�ذايي ب�ه آن�ان مي باش�د ک�ه در توان�د مي بهداش�تي نک�ات رع�ايت ع�دم توان�د ص�ورت مي بهداش�تي نک�ات رع�ايت ع�دم ص�ورت

00منجر به وخيمتر شدن شرايط شودمنجر به وخيمتر شدن شرايط شود

تامين غذا براي روزهاي اوليه شروع بحران:تامين غذا براي روزهاي اوليه شروع بحران:

نزديک�ان, دادن از دس�ت اس�ترس ب�ه علت زم�ان اين در نزديک�ان, دادن از دس�ت اس�ترس ب�ه علت زم�ان اين در نداش�تن س�رپناه و ع�دم آگ�اهي از وض�ع آين�ده, اف�راد دچ�ار نداش�تن س�رپناه و ع�دم آگ�اهي از وض�ع آين�ده, اف�راد دچ�ار دچ�ار آل�ودگي کم�ترين اث�ر در و ان�د ايم�ني ش�ده دچ�ار ک�اهش آل�ودگي کم�ترين اث�ر در و ان�د ايم�ني ش�ده ک�اهش آم�وزش بن�ابراين ش�وند, مي ب�اال درص�د ب�ا آم�وزش مس�موميت بن�ابراين ش�وند, مي ب�اال درص�د ب�ا مس�موميت و ص�نعت , دولت , علمي جامع�ه همک�اري ب�ا و همگ�اني ص�نعت , دولت , علمي جامع�ه همک�اري ب�ا همگ�اني و ح�اد بيماريه�اي ک�اهش در توان�د مي کنن�دگان و مص�رف ح�اد بيماريه�اي ک�اهش در توان�د مي کنن�دگان مص�رف م�زمن ناش�ي از مص�رف غ�ذاي ناس�الم مفي�د باش�د. م�واد م�زمن ناش�ي از مص�رف غ�ذاي ناس�الم مفي�د باش�د. م�واد جهت دول�تي ارگانه�اي و ر خي�� اف�راد توس�ط ک�ه جهت غ�ذايي دول�تي ارگانه�اي و ر خي�� اف�راد توس�ط ک�ه غ�ذايي

مي تهي�ه ميبالدي�دگان تهي�ه م�ورد بالدي�دگان کيفيت بررس�ي از پس , م�ورد ش�ود کيفيت بررس�ي از پس , ش�ود مص�رف ق�رار مي گيرن�د. به�تر اس�ت اولين محمول�ه غ�ذاي مص�رف ق�رار مي گيرن�د. به�تر اس�ت اولين محمول�ه غ�ذاي در پخت�ه مختل�ف غ�ذاهاي ف�ردي, ج�يره ش�امل در کمکي, پخت�ه مختل�ف غ�ذاهاي ف�ردي, ج�يره ش�امل کمکي,

پوشش يا جعبه نفوذ ناپذير به آب باشد.پوشش يا جعبه نفوذ ناپذير به آب باشد.

مي ميتوص�يه غ�ذايي توص�يه م�واد از بح�ران اولي�ه س�اعات در غ�ذايي ش�ود م�واد از بح�ران اولي�ه س�اعات در ش�ود بص�ورت کنس�رو ش�ده , کمپ�وت و آب مي�وه بس�ته بن�دي , بص�ورت کنس�رو ش�ده , کمپ�وت و آب مي�وه بس�ته بن�دي ,

هاي خشک استفاده گردد.هاي خشک استفاده گردد. خشکبار و فرآوردهخشکبار و فرآورده

تامين غذا بعد از استقرار در اردوگاه :تامين غذا بعد از استقرار در اردوگاه :

ب�ا توج�ه ب�ه وس�عت حادث�ه , اس�کان م�دت ه�ا ط�ول مي کش�د , ب�ا توج�ه ب�ه وس�عت حادث�ه , اس�کان م�دت ه�ا ط�ول مي کش�د , نظ�ر در ب�ا مت�داول غ�ذاهاي از دي�دگان تغذي�ه حادث�ه نظ�ر ل�ذا در ب�ا مت�داول غ�ذاهاي از دي�دگان تغذي�ه حادث�ه ل�ذا گ�رفتن ع�ادات غ�ذايي در منطق�ه وق�وع حادث�ه ب�ه طري�ق گ�رفتن ع�ادات غ�ذايي در منطق�ه وق�وع حادث�ه ب�ه طري�ق

زير ممکن است . زير ممکن است .

غذاهاي خش�ک غ�ير فس�اد پ�ذير: ب�ه ط�ور هفتگي ب�ه ه�ر خ�انوار غذاهاي خش�ک غ�ير فس�اد پ�ذير: ب�ه ط�ور هفتگي ب�ه ه�ر خ�انوار اس�کان داده ش�ده , در چ�ادر تحوي�ل مي دهن�د ت�ا ب�ا آم�وزش اس�کان داده ش�ده , در چ�ادر تحوي�ل مي دهن�د ت�ا ب�ا آم�وزش

هاي بهداشتي اقدام به تهيه غذاي دلخواه نمايند.هاي بهداشتي اقدام به تهيه غذاي دلخواه نمايند. و توصيهو توصيه

ه�اي لب�ني و پروتئي�ني و مي�وه و آبمي�وه: اين م�واد ب�ه ه�اي لب�ني و پروتئي�ني و مي�وه و آبمي�وه: اين م�واد ب�ه فرآوردهفرآوردهعلت فس�اد پ�ذيري و ني�از ب�ه مص�رف س�ريع و نگه�داري در علت فس�اد پ�ذيري و ني�از ب�ه مص�رف س�ريع و نگه�داري در

شود.شود. شرايط ويژه روزانه تحويل داده ميشرايط ويژه روزانه تحويل داده مي

غذاهاي کنس�رو ش�ده و ش�ير اس�تريليزه هم�راه ب�ا مان�دگارهاي غذاهاي کنس�رو ش�ده و ش�ير اس�تريليزه هم�راه ب�ا مان�دگارهاي شود.شود. طوالني , هفتگي تحويل داده ميطوالني , هفتگي تحويل داده مي

انواع مواد غذايي:انواع مواد غذايي:

ب�ه بح�راني درش�رايط ک�ه غ�ذايي م�واد ان�واع معمول�ترين ب�ه از بح�راني درش�رايط ک�ه غ�ذايي م�واد ان�واع معمول�ترين از دي���������������دگان دي���������������دگان آس���������������يب آس���������������يب

داده داده مي شود مي توان به:مي شود مي توان به:

ان�واع کنس�روها وکمپوته�ا - تخم م�رغ و ش�ير- مي�وه ان�واع کنس�روها وکمپوته�ا - تخم م�رغ و ش�ير- مي�وه ن�ان- ن�ان- 00اشاره کرداشاره کرد جات وسبزيجات -گوشتجات وسبزيجات -گوشت

قب�ل از ذک�ر م�وارد بهداش�تي و نک�ات ض�روري در ارتب�اط ب�ا ه�ر قب�ل از ذک�ر م�وارد بهداش�تي و نک�ات ض�روري در ارتب�اط ب�ا ه�ر کن�ترل کلي اص�ول ب�ه اس�ت الزم ف�وق م�وارد از کن�ترل ي�ک کلي اص�ول ب�ه اس�ت الزم ف�وق م�وارد از ي�ک

بهداشتي موادغذايي اشاره کرد:بهداشتي موادغذايي اشاره کرد:

الف - نمونه برداري: الف - نمونه برداري: .نمونه بايد بيانگر تمامي مواد غذايي باشد. نمونه بايد بيانگر تمامي مواد غذايي باشد براساس اصول صحيح نمونه برداري باشد )ظرف براساس اصول صحيح نمونه برداري باشد )ظرف

مخصوص و شرايط حمل به آزمايشگاه(مخصوص و شرايط حمل به آزمايشگاه(

ب - ارسال به آزمايشگاه: ب - ارسال به آزمايشگاه: .بدون هيچ تغييرنمونه ارسال شود. بدون هيچ تغييرنمونه ارسال شود .در سريعترين زمان آزمايش انجام شود. در سريعترين زمان آزمايش انجام شود .آزمايشگاه مطمئن باشد. آزمايشگاه مطمئن باشد.تا جواب قطعي مواد غذايي بي جهت از بين نرود.تا جواب قطعي مواد غذايي بي جهت از بين نرود

ج - گزارش نتايج: ) - ( قابل مصرف ) + ( ج - گزارش نتايج: ) - ( قابل مصرف ) + ( غير قابل مصرف و نهايتا معدوم شدن مواد غذاييغير قابل مصرف و نهايتا معدوم شدن مواد غذايي

عوارض مصرف مواد غذايي ناسالم وغير عوارض مصرف مواد غذايي ناسالم وغيرمطمئن وعدم دسترسي به غذا: مطمئن وعدم دسترسي به غذا:

الف – مسموميت غذايي : در نتيجه مصرف غذاي الف – مسموميت غذايي : در نتيجه مصرف غذاي ناسالم همراه با تهوع واستفراغ و اسهال ناسالم همراه با تهوع واستفراغ و اسهال

وسردرد به وجود مي آيد و شامل موارد زير وسردرد به وجود مي آيد و شامل موارد زير است :است :

مسموميت ناشي از گياهان و حيوانات مسموميت ناشي از گياهان و حيوانات مسموميت ناشي از آلرژي به بعضي مواد و مسموميت ناشي از آلرژي به بعضي مواد و

افزودني ها افزودني ها مسموميت ميکروبي ناشي از باکتري ها و سموم مسموميت ميکروبي ناشي از باکتري ها و سموم

آنها آنها مسموميت شيميايي ناشي از وسايل نگهداري مسموميت شيميايي ناشي از وسايل نگهداري

مواد غذايي مواد غذايي مسموميت انگلي موجود در بسياري مثل گوشتمسموميت انگلي موجود در بسياري مثل گوشت

اقدامات الزم هنگام بروز مسموميت: اقدامات الزم هنگام بروز مسموميت:

مراکز ومقامات بهداشتي رادر جريان قرار دهيد. مراکز ومقامات بهداشتي رادر جريان قرار دهيد. 1.1.

نگهداري مواد آلوده جهت آزمايشات الزم نگهداري مواد آلوده جهت آزمايشات الزم 2.2.

جمع آوري نمونه هاي مواد استفراغي جمع آوري نمونه هاي مواد استفراغي 3.3.

دادن اطالعات کافي به مقامات مسئول وپزشکدادن اطالعات کافي به مقامات مسئول وپزشک4.4.

تو ص�يه ه�اي مهم بهداش�تي در خص�وص تغذي�ه هنگ�ام تو ص�يه ه�اي مهم بهداش�تي در خص�وص تغذي�ه هنگ�ام بحران: بحران:

مطالع�ه کيفيت م�واد غ�ذايي از نظ�ر کش�ف ، فس�اد مطالع�ه کيفيت م�واد غ�ذايي از نظ�ر کش�ف ، فس�ادو آلودگي.و آلودگي.

بازرس�ي کيفيت آبي ک�ه ب�راي تهي�ه غ�ذا اس�تفاده بازرس�ي کيفيت آبي ک�ه ب�راي تهي�ه غ�ذا اس�تفاده 1515مي ش�ود)م�يزان آب م�ورد ني�از ب�ه ازاي ه�ر نف�ر مي ش�ود)م�يزان آب م�ورد ني�از ب�ه ازاي ه�ر نف�ر

ليتر در روز (. ليتر در روز (.2020تا تا انباره��ا در وجون��دگان حش��رات ب��ا انباره��ا مب��ارزه در وجون��دگان حش��رات ب��ا مب��ارزه

وآشپزخانه. وآشپزخانه. .انبار کردن صحيح مواد غذايي وپختن غذا. انبار کردن صحيح مواد غذايي وپختن غذا .دفع صحيح فضوالت مايع وجامد. دفع صحيح فضوالت مايع وجامد.شستشوي ظروف و گند زدايي.شستشوي ظروف و گند زدايي .نظارت بر تهيه وتوزيع غذا. نظارت بر تهيه وتوزيع غذا.نظارت بر نظافت ساختمانهاي تهيه وتوزيع غذا.نظارت بر نظافت ساختمانهاي تهيه وتوزيع غذا

مديريت کارکنان موادغذاييمديريت کارکنان موادغذاييآموزش کارکنانآموزش کارکنانتعداد کافي کارگرانتعداد کافي کارگران بر آورد م�يزان نيازه�اي غ�ذايي م�ردم آس�يب دي�ده و بر آورد م�يزان نيازه�اي غ�ذايي م�ردم آس�يب دي�ده و

محاسبه جيره روزانه آنها به شيوه علميمحاسبه جيره روزانه آنها به شيوه علمي تامين انرژي کافي مردم در شرايط اضطراري تامين انرژي کافي مردم در شرايط اضطراري استفاده از ليوان ووسايل مشترک ممنوع شود استفاده از ليوان ووسايل مشترک ممنوع شودتوجه به تغذيه گروههاي آسيب پذيرتوجه به تغذيه گروههاي آسيب پذير ) )ن�ان عم�ده غ�ذاي ي�ک ش�امل باي�د غ�ذايي ( رژيم )ن�ان عم�ده غ�ذاي ي�ک ش�امل باي�د غ�ذايي رژيم

چ����������ربي ي����������ا چ����������ربي روغن ي����������ا روغن ت�ا 2020) ) ت�ا درص�د (حبوب�ات و پروتئينه�اي حي�واني درص�د (حبوب�ات و پروتئينه�اي حي�واني 4040

ومقداري سبزيجات وميوه جات باشدومقداري سبزيجات وميوه جات باشد

خ�انوار خ�انوار 300300 ت�ا ت�ا 200200در اردوگاهه�اي ب�زرگ ب�راي ه�ر در اردوگاهه�اي ب�زرگ ب�راي ه�ر ت�ا 10001000ي�ا ه�ر ي�ا ه�ر ت�ا نف�ر ي�ک آش�پزخانه س�يار در 15001500 نف�ر ي�ک آش�پزخانه س�يار در

نظر گرفت نظر گرفت عدم تماس مواد خام با غذاي پخته عدم تماس مواد خام با غذاي پخته مواد غ�ذايي طبخ ش�ده تنه�ا ب�ه يکي از دو ص�ورت زي�ر مواد غ�ذايي طبخ ش�ده تنه�ا ب�ه يکي از دو ص�ورت زي�ر

قابل نگهداري است :قابل نگهداري است :

درجه ( درجه (7676کامال داغ ) باالي دماي کامال داغ ) باالي دماي 1.1.

درج�ه و ترجيح�ا پ�ايينتر درج�ه و ترجيح�ا پ�ايينتر 1010کامال س�رد ) دم�اي کم�تر از کامال س�رد ) دم�اي کم�تر از 2.2. درجه يا در دماي انجماد فريزر ( درجه يا در دماي انجماد فريزر (44از دماي از دماي

در بعضي مکانها نظارت وتوجه خاص مامورين بهسازي در بعضي مکانها نظارت وتوجه خاص مامورين بهسازي ضرورت دارد :ضرورت دارد :

- بيمارستانهاي اضطراري - بيمارستانهاي اضطراري

- مراکز توزيع شير - مراکز توزيع شير

- انبار مواد غذايي- انبار مواد غذايي

- مراکز تغذيه دسته جمعي - مراکز تغذيه دسته جمعي

- آشپزخانه ها و وسايل نقليه حمل مواد غذايي- آشپزخانه ها و وسايل نقليه حمل مواد غذايي

به طور کلي بهتر است مواد غذايي ابتدا تهيه وپس از پخت در به طور کلي بهتر است مواد غذايي ابتدا تهيه وپس از پخت در 00اختيار مصرف کننده قرار گيرداختيار مصرف کننده قرار گيرد

گند زدايي ظروف :گند زدايي ظروف :

دقيقه استفاده کرد دقيقه استفاده کرد 1515براي گند زدايي مي توان از کلر به مدت براي گند زدايي مي توان از کلر به مدت وچنانچه مواد ضد عفوني کننده در دسترس نباشد از آب وچنانچه مواد ضد عفوني کننده در دسترس نباشد از آب

دقيقه استفاده نمود.دقيقه استفاده نمود.1515--2020 درجه سانتيگراد به مدت درجه سانتيگراد به مدت 8080

منتق�ل مي انس�ان ب�ه غ�ذايي م�واد از طري�ق ک�ه منتق�ل مي بيماريه�ايي انس�ان ب�ه غ�ذايي م�واد از طري�ق ک�ه بيماريه�ايي شود :شود :

- بيماريه�اي ميک�روبي : بيم�اري ه�ايي ک�ه از طري�ق ميک�روب - بيماريه�اي ميک�روبي : بيم�اري ه�ايي ک�ه از طري�ق ميک�روب 11موادغ�ذايي ب�ه انس�ان منتق�ل مي ش�ود مانن�د حص�به و ش�به موادغ�ذايي ب�ه انس�ان منتق�ل مي ش�ود مانن�د حص�به و ش�به حص�به ،مس�موميتهاي حاص�ل از باکتريه�اي اس�تا فيلوک�وکي حص�به ،مس�موميتهاي حاص�ل از باکتريه�اي اس�تا فيلوک�وکي

000000، عفونتهاي استرپتوکوکها، تب مالت ،اسهال و، عفونتهاي استرپتوکوکها، تب مالت ،اسهال و

: مانن�د گاس�تروانتيريت ه�ا ،هپ�اتيت ه�اي : مانن�د گاس�تروانتيريت ه�ا ،هپ�اتيت ه�اي بيماريه�اي ويروس�يبيماريه�اي ويروس�ي- - 22ويروسي ويروسي

::بيماريهاي انگليبيماريهاي انگلي- - 33

ال�ف : انگلي ت�ک ياخت�ه اي در س�وانحي مانن�د س�يل ک�ه م�واد ال�ف : انگلي ت�ک ياخت�ه اي در س�وانحي مانن�د س�يل ک�ه م�واد م�دفوعي و فرآوردهه�اي انگلي از طري�ق آبه�اي روان وارد م�دفوعي و فرآوردهه�اي انگلي از طري�ق آبه�اي روان وارد ب�ه مجب�ور دي�ده واف�راد س�انحه ب�ه منطق�ه مس�کوني ش�ده مجب�ور دي�ده واف�راد س�انحه منطق�ه مس�کوني ش�ده اس�تفاده ازاين آبه�ا مي باش�ند و ي�ا در ش�رايطي ک�ه اف�راد اس�تفاده ازاين آبه�ا مي باش�ند و ي�ا در ش�رايطي ک�ه اف�راد آل�وده ب�ه انگ�ل ب�ا اف�راد س�الم در ي�ک س�ر پن�اه همنش�ين آل�وده ب�ه انگ�ل ب�ا اف�راد س�الم در ي�ک س�ر پن�اه همنش�ين مي ش�وند خط�ر بيم�اري انگلي ت�ک ياخت�ه اي مانن�د اس�هال مي ش�وند خط�ر بيم�اري انگلي ت�ک ياخت�ه اي مانن�د اس�هال اف�زايش ، سيکلوس�پوريازيز ش�ديدا ياردي�ايي ژ ، اف�زايش آمي�بي ، سيکلوس�پوريازيز ش�ديدا ياردي�ايي ژ ، آمي�بي

مي يابد .مي يابد .

ب : انگلي ک�رمي : بيماريه�اي انگلي ک�رمي ب�ا توج�ه ب�ه وي�ژگي ب : انگلي ک�رمي : بيماريه�اي انگلي ک�رمي ب�ا توج�ه ب�ه وي�ژگي و هس�تند اهميت ح�ائز م�دت دراز در بيش�تر زايي و بيم�اري هس�تند اهميت ح�ائز م�دت دراز در بيش�تر زايي بيم�اري عالوه ب�ر اپي�دمي ه�اي آني ب�اعث ابتالي اف�راد ت�ا س�اليان س�ال عالوه ب�ر اپي�دمي ه�اي آني ب�اعث ابتالي اف�راد ت�ا س�اليان س�ال مث�ال ع�ادي مي ش�وندبراي وض�عيت اعالم از پس م�دتها مث�ال و ع�ادي مي ش�وندبراي وض�عيت اعالم از پس م�دتها و بيم�اري اس�ترونژيلويديازيز ت�ا چه�ل س�ال پس از آل�ودگي اولي�ه بيم�اري اس�ترونژيلويديازيز ت�ا چه�ل س�ال پس از آل�ودگي اولي�ه کيس�ت بيم�اري وهمچ�نين گ�ردد مي بيم�ار رنجش کيس�ت ب�اعث بيم�اري وهمچ�نين گ�ردد مي بيم�ار رنجش ب�اعث

س�ال پس از ابتالي اولي�ه عالئم بيم�اري در ف�رد س�ال پس از ابتالي اولي�ه عالئم بيم�اري در ف�رد 2020هيداتي�د ت�ا هيداتي�د ت�ا وج�ود داردو اين بيم�اري از طري�ق خ�اک در ش�رايط اض�طراري وج�ود داردو اين بيم�اري از طري�ق خ�اک در ش�رايط اض�طراري منتق�ل مي ش�ود ک�ه از جمل�ه آن مي ت�وان ب�ه آس�کاريس ، منتق�ل مي ش�ود ک�ه از جمل�ه آن مي ت�وان ب�ه آس�کاريس ،

تري کوسفال و يا کرم شالقي اشاره کردتري کوسفال و يا کرم شالقي اشاره کرد

ب�ا م�واد ش�يميايي 44 اگ�ر ب�ا م�واد ش�يميايي - مس�موميت ش�يميايي: موادغ�ذايي اگ�ر - مس�موميت ش�يميايي: موادغ�ذايي مث�ل آهن کش�ها ، فل�زات س�نگين جي�وه ، س�رب ، ارس�نيک ، مث�ل آهن کش�ها ، فل�زات س�نگين جي�وه ، س�رب ، ارس�نيک ،

00کادميوم تماس يابند باعث مسموميت مي شوندکادميوم تماس يابند باعث مسموميت مي شوند

: ک�ه هم�ه گ�ير ب�وده مانن�د آس�يت : ک�ه هم�ه گ�ير ب�وده مانن�د آس�يت مس�موميت م�واد غ�ذاييمس�موميت م�واد غ�ذايي- - 55 ها و بوتوليسمها و بوتوليسم

پيشنهاداتي در رابطه با جلوگيري از گسترش بيماريهاي پيشنهاداتي در رابطه با جلوگيري از گسترش بيماريهاي انگلي:انگلي:

آموزش افراد متخصص در زمينه پيشگيري و جلوگيري از گسترش آموزش افراد متخصص در زمينه پيشگيري و جلوگيري از گسترشبيماريهاي انگليبيماريهاي انگلي

ساعت اول ساعت اول 4848تهيه وسايل ضروري براي تصفيه آب براي تهيه وسايل ضروري براي تصفيه آب براي توزيع دستکش يکبار مصرف در مناطق واجد کمبود آبتوزيع دستکش يکبار مصرف در مناطق واجد کمبود آب تهيه وتوزيع بطريهاي آب مصرفي بهداشتي تهيه وتوزيع بطريهاي آب مصرفي بهداشتي تهيه مستراح بهداشتي موقت و افزودن يک چهارم فنجان مواد ضد تهيه مستراح بهداشتي موقت و افزودن يک چهارم فنجان مواد ضد

عفوني کننده پس از هر بار استفادهعفوني کننده پس از هر بار استفادهضد عفوني چاههاضد عفوني چاههاآموزش افراد از طريق بلندگو،راديو و اعالميهآموزش افراد از طريق بلندگو،راديو و اعالميه جلوگيري از آزاد گشتن حيوانات و محدود کردن آنها در منطقه جلوگيري از آزاد گشتن حيوانات و محدود کردن آنها در منطقه

محاصره شده محاصره شده مواد شيميايي مانند امالح : مواد شيميايي مانند امالح مسموميت شيمياييمسموميت شيميايياستفاده از مواد استفاده از مواد :

نقرهنقره

تاثير نوع باليا بر نوع مشکالت غذايي: تاثير نوع باليا بر نوع مشکالت غذايي:

خواهن�د تغذي�ه و غ�ذا مقول�ه ب�ر متف�اوتي اث�رات بالي�ا ان�واع از ي�ک خواهن�د هر تغذي�ه و غ�ذا مقول�ه ب�ر متف�اوتي اث�رات بالي�ا ان�واع از ي�ک هر داش�ت ب�راي مث�ال اث�ر خشکس�الي ب�ا اث�ر زلزل�ه و ي�ا س�يل متف�اوت داش�ت ب�راي مث�ال اث�ر خشکس�الي ب�ا اث�ر زلزل�ه و ي�ا س�يل متف�اوت

- اختالل در - اختالل در 22- اختالل در تولي�د - اختالل در تولي�د 11اس�ت ودر مجم�وع س�ه قس�مت اس�ت ودر مجم�وع س�ه قس�مت توزي�����������������������������������������ع توزي�����������������������������������������ع

- آلودگي وسيع مواد غذايي را شامل مي شود .- آلودگي وسيع مواد غذايي را شامل مي شود .33

سيل يکي از عم�ده ت�رين بالي�ايي اس�ت ک�ه آل�ودگي ه�ا و کثاف�ات را از سيل يکي از عم�ده ت�رين بالي�ايي اس�ت ک�ه آل�ودگي ه�ا و کثاف�ات را از س�اير نق�اط حم�ل مي کن�د و ب�اعث آل�وده ش�دن واز بين رفتن وس�يع س�اير نق�اط حم�ل مي کن�د و ب�اعث آل�وده ش�دن واز بين رفتن وس�يع م�واد غ�ذايي مي ش�ود در زم�ان ب�روز ناگه�اني کمب�ود م�واد غ�ذايي م�واد غ�ذايي مي ش�ود در زم�ان ب�روز ناگه�اني کمب�ود م�واد غ�ذايي باي�د از اف�زايش قيمته�ا وايج�اد ب�ازار س�ياه جلوگ�يري ک�رد پيش بي�ني باي�د از اف�زايش قيمته�ا وايج�اد ب�ازار س�ياه جلوگ�يري ک�رد پيش بي�ني اين ح�الت و برنام�ه ري�زي دولت ک�امال م�وثر اس�ت . جهت جلوگ�يري اين ح�الت و برنام�ه ري�زي دولت ک�امال م�وثر اس�ت . جهت جلوگ�يري بح�راني م�واد در بايس�ت در ش�رايط ال�ودگي م�واد غ�ذايي مي بح�راني م�واد در از بايس�ت در ش�رايط ال�ودگي م�واد غ�ذايي مي از

ظروف در بسته باشد. ظروف در بسته باشد. کنترل مواد غذايي: کنترل مواد غذايي:

الف – بازرسي ظاهري : شامل رنگ ، بو ، المسه وچشيدنالف – بازرسي ظاهري : شامل رنگ ، بو ، المسه وچشيدن

ب – آزمايش شيميايي : شامل تجسس اسيد سولفوريک وآمونياکب – آزمايش شيميايي : شامل تجسس اسيد سولفوريک وآمونياک

ج - کن�ترل ميک�روبي : ف�رآورده ه�اي گوش�تي ممکن اس�ت از طري�ق ج - کن�ترل ميک�روبي : ف�رآورده ه�اي گوش�تي ممکن اس�ت از طري�ق نک�ردن رع�ايت اث�ر در کنن�ده تهي�ه ک�ارگران و ، ظ�روف نک�ردن وس�ايل رع�ايت اث�ر در کنن�ده تهي�ه ک�ارگران و ، ظ�روف وس�ايل اص�ول بهداش�ت هنگ�ام حم�ل ونق�ل ، ع�ر ض�ه و ف�روش دچ�ار آل�ودگي اص�ول بهداش�ت هنگ�ام حم�ل ونق�ل ، ع�ر ض�ه و ف�روش دچ�ار آل�ودگي

00ميکروبي شودميکروبي شود

: باي�د ص�د درص�د بط�ور مطل�وب تهي�ه و توزي�ع ش�ود : باي�د ص�د درص�د بط�ور مطل�وب تهي�ه و توزي�ع ش�ود بهداش�ت ش�يربهداش�ت ش�يرچراک�ه اگ�راز ش�يرخوب م�راقبت نش�ود ب�اعث ب�روز بيماريه�ايي چراک�ه اگ�راز ش�يرخوب م�راقبت نش�ود ب�اعث ب�روز بيماريه�ايي

براي انسان خواهد شد براي انسان خواهد شد

منابع آلوده کننده شير :منابع آلوده کننده شير :- دامها - فردي که شيرمي دوشد - محيط زيست آلوده - دامها - فردي که شيرمي دوشد - محيط زيست آلوده

- آب آلوده - مگس گردو غبار - ظروف شير - آب آلوده - مگس گردو غبار - ظروف شير

ب�ه FAOFAOسازمان سازمان ش�ير بوس�يله منتقل�ه بيماريه�اي س�ازمان ب�ه :اين ش�ير بوس�يله منتقل�ه بيماريه�اي س�ازمان :اين انسان را به دو دسته تقسيم نموده است.انسان را به دو دسته تقسيم نموده است.

مانن�د تب م�ا مانن�د تب م�ا بيماريه�اي عف�وني منتقل�ه از حي�وان ب�ه انس�انبيماريه�اي عف�وني منتقل�ه از حي�وان ب�ه انس�ان1.1.لت،س�المونال ه�ا ، تب کي�و ،آبل�ه ،س�ياه زخم وآنس�فاليت ه�ايي لت،س�المونال ه�ا ، تب کي�و ،آبل�ه ،س�ياه زخم وآنس�فاليت ه�ايي

که بوسيله کنه به انسان منتقل مي شود .که بوسيله کنه به انسان منتقل مي شود .

مانن�د حص�به ، مانن�د حص�به ، بيماريه�اي عف�وني منتقل�ه از انس�ان ب�ه انس�ا نبيماريه�اي عف�وني منتقل�ه از انس�ان ب�ه انس�ا ن 2.2.ه�اي مس�موميت ، اي روده بيماريه�اي ، ،وب�ا حص�به ه�اي ش�به مس�موميت ، اي روده بيماريه�اي ، ،وب�ا حص�به ش�به

000000غذايي استا فيلوکوکي ، عفونت استرپتوکوکي ،سل وغذايي استا فيلوکوکي ، عفونت استرپتوکوکي ،سل و

اختي�ار در را س�الم اين مس�ائل الزم اس�ت ش�ير ب�ه توج�ه اختي�ار با در را س�الم اين مس�ائل الزم اس�ت ش�ير ب�ه توج�ه با

ش�رايط در ش�ير به�ترين ک�ه ق�رارداد کنن�ده ش�رايط مص�رف در ش�ير به�ترين ک�ه ق�رارداد کنن�ده مص�رف

اض�طراري ش�ير پاس�توريزه مي باش�د ک�ه ب�راي پاس�توريزه اض�طراري ش�ير پاس�توريزه مي باش�د ک�ه ب�راي پاس�توريزه

اس�تفاده مي گ�ردد در اين اس�تفاده مي گ�ردد در اين HOLDERHOLDERک�ردن آن از روش ک�ردن آن از روش

در ج�ه س�انتيگراد ب�ه م�دت در ج�ه س�انتيگراد ب�ه م�دت 6363--6666روش ش�ير در دم�اي روش ش�ير در دم�اي

وح�داکثر 3030 جوش�انده دقيق�ه وح�داکثر جوش�انده دقيق�ه مي 22--33 يخچ�ال در روز مي يخچ�ال در روز

در در 1818ت�وان نگه�داري نم�ود ودر جاه�اي گرم�تر در دم�اي ت�وان نگه�داري نم�ود ودر جاه�اي گرم�تر در دم�اي

م�دت ب�ه س�انتيگراد م�دت ج�ه ب�ه س�انتيگراد نگ�ه 88- - 1212ج�ه ت�وان مي س�اعت نگ�ه ت�وان مي س�اعت

داشت. داشت.

ماده ش�يميايي ب�راي آزم�ون ش�ير : م�تيلن بل�و ) آبي متي�ل (، ماده ش�يميايي ب�راي آزم�ون ش�ير : م�تيلن بل�و ) آبي متي�ل (، متيل اورانژمتيل اورانژ

اگ�ر ش�ير ترش�يده ب�ا ش�د باکتريه�ا ش�روع ب�ه رش�د نم�وده و اگ�ر ش�ير ترش�يده ب�ا ش�د باکتريه�ا ش�روع ب�ه رش�د نم�وده و ب�ه آبي متي�ل کمرن�گ ش�ده و دورش هالل متماي�ل ب�ه رن�گ آبي متي�ل کمرن�گ ش�ده و دورش هالل متماي�ل رن�گ در کليفرمه�ا وج�ود وهمچ�نين ايج�اد مي ش�ود اي در قه�وه کليفرمه�ا وج�ود وهمچ�نين ايج�اد مي ش�ود اي قه�وه نارس���ايي از مهمي نش���انه پاس���توريزه نارس���ايي ش���ير از مهمي نش���انه پاس���توريزه ش���ير پاستوريزاس�يون ي�ا آل�ودگي ش�ير بع�د از پاس�توريزه ک�ردن پاستوريزاس�يون ي�ا آل�ودگي ش�ير بع�د از پاس�توريزه ک�ردن اس�ت ب�ه عب�ارتي دري�ک ميلي لي�تر ش�يرنبايد هيچ کليف�رمي اس�ت ب�ه عب�ارتي دري�ک ميلي لي�تر ش�يرنبايد هيچ کليف�رمي

00موجود باشدموجود باشد

انواع کنسرو وکمپوت: انواع کنسرو وکمپوت:

زجمل�ه ا نگه�داري وس�هولت کنس�رو ش�ده موادغ�ذايي تن�وع زجمل�ه بدليل ا نگه�داري وس�هولت کنس�رو ش�ده موادغ�ذايي تن�وع بدليل م�وادي اس�ت ک�ه م�وارد مص�رف آن در ش�رايط اض�طراري و ب�راي م�وادي اس�ت ک�ه م�وارد مص�رف آن در ش�رايط اض�طراري و ب�راي

افراد آسيب ديده بسيار متداول است. افراد آسيب ديده بسيار متداول است.

نکات مورد توجه: نکات مورد توجه:

- توج�ه ب�ه ت�اريخ مص�رف از نظ�ر خ�راب ش�دن م�واد داخ�ل ب�دليل وج�ود - توج�ه ب�ه ت�اريخ مص�رف از نظ�ر خ�راب ش�دن م�واد داخ�ل ب�دليل وج�ود گازهاي شيميايي گازهاي شيميايي

- سالم بودن قوطي ) فاقد بر آمدگي وتورفتگي شديد (- سالم بودن قوطي ) فاقد بر آمدگي وتورفتگي شديد (

در حالتيک�ه ق�وطي موادغ�ذايي مش�کوک اس�ت داراي يکي از ح�االت در حالتيک�ه ق�وطي موادغ�ذايي مش�کوک اس�ت داراي يکي از ح�االت زير مي باشد: زير مي باشد:

سر ق�وطي ب�اال آم�ده وب�ا فشاردس�ت ب�ه س�مت پ�ايين مي سر ق�وطي ب�اال آم�ده وب�ا فشاردس�ت ب�ه س�مت پ�ايين مي رود :مصرف فوري رود :مصرف فوري

پ�ايين ب�ه س�مت وب�ا فشاردس�ت آم�ده ب�اال ق�وطي پ�ايين سر ب�ه س�مت وب�ا فشاردس�ت آم�ده ب�اال ق�وطي سر خ�����ود ج�����اي ب�����ه ولي خ�����ود رفت�����ه ج�����اي ب�����ه ولي رفت�����ه

بر ميگردد: مصرف با احتياط بر ميگردد: مصرف با احتياط

سر و ت�ه ق�وطي ب�اال آم�ده وب�ا فشاردس�ت ف�رونمي رود: سر و ت�ه ق�وطي ب�اال آم�ده وب�ا فشاردس�ت ف�رونمي رود: غير قابل مصرفغير قابل مصرف

بهداشت گوشت :بهداشت گوشت :

بازرسي کامل گوشت بازرسي کامل گوشت

ن�ه ارغ�واني ون�ه خيلي رن�گ ن�ه ارغ�واني ون�ه خيلي رن�گ گوش�ت س�الم داراي رن�گ ش�فاف گوش�ت س�الم داراي رن�گ ش�فاف پريده مي باشد.پريده مي باشد.

ب�رمي اول ح�الت ب�ه دوب�اره آن روي پوس�ت کش�يدن ب�رمي هنگ�ام اول ح�الت ب�ه دوب�اره آن روي پوس�ت کش�يدن هنگ�ام گردد.گردد.

خصوص�يات نظ�ر از کش�تارگاهها بهداش�ت داش�تن نظ�ر خصوص�يات زي�ر نظ�ر از کش�تارگاهها بهداش�ت داش�تن نظ�ر زي�ر حي�وان س�الم ) ظ�اهر س�الم ، چش�م ب�راق ، ع�دم ترش�ح آ ب از حي�وان س�الم ) ظ�اهر س�الم ، چش�م ب�راق ، ع�دم ترش�ح آ ب از

بيني و بازيگوش بودن حيوان (بيني و بازيگوش بودن حيوان (

چک شدن حيوان بعداز ذبح و خوردن مهر استانداردچک شدن حيوان بعداز ذبح و خوردن مهر استاندارد

دفع بهداشتي فضوالت حيوانات دفع بهداشتي فضوالت حيوانات

در نظر گرفتن منابع آب براي شستشوي گوشت در نظر گرفتن منابع آب براي شستشوي گوشت

حمل و نقل در ماشينهاي رو بسته صورت گيرد.حمل و نقل در ماشينهاي رو بسته صورت گيرد.

به عنوان معمولترين ومتداولترين به عنوان معمولترين ومتداولترين بهداشت نان :بهداشت نان : ماده غذايي و در عين حال پر مصرف ترين ماده ماده غذايي و در عين حال پر مصرف ترين ماده

مي باشد که الزم است نکات زير رعايت شود:مي باشد که الزم است نکات زير رعايت شود:

قبل از بسته بندي حرارت وگرماي آن گرفته قبل از بسته بندي حرارت وگرماي آن گرفته 1.1.شودو فاقد رطوبت تا ازکپک زدن وتوليد قارچ شودو فاقد رطوبت تا ازکپک زدن وتوليد قارچ

00شودشود جلوگيريجلوگيري

از انباشته شدن بيش از حد نياز جلوگيري شود تا از انباشته شدن بيش از حد نياز جلوگيري شود تا 2.2.باعث از بين رفتن نان نشودباعث از بين رفتن نان نشود

در صورت نبود امکانات پخت از نان خشک در صورت نبود امکانات پخت از نان خشک 3.3.00استفاده شوداستفاده شود

ماهي ماهي

روش تشخيص ماهي سالم: روش تشخيص ماهي سالم:

- سفت بودن گوشت و نداشتن حالت لزجي- سفت بودن گوشت و نداشتن حالت لزجي

- هنگام مشاهده چشم ماهي بايد صاف وبرجسته باشد. - هنگام مشاهده چشم ماهي بايد صاف وبرجسته باشد.

- گوشکهاي ماهي سرخ و روشن باشد - گوشکهاي ماهي سرخ و روشن باشد

- نداشتن بوي گنديدگي - نداشتن بوي گنديدگي

باش�د وبس�ته پري�ده رن�گ و رفت�ه ف�رو مقع�د م�اهي در باش�د - وبس�ته پري�ده رن�گ و رفت�ه ف�رو مقع�د م�اهي در - 00وشکم بر آمده باشدوشکم بر آمده باشد

ماهي مي توان�د ان�واع و اقس�ام بيماريه�اي ويروس�ي مانن�د ماهي مي توان�د ان�واع و اقس�ام بيماريه�اي ويروس�ي مانن�د AAهپاتيتهپاتيت

ش�رايط در اس�ت به�تر ل�ذا نماي�د منتق�ل را ميک�روبي ش�رايط يا در اس�ت به�تر ل�ذا نماي�د منتق�ل را ميک�روبي يا 00اضطراري از کنسرو سالم استفاده نموداضطراري از کنسرو سالم استفاده نمود

ميوه ها و سبزيجات:ميوه ها و سبزيجات:

سبزيجات عموما داراي انگل ميباشند که با استفاده از ضدعفوني سبزيجات عموما داراي انگل ميباشند که با استفاده از ضدعفوني کننده ها مانندپودرپرکلرين از بين مي روند کننده ها مانندپودرپرکلرين از بين مي روند

براي اينکار براي اينکار

- دو گرم پرکلرين به مدت بيست دقيقه در سبزي ريخته سپس - دو گرم پرکلرين به مدت بيست دقيقه در سبزي ريخته سپس 11 00آبکشي و مصرف مي شودآبکشي و مصرف مي شود

- به ازاي هر ليترآب سه تا پنج قطره مايع ظرفشويي به مدت - به ازاي هر ليترآب سه تا پنج قطره مايع ظرفشويي به مدت 22 پنج دقيقه و سپس آبکشي شود .پنج دقيقه و سپس آبکشي شود .

- ميوه هاي نرم و کپک - ميوه هاي نرم و کپک 11عالئم فساد در ميوه ها و سبزيجات : عالئم فساد در ميوه ها و سبزيجات : زدهزده

- پوسيده ، لک زده و کرم زده- پوسيده ، لک زده و کرم زده22

- مرکبات نرم و له شده وسبک- مرکبات نرم و له شده وسبک33

- مشاهده آثار باقيمانده سموم- مشاهده آثار باقيمانده سموم44

- برگهاي لزج ،کثيف و نرم و زبر- برگهاي لزج ،کثيف و نرم و زبر55

- آلودگي به حشرات ) قارچ و کپک(.- آلودگي به حشرات ) قارچ و کپک(.66

شرايط نگهداري مواد غذايي در شرايط بحران:شرايط نگهداري مواد غذايي در شرايط بحران:

عدم جم�ع آوري و دف�ع ص�حيح زبال�ه مي توان�د م�وجب تکث�ير واف�زايش عدم جم�ع آوري و دف�ع ص�حيح زبال�ه مي توان�د م�وجب تکث�ير واف�زايش و ش�ود عف�وني بيماريه�اي انتق�ال عوام�ل س�اير و م�وش ، و مگس ش�ود عف�وني بيماريه�اي انتق�ال عوام�ل س�اير و م�وش ، مگس متع�اقب آن ارائ�ه خ�دمات تهي�ه م�واد غ�ذايي دچ�ار اش�کال مي گ�ردد متع�اقب آن ارائ�ه خ�دمات تهي�ه م�واد غ�ذايي دچ�ار اش�کال مي گ�ردد آن آل�ودگي از ع�دم باي�د غ�ذايي انب�ار ک�ردن م�واد از قب�ل آن بن�ابراين آل�ودگي از ع�دم باي�د غ�ذايي انب�ار ک�ردن م�واد از قب�ل بن�ابراين س�ازي ذخ�يره جهت ت�ازه محص�والت از اس�ت به�تر ب�ود س�ازي مطمئن ذخ�يره جهت ت�ازه محص�والت از اس�ت به�تر ب�ود مطمئن ال�وده غ�ذاهاي ش�وند مص�رف اول ت�ر کهن�ه وم�واد ک�رد ال�وده اس�تفاده غ�ذاهاي ش�وند مص�رف اول ت�ر کهن�ه وم�واد ک�رد اس�تفاده ومس�موم را مع�دوم ک�رد ت�ا از گس�ترش آل�ودگي جلوگ�يري نماي�د واز ومس�موم را مع�دوم ک�رد ت�ا از گس�ترش آل�ودگي جلوگ�يري نماي�د واز ظ�روف س�ر پوش�يده و در دار جهت نگه�داري م�واد غ�ذايي اس�تفاده ظ�روف س�ر پوش�يده و در دار جهت نگه�داري م�واد غ�ذايي اس�تفاده

کرد .کرد .

از دور ب�ه ب�رنج ، ،آرد ،ش�کر مانن�د فس�اد ب�ه مق�اوم غ�ذايي از مواد دور ب�ه ب�رنج ، ،آرد ،ش�کر مانن�د فس�اد ب�ه مق�اوم غ�ذايي مواد رط�وبت ، گ�رد و غب�ار و خ�ارج از دس�ترس حش�رات و جون�دگان در رط�وبت ، گ�رد و غب�ار و خ�ارج از دس�ترس حش�رات و جون�دگان در

مدت کوتاه نگهداري شود.مدت کوتاه نگهداري شود.

مواد غ�ذايي فس�اد پ�ذير ني�از ب�ه ش�رايط نگه�داري وي�ژه ) يخچ�ال و مواد غ�ذايي فس�اد پ�ذير ني�از ب�ه ش�رايط نگه�داري وي�ژه ) يخچ�ال و فري�زر( دارد يع�ني دم�اي پ�ائين ت�ا ب�اعث ک�اهش فع�اليت ميکروبه�ا ش�ود فري�زر( دارد يع�ني دم�اي پ�ائين ت�ا ب�اعث ک�اهش فع�اليت ميکروبه�ا ش�ود بح�ران در ب�رودتي در ش�رايط ت�امين دس�تگاههاي بح�ران در در ص�ورت ع�دم ب�رودتي در ش�رايط ت�امين دس�تگاههاي در ص�ورت ع�دم منطق�ه وق�وع حادث�ه الزم اس�ت در محله�ايي ب�ه دور از مح�ل ايج�اد منطق�ه وق�وع حادث�ه الزم اس�ت در محله�ايي ب�ه دور از مح�ل ايج�اد دارد وج�ود پ�ذير فس�اد غ�ذايي م�واد مطل�وب ش�رايط ک�ه دارد بح�ران وج�ود پ�ذير فس�اد غ�ذايي م�واد مطل�وب ش�رايط ک�ه بح�ران توزي�ع دي�دگان بين حادث�ه ني�از روزان�ه ب�ه م�يزان و نم�وده توزي�ع نگه�داري دي�دگان بين حادث�ه ني�از روزان�ه ب�ه م�يزان و نم�وده نگه�داري

گردد.گردد.

کمکهاي مردمي در تغذيه بال ديدگان:کمکهاي مردمي در تغذيه بال ديدگان:

از اس�تفاده بالي�ا دامن�ه وس�عت ش�رايط در آنجاک�ه از از اس�تفاده بالي�ا دامن�ه وس�عت ش�رايط در آنجاک�ه از

کمکه�اي م�ردمي اجتن�اب ناپ�ذيرا س�ت و کن�ترل بهداش�تي کمکه�اي م�ردمي اجتن�اب ناپ�ذيرا س�ت و کن�ترل بهداش�تي

غ�ير وگ�اهي مش�کل بس�يار ش�ده تحوي�ل غ�ذايي غ�ير م�واد وگ�اهي مش�کل بس�يار ش�ده تحوي�ل غ�ذايي م�واد

ممکن اس�ت ل�ذا باي�د از م�ردم دع�وت ش�ود ب�راي اه�داي ممکن اس�ت ل�ذا باي�د از م�ردم دع�وت ش�ود ب�راي اه�داي

کمکه�اي غ�ذايي فق�ط م�واد اولي�ه خش�ک ومق�اوم ب�ه فس�اد کمکه�اي غ�ذايي فق�ط م�واد اولي�ه خش�ک ومق�اوم ب�ه فس�اد

، کنس�رو ، روغن حلبه�اي ، حبوب�ات ، ب�رنج ، مانن�د کنس�رو ، روغن حلبه�اي ، حبوب�ات ، ب�رنج مانن�د

، خش�ک ش�ير ق�وطي ، ش�ده بن�دي بس�ته ، بيس�کويت خش�ک ش�ير ق�وطي ، ش�ده بن�دي بس�ته بيس�کويت

کمپ�وت و مرب�اي بس�ته بن�دي و غ�يره را ب�ه مراک�ز جم�ع کمپ�وت و مرب�اي بس�ته بن�دي و غ�يره را ب�ه مراک�ز جم�ع

اوري کمکه�ا تحوي�ل دهن�د ت�ا م�ورد ب�از بي�ني اف�راد آم�وزش اوري کمکه�ا تحوي�ل دهن�د ت�ا م�ورد ب�از بي�ني اف�راد آم�وزش

دي�ده ف�رار گ�يرد در م�ورد تهي�ه گوش�ت مص�لحت اين اس�ت دي�ده ف�رار گ�يرد در م�ورد تهي�ه گوش�ت مص�لحت اين اس�ت

در ن�ان م�ورد در گ�ردد. تهي�ه ام�داد مس�ئواين در توس�ط ن�ان م�ورد در گ�ردد. تهي�ه ام�داد مس�ئواين توس�ط

ص�ورت وس�عت فاجع�ه و نب�ود امکان�ات بس�ته بن�دي حم�ل ص�ورت وس�عت فاجع�ه و نب�ود امکان�ات بس�ته بن�دي حم�ل

درص�د ب�ه ط�ور م�وقت ميت�وان درص�د ب�ه ط�ور م�وقت ميت�وان 1010ن�ان ب�ا رط�وبت کم�تر از ن�ان ب�ا رط�وبت کم�تر از

از کمکهاي مردمي استفاده نمود.از کمکهاي مردمي استفاده نمود.

بهداشت آب :بهداشت آب :

کمبود وآلودگي آب در مناطق بال زده : کمبود وآلودگي آب در مناطق بال زده :

آب ب�ه مرب�وط مش�کل بح�ران در مش�کالت ت�رين آب ازعم�ده ب�ه مرب�وط مش�کل بح�ران در مش�کالت ت�رين ازعم�ده

اس�ت ک�ه هم�واره چ�ه در حادث�ه چ�ه بع�د از آن س�المت م�ردم را اس�ت ک�ه هم�واره چ�ه در حادث�ه چ�ه بع�د از آن س�المت م�ردم را

تهدي�د مي کن�د، بن�ابراين در ش�رايط بح�راني فق�دان آب از ي�ک تهدي�د مي کن�د، بن�ابراين در ش�رايط بح�راني فق�دان آب از ي�ک

را ح�وادث ش�دت ديگ�ر ط�رف از من�ابع آل�ودگي و را ط�رف ح�وادث ش�دت ديگ�ر ط�رف از من�ابع آل�ودگي و ط�رف

، ،چ�اه چش�مه قبي�ل از آبي من�ابع تخ�ريب ميکن�د ، مض�اعف ،چ�اه چش�مه قبي�ل از آبي من�ابع تخ�ريب ميکن�د مض�اعف

قن�وات وشکس�تن مخ�ازن زمي�ني و ه�وايي ون�يز شکس�تن من�ابع قن�وات وشکس�تن مخ�ازن زمي�ني و ه�وايي ون�يز شکس�تن من�ابع

تاسيس�ات تخ�ريب و فاض�الب ه�اي لول�ه و آش�اميدني تاسيس�ات آب تخ�ريب و فاض�الب ه�اي لول�ه و آش�اميدني آب

وتلمب�ه خان�ه ه�ا هم�واره ب�ا قط�ع ب�رق از دالي�ل اص�لي قط�ع آب وتلمب�ه خان�ه ه�ا هم�واره ب�ا قط�ع ب�رق از دالي�ل اص�لي قط�ع آب

ح�تي ت�امين آب ح�تي ت�امين آب 00وي�ا آل�ودگي آن در ش�رايط بح�راني مي باش�د وي�ا آل�ودگي آن در ش�رايط بح�راني مي باش�د

توس�ط تانکره�اي س�يار ي�ا نص�ب تانکره�اي ث�ابت ب�ه دلي�ل ع�دم توس�ط تانکره�اي س�يار ي�ا نص�ب تانکره�اي ث�ابت ب�ه دلي�ل ع�دم

نظ�ارت ب�ه ني�از خ�ود ت�ا مص�رف برداش�ت از الزم نظ�ارت حف�اظت ب�ه ني�از خ�ود ت�ا مص�رف برداش�ت از الزم حف�اظت

00خاصي داشته و کنترل لحظه به لحظه را طلب مي کندخاصي داشته و کنترل لحظه به لحظه را طلب مي کند

مسPPائل مPPورد در کPPه عوارضPPي مسPPائل مهمPPترين مPPورد در کPPه عوارضPPي مهمPPترين بهسازي آب مورد توجه قرار مي گيرد: بهسازي آب مورد توجه قرار مي گيرد:

حصبه ، شبه حصبه ، اسهال ، وبا حصبه ، شبه حصبه ، اسهال ، وبا : :- نقش مستقيم- نقش مستقيم

ماالريا ، پيوک ، بيالرزيوز ماالريا ، پيوک ، بيالرزيوز : :- نقش غير مستقيم- نقش غير مستقيم

شPرايط در آب منPابع کPردن وپيPدا شPرايط تجسPس در آب منPابع کPردن وپيPدا تجسPس اضطراري و انتخاب منابع مناسب آب : اضطراري و انتخاب منابع مناسب آب :

- جستجوي منابع آب در اطراف - جستجوي منابع آب در اطراف 11

- مطالعه وضع بهداشتي منابع آب - مطالعه وضع بهداشتي منابع آب 22

- آب را باي�د ت�امين ک�رده و س�پس آن را تص�فيه ک�رده - آب را باي�د ت�امين ک�رده و س�پس آن را تص�فيه ک�رده 33 00)ضدعفوني ( و در اختيا رمصرف کننده قرار گيرد)ضدعفوني ( و در اختيا رمصرف کننده قرار گيرد

00- منابع آب نبايد در معرض آلودگي قرار داشته باشند- منابع آب نبايد در معرض آلودگي قرار داشته باشند44

تجسس منابع آب تجسس منابع آب

باي�د س�عي ش�ود از نزديک�ترين ش�بکه آب باي�د س�عي ش�ود از نزديک�ترين ش�بکه آب - شPبکه آبرسPاني : - شPبکه آبرسPاني :11

رس�اني )ب�ا آل�ودگي کم ،انتق�ال راحت و ب�ا اطمين�ان بيش�تري( آب را رس�اني )ب�ا آل�ودگي کم ،انتق�ال راحت و ب�ا اطمين�ان بيش�تري( آب را

دراختي�ار مص�رف کنن�ده ق�رار داد و ب�ا هزين�ه کم�تر ب�راي انتق�ال ب�ه دراختي�ار مص�رف کنن�ده ق�رار داد و ب�ا هزين�ه کم�تر ب�راي انتق�ال ب�ه

اردوگ�اه اس�تفاده ش�ود ب�راي ض�د عف�وني آب معم�وال از کل�ر اس�تفاده اردوگ�اه اس�تفاده ش�ود ب�راي ض�د عف�وني آب معم�وال از کل�ر اس�تفاده

ب�روز 4040--5050مي ش�ود ح�دود مي ش�ود ح�دود لي�تر ودر ش�رايط ح�اد ب�روز ميلي گ�رم در لي�تر ودر ش�رايط ح�اد ميلي گ�رم در

ميلي گ�رم ميلي گ�رم 10001000بيماريه�اي اپي�دمي ميت�وان غلظت کل�ر را ب�االبرد ت�ا بيماريه�اي اپي�دمي ميت�وان غلظت کل�ر را ب�االبرد ت�ا

00در ليتر و زمان تماس را نيز افزايش داددر ليتر و زمان تماس را نيز افزايش داد

)استخر آب ()استخر آب (- وجود بر که يا چاله پر از آب - وجود بر که يا چاله پر از آب 22

- استفاده از چاههاي عميق ،نيمه عميق ويا چشمه - استفاده از چاههاي عميق ،نيمه عميق ويا چشمه 33

)تولي�د )تولي�د - شPبکه آبرسPاني خصوصPي مثPل واحPدهاي صPنعتي- شPبکه آبرسPاني خصوصPي مثPل واحPدهاي صPنعتي44((0000موادغذايي مثل نوشابه وموادغذايي مثل نوشابه و

مناس�بترين آب در م�واقعي ک�ه آب لول�ه کش�ي در دس�تر س نيس�ت مناس�بترين آب در م�واقعي ک�ه آب لول�ه کش�ي در دس�تر س نيس�ت و گ�يرد چش�مه ص�ورت بهس�ازي باي�د حتم�ا ک�ه اس�ت چش�مه و آب گ�يرد چش�مه ص�ورت بهس�ازي باي�د حتم�ا ک�ه اس�ت چش�مه آب به�ترين اف�رادي ک�ه مي توانن�د ب�ه انس�ان کم�ک کنن�د اف�راد خ�ود منطق�ه به�ترين اف�رادي ک�ه مي توانن�د ب�ه انس�ان کم�ک کنن�د اف�راد خ�ود منطق�ه

00مي باشندمي باشند

چاه:چاه:

مج�راي اس�توانه ه�اي ق�ائمي اس�ت ک�ه س�طح زمين را مج�راي اس�توانه ه�اي ق�ائمي اس�ت ک�ه س�طح زمين را ب�ه ي�ک مخ�زن آب زي�ر زمي�ني متص�ل مي س�ازد در ب�ه ي�ک مخ�زن آب زي�ر زمي�ني متص�ل مي س�ازد در ص�ورتي ک�ه ب�ه اولين طبق�ه نف�وذ ناپ�ذير رس�يد و ص�ورتي ک�ه ب�ه اولين طبق�ه نف�وذ ناپ�ذير رس�يد و از آب آن اس�تفاده ش�ود چ�اه کم عم�ق ولي اگ�ر از از آب آن اس�تفاده ش�ود چ�اه کم عم�ق ولي اگ�ر از طبق�ه غ�ير قاب�ل نف�وذ اول عب�ور ک�رده و ب�ه طبق�ات طبق�ه غ�ير قاب�ل نف�وذ اول عب�ور ک�رده و ب�ه طبق�ات اس�تفاده آنج�ا آب از و برس�د ديگ�ر ناپ�ذير اس�تفاده نف�وذ آنج�ا آب از و برس�د ديگ�ر ناپ�ذير نف�وذ ب�راي ه�ر ص�ورت در گوين�د را عمي�ق چ�اه ب�راي ش�ود ه�ر ص�ورت در گوين�د را عمي�ق چ�اه ش�ود ص�ورت بهس�ازي باي�د چ�اه آب از ب�رداري ص�ورت به�ره بهس�ازي باي�د چ�اه آب از ب�رداري به�ره

00گيردگيرد

نکاتي بهداشتي در مورد چاه آب : نکاتي بهداشتي در مورد چاه آب :

- دور بودن از چاههاي مستراح و فاضالب وساير منابع آلوده - دور بودن از چاههاي مستراح و فاضالب وساير منابع آلوده 11کننده کننده

متر فاصله داشته با شند. متر فاصله داشته با شند. 3030- دو چاه از يکديگر حداقل - دو چاه از يکديگر حداقل 22

- چاه فاضالب بايد پايينتر با شد تا منابع آبهاي زير زميني آلوده - چاه فاضالب بايد پايينتر با شد تا منابع آبهاي زير زميني آلوده 33نشود. نشود.

متري ديواره چاه جداره متري ديواره چاه جداره 33- براي حفاظت چاه آب حداقل تا - براي حفاظت چاه آب حداقل تا 44 سازي شود. سازي شود.

متر باال آورده شود. متر باال آورده شود.11 تا تا 5/05/0- سر چاه حداقل به ارتفاع - سر چاه حداقل به ارتفاع 55

- فاصله ته چاه مستراح يا فاضالب تا سطح منابع آبهاي زير - فاصله ته چاه مستراح يا فاضالب تا سطح منابع آبهاي زير 66

متر باشد. متر باشد. 33زميني حداقل زميني حداقل

- اگر چاه آب ريزش دارد بايد از حلقه هاي بتوني استفاده شود و - اگر چاه آب ريزش دارد بايد از حلقه هاي بتوني استفاده شود و 77 cmcm 30 30متر و عمق آن متر و عمق آن 9/09/0 - -5/15/1دارا ي شيب باشد )قطر حلقه دارا ي شيب باشد )قطر حلقه

باشد ( باشد (

- دور چاه سنگين چين شود.- دور چاه سنگين چين شود.88

چاه آب

چاه فاضالب

منابع زير زميني

30m

3m

انتهاي شيب

سطح زمين

سختي خاک

شيب

سطح زمين

درب چاه

مراحل گند زدايي آب چاه :مراحل گند زدايي آب چاه : بعد از آماده شدن چاه آب بايد آن رابا استفاده ازکلردرغلظت باال بعد از آماده شدن چاه آب بايد آن رابا استفاده ازکلردرغلظت باال

ميلي گرم کلراستفاده ميلي گرم کلراستفاده 130130ضدعفوني کنيم ابتدا به ازاي هرليتر آبضدعفوني کنيم ابتدا به ازاي هرليتر آب ميلي گرم ميلي گرم 5050کنيم وبراي ضدعفوني از کنيم وبراي ضدعفوني از کرده يعني آب کلر درست ميکرده يعني آب کلر درست مي

کنيم. کنيم. آن استفاده ميآن استفاده مي

تعيين حجم آب موجود در چاه :تعيين حجم آب موجود در چاه :

((hhالف – تعيين عمق آب چاه )بر حسب متر الف – تعيين عمق آب چاه )بر حسب متر

( ( aaب – تعيين قطر چاه ) بر حسب مترب – تعيين قطر چاه ) بر حسب مترحجم آب چاه )ليتر(حجم آب چاه )ليتر(

lit lit در فرمول زير جايگذاري مي شوند. در فرمول زير جايگذاري مي شوند.aa و و hhج – اعداد مربوط به ج – اعداد مربوط به mgmg

5050 ليتر آب به شمار مي آيد . ليتر آب به شمار مي آيد . 10001000د – يک متر مکعب برابر د – يک متر مکعب برابر 11

x=50grx=50gr گرم کلر اضافه مي شود. گرم کلر اضافه مي شود.5050يعني در هر متر مکعب آب يعني در هر متر مکعب آب 1000 1000

)( ha

v4

2

410002143

ha.

ک�ه از چ�اه خ�ارج مي ش�ود باي�د در ت�اريکي ذخ�يره ش�ود ت�ا ک�ه از چ�اه خ�ارج مي ش�ود باي�د در ت�اريکي ذخ�يره ش�ود ت�ا آبي آبي

از ورود ن�ور ب�ه داخ�ل مخ�زن جلوگ�يري ش�ود زي�را اگ�ر ن�ور ب�ه از ورود ن�ور ب�ه داخ�ل مخ�زن جلوگ�يري ش�ود زي�را اگ�ر ن�ور ب�ه

و ب�اعث ش�روع رش�د جلبکه�ا مي ش�ود بتاب�د ب�اعث ش�روع رش�د جلبکه�ا مي ش�ود و س�طح مخ�رن بتاب�د س�طح مخ�رن

ب�راي جلوگ�يري از رش�د آنه�ا از کل�ر ي�ا ک�ات کب�ود اس�تفاده مي ب�راي جلوگ�يري از رش�د آنه�ا از کل�ر ي�ا ک�ات کب�ود اس�تفاده مي

شود. شود.

چشمه :چشمه :

از نظ�ر انتق�ال وس�رعت عم�ل چش�مه مناس�بترين روش تهي�ه از نظ�ر انتق�ال وس�رعت عم�ل چش�مه مناس�بترين روش تهي�ه

آب مي باش�د ک�ه عم�ل بهس�ازي باي�د از مظه�ر چش�مه ص�ورت آب مي باش�د ک�ه عم�ل بهس�ازي باي�د از مظه�ر چش�مه ص�ورت

از از mm 50 50گ�يرد و ب�راي جلوگ�يري از آل�ودگي احتم�الي ب�ه ش�عاعگ�يرد و ب�راي جلوگ�يري از آل�ودگي احتم�الي ب�ه ش�عاع

دور ب�ه همچ�نين و ميش�ود اس�تفاده خ�اردار س�يم و دور ن�رده ب�ه همچ�نين و ميش�ود اس�تفاده خ�اردار س�يم و ن�رده

چش�مه باي�د ش�يب داد و کان�الي ب�راي جم�ع آوري ه�رز آب ن�يز چش�مه باي�د ش�يب داد و کان�الي ب�راي جم�ع آوري ه�رز آب ن�يز

00درست کرددرست کرد

در م�واقعي ک�ه هيچ گون�ه امکان�اتي ن�داريم در م�واقعي ک�ه هيچ گون�ه امکان�اتي ن�داريم آبهPاي رود خانPه:آبهPاي رود خانPه:

تص�فيه باي�د ک�ه ک�نيم اس�تفاده مي آبه�اي س�طحي من�ابع تص�فيه از باي�د ک�ه ک�نيم اس�تفاده مي آبه�اي س�طحي من�ابع از

، زي�اد آل�ودگي داراي زي�را گ�ردد مص�رف قاب�ل ت�ا ، ش�ده زي�اد آل�ودگي داراي زي�را گ�ردد مص�رف قاب�ل ت�ا ش�ده

00ناخالصي وکدورت وعوامل بيماري زا مي باشدناخالصي وکدورت وعوامل بيماري زا مي باشد

در ش�رايط اض�طراري در ش�رايط اض�طراري تانکر آب درشPرايط اضPطراري :تانکر آب درشPرايط اضPطراري :

بخش�ي از آب م�ورد ني�از م�ردم توس�ط تانکرحم�ل و توزي�ع مي بخش�ي از آب م�ورد ني�از م�ردم توس�ط تانکرحم�ل و توزي�ع مي

ش�ود اين تانکره�ا باي�د قب�ل از حم�ل تم�يز وگن�د زدايي ش�وند و ش�ود اين تانکره�ا باي�د قب�ل از حم�ل تم�يز وگن�د زدايي ش�وند و

ه�ر ب�ه گ�يري ش�ود ان�دازه مرتب�ا اب مان�ده ب�اقي کل�ر ه�ر م�يزان ب�ه گ�يري ش�ود ان�دازه مرتب�ا اب مان�ده ب�اقي کل�ر م�يزان

گ�الوانيزه آهن از ي�ا پالس�تيکي ظ�روفي ت�وان مي گ�الوانيزه خ�انواده آهن از ي�ا پالس�تيکي ظ�روفي ت�وان مي خ�انواده

دره�ر مح�ل مخ�زن ذخ�يره آب دره�ر مح�ل مخ�زن ذخ�يره آب 00س�اخته ش�ده باش�د تحوي�ل دادس�اخته ش�ده باش�د تحوي�ل داد

ب�راي ت�امين ب�رايگنج�ايش ت�امين همچ�نين 10001000گنج�ايش و باش�د داش�ته را نف�ر همچ�نين و باش�د داش�ته را نف�ر

مخ�ازن س�ر پوش�يده باش�د و توزي�ع آب ب�ه وس�يله ت�انکر، به�تر مخ�ازن س�ر پوش�يده باش�د و توزي�ع آب ب�ه وس�يله ت�انکر، به�تر

اس�ت آب ت�انکر مس�تقيما در مخ�زن ب�زرگي در اردوگ�اه تخلي�ه اس�ت آب ت�انکر مس�تقيما در مخ�زن ب�زرگي در اردوگ�اه تخلي�ه

وداراي محف�وظ وک�امال پوش�يده س�ر باي�د مخ�زن اين وداراي ش�ود محف�وظ وک�امال پوش�يده س�ر باي�د مخ�زن اين ش�ود

ت�وان لول�ه کش�ي ازاين مخ�زن مي ، ت�وان لول�ه کش�ي دريچ�ه تحوي�ل آب باش�د ازاين مخ�زن مي ، دريچ�ه تحوي�ل آب باش�د

الزم در خياب�ان اص�لي اردوگ�اه انج�ام داد وب�ا نص�ب ش�يرهايي در الزم در خياب�ان اص�لي اردوگ�اه انج�ام داد وب�ا نص�ب ش�يرهايي در

به�تر از آن اس�تفاده نم�ود، ش�يرهاي برداش�ت به�تر اط�راف مخ�زن از آن اس�تفاده نم�ود، ش�يرهاي برداش�ت اط�راف مخ�زن

00است از نوع فشاري باشداست از نوع فشاري باشد

م�تر و م�تر و 100100حداقل فاص�له تانکره�ا ت�ا اولين چ�ادر در اردوگ�اه حداقل فاص�له تانکره�ا ت�ا اولين چ�ادر در اردوگ�اه

لي�تر مي باش�د. تع�داد ش�ير تانکره�ا ه�ر چ�ه لي�تر مي باش�د. تع�داد ش�ير تانکره�ا ه�ر چ�ه 20002000ظ�رفيت ت�انکر ظ�رفيت ت�انکر

بيش�تر باش�د به�تر اس�ت و اين ش�يرها باي�د بهداش�تي باش�د و ه�ر بيش�تر باش�د به�تر اس�ت و اين ش�يرها باي�د بهداش�تي باش�د و ه�ر

نفر يک شير برداشتي داشته باشد . نفر يک شير برداشتي داشته باشد .100100

مي ت�وان از ظ�روف پلي اتيلن ک�ه در داخ�ل زمين ک�ار گذاش�ته مي مي ت�وان از ظ�روف پلي اتيلن ک�ه در داخ�ل زمين ک�ار گذاش�ته مي ذخ�يره آب : ذخ�يره آب :

ب�راي ض�د ب�راي ض�د ش�ود اس�تفاده نم�ود وآب در آن ذخ�يره نم�اييم و ح�داقل تم�اس کل�ر ش�ود اس�تفاده نم�ود وآب در آن ذخ�يره نم�اييم و ح�داقل تم�اس کل�ر

ت�امين 3030عف�وني عف�وني ب�ه ت�امين دقيق�ه اس�ت س�پس قاب�ل اس�تفاده مي ش�ود و ق�ادر ب�ه 5050 دقيق�ه اس�ت س�پس قاب�ل اس�تفاده مي ش�ود و ق�ادر

باي�د ش�ده گرفت�ه نظ�ر در مخ�ازن هس�تند آب باي�د م�ترمکعب ش�ده گرفت�ه نظ�ر در مخ�ازن هس�تند آب آب 1212--2424م�ترمکعب س�اعت آب س�اعت

م�تر مکع�بي )ح�دود م�تر مکع�بي )ح�دود 1010اردوگ�اه را ت�امين کنن�د و همچ�نين از کيس�ه ه�اي برزن�تي اردوگ�اه را ت�امين کنن�د و همچ�نين از کيس�ه ه�اي برزن�تي

لي�تر آب م�ورد ني�از اس�ت، بن�ابراين ب�راي لي�تر آب م�ورد ني�از اس�ت، بن�ابراين ب�راي 100100( لي�تر آب ب�راي ه�ر نف�ر ( لي�تر آب ب�راي ه�ر نف�ر 1010، ، 000000

22 م�تر ط�ول - م�تر ط�ول -33 م�تر مکع�بي ) م�تر مکع�بي )1010 نف�ر مي ت�وان ت�امين ني�از نم�ود، اين کيس�ه نف�ر مي ت�وان ت�امين ني�از نم�ود، اين کيس�ه 100100

00متر عمق( را پر کرده ودر سيستم کششي قرار مي دهندمتر عمق( را پر کرده ودر سيستم کششي قرار مي دهند5/15/1متر عرض- متر عرض-

- اين مخ�ازن باي�د پوش�يده باش�د ت�ا دراث�ر ت�ابش آفت�اب )س�بزينه ه�ا ،آرگه�ا، جلبکه�ا ( - اين مخ�ازن باي�د پوش�يده باش�د ت�ا دراث�ر ت�ابش آفت�اب )س�بزينه ه�ا ،آرگه�ا، جلبکه�ا (

00رشد ننمايندرشد ننمايند

- ب�راي جلوگ�يري ازورودگ�رد و غب�ار ب�ه داخ�ل آب و همچ�نين جلوگ�يري ازنشس�تن - ب�راي جلوگ�يري ازورودگ�رد و غب�ار ب�ه داخ�ل آب و همچ�نين جلوگ�يري ازنشس�تن

پرن�دگان ب�رروي س�طح آب باورق�ه ه�ايي از پنب�ه نس�وز ي�ا از بس�تها ي س�يماني روي پرن�دگان ب�رروي س�طح آب باورق�ه ه�ايي از پنب�ه نس�وز ي�ا از بس�تها ي س�يماني روي

آن را مي پوش�انند اين مخ�ازن داراي ش�ير تخلي�ه ، لول�ه انتق�ال آب ب�ه داخلش، آن را مي پوش�انند اين مخ�ازن داراي ش�ير تخلي�ه ، لول�ه انتق�ال آب ب�ه داخلش،

لول�ه س�رريز ،س�وپاپ ش�ناور ومج�راي تخلي�ه آب درک�ف مخ�زن هس�تند وم�رتب باي�د لول�ه س�رريز ،س�وپاپ ش�ناور ومج�راي تخلي�ه آب درک�ف مخ�زن هس�تند وم�رتب باي�د

بازدي�د از اين مخ�ازن ص�ورت گ�يرد در ش�رايط اض�طراري چ�ون امکان�ات و وس�يله بازدي�د از اين مخ�ازن ص�ورت گ�يرد در ش�رايط اض�طراري چ�ون امکان�ات و وس�يله

بايس�تي روي ه�ر منب�ع آبي ک�ه اس�تفاده ميک�نيم آزمايش�هاي بايس�تي روي ه�ر منب�ع آبي ک�ه اس�تفاده ميک�نيم آزمايش�هاي کم ميباش�د قاع�دتا کم ميباش�د قاع�دتا

مق�دار م�وادي ک�ه ب�ه آ ب اض�افه مي کنن�د ب�ه عن�وان منعق�د مق�دار م�وادي ک�ه ب�ه آ ب اض�افه مي کنن�د ب�ه عن�وان منعق�د 00خاص�ي انج�ام دهيم خاص�ي انج�ام دهيم

، ، اکس�يژن محل�ول ، کنن�ده ه�ا ،م�يزان س�ولفات ، اکس�يژن محل�ول ب�اقي مان�ده ، PHPHکنن�ده ه�ا ،م�يزان س�ولفات ، ،مق�دار کل�ر ب�اقي مان�ده ،مق�دار کل�ر

باي�د باي�د 000000مق�دار کل�ري ک�ه مي خواه�د اض�افه ش�ود ، س�ختي آب ، م�يزان آل�ودگي ومق�دار کل�ري ک�ه مي خواه�د اض�افه ش�ود ، س�ختي آب ، م�يزان آل�ودگي و

00اندازه گيري شوداندازه گيري شود

تهيه آب سالم و تصفيه وگند زدايي: تهيه آب سالم و تصفيه وگند زدايي:

ازآنجايي که آب مهمترين عامل شيوع بيماري مي باشد ازآنجايي که آب مهمترين عامل شيوع بيماري مي باشد سالم وبهداشتي بودن آن بسيارمهم است که به دو روش سالم وبهداشتي بودن آن بسيارمهم است که به دو روش

مي توان آب را تصفيه کرد :مي توان آب را تصفيه کرد :- فيزيکي - فيزيکي 11

- شيميايي - شيميايي 22

فيزيکي:فيزيکي:

بيشتر عوامل بيماريزاي موجود بيشتر عوامل بيماريزاي موجود الف - جوشاندن :الف - جوشاندن : 1010 درجه سانتي گراد به مدت درجه سانتي گراد به مدت 6060درآب در حرارت باالي درآب در حرارت باالي

دقيقه از بين ميروند با جوشاندن سختي موقت آب دقيقه از بين ميروند با جوشاندن سختي موقت آب 2020تا تا هم از بين ميرود و طعم آب دگرگون هم از بين ميرود و طعم آب دگرگون

مي شود.مي شود.

آب رادر داخل ظرف قرار داده تا آب رادر داخل ظرف قرار داده تا ب - ته نشيني :ب - ته نشيني :وومدتي باقي مانده مدتي باقي مانده

گل والي آن ته نشين شود با اين کار مقداري از ميکروبها ته نشين گل والي آن ته نشين شود با اين کار مقداري از ميکروبها ته نشين مي شوند.مي شوند.

ب�راي اينک�ه اين عم�ل به�تر ب�راي اينک�ه اين عم�ل به�تر ج - تPه نشPين وانعقPاد :ج - تPه نشPين وانعقPاد :ص�ورت گ�يرد ب�ه آن موادش�يميايي اض�افه مي کنن�د واين ص�ورت گ�يرد ب�ه آن موادش�يميايي اض�افه مي کنن�د واين آن س�نگينتر ش�دن ب�اعث و ب�اکتري چس�بيده ب�ه آن م�واد س�نگينتر ش�دن ب�اعث و ب�اکتري چس�بيده ب�ه م�واد فري�ک،کلري�د کلري�د مانن�د ميش�ود نش�ين وت�ه فري�ک،کلري�د ش�ده کلري�د مانن�د ميش�ود نش�ين وت�ه ش�ده

فرو،سولفا ت آلومينيوم )زاج سفيد(فرو،سولفا ت آلومينيوم )زاج سفيد(

: کPردن صPاف - :د کPردن صPاف - ب�ا د ، ش�ني ص�افيهاي از عب�ور ب�ا ، ش�ني ص�افيهاي از عب�ور س�انتي م�تري ، آن را پ�ر از ش�ن س�انتي م�تري ، آن را پ�ر از ش�ن 9090اس�تفاده از بش�که اس�تفاده از بش�که

ک�رده پس از عب�ور آب هم گ�ل والي گرفت�ه مي ش�وند ک�رده پس از عب�ور آب هم گ�ل والي گرفت�ه مي ش�وند بين رون�د، مي بين از ميکروبه�ا بين وهم رون�د، مي بين از ميکروبه�ا درص�د 9090--9595وهم درص�د

تع�ويض اين ن�وع ص�افي ب�ه ن�وع تع�ويض اين ن�وع ص�افي ب�ه ن�وع 00باکتريه�ا از بين ميرون�دباکتريه�ا از بين ميرون�د م�اه يکب�ار در م�اه يکب�ار در 55--66آب بس�تگي دارد اگ�ر تم�يز باش�د ه�ر آب بس�تگي دارد اگ�ر تم�يز باش�د ه�ر

ه�ر اينص�ورت ه�ر غ�ير اينص�ورت مي 33--44غ�ير انج�ام تع�ويض يکب�ار م�اه مي انج�ام تع�ويض يکب�ار م�اه گيرد. گيرد.

از فيلتر و صافي در تصفيه خانه از فيلتر و صافي در تصفيه خانه ه - فيلتراسيون :ه - فيلتراسيون :

شيميايي : شيميايي :

خاص�يت ب�و زدايي وميک�روب کش�ي ق�وي خاص�يت ب�و زدايي وميک�روب کش�ي ق�وي الPف - کلPر زني :الPف - کلPر زني :

دارد و م�اده گن�دزدا ، م�وثر ومفي�دي مي باش�د ک�ه پس از اف�زودن دارد و م�اده گن�دزدا ، م�وثر ومفي�دي مي باش�د ک�ه پس از اف�زودن

ب�ه آب ب�اعث فع�ل انفع�االتي ب�ا م�واد آلي موج�ود در آب مي ش�ود ب�ه آب ب�اعث فع�ل انفع�االتي ب�ا م�واد آلي موج�ود در آب مي ش�ود

قس�متي ک�ه ب�ه ش�کل ت�رکيب ب�ا م�واد آلي در مي آي�د از نظ�ر گن�د قس�متي ک�ه ب�ه ش�کل ت�رکيب ب�ا م�واد آلي در مي آي�د از نظ�ر گن�د

زدايي اث�ري ن�دارد، بن�ابراين الزم اس�ت ب�ه مق�دار ک�افي کل�ر اض�افه زدايي اث�ري ن�دارد، بن�ابراين الزم اس�ت ب�ه مق�دار ک�افي کل�ر اض�افه

نم�ود ت�ا خاص�يت ميک�روب کش�ي الزم راداش�ته باش�د ل�ذا آبه�ايي ب�ا نم�ود ت�ا خاص�يت ميک�روب کش�ي الزم راداش�ته باش�د ل�ذا آبه�ايي ب�ا

آل�ودگي بس�يار ب�اال ابت�دا باي�د ص�اف وس�پس کل�ر زني ش�وند ق�درت آل�ودگي بس�يار ب�اال ابت�دا باي�د ص�اف وس�پس کل�ر زني ش�وند ق�درت

ميک�روب کش�ي کل�ر در درج�ه ح�رارت پ�ائين کم�تر اس�ت وه�ر چ�ه ميک�روب کش�ي کل�ر در درج�ه ح�رارت پ�ائين کم�تر اس�ت وه�ر چ�ه

PHPH بيش�تر کل�ر کش�ي ميک�روب خاص�يت باش�د ت�ر اس�يدي آب بيش�تر کل�ر کش�ي ميک�روب خاص�يت باش�د ت�ر اس�يدي آب

دقيق�ه ص�بر ک�رده دقيق�ه ص�بر ک�رده 3030خواه�د ب�ود و پس از اف�زودن کل�ر ب�ه آب خواه�د ب�ود و پس از اف�زودن کل�ر ب�ه آب

وسپس استفاده مي کنيم.وسپس استفاده مي کنيم.

گ�رد س�فيدرنگ ک�ه گ�رد س�فيدرنگ ک�ه ب - کلPرور آهPک يPا گPرد سPفيد کننPده :ب - کلPرور آهPک يPا گPرد سPفيد کننPده :

داراس�ت کل�ررا زنن�ده داراس�ت ب�وي کل�ررا زنن�ده ) 4040ب�وي آه�ک کل�رور گ�رم ( آه�ک کل�رور گ�رم قاش�ق قاش�ق 5/25/2

درص�د ي�ک محل�ول اين ک�رده ح�ل آب لي�تر ي�ک در ) درص�د چ�ايخوري ي�ک محل�ول اين ک�رده ح�ل آب لي�تر ي�ک در ) چ�ايخوري

کلردارد و آهک پس ازچند ساعت ته نشين کلردارد و آهک پس ازچند ساعت ته نشين

مي ش�ود اين گ�رد باي�د در ج�ا ي خش�ک ، خن�ک و تاري�ک نگه�داري مي ش�ود اين گ�رد باي�د در ج�ا ي خش�ک ، خن�ک و تاري�ک نگه�داري

شود.شود.

ج - هيپوکلريت کلسيم :ج - هيپوکلريت کلسيم :

ک�ه کل�رين پ�ر بن�ام اي م�اده از روش اين ک�ه در کل�رين پ�ر بن�ام اي م�اده از روش اين در ميش��ود نامي��ده کلس��يم هيپ��وکلريت ميش��ود اص��طالحا نامي��ده کلس��يم هيپ��وکلريت اص��طالحا ب�ا رن�گ س�فيد اي م�اده ش�ودکه مي ب�ا اس�تفاده رن�گ س�فيد اي م�اده ش�ودکه مي اس�تفاده خاص�يت ض�دعفوني کنن�ده ق�وي ک�ه ب�راي ض�دعفو خاص�يت ض�دعفوني کنن�ده ق�وي ک�ه ب�راي ض�دعفو ني آب ، س�بزيجا ت ، ظ�روف حم�ام و دستش�ويي ني آب ، س�بزيجا ت ، ظ�روف حم�ام و دستش�ويي اس�تفاده ميش�ود البت�ه اين محل�ول نمي توان�د انگ�ل اس�تفاده ميش�ود البت�ه اين محل�ول نمي توان�د انگ�ل

را از بين ببرد. را از بين ببرد.

گ�رم از هيپ�وکلريت در ي�ک لي�تر گ�رم از هيپ�وکلريت در ي�ک لي�تر 1515 طرز تهيPه :طرز تهيPه :بمان�د دقيق�ه ت�ا چن�د گ�ذاريم ک�رده و مي بمان�د آب ح�ل دقيق�ه ت�ا چن�د گ�ذاريم ک�رده و مي آب ح�ل

قط�ره ب�ه ي�ک لي�تر قط�ره ب�ه ي�ک لي�تر 77س�پس از محل�ول بدس�ت آم�ده س�پس از محل�ول بدس�ت آم�ده ديگ�ر آب اض�افه مي ک�نيم و ح�دود نيم س�اعت ص�بر ديگ�ر آب اض�افه مي ک�نيم و ح�دود نيم س�اعت ص�بر

کرده پس از آن براي شرب استفاده مي کنيم .کرده پس از آن براي شرب استفاده مي کنيم .

ضد عفوني کردن چاهها :ضد عفوني کردن چاهها :

ميلي م�تر اس�ت ميلي م�تر اس�ت 55 در ي�ک ک�وزه س�فالي ک�ه دارا ي س�وراخهايي ب�ه قط�ر در ي�ک ک�وزه س�فالي ک�ه دارا ي س�وراخهايي ب�ه قط�ر

کيل�وگرم ماس�ه کيل�وگرم ماس�ه 33 گ�رم پ�ودر پرکل�رين را ب�ا گ�رم پ�ودر پرکل�رين را ب�ا 750750در مقاب�ل يک�ديگر هس�تند در مقاب�ل يک�ديگر هس�تند

ک�امال مخل�وط ک�رده و داخ�ل ک�وزه مي ري�زيم ودرب آن رامحکم بس�ته و ک�امال مخل�وط ک�رده و داخ�ل ک�وزه مي ري�زيم ودرب آن رامحکم بس�ته و

ک�وزه را ب�ه ارتف�اع ي�ک م�تر از س�طح آ ب چ�اه در داخ�ل آن ق�رار مي دهيم ک�وزه را ب�ه ارتف�اع ي�ک م�تر از س�طح آ ب چ�اه در داخ�ل آن ق�رار مي دهيم

اين ک�وزه طب�ق خاص�يت اس�مزعملکرده و ب�اعث تص�فيه آب چ�اه مي ش�ود اين ک�وزه طب�ق خاص�يت اس�مزعملکرده و ب�اعث تص�فيه آب چ�اه مي ش�ود

لي�ترآ ب از اين چ�اه برداش�ته ش�ود اين مق�دار کلرت�ا ي�ک لي�ترآ ب از اين چ�اه برداش�ته ش�ود اين مق�دار کلرت�ا ي�ک 12001200اگ�ر روزان�ه اگ�ر روزان�ه

هفت�ه ب�راي ض�دعفوني ک�افي مي باش�د ه�ر چ�ه آب دري�افتي بيش�تر ش�ود هفت�ه ب�راي ض�دعفوني ک�افي مي باش�د ه�ر چ�ه آب دري�افتي بيش�تر ش�ود

م�دت زم�ان کم�تر مي ش�ود و ح�دودا نيم س�اعت پس ازقرارگ�رفتن ک�وزه م�دت زم�ان کم�تر مي ش�ود و ح�دودا نيم س�اعت پس ازقرارگ�رفتن ک�وزه

در چ�اه آب آن قاب�ل اس�تفاده مي باش�د و م�يزان کل�ر ن�يز ب�ا اس�تفاده از در چ�اه آب آن قاب�ل اس�تفاده مي باش�د و م�يزان کل�ر ن�يز ب�ا اس�تفاده از

کيت کلر سنج اندازه گيري مي شود .کيت کلر سنج اندازه گيري مي شود .

لي�تر آب لي�تر آب 2020 گ�رمي ( ب�راي گ�رمي ( ب�راي 5/05/0 ق�رص ق�رص 11د - ق�رص کل�ر : ق�رص ه�االزون )د - ق�رص کل�ر : ق�رص ه�االزون )

کافي است ولي گران مي باشد.کافي است ولي گران مي باشد.

لي�تر آب ک�افي لي�تر آب ک�افي 11 درص�د ب�راي گن�دزدايي درص�د ب�راي گن�دزدايي 22 قط�ره تنتوري�د قط�ره تنتوري�د 22ه - تنتوري�د : ه - تنتوري�د :

است.است.

ب�دليل تغي�ير در طعم و رن�گ آب اس�تفاده نمي : پتاس�يم پ�ر منگن�ات - ب�دليل تغي�ير در طعم و رن�گ آب اس�تفاده نمي و : پتاس�يم پ�ر منگن�ات - و

شود.شود.

روشهاي تصفيه آب: روشهاي تصفيه آب:

استفاده از روشهاي صافي شني کند. استفاده از روشهاي صافي شني کند.

استفاده از روشهاي صافي شني تند. استفاده از روشهاي صافي شني تند.

قب�ل از عم�ل تص�فيه ه�وادهي انج�ام گ�يرد بعلت اينک�ه ه�وا دهي خ�ود ن�وعي قب�ل از عم�ل تص�فيه ه�وادهي انج�ام گ�يرد بعلت اينک�ه ه�وا دهي خ�ود ن�وعي

تصفيه مي باشد.تصفيه مي باشد.

روش عم�ل : ب�راي تص�فيه ي�ک مخ�زن داريم ک�ه ازاين مخ�زن آب ب�ه ص�ورت روش عم�ل : ب�راي تص�فيه ي�ک مخ�زن داريم ک�ه ازاين مخ�زن آب ب�ه ص�ورت

ثقلي ي�ا پمپ�اژ وارد قس�مت پل�ه پل�ه اي مي ش�ود هنگ�ام ه�وادهي آب، ثقلي ي�ا پمپ�اژ وارد قس�مت پل�ه پل�ه اي مي ش�ود هنگ�ام ه�وادهي آب،

گ�ل ودرانته�ا پراکس�يژن ميش�ود و ياب�د ک�اهش مي ومنگ�نزآن گ�ل آهن ودرانته�ا پراکس�يژن ميش�ود و ياب�د ک�اهش مي ومنگ�نزآن آهن

والي آن ت�ه نش�ين ميش�ودتا ب�ه حوض�چه تقس�يم برس�د در اين قس�مت والي آن ت�ه نش�ين ميش�ودتا ب�ه حوض�چه تقس�يم برس�د در اين قس�مت

م�واد ش�يميايي مانن�د س�ولفات آلومي�نيوم ي�ا کلروفرمي�ک ب�ه آب اض�افه م�واد ش�يميايي مانن�د س�ولفات آلومي�نيوم ي�ا کلروفرمي�ک ب�ه آب اض�افه

ميش�ود وب�ا آب ک�امالمخلوط و واردحوض�چه ت�ه نش�يني ميش�ود در اين ميش�ود وب�ا آب ک�امالمخلوط و واردحوض�چه ت�ه نش�يني ميش�ود در اين

حوض�چه کنگ�ره ه�ايي ب�ه چش�م مي خ�ورد آب ازاين کنگ�ره ه�ا عب�ور حوض�چه کنگ�ره ه�ايي ب�ه چش�م مي خ�ورد آب ازاين کنگ�ره ه�ا عب�ور

ک�رده و وارد ي�ک کان�الي مي ش�ود و از آنج�ا آب خ�ارج و واردص�افي ک�رده و وارد ي�ک کان�الي مي ش�ود و از آنج�ا آب خ�ارج و واردص�افي

قاب�ل مص�رف ب�ه مخ�ازن کل�ر زني م�يرود وس�پس قاب�ل مص�رف ميش�ود وس�پس ب�ه مخ�ازن کل�ر زني م�يرود وس�پس ميش�ود وس�پس

تن�د ب�ه روش را عب�ور دهيم تص�فيه بيش�تري اگ�ر حجم آب تن�د ميش�ود ب�ه روش را عب�ور دهيم تص�فيه بيش�تري اگ�ر حجم آب ميش�ود

واگ�ر حجم آب کم�تر باش�د ب�ه روش کن�د ميباش�د ب�راي ص�افي ازس�نگ واگ�ر حجم آب کم�تر باش�د ب�ه روش کن�د ميباش�د ب�راي ص�افي ازس�نگ

م�اده مق�دار و ميش�ود اس�تفاده وش�ن س�نگ ،قل�وه م�اده آنتراس�يت مق�دار و ميش�ود اس�تفاده وش�ن س�نگ ،قل�وه آنتراس�يت

م�تر ه�ر ب�راي ) فرمي�ک )س�ولفات آلوم�نيوم س�ولفات م�تر ش�يميايي ه�ر ب�راي ) فرمي�ک )س�ولفات آلوم�نيوم س�ولفات ش�يميايي

گرم مي باشد.گرم مي باشد.1515- - 100100مکعب مکعب

: :آب مورد نيازآب مورد نياز

ليتر براي هر ليتر براي هر 6060 تا تا4545 بيمارستانهاي صحرايي بيمارستانهاي صحرايي - -11 نفردر روز نفردر روز

ليتر براي هر ليتر براي هر 3030 تا تا 2020 محل غذا خوري جمعي محل غذا خوري جمعي --22 نفردر روزنفردر روز

ليتر براي هر ليتر براي هر 2020 تا تا 1515 سر پناه موقت و اردوگاه سر پناه موقت و اردوگاه نفردر روزنفردر روز

ليتر براي هر نفردر روز ليتر براي هر نفردر روز3535محلهاي شستشو محلهاي شستشو

100100اگر محدوديت در مصرف آب نباشد براي هر نفر اگر محدوديت در مصرف آب نباشد براي هر نفر ليتر درروز توصيه مي شود.ليتر درروز توصيه مي شود.

نمونه برداري از نمونه برداري از نظارت برکيفيت آب اردوگاه :نظارت برکيفيت آب اردوگاه :آب آشاميدنيآب آشاميدني

هدف بدست آوردن قسمت کوچکي از آب است که هدف بدست آوردن قسمت کوچکي از آب است که نمايانگر خصوصيات واقعي منبع اصلي مي باشد.نمايانگر خصوصيات واقعي منبع اصلي مي باشد.

در شرايط اضطراري بايد سلسله آزمايشهايي را روي آب در شرايط اضطراري بايد سلسله آزمايشهايي را روي آب انجام دهيم :انجام دهيم :

تعيين مقدار کلر باقيماندهتعيين مقدار کلر باقيمانده

آزمايش ميکروبي) کليفرم(آزمايش ميکروبي) کليفرم(

PHPHغلظت يون هيدروژن براي محاسبه غلظت يون هيدروژن براي محاسبه

OHOHمقدار قليائيت آب عامل مقدار قليائيت آب عامل

چون کارما صحرايي است براي آزمايش چون کارما صحرايي است براي آزمايش کلر زني کلر زني ) )کلرباقيمانده ازروش اورتولوئيدينکلرباقيمانده ازروش اورتولوئيدين

تا نقطه شکست( استفاده مي شود.تا نقطه شکست( استفاده مي شود.

نقطه شکست کلر:نقطه شکست کلر:

ت�ا اين نقط�ه کل�ر ص�رف از بين ب�ردن م�واد آلي مي ش�ود ت�ا اين نقط�ه کل�ر ص�رف از بين ب�ردن م�واد آلي مي ش�ود و کل�ر آزاد در آب مي مان�د و از اين نقط�ه ب�ه بع�د کل�ر ب�ه و کل�ر آزاد در آب مي مان�د و از اين نقط�ه ب�ه بع�د کل�ر ب�ه آب اض�افه مي ش�ود ت�ا آل�ودگي ه�اي ميک�روبي را از بين آب اض�افه مي ش�ود ت�ا آل�ودگي ه�اي ميک�روبي را از بين

باقيمان�ده باقيمان�ده ب�برد اگ�ر کل�ر باش�د ش�رايط باش�د ش�رايط ppm ppm 4/0- 3/04/0- 3/0ب�برد اگ�ر کل�ر و اض�طراري ش�رايط در باقيمان�ده .کلر اس�ت و خ�وب اض�طراري ش�رايط در باقيمان�ده .کلر اس�ت خ�وب

آب م�ورد اس�تفاده آب م�ورد اس�تفاده PHPH مي باش�د. باي�د مي باش�د. باي�دppmppm 5/0 5/0اپي�دمي اپي�دمي باش�د ، يع�ني خن�ثي باش�د. ب�راي ان�دازه گ�يري ي�ون باش�د ، يع�ني خن�ثي باش�د. ب�راي ان�دازه گ�يري ي�ون 77ح�دود ح�دود

س�نجي رن�گ روش ي�ا تورنس�ل کاغ�ذهاي از س�نجي هي�دروژن رن�گ روش ي�ا تورنس�ل کاغ�ذهاي از هي�دروژن اوران���ژ متي���ل ، رن���گ( )بي فت���الين فن���ل اوران���ژ } متي���ل ، رن���گ( )بي فت���الين فن���ل {

) نارنجي ( {استفاده مي شود. ) نارنجي ( {استفاده مي شود.

آب از نظ�ر قلي�ايي بيش�تر آب آب از نظ�ر قلي�ايي بيش�تر آب آب بPا سPختي متوسPط:آب بPا سPختي متوسPط:دس��ته س��ه در ک��ه کربن��ات بي رده در دس��ته ط��بيعي س��ه در ک��ه کربن��ات بي رده در ط��بيعي

هيدروکسيد ، کربنات و بي کربنات مي باشد.هيدروکسيد ، کربنات و بي کربنات مي باشد.

بهداشPتي و سPالم وجPود هيچ کليفPرم بهداشPتي و سPالم وجPود هيچ کليفPرم در يPک آبدر يPک آبنبايد مشاهده گردد.نبايد مشاهده گردد.

معيارهاي کيفيت آب :معيارهاي کيفيت آب :

فيزيکي ، شيميايي ، آزمايش ميکروب شناختي فيزيکي ، شيميايي ، آزمايش ميکروب شناختي

فيزيکي شامل :فيزيکي شامل :: :کدورت مص�رف کدورت پس�ند م�ورد ک�دورت کلي بط�ور مص�رف پس�ند م�ورد ک�دورت کلي بط�ور

کنن�ده نمي باش�د ک�ه ناش�ي از م�واد معل�ق موج�ود کنن�ده نمي باش�د ک�ه ناش�ي از م�واد معل�ق موج�ود در آب مي باش�د.آبهايي ک�ه داراي ک�دورت ب�االيي در آب مي باش�د.آبهايي ک�ه داراي ک�دورت ب�االيي هس�تند ب�ه دلي�ل خل�ل و ف�رج در س�طح م�واد معل�ق هس�تند ب�ه دلي�ل خل�ل و ف�رج در س�طح م�واد معل�ق ب�اکتري ه�ا را دارا هس�تند و ب�ه پن�اه دادن ب�اکتري ه�ا را دارا هس�تند و امک�ان ب�ه پن�اه دادن امک�ان درهنگ�ام گن�دزدايي م�انع ازتم�اس کلرب�ا ميکروبه�اي درهنگ�ام گن�دزدايي م�انع ازتم�اس کلرب�ا ميکروبه�اي مض�رمي ش�وند و ب�اعث مس�موميت و بيم�اري مي مض�رمي ش�وند و ب�اعث مس�موميت و بيم�اري مي

) واح�د ت�يرگي ) واح�د ت�يرگي j.t.vj.t.v 5 5ش�وند. اس�تاندارد ک�دورت ش�وند. اس�تاندارد ک�دورت مي باشد. مي باشد.j.t.vj.t.v 25 25جکسون ( و حداکثر آن جکسون ( و حداکثر آن

روشهاي حذف کدورت: روشهاي حذف کدورت:

ته نشيني ) ذرات بزرگتر از يک ميکرون( ته نشيني ) ذرات بزرگتر از يک ميکرون( --11

ته نشيني و انعقاد براي ذرات ريز تر و کلوئيدي که ته نشيني و انعقاد براي ذرات ريز تر و کلوئيدي که --22 00محلول در آب هستندمحلول در آب هستند

فيلتراسيون مي باشد. فيلتراسيون مي باشد.--33

درجه حرارت: درجه حرارت: اث�رات مختلفي در آب دارد ازجمل�ه اف�زايش درج�ه اث�رات مختلفي در آب دارد ازجمل�ه اف�زايش درج�ه ح�رارت ب�اعث ک�اهش اکس�يژن و آب گ�وارايي خ�ود ح�رارت ب�اعث ک�اهش اکس�يژن و آب گ�وارايي خ�ود

ده�د از دس�ت مي ده�درا از دس�ت مي اف�زايش ح�رارت س�ختي 00را اف�زايش ح�رارت س�ختي آب را کم و آن را بي م�زه مي کن�د. اگ�ر آب ب�ه آب را کم و آن را بي م�زه مي کن�د. اگ�ر آب ب�ه از ب��رخي ش��ود داده ح��رارت ک��افي از ان��دازه ب��رخي ش��ود داده ح��رارت ک��افي ان��دازه از رفت خواهن�د بين از زا بيم�اري از ميکروبه�اي رفت خواهن�د بين از زا بيم�اري ميکروبه�اي باش�د متع�ادلي گرم�اي داراي ک�ه آبي باش�د ط�رفي متع�ادلي گرم�اي داراي ک�ه آبي ط�رفي ميکروبه�ا مي تکث�ير و ب�راي رش�د خ�وبي ميکروبه�ا مي محي�ط تکث�ير و ب�راي رش�د خ�وبي محي�ط ش�ود . ه�ر چ�ه ح�رارت ب�االتر باش�د عم�ل گن�دزدايي ش�ود . ه�ر چ�ه ح�رارت ب�االتر باش�د عم�ل گن�دزدايي

88 - -1212به�تر انج�ام مي ش�ود. دم�اي مطل�وب آب به�تر انج�ام مي ش�ود. دم�اي مطل�وب آب درج�ه س�انتيگراد مي باش�د.آب بس�يار س�رد ب�اعث درج�ه س�انتيگراد مي باش�د.آب بس�يار س�رد ب�اعث

ناراحتي گوارشي مي شود.ناراحتي گوارشي مي شود.

مزه آبمزه آب

:: طعم در آب مي کنندطعم در آب مي کنند برخي مواد توليدبرخي مواد توليد

طعم شوري طعم شوري کلرور سديم :کلرور سديم : --11

طعم فلزي طعم فلزيآهن و منگنز :آهن و منگنز : --22

طعم تلخي طعم تلخي کلرونمکهاي منيزيم:کلرونمکهاي منيزيم: --33

مزه گسي مزه گسينمک آهن و آلومينيوم :نمک آهن و آلومينيوم : --44

طعم خوش مزه اي طعم خوش مزه اي آب داراي سختي باال :آب داراي سختي باال : --55دارد. دارد.

مزه صابوني مزه صابونيآبهاي قليايي :آبهاي قليايي : --66

مزه ترشي مزه ترشي آب اسيدي:آب اسيدي: --77

: مزه گنديدگي: مزه گنديدگيآلودگي ميکروبيآلودگي ميکروبي --88

بطPور کلي عوامPل بوجPود آورنPده طعم و بPو در آب بطPور کلي عوامPل بوجPود آورنPده طعم و بPو در آب را مي توان بصورت زير ذکر کرد :را مي توان بصورت زير ذکر کرد :

ترکيبات نفتي ، بنزين ترکيبات نفتي ، بنزين--11

مواد آلي نظير فرماآلدئيدها ،هيدروکربنها و ... مواد آلي نظير فرماآلدئيدها ،هيدروکربنها و ... --22

پس آبهاي صنعتي ناشي از فعاليت کارخانجات پس آبهاي صنعتي ناشي از فعاليت کارخانجات--33

جلبکها و ميکرو ارگانيزم هاي مولد طعم و بو جلبکها و ميکرو ارگانيزم هاي مولد طعم و بو--44

- پ�اک کنن�ده ه�ا ک�ه ب�ا ناخالص�ي ه�ايي ک�ه هم�راه دارن�د - پ�اک کنن�ده ه�ا ک�ه ب�ا ناخالص�ي ه�ايي ک�ه هم�راه دارن�د 55 مسبب ايجاد طعم و بو هستند. مسبب ايجاد طعم و بو هستند.

بک�ار مي --66 لول�ه در خط�وط ک�ه واش�رهاي الس�تيکي بک�ار مي لول�ه در خط�وط ک�ه واش�رهاي الس�تيکي رون�د, ب�ه م�رور زم�ان تحت ت�اثير باکتريه�اي مختل�ف در رون�د, ب�ه م�رور زم�ان تحت ت�اثير باکتريه�اي مختل�ف در

آب ايجاد طعم و بو مي کنند.آب ايجاد طعم و بو مي کنند.

روش حذف طعم و بو در آب: روش حذف طعم و بو در آب:

مانن�د را ب�و و طعم آورن�ده بوج�ود مانن�د عوام�ل را ب�و و طعم آورن�ده بوج�ود عوام�ل زي�ر گفت�ه مي رن�گ ک�ه در زي�ر گفت�ه مي روش�هاي ح�ذف رن�گ ک�ه در روش�هاي ح�ذف

شود بايد از بين برد.شود بايد از بين برد.

انتق�ال آب در قس�متهايي از انتق�ال آب در قس�متهايي از در ش�بکه توزي�ع و در ش�بکه توزي�ع و ش�يرهاي هس�تند ت�ر پ�ائين ارتف�اع ش�يرهاي لح�اظ هس�تند ت�ر پ�ائين ارتف�اع لح�اظ ک�ه م�وادي ت�ا گ�رفت نظ�ر در ک�ه شستش�و م�وادي ت�ا گ�رفت نظ�ر در شستش�و ش��يرهاي طري��ق از ان��د ک��رده ش��يرهاي رس��وب طري��ق از ان��د ک��رده رس��وب

شستشو از آب جدا شوند.شستشو از آب جدا شوند.

در ق�وي ه�اي کنن�ده اکس�يد م�واد از در اس�تفاده ق�وي ه�اي کنن�ده اکس�يد م�واد از اس�تفاده تصفيه خانه نظير کلر و ازن.تصفيه خانه نظير کلر و ازن.

استفاده از کربن فعال و همچنين هوادهي آباستفاده از کربن فعال و همچنين هوادهي آب

بط�ور کلي در آبه�ا دو ن�وع رن�گ تعري�ف ش�ده بط�ور کلي در آبه�ا دو ن�وع رن�گ تعري�ف ش�ده رنPگ آب : رنPگ آب : است :است :

مرب�وط ب�ه ع�واملي ک�ه ب�ه س�ادگي مرب�وط ب�ه ع�واملي ک�ه ب�ه س�ادگي الف-رنPگ ظPاهري: الف-رنPگ ظPاهري: قابل جداشدن بوده و نياز به تصفيه ندارد.قابل جداشدن بوده و نياز به تصفيه ندارد.

در م�ورد ع�واملي ک�ه جداس�ازي آن در م�ورد ع�واملي ک�ه جداس�ازي آن ب- رنPگ حقيقي: ب- رنPگ حقيقي: عوام�ل بط�ورکلي دارد. تص�فيه خ�اص مراح�ل ب�ه عوام�ل ني�از بط�ورکلي دارد. تص�فيه خ�اص مراح�ل ب�ه ني�از بوج�ود آورن�ده رن�گ آب ب�ه دو دس�ته عوام�ل ش�يميايي و بوج�ود آورن�ده رن�گ آب ب�ه دو دس�ته عوام�ل ش�يميايي و

بيولوژيک تقسيم مي شوند.بيولوژيک تقسيم مي شوند.

از تجزي�ه - عوامPل شPيميايي- عوامPل شPيميايي11 از تجزي�ه اس�يدهاي آلي حاص�ل اس�يدهاي آلي حاص�ل م�واد آلي ک�ه تولي�د رن�گ زرد مي کن�د همچ�نين وج�ود آهن م�واد آلي ک�ه تولي�د رن�گ زرد مي کن�د همچ�نين وج�ود آهن در آب رن�گ قرم�ز ، منگ�نز ايج�اد رن�گ قه�وه اي و امالح در آب رن�گ قرم�ز ، منگ�نز ايج�اد رن�گ قه�وه اي و امالح

مس رنگ خاکستري مايل به آبي توليد مي کند.مس رنگ خاکستري مايل به آبي توليد مي کند.

مي ت�وان ب�ه حض�ورجلبکها درآب مي ت�وان ب�ه حض�ورجلبکها درآب - عوامPل بيولوژيPک:- عوامPل بيولوژيPک:22اش�اره کردک�ه بس�ته ب�ه ن�وع جلب�ک رنگه�اي س�بز،قرم�ز ،زرد اش�اره کردک�ه بس�ته ب�ه ن�وع جلب�ک رنگه�اي س�بز،قرم�ز ،زرد

يا قهوه اي ايجاد مي کند.يا قهوه اي ايجاد مي کند.

واحد اندازه گيري رنگ آب :واحد اندازه گيري رنگ آب :

ان�دازه نامي�ده مي ش�ود. کب�الت پالتين ان�دازه اص�طالحا درج�ه نامي�ده مي ش�ود. کب�الت پالتين اص�طالحا درج�ه گ�يري رن�گ آب ب�ه روش رن�گ س�نجي ص�ورت مي گ�يرد گ�يري رن�گ آب ب�ه روش رن�گ س�نجي ص�ورت مي گ�يرد

به�تر اس�ت آب 00 به�تر اس�ت آب در م�ورد مص�ارف خ�انگي و آش�اميدني در م�ورد مص�ارف خ�انگي و آش�اميدني درج�ه پالتين درج�ه پالتين 55فاق�د رن�گ باش�د ولي در ش�رايط خ�اص ت�ا فاق�د رن�گ باش�د ولي در ش�رايط خ�اص ت�ا

کبالت نيز قبول است.کبالت نيز قبول است.

آب: رنPگ حPذف آب:روش رنPگ حPذف عوام�ل روش باي�د اول کلي بط�ور عوام�ل باي�د اول کلي بط�ور مث�ال ب�راي نم�ود ح�ذف آب در را رن�گ آورن�ده مث�ال بوج�ود ب�راي نم�ود ح�ذف آب در را رن�گ آورن�ده بوج�ود جلبکه�ا بوس�يله تزري�ق کلروس�ولفات مس در آب ح�ذف جلبکه�ا بوس�يله تزري�ق کلروس�ولفات مس در آب ح�ذف ب�ا عم�ل باش�د منگ�نز و آهن ح�اوي آب اگ�ر ب�ا عم�ل مي ش�وند. باش�د منگ�نز و آهن ح�اوي آب اگ�ر مي ش�وند. ه�وادهي اين دو م�اده اکس�يد ش�ده و رس�وب مي ش�وند ه�وادهي اين دو م�اده اکس�يد ش�ده و رس�وب مي ش�وند س�ولفات مث�ل کنن�ده منعق�د م�واد بوس�يله س�ولفات همچ�نين مث�ل کنن�ده منعق�د م�واد بوس�يله همچ�نين ب�ه ت�وان مي را درآب ش�ناور معل�ق ذرات ب�ه آلومي�نيوم ت�وان مي را درآب ش�ناور معل�ق ذرات آلومي�نيوم س�ادگي ت�ه نش�ين ک�رد و از ک�ربن فع�ال ب�راي ح�ذف رن�گ س�ادگي ت�ه نش�ين ک�رد و از ک�ربن فع�ال ب�راي ح�ذف رن�گ

استفاده کرد . استفاده کرد .

شيميايي ش�امل : س�ختي آب ، س�يليس، آهن، کلس�يم شيميايي ش�امل : س�ختي آب ، س�يليس، آهن، کلس�يم و کربناته��ا بي پتاس��يم، و س��ديم من��يزيم، و و کربناته��ا بي پتاس��يم، و س��ديم من��يزيم، و ني�ترات، فلوئ�ور، ،کلروره�ا، س�ولفاتها ، ني�ترات، کربناته�ا فلوئ�ور، ،کلروره�ا، س�ولفاتها ، کربناته�ا

جامدات محلول جامدات محلول

يونه�اي کلس�يم و من�يزيم 1-21-2 يونه�اي کلس�يم و من�يزيم - س�ختي آب: مجموع�ه - س�ختي آب: مجموع�ه ن�وع دو ک�ه گوين�د آب راس�ختي آب در ن�وع موج�ود دو ک�ه گوين�د آب راس�ختي آب در موج�ود م�وقت و دائم داردو نش�انه آن ک�ف نک�ردن ص�ابون م�وقت و دائم داردو نش�انه آن ک�ف نک�ردن ص�ابون

در آب مي باشد.در آب مي باشد.

( کربناته�ا بي وج�ود علت ب�ه : )موقت کربناته�ا بي وج�ود علت ب�ه : ک�ه ca,mgca,mgموقت ک�ه ( )ازبين ازبين باجوش�اندن واف�زودن آه�ک رس�وب ش�ده و باجوش�اندن واف�زودن آه�ک رس�وب ش�ده و

مي رود.مي رود.

و من��يزيم س��ولفاتهاي وج��ود علت ب��ه : و دايم من��يزيم س��ولفاتهاي وج��ود علت ب��ه : دايم کلس�يم ،کلري�دها و نيتراته�ا مي باش�د.که ب�ه ص�ورت کلس�يم ،کلري�دها و نيتراته�ا مي باش�د.که ب�ه ص�ورت

رسوب در نمي آيند.رسوب در نمي آيند.

: :آب سبکآب سبک

در گ�رم ميلي ب�ر حس�ب آب مق�دار س�ختي در گ�رم ميلي ب�ر حس�ب آب مق�دار س�ختي از کم�تر آب از لي�تر کم�تر آب آب 5050لي�تر ک�ه من�اطقي .در آب ک�ه من�اطقي .در

آش�اميدني س�بک اس�ت امک�ان بيماريه�اي قل�بي آش�اميدني س�بک اس�ت امک�ان بيماريه�اي قل�بي - عروقي و فشار خون باال وجود دارد.- عروقي و فشار خون باال وجود دارد.

آب سخت:آب سخت:

مق�دار س�ختي آب ب�ر حس�ب ميلي گ�رم در لي�تر مق�دار س�ختي آب ب�ر حس�ب ميلي گ�رم در لي�تر آب آش�اميدني باي�د داراي س�ختي آب آش�اميدني باي�د داراي س�ختي 150150--300300آب آب

5050--150150متوس�ط باش�د يع�ني مق�دار س�ختي آن متوس�ط باش�د يع�ني مق�دار س�ختي آن آبه�اي ب�ا من�اطق .در باش�د لي�تر در آبه�اي ميليگ�رم ب�ا من�اطق .در باش�د لي�تر در ميليگ�رم س�خت و خيلي س�خت امک�ان بيماريه�اي گوارش�ي س�خت و خيلي س�خت امک�ان بيماريه�اي گوارش�ي

وجود دارد.وجود دارد.

- فلوئور:- فلوئور:2-22-2

ميليگ�رم در لي�تر مي باش�د و ميليگ�رم در لي�تر مي باش�د و 7/07/0 - -5/15/1اس�تاندارد فلوئ�ور اس�تاندارد فلوئ�ور از عناص�ر کمي�اب اس�ت و اگ�ر بيش از اين ح�د باش�د ب�اعث از عناص�ر کمي�اب اس�ت و اگ�ر بيش از اين ح�د باش�د ب�اعث مخط�ط ش�دن ش�دن مين�اي دن�دان مي ش�ود و فق�دان آن مخط�ط ش�دن ش�دن مين�اي دن�دان مي ش�ود و فق�دان آن

نيز باعث خرابي دندان مي شود.نيز باعث خرابي دندان مي شود.

- نيتراتها :- نيتراتها :3-23-2

مص�رف آب ح�اوي نيتراته�ا ب�راي کودک�ان ب�دليل ش�رايط مص�رف آب ح�اوي نيتراته�ا ب�راي کودک�ان ب�دليل ش�رايط ب�ا PHPHخ�اص خ�اص و ش�ده نيتري�د ب�ه تب�ديل ني�ترات ، مع�ده ب�ا و ش�ده نيتري�د ب�ه تب�ديل ني�ترات ، مع�ده

هموگل�وبين ت�رکيب ش�ده و تولي�د مت هموگول�وبين ک�رده و هموگل�وبين ت�رکيب ش�ده و تولي�د مت هموگول�وبين ک�رده و ظ�رفيت اکس�يژن رس�اني را ک�اهش داده وس�بب خفگي ظ�رفيت اکس�يژن رس�اني را ک�اهش داده وس�بب خفگي مق�دار . گوين�د بيم�اري س�يانوزيس اين ب�ه گرددک�ه مق�دار مي . گوين�د بيم�اري س�يانوزيس اين ب�ه گرددک�ه مي

ميليگرم در ليتر باشد.ميليگرم در ليتر باشد.11نيتراتها درآب نبايد بيشتراز نيتراتها درآب نبايد بيشتراز 4-24-2 : يPد - : يPد مي - ي�افت ش�يرين درآبه�اي مقاديربس�يارکم مي در ي�افت ش�يرين درآبه�اي مقاديربس�يارکم در شود شود

کمبود اين عنصرموجب بيماري گواتر مي شود.کمبود اين عنصرموجب بيماري گواتر مي شود.

- آهن :- آهن :5-25-2معم�وال در آبه�اي زي�ر زمي�ني بيش�تر از آبه�اي س�طحي معم�وال در آبه�اي زي�ر زمي�ني بيش�تر از آبه�اي س�طحي

موجودموجود

ب�االي غلظت ب�ا آب در آن باشد.حض�ور مي ب�االي غلظت ب�ا آب در آن باشد.حض�ور مي 3/03/0 ب�ه آب داده ولي معم�وال لي�تر طعم خ�اص ب�ه آب داده ولي معم�وال ميليگ�رم در لي�تر طعم خ�اص ميليگ�رم در

ايجاد مسموميت نمي نمايد، وليايجاد مسموميت نمي نمايد، ولي

اف�زايش علت ب�ه آب آل�ودگي م�وجب توان�د مي اف�زايش علت ب�ه آب آل�ودگي م�وجب توان�د مي فروباکتره�ا گ�ردد و همچ�نين م�واد آلي را در آب اف�زايش فروباکتره�ا گ�ردد و همچ�نين م�واد آلي را در آب اف�زايش

ميليگ�رم در لي�تر آهن دارد ميليگ�رم در لي�تر آهن دارد 11مي ده�د.آبي ک�ه بيش از مي ده�د.آبي ک�ه بيش از ب�ا ب�اال دارن�د آبه�ايي ک�ه آهن ب�ه نظ�ر مي رس�د و ب�ا ک�در ب�اال دارن�د آبه�ايي ک�ه آهن ب�ه نظ�ر مي رس�د و ک�در س�ياهي رن�گ و ش�ده ت�رکيب چ�اي در موج�ود س�ياهي ت�انون رن�گ و ش�ده ت�رکيب چ�اي در موج�ود ت�انون

بوجود مي آورد.بوجود مي آورد.

- کلر:- کلر:6-26-2

هم�ه آبه�ا و از جمل�ه آب ب�اران داراي کل�ر مي باش�د و هم�ه آبه�ا و از جمل�ه آب ب�اران داراي کل�ر مي باش�د و آب در آن وج�ود مج�از آبح�د در آن وج�ود مج�از مي 2/02/0ح�د لي�تر در ميليگ�رم مي لي�تر در ميليگ�رم

باشد.باشد.

- کلسيم :- کلسيم :7-27-2

زيادي کلسيم به صورت کربنات و بي کربنات زيادي کلسيم به صورت کربنات و بي کربنات رسوبرسوب

00 مي کند مي کند

- منيزيم:- منيزيم:8-28-2

خاصيت مدر و مسهل دارد استاندارد منيزيم خاصيت مدر و مسهل دارد استاندارد منيزيم 00 ميلي گرم در ليتر مي باشد ميلي گرم در ليتر مي باشد3030

- سديم:- سديم:9-29-2

ميلي گرم در ليترو اگر بيشتر ميلي گرم در ليترو اگر بيشتر 2020استاندارد سديم استاندارد سديم ومشکالت فشار ومشکالت فشار از اين باشد باعث تغيير طعم آباز اين باشد باعث تغيير طعم آب

00خون براي افراد مي شودخون براي افراد مي شود

مواد سمي در آب : مواد سمي در آب :

: :ارسPنيک و ارسPنيک ص�نعتي فاض�البهاي مع�ادن، طري�ق از و ص�نعتي فاض�البهاي مع�ادن، طري�ق از ص�نايع تولي�د حش�ره کش�ها وارد من�ابع آب ش�ده و ص�نايع تولي�د حش�ره کش�ها وارد من�ابع آب ش�ده و اس�تفاده دامي انگله�اي ب�ا مب�ارزه اس�تفاده همچ�نين جهت دامي انگله�اي ب�ا مب�ارزه همچ�نين جهت ايج�اد ک�ه ارس�نيک ت�رکيب مهم�ترين ش�ود. ايج�اد مي ک�ه ارس�نيک ت�رکيب مهم�ترين ش�ود. مي و ازآرس�ين اس�ت عب�ارت کن�د مي و مس�موميت ازآرس�ين اس�ت عب�ارت کن�د مي مس�موميت آندري�د آرس�نيو ک�ه دس�تگاه عص�بي و گ�وارش و ي�ا آندري�د آرس�نيو ک�ه دس�تگاه عص�بي و گ�وارش و ي�ا

پوست را متاثر مي سازد.پوست را متاثر مي سازد.

از فاض�الب ص�نايع و از لول�ه ه�اي کهن�ه و از فاض�الب ص�نايع و از لول�ه ه�اي کهن�ه و کادميوم :کادميوم :پوس�يده گ�الوانيزه وارد من�ابع آب مي ش�ود و عام�ل پوس�يده گ�الوانيزه وارد من�ابع آب مي ش�ود و عام�ل

( اس�ت ک�ه ب�ه ص�ورت درده�اي ( اس�ت ک�ه ب�ه ص�ورت درده�اي Itai – ItaiItai – Itaiبيم�اري )بيم�اري )پراکنده در بدن مي باشد.پراکنده در بدن مي باشد.

: :جيPوه ص�نايع جيPوه بخص�وص ص�نعتي فاض�البهاي طري�ق از ص�نايع بخص�وص ص�نعتي فاض�البهاي طري�ق از الکترول�يز و کارخان�ه ه�اي داروس�ازي واردمحي�ط مي ش�ود الکترول�يز و کارخان�ه ه�اي داروس�ازي واردمحي�ط مي ش�ود

جي�وه "مينPا ماتPا""مينPا ماتPا"ک�ه س�بب مس�موميت ک�ه س�بب مس�موميت از ناش�ي ک�ه جي�وه از ناش�ي ک�ه اس�ت مي ش�ود و سلس�له اعص�اب را م�ورد حمل�ه ق�رار اس�ت مي ش�ود و سلس�له اعص�اب را م�ورد حمل�ه ق�رار ن�وع اين ايج�اد ک�ه جي�وه ت�رکيب .مهمترين ده�د ن�وع مي اين ايج�اد ک�ه جي�وه ت�رکيب .مهمترين ده�د مي

( مرک�وري متي�ل نماي�د مي ) مس�موميت مرک�وري متي�ل نماي�د مي ، CH HgCH Hgمس�موميت ) ، )مرکورت جيوه مي باشد.مرکورت جيوه مي باشد.

: :سرب درآبه�اي سرب ميش�ود، ي�افت مع�دني درآبه�اي معم�وال درآبه�اي ميش�ود، ي�افت مع�دني درآبه�اي معم�وال معم�ولي ک�ه از من�اطق ح�اوي رگ�ه ه�ا ي سولفورس�رب معم�ولي ک�ه از من�اطق ح�اوي رگ�ه ه�ا ي سولفورس�رب باش�د ي�ا رگ�ه گ�الون باش�د عب�ور نماين�د مي توان�د آل�وده ب�ه باش�د ي�ا رگ�ه گ�الون باش�د عب�ور نماين�د مي توان�د آل�وده ب�ه س�رب گ�ردد و مش�کل ان ع�دم دف�ع آن از کلي�ه مي باش�د س�رب گ�ردد و مش�کل ان ع�دم دف�ع آن از کلي�ه مي باش�د

مينماي�د يع�ني مينماي�د يع�ني borotonborotonوذخ�يره آن در ب�دن ايج�اد حاش�يهوذخ�يره آن در ب�دن ايج�اد حاش�يهايج�اد ي�ک خ�ط آبي بين دن�د ان ولث�ه ، همچ�نين س�رب ايج�اد ايج�اد ي�ک خ�ط آبي بين دن�د ان ولث�ه ، همچ�نين س�رب ايج�اد

00کم خوني نيز مي نمايدکم خوني نيز مي نمايد

حشره کش ها :حشره کش ها :

از طري�ق فاض�البهاي کش�اورزي وارد از طري�ق فاض�البهاي کش�اورزي وارد آبي آبي من������������ابع من������������ابع

ت ت 00دد00مي ش�وند ک�ه مهم�ترين آنه�ا دمي ش�وند ک�ه مهم�ترين آنه�ا ددر تجزي��ه ق��ابليت و باش��د در مي تجزي��ه ق��ابليت و باش��د مي درح�ال دارد را ط�والني درح�ال زمانه�اي دارد را ط�والني زمانه�اي س�مومي مص�رف در س�عي س�مومي حاض�ر مص�رف در س�عي حاض�ر اس�ت ک�ه ق�ابليت تجزي�ه در زمانه�اي اس�ت ک�ه ق�ابليت تجزي�ه در زمانه�اي کوت�اه دارن�د از جمل�ه حش�ره کش�هاي کوت�اه دارن�د از جمل�ه حش�ره کش�هاي

00فسفره و کار با ماتهافسفره و کار با ماتها

::- آزمايش ميکروب شناختي- آزمايش ميکروب شناختي33

وج�ود اين خ�رده زس�يتمندها نش�انه آل�ودگي آب ب�ه وج�ود اين خ�رده زس�يتمندها نش�انه آل�ودگي آب ب�ه مدفوعمدفوع

مي باشد. مي باشد.

کلي،اين colicoli0 0 EEالPف- الPف- ب�ه ط�ور ه�ا کليف�رم کلي،اين و ب�ه ط�ور ه�ا کليف�رم و مي موج�ود انس�ان روده در هميش�ه مي ميکروبه�ا موج�ود انس�ان روده در هميش�ه ميکروبه�ا باش�د بن�ابراين وج�ود آن درآب نش�انه آل�ودگي آب باش�د بن�ابراين وج�ود آن درآب نش�انه آل�ودگي آب

00به مدفوع ميباشد پس نبايد در آب ديده شوندبه مدفوع ميباشد پس نبايد در آب ديده شوند

00- اس�ترپتو کوکه�ا ي م�دفوع نباي�د در آب باش�د- اس�ترپتو کوکه�ا ي م�دفوع نباي�د در آب باش�دب ب

- کلس�تريديوم پرف�رنجنس ک�ه وج�ود آن در آب - کلس�تريديوم پرف�رنجنس ک�ه وج�ود آن در آب ج ج زمانه�اي ط�والني در آب يع�ني کليف�رم نب�ودن زمانه�اي ط�والني و در آب يع�ني کليف�رم نب�ودن و

00آلوده شده استآلوده شده است