نیازسنجی نیازسنجیپژوهشیپژوهشی

مفهوم نیازسنجی پژوهشیمفهوم نیازسنجی پژوهشیبا توجه به تعریف نیاز و نیازسنجی، نیازسنجی پژوهشی با توجه به تعریف نیاز و نیازسنجی، نیازسنجی پژوهشی

به فرایند پیچیدة شناسایی نیازهای پژوهشی بالقوه و به فرایند پیچیدة شناسایی نیازهای پژوهشی بالقوه و تعیین اولویت در بین پروژه های مختلف تحقیقاتی اشاره تعیین اولویت در بین پروژه های مختلف تحقیقاتی اشاره می کند تا از این رهگذر مبنای قابل دفاعی برای تخصیص می کند تا از این رهگذر مبنای قابل دفاعی برای تخصیص

در عین حال ضروری در عین حال ضروری ((Fathi, 2005. p3Fathi, 2005. p3))مؤثر منابع فراهم آید مؤثر منابع فراهم آید است تا از لحاظ مفهومی بین شناسایی نیازهای پژوهشی است تا از لحاظ مفهومی بین شناسایی نیازهای پژوهشی

((RNIRNI ) ) تعیین اولویت های تحقیقاتی ، تعیین اولویت های تحقیقاتی ،((RPSRPS ) ) و نیز تخصیص و نیز تخصیصتفاوت قایل شویم. این مفاهیم در حقیقت تفاوت قایل شویم. این مفاهیم در حقیقت ( ( RARA))منابع منابع

زیرمجموعه و بخش هایی از فرایند نیازسنجی پژوهشی زیرمجموعه و بخش هایی از فرایند نیازسنجی پژوهشی هستند و به درک بهتر آن کمک می کنند.هستند و به درک بهتر آن کمک می کنند.

شناسایی نیازهای پژوهشی عبارت از فرایند شناسایی شناسایی نیازهای پژوهشی عبارت از فرایند شناسایی تمام طرح ها و عناوین پژوهشی بالقوه، صرف نظر از تمام طرح ها و عناوین پژوهشی بالقوه، صرف نظر از

کیفیت و اولویت آنها است. به عبارت روشن تر در کیفیت و اولویت آنها است. به عبارت روشن تر در شناسایی نیازهای پژوهشی، دستیابی به حداکثر عناوین و شناسایی نیازهای پژوهشی، دستیابی به حداکثر عناوین و

موضوعات تحقیقاتی هدف اصلی را تشکیل می دهد موضوعات تحقیقاتی هدف اصلی را تشکیل می دهد ((Fathi, 2001Fathi, 2001)) در حالی که تعیین اولویت های تحقیقاتی به در حالی که تعیین اولویت های تحقیقاتی به

معنای فرایند گزینش و انتخاب برخی از عناوین برای معنای فرایند گزینش و انتخاب برخی از عناوین برای پژوهش از بین مجموعه متنوعی از موضوعات پژوهشی پژوهش از بین مجموعه متنوعی از موضوعات پژوهشی

و تنها پس از اجرای شناسایی و تنها پس از اجرای شناسایی ((Falconi, 1991. P41Falconi, 1991. P41))است است نیازهای پژوهشی و اولویت بندی آنها، یک سازمان یا نیازهای پژوهشی و اولویت بندی آنها، یک سازمان یا

مؤسسه می تواند مبنای علمی و منطقی معینی را برای مؤسسه می تواند مبنای علمی و منطقی معینی را برای تخصیص منابع به طرح های پژوهشی به صورت شفاف و تخصیص منابع به طرح های پژوهشی به صورت شفاف و

قابل دفاع فراهم نماید.قابل دفاع فراهم نماید.

اهداف نیازسنجی پژوهشیاهداف نیازسنجی پژوهشی

بسترسازی الزم برای بکارگیری نتایج و یافته های بسترسازی الزم برای بکارگیری نتایج و یافته های تحقیقات از طریق اجرای طرح های پژوهشی ضروری و تحقیقات از طریق اجرای طرح های پژوهشی ضروری و

مورد نیاز؛مورد نیاز؛آینده نگری در امر پژوهش و پرهیز از تصمیم گیری های آینده نگری در امر پژوهش و پرهیز از تصمیم گیری های

لحظه ای و غیر استراتژیک در حوزه پژوهش؛لحظه ای و غیر استراتژیک در حوزه پژوهش؛زمینه سازی برای ارتباط و اتصال هر چه بیشتر زمینه سازی برای ارتباط و اتصال هر چه بیشتر

تصمیمات و تحقیقات از طریق انجام تحقیقات اساسی تصمیمات و تحقیقات از طریق انجام تحقیقات اساسی مورد نیاز سازمان یا وزارتخانه؛مورد نیاز سازمان یا وزارتخانه؛

تدوین برنامه های پژوهشی مبتنی بر مشارکت کلیه تدوین برنامه های پژوهشی مبتنی بر مشارکت کلیه گروه ها و عوامل دخیل در سطح سازمان.گروه ها و عوامل دخیل در سطح سازمان.

رویکردهای نیازسنجی پژوهشیرویکردهای نیازسنجی پژوهشی- رویکرد آسیب شناختی- رویکرد آسیب شناختی11- رویکرد موضوعی / محتوایی- رویکرد موضوعی / محتوایی22- رویکرد تقاضا – محور- رویکرد تقاضا – محور33- رویکرد عرضه – محور- رویکرد عرضه – محور44- رویکرد اداری – مدیریتی- رویکرد اداری – مدیریتی55- رویکرد نظامدار- رویکرد نظامدار66

ريزي پژوهشي چيست؟ريزي پژوهشي چيست؟‌‌نامهنامهبربرريزي پژوهشي فرايندي است كه به وسيله آن ريزي پژوهشي فرايندي است كه به وسيله آن ‌‌برنامهبرنامه

مدت تا مدت تا ‌‌محتواي يك برنامه پژوهشي در افق زماني ميانمحتواي يك برنامه پژوهشي در افق زماني ميانشود. محتواي شود. محتواي ‌‌بلندمدت بطور جزئي تعريف و تصريح ميبلندمدت بطور جزئي تعريف و تصريح مي

هاي هاي ‌‌يك برنامه پژوهشي مشتمل بر عناوين طرحيك برنامه پژوهشي مشتمل بر عناوين طرحهاي هاي ‌‌تحقيقاتي، منابع موردنياز براي اجراي طرحتحقيقاتي، منابع موردنياز براي اجراي طرح

پژوهشي به ويژه منابع انساني شامل تعداد محققان، و پژوهشي به ويژه منابع انساني شامل تعداد محققان، و تركيب تخصص آنها(، تجهيزات ويژه )اگر مورد نياز تركيب تخصص آنها(، تجهيزات ويژه )اگر مورد نياز

بندي براي اجراي برنامه پژوهشي است. بندي براي اجراي برنامه پژوهشي است. ‌‌باشد(، و بودجهباشد(، و بودجههاي هاي ‌‌هاي مرتبط با هزينههاي مرتبط با هزينه‌‌بندي عمدتاt مبتني بر فرمبندي عمدتاt مبتني بر فرم‌‌بودجهبودجه

اجرايي برحسب پژوهشگر است و از كشوري به كشور اجرايي برحسب پژوهشگر است و از كشوري به كشور ديگر و حتي از شهري به شهر ديگر در يك كشور متفاوت ديگر و حتي از شهري به شهر ديگر در يك كشور متفاوت

است.است.ريزي پژوهشي معموالt پژوهش در قالب ريزي پژوهشي معموالt پژوهش در قالب ‌‌در فرايند برنامهدر فرايند برنامه

شود. هر برنامه شود. هر برنامه ‌‌هاي تحقيقاتي« سازماندهي ميهاي تحقيقاتي« سازماندهي مي‌‌»برنامه»برنامههاي هاي ‌‌اي از فعاليتاي از فعاليت‌‌پژوهشي مشتمل بر مجموعهپژوهشي مشتمل بر مجموعههاي هاي ‌‌ها يا پروژهها يا پروژه‌‌قلمروقلمروتحقيقاتي است كه در قالب »تحقيقاتي است كه در قالب ». . ((Capo et al, 2001Capo et al, 2001))اند اند ‌‌تحقيقاتي« سازماندهي شدهتحقيقاتي« سازماندهي شده

ها ها ‌‌اي از هدفاي از هدف‌‌هاي تحقيقاتي بدنبال تحقق مجموعههاي تحقيقاتي بدنبال تحقق مجموعه‌‌پروژهپروژهدر ارتباط با توسعه ملي و يا نيازهاي كاربران ويژه در در ارتباط با توسعه ملي و يا نيازهاي كاربران ويژه در يك قلمرو يا بخش خاص هستند. قلمرو يا بخش فرعي يك قلمرو يا بخش خاص هستند. قلمرو يا بخش فرعي

گيرد گيرد ‌‌كه توسط برنامه پژوهشي تحت پوشش قرار ميكه توسط برنامه پژوهشي تحت پوشش قرار ميتواند در ارتباط با كاال يا خدمات معين، مناطق تواند در ارتباط با كاال يا خدمات معين، مناطق ‌‌ميمي

هاي كاربران، يك هاي كاربران، يك ‌‌جغرافيايي خاص، عوامل توليدي، گروهجغرافيايي خاص، عوامل توليدي، گروهرشته خاص و يا هر زمينه ديگري باشد.رشته خاص و يا هر زمينه ديگري باشد.

((AHPAHP ) )فرايند تحليل سلسله مراتبيفرايند تحليل سلسله مراتبي چيست؟ چيست؟((AHPAHP))فرايند تحليل سلسله مراتبي فرايند تحليل سلسله مراتبي

AHPAHPگيري است كه هدف اصلي گيري است كه هدف اصلي ‌‌ يك ابزار حمايت از تصميم يك ابزار حمايت از تصميمبندي بندي ‌‌آن غلبه بر مسائل پيچيده و چندوجهي نظير اولويتآن غلبه بر مسائل پيچيده و چندوجهي نظير اولويت

هاي تحقيقاتي و يا تخصيص منابع پژوهشي است. هاي تحقيقاتي و يا تخصيص منابع پژوهشي است. ‌‌پروژهپروژهكند تا يك مسأله كند تا يك مسأله ‌‌اين روش به پژوهشگران كمك مياين روش به پژوهشگران كمك مي

گيري را در قالب يك نظام سلسله گيري را در قالب يك نظام سلسله ‌‌موردنظر در تصميمموردنظر در تصميممراتبي سازمان داده و عناصر آن را تجزيه و تحليل كنند و مراتبي سازمان داده و عناصر آن را تجزيه و تحليل كنند و

هاي موجود در هاي موجود در ‌‌از طريق مقايسه عناصر مختلف، برترياز طريق مقايسه عناصر مختلف، برتريشقوق مختلف عمل را تعيين نمايند.شقوق مختلف عمل را تعيين نمايند.

عبارت از فرايند خالق عبارت از فرايند خالق AHPAHPهاي اصلي هاي اصلي ‌‌مؤلفهمؤلفه»سازماندهي و تحليل يك ساختار سلسله مراتبي« و نيز »سازماندهي و تحليل يك ساختار سلسله مراتبي« و نيز

باشد. »سازماندهي و باشد. »سازماندهي و ‌‌»فرايند تحليلي قضاوت كردن« مي»فرايند تحليلي قضاوت كردن« ميشود تا اطالعات و بينش شود تا اطالعات و بينش ‌‌تحليل سلسله مراتب« موجب ميتحليل سلسله مراتب« موجب مي

كند تا كند تا ‌‌آيد و به شركت كنندگان كمك ميآيد و به شركت كنندگان كمك مي‌‌مفصلي به دست مفصلي به دست به يك درك و فهم مشترك از عوامل مهم در يك مسأله به يك درك و فهم مشترك از عوامل مهم در يك مسأله

گيري دست يابند. در حالي كه »قضاوت گيري دست يابند. در حالي كه »قضاوت ‌‌مرتبط با تصميممرتبط با تصميمكردن« فرايندي است كه ابزار الزم را براي شناسايي و كردن« فرايندي است كه ابزار الزم را براي شناسايي و

سازد. سازد. ‌‌گيرندگان فراهم ميگيرندگان فراهم مي‌‌كمي سازي ترجيحات تصميمكمي سازي ترجيحات تصميم يك روش قدرتمند و انعطاف پذير براي يك روش قدرتمند و انعطاف پذير براي AHPAHPبنابراين بنابراين

گيري است كه بدون غفلت از اين حقيقت كه حل گيري است كه بدون غفلت از اين حقيقت كه حل ‌‌تصميمتصميمها فرايندي است كه مستلزم ها فرايندي است كه مستلزم ‌‌گيريگيري‌‌مسائل مهم در تصميممسائل مهم در تصميم

استفاده از تفكر خالق، يادگيري، و بازبيني نتايج است؛ استفاده از تفكر خالق، يادگيري، و بازبيني نتايج است؛ منطقي الزم را در اختيار افراد قرار منطقي الزم را در اختيار افراد قرار ––مباني علمي مباني علمي

دهد.دهد.‌‌ميمي

طراحی درخت محدودیتطراحی درخت محدودیتبرای آماده سازی اطالعات اولیه و ضروری برای تدوین درخت برای آماده سازی اطالعات اولیه و ضروری برای تدوین درخت

محدودیت، انجام تحلیل بخش یا بخش فرعی مربوطه )برای مثال محدودیت، انجام تحلیل بخش یا بخش فرعی مربوطه )برای مثال آموزش و پرورش یا بخش فرعی آن مثل آموزش ابتدایی( آموزش و پرورش یا بخش فرعی آن مثل آموزش ابتدایی(

ضروری است تا مواد خام اولیه برای برگزاری کارگاه آموزشی ضروری است تا مواد خام اولیه برای برگزاری کارگاه آموزشی تدارک دیده شود. قلمرو و عمق مطالعه بخش ذیربط بستگی به تدارک دیده شود. قلمرو و عمق مطالعه بخش ذیربط بستگی به

میزان پیچیدگی های موجود در آن بخش و منابع در دسترس میزان پیچیدگی های موجود در آن بخش و منابع در دسترس )فیزیکی، مالی، انسانی و زمانی( دارد. علی القاعده تجزیه و )فیزیکی، مالی، انسانی و زمانی( دارد. علی القاعده تجزیه و

تحلیل بخشی نیازمند تشکیل یک تیم یا گروه بین رشته ای و جمع تحلیل بخشی نیازمند تشکیل یک تیم یا گروه بین رشته ای و جمع آوری اطالعات موردنیاز است. یکی از متداول ترین ابزارها برای آوری اطالعات موردنیاز است. یکی از متداول ترین ابزارها برای

,SWOT (Strengths, SWOT (Strengths[- [- 11]]این نوع مطالعه، انجام تحلیل این نوع مطالعه، انجام تحلیل weaknesses, opportunities and threats)weaknesses, opportunities and threats) مطالعه قوت ها، ضعف )مطالعه قوت ها، ضعف(

ها، فرصت ها و تهدیدهایی است که بخش ذیربط با آن مواجه ها، فرصت ها و تهدیدهایی است که بخش ذیربط با آن مواجه است( در ارتباط با هر بخش می باشد.است( در ارتباط با هر بخش می باشد.

پيمايشپيمايش - چک لیست:- چک لیست:

در این ابزار، ابتدا مجموعه ای از عناوین در این ابزار، ابتدا مجموعه ای از عناوین فهرست می شود و سپس یک نفر )یا گروه( را فهرست می شود و سپس یک نفر )یا گروه( را

تعیین تعیین می کنند که آن عنوان موردنیاز برای پژوهش می کنند که آن عنوان موردنیاز برای پژوهش

است یا خیر. پس در اینجا فقط بود یا نبود یک است یا خیر. پس در اینجا فقط بود یا نبود یک صفت یا ویژگی به صورت بله – نه مدنظر است.صفت یا ویژگی به صورت بله – نه مدنظر است.

ویژگی چک لیست های خوب:ویژگی چک لیست های خوب:- نسبتاt کوتاه است.- نسبتاt کوتاه است.11- هر مادة فهرست به طور کامالt روشن - هر مادة فهرست به طور کامالt روشن 22

موضوع مورد ارزشیابی را بیان می کند.موضوع مورد ارزشیابی را بیان می کند.- هر ماده بر یک عنوان پژوهشی مشخص تأکید - هر ماده بر یک عنوان پژوهشی مشخص تأکید 33

دارد.دارد.- تنها عنوان یا طرح پژوهشی مهم و قابل - تنها عنوان یا طرح پژوهشی مهم و قابل 44

تحقیق منظور می شوند....تحقیق منظور می شوند....- پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت:- پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت:22

- پرسشنامه های مبتنی بر لیکرت دوطرفه- پرسشنامه های مبتنی بر لیکرت دوطرفه22در تعیین نیازهای پژوهشی می توان از ظرفیت و امکانات بالقوه پرسشنامه در تعیین نیازهای پژوهشی می توان از ظرفیت و امکانات بالقوه پرسشنامه استفاده بهتری به عمل آورد. برای این کار تبدیل لیکرت یکطرفه )بدان سان استفاده بهتری به عمل آورد. برای این کار تبدیل لیکرت یکطرفه )بدان سان

که در صفحات قبل از آنها یاد شد( به لیکرت دوطرفه می تواند بسیار سودمند که در صفحات قبل از آنها یاد شد( به لیکرت دوطرفه می تواند بسیار سودمند باشد. شکل زیر این مهم را نشان می دهد که در پژوهش ویژه ای در ایران به باشد. شکل زیر این مهم را نشان می دهد که در پژوهش ویژه ای در ایران به

..((Fathi & Kamkari, 2003Fathi & Kamkari, 2003))کار گرفته شده است کار گرفته شده است

عنوان نیاز عنوان نیاز میزان ضرورت پرداختن به پژوهش در آیندهمیزان ضرورت پرداختن به پژوهش در آیندهپژوهشپژوهش

یی

میزان ضرورت پرداختن به پژوهش در حال میزان ضرورت پرداختن به پژوهش در حال حاضرحاضر

خیلی خیلی زیادزیادمتوسطمتوسطکمکمخیلی کمخیلی کمزیزیاداد

خیلی زیادخیلی زیادزیادزیادمتوسطمتوسطکمکمخیلی کمخیلی کم

از تحلیل نتایج حاصل از لیکرت دوطرفه می توان طبقات مختلف از تحلیل نتایج حاصل از لیکرت دوطرفه می توان طبقات مختلف نیازهای پژوهشی را شناسایی کرد. جدول زیر این مهم را نشان نیازهای پژوهشی را شناسایی کرد. جدول زیر این مهم را نشان

می دهد.می دهد.

میزان ضرورت در میزان ضرورت در وضع مطلوب وضع مطلوب

)آینده()آینده(

میزان ضرورت در میزان ضرورت در وضع موجود وضع موجود

)حاضر()حاضر(

حاالتحاالتنام نیازنام نیاز

AAنیازهای فورینیازهای فوری++ــــ

BBنیازهای استراتژیکنیازهای استراتژیکــــ++

CCنیارهای خنثینیارهای خنثیــــــــ

DDنیازهای مداومنیازهای مداوم++++

- پرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی- پرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی33از مهم ترین معایب پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت آن است که افراد از مهم ترین معایب پرسشنامه های مبتنی بر مقیاس لیکرت آن است که افراد شرکت کننده در پاسخ به این سؤال که به چه میزان پژوهش در زمینه عوامل شرکت کننده در پاسخ به این سؤال که به چه میزان پژوهش در زمینه عوامل

مؤثر بر افت تحصیلی ضروری است، معیارهای متفاوتی را در ذهن خود مؤثر بر افت تحصیلی ضروری است، معیارهای متفاوتی را در ذهن خود مدنظر دارند. برهی اهمیت سازمانی موضوع، برخی نیازهای دانش آموزان، و مدنظر دارند. برهی اهمیت سازمانی موضوع، برخی نیازهای دانش آموزان، و

برخی معیارهای دیگری را در ذهن دارند.برخی معیارهای دیگری را در ذهن دارند.

جمعجمع

کاهش کاهش ــواد ــوادحـ حـ

ث ث کاریکاری

خـساراخـسارات ت

ناشــی ناشــی از از

عـــدم عـــدم توجهتوجه

فراوانی فراوانی در ــاز در نی ــاز نی

بین بین افــــراد/ افــــراد/

واحدهاواحدها

بـه بـه کمـک کمـک حـــــــــل حـــــــــل ــائل ــ ــائل مسـ ــ مسـ

سازمانسازمان

بـا بـا تناسـب تناسـب برنامـــــــه برنامـــــــه اسـتراتژیک اسـتراتژیک

سازمانسازمان

بــا بــا تناســب تناســب ه وظیـف ه ـشرح وظیـف ـشرح

افرادافراد

ــا ب ــا متناســب ب متناســب مشــی مشــی خــط خــط های سازمانهای سازمان

معیارهای اولویت معیارهای اولویت بندیبندی

نیازهای )عناوین( نیازهای )عناوین( پژوهشیپژوهشی

11001122331100

= زیاد= زیاد33= متوسط= متوسط22= کم= کم11پرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی مبتنی بر معیارپرسشنامه ویژه نیازسنجی پژوهشی مبتنی بر معیار

- پرسشنامه تلفیقی:- پرسشنامه تلفیقی:44در صورت تلفیق لیکرت دوطرفه با پرسشنامه نیازسنجی مبتنی در صورت تلفیق لیکرت دوطرفه با پرسشنامه نیازسنجی مبتنی

بر معیار، پرسشنامه ویژه ای شکل بر معیار، پرسشنامه ویژه ای شکل می گیرد که دارای کاربرد فوق العاده می باشد. به شکل صفحه می گیرد که دارای کاربرد فوق العاده می باشد. به شکل صفحه

..بعد به عنوان نمونه ای از این ابزار توجه کنیدبعد به عنوان نمونه ای از این ابزار توجه کنید

((FF))ضرورت انجام پژوهش در آیندهضرورت انجام پژوهش در آینده

( ( PP))ضرورت انجام پژوهش در حال حاضرضرورت انجام پژوهش در حال حاضر

بهبود بهبود کیفیتکیفیت

گسترگسترشش

ممررززههاایی دانش دانش

کمک به کمک به حل حل

مشکالمشکالتت

گستردگگستردگیی

خخسساارراا

تت ناشی ناشی اازز عدم عدم تتووججهه

تناسب تناسب بب

ا ا استراتژاستراتژییکک

تناسب تناسب بباا خط خط

ممششیی

ها ها

بهبود بهبود نیاز پژوهشینیاز پژوهشیکیفیتکیفیت

گسترگسترشش

مرزهای مرزهای دانشدانش

کمک به کمک به حل حل

مشکالمشکالتت

خساراخساراتت ناشی ناشی اا

ز ز عدم عدم تتووججهه

تناسب باتناسب بااستراتژیاستراتژیکک

تناسب با تناسب با خطخطمشی هامشی ها

= زیاد3 = متوسط2 = کــم1 = هیچ0

- پیمایش مؤسسه باتل- پیمایش مؤسسه باتل55این مؤسسه نیازها را در قالب یک پرسشنامه ویژه این مؤسسه نیازها را در قالب یک پرسشنامه ویژه

مطرح نموده و مورد بررسی قرار داده است. در مطرح نموده و مورد بررسی قرار داده است. در عنوان عنوان 8585مطالعه ای که این مؤسسه انجام داده است، مطالعه ای که این مؤسسه انجام داده است،

مطرح شده و از اعضاء خواسته شده است تا دربارة هر مطرح شده و از اعضاء خواسته شده است تا دربارة هر یک از آنها در قالب مقیاس زیر عکس العمل نشان یک از آنها در قالب مقیاس زیر عکس العمل نشان

دهند:دهند:بسیار بسیار

زیادزیادبه هیچ به هیچ کــمکــممتوسطمتوسطزیادزیاد

وجهوجهنمی نمی دانمدانم

باید باشدباید باشد

55------------------44------------------33------------------22------------------11؟ ------------؟ ------------

بسیار بسیار زیادزیاد

به هیچ به هیچ کــمکــممتوسطمتوسطزیادزیادوجهوجه

نمی نمی دانمدانم

s s واقعا واقعاهستهست

55------------------44------------------33------------------22------------------11؟ ------------؟ ------------

(BIS, 1976)منبع:

در پروژه ای در دانشگاه نیویورک این ابزار را با اندکی تغییر برای در پروژه ای در دانشگاه نیویورک این ابزار را با اندکی تغییر برای تعیین نیازها در وضع موجود و وضع مطلوب به کار برده است. در تعیین نیازها در وضع موجود و وضع مطلوب به کار برده است. در

اینجا مقیاس پنج درجه ای مورد استفاده واقع شده است. شکل اینجا مقیاس پنج درجه ای مورد استفاده واقع شده است. شکل زیر این مهم را نشان می دهد:زیر این مهم را نشان می دهد:

در حال باید باشدحاضر هست

مقیاس:مقیاس:((00s s( ابدا ( ابدا( کـم( کـم11))( متوسط( متوسط22))s زیاد33)) s زیاد( تقریبا ( تقریبا( بسیار زیاد( بسیار زیاد44))

s به موارد زیر بر مبنای اطالعاتی که دارید، پاسخ دهید و عدد مربوطه را s به موارد زیر بر مبنای اطالعاتی که دارید، پاسخ دهید و عدد مربوطه را لطفا لطفادر مکان مناسب یادداشت کنید.در مکان مناسب یادداشت کنید.

روش های افزایش اعتماد به نفس در فراگیرانروش های افزایش اعتماد به نفس در فراگیران

روش های پرورش استعدادهای دانش آموزانروش های پرورش استعدادهای دانش آموزان

روش های مقابله با افت تحصیلیروش های مقابله با افت تحصیلی

)New York University, 1978(

آنچه که باید باشد )باید انجام آنچه که باید باشد )باید انجام شود(شود(

s هرگز گاهی اوقات s هرگز گاهی اوقات تقریبا تقریبااغلب همیشهاغلب همیشه

آنچه که هست )انجام می شود(آنچه که هست )انجام می شود(s هرگز گاهی اوقات اغلب s هرگز گاهی اوقات اغلب تقریبا تقریبا

همیشههمیشه

بخش الفبخش الفنیازهای پژوهشی در حوزه نیازهای پژوهشی در حوزه

مدیریتمدیریت

ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ــــــ

جلب رضایت ارباب رجوعجلب رضایت ارباب رجوع ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ

ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ــــــ

در مؤسسه نظارت مؤثر بر در مؤسسه نظارت مؤثر بر ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــمنابع انسانیمنابع انسانی

ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ــــــ

برنامه ریزی استراتژیک سازمانبرنامه ریزی استراتژیک سازمان ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ

ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ــــــ

تأمین منابع مالی سازمانتأمین منابع مالی سازمان ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ

ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ــــــ

پیش بینی وضعیت بازار در افق پیش بینی وضعیت بازار در افق ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــ ـــبیست سالهبیست ساله

)CFK, 1973(

شکل فوق، عنوان نیاز و مقیاس درجه بندی استفاده شده را نشان می دهد. مستطیل های انتهای هر ستون برای محاسبه مجموعه رتبه ها بکار می رود.

- روش پل و گال- روش پل و گال66( در چارچوب تحلیل فاصله و شکاف بین وضع ( در چارچوب تحلیل فاصله و شکاف بین وضع 19761976پل و گال )پل و گال )

موجود و هدف ها )وضع ایده آل( روش ویژه ای را برای تجزیه و موجود و هدف ها )وضع ایده آل( روش ویژه ای را برای تجزیه و تحلیل نتایج و اولویت بندی نیازها عرضه کرده اند. این روش که از تحلیل نتایج و اولویت بندی نیازها عرضه کرده اند. این روش که از

نام برده می شود، مجموعه نام برده می شود، مجموعه آن تحت عنوان الگوی سنجش مربعیآن تحت عنوان الگوی سنجش مربعیبرداشت ها و انتظارات از )وضع( ایده آل و واقعی برای مدیران برداشت ها و انتظارات از )وضع( ایده آل و واقعی برای مدیران

یک مؤسسه یا سازمان نشان می دهد. چارچوب اصلی الگوی یک مؤسسه یا سازمان نشان می دهد. چارچوب اصلی الگوی ذیربط به شرح زیر می باشد:ذیربط به شرح زیر می باشد:

حداکثر واقعی

حداکثر ایده آل

از

حداقل ایده آل

حداقل واقعی

به

حداکثر ایده آلحداقل واقعی

حداکثر ایده آلحداکثر واقعی

حداقل ایده آلحداقل واقعی

حداقل ایده آلحداکثر واقعی

- روش هرشکوویتز- روش هرشکوویتز77این روش به دنبال آن است تا موارد و زمینه هایی که بسیار این روش به دنبال آن است تا موارد و زمینه هایی که بسیار

حیاتی تر بوده و نیازمند توجه بیشتر هستند شناسایی کند. حیاتی تر بوده و نیازمند توجه بیشتر هستند شناسایی کند. هرشکوویتز براساس این روش ماتریس ویژه ای را طراحی کرده هرشکوویتز براساس این روش ماتریس ویژه ای را طراحی کرده

او داده های مربوط به وضع موجود او داده های مربوط به وضع موجود ((Hershkowitz, 1972Hershkowitz, 1972))است است )آنچه که به دست آمده( را با شرایط ایده آل )داده های مربوط به )آنچه که به دست آمده( را با شرایط ایده آل )داده های مربوط به

اهمیت و ضرورت( را به دو بخش تقسیم کرده است تا یک اهمیت و ضرورت( را به دو بخش تقسیم کرده است تا یک را که در شکل زیر می بینید بدست آورد. را که در شکل زیر می بینید بدست آورد.22××22ماتریس ماتریس

AABB

CCDD

تحقق هدف

اهمیت هدف

شکل : ماتریس نشان دهنده داده های مربوط به میزان تحقق هدف ها و میزان اهمیت هدف ها

(Hershkowitz, 1972)

- روش روکی- روش روکی88روکی نیز با استفاده از رویکرد مشابهی در اولویت روکی نیز با استفاده از رویکرد مشابهی در اولویت

بندی نیازها، هدف ها را برحسب اهمیت به سه دستة بندی نیازها، هدف ها را برحسب اهمیت به سه دستة باال، متوسط و پایین طبقه بندی کرده است. سپس باال، متوسط و پایین طبقه بندی کرده است. سپس

وضع فعلی را از اولویت های مربوط به وضع فعلی را از اولویت های مربوط به هدف ها )وضع مطلوب( کم کرده است تا شکاف را هدف ها )وضع مطلوب( کم کرده است تا شکاف را

تعیین کند و در این راستا از ماتریسی شبیه شکل زیر تعیین کند و در این راستا از ماتریسی شبیه شکل زیر شکاف )فاصله(شکاف )فاصله(استفاده کرده است:استفاده کرده است:

اولویت اولویت هدفهدف

کــمکــممتوسطمتوسطزیادزیاد

AABBCCزیادزیاد

BBCCDDمتوسطمتوسط

ماتریس بیانگر داده های مرتبط با فاصله و شکاف و اولویت هدفماتریس بیانگر داده های مرتبط با فاصله و شکاف و اولویت هدفCCDDFFکــمکــم((Rookey, 1975. P17Rookey, 1975. P17))

قرار می گیرند بیانگر حداکثر نیاز و آنهایی قرار می گیرند بیانگر حداکثر نیاز و آنهایی AAمواردی که در خانه مواردی که در خانه قرار می گیرند بیانگر حداقل نیاز به آنها می باشد. قرار می گیرند بیانگر حداقل نیاز به آنها می باشد. EEکه در خانة که در خانة

DD و دو خانة مرتبط با و دو خانة مرتبط با CC، سه خانه مرتبط با ، سه خانه مرتبط با BBدو خانه مربوط، دو خانه مربوط، بیانگر نیازهای مهم و بدون واسطه هستند.بیانگر نیازهای مهم و بدون واسطه هستند.

- روش هستون و دیگران- روش هستون و دیگران99این روش، هدف ها برحسب تأثیر آنها در افزایش این روش، هدف ها برحسب تأثیر آنها در افزایش

»نسبت دسترسی« و »اهمیت« مورد ارزیابی قرار می »نسبت دسترسی« و »اهمیت« مورد ارزیابی قرار می گیرند. چارچوب مورد استفاده به شرح زیر است:گیرند. چارچوب مورد استفاده به شرح زیر است:

((66))رتبهرتبه

((55))میزان میزان

اولویتاولویت

((44))میانگین میانگین

اهمیت اهمیت تعیین تعیین شدهشده

( احتمال ( احتمال 33))افزایش در افزایش در دسترسیدسترسی

((22))سطح سطح

عملکرد عملکرد فعلیفعلی

((11))هدفهدف

11705/0705/07/47/415%15%80%80%

درصد درصد 9595در خرداد، در خرداد، بچه های پایه مشخص بچه های پایه مشخص

به نمرهبه نمره ای باالتر از ... خواهند ای باالتر از ... خواهند

رسید!رسید! درصد دانش آموزان یک پایه درصد دانش آموزان یک پایه 8080همانطور که مالحظه می شود، همانطور که مالحظه می شود،

مشخص به مالک های تعیین شده برای یک هدف دست یافتند. مشخص به مالک های تعیین شده برای یک هدف دست یافتند. درصد درصد 9595گروه نیازسنجی برآورد کرده بودند که انتظار می رود گروه نیازسنجی برآورد کرده بودند که انتظار می رود

بچه ها به این سطح دست یابند. بنابراین افزایش محتمل در بچه ها به این سطح دست یابند. بنابراین افزایش محتمل در 9595 درصد – درصد – 8080 درصد – درصد – 1515 درصد بود. ) درصد بود. )1515حصول به هدف ها حصول به هدف ها

درصد(. در بخش دوم برای جمع آوری اطالعات، از شرکت کنندگان درصد(. در بخش دوم برای جمع آوری اطالعات، از شرکت کنندگان خواسته شده بود اهمیت هدف را در یک مقیاس پنج درجه ای رتبه خواسته شده بود اهمیت هدف را در یک مقیاس پنج درجه ای رتبه

بود. اولویت بود. اولویت 7/47/4بندی نمایند. میانگین حاصله برای این هدف بندی نمایند. میانگین حاصله برای این هدف % ، % ، 1515 × × 70/470/4محاسبه شده برای این هدف از طریق ضرب محاسبه شده برای این هدف از طریق ضرب

( به دست آمد. این اولویت باالترین اولویت به دست آمده ( به دست آمد. این اولویت باالترین اولویت به دست آمده 705/0705/0))برای تمام هدف ها بود و در نتیجه رتبه اول برای هدف ذیربط برای تمام هدف ها بود و در نتیجه رتبه اول برای هدف ذیربط

منظور شد.منظور شد.

- روش دانشگاه فلوریدا- روش دانشگاه فلوریدا1010نظام پیچیده تر اولویت بندی نسبت به آنچه که تا کنون گفته شد نظام پیچیده تر اولویت بندی نسبت به آنچه که تا کنون گفته شد

در دانشگاه فلوریدای امریکا ابداع شده است. این روش که در دانشگاه فلوریدای امریکا ابداع شده است. این روش که چارچوب آن را در زیر مشاهده می کنید، عالوه بر استفاده از داده چارچوب آن را در زیر مشاهده می کنید، عالوه بر استفاده از داده

های نیازسنجی، اطالعات در خصوص صحت داده ها، هزینه / های نیازسنجی، اطالعات در خصوص صحت داده ها، هزینه / اثربخشی، ارتباط داخلی با سایر نیازها و هدف ها، اهمیت و اثربخشی، ارتباط داخلی با سایر نیازها و هدف ها، اهمیت و

حساسیت نیاز و امکان سنجی بالقوه طرح های بدست آمده نیز حساسیت نیاز و امکان سنجی بالقوه طرح های بدست آمده نیز جمع آوری می شود.جمع آوری می شود.

شکاف بین حقایق )آنچه که هست( و ارزش ها )آنچه که باید باشد( شکاف بین حقایق )آنچه که هست( و ارزش ها )آنچه که باید باشد( ((AAچیست؟ چیست؟

تجزیه و تحلیل این مسأله )در ارتباط با حقایق و ارزش ها( چقدر صحیح و تجزیه و تحلیل این مسأله )در ارتباط با حقایق و ارزش ها( چقدر صحیح و ((BBدقیق است؟ دقیق است؟

در مقابل منابع مالی صرف شده، اثربخشی مورد انتظار چقدر بوده است؟ در مقابل منابع مالی صرف شده، اثربخشی مورد انتظار چقدر بوده است؟ ((DD)تحلیل هزینه – فایده( )تحلیل هزینه – فایده(

به چه میزان تحقق این نیاز بر تحقق سایر نیازهای مورد نظر اثر می به چه میزان تحقق این نیاز بر تحقق سایر نیازهای مورد نظر اثر می ((DDگذارد؟ گذارد؟

در مقایسه با سایر نیازها، این نیاز به چه میزان مهم، حساس و حیاتی در مقایسه با سایر نیازها، این نیاز به چه میزان مهم، حساس و حیاتی ((DDاست؟ است؟

با توجه به زمان، پول و سایر محدودیت ها، تحقق این نیاز به چه میزان با توجه به زمان، پول و سایر محدودیت ها، تحقق این نیاز به چه میزان ((FFامکانپذیر است؟ امکانپذیر است؟

فن دلفیفن دلفیفن دلفی یک رویکرد پژوهشی است که برای ایجاد توافق در فن دلفی یک رویکرد پژوهشی است که برای ایجاد توافق در

خصوص موضوعات و عناوین پژوهشی از طریق اجرای پیمایش خصوص موضوعات و عناوین پژوهشی از طریق اجرای پیمایش های مبتنی بر پرسشنامه چند مرحله ای مورد استفاده قرار می های مبتنی بر پرسشنامه چند مرحله ای مورد استفاده قرار می

مرحله مرحله 44 تا تا 22گیرد. تعداد مراحل دلفی می تواند متغیر و بین گیرد. تعداد مراحل دلفی می تواند متغیر و بین باشد.باشد.

. اساساt دلفی از لحاظ لغوی نام یک پیشگوی یونان باستان است . اساساt دلفی از لحاظ لغوی نام یک پیشگوی یونان باستان است که برای افراد که خواهان آگاهی از آینده بودند، پیش بینی و که برای افراد که خواهان آگاهی از آینده بودند، پیش بینی و

آینده نگری می کرد. در عین حال در این زمینه نیز نوعی توافق آینده نگری می کرد. در عین حال در این زمینه نیز نوعی توافق وجود دارد که این فن برای اولین بار در مطالعات پیش بینی در وجود دارد که این فن برای اولین بار در مطالعات پیش بینی در

به کار گرفته شد به کار گرفته شد 19441944کمپانی راند برای ارتش امریکا در سال کمپانی راند برای ارتش امریکا در سال از آن زمان به بعد این روش به یک ابزار عمده جمع آوری از آن زمان به بعد این روش به یک ابزار عمده جمع آوری

اطالعات در عرصه های مختلف به ویژه نظرخواهی از متخصصان اطالعات در عرصه های مختلف به ویژه نظرخواهی از متخصصان و کارشناسان مبدل گردد و در عین حال پژوهشگران در ساختار و کارشناسان مبدل گردد و در عین حال پژوهشگران در ساختار

و محتوای این فن تغییرات عمده ای به وجود آوردند.و محتوای این فن تغییرات عمده ای به وجود آوردند.

هدف فن دلفیهدف فن دلفیمقصود اصلی از اجرای فن دلفی عبارت است از جمع آوری مقصود اصلی از اجرای فن دلفی عبارت است از جمع آوری

اطالعاتی از طریق یک فرایند سازمان یافته در موقعیت هایی که اطالعاتی از طریق یک فرایند سازمان یافته در موقعیت هایی که تنها راه ممکن برای رسیدن به هدف، جمع آوری دیدگاه ها و تنها راه ممکن برای رسیدن به هدف، جمع آوری دیدگاه ها و

نقطه نظرات باشد اساساt تعریف دقیق مسأله، جمع آوری نقطه نظرات باشد اساساt تعریف دقیق مسأله، جمع آوری نظرات و ایجاد توافق بین نظرات و دیدگاه های افراد مبنایی را نظرات و ایجاد توافق بین نظرات و دیدگاه های افراد مبنایی را

برای تعیین اولویت های تحقیقاتی فراهم می کندبرای تعیین اولویت های تحقیقاتی فراهم می کند

فیش باول فیش باولفن فیش باول فنی است که در آن گروه نیازسنجی، فن فیش باول فنی است که در آن گروه نیازسنجی،

تعدادی از افراد را که قرار است از آنها در مورد تعدادی از افراد را که قرار است از آنها در مورد نیازهای پژوهشی گروهی خاص سؤال گردد و نیازهای پژوهشی گروهی خاص سؤال گردد و

نظرخواهی شود، مورد توجه قرار داده و آنها را در نظرخواهی شود، مورد توجه قرار داده و آنها را در یک مکان گرد هم آورده و مالقات می کند.یک مکان گرد هم آورده و مالقات می کند.

در این فن، گروه نیازسنجی، کل گروه )گروه اصلی( در این فن، گروه نیازسنجی، کل گروه )گروه اصلی( نفره تقسیم نفره تقسیم 88 تا تا 66مخاطبان را به گروه های فرعی مخاطبان را به گروه های فرعی

می کند تا نظرات و عقاید آنها را در خصوص می کند تا نظرات و عقاید آنها را در خصوص )گروه )گروه نیازهای پژوهشی جویا شود. سپس از آنهانیازهای پژوهشی جویا شود. سپس از آنها

های فرعی( درخواست می گردد که عقاید و نظرات های فرعی( درخواست می گردد که عقاید و نظرات خود را با توافق هم )تمام افراد یک گروه فرعی( خود را با توافق هم )تمام افراد یک گروه فرعی(

مشخص نمایند و پس از انجام این کار از میان خود، مشخص نمایند و پس از انجام این کار از میان خود، یک نفر نماینده انتخاب کنند تا نظرات آنها را به یک نفر نماینده انتخاب کنند تا نظرات آنها را به

. این کار به . این کار به ((Kaufman, 1991Kaufman, 1991))گروه اصلی انتقال دهد گروه اصلی انتقال دهد وسیله تدارک جایگاه نمایندگان به شکل مدور و رو وسیله تدارک جایگاه نمایندگان به شکل مدور و رو

در رو انجام می پذیرد. نمایندگان در جایگاه ویژة در رو انجام می پذیرد. نمایندگان در جایگاه ویژة خود قرار می گیرند و به بحث و تبادل نظر می خود قرار می گیرند و به بحث و تبادل نظر می

پردازند. به منظور اجازه به افراد گروه های فرعی پردازند. به منظور اجازه به افراد گروه های فرعی که به عنوان نماینده انتخاب شده اند تا نظرات که به عنوان نماینده انتخاب شده اند تا نظرات

ضروری خود را بیان کنند، صندلی ویژه ای در مکان ضروری خود را بیان کنند، صندلی ویژه ای در مکان مدور مخصوص نمایندگان در نظر گرفته شده است. مدور مخصوص نمایندگان در نظر گرفته شده است.

کارگاه آموزشیکارگاه آموزشیرهنمودهایی برای برنامه ریزی و سازماندهی کارگاه های آموزشیرهنمودهایی برای برنامه ریزی و سازماندهی کارگاه های آموزشی

سازمان دهی، کارگاه آموزشی مشارکت و همکاری افراد را به سازمان دهی، کارگاه آموزشی مشارکت و همکاری افراد را به حداکثر می رساند و هدف دوگانة »آموزش« و »تولید« را محقق حداکثر می رساند و هدف دوگانة »آموزش« و »تولید« را محقق

می سازد. کارکنان و مدیران پژوهشی عالقه زیادی به کاربرد می سازد. کارکنان و مدیران پژوهشی عالقه زیادی به کاربرد تکنیک های سازماندهی کارگاه آموزشی در وظایف کاری و حرفه تکنیک های سازماندهی کارگاه آموزشی در وظایف کاری و حرفه

ای خود نشان می دهند. برخی از مدیران مدارس بزرگ کارگاه ای خود نشان می دهند. برخی از مدیران مدارس بزرگ کارگاه های آموزشی خاصی را برای کارکنان خود سازمان داده اند تا های آموزشی خاصی را برای کارکنان خود سازمان داده اند تا

بمنظور تالش جهت شناسایی اولویت های پژوهشی در حوزه هایی بمنظور تالش جهت شناسایی اولویت های پژوهشی در حوزه هایی نظیر برنامه ریزی درسی، انضباط مدرسه، اخالق و جو حاکم بر نظیر برنامه ریزی درسی، انضباط مدرسه، اخالق و جو حاکم بر

مدرسه، و ... از روش های نوین و مؤثرتر بهره جویند.مدرسه، و ... از روش های نوین و مؤثرتر بهره جویند.یک کارگاه آموزشی برای تحقق اهداف معینی در یک قلمرو علمی یک کارگاه آموزشی برای تحقق اهداف معینی در یک قلمرو علمی

یا حرفه ای خاص طراحی می شود. کارگاه آموزشی با توجه به یا حرفه ای خاص طراحی می شود. کارگاه آموزشی با توجه به ماهیت مفروض آن، باید بسیار انعطاف پذیر می باشد. اصول ماهیت مفروض آن، باید بسیار انعطاف پذیر می باشد. اصول

اساسی نظیر مشارکت، همکاری و کمک، توافق، بازخورد و تولید اساسی نظیر مشارکت، همکاری و کمک، توافق، بازخورد و تولید بسیار مهم می باشد. برگزاری کارگاه آموزشی تالشی است برای بسیار مهم می باشد. برگزاری کارگاه آموزشی تالشی است برای

کاربرد این اصول تا از طریق آن اولویت های تحقیقاتی شناسایی و کاربرد این اصول تا از طریق آن اولویت های تحقیقاتی شناسایی و در دستور کار قرار گیرد.در دستور کار قرار گیرد.

- فن فیش باون - فن فیش باون 33 مطرح شده مطرح شده ((Witkin, 1995Witkin, 1995))این فن توسط ویت کین این فن توسط ویت کین

است.است.این فن در صدد شناسایی دالیل و عوامل ایجادکننده این فن در صدد شناسایی دالیل و عوامل ایجادکننده

یک نیاز یا مسأله عمده است.یک نیاز یا مسأله عمده است.زمانی استفاده می شود که دالیل عمده بروز مسأله، زمانی استفاده می شود که دالیل عمده بروز مسأله،

محدود باشند.محدود باشند.مسأله عمده شناسایی شده به دقت تعریف می شود مسأله عمده شناسایی شده به دقت تعریف می شود

و در قسمت »سر ماهی« نوشته می شود.و در قسمت »سر ماهی« نوشته می شود.طبقات یا زمینه های وسیع، شناسایی و در قسمت طبقات یا زمینه های وسیع، شناسایی و در قسمت

استخوان ماهی نوشته می شود.استخوان ماهی نوشته می شود.از طریق فرایند بارش مغزی، ایده ها و دالیل اصلی از طریق فرایند بارش مغزی، ایده ها و دالیل اصلی در ذیل هر طبقه شناسایی و در محل مرتبط نوشته در ذیل هر طبقه شناسایی و در محل مرتبط نوشته

می شود.می شود.

محاسن:محاسن:برای واحدهای مختلف سازمانی و نیز نیازها و مسائل برای واحدهای مختلف سازمانی و نیز نیازها و مسائل

مختلف مناسب است.مختلف مناسب است.عالوه بر عوامل آشکار، در فهم مسائل و مشکالت عالوه بر عوامل آشکار، در فهم مسائل و مشکالت

پنهان نیز کمک می کند.پنهان نیز کمک می کند.جنبه شوخی و تفریحی آن برای افرادی که آن را اجرا جنبه شوخی و تفریحی آن برای افرادی که آن را اجرا

می کنند.می کنند.معایب:معایب:

توالی علل و اینکه مسائل فرعی نیز علت یابی شوند توالی علل و اینکه مسائل فرعی نیز علت یابی شوند مورد غفلت قرار می گیرد.مورد غفلت قرار می گیرد.

توجه به چند علت یا مسأله محدود می تواند نیازسنجی توجه به چند علت یا مسأله محدود می تواند نیازسنجی را منحرف یا محدود کند.را منحرف یا محدود کند.

- گروه های متمرکز - گروه های متمرکز 44دعوت از افراد برای شرکت در یک جلسه یکی از روش دعوت از افراد برای شرکت در یک جلسه یکی از روش

های عمده جمع آوری اطالعات برای تعیین عناوین های عمده جمع آوری اطالعات برای تعیین عناوین پژوهشی است.پژوهشی است.