مديريت زنجيره تامين

مديريت زنجيره تامين

برنامه ريزي سازماني

2

برنامه ريزي

::تعريفتعريف •طی آنه�ا به�ترين نح�وه مص�رف طی آنه�ا به�ترين نح�وه مص�رف تص�ميم گيري هايي را ش�امل مي ش�ود ك�ه تص�ميم گيري هايي را ش�امل مي ش�ود ك�ه –

مش�خص مختل�ف فعاليت ه�اي انج�ام ب�راي )سيس�تم( س�ازمان مش�خص من�ابع مختل�ف فعاليت ه�اي انج�ام ب�راي )سيس�تم( س�ازمان من�ابع ..مي گرددمي گردد

ب�راي – س�ازمان مختل�ف بخش ه�اي مي�ان ارتباط�ات و تع�امالت ب�راي تنظيم س�ازمان مختل�ف بخش ه�اي مي�ان ارتباط�ات و تع�امالت تنظيم دستيابي به حداکثر کارايي در توليد کاال و خدماتدستيابي به حداکثر کارايي در توليد کاال و خدمات

مراحل برنامه ريزي:مراحل برنامه ريزي:• )انتظ�ارات و تقاض�ا، من�ابع، )انتظ�ارات و تقاض�ا، من�ابع، شناس�ايي و تحلي�ل مس�ئله تص�ميمشناس�ايي و تحلي�ل مس�ئله تص�ميم–

فعاليت ها، محدوديت ها(فعاليت ها، محدوديت ها(تعريف اهدافتعريف اهداف–پيش بيني توسعه هاي آتيپيش بيني توسعه هاي آتي–شناسايي و ارزيابي فعاليت )جواب( هاي موجهشناسايي و ارزيابي فعاليت )جواب( هاي موجه–انتخاب جواب هاي خوبانتخاب جواب هاي خوب–

سطوح برنامه ريزي

برنامه ريزي بلندمدNت:برنامه ريزي بلندمدNت: •تصميمات استراتژيكتصميمات استراتژيك–تاثيرات بلندمدت، بيش از چند سالتاثيرات بلندمدت، بيش از چند سال–تمركز بر روي طراحي و ساختار يك زنجيره تامينتمركز بر روي طراحي و ساختار يك زنجيره تامين–

برنامه ريزي ميان مدت:برنامه ريزي ميان مدت:• ماه ماه2424 الي الي 66افق برنامه ريزي افق برنامه ريزي –رئوس عمليات هاي منظمرئوس عمليات هاي منظم–سرانگشتي و غيردقيقسرانگشتي و غيردقيق–توسعه هاي فصلي مثل تقاضاتوسعه هاي فصلي مثل تقاضا–قرارداده��اي جن��بي مث��ل پيمانك��اران، س��اعات ك��ار ع��ادي و اض��افه كاري، قرارداده��اي جن��بي مث��ل پيمانك��اران، س��اعات ك��ار ع��ادي و اض��افه كاري، –

استخدام و اخراجاستخدام و اخراج

برنامه ريزي كوتاه مدNت:برنامه ريزي كوتاه مدNت:•مربوط به همه فعاليت هاي جزئي براي اجرا و كنترل فوريمربوط به همه فعاليت هاي جزئي براي اجرا و كنترل فوري–نيازمند باالترين درجه جزئيات و صحتنيازمند باالترين درجه جزئيات و صحت–افق برنامه ريزي بين چند روز و سه ماهافق برنامه ريزي بين چند روز و سه ماه–محدود به تصميمات سطوح باالترمحدود به تصميمات سطوح باالتر–

فلسفه ها و سيستم هاي برنامه ريزي

هر فلسفه اي براي اجرايي شدن به يک مغز متف‍ک ر نياز •دارد:

سيستم هاي برنامه ريزي کالسيک براي يک سازمان –سازمانها به عنوان ت‍که هاي مجزای زنجيره•برنامه ريزی مجزای فعاليت ها ••MRP I, MRP II

سيستم هاي برنامه ريزي معاصر براي يک سازمان–ت‍که هاي ي‍کپارچه و هماهنگ••ERP

سيستم هاي برنامه ريزي پيشرفته براي چند سازمان/ زنجيره –تأمين

ت‍که هاي ي‍کپارچه و هماهنگ••APS

5

فلسفه ها و سيستم هاي برنامه ريزي

6

فلسفه ها و سيستم هاي برنامه ريزي

7

فلسفه ها و سيستم هاي برنامه ريزي

8

برخي فلسفه ها و نگرش هاي توليد در قرن اخير

ب�رخي ديگ�ر از فلس�فه ها در ق�رن اخ�ير به ص�ورت هستند:ذيل

(PMنگهداري پيشگيرانه )•(TPM نگهداري بهره ور جامع )•(TQM مديريت كيفيت جامع )•(TEI درگير كردن فراگير كاركنان )•(JIT به هنگام بودن )•(GT تكنولوژي گروهي )•(Lean Production )توليد ناب•(Agile Production )توليد چابک•(SCM )تأمينمديريت زنجيره •9

تاريخچه تکامل در نگرش ها و سيستم هاي برنامه ريزي سازماني

• Inventory ControlInventory Control دههدهه6060

• MRP IMRP I (Material Requirement Planning)(Material Requirement Planning) دههدهه7070

• MRPII MRPII (Manufacturing Resource(Manufacturing Resource Planning)Planning) دههدهه8080

• MRPIIIMRPIII (Money Resource Planning)(Money Resource Planning) دههدهه9090

• ERPERP (Enterprise Resource Planning)(Enterprise Resource Planning) دههدهه 90 90

• APSAPS (Advanced Planning Systems)(Advanced Planning Systems) پيشرفتهپيشرفته

10

برنامه ريزي سازماني

مختصات تفکر کنترل موجودي Inventory Control

11

Inventoryکنترل موجودي Control

تعريف و انواع موجودیتعريف و انواع موجودی•تعري�ف اولي�ه: هرگون�ه انباش�تی از ک�اال و اقالم ف�يزيکی ي�ا داده و تعري�ف اولي�ه: هرگون�ه انباش�تی از ک�اال و اقالم ف�يزيکی ي�ا داده و –

اسناد يا نقدينگیاسناد يا نقدينگی

تامين و نگهداري مواد اوليه تامين و نگهداري مواد اوليه –

نگهداري اقالم و محصوالت نيم ساخته نگهداري اقالم و محصوالت نيم ساخته –

نگهداري محصول نهايي نگهداري محصول نهايي –

وظيف�ه اص�لي ن�رم افزاره�ای برنام�ه ري�زی مبت�ني ب�ر موج�ودی، وظيف�ه اص�لي ن�رم افزاره�ای برنام�ه ري�زی مبت�ني ب�ر موج�ودی، •کم�ک� و تس�هي�ل در ت�ص�ميم گيري� ب�رای ت�امي�ن و �نگه�داري م�واد کم�ک� و تس�هي�ل در ت�ص�ميم گيري� ب�رای ت�امي�ن و �نگه�داري م�واد ش�ام�ل م�واد �اولي�Nه، مح�ص�ول نيم �س�اخته و� محص�ول ن�ه�ايي اس�ت. ش�ام�ل م�واد �اولي�Nه، مح�ص�ول نيم �س�اخته و� محص�ول ن�ه�ايي اس�ت.

اطNالع�ات موج�ودي از طري�ق ثبت اطNالع�ات فرم ه�اي در گ�ردش اطNالع�ات موج�ودي از طري�ق ثبت اطNالع�ات فرم ه�اي در گ�ردش •ش�امل و�رودي ها، خر�وجي ها وتع�ديالت� انجام مي� گردد.ش�امل و�رودي ها، خر�وجي ها وتع�ديالت� انجام مي� گردد.

12

برنامه ريزي سازماني

MRP Iمختصات تفکر

13

فرآيند برنامه ريزي احتياجات مواد فرآيند برنامه ريزي احتياجات مواد MRP IMRP I))))

دريافت طرح توليد•دريافت موجودي بالفعل )انبار(•دريافت موجودي بالقوه )سفارشات در راه(•برنامه ريزي تأمين•

توصيه خريد در زمان هاي الزم–توصيه ساخت در زمان هاي الزم –

اعالم كمبودها )نيازها(•ميزان اقالم ساختني و زمان هاي مربوط–ميزان اقالم خريدني و زمان هاي مربوط –

14

نگرش مفهومي به نگرش مفهومي به ((((MRP IMRP Iبرنامه ريزي احتياجات مواد برنامه ريزي احتياجات مواد

15

طرح توليدطرح توليد

MRPMRP

توصيه خريد در زمان هاي مورد نياز

توصيه خريد در زمان هاي مورد نياز

توصيه ساخت هاي مورد نياز در زمان

توصيه ساخت هاي مورد نياز در زمان

كمبود مواد وليست قطعات و زمان هاي مربوطه

كمبود مواد وليست قطعات و زمان هاي مربوطه

مشخNصات مواد و قطعات

مشخNصات مواد و قطعات

اطNالعات كاالهاي خريداري شده

اطNالعات كاالهاي خريداري شده

هNموجودي مواد اولي نيم ساخته و محصول

هNموجودي مواد اولي نيم ساخته و محصول

برنامه ريزي سازماني

MRP IIمختصات تفکر

16

MRP MRPبرنامه ريزي منابع ساخت برنامه ريزي منابع ساخت IIII))))

از حوزه مواد به فرآيند ساخت MRPتوسعه •Sر در فرآيند • برنامه ريزي و كنترل منابع موّث

ساختSه، نيم ساخته، نهائي(– مواد )اوليتجهيزات و ماشين آالت –نيروي انساني –

Sت ها • بازتاب مالي فعالي

17

MRP MRPبرنامه ريزي منابع ساخت برنامه ريزي منابع ساخت IIII))))

• MRPII از سيستم هاي حوزه ساخت آغاز و بهSر در توليد گسترش تدريج به ساير حوزه هاي موّث

يافت.Sر در توليد، شامل • اين سيستم ها مجموع عوامل موّث

مواد و قطعات، ماشين آالت و نيروي انساني را Sت هاي تحت پوشش قرار داده و ابعاد مالي فعالي

فوق را ّثبت مي نمايد.مجموعه سيستم هاي به هم پيوسته اي كه امكان •

Sات در سازمان هاي توليدي برنامه ريزي و اجراي عمليرا فراهم مي سازد.

18

MRPIIMRPIIاجزا و ارتباطات در اجزا و ارتباطات در

19

EIS

DSS

MRS

TPS

طرح توليد

مواد و قطعاتال آماشينت

نيروي انساني

مينأت

نگهداري

بكارگيري

هاي سيستممديريت مالي

اجرا ريزي برنامه

MRPIIMRPII برخي ويژگي هايبرخي ويژگي هاي

رويكرد درون سازماني •ايجاد سيستم ها با نگرش کارکردي•العاتي Nاطهمبستگي ايجاد • فرآيند عمليNات ها در كارگيري سيستمه ب•

(TPS) ايجاد سيستم ها جهت گزارش دهي و •

تصميم گيري–( Management Reporting System )MRS–(Decision Support System )DSS

–(Executive Information System )EIS 20

عناوين برخي محصوالت مبتني بر MRPIIمفاهيم

• EWS (Enterprise Wide System)EWS (Enterprise Wide System)

• CIS (Corporate Information System)CIS (Corporate Information System)

• MIS (Management Information System)MIS (Management Information System)

• Integrated SystemIntegrated System

• Total SystemTotal System

• Enterprise SystemEnterprise System

21

برنامه ريزي سازماني

MRP IIIمختصات تفکر

22

((MRP IIIبرنامه ريزي منابع پول

• MRP III توسعه سيستم هايMRP II با پوشش سيستم هاي مديريت منابع

مالي سازمان است.•MRP III جهت پاسخگويي به شرايط

پيچيده بازار در توليد و اثرات مالي آن جهت تصميم گيري مطرح گرديد.

23

برنامه ريزي سازماني

ERPمختصات تفکر

24

برنامه ريزي منابع بنگاهEnterprise Resource Planning (ERP)

The whole

is greater than

the sum of its parts

25

ERPتعريف

راه حلي نرم افزاري است که احتياجات کسب وکار •را تعيين مي کند؛ اين کار با داشتن نگرشي براي

برآوردن اهداف سازماني به صورتي ي‍کپارچه و نزديک با همه وظايف کسب وکار، صورت مي پذيرد.

سيستم اطالعاتي ي‍کپارچه است که پوشش همه •وظايف در پهنه سازمان را تسهيل مي کند.

فعاليت هاي محوري شرکت را انجام داده و باعث •افزايش خدمت بيشتر شرکت در نظر مشتري

مي شود.

26

ERPمشخNصات

فرآيندهاي کسب وکار در سازمان را خودکار و •ي‍کپارچه مي نمايد.

داده ها و اعمال مشترک در عرض تمام •سازمان را مشارکت مي دهند.

توليد real-time اطSالعات را در يک محيط •نموده و در دسترس قرار مي دهد.

27

ERPپياده سازي

r بايستي مرحله اي باشد ERP پياده سازي • الزاما سال است 3 تا 1زمان مطلوب بين • مراحل پياده سازي: •

برنامه ريزي پروژه –Sات و اطSالعات سازمان – تجزيه و تحليل عملي( BPRبه کارگيري مهندسي مجدد فرآيندها )– ERPنصب –آموزش تيم پروژه –Sت هاي – تعريف برقراري ارتباط نيازهاي سازمان با قابلي

ERP (Modulesپيكره بندي اجزاي متشكله )–

28

)ادامه( ERPپياده سازي

واسط هاي سيستم – تبديل و انتقال اطالعات از محيط قديم به جديد –مستندسازي –آموزش كاربران نهايي –( Acceptance)تست پذيرش و انطباق –عمليات پس از پياده سازي و وارسي مجدد –

توجه: در اكثر مراحل نقش متخصصين مالي در •شناسايي نيازها و كنترل تامين آنها بسيار مهم

است.

29

ERPفراهم کنندگان برتر

• SAP: founded in 1972, Germany )NYSE: : founded in 1972, Germany )NYSE: SAP)SAP)

• PeopleSoft: founded in 1987, United : founded in 1987, United States )NASDAQ: PSFT). Leader in HR States )NASDAQ: PSFT). Leader in HR applications.applications.

• Oracle: founded in 1980, United States : founded in 1980, United States )NASDAQ: ORCL).)NASDAQ: ORCL).

• J.D. Edwards: founded in 1977, United : founded in 1977, United States )NASDAQ: JDEC).States )NASDAQ: JDEC).

• Baan: founded in 1978, Netherlands, : founded in 1978, Netherlands, acquired by Invensys in September acquired by Invensys in September 2000 )NASDAQ: IVNSY)2000 )NASDAQ: IVNSY)

30

SAP ERP تکه هاي

31

SAP

SDSales and Distribution

MMMaterials

Management

PPProductionPlanning

QAQuality

Management

PMMaintenance

HRHuman

ResourcesManage-

ment

ISIndividualSolution

OCOffice andCommuni-

cations

PSProjectSystem

FIFinancial

Accounting

COControlling

AMAsset

Management

Accou

nts

Payab

le

Accou

nts

Recei

vabl

e

Gener

al

Ledg

er

ERPبه عنوان محصول SAP R/3اجزاء 90برتر در دهه

به عالوه سه Component 70 سيستم عمده و حدود 13) • سيستم داراي كاربرد عمومي و ابزارهاي پياده سازي(

• FI : Financial Accounting• Co : Controlling• AM : Fixed Assets Mgmt.• SD : Sales & Dist.• MM: Material Mgmt.• PP : Production Planning• Ps : Project System• IS : Industry Solutions• Co : Controlling• QM : Quality Mgmt• PM : Plant Maintenance• HR : Human Resource• LO : General Logistics

32

ERPبه عنوان محصول SAP R/3اجزاء 90برتر در دهه

سيستم 5( سيستم هاي كاربردي حوزه مالي )1• جزء سازنده(18و - حسابداري مالي 1/1–

- كنترل هزينه 2/1–

(Enterprise)- كنترل کسب وکار 3/1–

- مديريت سرمايه گذاري 4/1–

- خزانه داري 5/1–

2( سيستم هاي كاربردي حوزه منابع انساني )2• جزء سازنده(12سيستم و

(PA)- امور اداري پرسنل 1/2–(PD)- توسعه پرسنل 2/2–

33

ERPبه عنوان محصول SAP R/3اجزاء 90برتر در دهه

جزء 46 سيستم و 6( سيستم هاي لجستيكي )3•سازنده(

(LO)- امور لجستيكي عمومي 1/3–

- مديريت مواد 2/3–

(PM)- تعمير و نگهداري كارگاه 3/3–

(PP)- برنامه ريزي توليد 4/3–

(PS)- سيستم پروژه 5/3–

(SD)- سيستم فروش و توزيع 6/3–

34

برنامه ريزي سازماني

APSمختصات تفکر

35

سيستم برنامه ريزي پيشرفته )APS)

APS تعريف •سيستم هايي هستند كه توليد واقعي را بر اساس –

حجم پيش بيني ها و سفارشات واقعي برنامه ريزي مي كنند.

:APSويژگي هاي •برنامه ريزي تجمعي–بهينه سازي صحيح–برنامه ريزي سلسله مراتبي–

36

منطبق بر APS مدل هاي ساختار SCMماتريس

37

ماتريس برنامه ريزي زنجيره عرضه

38

برنامه ريزي سازماني

فرآيند برنامه ريزی در انواع زنجيره هاي تامين

39

انواع فرآيند عملياتي در زنجيره هاي تامين

فرآيند عمليات مبتني بر سفارش مشتري •محصول زنجيره فقط پس از دريافت سفارش از مشتري توليد مي گردد.–ام‍کان متفاوت بودن مشخصات سفارش ها با ي‍کديگر–برخورد پروژه اي با هر يک از سفارش هاي دريافتي–

پروژه: عملي موقت که نتيجه انجام آن منحصر به فرد مي باشد.•

فاصله زماني بين زمان دريافت سفارش تا زمان تحويل سفارش–

نقطه ضعف: نحوه محاسبه مدت زمان تحويل سفارش بر اساس –خصوصيات آن

نقطه ضعف: حساسيت سيستم در برابر ريسک ها و احتمال عدم تحويل –در موعد مقرر

نقطه قوت: قدرت و قابليت انعطاف بسيار زياد در برابر تغيير نوع تقاضا–نقطه قوت: نياز به سرمايه گذاري کم براي راه اندازي توليد–نقطه قوت: پائين بودن سطح متوسط موجودي ها در سيستم–

انواع فرآيند عملياتي در زنجيره هاي تامين

فرآيند عمليات مبتني بر توليد انباشته دوره اي•توليد مبتني بر پيش بيني هاي دوره اي از تقاضاي مشتريان–ابعاد تقاضا:–

نوع محصول )چه محصولي؟(•محل ارائه محصول )کجا؟(•حجم مصرف محصول )چه مقدار؟(•

الزاما نيازي به دريافت سفارش از مشتري نيست–نقطه ضعف: باال بودن سطح موجودي ها–نقطه ضعف: پائين بودن قدرت و قابليت آن–نقطه ضعف: خطاي در پيش بيني تقاضاي محصول–

فعاليت هاي اصلي در مديريت زنجيره تامين با توليد گروهي و دوره اي

برنامه ريزي استراتژيک شبکه •برنامه ريزي تقاضا•برنامه ريزي اصلي زنجيره•برنامه ريزي هاي فرعي اجزاي زنجيره•

برنامه ريزي احتياجات مواد و ملزومات–برنامه ريزي توليد–برنامه ريزي توزيع–

برنامه ريزي حمل و نقل•برنامه ريزي تکميل تقاضا و فروش–

اجراي برنامه و عمليات زنجيره•نظارت بر عمليات زنجيره•کنترل عمليات زنجيره•ارزيابي زنجيره•

42

فرآيند عمليات در زنجيره تامين مبتني بر مدل سفارشي )براي محصول به شکل

کاال( دريافت و ثبت سفارش از مشتري )نوع، حجم، مکان( • (Master Planning)برنامه ريزي کالن توليد •

فرآيند توليد و انجام سفارش؟ استفاده از کدام توليد کنندگان؟–چه حجم توليد براي هر توليدکننده؟–چه مدت زمان براي توليد؟ زمان شروع توليد؟ زمان پايان توليد؟–

(MRP)برنامه ريزي احتياجات مواد •از مواد بايد فراهم نمود؟چه حجمي و چه نوع –مواد و ملزومات مورد نياز را بايد از چگونه تامين نمود؟–

تامين از موجودي مواد در انبارها )ظرفيت ها، محدوديت ها، الزامات و ...(•تامين با ساخت مواد مورد نياز در بنگاه – خودمان بسازيم )ظرفيت ها، محدوديت ها، الزامات(•تامين با خريد از تامين کنندگان )ظرفيت ها، شرايط، محدوديت ها، الزامات و ...(•

برنامه ريزي حمل و نقل از تامين کنندگان به توليدکنندگان •از کدام تامين کننده، چه مواد و ملزوماتي ، به کدام توليد کننده، به چه حجمي، در چه –

زماني، با چه وسيله اي، از کدام مسير در چه مدت زماني ارسال گردد؟کنترل روند ارسال مواد و ملزومات و تحويل به توليد کنندگان–

فرآيند عمليات در زنجيره تامين مبتني بر مدل سفارشي

)براي محصول به شکل کاال(انجام عمليات تامين و حمل مواد و ملزومات•

حمل و نقل مواد و ملزومات از انبارها به توليد کنندگان–توليد مواد و ملزومات – ساخت در توليد کنندگان–مذاکره، سفارش و حمل مواد و ملزومات از تامين کنندگان به توليد کنندگان–

انجام عمليات توليد محصول )انجام سفارش(•برنامه ريزي حمل و نقل از توليد کنندگان به توزيع کنندگان•

از کدام توليد کننده، چه محصولي، به چه حجمي، به کدام توزيع کننده، با چه –وسيله اي، از چه مسيري، در چه مدت زماني حمل گردد؟

انجام عمليات حمل محصول به توزيع کنندگان•برنامه ريزي حمل محصول از توزيع کنندگان به مصرف کنندگان•

از کدام توزيع کننده، به کدام مصرف کننده، چه نوع محصولي، با چه حجمي، با –چه وسيله اي، از چه مسيري، در چه مدت زماني حمل گردد؟

حمل و تحويل محصول به مشتريان•

فرآيند عمليات در زنجيره تامين مبتني بر مدل سفارشي )براي محصول به شکل

خدمات( دريافت و ثبت سفارش از مشتري )نوع، حجم، مکان( • (Master Planning)برنامه ريزي کالن توليد •

فرآيند توليد و انجام خدمات؟ استفاده از کدام ارائه دهندگان خدمت؟–چه حجم توليد براي هر توليدکننده؟–چه مدت زمان براي توليد؟ زمان شروع توليد؟ زمان پايان توليد؟–

(MRP)برنامه ريزي احتياجات مواد •از مواد بايد فراهم نمود؟چه حجمي و چه نوع –مواد و ملزومات مورد نياز را بايد از چگونه تامين نمود؟–

تامين از موجودي مواد در انبارها )ظرفيت ها، محدوديت ها، الزامات و ...(•تامين با ساخت مواد مورد نياز در بنگاه – خودمان بسازيم )ظرفيت ها، محدوديت ها، الزامات(•تامين با خريد از تامين کنندگان )ظرفيت ها، شرايط، محدوديت ها، الزامات و ...(•

برنامه ريزي حمل و نقل از تامين کنندگان به محل مصرف •از کدام تامين کننده، چه مواد و ملزوماتي ، به کدام محل توزيع يا مصرف )مشتري(، به –

چه حجمي، در چه زماني، با چه وسيله اي، از کدام مسير در چه مدت زماني ارسال گردد؟م‍کانيزم و رويه کنترل روند ارسال مواد و ملزومات و تحويل به توليد کنندگان–

فرآيند عمليات در زنجيره تامين مبتني بر مدل سفارشي

)براي محصول به شکل خدمات(انجام عمليات تامين و حمل مواد و ملزومات•

حمل و نقل مواد و ملزومات از انبارها به محل توزيع يا مصرف )مشتري(–توليد مواد و ملزومات – ساخت توسط توليد کنندگان–مذاکره، سفارش و حمل مواد و ملزومات از تامين کنندگان به محل توزيع يا –

مصرف

برنامه ريزي حمل مواد، ملزومات و تجهيزات از توزيع کنندگان •به مصرف کنندگان

از کدام توزيع کننده، به کدام مصرف کننده، چه نوع ابزارو مواد و ملزوماتي، با –چه حجمي، با چه وسيله اي، از چه مسيري، در چه مدت زماني حمل گردد؟

انجام عمليات حمل مواد، ملزومات و تجهيزات از توزيع کننده به •مصرف کننده

انجام خدمات مورد سفارش مشتري)انجام سفارش(•