شيوه هاي نوين توليد و حسابداري آن:توليد ناب و نانو

2

به نام خدای حسابگر و » «حسابرس

حسابدار زمین و آسمان وهر آنچه دراوست

ۀ# و اختتامیه هم او که افتتاحیستکتابهاحسابها و ۀ#هم

3

شيوه هاي نوين توليد و حسابداري آن:توليد ناب و نانو

دكتر هدي همتي

4

شيوه هاي نوين توليد

شیوه های ن!وین تولی!د در ش!رایط رق!ابتی ب!ا توج!ه ب!ه تح!والت

مرتب!ط ب!ا عملی!ات تولی!د، گس!ترش فن!اوری اطالع!ات و س!ایر

= در ح!ال تغی!یر می باش!د. در ی!ک طبقه بن!دی کلی، عوام!ل دائم!ا

تولی!د ب!ه دوره ه!ای تولی!د دس!تی، تولی!د انب!وه، تولی!د ن!اب، تولی!د

اس!!ت. ش!!ده تقس!!یم ن!!انو فن!!اوری ب!!ا تولی!!د و چاب!!ک،

5

Craft Productionتولید دستی

در و دس!تی ش!کل ب!ه ص!نعتی محص!والت تولی!د ابت!دا در کارگاه ه!ای مس!تقل ص!ورت می گ!رفت. از جمل!ه مشخص!ه های

تولید دستی به قرار زیر است:- وج!ود ن!یروی ک!ار م!اهر، ابزاره!اي س!اده، ام!ا انعطاف پ!ذیر و = مطابق با خواست مشتری، ساخته می شود، محصوالت دقیقا

- وجود ساختار )سازماندهی( غیرمتمرکز،- بکارگیری ابزار و ماشین آالت ساده و چند کاره،

- سطح تولید بسیار پایین.از جمل!ه نق!اط ض!عف تولی!د دس!تی می ت!وان به!ای تم!ام ش!ده ب!االی محص!ول، ع!دم وج!ود س!رمایه انس!انی و م!الی ک!افی و اف!زایش ب!ا واح!د ه!ر تم!ام ش!ده به!ای ک!اهش همچ!نین ع!دم

حجم تولید را نام برد.

6

Mass Productionتولید انبوه

اول در ده!ه از جن!گ جه!انی انب!وه در 1920بع!د تولی!د در آن اوج و ی!!افت توس!!عه خودروس!!ازی ص!!نعت کارخانه ه!ای ه!نری ف!ورد تبل!ور نم!ود. ه!نری ف!ورد و آلف!رد اس!لون )م!دیر ج!نرال موت!ورز( تولی!د ص!نعتی را از تولی!د داده ش!ده اروپ!ایی رواج دس!تی ک!ه توس!ط ش!رکت های این گس!ترش ب!ا و کش!اندند انب!وه تولی!د ب!ه عص!ر ب!ود، ره!بر جدی!د آمریک!ا تم!ام ص!نایع، کش!ور در تولی!د ش!یوه

شیوه های نوین و مدرن تولیدی گردید.

7

Mass Productionتولید انبوه مشخصه های عمده تولید انبوه عبارتند از:

مت!وازن ص!ورت ب!ه = عم!دتا ک!ار تقس!یم و مش!اغل ش!دن تخصص!ی -)طرح ریزی مشاغل(،

- وجود رویه های عملیاتی ثابت،- سیستم کنترل عمودی،

ن!اتوانی ش!رکت ها در عرض!ه محص!ول و پوش!ش - م!یزان تقاض!ای ب!اال و موجودی ه!ا نم!ودن انب!ار ب!ه ش!رکت ها آن نتیج!ه در ک!ه تقاض!ا کام!ل

پرداختند.- ماشین آالت و تجهیزات تک منظوره،

- مشارکت اندک کارگران در بهبود فرآیندها،- تولید انبوه محصوالت و کاالها در قیمت های پایین با تنوع کم،

- زمان آموزش کوتاه و اندک.تغی!یرات و انعطاف ناپ!ذیری انب!وه، تولی!د نق!اط ض!عف سیس!تم مهم!ترین انب!وه و تولی!د ن!اب، تف!اوت در محیطی آن اس!ت. مهم!ترین تف!اوت تولی!د اه!داف نه!ایی آنهاس!ت. تولیدکنن!ده انب!وه ه!دف مح!دود ب!ه »ان!دازه ک!افی خ!وب ب!ودن« را دارد ک!ه ش!امل تع!داد قاب!ل قب!ول عیب ه!ا، به!ترین س!طح قاب!ل قب!ول ب!رای موج!ودی و دامن!ه معی!نی از محص!والت یکس!ان می باش!د. ام!ا تولیدکنن!ده ن!اب ب!ه دنب!ال دس!تیابی ب!ه کم!ال و تع!الی از طری!ق ک!اهش رس!اندن ح!داقل ب!ه عی!وب، م!یزان رس!اندن ص!فر ب!ه قیمت ه!ا، م!داوم

موجودی و تنوع نامحدود محصول می باشد.

8

Lean Productionتولید ناب

دوره س!وم تولی!د، تولی!د ن!اب اس!ت ک!ه منش!اء آن مرب!وط ب!ه اس!ت. تولی!د ن!اب در س!ال های 1950ش!رکت تویوت!ا در ده!ه

ت!اییچی اهنو توس!ط دوم جه!انی جن!گ و Taichi Ohnoپای!انی ( در ش!رکت خودروس!ازی تویوت!ا در Eiji Toyodaایجی توی!ودا )

و انب!وه تولی!د مع!ایب براس!اس گردی!د. مط!رح ژاپن کش!ور در س!ال ن!اب تولی!د توس!ط 1990تغی!یرات س!ریع محیطی،

ماساچوس!ت در MITجیم!ز ووم!اک و همک!ارانش در دانش!گاه ق!الب ی!ک ط!رح تحقیق!اتی مط!رح ش!د. او و همک!ارانش تولی!د ن!اب را مجموع!ه کارکرده!ایی ب!رای ایج!اد ی!ک سیس!تم ب!ا کیفیت ک!ه مط!ابق ب!ا تقاض!ای مش!تری ب!وده و ب!دون ض!ایعات ب!ا یک!دیگر مزای!ای ن!اب تولیدکنن!ده ی!ک نموده ان!د. تعری!ف ک!ار می کنن!د، از و نم!وده ت!رکیب یک!دیگر ب!ا را انب!وه تولی!د و تولی!د دس!تی قیمت ب!االی تولی!د دس!تی و انعطاف ناپ!ذیری تولی!د انب!وه اجتن!اب و خودک!ار ک!ه می کن!د اس!تفاده ماش!ین آالتی از و می ورزد

انعطاف پذیرند.

9


اتالف ان!واع گون!ه ه!ر حداقل س!ازی به دنب!ال ن!اب تفک!ر من!ابع )عوام!ل تولی!دی ک!ه ارزش اف!زوده ب!رای محص!ول ارزش آفری!!نی می ش!!ود(، نامی!!ده اتالف نکن!!د، ایج!!اد

اف!زایش کیفیت محص!ول به!ره وری، Tمس!تمر، اف!زایش و تجه!یزات کم!تر، زم!ان کم!تر من!ابع، از اس!تفاده کم!تر فض!ای کم!تر اس!ت و ب!ر دس!تیابی ب!ه بیش!ترین و به!ترین

ب!ا س!ه مح!رک اص!لی، ( 1نت!ایج تأکی!د دارد. مفه!وم ن!اب ( فناوری سر و کار دارد. 3( فرایندها و 2مردم،

مح!رک اولی!ه تفک!ر ن!اب مش!ارکت کارکن!ان ب!وده، فراین!دها اتالف ح!ذف و تولی!د زنج!یره در وقف!ه ب!دون جری!ان ب!ا من!ابع ص!ورت گرفت!ه و س!رانجام فن!اوری به عن!وان اب!زاری در خ!دمت م!ردم و فرایندهاس!ت، در نه!ایت پیام!د و ه!دف این محرک ه!ا، کس!ب رض!ایت مش!تری به عن!وان ی!ک اص!ل

اساسی است.

10


برخی از مشخصه های تولید ناب به قرار زیر است:( ب!ه موق!ع تولی!د از اس!تفاده -JIT کیفیت ج!امع م!دیریت و )

(TQM،)- تأکی!د ب!ر پیش!گیری تولی!د محص!والت معی!وب )روش خط!ای

صفر(،- بهبود مستمر )کایزن(،

و مش!!تریان نیازه!!ای و خواس!!ت ب!!ه پاس!!خگویی -مشتری گرایی،

- سیستم ارتباطات افقی،- افزایش ادغام وظایف،

و ض!ایعات ی!ا من!ابع اتالف هرگون!ه ح!ذف جهت تالش -فعالیت های بدون ارزش افزوده،

- گسترش قابلیت نیروی انسانی و بهره گیری از آن،- کار گروهی.

11


ح!ذف ی!ا ک!اهش ن!اب تولی!د مح!وری و اص!لی هدف اف!زوده ارزش ب!دون فعالیت ه!ای ح!ذف و ض!ایعات، اهمیت از اتالف زدایی مفه!وم ن!اب تولی!د در می باش!د. ن!اب تولی!د اص!لی فلس!فه می باش!د. برخ!وردار خاص!ی ک!اهش و اف!زوده ارزش ب!دون فعالیت ه!ای کلی!ه ح!ذف

( می باش!د ک!ه این فعالیت ه!ا در Waste, Mudaاتالف ه!ا ) ی!ا ح!ذف جهت و ش!ده شناس!ایی ارزش جریان ه!ای ژاپ!نی م!ودا زب!ان در اتالف آنه!ا تالش می ش!ود. ک!اهش

نامیده می شود.

12

Lean Productionتولید ناب = اتالف هها گروه عمده طبقه بندی می شوند:7+1معموال

)تولی!د اض!افی بیش از Over Production( اتالف حاص!ل از تولی!د م!ازاد 1میزان تقاضای دریافت شده(،

حرک!!ات 2 از حاص!!ل اتالف )Motion ،کارکن!!ان )ب!!رای غیرض!!روری ماشین آالت و ...(،

اولی!ه، 3 نگه!داری موج!ودی غیرض!روری )ش!امل م!واد از اتالف حاص!ل )کاالی نیمه ساخته، محصول، کاالی در راه(،

)ش!امل Production Defective( اتالف حاص!ل از تولی!د محص!والت معی!وب 4ضایعات جریان تولید، دوباره کاری ها و برگشت از مشتری(،

( اتالف حاص!ل از ط!والنی ب!ودن زم!ان انتظ!ار )ش!امل انتظ!ار ن!یروی ک!ار 5ب!رای ماش!ین آالت، م!واد اولی!ه و ... همچ!نین انتظ!ار ماش!ین آالت ب!رای م!واد

اولیه، نیروی کار، ابزار و ...(،نق!ل 6 و حم!ل از حاص!ل اتالف )Transportation و )نق!ل غیرض!روری

انتقاالت(، ( اتالف حاص!ل از مراح!ل اض!افی در فرآین!د تولی!د )پ!ردازش بیش از ح!د 7

قطعات به دلیل طراحی ضعیف ابزار یا قطعه(، ( اتالف حاصل از عدم استفاده بهینه از نیروی انسانی.1+7)

در آمریک!ای 2003(در کنف!رانس تولی!د ن!اب ک!ه در اکت!بر 7+1اتالف آخ!ر) اضافه شده است.7شمالی برگزار شد اتالف یک به

13


اص!ول تولی!د ن!اب ب!رای پیاده س!ازی آن در س!ازمان ب!ه قرار زیر می باشد:

( تع!یین ارزش دقی!ق ه!ر محص!ول از دی!دگاه مش!تری 1(Value)2( محصوالت ارزش جریان شناسایی )Value

Stream)(Flow( ایجاد حرکت بدون وقفه در این ارزش )3(Pull( ایجاد امکان کشش در زنجیره )4(Perfection( پیگیری کمال )5

14

Lean Productionتولید ناب برخی از مهم!ترین تکنیک ه!ا راهکاره!ای اج!رایی تولی!د ن!اب ب!ه ش!رح

زیر می باشند:( ترسیم جریان ارزش.1(. Visual Work Place( محل کار دیداری و مشهود ) 2( تعویض سریع و کاهش زمان راه اندازی.3( سیستم تولید سلولی.4 (.Pull System( سیستم های کششی) 5.( سیستم نگهداری و تعمیرات بهره وری جامع6ت!رتیب 7 ب!ه مرتب س!ازی، ش!امل ک!ه ک!ار: محی!ط س!ازماندهی )

چیدن، تمیز کردن، استانداردسازی و نگهداری می باشد.( منابع منعطف.8.( دسته های تولید کوچک9

را می ت!وان موج!ودی ص!فر، ض!ایعات ن!اب تولی!د اه!داف از برخی ص!فر، حم!ل و نق!ل ص!فر، از کارافت!ادگی ماش!ین آالت ص!فر و ص!فر تحوی!ل و مش!تری س!فارش دری!افت بین زم!انی فاص!له نم!ودن

محصول به مشتری بر شمرد.

15

Agileتولید چابک Manufacturingپای!ان ده!ه آغ!از ق!رن بیس!ت و یکم 1990تولی!د چاب!ک در و

ی!ک ب!ه عن!وان ب!ودن ب!ر فع!ال مط!رح گردی!ده اس!ت. چ!ابکی م!زیت نس!بی راه!بردی می اندیش!د و تنه!ا ب!ه انطب!اق ب!ا تغی!یرات اکتف!ا نمی کن!د، بلک!ه ب!ه ت!أمین کام!ل رض!ایت مش!تری، اه!رمی ک!ردن اطالع!ات، اف!راد مس!لط ب!ر تغی!یرات و ع!دم اطمین!ان و ش!یوه این در دارد. تأکی!د همک!اری طری!ق از رقابت پ!ذیری من!ابع یکپ!ارچگی مش!تری، ب!ا ارتب!اط چ!ون مف!اهیمی تولی!د س!ازمان و ن!یز یکپ!ارچگی ب!ا من!ابع س!ازمان های دیگ!ر اهمیت

خاصی دارند.)ش!امل س!ازمان ها کس!ب و کار محی!ط تغی!یرات ب!ه توج!ه با نیازه!ای تغی!یرات رق!ابت ش!دید؛ ب!ازار؛ ناپای!داری و بی ثب!اتی عوام!ل تغی!یرات و تکنول!وژیکی؛ تغی!یرات ش!تاب مش!تریان؛ اجتم!اعی ب!رای حف!اظت محی!ط زیس!ت و فش!ارهای حق!وقی و ق!انونی( عام!ل اص!لی پاس!خگو در قب!ال این تغی!یرات چ!ابکی ف!روش و تولی!د توان!ایی ب!ه چ!ابکی می باش!د. س!ازمان ب!ا هزین!ه کم، موفقیت آم!یز ی!ک دامن!ه گس!ترده از محص!والت دس!ته ها ان!دازه تن!وع و کوت!اه ت!أخیر زمان ه!ای زی!اد، کیفیت اش!اره می کن!د ک!ه ب!رای مش!تریان متع!دد و مش!خص از طری!ق ایج!اد ارزش مش!تری انب!وه خواس!ته های ب!ر مبت!نی تولی!د

می کند.

16

تولید با استفاده از فناوری فن!اوری ن!انو توانمن!دی تولی!د م!واد، اب!زار و سیس!تم های جدی!د ب!ا نانو

دس!تیابی ب!ه کن!ترل س!طوح مولک!ولی و اتمی ب!ا دقت ب!اورنکردنی و اس!تفاده از خواص!ی اس!ت ک!ه در آن س!طح ظ!اهر می ش!ود. از ویژگی ه!ای این فن!اوری ن!وین امک!ان تولی!د و عرض!ه محص!والت ب!ا تم!ام ش!ده کم!تر می باش!د. به!ای ب!ا دوام، مس!تحکم و مناس!ب تولی!د ب!ا کم!ک فن!اوری ن!انو منج!ر ب!ه ک!اهش هزینه ه!ای متغ!یر و اف!زایش هزینه ه!ای ث!ابت س!اخت در مقایس!ه ب!ا ش!یوه تولی!د س!نتی

س!ال در از 1959می گ!ردد. محص!ول س!اخت و تولی!د ش!یوه فناوری ه!ای از اس!تفاده ب!ا اتم ه!ا طری!ق م!رتب ک!ردن چی!دمان جدی!د و ک!اربرد بیش!تر اتوماس!یون و دس!تگاه های رباتی!ک پیش!رفته تم!امی حوزه ه!ای در انس!انی ن!یروی ک!اهش ب!ه منظ!ور ج!بران فینمن ریچ!ارد توس!ط کم!تر، بس!یار نقص ب!ا هم!راه فع!الیت

متخصص کوانتوم نظری )برنده جایزه نوبل( مطرح گردید.توان!ایی دلی!ل ب!ه ن!انو فن!اوری از اس!تفاده ب!ا محص!ول تولی!د در آنه!ا ج!ایگزینی و تفکی!ک و اتم ه!ا تک ت!ک ماهران!ه دس!تکاری م!وقعیت م!ورد نظ!ر، امک!ان تولی!د محص!ول ب!ا دس!تگاه های مونت!اژ کن!ترل و م!دیریت مرک!زی رایان!ه ب!ا ک!ه رباتی!ک بک!ارگیری و و ب!دون ض!ایعات تولی!د ب!ه منج!ر و نم!وده ف!راهم را می ش!ود، = ب!دون نقص ب!ا عم!ر مفی!د بس!یار ب!اال و هم!راه ب!ا ح!داقل تقریب!ا

هزینه استهالک و ارتقای چشمگیر کیفیت محصوالت می گردد.

17

حسابداری ناب( مناس!ب 1988کاپالن سیس!تم ی!ک ک!ه می نمای!د بی!ان )

را محص!ول ش!ده تم!ام به!ای گ!ونه ای ب!ه بای!د هزینه ی!ابی محاس!به نمای!د ک!ه هم!ه هزینه ه!ای مرتب!ط ب!ا آن محص!ول را در ک!ل زنج!یره ارزش واح!د تج!اری یکپارچ!ه کن!د. وی بی!ان می کن!د تم!ام به!ای تع!یین ب!رای از هزینه ی!ابی اس!تاندارد ک!ه اس!تفاده ش!ده محص!ول، مجم!وع من!ابع مص!رف ش!ده ب!رای محص!ول را س!ربار هزینه ه!ای سیس!تم این در زی!را نمی گ!یرد، نظ!ر در اغلب ب!ر مبن!ای س!اعات ک!ار مس!تقیم تس!هیم می ش!ود و این ش!ده تم!ام به!ای نادرس!ت محاس!به ب!ه منج!ر می توان!د ام!ر

گردد.کن!ترل ب!رای اس!تاندارد هزینه ی!ابی سیس!تم این ب!ر عالوه عملی!ات و تص!میم گیری های م!دیران ن!یز م!ورد اس!تفاده ق!رار )تف!اوت ک!ار ن!یروی به!ره وری مانن!د اق!داماتی می گ!یرد، ولی بین س!اعات ک!ار واقعی و اس!تاندارد( و مص!رف ماش!ین آالت در خص!وص تحلی!ل انحراف!ات می توان!د رفتاره!ایی را تش!ویق این، در ب!ر ن!اب در تض!اد می باش!د. عالوه ب!ا اص!ول کن!د ک!ه تص!میم گیری م!دیران و انتخ!اب راهکار ه!ای مناس!ب ن!یز ع!دم تس!هیم ص!حیح س!ربار در هزینه ی!ابی می توان!د منج!ر ب!ه انتخ!اب

نامناسب گردد.

18

حسابداری ناب

حس!ابداری ن!اب معن!ای دو گ!انه ای دارد: اول ب!ه ک!اربرد مف!اهیم ن!اب در فرآین!د حس!ابداری اش!اره می کن!د ک!ه ب!ه معن!ای ح!ذف م!وارد اض!افی موج!ود در ام!ور حس!ابداری اس!ت، دوم تغی!یر در نش!ان گ!ونه ای ب!ه را س!نتی م!دیریت حس!ابداری سیس!تم

می دهد که با محیط ناب سازگارتر باشد.تعری!ف دوم ب!ه عملی!ات حس!ابداری ب!رای ن!اب ب!ودن تأکی!د دارد ک!ه گ!اهی هزینه ی!ابی جری!ان ارزش نامی!ده می ش!ود و مفه!وم جری!ان می آی!د. حس!اب ب!ه ش!رکت ب!رای برانگ!یزی چ!الش ارزش در س!ازمان ها از ط!راحی محص!ول ت!ا ف!روش و خ!دمات

پس از فروش ادامه می یابد. کن!ترل، حس!ابداری، »روش ه!ای عن!وان ب!ه ن!اب حس!ابداری بط!ور ص!حیح ک!ه م!دیریت ش!رکت فرآین!دهای و ان!دازه گیری تفکر و اعمال ناب را منعکس می نماید«، تعریف شده است.

19


حسابداری ناب باید:( اطالع!ات درس!ت، به هنگ!ام و قاب!ل فهم را ب!رای تش!ویق 1

اج!رای ن!اب و تغی!یرات مس!تمر در ک!ل فرآین!دهای س!ازمان، و ب!رای تص!میم گیری هایی ب!ا ه!دف اف!زایش ارزش مش!تری،

رشد، سودآوری و جریان های نقدی فراهم نماید.از 2 حاص!ل من!ابع اتالف ح!ذف ب!رای ن!اب ابزاره!ای از )

م!الی ض!روری کنترل ه!ای ب!ا حف!ظ فرآین!دهای حس!ابداری استفاده نماید.

3( حس!ابداری ش!ده پذیرفت!ه اص!ول )GAAP مق!ررات ،)گزارش!گری برون س!ازی، و الزام!ات گزارش!گری داخلی را

بطور کامل رعایت نماید.ن!یروی 4 در س!رمایه گذاری تش!ویق ب!ا ن!اب فرهن!گ از )

انس!انی، ارائ!ه اطالع!ات مرب!وط و قاب!ل اج!را و تق!ویت بهب!ود مستمر در همه سطوح سازمان حمایت نماید.

20

اصول، روش ها و ابزارهای اصولحسابداری ناب روش ها ابزارهای حسابداری

ناب( حسابداری ناب و ساده1 - حذف مستمر: 1

مع!امالتی، فرآین!دهای از اتالف ه!ا گزارش ها،

و سایر روش های حسابداری

جری!ان ترس!یم ال!ف( ارزش وض!عیت ج!اری

و آینده شرکت، )بهب!!ود ک!!ایزن ب(

مستمر ناب(،ب!!ا مس!!أله ح!!ل ج( روش از اس!!!تفاده اج!!را، برن!!امه ریزی، اق!!!دام و کن!!!ترل

(PDCA.)از 2 ک!ه حس!ابداری فرآین!دهای )

تحوالت ناب حمایت می کند.( کنترل و بهبود مستمر1 نم!!!!!ودار ال!!!!!ف(

معیاره!!ای پیوس!!تگی عملک!رد؛ ایج!اد ارتب!اط کمی معیاره!!ای بین فرآین!د؛ س!لول/ ه!ر ارزش، جریان ه!!!ای ش!!رکت گزارش!!گری تج!!اری، راه!!برد ب!!ه و ه!!دف هزینه ه!!ای

بهبود ناب،ب( تابلو ه!ای عملک!رد ش!امل ارزش جری!ان دارای پروژه ه!!!!ای

بهبود مستمر،امتی!ازدهی ک!ارت ج( عملک!!رد بی!!انگر ک!!ه ارزش جری!!!!!!ان

می باشد. ( مدیریت هزینه2 هزینه ی!!!ابی ال!!!ف(

جریان ارزش؛و س!ود ص!ورت ب( زی!ان مبت!نی ب!ر جری!ان

ارزشاز 3 ارزش و هزین!ه م!دیریت )

دیدگاه مشتری و عرضه کنندههزینه ی!!!ابی ال!!!ف(

هدف.

21

اصول، روش ها و ابزارهای ( انتقال شفاف و به موقع اطالعات3حسابداری ناب ( گزارشگری مالی1 م!الی ص!ورت های ال!ف(

ساده، روان و قابل فهم،و س!اده حس!ابداری ب( وج!ه ب!ر مبت!نی = اساس!ا

نقد.( گزارش!گری مش!هود و عی!نی مق!ادیر 2

مالی و غیرمالی مرتبط با عملکردال!ف( گزارش!گری اولی!ه ب!ا تابلوه!!ای از اس!!تفاده عملک!رد مش!هود و عی!نی، جری!!ان کارخان!!ه، بخش، در س!لول/فرآین!د ارزش، تولی!د و ط!راحی محص!ول، بازاری!ابی/ف!روش، اداری و

غیره.( تصمیم گیری3 تحلی!!ل و تجزی!!ه ال!!ف(

هزین!!!ه و س!!!ودآوری از اس!تفاده ب!ا تفاض!لی ارزش جری!ان هزینه ی!ابی

و کارت امتیازدهی.( برن!امه ریزی و بودجه بن!دی ب!ر مبن!ای 4

دیدگاه ناب( برنامه ریزی و بودجه بندی1 بک!ارگیری و توس!عه ال!ف(

خط مشی هوشینب( برن!امه ریزی ف!روش، م!!!!الی و عملی!!!!اتی

(SOFP.)( اثرات بهبود ناب2 تحلی!!ل و تجزی!!ه ال!!ف(

جریان ارزش و ظرفیت،ب( نم!ودار جری!ان ارزش

وضعیت جاری و آینده،ک!ه امتی!ازدهی ک!ارت ج( بی!انگر تغی!یرات عملی!اتی، م!الی و ظ!رفیت ناش!ی از ن!اب می باش!د. بهبوده!ای من!افع ب!رای برن!امه ریزی تغی!یرات از م!الی حاص!ل

ناب.( بودجه بندی سرمایه ای3 ال!ف( اث!ر تفاض!لی مخ!ارج

ک!!ارت ب!!ر ای س!!رمایه امتی!ازدهی جری!ان ارزش، ب!!ا هم!!راه اغلب ک!!ه فراین!!!!!د رویک!!!!!!رد

( ب!ه 3Pآماده س!ازی تولی!د )کار برده می شود.

( سرمایه گذاری در منابع انسانی4 ان!!!!دازه گیری ال!!!!ف( عملک!رد از طری!ق ردی!ابی بهب!!!ود در مش!!!ارکت و رض!!!ایت مس!!!تمر،

آموزش کارکنان،و اش!!!تراک گذاری ب(

تسهیم سود.

اصول، روش ها و ابزارهای حسابداری ناب

22

داخلی 5 کنترل ه!ای تق!ویت )حسابداری

ب!ر 1 مبت!نی داخلی کن!ترل )کنترل های عملیاتی ناب

م!!!اتریس ال!!!ف( عملی!!!ات ح!!!ذف

اضافی،ب( نم!ودار فرآین!دها منعکس کنن!!ده ک!!ه کنترل ه!ا و ریس!ک ها ق!!انون ب!ا مط!ابق آکس!!!لی س!!!اربنز

می باشد.

( ارزشیابی موجودی کاال2 هنگامیک!!!ه ال!!!ف( موجودی ه!!ا س!!طح تحت و ب!وده پ!ایین عی!!!!نی کن!!!!ترل می باش!د، روش ه!ای ب!!!!!رای س!!!!!اده جری!!ان ارزش!!یابی ب!دون موج!ودی ک!اال نگه!داری ب!ه ال!زام و دائمی ثبت محص!ول هزینه ه!ای

اعمال می شود.

23


اطالع!ات، موق!ع ب!ه و ش!فاف انتق!ال منظ!ور به حس!ابداری ن!اب نیازمن!د ان!دازه گیری و گ!زارش عی!نی ک!ارت اس!ت. غیرم!الی و م!الی مق!ادیر و داده ه!ا = در حس!ابداری ن!اب م!ورد اس!تفاده امتی!ازدهی ک!ه غالب!اق!رار می گ!یرد، ب!ه ص!ورت ج!داولی تهی!ه می ش!ود، ک!ه در س!طرهای آن ج!دول، مق!ادیری ک!ه بای!د ان!دازه گیری ش!ود، و در س!تون های ج!دول، عملک!رد هفته ه!ای م!ورد بررس!ی، نم!ایش داده می ش!ود، ک!ه این ج!داول بی!انگر عملک!رد عملی!اتی، عملک!رد م!الی و نح!وه اس!تفاده از امتی!ازدهی در از ک!ارت نم!ونه ای ظ!رفیت می باش!د.

جدول صفحه بعد نشان داده شده است.

24

نمونه ای از کارت امتیازدهی برای گزارشگری عملکرد هفتگی

[

بخش 2/6 9/6 16/6 *هدف

عملیاتی

تعداد واحدهای فروش به ازای هر نفر 10/15 63/15 7/14 7/20

تحویل به موقع 100% 100% 100% 100%

تعداد روز های صرف شده برای تحویلاسکله به اسکله

6 6 6 5/5

اجرا برای اولین بار )درصد( 80% 80% 81% 92%

میانیگن بهای تمام شده )میلیون ریال( 343 337 362 262

ظرفیت

بهره وری 29% 29% 29% 40%

بدون بهره وری 54% 54% 54% 33%

دردسترس 17% 17% 17% 27%

مالی

درآمد )میلیون ریال( 471 485 456 576

هزینه مواد مستقیم )میلیون ریال( 123 125 129 139

سایر هزینه های متغیر )میلیون ریال( 49 50 51 51

هزینه های ثابت )میلیون ریال( 120 120 118 108

سود )میلیون ریال( 179 190 158 278

بازده فروش )درصد( 38% 39% 35% 48%

25


انتخ!اب بودجه بن>دی س>رمایه ای: ن!اب در رویک!رد پروژه ه!ای س!رمایه ای متف!اوت از روش ه!ای س!نتی و عم!!ل س!رمایه گذاری بازگش!!ت ن!!رخ از اس!تفاده پروژه ه!ای انتخ!اب در ن!اب س!ازمان های می کن!د. س!رمایه ای از رویک!رد فرآین!د آماده س!ازی تولی!د به!ره منظم روش!ی تولی!د، آماده س!ازی فرآین!د می گیرن!د. ب!رای ط!راحی ی!ا ط!راحی مج!دد فراین!د ی!ک محص!ول ارائ!ه مس!أله ب!رای مختلفی راهکاره!ای ک!ه اس!ت متف!اوت جنبه ه!ای اغلب فراین!د این در می نمای!د. راه حل ه!ای زی!را می ش!ود گرفت!ه نظ!ر در مس!أله = متف!اوتی وج!ود دارد، ب!ه عن!وان مث!ال: رویک!رد ک!امال= دس!تی، مش!ابه رویک!رد ج!اری، مک!انیزه، رویک!رد ک!امالک!ارت از نم!ونه ای غ!یره. و رویک!رد ج!اری ب!ا مغ!ایر امتی!ازدهی م!ورد اس!تفاده در بودجه بن!دی س!رمایه ای

در جدول صفحه بعد ارائه شده است.

26

نمونه ای از کارت امتیازدهی برای تعیین اثر سه راهکار متفاوت بر جریان ارزش

بخش

وضعيت موجود

سیستم سلولی

D کامًالخودکار

(42 %ظرفیت بیشتر(

سلول سهدستی

(60 %ظرفیت و بیشتر

D صرفا42 %

افزایش در

فروش(

تأمین برون سازمان

ی

عملیاتی

( بهای نسبت بهره وریبه فروش به شده تمام

ریال(

0.2386 0.2856 0.1932 0.168

( به تحویل فرایند قابلیتموقع(

82% 97% 98% 97%

( تعداد مواد جریانگردش جریان روزهای

.) کاال موجودی

29 12 18 21

فرایند کیفیت 18892 4250 15000 10000تولید شده تمام بهای) شده) تمام بهای میانگین

3.62 3.6 3.16 3.61

ظرفيت

بهره وری 48% 72% 42% 52%بهره وری بدون 28% 16% 32% 26%

دسترس در 24% 12% 26% 22%

مالي

) ریال ) میلیون درآمد 10677 15161 15161 15161مستقیم مواد هزینه

) ریال) میلیون 3758 4585 4890 6393 ( میلیون تبدیل هزینه های

ریال( 2547 4330 2929 2547) ریال ) میلیون سود 4372 6247 7342 6221

) درصد ) فروش بازده40.95% 41.20% 48.43%

41.03%

27

سیستم هزینه یابی حسابداری ناب

شیوه های س!نتی هزینه ی!ابی محص!ول، هزینه ه!ای مش!ترک ش!ده تولی!د محص!والت ب!ه را )غیر مس!تقیم( عم!ومی و و مش!ترک هزینه ه!ای آنجا ک!ه از و می دهن!د تخص!یص هیچ گون!ه ش!یوه ها این در ش!ده داده تخص!یص عم!ومی ه!ر ب!ه یافت!ه تخص!یص من!ابع ب!ا معل!ولی و ارتب!اط علت این ن!دارد، محص!والت از ی!ک ه!ر ب!رای خ!اص تقاض!ای

شیوه ها در تولید ناب مورد پذیرش قرار نگرفته است.جری!ان می باش!د. متمرک!ز ارزش جری!ان ب!ر ن!اب تولی!د ارزش مجم!وعه ای از فعالیت ه!ای دارای ارزش اف!زوده و خ!دمت ی!ا محص!ول ک!ه می باش!د اف!زوده ارزش ب!دون م!ورد نی!از مش!تری را ف!راهم می کن!د. ش!رکت بای!د جری!ان ارزش بخش ه!ای مختل!ف خ!ود را شناس!ایی نمای!د ت!ا بتوان!د ارزش جری!ان ش!ود. بهره من!د بهین!ه ص!ورت ب!ه آنه!ا از ش!امل مجم!وعه ای از فراین!دها از زم!ان دری!افت س!فارش مش!!تری ب!ه آن تحوی!ل و محص!!ول تولی!د مش!!تری،

می باشد.

28


جری!ان ارزش، ب!ر بخش!ی از فرآین!د ک!ه ارزش ایج!اد می نمای!د، موان!ع و جری!ان همچ!نین و اتالف ه!ا، و ارزش داش!ته، تأکی!د ب!رای مش!تری ارزش ب!ر خل!ق و نم!وده را شناس!ایی جری!ان متمرک!ز می باش!د. ش!رکت ها ب!ه این دلی!ل از جریان ه!ای ارزش آنه!ا را ب!ه اس!تفاده می کنن!د ک!ه سیس!تم حس!ابداری م!دیریت مس!تقیم، م!واد هزینه ه!ای و نم!وده اص!الح مناس!بی ط!ور دس!تمزد و س!ربار را ب!رای ه!ر جری!ان ارزش ب!ه ط!ور واقعی

ثبت می کند.ه!ای هزین!ه تخص!یص و ردی!ابی ب!ه نی!ازی سیس!تم این در غیرمس!تقیم )مش!ترک و عم!ومی( نمی باش!د، و کلی!ه هزینه ه!ای تم!ام ش!ده آن منظ!ور به!ای ب!ه ی!ک جری!ان ارزش ب!ا مرتب!ط از خ!ارج ک!ه غیرمس!تقیمی و مش!ترک هزینه ه!ای می ش!ود. و پش!تيباني( دواي!ر )مث!ل می ش!ود متحم!ل ارزش جری!ان نمی ت!وان آن را به ط!ور مناس!ب ب!ه ی!ک جری!ان ارزش تخص!یص منظ!!ور ارزش جری!!ان تولی!!د هزینه ه!!ای عن!!وان ب!!ه داد، نمی ش!ود. در هزینه ی!ابی جری!ان ارزش از هزینه ی!ابی اس!تاندارد اس!تفاده نش!ده و همچ!نین هزین!ه ظ!رفیت بالاس!تفاده )تف!اوت بین ظ!رفیت عملی و مق!دار تولی!د واقعی( ب!ه ص!ورت جداگان!ه

در صورت سود و زیان ارائه می شود.

29


برای محاس!به می!انگین به!ای تم!ام ش!ده ه!ر واح!د در ی!ک جری!ان ارزش، جم!ع هزینه ه!ای جری!ان ارزش ب!ر

تحوی!ل واح!دهای مش!تری تع!داد ب!ه محص!ول ش!ده ب!رای محاس!به ن!اب تولی!د تقس!یم می گ!ردد، در سیس!تم می!انگین به!ای تم!ام ش!ده ه!ر واح!د از تع!داد محص!ول های تحوی!ل ش!ده ب!ه ج!ای تع!داد محص!ول تولی!د ش!ده اس!تفاده می ش!ود ت!ا م!دیریت تش!ویق ب!ه ک!اهش تع!داد موجودی ه!ا گ!ردد. اگ!ر تع!داد محص!ول های تحوی!ل ش!ده بیش!تر از تع!داد تولی!د باش!د، می!انگین به!ای تم!ام ش!ده ی!ک واح!د ک!اهش یافت!ه، همچ!نین موج!ودی پای!ان دوره نس!بت ب!ه دوره م!الی قب!ل ن!یز ک!اهش می یاب!د. همچ!نین اگ!ر تع!داد تولی!د بیش!تر از تع!داد محص!ول های تحوی!ل ش!ده باش!د، می!انگین به!ای تم!ام ش!ده ی!ک واح!د محص!ول اف!زایش می یاب!د. نم!ودار ص!فحه بع!د نم!ونه ای از هزینه ه!ای موج!ود در هزینه ی!ابی جری!ان ارزش را نش!ان می ده!د، و تأکی!د آن ب!ر هزینه ه!ای

واقعی یک محصول می باشد.

30


جریان ارزش

دستمزد تولید مواد تولیدماشین آالت و تجهیزات پشتیبانی

تولید

پشتیبانی عملیات تسهیالت و تعمیر و نگهداری سایر هزینه های متغیر

31


فرآین!د وض!عیت ارزش، جری!ان نم!ودار بررس!ی با موج!ود شناس!ایی ش!ده، و براس!اس آن بخش ه!ایی از فرآین!د ک!ه نی!از ب!ه بهب!ود دارن!د ن!یز مش!خص می ش!ود. م!ورد ارزش مش!تریان نم!ودار جری!ان ترس!یم ب!رای شناس!ایی ق!رار گرفت!ه و نیازه!ای آنه!ا درب!اره کمیت،

کیفیت و زمان تحویل محصول مشخص می گردد. = معم!!وال ش!!ده، داده نش!!ان قبال ک!!ه هم!!انطور و ج!اری هفت!ه نت!ایج ب!ا هم!راه هفتگی، گزارش ه!ای از اس!تفاده ب!ا نه!ایی ه!دف و قب!ل هفت!ه چن!د نت!ایج ش!اخص های مناس!ب ارائ!ه می ش!ود. ه!دف نه!ایی ب!رای برنامه ه!ایی ک!ه گ!روه اج!رایی ب!رای بهب!ود مس!تمر ن!اب

مدنظر دارد، مشخص می شود.

32

نمونه اي از صورت سود و زيان جريان ارزشصورت سود و زيان جريان ارزش

جريان ارزش اول

جريان ارزش دوم

هزينه پشتيباني

جمع هزينه

فروش 2,708,333 2,855,041 5,563,37

4

هزينه مواد 1,040,000 691,1891,731,18

9

هزينه حقوق و دستمزد 190,667 393,575 358,9631,095,41

3هزينه مرتبط با دارايي هاي ثابت 156,000 357,682 496,780

هزينه اجاره 120,022 234,826 36,528 391,376ساير هزينه هاي جريان

ارزش 296,942 114,461 411,403

سود جريان ارزش 904,702 1,063,308 -395,4911,437,21

3كاهش )افزايش(

موجودي -181,436

سود خالص1,255,07

7

33

نمونه ديگري از صورت جريان ارزش

سلول توليد الف سلول توليد ب

فروش 100,000 110,000

مواد مستقيم 5,000 6,000

كار مستقيم 17,000 18,000سربار )همراه با ظرفيت بال

استفاده( 4,000 14,000

هزينه دوباره كاري 4,000 3,000

هزينه تحقيق و توسعه 2,000 3,000

هزينه بازاريابي 3,000 2,000

سود عملياتي 65,000 74,000

ساير اطالعات:

مواد خريداري شده 6,000 7,000

ظرفيت بال استفاده 500 5,000

34

نمونه ديگري از صورت جريان ارزش

صورت سود وزيان بر مبناي هزينه يابي جريان ارزشسلول توليد

الفسلول توليد ب

فروش 100,000 110,000

مواد خريداري شده 6,000 7,000

كار مستقيم 17,000 18,000سربار )پس از كسرظرفيت بال

استفاده( 3,500 9,000

هزينه تحقيق و توسعه 2,000 3,000

هزينه بازاريابي 3,000 2,000

بهاي عملياتي جريان ارزش 31,500 39,000

سود عملياتي جريان ارزش 68,500 71,000

35

حسابداری بهای تمام شده از منظر فناوری نانو

مشخصه هاي توليد با فناوري نانو :سرمایه گذاری بیشتر.• هزینه ه!ای ث!ابت اولی!ه ب!ه م!راتب بیش!تر از تولی!د س!نتی و •

هزینه های متغیر کمتر .در تولی!د ن!انو هزینه ه!ای قب!ل از تولی!د )تحقی!ق و توس!عه، •

ط!راحی و مهندس!ی، تهی!ه من!ابع و امکان!ات و هزینه ه!ای ث!ابت( در مقایس!ه ب!ا تولی!د س!نتی بیش!تر اس!ت و در مقاب!ل هزینه ه!ای )ش!امل ف!روش از پس خ!دمات هزینه ه!ای توزی!ع و ف!روش، گ!ارانتی و ض!مانت تولی!د و هزین!ه تعم!یر و

نگهداری( در سطح پایین تری می باشد. در تولی!د ب!ا فن!اوری ن!انو مص!رف م!واد اولی!ه، هزینه ه!ای •

انب!ارداری و حم!ل و نق!ل، ض!ایعات و محص!والت معی!وب و مس!تقیم دس!تمزد هزین!ه و ب!وده کم!تر ان!رژی مص!رف س!ربار متغ!یر و ث!ابت هزینه ه!ای س!ایر و ش!ده ح!ذف س!اخت در مجم!وع هزینه ه!ای تولی!د کاهش یافت!ه، در نتیج!ه

بهای تمام شده تولید کاهش خواهد یافت.

36


مشخصه هاي توليد با فناوري نانو :با ف!رض ث!ابت ب!ودن به!ای ف!روش در ط!ول دوره در •

( CM)دو سیس!تم تولی!د س!نتی و ن!انو، حاش!یه ف!روشامک!ان نتیج!ه در و اس!ت بیش!تر ن!انو تولی!د در

دسترسی به وجوه نقد در آن بیشتر می باشد. نقط!ه سر به س!ر در تولی!د ن!انو ب!االتر از ش!یوه تولی!د •

سنتی است. ارزش ری!الی م!یزان ف!روش در نقط!ه سربه س!ر در •

تولید نانو بیشتر از تولید سنتی است.تولی!د • از بیش!تر ن!انو تولی!د در س!ود آوری شاخص

سنتی است.با توج!ه ب!ه آنک!ه م!یزان س!رمایه گذاری و هزینه ه!ای •

زی!ان بن!ابراین اس!ت، ب!االتر ن!انو تول!د در اولی!ه دوره ه!ای مراح!ل اولی!ه )قب!ل از اف!زایش حجم تولی!د و ث!ابت ف!روش و پوش!ش س!رمایه گذاری و هزینه ه!ای

اولیه آن( درتولید نانو باالتر می باشد.

37


مشخصه هاي توليد با فناوري نانو :با توج!ه ب!ه آنک!ه هزینه ه!ای تولی!د ب!ا فن!اوری ن!انو کم!تر •

اس!ت، بن!ابراین حاش!یه ف!روش ب!االتری نس!بت ب!ه تولی!د سنتی خواهد بود.

دلی!ل • ب!ه ن!انو فن!اوری ب!ا تولی!د در س!ود اف!زایش اف!زایش درآم!د در مقایس!ه ب!ا تولی!د س!نتی ب!ه م!راتب

بیشتر است.

38

خًالصه و نتيجه گيري

با توج!ه ب!ه تغی!یرات س!ریع تکنول!وژی و س!رعت رق!ابت و روش ه!ای مختل!ف تولی!د، تولی!د ش!رکت ها ب!ه س!وی و پیاده س!ازی مس!تلزم ک!ه می رود پیش ن!اب تولی!د اج!رای حس!ابداری ن!اب می باش!د. در حس!ابداری ن!اب، ش!رکت ها ب!ه دنب!ال س!اده ک!ردن فراین!دهای حس!ابداری

سیس!تم اج!رای و موجودی ه!ا بررس!ی و JITخ!ود، مش!!ترک و عم!!ومی هزینه ه!!ای تخص!!یص ح!!ذف ب!ر مبت!نی پیاده س!ازی هزینه ی!ابی از طری!ق )س!ربار(

جریان ارزش می باشند.اس!!تفاده ن!!اب حس!!ابداری از ک!!ه شرکت هایی تص!میم گیری ب!رای به!تری اطالع!ات از می نماین!د برخوردارن!د، آث!ار م!الی واقعی تغی!یرات ن!اب را ارائ!ه ب!رای مش!تریان ایج!اد ش!ده ارزش ه!ای ب!ر و نم!وده

تأکید می ورزند.

6سوره االنفطار آیه

از توجه و حوصله شما

سپاسگزارم

تعالي ، سفري

بي پايان است

شيوه هاي نوين توليد و حسابداري آن:توليد ناب و نانو

Documents