تخصصی : کارگاه اول پانل

های عرصه در تحولآینده پایه بر فناوری

پژوهی

نیا مهدی وحیدو سازی تجاری مشاور

زمان پیشرو بنیان دانش شرکت مدیره هیات رییس

دانشگاه پژوهشی محققان و نخبگان ویژهتبریز

  مواد و منابع موقعیتی هر در دانیم می ما همه         ، منابع افزايش توان ما و است محدود اولیه

نداریم را مواد و جدید اعتباری های ردیف ایجاد

؟ چیست تحول

          بطن از آن طي که است فرآيندي تحول،غیر  و قدیمی فناوری یا تفکر يک

  فعال   مي ايجاد اي تازه و فعال سامان ،دارد . شود ثروت ایجاد توان که

    شود، پايدار علمي تفکر ای مجموعه در اگر اما   موجود  منابع از مطمئنا

        هاي استراتژي اتخاذ و علمي تفکر کمک به توان مي .     رسيد تری مناسب توسعه به الزم

شود؟ می شروع کجا از تحول

سازمان یک نیروهای توان مهمترین تفکر     هر در کارآمد انساني نيروي و است   سازمان یک عنوان به دانشگاه مانند سازمان   ارزشمند هاي سرمايه ترین مهم جزو خالق

آيد مي شمار تحول پسکانون به

.است

نیروی تفکرانسانی

قابل غیر ضرورت یک ما جامعه برای تحول. است انکار

بدانیم : باید

را اجتماعی ارکان تمام ما جامعه در تحول. دهد می قرار تاثیر تحت

درگیر را افراد تمام باید جامعه درون تحولکند.

. شود نمی شروع هزینه بدون آینده برای تحول

خواهد و هزینه پر بسیار مشارکت بدون تحولبود.

:و نشود شروع تحول اگر

با همراه‌ كار و كسب‌ نوين‌ محيط‌ الزامهاي‌سرسام‌آور تحول‌ و خردكننده‌ رقابتهاي‌

به كامپيوتر و ارتباطات‌ را تكنولوژي‌ ما ناچار. داد خواهد تغییر

تضعیف ما اقتصادی منابع و درآمدی ساختارکشیده خروج و رکود به کارآفرین نیروهای و

. شد خواهندکاهشو ها سازمان اجتماعی سرمایه

افزایشخواهد محدود منافع سر بر رقابتیافت .

شكوفايي‌ بايد و رشد به‌ را مداوم‌ متعادل‌ رشدبرنامه‌ريزي‌ و داده‌ ترجيح‌ كوتاه‌مدت‌ اما چشمگير

. دهیم قرار تاكيد مورد فعاليتها براي‌ را پايدار

به‌ بايد ملزم‌ رشد، ناپذير برگشت جريان‌ يك‌ در را خودبهبود و رشد كه‌ نحوي‌ به‌ كنیم، سيستم‌ اهداف‌ اجراي‌

. نگردد ما های ترديد از ناشي‌ نوسانات‌ دستخوش‌

تحول مجریان عنوان به بایدمابپذیریم:

شناخت‌ باید به‌ پايدار، تحول‌ به‌ سيستم‌ رساندن‌ براي‌آنها آماده‌سازي‌ و موجود تواناييهاي‌ و نيروها تمام‌ مجدد

. کنیم اقدام آن‌ اجرای و تحول‌ درک‌ به‌منظور

دارد؟ قرار کجا تحول مقصد

نمی شکل دیروز برای تحولی هیچگیرد

شکل برای تحولی هر چونگیرد می

موثر امروز برای تحولی هیچبود نخواهد

آینده

: دارد اي ساده بسيار فرمول رويكرد اينكنيد، تقويت را خود شناسي مشكل شم

قواي هستيد، كه شرايطي هر در و كجا هر و " " بزرگنمايي گاه و تشخيص جهت در را خودذهني و رواني انرژي و كنيد بسيج مشكالتو حل بر را همكارانتان يا و ، خانواده خود،

. نماييد متمركز آنها فصل

" ما " انديشه و ذهن با ، محوري مشكل رويكرد . است شده عجين

شايد و ما، جامعه در قدري به رويكرد اينواقع در كه دوانيده ريشه ديگر، جوامع از بسياري

. است شده تبديل تفكري فلسفه يك به

؟ ما علمی جامعه بالی محوری مشکل

و مديران جمله از افراد ما اغلب نخبگان حتیببينند، را مشكالت انواع ميتوانند خود زعم بهراهكارهاي و بدهند، سخن داد آنها پيرامون

دهند؛ ارائه خيرخواهانهثمر به هايشان كوشش كه زماني اماآماج بيرحمانه را ديگران و خود نميرسد،

ميدهند، قرار سرزنشها و انتقادها انواع

انرژي و ميسوزانند را فرصتها كه زماني وخود دوستانشان رواني بيهوده و چالش در را

به فرسوده و خسته ميكنند، تلف مشكالت باشيطان كه ميدهند اجازه و ميخزند گوشهاي . بخورد را آنها روح خوره، مثل بدبيني ياسو

! کردیم ماعادت

است ! گذشته مقصر

كه ميكنيم فكر موضوع اين به كمتر ما اغلبباشند، كه نوع هر از و چه هر موجود، مشكالتضعيفي و غلط تصميمهاي يا غفلتها در ريشه

. ايم كرده اتخاذ گذشته در كه دارند

کنیم غفلت آینده از امروز اگر و . داد خواهیم را آن تاوان فردا

برنامه امروز ساختن براي بايد كه زماني يعني ـ ديروزو موجود مشكالت حل در آنقدر ـ ميكرديم ريزيكه بوديم غرق اي لحظه موفقيتهاي به دستيابي . از روز آن نداشتيم آينده به پرداختن براي فرصتي . بپردازيم را آن تاوان بايد اكنون و كرديم غفلت آينده

رويكرد‌مشكل‌محوري،‌اعتماد‌به‌‌‌‌

را‌به‌شدت‌محققان‌نفس‌مديران‌و‌

تضعيف‌نموده‌و‌آنها‌را‌تحت‌فشار‌

رواني‌قرار‌ميدهد.

‌

با‌حل‌هر‌مشكل،‌مشكالت‌تازه‌اي‌‌‌‌

پديد‌ميآيد‌و‌اين‌احساس‌را‌القا‌ميكند‌

و‌دانشگاه‌كه‌گويا‌نظام‌هاي‌سازماني‌

ما‌صرفا‌qبراي‌توليد‌مشكل،‌طراحي‌

شده‌اند.

شویم ! نمی جدا ازمشکل چراهیچوقت

ا‌ ه‌ـب اني‌ـك ويژه‌زـم وري،‌ـب رد‌مـشكل‌مـح رويـكعــدم‌مــوفقيت‌همــراه‌باشــد،‌بــدبيني‌را‌بــه‌ــازمانها‌رواج‌ ــ ــه‌و‌س ــ ــتردگي‌در‌جامع ــ گس

‌ميدهد.‌‌‌

ها موفقیت دنبال مقصرها فقط یانباشیم !

ــوبي‌ ــه‌خـ ــه‌را‌بـ ــديران‌اين‌نكتـ ــراد‌و‌مـ افـــا‌ديوارهــاي‌ تشــخيص‌ميدهنــد‌و‌آنگــاه‌كــه‌ببـسته‌مـشكالت‌روـبرو‌ميـشوند،‌ـبه‌ـجاي‌اينـكه‌ا‌ د‌و‌ـي ار‌كنـن رد‌خالق‌و‌مثبت‌را‌اختـي ك‌رويـك ـيـبه‌مـسئوليتهاي‌ـخود‌در‌ايـجاد‌و‌ـحل‌مـشكالت‌ردن‌ ه‌ـگ ود‌را‌ـب اه‌شكسـتهاي‌ـخ بينديشـند،‌گـنــد.‌بــه‌اين‌تــرتيب‌بنيانهــاي‌ ديگــران‌مياندازن

ــازماني ــاعي‌و‌س ــاد‌اجتم ــگاه"اعتم دانش ‌‌"تخريب‌ميشود.‌

راهي آيا كه است اين سوال حالبازدارنده فضاي اين تغيير براي

محوری ( ) علمی در مشکل مراکزدارد؟ ما وجود

است مثبت سوال اين پاسخ : خوشبختانهترويج آن راه گسترش و و

نگاه كه است هايي اساتید و نخبگان كانونآينده به آینده را های فرصت معطوف و

ميكند.

آينده فرهنگپژوهی

؟ چیست پژوهی آینده

پژوهی غيبگويي؛ آینده نه و است بيني طالع نه

پژوهی به آینده را آينده ميتواند كه است مدعي نهرويابافي صدد در نه و كند بيني پيش قطعي طور. سازمانهاست و مديران يا مردم كردن سرگرم براي

آنکه یعنی پژوهی روندهاي آینده تداوم با كنيم دركبگيريم تصميم و داد خواهد روي چه آينده در امروز،

آينده آكه چنين و يا نه؟ يا است مطلوب ما براي ايتا بكوشيم نيست، دهيم یا اگر تغيير را خودمان آن یا

".راكمك جوامع و سازمانها افراد، به شناسي آينده

تا پيش ميكند اي گونه به را خود پيشرويآينده استقبال به قبلي آمادگي با و بشناسند دستانه

بروند.

" فرصتهاي"

؟ دارد چیزی چه آینده

چنين خلق به قادر كه دیدگاهیمديرانيبه ارتقا شايسته باشند،

سازمانهاي .......................................... جايگاه . هستند امروز

فرصت های

های فرصت رهبریآینده

زمان هر بيشاز ماست، پيشروي كه اي آيندهاز سرشار بشريت، تاريخ طول در ديگري

است؛ باورنكردني و جذاباين ا كشف براي ها ما جسارت فرصت يافتن و

يك نيازمند آنها به شدن نزديك براي الزمهستيم.

پذیر دیدگاه و تحولگرا آینده

رود چوبیرون ................مشکلدرآید !

آينده جا مشكل پژوهیهر رويكرد ميشود، واردبارور و ايجاد براي را فضا و ميراند عقب را محوري

. ميسازد مهيا محوري فرصت رويكرد شدن را بزرگ فرصتهاي درخشش بتوانند افراد كه زماني

به قادر الهامبخش، اندازهاي چشم پرتو در و ببينندناتواني و ياس شيطان باشند، متفاوتي آينده مشاهده

. " سپارد " مي اميد آسماني فرشته به را خود جاي

فرص ت

توان . ميكند تقويت را افراد شناسي فرصت 

،بالقوه طور به را امروز بهترآينده دهد از می . نشان

  آينده خلق در سازمانها و افراد مسئوليت بر

ميكند . تاكيد خويشتن، 

ایجاد دیگران و خود زندگی به نسبت احساسبهتری. کند می

  را .مديران کند می تبدیل آینده رهبران به

  كه مابه آموزد آینده مي مشکالت برای را خود انرژی

کنیم . صرف

 

آینده : به امید فرهنگ

آموزش

سرمایه گذاری

هوشیاری

محیطی

پیش بینی

نوآوری

رقابت

رهبری

کوشش

ابزارهای ساختن آینده کدامند؟

امروز و دیروز ارزشهای مجموع از آینده. میگیرد شکل

شکل را ما امروز رفتار آینده از ما باور. دهد می

تاثیر امروزما های انتخاب از آینده. پذیرد می

. باشد نداشته ای گذشته است ممکن آینده

دست از را خود مفهوم زندگی آینده بدونداد . خواهد

بازگشت بدون خود زمانی روند در آینده. میکند حرکت

؟ میگیرد شکل چگونه آینده

جهانی تحوالت روندهای

1 موج اول موج دوم موج سوم موج چهارم زمان

شروع و خاتمه

سال 800قبل از ميالد

17تا قرن

تا 17از قرن 20قرن

1950از 2020تا

2020از 2060تا

سمبلها بيل ، گاوآهن،

ماهيچه كارخانه، دودكش 

كامپيوتر ماهواره

ارزشها زمين، توليد، كشاورزي   

صنعت، مقیاس توليد 

عقل، فرد، اطالعات  

انسان

جوامع قبيله اي شهرنشيني،

خانواده هسته اي 

فردي، سلولي  گروه های وابسته

حكومتها امپراتوري شكل گيري

كشورها

ضعيف شدن مرزها و كم رنگ شدن

مليت

فرهنگ گسترده جهانی

انرژي آب، باد، درختان  

انرژي فسيلي، نفت و گاز 

برق، انرژي خورشيدي، انرژي

اتمي  

هم جوشی هسته ای

2 موج اول موج دوم موج سوم موج چهارم

نوع توليد

توليد به اندازه مصرف

توليد انبوه توليد متنوع براي

مصرف تولید سفارشی

سپهر زيستي

هواي پاك و سالم

محيط زيست سالم

آلودگي هوا و درياها و

نابودي جنگلها

بسوي احياي محيط زيست و تناسب صنعت و

محيط زيست

تفکیک مناطق سالم وغیر سالم

سپهر فرهنگي

قبليه اي، سينه به سينه و

محلي  فرهنگ انبوه

انبوه زدايي فرهنگ

فردگرایی فرهنگی

سپهر اطالعاتي

اطالعات پراكنده و ناچيز

اطالعات متمركز و در

دسترس نخبگان

اطالعات متمركز تبادل اطالعات

بين نهادها انبوه اطالعات

خانواده خانواده گسترده

و جمعي خانواده هسته

اي

از هم گسستن خانواده پيدايش خانواده هم افزود

خانواده های کوتاه مدت

3 موج اول موج دوم موج سوم موج چهارم

محيط كار كار در مزرعه

جنگلي و كوهستان

كار در كارخانه و شركت

كار در خانه و تغيير محيط كارخانه و

شركت

کار بدون مکان

نحوه و رابطه توليدي

توليد كننده همان مصرف كننده است

شكاف بين توليد كننده و مصرف

كننده

توليد براي مصرف انبوه

ارتباط مستقیم تولید و مصرف

خاص

 شيوه انتقال خبر و اطالعات

مرداني با صداي قوي

و چاپارها

پست و تلفن، راديو و تلويزيون، تلگراف، سينما،

مطبوعات    

ارتباطات كامپيوتري

و اینترنت

موبایل و ارتباطات اینترنت

همراه

صنايع گاوآهن، چرخ،

اختراعات ضروري

زغال سنگ، راه آهن، منسوجات،

فوالد، نفت    

الكترونيك كامپيوتر، صنايع فضايي، صنايع اعماق درياها و صنايع بيولوژيك 

ژنتیک و مولکول و نانو تکنولوژی

4 موج‌‌اول موج‌دوم موج‌سومموج‌چهارم

مهارت و تخصصي

معدود افراد تخصصي دارند و اكثر كشاورزند

افراد بيشتري مهارت دارند

ولي اكثر كارگر ساده اند

تعداد متخصصين از كارگران بيشتر

شده است

کارگران متخصص

بازار محل مبادله كاال

بدون هدف سوداگري

محل خريد و فروش همه چيز حتي هنر و روح نيز معامله مي

شود .

بازار ال مكان است و از طريق

شبكه هاي كامپيوتري تجارت

انجام مي شود

ایجاد مفهوم بازار درست به موقع و

به اندازه

شيوه تعيين حكومت

پادشاهي بدون اراده مردم

حكومت اكثريت با اراده مردم

دمكراسي نيمه مستقيم

مشارکت ساخت یافته

وسیله جابجایی

اسب و گاری

خودرو و اتوبوس های

عمومی هواپیما و قطار

جت و ترن هوایی

با سرعت باال

5 موج‌‌اول موج‌دومموج‌سوم

موج‌چهارم

ابزار مدیریت

ذهن جامعه

گفتگوهای چهره به چهره

کتاب و دانشگاه ها

شبکه های رسانه ای

شبکه های ماهواره ای

اقتدار دولت ها

داشتن طال داشتن منابع اولیه

داشتن اطالعات و

تخصص فراوری

داشتن تسلط فضایی

محدوده دولت ها

دولت محدود و منطقه ای

دولت متمرکز و بسته

دولت متمرکز و باز

دولت پراکنده و کم رنگ

نقش ارزش ها

بر پایه باورهای اعتقادی آسمان

و زمین

برپایه باورهای دینی

بر پایه رفتار دینی

بر پایه ارزش های اخالقی

اقتصادی های روند جامعه و اقتصاد بر فناوري روزافزون غلبه نقشفزاينده اقتصاد حوزه در توسعه و ای تحقيق

داشت خواهند دريايي و هوايي زميني، شدت سرعتسفرهاي به

یافت افزايش خواهد نسل ظهور با فناوري دگرگونيهاي افزايشآهنگ

كاربردها و اكتشافها جديد پزشكي عرصه در سريع پيشرفتهاي ظهور اينترنت جهاني و لگاريتمي شدن رشد مجازی و

ارتباطات جامعه سطح پرورشدر گسترشآموزشو ساير و صنعتـي فعاليتهاي روزافزون شدن تخصصي

مشاغل جهاني بخشاقتصاد ترين پرشتاب بود خدمات، خواهد انرژي‌ تقاضاي‌ شدن‌ برابر دو از بيش‌ ملي‌ اقتصادي‌ بحرانهاي‌ و تورم‌ شديد و گسترده‌ تهديد

آنها وبين‌المللي‌ گذاری تاثیر و

اجتماعی های روند بازنشستگی دوران برای سبک مشاغل به ازدياد تمایل علت به

عمر متوسط مسکن و شغل ، اجتماع در ها جابجایی افزایش اخالقی های ارزش پذیرش کاهش دنيا درسراسر كاال ارزشمندترين به زمان تبديل در شاید بود گذشته در آنچه اجتماعی، های ارزش در جابجایی

نباشد آینده ازدواج سن افزایش و خانواده افراد کاهش خودرو برای تقاضا افزایش و خصوصی زندگی شدن رنگ پر افراد زندگی در دولت مستقیم حضور کاهش اجتماعی زندگی در ماهواره گذاری تاثیر افزایش ديني و ملي قومي ، گرايشهاي افزايش زندگی سرعت افزایش دلیل به اجتماعی های آسیب افزایش

های روندمدیریتی

تمایل و ها فناوری شدن كوچك به روزافزون فشرده شركتهاي كارآفرين

" سازمانهاي با مديريت و كنترل سنتي الگوهاي شدن دانشجايگزينبنيان"

به عمل براي مديران انرژي و وقت از عظيمي بخش رفتن هدردولتي مقررات

و ها فعالیت شدن تر ارزش تخصصی در دانايي نقش يافتن فزوني افزوده

متخصص نیروهای خروج و سازمانی های جابجایی افزایش نقش افزایش و ها دولت نقش ها NGOکاهش مدیریتی موثر نیروی یک عنوان به زنان حضور های سازمان در تعارض افزایش و جدید های فناوری به نیاز گسترش

قدیمی ها دولت های هزینه افزایش و کارایی کاهش کوچک رهبر هزاران به بزرگ رهبر یک نقش جابجایی وسختی بزرگ های سازمان مدیران و دولت رفتار شدن ای شیشه

پنهانکاری شدن شد خواهد تقسیم فنی متخصصان بین صنعت

های روندصنعتی

ها انسان زندگی در ماشین نقش افزایش محصوالت و بازارها عمر شدن کوتاه سرمایه صاحبان از ها مدیریت تفکیک ها روبات توسط انسان تفکر جایگزینی است آینده بازار مهمترین فکر فروش بود خواهد همه اختیار در صنعت همه بود نخواهد دار کارخانه همیشه برای کس هیچ داشت نخواهد ملی هویت آینده صنعت صنعتی های فناوری از متاثر تحوالت شتاب   سال تا الکتریکی شد 2020خودروهای خواهند عملیاتی کمال خواهند دوبرابر را خورشیدی برق خروجی علمی پیشرفتهای

کرد

های روندفناوری

( روح و هوا ، خاک ، آب افزایشاهمیت طبیعت به انسان بازگشت

انسان ( . از یکی آب، کردن شیرین شد خواهد مهم نفت اندازه به آب

گردید خواهد جهان صنایع بزرگترین

. داد خواهد شکل را ها سازمان ثروت مهمترین دانشفنی

بود نخواهد خبری آینده در سنگین و بزرگ صنایع از دیگر

بود خواهد آینده های بخششرکت مهمترین توسعه و تحقیق

شد خواهد تر کوچک و تر فشرده ها فناوری

آینده های فناوری و فکری های عرصه ها مولکول و ها سلول

بود خواهد

شغل ترین مهم فکری های یافته سازی وتجاری فکر تجارت

بود خواهد سازمانی

داشت خواهد دیگری تولد اینترنت فناوری

شد خواهد جابجا فناوری عرصه در ها دولت نقشپیشرو

خواهند درمان را وراثتی ی ها بیماری از بسیاری زودی به ژنتیکی های پژوهش

کرد

پژوهی آینده های ویژگی

الزم تغییر برای که آینده نیازهای برآورد و بینی پیشاست

باشد ناقص و محدود هرچند اطالعات از استفاده

دارد وجود منتظره غیر موارد انتظار همیشه

باشد نداشته ای گذشته است ممکن آینده

آن با آینده در آنچه برای الزم آمادگی کردن فراهمشد خواهیم روبرو

است زندگی تغییر، غیرقابل ضروریات از تغییر

بلکه شود واگذار تقدیر و شانس به نباید آیندهشود ساخته باید فعاالنه

آینده طراحی برای سرمایه مهمترین انساناست

یک آینده برای دانشجویان توانمندسازیاست ضرورت

داد تغییر توان می امروز فقط را آینده

تحمیل را تغییر آینده نپذیریم را تغییر اگرکرد خواهد را ما های چالش آینده شرایط تحمیل و

میدهد افزایش

نیز ما بدون آینده بدانیم بایدآمد خواهد

بمانیم باید آینده برای بدانیم باید ماندن برای

بکوشیم باید دانستن وبرای

آینده در شدن موفق برای و : باید

ایمان حق حضور به

حقیقت ظهور بهاعتقاد

آگاهی خود ضعف به وباشیم داشته

موضوع این اختیار در را خود وقت اینکه ازمتشکرم دادید قرار

نیا مهدی وحید