کارگاهعنوانمقاله نویسی

مدرسدکتر یوسف محمدنژاد عالی زمینی)عضو هیأت علمی پژوهشکدۀ� ادبیات(

محل برگزاریپژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

زمستان 1391

Slide num: 1

مقدمه

- تعریف مقاله1

گفتن، سخن گفتن، گفتگو، سخن گویی، گفتار، قول

تا پاي"ان ق"رن س"يزدهم هج"ری)ن"وزدهم ميالدي( در زب"ان فارس"ي، عن"وانی ب"ود ب"راي تع"يين

مو"ض"وع مجم"وع"ه اي ا"ز بحث ه"اي گفت"اري ي"ا" نوش"ت"اري و" تقس"يمات ك"ت"اب، مع"ادل كلم"ات

فصل، باب، بخش يا گفتار؛ مانند چهار مقالۀC نظامي عروضي.

همچنین عنوانی بود براي سخنان و گفتار مشايخ صوفيه؛ مانند مقاالت شمس

اس"المی اس"ت ب"ه مل"ل و نح"ل اف"زون ب"ر این، بعض"ی از کتب ق"دیم ک"ه در ش"رح م"ذاهب و

ت خو"ان"ده ش"ده "اس"ت؛" مانن"د مق"االت و "ش"رح آن ا"ز ابوالقاس"م زر"ف"ان مع"تز"لی ن"ا"م م"ق"اال"

کعبی.

موض"وعی نویس"ند)غالب"ا̂ نوش"ته ای ک"ه ب"رای درج در روزنام"ه ی"ا مجل"ه Cنوش"ته ای ک"ه در ب"ارۀ

تهیه شود(:

این واژه، ن"ام عم"ومی نش"ریاتی اس"ت ک"ه ب"رای انتش"ار اخب"ار، آرا و نظره"ا، :- روزنام"ه

د"یگ"ر اطالع"ات م"ورد" توج"ه م"ردم "در "فواص"ل زم"انی" منظ"م)اغلب روز(، در اعالن"ات، و

.صبح،یا عصر، یا هر دو نوبت انتشار می یابدنش"ريه اي ب"ا عن"وان مش"خص ك"ه ب"ه ص"ورت ش"ماره ه"ا ي"ا ج"زوه ه"اي پي"اپي، - مجل"ه:

م"عم"وال̂ ب"ا "فاص"له زم"اني "منظ"م و ب"ا "م"دت نامح"دود من"تش"ر مي" ش"ود و" ح"اوي مق"االتي" اس"ت دربارۀC موضوع هاي مختلف نويسندگان مختلف.

صرف نظ"ر از معناه"اي قاموس"ی و س"نتی مقال"ه در زب"ان فارس"ی، ام"روزه این کلم"ه در

" ب"ه ك"ار "مي رود.research paper" و بعض"ا̂ ""essay"، "articleاین زب"ان "مع"ادل" واژه ه"ای "ف"رنگ"ی "

- پیشینۀC مقاله نویسی در ايران و جهان2

مرحلۀC نخست: دورۀC تکوین

(مونت"نی میش"ل ب"ار نخس"تین را آن ام"روزی معن"ای ب"ه مقال"ه ، محق"ق 1533-1592) نخس"تین فران"س"وی" در" اوا"خ"ر ق"رن ش"ان"ز"دهم نوش"ت. "این مقا"ل"ه" "در" ا"وای"ل ق"رن ه"ف"دهم، یع"نی در س"ا"ل

عن"وان ""1603 ب"ر" essays "ب"ا عم"یقی ت"أثیر و تر"جم"ه ش"د ا"نگلیس"ی" ب"ه فار"س"ی( ”)"مع"ا"دل جس"تار" نویسندگان انگلیس نهاد.

(انگلیس"ی در س"ال 1561-1626پس از مونت"نی، فرانس"یس بیکن )نخس"تین مجموع"ه نوش"ته 1597 ت "و"ی ب"ا عن"وا"ن " (، ج"ان "1618-1667" چ"اپ" ک"رد". آب"را"هم ک"ولی )essaysه"ای" خ"ود" را "ت"حت ت"ا"ثی"ر "م"ق"اال"

(" "از "دیگ"ر" کس"ا"نی "بود"ن"د ک"ه د"ر انگ"لس"ت"ان ب"ه این 162-1699(و "ویلی"ام" تیمپ"ل )1631-1700درای"دن )"شیوه مقاله "نویسی ر"ا آغاز کردند.

بیش"تر محقق"ان، از فرانس"یس بیکن ب"ه دلی"ل داش"تن مق"االت موض"وعی ، ب"ا اهمیت و توج"ه: غنی" به عنو"ان اولین مق"اله "نویس" انگلیسی نام م"ی ب"رند.

مرحلۀC دوم: دورۀC جهش

در دو ق"رن هف"دهم و هج"دهم ب"ه دلی"ل پی"دایش و رش"د روزنام"ه ه"ا و نش"ریه ه"ا جهش"ی ب"زرگ در ت"اری"خ مقال"ه در بیکن، از مونت"نی "و م"ه"م، پس Cدوم"ین مر"حل"ۀ ا"ین ن"ویس"ی "ا"تف"اق "افت"اد." مق"ال"ه

نویسی است.

Cرا در س"دۀ ب"ه ش"یوه ام"روزی ی"اد ش"ده، مقاله نویس"ی مطبوع"اتی س"اده، روان و ازاف"راد بع"د هج"دهم د"و نویس"ن"ده "ای"تال"ی"ای"ی ب"ه" "ن"ام ه"ا"ی "د"ی"گ"و"و""س"ت"ی"ل" "توس"ع"ه دادن"د. این د"و معتق"د ب"ودن"د ک"ه م"قال"ه" د"ر "مط"بوع"ات "ب"ای"د "ب"ه" ز"ب"ان" "م"ردم" کوچ"ه و" "ب"ا"زا"ر" نو"ش"ته" "ش"ود" "ت"ا ب"ه ا"ه"داف"ی ما"نن"د ر"اه"نم"ایی،

آموزش" و پرو"رش "و آگ"اه س"ازی مرد"م دست" یابد.

فناوری ه"ای ن"وین اطالع"ات و ارتباط"ات در دنی"ا Cام"روزه ن"یز تحت ت"أثیر پیش"رفت ه"ای خ"یره کنن"دۀو ه"مچ"نین" ب"رخی ا"ل"ز"ام"ات اج"ت"م"اعی، "س"ی"اس"ی "و" ف"رهنگی" "تقر"یب"ا̂ رو"اج" ع"ام یا"فت"ه "اس"ت"؛" ب"ه" گ"ون"ه ای" ک"ه" "ا"ف"زو"ن "ب"ر ن"خبگ"ان" ع"لمی "و د"ان"ش"گاهی"، "ش"م"ار"ی از" "س"یاس"تمدارا"ن "و" "فع"{االن "عر"ص"ة ا"جتم"اع" ه"م ب"ر ا"همی"ت م"ق"ال"ه ن"ویس"ی "د"ر" ت"أثی"ر" گ"ذار"ی" ب"ر" م"خ"اط"ب ع"ا"م "و "خ"اص "و"اق"ف ش"د"ه" ان"د "و ف"ع{ا"الن"ه در این

زمی"نه می "کوشند. "

Slide num: 3

مقاله نویسی در ایران

جدی"د آن از دوران موس"وم ب"ه بی"داری و عص"ر مش"روطه در ای"ران ب"اب مقال"ه نویس"ی ب"ه مع"نی

ش"د"ه" و" ب"ا" ای"ج"اد "و" "گس"تر"ش "ن"هاد"ه"ای ع"لمی" و م"دنی،" "مانن"د نه"اد "د"انش"گاه "و م"طبوع"ات،" "توس"ع"ه پی"دا

کرده است.

انواع مقاله

مقال"ه ه"ا از دی"دگاه ه"ای گون"اگون، مانن"د موض"وع، زب"ان، ن"وع و لحن بی"ان، امک"ان تقس"یم بن"دی ه"اي

م"تف"اوتي" د"ارن"د؛" م"ث"ل" تق"س"یم" ب"ن"دی م"ق"ا"الت" ب"ه ان"ش"ایی،" "توص"یف"ی،" انت"ق"ادی،" اجتم"اعی "و ... ، ک"ه هم"ۀC آنه"ا را

- م"قال"ۀ"C عم"ومی، 1 د"و" گ"روه "ط"بق"ه" بن"د"ی ک"رد: " د"ر" "ی"ک "ط"بق"ه" "بن"دی "کلی "ا"ز" نظ"ر رو"ش "و ه"دف "م"ی ت"و"ا"ن ب"ه

-" مقالۀC علمی."2

عمومي/ غیررسمی Cمقالۀ

ک"ه نویس"نده ب"ا توج"ه ب"ه عالئ"ق و نگ"رش ه"ای ف"ردی در زمین"ۀC موض"وعات و مقال"ه ای شخص"ی و غیرتخصص"ی -

Cت "گ"اه ل"ح"نی ع"ا"طفی" د"ارن"د" و مخ"اطب"ا"ن" این ن"وع" مق"االت "هم اص"وال̂ عام"ۀ م"س"ا"ئل مختل"ف "می نو"یس"د". این "ن"وع" مق"اال"

م"ر"دم هس"تند". "در این "ن"وع "مقال"ه،" نو"يس"نده ب"ه ا"م"ور روز"م"ره "متم"ای"ل" ت"ر از" مس"ائل "علمي و ت"خصص"ي اس"ت و" راحت،

ا"له"ام آم"یز "و گ"ا"ه خی"ا"ل ان"گ"یز "می "نو"یس"د. م"وض"و"ع "را ب"ه" "ش"یوه ای غی"رتخص"ص"ی" ب"ه بحث" می" گ"ذارد و غالب"ا̂ ب"ا اس"تفادة

آزاد از" تم"ه"يداتي" مان"ند" حكاي"ت، ف"كا"هه"، تص"ويره"اي جذ{اب و .."." ب"حث را د"نبال" مي كند.

ب"ه ن"ثر، نش"ان دهن"دۀC نظ"ر نویس"نده در موض"وعی خ"اص و مح"دود، ب"ا س"بکی ب"ارز، لح"نی مناس"ب، مقال"ه ای کوت"اه، -

تو"ج"ه" انگ"یز"،" قلم"ی" ش"یرین "و "رس"ا، "دور "از" فض"ل "فروش"ی" و خ"ا"ل"ی از "ارج"اع ه"ای ف"راو"ان و" کت"اب شناس"ی مبس"وط و

ح"ت"ی "گ"اهی" "بی ه"یچ" ی"ک "ب"ا س"اختا"ری م"نس"ج"م، "ش"امل" حس"ن ش"ر"وع و" "حس"ن خ"ت"ام" اس"ت. نم"ون"ۀC "برجس"ت"ۀC چ"نین

م"قال"ه ه"ایی"، م"ق"ال"ه ه"ای طنز"آم"یز" علی "اک"ب"ر د"هخ"د"ا "ب"ا عن"و"ان "»"چرن"د "و پر"ن"د« "و امض"ای "»دخ"و« و" مقاله ه"ای جالل آل

احمد" است.

 

Slide num: 4

توجه در مق"االت عم"ومی/غیررس"می، در اص"ل تلقی و برداش"ت شخص"ی نویس"نده، ص"رف نظ"ر از اینک"ه حاص"ل�

ی"ک برر"سی روشمند" و مع"تبر "باشد ی"ا نه،" مبنای نگ"ارش قر"ار "می "گیرد. " ب"ه مس"ائل روز، مب"احث م"ورد ی"ا غیرتخصص"ی غالب"ا̂ درروزنام"ه ه"ا و نش"ريه ه"اي عم"وميی عم"ومیمقاله ه"ا

ق"ة عم"و"م، ن"ق"د كت"ا"ب ه"ا" و "ب"رنا"م"ه ه"اي" را"د"ي"و و" ت"لويزي"ون"، و"ض"ع نش"ر"،" مب"احث س"ياس"ي و ا"قتص"ادي و ع"ال"مانند آن مي پردازند.

عم"ومیمقال"ه ه"ا كلم"ه 3500 ت"ا ح"داكثر 400 معم"وال̂ كوت"اه ت"ر از مقال"ه ه"اي تخصص"ي و اغلب بين ی (.A4 صفحۀ10/5C تا 1/5)بین اند

الف- مقالۀC مطبوعاتي

نگ"ارش و بی"ان عقي"ده، فك"ر و نظ"ر ب"ا اس"تفاده از موض"وع خ"بري و به"ره گ"يري از روش ه"اي نويس"ندگي،

با رع"ايت نظم"ي منطقي" و ا"يجاز، »مقالۀC مطبوعات"ي« ناميده" مي شود".

- نخس"تین وي"ژگي مقال"ۀC مطبوع"اتي، اخب"اري ب"ودن آن اس"ت؛ ب"دین مع"نی ک"ه ه"ر نظ"ر و عقي"ده اي ك"ه در

قا"لب یک م"قاله مك"توب مي" شود،" بايد "مرتبط" با خبر" باشد. "

- دومين وي"ژگي آن در ايج"از و كوت"اهي مقال"ه اس"ت. این ن"وع مقال"ه ه"ا در چن"د بن"د باي"د هم"ۀC مقص"ود را

بر"سانن"د" و خ"وانند"ه "را در ح"داق"ل زمان "با" د"يدگا"ه نو"يسندۀ"C م"قاله" د"ر "مورد" يك ر"ويداد" خبري" مطلع ك"نند. ، عبارتند از: اركان و ساختار مقالۀC مطبوعاتي

وح"دت موض"وع: اش"اره ب"ه موض"وع ه"اي ف"رعي باي"د ب"راي ق"درت بخش"يدن ب"ه موض"وع اص"لي باش"د، ن"ه آنك"هموضوع اصلي را تحت الشعاع قرار دهد.

.وحدت زمان: زمان مقاله بايد براي مخاطب آشنا باشد وح"دت مك"ان: مك"ان ن"يز باي"د ب"راي مخ"اطب معل"وم و آش"نا باش"د و خوانن"ده بتوان"د ب"ا احس"اس ق"رابت، ب"ا آن

ارتباط برقرار كند. انس"جام: تس"لط ب"ر زب"ان نگ"ارش و رع"ايت قواع"د دس"توري و ص"رف و نح"و و ق"درت نويس"ندگي، از مايه ه"اي

اص"لي" م"قاله "نويس"ي اس"ت ك"ه "نويس"نده" ب"ا رع"ايت "آ"نه"ا "مي ت"وان"د "انس"ج"ام "مقال"ه" را حف"ظ "و از پر"اكن"دگي آن اجتناب كند.

اس"تنتاج: در پاي"ان، پي"ام مقال"ه، راه ح"ل ي"ا پيش"نهاد آن در خالص"ه ت"رين و روش"ن ت"رين ش"كل ب"ه خوانن"دها"رائه "شود." ارائۀC "پيام با" اس"تفاده از" چها"ر رك"ن يا"د شده همان "»استنتاج"« مق"اله است.

Slide num: 5

انواع مقاله هاي مطبوعاتيدر ي"ك تقس"يم بن"دي كلي ان"واع مقال"ه ه"اي مطبوع"اتي را مي ت"وان ب"ه دو ن"وع زی"ر تقسیم کرد:

- مقاله های سادۀC خبری 1

مقال"ه ای اس"ت مرب"وط ب"ه مس"ائل روز ک"ه جنب"ۀC اخب"اری آن م"ورد توج"ه اس"ت؛ ب"ه گون"ه ای ک"ه" م"قا"ل"ه تق"ریب"ا̂ "ه"مزم"ا"ن" ب"ا "روی"دا"د خ"بر"ی "نو"ش"ته م"ی ش"ود" و خو"ان"ن"ده را از کم{ و" کی"ف آن "

ر"ویداد آگاه" می سازد. این نوع" مقاله ا"نواعی "به شرح "زير دارد:عب"ارت اس"ت از مقال"ه ای ک"ه س"ردبیر ی"ا یکی از روزنام"ه نگ"اران ی"ا خبرنگ"اران س"رمقاله:

Cب در" روزنام"ه، نش"ری"ه ی"ا برنام"ه ا"ي راد"ی"ویی "و تلویز"ی"ونی می ن"ویس"د ک"ه بی"ان کنن"دۀ مج"ر{دی"دگاه" ه"ای س"ردبیر" ی"ا" ناش"ر آن ر"س"انه "اس"ت. ه"دف س"رمقاله "عموم"ا"̂ اس"تدالل و احتج"اج ی"ا اب"راز عق"ی"ده "درب"ا"رۀC ی"ک موض"وع" ی"ا ر"وی"داد خ"بری ر"وز ا"س"ت. "س"رمقاله" ه"ا معم"وال̂ اس"م و

امض"ا ندا"رند.: مقال"ه ای اس"ت ک"ه از نظ"ر موض"وع خ"بری بس"یار متن"و{ع اس"ت و می توان"د یادداش"ت و نظ"ر

هم"ۀ"C موض"وع"ات اجتم"اعی،" سیا"س"ی، ا"قتص"ادی و "ف"رهنگی را" پوش"ش د"ه"د. از نظ"ر ک"اربرد ز"ب"ان و ل"حن ب"ی"ان ن"یز ی"اددا"ش"ت "مح"دودی"ت "خ"اص"ی ن"دارد "و" می" ت"وان آن" "را" ب"ه ص"ورت ج"دی و" در" ق"الب "بی"ا"ن"ی "ر"س"می" ی"ا "ب"ه "ش"کل" ط"نز و ه"ز"ل "و فکا"ه"ه و" ... "نوش"ت". یاددا"ش"ت از نظ"ر حج"م،" از "ی"ک ع"ب"ار"ت "ک"و"ت"ا"ه" "ت"ا چ"ن"د بن"د" ر"ا "ش"امل" می ش"و"د". اس"م "و" ا"مض"ای" "نویس"ند"ه با"ی"د" در "

پا"ی هر یاداشت"ی با"شد.ر تفس"یر: عب"ارت اس"ت از گ"زارش اخب"ار و روی"دادها هم"راه ب"ا ط"رح دی"دگاه ه"ای مفس"{

در"ب"ارۀC ع"لت روی" دا"دن "ی"ا "ن"داد"ن ی"ک ر"خ"داد"؛" ب"ه" عب"ارت" دی"گ"ر، ت"فس"یر ی"ع"نی پا"س"خ نو"یس"نده" ب"ه عنصر خبری »چرا«.

مقال"ه ای اس"ت ک"ه نویس"نده در آن می کوش"د ت"ا عل"ل و موجب"ات و چگ"ونگی وق"وع تحلی"ل: اخب"ا"ر و روی"دادها "را ب"دون "آنک"ه نظ"ر ش"خص"ی خ"ود" را "در آن" دخ"الت ده"د، ش"رح و بی"ان کن"د و

همزما"ن به ع"ناصر" خبری »"چرا« "و »چگونه"« پا"سخ گوی"د.مق"اله ای ح"اوی ارزی"ابی و داوری درب"ارۀC ی"ک روی"داد خ"بری� ه"نری، ادبی و نق"د مطبوع"اتی:

ف"رهنگی "اس"ت ک"ه ب"ه برر"س"ی نک"ات "مثب"ت و" منفی "آن ر"وی"داد می پ"ردازد. این ن"وع نوش"ته عمدتا̂ نقد فیل"م، نمایشنامه"، شعر،" کتاب"، موسی"قی و هنرهای ت"جسمی را" شامل می شود.

Slide num: 6

Slide num: 7

- مقالة تحقیقی، آماری، علمی و مستند2 ه"اي علمی اس"ت ک"ه پ"ژوهش این ن"وع مقال"ة مطبوع"اتی، مبت"نی ب"ر نت"ایج مطالع"ات و

از نظ"ر م"اهوی ب"ا مقال"ه ه"ای علمی " پژوهش"ی ک"ه در مجالت دانش"گاهی و تخصص"ی چ"اپ می ش"وند، تف"اوت چن"دانی ن"دارد. مقال"ه ه"ای تحقیقی، علمی، آم"اری و آموزش"ی را فق"ط روزنام"ه نگ"اران نمی نویس"ند. چ"ه بس"یار اتف"اق می افت"د ک"ه پژوهش"گران ن"يز حاص"ل� پ"ژوهش خ"ود را عالوه ب"ر ت"دوین در ق"الب ان"واع نوش"تار علمی، در ق"الب مقال"ه

ای ژورنالیستی نیز عرضه کنند. مهم ت"رین تف"اوت مقال"ة مطبوع"اتی ب"ا مق"االت علمی " پژوهش"ی، در س"اختار و زب"ان ک"اربردی آن اس"ت. در ح"الی ک"ه مق"االت علمی بای"د مط"ابق س"اختاری مش"خص ت"دوین ش"وند و زب"انی ک"امال̂ علمی داش"ته باش"ند، در مق"االت علمی� روزنام"ه ای چ"نین س"اختاری عموم"ا̂ رع"ایت نمی ش"ود، و زب"ان اين ن"وع مقال"ه ن"يز ب"ا توج"ه ب"ه مخاطب"ان روزنام"ه، ک"ه عام"ۀC م"ردم هس"تند، نبای"د چن"دان فن{ی و تخصص"ی باش"د ت"ا خوانن"دگان غیرمتخص"ص هم بتوانن"د آن را درک كنن"د. در این گون"ه مق"االت همچ"نین بای"د از عرض"ۀC انب"وه داده ه"ا ب"ه ص"ورت ج"داول پره"یز و آنه"ا را در نموداره"ایی س"اده و چش"م ن"واز از نظ"ر انتخ"اب رن"گ

ارائه کرد.

رواييۀCمقالب- مي"ان دو ح"د داس"تان كوت"اه و مقال"ة علمي – پژوهش"ي ق"رار دارد. در ، رواييۀC مقال"

مقال"ة روايي، نويس"نده نظ"ر خ"ود را در ض"من ي"ك داس"تان بي"ان مي كن"د. ح"رفي را ك"ه مي ت"وان در ق"الب مفه"وم ه"ا و اس"تدالل ه"اي منطقي گفت، در ق"الب روايت، ملم"وس و خوان"دني مي ش"ود. تف"اوت مقال"ة روايي و داس"تان كوت"اه در اين اس"ت ك"ه در اين ن"وع مقال"ه داس"تان اغلب واقعي ي"ا واق"ع نماس"ت ك"ه از روي"دادهاي زن"دگي برگرفت"ه مي

.شود. در اين داستان غالبا̂ از چيزي انتقاد يا با چيزي مخالفت مي شود

ج- مقالۀC توصيفي

ش"ايد مقال"ۀC توص"يفي ن"وع خاص"ي از مقال"ه نباش"د. ام"ا اگ"ر در مقال"ه اي تنه"ا

ب"ه" وص"ف" بس"ند"ه ك"نيم و از خو"انن"ده" بخ"واهيم "تنه"ا ب"ا خ"وان"دن" وص"ف ه"ا" نظ"ر"

ا"ص"لي م"ا- يع"ن"ي جمل"ۀC كلي"دي" مقال"ه- را "دریا"ب"د، چ"نين" مقال"ه اي ر"ا توص"يفي" مي

ن"امي"م ." نمون"ۀC ب"ارز" مقال"ه" ه"اي توص"ي"في،" مقال"ه" ه"ايي هس"تند د"ر ش"رح" اح"وال ي"ا

ك"ا"ر اف"را"د، ی"ا "مقا"ل"ه ه"اي" توص"يفي" موس"وم "ب"ه ي"ادبود" نوش"ته "ه"ا ی"ا ی"دنا"م"ه ه"ا".

»پ"يرم"رد "چش"م م"ا ب"و"د « نمون"ه ای ا"ز این "دس"ت "مقا"ل"ه اس"ت ک"ه جالل آل احم"د

پس از در گذشت نيما يوشيج در باب او نوشته است.

توجه - در مقال"ۀC توص"يفي، توص"يف ه"ا باي"د ه"دفي داش"ته باش"ند. در توص"يف ي"ك ات"اق، نويس"نده از مي"ان ه"زاران وص"ف هنگ"امي مي توان"د وص"ف ه"اي خاص"ي را برگزين"د ك"ه در پي نش"ان دادن ي"ا گفتن ح"رفي خ"اص باش"د ... ه"دف ي"ا دي"دگاه

داشتن� مقاله، يعني همان جملۀC كليدي . - ه"دف� غ"الب در مقال"ه ه"اي توص"يفي، ه"دف ع"اطفي اس"ت. نويس"نده مي

خواهد در خواننده حالت ترس، نفرت، تحسين، شادي و مانند آنها برانگيزد. - در مقال"ۀC توص"يفي، توص"يف ه"ا باي"د عي"ني و دربردارن"دۀC دي"دگاه نويس"نده باش"ند. در اينج"ا توج"ه ب"ه جزئي"ات بس"یار مهم اس"ت؛ مثال̂ اش"اره ب"ه لك"ه ب"اقي ي"ك ص"فحه از او بيش ي"ا كفش� گردآل"ود ي"ك ف"رد پ"يراهن از غ"ذا روي مان"ده

پرگويي در بي انضباطي و حواس پرتي آن فرد، گويايي دارد. - الزم است كه وصف در مقالۀC توصیفی، جزئي و مشخص باشد.

Slide num: 4

» ي"ادم اس"ت در آن قلم ان"داز دو س"ه ش"عرش را تقطي"ع ك"رده ب"ودم و نش"ان داده ب"ودم ك"ه اي"ن" ب"دعت" چن"دان "كف"رآم"ي"ز هم "نيس"ت"." هم"ان اف"اعي"ل "ق"دما" اس"ت" ك"ه" گ"اهي "يكي د"و ت"ا" ا"س"ت" "و گ"اه"ي "چه"ار "ت"ا و" نيم "... در" "اي"ن" ه"م"ه" س"ا"ل "ك"ه ب"ا "او ب"ود"يم "هي"چ" "ن"ش"د" ك"ه ا"ز "تن خ"و"د "

ب"نا"ل"د. "ه"يچ ب"ي"م"ا"ر" "نش"د" . ن"ه" س"ر"د"رد"ي" – ن"ه پ"ا" "درد"ي "–" و ن"ه ه"يچ "ن"ارا"حت"ي د"ي"گ"ر." "تري"ا"ك ب"د" ج"و"ري "گ"و"ل م"ي ز"ن"د." "فق"ط "ي"ك "ب"ار"- دو س"ه "س"ا"ل" پ"يش" از" م"ر"گش "– "ش"ني"دم" "ك"ه" ا"ز"تن" خ"ود "

نالي"د. "مث"ل "اين"ك"ه "پ"يش "از س"فر" "تاب"س"تان"ۀC ي"و"ش "ب"ود "." ب"ع"د "از ظ"ه"ر"ي" تنه"ا آم"د س"راغ"م و بي ني" "؟ "ديگ"ر" ك"ار"ي ا"ز" دس"ت من "س"اخت"ه" ني"س"ت ".".. ا"ز آن" م"ق"دم"ه" در" آم"د ك"ه ": "م"ي داني" فال"پ"س "ب"و"د" ك"ه" ش"د"م" "نك"ير و" "من"ك"رش "." ه"ر ب"ا"ر "ك"ه "مي" "دي"دم"ش "س"ر"ا"غ ك"ا"ر "ت"ازه "ا"ي را "م"ي گ"رفت"م" "ي"ا" ترت"ي"بي را "در"ك"ار گذ"ش"ت"ه" اي "پ"ي "ج"و م"ي ش"دم" . "م"ي" ت"و"ا"ن"م ب"گ"و"يم ك"ه" ا"ز" آ"ن" پ"س"

ب"ود كه "رباعي "ها را جمع" و جور" كرد و » ق"لعه ي "سقريم « ر"ا سرو س"امان "داد ...«.

مقاله علمي " پژوهشی/ رسمیب"ا مقال"ه ه"اي عم"ومی از نظ"ر روش و ه"دف " پژوهش"ی/رس"می، مقال"ۀC علمی

گ"زارش ن"ت"ای"ج مطال"ع"ات و " و ا"ص"وال̂ مت"ف"اوت "اس"ت و "ش"ك"ل و م"اه"يتی "م"تف"اوت ن"ی"ز دا"ر"دپ"ژ"وهش ه"اي" ع"لمی "نو"یس"نده "اس"ت" و یافت"ه" "ه"ا" و ن"ظر"ی"ه ه"ای" جد"ی"د او را" م"ن"عکس "می کن"د.

Cزم"ۀ ح"ام"ل "پي"ام ي"ا "نظ"ر "و د"ع"و"ي و "ي"ا" دس"ت ای"ن ن"و"ع "م"قا"ل"ه ن"وي"س"ي آ"ن "اس"ت "ک"ه" "بن"ا"ب"ر"این، ال"ك"م بي"ا"ن ت"ا"ز"ه ا"ي از" "آنه"ا "با"ش"د. "در "چ"نين م"قا"ل"ه "ا"ي،" "س"هم "محق"ق" "ب"اي"د م"ش"خ"ص، "و هم"چ"نين "

م"عل"و"م "گ"رد"د" ك"ه آي"ا" تح"قي"ق" بي "س"ا"بق"ه" اس"ت "ي"ا "س"ابقه د"ار"د "و" ا"گ"ر" س"اب"قه دار"د"، م"حق"ق" نتاي"ج تحقي"قات پيش"ين "را "تكميل مي كند ي"ا ا"صالح يا با شوا"هد و" داليل تازه تأييد و يا رد.

مخ"اطب مقال"ۀC علمی " پژوهش"ی، عموم"ا̂ نخبگ"ان علمی و متخصص"ان دانش"گاهی هس"تن"د. این "ن"وع مقال"ه "ه"ا پس ا"ز ا"رزی"ابی علمی� متخصص"ان و ص"احب" نظ"ران ذی ص"الح Cد"ر "مجل"ه" ه"ای علم"ی " پژ"وهش"ی" و" "نش"ریات د"انش"گاهی" و ت"خص"ص"ی چ"اپ م"ی" ش"وند. م"قال"ۀ

را" "" "پژ"وهش"ی مقال"ة تح"قيقي،" مقال"ۀC تح"قیق"ی� اص"ي"ل،" مقال"ة تحقيق"ي"� مب"ت"ني" ب"ر علمی كار اصيل، "مقالۀC دا"نشگاهی و مانن"د آن" ني"ز می "گویند.

مجل"ۀC علمی " پژوهش"ی: ش"امل نش"ریاتی اس"ت ک"ه مقال"ه ه"ای آن ب"ه ارائ"ۀC یافت"ه ه"ای" "جدی"د "د"ر ح"ل مس"ائ"ل و" تو"س"عۀC "علم" و ی"ا "فن"اوری "می "پ"ردا"زد و "جامع"ۀC علمی آن را

Slide num: 6پژوه"شی تلقی می کند، اع"م از پژوهش ه"ای بنیادی، "کاربرد"ی و یا" توسعه.

Slide num: 7

انواع مقالۀC علمیالف- مقالۀC علمی- ترویجی

اص"طالح مقال"ۀC »علمی " ت"رویجی« اص"طالحی مت"داول در آیین نام"ه ه"ای ترفی"ع س"االنه و ارتق"ای مرتب"ة اعض"ای هی"أت علمی دانش"گاه ه"ا و مراک"ز آم"وزش ع"الی و پژوهش"ی اي"ران در م"ورد مقال"ه ه"ای چ"اپ ش"ده در مجالت علمی " ت"رویجی اس"ت ک"ه ب"ا س"اختاری

پژوهش"ی، " ب"ا مقال"ۀC علمی مش"ابه زمینه ای از عل"وم را در می"ان جامع"ۀC علمی� نس"بتا̂ مرب"وط ت"رویج می کن"د. اص"وال̂ بحث و نتیج"ه گ"یری در این گون"ه مق"االت، مبت"نی ب"ر جس"تجو و یافت"ه ه"ای مس"تقیم نویس"نده در محی"ط پ"ژوهش ی"ا من"ابع دس"ت اول نیس"ت، بلک"ه حاص"ل مطالع"ۀC وی در من"ابع دس"ت دوم درب"ارۀC ی"ک موض"وع ی"ا مس"ئلۀC خ"اص اس"ت ک"ه ب"ا لحن و بی"انی جدی"د انج"ام می ش"ود. در واق"ع، مقال"ۀC علمی " ت"رویجی، نظری"ه ی"ا دس"تاورد جدی"دی را مط"رح نمی کن"د، بلک"ه نت"ایج تحقیق"ات و مطالع"ات دیگ"ران را ب"ا

کم"تر و ی"ا غیرمتخص"ص تب"یین تخص"صزب"انی غ"یرفن{ی و هم"ه فهم ت"ر ب"رای مخاطب"انی ب"ا می کن"د. ب"ه همین دلی"ل، نویس"ندۀC این گون"ه مق"االت عالوه ب"ر داش"تن تخص"ص ب"اال در

رشتۀC خود باید دارای توانایی بیان مطالب به زبانی غیرتخصصی نیز باشد. و»مقال"ة گ"ردآوري«مقال"ۀC علمی " ت"رویجی را معم"وال̂ در مت"ون علمی ب"ا عن"وان

د ک"ه ص"رفا̂ ب"ه ن"آن را مقال"ه ای می دان و مع"رفی می کنن"د»مقال"ۀC گ"ردآوري ت"أليفي« گ"ردآوري و انعك"اس دی"دگاه ه"ای مختل"ف من"درج در نوش"ته ه"اي مرتب"ط ب"ا موض"وعي

. خاص مي پردازد و در واقع كار نويي را عرضه نمي كند این ن"وع مقال"ه ص"رفا̂ ب"ا گ"ردآوري اق"وال و گفت"ه ه"ا درب"ارۀC ي"ك موض"وع خ"اص، دي"دگاه ه"ا و نظري"ات مختل"ف را منعكس مي كن"د و معم"وال̂ فاق"د نظري"ه ي"ا روش و نكت"ة ت"ازه اي درب"ارۀC موض"وع اس"ت. ارزش چ"نين مقال"ه ه"ايي مي توان"د در ن"وع تقس"يم بن"دي و طبق"ه

بندي مطالب و نحوة معرفي آنها باشد.مجل"ۀC علمی " ت"رویجی: ش"امل نش"ریاتی اس"ت ک"ه مقال"ه ه"ای آن ب"ه ت"رویج زمین"ه توج"ه:

ای از علوم در میان جامعۀC علمی مربوط می پردازد

Slide num: 7

ب- مقالۀC علمی- مروری

اين ن"وع مقال"ه ب"ه تحلي"ل كالن و ارزي"ابي انتق"ادي نوش"ته ه"ايي مي پ"ردازد ك"ه قبال̂

از راه ه"اي مقول"ه بن"دي، يكپارچ"ه س"ازي و ، مقال"ة م"روري�منتش"ر ش"ده اس"ت. مؤل"{ف

ارزي"ابي مت"ون منتش"ر ش"دة پيش"ين، س"ير پيش"رفت پ"ژوهش ه"اي ج"اري را در جهت

ب"ر روش"ن ك"ردن مس"ئله اي مش"خص دنب"ال مي كن"د عالوه مقال"ه، ن"وع اين از ه"دف .

اطالع رساني، ارزيابي و تفسير موضوع نيز هست.

مقال"ة م"روري را در اغلب م"وارد كس"ي مي نويس"د ك"ه ب"ر موض"وع م"ورد بحث اش"راف

كام"ل دارد. معم"وال̂ س"ردبيران نش"ريات علمي، موض"وع را انتخ"اب مي كنن"د و ب"ه ي"ك

نويسندة سرشناس و توانا سفارش مي دهند.

مراح"ل نگ"ارش، سرفص"ل ه"ا و ارجاع"ات مقال"ة م"روري ش"بيه ب"ه مقال"ة پژوهش"ي

است. در چنين مقاله هايي نويسنده:

.موضوع پژوهش را تعريف و تبيين مي كند

.دليل انتخاب آن و حدود مطالعه و بررسي ها را مشخص مي سازد

.تمام منابع موجود را بررسي و ارزيابي مي كند

را درب"ارة موض"وع تحقيق"ات پيش"رفت پيش"ين س"ير پژوهش ه"اي ك"ردن ب"ا خالص"ه

نشان مي دهد.

شباهت ه"ا، مش"تركات، تف"اوت ه"ا و كاس"تي ه"اي پ"ژوهش ه"اي مرتب"ط ب"ا موض"وع را

بيان و پژوهش هاي اصيل و ارزنده و منابع معتبر را معرفي مي كند.

.مراحل بعدي حل مسئله را پيشنهاد مي كند

ج- مقالة تحليلي/ نظریمقال"ة تحلیلی/ نظ"ري، مقال"ه اي اس"ت ك"ه مؤل"{ف می کوش"د نظري"ة خاص"ي را در ح"وزة

تخصص"ی خ"ود ب"ا اس"تفا"ده ا"ز من"ابع تحقيقي "پيش"ين مط"رح مي "كن"د. "در اين کوش"ش، نويس"نده مم"كن" اس"ت نظري"ه)"ه"اي( پ"ي"ش"ي"ن را گس"تر"ش ده"د،" آن"ه"ا "را ب"ا "ش"واهدي" ن"و"ين اس"تح"كام بخش"د، ب"ه" "گون"ه "اي "ديگ"ر" ت"ب"يي"ن" كن"د"، ي"ا "آن" ر"ا م"و"ر"د "ت"أ"م"ل و "ت"رد"ي"د ق"ر"ار" د"ه"د. د"ر" چ"ن"ي"ن م"قا"ل"ه اي، "معم"وال̂

. مؤل{ف ن"ظريه اي" نوين عر"ضه "مي كند" در تحلي"ل نظ"ری، نويس"نده س"ازگاري نظري"ه را ب"ا ط"رح ب"رخي پرس"ش ه"ا ب"ا ارك"ان

- 2- آي"ا" نظري"ه د"ر "ذات "خ"و"د متن"ا"قض اس"ت؟"1خ"ود"ش و" "ب"ا "مق"والت" "مر"تب"ط ب"يروني "مي "آزماي"د: "آيا نظريه با بررسي هاي تجربي متناقض است؟

مقالة دايرةالمعارفي/دانشنامه ای•این ن"وع مقال"ه درب"ارة ي"ك موض"وع واح"د و ب"ا تكي"ه ب"ر اطالع"ات روش"ن طبق"ه بن"دي می گ"ردد

دای"ر"ةال"مع"ار"فی/"دا"نش"نامه "اي، مق"ا"ل"ة ف م"ؤ"ل"{ مي" "ش"ود. ن"وش"ته ه"دف" "اط"الع "ر"س"ان"ي و" "ب"ا" ت"لخيص و ب"ا م"ن"ابع" موث"{ق" گ"رد"آوري و" از ا"طالع"ات ج"ام"عي در "خ"ص"وص" موض"وع" م"ورد" نظ"ر"،

تركيب" آنها ف"شرده" اي از معت"برترين اطالعات را د"ربار"ة هر مدخل عرض"ه می کند. - تكي"ه ب"ر من"ابع اص"يل و ش"اخص، از اص"ول اساس"ي مقال"ه ه"اي دانش"نامه اي است.

- در نگ"ارش این ن"وع مقال"ه باي"د از بي"ان يافت"ه ه"ا و دي"دگاه ه"اي شخص"ي ك"ه هن"وز مقب"وليت و "ر"واج ع"ام نيافت"ه اس"ت"، پ"ره"يز" "ك"رد؛" "زي"را" "دانش"ن"امه، "ار"ائ"ه ك"نن"دة "اطالع"ات پاي"ه "و مس"تن"د

است.المعارفي را مي توان از دو ديدگاه زیر مورد توجه قرار داد: دایرةمقالة

المع"ارفي علي القاع"ده مي بايس"ت ب"ه دور از ارزش"گذاري و جانب"داري از دایرةمقال"ة - محت"وا: 1اندي"ش"ه اي خ"اص و ي"ا مخ"ال"فت ب"ا "اندي"ش"ه اي "ديگ"ر با"ش"د، و با"ي"د بت"وان"د تص"و"يري از اطالع"ات

بن"ا"براين،" دو ن"وع "ج"امع"يت مي "بايس"ت در اين گون"ه موج"ود" در "ي"ك زمين"ه را ع"رض"ه كن"د. مقاالت مد{ نظر قرار گيرد:

ج"امعيت من"ابع، ک"ه ب"ه مفه"وم انعك"اس ج"امع من"ابع و مت"وني اس"ت ك"ه در زمين"ة موض"وع الف-مقالۀC مورد نظر موجود است.

ج"امعيت مطلب مقال"ه، ک"ه ب"ه مع"نی آن اس"ت ک"ه آنچ"ه را م"اهيت مطلب ايج"اب مي كن"د، ب- Slide num: 6تح"ت" پوشش قر"ا"ر د"هد و د"ر ع"ين حال" از" استقالل" "و خودبسن"دگي "الزم نيز بر"خوردار" باشد.

المع"ارف ه"ا دایرةالمع"ارفي معم"وال̂ ت"ابع سياس"تگذاري م"ديريت دایرةس"اختار مقال"ة س"اختار: - 2و" ت"ا" ح"دود"ی م"تف"اوت" ب"ا "ی"ک"دیگر "اس"ت. نو"يس"ند"ة این گ"ون"ه "مق"ا"الت" ن"ه ت"نه"ا" مي "با"يس"ت از

المع"ار"ف د"ر "م"ورد س"اخ"تار م"ق"ا"الت آگ"اه با"ش"د، بلك"ه" الگوه"اي متف"ا"وت "دا"ی"رةس"ياس"ت "م"ديريت گو"ن"ه ه"اي" مختل"ف" مق"االت"، نظ"ير" سرگذش"ت"نام"ه ه"ا، م"ف"اهي"م، ام"اكن"، من"ابع "و ج"ز آن را ن"يز

.باید بشناسد

توج"ه: المع"ارف ه"ا منطق"ا̂ ارائ"ه دهن"دة اطالع"ات پاي"ه در زمينه ه"اي مختل"ف دایرة ع موض"و"عي هس"تند و "نويافته ه"ايي ك"ه" حاص"ل" پ"ژوه"ش ا"ص"يل ب"ود"ه و "قبال̂ ب"ه مح"ك "اه"ل تتب"{

نمي ش"وند. ب"ه همين مط"رحالم"ع"ارف دایر"ةس"ن"جيده" نش"ده" و م"ورد نق"د "ق"رار ن"گرفت"ه "ان"د"، در المع"ارف"ي ن"يز "ب"ا مق"االت مجالت علمي" تف"ا"وت م"اهوي دارن"د. مقال"ة د"ایرةاع"تب"ار، مق"االت

ك"ه ح"اص"ل آن" "در ق"ا"لب" مقا"ل"ه اي "پ"ژ"وهش مجل"ة عل"مي مم"كن اس"ت "گز"ارش"ي با"ش"د" از" ي"ك ادي اه"ل" فن" در مجل"ه د"رج گر"د"ي"ده باش"د؛ در "ص"ورتي "ك"ه مقال"ة پ"ژوهش"ي" "ب"راي "س"ن"جش و نق"{

ا"لمع"ارفي مب"ت"ني ب"ر" اس"ناد "و م"دار"ك و من"ابعي اس"ت ك"ه" پيش"اپيش" موج"ود ب"وده و م"ورد دایرةالمع"ارفي دایرةج"س"تجو و با"زي"ابي ق"رار" گرفت"ه اس"ت. ب"ه هم"ين دلي"ل"، مس"تن"د ب"ودن در "مقال"ة"

."حائز" اهم"يت ف"راوان است

(ISC- مقالۀC آی.اس.سی)ه"

ب"ه آن دس"ته از مق"االت علمی گفت"ه می ش"ود ک"ه در پایگ"اه اس"تنادی عل"وم جه"ان ( نمای"ه س"ازی ش"ده باش"د. در این پایگ"اه، چه"ار Islamic World Scientific Citation Databaseاس"الم)

نوع گزراش استنادی قابل دستیابی است: PJCR =Persian Journal Citation Reports))گزارش هاي استنادي نشريات فارسي- 1

( EJCR=English Journal Citation Reports) گزارش هاي استنادي نشريات به زبان انگليسي- 2

. ( AJCR =Arabic Journal Citation Reports) گزارش هاي استنادي نشريات به زبان عربي- 3

ای اس"ت ب"ا ک"ارکرد نس"بتا̂ مش"ابه ب"ا پایگ"اه اس"تنادی عل"وم جه"ان اس"الم، س"امانهتوج"ه: علمی) ا"طالع"ات" Cمؤ"سس"ۀISI ک"ه مبت"ني ب"ر معي"اره"ا"ي مش"خص� "برگرف"ت"ه از این "مؤسس"ه و (

همچ"نين م"نطب"ق ب"ا" نيازه"اي" ب"و"مي ب"ه ن"مایه" س"ازی" و بررس"ی "اس"تنادهای "مق"االت ص"احبنظ"ران و" اندی"ش"مندان" در نش"ری"ات معت"بر "ع"لمی کش"ور"ها"ی اس"الم"ی" می پ"رداز"د. مرک"ز ای"ن

.پایگاه استنادی در شیراز واقع است

Slide num: 4

(ISI)آی.اس.آی" مقالۀCو

بان"ک اطالع"اتی مؤسس"ۀC مقال"ۀC آی.اس.آی از مق"االت علمی گفت"ه می ش"ود ک"ه در آن دس"ته ب"ه ( نمایه سازی شده باشد".ISI =Institute for Scientific Informationاطالع"ات علمی)"

مؤسس"ه اي خصوص"ي اس"ت ك"ه مهم ت"رین نش"ريات و مجالت علمی� در مؤسس"ۀC آی.اس.آی، : 1توج"ه ح"ا"ل� انتش"ار "سراس"ر ج"ه"ان "را" ب"ه م"نظ"و"ر "»تج"ار"ت" اط"الع"ات«" "مي"ان "پژوهش"گ"را"ن دنی"ا ن"مای"ه س"ازی" مي كن"د و آما"ره"ايي "مان"ن"د تع"داد" ارج"ا"ع"ات، ع"ام"ل" ت"أثير" گ"ذ"ار مق"ا"الت" و "ديگ"ر "آمار"ه"اي مرب"و"ط را ب"ا دری"اف"ت هزین"ه ه"ای"ی "مش"خص د"ر" ا"خ"تي"ار "ا"عض"ا و "مش"ت"ركان خ"و"د می "گ"ذ"ارد. "ا"لبت"ه ا"ي"ن تنه"ا مؤ"سس"ه "از ای"ن ن"وع "در جه"ان

ک"ه "در س"ال" ه"ای "اخ"ی"ر در م"حاف"ل ن"يس"ت،" ا"م"ا می "ت"وان" گ"فت ک"ه" مع"رو"ف" ت"ر و "معت"برتر" از ب"قي"ۀC آ"نه"اس"تد"انش"گا"هي" و پژوهش"ي م"ورد" توج"ه" ق"رار "گ"رفت"ه و ا"نت"ش"ا"ر" مقا"ل"ه د"ر م"جله ه"اي نما"ی"ه ش"ده در اي"ن ش"ركت

اطالع" ر"س"اني عل"می، "يكي ا"ز معيار"هاي" سنجش "علمي و رتبه "بن"د"ي د"انشگ"اهي"ان شده "است."

، فراین"دی مس"تمر اس"ت ک"ه در آن ه"ر دو ارزی"ابی و انتخ"اب مجل"ه در مؤسس"ۀC اطالع"ات علمی: 2 ت"وجه هف"ت"ه "ی"ک ب"ار "مج"الت جدی"د"ی "ب"ه د"ادگ"ان "این مؤ"سس"ه "ا"ف"زود"ه" ی"ا ا"ز آن ح"ذف "م"ی ش"وند". هی"أت "ویراس"تاران

ISI ح"دو"د ̂ درص"د ا"ز آنه"ا ر"ا انتخ"اب 12 ت"ا" 10 ه"ر س"ال"ه بیش "ا"ز "دو ه"ز"ار مجل"ۀC "جد"ی"د را ا"رز"ی"اب"ی و معم"وال"تح"ت" م"داوم، ب"ه ط"و"ر" اط"الع"ات" علم"ی"،" Cد"ر ف"هرس"ت "م"ؤس"س"ۀ این"،" مجالت" "مو"ج"ود ب"ر می" "کن"د. عالو"ه ن"ظ"ارت ق"را"ر د"ا"رن"د "ت"ا" اطمین"ا"ن" "ح"اص"ل" "ش"ود" ک"ه "اس"تان"دارد"ه"ای "الز"م" را "ب"رای ب"ا"قی ما"ن"دن د"ر ای"ن ف"ه"رس"ت

ي"ا" نه". بن"اب"ر"ای"ن"، ت"ع"دا"د" "و "اس"ام"ی م"جالت "نما"ی"ه ش"ده در" آی.ا"س.آ"ی هم"واره "در ح"ال" تغی"ی"ر حف"ظ کرد"ه ا"ن"د اس"ت"؛ ز"ی"را" ه"ر س"ا"له" تع"د"ا"دی مج"الت" "ج"د"ی"د ب"ه" ف"ه"رس"ت مجالت" "نم"ا"ی"ه "ش"د"ۀC مو"ج"ود در ای"ن" ب"ان"ک" "اطالع"ا"تی ا"ف"ز"وده می ش"ود و "در" عین "ح"ال "ش"م"اری "از مج"الت ن"یز ب"ه د"ل"ی"ل ر"ک"ود علمی از این" مجم"وع"ه خ"ارج "

می شوند.

ISIمهم ترین معیارهای ارزیابی� مجالت برای ورود به بانک اطالعاتی� انتشار به موقع مجله پ"یروی از قواع"د بین المللی ویراس"تاری)ش"امل گوی"ا ب"ودن ن"ام مجل"ه، توص"یفی ب"ودن عن"وان مق"االت و

چ"کی"دۀ"C آ"نه"ا،" ک"ام"ل "ب"ود"ن ا"طالع"ات" کتابش"نا"خ"تی ب"را"ی ه"م"ۀC "مراج"ع" "م"ور"د ا"س"تن"اد "و ذک"ر "نش"ان"ی کام"ل "ه"ر مؤلف(

برخورداری از عنوان، چكيده، واژگان كليدي و منابع به زبان انگليسي علمي منتخب مجله Cكميتۀ تنو{ع بين المللي مقاالت چاپ شده . پرهیز از ارجاع به خود در مجموعة ارجاعات مقاله

Slide num: 4

ساختار مقالۀC علمی

س"اختار مقال"ۀC علمی اص"وال̂ مت"أثر از س"اختار ط"رح پژوهش"ي اس"ت ک"ه مقال"ه از آن اس"تخراج

تی "ک"ه در" حوزه ه"ای تخصص"ی مت"ف"اوت ت"د"وین م"ی ش"ون"د، بعض"ا̂ ت"ا ح"دودی ش"ده ا"س"ت. ل"ذا" مق"اال"

س"اختاری م"تف"او"ت د"ارن"د و" در نگ"ارش "آنه"ا ب"ر "ب"رخی اج"زا" و موض"و"عات" تأ"کی"د بی"ش"تری ص"ورت

تب"یی"ن فرمو"ل ه"ا و پ"ژ"وهش،" ب"ر "فرض"ی"ه "ه"ا "و چ"ارچ"و"ب ه"ای" نظ"ر"ی ت"أ"کی"د م"ی "گ"یرد؛ م"ان"ن"د

ر"وش "ه"ا"ی مح"اس"بات آم"ا"ری، جامع"ه "و "نمون"ۀC آ"م"ار"ی، ر"وش "ه"ای" نمون"ه گ"ی"ری" و ..." ک"ه "در ط"رح

ه"ای "پ"ژوه"ش"ي کم{ی و "آز"مایش"ی" اه"می"ت زی"ادی م"ی "یابن"د؛ "د"ر ح"ا"لی ک"ه "در ط"رح ه"ای پ"ژوهش"ي

در" ب"ن"ابراین ن"دار"د. م"وض"وع"یت چن"د"ان"ي اس"اس"ا"̂ این "مؤل"{ف"ه "ه"ا" اکتش"ا"ف"ی، ط"رح ی"ا" و" کیف"ی

ت"عری"ف س"اخت"ا"ر" مقال"ۀC "علم"ی ی"ا" علمی" "" "پژو"ه"ش"ی "با"ی"د ب"ه" ا"ی"ن نک"ت"ه" "توج"ه ک"رد "و ب"ا" د"ر" نظ"ر

گرفت"ن ن"وع و روش پ"ژوهش به "تعریف ساختار م"بادرت" ور"زید.

ب"ا وج"ود این می ت"وان اج"زایی را ب"رای س"اختار مق"االت علمی- پژوهش"ی مش"خص ک"رد

ک"ه" ص"رف" نظ"ر" ا"ز" ن"وع "و رو"ش "پ"ژوهش"، ب"ه "ط"ور کلی"، د"ر" هم"ۀ"C رش"ته ها" و ح"وز"ه ه"ای ت"خصص"ی

کاربرد دارند؛ از جمله:عنوان نام نویسنده و موقعیت علمی و شغلی او)چکیده)به زبان فارسی و انگلیسی)واژگان کلیدی)به زبان فارسی و انگلیسی)مقدمه، متن)شامل پیشینه و چارچوب نظری، یافته ها، بحث و نتیجه گیریفهرست منابع سپاسگزاری .)پیوس"ت)ک"ه دو م"ورد اخ"یر ج"زو اج"زای اختی"اری و م"وردی� مقال"ه ش"مرده می شوندSlide num: 6

Slide num: 7

عن"وانی برخ"ورداری مقال"ه ازگوی"ای محت"وا و مط"الب مقال"ه اس"ت. ، عن"وان:ال"ف- عن"وانک"ه نویس"نده نبای"د آن را از دس"ت بده"د. مناس"ب و برانگیزن"ده ی"ک امتی"از ب"ه ش"مار می آی"د

در انتخاب عنوان است: زير کسب این امتیاز مستلزم رعایت قواعد محت"واي مقال"ه و متناس"ب ب"ا Cموض"وع، اه"داف و عن"وان باي"د ح"تي المق"دور بي"ان کنن"دۀ

نتایج پژوهش باشد.ددرک عنوان بايد در نگاه اول براي خواننده آسان باش.،باشد. جامع و مانععنوان مقاله تا آنجا که ممکن است باید کوتاه .گاه برای گویایی بهتر عنوان، الزم است عنوانی فرعی آن را تقویت کند .از انتخاب عناوین طوالنی، پیچیده، فریبنده و چند پهلو باید پرهیز کرد

مشخص"ات نویس"نده ی"ا نویس"ندگان مقال"ه، عموم"ا̂ ش"امل ن"ام و ب- مشخص"ات نویس"نده: در مقال"ۀC دارای بيش از ن"ام خ"انوادگی، مرتب"ۀC علمی، م"وقعیت ش"غلی و رایانام"ه اس"ت.

ي"ك نويس"نده ن"یز رايانام"ة نويس"ندة راب"ط ب"ا دف"تر مجل"ه و مس"ئول� پيگ"يري وض"عیت مقال"ه باید مشخص گردد و در پاورقي آورده شود.

چکی"دۀC مقال"ه معم"وال̂ ب"ه دو زب"ان فارس"ی و انگلیس"ی ج- چکی"ده)فارس"ی و انگلیس"ی(: نوش"ته می ش"ود. چکی"دۀC فارس"ی پس از عن"وان مقال"ه در ص"فحۀC اول و چکی"دۀC انگلیس"ی

در پایان مقاله پس از فهرست منابع می آید. ^ ط""ول و متن حروفچی""نی می ش""ود از ريزت""ر قلمی در ی""ک بن""د ب""ا چکی""ده معم""وال

متن مقاله است. سطرهاي طول از کوتاه تر سطرهاي آن نیز در چکی"ده ب"ه ت"رتیب ب"ه موض"وع، مس"ئله، اه"داف، روش ه"ا، دس"تاوردها و نت"ايج اص"لی

پژوهش اشاره می شود. .رع"ایت ایج"از و »کم گ"ویی و گزی"ده گ"ویی« در چکی"ده نویس"ی ی"ک اص"ل اساس"ی اس"ت

کلمه می دانند.200 تا 150معموال̂ حجم مناسب چکیده را با توجه به حجم مقاله بین چكي"ده، مس"تقل از متن اس"ت. بن"ابراين باي"د چن"ان تنظيم ش"ود ك"ه ب"راي فهم آن ني"ازي

دلی"ل همین ب"ه نباش"د. متن ب"ه Cمراجع"ۀ در چکی"ده اص"وال̂ هیچ گون"ه ارج"اعی ب"ه ب"ه اطالع"ات ج"زئی، مث"ل اع"داد و ارق"ام ج"داول و نموداره"ای متن و مانن"د آن، ص"ورت نمی

گیرد. مط"الب چکی"ده بای"د متناس"ب ب"ا مط"الب متن تنظیم ش"ود. بن"ابراین، آوردن� مط"البی در

چکیده، بدون آنکه در متن آمده باشد، نوعی فریب خواننده و دور از انصاف است.

7 ت"ا 3واژگ"ان کلی"دی در س"طری جداگان"ه در زی"ر چکی"ده می آین"د و معم"وال̂ بین د- واژگ"ان کلی"دی:

ت"ع"داد آ"ور"دن از" ص"ا"حب نظ"ران واژ"ۀ"C کلی"دی در" 10کلم"ه" را" ش"امل" م"ی ش"وند"، گ"رچ"ه ع"ده ای"

مق"ال"ه را "ن"ی"ز م"ج"ا"ز دان"س"ته ان"د"." چن"ان"چ"ه وا"ژ"گ"ان "کلی"دی، ا"ص"طالحا"ت"ی "دو" "ی"ا چ"ن"د کلم"ه" "ای باش"د،

واژۀC "کلیدی ب"سنده" شو"د.5 تا 3تو"صیه می شود ک"ه به" آورد"ن

و مقدم"ه در مقال"ه پس از واژگ"ان کلی"دی می آی"د و غالب"ا̂ از ص"فحۀC دوم آغ"از می ش"وده" مقدم"ه:

: مقدم"ه دو بخش "اصلي داردخوان"نده را با "سازماند"هی "و محتوای مقاله" آشنا می" ساز"د.

بخش"ي ك"ه از مط"الب كلي درب"ارۀC موض"وع آغ"از و ب"ه ت"دريج ب"ه مطلب ج"زئي ختم مي -1 .شود

اس"ت. معم"وال̂ آخ"رين ( Thesis Statement)كلي"ديۀC بخش"ي ك"ه ش"امل ت"ز مقال"ه، يع"ني جمل" - 2 جم"ل"ۀ"C مقدم"ه" را ب"ه جمل"ۀ"C كلي"د"ي" اخت"ص"اص م"ي "دهن"د". جمل"ۀC كلي"د"ي، "مه"م ت"ري"ن جم"ل"ۀ"C مقا"ل"ه اس"ت. اين" جمل"ه "نش"ان" م"ي د"ه"د ك"ه" "نوي"س"نده در "پي" "اثب"ات "ي"ا ش"رح چ"ه" موض"وع"ي "اس"ت". تم"ا"م مط"الب "

مقاله بايد در ارتباط با جملۀC كليدي باشد .

نکات اصلی مربوط به نوشتن مقدمهكلي"دي مي گوين"د Cدر ،آنچ"ه نويس"نده در پي اثب"ات ي"ا توض"يح آن اس"ت، در جمل"ه اي ك"ه جمل"ۀ

مقدمه بياورد. مقدم"ه ب"ه تناس"ب موض"وع باي"د ش"امل مط"البي باش"د درب"ارة ت"اريخ موض"وع، اهميت

فهرستي از مباحث مقاله كه در بدنۀC مقاله آمده اند. و موضوعآن اس"ت. مقال"ه باي"د، ب"ه اص"طالح، آنچ"ه در مقدم"ه اهميت خ"اص دارد، توج"ه انگ"يز ب"ودن

ح�سن شروع داشته باشد كه جايگاه آن مقدمه است. Cمقدم"ه، س"اختاري قيفي ش"كل دارد؛ از مب"احث عم"ومي و گس"ترده ش"روع و ب"ه جمل"ۀ

Cكلي"دي خت"م مي "ش"ود". ه"ر چ"ه "از "ابت"دا"ي م"قدم"ه ب"ه "انت"ه"اي آ"ن" نزدي"ك مي "ش"ويم"، دام"ن"ۀم"ط"الب مح"دو"دت"ر م"ی "گ"ردد" "ت"ا ب"رس"يم "ب"ه مو"ض"وع "ا"ص"لي "ك"ه د"ر" مقا"ل"ه مو"ض"وعي خ"ا"ص و

.محدود است Slide num: 4

خوانن"ده انتظ"ار دارد ت"ا در مقدم"ه ب"ه ت"رتیب ب"ا مب"احثی همچ"ون بی"ان مس"ئله، : توج"ه ت،" "متغ"یره"ا" ی"ا مف"اهی"م و "مق"و"الت "اص"لی اه"م"یت و ض"رو"رت، ا"ه"دا"ف، ف"ر"ض"ی"ه ه"ا ی"ا س"ئ"واال"

موا"جه ش"ود. برای "نوش"تن مق"دمه توج"ه به مو"ارد ز"یر "توص"یه می ش"ود:پژ"وهش ی"ک دی"د کلی Cآم"اده ک"ردن ذهن خوانن"ده ب"رای ورود ب"ه متن اص"لی� مقال"ه، از طری"ق ارائ"ۀ

به او دربارۀC موضوع اص"لی Cب"ا بی"ان وی"ژگی ه"ای خاص آن پ"ژوهشمتم"ر ک"ز ک"ردن ذهن خوانن"ده ب"ر مس"ئلۀ ، طرح یک یا چند پرسش مشخص و دقیق در بند� پایانی مقدمه در تش"ریح رع"ایت تناس"ب حجم مقدم"ه ب"ا حجم مقال"ه، از راه ب"ه ک"ارگیری ح"داکثر ایج"از

نبا"ي"د بيش از ي"ك ه د"ر مق"دمه. ب"ه ط"ور "ط"بی"عی، "حجم مقدم"پ"ژو"هشاص"ول کلی" ط"رح باشد.پنجم يا یك چهارم حجم کل مقاله

متن مقال"ه، ش"امل بررس"ی پیش"ینه و چ"ارچوب نظ"ری، روش ه"ا، تجزی"ه و تحلی"ل یافت"ه و- متن: ها، نتیجه گیری و پیشنهادهای نویسندۀC مقاله است.

موظ"ف اس"ت پ"ژوهش ه"اي پیش"ین� مرتب"ط ب"ا موض"وع پیش"ینۀC پ"ژوهش بحث - نویس"نده در مقا"ل"ه را ب"ر حس"ب "س"همي" ك"ه" ه"ر ی"ک د"ر ا"ف"زايش د"انش در آن زمین"ه داش"ت"ه اند، رده بن"دي، مقا"يس"ه و مقابل"ه ک"ن"د و ب"ه ن"ق"د و بررس"ي آن"ه"ا ب"پ"رداز"د. اين ب"ررس"ي "معم"وال̂ ب"ا كلي ت"رين ع"اتي "ك"ه كم"تر"ين راب"ط"ه را ب"ا "مس"ئله" دار"ن"د، ش"روع "مي ش"ود" و ب"ا بحث در"ب"ارة من"اب"ع اطال"

مرتبط ترين مرجع خاتمه مي پذيرد.، متغي{ره"اي مهم و م"ؤثر در ايج"اد مس"ئلة م"ورد نظ"ر، شناس"ايي بحث چ"ارچوب نظ"ريدر -

و ار"تب"اط"ات بين م"تغي{ره"ا" ب"ه" ص"ور"تي "منط"قي ت"وص"يف مي" ش"و"د." س"اخت" چ"ارچ"وب "نظ"ري" ب"ا ت"وج"ه ب"ه س"طح م"طالع"ا"ت م"تف"ا"وت اس"ت. "در م"وا"ردي ك"ه" مطالع"ه" جنب"ة ا"كتش"افي "دارد، ت"دوين ط"رح" نظ"ري "مس"ئله ض"رورت"ي ن"دار"د. در" اين "ن"وع م"طالع"ه، "ط"رح پرس"ش ه"اي ا"ساس"ي در زمين"ة" موض"وع اهم"يت "وي"ژه دا"رد؛ در ح"ا"لي ك"ه" در دیگ"ر ان"واع مطالع"ات ت"وص"يفي و تبيي"ني،

ت"دوين چار"چوب "نظري ضرور"ي است." مب"احثی همچ"ون طبق"ه بن"دي پ"ژوهش، ش"يوه ه"ا و ابزاره"اي بحث روش پ"ژوهش، - در

گ"ردآور"ي دا"ده ه"ا، روش تج"زي"ه و تحلي"ل" داده ه"ا"، مقی"اس "ه"ا و ر"وایی" و پای"ایی پ"ژوهش Slide num: 4مطرح می شود.

ب"ه عرض"ة منظ{م و منطقي اطالع"ات� حاص"ل از جس"تجوی مبحث تجزي"ه و تحلي"ل یافت"ه ه"ا، "در اين" قس"مت، يافت"ه ه"ا در" پيون"د ب"ا يافت"ه ه"اي نوی"س"نده در"ب"ارۀC موض"و"ع مقال"ه" اختص"اص" دارد.

قبلي" تف"س"ير مي ش"و"ند "ک"ه ض"من" آن" ب"ه مع"ني يا"فت"ه ه"ا،" دالي"ل ب"ه دس"ت آ"م"دن "آنه"ا، ش"باهت ه"ا و ت"ف"اوت ه"ا"ي آ"نه"ا "ب"ا ي"افت"ه ه"اي ق"بلي تو"ج"ه می "ش"ود و" ش"باهت" ه"ا" و تف"ا"وت "ه"ا ب"ا تبيي"ني مس"تدل

. "در ب"رخ"ي از پ"ژوهش "ه"ا،" ب"ه وي"ژه پ"ژ"وهش ه"اي "كيفي، "عرض"ة اطالع"ات ب"ا تجزي"ه ارا"ئ"ه می "گ"رددو" تح"لي"ل و" نت"يج"ه" گ"ير"ي هم"زم"ان" آن "هم"راه "اس"ت؛ در" "ح"الي" ك"ه" در" "ش"ماري "د"يگ"ر از" پ"ژوهش" ه"ا،" ب"ه وي"ژه" پ"ژوهش ه"اي "كم{ي، عر"ض"ه و تجز"ي"ه و ت"حلي"ل و "نتيج"ه" گ"يري "اطالع"ات "ب"ه ص"ورت مس"تقل و

ا ان"جام مي" شود. د"ر دو ق"سمت "مجز{

نویس"نده ب"ا توج"ه ب"ه زمين"ه اي ك"ه در متن مقال"ه و پیش از آن ايج"اد بخش نتیج"ه گ"یری، درنت"يج"ه گ"ير"ي مي "پ"ردازد" و "تناس"ب مي"ان ب"ه ك"رده و همچ"نین" ب"ر "اس"اس اطالع"ات ف"راهم" آم"ده، پرس"ش" ه"اي آغ"ازين "مط"رح" ش"ده د"ر م"قدم"ه "و پاس"خ "ه"اي "حاص"ل از پ"ژ"وهش خ"ود" را" بررس"ي مي كن"د". در ا"ین بخش"، نویس"نده "حاص"ل مط"الع"ه و جم"ع بن"دي مط"ا"لب و را"ه ح"ل نس"بي ي"ا قطعي اش را ب"رای "ح"ل ی"ک" مس"ئله بی"ان" می "کن"د." همچ"نين ممکن ا"س"ت مس"ائل"ي را" ك"ه بي" ج"واب مان"ده ان"د و

از دی"دگاه ا"و به پژوهش "هاي "بعدي نياز" دارند"، فهرست" كند." بای"د توج"ه داش"ت ک"ه نتیج"ۀC بحث مس"تقیما̂ از دل يافت"ه ه"ای مطالع"ه ب"یرون آی"د. حجم این

قس"مت ب"ه حجم ك"ل "مقال"ه بس"تگی" دارد،" ام"ا" در مجم"وع با"ي"د در نظ"ر داش"ت" ك"ه نتي"ج"ه گ"يري م"وجز ̂ تو"ص"یه می ش"ود ک"ه و ر"وش"ن"، م"ؤثر"تر "از نت"يج"ه گ"يري "مفص"ل" و هم"راه ب"ا پ"رگ"و"يي اس"ت ." معم"وال"

حجم" این ق"سمت کم"تر از حج"م مقدمۀ"C مقا"له باشد.

آخ"رین ج"زء متن مقال"ه اس"ت ک"ه ض"رورت وج"ود آن ب"ه ن"وع مطالع"ۀC نویس"نده پيش"نهادها بس""تگ"ی دارد"؛ مثال̂ در مق""االت� ب""ا" موض""وعا"ت� ک""ا"ربردی و" تج""ربی معم""و"ال̂ وج""و"د چ""نین مبح""ثی

بنی"ادی م"مکن" اس"ت � نظ"ری" "وض"ر"ورت "می یاب"د"، در" "ح"الی ک"ه" در" بس"یاری" از م"ق"ا"الت� "ب"ا موض"وع"ات"طرح" چنین بح"ثی چندان" اهمیت و ضر"ورت" ندا"شته با"شد.

پای"انی مقال"ه اس"ت، ز- فهرس"ت من"ابع: از بخش معم"وال̂ ب"ا عن"اوین این قس"مت ک"ه نخس"تین ج"زء »ف"هرس"ت من"ابع"«، »"فهرس"ت مآخ"ذ«"، »فه"رس"ت من"ابع" و م"آخ"ذ«، »کت"ابنام"ه«، »من"ابع«، »مآخ"ذ«،

»منابع و مآخذ« و مانند آن مشخص مي شود. Slide num: 6

سپاس"گزاری ک"ه ح- آی"د می مقال"ه در زم"انی و اس"ت مقال"ه اختی"اری بخش ج"زو :ب"رخی از نوش"تۀC خ"ود بین"د در ب"ر حس"ب تش"خیص خ"ود الزم می نویس"نده مقال"ه اش"خاص حقیقی و حق"وقی ک"ه همک"ار ی"ا پش"تیبان او در نوش"تن مقال"ه ب"وده ان"د، سپاس"گزاری کن"د. مناس"ب ت"رین ج"ا ب"رای بی"ان این سپاس"گزاری، بن"د آخ"ر متن مقال"ه

پیش از بخش »فهرست منابع« است.

ج""زئی از بخش پای""انی و اختی""اری مقال""ه اس""ت ک""ه معم""وال̂ مط""الب و ط- پیوس""ت: ل� اص"ل� نوش"ته را درب"رمی گ"یرد ک"ه درج آنه"ا در ب"یرون از اطالع"اتی ج"زئی و مکم"{بدن""ۀC اص""لی� نوش""ته ب""ه فهم به""تر آن کم""ک می کن""د؛ ام""ا دانس""تن آن مط""الب و Cخوانن""دگان مهم نباش""د و آوردن آنه""ا در بدن""ۀ Cاطالع""ات ممکن اس""ت ب""رای هم""ۀاص"لی نوش"ته ن"یز ب"اعث اف"زایش� غ"یرمعمول� متن و تحت الش"عاع ق"رار گ"رفتن مط"الب و موض"وعات اص"لی گ"ردد. در متن ب"ه ط"ور معم"ول ب"ه وج"ود پيوس"ت در

انتهای نوشته اشاره مي شود تا خواننده در صورت لزوم بدان مراجعه کند. پیوس"ت ها عموم"ا̂ توض"یحات تکمیلی روش ه"ا، فرمول ه"ا و دیگ"ر فن"ون ب"ه توج"ه:

نم"ودار، تص"وير، آم"اری، ش"كل ها)ان"واع ج"داول مقال"ه، متن در گرفت"ه ش"ده ک"ار نقش"ه و عكس(، پرسش"نامه ها، برگه ه"ای ح"اوی پرس"ش های ش"فاهی مص"احبه ها و مانن"د آن را دربرمی گیرن"د ک"ه پس از فهرس"ت من"ابع آورده می ش"وند. چنانچ"ه تع"داد ب"ا ش"ماره و عن"وانی بای"د پیوس"ت ه"ا بیش از ی"ک م"ورد باش"د، ه"ر ی"ک از آنه"ا را مس"تقل و در ص"فحه ای ج"دا آورد. موض"وعات مرتب"ط ب"ا متن مقال"ه ک"ه در يکي از

گروه هاي زير قرار مي گيرند، در بخش پیوست ها آورده شوند:اثبات ها يا عمليات رياضي طوالني.داده و اطالعات نمونه)ها(ي مورد مطالعه چنانچه طوالني باشند.نتايج کارهاي ديگران، چنانچه نياز به تفصيل باشد ج"ای پیوس"ت در نیس"تند، ض"روری نت"ایج درک ب"رای ک"ه ف"رعی جزئی"ات

می گیرند. ب"ه در متن و ب"وده چنانچ"ه ط"والني پارامتره"ا، و متغي{ره"ا تع"اريف مجموع"ه

انجام نرسيده باشد.   

Slide num: 6