درس مبانی نظری شبکه های اجتماعی

دکتر عبداللهیان: استاد

رضا حبیبی کرهرودی: دانشجو

1393آذرماه

به دنیا آمد1927دسامبر 8در •

نظریه سیستم هاجامعه شناس آملانی و متفکر برجسته در •

به عنوان یکی از مهم ترین نظریه پردازان اجتماعی قرن بیستم شناخته می شود•

در گذشت1998نوامبر 6در •

نیکوالس لومـان

نظرى تحول سالس ىحاصل•

كاركردبرمبتنىساختارى نظريه•

پارسونزتالكوتساختاربرمبتنىكاركردىنظريهپاسخدر•

طمحيوسيستمميانتفاوتيعنىآناساس ىمفهوموسيستم هاعمومىنظريهباآنآغاز•

بر(autopoiesis)اصالحگری خودمفهوماخذبا1980دههاوايلو1970دههاواخردر•

افزودخوددهندگىتوضيحقدرتواستحكام

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

نظريه كاركردى مبتنی بر ساختار تالكوت پارسونز

اصرعنبینتداوموپایداررابطهبرهمودادهقرارتوجهموردرااجتماعیپدیده هاینتایجوکارکردهاهم•

استناظراجتماعینظامکلوجامعه

:منبعدوازگرفتهالهام•

می کنندکارخوبیبهوخودجایدرهریککهمی کندتلقیعناصری دارایراجامعهکه ایکارکردگرایی-1▫

.می شوندتحلیلجامعهارساختکیفیتطریقازاجتماعیپدیده هایآندرکه ایساختارگرایی-2▫

سؤالاینبهپاسخبرایاستکوشش ىاجتماعینظریهحقیقتدرواستنظموثباتبرهموارهپارسونزتأکید•

«است؟پذیرامکانچگونهاجتماعینظم»که

نظام هايهمكهاستعلميسايبرنتيك• اطالعاتابلمتقتبادلديدگاهازرابازنسبتا

ازنظام هااينساختاربررس ي بههمودادهقراربررس يموردمحيطوآنهاميان

مي پردازدآنهامختلفعناصرمياناطالعاتتبادلديدگاه

تقسیممهندس ييكسايبرنتو(‌تجربي)عمليسايبرنتيكنظري،سايبرنتيكمرتبهسهبه•

می گردد

سایبرنتیک

كردتوصيفديدگاهيكازراآنبتوانكهنيستچیزى هانج•

سوى بهضعريبزرگراهيكدرتااستگرفتهقرارهزارتويكدربيشتركهيابددرمىنظريه•

خوشپايانى

شناختى،سانانطبيعى،متافیزيكى،شناختى،هستىمقدماتبرمتكىبنيادينگفتمان هاى•

االذهانى،بینيافلسفى-تاريخى كهاندنفسزى ساسادهوتوصيفبهمربوطمسائلىعمدتا

شونددادهتوضيحكاركردىلحاظبهبايد

نظریه سیستم های لومانمقدمه ای بر

استشدهطراحىهازمينهتكثرنتيجهدرومراكزتكثرپايهبركهمركزبدون استاىنظريه•

بهاعى،اجتمنظريهيكمقامدركهمفهومبديناست،خويشموضوععاموكلىدرك»مدعىواقعبه•

«محدودقطعاتىيابخش هابهفقطنهوپردازد،مىاجتماعىمسائلهمه

استمجددتركيبوانحاللوتجزيهبراىبالقوه،توانايىنظریهممیزهوجه•

اينبلكه،شوندنمىتشكيلآنهاميانتعاملىبازي هاىوافرادومردانوزنانازاجتماعىسيستم هاى•

ازاندعبارتهاسيستم

«ارتباطات و انتساب آنها به اشخاص به مثابه عمل يا كنش»

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

ارتباط •

واحد اوليه تأسيس و تشكيل▫

كنش•

توسط خود آنها واحد اوليه مشاهده و توصيف سيستم هاى اجتماعى▫

خودفرایندساختارهاىبيشتر»اشخاصازمنظور ليكنشود؛مىدادهنسبتاشخاصبهاعمال•

«كاملانسان هاىياروانىسيستم هاىتااستاجتماعىسيستم هاىاصالحگر

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

يعنى:استريهنظايندهندهتشكيلخودكهرودمىپيشبهالگويىبراساسبازنمايىبراىخودعملكرددرنظريهاين•

پيچيدگىتقليل

كاركرِد مفهوم كاركرد، تقليل پيچيدگى افراطى جهان است•

نامحتملامرى لهمنز بهعادىامرتوضيحدركهبگرديدهايىنظريهدنبالبه:استذيلترتيببهشناختىروشنسخه•

اندموفق

كنندمىداللتفشردگىبركهپيچيدگىتقليلازاشكالىاند،برگزيدههايىمجموعهكنشومعنا•

وحادثگزينش هاىطريقاز(روانىسيستم هاى)آگاهىرخدادهاىو(اجتماعىسيستم هاى)ارتباطىرخدادهاى•

شوندمىتعريفغیرضرورى

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

اندمحيط/‌سيستم هاى اجتماعى و روانى همواره نظام هايى مبتنى بر تقابل سيستم •

وليد و دهنده خود را تآن است كه اين سيستم ها خود عناصر تشكيلاصالحگروجه مشخصه سيستم هاى خود•

كنندبازتوليد مى

.اند از پردازش مستمر تفاوت ها در متن تركيب مستمر ارجاع به خود و ارجاع بیرونىعبارتسيستم ها•

.انداندركار پردازش پيچيدگىسيستم اجتماعى و سيستم روانى هر دو در قالب پردازش معنا، دست•

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

چه دهد كه چه كس ى سرگرم تعريفنشان مىبعد اجتماعىسازد، وضعيت موجود را مشخص مىبعد واقعى•

دهدكند كه چه وقت امرى رخ مىتعيین مىبعد زمانمضمونى است، و

مان ، يا هتقليلبراى پرهیز از موارد پوچ ارجاع به خود و همچنین موارد پوچ ارجاع بیرونى، وجود صورى از •

، الزامى استمحدوديت ها

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

شدههگرفتمفروضاصلدروجودشانكهدل بخواهىوتصادفىهاىپديدهبرایمحدودكنندهمكانيسم هاي•

:درسانمىحداقلبهرا

تعيین،كردننهادينهتوقعات،وانتظاراتايجادورفتارتعميمساختار،فرآيند،كنش،زبان،ارتباط،▫

سازمان هاواهداف

باقادرندكهبخشندشكلرا(subsystems)سيستم هايى،خردهياجزئىسيستم هاىتوانندمىسيستم ها•

دهندتقليلرامحيطىپيچيدگىفزايندهوابستگىيافزايندهاستقالل

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

برجزئىهاىتمسيساين.رسانندمىحداقلبهراناپذيرى توجيهدرجهنیز،شدهتفكيكارتباطىهاىرسانهبرخى•

كنندمىعملناپذيرتقليلونامتقارن دوتايى،كدهاىاساس

.دمی باششدهتفكيككاركردىلحاظبهوخوداصالحگرجزئىسيستميكمقامدرپژوهش،وتحقیق•

نامگذارى وتمايز:استوجهدوازمتشكلعملىمشاهده•

مقدمه ای بر نظریه سیستم های لومان

:گويدمىلومان•

،وحدتضعو بهووحدت،باتاكنيمآغازتفاوتبابيشترراهانظريهكهاستآنترثمربخشمننظرهب▫

است،مهمنمبراىمحيطوسيستمرابطهكه،استدليلهمینبه.بريمپايانبهبهترتفاوتىباراكار

بدانوارههمرابطهاينزيرادارد،اهميتبرايمنیز(کارکردگرائیمکتب)فونكسيوناليسمكههمانطور

كندمقايسههمبارامتفاوتامور واشياءتواندمىآدمىكهمعناست

نظریه مشاهده لومان

در چارچوب نظريه سيستم ها، تفكيك به معناى تفكيك سيستمى است•

ه نوبه سازد، و مابقى سيستم نیز بسيستم ها را ممكن مىشماتيسم در عین حال توسعه خردهاین•

شودخود به محيطى درونى براى آنها بدل مى

تواند معرف كل باشد و به منزله نماينده كل سيستم عمل كندهيچ سيستم جزئى نمى•

همان عاملى است كه موجب افزايش تفكيك كاركردى،• ه ويژه در شود، بو ريسك مى«‌نظمىبى»دقيقا

سيستمىروابط ميان

نظریه سیستم های لومان

اندسيستم هاى جزئى به طور همزمان خودآيین و وابسته•

:سه مرحله تاريخى در تكامل جامعه•

وخويشاوندىروابطاساسبرسيستم هايى،(segmentary)،اىقطعهتفكيك هاى▫

كوچكمناطقدرزندگى

چون ايىتفكيك هباواجتماعىاقشاربراساسكهيافتندبسطجوامعىدرنامتقارن ساختارهاى▫

بودندشدهسازماندهىجزء/كل

نظریه سیستم های لومان

نوعوسبكيافت،مىشكلاروپاقارهدركههمچنانمدرن،جامعه• اجتماعىكتفكيازمتفاوتىكامال

سيستم هاىوجود،شدهتفكيككاركردىلحاظبهومدرن،جامعهمشخصهوجه.دادبسطرا

.استناپذيرى كنترل ازبااليىدرجهوجودهمچنینومراتب،سلسلهبدون كاركردى

محصول ،تتثبيوتنوعوتغيیرايجادگزينش،براىآنگوناگون مكانيسم هاىباهمراهمدرن جامعه•

.استتكاملفرآيند

نظریه سیستم های لومان

ياايهنمنوعىحاملبايدشود،مىفراهممجزاجزئىسيستم هاىدركهنفستوصيفازشكلىهر•

.باشدزمانىنشانه

.گرايى استنظريه سيستم ها هوادار نوعى نسبى•

نظریه سیستم های لومان

ارتباطخوداصالحگراجتماعىسيستم هاىدر• .استارتباطمولددائما

.دشونمىعرضهتطبيقىچارچوبىدرسيستم هاهمهمجزاىتوصيف هاى:نظريهبزرگامتياز•

نظریه سیستم های لومان

باماكند،مىمنفكسيستم هاسايرازوابستهومستقلآيین،خودجزئىسيستميكمنزلهبهراخودهنركهزمانى•

.شويممىرو روبهنامطمئنییمعناباونووضعيتى

استشدهساختهنامتقارن صورتىبهكهاست(disjunctive)فاصل،كدىزشت،/زيباكد•

معرفتىواخالقىومتافیزيكىاقتدارومرجعيترفتندستازقيمتبهپيچيدگىافزايش،هنرسيستمتفكيكثمره•

.استجهانىحادثوضعيتياسرگرمىبهمربوطنیزآنكاركردوجهانىهنريعنىهنرمدرنيته،در•

.استبیرونىارجاعونفسبهارجاعمستمربازى مشغول گوناگون،هاىبرنامهوكدباهنرسيستم•

هنر به منزله يك سيستم جزئى

گيرى سيستم جزئى هنر در دوران مدرن مالحظات لومان در باب شكلخالصه

هنر؛باارتباطدركاركردىسيستميكفزايندهتفكيك(1•

؛مردمعمومازهمواىحرفهافرادازهمسيستمفزايندهاستقالل(2•

:اندازداين امر موارد زير را به راه مى؛به مفهوم جديد كلمه«‌زيباشناس ى»هاى انعكاس ى، در باب شرح و بسط نظريه(‌3•

شدن آثار هنرى؛فردى(‌4•

توليد نفس يا نقش اثر در توليد؛(‌5•

و در نهايت، محصول همه اينها؛؛ معناى مقوله سبك براى مستقر ساختن خودآيينى به منزله امرى متفاوت(‌6•

شود، كه در نتيجه آن پيچيدگى و تركيب درونى سيستم به طور كامل زمان مند مى(‌7•

رود تا جانشین معيار عينى زيبايى شودها و حتى اشياء، در مقام بازنمودهاى زمانى مىارزش سبك(‌8•

ستنيعادىمافوق يامتمايزديدگاهوهيچ موضعمدعى،تفكيكنظريهنوعىمقامدرسيستم ها،نظريه•

استشدهطراحى(polycontextual)اى،چندزمينهوغیرخطى،منطقىنفسهفى•

گیردمىمفروضرا«ناپذيرحلگرايىنسبى»نوعىسيستم هانظريه•

مانيسمضدنوعىمعرف،تفاوتنظريهنوعىمقامدرسيستم ها،نظريه•ُواستختىشناروش(گراییانسان)ا

كشدمىنقدبهاندهمانىاينبرمبتنىكهرامفاهيمىهمه

استهویتهماناین همانی**•

نظریه سیستم های لومان

super")ابركدى»هرگونهغيبتمدرنيتهمشخصهوجه• code")»همهمورددرراآنبتوانكهاست

كرداعمالجزئىسيستم هاى

؟دداجاىبرنامهسطحدرراآنبايدكهياگذاردمىاثرسيستم هاهمهبرتابعكدىمنزلهبهاخالقىكدآيا•

دهدمىخرجبهامور تفكيكبراىاىمالحظهقابلتالشغيرخطىاىنظريهمقامدرسيستم هانظريه•

اتجلسدرچیزهانوعاينگیرد؛نمىقرارهمگانتوجهموردهموارهكهاستمخفىمهمالتقدرى حاوى كتابىهر•

.استآموزشامردرگرايىمكتبهرگونهازپرهیزآنازهدفودهد،مىرخكراتبهنیزتدريسوسخنرانى

نظریه سیستم های لومان

.دكنتوجيهوتأييدراكارى محافظهاتهاماستممكنسختىبه،سيستم هانظريهتفكروانديشهسبك•

هابرماس،ارتباطىكنشنظريهباهمراهسيستم ها،نظريه• سوى ازكهاستاىهنظريجذابترينمعرفتىلحاظبهيقينا

.استشدهعرضهمعاصرآملانىشناس ىجامعه

نظریه سیستم های لومان

با تشکر از

توجه شما