د اسلم نواقض

لیکوال: عبدالعزیز مطیريژباړن : ابوزکریا اسماعیل افغاني

سرچینه : آن لین اسلمي لرښود

پاڼه سرلیک (محتوا)۱.......................................... د اسلم لومړی ماتوونکی: الحاد. ١۱....................( د اسلم دویم ماتوونکی: شرک اکبر (لوۍ شرك. ٢۹................................. . د ایمان او اسلم درېیم ماتوونکی٣۱۰.............................. . د ایمان او اسلم څلورم ماتوونکی٤۱۱................................ . د ایمان او اسلم پنځم ماتوونکی٥۱۵....................... . د ایمان او اسلم شپږم ناقض او ماتوونکی٦

۱۶د ایمان او اسلم اوم ماتوونکی.................................. .٧۱۸د ایمان او اسلم اتم ماتوونکی................................... ٨۱۸د ایمان او اسلم نهم ناقض او ماتوونکی......................... ٩

۲۱. د ایمان او اسلم لسم ماتوونکی...............................١٠۳۷. د مرتد حکم..................................................١١

١

د اسلم نواقض او ماتوونکي شيان شکلونهډېر بنده له دین څخه وباسي ېنواقض او د دین ماتوونکي شیان چ

: ډول ديې اصول په لندهغې جامع نلري،خود شمېره کومه خاصه ېلري، چ

: : الحادی ماتوونکیلومړ

د ال تعالی له وجود او شتون څخه انکار کول، لکه د مخلوقاتو دېیعن

دا عالhم او کوgنېپیدایښت نسبت طبیعت ته کول، یا دا عقیده لرل چ

. ازلي ديې اول نلري، یعنځینې مخلوقات ې چمعنiی ې، په دیقدیم د

:( شرکۍ اکبر (لوماتوونکی: شرک دویم

د ال تعالی لپاره شریک او یا سیال ومنل شي، او دا بیا پهېاو هغه دا چ

: یڅو ډوله د

د عبادت اوې شرک کول، چکــې بندگۍ: په عبادت او ډولیلومړ

کوم ډول او نوعه د ال تعالی پرته بل چا ته هم وشي، لکه د غیربندگۍ

ال دعاء، رابلل، د غیر ال په نوم حللکه او ذبح کول، او د هغه لپاره

٢

غیرنذر اومنښته منل، له غیر ال څخه مرسته او کومک او مدد غوښتل،

ال ته چیغه او رامددشه ویل، په غیر ال باندي استعاذه او پناه غوښتل،

. وي-، او داسی نورېکوم چه مافوق السباب امورو ک

ب�ت پرستان د انبیاؤ،ې يې کوم چید شرک فی اللوهیت یوشکل هغه د

رابلل،انبیاؤ، اولیاؤاولیاؤ عبادت او پرستش کونکي کوي، لکه د ب�تانو،

سفارش غوښتل، ورڅخههغوۍ څخهاو ورته چیغه او رامددشه ویل، له

ټه غوښتنه او ضرر دفع کول، اوگد خپلو ډول ډول حاجتونو غوښتل،

دغه کارونه کوي هغهېله هغه څخه بچ کول غوښتل، نو هغه څوک چ

ومانگ که هغه پخپل ځان د مسلمان اگربنده مشرک اوکافر بلل کیږي،

کوي، او ورسره »ل إله إل� ال« وایي، لمونځ کوي،ېکوي او دعوا ی

او نور د خیر کارونه کوي ؛کـوي نیسي، حج ېخیراتونه کوي، روژ

؛ ځکه شرکېځکه شرک اکبر هر نیک عمل بربادوي او ابته کوي ی

۳

. یاکبر د اسلم دین بلکل منافي او ضد د

ې کوډګر، او هغه خلک چ، ساحرانې یې کوم چی هغه دېبل شکل ی

ته ورځي کوي ، لکه: د غیر ال په نوم ذبح او حللکه کول،یې–دوئ

غوښتل، او شیطانانو څخه مرسته اوکـومکله غیر ال څخه مرسته او

کومک غوښتل.

د ال تعالی سره دې شرک: یعنې: د ال تعالی په ربوبیت ک ډولدویم

شریک او برخمن منل، او ورسره بلېهغه په افعالو او خدائي کارونو ک

ې مشرکان په خپلو معبودانو اومشرانو کې ځینېڼل،لکه چگڅوک سیال

شي، او یا پر غیبوکـولی تصرف ې په کوgن کۍ دوېدا اعتقاد لري چ

، او یا هم د باران کولو اختیار لري، یا دپوهېږي ې علم لري او پرېباند

چا رزق روزي ورکولو اختیار او واک لري، او یا هم له مرض او رنځ

وادهې شي، یا بی شي، یا اولد او بچي ورکولی څخه روغتیا ورکول

۴

شي ،ی بخښي، یا چا ته مال او شتمني ورکولملگرېشخص ته د ژوند

پورتهبلگانې کوي، او مصیبتونه او ېاو یا هم تکلیفونه او سختۍ لر

رابلي نو د�عا او زاريېکوي، او یا حاجتونه پوره کوي، او که څوک ی

. ورځيې قبلوي، او په درد یېی

ې عقیده لري چې خلک لکه مجوس چنې ځیې چی هغه دېبل شکل ی

تیاره او تورتم(بله) کون او عالم دوه پیداکونکي دي: یو رڼا، او بلېدد

د خپلوېان يگ صوفیان او شیعه ي ځینې لکه چی،دریم شکل هغه د

ې، او په کون کپوهېږي په غیبو ۍ هغوېمشرانو په هکله عقیده لري چ

شي، او حاجتونه اوی شي، او د چا د�عا او رابلل قبلولی تصرف کول

. شيی پوره کولېضرورتونه ی

نه پرته د مخلوق په جوړي: د ال تعالی د رالیږل شوي وحېبل شکل ی

د الهي وحي پرته په نوروې کول، نو څوک چې فیصلېشوو قوانینو باند

۵

، او په دغه فیصلو ځان د ال تعالیی کوي هغه طاغوت دېقوانینو فیصل

. ڼيگ شریک او برخمن ېسره په فیصلو ک

بنده ح�لې، اوهغه دا چی شرک دۍ شرک د اطاعت او پیرو ډولدرېیم

ې له اسلمي شریعت پرته د خپلو مشرانو پیروي وکړي، چېاو حرمت ک

پهۍ ورته حلل وایي، د دوۍ هغوې وي: کوم چی غوږ نیولېهغوئ ته ي

په نیز همۍ دغه مشران حرام وايي نو د دوېنیز هم حلل، او کوم ته چ

په ح�ل اوې کوي، چې د طواغیتو پرستش کونکي یېحرام وي، لکه چ

د الې پیروي کوي، چۍ د خپلو طواغیتو اطاعت او د هغوېحرمت ک

تعالی حرام کړیو ته حلل، او د ال تعالی حلل کړیو ته حرام وايي، اود

یو شکل دا دی، چې څوك څخه ې له هغې شکلونه دي، چډېر هم ېد

پخپله خوښه او خپله ارادهچـې وروړي، نو څوک ېطواغیتو ته فیصل

ۍ د حل اوفصل لپاره وروړي، او دهغوې او لنجې منازعې ته خپلۍهغو

۶

الچې شي، دا بنده کافر بلل کیږي؛ ځکه ي پلې غواړي چېفیصل

سبحانه وتعالی فرمایي:

ل� �وا إ� اك� �ت�ح� ون� أ�ن ي � ي�ر�يد� ن ق�ب�ل� ا أ�نز�ل� م� م� �ي�ك� و� ل ا أ�نز�ل� إ� ن�وا ب�م� �م� آم� ون� أ�ن% � ع� ين� ي�ز� � ل� ال% �م� ت�ر� إ� ﴿أ�ل

( ا يد- �ع� ل- ب ل� %ه�م� ض� ل ان� أ�ن ي�ض� ي�ط� ي�ر�يد� الش%6 وا ب�ه� و� ر� ف� وا أ�ن ي�ك� ر� ق�د� أ�م� اغ�وت� و� ۶۰النسأ:( ﴾الط%

ایمانۍ دوېومان کوي چگ ې هغه خلکو ته چېورگترجمه: «آیا ته نه

محمدصلی ال عليه وسلمۍا- دهې شولېږل تا ته ېلري په هغه وحي چ

له تا څخه مخکنیو پیغمبرانو تهې– او هم ایمان لري په هغه کتابونو چ

طاغوت تهې فیصلې خپلې هم غواړي چې وه، او سره له دي شولېږل

کفروکړي او انکاريې : چی دی ته داحکم شوۍ دوېیوسي، حال دا چ

لهۍ دوېشي پر دغه طاغوت او د هغه پر فیصلو، خو شیطان غواړي چ

.« ې کړي لرېمراه اوبگ ۍ لرې ګمراهۍ اوبې لرېحق څخه په ډیر

۷

هلته د ال تعالیې اوسي چې هیوادکې په داسېیادونه:هو، هغه څوک چ

له خپلهي، او دغه اوسیدونککېږي نه ې فیصلېپه رالیږل شوي وحي باند

، او یا د خپل حق په لسېځانه د ظلم په رفع او یا ورڅخه په خلصۍ ک

هغه محکمو ته خپل شکایتې ځینې ته اړ شو چېته راوړلو کښی - د

دده حق به ورته وروسپاري،ېومان کوي چگ ی دېاو فیصله وروړي چ

او یا به ظلم ورڅخه پورته کړي، نو په دغه وخت کښی دا بنده نه کافر

کرامو کله خپلو صحابه ې؛ ځکه رسول ال صلی ال عليه وسلم چېږيک

ې د لومړني هجرت کولو اجازه وکړه نو ورته یي په لورېته د حبش

وویل : ا ج- ر� خ� ا وم� ج- ع�ل� ا� لك ف�ر� � ه حت ي� ق�وا ببلد� ه، فال�ح� دV عند� � أح� ل� ل�ك- ل ي�ظ� « إن% بأرض� ال�ب�شة� م�

[ ا أنت فيه م% نgرواه� [»م� س� ة� بإس6نادg ح� ل�م� ق�يm من حديث� أ�مj س� الب�ي�

د هغه په حکومتې چی پاچا دې داسېکهېواد ېترجمه: «بیشکه دحبش

ې ال تعالی یې لپاره چې، ددئ پر هیچا ظلم نه کیږي، نو هلته لړ شکې

۸

– یاست د خلصۍې تاسو پکېستاسو لپاره د هغه مشکلتو څخه چ

سبب وګرزوي».

کهې نه وو، خو سره له دی مسلمان شوېځکه نجاشي ل پدغه وخت ک

وروړلو ته اړې نجاشي ته فیصلۍ، او دوۍ وای کوم ظلم شوۍپر دو

وو،اخیستی نو نجاشي به ورسره له انصاف اوعدل څخه کار ۍشوي وا

اسلمي نظام نه وي،ې چې په هغه هیوادونو کې چی دلیل دېنو دا دد

خو که یو مسلمان ورته فیصله وروړي نو عدل او انصاف به ورسره

خپله فیصله او عرضې–وشي، او له ظلم څخه به خلص شي روا ده چ

ورته وروړي.

که ورنشي نوې چې مسلمان د ضرورت او حاجت په وخت کځــکه

طواغیتو ته د فیصلوې - نو هغه په حقیقت ککېږي فوت ېمصلحت ی

نهکـې اساس هغه په دغه وخت ې، نو په دی نه دیوروړلو غوښتونک

۹

کافر کېږي.

د بیان شووحللو په تحریم او همدغهېدوهم شکل:په اسلمي شریعت ک

دینه علماؤ اوې د بې د واضحو حرامو په تحلیل کېشان په شریعت ک

طاغوتو حاکمانو اطاعت او پیروي کول.

دریو ډولونو تهې دي، خو ټول همدډېردشرک افراد او شکلونه بیخي

راگرزي.

: یدایمان او اسلم دریم ډول ماتوونک

صفتونو دعوا کول، که هغه په ربوبیتځانگړود ال جل� جلله د بعض

ويې وي، او که په اسماء او صفاتو کې وي، او که په الوهیت کې ک

: شکلونهي ناقض ځینېدد

. ته بلنه ورکولبندگۍ طواغیتو خپل عبادت او يد ځین. ١

. د علم غیب دعوا کول. ٢

. د مړو د ژوندي کولو دعوا کول. ٣

۱۰

: یدایمان او اسلم څلورم ماتوونک

د نبوت او پیغمبرۍ دعوا کول:

شمېرل کفر ېد نبوت او پیغمبرۍ دعوا کول د علماؤ په اجماع باند

کېږي.

: همدغه حکم هم اخليې شیان چي تړلې ځینېد نبوت او پیغمبرۍ پور

د هغه کتاب په شانېلکه د قرآنکریم سره مشابهت او دا دعوا کول چ

، ديرالېږلي ال تعالی په خپلو پیغمبرانو چې شي کوم وړلیبل کتاب را

: ال تعالی فرماييېلکه چ

نز�ل� أ� ن ق�ال� س� م� ءp و� r ه� ش� rي� ل �مr ي�وح� إ� ل % و� ل� � إ� ب- أ�وr ق�ال� أ�وح� � ك�ذ� ى~ ع�ل� ٱل% � ن� ٱفrت� م% � م� ل� rأ�ظ rن م� ﴿ و�

[ � � ل� ٱل% � أ�نز� ا ثrل� م� ۹۳[النعام: ﴾م�

جوړ کړي په الچې ظالم له هغه چا ۍ لوډېر یترجمه: « او څوک د

ده، حال داې ما ته هم وحی شوېتعالی باندی دروغ، او یا ووایي: چ ووايي: ژرې ، او هغه څوک چي شي وحیی ورته نه وي شوهېڅ د چــې

۱۱

ال تعالیچــې زه به نازل کړم یو کتاب په شان د هغه کتاب ې چید

.« ی دیرالیږل

: ید ایمان او اسلم پنځم ماتوونک

: ڼـلگد ال تعالی او د هغه دپیغمبرصلی ال عليه وسلم دروغجن

ال سبحانه وتعالی او یا د هغه رسول صلی ال عليهچـېنو هغه څوک

، ی کافر دېڼـي، داسی بنده د علماؤ په اجماع باندگوسلم دروغجن

. کېږي شمېرلاو له مسلمانانو څخه نه

: شکلونهې ماتوونکي ځینېدد

د اسلم د غټواو ښکاره شعائرو نه انکار کول،لکه د زکات یا لمانځه. ١

د حرامېد فرضیت څخه انکار کول، یا د سود، زنا، او خنزیر غوښ

والي څخه انکار کول.

اوې شبهېد ال تعالی د نومونو او یا صفتونو څخه د کوم یو څخه ب. ٢

۱۲

ناپوهۍ او تأویل څخه انکار کول.

. څخه انکار کولې مسألې د قرآنکریم د کوم آیت یا کوم.٣

. د تحریف یا اختلف اوتناقض دعوا کولې په قرآنکریم ک.٤

. د نبوي احادیثو څخه انکار کول. ٥

وروسته د بیا راژوندي کیدلو او یا د سزا او جزا او حسابمرگهله . ٦

او کتاب څخه انکار کول.

د اسلم دین ته خپل دین نه وایيې هغه چا ته کافر نه ویل څوک چ.٧ ،

اوداسلم مقدس دین ته غاړه نه ږدي،لکه یهود،نصارا، مجوس، ملحدین،

او ب�ت پرستان.

یو چا ته د محمد صلی ال عليه وسلم له شریعتې دا عقیده لرل چ.٨

د موسی عليه السلم لهېڅخه وتل روا دي، لکه خضرعليه السلم ته چ

شریعت څخه د بل شریعت پیروي روا وه.

۱۳

تأویله حللې او بې شبهېپه صحیح دلیل باندی دحرام شوي شیانو ب.٩

. ڼـلگ

د محمدصلی ال عليه وسلم څخه وروسته د نبوت دعواېڅوک چ. ١٠

. ڼلگ یوکړي هغه رښتین

د محمد صلی ال عليه وسلم رسالتېدا عقیده او دعوا کول چ. ١١

. د عربو لپاره خاصه دهېیواځ

که څوک د ال تعالی پرته بل چا ته- که هغهې دعوا کول چېداس. ١٢

خپلوېڅوک نیک صالح بنده وي او که بل څوک - چیغه وهي او یا ی

حاجتونو پوره کولو لپاره رابلي.

بدنامولې ته ښکنځل کول، او په هغه تهمت یې أم المؤمنین عائش.١٣

براءت او پاکيې د هغې ال سبحانه وتعالی ورڅخه په سورت نور کېچ

ده، او یا هم نورو امهات المؤمنین د رسول ال صلی ال عليهېبیان کړ

۱۴

او د اسلم لهکېږيوسلم بیبیانو ته دغه شان نسبت کول، نو هم کافر

. کېږي شمېرل یمقدس دین څخه بیرون او وتل

سره د ال تعالی او د هغه د رسول صلی الې په هغېاو ټول هغه څه چ

هغه نو د اسلم او ایمان لهجوړېږي ڼلو ته لر گعليه وسلم دروغجن

. کېږي شمېرلنواقض او ماتوونکو شیانو څخه

ڼلو سبب کله کله دا ويگ د یو خبر دروغ ې باید پوهه شو چېخو په د

یو بنده سره په دغه خبرباندی دلیل نه وي، یا دلیل وي خوده ته دغهېچ

شک وي، اوېدلیل ورمعلوم نه وي، او یا ورسره ددغه دلیل په ثبوت ک

له ده څخه دې تأویل وي چې داسې ک(مانا)یا ورسره د دلیل په معنی

. ي اوړېتکذیب او درغجن ګڼلو حکم تر

معلوم او ښکاره وي، اوې معنی او ثبوت یېخو که هغه خبر او مسأله چ

داې وخت کې ڼي ، نو دگ ېبیا ورڅخه څوک انکار کوي او دروغ ی

۱۵

. يکېږڼل گد علماو په اتفاق تکذیب او د دیني شعایرو دروغجن

،کېږي د کفر حکم نه ېڼونکی باندگ دروغجن ېاو په لومړني حالتو ک

حجت ورباندی قایم شي، او ورباندی پوهه شي اود خبر ثبوتېترڅو چ

او د معنی صحت ورته څرګند شي.

: : شکید ایمان او اسلم شپږم ناقض او ماتوونک

ې یې پر مسلمان باندچــې یشک د هغه تصدیق سره منافي او ضد د

د ال تعالی او یا د هغه د رسولڅوكتصدیق کول فرض دي ، نو که

بنده کافر اوې شک وکړي، دغسکـېصلی ال عليه وسلم په خبرو

ڼلو په شانگ، نوشک هم لکه د تکذیب او دروغجن کېږينامسلمان بلل

د تصدیق سره منافي او ضد دې.

: شيکېدید شک ډیر صورتونه

ڼي، او بیا هم څوک د هغهگ اسلم خپل دین نه ېلکه هغه څوک چ. ١

۱۶

په کفر کښی شک کوي.

. شک کولې (کښې) ککېدلو وروسته په بیا راژوندي مرگهله . ٢

قرآنکریم په ثبوت، یا له تحریف او تبدیل څخه د ال تعالی لخوا دد. ٣

. شک کولېهغه په حفظ ک

: ید ایمان او اسلم اوم ماتوونک

د ال تعالی او د هغه د رسول او اسلم سره کینه.

د ال تعالی یا د هغه د رسول محمدصلی ال عليه وسلم سره اویا د اسلم

،يمقدس دین سره بغض او کینه کول دهغه دمحبت سره منافي او ضد د

د ال تعالی یا د هغه درسول صلی ال عليه وسلم او یاېنو هغه څوک چ

بنده کافر او له اسلم دینېد اسلم دین سره بغض او کینه کوي، داس

. کېږي شمېرل یڅخه بهر وتل

: نور مسایلي اړوند او تړلې پورېپه دغه بغض او کین

۱۷

ال سبحانه وتعالی ته یا د هغه رسول محمد صلی ال عليه وسلم ته یا.١

یا دېد اسلم مقدºس دین ته ښکنځل کول، د ال جل¹ جلله په ذات ک

. لگول طعن او د عیبونو ېرسول ال صلی ال عليه وسلم په ذات ک

د رسول ال صلی ال عليه وسلم د صحابه کرامو رضی ال عنهم. ٢

تهۍ ټولو ته ښکنځل کول ، او یا هغوۍ سره بغض کول ، او یا هغو

. کېږي شمېرلکافران ویل، داټول د ایمان اواسلم ماتوونکو شیانو څخه

له کبله بد ووايي،ې شبهې هو، که څوک ځینو صحابه کرامو ته د کوم

حرام کارۍ، البته د یو لوکېږي کافر نه بلل ې وخت کېنو هغه په د

مرتکب بلل کیږي.

د دین له امامانو سره، د صحیحو حدیثو شریفو له نقل کوونکو سره،.٣

یا د دین له نورو مشرانو سره په عمومي ډول بغض او کینه کول، او یا د

کېڼل هم د ایمان او اسلم ماتوونکو شیانو په شمار گ دروغجن ۍهغو

۱۸

راځي.

: ید ایمان او اسلم اتم ماتوونک

اوې مسخرې په ال تعالی او د هغه په رسول صلی ال عليه وسلم پور

ټوقی کول.

؛ ځکه دا کار هم د هغه فرضي محبت اوکېږي کفر بلل ۍاو دا هم لو

د هغه د ایمان له غوښتنوې په مؤمن باندې چیتعظیم سره منافي اوضد د

څخه دي.

: اړوند نور ایمان اواسلم ماتوونکي شیانې ماتوونکي اوناقض پورېپه د

. عزتي کولې د قرآنکریم سپکه او ب.١

. کولي عزتې سپکه او بې یوېد اسلم له شعايرو څخه د کوم. ٢

: ید ایمان او اسلم نهم ناقض او ماتوونک

: دوه کاره شاملیږيېکې د مؤمنانوپرته دکفاروسره دوستي کول،اوپه د

۱۹

ۍ سره د هغوۍ سره دیني محبت او مینه کول، او یا د هغوۍد هغو. ١

. کېدل راضي ې باندېپر دین موافقه کول، او پر هغ

. د مسلمانانو پر خلف د کفارو سره کومک او مرسته کول.٢

: ناقض مختلف صورتونه ديېد د

. کولي مسلمانانو جاسوس(د)د کافرانو لپاره پر . ١

ې په کفري او ب�ت پرستۍ اخترونو او جشنونو باندۍکافرانو ته د هغو.٢

یو ډولې په شرک او کفر باندۍ دا کار د هغوېمبارکي ویل؛ کله چ

خوشحالي او رضامندي وي.

ډونگ ې په جشنونو کۍ لپاره د هغوې سره ص�رف ددۍ خو که له هغو

سره په هغه حراموۍ یو څه وخوري، ځان موړ کړي، او د هغوېکوي چ

واخلي اوې سره دي ، لذت ترۍ وي، او هغوې پکۍ هغوې چېباند

د کفر اوۍ پر زړه د هغوې چې ورسره کوي، سره له دتېريساعت

۲۰

شک نشتهنو شرک څخه منکر وي، او له کفر او شرک څخه بد وړي،

پر ده همې شته چې پروېره ډېره،اوی د هلکت په څنډه ولړ دی دېچ

راځي، البته کافر او مشرکې په کفارو باندېهغه عذاب راشي کوم چ

. کېږيڼل گنه

رځيگد کفر دوستي اومرسته هغه وخت د کفر اود ايمان د زوال سبب

چې کله په زړه کې د هغوی په کفر او کفري او اسلم پر خلف کفري

قوانيو خوښ او راضي شي.

چـا هلته د ال تعالی پرته د بل ې جوړول چعبادتگاهونود داسی . ٣

یوڅه اندازه یا په یو ډولې،او یا په دغسی کار ککېږي بندگيعبادت او

ېمجوسو او نورو کفارو عبادتخانیهودو، نصاراو، برخه اخستل، لکه د

نورې او داسې او دکانچې کوټېجوړول، د هغه قبرونو او زیارتونو باند

قبرونو او زیارتونو او یا هلته د غیر ال عبادتې د هغېشیان جوړول چ

۲۱

. کېږي بندگياو

سره مقابله( داعیانو) د اسلمي شریعت د علمبردارو علماو او دعاتو .٤

ې او زورول؛ ترڅو ددغتنگول ۍ مخه نیول، او د هغوۍکول، او د هغو

. نه د اسلمي دعوت مخه ونیول شيېلر

ترړیېد مسلمانانو د سپکاوي اوکمزوري کولو لپاره کوښښ اومنډ. ٥

مرستهې د کفارو د مسل¹ط کولو په لر کېکول، او پر مسلمانانو باند

کول.

: ید ایمان او اسلم لسم ماتوونک

د ال تعالی او د هغه د رسول له اوامرو څخه سرغړونه:

د ال سبحانه وتعالی او د هغه د رسول صلی ال عليهېهغه څوک چ

ی، څخه سرغړونه کوي هغه مسلمان نه دۍوسلم له اطاعت او پیرو

نهې نه ده، او هغه يې د ال تعالی دین ته غاړه ایښېځکه ده په حقیقت ک

۲۲

، ځکه خو هغه فرایض نه ادا کوي، او نه هم له محرماتو څخهی منلید

دده د نفسي خواهش سره موافق اوې هغه شیان مني چمگرځان ساتي،

ورته خوښ وي.

: شکلونهې ځینېددی سرغړون

د ال تعالی او د هغه د رسولې عقیده لري چېلکه هغه څوک چ. ١

ې ته غاړه ایښودنه پرۍ صلی ال عليه وسلم اطاعت او پیروي او هغو

د ال تعالی او دهغه د رسول صلی ال عليه وسلمېلزمي نه ده، او نه پر

د امر منل فرض دي.

د ال تعالی او د پیغمبرصلی ال عليه وسلم له حکمېیا هغه څوک چ. ٢

نه اسلمي دین زده کوي، او نه دېمنلو څخه بشپړه سرغړونه وکړي، چ

فرض دي، لکه د ال تعالی او د هغهې پرېهغه مسألو پوښتنه کوي چ

د رسول صلی ال عليه وسلم اطاعت، او نه فرایض او واجبات ترسره

۲۳

کوي، او نه د ال تعالی او د هغه درسول صلی ال عليه وسلم د حکم

منلو له کبله له حرامو څخه ځان ساتي.

د ال تعالی او د هغه د رسول صلی الې په اصل کېهو، هغه څوک چ

وي، خو کلهیعليه وسلم د اطاعت فرمانبردار او ورته غاړه ایښودونک

ناهونو له کبلهگ، نوداسی بنده ددغسی کېږيناهونه گکله ورڅخه ځیني

نه کافر کیږي.

: اړوند مسایلې ځینېپه دی ایمان ماتوونکي څیزونو پور

د دین د ستن لقبېلکه د لمانځه پريښودل؛ ځکه لمونځ ته په اسلم ک

، هغه بیا د ال تعالیپرېږدي بېخي، نو که یو بنده لمونځ ی دیورکړ شو

د اسلم دوهم خلیفهې، لکه چکېږي شمېرل یله دین څخه سرغړوونک

اوضایعپرېږديلمونځ ې عمربن الخطاب رضی ال عنه فرمايي:»څوک چ

.» زړور دیډېر ې، نوهغه ددین د نورو رکنونو په ضایع کولو کېکوي ي

۲۴

د کلمة شهادت سرهېپورته د ایمان او اسلم ماتوونکي شیان په اصل ک

پخپل اختیارېبشپړ منافات او ضدیت لري، نو هغه مسلمان عاقل بالغ چ

نه ددغه نواقضو او ماتوونکو مرتکبېاو خوښه پرته له کوم عذراو شبه

ږي، که په همدغهېشي، داسی بنده کافر او له اسلم څخه مرتد بلل ک

به د دوزخ په اور کښی تل ترتله او همیشهیحال بی توبی مړ شي، د

: وي، لکه چې ال سبحانه وتعالی فرماييلپاره

اب� � �ئ�ك� أ�ص� أ�ول ة� و� ر� الخ� �ي�ا و� ن mال�ه�م� ف� ال � ت� أ�ع� ب�ط� �ئ�ك� ح� ول رV ف�أ� ف� و� ك� ه� ت� و� ي�ن�ه� ف�ي�م� � ع�ن� د� ن�ك� د� م� �د� ت ن� ي�ر� م� ﴿ و�

( ) ﴾ ن� و� � ال� �ا خ� ي� � ف� البقرة۲۱۷الن%ار� ه�

مرتد شو له دینې مسلمانانو چاۍترجمه: « او هغه څوک له تاسو څخه

هغه کافر وي، نو دغسیې چې حال کېخپل نه ، او بیا مړ شو په داس

، اوې په د�نیا او آخرت کۍکسان برباد او ابته دي نیک عملونه د دو

همیشه اوې به په دغه اور کۍ دوې د دوزخ د اور وال دي، چۍهمدو

تل ترتله وي».

۲۵

ددغه ټولو یا د ځینو نواقضو مرتکب شي،ې په باطن کېاو هغه څوک چ

بنده له منافقینو څخهې د اسلم دعوا کوي، نو داسی او په ښکاره د

نفاق وي ، مسلمانان بهۍ نفاق اکبر او لوې نفاق يچـې کېږي شمېرل

ورسره په ظاهر او ښکاره د مسلمانانو معامله کوي، او پټ او د زړونو

څخه ورته ښکاره کفرۍ له دوېنفاق به يي ال تعالی ته سپاري،ترهغه چ

. شيڅرگند

او دغه نواقض دوه درجی لري:

: کفرڅرگند درجه: ښکاره او ۍلمړ

ډول شبهه او شکهېڅ ې ددغسی کافر په کفرکې چیاو دا هغه کفر د

نه وي، او نه ورته کوم عذر وي، لکه ناپوهي، تأویل، او یا زور او جبر،

ځان د اسلم دین پرته بل کوم دین ته منسوبوي، اوېلکه هغه څوک چ

کوي، او یا ال تعالی او دبندگيیا د ال تعالی پرته د بل چا عبادت او

۲۶

ې ټوقېهغه رسول صلی ال عليه وسلم ته ښکنځل کوي، او په دین پور

کوي، او یا له قرآنکریم او یا له نبوي سنتو او احادیثو شریفوېمسخر

شعایرو او نښو څخهڅرگندوڅخه انکار کوي، او د دین له ښکاره او

. علم او پوهه ويې ده ته پرې چېانکار کوي، سره له د

شي ، او هم دا چهی د کفر حکم کولې وال خلکو باندې درجېنو د د

مړهې وي - که په همدغه حالت باندې په اور کې به په آخرت کۍدو

شي، او توبه ورڅخه ونه باسي -، ال جل¹ جلله فرمایي: rم� �ه�مr أ�ن% � ل �ب�ي% ا ت د� م� rع� ن� ب ~ م� ب� rل� ق�ر ا� أ�و� �و� ن �وr ك� ل �ك�ي� و� rش وا� ل�لrم� ف�ر� rت�غ r6س� ا� أ�ن ي ن�و� ام� ين� ء� � ٱل% j و� ن� ل�لن%ب� ا ك� ﴿ م�

[۱۱۳: ب� ~� rي� ﴾ [التوبةأ�ص ح� ٱلrج�

ناهونوگ استغفار او د ېترجمه: «مناسب نه دي پیغمبر ته او مؤمنانو ته چ

، خپلوان هم ويۍ که ددواگربخښنه وغواړي د مشرکانو لپاره،

، د دوزخ وال ديۍ دوې شي چڅرگنده ته ۍ دوېوروسته له هغه چ

.« مړه او کافران له دنیا تللي ديې په کفر باندېیعن

۲۷

، نوهغه بیا په دوه کفر نه ويڅرگند ښکاره او ېدوهمه درجه:هغه ده چ

ډوله دې:

ناه کونکي لپاره پکښی د عذر احتمال وي، لکهگ ددغه ې : دا چیلومړ

حالې، شبهه: لکه تأویل او ناپوهي، نو په دیزور او جبر، د عقل نشتوال

کوي،ې هغه یې کوم تأویل چې حجت قایم شي، یعنې باید په ده باندېک

ورته بیان کړل شي، او که ناپوهه وي نو پوهه کړل شي،که عذرېخطا ی

اصرار اوې ناه باندگ هم په خپله دغه ې یې شو ، او سره له دې لرېی

کېږي، د کفر حکم ې هم په ده باندې حالت کېاستمرار وکړ، نو په د

ې، او که عذر یورگرزي ته ې په لومړني درجې حالت کې په دیځکه د

. کېږي د کفر حکم نه ې نه وي، نو بیا پری شوېلر

ې لرېمراه او بگ کبله د اهل سنت والجماعت امامان په هغه ېله همد

د ال تعالی له اسماءې په پیروانو د کفر حکم نه کوي چۍډلو او د هغو

۲۸

ې او تأویل له کبله منکر وي ، سره له دې شبهېاو صفاتو څخه د کوم

ې د بدعت او فسق حکم کوي، او دا ورته بیانوي چې باندۍ په هغوېچ

، ته د مخالفت براءت او جواز نه ورکويۍ او تأویل دوې دا شبهۍددو

. څخه د کفر حکم منع کويۍ له دوېیواځ

،خومعین او مشخصی دغه عمل اوکارکفر دې دادی چنوعې حکم ېدد

ې، تر هغه پورکېږي د کافر حکم نه ېناه باندگ عمل او ېمرتکب دد

. شيې لرېموجود شي، او موانع یپکې د کفر شروط ېچ

، وياختلف د علماو ېکي دغه ناقض اوایمان ماتوونکېدوهم ډول: چ

، ی نشي کولې شبهه او اشتباه راځي او ترجیح پکې پکېاو کتونکي باند

: ، لکهی د علماو ترمنځ اختلف دېځکه په ځینو نواقضو ک

ی دا پریښودونکې چې، سره له دپرېښودل د لمونځ د سستۍ له کبله .١

له فرضیت څخه انکار نه کوي، او نه د لويي او تکبر له کبله دغهېی

۲۹

لټــۍ د سستۍ او ې یواځې یپرېښودل، بلکه د لمونځ پرېږديلمونځ

د کوتاهۍ له کبله فاسقې بنده د فرایضو په ادا کې له کبله وي. نو داس

ې ده ؛ البته د کفر حکم پرې، او د سخت عذاب ویره پرکېږي شمېرل

نشي کیدلی.

: ې کباړېدوهم خلفي مسأله: سحر، کوډ

آیا هغه څوکې هم علماء سره په یو نظر نه دي، چېپه دی مسأله ک

ې ورزده کوي، اوسحراو کوډې زده کوي، نوروته يې سحر او کوډېچ

او کنه؟کېږي بنده کافر ېکوي، نو آیا داس

تأثیر نهې تر هغه پورې سحر او کوډېنو دلته هم صحیح خبره داده چ

مرستهې کفر، شرک نه وي، اوله شیطانانوڅخه پکې کې په هغېکوي چ

په ذبح حللکه،ېاو کومک نه وي غوښتل شوی، او دغه شیطانانو ته پک

سپکاوې نهېنذر او منښته نه وي منل شوي، او د اسلمي شعایرو ته پک

۳۰

کافر بللې د علماو په اتفاق بانديوي شوی، اوددغه ټولو کارونو کونک

کېږي.

ته، او نورو) اوچالکۍۍ لسونو تیزچلونو(د علماء ځینو پټو يلکن ځین

ې علماء هغه څه ته هم سحر وايي چيچلوټو ته هم سحر وايي، او ځین

د انسان په عقل،ې چدواگانی ي تأثیرونو لپاره ځيني دځینې خلک ييځین

کبله هر ساحر ته کافر نه وايي،ې تأثیر کوي؛ نو لدېنفس او پوهه باند

څه ډولېبلکه د هغه له سحر او کوډو څخه استفساراو پوښتنه کوي چ

سحر کوي؟

ی له شیطانانو څخه مرسته او کومک غوښتل شوېنو که بیا په سحر ک

وه، نو دغه سحر ته کفرې شوبندگيوو، او یا ورته تقرب او عبادت او

د ال تعالی پرته بل چا ته تقرب او عبادتېوایي، او که په دغه سحر ک

تعزیريې په هغه باندبلــکه نه وي نو بیا ورته کفر نه وایي، بندگياو

۳۱

دغه کارونو هم بند کړي، خو د کفر حکمداسی حکم کوي چې هغه له

. کوي، او کافر ورته نه واييپرې نه

: د زکات، روژی او حج پریښودل. ٣

ۍ څوک له دوې چی هم د ځینو علماو نظر دا دې مسألو کې درېپه د

که د فرضیتاگر، کېږيڅخه هر یو فرضي عمل پریږدي، نو هغه کافر

. منکر نه ويېڅخه ی

اعمالو تارک اوې ددې تر هغه پورېخو صحیح خبره دلته هم دا ده چ

له وجوب اوفرضیت څخهۍ ددوې چکېږي ته کافر نه ویل يپریښودونک

بهې منکر شو، په دغه وخت کېمنکر نه وي، نو که له فرضیت څخه ی

د ال تعالی او د هغه د رسول صلیی دې وخت کېکافر وي؛ ځکه د

د ال تعالیې شو؛اوڅوک چیڼونکگال عليه وسلم مکذ¹ب او دروغجن

او د رسول ال صلی ال عليه وسلم مکذ¹ب وي هغه کافر وي.

۳۲

فرضيې ددغسې راغلي دي چېاو په متعددو صحیحو احادیثو شریفو ک

عذاب ورکول کیږي،ېاعمالو تارک او پریښودونکي ته به په آخرت ک

یا به جنت ته ځي، او یا به اورې: چکېږيبیا به وروسته ورباندی فیصله

ددغه اعمالو تارک او پریښودونکيې چیته ځي، نو دا ښکاره دلیل د

. ی د کفر حکم یقیني نه دېباند

او لهکېږي کافر ې هغه اعمال چه بنده پرې ځینې وړ ده چېدلته د یادون

له یوه څخه زیات د ایمان او اسلمې ووځي، کله کله پکېدین څخه پر

، نو دغه عمل د کفر سبب وي، خو دکېږيماتوونکي اسباب راجمع

پرتهې وحیرالېږلېلکه هغه څوک چه د ال تعالی له مختلفو وجوهو نه

کوي، او دا کار ځان تهې فیصلېپه بشري جوړو اووضعي قوانینو باند

احکام او قوانین د ال تعالی پر رالیږلييروا هم بولي، بلکه دغه طاغوت

بهتر او افضل هم بولي، نو داسی بنده له ډیرو وجوهو نهېوحيی باند

۳۳

کافر کیږي.

قانون پرته پهرالېږلي د ال تعالی ې چی کبله دېیو خو دده کفر له د

نورو وضعي قوانینو فیصله کوي، او ځان د ال تعالی سره په فیصلو او

گڼي، بل دا چې دی هغه حرام کار شریک او برخمن ېقانون سازۍ ک

یي حرمت اونارواوالې څرګندې په اسلمي دین کېحلل او روا بولي چ

او ښکاره دې.

ال تعالی او د هغه رسول صلی الی دې چیدده د کفر بل سبب دا د

د طاغوت حکم د ال تعالی له حکمیڼي؛ ځکه دگعليه وسلم دروغجن

. ڼـيگڅخه بهتر او افضل

د ډیروۍ کافران او مرتدان د یو پر ځاې ځینې باید پوهه شو چېپه د

، لکه شرک اکبر، د ال تعالیکېږينواقضو او ایمان ماتوونکو مرتکب

ڼل، د اسلم مقدسگاو د هغه د رسول صلی ال عليه وسلم دروغجن

۳۴

دین سره بغض او کینه کول، د کفارو سره دوستي کول، او داسی نور.

کفر غټ اوې وي هغومره یډېر د یو بنده د کفر اسباب ېخو څومره چ

هغهې چې وي، سره له دۍ عذاب هم سخت او لوې وي، نو بناءÈ یۍلو

شریک اوې له ډیرو نورو کفارو سره په ارتداد او له دین څخه په وتنه ک

یو شان وي.

، او بل باطني اوی: یو ظاهري او ښکاره کفر دیاو کفر په دوه ډوله د

پټ کفر:

د یو بنده له ظاهري اوې چیظاهري او ښکاره کفر نه مطلب هغه کفرد

، نو په هغه همغه دی کافر دی دې چڅرگنديږيپه ښکاره کفري اعمالو

ظاهر حکم کیږي.

پهې وي، یعنپورې تړلی د بنده په پټ حال ې چیاو باطني کفر هغه د

بنده کلهې دده او د ال تعالی ترمنځ وي، نو داسې چېهغه شیانو ک

۳۵

ويی یو عمل او کار ترسره کړې داسېکافر وي؛ ځکه ده به په باطن ک

په ښکارهی دې چې وي،سره له دی هغه به د اسلم اوایمان ماتوونکېچ

منافقیدې خلکو ته د اسلم او مسلمانۍ اظهار کوي، نوپه دی وخت ک

شي، او پهی په ښکاره ورسره د مسلمانانو معامله کولچـې، کېږيبلل

. تل ترتله ويې به له نورو کفارو سره د جهنم په اور کېآخرت ک

ښکاره او د خلکو په نیز د ځینو نواقضو او ایمانچـېخو هغه څوک

،او دده کوم عذر وي، لکه د عقل زایلکېږيناهونو مرتکب گماتوونکو

وي، نو لهی شامل شوی نوېکیدل، یا ناپوهي، اویا یوڅوک په اسلم ک

پخوا يي عادت وو، خو دغه دده عقیدهې څه راووځي چسې داي یېخول

شي،ی د کفر حکم کولېنه وي، نو کله کله په دغسی خلکو په ظاهر ک

د کفرې به دده لپاره داسی عذروي چې په باطن اوحقیقت کېحال دا چ

حکم ورڅخه منع کوي.

۳۶

په کومه عقیدهې چراپاڅېږي به انسان په هغه عقیده ېخو په قیامت ک

. مړ وي، که هغه ایمان وي او که کفر ويېباند

د کفر حکم باید علماء اوې په یو چا باندې چیاصل او اساس دا د

ددین پوهان وکړي، خو کله کله د ځینی عوارضو او ضرورتونو له امله

. کېږي عمل نه ې اصل باندېپر د

واضحې مسلمان باید په هغه چاباندی چې د پام وړخبره دا ده چډېرهخو

کولو او کافرحکـماو ښکاره کافر نه وي، باید په هغه باندی د کفر له

: ڼلو څخه ځان وساتي؛ ځکه رسول ال صلی ال عليه وسلم فرماييگ

ه� » ع�ت� ع�ل�ي� ج� ل% ر� إ� � ق�ال� و� ن� ك� ن� ك� �ا إ� ه� د� �ا أ�ح� ء� ب� . ف�ق�د� ب� ر� ف� : ي� ك� يه� ر�ئg ق�ال� ل�خ� ا ام� mم� « أ�ي

[ ر� � ت%فقV عليه من حديث� ابن� ع� [م�

کافره!ۍ یو مسلمان خپل بل مسلمان ورور ته ووایي: اېترجمه:«كله چ

کفر په کلمه اخته شو، که م�خاطhب کافرېنو یو له دغه دواړو څخه دد

۳۷

ویونکي تهبېرته کلــمه، او که نه، نو همدا ی کافر دیوو خو همد

راګرځي».

ې چی نقل دېاو له ابو ذر رضی ال عنه څخه په یو بل حدیث شریف ک

هغه فرمایلي دي:

.« ه� ار� ع�ل�ي� ل% ح� � إ� ل� �ي�س� ك�ذ� ل . و� � و% ال% ر� أ�و� ق�ال� ع�د� ف� ل�ك� ل- ب� ج� ع�ا ر� ن� د� «م�

[متفق عليه]

ورتهې کافر یې کوم مسلمان د کفر په نوم راوبللو) یعنېترجمه: «چا چ

ې د ال دښمنه!، او هغه دغه شان) یعنۍ ورته وویل: اې او یا ی،وویلو (

.« راگرزي ویونکي ته ېکافر نه وو، نو دغه د کفر کلمه همد

د ښکنځلو پهې کلمې داسېدا ویرونه او منع د هغه چا په هکله ده چ

ې جلتي او تادي کوي، سره له دې کوي، او یا د کفرحکم کولو کۍځا

ې دې په یو چا د کافر دحکم کولو دا اهلیت نه وي، یعنې په ده کېچ

۳۸

په یو چا دچـې ده ته دا حق حاصل شي ې چرسېدلی ته نه وي ېدرج

کفر حکم کولو لیق وي.

حکـم په یو چا د کفر ېخو که یو مجتهد عالم د ضرورت په وخت ک

کومه کوتاهي او تقصیرې حکم کولوکېوکړي، اوخطا شي،خو ده په د

ی هم دا حکم د خپل کوم نفسي خواهش لپاره کړې، او نه یينه وي کړ

نه شاملیږي، بلکهېوي، نو دلته دغه عالم په دغه تحذیر او ویرونه ک

، ده ته د خپل اجتهاد یو اجر شته،اوخطا به ورته ال تعالیی مجتهد دید

وبخښي إن شاء ال تعالی.

د مرتد حکم:

د مرتد وژل واجب اوې چید علماو په اجماع باندي د مرتد حکم دا د

فرض دي؛ ځکه رسول ال صلی ال عليه وسلم فرمايي: [ ين�ه� ل� د� �د% ن� ب ب%اسgم� ف�اق�ت�ل�وه� » . [رواه� الب�خاريm من حديث� ابن� ع� »

۳۹

و یې د اسلم دین بدل کړي او کافر شي نو ېترجمه: «هغه مسلمان چ

.( ووژنۍ(نو یې وژنئ

، اوکېږي مرتد مړ شي، نو هغه ته به نه غسل ورکول ېاو هغه څوک چ

شي، او نه به د مسلمانانو پهی لمونځ کولې د جنازېنه کفن، او نه به پر

ی شي، اونه ورڅخه مسلمان وارث مال په میراث وړلی خښولېهدیره ک

. شيی وروسته د�عا کولمرگهشي، او نه به ورته د

کــې غوښتنه او بیرته په اسلم ې له ده څخه د توبېاو له وژلو مخک

شاملیدنه د وخت د مسلمانانو مشر او حاکم اجتهاد ته حواله ده، که ده

شبههېورڅخه په رښتیا اسلم ته د اووښتنی امید کولو،او یا ورسره داس

وو، نو بیا مسلمان حاکم ته روا ديی له کبله مرتد شوې د هغېوه چ

اسلم تهبېرته مهلت ورکړي، او هغه ته ې ورځې مرتد ته درې دغسېچ

، وکړيې کولو کوښښ یي د لرې بلنه ورکړي، او د شبهورگرزیدود

۴۰

ښه ده، او کنه نو بیا بهډېره راوړ، او مسلمان شو خو ېنو که اسلم ی

د ارتداد په حکم ووژل شي.

دې مرتد په وژنه کې ددچــېاو که د مسلمانانو د حاکم نظر دا وو

د مرتد کیدوېمسلمانانو مصلحت او خیرخواهي ده، لکه هغه مرتد چ

ته ضررونه رسوي،ۍ سخت ضررناک وي،اودوډېروروسته مسلمانانوته

او یا پر مسلمانانو د کافرانو لخوا جاسوس او م�خgبÍر وي، او یا دا ویره

د ضرر اوې شي نو مسلمانانو ته ترې مرتد پاتی ژوندچې که کېده ېتر

توبهې څخه مخکې له وژنې یې ده، نو بیا دي ووژني، تر څو چوېره ېفتن

. نه ويېویستل

۴۱اب� ع�ذ� �ي�ا و� ن ي� ال� ز� ن� خ� ن� م� ر� ، وأ�ج� ال�حي� ن�ا بلص% ق� أ�ل�ح� ، و� ي� ل�م� س� ف%ن�ا م� �و� ي� وت سل�م� ن�ا م� ي� %ه�م% أ�ح� الل

V ي� ح� وفV ر� ؤ� %ك� ر� %ن�ا إن ب ، ر� ة� ر� الخ�

نو پهې مرګ راته راولکـه، او ې مو مسلمانان ولرې ال په ژوند کۍا

مسلمانانو سره مو یونېکانو مونږ مسلمانان یو، او د کې چې حال ېداس

ۍ، اې، او د ددنیا او آخرت له شرم او عذاب څخه مو وساتې کړۍځا

. ې او مهربان یی! بیشکه ته ډیر رحم کونکپروردگارهن� ع�ل� م� ، و� � ي� �ع� اب�ه� أ�ج� � أ�ص� � و� ع�ل� آل� دg و� م% ح� ل�ق�ه� م� � خ� ي� م� ع�ل� خ� �ع� أ�ن ك� و� ر� ب� � و� ل% س� ل� ا� و� ص� و�

ي�ن� jم� ال �و� ل� ي ه� إ� �ر� اق�ت�ف�ى أ�ث ه� و� ي� �د� ى ب� ت�د� اه�

ليکوال : عبدالعزيز مطيري

ژباړن : ابو زکريا اسماعيل افغاني

آن لين اسلمي لرښود