".. . เ รองทจะชวยชาวเขา และโครงการชาวเขานน มประโยชนโดยตรงกบชาวเขาทจะสงเสรมและสนบสนนใหชาวเขามความเปนอย ดขน สามารถเพาะปลกสง ทเปนประโยชนและเปนรายไดกบเขาเอง ทมโครงการน จดประสงคอยางหนงกคอ มนษยธรรม หมายถงใหผ ทอยในถนทรกนดารสามารถทจะมความร และพยงตวมความเจรญไดอกอยางหนงกเปนเรองชวยในทางททกคนเหนวาเขาจะเลกปลกยาเสพยตด คอ ฝน ท าใหนโยบายการระงบ การ

ปราบปราม การสบฝน และการคาฝนไดผลด อนน เปนผลอยางหนง ผลอกอยางหนงซงส าคญมากกคอ ชาวเขาเปนผ ท าการเพาะปลก โดยวธ ทจะท าใหบานเมองของเราไปสหายนะไดโดยทถางปาแลวปลก ก เทากบชวยบานเมองใหมความด ความอยกนดและความปลอดภยไดอกทวประเทศ เพราะถาสามารถท าโครงการนไดส าเรจ ใหชาวเขาอย เปนหลกเปนแหลง สามารถทจะอย ดกนดพอสมควร และสนบสนนนโยบายทจะรกษาปาไม รกษาดน ใหเปนประโยชน

ตอไป ประโยชนอนนจะยงยนมาก ...."

การเสดจประพาสตนบนดอย ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เปนตนก าเนนของโครงการหลวงเมอ 32 ปมาแลว โครงการหลวงเปนโครงการสวนพระองคอยางแทจรง ตงแตเรมแรก ทรงบรจาคพระราชทรพยสวนพระองค เพอเรมโครงการน เพอพสจนทฤษฎ เพอดแลอธปไตยของประเทศและเหนอสงอนใด เพอความอยดกนดของพสกนกรของพระองคเอง ไมมพระมหากษตรยพระองคใดในโลก ทรงอทศพระวรกาย พระชนมายพระราชหฤทย และทรงใหเวลาอยางมากมายในการทรงงานเพอทวยราษฎรอยางแทจรง ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ให ม.จ.ภศเดช รชน รบสนองแนวพระพระราชด าร และทรงน าการปฏบตบนดอยตามพระราชด าร และพระราชกระแส ความมงมนทมรบสงครงแลวครงเลากคอ "ความผาสกของประชาชน และความมนคงของประเทศ" ซงเปนภาพรวมของกรอบปฏบตทใชไดทวประเทศ ส าหรบโครงการหลวงซงด าเนนการในเขตภาคเหนอนน มความส าคญในแงของการรกษาอธปไตยของประเทศในการรกษาสภาวะวกฤตของการรกษาและดแลตนน าล าธาร ในการท าใหชาวเขามความเปนอยดขน ไมตดไมท าลายปา ไมท าไรเลอนลอย ไมปลกพชเสพยตด และเปนประชากรทอาศยอยบนพนทสงทมจตส านกในการดแลรกษาตนน าล าธารดวย

ส าหรบงานบนพนทสง ผปฏบตงานในโครงการหลวงทกคนไดยดถอหลกการพระราชทาน ซงงาย สน และตรงจด มาตงแตเรมตนจนถงปจจบนคอ o ๑) ลดขนตอน o ๒) เรวๆ เขา o ๓) ชวยเขาใหชวยตวเอง o ๔) ปดทองหลงพระ จากหลกการทพระราชทานนท าใหเกดการสรางวการทส าคญขน เพอใชในการปฏบตในงานของโครงการหลวงคอ o ๑) วธสรางการประสานงานและความรวมมอ o ๒) วธสรางการบกเบกและทดสอบสงใหมๆ o ๓) วธสรางการก าหนดทางเลอก o ๔) วธการสรางจตส านกของชาวเขาเผาตาง ๆ ทอยบนพนทสง

ม.จ.ภศเดช รชน ประธานมลนธโครงการหลวง ไดทรงตรสแกเหลาเจาหนาทโครงการหลวงวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รบสงกบผ เขาเฝาฯ ณ พระต าหนกจตรลดารโหฐานวา โครงการหลวงเกดขนเพราะทานไปเทยว ค าวา "ไปเทยว" น เราทานนาจะวา "ประพาสตน" มากกวา เพราะนอกจากจะเปนราชาศพททถกตอง แตออกจะไมใชกนแลวยงท าใหเราเหนภาพ พระพทธเจาหลวง เวลาเสดจฯไปเทยวบานชาวบาน โดยทเขาไมไมทราบวาทานเปนใคร จงไมประหมามาก คยคลองถงการกนอย ท าใหทานสามารถพระราชทาน ความชวยเหลอไดตามพระราชอธยาศย สวนพระราชนดดา คอ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท ๙ ของพวกเราน เมอทรงแปรพระราชฐานไปเชยงใหม เพอตามอากาศจะเสดจฯไปหนาหนาว จงเรยกวา พกรอน อยางทใครๆ เขามกจะเรยกกนไมได นอกจากน พระองคทานไมไดทรงพก แตมกจะเสดจฯ ดนดนไปทอดพระเนตรชวตของคนบนดอย ซงส าหรบคนอน ๆ แลว ยงกบวาอยคนละโลกกบเรา เชนเมอราว ๓๐ ปมาแลว ทางไปพระธาตดอยสเทพมถนนลกรงทรถยนตขนไดแตล าบาก จากนนถาจะไปบานแมวดอยปย กตองเดนเอา นอกจากจะจางเสลยงนงใหเขาหามโยกเยกไป ในเมอระยะใกลๆ ตองใชเวลาเดนนานเชนน ดอยจงพนหพนตาของคนไทยสวนมาก

ตามกระแสรบสง โครงการหลวงตองหาพชเมองหนาวมาปลกบนดอย ซงนอกจากฝนแลว ในขณะนนไมมใครทราบวา มพชอะไรบางปลกได ดงนนโครงการหลวงตองท าการวจย คอ ทดลองมากมายหลายโครงการ การวจยยอมตองใชคนและเงน ส าหรบคนนนพวกทเพยบพรอมดวยความสามารถกหาไมยาก เพราะเหลานกวชาศาสตรทางเกษตร ทงจากมหาวทยาลย และสถาบนตาง ๆ มความจงรกภกดทจะท างานถวาย โดยเฉพาะไดท างานในโครงการหลวง ทไมขนตอนมากมายเหมอนในระบบราชการ เพราะมรบสงใหลดขนตอน อนง บรรดาอาจารยทมาอาสาสมครวจยนน กไดขอมลความรจากผลการวจยในประเทศเรา ไปสอนแกศษย ซงดกวาการศกษาในต าราทฝรงเขยนไวส าหรบเมองเขา

เหตผลทวาท าไมถงตองสงเสรมใหชาวเขาปลกไมผล ส าหรบเปนพชทดแทนฝนนนกเนองมาจากในงานวจยของโครงการหลวง ในการหาพชอนใหชาวเขาปลกทดแทนฝนนนทางโครงการฯ มความมงหมายทจะแกไขเรองตาง ๆ ไปพรอมกนดวย กลาวคอพชหลกควรจะเปนไมยนตน เชนไมผลชนดตาง ๆ กาแฟ ตนนท (พวกเกาลด มะคาเดเมยนท วอลนทหรอมนฮอ เปนตน) ทงน เพอมงหวงใหชาวเขาท ามาหากนอยกบท เลกท าไรเลอนลอย ซงจะท าใหหยดยงการท าลายปาลงได นอกจากนน ไมยนตนเหลานกยงใหประโยชนในแงของการอนรกษดนและน า เหมอนกบเปนการทดแทนปาไมอกดวย จากการทดลองในเรองไมผลยนตนน ทางโครงการหลวงสามารถหาพนธไมผลเมองหนาวหลายชนด ทสามารถใหผลผลตไดดบนพนทสง และไดน าผลจากการวจยเรอง การขยายพนธ การปลก ขนตอนการดแลรกษา จนกระทงการเกบเกยวผลผลต โดยไดมเจาหนาทสงเสรมของโครงการมาน าเอาความรดงกลาว ไปถายทอด อบรมใหแกเกษตรกรชาวเขาตามหมบานตาง ๆ ตอไป ปจจบนผลไมเมองหนาวหลายชนดทผลตโดยชาวเขา เชน พช พลบ บวย พลม สาบเอเซย(ผลสน าตาล) สตรอเบอร ผลกว อะโวกาโดร องน ฯลฯ มจ าหนายในตลาดกรงเทพฯและเชยงใหม ภายใตเครองหมายการคาวา "ดอยค า"

เนองจากไมผลยนตนตองใชเวลานาน ๓-๖ ป กวาจะไดผลผลตท ารายไดใหแกชาวเขาผปลก โครงการหลวงจงมนโนบายใหหาพชอายสนใหชาวเขา ปลกเปนรายไดไปพลางกอน พชอายสนเหลานมมากมายหลายชนดทขนไดดในทสง และท ารายไดไปพลางกอน พชอายสนเหลานมมากมายหลายชนดทขนไดดในทสง และท ารายไดใหแกผปลกเปนอยางมาก พชดงกลาว เชน สตรอเบอร ถวชนดตาง ๆ ผกเมองหนาวหลายชนด สมนไพร เครองเทศ เมลดพนธผกและดอกไม ไมดอกชนดตาง ๆ ขาวสาล และธญพชอนๆ เปนตน นอกจากไมยนตนและพชอายสนทกลาวถงแลว ชาวเขายงสามารถหารายไดจากงานอน ๆ เชน งานหตถกรรม ซงทางมลนธสงเสรมศลปาชพไดเขามาใหค าแนะน าการเลยงสตว การปลก เหดเมองหนาว เปนตน จะเหนไดวาถาเราสามารถจดการใหชาวเขามการปลกไมผลยนตนเปนพชหลก และพาพชอายสนอนๆ ทเหมาะสมกบทองถนใหปลกไดตลอดป โดยอาจมงานพเศษเสรมเขาไปดวย กจะท าใหชาวเขามรายไดเกนกวาการปลกฝนอยางมากมาย ชนดของพชทจะแนะนะใหปลกและงานพเศษทจะเสรมรายไดนน จะตองมการวางแผนใหเหมาะ เพอใหสอดคลองกบปจจยตางๆ เชน ภมอากาศ ทางคมนาคม และตลาด เปนตน

ดวยสายพระเนตรอนยาวไกลของพระบาทสมเดจพระเจาอย ททรงตงพระราชหฤทยใหมการรกษาปา ตนน าล าธาร บนพนทภเขาสงของประเทศ และในขณะเดยวกนกใหชาวเขาทมาพงพระบรมโพธสมภารอยในพนทนนไดมชวตทดขน ไมเบยดเบยนปานน คอ ไมตดไมท าลายปา ไมปลกพชเสพยตดนน พระองคไดพระราชทานพระราชด ารใหชาวเขาอยเปนทไมท าไรเลอนลอย ไมยายหมบานเหมอนในอดต พระองคไดพระราชทานแนวทางการใชประโยชนของปา ๓ อยาง ใหแกกรมปาไมและโครงการหลวงน าไปปฏบต คอ

o ๑. ปาใชสอย คอใหชาวบานปลกตนไมเนอแขง ทส าหรบจะไดน ามาใชกอสรางท อยอาศย

o ๒. ปาท าเชอเพลง คอใหมการปลกตนไมโตเรวไวในบรเวณหมบาน ส าหรบน ามาใชสอยในครวเรอน เชน ท าฟน เพาะเหด

o ๓. ปากนได คอใหมการปลกตนไมทใหผลผลตส าหรบไวรบประทานและขายเปนร ได ซงกคอ ไมผลยนตนชนดตาง ๆ

และดวยวธ จะท าใหชาวเขาเกดความรกในพนทท ากน มความหวงแหนในตนไมของเขา และผลทตามมากคอ ตนไมยนตนเหลาน กจะท าหนาทคลวยกบปา ในการอนรกษสภาพแวดลอม รกษาตนน า ล าธารทเปนสมบตอนล าคาของประเทศไทยตอไป

ในเรองของการรกษาสงแวดลอมบนพนทสงทางโครงการหลวง ไดตระหนกเปนอยางด และไดปรบปรงวธการผลตไมผล โดยไมใชสารเคมทเปนอนตรายในการก าจดแมลงและโรคทเปนศตรพช กลาวคอ นอกจากจะใชวธการควบคมศตรพชโดยชววธ เชน ใหแมลง เชน พวกห า ตวเบยน คอยควบคมจ านวนแมลงทเปนศตรของพช โดยการรกษาสมดลของธรรมชาตแลว ทางโครงการหลวงยงไดน าวธการตางๆ มาใช เชน ไดแนะน าใหเกษตรกรชาวเขา หอผลไมตงแตผลยงเลก เพอปองกนไมใหแมลงท าลาย จงท าใหไมตองใชยาฆาแมลงพน เหมอนกบการผลตไมผลเมองหนาวทวๆ ไปในตางประเทศ นอกจากนยงไดแนะน าใหชาวเขาท าป ยหมก ป ยพชสด ใชเอง โดยใชมลสตว และเศษพชในทองทเปนการลดการใชป ยเคม เปนตน จงกลาวไดวาผลผลตของโครงการหลวงนนสะอาด ปลอดภยจากสารพษตกคาง

นางสาวอาทมา รตนพนธ มธยมศกษาปท ๔/๖ เลขท ๕