Есімдік сөйлемдегі қызметі
TRANSCRIPT
1
Атырау облысы, Жылыой ауданы, лсары Құаласында ы №9 жалпы орта білім қ ғ
беретін мектепті жо ары санатты аза тілі мен ң ғ қ қдебиеті п ні м алімі ә ә ұғ
Н р анова Хадиша Едрес ызыұ ғ қ
2
3
Есімдіктерді с йлемдегі ң өызметіқ
Сабақтың тақырыбы:
7 а қазақ сыныбы
4
Саба ма саттары:қ қ
1.Білімділік мақсаты: Ауызекі сөйлеу тілінде жиі қолданылатын есімдік жайлы түсініктерін бекіте отырып, сөйлемдегі қызметін ұғындыру,
білім дағдыларын кеңейту.2) Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың танымдық қабілетін, тілін, ой - өрісін кеңейтіп, ойлау қабілетін
дамыту, сөздік қорын молайту.3) Тәрбиелік мақсаты: Адамгерші лік асиеттерге баулып,қ
туған тілге сүйіспеншілігін, туған жер табиғатына аялы көзқарасын қалыптастыру.
5
� Сабақтың көрнекіліктері: Сабақтың көрнекіліктері: � интерактивті тақта, сызба - кестелер, үлестірмелі интерактивті тақта, сызба - кестелер, үлестірмелі
кеспе қағаздар.кеспе қағаздар.
� Сабақтың түрі: Жаңа білім беру, ойын сабағы, Сабақтың түрі: Жаңа білім беру, ойын сабағы, іздендіру.іздендіру.
� Сабақтың әдіс - тәсілдері: дидактикалық ойын әдісі, Сабақтың әдіс - тәсілдері: дидактикалық ойын әдісі, сұрақ - жауап, топтық.сұрақ - жауап, топтық.
Сабақтың барысы: Психологиялық тренинг:Сабақтың барысы: Психологиялық тренинг:� «Жүректен жүрекке»«Жүректен жүрекке»
Ұйымдастыру кезеңі:1. Сәлемдесу, оқушыларды Ұйымдастыру кезеңі:1. Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу. Оқушыларды екі топқа бөлу. түгендеу. Оқушыларды екі топқа бөлу.
� 1.”Ұшқын” тобы.1.”Ұшқын” тобы.� 2.” Жалын” тобы.2.” Жалын” тобы.
6
Психологиялық Психологиялық даярлық: даярлық:
«Жүректен жүрекке»«Жүректен жүрекке»
7
1.”Ұшқын” тобы.Ұраны:1.”Ұшқын” тобы.Ұраны: Ұшқын оты жалындап бойымызда,Ұшқын оты жалындап бойымызда, Биік шыңға жету бар ойымызда.Биік шыңға жету бар ойымызда.
2.” Жалын”тобы.Ұраны:2.” Жалын”тобы.Ұраны: Жалындаймыз, жанамыз,Жалындаймыз, жанамыз, Асуларды аламыз.Асуларды аламыз.
8
Таныс белес Бейтаныс белес Шешендікті шыңдау белесі Тапқырлық белесІ Шығармашылық шыңы
9
Шы армашылы белестер: І . Таныс белес ғ қ Есімдіктерді ңт рленуіү
ІІ .Болс а егер мені са ан керегім,ң ғК ндерімді, т ндерімді,ү ү
Ой т ол ынын, сыр тол ынынқ қСа ан ана бер емінғ ғ ! (Б.Мом.)
. І.Ана тілім, дана тілім, бақ тілім,
Сенсіз бақыт дүниеден тапты кім?
10
Жіктеу: сен, ма анғ
Сілтеу:міне,сол
Жалпылау:бәрі
Өздік:өзі
Болымсызды : ешкімненқ
Белгісіздік:әркім
Сұрау: кімсің?неге?•
11
Есімдікті тауып,талдау
І .Т рлі -т рлі байлы бар. ү ү қСоларды та д ауын берсе, ң ң
мен тіл байлы ын та дар ед ім. ғ ң
ІІ . йткені тіл байлы ы – Ө ғб рі нен де сенімд і байлы .ә қ
.М стафин.Ғ ұ
12
Семантикалық кестені толтыру.
р/с
1. сіздің
2. өзіміз
3. бәрі
4. кейбіреу
5. ешкім
6. нешінші
7. Мынау
жіктеу
сілтеу
срауұ
здікө
жал
пы
ла
у
белгісізд
ік
Бол
ым
сыз
дық
13
Семантикалық кестені толтыру (тексеру үшін)
р/с
1. сіздің +
2. өзіміз +
3. бәрі +
4. кейбіреу +
5. ешкім +
6. нешінші +
7. Мынау +
жіктеу
сілтеу
срауұ
здікө
жал
пы
ла
у
белгісізд
ік
Бол
ым
сыз
дық
14
15
Есімдіктің сөйлемдегі қызметі
І . Е бірінші ба ытым – хал ым мені ,ң қ қ ңСо ан берем ойымны алтын кенін.ғ ң
Ол бар болса, мен бармын, ор болмаймын.қымбатыра алтыннан нар ым мені .Қ қ қ ң
(М.Мақатаев)
ІІ . аза ті лі зіні бейнелі лігі , су реттілігі жа ынан Қ қ ө ң ғбас а т рі к тілд ерінен р ашан б лекшеленіп т рад ы.қ ү ә қ ө ұ
Малов С.В. (орыс ғалымы)
Адамзатты Абай мен Ма жан сынд ы ң ғАс ар алыптарын ту ыз ан лтымызд ы қ ғ ғ ұ ң
тірегі сенсі , ту ан тілі м. ң ғ
16
94-жатты у.ғ
17
ІІІ .Шешендікті шы дау белесі. ң
І .Тілі ді биіктет,
ңІ .Тілі ді биіктет,
ңзгеге с йікті ет.
Ө
үзгеге с йікті ет.
Ө
үІІ . ркімдікі зіне,
Ә
ө
ІІ . ркімдікі зіне,
Ә
ө
Ай крінер к
зіне.
ө
ө
Ай крінер к
зіне.
ө
ө
І . Ж зден біреу – шешен,үІ . Ж зден біреу – шешен,ү. Мы нан біреу – к сем.ң ө. Мы нан біреу – к сем.ң ө
ІІ . Біреу к н н рына ү ұІІ . Біреу к н н рына ү ұмалынса,малынса,
Біреу ай с улесіне з ру.ә әБіреу ай с улесіне з ру.ә ә
Мақал - мәтелдер
18
І.Өзі үлбіреп тұр, Мұртының тиген жері күлдіреп тұр.
І.Өзі үлбіреп тұр, Мұртының тиген жері күлдіреп тұр.
ІІ .Сыртым - ызыл, зім -
қ
өа , қденем доптай,
Шешіндірсе , ңжылатам
рмай - со пай.
ұ
қ
ІІ .Сыртым - ызыл, зім -
қ
өа , қденем доптай,
Шешіндірсе , ңжылатам
рмай - со пай.
ұ
қ
О жаы - ғмрмр,әә
Бл жаы - ұғмрмр.әә
Ортасындасандуаш ғ
с айр ар.
О жаы - ғмрмр,әә
Бл жаы - ұғмрмр.әә
Ортасындасандуаш ғ
с айр ар.
19
с
м А
тб
б
с
с
Диа лог ала ың
Омоним болатын
есімдіктер
20
Диалог ала ың• Кейбіреулер келіп,• лдекімді к ріп,Ә ө• Танысып жатыр.• лдебіреулерден м лімет алысып жатыр.Ә ә• ‒ Сіз осы айда т расыз?қ ұ• ‒К ксайда,ал зі із?ө ө ң• лде айда!Ә қ• ‒Ол ай жерде?қ• ‒Белгісіз жайда...• ‒М ны ыз иын екен,ұ ң қ Іздесек таба алмаспыз о ай...ң• ‒О асы жо , жаратылысымыз солай...қ қ
21
Омоним есімдіктер
• І. мірдегі лы адам...Ө ұ• ІІ.Б лшек саннан б рын ттік б ны біз ө ұ ө ұ
(...)• І.Отан,ана,тіл,ай мен к н - нешеу?ү• ІІ.Не етікші ралы,не к пшілікті құ ө ң
атауы...• І.Сенен б рын ...ұ• ІІ.Нанбайсы ,иланбайсы .Бастауышын ң ң
ой.қ• І.Басы біреу,бас асы б лінеді о мен(... ң қ ө ң
)• ІІ.Кедір-б дыры жо ,...ұ қ
22
БҮТІН
біреу
мен
ана
БІЗ
сен солтегіс
23
Есімдіктерді қатыстырып, «Тіл - біздің тірегіміз»
«Біз-қазақпыз!” шағын ойтолғау
24
Есімдік сөйлемдеқандай мүшенің
қызметін атқарады?
ПЫСЫТАҚ
УЫШ
БАСТАУЫШ
АНЫ ТАУЫШҚ
ТОЛЫТАУЫ
Ш
Қ
БАЯНДАУЫШ
25
Үй тапсырмасы: 93-жаттығу,есімдіктің сөйлемдегі
қызметін анықтау.
26
Сау болы ыздар!ң