ภาษาไทย สำนวนไทย
TRANSCRIPT
มาตรฐานที่� ท ๔.๑ ตั�วชี้ว�ด ม. ๑ / ๖ จำ��แนกและใชี้�สำ��นวนท�เป็�นคำ��พั�งเพัยและสำ!ภ�ษิ$ตั
จุ�ดประสงค์�การเร�ยนร� �1.น�กเรียนรี&�มคำว�มรี&�คำว�มเข้��ใจำเก�ยวก�บ
สำ��นวน สำ!ภ�ษิ$ตั คำ��พั�งเพัย2 . บอกคำว�มหม�ยข้องสำ��นวน สำ!ภ�ษิ$ตั คำ��
พั�งเพัย3.สำ�ม�รีถใชี้�สำ��นวน สำ!ภ�ษิ$ตั คำ��พั�งเพัยได�
ถ&กตั�อง
ม�ป็รีะลองคำว�มรี&�ก�นก-อนนะคำรี�บ
แบบทดสำอบก-อนเรียน
ส�านวน หมายถึ�งอะไรใค์รช่"วยตอบที่�
ส�านวน หมายถึ�งอะไรใค์รช่"วยตอบที่�
หมายถึ�ง โวหาร ค์ารม ที่�านองพู�ด
ถึ�อยค์�าที่�เร�ยบเร�ยง ข้�อค์วามที่�ม�ค์วามหมายพู'เศษเฉพูาะค์�า
หมายถึ�ง ค์�าพู�ดที่+ว ๆ ไป ที่�ใช่�ในการส-อสาร
“ตั-�งฝ่/�ยตั-�งก0รี�บรี&�คำว�มล�บข้องก�นและก�น ”ข้�อค์วามข้�างต�นตรงก+บส�านวนใด
30
ไก"ได�พูลอย ห+วล�านได�หว�
น�/าข้�/นให�ร�บต+ก ไก"เห0นต�นง� ง�เห0นนมไก"
ภ�พัตั-อไป็นตัรีงก�บสำ��นวนใด 15
ม+ดม-อช่ก
ห+วล�านได�หว�
ปากว"าม-อถึ�ง
ต+กน�/าใส"กะโหลกช่ะโงกด�เงา
เข้ยนคำ��ศั�พัท2ภ�ษิ�อ�งกฤษิจำ�กภ�พัสำ��นวนท�ป็รี�กฏ
<Keyboard will appear here based on shape and location of this rectangle.>
ว�วแก-ก$นหญ้��อ-อน
ห�วล��นได�หว
ตาบอดได�แว"น
สร�างว'มารในอากาศ
<Scoreboard will appear here, leave shape as-is.>
น�อง ๆ คำรี�บเรี�ม�เข้��เน7อห�บทเรียนก�นเลยนะคำรี�บ
เข้��สำ&-เน7อห�บทเรียน
สำ��นวนเป็�นเรี7�องสำ��คำ�ญ้เรี7�องหน8�งข้องภ�ษิ�ไทย เพัรี�ะเป็�นคำ��พั&ดท�กล��นกรีองข้8น เพั7�อคำว�มสำละสำลวยข้องภ�ษิ�เป็�นถ�อยคำ��ท�คำมคำ�ยกว-�คำ��พั&ดธรีรีมด� เป็�นคำ��พั&ดท�รีวมใจำรีวมคำว�มย�วๆให�สำ�นลงได� ก0จำะท��ให�ผู้&�ฟั<งสำ�ม�รีถเข้��ใจำง-�ย ๆ ฉะน�นก�รีศั8กษิ�ถ�อยคำ��ป็รีะเภทนไว� เพั7�อใชี้�ให�ถ&กตั�องเหม�ะสำมก�บเน7อเรี7�องท�จำะพั&ดจำ8งมคำว�มจำ��เป็�น
๑.) เก$ดจำ�กธรีรีมชี้�ตั$ เชี้-น ตั7�นแตั-ไก-โห- น��ซึ8มบ-อทรี�ย ล&กไม�หล-นไม-ไกลตั�น ป็ล�หมอตั�ยเพัรี�ะป็�ก , แมลงเม-�บ$นเข้��กองไฟั เป็�นตั�น
๒.) เก$ดจำ�กก�รีกรีะท�� เชี้-น แกว-งเท��ห�เสำยน ป็ล&กเรี7อนคำรี-อมตัอ พั�ยเรี7อคำนละท ชี้!บม7อเป็Aบ ป็�กว-�ม7อถ8ง ป็Aดทองหล�งพัรีะ เป็�นตั�น
๓.) เก$ดจำ�กศั�สำน� เชี้-น ข้นทรี�ยเข้��ว�ด ตั�กบ�ตัรีถ�มพัรีะ ท��คำ!ณบ&ชี้�โทษิ คำว���บ�ตัรี ผู้��เหล7องรี�อน แพั�เป็�นพัรีะ ชี้นะเป็�นม�รี เป็�นตั�น
๔.) เก$ดจำ�ก น$ย�ย น$ท�น ตั��น�น และ พังศัวด�รี เชี้-น ล&กทรีพั ป็�กพัรีะรี-วง กบเล7อกน�ย กรีะตั-�ยตั7�นตั&ม เห0นกงจำ�กรีเป็�นดอกบ�ว ชี้�กแม-น��ท�งห�� ก$งก-�ได�ทอง เป็�นตั�น
๕.) เก$ดจำ�กแบบแผู้นป็รีะเพัณและคำว�มเชี้7�อ เชี้-นผู้ซึ��ด��พัลอย กงก��กงเกวยน กรีะด&กรี�องได� กรีรีมตั�มท�น คำนตั�ยข้�ยคำนเป็�น เป็�นตั�น
๖.) เก$ดจำ�กอ!บ�ตั$เหตั! เชี้-น ตักกรีะไดพัลอยโจำน ตักน��ไม-ไหลตักไฟัไม-ไหม� ด�บไฟัตั�นลม เป็�นตั�น
๗.) เก$ดจำ�กก�รีละเล-นหรี7อกฬ� เชี้-น รี!กฆ�ตั ไม-ด&ตั�ม��ตั�เรี7อ เข้��ตั�จำน ไก-รีองบ-อน เป็�นตั�น
๘.) เก$ดจำ�กคำว�มป็รีะพัฤตั$ เชี้-น ห�เชี้��ก$นคำ��� ก$นข้��วรี�อนนอนตั7�นสำ�ย ตั��ข้��วสำ�รีกรีอกหม�อ ข้เกยจำสำ�นหล�งย�ว เป็�นตั�น
๙.) เก$ดจำ�กอว�ยวะ เชี้-น เสำ�นใหญ้- ตั�เหล7อง ตันแมว ป็�กบอน ตันเท-�ฝ่�หอย ห�วหกก�นข้ว$ด เป็�นตั�น
บอกหน�งสำ7อสำ�งฆรี�ชี้
คำว�มหม�ย : สำอนหน�งสำ7อหรี7อสำอนสำ$�งตั-�งๆ ท�คำนรี&�ดอย&-แล�ว โดยเรี�ไม-รี&�ว-�ผู้&�น�นมคำว�มรี&�ดกว-�เรี� ใชี้�เป็รียบเทยบคำนท�ไม-รี&�ว-�อกคำนหน8�งน�นท�ตั�วเองสำอนอย&-เป็�นผู้&�ท�มคำว�มรี&�คำว�มสำ�ม�รีถในเรี7�องท�สำอนอย&-แล�ว เชี้-น ตั&นน�ยรี&�ม�ย คำนท�น�ยสำอนให�เคำ��ตัเทนน$สำคำนน�นนะเป็�นใคำรี เคำ��เป็�นโคำ�ชี้ทมชี้�ตั$เลยเชี้ยวนะ กล��สำอนหน�งสำ7อสำ�งฆรี�ชี้เลยเชี้ยวนะน�ย
เน7อเตั-� ย��เตั-�
คำว�มหม�ย : น��เอ�ทรี�พัย2สำ$นสำ-วนท�เป็�นก��ไรีหรี7อดอกเบยกล�บไป็ลงท!นอกคำรี�ง โดยไม-ตั�องใชี้�ท!นเด$ม
ห�วล��นได�หว
คำว�มหม�ย : ได�ในส'งที่�ไม"ม�ประโยช่น�แก"ตน
ตั�กน��ลดห�วตัอ
คำว�มหม�ย : พู�ดอย"างไรก0ไม"ร� �เร-องหร-อส'งที่�ตนน�าไปใช่�ประโยช่น�ไม"ได�
ตั�บอดได�แว-น
คำว�มหม�ย : ได�ในส'งที่�ไม"เป2นประโยช่น�แก"ตนเอง
จำ�บง&ข้��งห�ง
คำว�มหม�ย : ท��อะไรีโดยข้�ดคำว�มรีะม�ดรีะว�ง จำะได�รี�บอ�นตัรี�ย
ห�กด��มพัรี��ด�วยเข้-�
คำว�มหม�ย : ท��อะไรีรี!นแรีง ไม-คำ$ดหน��คำ$ดหล�ง เอ�แตั-ใจำตั�วเอง ท��ก�รีด�วยอ��น�จำไม-สำนใจำใคำรีท�จำะได�รี�บคำว�มเด7อดรี�อน
ว�วไม-ก$นหญ้��อย-�ข้-มเข้�
คำว�มหม�ย : อย-�บ�งคำ�บหรี7อข้7นใจำคำนอ7�นถ��เจำ��ตั�วไม-ป็รี�รีถน�ท�จำะท��สำ$�งน�น
อย-�เล-นก�บไฟั
คำว�มหม�ย : อย-�เผู้ชี้$ญ้ก�บสำ$�งท�รี�อน อ�จำได�รี�บอ�นตัรี�ยได�
สำรี��งว$ม�นในอ�ก�ศั
คำว�มหม�ย : คำ$ดว�ดภ�พัอ�นสำวยสำดงดง�ม ซึ8�งไม-อ�จำจำะเป็�นจำรี$งไป็ได�
ชี้��งตั�ยท�งตั�วเอ�ใบบ�วม�ป็Aด
คำว�มหม�ย : คำว�มชี้��วหรี7อคำว�มผู้$ดท�รี��ยแรีง ซึ8�งคำนท��วไป็รี&�ก�นท��ว แล�วจำะป็Aดอย-�งไรีก0ป็Aดไม-ม$ด
ว�วแก-เคำยวหญ้��อ-อน
คำว�มหม�ย : ค์นแก"อาย�มากแล�ว แต"งงานก+บเด0กสาว เช่"น ล�งช่าตร�อาย�จุะ 60 ป3 แล�วแต"ได�แฟนเด0กอาย� 2
0 ป3 เหม-อนว+วแก"ที่�ช่อบก'นหญ้�าอ"อน
หม�หวงก��ง
คำว�มหม�ย : บ�ค์ค์ลที่�หวงในส'งที่�แม�แต"ตนเองก0ไม"ต�องการ หร-อใช่�ประโยช่น�ไม"ได�แล�ว , ค์นที่�หวงข้องที่�ตนเองไม"สามารถึเอาได� เช่"น แมวไม"ใช่�ด'นสอแล�ว แต"ไม"ยอมให�เพู-อนเพูราะหวงเอาไว�ค์นเด�ยวไม"ยอมแบ"งเพู-อนใช่�ด�วย
ชี้�กแม-น��ท�งห��
คำว�มหม�ย : ชี้�กแม-น��ท�งห��หม�ยคำว�มว-� พั&ดจำ�หว-�นล�อม สำรีรีเสำรี$ญ้ยกย-องบ!ญ้คำ!ณเพั7�อข้อสำ$�งท�ตันป็รี�รีถน�หรี7อมคำว�มป็รีะสำงคำ2อย�กจำะได�
หม�เห-�ใบตัองแห�ง
คำว�มหม�ย : หม�เห-�ใบตัองแห�ง หม�ยคำว�มว-� คำนท�เก-งแตั-พั&ดแตั-กล�บท��อย-�งท�พั&ดไม-ได�
แล�วไม-กล��ท��อย-�งท�พั&ดเอ�ไว�
เรี7อล-มในหนองทองจำะไป็ไหน
คำว�มหม�ย : พั�น�องวงศั2ญ้�ตั$แตั-งง�นก�นทรี�พัย2สำมบ�ตั$ท�มไม-รี��วไหลไป็ไหน
ด&ว�วให�ด&ห�ง ด&น�งให�ด&แม-
คำว�มหม�ย : แม-มอ!ป็น$สำ�ยเป็�นอย-�งไรี ล&กสำ�วม�กเป็�นเชี้-นน�น เชี้-น ม�ลเป็�นเด0กข้ย�น ท��ง�นบ��นเก-งเหม7อนแม-ข้องม�ลเลย
ค์วามหมาย : ส'งใกล�เค์�ยงที่�อาจุจุะที่�าอ+นตรายให�เจุ0บปวดได�
หอกข้��งแคำรี-
ค์วามหมาย : ที่�าส'งที่�ตนค์'ดว"าค์วรได�ร+บประโยช่น� แต"กล+บไม"ได�
ตัง&ให�ก�ก$น
หมาหยอกไก"
คำว�มหม�ย : ท��ทเล-นทจำรี$ง พัอชี้ะล-�ใจำก0เล-นง�น หรี7อเอ�จำรี$งๆ
หมาหม�"
คำว�มหม�ย : คำนหล�ยหล�ยคำนท�ชี้อบรี!มท��รี��ยคำนๆเดยว ท�ไม-มท�งสำ&� หรี7อคำนท�มจำ��นวนน�อยกว-�
เหย�ยบเร-อสองแค์ม
คำว�มหม�ย : ท��ทเข้��ด�วยท�งสำองฝ่/�ย โดยไม-ให�ฝ่/�ยใดฝ่/�ยหน8�งรี�บรี&�
เห0นกรงจุ+กรเป2นดอกบ+ว
คำว�มหม�ย : พับเห0นข้องชี้��ว สำ$�งชี้��วรี��ยว-�เป็�นข้องด สำ$�งด หรี7อเห0นผู้$ดเป็�นชี้อบ
สอนจุระเข้�ให�ว"ายน�/า
คำว�มหม�ย : สำอนผู้&�ท�เข้�มคำว�มสำ�มรีถย$�งกว-�ตัน
ร+กว+วให�ผู�ก ร+กล�กให�ต�
คำว�มหม�ย : รี�กสำ$�งใดก0ตั�องรี&�จำ�กรีะม�ดรีะว�งให�ด อย-�ป็ล-อยตั�มใจำ
ม$ฉะน�นตั�องเสำยใจำภ�ยหล�ง
ไก"เห0นต�นง� ง�เห0นนมไก"
ค์วามหมาย : ต"างฝ่8ายต"างก0ร+บร� �ค์วามล+บข้องก+นและก+น
หวานค์อแร�ง
คำว�มหม�ย : ท��อะไรีได�ง-�ยอย-�งสำะดวกสำบ�ย อย-�งชี้7�นชี้อบใจำ คำล-อง ก$นได�ง-�ย ท��ได�ง-�ย ไม-ตั�องออกแรีงหรี7อออกห�วคำ$ด
อะไรีเลย
อย&-บ��นท-�นอย-�น$�งด&ด�ย ป็< นว�วป็< นคำว�ยให�ล&กท-�น
เล-น
คำว�มหม�ย : อย&-บ��นผู้&�อ7�นไม-คำวรีท��ตั�วเป็�นคำนอย&-เฉยๆ คำวรีชี้-วยเหล7อง�นในบ��นเท-�ท�จำะท��ได� เป็�นก�รีแบ-งเบ�ภ�รีะข้องเจำ��ข้องบ��น เชี้-น
ตั!Jกตั�ไป็พั�กอย&-ก�บน��ชี้�ยท�บ��น ตั!Jกตั�ตั�องชี้-วยน��ชี้�ยท��คำว�มสำะอ�ดบ��นและง�นบ��นท�ท��ได� อย-�อย&-เฉยๆ เป็�นตั�น
เล"นก+บหมาหมาเล�ยปาก เล"นก+บสากสากต�ห+ว
คำว�มหม�ย : ถ��ลดตันไป็เล-นก�บคำนชี้�นตั���กว-�เข้�ก0อ�จำตัเสำมอ ท��ลวนล�ม เอ�สำ�กในท�นหม�ยถ8งสำ�กตั��ข้��วท�เข้�พั$งไว�ข้��งฝ่�หรี7อข้��งเสำ�ใคำรีซึ!กซึนไป็เล-นอ�จำถ&กสำ�กท�บ
ข้อบค์�ณค์ร+บ