რა არის?ინფორმაცია

დავით წიკლაური

ინფორმაცია - (ლათ. Informatio ცნობა, განმარტება,

გადმოცემა)

სხვადასხვა სფეროში ინფორმაციის ცნების გაგება

სხვადასხვაგვარია. განსხვავებული მათი მნიშვნელობაც.

ზოგადად

ინფორმაცია არის ცოდნა, რომელსაც ადამიანი

იღებს გარემო სამყაროსთან უშუალო ურთიერთ

კავშირის შედეგად. აღიქვამს თავისი გრძნობითი

ორგანოების საშუალებით (ხედავს, ისმენს, გრძნობს

შეხებით, ყნოსვით, გემოთი და ა.შ.)

ინფორმაციის ცნებები

ფილოსოფიაში

• აღქმა იმ სხვაობების და მრავალფეროვნების,

რომელსაც შეიცავს ერთი ობიექტი მეორე

ობიექტის შესახებ;

• რეალურ გარესამყაროში ობიექტური მიზეზ-

შედეგობრივი კავშირების აღქმა ადამიანთა

ცნობიერების მიერ;

• აღქმის პროცესების შემცველობა;

• აღქმის ინვარიანტული ნაწილი, რომელიც

ექვემდებარება განსაზღვრას, ობიექტივიზაციას და

გადაცემას;

ბიოლოგიაში

• ცოცხალი ორგანიზმების მიზანმიმართული ქცევა.

ინფორმაცია მათში გადაიცემა მემკვიდრეობით და

ინახება უჯრედებში როგორც გენეტიკური კოდი,

ალგორითმი.

• ინფორმაცია, როგორც ალგორითმი განსაზღვრავს

ცოცხალ ორგანიზმებში, ბიოლოგიური

სრუქტურების ევოლუციის პროცესში

თვითორგანიზაციას.

კიბერნეტიკაში

• თვისება მმართველი სიგნალის, რომელიც გადაიცემა კავშირის საშუალებებით.

სამართალში

• ოფიციალური დოკუმენტი (მათ შორის, ნახაზი, მაკეტი,

გეგმა, სქემა, ფოტოსურათი, ელექტრონული ინფორმაცია,

ვიდეო- და აუდიოჩანაწერები), ანუ საჯარო

დაწესებულებაში დაცული, აგრეთვე საჯარო

დაწესებულების ან მოსამსახურის მიერ სამსახურებრივ

საქმიანობასთან დაკავშირებით მიღებული,

დამუშავებული, შექმნილი ან გაგზავნილი ინფორმაცია,

ასევე საჯარო დაწესებულების მიერ პროაქტიულად

გამოქვეყნებული ინფორმაცია.

განათლებაში

• XX ს-ის ბოლოს ფორმირებულ ე.წ. „ცოდნის

საზოგადოებაში“ ინფორმაცია იქცა ინოვაციების,

განვითარების, პროდუქტიულობის და წარმატების

უმთავრეს წყაროდ.

• საინფორმაციო ტექნოლოგიების განვითარებამ

ცოდნა და ინფორმაცია აქცია ეკონომიკაში

წამყვან ძალად

• ხარისხიანი ინფორმაცია და ფასეული ცოდნა

წამყვანი კომპანიების „ინტელექტუალურ

აქტივად“ იქცა

• ინფორმაცია -

მატერიალურ

მატარებელზე არსებული

მონაცემები

• ცოდნა - ის რაც

ადამიანშია თავმოყრილი

(მათ შორის, უნარ-

ჩვევები)

ცოდნა VS ინფორმაცია

ინფორმაცია

არსებობს 3 სახის ინფორმაცია:

1. ხარისხიანი ინფორმაცია (სწორად ასახავს სინამდვილეს და

აუცილებელია კონკრეტული გადაწყვეტილების მისაღებად)

2. უსარგებლო ინფორმაცია (არ არის აუცილებელი

კონკრეტული გადაწყვეტილების მისაღებად)

3. უხარისხო ინფორმაცია (არასწორად ასახავს

სინამდვილეს, მაგრამ აუცილებელია კონკრეტული

გადაწყვეტილების მისაღებად)

, ინფორმაციის ფორმები სახეობები დამახასიათებლები

უსარგებლო ინფორმაცია

• ჭარბი ინფორმაცია

• ინფორმაციის დეტალიზაცია, დუბლირება

• საქმესთან კავშირის არმქონე ინფორმაცია

უხარისხო ინფორმაცია

• დეზინფორმაცია - მცდარი, არასრული ან

გამოგონილი ინფორმაცია

• ფსევდოინფორმაცია - გაურკვეველი, არასწორად

განზოგადებული ინფორმაცია

• არასწორი

პარაინფორმაცია -

არასწორად ნავარაუდევი

ინფორმაცია

ხარისხიანიინფორმაცია

თვისობრივად:

• არ არის გამოგონილი

• არის სწორი და ზუსტი

• არის სრული

• არის გასაგები

• გამორიცხავს ჭარბ ინფორმაციას

• არის სწორად განზოგადებული ინფორმაცია

• არის ზუსტად ნავარაუდევი ინფორმაცია

ინფორმაციის ფორმები

• მეტაინფორმაცია - ინფორმაცია ინფორმაციების შესახებ,

რომელიც მიიღება ინფორმაციების შეჯერების შედეგად.

ინფორმაციების შეჯერების ხარისხზე დამოკიდებულია

ინფორმაციის სხვა ფორმებიც: ორმაგი მეტაინფორმაცია და ა.შ.

ხარისხიან ინფორმაციას ახასიათებს:

• ღირებულება, ფასეულობა. „ინფორმაციის

ღირებულება“ განსაზღვრას ამ ინფორმაციის

საფუძველზე მიღებული გადაწყვეტილების

მნიშვნელობას. გადაწყვეტილების მნიშვნელობა კი

თავის მხრივ, დამოკიდებულია პრიორიტეტულ

მიზნებზე, რომელთა მისაღწევადაც მიიღება

გადაწყვეტილებები.

ინფორმაციისმახასიათებელი

-ინფორმაციის შერჩევა მოძიება

ინფორმაცია შეირჩევა/მოიძიება შემდეგი

კრიტერიუმებით:

• განზოგადებული ინფორმაციის გამოყენებით

(საკვანძო სიტყვების საშუალებით)

• შეკითხვის დასმით

• ორივე კრიტერიუმის შეჯერებით

გმადლობთ ყურადღებისთვის