مدار شریعت: بخش یک/ فصل یک (در زندان ولایت فقیه)
DESCRIPTION
بخشی از مجموعه ای که به عنوان اولین یادنامه ی حضرت آیة الله شریعتمداری قدس سره در حال جمع آوری و تدوین آنم و تا چند روز دیگر که سالروز رحلت ایشان است به صورت مجلد نخست ان شاء الله کامل می شود و البته بدیهی است که بیش از انتشار آنلاینش از دستم بر نمی آید، آن هم چه سرم بیاید، خدا داند.این فصل:در زندان ولایت فقیه:روایت تلخ آیت الله صدر از برخوردهای غیرانسانی با آیت الله شریعتمداریبه قلم آیت الله سید رضا صدرTRANSCRIPT
��س �����س ���
�� � ن و� �� ز��ا� � ن و� � ز��ا
� �� ر�� ��ر���ت � ����ت ���� ر�� ��را� ���س �����س ��� ا�
)در قم 1373آبان 11- در مشهد 1300(
:( ا)'&�م و $#"! �ت
67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+
� ���ت � ����ت �
٢
دار ا���ء ٢٠١٠
١ ..................................................................................................... ��� ��و ز��ان در
٣ ...................................................................................................... ��ا�����ن �� ����
��� ��� ٧ ............................................................................... رود �$ *��% (� د��م ���& # '&% �� $#: ١ ا! �
��� �0� -/.� - �د��$�� '�ا: ٢ ��ا! ���� ٩ ......................................................................................... $�ار؟
١٣ ...................................................................................... ��� ��و ز��ان در. %5� �34
١.١ .�$� $ - ���* ............................................................................................................................. ١٤
�� و ه� ����� ��ون ا���� و ��د ����د ���� دو از �ی در �� �ا �������� ١٤ :"یذ ی�ایو ��ه
١.٢ .�$� $ - %��. .............................................................................................................................. ١٥
١٦ .......................................................................................................................................... ���دت
٢٥ ........................................................................................................ � �� و�� ز��ان در ( �ب $ #. ١.٣
٢٦ ......................................................................................................................... ���� ��و� ز��ان در
١.٤.9� �ت�: ....................................................................................................................................... ٤٦
��ا�����ن �� ��� ٣
دار ا���ء ٢٠١٠
+ ;� .-ا:�8�9ن <=>+ ;� .-ا:�8�9ن<=> �($ ا) ا��%'& ا��%�$
� �,'� و +�� ا�*�ه�ی&���- ا�,'� ) رب ا�4��'�& و ا�13ة و ا�(1م /.
�9�م ی�م ا��ی&8و ا�.7�4 ا��ا6'7 /. ا/�ا6 $ ا�'�4& ا�
:ا�� ���
3�وی�، ا-��د، �����، �����ه� و ��9" از ه� �A@ دی?�، از ه'� � =�ا���<�ن و دو-��ن در=�ا-> دارم �� ار-�ل
�Bاز ��ا �C� �*9 ��F�ات، �C�ه� و �� �8�دات =�یD ��ا ی�ر� �'�ی�� و �= ،��Gت، ���ه�� H=G�� �� <I��J� �> ی
�ریN رو%���> و ا��1ب در �,�ر HJM و �3JM> ��رد �Lوه�K�+ ،D از د-� �ن �� � � ����د9O &وی��ای �ن، در
����6 و �� ��P*J ا->، �.�� �� ،Dو �� ���ه Dی��ی�� �� ه�ف ای& �'��ی& �� -���B ���� +ی� دریR ����� و �
��اB��ن ه� یS از ای& ا��ر ���A ،�M +��� د-> B�اه$ +وردن ����� و ��اد Gزم و �M�39 �� <-ا ��)� �
T)% �� و ، � �Lوه � -��- �� �� � �CB����� و %- T�- �� ����ریN ا��1ب ا-�1 ا%��ا��ر��ران ��وی&
� /�م ا��@ام �� ا=1ق و ا%��م ا-�1 ��رد ا�� Vا�ه' ،Nری�� �� <�)� Sی(> ا�@ار� و ای����6ژی�M�� ���ر از ���C�
D��=��� �C�� و ا/���د� و /�م ا/�'�د �� �XI �� ا��1ب و %���� �� در ��-�Y ی� /�م�M و Z�,� رخ و��
<���% �� ��� �ن را ��@ در ه'�ن � ی����، +-�T ه�ی 4B���D دا��M ا�� و زی�-�=> و ����د ���49> و ��
� ای��� �� ز/$ ایB��ر� و %Z �?�� وارد �'�دV ا��، �\?� �� ��ن ��د� �� ���3د ه$ ��(> و �" از +�[Mر�� T��]�
�� از %'.� �� V��ع و <Bاز /�م د ���ع �� ��Bب د��ن ر-�ا � �Mد، از �Mر�� Vدد و ه'�ار�> �ن ���1 � ��Iی�,�
���� � V�.� د-> و ز��ن 8��ریN =�ان � .ا->، در دی�V � ��رخ و
ا���ر �' ��$ �� �& +ن ��د �C.�م را ا�% � و ی-���ا�� ا��� -� �ن دو-> دارم، ا�� اوG �� ای& �'� ��Bز ژر
�زV در دی�ر� � ��دم =�د-�ل و .IF D�M`>م در��X� &� �� ،�M از %3�ش زاد�M Vم و �� ه�?� -�ا%(
�[��� � روز<�ر� �� در +ن � زی(>، در �<�دیD، �� ا���ن دی�ارش و �� %�M ر�J�Bای��� �� ا �<(��V دی?�، �'
$�=��M @�� &� ��.� ،و�� و� ام���ی& ا���ن و�9ع را دا��M ا��، و �� ه' 8�یD و �� =�ی V��� ز��< �& و�� ��
��ا���V �� د-> +وردV ام و ا���� �(> و ��� �(��ر �را از �1�G ا-��د و اوراق و <I> و <�ه�ی ا��b و =�F�ا
M�� از ��Bد Sی �% ��ی$، ا�'� �<�دا�D را اB�اد� �� �'�دV و �M � Vو@� Sی ،Dی��� ه�یD، یS �.� از ���ب ه
$M�� ��Mرش را دا�c+ ن =�ا��ن� ا���% ��8�دV ا�� �� ��� �� ،<Bن ر��رJ- V& از ای Mا �� �9�B . �� &�Bاز ر �%
bو ��د ���M � ���� ��� دی�ز���,� ا� �� �����د� �� ١٣-١٢-� �9�ش �B �� را ��� � Y�ی�- Vد-> �$ د
�� T-��� Dای�را � �� h�� �9�Fا �و د-> += ���B��ل زی� =�b ��د، �� اذه�ن �i �ش =�یD �[�م � ی-
� H�J داد��، �� " A ی�4'�ار��M "���B�� .را �� �'
�رV � ه'�& ه�اس و � �یD و -���ب و ار/�ب �� ذه& =*�ر � ��د �� �A �A@� در ���ن ا-> C� د-> �$ از
��ا�����ن �� ��� ٤
دار ا���ء ٢٠١٠
=��M �� Vد�در ای& � .�)���� �A �?� ؟��.F �b ا-> �� �� ��ی& و �Mی���ی& -���ب را ���*= &��A D��
��M، دM'& ��� و �(�,X�% Z و �,�ودی> � V��+ ش �,� =�ا��B �� �� i����� bا-> �� ��د b�� زی� =
.B.'�اد � �Mد
،DJری�� و از ���ن ��دن Jری�� ��ا� ��ی> �T��4 ای& ای& -� ����م و ای& ا�,�ء ��اد B�� ��$ ا�?�@V ه�ی'> ��
�ل ا����.
�ی� �� M �� ،��Mدا �� +ی> ا) ='���8 ��(> �� ا����دا��B �����.��� و ی? ���� �8�� دا��$ �� و� �
oو در ��رد ه� Vی���p� وز�ا� �� �� ���M، ا�� در ه�o ��رد� -���ب ه� Vن ��د���ی& و �� �$8 ��ی� ����� � V�دای Sی
Dی��ب ه��،Dر���ا��� ،D���<�دا�D، ��اد<M ،اش Vاد����,�ودی> ای�B &��K�ا<�� ���دV �� �(�ش، =��� اش، =
Vوز�ن ا���ل ای qان و ا��ا9 �qد، �.�� ا��<� �را در � D�3JM ��ه�X� ��A از B�از و � �T -و %� ����M ه
<)�� ��=��M�� �� ��� و ���ب و درس و �,r و د�B� و ��> �� ����4> =�ی�i � Dل �M - ه�ی� V ا�� و ز��<
<����B، ی� در '�= Dای�� Dی�= � ���=�یD را دار��، ا�� ای �ن =�دش �� -8" ا->، %� I� ��A�� �� در =
A�ا وا49�؟. ز��ا��� ی� ا=��ا �� در +��V ا��
�ر ه@ار<��� -�ال Aو د <Mرف دا�4�� ��ان /�. -.�$ و ذه� � � � �؟+ی
Mو�B �JB اط�Bا�، و از ا �PF��8��� ا� ��دV و � �8�� ���ط �� ��د�� دا��$ و � دا��� �� � دا��$، �� ار� Vوز�ا�
��ا��$ �� 9*� و ی��& � �� V�M � ��� و Vی��ن �� �� ه�� =�یD، +���ر %�ف از ده�'Mد �� D���'Mد ��ه
��� ی(�ل ه��ز� و ٤٤- ٤٣/��د و ���� � ا���1 ه� را - Vو���� � Vوژ�ای��� � �'� ،$��� ���T��4 و ری � ی
�ر � ز���، از -�ل � ���/�]M ر� �� =�د�F �� ن��� �Mت ���" از -�� �'4 � ��b ٥٤+-�T زدن �� ای
�ز V�M ��دY+ ��./ ��Y و ���ان ��م ه�ی �ن را +ورد، /.� ��'���� و �'% � ����c ن� .از ا���1 ه� �� از ا/�
��ا�����ن �� ��� ٥
دار ا���ء ٢٠١٠
=A X� T�ا +=�؟
�� �M� �� =*�ر �� ذه& � ���، ای& �����ی& ا%�' �ی� ��ی& ا�� ا���ا6� �ی� ��ی& و �� ��ی& و � �ی� ��ی8M
، �م ���1C/ ت� ���$ �[��ری$ +یv�B &��A �>ا ���M، ا�� Vو �(���$ و �(��" ���د ��� 3JM ن�ای
/�� ، ���ی?p.> ،ر���6��، ا��م �M�از�، =�ا�(% ��8� �9+ ،��6�% \��� �9+ ، �� ، و%���، رو%I]�
، �ی ، �*8��، دوا��F��F � ��1/ ، 9�رو� ، ��� �Oر، ر-�?�ر�، ���ی@�، ا/�'�د�، ��یvر � �Oر، +9-��
و ���رم را ه$ �� ه'�& �Aب ��ا��$ �� =1ف ا�3�ف و ��*Z و ��@ ��Y x�ض ا-> �� در +ن �Oرت �@ ��,�-
HJM ز�����، ی� در /�" و �C� ای��ن ��دد �Mی$ �� در ای& �Oرت �� '� �� � �I� در Dدا��>�M و +ی> ا) ='��
�ی������<�ن +ی> ا) ='�� و ا��1ب را زی� -�ال ��دV ای$����ی& ری � � ای& . �� ای& �,`ور �� � =�ری$ �� ��
�ی�'� � �� V��K�� $ز ه� ./�اوت �
�Y <���% &ای �ت داد و ا<�� ا���ر V�M را ��I@ای�$ �� HJM ای �ن ��ن +ی> ا) ='�� را �[���Y 9��" ا���ر و� �
8�دت ا-��د و ��ارb �(.$، ای �ن از M �� و yرای ����ا�� دی?� را وادار �� ه'�اه ��د و ��ز ه$ �� =1ف دروغ ه
� '� � در ��ارد� �� ��ا�� دی?�ان %'�ی� از +ی> ا) ='��\9$���� .'�د��، در ���ر ای �ن ��دV، �� �� در �
�ن و �Bا�Fء ا��q�-،�� �1 ا�دی? ��� ��ارد � ��'���ی& �DJ دا-��ن ای& ا-> �� در ای& ��رد �� =1ف "� �
�O.� ه� و /�اوت ه� ��دV ا�� و ای �ن ی� در ��ی�ن اB � V���� ی�� � ��ز <� ی� ه�ای> <� یY+ ��ر ی�ران +ی> ا) ='��
{I% ا =�د��ش�ه�� ا�[�م ی��B& ا��� �� �Oرت |��ن را �� Mو -��ت � �8ر Vد�� ���دV ی� ای���K& وا�'�د �
�ن ا-��Jان دار و دی�ی& �Bا�Fر ه'� � ا��ز<� ای& ���� و /�او��� �� از �F@ روز<Y+ د�= �8�� �� � �'�دV ا��، ای��[�
دا�M+ 1ش در��ر �)� ��دن و ��-�& از ����� ه� دار�� و ای �ن +���ر �3� ا-> �� در ای �ن در �Fل -�ل ه
���M � Vا�و ه' ���M � $�.)�8�ی> ا�� دی?�ان �.
��ا�����ن �� ��� ٦
دار ا���ء ٢٠١٠
��� � /3'> +ی> ا) ='�� و ���ا ��دن ای �ن از �'�� ��,� ��Y ���د9��� در ای& ا�� ��ون ��B D�ض هO �>ا
�� زود� �� ا�� �ر . $، ��ز ای& %��ت �� �C� Gی�," � +ی��i@ش ه� ��Jاه�$ �� و9�ی� ��?�ی$، �� ��ی� ه$ ��?�ی
� ��M+ <���% &ای �-��ه�ی د-> اول و ��� � � �V از دوران +ی> ا) %�6�� ی@د� و +ی�ت 1cث، ��ا� اول ��ر �
��-�$ و �' ی�M �<�د +9�� M�ی�4'�ار ه$ ��دV، و ��D +��� را �'M ��- ��A ��$ �Mی� �� +ی> ا) ='��
�ن I��J� &ی����� از -�� �G��-ی�4 ا� و ا�M و ���& ��� و %� اد/�ی� را �'Mاه� ری � � ای& د�J� ��
�ز�'�ی�، و � ��ی& �Bا�6�ن +ی> ا) M�ی�4'�ار� �' ی���$ �� ای& ا�� را ���4ل و ��*� Fا�Bو ا +ی> ا) ='��
و ه�ا��-������� =�اه� ��د �� ����4 �� ر9?K� �*9 ��ر و ر-�ای در +ی> ا) ='�� � �ی$ �� ��M+ ای���ر
�ن د-�> M����� VLو �� وی <-��C� از دی�<�ه'�ن �� ر��� � دی� و ا=91 ای �ن، <'�ن � ��$ در درای> و -�
$�M� �� HJM ای �ن ��ZI ا���ل ��.Fر� .�� /�م و��د �8��� ه�� ا=�1ف و �I��9 و ا��(�ب ا�,3
Vو�� �8�ی> �8$ ا->، %� ا<� ���[� <��� /�V ا� %�$ ای�8� � �M�� �A �ا-> و ���[� ه Z��,�اه'�> ای&
�ز ه$ ه'�& ا�� � ،�M�� و ر9��> در �9رت از -�� +ی> ا) ='���.F <-���� � ری��,� ��Y و ���I3�� ��Y
ی> ا) ='�� ، در B�ض ���Oاب اه'��D را �'�� �' ��� �Aن �� ا��(�ب �(���$ و �(.$ �,�ودی> ای �ن �� +
��ا�� � �و/�> و �Oا9> و /�ا�> � �� V��+ <-ر� �� د�9��" ا�� ��Y و �(.$ و 4*9 ���)� �8���`��ر،
� �� D��A �� ن را� .ای
و -���6 � ��ز� -��M oه� ���ه�� =�م +��د� و دوا� و /'�� ز�[F ن�ی�د+ور� ای& ا�� �� ��(> �� +9�ی
�داران �� %��> �v ا�Bت ا��1ب و و��c ��ق +9�ی�ن ا���1 B�ی��& ا-> �� از ار��ن �I��1 در ای �ن ��(> و ��رد ا�
�ع از ��%�م +9�� M�ی�4'�ار� ��دا=�� و ه� -� �� �Mت از �C.���> و �Bا ای& -� �� د�ا=� ��ر��، ا�'M ن در+
��3ر � �د �� در ا��ا=�& ای X� ،ا�� Vرا�� &J- و� �ل ����� ا� �Y� ا���1 و ���B ��ی��� ا-><��ه�� & .
��M و � ��Mا�� دا�� در اB�اد �-��- $���)� yی��� �� $�� �ه�> +��د��S ای& �1ش ا���ر �'� �� ����� &'v
��زد، و ای& �B �� H�J��9 ا� دون B��9 ا� ��(>، �`ا =�اه '��م �� �- �c� را �'�& ا-> ����>���> �vا��
�ن �����M و �� را از دا�(�� ه�ی��ن � �8�V و از ا1Oح ه'�اه��C�� و �C� ت��cا ���ن در را-��و ه'��ر�
��ان �p(��ی�� �� از �@ر<�ن . =*�ه�ی'�ن ��%��د9��� ام را �� -'> و -'O x6ا�رم �� /�و ��ا ا���وارم و =�ا-�
�ر � رود، ��-N ده�� و د<���رV ��ا Gی�.�B Z� �Mن و �,Cاء و ا����B8'> و ا� Z,�)� ��ود و �,��س �Mن ی
������ <�� .اه
�v����د9��� و /��@ا�� O ،ام V��� � ن را� ��� �% ��ر ����� را ��ی�V ام ی'M � &� �v'& ای��� 9*4� و �(.'
M ا��� �� +وردV و� �V��'8I ام، %��% � ، ی���� ،������ ،��I� 4��� ،����� ��$ �� ا<� �*.�� 3J
����� Rدری �رV و راه�'�یMی�، از ا+ �F�V ا� ی� دی�<�ه دارد �� �� ��ر �= ��.
/��دق ا� [O �',� ��%G9" اGا
��ا�����ن �� ��� ٧
دار ا���ء ٢٠١٠
?@ABا �#CD ١ :-. FGH ) IJ Kد ILMرودی +O FP�Q R م� <Bر � ��ا� HJM �& دار�� �� ��" ... ��رم از د��O�= �F�V ا� از و �Aن ای& ی�د���� و ی�د و� �� ه$ ���-�?=
�M�� <Mددا� :و�1<$ � ��دازم �� � ��ا�� ��'" ای& ی
�ز ر�\�نY+ �� Tز ر��Y+ ن ��د �� ��رم - از� " -ای& ��ت را در ��'�ر-�� $���& �� A $ =�ی �& دی�م �� �
".رود
�� D��49ی�4'�ار�وا�M (ی7 ا+ ���را �� ای& ��> ���M$ و درد -�ه�یD را �� ��ن =�ی�م �� �cا�D را Gزم ی�د�
D'�M�� ���� ��IM <�� �� ،$�Mار ا->. دا��3 و �39 از ای& 9Y &ای � �O1=:
���(> �� از � � V@]4� �� و �M V+ورد�دم �� ��� Vد�+ن را ��9 "� {I% اش �`ر ���- .�9 � �4Bد ��
8� ��< > �.�� ای& دو -�ل ا=�� رو%�� و %��CB اش ����� روزه�� ��D از ��'�ر� �� �� @�A �'ه Z.*� Mا���B
��د، �& ه$ �`رم را ادا ��دم��/.
�V ه� ��� &M�� TM� ��Jا�$، ��c� ��د� Sدم �� ی�� Vد�ش ه$ �`ر ��� "�9 � �4Bد.
Figure ١ ١٣٨٣ �د� ��ر ��ن�
ای& ��ر ای& ��ر را ��<@ی�م و -� =�اب در ای& ��ب دی�م،
��ا�����ن �� ��� ٨
دار ا���ء ٢٠١٠
��� $'4� ��- $�� 9�� M�ی�4'�ار، در را �� ��ز �+ b� �� M�وع ��دم =�اب دی�م ر�B$ �� ��وم -� =�M �� �
$�� � �9�� M�ی�4'�ار�� در را ��ز ��د و د��اری$ داد و <I> ��ا� وا�� �4@ز ی� �C4$ د/+ ��G دم�� ��B &� . ��9+ �4�
�دق ر-����؟ و B���د��O م�B�ز�� B�ا��ش V�M � ��ت را ا%�� ��د� و : �8[> را دی�م، ��-�� -�1$ را �� ا�
�دش ��د�M) . -�� �� &� T)� در��� ا�(1م � ر-� و ا� �ن ه$ ��-�� از �8> �'8�./ �I4� &�
).��د��
=�اب دوم و -�م دی T ��د،
=�ب و +رام ��د و ا���� .�= ����$ ��د و دی�وز �� ��'�ر-��ن ��دی$ ��A �از �4v و =(�? ��4 از �'�ز /
�ن ده� و ���� ��د � دی� |�ه�ا و �T ه�یD را -4'� ��D �� -�� �& ��د و�' A �,� دل +زار� �
$�I> �� ا� �C,� ،داد �ن � � Dف زدم و وا���او % �� &� +�� و�'� �� ��O زی��� و�ن، وا) در :����ر� ��ل ��ا� =�دم �A@� از =�ا ��Jا-�� ��دم، ه�<@، ا�% �� �� �\�ع د/� ��دV ام �� ا<� یS ٢ز��< ��V ا-> +���ر ��
9��" ��دم و GیZ، ه� =�ا- Vم ر%$ ذر 8�ی�� �� �� <)�� <J- =�ا �د و ��� V��+ <-د، �� د�� �� ا� �� ���� "�M روان D��' A از SMا .$�I>: و ��M�� ��= �����ن �,��ج ��م، ���رم، ا�� �� %\�رJ�Bور ���� و ا�Y �'M
��M زود =�ب. <Bزد و �� =�اب ر ��J�� .و در +��م D���-�� .M�= ا���وار و �درم ه$ �.��M ل�,.
9�� M�ی�4'�ار دارم + b��$ ��د و =�اب دی�م ��ز -� =�A ��ف =�ب و ا���وار����V دی X� T از �'�ز / Oای& او ��
��" �M و � ����٣ روم �� �?�ی$ ی�د� �.� �� V�M �.ر ده$ �٣�ای& ��ر =�د �C4$ �� را . را واه'� دارم ا��
�ی�� ا �i" ��د�� و <���Iدی�م �� �� =1ف �& Y'?�& ��د�� و -�ی� ��\� &�Gو ا ��+ از د-> �& ��ر� �� �'� و B�� ��دم �1q را�� .��ارم ��، A�ا ��ر� ��Jا-� �� M����V � �ی$��� <'- <B�� $1 ذه�Oی�م و ا�از =�اب �
�ن و Mع از =�د�Bن در د��ر� �� ����� از ای � �� �M��ن �Mا��ر =�د ��...
��د و دو��رV ه$ =�ا�$ ��د و =�اب دی�م �� در ز��ان اوی�$ و �� �& � <�ی�� ٤٦و ١١ -�/> را �� �?�V ��دم
دار� و � <�ی$ �' =�اه$، � <�ی����91� N�M D�� <��]= !V��+ رت�� ��O م و اذان�� و �& از =�اب �
���V ام � � =�. ا-> و -,�� و �'�ز �IM و و�� را �� hز� &I.� �X ازF.�ع او��& )� $�� � ��B رد و
<I> �4� و <Mدا�درم ��� ��ر�J� Vاه�، ا�J�-ی� -ا�?� <Mا`> . ...و <�ی� �'
</� .... را زدV ��د ٤٦و ١١<�اه �Bت -
��ا�����ن �� ��� ٩
دار ا���ء ٢٠١٠
D?@ABا �#Cر؟: ٢ ا ی�د�U VWX�Y Z[� Z \]ا _
-�=�$ و ��رم ��$4 �� ?�.F و T.F و +رزو� Vت %�ز�در %( �� ���ر ز�� Sی ��د و اذ�$ �' داد، %�
�س �� <I> د و�ی> و /[.� ���ارم ��� �9$ ر�B& را روا �' داM>، ی��O S �'�4 �� ��4 از F.�ع =�ا���V ��دم �
-J> در ر�y ��د و ا/3��D ��ی �ن . <A $�I*�ر؟ <�p� <Iش. ه�ی> را ��> �&، ��وی$ $9��در ای& ��ه� � ز�
/�Fو �`ا ا h�� D�.= دم��د و�'� <.
��ا�����ن �� ��� ١٠
دار ا���ء ٢٠١٠
M�ی4> ��ار� �9س ا) �I(� ا�@��7'C4ت +ی7 ا) ا��%\ ��9
�ن �\�ع و �A ��ن ���د، � � Dت و =�ی ���اری�M و�> و��� %�م �� ر-��ی$ M�(> و دی?� از +ن ��ی> و ��
�ن دو ��� ا� SM� 8A�V اش ��ر� ��د �� ه� ���ر ��ا ��@ M(> و ��د، ��A و <Bی� ا� �� درون ر�9> <�F "
� د�$ -�=�� ��د �� ��� <���ن از %�A � ��& دو در ����" v�ی� ا�?�Bو ر�B در +ن $�) � ،D'���� &��Kای� $�Mا��
��ا�(�$ زی�رت ���� را �� %\�ر �J� T.9ا�$ �����د� �4'$ و �� ه��> ��@ ���J- D8> �� او �.V�M T ��د و . �'
� =�ا-> از %�م =�رج �Mد، �����د ���� �ن ه$ و�9�+ S'� ��رV �'�د و �'�D ��د�� و ��=�-> و �Mا D���Bا�Fا �
��� اش زد و �& ه" �Mم، M �� ل زار زدن و ��-��ن در ��د �� -�� �4'$ �� او ر-�� و�� در %�� +�� و �� Vرا
� ا%�'�x�� G ه'� � �9ا/� را ��دV ��د �� �� ���اه&��� ��ر دارد؟ +=� در +ن -�ل ه� �A ر�?�رر�h و ری�I> D$ ی�4
S�M و ��V��+ $9 �� S ��د.�= �O1= و V��Mا���ن. M ��B$ �� �@دی��M $د . �& ه�� V�M ���M $ه ����
��� .ا%�
��ا�����ن �� ��� ١١
دار ا���ء ٢٠١٠
<I> ��- : ظ� ��(�$ و از و/A ��'= &� ،��?� V���Mا Gاو ���<�د و =�دم و ���� +9M &� ،$�)�� $س ه�ا�(�F1& و دار��<�ن �
ادا �'�د �� ...��دمM�ی�4'�ار O�و ای& �.'� را �� �8[� � =
.���MمM���ار �&
�& ���� زادV ام و �G ��ا�� �@رگ V�M ام و �� ه� %�ل :ادا�� داد���> را <���B ا� و �� ...�[��� ا� دارم% �� �?�� &� �� ���]�ای&
ه'�& ا�ن ��ون در�h ��ا�4> �� : =�دم ا��زV ���م �� �8> �?$ � <�F�� &�� $غ ه�.M �?و دی ی� . ����J� �@�A =�ا-�
�,� ��ا� و� ��J� &� <'4ن�B... رو Dی�ر ����J�Bار، �� ا���M ���ا +9 ��و...�� د��� �I�و=�$
از %��> روا �Mن و ا�,'� ) ��,M�= و �Oدر�O ن���'Fا ���@م V�M ��د و �� ه� %�ل ���pر ه��� ه$ ا�?��و �
��$ ��دV ��د و از یF S�ف در درون =�دم � ��زی�م �� <�I& و M��ا ),M�= ف�F Sز< > از ی�� Vدر را &�I>
�M�� V�M و ���4 ��د روا �M�� V� � روا ����...�M � V1 زد��� دی?� ���ر-��ی$ �8�ان و �9رت . �� در ای& �Oرت �
��M و ا19 ا/��� ��Mدا T]4��ی(> � �ر =�دش را ��دV ��د و �'� �دات ��ی� ای& ا��ر ا-> و� +ن -�� و ا�8
D���'8B ��ای$ �4'� V�M ��د��'� �� �� .+ن �
�ل ��4 ای& -�� �� و� �D�'4 ���-> و +9�یD، و اول ��ر ا-> -
&� �� �� �F�V و �4'�یD را ��ز � <�ی$، =�F�V ا� و ����ای= ��
�M ر�>���� �8�د و /'��� �cا <J- ل�- �K�... $��,M�= و ��
B�4� $�1)� $را �� ه Dی�����M � او را ��� � �'�دم و +9
�ی� ���M...�'�دمM @�� ��� �� را ...��� �v�� و�� V�F��� ای& =
�� �M "ی��� ����=+ �� <I��J� د و�� �را ��8 �vو /�ض ���د و�
�ص= � +=���ه�ی� <I��J�...
�ی ش ��رم M�ط ��دV ��د �� +ن -�� را ���ا ��$ و از راه�'
� ��دم ا�� �X از در<`M> او �� =�ا-> Bو �& ه$ و $�� Vد�I�-ا
� �� ��<�دم ای& ��اب را دادم���:
�ن ����م، ��-�ن روم-+ &�
��ا�����ن �� ��� ١٢
دار ا���ء ٢٠١٠
A�ا زی& +-��ن ای�(�ن روم
��ا� %Z �& ای�[�ی$، ��ر
+ن روم� �� ��Bر Z% �?�
� �Oر =�او�� ر%'> ��� %\�تvی7 ا) -�� ر+ ��B�> ار�ش 9��c�� <,� &��Kا�@��7 را �� ��رم ای� �)I� (�9س ا
�ر � ��د و =�ا ر%'> ���را �� +ن ��%�م +�+9�� M�ی�4'�ار �ا ر%'> �����د و =J�Bرا �� ��رم *�ر �� او ا
���م �� ��ا�(�$M و =�ا را �M ای& دو �@ر<�ار ���/r ا%�� Dری�'�� ��9+ � ��M�� از �(�J � ���� و �4.�
&�'�� .�Oر را�� �� +9�� M�ی�4'�ار� را ���8 ��$ و +=� د/�ا�� ان ا�,'� ) رب ا�4
و ��ا���� �IYا�.8$ ا
�iO�ا��� ر��'� � و ار%'8'
����ن ا%()%G�� � و ا�@ه'
��ت IY�ا�P�)�� و �
/��دق ا� [O �',� "9G٣ا bر� 8M� ر�\�ن ا�'�
�� � ن و� �� ز��ا� � ن و� � ز��ا
��س �����س ���
F`ی abcF`ی abc . .�� � ن و� �� ز��ا� � ن و� � ز��ا
� �� ر�� ��ر���ت � ����ت ���� ر�� ��را� ���س �����س ��� ا�
)در قم 1373آبان 11- در مشهد 1300(
:( ا)'&�م و $#"! �ت
67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+
F`ی abc
� ���ت � ����ت �
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٤
دار ا���ء ٢٠١٠
١.١ . Z \� eی��f ����ه�� وی�ای ذی" ����ی� از دو ا� �� در����� � :����د ��د و ا���� ��ون ����� ه� و
�ر ��-� ��%�م %\�ت �M�� &را��O �v�4'�ارى +�> ا) -�� ر��M (م +�> ا�.C� %�م�ن ��آ� از ��ران و�@د��
Vد�� �� �ر در ز��O �v�3> +�> ا) -�� رJM � Vر� :=�ا��$ آ�ا�� ��V�M ��M ا-> آ� در�
� �Oرvج -�� ر�ه[�ى 9'�ى در 8M� ���س 9$ د��V ١٣٤٠%�ود -�ل ) �9س -�V ا� ���( %\�ت +�7ا) +9�ى %
9� -�� �Oرا���& �Oروى B�ز�� ،�� �8�ن < �د+ �'C4ت +�7 ا) ا��(%\V9$ ) ر ��'./ Vز�% �c1c ى���� از ز/'
�'C4%�م +�7 ا) ا��ت ��Bاز و Xا��� ��/ N�M ج�%\�ت +�7 ا) ا�C4'� و ��V � د=��ى ) رV( ��$ ا�,�6�ى �@دى%
�6��F��F &�)% ��ج +9% )Vا�� �@رگ �) ر�آ� ��� از � �<Bر �� ر�'M، �M�� ��.
��� ��B وا�Oل را �@د ) رV(%\�ت +9�ى �Oر/ r%��� و-*� و���%\�ت +�7ا) و وا�� �@ر<�ارش�,1�3ت ����
9�ى ��و��دى + �'C4ا�)Vى %\و )ر�6�% �\��� N�M ���6و )ر)V�ت +�7ا9+ (�F��F � ��1/ )� V��)��� ��)I�
�6" <�د�� ا��8�د ود�?� �@ر<�ن /.$ وادب B�ا <�B> ودر-��& ��ا�� �� ���م /���) ا�'�@ان�.
�'/ V� D��= را در را> oوه� ��Mل دا�i�Mا XI� T�`8�V وى از ه'�ن اوان �,13ت ه'�ارV �� درس و�,r و�@آ�� و
��> و����رى ه�ر ��اد*� , � Vز�% � Vاز���ن ����� ار�'�� و�,���ن ���(�� و���(��<�از ا�& رو+ن �@ر<�اراز ا-
./.'�� � 9$ �,(�ب �� <�د��
Vاد���ه�ى �(�'�� ��دV و�(�> �� ��ا�� +ن ���ب در �Fل ز��<�D =��> <`ار ا-1م و�(.'�& و��دم �,�وم و=
�ن 9�+ن ��8��> ا%��ام 9�6" ��د) ع(و���T اه.��> ��.�� �4�M و��ز�� ��.
�����ر / ���� ��Gا T)% ر�O �vد -�� ر�9� -�� آ�|$ M���4'�ارىروا� + �'C4ت +�7 ا) ا��ان ا) ( %\�vر
��./ ���4�وا�9 در ���ان )ع( �([� ا��م %(�&M'(� از $9 �� �8�ان ر%.> ا9��> ا���B ودر ١٣٤٠در -�ل )
���� ��دا=> ا��م %(�& �8�ان��ز �'�/> و��ر�X و'� � ��� .�� ا9
ه�ى ا=1ق +ن ��%�م -��& ��'�دى در TM ه�ى ��[ ��� ��اى 1Fب /.�م د��� %�زV � /.'�� � 9$ در ز����
�پ ر-��V ا->) %(�(و )دروغ(، )ا-����>(درس ه�ی� �,> /��ان A �� ر�ا-> آ� �� Vد�آ �� Xر����ت . I����
����� V�M پ�A:
و در ز��ان و���B <�Gو )ص(راV �,'�، )ع(راV /.�، زن و+زادى، )�['�/� دا-��ن( ز�� در=��ن -�ر، %(�، دروغ
����� Vل +ن �� /1و�qدر �[.� ا� ���ر-� و/�B �� ی� آ���ل هqا� ������M ا->) ���T ا-1م(ه?� V��Yو.
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٥
دار ا���ء ٢٠١٠
� �Oرvر ��- �9+ $C4� (ت +�7 ا�\%)V1ش وآ�) ر��<�دان �X از /'�ى M <����DM در راV /.$ وB\�.> و
���ش ودر زاد<�هD آ��ر = D�>اغ ز���A ا�= Vد در را��F'� ����34و���M& آ��ب و�8B ت�%\ ��9 �*8�س(�(
<B�> رام+.
�ودان� D���دش <�ا�� و��
١.٢. Z \� eFg�� ��� � +ن � TM ��A � �J)�-ا V�M "�� @�� ��� از �8�ت ���4د �� در -�ی> ه�ی و و�1گ ه�یI-�> و ��
�-T ا->، ���� 9��" درb و� @�� &,� �C� 9 � و از��� "�� :ای& ا->9
ا�'��� ا� ��8
�ج -�� آ�|$ M���4'�اري % ��8M �'C4ت +�> ا) ا��ا�@آ�7(%\ �)I� (9�س ا(
&��Mا�ء ا��8�ء و ا-��ذ ا�'[���8& و ز�& ا�4.'�Iا� ��- "��/ ���B ز و��� $��ا�'��� ا�/.� و ا�7�14 ا����ى /
�%T ا�'��4ل و ا�'���ل ا�,�ج ا�(�� آ�|$ �& ا�4��$ ا�[.�" ا�(�� %(& O ) ق ١٣٣٢م V ( �',� ��)ا� &�
8�ء �� �B ء �@ر گ و�ا�4.�ي اBG*(� ��و��دي اOG" و ����@ي ا�'��� و ا�'� �ء و 9'� ا�'(�& ��� از ز/'
8�ن ا-��1 ��د��ه'��ي %�زV /.'�7 9$ و � �ه�� ���B دا� '��ان و ����v� و از اآ% �3/ ��.�� .�ا��
� ا�(1م ( ا��م ز�& ا�4����& و -�� ا�(����& /.� �& ا�,(�& �(M T��� ا� �ن �� %\�ت'�8 �� ) /.�8���
�ب ا��ا���-$ �I4� ا�,(�& �& /.� �& ا�,(& ا�'��Iف ا�& ا�,(& اX*BG ا�&. �Mد�� D� ��� از ا��اد %\�
�م /.� �& ا�,(�& �Gو ) /.�8$ ا�(1م( /.� �& ا �M�ا-> آ� در 8M� ��و��د �� ا���@ادI4� V� �4�وف �� �
.�@ار � �8ري دارد
�ت و -*�ح �8���A �6ي از �[.X درس ��%�م ١٣٢٢ا� �ن در -�ل ���� �F از X� و V�M ����� @����9'�ي در
�دق و أ�> ا) %�ج ���O زا�ج ���� -*�ح /��� ر-�6" و +�> ا) %�'v د�� و�'� Vد�I�-زا ا��ا�,(& ا�?[� ا
� در -�ل . ���-T را ��ر�X آ�د���١٣٤٣ �'C4%�م +�> ا) ا��درس � X.]� د�� و در���B ت���9'�ي �� 8� $9
�ج N�M /�� ا����$ %�6�ي �@دي %�v� ���M و /.�م ����4�ا از ��%�م ���زا /.� اآ�� �@دي +��=��� و دو��ر% ��
�'C4ا) ا� <�+ �./Gا ������6 و ا�'�� Z�,� �'C4%�م +�> ا) ا��د�� و از دروس ��ت آ�B��[� اM�ف �(
�ء ا���& /�ا8� �9�V ��د���v �9+ �'C4ا) ا� <�+ &��O�8��� و ا-��د ا�'��=��& و ا�'4IOا��ا�,(& ا ��- . Xp-
�ن ����@ از /�اق �� ا��?�Jه��B ء و��ل ��� �� د/�ت /.'- �� ه[�ي 9'�ي در ه� ����@ �� ١٣٦٩ان ��ا�B <4���د�� و
�رج ��B و ا�Oل ��دا=��� = Xدر� .
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٦
دار ا���ء ٢٠١٠
�<�دان �8B$ ا� �ن �� �?�رM�V��- ��د و ��ره� �� ز��ر M �-�������ات ���4د از ا� �ن ��د آ� Xر��� &��'c�V ی
.��F +را-�� <�د��
$9 ��ز < ��� در ه'�ن -�ل �� در =�ا-> �4\� از دا� '��ان � ��'./ � Vي ���$ 9$ �� %�ز@�����C4$ �� از .
�ن �� 8M� ���س 9$ ��رد ���� %\�ت +�> ا) ا�C4'� ��و��دي M( روز ورود ���ا� V�- د�� و در ) �9س��
�دV �� �'�د�� و در ز��ن ر��-> +ن ��%�م I�-ن ا��ري از ا��ر �� ا� �ن � �رت �'�دV و از �B� روM& ا� �)�
8Mدي �� �'�د�� و��ت ��%�م +�> ا) ا�C4'� ��و��دي ��8 =�O�3 دادV و �� �4\� آ'� ه�ي �B�4 از و�
�م ه$ �Aن +�> ا) C/ ت�8 %�زV را ��/> V�8����B و �� ه'��ري �4\� از +���8M زد�� و �دا�& ه'> �� آ'
O ،د���� ، دا�?��p.> ،����دق رو%O ،ي�6�% �\��� ،�I]� � /�� �'C4ت ا��8���9��� در |" �= ���M ر و�
4��� B��� ا� ��� ( %\�ت و�� /3� �از -��ط %�زV � /.'�� � 9$ �.�<�� ي آ�د�� �.�� �� -�4 ) /[" ا)
�M Vود@Bا V�8$ %�زB 1بF �4اد���> . ا� �ن و �����د<�ن و�v %�زV ��8� از -���M Z و �� �O و {I% ن در�ا�
� ��-��ن ه� آ'� ه�ي %�زV � /.'�� � 9$ �@رگ �8M ������ %�زه� در -- �� ���� آ�د�� و �� Iرا ا� D�� &
��� �� �'�د����M . ن�� آ(��ن، ه��، آ��>، 9*� و ���� "��M ان�ا� �� Vن /1و�A د�� ����� ( ����4> ا� �ن �8
.�� �M) -�4 و �1ش ا��م ��-� �Oر
�I� ��V و -�واك او ��د�� و ��ن �OهM $اران رژ��J��= دم از �1دان و�� ���از . را از �� گ �[�ت داد�� ا� �ن %
�ص JMن ا+ ��اM> و %���> �8.�ي �39 ا/�ام وي را در -� � ��د و �Aن او ا��8�دي روح ا) ='����'.8
�V و ا/*�ي ��<� M���4'�اري +�> ا) ا�C4'�را�� ��وM ���8� �و ه'�اV �'�دن ��ا�� ��.�� ='���� ا��8�د �� �
�ج ا�C4'� و +�> ا) %�ج +9� ا%'� =��(�ريو +�> ا) ا�� �'C4��A�I]� � /ن +�> ا) ا��4�M �'C4 ه$%
����دق رو%O ��ن �.� �`ه��، و� را +9?�Jه��B ن و�ای �ن در �� c'� ر-��ن ا��1ب . *داد�� از ��گ �[�تو �@ر<
� �'�د�� و �� ��ري ��دمIآ.��ي را ا� D�� د���'� �'� Rآ'�� در� oو از ه� ���B��M ان�م ا��.C� .
�hiدت
��� ��دم و ا�(��د<� در ��ا�� |.$'� Vرا �� ��M`> ن�A $وزي ا��1ب ه�از �� X� ن�و -�$ � �iل ���M ا�
�ن���F و �� و�� ���Mن را ��ا��ت ا� vا�ا/� "',��م ���� ����4> ا� �ن اه��> ه� �'�د�� و �� ���م و �9رت، ��
�ري روا دا���M و �(��ر از ��م ا-1م �� ���د %���> ا-1م روي'M �� ي�+ورد�� و �� ا� �ن |.$ ه� و -�$ ه
8�دت ر-����� و �[�B &��8�اوا�� ر دو-��ن و ��.��&M �� ن را�ا آ� در �,\� ا� �ن �.'` �'�د�� -�ل ه� �� ا�
�� � Nر����� �@ /3� ��8��M &���34 ��اي ز��ان ا��ا=��� و -�'� �� ����4�M <�4 �'�د�� آ� �'� ��ان در
<B� .+ن �
� �� ا��وز در ز��ان و�8��B <�G آ� �<`ار +ن ��د �� -� �� ���� و ��/> روح ا) ='����(��ري از ����ان ا� �ن
8�دت ا� �ن را ��%�م +�> ا) .از �(��ري د�?� از ���Iد�& =��ي در د-> ��(>M � �49روا�O �v�9س ( -�� ر
V�-( ب ـ� .ـ �� =��� ���ن �'�د�� و���B <�G در ز��اندر آ�
* ��� ٤آ� در �['�/� � ���8س ��زر<�ن�� ��%�م ) �� " ���B(�@رگ B�ا�(�ي � -� < �د�B � V.(�ف �� �
�ل - DJ� ـ در � .��1دي +��V ��ا��M �4د �١٩٧٩.�ي =�د ���4 ـ <��I ه� و ����M ه
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٧
دار ا���ء ٢٠١٠
١.٣ .Vklmno د و�hpqو ا Frs atuن ا�vی�د�8ر دود ����
����� �]% ./ $.9 ��
��?�د /��1 - <�-��� ��V�- ر �9س�O �vر��- $C4� (ت +ی> ا�\% Z�,�
�ی(�ۀ ر-�ل =�اM ذری� ،���� ، ا�?�� /.$ و ��، ���� ا�(.� )ص(ی�(�ل از ر%.> ���3> ��ر و ���(�ز /��$ ر�
��',� b��ر � ��، /�C$ ا�,(T وا��(T)ص(ا�3���، ��وج را-��& +�6& ����= ��ی�د<�ر ١، ��ز��ن را-��& ��زه
�م ��.�� و ز/�$ ده� ه�� دود��ن ه@ار-�'���/ ���� �Mز�� ار�B ،<�4��� د و�%�زV /.'�� ٢٠و ١٠��ۀ /.$ و ا��8
-�� �Oرا��ی& �Oر'C4(9$ +ی> ا) ا�Vر )ر�O �vر��- $C4� (وا��ی& +ی> ا Z,ا� <]% ،)V�- �9س (
<M`>...
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٨
دار ا���ء ٢٠١٠
�ر -�ل <`��M، ه��ز Y$ و درد B�اق �'Y ���ن و د�'�ن و �X از <`M> روزه� و TM ه� �� Vد�� �I- @ن /@ی+
$��� � Vر�C� او را ��= ��� b��ورا�� و درد���� �A و ��� � ��?�-...!
..�*.Y � `Y��ت �,IO ����ۀ B�ز�� -��'�� او-> �� �� <��� ه= SM�- �8��... و +��K را �� ذی1 � =�ا���
�ت ,IO و در»�O�4� hه��B و Nری�� <�دد�[.� ����ر و وزی& » � <�c $9 ��'./ Vز�%...
***
١ .wxyzا {X�Y
�ء ا) ���->... �� �� D�M�- b��ن ��b و ����ن ����A و <Bاو ر !»�8�B�را �� ?� �@�A�B> و ��ل و ���م ! »د��� و �
H6�و زر و زی�ر +ن را �� اه.D وا<`ارد و =�د ��D از ��$ 9�ن �� �(T /.$ و �4�B> و �'�Gت ا=91 و =3
���=> و �M '� ��=>، -� از ��M و D�3" دا�,� Vدر را Hی�ا�� و %�]� �A ، ه'> <'�M> و �� را-���ا�(
4�رف ا-�1� Z��,��,�3" و ��ریX و ��� و ��ی� در را-�M�� $ز ه��رش، �J�Bا�و � �'c�� ت��ت %�C,� &�)وا�
�'�د و �`ت � ��د و ز��ن %�ل و ، � <I> و � ���M و 9.$ � زد و �L)ص(و ��B و /.�م +ل �,'�� Dوه
9��D ه'�رV ای& ��د �� :b��.'ء ا���ه�ن �� ���ی��، � �ه�V ���� !ای& ا�'.�b وا��Mد��ه�ن و B�ز��ان �Mد��ی�� �]� ،
ت �A(>؟ ....و ������، �
... $9 ��'./ Vن در %�ز�وز از ��$ 9�]�� ����� �� ��ر �@ر<�ارش ���� <�ا��(او رB> در %'C4ت +ی> ا) ا��ر %\�
�ن را-��& و �� درای> و ���ه�?� &��)J� %�م، از�ن �+ Oو "�M در X-¢� (از +ی> ا X� ،ر�O &را��ی�O ��-
�.'` و �,�3" و ��ریX و ����> و +��زش، ��دا=> و /1وV �� /.�م راy6 %�زو�، 1Fب را در ز���ۀ ) ���و���ش ��د ��
�ریN و��,�یH و � �یZ �'�د، از +<�ه �� اد���ت و ، /� و ا��'-��I(�� و /.�م 9�+� و ا=1ق و �(�ی" -�
و �*�ل درس داد�i� ... د� -�@وار� و در��ی� و -*�ح /���� و �����C �1هI� و T-�� ر-�ی" و ����ل ٢٥-
���- ./�� X�6�ا� N�M دت�Mو ار �IM را و�O1� ر�I-ل و ا�Oو ا ��B رج� ...ا=�� =
��C�� 8�ء %\�ت ا��م ='���Iء وا��B�ا <�B> و �� ه'�ا�B V.(�ف <�ا�'�ی� ) �9س -�V(ۀ %�'> را �@د ا��م ا�,�'
�I).B `��1ۀ +ن %\�ت ��د &��)J� ی@د�، �@و ��6�% ��8� N�M ج�4�O� +ی> ا) %�...
��M��ه را � �ت ا=91).� ��� ]�� ����T داد �� 1Fب ��[�وز از دو ده� در ���و� ��ر <�ا���رش TM ه�
�(��� �� ه��ز � V�8� د�ن �@رگ �+ ��ان ��وا�� وار دور M'� و��دش را � <����B و از ا=1ق /.' و /'.
��B�> ن و� �� � £ت��J- ��c£��<�دان ای& � (> ه� و��د دار�� و از %�ل و ه�ا و ���4ی> و M ر� � �ا-�در -
?M ات�.O و �39�ت و %� !I> +ور�، ی�د � ����از ���ب و -�> ��د، �� �M�ی� ،�؟ و �� �Fر �. ای�S در 8M�ه
��M و � Vد�ر را ���O (د� +ی> ا�>�M ،ء� ���ا � �Mد �� �� �,�� از ا�,��9�ی� ه�� ای�ان �'�� �3JM> رو%
�ی> ��%�م +ی> ا)I���ی� �� v�س 9��F ���ان اد/� ��د �� از ز��ن �£-�X %�زۀ /.'�� 9$ �� د-> �M 'C4ا�
�<�دان B�اوا� را در ز���� ه�� <��� <�ن /.�م ا-�1M �� د�� ������ر ��4ود و ���ز��ی& ا-'M ی@د� در ��6�%
�دقO م��,�ی" داد) ع(�� � �ر ا�.
�V و ���م و %T ری�-> و«در ز���� � VLوی �� ،�» ...زه� و ���� و وار-�? و ��ا�v و � ا/���ی �� ذ=�رف د��
�ل ا-> �� �3�ه�ت ای& =���ان �@رگ و /�یJ�I� ،Z� < �� X�٢٧ �� �?�ی$ ه$ ا���ن �� ��[�وز از ه'�& �9ر-
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٩
دار ا���ء ٢٠١٠
� ه$ دا��M$، روز �� روز �� /�91 و �,�> و � /� و ا��'-��- ���ت B��� �� در ز���� هB1�=ا $Y��./ ام و
�ت و ����4>«اراد�$ �(�> �� و� ه$ در ��ارد /1Fو ا "\B ر� -*� «$ در ��ارد و ه» /.$ و����� و ��ه�@�
��G و�� «< > � Vود@B٥.ا
�ی�ن و دو-��ن اه" د�$ در ���ن <`اردV ام�M+ از =�� ��ره� ای& �*.T را �� &� : F��� /'�م و �� ه'ۀ ار��'�در
Vه�� و �@ر<�ن /.$ و دی& دا�M$، دو �I� را در ه'ۀ ز��< ام � './ ����� و %�زV ه]� �� �� ���> «��دم �� �
�ر � ��د��» و��ه�ت M�/��= ا�'�ل �Bب ر�ر و /���ن ���A : �vج -�� ر��� ی� از +ن دو، ��%�م +ی> ا) %
=�ایD او را ��رد IY�ان و ��م وا-�4 اش 9�ار ده� �� در �A �(��ا� ��M��ه و در �A در�ۀ ! ��د) ر�O)Vر
�� Dا���� � و �.��� ه'���� دود��ن ���� زدV ��د و /@ت �XI، ای'�ن و و ! »��� و ��ل و ���مد«��4� < �
Sی �% ،�� و � ��وت د��Bو I?M> ا�?�@ و » +ن«M�اD�B را �� در ار��ب �.�M در �� �]�+ �� ���د، ����9
Sی �ی�& �� از ز��<� �ر و ��c'�ش، در -*,��� ،<��� �� �'/ ��� +=�ی& روزه� ! »F.�ۀ �4'�� «�8> +ور �
� /(�ت روز<�ر �� �% ،D�� � از و�B از �و � V��M�� ـ ا-�1��زی(> و در ���B �F�اوا� از %��ت ا�(
ا�4�د و ��ا�T ز��< او ��دم، �'�� دورV ا� را ! <`را����'��ه� M Sن �� از �@دی�وز از ر�� 9�و �& در ای& ��[
�M� !-�اغ دا�M$ �� ���وض ��
***
�vی> ا) -�� ر+ در =�ر یS ا�(�ن �Y� ��34م از ���وان ��ش ا��م ا���ا�'¢���& /.-���د �� ) ع(�Oر در ���
B���د� :� از �1م �.�� !Y�� �Y��! ی� د��')]�� ا���ء روز<�ر دم =�ر � �، ��.�ر و � V�?Kرد و ه��J� را �، <�ل د��
$����ا د/�ة ا���س �i�� ا�(���): ع(ا��م /.I= و .� b�M ر� و����ق و دوروی و ریI� �=3$ و ! ، ��د، �
�'� $���ران /����`ی� ��د، از /.'�ء -�ء و ری� �M+ �'Mد ! » ا-�ۀ«��@ار� و دور� � �(> و =�د �� را-�
و �@اه> و |�ه� ��F& ی� ��د و �� %Z ی� از �� و �B�O ،ن و ا=1ص�� و O�ا%>، ای'Bا9> و و�O و �IO
�رز� Zدی�3� :$��4� �.q'� ن� ...ان ا�@�
��/�M ������ داد(در ا�[�م � H�J �، از =�د ���Jد و ��ون ��C%1 ��د و �� ه�o و�� M£ن و )+�*�ر �� =�د
<�B>؟'� �C� را در L��-�� م و� دZ�9 و �Lوه ?�ا�� ا� �� اوج ! ��'./ ��و �`ا در ه'�ن %�ل �� ���ب ه
).B و 8�B ات�C� "��9 د، از�'� او را �I»��.د وا����8��Gو » ا»�8 «و » ا��I).I ا�4.��B ات�C� �� �ه?�
-�F N�M « �� ا��ی� �� ه$ �� ا%(�س � ��د ����=>، ز�- را �� �?�رش � � �� و ��� � �
�v�ا� -�� &� ��& ا�,[y %\�ت /.c D��.C�)ء��qف ا��,��� و ا�G+ ��./(ا� ��������ی(�، =�ی �& ، زی�ر
�ت M�b +��د C%1� ر را ��ون��@� �����4'�� 9�ار � داد و زی�ر� Xی�� �����9�ی «=�یD را در %� یS زی�ر+« !!
�ب ه�ی �Aن�� �� � +ن ���م �'��ز /.'� � ��M> و ی� ��� ا���+ن، : ��ون �,B ��)'+ن، ا��ا�� B �',�
�I(�� -�رۀ %[�ات، %(& ی�-� و ار��4ن و �.P)� ��9('> ٢٤٠�'�ی& (�£ �% 8 �� ا<� �(�B ۀ.P)�
از +�8� را %" ��� �� �Fر 9*� �[��8 ا-> '�) �ر ��O1را ـ ) =*I-ا �� ��M��� ��M� ����Cۀ %�'>، %%
�وز، %�.��� و B�اغ، ��-�/� ��B اه" ا���>]� در��رۀ -� 9�/�ۀ q,� ،ل�OGا X6�I�)ع(ۀ +زاد وI).B ، ... �� را
Mوردر+ �ت M�b +��د، . �ۀ �,�ی� در �C%1� ���> �ز ه$ ��ون ه�� ��� � ��دیD ا�9\Mو ار i�.�� �84� �� V�?�+
�ن��A �ب ه�ی�� ��B�> <-دت 9.$ �� د�Mل ر�'� ��، زی� در=��ن -�ر، %(�، : �Bد و�1، ���� ����زن و +زاد�، �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٠
دار ا���ء ٢٠١٠
�',� V��8ان، راM دروغ، �� �ا� ،<�� )ص(ا-��./ V��8)ع(، را� V(، راy/(ر-�ل ا) �I�.= ،و) ص( ... را �
�رد?�...
�A ���ی($؟ �A@ه�� زی�د� دارم �� ه'ۀ +�8� ��ا� ه'?�ن ���� ��� ���� "��/ $��دی?� �' دا�$ در��رۀ ای& /
�� B�زا�?�ن«���� و /��ت دارد و ��ا� ���4ۀ ا��وز �� �� �� �Mت ���ز��� '�- «.3B ب < �دن� از ا->، از �
�ریN» را-��ن«دا-��ن -�ا-� ��ر و �9ا-> � ... �3�J� &�'+�(> �� ه ��8� � ر-�، ا�� �C� �� ور�v ت�M ��
<��B�� ط�M �� %�م ���ی($، وا<`ارم، ا�����ن �+ �� در �C� دارم ���ا��ن ز��<���(��V �'�دV و ��3I" را �� ��
....و ���ء /'�؟! و -��1
�ه » ����ۀ«��M'�دم �� ه'� ا��� و ا=�3�ر از ��&، ه'ۀ +��K را �����، <�Mۀ �� ��,O �%(T ای �ن ��د و ی
� �Oر» M�اT)� <B«از ��D و ��Mۀ ز��< +ن ��%�م، و� در��رۀ vر �� ) �9س -�V(��%�م +ی> ا) %�ج +9� @��
�� ��� �'�دV و ��3I" را �� ���ب هIد ا�����B اه���= �C%1� 1ر� �� ذی�ا�`ری�4، ا�" ا��"، «ا�$ از ��9" ا=�3
�ت ا�[��ت وvء، رو� .ار��ع � ده$» ...ا/��ن ا� ��4، ری,��� اGدب، <�[��ۀ دا� �ران، ری�ض ا�4.'
***
٢ .wx|}ا {X�Y
Vء %�ز�� �Oر، B�ز�� ���� �@رگ �4�M و ی� از ز/'vج -�� ر�% $C�� (م +ی> ا�%�� Z�,� ��1/ ،ن��M+ �.=
/.'�� 9$ در./ ���� 'C4ز�� +ی> ا) ا��B ،ر�O &را��ی�O ��- 'C4ی> ا) ا�+ ، ��=�vن ر��I= دوران
�*= ����"«ا1FGق �8�ن � �� -�� ا-'�/�" �Oر، B�ز�� +ی> ا) -�� �Oرا��ی& از /.'�ء و �@ر<�ن �/ "��« ،
�M�� � �Oر«�� ا/�1 ��%�م ... در ���ب ����ن، �v(+ی> ا) -�� رVی� »)ر�ف ا��ی& در 9�M ���O ��- ،
و در ه'�ن رو-�� ا9��> داM> و ) ١(ه[�� ����� <�دی� ١١٢٢در ���ب ����ن در -�ۀ » �Oر«�@دی� 8M� M «,�ر«
��+ �ر �'M �� ...از دا� '��ان �.�" ا���ر دی�
��ی& =���ان "�Oی& و ا�� Zی�و از / �م ی��ی?�ه�� M�ی� و �@رگ �8�ن =���ان �Oر و M�ف ا��ی& �� از �� ا/'
�� ��M�� ز�[-�� ��- 'C4ی> ا) ا�+ ،�O� �4�وف �4���� ،��M� Z�F ا|8�ر �C� ���B و ر�� � �� � : ��
��� M�ف ا��ی&«��%�م O ��-« �� ان��� ا/\�ء ای& =��'�8�ر دا���M، ا�� �X از +ن ��%�م، » M�ف ا��ی&«، �Mا
�م ����4> و �� B�ز�� ���B و �@ر<�ارش، +ی> ا)�� �� ، .��/ ��-�� ���O &� &را��ی�O ��)ا� &�'�� ا�4B
8�ن IOا �8M ی" +�� و در�� �4�M <-�دار ا�4.$ و �,� «�� �� �9ل /,��� ��1� �O &)% ��-ر در +ن روز<�ر (ری
"\Iل اه" ا��L� :» Gوه ?� �Bق ���� ��ریX و 9\�ء و ر�Z و Z�B ا��ر �M، +ن �Fر �� ��ز ��� �� <�Iۀ) ٢(��د،» ر%
...� �8ر �O «���Mر«، ای& ���V از =���ان M�ف ا��ی&، �� ) ٣(»ی���م /.�� ا%� /. ا1FGق
�� �Oر از -�دات ��-�� و �v%�م +ی> ا) -�� ر�ا�$ ���وا-*� �� ا��م ه'�م �٣٢� T�� ��v Z�F ر��ل و
�و ��ۀ �@ر<�ارش ) ع(ا��م ا���ا�'¢���& /. وا-*� �� ٣٧%\�ت ��- �� �I4� /.�� ا�(1م � ر-�� و �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢١
دار ا���ء ٢٠١٠
3" � <�د���� ،��F'ۀ ا8F� -1م ا) /.�8B .���ت ا�[��ت، «: M[�ۀ ���F را ���ب هvن ا� ��4، ا�`ری�4، رو�ا/�
�ن، ����ء ا�� � و�/Gت ا��B ء، و�ردV ا�� �� ا��� ا=�1ف +و» ...ا�G" ا��"، ��.� ا�" ا��"، ا���ام ا���دة، ری�ض ا�4.'
-�� «از رو-��ه�� �Oر =�ی�ار� ��د و در ه'�& �@ر/� ��د �� B�ز��ش » �4���«و� �@ر/� ا� را در 9�ی� .
8�ن < �د» �Oرا��ی&� �� Vدی�...
��� M�ف ا��ی&«O ��- « ۀ��از«در �4�و » ا%'� � �M د�د وارد ���� Vد�ن ���iF "���� 4�Mۀ ��" /'./ �v �� ��
در ����" ��@ل ��رش در 9�ی� ٢١در -& » -�� ه�� ا��ی&«B�ز�� �@رگ او را �� ��م »��از«! � ��ی�ن ��ار?��-
�ن %��ت زدV و اSM +��د ��ر �� �9" ر-�����؟» M,�ر«' A ��.� و ! Xp- ف ا��ی&«و�M ���O ��- « را
�����Bو �� ز��ان ا V'�د� �د-�?�....
�V از ��ت ز��ا�D در ٩ه��ز �»��/ «� V���� 9��ر < > و در �p)اق ره�و �� -�� / �M ار�B �� ZB�� �� د�
...ا9��> <@ی�) ع(�[� اM�ف، در ��ار ���9 �*8� ا���ا�'¢���&
Z�,� ر«/�1ۀ�O &)% ��- «�)ی�� � &��A Vر� :در ای& �
» H�J ���� و ��4اد� از /.'�ء دی& را در ز��ا� �,��س -�=�� ��د �� TM و روز O ��- از�ا%'� �
��ا�(��� او9�ت �'�ز را � ��-��داد �M، +ن �Fر �� �''� V ... ل =�ا��ن�i � ���O ��-» ��د/
��رو��F « ق�I��I� از ��٦ در ا�'y8 روای> V�M ا->، �M، �� زود� =�او�� < �ی B���د و -�� �� ا
»...، +زاد ١١٩٧���Mز��ا���ن دی?� از ز��ان ��Jف ��از در -�ۀ
��ادر�... ش -�� �,'� و ه'(�ش و دو B�ز�� -�� �Oرا��ی& و -�� �,'�/. �� و� �.,X���� > Z از ��
� �Oر«�� دی?� ��%�م vد »+ی> ا) -�� ر�� .����� M�ف ا��ی& ��-�� /O ��- &را��ی& ا��O ��- (ی> ا+ ،
��" ����� <�دی� و در ز��ۀ �[» T� 9«ه[�� در 9�ی� ��١١٩٣ در -�ۀ / "�� ����8ان F�از �J(> از 9�ی� ه
�ء ازدواج �'�دV و *iا� �M�� �I4� N�M 'C4%�م +ی> ا) ا��م +ور ��/3� =�یD در+�� و �� ���O �[��8 �@رگ و �
Dو دا� "\B "ل اه�8�ن �� در +ن روز<�ر دارا�4.$ و �,� ر%IOا �8M و در Vان ��چ �'�د�ر ای� � �� ���A از X�
8� در ای��& 8M� ���� F�از اول ��ریX و 9\�ء و ���B ��د و ��4اد� از � �ه�� /.'�، ��د، ر%" ا9��> <(��د و -
T%�O ادرش�و � 8�ر-�9A $M� ا�3�ر�، ���زا ه\��� N�M �����ت«ه'vو�ا�« T%�O ��IM �',� ��- و ،
<���B و روای> ��دV ا��» ا��و7v ا�����8«'./ �� ...از او �8�V ه
�%T ��اه� و � ��ی(�� +�?��O ��- �� Vرا��ی& اO &)% �',� N�M ،ا�4> �'�د�ف ��Mن �� �[� ا�8IOز ا
�<�د� �M د و��ء �� ه� دو از ��ا�� �@رگ و N�M اG-1م �[� ��د��، �� و� �4��.�، ا-�*iا� �M�� �I4� N�M
��M�� ��B�> ا�B @�� $./ از و� �)� �A د�� و��.
» -�� ا-'�/�"«ی& ��د�� �� ی�د<�ر ���� �� ��A���ی& +�8� B�ز�� �� ه'?�ن از /.'�ء د ٥از ��%�م -�� �Oرا��ی&
ا�3�ر� و ��١٢٨١د �� از ای�ان در -�ۀ \��� N�M ��1/ ی� و در �@د@> <���� /�اق رB> و در %�زۀ �[� اM�ف ا9
���(ا-��د �@رگ ���زا� �M�از� ����%��B Tا� O (د�'� `'.��ء *iا� �M� و N�M ���8 +ل �vرا N�M و . �در ا�
���اء، -�� - �8M �� زا�ت ������ل ه�� +=� ��,3�ا ��B و ا�Oل را �@د ���زا� �@رگ � +��=> و �X از �8-
�<�دان ���زا در +=�ی& روزه�� /'� ا-��د، از و� M &ی��ا-'�/�" ��@ در ا��@ام ا-��د �� +ن 8M� رB> و در �O ���ز
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٢
دار ا���ء ٢٠١٠
<B�> V�8� . ل��ت ی�B> و ��١٣١٢�زا� �M�از� در -Bو �� �در +ن /3 �� "�/���ۀ ا����� �� -�� ا-'/ <�4���
.8M�ت ی���B ��د، ا����ل ی�B>» ا�(�� ا��3ر«
�ت ی�B> و ١٣٣٨-�� ا-'�/�" در ���م ����4> �" �8�ن � �� در -�ۀ Bو ��ا���ر از و� �� ٤ه[�و < $��B�ز�� /
���� �� دو��& +�8� �� -�� �Oرا��ی& �Oر«: �'C4%�م » +ی> ا) ا��ر«��ر �@ر<�ار ��O �vم » +ی> ا) -��ر�و ا�
، ��دB9`ا �4�ن ����ن در ����M ۀ�M د��I� �ر ره��O 9 /�اق، �� . ��-��� ��و� �X از ره��� �8\> ه
�ج +9� «����M &F و �� ���O ���� �@رگ ) � �8 ���س(ای�ان �8���ت �'�د و در =�ا-�ن % 'C4ی> ا) ا�+
'9 �ی�F��F &�)%« ��IO � � �� ه��ز در ��9 %��ت ه(��� و �X از +ن (، �vر ��در ��%�م +ی> ا) %�ج +9�
ر9> ��ر و �?�<�از �� -�b � (�� ا->���% �، .)ه'� �3�T6 و ��گ /@ی@ان، ای�S در ��گ B�ز�� ار�Mش �
�د،... ازدواج ��دM�ه�> �����ریX و =��> و ا9��ۀ �'�/> در �([� � ��� د/�ت �¢-�C/ X$ و �X از -�ل ه
$9 ��'./ Vی@د�«ا� £ن %�ز ��ی��ج N�M /��ا���ی$ %% 'C4ی> ا) ا�+ « Vدر ادار �� $C4� <و���� ���Cر �4
�8��8�ر ی�B> و �X از -�M9$ ا ��'./ Vن %�ز�%�زV /.'��، �� 9$ رB> و �� /��ان ���4 �@رگ و ر�� از ار�
�� ��دم و 1Fب، در روز ���M ز/��>، �� ویX� VL از ر%.> �¢-X %�زV و���یM ت� -�ۀ ١٩=����qر��� ا�
١٣٣٤(ه[�� 9'�� ١٣٧٣)'M ( ء ا) ���-> و��� �� $9 �8M ز�� ١٠در�B �- ،ارد`> ��B�ز�� از =�د �� �
�ر��� از: B�ز�� ا��ث ٧ذ��ر و �/ &- T���� :B�ز��ان ذ��ر +ن ���� �@رگ ��
١-Z�,� ،$C4� (%�م +ی> ا�ر ��O �vج -�� ر� )ر�vان ا) /.��(و ��رس /�����ر، %
�ج -�� /. �Oر -٢% �� )دام /'�V(-7�1 ا�(�دات ���ب +9
�4�ن ����ن-٣�M ۀ�M د��I� ر و����� ا��م ��- �Oر، ره�� /
��M�� :دا��ده�� ���م و �4@ز ��%�م +ی> ا) -�� �Oرا��ی& �Oر �� 9�ار زی� �
�ی ��و��د� %\�ت %[> اG-1م وا-١�F��F �9�� �8ر �� (�'(.'�&، +ی> ا) %�ج -�� �,'��
��*.- ( �ج -�� ا%'� ='��% �� اب ا�@و�ۀ �@ر<�ار %\�ت %[> اG-1م وا�'(.'�& ���ب +9
�9� �Oر-٢� �',� ��- 'C4ا� (��8 +ی> اM ���� ) (ر، /'�� +ی> ا�O %�م +ی> ا) -�� %��ر�ز�� ��B
� �Oرvر��-(
٣-�� .�� )از �� ا/'�م ��%�م +ی> ا) �Oر(%�م %[> اG-1م وا�'(.'�& %�ج -�� ��O ��8ر /
�B�وزان-٤I*3� ج� ��%�م %
٥- �����F د�� ��%�م %[> اG-1م وا�'(.'�& %�ج N�M ه�د� /�
٦- �د9O �ا�� اب ا�@و�� ���م %\�ت %[> اG-1م (%\�ت %[> اG-1م وا�'(.'�& د��� /.
�د ا-�1 وا�'(.'�Mو ار hه��B وزارت Z�-ا �وزی '�� )& د��� -�� �,'� =
)از �� ا/'�م ��%�م +ی> ا) �Oر(ا-��د -�� %(�& M�ف ا��ی& -٧
�� ر�� ��ر. ٣�ن no~-م � � ا� ��ر و �?ز��ا
روان و �'.9 ،����ر ��ریX و �4.�$ و ����> و =*� �� Vر /1و�O �vج -�� ر�q�� ��9 و دارا� -�S داM>، ��%�م +ی> ا) %
�q� �� %�م�ن �+ �.)���M از � � را در ز���� ه�� <��� <�ن �� ر�Mۀ �,�ی� در+وردV �� ه� ��ام از +�8I.�J� تG�ر-�Gت و ��
�M�� � �وت /.' و اد�I�� ���ر- و /�� و ����4> و� در ر��M هB.
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٣
دار ا���ء ٢٠١٠
�ر��� از�/ ���B ۀ +ن /�1ۀ�M پ�A ر�c+:
8�د و ا���.�� - ١��Gا) �G��-ا ��B (وت�پ ���A ـ
٢ - ��پ ���وت) %�'> ��4����(ا��I).I ا�4.�A ـ
�پ ���وت- ٣A +ن ـ�ا�� B ��)'ا�
ا���+ن- ٤B �',�
٥ -��Iا� B ا��4ا��
٦ - �����Gارث ا�@و�� /�� ا) �G��-ا ��B(
٧ - ����)�G(ی�م ا�ی�Y rی�%(
٨ -Z,ا� y8� ۀ����
٩ -�Y ۀ���� ی� ا�'�ام /��1 �,�ا�
١٠ - -�F N�M 8�B ر�c+ �� �ه?�
١١ - -��M +ن�9
)دو �.�) (ص(راV �,'�. ١٣ـ ١٢
١٤ . ./ Vع(را(
�I(�� -�رۀ %[�ات. ١٥
�پ <�دی�V ا->(%(& ی�-� . ١٦A وت�و در �� V�M �'��� )ای& ���ب �� /��
راV 9�+ن. ١٧
�� �ا� ��8Mان. ١٨
١٩ .1��� �����
٢٠ ..Bۀ +زادI)
٢١ .<�� ا-��
دروغ. ٢٢
٢٣ .�)%
زن و +زاد�. ٢٤
٢٥ .�vت ر�ۀ %\���� )ع(زی�ر
�ن -�ان �'���($ در��رۀ =�ا. ٢٦�J-!
٢٧ .�Bد و��
زی� در=��ن -�ر. ٢٨
����ۀ ���ۀ دا� �ران. ٢٩
� ه'> B�ز��ان، �@دی��ن و � ���ر ارز��ۀ =* ��%�م +ی> ا) �Oر �� +رزو داری$ ه��A زودc+ � � و ��F <-ن، �� د�اراد�'��ا�
��M�� :-p�د�M Vد، �� 9�ار زی� �
٣٠ . �.P)�����M ٢٥٠(ار��4ن و �£� � ��C� � ��B Nری��8 �� در �B &ی�'�3 : (و در ����ۀ +ن ���9م دا��M ا��! JM �>ا
ا��� از ای& �(�ی" را %" ���، �� �Fر 9*� �[��8 ا->�%(
ا��4.��� /. /�وة . ٣١�cا��
٣٢ . �I).Iا� B �6�,O)د� -�@وار���� ��M� ����Cۀ �1ه%(
٣٣ .&�8���ر �Oرا�'�I-ا �� ��M�%
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٤
دار ا���ء ٢٠١٠
ا�[8�د وا��qرة. ٣٤
�`هT اه" ا���> . ٣٥./ ��Iب ا�3.�ة) (ع(ا����(
�X6 ا�OGل. ٣٦I�
�وز، 9�/�ۀ B�اغ و 9�/�ۀ %�.���(ا���ا/� ا�1qث . ٣٧]�9�/�ۀ (
٣٨ .@�Gا B 7�� اءر-
٣٩ .Tا��ا� ����� B 7�� ر-
٤٠ .&F��-� ا��]� $�% B 7�� ر-
٤١ .��6� �8�M ا��4B 7�� ر-
٤٢ .Vاف ا� ��8 ا�',�3ر�Fا �%G 91� B 7�� ر-
ا�'�ZI وا�'�I�ق. ٤٣
٤٤ . -�F &ا��ی �ا�� ��3�=
در-> و ��در->. ٤٥
٤٦ .��-
٤٧ .��8� Vرا
)ص(=.�Iۀ ر-�ل ا). ٤٨
٤٩ .O ن� �ی��&��ه
٥٠ .�4M دی�ان
--------------------------------------------------------------------------------
از ��& �.?�اف �(.�> ره�� ا��1ب ا-�1 ای�ان �� B�ز�� ��و��� ��%�م +ی> ا) » /�C$ ا�,(T و M�ی� ا��(T«: اO*1ح. ١
�د�*Oر، ا�O �',� ��- �ر، د���O !دی��>.
�دداM> ه� ی:
١ -»"�� 9�ی� M,�ر �& �1د � �رة �& �1د ��" /B ��G�6 ��4ا�و ا�� ��> ا� �N ا�,� . ��ن ����V -�� ا���c& و / �ی& و �
�%T ا��-�ی"O) ...ر. b» "ا�" ا�� �.'�� .)٢٠٢ص / ا�(�� %(& ا��3ر /
.٢٣٤ص / ��'.� ا�" ا��" - ٢
.٢٣٧ص / ��'.� ا�" ا��" - ٣
���� :3B Vر�'M �O�4� hه��B و Nر��� ��� و١٣.�
دار ا���ء ٢٠١٠
��س �����س ���
�#�" و� ز��ان
ن و�. ١.٤ �IL ���ب � ز��ا � � �
� �� ر�� ��ر���ت � ����ت ���� ر�� ��را� ���س �����س ��� ا�
)در قم 1373آبان 11- در مشهد 1300(
:( ا)'&�م و $#"! �ت
67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+67&� ��دق �23ور �01/+ .-,+
��� ���ز��ان در. ٢٥
� ���ت � ����ت �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٦
دار ا���ء ٢٠١٠
��4� �')�
��� � ن و� ز��ا
V�Iد و ه�� V�M ��Jون ر���� Tر� V�� � ���A از TM $ه�[�ه �� ���M م�Mد و�� ��B��ن ����4*�1ت ��روزى �
Tورد�& ١٤٠٦ر��B $ده ��� �� TM �+�Yش ��د�� و�& در اc� آ(��> در �8�ان ����� $9 �� V���B ��دم ه$ �١٣٦٥
���,�3.� را در %�زV � /.'�� �?`را�$، �,�وم ��دم �Aن درس ه� از M ���M�وع ام آ� ���� روزه�ى � واز ا�[�م ���
V�8� وع�M &واز ا� �M �� ل ��د����<�دا�$ =�ش %M ��Gو $�Mاى ��ا.
�ن ���ز �M و +9� ����/> از د��M`> V ��د آ� ز�h در �� �Oا در +��، در =-����ج ��� �.�" و %�ج -�� �1ل ا�%
�ج ��-� و �����%N�M ن��ج اآ����ا�Yو دوا�?�ان %�ج ��8ىو زاد<% �A دو ،���M ����& ��د�� آ� درون = y�� ،
��,O ور�� ��,O r.cو ��,O �3ر ��(��� و��8Aدو و-� و �� DJ� "��/�د ��y وهI> در ���ن ���ن ه�ى ا/�اد، 9
.��ار��
���I> &��A &� y�� &ا� :V��+ م��� ����ه� ����4 /IM <�Oا�$ آ� وOا �� iرا آ� در ��'�ر-��ن �(��ى ا-> و�
Vد�دت ده�$ ،ا�$ آ�8M:
ام Y(" ده��، +9�ى �Oر �� �& �'�ز ��Jا�� و��ا در %�م دB& آ��� وا<� �?`ا���M در ��ا در 9$ در %(����
…ام دB& آ��� %(����
Vد�آ �I*� ر��ن ��د�� �@-��I> ��J ��د�� آ� �� � ،ودر J- &'v& در ��رV��)��� � V ا|8 ��Oو �آ� ،� د��" �
.از ���M& =�دداري �� �Mد
����م، دا��د +ن %\�ت �� ���M و١ +9�ى ا��� �����ادر /'�زادV � +ن %\�ت و٢ +9�ى ����� دا� �رى ا-> /
�������زر<� � V�ت ودر ز��ن �@د�� +ن %\��ن از دو-����ن و��زر<��� ا-> ا��&، ���� � +9M�)'ه.
----- � �,IO٢ -----
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٧
دار ا���ء ٢٠١٠
�ر-��ن �8�داددو ��M از ا�& M`> ��\9> آ� �� /��دت +ن ��د �@رگ ر�B$ آ� در '�� DJ� در)�� �- �- (
8�رم ��د. �(��ى ��دA � ���F �� ا�� ��G�٣ +9�ى %�6�ى. � &��را ��اى �& ) -� -� ��(��ادر ��'�ر �C4$ درب -
�ق ��'�ر ��ر را =. راه�'�ی�$ آ�د… < �د و �� ا'�� <J�� ���ا�� ���� ��ه��اي ��اى را%�� و-�.�. $ آ�دV ��د��
��XI �� ���� او <`اردV ��د�� .Vوز�� T.9 ���1- از �ى -G�� و��د �.��@��ن �� $��- T.9 اد و����� �د�� وى =�
��ا�� ����؟ �� �A ،د�� Vد�ا�> آ�ر�� - �� ��M`> د واز آ���� ��B�> ا�B رى����V +��� آ.�� � را-> را ��'��B T.9
<)�� ��=�- D�-رى از د���ان ����M، آ ��ر و�'�� V�����B زان� .ا->، و��9 -��
V�M وارد ر�� D���ه�p- ��M`> واز آ�� Vد�آ ��J)��ن آ.�� � را-> را F�- را از XI�� ���ا�� �� �Fري آ� +-
��ان ا->��ع �Bاز د T.9و ���گ �� ��ر را �� -�ى ���ر -.T آ�دV و��''��.
----- � �,IO٣ -----
&Mن رو��ن را د��<������ د�?� �'� =�ا-> �8�ن و�8M ،د�� ��B�� ر روى ه$ ��د و�� �� =�اب�'�� Dودورا��� &��
�����.
�6�ى+9�ى % <I>ا زد و�O ادر را�� :V��+ ر�O ى��D ��د . …ا�� +9�\% � VLآ� و� �����M ��J�� ��ز �M و�� D��د��<
�ق 9�ار داM> �� آ��ر �J> آ ���M V، �� +ن � (�$. -1م ��ا ��-N داد�از /��دت آ�دن . ��.� آ� در <��M � ا
�دت ���x در ا-1م ،�& = ��د �A �Mن Y��T ��د واراد�'��ان ودو-���D از /��د�D �'��ع ��د���/ ���+ ��
.�,'�ى �(�,T ا-> واز -�& اآ��V � ا�& د�& ا->
'��ع -�=���؟ ا<� ��دم از او /��دت �� آ�د�� �M �� �A؟ او آ� �9رت �� -A &J�ا ��A& آ�د��؟ A�ا /��د�D را �
<Mا��.
اى �� ��ر -J& �?���؟ ا<� ا�& �(� �� ا�& ��ر -J& در د9��Z وا�(�& /'� ��ر، ��A آ.'� ٤ A�ا �?`ا���M �(�ش
!�� <�M �� �A <I؟ +�� ا�& /�ل ا-��1 ا->؟
�ز آY+ &��A $C4� ر�'�� �� ��Jا�$� ا��زV ��ه�� هI> -�رV : �دم-�J$ را �'M ى�IM اى�را %'� � �و%'�ه
� اc�ى ����م وIM ا��م و�� از�= V@]4� <)�� ��=��ل �& -qزم ��د آ� از د-> �& وا�G اى.
Vن ر-�� -�ر������& �(��V . =�.� �'���$: اى < �دV �� �& ا|8�ر �8� آ�د وB���د �� 8A�V ،ه�ى %'� آ� �� �
�J- V& از -I� در���� �� . =�.� ��%'> B���د��: I>���د و<?�+�� �@د���ن ا� �ن �� ���ن +��، �4.�م �M ارو��
�ب و��ان �3�%�� و�91�ت ��اM>. ره�� ��ا�B> ���دV ا->� .A٥�ا؟ ا<� �� رB> �� ارو�� �M �� �A؟ او د�?�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٨
دار ا���ء ٢٠١٠
����ر =�دش ��Jاه� �91�ت �Fل ،از -�& ا-1م �,'�ى ا-> آ� /��دت آ���V �@د ��'�ر آ'�� �''�� ���+ �?�
�ن ا��زV �'� ده�� آ� آ(� در -� -� �� از ��'�ر �91�ت آ�� ،�� ��M@� ر ��(> ،و��� .�Aن �� -�د ��'
���Mا�� <�Bا�� �O در �O ت�� �M ��G�Fن �91� X�.
$��اى ��'�رى او ��A& ا��زV و�� ،�� -� دو راه� 9�ار دا�M$ از �C�ى ��'�ر �C4$ دو-> �� داM> �@دش �'
����� دادم و� �. �'� داد �F/�ا �ل �3.,> را ��د�?� ��اي ه'� � او را ��=�-�$ از �@د ��'�ر ���ون �Mم و ه� %
.����م
----- � �,IO٤ -----
91�ت �� وى ��اM> و اش ز��ا�� V�M ��د و او در =��� ؛-�ل ه� ��د آ� %\��D را ����V ��دم� Z% �)آ �از ا<
�Aآ� <)�M �� �- D��او در ز��ن =�د . ٦.Error! Reference source not foundاش �� <`M> د��اره
<=���� را -��4 -�J� V��� �A ،ت داد��ر ز��ا�� را از ز��ان �[�)� �A ،ن ��د وا��� ا���واران��ه�� �� V���.
$6 ����� ��اM> و ،�X از ز��ا�� �Mن����ان و وا�(�?�ن �& ��دم .���ه� ��اى �� ���ه�ن درآ�ر ���د 9= V��� V�>
�ن � �د و�+ V��ن � �م، واى �� %�ل ��د�� آ� �� ���ه� ���+ V��� �� $�Mا�� �� .�& �9ر
�D از ز��ان �(��ر آ���Mم��م دادم آ� �& +��دV � %" ا�& ٧+9�ى ��-�ى ارد��.�و-�.� � � �J(> �. ��اى �[���ن را �?���C� ،$�)ی� �" ه�� . Xp-� &� ى��دق ��ا-���و-�.� � +9�ى � ���م هO �',� ��- ج�ا�& . ��د٨%
�م ه�ى ��ا �� =�ش رو�� ���M د�وردی�+ �� N-�و�� ���ا�(�$ ��اى ره��� ،� ا-����ل �� آ�د و�� ر-���� و������ ه'�ه�h ���د وآ�c DM'� ��اد. +ن ��د �@رگ آ�رى آ�$ �� �����.
D�� ل�آ.�� � را-> را � H�J دادV ��د وا<� در ه'�ن ���9 +وردن ��'�ر �� �8�ان �[�ز ��'�رى دآ�� ��ه��� -�رج از آ �ر +زاد ��د ��د و= �� Dد��� ���� �� /'�ش �'� ��'�رى �.�<��ى �� �M و از ر�M و ،�- ��A ���M
]٨[! A�ا؟. اB@ودV �� < >، و�� �� �8�ا�D +ورد�� و�� �� =�رج از آ �رش ��د��
�ل ��'�رى -�M <J و�X از - <M`> ر را +زار �� داد�'�� ،���M ر و. درد دل��)� DMآ� �ا��'�س ه�ى �� ��M Vان +ورد�8��ر �� 'M، ��-�� <9ارو �� و�M�� ش . و���م �(�=�ا-> از +�'�ن �� ��ر O,�> آ�� ]٩[در ا�& ه�?
���M-�، �?`ا�؟! وا%�ا�� ����Mا �?`ا�A !&ه'� � �9ا�� Z�F ���+ �� �91�ت �� Z% ،ن �@د�� ز��ا���?�)� ���8�وى دار�� �� و�VL +ن ز��ا�� آ� در راV ��گ ���M و��Jاه� و�O> آ��، �M �� �A ��رى <�ا�'��� در �(�� ��گ آ�
B �M �� �A�ز�� +وارV ! +رزوى د��ار �(� را دارد ���& +رزو ��-�؟ و �� <�ش ��اى د����ى B�ز�� را � ��د؟�ل ه� دور از ��ر و��در در �1د Y��> �� -� ��دV +ه�h ��ر ��� را در دم ��گ � ��د؟ ا-1م و-�<�دا�� آ� -Vز� اى را �'��ه�؟ �,'�ى ��A& ا�
���9 Xد�� او��وم <�درش دور � �د از د��ار ر-�ل =�ا �,�او ��اى ز��رت ������ ر%'> �� ����� +�� . ��اى +��� از �
�/> از ��درش ا�� دادV و�� ������ در ����� ���د واز �Fا �� �������9 ��اM> و�� زودي ��< > �Aن �� � Vز��در ا�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٢٩
دار ا���ء ٢٠١٠
���� آ� �� ����� ��< > B���د. ��د، +ن ه$ ��درى آ� آ�B� ��د�� ����> : ���ى ر%'�ن را �� ��Mم �A آ(� ا��[
� …��ا�� ژ��V ��ش از �'& ��اى ز��رت %\��> +��V ��د و��ZB � �: ؟ /�ض ���Mد Xد او��� Vدرش ز���� �
<Mآ> ��ا�M ى ر-�ل�) /.�� ا�(1م(�X از ��گ ��در �� =��> /.� . =��> ��در آ�د ودر ه�o �� از �8�ده
�ت ر-�ل اآ�م . ���->Bاز و X� درش� .٩ رخ داد) O.� ا) /.�� و+��(��گ �
----- � �,IO٥ -----
دار��<�ن ��س ،%\��D را آ� �� ��'�ر-��ن ��د�� ��ا�(�$ ز�(> ��'�ر <�ا���ر در ��'�ر-��ن ��Aر �Fل آ ��،
�D9 ��دا��M ���ون ��د��) ��-�ار(Fرا از ا &I.�� ! در %\�ر او � ��)��� آ(� ��ارد، ز��ا�� ��� &I.� Z% ر�A�ا؟ ��'
���> &J- �)6@ �� دا�(���؟! آ�� D�%�O � Vز��3�ف در ��ل آ(� را ��ون ا� ��+١٠ &��A ا-1م �,'�ى
Vز� .ا �'� ده�اى ر ا�
�ن -� اB�ازى و��اى ��-��ران دل =��M ��د�M@� اى�ن ��ه'?� +رزو� ���8دى او را . �(��ى �Mن او در ��'�ر-�
دا���M و�� آ�ام +رزو���ى �� +رزوي =�د ر-��؟ اراد�'��ان �� ر���B در � > د��ار ��'�ر-��ن و�� در آ��ر +-��(�ر
�C,� ���M ���) � �� ������ اى او را.
�دV در ز��ن %��ت =��ى �'� ����� وا�& �8�ن از ��داش �Bا T�/ ى�او -�ز��V ��د و+���V �?� و-�ز��<�ن در ا��'�ع ه
��ان ا-> و����B> از +ن و��ا�?�ان ا->�� ��ن �� ���� آ'���@مآ(��� آ� .+�8iار� Vد��Bا T�/ ى�را ��اى آ �ره
Vز���آ� �> +�����ى ��آ@ى ��د و��ا�?� ��د، �X از <�ارا �A. � آ���از ا�& رو �����49 آ(T � ،و��ا�?��� �� -
در X� �.�M از +��� %���> را در د-> <�B> ���ا�(> +���Vدر آ��� ���ا�(> �� او �(�زد، آ�-��و ��Bل���وزى
�ز��<� آ��، �v آ'��(> -�M���� <=� .را �� او �(.� -
----- � �,IO٦ -----
�م ��[ ��� Mد ٢٣�� Tن ر���زم آ� =�� +ورد�� +ن ��د �@رگ ا�& �8)� �vو &�I=م و�M ز�، �� =�ا-�$ ��اى �'
Vد�را ��رود آ.
ه$ در و�G> +ن! �X از ز��ا�� X� !��G�F از ��'�رى درد��ك! در ��V ر�T! در TM �'�4! و�A V ��گ ���-�
<��Y !<��Y ل� !ودر %
�ر �Mم� �'�زه�ى دو<��� را �p- Vن ر�� +وردم و�� -�ى ��'�ر-�� �� ����ن ���/'�د��'�ر-��ن �8�داد در . ه��?���=
�M��8�ان �� � ���'M ����� �/�B ى��ن ه��آ(��� را د��م آ� ��اى � ��� +��V ��د�� و�� در . 9�ار دارد واز =�
"�������ن ��رك آ�دV و=�د در ���دV ه�ى =�د را در ��'�ر-��ن را �� روى +�8� �(�� ��د��، +�8� ه$ ا��رو �� Y'� آ��ر =�
�ر �(� �� ��د��Cدر ا�� �M���= �� Vاز . +��د ��� �A�ا در ��'�ر-��ن را �� روى � ��� آ���<�ن �(�� ��د��، �?�
!���& -�� Y��T در ا-1م %�ام ا->؟
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٠
دار ا���ء ٢٠١٠
$�M`> ن�ا��زV � ا�(��دن � > در را �'� دو��& در �� روى �& �(�� �M، درد ��ى �& ،از �J(��& در ��'�ر-�
� (�& �& در +�[� ا��4�س =��� ��اى +�8� ��اM>، اO�ار ��دم ه$ . داد، دو-��ن ����O +ورد�� �� +ن � (�$
.��اى ��ز آ�دن در �� +ن اB@ود�M V، -�ا�[�م در ��ز آ�د�� و�& �� درون �Mم
�ن و��-��ران وآ�ر���ان را B�ا <���B ��د�M@� Vا��و �� ��J��+ ����- .�]v م��ن �.�� در +ن ه�?��اى ه'?��� از =�
<)�M و-��ت �M .
��$ ه� ه$ �� او ه'�ه�?� �� آ�د��، در را ��ز آ�د�� و+ن ���� �� درون ������ از ا�& =���ان +��V ��د و�� <��(> و=
��+ .�p� ى�آ� =ید� ��$�B��رج آ��� ؛��ى �= X�G���+ � �.�-ن �� و��ر-�'�� �IJ� را از درب Vز��� =�اه�� ��
!و� ���4& را در /'.� ا�[�م V�M 9�ار ده�� و��A& آ�د��
��$!A�ا؟ �?� � ��� در ا-1م <��V ا->/ � Vز��F'�! -��! ؟ +ن ه$ ��B �)� ! �� ن را��زV � ز��ا���ن و ا/�ا����
�� "��,���6 ��د. ده�� �(�?�ن �q�-ا Vز��د �� ه$ ! و�� ا�& ���Bا Vى 9$ �� را�- �� ���M </�- �� X�G���+
��د�$ و��ا�(��$ ���زV را آ[�Bا T�/ X�G���+ در ���[� از <Mا�� ��/�- �� &�M�� ،$��M روان Vز�در �� ��
.��د��
----- � �,IO٧ -----
Vد�� V�]ن ه����B &داى از -�ى �'� دا�$ ا��� V�M در�O �)آ �A:
�,��" � �د١ D��>��� .ـ ���زM � V���4'�ارى �� ��ز�
٢Vز� .اش � ��� � �د ـ از ��
.ـ �� وD��O /'" � �د٣
.اش Y(" دادV � �د ـ در %(����٤
� �Oر �� او �'�ز ��Jا��٥vـ -�� ر.
.ـ در %�م 9$ دB& � �د٦
.اش دB& � �د ـ در %(����٧
٨$�= X�� .��اى او �'���M <4د ـ از ا9��� و�[
.ـ ا<� آ(� ��اى او ا9��� � /@ا آ�د ز��ا�� �Mد٩
�& داM> د-�?�� <�دد١٠ �� V��ت ا��م ه�I$ ���اه& -�Bـ آ(� آ� روز و.
� �Oر آ� ��اى �(.�> ���3> زد<�ن ر��B ��د ز��ا�� �Mد١١vـ -�� ر.
� ��ر ��ارد١٢� &J- Z% گ ��ر��4'�ارى در دم ���M �)� ـ.
١٣����F& ��-�ـ J� �� <�.)� ..?�اف ه�ى
.ـ آ(� %Z ��ارد �� =��� � ���3> زد<�ن ��ود١٤
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣١
دار ا���ء ٢٠١٠
8" ����(�� ��اى او � ��" �Mد١٥Aو ��Iه X.]� ـ.
١٦��� .اش �.�� �Mد ـ �Oاى <��� ����(�� از =
١٧�vا�� ـ رو�J� �vن رو� .=�ا�� ����� ��اى ���3> زد<
��> آ���١٨�M �)@د آ� �ن ا<� .�v ا��1ب =�اه�� ��د ـ ���3> زد<
��Z ا-1م ا->؟*� �O در �O ن���B &ا� ��+!
----- � �,IO٨ -----
�%T ر��B$. ه�ى TM ��د آ� �� 9$ ر-���$ ��'�O �� � ���= �� V�)�� . �� X�G���+ را Vز�=�� داد�� ��
� ���J��)Y���34� < 8� ��I>ده�� و ")Y �� در +�[� Vد�� ���� �Oا�� ��vا�� ر-�� ر�J� ز�9�ى ،�� +ن �'+ �� ا���M`> د����B�ز�� �� %Z +ن ��د �@رگ �� %(�ب �� +�� �� �8�د آ�د �� +9�ى ،آ� از دا�?��p.>١١ ���.I& آ���
�ز ��Jا���'� Vز��� �� �'Mد و�M "'/ D��Oآ�� و�� و <F�آ�ر O,�,� ��(> ا�& آ�ر �'�& ا-> ��اى <�I$ . و-
�را%�� � ���?��p.> ى��رى �� آ(��� آ� از �(�?�ن و�@د���ن ����B ��اى M�آ> در ��ا-$ از �8�ان . ١٢ا�[�د آ��+9�
�ر V��+، $��M ��د��p- Vى �8 > ����34 ر�- �� . �� Vز�� V��ران ��� +��V ��د وه�ا آ'� ر��F> داM> و��
��A �Mن ���ار ��د وآ(��� آ� 1O%�> �� =�ا-> ��$� �A�M�'�� دا���M ر=� از =�د � �ن ده� وM�'�اى
.ه'?� در =�اب ��د��
�8�ان 9$ 9�ار دارد و�(�B�ى آ� از $9 �� �8�ان �� رود، در د-> را-> =�د +ن را �� Vر را��8 > ����34 در آ�
���� .$��M 8 > ����34 وارد� �� V�M ف�دو راه� ر-���$ آ� �� -�ى را-> ��, �. - �را � Vس را�دار��<�ن �
� -� آ�د�� و� �Mو�$�?`ا�� � A�ا؟! �� ��ا�[
�ر ���زV �� ا�(��د�� �M �� �A؟Cا�� �� TM ر�������� در +ن J��)Y ر در � > د��ار�'M < ?ا� &� ��A �>ا
� &�M�از ر�B& +ن �.�<��ى � �، �� �� -�ى �8 > ����34 دو�� و اى ر-�� و '� �� �3 M�V �@در ا�& ه�?�م �
�@� $��Mا��!
�M �?�I> ا����� ����4> ��دا��M � � و ���[� ��اد و و�9ع ���-> و� و�`اآ�ا'� ���I> &��A �� : -�ا�[�م �� ��
� �� Vداد ")Y را Vز� .ل �� +ور�$�@��
$��Bر ��ن ���د�� ،و��A ن�� ه�� �(.'�ن روا ا->؟! +�� در ا-1م دروغ ���@ ا->؟. و�� +��+!
----- � �,IO٩ -----
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٢
دار ا���ء ٢٠١٠
�� Vداد ")Y Vز��ز ��Jا��، او �'� �`��د و�� <��� ا���� �Mد و�� +9�ى��'� Vز�8�د �� �Mد آ� �� ��� ��: ��
�9+ <�Oو T)%، ا����J� ز�'� ��)�� .�Oر �
�ز ��Jا�� آX د�?� را �� <�: �� <���� '� ���ز ��Jا�� وا<� '� ��)���ز ��Jا��یاو ��'� $�.
�ز �� =�ا�� ا����-� ا�[�م +9�ى '� . Vدر�3� � Vدر��ز را ����V ��د�$، �3'� � Vدر�� ا��ال را V���M ��د�$، �3
� ا��زV � و�� ��> !!و�O> را ��@ � ���V ��د�$ و�� �� A $ =�د د���$� ��)���ز ��> در ا-1م �,'�ى �'�
�M��، �M���(�� ��ان /'" �Mد �Aن ا��اى +ن وا�T ا->. ا<� و���O در آ�ر ��� <�Oرت و�O در . X� را Vز���
�� ")Y ن ا��%(�&از��-��9 ١٣ �B�Y ودر ���ر�� اى آ� دو �� ��p- �� ك�= �� V�M &��4�در - روز ��D از ��گ
.…9�ار دارد آ��ر د-� ��6 /'���
��8 �� ��%�م ا<� ���زV را �� ��ز���<�ن در +M � Vز��,��" �� داد�� �M �� �A؟ �� TM ر�����-�� �,'� ن
.را �Oام �X از ا/�ام �� �(�?�ن �,��" داد١٤ ��9� �Oر
�دقO ت�7 %\ D��'/ � Vز� .از �'�زش �.�<��ى ���د�� ��� ا���آ� �� -� دار ��د �'�ز =�ا�� و ز���� ��
�ز ��.در +ن TM آ� TM �'�4 ��د ��دم �(��رى '�7&Bا���� و ا���= ���M ط آ��در ���M TM ه$، از �C� ا%��
�M� .دX� &B از -V��p دم �
----- � �,IO١٠ -----
A�ا؟. ����اد �'�4 ��اى M�آ> در ���3> �� -�ى ��ز���<�ن ر�B$ درب =��� �(�� ��د
و�� از آ����ن ،��زه$ ��-�J � ���م ،�Oا در+وردم� د<� ��ر ز�h را � ،��-�J � ���م ،ز�h را �� �Oا در+وردم
$�B�� Vو �� درون را �M ز���9> در �/ �� $�Mا�� �د-> �.
��3> ��رV 9�+ن را در ���ن �8�دV ��د�� VدGن را د��م <�د ه$ � (�� و�� 9�+ن ���V ��د -�M+ن �� . و�9 ���
�� ز��& �?�V �� آ�د، ه� ،�� ا��ا=��-��� در -���� B�و ر��B ��د، +ن ��� -� �� ز ،د<�ى �� <��(> ،=�ا��
.+رى �'�د Y$ ر�h ه� دارد. -� �� ��د��� و�� ه'?� در Y$ � ،آ(� %���� �� =�د <���B ��د
$�I> :����?� �� رو�J� �vا�� و=��$ ه� .رو�v =�ا�� =�� آ���
���I> :<-د. �'��ع ا�M ��.� �����(�� �Oاى <��� از =�� V�M در�O ن���B!!!
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٣
دار ا���ء ٢٠١٠
زارى �� زد�� ا<� ���3> زد<�ن ���� �� آ�د�� و! +�� <��� آ�دن ��اى ���3> زدV در ا-1م �,'�ى %�ام ا->؟
��� ه$ �� -�د د-�?�V ��دM ر-��؟ �� V��ر . �A ز���� �� د-�?]Iوا� ����� V��/ د��Aن =�ددارى از <��� ا�[
�ك =�اه� ��د��*= ،V��/.
V�8� ن��ن را د-> ���ورم و� ���ا�(�$ د�� � ؛M�آ> آ�دم، �'� دا�$ اى از ز��ن �� ���3> زد<?�)�M دل
$ J� � را�+.
� �� ���I> ،$�B�> ن را��Aن ا� �ن �[.X =�'� ��9�ار آ�دV، ،ر��B ا->١٥ ر-�?�رىل +9�ى �@-�اغ ��� از دو-�
� ه$ ��و�$ در +ن �[.M X�آ> آ��$� �M ���.
� �'" ،از B\1ى ��ز��را�� %�زV � /.'�� 9$ ا-> و�I(��ى �� 9�+ن �� ز��ن /��� ����M ا-> ر-�?�رى+9�ى
�پ ر-��V ا-> �٢١� 3M> �.� آ� A �� ى . �١٦.� +ن�9+ X.]� در Vد�م ���v� �� �M و�(�> M���4'�ارى�%
ه'�& ����M T آ� و ١٧�دVا����د آ �X از ز��ا�� �Mن +9� در �I(��ش از او ��د آ�دV و �� او / Z �� ورز�� و
�V ز��ا�� <�دد� ��A.
��,�ود ز��ا�� �Mد واآ��ن ا9��� � �[.X /@ا آ�دV ا-> � �� .١٨ه'�& -��M T آ� د<� ��رV ��اى ��
�V ا->؟ �> ��.���ت ���� Bا در و@/ X.]� � ���� ا-1م ��A& %�'� ! وا-�,��ق ز��ان ���,�ود دارد؟! +�� ا9�+
!ه� �� آ���؟ � ��م �� �Aاى ا-1م �! �� آ��؟
----- � �,IO١١ -----
9�ى + � ���� د��V ر-�?�رىدر ���ون =� �Aر آ���ر ا�(��دV ��د��، �Aن در �'���4 ا���V د��م آ� در دو آ�� �Mى ا�ه
�ى %��ط از آq�ت �'�4> �� ��د\B د��� �� ��� ه'?� ا�(��دV ��د�� و �� �Oا �� <��(��� در اc� آq�ت ��دم. =
ه� ه�ى ا�M ه'�Kن ��ران �� ��ر�� و�� �� ز��& �'� ر-�� و�� �& *9�V. آ(� �'� ��ا�(> �� ��� و�� /��ر آ��
<Jر� �� �v[� وزارى از در ود��ار . <�ى آ�دV وزارى �� آ�د�� =�ا�� در آ�ر ���د، =�د ��دم ��%� رو�v. و���س ه
.��د، ودر /�& %�ل ه'� ��ه$ ه'�ه�h ��د�� �.�� ��د ه� آ(� ��اى =�د +ه�?� داM> و��ا�� در آ�رش
�Aداد�� وآ� Vدم را�د�� ��ز آ�اى آ� د��اره����M�> D ��د، د��اره��� آ� A $ دا���M، ز��ن دا���M، آ��A. اى �
����� ���� �Aو ����M �� �A ،����� �� �A ،V�M �A ���)8'���� و�� دا�B �� ،���I> �� &J-.
�ى %��ط <`�M$ از \B د �.� �.�از�� �از -�<�اران � ���� �9م �8�دم ه'� �J����M Gم �� درون آ�� ��ق ه� هFا ،�� �ه
�8�+ ���، A $ ه� از ا� �M�T.9 ، ه� از =�ن ��، ��Mن �.�� ��د ه'?� �� <��(��� و�� زار���� �& ه$ �
�ز آ�دمY+ &�)��> ،$�)م و=�ددارى ���ا��M hه�� .ه'
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٤
دار ا���ء ٢٠١٠
���= @�A �A ���> آ� Vون �� ر�@د و�� Vش �����، =�ن دل را از د�����ا->، Y$ را �(��& ���ه� +�D دل را =
�ر �.�<��ى آ��]Iاز ا� ���ر دار��، ا�M �'� <`ارد ���وى دل ز��ا�� <�دد، راV را . ]Iا� �اآ$ � ��� =*��� �ا< ����وه
� ه�آ[� �� =�اه� ��ود� Vد�ز آ�� Dا��اى �'�4> . ��� Dارى +را���� ���ن +ورد<�iى . ار��از ���49> ١٩ا/�'�دى+9
�M </�Fور��، ا��دV آ�دV ود-��ر داد 9�+ن ��I�-د��. ا�� V��رV ه�ى 9�+ن را +ورد�� ه'?� �� 9�+ن ��� �- . ����
�M +ن =�ا��ن ���ل�وزارى �� 9 .D�� .9�+ن ��اى ز��V +را�D ا-> و��اى ��دV +��زش و��اى دو�8�ن +-
�M Vآ� =�ا�� �ل �@ا��زV �� ده�� د-�� �'�4 %�آ> آ��$ و�� -�ى �: �� �8�د آ�د�� ���& �\'�ن 9�+ن ه
9�ى M���4'�ارى ��و�$؟+
�ت /.'� ودا� �ران از وا���ت ا%��ام در M�ق ا-��1 از د�� ز��ن ر-$ V�M آ� د-��Bا��ازد ودر و �� Vى /@ا را�ه
�M�� �� .���Cر�& ا�����د-��ر �.�<��ى دار�� و�& ا%(�س =*� آ�دم ���دا ا��زV ��ادم �Aن �� دا�(�$ آ� �
�4> ���و�> آ��� آ� �� آ�د�� و'� V�*9 � د�M ��Jر� ���=$M� . و�& �(�Pل =�ن در ��ا�� =�ا �
�M �� �.'/ د���دم �(��ر داغ ��د�� و�� %� ا/1 /�3��� و= '��ك و+��دV � ه�<��� ���و�>، ا<� ا�& �� �8
�M �� �A $دا� �'� .P)د��� Vداد Vز�� آ(� ��د آ� ا�� <���.
�ن ��دا�M ��دم! +�8� ه$ ��اب ��داش ��ا داد���A اوار@- ���M!
�ر ��ا-$ ا%��ام را �[� +ورد آ� %(& . ل +9�ى ر-�?�رى ���ون �Mم�@��=�-�$ از �Cاز ���ار ا�� D�� را���� �
. ا=1ق را � �ن �� داد
�� $��Bر ،���M وه� در �� �& روان�< � �ز�[� &��)J� ��@�4'�ارى���M ى�ر-���$، در +�[� روى �� ��دم ل +9
$�I> دم�و�� و: آ�ر =�د ���ن در �� آ���/> آ�د�� و��اآ�����M V و�� .…�� د���ل �& ������ =�اهD �� آ�$ +9Fا
���Bر =�د ر����V ��د آ� ر=3> ا��ى �� |8� �. د<���رV �@د ���3> زد<�ن �Mم ودر -�گ +�8� M�آ> آ�دم. د���ل آ
$�Mا%> دا�ز �� ا-�� .<���B از +�[� ���ون �Mم و��
----- � �,IO١٢ -----
�ن ا->���م ����V و9> �`��ا�6 �& از +9M ز�'� �� </��ز ا-> و1Oى /�م ��9�ار. در 9$ ��� دو -� ��� .در =
�ن +���� آ� -�<�ار ��د�� و�� �(� �'� آ�د����دل ه�ى اراد�'��ان +ن ��د �@رگ +آ��V . +ن روز /3� �(��رى از +9
Vاز ا��و �د و��� $Y از . �� V�M روح �� "����ه�آ�ام -�رV � %'�ى 9�ا6> ����د�� و����� ��اى �('� آ�
�د���-�B .�I�*� م��� �A !�+ Vد�اى ��و� Dرا�+ Vاى ز���زش��ر در . ��)� ��Mن آ(� ����م و�� ا�����Jى در ��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٥
دار ا���ء ٢٠١٠
Vد�� �M ى�ا �.�<�@/ X.]� � ���9�+�� . ا<� �[��X /@ا ا9��� �� �M �� �A �M. ه� �� در= ��، از ا9
��� �� <�دد= $Y از ����رى ودل ه� ��Mوا � �� Vا���=.
----- � �,IO١٣ -----
�M �?دت . روز د��8M روز ،���M ت ��روز�\%$|�3�د�B) 7( -� آ� T]/ . $|��ن ا�& آ�|$ و+ن آ�� ��+
�ن ه'���� ��د؟ %\�ت آ�|$ را =.��I � و9> را�*� ��'� ��ه> داM>؟ +��M �?���� �� ن� ���% �اى ��9�ار ��د؟ +�
���� ا-1م . �� ��م ا-1م د-�?�� آ�د و-�ل ه� �� ز��ان ا��ا=> و-�ا�[�م آ�د�� � Vاد�� &�' M D��\%
�'�Iدوه�� �9�ى . ���& B�د ز��ن ودا� �ر���& ��د روز<�ر ��د ��آ�@V. & و�O +ن %\�ت و�� �اى �@رگ ا�(�ن ه+
DJ� ن���� %���> و9> و��دش را ��اى ا-1م ز�M ،ا-1م ����M���4'�ارى ه$ ���D آ�|$ ��د، از -��1 � ��
���� �� دا��� �� =�A م���%�$ و/@ا �� د�� آ� -�ل ه� وى را ز��ا�� آ�د و-�ا�[ X��]� � ����آp- D�د واز ا9
�M ى�اى او �.�<���.
����+ $9 �� �� ) 7( %\�ت آ�|$�Aن 8M� 9$ �@ار د=> . در +ن روز �(��رى از ��دم از د<� 8M�ه� �M�� ��
V�8� D-��� ك وروح�8�دت +ن %\�ت را ز��V ��ار�� واز روان �M وز��� .اى ��<���� -
�8M ت در�ار +ن %\@�|����ادان +9�ى %�ج . 9�ار دارد و�@ارى ا-> /�i� $�Cاددر آ��ر '�&آ���- ���J.= دق�O ٢٠ </��8�انآ� از �8�ان +��V ��د �@د �& +��، ا� �ن ا��م �' $C/ا �])� � ���ه(��� و ��D از +ن در ��iاد ا9
.را��V ��د�� ��iاد�Oا���ن %\��D را از . �'�/> �� آ�د��
-� . ا-����ل آ�د ـ در =��> ا� �ن ��ان -� راه� ��M$ ل +9�ى M���4'�ارى ��و�$؟�@�� ���" دار�� : ��-��م
V�8A ن آ� ه��ز��V �9 وB��� ��د راV را �� آ��A آ� ر-���$ ��-�ارى ��ك ز��اش �� <�د +��دV� � V ��د و����ا�� آ�
� -� آ�د� .$�I>دارم و�وم: �& ه$ =�ا-�$ -� را ��� ��)���و�> �& و�.�<��ى او -�>، T�B>�?��?� در . ���
�ن ارم�M آ� در ���آ'� <�د�� =�% V��ن ه� د=��> آ�د�� و. �'���M �'� ���4 و���T ه�اس د-�?�-�از ��دم �
���M ق�I�� $ه �8�+ ���M ق�I�� ���-ا�=.
�ن د-��ر ��اآ���M Vن �� د�-�در ا�& . اد��د<� ��رV �'�4> ���اآ$ �M و�� در �� �� +ن اB@ودV �� < > و�
$�I> ار ��ان�-�اش 9���M @ ر�8A h�V !�� =�اه� /��9> �� =�� � �ى! iM �A" ���-� دارى :ه�?�م �� �
�� .و9��@
9�ى + ��در �M و��� ��دا��M <�د�� �O Vز����ه� ��د ا���B ��� آ� �Aآ� X� م از����-�ا�[J.= � ����� درون =
hه��� �.�<��ى آ�د��؟ �?� M�آ> در ���M . <��3� <��3$���3> زد<�ن ��M$ و�� -�<�اران ه'� &�Bا از ر�A
زد<�ن <��V ا->؟
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٦
دار ا���ء ٢٠١٠
<M`> �� ا� �ن در ا�1غ ! ����� از دار��<�ن ��س ��اى �& +ورد�� +9�ى /��-����ارى آ� از � (�& �� در +�[�+
��ا�(��� از ا�1غ ���م ا�� آ���؟ ���م ��A& ��د �� �9�ى �Oر و��9 از =��� ���ون : "ا�& ���م �[��ر ��د��؟ +�+ �� ��
�ى ��ز +ن �� ������Cر از آ�ر روM& ��د " .���M آ�رى دار�$� ��� ��م و+ز =��� ���ون ا… آ(� آ� =��@V �� =�رد �
�.� �� � � ����ن را �?���6: �$ و<�I$(در =�����I> :��6 .آ�ر�� ����ه� را � �ن داد�� ��ا�[��B ��� ���A �9�Fوا .
�ن را �?��I> :��6$ ��ا�[� ر�B$ ودر +�[� � (�$ و� .آ�ر
���I> :ت آ���91� �'M �� �� =�اه� �� V�����B. $�I> :� را DB�% ���� ا��[����@.
���I> :د�M �'�... و���� ���� �'M .$�I> : ����� =�اه�� �� ز��ان �� �وا< ����� ��'� +�$، ا<� �91�ت ا-> ا��[
�ق و������ -J& �� اد���� <I> و�(�ر�� آ�د و +رى ��A& ا->: <��J- .���I ا-> د�?�A ارى�-�� . �J-��
.��و ��ادم
����O ا در�ورد�� و�+ ������ "�������-�ارى در �.� �& � (> و. /�T -�ار آ�د��ا� Vرم را�����-�ارى در آ��
���V ا�& دو �& ��د و��B ن وى���B <,� �8�+ .<I> �'� ���M -��م�� �� �م وا<��-�p� را D���.
�ن ���ن آ��ر رود=���٢١ ارم����ن -��V ر�h از =����= �� ،<M`> ��-م ��رم ،ر�� �� ��M`> ن���� آ� در ز����=]٢١[
�� V���� .آ�د��ش ]٢٢[ ��م د<�ى� �M و�� �X از ���وزى ا��1ب ��م اورا �,� آ�د�� و� �
$��M`> آ� ������ :را���I> V> ،از �" رود='/ ��ن را ��دار�� +9�… $�I> : �'� ر را���A& آ�رى ��Jاه� �M و�& ا�& آ
� ا<� �� =�اه�� ��دار��. آ�$'M.. .آ ����-��. �& آ� از آ(� �'� ��-��م. � ��ا �� ��د��+��ن از ��دم ��
$��Bر Vآ� را �ج داد ���ار د�?�دى �� =�د و=��(�د آ��3����� ا�[/ V�����B در &� �����B�� :<I> : ����O روى ��
���M $= �.�!! د���ا �?�آ� �� <���� . ا�& د-��ر ه$ ا� ���� دار�$"آ(� <.� T.9 در �A�ا از -�ار آ�دن " �
��� �K'م دار��؟ه�M ن�Mد�= &�M��ل ��D ��رد ا-����ل �.> !در �- ��A ه(��� آ� در ���ا�& ه'�ن آ(
�ى دا���M وا��وز از ��دم ��$ دار��� � .��د�� ودر دل ه
�واك - V�?���ن �� ���ان �.� ا�(�?�V راV +ه& ر-�� ���� آ� -�واك +ر���8�ى در +�[� 9�ار داM> واآ��ن ����
"���B <�Gو" � ���M��د]�� �M V��A …V ز��& ���-�. �� Vرا��� Vد�د آ���� درب اى را آ� ��� ��J+ن +و� �اى �
�ن ��ا �(> ،��ا ���دV آ�د��. �@رگ ��ز �M و���M& �� درون رB> وا�(��د' A �?�� �� . �� زودي ��دى دو�� و ���>
�M��ن �� � ��.*� �������� را =�ش ��ار�� و���� $ A ن���9+.
�/�ى MV���� آ� او را ��� :ام در ا�& ��ب 4M�ى -�ودV <�ا�'
"]= h�� �M �� &�� Z% &�)� از
Vد د���M ��)� � دل� �� ��h آ[
�@ ا�& دو -� �& آ�ر دل �8� <("
�' A Xود �� <"� آ���� ��Mر�=
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٧
دار ا���ء ٢٠١٠
.را���V د-> ��ا <�B> وآ�ر آ�را�� �� ��د �� ���� آ� =�F� =�اهD ��د
> ��A &�Mدا�از � X����� �� <-ا ����O �در +ن … ��G �� =�ا-> ا%��م ا-1م را ���دV آ���. �م <I> ا��[
$�) � ����O روى �را�� ���ى ��ز و�\B .د ��د و�دم ه�ا -�� ��-��زV از ��'�رى ر�� ��=�ا%(�س -��� . ر���F و
� A $ �� د��م� Vر���$ را �(�� ��د� ،آ�دم و=*� -��� =�دن را د<� �' A ���+ ��، �A@ى �?�I$، ز��ن را ��@ �
8� A $ را �(��� و�& ز��ن را�+ $�)� .$��?� ��J- وى ���� -@اوار ��M &��A[� ،آ(� را �'� د��م آ� �M اى
�(.�> دادV ��دم وا����1 را �� �v ا��1ب ،��دم ��Aن در -�گ ���3> زد<��� ار�'�� M�آ> آ�دV ��دم و��ا�8
�=�� ��دم و�?`ا��M ��دم- �q�= د�M د� .در<��ى ا�[
----- � �,IO١٤ -----
���I� <I>و <B�> ا�ود-> � ��+ $Yا�- �� Vرا��� Vر�آ�رآ�را�� <�م �� �� دا�M$ و�� . ��یز���� <`M> ود<��
��6 ر-���$� �� �� $�B�6 �� ر�- .<I> :�.� ،دم�8� �.� �� ���9 � ا��[� �.� ا->، �Fدوم را آ� ��'�دم �� درون ا
.ا�& دو��& ����O �& ��د -�� ����O � (�$. ا��[� ����O ا-> �� ����: <I>. ره�'�ن �Mم
Vا �(>� دار���ن ���ز آ�د و�� A $ ���ى -��V د��<� &� $ A را از h�� ،د�� ��س در +�[� . ����� T�-
$ A $�)ا��� h�� �� را ��� .A رى ��د آ����� ��. <����B �(��� و�����6 را از �& �� '$ را ��دو��& �M
� �� .��& �(��� ��(> %���> � د��V ������ �,�وم -�ز��، ه�A =�ا-> ��ا ����� =�د آ��� واز %���>�
�=�� �Mن ���M ن از�A ،$-��. <��@�� =�ا-> آ� +�8� را � �-��M رزوى+ �� ه'?��� دار�� یA�ا؟ �� +��� � �ه
�دV آ��� =�اه�� از ر-��� V ��ودر ا�& راI�-دى ا�Bوه� و�ى <��=�� ���M؟ �A X�ا �'�. ه�M اه���=
Vآ� �(���ش� د�� Vد�ه� ����دم. �& <��Bآ� در ��� ا $�Mه� ��ا�-� را �� د��<�ن �(�� �� د-�� . =�دم ه$ <�
�����3� را / ��8�دم � ��V -� 9�ار ده$ /3> . �ر راV ر�B& آ'� ا->، در � (�& �ا در ا�(��دن آ'� ا->، د�/3
.آ'� ا-> ودر ��=�-�& آ'�
8� ��A& �9ر�� دار��؟ �� +��� ا��اع وا9(�م �9رت را در ا=���ر . د��م د��م، +���V را �� �� د��<�ن �(�� دور را ���+ ��+
�ر �'�. دار��Aد ��1� � &��A �� ���Mا��آ� دور���� دا �ا< ���M .�� ن�'> �� �.� را �� زور آ��� آ� ه� +�
�ه�. ��ان %" آ�د ����Mا T]/ !<)�� زور %1ل � �1ت.
$ A <-د ��ن ا-> ،��� را ��G ��دم ا��آ� �������-'> را-> ��@ى د��م و-'> �A . °Aن د-> راه�'�ى �
��� ه'�ن آX ��د آ� ��.�. ��@ى د�?� وآ(� در � > +ن ���دM ،د�� Vد���� را د��م آ� در آ��ر در ا�(�� <I� رو
او ����ر ��د و ،آ�دم، او ا�(��دV و�& � (�� �& �B �A� �� آ�د و او �B �A� ��. د-�A D $ ��ا �(�� ��د
��� ه$ ��A& ��. دا�(> =�د را �4`ور ��M �� <��= آ� �� ا-1م <Mآ�� ���ا . �A و�� �& �� ا-1م Vد�آ
� ور�Y> ��دم؟ او ����ر �4`ور وvا +ورد�� ��ون ر�د، ��� V��+ <�Yور �vر �� در . �& �,��س �� �4`ور، او =�دش ��+
� +ورد�� ؟ا��[� ا��'�ع دو ���V�M Z�,� x ��دvرا ��ون ر �vن ر�A .�� او؟ در ا�& -�دا آ�ام -�د �� &� ����$؟ +�
���V او؟��B �� !)� $ A &و� <M`> ����ز ��د � ا<� A $ ه�ى �& �(�� ��د د��V. �� ��دمز�� Z% . ا�� D��\%
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٨
دار ا���ء ٢٠١٠
�� Vآ����ا ��� د��، د-�?��� Vآ��� V��� ا ��� د��، در�دن ��ز��ان آ V�����B ،����� ا�د�� �. �� D��\%
�. آ��� ��م د�& او �A آ�د�� و�A ��� د�� آ� ������ه�، �O�ش ������ D.'/ ،<-ه� ا������ D-��� ه�ذات.
----- � �,IO١٥ -----
��9 د�?� ر-���� و<I> ز���� <`M>، را���V �� درون �M ود-> ��ا <�B> و���ون ��د وFا��� اآ��ن ��: �� ا��
$ A دار���د ��= $ A را از ��� .<I> Xp- :���9 ر�وا49� ه$ و ��" ��ارم��`p��B$ و<�I$ -�@ى دار�$ ���ورم؟ ��ه
$�Mد. ��" ��ا��ق ��دا=�$ و. �Fل =�اه� ا�[����� +وردن ��ه�ر رو�M &M آ� ���9 � از �� �8Fرت ا�C� �� <'-
��� ر�h ��د و=�ن ���د. را-> =�د �� ز��& �?��(�$، *9 ��A�V =�ن ر���J د��مM.
�M�> �� رو ����O �� � �� +ن �آ(� � �آ� ا< <Mار دا�ق 9�Fا �� D� � ،<) � ق ��د�F . °A <'- در
�ر د<� ا%(�س -��� . را زدV ��د��، +9�ى ='��� در ���س =��� ��د ='�� و +9�ى ��ه�� /�X ��%�م �&، �� د��ار�
$�Mدا &�' � DM�� �� ز� .آ�دم و��
��H ��د ا<� ��� از �Oف. �� ز��& � (�$ =�د ����Kم و� ���ى �8(���� آ� روى ��'�> 9�ار داM>، ��دا�M$ و�=
.درو� �ن دا=" �Mم ��& V�M �B�O ��ون +��� در %.��
�/�� ��ان %�ل ����م- .��Mدا�+ن را ��9 Xp-، $�=دا�+ن =�ا�� ��9 �� .Vر�- <)J� � رآ� ��-� را =�ا��م���
����$ آ�دم و� و� D��رى F.���م %\�� D-��� از روح .V@د و��� V�M ز��ا�� V��> �� &� "q� $ت ه�ن %\+ �
�وت ا�& ��د آ� %\. ز��ان را V�� A ��دI�� +ن . ��D در ز��ان آ�B� ��د و�& در ز��ان �(.'�ن� @�� VLرا�*� اى و�
��M�B ل +ن��� ����M ��دم� %\�ت دا�M$، آ���� ��د آ� در M�ح %��.� .
�رآ� ا-�ى ��دا=�$�� Vا��ن -�ر�= �� Xp- .و�� در +ن روز از رو =�ا��م و $�Mدا�را از � Vو��9 ا�& -�ر ��
ز��ان را � ����$ دا��M از +ن و��د ���س آ'� =�ا-�$ �Aن +ن %\�ت ��@ �@V ) 7( ا��م ��-� آ�|$%\�ت
�م ا-1م %\��D را ز��ا�� � � +ن ��د و � V�� A ��د و��م �& در 8B�-�� 9�ار داM> آ� ��م %\�ت -���%��
8�دت +ن روز ��(> و��['�& روز �. +ن %\�ت ز��ا�� =B1> ��د �& ز��ا�� و���B <�G. آ�دV ��د��M وروز Tر� V�
�4 ��@ ���ن �& و%\��D ��9�ار ��د را�*� ،+ن %\�ت ��د��F ن ،اى+ �� &� T)ن -�� ��-�ى ه(�$ و��A
.%\�ت �� ر-�
���4 ��اآ�� �� B�ز��ت در ���ن �(.'�ن: و9> �� -� �@ار ��ش ر-�ل =�ا رB> و<�I�.= � <I ،ه�رونM � ه
� ���3دش از %I} و%�ت، %D����% {I ��د؟. آ�$ �� ��آ��، �& ��اى %I} و%�ت ا-1م او را ز��ا�+
----- � �,IO١٦ -----
$�Mرى ��ا���c �� در<�V %\�ت ا%��> آi�-و�& �@ ا <M`> در ز��ان � ،�& از ���ون ز��ان +<�V ���دم .-�/> ه
���� آ(� ه$ از %�ل �& �� =�� ���د�A .+ ���Cر�& ا������/> از. �V ��د��<ا���� �- y�� د آ� درب�� ��M`> �8|
�ز �M و� D.I9 د�� ز��ان�ود-�� ،��ا�� دا=" < <Mد-> دا �ر ���د 9.$ =�دآ� `Y��J(> -1م آ�د . اM>داى آ
�ر +ورد :<A $�I�ا؟ :ام ��-�� و��اب ���M، ه'���� د�� روى ز��& � (�� B &� �� �=�ا-�$ =�د را <�م . -��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٣٩
دار ا���ء ٢٠١٠
�ژ آ�ر �'� :<I>… آ�$B�M �?� د ا-> ؟آ���د د�� -�ژ ��B�M را �� روى D�-ود .<I> Xp-: <)�� T-���
$�� �� ����O روى ز��& ،�& روى �'M .$�I> :�� Vز�� روى ����O �� ���� ا�'M $ده�.
��-�� V��ر�� � � وآ(� �(�ر�� ���دV ا->: +�?)� �'M ؟�� $�I> :ا�A، ى�م د-�?���-�ارى ه�?�
�� ��J-د و�آ ���ر)� <I> ���=�اه$ دروغ �?��$ از ��.�A Dن �'� ،��دم ��(>: <�I$ ؟I> �A>��-�� ، اد�
�M�� �*= ���M دارم � . ا�
�رت ���د! <��� اO" د-�?��ى �(�رت ���د)� &�Mدا�� ����ن /'��B ! رت�)� ����O ن �� روى�M $= ن���B
�رت ���د! ���د)� $ A �� &�)� h�� !�� �?ى د��� �� ����رت ! ����� ��?� آ� در <��)� V��- ��� $ A &�)�
� ا�& آ�ره� در ا-1م �,'�ى <��V ��(>؟! ز��ا�� آ�دن �(�رت ���د! ���د�+
�ز �� �� Xp-ی� <�� = ��,� � :��@ ��-��+� ��دا=> و�
� از ����ن +9� M��4'��ارى در ز��ن %��ت و�'�ت ا� �ن �A ر� �'M ى�ا->؟ ا�& �� <� ��Mاى دا
ه(�$ و+ن ا�& ا-> آ� �� آ(�ن و-�$ د��<�ن و�M(> =�در<�ن را ��رى ���I4v �& داراى ��*�
9�ى ='��� آ'� آ�دم+ �� V�M ن����K در ز��A $د، . آ��� ��.��9�ى M���4'�ارى ��د ��ز<� ��د، ���� +
�� V����J در ا��'�ع داM>، از ��دان =�د-�=�� ��د، ��M م�ل ز��ا�� �@و��9 او را در �. ���ه�ن ��د ��
��B$ وآ�M Dر���D اه��> آ�د�� �& �� ��\% �� ����م. =�ا-�$ ا�& � �" را %" آ�$ �د�� ودر روز�i��
اى �?��B$ ا�& ��د ��?��ى �& از ����ن +9�ى M���4'�ارى در ز��ن ه��� ��اى +9� ='��� دادم و�� ���[�
& در ز��ن �'�ت ا� �ن %��ت آ� �@ +9�ى ='��� و��� دو -� �& آ(� از +ن =�� ��اM> و�� ��?��ى �
�ز�� Vا�ا�$، ه'�J� ز���(�� �� ا� �ن �'� <�Oو T)% �� ا�& ��د آ�� V ن �� 9$ +��م�ل �@در � ،ا�
� ا�& دو آ�ر در آ�ام 9���ن از �9ا��& �8�ن <��V ا->؟. زد<�ن ه'�ه�?� آ�دم �� ���3> ا� �ن ر��B و�+
<I> Xp- : ����� �� <���6 %���> ا��وز �'M ��4�<-ا V�M <���%.
$�I> :وز و�ن %���> ا���و�� آ� ��I��V ����د ا-> +�(> آ� ه� �A ا��وز �� �Mد �� ��م ا-1م M <���%� �M �� V�M ن��م ا-1م ���د� ا-> و�� +��K در ز��.
��-�� Xp- :د���آ> ���M �� X����� در ه�o �� از �[- ��A &در ا� �'M، ��8ان وM $�= X��در �� �� در �[
� در M�آ> ���دن �A ��د؟. �[��X � &، �� در �'�ز �'�4'M � V@�?ا�
���6 از +ن ��د� X����� ��دم وM�آ> �& در ا�& �[J� ��1-�8رى ا'� � .�`ا M�آ> ���دم. �Aن �& �
$�I>دم و�9�ى ='��� در ���ن �8+ ���I> =�د را �� �'�8رى ا-D�� ��1 از رB�ا��م �J� ور آ��� آ���ج: �% ،�9+ &�
$I��J� ��1-�8رى ا'� ����I؟: ـ ��-�� �J� $�I> :-��. +رى�ا؟: ��A $�I> :
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٠
دار ا���ء ٢٠١٠
<���% ،��@% ��A �� -�خ، د��آ�ا-�، �� %@�� و�� V���رى -��ه�ى �8�ن ه� �M.� آ� دار��، د���
���A �9& �9ر�� ه(���B دار�� و �?� �vاد �.> را را�Bا��� ه'� � ا��ه� �'�8رى ا-��1 �� . �'�
�ر =�اه� داM> و�)� �vرا�ا���ن از ا-1م ��را�v =�اه�� �M X� �M.� آ� در +���V %���> آ�� �
�آ(��ن ا�& آ�ر را آ�د، %���> -�4دى اد/� �� آ�� %����D . �'�8رى ا-��1 �� زی�ن ا-1م ا->�
.ا-��1 ا->
:<�A X� $�I آ��$؟: ��-��
�8� ا/1م آ��� ـ و��9 �'�8رى ��8� ا/1م �M �9ا��& را ا-��1 آ��� +ن و9> ��را�v ه�ى �'�8رى �
�M �'� &��A د���'�8رى ا-��1 �� آ� �ا< �M &��A د����8رى ا-��1 ��'� ����> �� <���%.
���� Tم �`ه��ن دادV آ� %���> ه��6 آ� �� � � Nر��� xiا-> و� Vد��� Tد �`ه�- �� V�M ارى`>Vد�د آ�� %����� آ� �� -�د �`هT ا-> %���> ��8 ،�`هT را در دل ه� ا�["��6G "�M�� ��.
��-�� Xp- :�6 دارد؟� �� �A ا��1ب �v �� �'M ل�4B <آ�M
8� �v ا��1ب���3د از �+ �8� ا-> آ� �& =�د ��+ ���Cو� Z.= ن�� �Bا�6� Z.= &ه����A(>؟ ا<� ���3د �[
��� ه(�$J� .&� ر�c+، <-ا Vى �& <�ا�ا<� ���3د <�وه� ه(��� آ� =�د . آ��ب ه�ى �&، -�J�ا�� ه
� +ن �v ه(��� �Aن و���G ���4 �� و���Gرا � �� از ا��1ب �A(> آ� و���G ه'M �3د�� X� ـ �����
� دو-��ن /.� و+ل /.� ) /.�� ا�(1م(دو-> /.� و+ل /.� 'M ا-> آ� �����% �A �'M ا��1ب X�
����؟ �را �v +ن ��
وا����د . آ�$ ه(�$ وا����د �� �v ا��1ب�& =�د ،وا<� ���3د ��را�v ��دن از %���> وا����د �� +ن ا->
د-��ر �� �.�� ا����د �& از ،ى ا�& %���> ��(> �Aن ��33J در ا3�9�د و-��-> ��ارمآ1ه� ه��& از
�� -�ه� ،�M�� �� �A ���'ى آ�3�درV و %�$ ا/�ام� ���M آ� � 9\�ت داد<�V ه�ى M�عو +=���ه�
�در آ�دV و�� ز��انو ا��الO ص را�JMدن ا�آ ���ق دار�� آ� آ��� در �Oر��8�ى �4�M در -� �A@ ا�B آ�
�رى ��(> و+ن -� �A@ د��ء ـ ��ا��X ـ � "% "Oا �8�+ ��/�v�� ت�8�M ا-> ودر �/�M ط���رد ا%��
Vد�آ Z,.� � .��ا ا��ال ا-> وا/�اض را ه$ �4\� ��ا�8
Vر����3� ��(��� ا���� � �� �9�ى ='��� ����A �Mن V���M ،اى از آ1ه� ه+ �.�� Xآ �ام ه، Dا��J�-ا
� ا-1م �,'�ى -�ز<�ر ��(> .آ��� ا<� آ�ر��� دو�> ���M ا=�ا�D �� �'� آ��� و� ��ره�Bد�& . ا�& ر
.<�ا�D دل �� زور �,�Z �`�� ��(>. و/���V زورآ� �'� �Mد ـ د�& <�ا�D دل ا->
��-�� : �� DJ� ى �`ه����ب M ،���M�اب B�و�M ه� �(�� �M، راد�� ��اره]% �� �� ������ زن ه'M �?� ؟…آ��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤١
دار ا���ء ٢٠١٠
:د�?� ��دم و <�I$ در ا�& ���vع �A@ى �?�I$ و-J& را �� ��ى
� �� ا-1م / Z �� ورز���� �Aن از �(�,� ���Bوا ���D از ���وزى ا��1ب �(��رى از ��ان ه�� ارو�
��6 ه� ��@ از ا-�4'�ر �(�,� �� ��V��+ h . ��دن �A@ى �V��'8I واز آ'���@م رو<�دان < �� ��د�����Bا
�Mدا Dا��& را �'� =�رد�� و�� -�ى ا-1م <��آ� �� و�� %���> ا����1و<�ل �� �M T��� �ه�ى �
���M �I��� از ا-1م.
:-Xp ا�& دو دا-��ن را %���> آ�دم
V�M ��د ��A& �([� ه����رگ +�'�ن ا��م �'�/> ��و��دى +9�ىآ� از -�ى ��%�م ٢٢ �,���+9�ى
<I>:
V��Mم، � > �����ن آ� 9�ار <��O $�B ه�ى +�'�ن ��اى -�J�ا�� در ��رV ا-1م د/�ت �� ��� از دا� ?
�� "�� ��M آ� ه'?� �(.'�ن V�M ��د�� ورو-�ى دا���M اول %�v��& از د=��ه�ى +�'��� ����ان
��J- اى �& آ� زد�� واز�ا�� +���ر ���J- م��& ا-����ل آ�د�� آ� رX�6 دا� ?�V آ� �(�,� نـ ه�?
�ن راد= ����34 ��د �> $�'3�B> ��ا ����� وا-1م را و'.)� Vز���'�. ��ان �-�J�ا�� 9�+ن را � �X از =
" v�ب"<��� ز��ن /��� را =�ب �'� دا��� :��و <�I$ .را �� �& � �ن داد) اv���ه&(� روى ��@ �8�د و+��
4��� د�?�ى ��@ دارد� ،V����4�ى آ�� زدن ��� �� �8��از �'.� -I� آ�دن ا-> ودر 9�+ن ��@ �� ه'�& ��4� ؛
M ل�ا<� �� ه'(�ان =�د "9�+ن �� <��� :-I- ��+ Xp- V� ،$�I> Xp� را ��اى او �1وت آ�دما-�4'
���M آ��� و��ا �I- ز��� .د=��ان �� آ� زدن ��دا=���" ���ا�(��� �(
��> آ�دم�% &��A اى وى�ن دوم را �� :دا-�
�ن -���> دارد'�+ �.�I.� �8M رى ودر����ى ا-> ���م =�ا�(�� �� ��� از �(�?�ن �& 'M ى�واز %@ب ا��8 ه
�M�� . ���� ه� �(�> �� %���> ا-��1 �'�+ �C� -��م�واز او � $�Bد �� د��ارش ر�� V��+ ان�ا� �� D�� ى��A
��� دو�> ا-> :وى �� رو��M ز��آ��� ��A& ��اب داد A?��� ا->؟� <.� �ا��وز دو�> �� =�اه� ��� را . +�[
���� آ��� ��� از �� ��I��!!! … ��Bرش -�زد �� ���3د =�د �� ر-��,��ب آ�� �� آ�� B�دا �� =�اه� &���
��4M �9ر و� 4� H�J��B آ�د ودر v'& ا/��اف آ�د، آ� �.> +�'�ن از ا-1م ���I� V�M ا->، در B ن را�8� ".�
�Bان و�روا�� ا� �>���ا�(� از �C� �Oر�� آ� دو�> +�'�ن Y��� روا�*� %(�� �� �'�8رى ا-��1 ا��ان دارد واز
V�8� دى��رى وا3�9]� .و�� ��M �� T��� T34د آ� ��J- &��A �?��� ،آ�� ��دارى ��
��6 ه��� آ� �� -�د �'�8رى ا-��1 ه'� �." در +�8� M�آ> : +9�ى ��ز�� ��-��'�pوراه ���B�� ��� �'M �?� ������؟ ،آ��� ��
$�I>:
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٢
دار ا���ء ٢٠١٠
� در ه� آ �رى �'�& 'M (�$ آ��� �ا9.��� آ� در-> ا-> ��� ،��M�� ��Mار دا�B�F ���.9ا-> ا
Vد�آ Z.= ن���ن �Mد آ� . ا�� =�د'��.4� ��� ه$ ��و�$ +�'�ن وا�?.(��ن � �-J& �& از اآq��> ا-> ��
8� C� �A�ى �� ا-1م دار���+ <.� <��qد�� … اآ�را از آ �رى د/�ت آ �I� ��A �>ن �� آ��� آ� ا�'> �'M
���I> &J- �'M د�- �� ��ن و+�8��'Fا "�����M در %��� آ� =�د ا� �ن 9� �� <��Bرى داد�� و���4Mو
.��(��� ا%�'�ل دارد دو <��� ��زى �� آ���
����ت �.�� ������& -�I� �'�8رى : "وزارت =�ر�� را ���Mم �� <I>� ��� از �� ZB�� در -�ر�� �� ��I-
�رد وه ��3 �.��ن دGر ��ل ���و <�I$ ".ا-��1 ا->�.� ��Vرا -�ر�� ��اد �ا�& +9�ى -�I� I .> ارزان �9'> �
�ه� +ن را و�Oل آ�� +�� �I- &��A�ى ��ZB ا->؟M �� <)ا����<I?� ى@�Aو �M ش������Cرش ا�& ��د آ� . =
� ��" ده� -�ر��ـ �� ����ندر %@ب ا��8��ا�(�� ��د .
9�ى و ر-�?�رى+9�ى ��ز�� از +9�ى +��� :<�I$. آ�دا|8�ر ��را%�� ا�
� ��4v ه(��� آ� از ا�& دو +9� در +زار�� 'M ر��A . ���� دار�� در %'M �9رت �ا��در � ���ن �A �9ر��ا�& +9
�V ���و����� ا->M واك�� از -'M واك� .آ� -
9�ى ��ز�� ��م ��رم را ��-��+ Xp-، $�I> م ��رم را��…
�ن، ا��انرا ��دم ٢٣ ��رم�)��iBاق، ا�ن و -�ر��، /��آ(��ن و ه��، ���� ���=��M ��، <=��M �'� در ،و�� او�ز �91�ت از او ��-��مY+ آ� در ����-�؟: %�M �� ا�� <I> :رى+.
����84 ���� ��A& اى ��M> و -Xp ا��@ام �����C$ آ�د آ� �& ا�\� آ�$ و�� ا�\� ���دم او در ز�� �����84�
<M��:
��84ى �(p�د وا��@ا�� Vد�م ��ا�� در =��� و�� در آ��A و�� در �([� �� �����ا�& ا<� از F�ف %@ب ،��اد�Aن �
� �(�Pل ��(��$� �M �� …ا� �ن �(�ر
$�B��`� &�.
ل ر-�?�رى ر���B؟��@A�ا :+9�ى ��ز�� ��-��
� �� &�Bرى �'��ع ���د�@ر���%�'� ��اى +9�ى M���4'�ارى <���B. ل ر-�? X.]� ن��& ،���Mم آ� ا�
ا�& از -�& �(.'�& ا-> آ� ��اى ����B ا9��� � �[.X /@ا و��%�$ �� آ��� �.�� از M�آ> آ�دم و
�دات د���& ا��ا���ن آ8& ا-> آ� +ن را /"�-�� "����> ��.
$�I> Xp-:
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٣
دار ا���ء ٢٠١٠
ل +9�ى M���4'�ارى ����� ��@�'�4> داغ و/�3��� را �� =�ا-��� �� ��م د-�� � /@ا %�آ> ده�� و��
�.� &�$�Mدم و�?`ا�ى آ�د �& ا->؟. <�@� �'M ر��Bا�& ر!
��-�� Xp-:
- �> �� �I).B م درس�� در �([� ا�'M؟ی��
$�I>:
<���I ا<� درس ،ل ا� �ن ر�B$�@ه�?��� آ� در �[� �� �. +رى وا�& درس را +9�ى ='��� <�دن �& <`ارد
�?� �I).Bودی�ن ���< ��$ درس �I).B را M�وع آ�دم �� و��9 آ� �� $9 �. � �� ��-$ ا�& /.$ از ��
…+��� دو درس د�?� دا��B ��� $�M ود�?� ا�Oل
��-�� Xp-:
-�� در A �I).B?��� ا->؟ -
$�I>: دا��� �� ���ن /�� ز�'M
<I> :$�)ه ��.F &� رى+.
� �A(>؟: ��-��م 'M م��
<I> :�'%ا .
؟��م =���اد<� -
<I> :�/ا@=.
iM"؟ -
�ت -/1Fا X�69$ ه(�$ر.
$�I>:
��1 �� M�ح ه�ا�� / ���]��ز M�ح Y+ در ��)�� ،��'��ى را ��Jا�� � آ(� ��Jاه� �J� �I).Bا�� �
���C�� ح�M ��رات �� �Mارق و�Mح ا�M Xp- .د�M ر�I-دا=" ا V��را�� را ��%�م .+�?B �3صB
�ر-� ���'� آ�دV ا-> اى 9' �B ��، رد�= �� ��� �� درد د������� �C� ن ه$ از+.
<I> :� �� �?د� ��)���� �'Mو�����4'�ارى ���M � .@ل +9
$�I> :روم ��.
<I> :و���ار�$ �`> �'� ��.
�/> %�ود ��y ��د آ� ��ا ��=H آ�د��- . $�I>�?� ارم�� ���اى +9� : +واز داد. �� �����M ��اى �& �?����ی�& �
�ور���� &�M�� .� <I>ا�� +�� و���� �'Mورمی+ �� &�M�� �'M اى�� &� Vدر ادار �� �� . ��)� $ A آ� ���از �
�ز /��ر آ�دم� $ A ،دم�� ��M`>، <-ا ����B�� < �& =�د�ز ��� $ Aو &�Bر ��)� $ A ا���� . Vاز در �@رگ ادار
�ر ���M& ا�(��دم ،���ون �MمCا�� �� V����. وا��� زرد ر�h +ورد. درآ��ر ���ان ا�(�?= �� �)�� � $�Bم ر�د=� ،
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٤
دار ا���ء ٢٠١٠
�ن ��دم'8�� ��ر ��ا �� آ �� ،در +�[� ��د ��M�ى+9�ى . �Aن ��ه�ر را +�[Cو�� ا���آ� در �� �����9+ � ،<�I$ ��و�� �
�م �� =� �� آ� �& =1ص �Mم وی�?�M ز� .�� ��< �$=�د ��اى �'
----- � �,IO١٧ -----
�ت %\�ت Bن روز و+�I4� &� �-�� )7 (؛��د ���Mدا &� �� V����Mم ه�آX ���اه& .�(��ر از ��دم ���اه& -�
�& داM> د�M?��ش �� آ�د�� �� V��?� /@ادارى ��اى A�ا؟ . �Aن -�<�ار +9�ى M���4'�ار�D �� دا�(���. -�
M���4'�ارى در ا-1م <��V ا->؟
�?� ���اه& -����M�� Vن <��V ا->؟
�V��M�� V و�� M.�ار ��ز���� �� ) ��(���Mم آ� <�V ��ا�� را آ� ���اه& +-��& آ�� ��& آ�دV د-�?�� �� آ��� و� ��
�ن از رو-�ى ���ون +��V ���'� �� آ��� ،A�ا؟ ا-1م آ� ���س ��ارد. ز��� Iآ� ز� ������� ���Mم ز��A . ���در %
�س ����Mن ��دم آ�ر دار��؟ A�ا ا�& . �� ه�o ز�� ��A& ���د��) 7( /.� و) 9( �,'����> آ� در ز��ن %�� �A�ا �
%1�ت �� آ�ر �'� ر��؟Oرا در ا �� +��� �� �اى �@رگ ا-1م ! A�ا ���& و-�.� ا-1م را ���iض �� آ���؟! ���وه�
Vد���B:
�س … ��ی+��K آ� ��دم از ا-1م �� �`���� �?��� ���+ ���O در ا-1م ��اى ه�o زن و��دى �V� � &��4 ا->�=.
----- � �,IO١٨ -----
�M DJ� د �@رگ�+ن � �ز =�ا��ن �& ��'� <�Oو �د�� ،=��1 <� �ز �& ��@ �����K =�� �.�<��ى از �'�A، ز��ا�� ��=
.ه'�ن TM راد��ه�ى =�رج =�� داد�� �Mن �& ��@ ا�� �ر ��B> و
�ر و ؟.زودي �� +�8� ر-��از آ[� ا�& =�� ���& ?���= �� ���Cر�& ا������ <@ارM?� دار��؟ +�� در ���ن ��
&I.� TM ن��ن از 9$ و�Y� M $9�وع �M در ه'���M+ن و���� � روز د�?� +�� و .ه�ى ا%�ال ��-� دو-�= �� <Bر
�M �� �� &�، و�� از -�ى Vن %�ز��M � ��'./ �$9 از V�M Vد ر��د�ى ���� �? > واز ا�& ��ر �8� <.�، ا|8
���A <9& واآ� � ��ا�M$. �اآ� � ه$ از F�ف ��دم 9$ د��V � و�� &� ���M . ����ناى در روز���� <M�� &��A
<I> &��A �/� :و-��Jرى در ا��'
�م ��-� ا��3ر وا�G�ا���ن -[��ا ا=�V اGآ��"�Gا &]- �Bا��`ا ."
� Vان ه$ ��� � د���8���(�� ���دم. �از F�ف ��دم M &� ���M.
$��?� ����رى �'�ران را ��`p����B و: �*Bا�$ ا�د�� =�اه�د ،رد آ�آ> آ�M ران��رى �'*Bم در ا�و�� �( . �C� در ���M .او /�اB �F�ز��ى �� =��> �� ا-1م -�ز<�ر ��(>
�M V���J� �A�ا؟ �?� ا�3�ل . & ��-��و�� ه�o آ�ام �� د-> � ،�.?�اف ه��� از دا=" و=�رج از آ �ر ���& �
ا���> در ا-1م وا�T ��(>؟ �?� �@د <��B& وآ�ر را در ��ا�� �@د ا�[�م ��ادن <��V ��(>؟
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٥
دار ا���ء ٢٠١٠
���V آ�د�� آ� �� د-> �& ��-�� ٢٤+9�ى 9'�%\�ت J� �Bا�?.��د�� ،از � �8 �-�B &� اى�ن را �+ <Mو�� رو�� :���& �\'�ن
��� 9$ ـ %\�ت +�� ا) �Oر دا�� ��آ
D�� �+- و�� �ء� ���'����� و|��M ق�B �M م�4��� ا�[����$ اى آ� �(�> �� ����c� و� T��� Vد�ا�4
� در آ �رى آ� �. <�د���]/ � Vز��� ��� �ره�� �Mروى � ��م �'�8رى ا-��1 ��م <`ارى V�M ��اى
�د�M �� Vد و�� /��'� د��� و����4 آ��-�B ��P=�ا ��د ه� �ا و����= &'Mآ� د �B�ز��دى � /�V آ
��� در دا=" و=�رج از آ �ر ��.� و���و دارد ر%.> ��'�، Vز��ت Gز�� %'" ��� ��I�� � +ن /��$ ��ون
�'M زم ��دG %�م�د ��= <�Oو Z�F �� %�م آ��ن �+ �� ���4���Mد و���� �� ���M از �'�ز =�ا��ن ��
�ه� �� �Mد" ا�'4�وف ���8ن /&"ا�[�م ده�� و��3اق |.
/ ��]/��]/ ��ن در !! [�>����ز�� �� <�.)��(.� دادن �� ���3> زد<�ن ��اى �I�|اداء و Z�F �� ���+ ��G��
� آ'�ل �� ��%�م � ��� �� ل +ن�@�� ���� V�?� <Mزدا�4��� را ��زداM> �'�دV و���� در ����� ���M
آ� +�8� ه$ =1ف M�ع ا�& ا/'�ل وآ�ره�ى د�?� � درد �@رگ ��اى اه" د�& +ن ا-> آ� ه'�. دار�� ��
!!!ا��ر ا-> �� ا-$ د�& و�`هT ا�[�م �� �Mد
�-� �& أ��ر " "ا�� ) وا�� ا��� را��4ن"B "ج /& و��� و�3.� �� آ�I� ا) ان "Pا�� ا) ا�' ��� و�(
��6� "ا�').'�& وا-P" ا( ��$ ا��3� وا�4@ وا��
�رك(ا��'� �� �٢٥)�8
���V آ�د�� آ� ��-��٢٦%�ج ���زا %(& -��4%\�ت +9�ى J� �Bا�?.��9�ى +9�ى. از �8�ان � &�)% &� �./ ��-
� �.]� �����.O م����V آ�د�� و��-�� و ،��� � �� آ��� ده.�آ� در ��J� �Bا�?.�����ع �M آ� +درس
� � ��=��M . ى���M و ��9�ى+9� �� V��)��� �)�.?ر-� وا��B ،ن اردو���Aى ه$ در درس �I).B در -� ز�
را �� ز��ن اردو �� �اى ��8Mان�� ���M وآ��ب ه��و-��ن دا� ?�V ا-��1 /.���\�ر ����B واآ��ن ا-��د %
���'� آ�دV ا->.
�ر و) 9(و��د ���س %\�ت ر-�ل =�ا Iى آ�� �آ�& 9��D را ��ا�8� �X داد �� �� ه�?�م ه[�ت از ���، ا���> ه
.+��� آ�B� ��د�� ودM'& =��� +ن %\�ت
�� �8���ن �� د-> �& ر-�� ه����رگ�.?�اف از '�+، <Mء ��ا����V�M V ��د؟ .و�� ا�\J� ء�� از +�'�ن �� ا�\�+ ! ��
�.?�اف B $9 �A�ا��ش آ�دV ��د ا�\�ء را ����(�؟!
� �Oرvر ��-
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٦
دار ا���ء ٢٠١٠
$#"! �ت.١.٥
١ . Zر � ا� �U VWX�Yا� Zد��vدا: �ن داراى دو �(� و دو د=�� و دو دا��د �� ��م ه�ى +9�ى M�'/ �=ن در اوا�B�ز�� ��%�م ( %�ج ا%'� /��-�ا�
�ج -�� ذ��� ا�.� ا���� و %[� اG-1م وا�'(.'�& +9�ى ) %�ج N�M ��-� ز�[���%[7اG-1م وا�'(.'�& %
�ر ��,'" V�M و J� HJM(> از دو-��ن ���V ا-> �� =.� ���س V�M و . ��د����[�رى �)� � �]��M و X�%
�V� � "B و %�ود Y r,� ر از درس و��)� T6�١٢ – �١٠� و��د �3 <Mو��د دا ��و +�� �� � <Bر �� D�� ل�-
دی�م � �یI� (ت +ی> ا�د و %\�� O�3= �ی� ��ای �ن � <�ی�� �� در-I� و درس ��Bن ر��� ��@ل ای
�ر� �� %\�ر دا�M$ در ��ی� �� ��A ی� ���د�I� �*- رج ��د و ا��ا درس� .درس =
:ازدواج و ���� ا��Kن. ٢ D��= /'�ى �د=� �ازدواج آ�د و 'c�V � ا�& ازدواج ) -�� %(�& �����B�ز�� +9�(+ن ��%�م در اوا6" ��ا�� �
�9 ����ن �� �(� و �� د=�� ��د�� �.���B.
:�ا�ان ا��Kن. ٣S، -�� ��اد. ی��6� .��ادران �C4$ ��ی� از ، %
�ن ده��T)� � V و اO.�> ی� iM" و ��O و /�91 ��(> و از +ن %�6��Gزم �� ����v ا-> �� ��م =���اد< �
���HJM &F ی �?��9�B �� $6�د ا-> و �� �م =���اد<� Sی "Oا-> و در ا ��د-�� ��م ه�ی ا-> �� ا��(
<-�.4� �1��� �8M (-���> دراز��ت و� در�6�% ، و از ه'�& ز��V ا-> ��م =���اد< Y�و� )���1= %(��
را ��ار��، ا�� در .Oد ا�ر�� ا��، و دی?� +ن �cای> دار�� و ��رو�- �در ��رد �[� اM�ف، ا���� ا��وزV ای& ��م ه
-���ا�(> %�6�� و دی?�� Y�و� ���M و -�� =�د را �� ��م �� ی� ��ر � � ��� و -��B Z�د� از =���ادV ا� �
�م =���اد< ����ط �� روز<�ر� ا-> �� � <�c ا%�ال و "]- ���+ �A ،ی��@>�� ��وI�� 8�ر� ه$ ��م =���اد<A
�<�ن ��دV ا�� و ��> ��ای& �@ر<�ار و ه$ -�Gن و ه$ �(1ن و� در -��& ��ا� و اT.Y �� دور از ی��ی?� و در 8M�ه
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٧
دار ا���ء ٢٠١٠
�م =���اد< را �� %(T /1یZ =�د و ��� Sی �و ه ون ه'�ه�? ی��ی?� ��<@ی�V ا��، �'� ای��� +ی7 ا) ='��
��I*3� �ن(��ادرا�D ��@ ه'�& و�v را دا��M و ای �ن ��م =���اد<Mن ارادت �� ��ر�و یS ��ادر ��م ) �� �
��F& ای& =���ادV در +ن دی�ر(=���اد< ه��� � .ی���و ��ادر -�م ��م =���اد< �(��ی�V را ��<@) �� ی�د -�ل ه
�ل ١١+9� -�� �,'� آ�|$ %(��� M���4'�ارى در روز ا�C4'� ��%�م +�7ا�.�- V�4١٣٢٣ذ�� �� Z��*�١٥ V�د�'
١٢٨٤ ��+ �����@ �� د�� �8M @�=�در �,.� ا��.
از و/�ظ و /.'�ى �4�وف ����@ ��د +9� -�� %(& M���4'�ار ����@ى��ر �@ر<�ارش ��%�م %[7اG-1م وا�'(.'�&
.دB& <�د���9�-��ن /.� �& ������ از د��� رB> و ��4 از ا����ل �� 9$، در) ش.١٢٩٣V(ق .١٣٣٢Vآ� در -�ل
9� -���,'� /.�ى اB*(� ��و��دى��%�م + �'C4%�م +�7ا�.� ا��و �� � &)% ��- �M���4'�ارى ��ر ��%�م +9
8���ت �8> د��ار�� دا�6 =�د آ� از ��و��دش از .١٢٣٣Vدر %�ود -�ل � �8M &د �� ا��� @�����ر ��و��دى ���$ ]�
� د=��دا�6 =�د ازدواج �'�دV و -���> <@��V ��د آ� از وى -� �(� �� ��م� �8M &و در ا� Vد�ى آ�، -��%(&: ه
�9 ���� آ� ��%�م +9� -��%(& B�ز�� -�م +ن ��%�م ��د -���,(&و -��%(�&� .و �� د=���
)� �- &)% ��- ��دق، -�� �,'�آ�|$ه�ى � �� ��ماز +9O �',� ��- ى(-����ادو�6�%( �9�و �� د=�� �
����.
�ر�، -�� ��3�: ����'� «Dدورا��� ���ه� <`را �� ز��<� ��?� �� � $�� ��%�م +�7 ا�.� ا�M �'C4���4'�ارى /
��ه��» � دا���د و
�دق M���4'�اري. دوO �',� ��- ج�9'�ي در ����@ ����� B١٣٢٥�ز�� -�� %(& �� در -�ل ��%�م +�> ا) %
١٣٣٢ا��ش %[> اG-1م و ا�'(.'�& %�ج -�� %(& M���4'�اري در -�ل �M و در ��د�� وي ، ��%�م و
�ت �'�دBي و�ن ��4�٧ در -& (9'���?� ا� - (�I�I/ �.v�B V-�� وا�����ن در -�اش ��ورش ����B و و ا�
$9 �8���ت �'�د �� V��ت و اد���ت و -*�ح را در ����@ =�ا��V و +�?����.
و �X از وي از �,\� ) ر%'7 ا) /.��(%�ج N�M /��ا����$ %�6�ي �@ديا�C4'� ا� �ن ���اري از �,\� +�> ا)
�م C/ ت��دV �'�دV و � �ف �� �[� اM�ف V�M و از �,\� ��%�م +�> -�� �,'� ��� =�ا�(�ريو %[>+�I�-ا
�'C4ا) ا����8IOا V�8� � .��� <�د��و +��ت د�?� +�[
����X از ���� �� د��" /�م �(�/�ت ه�اي �[� �[��ر �� ��ا�4> و در $9 �� ��ر���B X و ا�Oل �8
��� ��4 از ورود +�> ا) ا�C4'� .��دا=>- ��A ن�� در �.(�ت ��B و ا�Oل +ن ���ب M��> �� ��و��ديا� ��'�د
�رج ��B و هـ ق �� �� �8�ان ����" و �� =���ت د��� ��دا=�� و ��Aي ه$ ١٣٧٢-�ل = Xر���در � �8 ���س
�ز<�ري +ب و ه�اي � �8 �� �8�ان ��ز< > و در ا�Oل ��-��'�د و ��4 از ���� ا9��> در � �8 ��ز �� د��" �
�ن و%�ت ا-��1 -���> و در ���دات ه��ي(�([� =�-( ����ن ����ي �� ا9���ز �'�/> و =���ت � وا�9 در =�'�
<Mل دا�i�Mد��� و ���4ي ا.
�م %C/ ت��+ �����ن �M�����دق M���4'�اري داراي ا��زات ا��8�د �*.Z و O��� �� ا-O �',� ��- (ت +�> ا�\
8���و +�> ا) %[>و ��ا�� ��.�� +�> ا) -�� �,'� IOد -�� ا��ا�,(& ا��3��� �� ا��8 �� ����و -��� ا-
Vن �'�د��ر ا� �ن ��ا� c+ و از Vان ا�� ��د���� �� �M%�ا�و اه]�� Mا�% [ ���I� د9('�� از�م �� .را �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٨
دار ا���ء ٢٠١٠
��ری�» +داب ا�*1ب :���� ��: ���M٢٥ ��I-ان» ١٣٨٦ا��/ <,������ » ز��<����� � +ی> ا) M�ی�4'�ار� :
�ی�ار�:
http://adabottollab.parsiblog.com/-٤٤٤٩٢٣.htm
٤ .I�� ، Zر :�U VWX�Yا �'�8ر� %@ب ره��ان از و -�ان از �'�8ری�Jاه�ن، %@ب �Mرا� د��� ه����رگ، -��& ��ار�، M�ی4> ا) +ی> B�ز��
Z.= ن� M�ی�4'�ار� ا) +ی> F��Bاران ���D و �(.'
��O a+ ��9 ���١٣٦٣+ ر���n��� � +��0ات ��ل . ٥4 +��V و =�� از �(��> �Mی� +9�� M�ی�4'�ار دادV و �C� �4� =�د را ��� �� ا ��O �����PF ا-> �� +9 �ی��� ای�8
�م و ا��1ب و 1Oح در �4��[� � ای �ن ��(>C� ��./ ��� �)�-د و د�M Vد�رج ��� ای �ن =�!
٦ .�c�� ا£�ر� ( ¢¡ + از: %`ر ��ش آ� -� �� ���M د��ارش ��*** `ري <� �4 ��9 �� �� Aاي آ� از آ�
٧ .Fg^¥¦ا �§ ��� ،+©�ªارد Z-«-¬ ���وز ��1د ��١٣٤٤-�ى ارد��.� ، -,�<�V -�@ده$ ر�T ا�C4'�... %\�ت +ی> ا - �V ق، ���رن �
د-> ����� اى رو%��� و�V �8 ش در 8M� ارد��" ، در =���ادV 8�١٣٠٤'& ٨/.�� ا�(1م و ��ا�� �� ا���ا�'¢���&
���M .��%�� ��ن، ز�� ��ر-Mدر�� -��V =�ی[� ��د آ� ��D ��ر ای �ن رو%��� �@ر<�ار ��%�م -�� /��ا��%�$ و �
�%T ه > B�ز�� د=�� V�M ��د��O از +ن
8� B�ز�� ذآ�ر =���ادV ��د�� ، در -�ل ���رى ١٣٤٦ای �ن آ� +=�ی& و '�� �cدر =�د را در ا�� �?��V ق ، در دو -
���B�> ار�ن 9�، ����ط �� ی�� از =�F�ات ای �ن از دوران آ�دآ� . %��3 از د-> دادV و �,> ��ا�9> =�اه�ا�
�ی�� =�د ای �ن در ای& ��رV ��. =�ا�� ا-> آ� در +ن -��& دی�V ��د�� ��B :» م�در آ�دآ� �(��ر � ��ق زی�رت ا�
8> �91�ت و�� /3�/.�� ا�(1م ذآ� V�M ��د ز��ن� �8����� ا/'��� را آ� در آ�'�/.�� ا�(1م ��دم و از ای& رو ،
� ای��� ��M +ن %\�ت را در =�اب دی�م و آ�دم آ� % دادم و -�4 �� ، ا�[�م ����ت را ��@ ��ك ���$ ؛ �,�)� ��
��� ، دا�& ای �ن را <��B$ و =�د را �� ��ه�ى ���رك +ن %\�ت ا��ا=�$ و از ����� آ�دآ� آ� =�د را �� ��رش ���)A
�ی�� ��B ��رآ �ن =�رج B���دV اى را از ا� +ن %\�ت ��@ ا�? ��ى �B�وزV. +ن �@ر<�ار =�ا-�$ �A@ى �� �& /*�� < ?
و��9 ای& =�اب را ��اى ��رم �4�ی� آ�دم ، �� �& <���I آ� از ای& �X ��اى �� ه�o �?�ا�� . و در ا�? > �& آ�د��
���ادVو�4v> ا3�9�دى. »(1م =�اه� ��د/.�� ا� ��ارم �Aن زی� -�ی� ا�*�ف ا��م ز��ن= �-���ر ، �`ه�� و -�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٤٩
دار ا���ء ٢٠١٠
4�� ���=�ا-> اB�اد =���ادV را ����4، /�رف و /��" T3 و �� �Mت �`ه�� و ���� ��د ، ���C4$ �� آ� ی� رو%
�ی� و در ای& =�3ص �(��ر اO�ار ��'� <���� Tان ��د . ورزی� �� �`ه�8.�ى در ای��vم -.*�> ر�+ن روز<�ر ���رن �� ای
�ن ا�?.�(���روزى �,> /��ان . �'�د �ی� ا/'�ل ��اش ، ه� روز -��-> ��ی�ى را �� زور و �8 و او �� ���وى از ار�
�� ���i��س و آV1 ��دم را �� ، "�M د�,��6.� اY ب�ز���� . �'�د اى را �� �� �� داد و روز دی?� �� ا/1م آ � %[
�vا-$ /@ادارى و رو�را ��� �� � ����دV از ���س =�ا�� و �[��X و/} و =*I�-دن ا�ع آ��'� �آ�د و ز���� دی?� �
، <����ر 9�ار �� رو% B <,�در ����" ای& ا/'�ل ، �4\� از رو%����ن =��� � �& V�M . داد /.'�ء و رو%����ن را
�رج iM V�M" دی?�ى = <������i� و�v و ���س ، از -.� رو% ��ر را در ��> D����B و �'�4 �Cو ا�� ��O <-��-
�ر و -��J<�وه� دی?� آ� ��Aان ا��ك ��@ ���د�� ، �(.�$ � . ا=���ر آ�د�� B "',� ��و�> آ�د�� و ��� V� ى�ه
���-�=�� Vرز��� �� ��./ V��ه� . ��%�م ���/��ا��%�$ از ز��V ای& اB�اد ��د . B�اوان ، <��IJ� V و <C� �'وى ه
�4> -��-� و ا��'�/� . دا�(> -.*�> �8.�ى را ��در-> ، =1ف M�ع و %�ام ��vو �� Vا�ه' ، ��B ز�F &ای
�ر �\�/� 9�ار �?��د ، �*�رى آ� <�ه� �[��ر �� +ن روز ای�ان B <,��M �� ��ت ��Aی& ، ��/V�M r ��د آ� او
�رج = ���� د�8�V و اv*�اب از =� TM ری�����دV از I�-ا ��ر �A�8� ��اى ر�B %�اv y6�ورى �� ����V در ��@ل �'��� و �
�ن ده > ز. V�M و �� -�/> �� ��@ل ��ز<�دد �A م��ع +ن ایvن و او��ی�M+ از ��4ودى از ��Y �� ن +ور ��د آ���I= ا و
د-�� +��ه� ، �B� و��8 ���[� 89�ى ای& ��D. آ�د �� =��� ای �ن رB> و +�� �'�ی� دو-��ن ، آ(� ��أت �'�
8� را ه'� اB�اد =���ادV <�-�� و ���M و �در .<`را���� Y`ا �� روزاB@ون =���ادV ��د ، �� �Fرى آ� �(��رى از روزه
�ع 8M١٣٢٠�ی�ر vآ� او ��A �ان ، ه�8.�ى از ای��vار ر�B ن و�� ه[�م ����I& �� ای�ان و ورود رو-8� �� +ذر��ی[� ،
�ر %���> ره�ی� ی����B و �,�ودی�8�ی� آ� در ��رد رو%����ن ا/'�ل B دم از�� �ا��'�/� ای�ان +�M ��IM ، ا�
1�8�� ��اى ر ��)� . B> و +�� +زادا�� ��اى ای& =���ادB V�اه$ <�دی��M ، آ�هD ی�B> و در ���[�
� -,وع �*()' و %$�ز "! �
� ورود �� ���T ا�C4'�... %\�ت +ی> ا� �?��- DM &- 1�3ت =�د را در اوان آ�دآ� و در,���-�ى ارد��.�
�ن ، �).> ، ��.'/ ���8�ی� �Aن ر-���V آ�?�+ ��B�> ا�B ی$ را�+ن آ�د�� و 9�ز آ�Y+ ���3�ب ا���3�ن =� ، &�.B�iا� �����
T=� آ��ر-� و ��B ب��ف ، %(Oو Nری���درى ، � V4[$ ، در� Nری��، <.@ار �8�ر ، ا��اب ا�[��ن ، �[��X ا�'���& ،
�ز آ�دV و در -�ل ١٣١٨در -�ل . دی?� را �@د �4.'�ن =�د +��=��� Y+ را ���ى دروس /�ا<��B ش Vش �� ١٣١٩ V
"�3,� �39 ادا��
-��ن ارد��" ���M د�8M اه�$ در�ن در ارد��" -� ��ر-� . ر دروس %�زوى ، وارد ��ر-� /.'�� �1ا��در +ن ز�
8�ى ��ر-� ���زا /.�����,�� ، و ��ر-� �1ا��اه�$ و��د داM> آ� او�� ���ی" �� /.�م دی�� �� �O �-، ��ر �اآ�
�ز V�M ��د�I9 ا���ی& ای���8� ��ر-� �1ا��اه�$ �8> �,F "�3.�� د�(��ن و دو�� �," ا-���ار �8����9 و � �ه
���V ��د � . ��.F ر�8A داراى �8��در +ن ای�م ر���Y ��اى =�ا��ن دروس %�زوى و��د ��اM> �� �,�ى آ� ای& ��ر-�
��� ، �*�ل ، . ��د � ، �F��- ، ت��ز �'�دV و دروس ���� ا�'���Y+ را �?�.F ن�در M &��A�ا��J- �6 ، ای
��M��ل ... �1/��ا %- ��4��$ و M�ای� را � ، ��)'M ،١٣٢٢ ������م ر-'��X از ورود . V ش دره'�ن ��ر-� �� ا
<B��`ا . ����I& �� ای�ان ، ��دم از +زار واذی> دو�> ره�ی� ی����B و در �� +ن ر�Y> ��ا��ن �� دروس %�زوى اB@ایD ی
��4ادى F.�� ��ان �8> �,�3" در دروس %�زوى وارد �� ���M $اه��ط و . ر-� �1ا��ورود ای& 1Fب ��ان و �
�ز �'�ی��Y+ را Z*�� ف، �,� و�O ��4م %�زوى ی�./ �����ریX دروس ���� �� $C4� دی��> r/�اB@ون . ��ی> +��ن �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٠
دار ا���ء ٢٠١٠
��� ، ا�9ام �� ����ی� =�vرى ر����� +ن در ه'�ن ز��ن �� ���Cر ���ان =B À�ه�?� ���M از ��(> -�ل دی��
X��-��ن ارد��" و ���ZF اF�اف +ن ��@ �'�د���[�8M ا�� در��J- و ��� . و/} و =*
./ � ه1,ت �
V ش �> $�'3�8M �� ���B� ���س $9 �8���ت ١٣٢٢ا�'��رك ��-�ى ارد��.� در ر�\�ن ا�C4'�... %\�ت +ی> ا
�,1�3ت /���� را در +ن 8M� ���س ادا�� ده�� و در +=� ه'�ن ��V از V'�د� �8M ال وارد�M $8� رج و در�ارد��" =
�����Bا <����ت ا9��> ای �ن در 8M� ���س $9 ، -� -�ل . ���س ���M $9 و در ی�� از %[�ات �B\�� ر%" ا9
�ی��& ، ���%�q از درس =�رج ا�Oل و Iآ ، T-��� ، "6�و ا��ى �� �Fل ا�[���� آ� در ای& ��ت �'��4& ، ر-
).B +ن و�9 ��)I�8�ی� از q,� ���M ل�i � &��4& و �9ا��'� ، $��4� Xری����I . �� $C4 را B�ا<���B ه'@��ن ��
�دV ��دV و آ(T دا�D �'�د��؛ از �'.� ���ارى از ���-T و �.� اول I�-ر<�ارى ا@� ����در ای& ��ت از �,\� ا-
�ی� را �@د +ی> اIآ ...�'C4ا� �Iو �.� دوم آ T-��� ��� ، ����ی?p.> �vح ه�ای� ����ى را �@د -�� �,'� ر�M ی� و
�6�ى و +ی> ا... %�ج -�� ا%'� =��(�رى ، ر-�6" را �@د +ی> ا ا�C4'�... +ی> ا% �\��� N�M ج�% ... ، ���*.-
�ر را �@د +ی> ا... �����C را �@د +ی> اI-ز��را�� و ا��ج ���زا ��8ى �% ...�6��F��F &�)% �',� ��- $ه��9س -
4�رف دی& IY.> ���دV در ای�م ��.�R در ����J� ZF.� ا. ، �� �,�3" ��دا=���� yوی���V از ?Kه� �� $C4� ،&ای �ون �@B
� -�J�ا��� Vداد "�� � ����@ریZ ای�ان �[��X و/} و =* �4��ه�ى �`ه�� =�ی�M ،Dر و � �ط ���4ى �� �
.آ�د�� ��
V%���& %[> آ��م ��C/ ت��ریN ز/��> %�ز� $9 ��'./ V� V�8/ +ی��رى و آ'�V در +ن )��= ���اى ، -�� �,'�
��-� +ی> ا @�� �8M <���8��� ��د و ا��ر ����ط �� رو%IOرا��ی& ا�O ...ی> ا+ ، x�B ...و +ی> ا �آ�� ...����9س رو%
�� Vه$ ادار�- �M . �./ �',� N�M ج�% ، ����ی?p.> �vم ='��� ، -�� �,'� ر��م ا�C/ ت��@ر<��� �Aن +ی
8��3�ى رو%��� ���F دوم %�زV �,(�ب ��و -) اراآ�(/�ا�9 JM ه$ �@ء�د�9س -����M و �� �,'� دا�
�� Xری���> $�'3����B آ� . �'�د�� -*�ح /��� دروس %�زوى را $9 ��'./ V1ء %�ز\B =� از�م ، ��در ه'�ن ای
4���> ��. � ر%'� ا) را �� 9$ د/�ت آ�� ��و��دى ا�C4'�... ��اى ا/�1ء %�زV /.'�� ، ��%�م +ی> اB �<�� ای& �
�ر�� و �� ��T و ��ش� �� ،��F� � �� M�وع ��ریX، %�زV /.'�� را �� V��+ $9 �� ن��ء ، ای './ ���=�- ��در +ن .
�4> -��-� آ �ر و �� ��� +ن ��IM+ ، $9 ��د vان ، و�ای �� ���8� �� وا-*� ه[�م ���وه�ى ��?��از F�ف دی?� . -
ه�ى +ذرى V�M ��د ، �ى رو-� در +ذر��ی[�ن آ� ��[� �� 9*� آ'�8�ى ار-��� از F�ف =���ادV، �� د��" %\�ر ���وه
�رن ای& ای�م ، %\�ت +ی> ا. 1Fب +ذرى در �\��� �Mی� ���� 9�ار <���B ��د�� �� ...�'C4ا��ا�,(& ا� ��-
���8IOدر ا �'�C/ س�� در ای�ان ر%'� ا) در �[� اM�ف ر%.> B���د�� آ� �Bت ای �ن ا��4O�3= �� �8�ن �
<Mدا .Vد�����I& =�د را %���> و9> ای�ان �� اه'�> دادن �� ر%.> ای �ن ، �39 داM> از ی� F�ف J� و �ای8
��ی� ���ا�� �M ���ن �����ت ا����ل %�زV /.'�� از �[� �� 9$ را B�اه$ �'�ی� ��G%�� ا �ف دی?�F ی� و از�'� ��4\�
<����دV از و��8 رو%I�-ی� ا�'� &�'\��ت -��-� آ �ر را �c ، . 8.�ى� �vى ه'�& اه�اف ، �,'�ر�در را-�
�.?�اف �(.�> ر%.> ��%�م +ی> ا ...�'C4ا� ���8IOب �� +ی> ا ا�ر%'� ا) ��و��دى ا�C4'�... ر%'� ا) را =*
��A ��4ه� رژی$ �8.�ى ����� ار-�ل آ�د آ� ای& /'" � �ن از �9رت روز اB@ون %�زV /.'�� در +ن روز<�ر داM> ؛ ه�
��ان =�درا �� آ�ر <�B> و�� ه�<@ ���ا�(> ���� �,����> و ا��9ار ���'��� �M و ��ه��Mا &��A از �M�=*�ات �
Vو %�ز <����3> ��رز /.'� ��%�م +ی> ا. ه�ى /.'�� �Mد روز اB@ون رو%JM �� ���� �ر%'� ا�C4'� ��و��دى... �
�� <-�F��B %���> و9> از -�ى دی?�، �1ش و آ�B DM\1ء %�زV ��اى ���q> و �Z�'4 ا) از ی� -� و -�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥١
دار ا���ء ٢٠١٠
�M ز�Y+ Vاوا�� در %�ز�B و ��ش T�� ف �� 9$ رو +ورد�� و�F �ن از ه�����د و /.'�ء و رو%�Bا �c�� $9 ��'./ Vز�% .
�ر ��'M �� را��+ �'./ ��,� Vد�آ {I% د را�= Z��- Dرا�+ �]� Vم %�ز�... %\�ت +ی> ا. B> ر در ه'�ن ای
�'C4ا� Xری���,�3" ��د�� و �,�*� +رام و ���-T را ��اى �,�3" و �� � <J- ���-�ى ارد��.� آ� +ن روزه
�� �]�)� T-�� H�J دادV /@م -I� �� +ن دی�ر �'�د�� آ�د�� ، �[� را ��اى ای& ���Cر �� ��8���ت �� �[� . �
�> $�'3����B �� ��-�ى ارد ا�C4'�... %\�ت +ی> ا اM�ف $9 ��'./ V1ى %�ز\B از �I� �- ق�I���.� �� ا
� ا�3�اف دو �I� از ه'�اه�ن ، ای �ن �� �I� -�م ی��4 ��%�م N�M ا��ا�I\" %�1@ادV . اM�ف �8���ت �'�ی�� �[��
� در +ن ز��ن ا���ن �� د��" ای��. V ق، از 9$ %�آ> آ�د�� ١٣٦٤ا�,[� V ش ��ا�� �� اول ذى ١٣٢٤+��ن ١٦ارد��.� در
Zی�F ی� �.$ از �-�� ����IJ� "�M �� ر�A��ر � �" ��د ، �� ��)� ��B�ت 9����� �� /�اق و��د ��اM> و ی)�
8�ى B�اوان آ� M�ح +ن �(��ر ��G�F و ��J- ت و�� � "',� �� V�M اق�در / V�3� �8M وارو��رود وارد �8 ��=
�ی> و �*� ا��8 آ� � �1ت را در /�& %�ل �����M ا-> ، از 8M�ه�ى �3��/ �� Vد�و دی�ا��� /��ر آ ��-��/ ، V
. اM�ف ���M ا�,[� ه'�ن -�ل وارد ��ر-� -�� در �[� آ�د ، �����M ZB /3� روز ه�I$ ذى �� +�8� ه'�ار ��
<�- Z�F ، ��,�)� ت�دی�ی& ورود +�8� �� �[� اM�ف ���رن �� / TM��B ��د ، �`ا دو ه'(I� �X از ا�[�م ����
�زم آ��V�M 1 و دو روز ��4 �� �[�/ TM ن�اM�ف ��ا�4> و B�ا<��ى دروس در %�زV /.'�� �[� اM�ف ، ه'
�ز �'�د�� Y+ در �[�. %�زوى را Dی�= <��دا��� آ� �,�*� اM�ف را ��8�ی& ای�م �,�3" =�د �� �C4$ �� دوران ا9
�4���> دی?�ى ��ا���M ا�& و +رام ��اى 1Fب %�V�M "O ��د و �,�Y &�.3� از B ، Z��,�ای �ن . ,�3" و ��ریX و
��� �@رگ %�زV در +ن روز<�ر %�v� ���A �M�= &'v V�M از =��& �� �Mر و �Mق زا�6 ا���IO ، در دروس ا-� @��
�,��Z و �H,I ���ا��ن �(�6" /.'� �*�ح در دروس %�زوى ��دا=�� و 9('�� از �� �F�I� �91/ �+ن �@ر<�ن ، �
�,�ی� در+ورد�� دروس ��Mرا ��@ �� ر ���� . +ن ا-
4���> /.'� در �[� B ت +ی> ا�\% ...�'C4ا� ��B ل�Oف ، در ا�Mدر �[� ا <����-�ى ارد��.� در ��ت ا9
Vر��ل و �i�Mا6> و ا�9*� و |& ، � r%��ظ و در ��B ، ا/�اد 1Oة و او9�ت ، �9.� و ���س �3.� و ��Iا� r%�اى از ��
�-T را �@د ��%�م +ی> ا ���ن �3.��� �=+ ��� +=� و�v ا�C4'�... و =." O.�ة و M�وط �8�رة را F r,� ، �6�=
-�� /��ا�8�دى �M�ازى ، ا�r,�� ، $��% ...�'C4 ا��8�د و ��.�� را �@د ��%�م +ی> ا ا�C4'�... �@د ��%�م +ی> ا
N�M �,'� آ�|$ ا���O ...�'C4 را �@د ��%�م +ی> ا����1 ، ��� ا�C4'�... اول آ��ب ��� را �@د ��%�م +ی> ا
� N�M �,'� آ�|$ +ل ا��M ...�'C4�ازى ، ���ارى از /�وة را �@د ��%�م +ی> ا��4�ت ��F از اول �I).B و در &�-�ی
�م =��6 ، ����1 و %��$ را ��@ C/ ت�+=� �����C را �@د ��%�م �Oراى ��دآ��� �,�3" �'�دV ه'@��ن دروس +ی
��8� 9�یT دو -�ل و ا��ى �� �Fل ��ت ا9��> �C4$. �ی� �'�د�����V ��د و �� آ���)� ��A �ف ه�Mدر �[� ا ��
�4�M ��=ون ا�ل 9�Oو ا ��B $|���� +ن روز<�ر %�زV �[� از ا/��V �� د��" ای��� ا-�ا�[���� ، ا�� ه'�& ��ت آ�
Vد�� �'Mو ارز �'c�� ر�8�ى +ن �@ر<�ن در %�زVا�� ، از �C� /.'� ��اى ای �ن �(��B��M�� و �ه�ى ��B ، � ��دV و د8�9
<Mا`> �� $C4� �'./ <�3JM در �B�?M ات��c�� ، �I).B ل و�Oرا از +ی> ا. ا ��J- <-ا T-��� ...
�'C4ن در �[� =��6 ا���V ��ت -� F.�� آ� از . اM�ف ��" آ��$ ر%'� ا) در ��رد %\�ر ای �ای �ن از %\�ر آ�
�ه� ��ز< �� ��د�� ا��از �£-� �'�دV و B���د�� $9 �� �[��اى آ�ش ای�8� در �[� «: اM�ف ر��B و �X از ��ت آ�
.��-�ى ارد��.� ��د ا�C4'�... ی�� از ای& -� �&، %\�ت +ی> ا. »< ��� ����V و �� $9 ��ز �'�
�ز< > �� ای�ان � �� y� �� رام و+�� yری���-� �� /�اق �� �- �C� از Nری���آ'� . �M در +ن % <Pه� �v �� دم��
�Mرش و +�Mب اوج <�B> و در ��iاد ، . آ� د-> � ���V ا�?.(��ن ��د ، �Mرش �'�دV =�اه�ن -��ط +ن ��د��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٢
دار ا���ء ٢٠١٠
������� -��ط آ�د و ��%�م -�� �,'� �Oر در ���[� د. �[� و �8M �\4�ه�ى دی?� �� =���ی@ى ا�[� ���O <و�
� ��" دو�> داد .V�8� از �د و��رى -��4 آ� ی�� دی?�ر ��@ -��ط آ�O %�م�دو�> � �%��O ��A از X� ى�ه
�M �وزی <)J� د�� T��اى آ� %�آ� از ��'�رى �Mی� ��ر �C4$ �� ��د ، �� د-> ای �ن در ای& ا%�ال ����. ا�
�ن /�اق و �?�ا�� ���M از ��'�رى ��ر ���T <�دی� �C4$ �� . ��ی �ن %�ل -�=> ر-�� و ای �ن را ��)���ع �vاو
���M ان�اق و /@ی'> �� ای�ك /���ر �� A�� ��F�� "�� $Y��./ ، .ت +ی> ا�\% ...�'C4از ا� X� �.ى ارد���-��
ای �ن ه�?�م ��ا�4> از /�اق . ��� V ش وارد V�M $9 در ��ر-� �B\�� ا9��> <@ی �١٣٢٧�< > از /�اق ، در -�ل
�ن در Mد���� ��c�cی" و ا��3'$ ��د�� در ا-�ع و9> �� �[� ��ز<�د�� و �� ه'�& ا�?�@V ، از �� ه'�اV +وردن و-
و�� ���ی� �� =1ف ای& ��د و دی?� ا���ن �(�B�ت �[�د �8> �,�3" در /�اق . اM�ف ، =�ددارى آ�دV ��د�� �[�
ه�?��� آ� �� 9$ ر-���� ، �� دری�B> =�� -���1 ��ر ، ��اى ا1Fع از و�v %�زV و . � ��اى ای �ن B�اه$ �
�ه� در $9 ������ و در ه'�& ��ت در �.(�ت درس =�رج ��B ��%�م +ی> ا� ��A ، و آ'�> دروس <�Iآ� ...
�'C4%�م +ی> ا ا��ل ��Oو ا ��B ، دى�و��ی� ... ���F��F ��1/ م�%�� �I).B د و�� ) �����C(دا�� ، ���M �v�%
�ن دی�ار آ�د�� Mر �@ر<�ار�� �� ��Bارد��" ر �� Tر� V���ر ای �ن ��ی" ��د ���� /'� =�د را در �[� ی� 9$ . ای��� در �
�ق �� 9$ ر��B ��@ل آ��A و �,��ى ���8 آ�د�� و در I����ادV �'�& ���د ، �� ا= �� �]� �� &�Bن ر�A ی� و�'� <��ا9
Xری��� � �iل ]�+ ���M "�3,� ادا�� ا9��> در 9$ . و
V ش �� �١٣٣٠�اى ��ر �C4$ �� �� د��" M�اJ- �6> ز��<� ���ور � � ؛ �`ا �� ارد��" ��ز< �� و در -�ل
. ر%'> =�ا ���->
�Gت و %�ادث ��ت ا9��> در $9 i�M�3" - ١ ا,��ل �C4$ �� در 9$، ادا�� ادا�� i�Mی& ا�8'�� �M ن��� �����A
"�3,��م ��%���& C/ ت���� �@ر<�ار +ن روز<�ر %�زV ی��4 +ی�و �,��Z ��د و /1وV �� %\�ر �(�'� در دروس ا-
��6، در دروس دی?�ى ����� درس ا=1ق %\�ت ا��م ='��ى�%'� ا) و �F��F ��1/ د و���و��دى، -�� �,'� دا�
�ی?��� و ��%�م +ی> ا ا�C4'�... دروس �O�3= ��B ��%�م +ی> اp.>. ..%�م +ی> ا�ى و ��6�% �\��� N�M ج�% ...
�'C4آ> �� ا��M رى� ادا�� ��ریX - ٢.آ�د�� %�ج -�� ا%'� =��(
Vر =�ب %�ز��ر و M?�ف در ��ورش روح /.'� و ������ 1Fب از -��8�ى دی��� و �(�>�����c�ى ��ه�ى /.'�� آ�
�ل �� ��ریX در آ��ر �,�3" ا->i�Mوى از ای&. دارد، ا�ن در ��ت �� ����Gت ا-�-� ای i�Mاز ا ،��)% <�-
�ی� و ��1F �� ���Cب =�شIآ ،T-��� ،"6�� ��د آ� اT.Y ای& �.(�ت �� ا9��> در $9، ��ریX ر-M8$ و آ�B
9�ن و . �O �Mرت /'��� ��<@ار ����رج ��B و ا�Oل ��@ ��اى ��=� � �= �O�3= �4ادى درس�/1وV �� +ن
.< > �6 ��/91'��ان ��-� ای �ن ارا
٣ - ��+�9 <���4B
8�ى %\�ت +ی> ا����4B از �ی�� دی? ...�'C4ا� r,� +�� و�ى 9�8����4B ،$9 در <����-�ى ارد��.� در ��ت ا9
� %\�ر ��=� از B\1ء %�زV ��<@ار ��� ��I+ن ��د آ� دو روز در ه�9 ��)I� �M . <���م ��ت ا9'�ای& �.(� در
�ی� ای �ن در �F �� $9ر ��C$ و - �-���(�'� ادا�� داM> و �X از �8���ت �C4$ �� از 9$ ��@، �.(� �@��ر
� �� ا��وز ��ل (ا/\� ادا�� ی�B> و -١٣٧٩ V 'در . ادا�� دارد) ش Dی�= <���ت 9�+�� را در ��ت ا9).� �� $C4�
ارد��" و �8�ان
8�ى اO.� ای �ن، 9�+ن �Lوه� و ������4B ن ��ادا�� داد و اآ��ن ��@ ی�� از+ ��)I���M آ� دا=�& �� /.�م 9�+ن و �
�� � ��� �.�J� ت�4�ت، <�ه� �� �Oرت ����� در � �ی�� .�Mد %�O" ای& �*
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٣
دار ا���ء ٢٠١٠
ا�� �ر �[.� - ٤
V�/ ن و��ر �[.� در ��ت %\�ر در $9، ��-� ای � &��)J� اى�� ،��'./ Vن %�ز����اى �� ��م اى از B\1ء و رو%
�� . ��C�ى رو��و <�دی� �� ا-����ل آ$���T ا-1م در ��� $9� �M آ� G��ن ای& �[.� ��د��، ������C4$ �� آ� از �
�,�ی� در+ورد�� آ� از +ن �'.� �� ��Mى در +ن �� ر�8q,� �.).- �� ان������ » دی& از �C� 9�+ن«� ��G�9�+ن «و ��
��� آ� Y�وب ��ارد�B+ ��ن ��ح«و » یB�F «د�آ Vر�Mای& �. ا �� ه'��رى ای �ن �� ��B �.]٩ X� و <B��رV ادا�� ی'M
.از �8���ت از 9$، ه'��رى =�یD را �� �[.� 9*� �'�د��
٥ - �i�.�� -I�ه�ى
��ویy و ��.�R دی& و ا%��م ا��8 در �8�ن ا-> ،<����� آ� %���> . از و|�ی� اO.� رو%����\��ره� و B $Y��./
<-��- �Y�Yآ� د ������آ�د، �C4$ �� ��دا=�& �� ا��ر ��@ دا���M ا/'�ل ��و9> ��اى رو%����ن ��3Jص رو%
�ر ��'M �� Dی�= �-��Gت ا-i�Mرا از ا �i�.��+ورد�� و از ای& رو در ای�م �4*�.� دروس %�زوى، ای �ن �8>
�� �I- آ �ر �.�J� ط��� �� R�.��ه��ز ه$ در 8M�ه�ى ارو���، � �8، ���ر ا�@��، در<@، ه'�ان، ارد��"، . آ�د��
���F��M V�ی& -�J�ا��8�ى ���Mر و ���`�� ای �ن را �� =�F� دار��... "، �8 8� و �= �����¢�.
٦ - �-��- <���4B
���� �'�دV ا-> و از ه'�& رو د=��> در ا��ر -��-� و �8����ون ��دی� ا-1م �� -4�دت د��� و +=�ت ا�(
�-�> �(�> �� و�v ا��'�/�، ا3�9�دى، -��-� و B�ه�?� )%
�ن، از و|�ی� اO.� رو%���> �,(�ب ���(.���-� از ه'�ن ا���ا �� د=��> در . <�دد '�- �Y�Yداراى د <���رو%
�1ش آ�دV ا-> ای& و|��I =�د را �� �,� ،<Mن �(�?� دا+ ��ن ��+ Vن و +ی�����'.)� <M���- 6.� آ��)�
�ن O.� د. ا%(& ا�[�م ده�'�� ���8� V�?ن آ��وزی�ى دآ�� ��3ق ��د آ� ر ز��ن �J(>از �'.� ای& %�ادث، دا-�
N��- �M ن آ� �4.�م+ X� �8��3�ى دی�� و -��-� ای�ان ���م +ن را �£ی�� و ا�\�ء آ�د��، ا�JM دى از�ا���ا <�وV زی
���ا در د-> آ'���(�8� ا->، �(��رى از +ن اB�اد �£ی�� =�د را �> X����B و�� ��=� دی?� از �'.� -�� �
�./ M �49 و�� �اآ�V�'آ �9���',� N� ���Bدر وی& ��@ ر V�?و �� �," آ� Vار ورزی��Oد ا�= V���/ �� ،م . اى�ه�?
�-��� و . ��ز< > ���49، <�وه8�ى ��'�ی" �� ��رآ(�($، ��ا-$ ا-����ل ��<@ار آ�د��=�� <I��J� �� $9 1بF
���ا��ازى �M آ� ��[� �� آ �� �����8M "���Mن ی� �I� و �[�وح �Mن در ���[� در<��ى ��D +�� و در ��
V�/ دی��آ �اى دی? .<Mت دو روز ادا�� دا�� �� ��ت و در<��ی8vا�ا/�.
V@�?اه�اف و ا� ��V و ��=� <�وه8�ى دی?� ��@، ه� آ�ام �M ر�دآ�� . آ�د�� ه�ى =�ص =�د، 9\�� را ��?��ى �� در�
�ع، +9�ى �.�vدن او�ر-� و +رام آ�اى ��را �� /��ا ��3ق � �.�/� ا�C4'�... ن �'�ی��V =�د =��> +ی> اا-'
�د�-�B (%'� ا�دى�و��ت +ی> ا. ��\% ...�'C4ن ی�� از د-> ا��ا��رآ�ران و ��-�ى ارد��.� آ� در ای& ��ی
ا-'�/�.� دی�ار آ�د�� و +�?�V در ��و��دى�%'� ا) �� �.� ا�C4'�... <�دا���<�ن ���رز1F Vب ��د��، از ���T +ی> ا
�8*� &,O���34� ت�ت +ی> ا %\�م %\�� ا�(1م ��اى ��دم -�J�ا�� آ�دV و ��'8�./ ...�'C4%'� ا��دى�و���
.ا) را �� ��دم ا�1غ �'�د��
8�ى /.'�، ��ا�4> �� ارد��" ����4B ت�qآ
�/r <�دی� آ� در ��V ر�\�ن -�ل � �-�١٣٣٨��.�B ،�i�ه�?� و -� V '���آ� ش، �4v و ��'�رى �� ای �ن Y.�� ی
����O <�دی� و در �� +ن �� $C4� �� ر��ر آ B از &�-��ن، ��i� �," -���> و آ�M@� �� ر�ت ����X از ��ا�4
�١٣٣٩�<@ی� در -�ل V 'د�����B ك����� 9$ را �� �39 ارد��" �)����X از ورود �� . ش �� ���Cر <`را��ن ای�م �4*�1ت
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٤
دار ا���ء ٢٠١٠
��ن ه'�ن -�ل در �([� ��%�م %�)���� ��" دادV و �(�> �� �[�ی� ارد��"، در R�.����X و/} و ]� ،���O ��� ج
� و �4'�� ��ر-� �1ا��اه�$ آ� در ��ار ای& �([� 9�ار داM>، ا�9ام آ�د���� . $Y��./ ،ن��)��� "3B ن�M م�'� ��
�ی�ن ه� ��8> ��ز< > �� 9$، اO�ار /.'�ء و ��دم ارد��" ��/�M r آ� ای �ن � �� $C4� ��F��ن ��" �Mی� �'
�ل �� �Fر ��9> در ارد��" �'����، و�� ��'�- r/��ز V�M ��د، �Y+ ن����ن �(��رى از آ�ره�ی� آ� ��-� ای � Vر�آ
�ل - �� V������ ��M ��G�F <8ن ��ت ا9��> ای �ن . ش ادا�� ی���' V �M١٣٤٧ آ� ای& ا9��> ��9> �� درازا ا�[
�'M <-ا T-�8�ى ای& در ارد��"، ������4B ی�$اى از� .دورV ز���� را ���ن �'
4���> در ارد��"B ى /.'� - ١�8����4B ت +ی> ا�\% <��� ا9� ...�'C41ء ا�\B ى ارد��.� در ارد��"، �'�4 از�-��
،"6�و 1Fب ارد��" آ� در �i � $9ل �,�3" ��د��، �� ارد��" ��ز< ��� و �@د �B �� �� $C4�ا<��ى -*�ح /��� ر-
�ی� ��داIو آ T-��ز �'�د����Y+ وة را�و / T-��� ��B رج��رج ا�Oل و == Xری�� .=��� و �X از ����، ای �ن
��.F ���= �'آ &��£�8�ى ��ارس، ��'�=�- ��'4� ��[�ی� ��� ی ،��'./ Vز�% Vادار ،Xری�� �� V1و/ "�M �� �ه
� %� 8M�ی� و �(�/�V و ا/@ام ��=� از +��ن �8> ��.�R �� رو-��ه� و 8M�ه� و ر-��<� ��ری8�ى +��ن �B�> ��
.ا���ن، �� /V�8 ای �ن ��د
٢ - R�.��
�4*�" � � و �� �J- "�M�ا�� در ����� و �I(�� 9�+ن �X از �'�ز V�?Kن در ای& ��ت ه��آ�ره�ى ��.��i ای
<Mص، ادا�� دا�JMزل ا��ت ه�I?� در ��).� "�� �4���> ا3�9�دى - ٣.�i�ب و / �ء و B ر، آ��O �-�� م�ا�
��-�ى ارد��.� ��د، در ���ب ����ن ا�9ام �� �£-�X ا�C4'�... از دو-��ن دی�ی& و دوران F.�?� %\�ت +ی> ا
� �B� و آ'� �� �,�و��& آ�دV ��د� Vرز��� <8� ����ز�- .���اى ای �ن ��@ �� ا�8�م از ای& آ�ر، �3'�$ �� ا%�اث آ�ر=
� �B� و آ'� Vرز�-��ن �,�وم ارد��" �8> ���8M در���B�> ا��B �� � . <8� �O�JMا ،Z��,��X از ��ر-� و
�'� �8��ی� د-�� �� �O آ@ى �8> +��زش�� �M ر�و �� ���M &��4�9�ت �(�,�� �O ت و�9�Iن و +ورى ا��د-�
�ن ای[�د �MدMد�= �� �.O� .B�وش �,�3ل آ�ر +��ن �� ��زار و �H�3J در+�� %
�ز آ�ر از ��راب ���B و ��ی�� ���B ��د Y+Vاد������ �8> +ن ای[�د <�دی� و ='�=�ه�ی� �,> ��DM 9�ار آ� -
���B�> .د�M ر��س �M و �> $�'3�B> آ� ���� ای& آ)% V�M $�4 ��د آ� رژی-��رX�6 و9> . ای& ��آ@ در %�ل
�واك ارد��" <��I ��د- :»�� �� B �� ��� =�اه�$ ای& +=���ه� را �,> آ���ل در+وری$ �.�� %`ف آ��$، %�ل ای�8
Vد��Bی$ ا�M ��>در �I� ه@ار ��A ��ر �Mی$ �� �O ��A یA��ن ��=�رد آ��$، ��+ �. ا�� آ�رى آ��� آ� ا<� ��Jاه�$ �
�� ای�8� از ��& ز��<� ��دم آ��ر <`ا���M ��M و ا<� ای& آ�ره� �9ت �?��د، ای�8� V�M V�� اوا�� آ�B ى�ز%'�8
�ی� �.�ى ای& آ�ر <��M ��Bد�� ه� �9.<�د�� �[�دا �� ��& ز��<� ��دم ��ز��� V�M آ� ��'».
�ی� �� اه�اف +ن و آ'� �� ��-�4 و �M+ دم از �¢-(� و�زدی� ���� ه'�& د��" در-> ه'�ن روزى آ� �8> �
��-�ى ا�C4'�...ا %\�ت +ی>. <(��ش +ن �V�M &��4 ��د، �£��ری& -�واك �� �¢-(� ه[�م +وردV و +ن را �(���
� �����O را آ� �� ای& �¢-(� آ'� آ���، د-�?�� آ�دV و ارد��.� ��@ در =JMد آ� ا��8ی� آ�����M ��9 و -�واك
�M @آ�ای& � <���4B از ���� T���� .��رد +زار و اذی> 9�ار =�اه� داد و ��ی&
٤ - �-�8�ى -�����4B
<Mن دا����اد<� ای = <�����وت و �O ری � در دوران �� $C4� �-��ر -��Bا .��-� �C4$ �?�ش و دی�<�- V
8� =�د را � �ن ��i�.��8�، -�J�ا��8� و ��,O در ���'/ ،�� �� ��ل -�J�ا��8�ى داد آ� از �'.� +�8- <Iان �� ه��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٥
دار ا���ء ٢٠١٠
�رV آ�دMن ارو��� ا��-�8M در �i�.���ری� . N��Mر ��رزات ' V ١٣٣٩از �� ،���M &آ�ش آ� ای �ن در ارد��" -
�M �� $C4� ى�8����4B �Iی�G ء@� �-��T��4 9�ار ��-� <,� ،V� .<����B و �� ه'�& -�T دا6'� از ���T د-�?
8� و �����.��J- ،R�ا��، ��ریX، رB> و +�� �8� ،���'4' ،���� ����8�ى ای �ن �����4B �'رژی$ �8.�ى �(�> �� ه
����س ��د و +�8� را آ���ل �� �)% ،�4� %�� و��9 آ� ��ر-� ��. آ�د هB &و���اى �,�� ��=��� و ی- <��
8� =�د ای �ن ��رد �T��4 9�ار �� ����ه�ی� آ� در ��ر-� زی� �C� ای �ن �,> "�3�F ��.� ���B.�� آ�د��، ��
.آ�د�� ��@، از �.T و ����4 و ��M[� در ا��ن ���د�� ��
h�� رژی$، در ���� د-�. روزV ا/�اب و ا-�ا�6" رخ داد ٦ی�� از ��ارد در<��ى /.�� ای �ن �'��ه8�ى در +ن ز��ن ?
ای �ن در ���� . �'�د�� آ�د�� و �� ��I ا-�ا�6" و /.�� ا/�اب =�� ��� � �� ��.��i رژی$، از ا-�اF "�6��Bارى ��
�� V'�د� �ن را د-�?���Mی�ا �� ��I ا/�اب و �(.'�& ���v <��ى آ�د�� آ� در �� +ن رژی$ �> $�'3�B> آ� ای
�ء و ا6. ���ی@ ����4 آ��'./ �cد��/> ارد��" ��,� ���M و ه'� �� �([� ای �ن ر��B و ا/1م در �� ای& %'� �'
�رج =�اه�� = �8M و از Vد�4*�" آ���� را )� ���'�آ�د�� آ� ا<� رژی$ �� د-�?��ى و ��C4� ��4$ �� ا�9ام �'�ی�،
�M .3�� ن��و�> رو%����ن ��ا�� �M و از /�اT9 آ�ر �?�ان ��د، از د-�?��ى ای �� �. �ف <�دی�رژی$ �8.�ى آ� �
�زى ��دا=�� و در ���[� ��دم �� - V�>+ �� �� $C4� ن ��د آ���-G������ی�ن ذآ� در ��ی�ن ��3یT آM �?رد دی��
4*�.� ��زار ���8ی� ���� از ��4*�" آ�دن ��زار <����B و�� /�ا�" رژی$ د-> �� آ�ر V�M و � �� $�'3���� ا/��اض �
�T��4 9�ار داد�� <,��ر �> $�'3����B ارد��" را ��ك . V�M و ای �ن را A�ای& +زار و اذی�8� �� %�ى ��د آ� ای �ن �� �
.<��I و �� �," دی?�ى �8���ت �'�ی��
���� آ��ب �'�ل ا��8 - ٥�
8�6� ��دV ا->�-��ن ارد��" از -����A �� Z د��" ��رد /8� �91�8M:
��دى ��د �� ��م �1 ی�-� ارد��.� آ� ��اى ) ��به�[�I� V� �J(��& ���وان /.� �,'� (ی�� از %�وف %� - ١
V��+ �8�6�8� Nری��8�ى ���=�� V�M ��(> و�� ��م او در آ��M "ارد�� ���ا���� رو-��ی� در �@دی�� ارد��" . ا-> اه
�6�ن، ای& رو-�� ��(�ب �� ه'�ن �1ی�-� �`آ�ر در ��م رو-��ى �1ی�-� و��د دارد آ� �� <'�ن �4\� از �8� ��
Tآ� �� آ��ن ���س و ���� .دا��� �8��6> ا-> و �� ه'�& د��" +��ن ای& رو-�� را ��
<�ى زی(> آ� در ���ن ��دم � �8ر �� �8��6 ق در ارد��" ��' V �١٣٣٨�دى �� ��م ا��& ا�4.'�ء در %�ود -�ل - ٢
=�ارى �� �Fر /.�� در %�ل روزV در ��V ر�\�ن �3JM او را در %�ل روزV =�ارى دی�V و از او ��-��V ��د آ� A�ا. ��د
ا�� و د-�?�V =�او�� ر�\�ن ا->، روزى آ� /.ى4.�� ا�(1م را آ �� ٢١ا->؟ او در ��اب <��I ��د آ� ا��وز، روز
��� ��ارد �� ه$ ا<� روزV. در ه$ ری��J و آ(� �� آ(� ��(>�Mرى ا�J� �9 او . ات را�A �+ن ��د /�3��� V�M و �
�6> ���8��6. را آ �� ��د���� و�I9 در ارد��" دا���M آ� - ٣.دا��� 8� او را ی�� از �8Mاى �8= �- �8�6� دو ی�8�
������ی" آ�دV ��د�� ی�� از +ن = <�6�8� ���J�� .ه� را �� �Fر ��8��� �� آ�
�ح و ا�3�رى �8��6 ��د�� - ٤�- ����-��ن ارد��" ��8M ران دو������ .��=� از �
�M r/�-��ن ارد��" �(��ر ه'� ای& /�ا�" ��8M ن آ� ه�اى��)��� "3B در �O�3= ،�6�8� &�i.�� د آ��� V
<Bب ا->، ر�.*� ��M�� ��Mدا �8M دى �� +ن��ن ای& ��.�i&، ��ا��ن و دا�D. و+�� زی�F�J� �� �� زان ��د�� و��+
��-�ى ارد��.�، �*���� '�ا�C4...ا آ�د��، �� ��ا��4 �� %\�ت +ی> ��=� از +��ن آ� �� ای& �,�B" رB> و +�� ��
�-T ��د�� را آ� V���M ��د�� �� ای �ن ��ز<� ���� N-��ن و . آ�د�� و =�اه�ن ��J- ن ای& ��د آ��راه�'�ی� ای
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٦
دار ا���ء ٢٠١٠
�ن ��@ �*��B T�اوا�� را . دGی" +��ن را � ���� و�� ��-N �?�ی�� �.�� ��-N را �� و9> دی?�ى ��آ�ل �'�ی���+
-��� N-�8�، . آ�د�� T را از ای �ن دری�B> ��ی�دداM> آ�دV و �J-�� $�C����اى ای��� �*��T ��رد ا-���د �8>
Vر�A ،�M�� "�Oو ا Z�9ن د��6����� �� ای��� �8 �اى �@ ��ا��4 �� ����� اO.� =�د �8��6> ���د و ای& ا�� �
���J���6�ن آ��8� V�رى آ� =�د از ز����-� B�دى �� ��م ا�3 ،���Mدی�اى در ارد��" دا�< �ع ای& . ��د، ��(�']�
�م � �� ���8�ى �3I" در ��رد �8��6>، در �8�ی> ��[� �� �£��� آ��Mددا�8� و یJ-���-� » ا��8 �'�ل«��-D و �
�پ و ��� � <�دی� و ای�� ��ی�ب ا->A از +ن �J)� ه@ار Vدی� آ� د�> �� $C4�. ب را���%�م ا��م ��-� �Oر ای& آ�
.�� ز��ن /��� دادV ��د و�� B�O> ا�[�م +ن را ���B>دی�V و د-��ر ���'� +ن را
8���ت از ارد��" �� �8�ان �
�رت د-�?�ه8�ى ا����� رژی$ �(��ر C� ل و�د آ� آ���� V�M r/�8�ى -��-� �C4$ �� در ارد��"، �����4B ش��)>
Dی��ی� آ� �� اc� ه[�م ���ر �£��ران -�واك �� ��@ل ای �ن، ه�<��� +-� ��و ا���> %�� در ��@ل ��@ �Mی� �Mد
$C4� دی� از�> T.- �� . ت از����ر <�دی��� �C� � �ر�� %\�ت ا����%'� ا) را در ��رد �8A�در ���[� ای �ن �
���M �$9 �� 1Oح �'�«:ا��م ��@ در ��-B N���د��. ارد��" ��ی �دا��$ آ� +9�ی�ن 8M�ه� را ��ك آ��� و �� �8�ان ی
'M �vو ��ری� �(�B�ت آ��� � �� <�����و��، و�� <�یA��ن ��8� ��. اى ا-> آ� ����ا��� دا��� و �� در /�& %�ل =�د
3'�$ ���-���ى �?��ی��3'�$ ���-T را �� HJM ای �ن وا<`ار �'�دV ��د��، . »��ذ J��X از دری�C� <B� ا��م آ� ا
�> $�'3����B آ� از ارد��" ه[�ت آ���، ا�� v�ورى ��د آ� �8> <' �� $C4� �Bواك و ر��اV آ�دن �£��ران -
.�@ا%'�8�ى ا%�'���، ز���� ���-�� ��اى ای& آ�ر B�اه$ �Mد
�ه� ' V ١٣٤٧در -�ل | <B�> $�'3�ش آ� ز�@�� ��*�� و-��4 از اF�اف � �8 را �J�یT آ�د، %���> و9>
���؛ �`ا �� �Oور ��د�� �� =�د <���B و آ'� ��دم را �� ��م =�د �'� +ورى آ�دV و �� د-> +-�T دی�<�ن -��
�دره� در ���دی& 8M�ه� ��دم را �� آ'� B�ا=�ا�� ه� و ������ ا/���1A دن�آ �و�� ه� �A �� �� . ه�ى ���ر و ���
8� �(��1 �� �'�. -�4 آ�د�� آ'�� �� ���[� ر-�������-�8M ء�+ورى آ'�8�ى در �8> ����"، رو%����ن و /.'
را-��، �C4$ �� ��@ در ارد��" �� ه'�اه� ��=� دو-��ن، �� �Oور ا1F/�� ��دم ��د�� ���درت ورزی��� و در ه'�&
���� �� ا9��> ��%�م +ی> ا. +ورى ا/��� ��دا=��� را در �([� �'� �'�دV و �� �'� �� ...�'C4��1 در � �8، ا���
ای& وا�49 ز���� . +ورى V�M �8> �3�ف در ���ZF ز�@�� زدV =��> ای �ن ار-�ل �Mد 9�ار �M آ'�8�ى �'�
�-�� B�اه$ -�=> آ� %\�ت +ی> ا�� ...�'C4ل آ'� ا��P)� ى ارد��.� �� /��ان�-�� �� &��K'و ه ���ر-
�پ آ��ب �'�ل ا��8، ��ون ای��� آ(� را از �39 =�د ���� �� /�م ��ا�4> �� ارد��" �*.� -�ز��، �� A ���8�
�8�ان %�آ> آ��� <'-.
4���> در �8�ان B و <���ن ا�C4'�... %\�ت +ی> ا ا9�)���ش وارد �8�ان ���M و �X از ' V ��١٣٤٧-�ى ارد��.� در
��-� �C4$ �� در �([� ا���ا�'¢���& </��ز �''� ���/.�� ا�(1م وا�9 در ��A روزى، �����ت Gزم �8> ا9
���M <Iی� دو-��ن و ه' 8�ی�ن �� ا9��> ای �ن دJ� $Y��./ و �M $اه�B ت�ن �3����= ��8�ر �8�ان، �X از
�ز �'�/> و . �(�&، =���ادV ای �ن ��@ از ارد��" �� �8�ان �8���ت آ�د��'� ����X از ا9��> در �8�ان، <`��M از ا9
��B رج�= Xری���ر را ��اى ��=� 1Fب ��ان و ) آ��ب ='X(ای�اد -�J�ا�� در �([� �3�ت I-و �.� اول ا
�ز �'�د�� و/1وV �� +ن، %.Y+ ،�4�)� X� داد�� و "�� � Dی�= ��I'ن ه��� �,�I).B r را ��@ �� ��=� از دو-�
� ه'��رى و ه'�I�ى �4\� از دو-��ن دی?� ����� ��8M +ی> ا� �%��O ��A ��8 +ی> ا... ازM ،�� 8� ... ،ى�8*�
�ز �'�د��Y+ ى�� ���Z در /.�م �Lوه��8M .'/ D %[7اG-1م ���I و ��=� دی?�، �,��Z در /.�م 9�+ن را �� �Oر
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٧
دار ا���ء ٢٠١٠
���J��/.�� ��اى ای& ���Cر �,.� در ��ار �([� ا���ا�'¢���&. اى ��Y ��د 9�+ن ���ز��� ���ن ���-T و ��@ آ�
���J���-�X <�دی� ا�(1م ��M ��8 و در +�[�، آ�� ������,� Vد�I�-8> ا� �O�/1وV �� +ن، �.(�ت . اى ا=�3
�ز �i�ب و / �ء، �� '� ���/.�� ا�(1م ��-� ��F �� $C4ر ���T در �([� ا���ا�'¢���&�I(�� 9�+ن �X از ا9
�ی� و رایy ��د، v�ورت �£-�X ��آ@ى ��M . <8 ��<@ار ��M ان�ن در ای���I�ات ا�,�دى آ� در +ن ز� �� ���� ��
6" /����� و B�ه�?�، روز �� روز �� �� ���<@ارى �.(�ت -�J�ا��، آ8-1�ى ����& و ��ر-� �4�رف دی�� و �(
�س ��ا%) �M . ى��ن ��A$ ا%�اث <�دی� آ� آ8-1����-� ای �ن در =� ��%���� ه'�& ���Cر، �([� و آ���ن
�M ار@>�� ��14وV، در را-��ى ه'�& اه�اف، ��ارس . ���4دى ��-� -�J�ا��ن و ���I�ان �`ه�� ای�ان در +�[
4���> =�د ادا�� راه�'�ی� و د���-��ن ���I را ��@ در �8�ان ا%�اث B���د�� آ� ه��ز هB �� @اآ�م ای& ��'� $
/.�� ا�(1م 9�ار اى �� ��م ��-(� =��ی� ���T ا���ا�'¢���& ه'� ای& ��اآ@ �,> ��DM ��-(�. ده�� ��
� . داM> آ� M�ح +ن در 9('> ��4 =�اه� +��� �8����4B &١٣٥٧ای V '<Mرزات �.> . ش ادا�� دا�در ای& -�ل ��
�د��ى �% "�M ان�ن ای�'.)�<B�> ت +ی> ا. � =�د�م ... %\�ا�C4'� ��-�ى ارد��.� آ� ی�� از �@دی��ن %\�ت ا�
��� O,�� و از ارآ�ن ا��1ب ا-��1 �,(�ب ��'�ه�ى -��-� در �9" از ا��1ب و در ده� ��M <)J، در
�� �'�د�� آ� ���ن +�8� در ای& �3�J� ��(�ر ��(> و از رور �� �� ا�'�ل Iای �-�8�ى ا��1ب ��D ا-����4B �8�
.<�دی$ /.'� و B�ه�?� ای �ن در ای& دورV ز���� را ��`آ� ��
8�ى /.'� و B�ه�?� - ١����4B Xری���ن، ����رج ��B و ا�Oل، ��ریX �.� اول �����C ��اى 1Fب و رو%= Xری��
I).B $8� r%��ریN، و دی?� ��� �I).B ،"����8�ى q,� �.).- ،$)���� v�ورى آ��ب ا�Oل �I).B و روش ر6
+����، �,r و <�I?� ���ا��ن ����� ��اى دا� [�ی�ن، ��<@ارى �.(�ت �I(�� ��اى �'�ز<@ارا�� آ� �� �([� ��
�Gت /.'� و B�ه�?� ای �ن i�Mان، از �'.� ا��I�� از �.�J� ى��I).B و �,��Z در �(�6" /.�م 9�+�� �� <�وه8
8� ��. در ��ت ا9��> در �8�ان ��د����4B &دا��� ای �%�ى <(��ش ی�B> آ� %(�-�> رژی$ را ��ا�?�J> و در �8�ی> �
�� �M راج�� @�� ���J��� رB> و آ�'iی �� ��ت، آ.�� و-�ی" و د-�?�ه8�ى +�[���,�ی�رش ����ران -�واك �� ��آ@
���> ������رت �'�دV و ��آ@ را �� �4*�.� آ Y در �¢-(� را "Y�M &���,� ى�8�Mددا�8� و ی �B اى آ�.
ش �8> ��([$ آ�دن ا�9ا��ت ' V ١٣٤٨/.�� ا�(��1ر -�ل �£-�X �¢-(� =��ی� ���T ا���ا�'¢���& - ٢
��� ��A از دو-��ن، �¢-(� =��ی� ���T ا���ا�'¢���& Vا�ه' �� �� $C4� ،�?ه��B د���آ X�-£�/.�� ا�(1م را
� آ��ن، �� �ء =���ت زی�دى V�M ا-> �� X�-£��ب �([�، ی� ��آ@ ٣اى آ� � <���آ� �� �*� =�او�� از ��و �
4���> B٤�ه�?�، B ل�� آ��ن ��-� ای& ��-(� �£-�V�M X و در %� ،V���ر-� راه�'��6 و د���-��ن و دا� ?
در ده� اول ا��1ب،. ه(���
�ل ١٣٥٧ی��4 از -�ل - ��١٣٦٨ V ' �� ��+ D�� �� $C4� �>در ز�� ���,�ش، �� د��" M�ا�6 =�ص آ �ر،
�ی��؛ �DJ اول +ن را اى <���'� $�)��4���> =�د را �� دو �DJ �(��" و ��ا از ه$ B ت��ر ���M او9A�آ� �
�� "�� �6" -��-�، %����� و ا��ا�6 ��Gت /.'� و B�ه�?� و �DJ دوم +ن را �(i�Mدر . داد ا $��I> �����A
8� �� �DJ اول �����ر، �M�� &ای I� r,� ز����3.� ا-> آ� از %�O.� ای& �3�J� ��دازی$ A�ا آ� �DJ دوم ��
�رج ا-> و B�O> دی?�ى را ��= ��.F.
8�ى /.'� و B�ه�?� در ده� اول ا��1ب����4B �� $C4� �?ه��B ت /.'� وG�i�Mل اول ا��1ب، ا�- Vزد�در �F ی
�Gت ��ی� ای �ن، ��وی& �9ا��& آ�I�ى، �@ا�6 و %���9 د. رو�� و و�v دی?�ى ���ا آ�دi�Mى و از �'.� ا�اد<(�
� ��ازی& M�ع و ��B ا-��1 ��د� ����� �� ای��� ��رV. ا�*��ق +�8 �9���ن � VL�9" از ا��1ب �� وی �/�v�� &اى از �9ا��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٨
دار ا���ء ٢٠١٠
��اى ای& . �[�زات /'��� ��<���B از �9ا��& ارو���6 ��د، ��A& آ�ر <(��دV و و-��4 ���ز��� O�ف وB <9�اوا�� ��د
8�ء و �B ر آ'�(���� از�Cم %��ق���دا��ن � ��" �M و �� ه'��رى دو-��ن ���I� و ا��ی '��، ای& �8$ �� ا�[
� M�ع، ���C$ و ارا�6 <�دی�� Z����ی�8 ا-> ای& ا�� . ر-�� و در �8�ی> �9ا��& ��ی� �� �Oرت ��ون و ���� و �*
� M�ع �Oرت <�B> و ای& ه�<@ ��� Z�*�� رات�وی& �9ا��& و ����ان ���4 ��(> آ� +ن %(v T�ورت و �� ���Cر
�M���9 ه�<��� ��3��� ا-> �.�� �'�& ا-> ���ز��� ��ز�?�ى �[�د �B و V=�ردار ��د�ل ��از . 9���ن از ����4> و آ'
�� D�� $آ����� � �V ��د و 9��v ��@ +�� آ� در �9ا��& ��و�� ��F D�ف دی?� <�ه� �(�6.� در �,
9��v را ��|� ١٦٧وا�?�8 اJ�- . "O�اج �'�ی���ا�(>، %�$ �(P.� را از �9ا��& ����د ا �'� ،�-�9���ن ا-
�� ا-���د �� ����� ���4� ا-��1 ی� ،<B��'�دV ا-> آ� آ�DM آ�� %�$ ه� د/�ا را در �9ا��& ��و�� ����� و ا<� ��
�ت �� +-��� از /V�8 ای& �$8 �� �'�\9 ���'��در �'�ی� و ��ی�8 ا-> O ، %�$ 9\�� را�وى ���4��B ی�+ �O�3= ،�
در ��A& . در �(��c�,�)� "6 و �����ا آ� در ���ن و ����� ���4� �8�B ��@ %�$ رو��M ���ا��ن +�8� و��د ��ارد
�Gت �8$ ای �ن ��دi�Mا ��6، از دی?�\9 �c�,�)� "6�)� �/�M م�ی�� دی?� . ��اردى راه�'��6 و ا-�J�اج ا%�
��6، ��ی?@ی�� 9\�ت ��ز� (�� �\9 V�9 از � �1ت ��ی� زی�دى ��M+ ����Y ت ��ی� ��د آ��\9 �� V�M ��I3�و
���Mى ادارى ��ا����� �� ای��� M�ط 9\�وت از �C� M�ع ���س ا-1م، ر-��ن �� در�� ا��8�د در ����� . آ�ره ��
���� �� ای��� در ��د�M Vد، و�� �I�-وت ا��8�B ا->، v�ورى ��د آ� از B\1ء اه" /.$ و 1Fب %�زV ��اى 9\
�� Xری��8�ى /��دات ����� آ��ب 1Oة و آ��ب �Oم را ���'�د�� و %�زV /.'�7 9$ و �[�، +9�ی�ن ��ر-�& �� �� آ�
��ریX آ��ب Vص، در %�ز����6 ه�ى 9\�، %�ود، دی�ت و 39\9 V�9 آ� ���84 ��د�� در ���ه� ��Aان �4'�ل ���د، آ(
� ���د���M+ �\9 "6�)� ��-��A Tا�� �� از F�ف. آ�ر �����، اآq�ا ���� ��V�M ��M ا->، \9 Tدر آ� �K�+ �?دی
�ع ا��'�/� ��ا�� ا��وزى ��اردv��6 . او�\9 V�9 اى�دى را ��ه'� ای& /�ا�" د-> �� د-> ه$ دادV و � �1ت %
�رج آ��ب 9\� را ��اى 9\�ت. �� ��ر +وردV ��د��= Vی� دور Xری�� �� $C4� ،ن� ��اى %" ای& دو � �" �� �Fر ه'@�
��B ب��ز آ�د�� و ه'@��ن، آ�Y+ Z��- �8�B 6" ��ی�ى را آ� در ���ن��,�ی� در +ورد�� و در +ن �( ��Mرا �� ر �ا��\
8� را دارد، ��رد �,r و ��ر-� 9�ار �+ �/�M م�8� در ��ا�� 4B.� ا�9\�ى 8B$ ا%��+ Dو�� ���ای <Mو��د ��ا
4���> /.'� دی?� ای �ن، �,r و ��ر-� /.'� و. داد��B �����8�B، ���ا��ن �(�6" �8$ ا3�9�دى از ��9" ا��ر �
�م ا3�9�دى %�آ$ �� +ن وC� ،رى آ �ر���د آ� �� �Mت ��رد ���ز �'�8رى ����ى ا-��1 ��د ... و ����، �4��1ت �
4�ت <(��دV. و �9" از +ن ه�o آ�ر <(��دV ا��ا�6 در ز���� +ن ا�[�م �?���B ��د��ص اى در =�3 در ای& �(�� �*
$C4� �-���م ا3�9�د ا-��1 C� �� ��م ا3�9�د +زاد و ا3�9�د -�-����(�� و ���ی(� +�8C� yی��� �Oرت <�B> و ��
8� ����ب V�M ا->�+.
ه[�ت �[�د �� $9
8�ر ده$ =�داد A١٣٦٨ V 'د�����B <.%%'� ا) ر�م ='��ى�... �X از ای& %�د�c، %\�ت +ی> ا. ش %\�ت ا�
�'C4ى ارد ا��-��Vر��ى آ�v��� �8� و ��دا=�& ��.� آ� در دوران %��ت %\�ت ا����%'� ا) ��ره����P)� ى از��>
�Gت /.'� را از ای �ن �'�دV و ��-V���M �I�� N ��د��، در 8M�ی�ر ه'�ن -�ل �� 9$ ه[�ت �'�د�� و i�Mا ��
�ز آ�د��Y+ �ح زی�M �� ت ��ی�ى راG�i�Mا:
١ - Z��,���ریX و �,r و
�رج ��B و ا�Oل �'�د�� آ� در ای& ��ت ای = Xری���ز �� Y+ ،$9 س��� �8M د در�]� <���ل (�ن از ا���اى ا9- ��
١٣٧٩ V 'دات را ) ش�8M ت و��ء، %�ود، 39�ص، دی\9 "��M ا�6 ا-1م@� ��B Vل و ��@ ی� دور�Oرج ا�= Vی� دور
��� ����#�" و� ز��ان در. ٥٩
دار ا���ء ٢٠١٠
Vدر +ورد �ی�,� ��Mرا �� ر �� آ�� ��ریX �'�دV و +�8�8�ى ��Bا�� آ� ��ا��\�ء، ��B ا�,�ود و ا��4@ی�ات، ��B ا��ی�ت ن آ�
��B و �� ��F Vد���M ا��3�ص ��� � V�M و آ��ب ��B ا� 8�دات +�� . V4*�" %�ز�ه'��K& در ای& ��ت در ای�م
آ7 و /.'�� 9$، ا�9ام �� ��ریX آ��ب M�آ> و ���%r ا��8�د و ��.�� و ��'� B���د�� آ� از +ن ���ن آ��ب ��B ا� �
�%r %���9 و ���� . آ��ب ا��£��& در ی� �.� �� ��F ر-��V ا->�� Xری���X از ��ی�ن ��دن ���%r �8$ آ�I�ى،
ا-1م را در د-��ر آ�ر =�یD 9�ار داد�� آ� �� �8> اه'�> �\�ر�� و ا��1ء �Mی� ����4 �� +ن، +ن را در او��ی> 9�ار
�ء ا) �� زودى �� زی�ر ��F +را-�� =�اه� �M و در %�ل %�v� ��@ دادV و ��ریX +ن را �� ��ی�ن ر-����� آ� ا�
��i � ��Mل �� ��ریX آ��ب ��� ���.
٢ - V� ���I) دارا�4.$(�£-�X و ادارV دا� ?
��-�ى ارد��.�، از دورا�� آ� در �i � $9ل �,�3" ��د��، ����� ه� F.�� و �,3" درد ا�C4'�... %\�ت +ی> ا
�ی� در ��رد �M+�� Vز�% H9ف � �د ��ا�F �� Vاز %�ز H9-� آ� ای& ��ا�ا ��B روزى ���Mی�� . ا��ی ���� و +رزو دا
�,�ل و ���i�ى در +ن ای[�د oو ه� Vد�� Z��- ���از �8'��ی& ��اH9 %�زV ای& ا-> آ� ������ در-� +ن ه'�ن ���
�,�Gت ��ا�� و ز��<� ا �c6" ��ی�ى آ� در ا�8� � �V ا->؛ �`ا ا%��م �(��8� ����د +��V ا->، در ای& آ���)�
�'� <B�ا�'." ه'�Kن �(�6" �8$ دا�D %��ق ��یVL %��ق ��&. �Mد و ی� �,r آ��B در ��رد +�8� � �V ا-> ی
����آ'�> آ �ره�؛ ���و�� �% <,� ZF�8��%1�، دری�ه� و ��O ،�89�ى ��& ا%��م ��زه�q�� و �8��4�؛ ه���ا�'..�؛
�6" ا3�9)� &��K'ل، و ه�� ،�'�� ،�����ارى ��ون ر�� ،����دى از ��9" �... r,� و �-�؛ و ��@ �(�6" %����� و -�
���4 و ��ر-� �8�B ���ا��ن �8�ده�ى ا��'�/� ��ی� �Aن �9اى -�� ����� ���./ &��K'و ه ،���> ،�-��M
ه� ��رد �,r و ��ر-� آ��" 9�ار �� �M" +آ�د��� و ا��وزی& +�8�، در %�ز�I).B ...V و آ1م ��ی�، /.�م -��-� و
�� $ A �� اوا�� در ای& ز�����B ى��ز �Mی� ��ا�� ا-��1 �� +�8�، ه��ز ه$ =Àه�� $Y��./ و ��B�?� از . =�رد
�� "���ی� آ�M+ �� V�33& ���84ى ا-> آ� /1وJ�� ز����F�ف دی?� �4��F ا-> آ� ادارV %���> ا-��1 ��
8> ��-J?�ی� �� �(�6" ��ی� و ���ن /.�م %�زوى، �� /.�م ��ی� ��� �B��ی� آ��" دا��M و از ��ا��ی� آ�M+ @
��M�8�، ه�?��� آ� ای �ن . دی�<�V ا-1م در �(�6" �*�و%� ��=�ردار ��+ �Bو ر H9اى %" ای& � �1ت و ��ا��
�)-¢� X�-£��3'�$ �� ا9��> �[�د در > $9����B، ا�9ام �� V����I ) دارا�4.$( ا�(��� /.�م اى �� ��م دا� ?
��ری�M Xد . �'�د�� �ه�ف از �£-�X ای& دا� ?�V ای& ا-> آ� /.�م ��رد �C� ا-1م، ی��4 /.�م ا�(��� در +�[
�T ��رد �,r و ��ر-� 9�ار <��د�ه�ى %��ق، در %�ل %�v� ر��M. و �C�ات ا-1م ��@ در ردی� �C�ات -�ی� ��
��ریX ا3�9�د، �I).B، /.�م -��-� و /.�م 9�+ن در �Mار �-��Mر��-� و آ�Mر�ای& �¢-(� در -*� آ
�� ��M�4اد ر���B <�دد و در �C� ا-> ��*� دآ��ى ��@ در دا� ?�V ای[�د V�M و اB@ون �� +ن �� v�3.� ��@ ا,�ه�ى
�ل دار�� و . <�ددi�M�3" ا,���Z ���رات +��زش /��� آ �ر �� *� V�ای�� 9�یM �� T �3 دا� [� در ای& دا� ?
M�ط ورود 1Fب �� ای& ��آ@ . ��داز�� ��ن �� �Fر �(��" �� �,1�3ت و �Lوه 8�ى /��� %�زوى ��@ ��ه'@
�م M�ح �'�4 و ا�Oل �IC� و دا�M& ��رك دیp.$ و ����9 در آ���ر -�ا-�ى ا->'��14وV دا� [�ی�ن . /.'�، ا
�,�3" دا� ?�ه �� Vاز ورود �� ای& �¢-(� /1و X� �3" دروس %�زوى را ��@ ادا�� ورودى �.@م ه(��� آ�,� ،�
.ده��
�� ®-ا���+،. ٨� ��دق 67&�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٠
دار ا���ء ٢٠١٠
� Vزاد $-��ت(�[� اM�ف، B�ز��+ی7ا�.� -�� ا��ا��Bو Nر������ � ای �ن از ���ب ). 9'��١٤١٠:� �ر<�ن “ز��<�-
Vر�'M م�9.$ ) ٥٦ —٤٢ص (” ٤ % �� ��'��� <�دد /. ا%'� ��ر� "��:
���ان /.$ و -��دت=
��دق ��=�-�� از =���ان /.$ و -��دت ��د، ��رش �O �',� ��- (ی> ا+ ���دق ��ا-O �',� ��- (ر +ی7 ا��
در -�ل ��)% $-�8�ن < �د١٢٧٦+ی7 ا) %�ج -�� ا��ا��� �� Vدی� <-�. ه[�� 9'�� در =���ادV /.$ و -�
<B�> ا�B Vدا� '��ان +ن دور T��� و -*� رادر �V �� �[� اM�ف �8���ت ��د و از �,\� +ی�ت .�,1�3ت ا���ای?�+
���|$ =�ا-� �',� ��م +=��� �.C/) B���١٣٢٩ V.ی@د� )ق �ی�F��F $|�� �',� ��- � (و +9B���١٣٣٧
V.ق (�M ZB�� د��دV ��د و �� دری�B> در�� ا��8I�-وار-�� +ی7 ا) . ا ���B ن�> ��-�� در /���ت از �,\� �@ر<
�',� N�M ج�% 8�ر� ه'�ا��) B���١٣٢٥ V.ق ( (و +ی7ا�.� %�ج -�� ا%'� �8�ا� ���1یB���١٣٣٢ V.ق (
�<�دان ��%�م +ی7ا�.� +=��� %(���. ه'�ا�M از ��) B���١٣١١V.د؛��ارج ) ق�� V�8� ���Bر �ر �'M ��
ا=91 ر�(T ��د���ی(�� ا� از F�ف ��دم +ن ه�?�م ورود �� ه'�ان و ا-��. +�?�V �� ای�ان ��ز< >. /M ل��
���Bا <���ن �Oرت <�B> و ��� �� در=�ا-> +�8� در ه'�ان ر%" ا9�� ٢٨و� -�ا�[�م ��4 از یS /'� =��> در . -
�B> و ���� ��D رادر �8�ان �� ٨٧؛ در -& �١٣٦٣�V ر�\�ن -�ل �M 9� د/�ت %Z را���I> S> و �� دی�ر �?��-
+ی7ا�.� . �� =p- S�د��) ع(�[� اM�ف ����" ��د�� و در ��ار O,& %\�ت /. V��M ویVL ا� � ��� و ��4 ��
��8�م +�8� ��A& . از =�د دB V�ز�� �� ی�د<�ر <`ا���M ه'� از �@ر<�ن و /.'�ء ��د��) . ١(-�� ا��ا���-$ ��ا-���
�دق، +ی7ا) -�� ا%'�، -��/. ، -�� زی& ا�4���ی&، -�� : ا->O �',� ��- �.�د، +ی7 ا�',�) �,IOج ) ٤٢�%
از ز��< و J� �� ��� ،در ای& �����، -�� ی,� ، -�� %(�&، -�� %(& و -�� �,(& ��ا-vر ��-
��دازی$،� ���دق ��ا-O �',���- �.�ی7ا+ ��4���> هB
����
�IO V�� ١٣٢٤-�� �,'� در �� Z�� در 8M� �[� اM�ف و ��ار ١٢٨٠ه[�� 9'��، �*)'M ��]ه V��ر<�
%\�ت /.�8�ن < �د) ٢)(ع(�.��� �� Vدر �¢��� اش . دی������> ��ر و � <,� '�'O و� در �,�� +رام و
� �یZ و راه�'�ی�8�� ��ر . او از ه'�ن ای�م ���غ و ا-��4اد ?M�DB را �'�ی���. روزه�� ��د� را -p�� ��د ��
<Iد و �� ��ت ه�وع ��M Dه��,1�3ت ا���ای را در زاد< $-��ل در �[� در �,\� ��رش، +ی> ا) -�� ا��ا��-
<B�> ا�B دروس %�زو� را �� و ��ادر �@ر<D -�� ا%'� ��ا-�� .��ا-
-I� �� ه'�ان
��@ده'�& �8�ر ز��<�D را � > -� � <`اM>، �� ه'�اV ��ر �� .V ١٢٩٥-�� �,'� در -�ل � �� ��ش در %
�م %�زV �[� �� از دی�ر ه'�ان ��=�-�� ��ر �Aن �� �� در-8�� ا). ٣(ای�ان +��� �� ���� را از ا-��B�/ و 91=
�ل در ���ر ��ر ���� و از �,\� او - Sدق در %�ود ی�O �',� و �M ز��ش وارد ه'�ان�B Vا�د��، +��=�� ��د �� ه'��
�دV ��دI�-ادر ا�و �.
) �,IO٤٣(
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦١
دار ا���ء ٢٠١٠
bارا �� �I-
�� در -�ل ��� .V ١٣٣٢ه�?� Z��+ی> ا) %�ج N�M /��ا���ی$ %�6��، از �[��8ی& �� ��م %�زV �[� ١٢٨٨ق �*
bا�� �� ورود %�ج N�M در ��� ���� و %�زV ه�� /.�وم دی� �� رو�Z =��� ���د ا�J���� از ،�M وارد bار ��M ��
�ن دا�D از -�ا-� � �ر �?�I�M �� ی���p� ��ان ر-�� و دی�ای ���ر� از 8M�ه�)� �� D���� Vواز+ bار ��- �
�M ��=��M ان�ای ��T %�زV /.'�� ارb �� /��ان �@ر<��ی& �['� /.'���ر ���M و �� ای& p)ه'�& دوران ). ٤(ره
��+ b�3" از ه'�ان �� ار,�8� ��@ -�� . ��د �� -�� �,'� �� ه'�اV ��ادرش -�� ا%'� ��ر� ادا�� ��درای& -
��د� x�B T)� ادرش�� �از �,\ �� �� �',�.
١٣٤٠�ل در - V. �� Z��ش %�ج N�M /��ا���ی$ ��ا� زی�رت �� V��+ $9 ��د، �� د/�ت /.'�ء از �'.� .V ١٢٩٦ق ؛ �*
�B� )+ی> ا( �B���١٣٦٥ V.9$ را ) ق ��'./ Vد� �� %�ز����� �� � �1ت زی �� $9 Vن در %�ز���� �� ���
�ل داد��8ی� � ��د، ��ا�B> ��د و %�زV ارb را �� 8M� ���س 9$ ا���.
8���ت �� $9�
�١٢٩٧� ه[�ت +ی> ا) %�ج N�M /��ا���ی$ �� 8M� ���س 9$ -�� �,'� ��@ در -�ل V. &- در ١٧ش در ?��-
���� �� �� ��ت �� -�ل �����ت و -*� %�زV را از �,\� ��ر و ��ادرش در �[�، ه'�ان و ارB b�ا<���B ��د، ���%
.�ددی?� 1Fب و B\1 �� 9$ /@ی'> �
) �,IO٤٤(
� ا��م� �ی�M+
��ج +9% ��ء -�& �M و در ه'�ن روزه�� ورود �I و دارا� ��\�B -�� �,'� ��4 از ورود �� 9$ در ��ر-� /.�م دی�
�M ن� ه$ �,r و ه$ %[�V ای �� و �X از ���M+ (ل . روح ا�Oو ا ��B رج�� M�وع دروس %�زV در درس =� ��-
ه'�Kن +ی> ا) ���ج N�M /��ا���ی$ �@ر<% 'C4)٥(ا� ��6� =�ا�(�ر�) ٦(%�� �',� ��-)٧) ( B���١٣٧١
V.ا�) ٨)(ق V�'� V�� <]% �',� ��- 'C4%�م +ی> ا) ا�������١٣١٠ ) (٩(و � V. B��� ١٣٧٢ق و V.١٠)(ق (
�د�. M��> ��د�+ V�M ./ �',� N�M 'C4ا� (%�م +ی> ا�درس � �از �,\ &��K'ه)و �١٢٩٢ ����) (١١
B���١٣٦٩ V.ق ( ،�I).B ،<'�% ،b�.- و �ن، -��B�/ دروس»T�iا� ����I�« ،»�3صB ح�M « زل «و���
���ی@�. را +��=>» ا�(�6�ی& �.� �) ١٢(دو -�ل ��@ از درس ا=1ق /�رف ا�8 ، ��%�م +ی> ا) %�ج ���زا ��اد +9
) B١٣)(���١٣٤٣ (�M ��� V�8� .ل��ج +9� روح ا) -�� �,'� در �Fل �� -% �ا9��> =�د در q� $9� ای& دروس را �
�%�q ��د�� در -I�ه� و زی�رت �� <�ه � �8 � �ف � �Mی$، در راV و : =�د در ای& ��رV ��?�ی� . ='���%
�Mی$� I).B �ت /.'q%� �i � �Mل ��� "O�% �� �O�B �ر ... ه�8�� زود در ��,�O ��\�B �-در ��ر
�- ��� �Mی$؛ %� روزه�� -�د ه$ ای& ��ر ا�[�م � �M و ��Aر زی�� و �� �*� و رود=� �q%� � �iل ��.%
<B�?�� رت�O �IO).١٤) ( �,IO٤٥(
/@ی'> �� �[�
�� �Mق زی�رت ��ر<�V ا��م /.���دق ��ا-O �',� ��- ع(+ی> ا)( Vد�I�-ر<�ارش و ا@� �� ��ق �q�� ی��]� ،
Vن %�ز+ ����� �@ر< ه'�Kن، ��%�م +یV. 7 ١٣٠٤، در -�ل �� �� از /.'�ش /�زم /�اق �M و از ���T در- ا-
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٢
دار ا���ء ٢٠١٠
، (ا) %�ج ���زا ا��ا�,(& � ���B���١٣٥٨ V.ف�Mا �]� &B�� ١٥)(ق ( �ءا��ی& /�ا9�v�، ))١٦و+ی7 ا9+ (
��B ل و�Oرگ /.$ ا@� $��/) B���١٣٥٩ V. ق(�)� �F�= �� ��دV ��د و ��4 از ��I�-ا �8M �� ر�� �و �� ا� <�
.���س $9 ��ز< >
٣٢و� در -& ?���ل (--١٣١٢ V.د د-> ) ش� �� ��ارج /���� ا��8'./ ��8����4B و Z��,� �8��در ���[� -
<B��ج +9� . ی% 'C4+ی7 ا) ا� �ل و %�'> را از �,\�Oو ا ��B ه$ در� �8 دروس ��� ���O.� ز�B &در ای
'9 &�)%)�����١٢٨٢ ) (١٧ V. B��� ١٣٦٦ق و ( \��� N�M ج��رج ��B وا�Oل ��)I� را �@د +ی7ا( %=
����M+)�����١٣٨١ ) (١٨ V.ق ( 6�I� Vزاد� ) (١٩(+ی7 ا) ���زا �,'� +9B���١٣٥٦ (<B�>ا�B.
$9 ��'./ V��3 ��ارس %�ز�
���� ا/1م � � %[�ب، �) ٢٠(ش .V ١٣١٤در -�ل � ��>���> ��� <.��� �(�& ��دم در �([� �� �8> ���PF ه
�س، �@وم ��از ��وا�� و <�اه����� و �D��I و �� "�M د�,��ء و �@ر<�ن � �8، ����3 ه�� ا'./ ��4���د،، M �ه�>
� %�زV 9$ ا�[�م O�3= ،��'./ ���ن /.�� %�زV ه= �vاز -�� ر �� �رد دی?�� �ر-��< �� ا��ر رو%����ن و ده8
<B�> از F�ف +ی�ت 1cث. �
O �,I٤٦
�ء و I دار ا� ،��\�B ارس�� <���� =�ا�(�ر� و -�� �Oر ا��ی& �Oر �� ���م، -�� �,'� %[>، -�� �,'� C/
�ل ��ی�ی> ای �ن �� ��8�ی& و�� ادار�M V و در . ���3ب �M) ٢١(/��ا) =�ن- DM ل�F در ��'./ Vای& دو %�ز
را ��ا���M، زی����C� �@ر<�ن v'& %" و 3B" ا��ر 1Fب �� ��ریX روز<�ر� �� 1Fب %��M�� Zن ���س رو%
�ل - �� .ش � �iل ای& ا�� �V.�M $8 ١٣٢٠دروس -*� %�زV ��دا=> و
ا9��> در �8�ان
در -�ل ���زم �8�ان �M و در �([� ��ر-� ���زا ا��ا�,V. &) ١٣٢١+ی> ا( ��ا-/ ش ��ا� � � �4�رف ا�8
�/> و =���ت ) ٢٢(�4'�ر '� ����ط �@دیS داM>. دی� ��دا=>�� ا9���ن �� ا��م �� در 9$ ��د، ار�K'ل ه�� ای& %� .
��� از +ن ای�م ��A& ی�د ��� ؛ B�ز�� +ی> ا) ��ا-�� ��ا-���8�ان «: د��� �,'� �� ��+ی> ا) ��ا-
�ی��'� �ر �� �8�ان � �) �9س -�V(از ه'�ن -�ل ��%�م ا��م . �8���ت �� �- �� دو ��ی� و ��8'�ن +ی> ا) -
��د���� .»)٢٣(��ا-
�ز ���رزاتY+�-
.V ١٣٤١در -�ل ����8�ان +��V ��د، ���vع Gی,� ا�['�8�� ای �� ��ش �� %\�ت ا��م ��ا� دی�ار �� +ی> ا) ��ا-
�M ح�*� � +ن Gی,� ��=�->. و وGی�� <I��J� �� �� ن ا-1م ��د�8� ��.��ز -�J�ا� ��4 ا. ا��م او��& ����
ا�� در ��ر-� �B\�� در -�ل Jری���8�ان ����" ��د٤٢ �� ،Vد�� �م را د-�?�� ��4 �� ا��م . ، رژی$ �8.�� ا����
در ای& را�*� . دی�ی& و �[�ه� =�د را <�B>) IO٤٧,� (+زاد �M، -�اغ ی�ر ��� ��ا-v1م -�� �,'� ر-G7 ا]%
<�ی� �:
��د و از ه'�& ا��م �X از +زاد� �� او��& �(«���.I& زد�� و =�ا-��ر �91�ت �� ای �ن ���M، +ی> ا) ��ا- ��
�� و�9 اB�اد� �� ��ر� را در �8�ان �� ای �ن وا<`ار �'�د��، �� �Oر��=Gم ا�� <���ریN ه$ ��د �� %\�ت ا��م و��
��ا��4 )� �A �� ان�8��ی�$، ا��م � B���د %\�ت ا��م ��ا��4 � �'�د�� و -¢ال � ��د�� در '� � : ��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٣
دار ا���ء ٢٠١٠
��ا��4 �'�ی����د-> ای �ن د-> �& ا-> و ��ه�& �� ای �ن ��ه�& �� �& ا-> و ای& �*.T را . +9�� ��ا-
اB�اد در ای& را�*� <�ی�� ای& ��� ������� و �[� � B���د�� و ه$ ��4 از +ن �� ���� ه �� ��4��%\�ت ا��م 1�9ز
.»)٢٤(�*.T ا->
+ Dم��� ��4 از ����4 ا��� ی> ا) ��ا-
�M ح�ان �*�در ای �ع +��ی��ی���V ��4 از +زاد� ا��م 9���ن ������G-��ن و ����3> 9\�ی ا� ��A . ا��م در -�J�ا�
�ه� �ه را �� ��زV در +وردM <ن دو��دژ=�'�ن �8.�� �� =��� ا��م ١٣٤٣+��ن ١٣در � +ن در TM . =�د در 9$ ار�
����4 ��د��ه[�م +ور ����� �� �.O�B1� ان ����" و�8� .د، ای �ن را د-�?�� و ��
�ن ���(�� ا-> �� ه'� ی�ران ا��م و �K�+ م و ا��1ب درای& دوران� در %I} و %'�ی> از ا�����D +ی> ا) ��ا-
�� Vدت داد�8M +ن �م . ا��1ب ��+ی> ا) (او . %�ج -�� ا%'�: � ��ی(� ) �9س -�V(در ای& ��& ی�د<�ر ا�
���دق ��ای$ ��د) �9س -�Z%)V در ز��ن ����4 ا��م ) IO٤٨,� (�� ) ��ا-O ا� 8�� . ��ر� د�(�ز و �����,�
8�ی ه�ی$ ���T د�?�� ��د��3��� او در ����Yت و . =F "�� در ����در ��ت ����4 و ز��ا� ا��م، +ی> ا) ��ا-
�ع ��د و Bم د��ن ای(��د و از ا����Y�F �ی��<'� <���P)� ��� Sن و ا/�ام ��د، ی��م ا��م �(�و� �� ز�� �� ��ز�
� دم ��گ از �8�د�> M � ا1FGق %\�ت ا��م را �`ی�B> و �(�Pل 8M�ی� در 9$ و �8�ان و -�ی� %�زV ه� �M و �./
�M ��4 و در��ر����ع ��د و �`ی�ا� ز��ان و M��[� و Bد <���P)� &م . ای��ره� <��I ��د ؛ د-> او �( ��د �� ا��
��ی" �& ا->، ��ه�& �� او ��ه�& �� �& ا-> و او را-� ��A& ��د. او د-> �& ا->� Z�B٢٥...(او ر(«.
� �.�� ی�رش را ����� و� دون � ،�8M +ن �� �8M &از ای ،�M ����� �6& او راه= V�M <-م �� د�در ز��ن ����4 ا�
�ن ����د �� ه�o و�� �� او ی�ر� �IOد���د. ���ا�4> ��� ������ د� ���V از درد و ر�y از � ��).٢٦(
ا-�'�ار ���رزات
در -�ل ���ه ای �ن را �'��ع ا�J�وج ��د و در �4�١٣٤٣ از ��ز< > +ی> ا) ��ا-M $�- $ان، رژی�ای �� �����از
���� �8�ان �,> �C� �?�8ار� �)٢٧ .(���B ��8��/����ادV ه�� ز��ا���ن و��د ای �ن در �8�ان و �(= �� ��و �
�د ��دم �� ای �ن%+ ���� ��V ا��م در �[� و ����� ا��م �� . و ����4ی8� و ���ی> ���وه>��4�� ��ط �@دیS از �8�ان ���ار
��د I.�J� ���ره B ن+ T9� ویVL رژی$ �C4� �� ��.8$ �� و ��4-�)% r/��ر� ا��م، ���=Gم ا�� <��ا�> و و�
�� ای��� . ن � +ورد���� �� ای �8�� =�د ادا�� � داد ����P)� م��ن �� ا�[�K'ه ��� ای& ه'� +ی> ا) ��ا-�
رژی$ در �8'&
�,IO٤٩
١٣٥١ V. &- ن را در� د-�?�� ٧١ش ای ?��-)٢٨ ( ��8�ان ا����ل دادV ا� ����8M ���'� اد��Iو �� ز��ان ا�
�م از ز��ان +زادC/ ا���� <F��4 �� و-� ��� �M . ل��X از +زاد� �� =�F� ا-�'�ار ���رزV ��ا� دو��& ��ر در -
�V، د-�?�� و �� ��ت -� -�ل �� ١٣٥٣� ������M ��4» ه > ��« D��F . ��*�� و ��د-�?� <�I�� ����ا-
��� � $�-�� ٧/ ٤/ ١٣٥٣روز �'�4 «: ����4 =�د را ای�?��� ��qد� ا��'� Z��*�١٣٩٤ �8| �� </�- $��
Aد���'� <Mزدا� �.T و در -.�ل ا�I�اد� �����8M �� ا�و � ���Jری �8�ر �I� �� ��@ل � . </�- ���M ،�4� ١٠روز
���� و ����4 ه(���� $C� ا=1ل در �'M �� ���I> V��� �� ��O . �� &و ��ون ای Vد-���� �� د-> �& زد X�
���� -�ار ���M& ��دV و %��> �'�دV و د� ���D وا�9 در ه�[�V �?�ی�� �� �[F ا����ر 8M� ه > �� از
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٤
دار ا���ء ٢٠١٠
4 ��اB ،<M�ود �M $��/ Sی �� �-����را �� �q�ی> اه" �," از اه" �(�& ��د�� و �-+ Sو �@دی <Mر J-�B
�=�$ و ��ی ��ا� . +ورد�� در +�[� �� ������I> V �� �� ��ت -� -�ل ����4 ه(����M ����A Vن در +�[� �(��ا �'
،$�Mدم -���> ��ا�� <�� .ر�B$ و در �([� +�[� ا9
��� ١٦/ ٤/ ٥٣ه > روز در ای& �([� �� -� ��دم، -Xp روز =�B��Aن در �([� را%> ���دم، ����" �� �(
�ل - Tر� Vرد�8A روز @�� ����م و از +�[� ���=�B��V ��@ در +ن �(� Sم و ی�M١٣٩٤ ��- ��9'�� �� د/�ت +9
�Bن ر� �� ��@Gی ��J.= "6�\B Z���4�ن �*M ر�8A ای��� در ��(> و ����� ا� ا��رV ا��رV و �� ٢١/ ٦/ �٤٣، =
٢٩(��V ��ت ا9��> و ���F ��4ل � �� ٣١+�[� ����" �Mم و («.
�ر ��'�ر� �M �� ای&Aد <���-T ��دن ه�او ا9��� �� د��" ����8> ای �ن �� �8�ان ) IO٥٠,� (+ی> ا) ��ا-
�M "���� .در� <,� V�� DM<B�> ار�ن 9� . و�9 در ��'�ر-��ن از F�ف -�وb �� ای �ن ا/1م �M �� ا<� �
��داری���'= �V �� �?�دی�، د-> از %'�ی�>��4���� : ای �ن در ��اب �� یV��)� �.'� S ��د و <I>. =�اه�� ��
<�دم� �� V�>��4�� در -�ل ). ٣٠(�� �4 ١٣٥٧+ی> ا) ��ا-?��- <Iد و ه��Iرت در -& ه�� از زی�رت /��
�دل ا��ی � ���ا��ن %���> ا-�1 و +ی��V ای�ان و ���ت ��ا� �[�ی� دی�ر �� ا��م، /�زم B�ا�(� �M و �X از ���/ ...
.�9" از ا��م �� ای�ان ��ا�4> ��د
-���O hر ا��1ب
�م و /��ا� در ���ر ا� oه� � ��4 از ورود ا��م �� ای�ان ا-�1���م 9�ار <�B> ه�و در �Fل دV +ی> ا) ��ا-�
�M Vا�م ه'�� ا�� �C,� ��=+ �� B�ز�� +ی> . -�ل ��4 از ���وز� ا��1ب ��@ ��� ��ا-v1م -�� �,'� ر-G7 ا]%
��ی(� � Vر� در ای& ��� :ا) ��ا-
91�ت %\�ت ا«� �� ��Iی� � ���?Kر ��ون ه�� %�أ9" ه��I ا� ی�����م � ر���B و �X از ا��1ب +ی> ا) ��ا-�
�ج ا%'� +9� از %�ل +ی> ا) % ���ن ���ب +9Mر���ا�(��� ��و��، %\�ت ا��م ��-� ی�د< ا<��� وا-*� /`ر� �'
����-�� -¢ال � ��د�� و /.> �����ن را ��� »).٣١(��ا-
�ج ا%'� +9� در ���ا��ن ای& ���vع � ��ی(� % �� :ی�د<�ر ا��م، %[7 اG-1م +9
� +=� در ه'�ن ��@ل �� ای�.. «��ر %\�ت ا��م ��د، ه�<@ از ز��< زاه�ا�� اش د-> �� �� و ��=Gام ا Vی����� او �'
��
�,IO٥١
دو-���D او را �� ز��< ا� ��8� B�ا ���'� ���+ ��ل ��D =�ی�V ��د، ز��< ��د و در +=� /'� �- V�]�� Tی�9
�� �Aن �,�و��& و �� ��ه�� ه� ز��< ���=�ا����، و� او �� =�ا� =�د /�8 ��دV ��د . ��'= �او ه ��د -�ل �
��ت ��4 از ا��1ب یS روز از ��'��=��� ��� ا��م را � داد ه� ه��I در �M �� او را �����د و ��ا� ه'� �(
»)...٣٢(�ش ��د+=� دل ا��م �� او =. +ن �91�ت او �� ا��م ��د و او در ��ف و -��� ه$ ای& �91�ت را ��b ���د
8�� ا=91�>Lوی
�� �C�ی�ت ا��م ��� �?�ش ا�'�)V�- م ) �9س�B�ز��ان و �@دی��ن +ی> ا) ) �9س -�V(+ی> ا) =���� ا�، ی�د<�م ا�
<-� ��د �� از �'.� +�8� �ت ویVL ای& ��د ا�8�O�3= �� ن�� � ���دV زی(� ، : ��ا--، ��.�� �� "'/
4 در %" � �1ت ��دم، O.� ر%$، ��ا�v و ا�[�م B�اx6 دراول و9- ، �ز TM، =.�ص در ز��<'� �� ���� ،<
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٥
دار ا���ء ٢٠١٠
�ع از %Z، -1م دادن �� ��SA و �@رگ، %(& =.Z در ز��<Bد <��8M ،� ، 9�ا��A <6 ���> 9�+ن در روزه��B�و
� ه'(� و B�ز��ان و ��دم، ا%��ام �� ���<�ن =�ا، ���Mن �C�ی�ت دی?�ان و �...
/�وج
�9" از ر%.> ا��م در ��'�ر-��ن ��ر دی?� �� دو-> دی�ی& =�د �91�ت ��د�� . +ی> ا) ��ا-��'/ �cم ا��ل ا�,�ار
�ل ,��V ��4 از ار� Vد@��M �G�F �) IO٥٢,� (�� روح +ن /@ی@ � <`ارد و -�ا�[�م ��4 از یS دوران ��'�ر� �(��
�� ٨٩در ١٣٦٩روز ه �$ �8� ) �9س -�V(ا��م -<-��� را وداع <I> و�� �.��ت ا/.��Bدار ?.
���� �*8�ش �� %\�ر ه@اران �I� از ��دم /@ادار �8�ان و �'�ی��V ه�� ه��� �C4$ ا��1ب، رX�6 �'�8ر و�� %\�ر
�ج ا%'� +9� در ���ن %@ن وا��وV ا�> %@ب ا) از �([� ای �ن � ��� و �� % ��ی�د<�ر ا��م، %\�ت %[7 اG-1م +9
�8M دی�����34& . ���س 9$ ����" <� �'F�B ت�م %\�در ��ار % V� .�� =p- S�د�M V) س(+�?
�م ره�� �C4$ ا��1ب��
�.�J� ��8�� ���4د� از -�� �3JM> ه���� ���دق ��ا-O �',� ��- (ل +ی> ا�,��در ) ٣٣(�� ���-�> ارO
�M .�8�� ره�� �C4$ ا��1ب، ری�-> �'�8ر� و ی�د<�م ا��� :��A& ��د) �9س -�V(م ��& ��
�($ ا) ا��%'& ا��%�$
.ا�� ) و ا�� ا��� را��4ن
/.�� د/�ت ��4� ر�vان ا) ���دق ��ا-O �',� ��- ج�% �� و ���B ��ه�@��ر و �@ر<�ار، +ی> ا) +9����$ ر�/
�����ر ه$ �� ���T ��ارج و ����. %Z را �����I> S و �� ���ء ا) ���->/ ���ت /���� /.$ و /'" و /'� +ن رو%
� در O�اط �(���$ %p- Z�� �Mو ه$ �� =�F� ����� ��دت و �Oا9> �� ا��م /@ی@ و ��'� �� و �������G�F
�د -�ل ا-�'�ار و ا-�,��م داM>، ی� از�Iن �� %�ود ه� �@ر<�ار�
�,IO٥٣
�ی�4v ن��ر � +�� و ��Bان ای 'M �� H=�M ��8��3�� �,��ب و 8A�V هJM ر�ا� �£-� ا�?�@ و =(�رت �
. ا->� 8�رت و �Oا9> و وار-�?F �� S�3> /@ی@ را از �@دیJM د� +ن��ن ��'���ای& ���T �� =�د -
و ��دم �8�ان /(.�> './ ���� B�ز��ان ���م ای �ن و ��@ �� �O�3J� ،م��,� Vاد����=�$، ای& ���3> را �� =�M
�ی$/�ض � ��$ و ر%'> و B\" ا�8 را ��ا'� � <.P)� ن�M�8*� روح �.
٦٩/ ٧/ ٨
���� ا�= ./ ��-
��]�)Bر 'M��م +ی7 ا) ه��
�($ ا) ا��%'& ا��%�$
ا�� ) و ا�� ا��� را��4ن
Vدر را D���� �� �'/ �� ��./ (ر%'7 ا ���دق ��ا-O �',� ��- ج�ر%.> /��$ �.�" ا���ر، +ی7 ا) +ق ا� %
8�ر -p�� �M، را �� %�زV ه�� /.'�� ��دم �8�ان و =���ادV +ن ��%�م ��یVL =��> �� ا-1م و Fاه" ��> ا yوی��
<�ی$� <�.)�� %\�ت ا��م �9س . B�ز��ان <�ا�� �ن � �� ، B��� و /'.'./ ����� � =���?@ار ���+ن رو%
�ت �(��ر� �� ا��1ب ا-�1 �'�د��= ،<Mی� دا�ا� V�-).٣٤(
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٦
دار ا���ء ٢٠١٠
��" /.� در��ت و ��ا�از =�ا� ��4�ل �/ $���ن �O� و �P).> دارم( IO٥٤,� (�ا� +ن />����ز��
رX�6 �'�8ر��]�)Bر 'M� ا��� ه
�م �(.�> %[7 اG-1م %�ج -�� ا%'� ='�� �� B�ز�� +ن ��%�م��
�($ ا) ا��%'& ا��%�$
��� ��ا-vج -�� �,'� ر��ب %[7 اG-1م و ا�'(.'�& %��)���v�Bدا�> ا (�9.� =(�� و �� ا��وV =�� /�وج �
�دق O �',� ��- ج�% ���رز و ��ه�@��ر� /@ی@؛ %\�ت +ی7 ا) +9�� ���دار ا��م، زاه�� /�����ر ��-Bر و� ی���.�
را ���Mم، او �� %Z در ز��ن ����4 ا��م ���دق ��ای$ ��د) �9س -�V(��ا-O ا� �,�> ه�� .��ر� د�(�ز و ���
�8��3��� او در ���ن ای(��د . ی ه�ی$ ���T د�?�� ��د=���Y�F ت و�Y�F "��در �Fل ��ت ����4 و ز��ان ا��م در ��
�ع ��دBم د� )٣٥.(و از ا�
�ی��� /. ا1FGق %\�ت ا��م را �`ی�B> و '� <���P)� ��� Sز��ان و ا/�ام ��د؛ ی ��م ا��م �(�و� �� �� ��در ز�
V%�ز �ی��ع ��د و �`ی�ا� �(�Pل 8M�ی� در 9$ و �8�ان و -Bد �� دم ��گ از ای& �(���P> ه� <��8M �ه� �M و �
�M ��4 و در ��ر��� .ز��ان و M��[� و
��ی" �& ا->. د-> او د-> �& ا->: او �( ��د �� ا��م ��ره� <��I ��د� Z�Bه�& �� . او ر����ه�& �� او
����� �M در ز��ن ����4 ا��م. او ��ا-� ��A& ��د) IO٥٥,� (و . �& ا-> �6&، او راه= V�M <-از ای& . �� د
� د� ���V از درد و � ���ن ����د �� ه�o و�� �� او ی�ر� ���د�� �IO دون � �.�� ی�رش را �����، و�� �8M +ن �� �8M
.ر�y از ����� ��ا�4> ��د
�ر %\�ت ا��م ��د، ه�<@ از ز��< زاه�ا�� اش د-> ���=Gم ا�� Vی���� +=� در ه'�ن ��@ل �� �� ای��� او �'�� �� و
دو-���D او را �� ز��< ا� ��8� B�ا ��'��ل ��D =�ی�V ��د، ز��< ��د و در +=� /'� �� +ن �� - V�]�� Tی�9
��� � �Aن �,�و��& و ����ه�� ه� ز��<� =�ا����، و� او �� =�ا� =�د /�8 ��دV ��د �.
� ��د و ��ا� ه'� �(��'= ��د -�ل ��Iت او ه�� ��'��=��� ��� ا��م را � داد ه� ه��I در �M �� او ��
+=� دل ا��م �� او . ��4 از ا��1ب یS روز ار +ن �91�ت او �� ا��م ��د و او در ��ف و -��� ه$ ای& �91�ت را ��b ���د
> Z.4���B ا->، ه��A o@ و �� ای& �) ا)(��ور �& �� �& در %� �� و ��ادرا�> ��£c�م و ا<� ���د �� -�> . =�ش ��د
��ا�(> +را�$ ��� '� X�.
و �� ��ا-��� �� دو-> /@ی@ و ��ادرم ه(� و �� ��ادران �@ر<�ار و M�ی�؛ ���ب +9�� د��� �,'� 'M �� &�
�ن �(.�> /�ض � ��$ و از ����" M�ی� و �@ر<�ارB ان و�ادران و =�اه�و � ���ب +9�� د��� �,'� %(�& ��ا-��
)�,IO ی�)٥٦���B ��,'" ای& درد و ر�y را /* � .=�او�� � =�اه$ �� �� ه'� �
و ا�(1م /.��$ ا%'� ='��
� ��M> ه�:
. ٢٩٦، ص ٩<�[��� دا� '��ان، �.� - ١
. ٥٥٠، ص ٤<�[��� دا� '��ان، �.� - ٢
.ه'�ن - ٣
٤ - Vس زاد�?�8�ن ���ار، -��4 /�� ��6� .N�M /��ا�����$ %
�����١٢٦٧ - ٥ B��� ق و V1م ١٣٥٥- � .، ��B& %�م �*8� %\�ت �8�./ ���34
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٧
دار ا���ء ٢٠١٠
.ه'�ن - ٦
.دی�ار �� ا�@ار، ز��<����� +ی7 ا) =�ا�(�ر� - ٧
.��B& %�م �*8� %\�ت ����34 /.�8� -1م - ٨
، �.� اول، ص - ٩��'= �� �� �@رگ از �.��'./٤٢٠ .
.��B& ��ر-� %[��� - ١٠
�ن، �.� -�م، ص -�'�� B�زا - ١١?�٨٨ .
. ٧٠ه'�ن، ص - ١٢
�%T�� T ارزM'�� ا��ار ا�3.�ة - ١٣O ن��4�M ن��-��9 &B��- ت��ء ا) -ا/'�ل ا�(�� - ا�'�ا�9�� ��� .ر-
١٤ - ،<�� ، روز���� ر-��� +ی7 ا) ��ا-� ��%�3٢٠/ ٤/ �١٣٦٨ .
. ٧٥<�[��� دا� '��ان، �.� ه�I$، ص - ١٥
. ٥٤دا� '�ان، �.� -�م، ص <�[��� - ١٦
�9��>، ص - ١٧ <��9 ، '9 &�)% ��ج +9%١٧٠ .
.<�[��� دا� '��ان - ١٨
.ه'�ن - ١٩
4�O� ای�ان، �.� اول - ٢٠� -��- Nری��.
�ر ا�,[�، �.� دوم، ص - ٢١c+ی� راز� ٢٥٦�M �',� ،.
٢٢ - .وا�9 در �,.� ا���@ادV ی,�
� +ی� ا) �� - ٢٣� ��%�3� ،<�� ، روز���� ر-�� ��ا-�� ، ��" از د��� �,'� �� . ٢٠/ ٤/ ١٣٦٨ا-
8�ن، - ٢٤�� �� ؛ B�ز�� +ی7 ا) ��ا-��� ��ا-v1م �,'� ر-G١٧/ ٨/ ١٣٦٩%[� ا .
٢٥ - ،<�� . ٩/ ٨/ ٦٩ی�د<�ر ا��م، ر-
.ه'�ن - ٢٦
٢٧ - ، �� ، B�ز�� +ی7 ا) ��ا-�� ��ا-�� . ٢/ ٤/ ١٣٦٨ر-��>، د��� �,'�
4�O�، �.� اول، ص - ٢٨� hه��B و Nری��٦٢٧ .
دوا� 8�١٩٩\> رو%����ن، �.� DM، ص - ٢٩./ ،.
8�ن، - ٣٠�� ، �� ؛ B�ز�� +ی7 ا) ��ا-��� ��ا-v1م -�� �,'� ر-G١٧/ ٨/ ٦٩%[7 ا .
.ه'�ن - ٣١
٣٢ - ،<�� . ٩/ ٨/ ٦٩ی�د<�ر ا��م، ر-
، %�یr وGی>، �.� ��[$، ص ���م - ٣٣���ل +ی7ا) ��ا-,� . ٨/ ٧/ ٦٩، ٢٠٩ره�� B�زا�� ا��1ب �� ���-�> ار
٣٤ - ،<�� ، ر-��]�)Bر 'M�٨/ ٧/ ��٦٩�م رX�6 �'�8ر و9>، +ی7ا) ه .
٣٥ - ، ���ل +ی7ا) ��ا-,� ، ی�د<�ر ا��م، �� ���-�> ار��'= �٨/ ٧/ ��٦٩�م %[7اG-1م %�ج ا%'� +9 <�� .ر-
V��)ی��: ��'��� ا%'� ��ر./
٩ .+�?° ±Kاو:
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٨
دار ا���ء ٢٠١٠
��� ا����� / &� Xا�13ة و ازأو� "\Bا�'¢���& ـ /.�� أ �ب أ���,O�8ا� در %�ار� ازا�(1م ـ و أM ت و از�ن +ن %\�&�IO h�� ن در� ر��ب ای
�م ا���9� ـ /.�� �Åل روي /& ا���T ـ /.�'8� ا�13ة و: أB\" ا�13ة و ا�(1م ـ أ�� 9F �8 �� /.� �& أ��M ا�(1مأو�X ا�����، و ز�� : ـ ���[�7 و �$ ��ه$ I� 7c1c� ��8M &�I3 �8$ ر-�ل ا) ـ O.� ا) /.�� و +��" ا�����4&"ـ �&
�ن ا���4ي و ���ب ا��J� ا�زدي%�O &� ر ا���ار� ؛٦١٨ص ٣٢ج : �, 3�=Åا �B ��I'ا� N� ص ـ ص و روى ا��9�ل أ��ا�,(& : �& أ-��ط �& -��$ /& أ��� 9�ل ـ �(���& /& /.� ٦١
7 ��دى ���د: ا�(1م ـ ��-� �& �I4� ـ /.�8'� ا�13ة و��ا) ـ أ�& %�اري �,'� �& /�� ا) ر-�ل: إذا آ�ن ��م ا��� O.� ا) /.�� و +�� ـ ا�`�& �$ ���\�ا ا��84 و �\�ا /.��؟
.ا�'��ار، و أ��ذر و ���Bم -.'�ن،�دي : ا�13ة و ا�(1م ـ 9�ل ـ /.���� $c :&ا) /.�� و +�� ـ و أ� �.O ر-�ل ا) ـ �Oو T��F اري /.� �& أ���%
ـ؟ -.$ ."أو�X ا�����" /'�و �& ا�,'Z ا�J@ا/�، و �,'� �& أ�� ���، و��q$ �& �,�� ا��'�ر ���� ��� أ-�، و ���Bم
�دي: ا�13ة و ا�(1م ـ 9�ل ـ /.�� �� $c :&دي أ���F'7 ��> �,'� ر-�ل ا) ـ O.� ا�'�B &� �./ &��),اري ا��% ا) /.�� و +�� و -.$ ـ؟
�ريIi7 �& أ-�� ا�I�`% ن �& أ�� ��.� ا�8'�ا��، و��I- م���B . �دي: ا�13ة و ا�(1م ـ 9�ل ـ /.���� $c :/ ا�(1م ـ؟ .�� ا�13ة وأ�& %�اري ا�,(�& �& /.� ـ
��/ �.J�� $� م آ" �& أ-� �8 ��4 و���B. �دي :و ا�(1م ـ 9�ل ـ /.�� ا�13ة�� $c :أ�& %�اري /.� �& ا�,(�& ـ /.�� ا�13ة و ا�(1م ـ؟
.ا�'(T� ���� �& �*4$، و �,�� �& أم ا�*��"، و أ�� =��� ا����.�، و -���B :&� ��4م
�دي: 9�ل ـ /.�� ا�13ة و ا�(1م ـ �� $c :&� �',� ـ /.�8$ ا�13ة و ا�(1م؟ أ�& %�اري �',� &� �I4� و �./
���M &� (م /�� ا���B r�� و ،�I�qا� $.)� &� �',� و�7 ا�4[.�، و��& ا�4���ي، و زرارة �& أ/�&، و ���� �& �4
I4� ادي، و /�� ا) �& أ���ي ا�'��Jا���ا) �& �`ا/7، و %[ ��/ &� ��� .�& زا�6ة، و %'�ان �& أ/�& �ر، و /
�دي ا�'��دي -�6� ا� �74 �� -�6� ا�6'7 ��م�� $c ء أولG¢دوس و ه�Iء أول ا� �74 ا�`�& ��=.�ن ا�G¢8B ،7��ا���
�ر ا���ار ا�(����& و أول,� &�4�� .٢٧٧ص ٣٤ج : ا�'����& و أول ا�'�,�رة �& ا��
�|�٦ا�� � �B ر���� ص ��.�: أ�9ل Iأ� x4� �B ��)� إ=�1ف �� �.q� ��/ �=+ ��)� ،.
V�8� /.� �@ار و ���x /.� ا��'�> �& ز�� و إ��B �J�I� ا��� ����39 �B �/ا@Jا��� ���ل ���4 د/�" ا� ����39
�8�B:
����� �� ��/ <��% Gأ ***��/7 آ�ن ��I ذو ا� Xأو�
��4���Bم B� ا��r4 �,& ا�
������ ـ أ/.� ا) ���������� ا�'��ل ـ c$ أ�� 9�ل ا�',�Z ا�' �B ـ : X" ـ أي أو���ن /.� �7�1 ا�����Iا� ZI��9 إ
�6.� %�� إ��[£ �x4 و9,�ء ا�4�7� ا����� ـ و\B ا6,� و�� �B Tو �1ؤا ا��� V1/ و Vو زه� Vا��� ��8�دM ر�إ��
و �& �� �& ا�,��ء T�3� "�.9 إ/���Bا �`�� و Gز�� و ��& ا�'��I3& �& ا�4�7� و ا�',���& ��I3�$8�&؛ B�ارا /&
7,�\B 7 و�.q� ��`� $ه�Iأي �": أ�9ل، آ�إ�� ه`ا ا� Tذه ��.i> �8$ ا��9�%7 %�ا أن أ���وا و��د أو�X ا����� آ'
.إ���8$ ا�'��� ا� �ذ
١٠ .³´µ¶ Z ��·[: � V�/�9 �� Vر�M��8 �(.$ ا�B�.)� ا���س �(.*�ن /.� أ��ا�8$ و أ�I(8$ �" و $89��%:
��� ����#�" و� ز��ان در. ٦٩
دار ا���ء ٢٠١٠
١١ .���� 67&� ر� ،+��¸ ¹�º»8 � ، ��F& ی���ی?p.> 'C4ت +ی7 ا) ا��م ��ر : %\��ی?�ن، �p.> : �9��ت(-�� �,'� �Bو Nر����� ��" از ) 9'��١٤١٤:
�ه> :��ی?�V %�زV �> از �����B وغ�B
وGدت
� �� /��O و��د �8�د �� �� ���-T )) <�<�((در �DJ . ق �١٣١٦�V ذی�V�4 در ه �'�& روز� �ی?�ن ، ��د�p.>
� /.�� ا�(1م ���D را v�ا� -�� &� ���وز وGدت ا��م ه �$ %\�ت /.- �� D��رن وGد��))�vو )) �,'� ر
�9� ا�. ���� اش را ا��ا�,(& و ���D را ه�7 ا) �8�د��� �',� ��- � �4�وف �� زه� و ���ا، و ��رش +9'���م ، /
� در ا�� �� �4�وف و �8 از ���� ��د �� ه$ ای�S ���9ش ��رد ا%��ام و M�� و �� ��� �� +داب و �(�,��ت دی��
��رش را از د-> داد و دوران ��د� را �� . زی�رت ��دم ا-> ?���در و در �� -� ?��� در -� -vر�',�
8�� B�اوان ��J- را��� �1ت و`> ���= T��� را در .و از د-> دادن ��ر -p�� ��د و �,1�3ت ا���ا6
�,1�3ت
��>�> ��<�دا��� و ) ق ١٣٥٣م (����ا� ��D ���د �� �Mق �,�3" /.�م ا-�1 او را � ��ق +ی7 ا) �,'�
<B�>ا�B ب را�ت /���ادر ��8� +ی7 -) ق ١٣٣٧م (-Xp �@د +ی7 ا) -�� �,'� %(& =�ا�(�ر� . �@د ای �ن اد��
-�� ا%'� =�ا�(�ر� 'C4از -*�ح را �@د و� +��=> -ا) ا� J� ت و� . زا��� ادب �� ز��& زد و اد��
�ءا��ی& �� ��'�" -*�ح /���� ��دا=> و در �v ��- ��B> و در ��ر-� +9�M bد �� �� -�� ارا�� ���- V��١٣٣٧زد
�ی(�? %\�ر در درس . ق M و ��B رج��ج N�M /��ا���ی$ %�6�� ی@د� =% 'C4ا� (ت +ی7 ا�ل %\�Oا) م
�ل ) ق ١٣٣٥- �� در� . در +ن 8M� از +ن ���� �@رگ �8�V ��د. ق ١٣٤٠را ���ا ��د و ?��8�ر -A در ��(> و
�B �-و در ��ر V��+ $9 �� ، س��� �8M &در ای ��'./ Vز�% X�-ء��8���ت ا-��دش +ی7 ا) %�6�� �� 9$ و � ��\
<) � �q%��ه�V ا-��4اد و 8B$ . -���> <@ی� و در-8� را �� +ی7 ا) -�� ا%'� =�ا�(�ر� �� �� � �ا-��د �
� 9�ار داد و �I�-ءت ا��ب =�ص و ه�,Oا Vر�'M او را در �M ��� �91/ ر��<�د -J> ��ش =�د ��و �(�M)) ��,3�
�ی�ن /'� ا-��د . �د=�د را �� او و +ی7 ا) ارا� وا<`ر �')) ���ب ا�13ة � ���1زم درس ای �ن .) ق ١٣٥٥(ای �ن ��@
.��د
��6 و +9� -�� ا��ا�,(& . ق ١٣٤١ای �ن در -�ل ��م ���زا� �C/ ت�در 9$ �� ��ت ه > ��V از �,\� +ی
�دV ��دI�-ا ��8IOا . ، ��8IOا �هM �])� �vر �',� N�M ج��م %C/ ت���ان از +ی ��� او ���ج از دی?� ا-%
�م ��د� ��8IOو� ا�Y &�)% �',� N�M و �ء /�ا9�v � .N�M ا��ا���-$ ����، +ی7 ا) ��و��د� ، +9
"�� Vز� ا���8IOا �vر�',� N�M ��س �,�ث 9' و +9�/ N�M ج�و� از +ی7 ا) %�6�� ا��زV ا��8�د و از ��%�م %
. روای> ا=` ��دV ا->
Xری��
�ز ورود �� 9$ در -�ل Y+ ت . ق ١٣٤٠از�Bاز و X� ل ورزی� و�i�Mی� ا�I� و T-��� ، "6�8�� ر-���� Xری�� ��
D4.�$ دا���د -�ل �Iاز ه D�� ل�F ن در��رج ��B و ا�Oل را M�وع �'�د ای = Xری�� ��6�اه" ا-��دش +ی7 ا) %
�,�ی" دادV ا-> �& از -��ر<�ن در= �ن +-'�ن /.$ را �� ����4 ا-�1 � . ��> ، �Oه
�>�Mدان
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٠
دار ا���ء ٢٠١٠
�<�دان ای �ن /��ر��� ازM &ی�� Vاز ز�� =�� : ���6�� ی@د� ، /��ا��%�$ ر�% \�%\�ت +ی�ت و %[y ا-1م ، ��
��)% �',� �- ، ��I� �',� ، 6 ، -�� ا-�ا) �����F��F v�9 ./�',� ، ��8*� \��M�از� ، ��
�رم �M�از� ،�� �O�� ، ��� � ./ ، ��C��� .4��)% ، � 8� ./ ، ��>�> ��./ ./�',� ��-
� ا-��د� vر ، &� ¢� �',� ، .�+ Vزاد &)% &)% ، ���ی?p.> B�O (ا �*� ��,�- �I4� ، ]��ا%'�� ��
���ی?p.> ر�J�Bا ���� ه'�ا� ، %(�& TM ز��V دار، /.O �'%ا ، ��8� ، -�� �,(& =@ار� ، /. ��ی'
، �[�ا����M�� ��q��8 ی� ��- ، ����ا6\��� ، ، ا%'� ����8�رد� ، �,(& - ی& �,1�Mا V��� ./
�9� ا�*, ، ا%'� +ذر� � �',� ��- ، �� ، �,'� وا/} زادV =�ا-���ی?p.> X'M �ه�F 1ل� ، %�م ���ه
ه'�ا����c ���� ه'�ا� و /../ ، �� O.�اv��1Y ، Vد��- �� �',� ، '9 .
�تIء�������ی�ات و
�پ ر-��V ا-> /��ر��� ازA �� �� 6��,�ی� در+وردV ا�� +�8 ��Mر� �� ر��)� V�/ اه" ��> را ���B ن+ �� :در-8
����ن .١� �.� �- ، y,ب ا����
٢. ���B <یGو Vر� ا��8ای7 ا� �& �� ا��Gی7 ، در�
�رات .٣�Jم ا�� ا%�B رات�MG7 ا�J�) . ���� ه'�ا�O �'%ا �� ( ه�-� از +9
�ب ا��\�ء در دو �.� .٤��
�ب ا� 8�دات .٥��
٦. ، T-� ��� ا�'�./ Z�.4ا�� B T�� �.7i ا�*
�1�� ��)% ./ ��- ��9+ ��M�� �- �ه
ا�,��م ا�,�ود .٧B ا��ر ا�'�\�د.
٨. ��8� ��ی'./ ���ر، ه� دو از +9I�7 ا�-�]� B ر��BGا yی���
�ب ا�*8�رة .٩��
ه� . ���ب ا��\�ء .١٠I]� د� ���س� . دو از +9�� ه
�ء��� و �B @�� ���3�و<`ار ���دV ا-> ��Gت <���<�ن از i�Mر ا��ر 9.' +ن ���� وار-�� /��ر��� از. ای �ن در ��c+:
١. �cوة ا���/ �� ��M�%
���M �� و-�.7 ا��[�ة .٢%
ر-��� 1Oة ا�['74 .٣
٤. T)��� ا�',���ت �B ��� ر-
٥. y,6" ا��)�
٦. �Bا��6� 7v ا��4ا�6، �4.��� �� دررا�OGل ��%�م %
ر-��� در /�م �,�ی� 9�+ن .٧
�ب ا�*8�رة .٨��
٩. y,ب ا����
�ب ا�,�ود .١٠��
1Oة ا�['74 .١١
١٢. �cوة ا���ت /��,.� �� Mا�%
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧١
دار ا���ء ٢٠١٠
�و��B �/�']�
�ه> ��د�� و �B ن� در �Fل - و دو -�ل ����4> ی� از ار����ی?p.> 'C4ن از +ی7 ا) ا��>�6�ت <����I�-روزا�� ا
Sا�� و ه$ ای� Vا داد��B ��B م ا��اب�'� �M و از ه'�& ره?`ر در � Vد��-�B ن�-�ا-� �8�ن �� �,\� ای
�وا� او در د-��س ا-> �� /��ر��� از�B ر� از��)� �� :�['�/� ه
�م .١�%Gا TJ���) ���'� ا�?.�( �� )
�م .٢�%Gا �3�J�)و ا ��/ �'��� � (ردو�
٣. "6�����v ا�'() &��G ��� +ذر� و ��� ، ��A ،اردو ��8���پ ر-��V و �� ز�A �� ر�ای& ���ب ��D از ه ��د �
���'� V�M ا-> ).
٤. ، "6�� دی�ت ا-> �٣['� ا�'(�8�رت F از ��B م ا��اب�'� V����>�� و در �.� .
٥. y% S-���) ، اردو، رو- و ا�?.�(��/ �'��� �� )
٦. y% از �� . ا%�
٧. y% "6�)� Vر� . -¢ ال و ��اب در�
٨. y% م� . +داب و ا%�
. د��" ا�,�ج .٩
١٠. V�'/ م� . ا%�
، و-�.7 ا��[�ة ، ����v ا�'(�6" و ��= از (ه�ای7 ا��4�د .١١�cوة ا���/ �ن �����M ای % V����>�و در� ��/ ��
6�ت در دو �.���I�-ا.
ا-1م ر-��� ا�� �� �4�وف .١٢/� . و �8 از ���� و �(�6" ا��'
�ز =�ف و �*�ردV و ا%��م ���8 .١٣'� "6�)� .
-��- Vرز���
Dن =�ی���� رو%���> �� ره��� ا��م را%" ، �� ���رزات ��?�� و � ا�/�]M <��% از ��و ���ی?p.> 'C4ی7 ا) ا�+
� دی� ا-���اد ��دا=> و �J(��& ا/���1 ا/��اض �� Gی,�� &�?��)) و وGی���� ١٣٤١در �8���V )) ا�['�8�� ای
� -��ط رژی$ �8.�� ادا�� ی�B> . ش �8� و ������ ه�� ای �ن ���در �M و �� د���ل +ن ��د �� ��O ن�از -�� ای
�ر� از +�8� در �.� اول ���ب (�)�)) (. <�د +��V ا->)) ا-��د ا��1ب ا-�1
�ر��� از��= از ا�9ا��ت +ن ���ب در ���/ V�M رژی$ ��,�س �ان و : ا��وزی <)J� و V�M ��ز زدن از �91�ت ���-
�� ���ز��ن او9�ف ، 8M �*9�ی� �(- ��د<�ن در��ر، �,�ی$ ������ او9�ت و ا/���1 /.�� �4��1ت و ه'��ر� ��-�B
�/> و <�ش '� <���ن ، �� او9�ف ه'��ر� � �'�د�� و �,�ی$ ا��+ %�ام M'�دن =�ی� و B�وش و دادن �� -�J�ا�
�ن +��ن >��Mو�B ت� از =�رج و ��9ل ���دن و ��ه�8�� واردا�M�> زی����,> /��ان ��ل (�3�ف و �M � ��A �ه
<B�ن را �`ی+ X'= ام�ط �� %�.J�( س�,�� Nری���ریN ه[�� �� � ���i� ��./ V����� م� ، ا/��اض �Mی� و ��
��O <I�ی� �� %@ب رJ� ، �ه� �هM ن���O <I�ی� �� F�ح ا��,J� ، ن در +ن���'.)� <��M $ی�,��=�@ و �-
و�> و9> و ��3ن ����ن %�زV از ای& F�ح �� � T�/ r/��%1> +��ن ��ا� ای& ا�� �� �O ر�دو�> از 1Fب و ا��
�M &�?�� .�- ����دن ��-�B ات و�و رواج ��� � ,B د و�)B ر� و��دV ا/��اض �Mی� /.�� <(��ش � ��� و � >
�ر �Mی� /.�� -��'� در 8M� 9$ و �4*�" �'�دن درس و �)� <I��J� اض و�و=�$ +ن ، ا/� T9ا�/ ��`��V و M ��
��I> و ا/��اض J� ، ��Iه Sت ی�� �� Dی�= </��ب و���84، ���م در �8> �'�ز �'Jو ا�� V�M ار�`?��� ��./
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٢
دار ا���ء ٢٠١٠
�[.�" از ���م ��8M -���4 و ا/1م �[.X =�$ ��ا� ای �ن �در �([� ا��م ، �[.�" از ���م ��%�م %�ج +9
X��]� و � ��" دو �[.X =�$ در �([� ا/C$ و M�(�& -� ر/T و �'��/�> �� ��ی��'= I*3�
�����ادV ه= �� �ن و -�� >�M ��4���ل % �@ر<�اM> و �*�ح �Mن ��م %\�ت ا��م در +ن ��ا-$ ، � ��ی
�ء��� �� +��ن ، %'�ی> از ���م و ���49> %\�ت��ت �� ا��م را%" و /1Fا ���ا��م ='�� و ��یVL در ��ا�� اه��> روز�
�ت %(�س C,� در V����� ا�� و�?�Mرو ���ی�8� و �Oور ا/���1 ه'�pو راه �8vا�ا/� ��و ��?� <����و�> رو%��) ��
�در: <��� ا� �� ا��م ��ی �ن B���دV ��د��O 8�ی�� �� �� ����، ��D �(@ای در ا/���1 ه�ی �� %\�ت /�
8�) �� ��د ���رزات �.> �(.'�ن دارد���-�8M Vرز��� ���ءی�� /.'� .و د�[�ی و
�ر� B�و <`ار ����� و دو��ر � oن از ه��-�م (ای& ا�9ا��ت ��/�M r �� �@دوران رژی$ ��ا� �*'� زدن �� -�%> ای
-�� ای �ن %'.� ��دv �39 ، V�ب و ��ح +ن �� ) ش ١٣٥٧اردی�8 > ١٩در ��ر-� �B\�� و B١٣٤٢�وردی&
�M ن��ن ��/I% r} ای �Bا�Fا ��8��� I�� .���� �@ر<�ار دا���M �� �*� =�ا و �
�م �'�8ر� ا-�1C� <ی���
�م C� �ن �� /��ان ره���ءی�� ���" ��ا�v %\�ت ا��م و ���ی> ���49> ای ��X از ���وز� ا��1ب ��@ ه'�رV در �8>
��� ��ا� M��> در ���TO دو�� ،F�ح ���%r و B�ا =�ا��ن �O اد�Bا �� ��O�� ،��دم +ی� ���و� ���" از %\�ت ا�
��B رج�8�دات (��رد ���ز %���> ا-�1 در درس =M ود و�% ،�\9( ��8���ت و �Oور ����Jا-$ ا���در � <��M ،
�'M ام�و % �ت ، ���ی> دو�> ا-�1��Jدم در ا���� <��M �� � د-��ره� و ���رات <���<�ن ���� <I��J� دن
و ار-�ل .�',� h�� ل�F ن ا-1م در��ق ، %'�ی> ��د� و ����4 از رز���<A�دو�> و �8 از B�وش ا���س 9
و ���ن ��ا�@ در�'�=�- &�B�> V�8/ �� ف ���8 و�در �3 r.c ف�3� Vز�8�� ��J.� �� ���8 ه�� ���د و ا��ه��ء
8�� ز�@�� زدV در�� ا-��Mداد ��8ا�ل ��د�� ١٣٦٩ز�@�� =�4B �?ا�9ام دی � .و ده8
8�� ا=91�>Lوی
��د��)I� تG��ی" ا=91 و �'\B Vدار����4 در ��M @رگ� ���از. � ����رز ای �ن /��ر� ��8�>Lوی : زه� و �
� ،�O�8� و ��ا�� �4�B م��[.�" از �� ،�8�O�B ور� از V�8� ، �vا�� ،���1ن و ا/���ی �� �.�V ه�� د��/ Zی�
�ری8� دو ���> 9�+ن �1وت (��ی(��<�ن ، اه�'�م �(��ر �� %I} و 9�ا6> 9�+ن �B�> م�'� ���� روز ��M �ر� �� در ه�F ��
8�ر )� B���دFس ا6'� ا��� <%�- �� Z / ،) �8��� �ی� (%� �X از ����4> - �� <��� ا� �� - ���� ��
ا) /.�� و +�.O �',� ر +ل� =�ا���� و ��دV ، ا=�� �vرا را رو�M�/ ��� را �� <�ش ��د��ن � ر-����� و روزه
���M �ن � �ت � <�ی(��� و �� زی�رت ���9 +��ن ���ر � �ف ����ر �� �(�,��ت و ��b . در /@ا� ا��)� ����
��F'�� دوم یB ادار�@/ V���� yوی��. د � �Mد���وه�ت +ن ���ب ز��V���� V ��ا-$ ا/���ف در -�ا-� ای�ان و
�,� ا� ��ا� ا-��دش 9�ا6> � B���د و �� ا-��دزادV =�یD (ا%��ام �(��ر �� ا-��د �B از درس D�� � �'ه ��
��6�% \��� ��<�دش ��د - ��%�م +ی7 ا) %�ج +9M ��ای� �8�د -�� �ر ا%��ام ��)�).
�ت)- ¢�
�ء�����ن دی& ، '��/ <������ریX و �� V�4 /1و�M @رگ� ���ن ����� �� �4�M �4��� ��?�Mو رو ��ا، ره���B ،
8�دن ده8� �¢ -(� B�ه�? و دی� در <��M و ���ر �8�ن و +��دا� �Oه� �([� و ��ر-� در -�ا-� � �ر �
�ر��� از�/ � :د-> ی�زی� �� ��= از +�8
�پ و � � 9�+ن �[��، ��<�B> و �� ��ر ١٣٥٢او��& ��-(� 9�+� � �ر ا-> �� در -�ل : دارا���+ن ا���ی$ .١A
33J� ���J���� "�� �� ��" ��زV 9�+ن ، ،�8�+ ��,3����'� دZ�9 9�+ن ، ��ر- ا1Yط ���'� ه�� ����د و
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٣
دار ا���ء ٢٠١٠
8�� 9�+ن ، � � �[.� ���پ و ��زی� ��A ، +ن�+ن ((9�م 9��ه�$ ((و � ��" )) ر-��7 ا���+ن و ��I� م و�./ Xا��I��
�پ �['�/� ���Gت و )) 9�+ن A دا=�� ا->و�ن �+ �� . -�J�ا��8
�ل ، ا/3�ب و رادی���ژ� ی� از : ��'�ر-��ن .٢IFا ، 8�� T.9 ، ��ا% ، زای'�ن ، اورژا�X ، دا=. J� �� ��
����ن �� �ء =���ت �(��ر �� رو%����ن و ��دم و رز���<�ن ا-1م ��ر � رود و 'M �� ر� � ��8���@ر<��ی& ��'�ر-�
��د.�',� h�� ل�F ا->در V .
٣. ���J����ی& : �� �Y از و دوازدV ه@ار �.� ���ب =* ی���A ب�� دا�M& %�ود ی��3 ه@ار �.� ��� ��
�ر � رود'M �� ر� � ����� هJ����.
ا-�1 در ���ن .٤��8� �']�
٥. 7�8�I6" ا�� ���@ �4[$ ا�'(
٦. V��M � در �C/ �])�- $9$ و �
V��ر-��ن ز��ن و زای ?'�� �3/ در y/ (- $9 (%\�ت و�
�ی?�ن .٨p.> ر-� /.'�� در��
��ر-� ا��م ���8 /.�� ا�(1م در $9 .٩
١٠. �� $9 ��'./ Vدر %�ز Xری�� V�'/ T*9 �- ، ��\�B �-و ��ر $C/ر �([� ا���ر-� /.'�� �� ای�S در ��
�,��B "�3 و ا�Oل � ��داز�� �� ��ب � +ی� و روزا�� �Oه� F.�� در +�[)%.
داراGی��م .١١
١٢. �3/ ( /y(�¢ -(� =��ی� %\�ت و�
<M`> در
V���ر� ��'�� F از X� و �ر از ��Z�B و ����ر از =���ت دی� و /.'M�- ��'/ از X� ا�= ���O��/ م +ن�-�ا�[
�V روز ��[ ��� ��٩٦ت ، در ?��M در ?�� ٢٤( ١٣٧٢+ذر ١٨-��qد� ا��<I> و ��ا� %Z را ���S) ق �١٤١٤'
�م �(.'�& �8�ن را در ه$ B �د'� T.9 Dا���B.
��دم در -�گ +ن ���� �@رگ از T.9 $�'O �� -�<�ار� ��دا=��� و از -�� دو�> هI> روز /@ا� /'�� و یS روز
�ن � �� � �ر ا-�1� ���م /.' ای �ن در <��M و ���ر �8�ن و ��� <Mر<�ا@� X���4*�" ا/1م <�دی� و �[
8� ا��� �� <B��b +ن ���� �@رگ روز �'J� �4(> در �8�ان �� %\�ر �Oه� ه@ار �I� و �� M��> ره�� . دا�� ی� ����
���M در روز Xp- و <B��ی �� 9$ ا����ل ی'�pراه </�- y�� از X� و �M ��� �+ذر �� %\�ر C4�٢٠$ ا��1ب
=�" /�C$ و �� V��M ��دم $9 � ��� و �'�ز �� ا���> %\�ت +ی7 ا) ���ی?p.> B�O (ا �*� N�M ج�% ��9+ -
�� ای �ن =�ا���M V و +�?�V در �([� ��G -� ���9 �*8� %\�ت ����34 /.�� ا�(1م ، در ��ار - دا��د +ن ��%�م
�M Vد�p- b����> ا-��دش �� =.
از ���م =�یB &��A D���د�� J� ا� در ���� :ره�� �C4$ ا��1ب ا-�1 %\�ت +ی7 ا) =
��ی& ه� ��د��ای��'���ی& و -4�د ZB�� از �م ��.��، ی�C/ ا���ن ���ل ، در ��)�8� �G�3> واJM &.
�ل -�<�م B�ا<��B& و +��=�& ��B +ل ٨٥-�ل ��رس %�زV /.'�� 9$ و %�ود ٧٠-�ل ���� ��.��، %�ود ٣٢-
.�,'� /.�� ا�(1م ��د��
�ء-�X �'�د��او��& ��ر-� /.�م دی� �� -�S ��ی� را ای �ن د))�او��& �¢ -(� �@رگ 9�+� را ای �ن در . ر $9
�دV از دا�D و ا=��ا/�ت ��ی� � �� را ای �ن ��ی� . $9 ����ن �8�د��I�-ا �� qو %�ی 8�B -> �@رگ�8B &او��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٤
دار ا���ء ٢٠١٠
�Oه� ��ر-� و �([� و �¢ -(� ��.�R دی& در -�ا-� � �ر و در � �ره�� دی?� ����د ��د�� ه@اران . +ورد��
>�M &و ذه ��� &Mاز رو ��% �� 8�B ات�C� ر� +راء و��)� ���=�- ��� V�8� د�= Z�'/ و ��J� ��B د را از�
��ا�(> ��ا� � �� 8�رت و ���ایF ��ر ��ه�@��را�� و ��Bو ر D�� ��� از ه'� �G���<�ا� ای �ن ��د ارا�6 ��د�� و �
8�، ا�?�ی ز��V و �.'�س �B و �'./ ��� ��'/ ،�M� .��> را �� �@اه> ���" <`را������
�ر � +ی�'M �� ان�ای �م �'�8ر� ا-�1C� ا��1ب و ��در دوران ا=���ق و در . +ن �@ر<�ار ی� از ا-*�ا�� ه
����4 ا��م ='�� ��8��� %�ادث -8'?�& -� �.����- V�- �9س - �8����ارد� ���O �� ��+ Dا� ای& ��د �@رگ
�-> و �� ��M <\8ر و ��ان ��O �� Jا� ��8ی� ����V ا� ��د= �� $9 ��'./ Vوز� ا��1ب . �� از %�ز�از �� X�
�م �'�8ر� ا-�1 و از ���م ���� ره��� و C� ی� از�O �� � �ر %\�ر� ��رز و � �����'/ ��ه'�ارV در 9\�ی
��Bان ای& . \�ت ��دداM> و ��رد ���ی$ و ا%��ام �.�R +ن %) �9س ا) �I(� ا�@��� (H�JM HJM ا��م را%"
�ی�4 ا� ���ان ���`ی� ا->v ا� �@رگ و �'.c ن� .(( ���7 ا�(.� ا/�|$ و ای& �.[�ء و ���� �¢ ��
�رc+:
y,ب ا����
ا��8ای7 ا� �& �� ا��Gی7
�رات�Jم ا�� ا%�B رات�MG7 ا�J�
�ب ا��\�ء��
�ب ا� 8�دات��
T-� ��� ا�'�./ Z�.4ا�� B T�� �.7i ا�*
ا�,��م ا�,�ودا��ر ا�B د�\�'
�رI�7 ا�-�]� B ر��BGا yی���
�ب ا�*8�رة��
�cوة ا���/ �� ��M�%
���M �� و-�.7 ا��[�ة%
ر-��� 1Oة ا�['74
T)��� ا�',���ت �B ��� ر-
y,6" ا��)�
��6��7v ا��4ا�6، �4.��� �� دررا�OGل ��%�م %Bا
ر-��� در /�م �,�ی� 9�+ن
y,ب ا����
�ب ا�,�ود��
1Oة ا�['74
�cوة ا���ت /��,.� �� Mا�%
�و��B �/�']�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٥
دار ا���ء ٢٠١٠
"6� �['� ا�'(
y% S-���
د��" ا�,�ج
V�'/ م� ا%�
ه�ای7 ا��4�د
ا-1م/� ر-��� ا�� �� �4�وف و �8 از ���� و �(�6" ا��'
�ز =�ف و �*�ردV و ا%��م ���8'� "6�)�
١٢ .+��¸ ¹�º»8 �ا � :وا½|¼ � ��$در و�1<$ از وا��D +ی> � "�� � ��-��V ��د�� و ��ا� ����M ام �� /�����ی?p.> (ا:
�-N در� <���� <)J� ض�/ �� ا) +ی> %\�ت �� ��$ %\�ت /���ی?p.>:
�ر� ای�م در'�� ��8ی� ری 8�� ��-� ���B ���� ر%.> �� ���8 V�M %�م .��ذ���ت ��ا) +ی> %\ 'C4ا�
��C��� ای& در Vر� <�ی� ��:
Sروز، ی ���ت وزی� �� +��9>( ری 8�� 9+/1Fد ا�� (V��+ د�� �9�� ��@ل اGن �&« : <I>. ای�[+ ���ی?p.>
9�� �� را �*.T ای&. ��ده�م+ ���ی?p.> ،م�8�I> �� �'M $ی$ ه�?�� :�� روز -� دو ه'�& M�ی�4'�ار� +9
��Bدا ا-> ر��� .'4���ن از /�(��F�ات +ی> ا) (��� ��8ی� ��د +��V %���>، در» .��ه�� � �ن =�د=
�ت C���١�� ج ,IO٤٨٤-٤٨٢( .
�ی�� � �Oر ا) +ی> �Aن ���د��، �� دB& و � ��� ��ی�ن در ��B:
�%T ر��B$. ه�ى TM ��د آ� �� 9$ ر-���$ ��'�O �� � ���= �� V�)�� . �� X�G���+ را Vز�=�� داد�� ��
���34� < 8� � ���J��)Y �� در +�[� Vد����I>ده�� و ")Y ا���J� ز�� �Oر �� +ن �'vر ��- ���ا�� ��
9�ى+ ��B�ز�� �� %Z +ن ��د �@رگ �� %(�ب �� +�� �� �8�د آ�د �� +9�ى ،آ� از دا��د <`��M ا�
���?��p.>ا����J� ز�'� Vز��� �� �'Mد و�M "'/ D��Oآ�� و�� و <F�� و-��.I& آ��� . �,�,O ر�<�I$ آ
�را%�� ا�[�د آ����(> ا�& آ�ر �'�& � ���?��p.> ى���" ( ا-> ��اى +9� &��"���B <یGدر ز��ان و "
).�DJ دوم -)وی�ا-��(
�� ��8ی�و�9 ��ی�ن دB& �� <�ش ای �ن ر-��، ا/���ی � ����د�� �������د�� و ��-�B +ی> . �� +ی> ا) ='��
�� ��� � "�� ��C��� (ا:
��� ��@ را�� �� �.�<��ي از � ��� و ا%��ا��ت Gز�� �(�> �� ���زV � +ن ��%�م ?��p.> (م +ی> ا�%��
).ای�[�(� ا/��اض آ�د�
�رۀ'M ان ـ�8� ١ـ ١Ëـ ١٢٨ـ 9١٣Ê$ ـ
�8�ان ـ �'�ران
��%\�ت �(�*�ب +ی>� دا�> �����'= �� ا) +9
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٦
دار ا���ء ٢٠١٠
�ت را �(P.> دارم��B�� و +ی>�A ��& %\�ت+ن. �� ا�1غ -1م، �@ی� ���ب c�اV ـ /F ی�4'�ار� ـ�M (ا
� Nری�� �� =�او�� ��4�ل و |�ه�ا ه$ �� و «ا��� ا-> ��3اق +یۀ ��ی'ۀ . ���MواV�M �9،%���> وا49
&�.�� -�ر ���./ � O�ور ه$ �& Y" ا=�ا�B �� ��£-�. � �ی�» �@/� ��= �� 14B ن�ا�?�@ ر%.> ای
��� � V�M ا->، Gزم دا�(�$ v'& ا��از �?�ا� و �(.�>، از ��ی�ن �[�8@ �� ��ون � ��� و ا%��ا��ت
����IJ� &�B���-T واV�M �9، ا��از �£-� �Mی� ��'�ی$ Gز�� و ����Y ",� ر دارم ا���ن ه$ در . در�Cا��
<���ی��%� �'�&، اه��B bار�� �3JM ،V�M <�4��� م�ا/1ء �.'ۀ ا-1م و . ه�ی را �� �� ای �ن و ��
.�(.'�& را از =�او�� ��4�ل �(P.> دارم
��� .وا�(1م /.��$ و ر%'� ا) و ���
٢٤ T١ر�Ê٠Ì
)٩٢٨ ص ��٢�ب =�F�ات +ی> ا) ���C�� ج ���٧٢-> (
ای �ن %� دا���M =�$ را ������ ری@� � ��د��، و�
، ��ا� =�$ +ی> ��%�م +ی>���ی?p.> �vر �ا� ��� � و ا/1م ��د �� ا) M�ی�4'�ار� ا/���1 ا) %�ج +9
�� ای& 8M�� �@د او رB> و � ��ا-$ =�$ ��<@ار =�اه� ��د، +9�� ر���� <Mرو� او <`ا D�� را �.*
V�� �� Vد�� �او را د-�?� � �� <I> ا�� و»V�� ، ��� �i� 1/�� راFای& ا �ا< �'��ات را �� ��م ��اط �,
�رV را وادار �� -��ت ��د��».��رb ه$ داری$. =�اه�$ ��دK�� د���ای& �� T����در ��رد ���� ه$ . ؛ �� ای&
Vد�را � �4 » رادی� ز���� (�� ا ه'�& ��ره�M �� ،<-ا �م �� ا-�1C� &ای(.
�ل در %�X ��د�� - Vو در ���[� د ���B�> $�= <��8M <ی�8� ��� ای �ن �� /��ان � �� از +ی> ا) ر-�?�ر� �� �
– �M در�O ا�� X�% ن��د�� و �" ه@ی�� � - V ��د و /�I �� ای �ن �,'�" ��د��و ا���� ��ای �-�B را B�O (ی> ا+
��)I��پ A٦٠ ���M "���� ن را� .�.�� ا��3�6� ای
��'� از =�دم Sی � :و ا�
�3 ا-> و Y �� دم�� V���M ن�A ،د�� R�.دار ا��� � ��£)� &� � V�'/ �� ی� از د�Y�Y ه?�.F "در اوای
M ��9+ 3JM S.� م�� �� �� دا1q� ��M، از یF S�ف دی?� � دی�م �(cرو�� <���� ��ی�4'�ار ��دV ی
�پ ����A ���S . ه�ی �ن �� ه� %�ل 9�ی& ا%��ام ا->، ���ب ه�ی �ن را � ده�� +�[� r�% زم ه$ از��� � V�'/
�ژ 9-� و �� ا=91 و �,�ودی> ه�� ��ار=��� � زی�ز��& �Y�.M ن از�A ،ار +ن ��د�� ���س ��B1 ��دم و ��اره
<Mه$ ��ا �I).B و <'�% � ���� . درس =�رج و ��ارج /���ی?p.> (ی> ا+ <��8�ی> ا�� در ز��ن ��'�ر� و �(�
�دت �C4$ �� � �ف �Mم، �/ �� �3 از �,����& /.'JM Vا�د �39 ا� دارد، �� ه'�= �� � ز%'�� V�- �9س
��� ��دم - Vدوازد Vد ��� �� ا%����د9��� � �" =�د را و . و ه��ز /'��� �� -�م ���ددر %O ی� و�O از ای �ن =�.
� �.� و -�م را ��-���� و � �ی�$ �'�دم و B���د�� �� ���I> ن�ای��� ��Aر ذه�$ را � �iل دا��M /�ض ��دم، ای
،&�� $= �- �'��، و��Mر، ��ا�J� �Mدا �ا< ،&� {I% را ای�8� د��9� د���ل �� ه'�& ا%���ط و ���ا� 9`��ی
T)� $و ه ���� Vد�I�-ه$ -�ء ا �اB�اد |�ه� ا�13ح و ��b و �(��4 � <�د�� �� ای�8� را �`ب ���� و از +�8
�� روی �ن را . M�ف و +��و ���� و و-�.� �� د-> +ور�� ��ا� B�یT دادن -�دV دGن و ��دم ���ی&����4 در %
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٧
دار ا���ء ٢٠١٠
��د�� V�ه$ ='�� و ه$ ��%�م +ی> ا) M�ی�4'�ار �[��8 ��د�� و ان : �، B���د��<�دا���� و د-> =�یD را �?
�A دا�� و �د9��� �� و|��I � =�د /'" ��دV ا�� و ای& را =�ا �O و Vد�د =�د /'" ���ء ا) �� ه� دو �� ا��8M
�xi ��دV ��د�� �� �C�م، ی� �Oای �ن -J> �� �...داور =�� ا-> =�ا '� �� �� +��، B���د����4 در % :
�ر داری$؟ ا<� �[��8ی$ �� ه$ �� ا��8�د =�د��ن ��ی� /'" ���$ و ا<� ��.�ی$ � �A �8�+ �� ��.�، ه� دو �[��8 ��د��، �
� ا��8�د =�دم و �� �� ه�o ��ر-� ا� �� از . �� ا��8�د ���4'�ن� �� &� ، ��د�� و B���د�� ا<� ��.� ��q��
���م و �@ر<�ن دی�V ام، ��� ای �ن �@و ا-1م ��ا�$ و /��D�1 را �(.'�ن، ا�� ا-� �M �� را ��ا�$ %��> ه�ی '
� �A؟ ��4 دو��رV ادا�� داد�� و B���د��'M و &� �� ��ب : ای�8�� �� ��M�� ا� ���� Sی �.�� �٢(� /��1 � ا���
��I> و Vد��-�B ،را دارد ��'= Gا �O�4� ��و ا) ای�8� �� =�ا ا/���د ��ار��، و :در ��ا�$ �� ����M و ه'� � /.'
�V . و� ای�8� را ��ر� ��ارم. اG �?� ���4ل در � +ی� ه�o ��ر���� و �� ��4 �1م =�د را ا�?�ر 9*� ��د�� و =�.
�ن �� : ��اب داد��Mن =�د�A ،ده�� Vز��� ��.� �&، ا<� �( از �& ��.�� ���، %�ام ا-> 9*4� �?� ای��� ور�c ا�
��)������� ����M ی� Vد�� Vز�� ��4 ا���..�، ه$ دار ا���.�R و ه$ ��ر-� � %[��� و ه$ ��ر-� � +9�� . � دی?�
<-��ی�� ��ر و Z)B و -���ش <`ا�M& �� ��/> ه� �� <Bن ر��3 ا-> و ���ی� ه$ -'� Y �'ه ��. رو%
�ی� M �� د���� 3 =�ا-��$ و ای �ن � �یT�]/ Z و Y�ی�=�� � Vز�� -��ش ���ورم ��4ا، و در �8�ی> ��4 ا��
���I> :ارگ ��� I]��9+ � ���J���� < � ،����Mد��ن و دا� '�� .ور�c را �� � دا� ؟ %�ج =
=�دم را �� و ه$ �C� و���Oا �C� $ن ه$ و��.$ و ه�M�)� ف�F د�� �� �& از���B ن�Mد���ا�4> �� ��دم دا�
�ج =��$، ه� �A ای �ن �?% �� $�� � "���� . �ی��� � +��� د�D =�ن ��د و�� �ای �ن B���د�� �� =�د +9
�-Z و -��ت در ��ا�� ��/> B Z-�Iی� ا�¢� <����-�$ از � � <I> � 8��� ،���� Vد�I�-ا �=�ا-> F.�� ه
���T وه& و -(> �Mن و �'���M hن ��9 ای�& <��� ا��ر �Mم و در ��وی[D =�ا� ��=�ا-�� M�یS ��م و
�ن ای& ا-> �� روی� � ای �ن را ادا�� ��ه�$ و. اc$ � �م��C� $ه ��.
�9س -�V ��" ��دم���ی?p.> (ی> ا+ �v�� "�'�� r�% ای& را از.
١٣ .I¾¿�-Àن ا����ÁÂ: $�� �ی را /��� از و�1< �ن ��" ��F��F ����� � ذی" از +9��:
�b �& ا<� +ی زی�رت = ��.....
دارد �� ��م ����، �O�4� Xن ��ی��م ".��د��ن /3� ��[ ���"ا%'� ا��� ��ر دا-�� در ای& ���ب از ��د�
���M و � �v��I�ی� و -�<��� �ن +ن ا-> �� /3�ه�� ��[ ��� در �9�-��ن % ��'� ��د �� �
=�ا���� �,��B ن =�د�?�Bا� ر��.�� �� ���ر� ا-> �� یS ا��'�ع /'�� را ��� �� ی'��- ���q�
ده�� و ��دم �� درد دل �� ه$ � ��داز��� "�� �.
@�� hه��B Sی �� ��Bر ��Bر ����� 9�ار <���B ا-> ا��� ��رد � 4�M <�- در �A �>ن ا�%\�ر در �9�-�
��� /�ی�V ا� و��د دارد.��ل V�M ا->��، �3./'��� در 8M�ه�� �`ه�JM �� �� در ��'�C/ <
� ��(>.���Bن ا-> و <�دا<�دش ���وان و دو-��ارا���I= @�� D ا���q�)� V�/��@ر<�ن .9$ ��@ از ای& 9
���34� �'F�B ت�م %\�د %�دا<�> �� �� � T���)ا��)س Vر���+.
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٨
دار ا���ء ٢٠١٠
-��ن �� ا-> �� در �@دی��8�� %�م 9�ار دارد��9 X�/ &ای.�-� در ورود� /.'�� زی�د� در +ن ������B،ا�
�|$ ��ی' را � �ن � ده� +ن ��3ی�� �',� ��ا�(> %�B} _���1ی �� -�اد� �� �� اM�ا9�ت ر��
+ی> ا) ه��ز ه$ .+ی> ا) -�� �,'� ��|$ M�ی�4'�ار� ��@ در ای& �9�-��ن +ر���V ا->._�" 9�+ن �Mد
�ر� از ��دم ا->�)� ��.�� ����.
9 ���Bن ا-> �� �(��ر� از �@ر<�ن ��b ز��ن ��@ در +.�9� او �M G�'4.�غ ا->��ی> ا) M�ی�4'�ار� در ا
<���I روز� �� +ی> ا) را �� =�p- b�د��،ای& ���ن ی� از ��ه�� .اF�اف او �� =�p- b�دV�M V ا���
�M -��ن �,(�ب ���9 T-���� ر-�.�'� �C� �� ���> &وز ای�ا� � اG-<�وV <�وV ��دم .ا�./ �� T.Y
��b ز��ن ه(���- ���M � �v��ی �� �� او وارد .�� �@ار او %�8�م ��د�+ی> ا) در اوا=� /'� �� ا-�س ا
<B�> ار�9 <�'��% ��8� �� ��4ه� +ی> ا) ���C�� در =�F�ات =�د،+ن را -�=�� .��د�� ��رد ���8�ا
M�ی�4'�ار� ه'��K& در ����" ا�9ام +ی> ا).%��'�> =�ا�� و دا��ن M�ی4> ��ار� را از +ن ��� دا�(>
V�M %���> �8.�� �� %�$ �� ا/�ام +ی> ا) ='�� ��دV ��د�� ���و�> ��د و ���� �9" +ی> ا) ='��
.��د
Vدر +ن +ر��� ���ان ��ا� =�د ���8 ��دV ا�� و ه'?= Sو��د دارد �� ی 89�ی��در اF�اف �9�-��ن ه$ ا
�ی.ا���F��F &)% �',� ��- b�89� در �9�-��ن �� �� =���ی ��@ در ی� از ای& ا�F��F ��1/ ادر��
p-. ���M�دV�M V ا->� �v��� =1ف /��1 �� �9�ش در %�م ا-> و �G�'4 اB�اد زی�د� �� �@ار او %
/��1 %(& .ا�� �,'� %(& در <��M ا� از �9�-��ن �� +ر���V ا-> و �(��ر� ���ن دB& او را �' دا���
�ی (دV در ��رد ای& دو ��ادر <��I ��د �� ه� دو دری�� /.'�� ا�� ی� �`ول ا->زا�F��F ��1/ ( ��?و دی
�ن � ).�,'� %(&(���م�� ��% ��ای& ه� دو از �,�ظ �4�B> و دا�D ی�(�ن ��د�� ا�� /��1 /.$ =�د را
.��د ا�� �,'� %(& �8� �� ده�ن �8�دV ��د و دم �� �' +ورد
دو-��ارا�G�'4� D ��اره�� .�9�اوه$ اM T.Y.�غ ا->.�اد ذا�� ه$ در ه'�& �9�-��ن ا->�@ار -�� �
.��ا% او را �� -� �@ارش <�ش � ده��
�ب <�ا�(�h _�9� /��ا��زاق Gه�[ .در <��M�> �M 9$ اB�اد �@ر< +ر���V ا���� T%�O را و�O1� د�دا�
8�م�Gارق ا�M _ار دا�ن ارم 9�����M.رددر ���دV رو =�� �ژ� �� �," ��دد ��q�� از ��دم ه$ �-� .در ���ر �
� دی�ن �9�� �� ��3ر � �� V�M r/�� ���?� �ن �?�M`>ام �� در�ا%� Vدی� �� Vه'�ار �از +�[� �� ��دم �
���� از �@ر<�ن ا-> اT.Y �� د/� و راز و ���ز �p�داز���. <)�� )� &Bن د� ا-> ./��B Xق ��.,�
�� یS �9� در +��V و اF�اف +��ا 3%�ر � ��V ا�� �� ��ا� ��'�- �� �� ���ان %�م دا�� � ری@�� ا�� از +�[�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٧٩
دار ا���ء ٢٠١٠
و در O,& �@رگ %�م ��@ 9�ار دارد،��/V�M r زا6�ی� �� ا1Fع ��ار�� ��@ �� <�د +ن � +ی�� و �� 9�ا6>
��داز��� �,��B.
�ی�F��F د����-� -�� ه V�M ��M�� | <��c S���
١٤ .?°�; �&67 ��� :��ر، 8�رده$ ه[�ي، B�ز�� -�� ا) -��+�> A ن�اق در 9��4 /�M ه���9� �Oر از /.'� و ���I�ان ���(�7 �[� �',�
�ه� �4�وف -�� ا-'�/�" �Oر و از =���ان �4�وف �Oر ��د]� V�� ٢٥در و . %��ر و V�4١٣٥٣ذ�� �8M ق در
��+ ��v.�. آ�|'�&، �� د��B در�) د=�� N�M /��ا�,(�& +ل ��-�&(اش در -� -��?� ��رش را از د-> داد و �
��?� �� ��ر-� رB> و . ����> و ��ورش او را �� /> V�8�B> و ��ادر �@ر<D -�� ا-'�/�" او را �4.�$ داد- y�� در
�رش دا�� ��C�ا��آ� ��4 +وازة ���غ ��I- �� و V��K�� �8M �'رش در ه�M�- و ا-��4اد N�M ي =�د�ه
�,�3" %�زوي روي +ورد �� ،&�-��\� +ل ��� N�M و &�-�� +ل �vر�',�.
��� ��B و ا�Oل را ��ون ا-��د / Vدر-� دور Tري از آ����?� �@د ��ادرش =�ا�� و �(�- Vرا در دوازد $����*Z و �4
Vد و دروس دور��4 آ���ه� <`را�� �*��زم �[� ١٣٦٥در . -*� را در ��ت آ�/ &�'|�ق ��اي ادا�7 �,1�3ت، از آ
� +ل ��-�& وvر�',� N�M د�� و در درس دا�� =�د�ف <�Mو �� وا-*7 ���غ و +�>ا �M �v�ا) =���، %
<B�> ار�او 9 �F�= ���� .ه�M'��ي آ$ ��C�ش، ��رد
� ��D از ر-��ن �� -& �.�غ �� ��%��%��B Tا <�د��وي O �?��- Vد@��او /1وV �� دروس . .� ا��8�د ر-�� ودر �
�ري %�ز�I).B ،V را ��@ �@د �O N�Mرا ��دآ�����I).B �4 و اي +��=> و��ه�ي ��£=� ارو���� را ��@ �� د9> ��رد �*
�,��Z 9�ار داد.
��ۀ-�� �,'�Iب آ���ر�X آ� �� �?����ر�X دورV ا�OGل ��دا��9� �Oر در ��(> - �?��- y�� و در ��(> و <=
�ز آ�د و ��+وريY+ ��cوۀا���ب /��رج ��B را ��ا-�س آ�= Vدور �?��ه��� در ه� =�رج ا�Oل و در ��(> و ه > -
�<�دان در آ��ر �£��� و ����3 در اT.Y ر��M. دو %�ز��B V و ا�Oل ارا�6 آ�دM <����ه�ي /.�م ا-��1، �� �4.�$ و
�v" و ���84B<Mول دا`�� �O�= ����8�ن . ، � �-��6" و ���زه�ي �B�ي و -�)� �� V�وي �8��B دا� '��، +<
�ع و ��ه�@آ�ر ��د]M ا-1م و.
آ� ژ��ال /��ا����$ 9�-$ رژ�$ -.*��� /�اق را ��ا��ا=> و %���> �'�8ري در +ن آ �ر ا/1م ١٩٥٨/ ١٣٣٧در
�دV از +زادي /'" -�'�د، آ'���(>I�-ا �� ��ت هi�.���-� آ� 9�-$ ��اي +�8� �� و��د +وردV ��د ���� از �
از ا�& رو <�وه� از /.'�ي �4�M /�اق ��اي رو��رو�� �� ا�& ه[�م . ا�,�دي و �v ا-��1 در /�اق �� راV ا��ا=���
،���i�.���/ۀا�4.'�ء �[� »'�» �',� ��- ��A �د�� آ� ه�آ X�-£��9� �Oر /\� را � D�� &�� ي +ن ���د�ره�
<Mدا V�8/ �� �4> را'� �.Oآ>. ا�% �� �.��ه�ي آI�+��@ %���> /�اق، ا�9ام �� �Oور �'�/ۀا�4.'�ء ��اي ��
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٠
دار ا���ء ٢٠١٠
��� � �M از +ن �'.� ��د و �١٩٦١[.ۀا�vGاء آ� در . ������، ا/���1 و ا�� �ر � ���ت -��-� و ا�����6ژ�� �'�د
����رV اول +ن �,> /��ان -���'M y�� ي� .�� �O $.9ر ��د «��ر-���»ه
ا) -�� �,(& %��$ و �� ���Cر رد ����I).B T آ'���($ و F�ح ����I).B T ا-1م و �� �� �8�د +�>
��ي�� ���I).B ب��(ه�ي +ن، آ�� �I).B ( د ١٣٧٩را در�آ ���£��م ا3�9�دي ا-1م و . ق C� �B�4� اي�از +ن � X�
8�ي ا3�9�دي -���C� �� <�)� زات +ن����(�� و -�����ا����- �ق ١٣٨١را در ) ا3�9�د ��(داري، آ��ب ا3�9�د�
<=��£��� و ��� � -.
� %@�� ��ا-�س ا�����6ژي ١٣٧٧اGول در ر����ق، <�وه� از /.'�ي +<�V و �[�ه� �4�M /�اق در �Oد ��+����
�£��� +ن +�>. �������) %@ب د/�ت ا-��1( «%@ب ا��/�ۀ اG-��1ۀ»ا-��1 �£-�X آ��� و +ن را �� Vر /1و�O (ا
��� +ن را ��@ ��و�& آ�د ا�� ا/���د داM> آ� M£ن رو%���> ا�[�ب ���-�آ�� آ� در � ��1ت و %@ب، ������ و ا-
�ز��ن-<�+ ��O������ و =�د ��@ �� '� D�� ي�Iا� <����V واGي ���4ي رو%?��ا) ه�ي -��-� وارد � ��� و از �
.%@ب آ��ر> V�B>%��$، از
�دي �4�٩ از ����4 ا��م �� ��آ��، او �� ا��م ا��از ه'�ردي آ�د و �X از ����4 ا� �ن �� �[� اM�ف در '� ���q١٣٨٥ا�
��7 ا��م در /�اق، . ق، �� ه'�اV <�وه� از /.'�ي �[� از ا��م �� <��� ا-����ل آ�د- Vد@�- <��وي �F ا9
����ن داM>اي �� ا� روا�� �@د�� و دو-�.
�ز �M و �(��ري از ��دم /�اق از او ��.�� آ�د��، دوران ����4> +�>١٣٤٩ا) %��$ در �X از ر%.> +�>Y+ ر�O (ا .
��(��در ه'�ن -�لM و T-�� اه�اف و -�ز��ن ��� ��Mوي آ� ����4 ه� �/��,�Gت �B�ي و ا��' �� T-�اي ���
از �C� او %���> +ر���� در /3� ��Y>، %���> ا-��1 . � ��" دادا�[�د آ�� و �.(�ت ��C'� ��@ ��ان ���Cر
<Mار دا�را 9�M و ���B <�Gو ��� .��د آ� �� دو �
�ر��J =�د، %@ب �r4 را ���I� آ�د��� »: ��& ا�& ��Bا ��A& ا->. وي �X از ر-��ن �� ���م ����4>، در ��Bاي
�ن ����� %�ام ا-> و ه�<��� ه'��ري �� ر-��� آ� ���-�& �� %@ب �ا1Fع /'�م �(.'/�M ،/��ان �ه <,� ،r4
� ا-1م و �(.'�& ا->� ��'Mو د ،�B� «.+ن �� ��@�7 ��ري |��$ و آ
<���4B اق از�/ r4� $ل ��4 آ� رژ���د، �(��ري از ه�ي %@ب ا��/�ۀ و د�?� <�وV%�ود دو -�Bو% > ا �� Vرز�ه�ي ��
�رزان و �[�ه�ان را �� ز��ان ا��ا=�� Tر� V�ق -�� �,'���9� �Oر را آ� در ��'�ر-��ن �[� اM�ف ١٣٩٢> و در �
�(��ي ��د د-�?�� �'�دV و �� ��'�ر-��ن آ��B ����" آ�د ا�� �� /.> ا/��اض <(��دة /.'� و ��دم ��<@�� �M آ�
�& از ١٣٩٤ا) �Oر و د�?� �[�ه�ان در رژ�$ /�اق ��اي ار/�ب +�>. او را +زاد آ�� y�� ،و ق �دان وي را د-�?��>�M
�ه�ات دV ١٣٩٧در ار��4& . ا/�ام آ�دC�ه� ه@ار �I�ي /@اداران %(��� در 8M�ه�ي آ��1 ق �� د-��ر +�> ا) �Oر،
�M "���� �q4� $رژ� �v �� ���ه�اC��ه�آ���<�ن . و �[�، �� C�روز ��4 �£��ران ا����� رژ�$ /�اق، ��4اد ز��دي از
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨١
دار ا���ء ٢٠١٠
�/> ��M 7]��M[� �'�د�� و +�>را د-�?��، ز��ا�� و - ��A از X� و �M ��?�-ر د�ا) �Oر ��@ ��اي دو��& �
.�('� و رو%� +زاد <�د��
<���4B دن�آ �q�= اي�اق ��/ �q4� $ي +�>رژ���ن را �� /��ان ا��م �'�/> و ا) �Oر، <�وه� از رو%���ه��'�
�د، ا�� ا�& ��ر ��@ +�>�-�B �ا) �Oر ��B �Fا�� ا�& %�آ> رژ�$ را ��آ�م <`ارد و ا/1م وا/} �� �(��� 8M�ه
<Mا�9 ��»: دا�ن /���ر-��� آ� M�آ> در �'�ز �'�/> آ(��� آ� از -�ي ��ا�� �� ا1Fع /'�م �(.'
V� � &��4� «.ا��، از �C� M�ع ���س ا-1م، %�ام ا->�(.'�&
، رژ�$ /�اق آ� از ا�[�د ا��1ب � ���8 در ١٣٥٧در �� او�?��ي ا��1ب ا-��1 در ا��ان �� ره��ي ا��م ='���
<�+ ��ه� از اه�اف ��q4 /�اق �� �Mت �?�ان ��د، در�Oد ��P*J ا��1ب ا-��1 ا��ان ��+�� ا�>+ �ه�ي ا) �Oر �
�����7 ��دم �(.'�ن ا��ان �� ره��ي ا� £ن/�ا�9، در �/�]M ه'�� و��M م� اي آ� �� ا��م در ��ر�M�� X>، از �9
�د<� =�د را ��اي ه'��ري �� ره�� ا��1ب و ا�> 89���ن ا��ان ا/1م �+ ،</�]M م ا=1ص و�'� ��[.�" آ�د و �
<Mدا .����<�دان و ����ا�D در ا��ان ��M> و �� +��ن د-��ر داد آ� �� ��دم ا����1 ا��ان �X از +ن �M �� @�� ���ه
�ز��، ه'?�م ���M و از �Bاآ�ري در راV ���وزي ا��1ب - ���B ���'= م��/> از ا�Fرز�� و =�د را در ا�� Rا-��1 در�
�,�Z اه�اف و Vآ� او =�د، در را ���?��در ��Bا�� ��@ �8Mاي ا��1ب . ه�ي ا-��1 ذوب V�M ا->+ر��نه'
��� رژ�$. دا�(>) ع(ا-��1 ا��ان را ه'�Kن �8Mاي �9�م ا��م %(�& v�i� ت -�ء و�i�.����q4 ا�& ��Bاي �$8،
.را �� �v ا��1ب ا-�q�= ��1 آ�د و ���T ا|8�ر ه'�ردي ��دم �(.'�ن /�اق �� ��دم ا��ان <�د��
�د��ن ��د در ���ن ا���ه� از ��دم ، +�>)8�١٣٥٧'& ٢٣(در B�داي ���وزي ا��1ب ا-��1 ا��ان M ر�ا) �Oر آ� �(�
X از �M�<@اري از ���وزي ا��1ب ا-��1 در ا��ان، او �. و 1Fب ا����1 در �([� ��اه�ي �[� -�J�ا�� آ�د
�PF���ه�ا�� �(�> �� ���وي از اوا�� ا��م ='��� و +<�ه� از C��ن ا��1ب ا-��1 ا��ان، B�داي +ن روز �'Mي د�ه
Vرا �� ��ه�ات ����Mه� در 8M�ه�ي آ��1 و �[� و -��� 8M�هC�در 8M�ه�ي /�اق ��<@ار �Mد و ��4�T9 +ن،
�د�Bن +�>. ا+ ���� �� ا��م ='���، ���وزي ا��1ب ا-��1 ا��ان را ����� <I> و در ����� ه'@��ن ��� �F ،ر�O (ا
����رش �'�ده� و �Bاآ�ريد�?� �� �.> ا��ان، از 89��I- م��� ��4 . ه�ي +��ن -���D آ�د و �� ادا�7 ���4> از ا���
8�دت +�>M <�-��� �� @��= X.]� ،ي�8*� (ي ا��qآ Vو�د آ� <�<@ار آ�ي �[� ��اه�� �])� ه� در��M�� $�
�ت ��J.� ��دم در +ن M�آ> �'�د����F از.
اي �� اي ��اي 9���ن ا-�-� ��M> و �'����Vا) �Oر، ر-��7 اG-1م ���د ا�,��ۀ را �� /��ان �����+�>،١٣٥٨در
.آ�د/��ان را�� ���ن =�د و ا��م ='��� ���4& و روا�� ا��ان
Vن ده�����: اي، ��دم /�اق را �� ��ا��ازي رژ�$ ��q4 /�اق د/�ت �'�د و ��M>در ه'�ن -�ل ��B �Fاي � �8ر و
��� ا-> آ� �� �9�م �(.,��� �� �v %@ب �r4 و -�د��اران +ن، »Iآ Tاق، وا��ن /��� ه'� �.> ���رز و �(.'
�� �����ل ا�& دژ=�'�ن =���Jار �[�ت ده�� ا�9ام آ��� و �(G�Pن ا�& %@ب آ�B� را ��ور �'?�A د را از�=.»
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٢
دار ا���ء ٢٠١٠
<�+ ���ا) �Oر �� �,�O�V �£��ران ا����� /�اق در+�� و رB> و +�� �� =��� وي �'��ع �M، %�� از �� د���ل +ن، =
.ورود -�I� ا��ان �� ��@ل وي �.�<��ي �� /'" +��
�ت ��دم ا) �Oر �� ���Cر رو�M?�ي -��-�، درس �I(�� 9�+ن+�>��F دي از /'�م�� ��" داد آ� در +ن <�وV ز�
8�ردV �.(� ادا�� ��M<B�آ> ��A ��اي �� �Mت ه�اس رژ�$ ��q4 /�اق آ� از � ��" ��A& �.(�. آ�د�� آ�
�ن +�>>�����ري �'�)� ،<Mدا�� �I� �4اد +ن �� ه@اران�ر-�� در ا) �Oر و د�?� اB�اد �¢�& و ا����1 را آ�
ق را ا/�3�ب ١٣٣٩ر�T ١٦ا) �Oر�� ���Cر ا/��اض �� ا�& ا�9ام �v ا�(��� روز +�>. آ �ر د-�?�� آ�د-�ا-�
<�+ �������B /'��� و ا/1م �'�د �� د���ل +ن ��زاره�ي /�اق ��M "�*4 و ��دم �[� �� -'> =�M ر�O (ا .
�ه�ا�� آ� در �[�،ا) �Oر د-�?�� و �� ��iاد ا����ل ��B>، ا�� B�داي +ن روز +�>C� �cا �� �� �آ�|'�& و د�?� 8M�ه
�ر او را +زاد آ�د و روز A�� �� r4� $رژ� ،�M �ر�T ��دم �[� <�وV <�وV ��اي د��ار و ��4> �� وي F١٨��Bاري از او ���
���Bل او ر@�� ��.
ا) �Oر و ، در�Oد 9.� و 9'� +�>د��ه�ي �9ر�D را در =*� ��ي ��ا) �Oر، ����رژ�$ �r4 /�اق آ� �� و��د +�>
در �F ا�& ��ت، ��=� . اش در �[� �,�O�V <�د�� آ� ��ت �� ���F �� Vل ا�[����از ا�& رو =���.ه�اداران او ��+��
D/1Fدت وي، �� ا�8M �� او �91�ت آ�د�� و �3'�$ رژ�$ را ���� �� ه'��ري �� +ن و �� r4� ن %@ب�>����از �'
������ از �£��� ا��1ب ا-��1 ا��ان و ا��م ='��� د-> ��دارد، �� �Oور ������رژ�$ . ر-�اي از ��ا�v از او =�ا->
8�دت را M او ���� و ��Bاي �,��$ %@ب �r4 را �X �?��د، ا�'� $��,���> آ��، /\�ت در %@ب ا��/�ۀ را '% r4� ب@%
�(.�$ در ��ا�� M &��A�ا�� ��?��� ����� داد ��.
ا) �Oر در 8M� �[� اM�ف د-�?�� �M و �� ��iاد ��ر د�?� +�> B١٣٥٩�ورد�& ١٦/ ق ١٤٠٠اGول �دي�' ١٩در
� ��A آ.'�. ����" <�د���� از ��گ در ��iاد از او =�ا-��� �اي �� �v ا��1ب ا-��1 ا��ان و ا��م ='��� ����(�
� را رد آ�د و �� v����را ا�& �M+ او �در ���[� �X از -� . راV �(���$ و =." ���`��ش �£آ�� �'�د%�'� �[�ت ���� ا�
�]��M در روز ،���8�دت ر-�� و �,> �C� ���M B١٣٥٩�ورد�& ١٩/ ق ١٤٠٠اGول �'�دي ٢٢ه�ي و% �M ��
���اد<� M�ف= V� .ا���& در �[� اM�ف �� =�ك -p�د��M V£��ران ا����� در +را�?
8�دت +�>M ��= روز آ� ��A از X� آ� در ����� �F ،���'= م��در آ�د ١٣٥٩ارد��8 > ٢ا) �Oر �M �4*9 ا�O
�=� %�زV»از وي �� /��ان I� ه� آ� از� «ه�ي /.'�� و از ��ا�� د��� و ���I�ان ا-��1 ��د�3JM> /.'� و �[
�٣�د �'�د و �� ه'�ن ���-�> از روز <Mارد��8 > -� روز /@اي /'��� ا/1م دا.
�9� �Oر در اT.Y ر���M,'�ا) -�� +�>�<Mدا �,��وي ����4 ��د آ� ���� در دروس %�زV. ه�ي /.�م ا-��1
� آ��� �.�� ���� �� ه�ي /.'�� �,��� ���� +�� و 1Fب و رو%����ن ����� ��B �� درسIل اآ��Oو ا ��B ي �4'�ل�ه
���M ��M+ ���� دي�� �C� وي آ��ب ه�ي در-� ��-�م در �. �(�B ،�'./ "6�ه�?�، -��-�، ا��'�/� و ا3�9
Vة ��9'� ا->%�ز��M �� و Vا�� روز ��د�M �� hه��در ا�& آ��ب. ه� �� و�VL در ��,��B r و ا�Oل، ��V��K و ��ه'
�� زد آ� �I��£��6.� �*�ح V�M آ� ا��وزV �� آ.� ��(�خ و ���وك V�M ا-> و در ا�& ز���� د-> �� )� �ه
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٣
دار ا���ء ٢٠١٠
���T آ�*� �)��� Vد�- &'vرش ب�ه�ي ��9'�، +ن رادر F�%� �� و رو�M ���� ��اي 1Fب ��B و ا�Oل �� �?
Vدر %�ز �'�C/ ل�,��وي . ه�ي /.'�� �� و��د +ورددر+ورد و ���& و-�.� ��ا�(> �Iا� ���£�وي ا�& آ�ر را �� دو
.ا�[�م داد) در ا�Oل( ، و دروس �B /.$ ا�OGل )در ��B(ا��اv,ۀ
�ر د�?� او از ا�&c+ <-ار ا�ۀ: 9��Y ؛Nر���؛ ا3�9�د��؛ ا�'4��$ ا�[���ۀ�OGل؛ �Bك �B ا����I).B ل؛�OGا $./ �B ��Iا�
ا����c؛ ا�'�ر-ۀ اG-��1ۀ؛ �,r %�ل ا�'�8ي؛ �,r %�ل اX-G ا�'�*��ۀ �B ا-���اء؛ �,�ث M �B�ح /�وۀ
�م ا��4�دات �Bا���Gۀ؛ اG-1م ���د ا�,��ۀ؛ دور ا6G'ۀ �B ا�,��ۀ اG-��1ۀ؛ C1م�-Gا.
�ي �[�ه� :�� 34' از'./ HO ،��1-د ا��1ب ا� .٢٩٣ـ ٢٩٦، ��آ@ ا-�
١٥ .،IÃ�Äب ا-ÅlX ، Zر�§ -Æ ر�¸ Ç� ر :��ی(� <�[��� � دا� '��اندر �.� �8$ ��%�م M�ی� راز�
�دق B�ز�� �,'� � �8ر � ا���,'� ی4(�ب O�',� ز���B �'%زا ا�ج ����v" ا��ی& B�ز�� %Bر از ا�� ر-�?
�� $9 ��'./ Vز�% �O��,.� از ) <� آ�زV(ای �ن ا1O اه" آ1 . ����M دا� '��ان و اآ��� �I(�ی& �4
-��ن ��ی��ر ��ز��ران �� �8M ل �,1ت��3" �١٣١٩���M آ� در -,�V�M ����� �)'M و �X از
� آ1س M $ ا���ا�6 و آ���> ی� �.� آ1م� �'��� �� ��]� �Ï.زم ا��=� =�د �8> �,�3" /.�م دی��� /
��ریX در ��ت ��م دروس -*� را �'����رى و �� Tد آ" ادی�� �8 ���س V�M و اد���ت را از �,\� ا-�
�I(�� و روای> و ا=1ق از زاه� ز��ن +ی> Vد�I�-ن و ا��ل در ��ر-� =��ات =)]�� T��% زا�ج ���% �Ï.ا� �Ï.ا�
�ی?��� و M�آ> درس =�رج p.><��1 �9س +ی�� �'C4ا� �Ï.ا� �و از �,\ Vی'> �� 9$ �'�د@/ �ا�.�Ï -�ه'
�م $9 ��H=G ��%�م M�ی�4'�ارى ���ی@ى و +ی>C/ ت��ی?��� و ��%�م +ی> +یp.> �'C4ا� �Ï.ا� Z�,� �Ï.ا�
�ل دا��د ی@دى و +ی>- �� �.�+ $M��ج ���زا ه% �Ï.م دو ١٣٥٥ا��'��دV �'�دV و در I�-ا �)'M ران
�.�*4��ت و �Bد و و���� و ا/��)����I(�� وزی& �,1�3ت -*� و =�رج و �4*�1ت &�M�� ر�ه�ى دی?� �� آ
�I(�� را در 8A" �.� �(�دV و �� و ���� ا��3�6� و آ�T دی?� آ� ی�د+ور �� X� <-ا ��Mل دا�i�Mم ا�M
�ل M �)'M�وع �� ��F +ن �O١٣٥٦رت 3M> �.� ���\� در+وردV آ� در -�ل - �� �١٣٦٤'�دV و
�ت ادا�� ��F +ن ���M . �9'(� ��(> و ی� �.� +ن �� ��F ر-��V ا->����� �� /." /�م ا��- ��A و
�ل دار�� و ١٣٦٩و�� در -�ل i�Mا �ات دی?�.]� ��F �� رج و�= ��F و ه �$ +ن ��@ از V�]�� �.� �)'M
�م +ن �� ��F =�اه� ر-��'��ر /.. ا� �ءا�.�Ï �� زودى c+ ر�٢�I(�� ا��3�6� - ١'� �I(� �@ر<�ار +9�ى ر-�?-
�6��ح ا��3�I�٣ - �6�٤��3�V ا��3 - �-�'% �6�=�O1 -٦ا�'��& �& ��B +ل ی�-�& %�" - ٥اى از �I(�� ا��3
�وی& �y8 - ٧ا�OGل �/ Tی��� �Y1٨ا��- ���B�وع -١٠ا�Oل ��[?��� دی& ���& ا-1م - ٩رو%���> و رو%
Vدی& � د ���8��> و ا-����> -��١١& ا-1م <M �8C� ی> وGو ����F�ات ه@ار - ١٢ا��ا�I\" ا��4�س %=
V3> روزM ا=1ق - ١٣و ی��3 و &-��آ��ن +9�ى ر-�?�ر دا� '�� و داراى �,��ن ��ح B�F از X� ز��ران��
�3,� �� ��'./ Vو���ی(> آ� در %�ز�ز��ان ��B ر /.'� داراى�c+ از ��M`> داب و+ ���" دروس و �,
�ل دار�� i�Mا ����ل را . ا-����B ��G و ا�Oل و ��ریX ���ن و -*�ح ���-� و /- Vى �'�4 دور�روزه
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٤
دار ا���ء ٢٠١٠
���Mه� آ� �[�'� ا�.�Ï /[" ا�.�Ï ا/C$ %\�ت ���� �� ی�د و��� X.]� ن�ا�.B �Ï��� ا� �ی� در ��@�
�� $9 ��'./ Vز�% "v�Bار ا-> ا�9�� �M��I(�� و: �?�ر��V <�ی�. �$C4� �6�ام �� را �*���4 آ�دV زی& ا��3
�O���� و =/ ��-�I�� ز%'�ت �(��رى را ��,'" V�M زی�ا ا�(�ن را از �(��رى از B�) -�� و �4�M(ا�3
ا�.8$ اه��� ا�3�اط ا�'(���$. دارد ���ز �� �(���i و ��
�دق B�ز�� �,'�،O �',� ز���B �'%ج ا�-��ن ) ��زV <�(�1<� ی4(�ب ا��ی& ر-�?�ر ��ی��ر� B�ز�� %�8M از �.,�
��M�� .�ی��ر ا-��ن ��ز��ران �
-��ن�8M �.,��>1� ر� در� ی4(�ب ا��ی& ر-�?�ر ��ی�'C4ت +ی> ا) ا��ل %\� ��١٣١٩ی��ر ��ز��ران در -
8�ء و�B $|�$9 �����M =�ر���M �� د��� +�� و از ا/ ��'./ Vدر %�ز �)I� &ی�ر<�@�.
�زم � �M �8 و اد���ت را از ادیT ای �ن �X از �,1�3ت/ �م دروس -*� را �� M $ ا���ای'����ر� و ��
��ل در ��ر-� =��ات =�ن- y�� در ��ت Xزا �ری�ج ���% 'C4و روای> و ا=1ق از +ی> ا) ا� �(�I� Vد�I�-و ا
-�� ه�د� ���1 �� 9$ /@ی' %��T ا)'C4رج +ی> ا) ا�� و M��> درس =���ی?p.>< ت���د و از �,\� +ی
/�vی�4'�ار� و -�� �,'� ر�M $|��م $9 -�� �,'� �C $M� و -�� �,'� �,�Z دا��د و ���زا ه���ی?p.>
�ل +- �� .�١٣٥٥ )'M ��+ "ی��دV �'�د و �� در�� ا��8�د �I�-ا.
١٦ .È�ÉÊËا �Ìͽ �ÌÎÏ$ �4*�1ت �� ��ر �� �م دوران �,1�3ت -*� و =�رج و %�'��I(�� ����در &�M ل�i�Mا �دی? T�� و �6�ا��3
<Mدا . V8" �.� �(�دA را در ��)I� X�)Xل ) �� ��ی� ١٣٥٦و �� �Oرت 3M> �.� ���\� در+ورد �� در -
)'MMن+ ��F �� وع�ل �- �� �١٣٦٤'�دV و ��- ��A و ��� ��(> و یS �.� +ن را �� ��F ر-)'M
�ت ادا�� ��F,�ودی> و ��ا�� از -�� �����" ای[�د �� ١٣٦٩+ن ����9 و� در -�ل رژی$ ای�ان و /�م ا��
�ل دار��i�Mا �ات دی?�.]� ��F �� رج ه$ ا���ن�= ��F و ه �$ +ن ��@ از V�]�� �.� )'M.
ن او��Ðن. ١٧ ¸�رZ و ز��ا Ç� :اÑد � � ا� ر در ا����د از ١٣٦٢ای �ن در -�ل ����ی� وGی> �*.�� ���B و %'�ی> از �C ��ا� او��& ��ر ����" ا�� �ر �*
�V در @ر< �� در +ن ز��ن ��رد اه��>���ا�� � DM و �� ��ت �M <Mزدا�و ه�S %��> 9�ار <���B ��د�� �
.ا�I�اد� ��دV ا-> ز��ان
ن دوم و »-م و �hÓر��Òن. ١٨ ¸�رZ و ز��ا Ç� � ا� ر� Z-« از F'Ô ±Õ07: -�� ��<@ار� ��ا-$ ����" ١٣٦٥ای �ن ��ا� ��ر دوم در -�ل 'C4ی> ا) ا�+ <M`>ا� در��� $|�� �',
ا/���ی ای �ن � �cا �� �ر دی?� در ز��ان اوی& ��زداM> و ز��ا� �M و ��G�F ی�4'�ار� �� ��ت�M�� د�ای[
8�ر ��ر . ��زدا�M <M در 8M� 9$ ) س(%\�ت ����34 �,�ودی> رژی$ از ر�B& ای �ن �� %�مA ن���������" ای �ن
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٥
دار ا���ء ٢٠١٠
� وGی> �*.�� ���B، و %'�ی> از� <I��J� ی> اه" ��> ����34& /.�8$ ا�(1م وGن و دو���.C� ع از %��ق�B
�د در رژی$ +=���� ای�ان د-�?�� و ا/��اض ��)B و � .ز��ا� �M ا/�ا�8� و �3�درV ا��ال ��[
�رت �� %���> � دا�� �� د=��> در +ن، وC� را <���ه'�ارV =�ا-��ر ا-��1ل رو%���> و ای �ن �(���P> رو%
��M و �� /'" �زV ه�� /.�م دی� و ���X� �� <�4 از%� ا��1ب �� ا-�رت رژی$ %��$ �� ای�ان در+��V، ��دV و �
�م /. ا���س و ا�4.'�ء»: B���دV %\�ت ا��م /. /.�� ا�(1م ���% b�.'ا� b�.'ا� ���� دارد «%��م /.�.
�ب %���> و%�ت در دی& و %�'> /��ا�@ه�ا ��+=�ی& ��ر ای �ن ���� &�M�� "�� �M ��?�-ز�� =�د د�B y�� Vا�ه' .
���ران� �.O�B ن، ��ون���� و د�B� ای �ن %'.� ��دV و �X از د-�?��� ای J���ت رژی$ �� ��@ل و ��/1Fوزارت ا
A&ی�� ��8� و ��� ��A ده� /'� ای �ن و ��F ن در�ا-��د و ��ارb و �.�� ����R � ه� وه@ار IO,� د-> ��یX ای
3 و و��ه�ت�JM و cن ا/$ از ار� و ه'��K& �ل ����د ای /�M رف در ��ارد� �@د ای �ن �3� <8/�M
�� و �Y�V را �����p�� �M 8�ر -�ل در ز��ان اوی& ز��ا�A ن �'�ت��رت ��د�� و ای Y. �ر-B ���� %(T وی� ��ی
)↑:(
��زدا�M <M و �� ١٣Ì٢ر در ��ی��ر� ��ا� او��& �� ���B <یGی� و�C� د از��ر �*.� در ا��� ��� د��" ا
�V در ز��ان ا�I�اد� ��دV ا->� DM ز��ش�B ��I> . ل��� د��" ��<@ار� ١٣ÌËاو ��ا� دو��& ��ر در -
�M <Mزدا��|$ M�ی�4'�ار� ���',� ��- <M`>ا� در�ا-$ ��ل . ��" ��@ او �� د�� ١٣٨٣در �8�ی> در -
<Bو �� ز��ان ر �M <Mزدا��رش ���ب %���> و%�ت در دی& �?� . <Mزدا�� <./ <���داد-�ا� ویVL رو%
�د� اه" -�> ا/1م ��د��� ��ای& ���ب در ��(> ه@ار . ر-�?�ر ��ی��ر� را ��ه�& �� ���-�ت و ��وره
�M � ��� �J)�.
١٩ .،+Ö×Ø Ù ،Zا¨'&�د �دV ��رد ه�یM D�ح ه$ و در-D ه$ �� /.'�� � %�ز�8M V� ا-��د I�-م). +( /.'�� اه" � ا�� Vد��4ود از ��
� و د��� �(�ن� از ���B ���� ��%�م =.� �� ��� ��ر-�& � ����4 ��?�& � ا�O ��/1Fور �,x �� �� ��د ���ای
<�4��� ��ء ا� ا1F/�� ا�� �ر ��� �� ��.�� .=�ا���� ارزش � را �@��ر � ����4 � ا1F/�� و دا�(�� � �وع را
�� ��دق. ٢٠� ،+Ú�ÛÜ�: 3 ا-> �� در JM ، I]� �1\B از B�ز�� -�� /.��J.= دق�O ��- ،د� � V���Mا ��J.= دق�O N�M ��
�ز< > /. دوا� �� ای�ان � �I-)ف�Mب ) از �[� ا��/> و رB> و +�� و ار�'� � ���� و� ه'�اV ��دV و ��4ه� ا9�
.ر��/ در �8�ان دا��M ا->
��;�ن ارم. ٢١Ô: �Mد� V����� I]� /�� 'C4ت +ی> ا) ا��\% &���= Vوز�ا� ��
٢٢ .�&67 ،+Þßà7:
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٦
دار ا���ء ٢٠١٠
&F��، �Mر �ت(+9� ���زا ��|$ : Gه�[�ن، ��م ��ر : %[7اG-1م و ا�'(.'�& د��� �,'� �,��Bو Nر��� :
�رV : �� ��" از ��ی?�V %�زV �> از ���� ) 9'��١٣٨٩'M م�ن %��ت ( ٣-��ر<,IO٢١—١٢:(
����
در -�ل �Mر ��رش ) ١.([�ن �� د��� +��ق در Gه�.١٣٢٨V%\�ت %[7اG-1م و ا�'(.'�& د��� �,'� �,��
$|����ا و ��ه�@<�ر روز<�ر =�یD ��د) ٢(+9� ���زا ��ا-��د �,�� در =���ادV �`ه� ���زا ��|$ ��د� . از ��دان �
�1ش B�دا ��د Vد��ر ��ر و در+�� %1ل =���ادV اش +�M�- �� .را � > -� <`اM> و ��ن =�یD را �� �,�> ه
�,1�3ت
ه'� ��د��ن ��� �� ��ر-� <`اM> و دروس ��ارس را �� ����B> ادا�� داد> �� ZB�� ،V��B& ا-��د �,�� �Aن
�M $.pدا=> و در . دی��3" �,� در رM> و =�ا-�ن، �8�ان �� ��X از +ن �� �,�3" /.�م ا-�1 رو� +ورد و ��
� <�c و� در ای& دوران ���� از ا-�� از -*� ��D رB> ا���� � J� ���X از +ن در ) ٣.( �V ا->ای& ��ت
�ل -١٣٥١V. ن در %�ود ) ٤(ق� �� -& ای ���ر �M و �,1�3ت /.�م ٢٣در %p)ره ��'./ Vد، �� %�ز�� ?��-
%�زV را در �,\� ا-��دان B�ا<�B> و� �� درس =�رج �@ر<�ن ) IO١٢,� (ا-�1 را � <�B> و ���� دروس -*�
���دV را از درس +ی> ا) . B�اوان ��د%�زV راV ی�B> و از �,\� +��ن �8�V هI�-ی& ا�رج �� ��ای �ن در دورV درس =
�ج /��ا���ی$ %�ی�� ��د%.
��6�=���ت دی� و B�ه�? ��دا=> و �X از +ن ) رX�)V از ر%.> +ی> ا( % �� �8M در +ن ،��Bه'�ان ر �� ���
$9 ��ز< > و �� ��ریX و �*���4 و �,��Z ��د ��'./ Vز �� %�ز����M ا� �� از /.�م ��ی� و �9ی$ . ا=>� �و� �
�4�ت ��دا=>��F و �I).B Xری�� �� $9 ��'./ Vدر %�ز ،<Mدا . �C� �� <Mدا ���ری�I).B X و� ا����را S�-
،<Pد ه��� � Xری�� �I).B �� Vن /1و� ��و��د� را ��@ �� =�د �.T ��د، از درو- �� ای 'C4ی> ا) ا�+
�4�ت، ر��F و Sی@�Bد���� � <��M (�� 9$ در +ن���1 �\B د� از��ت و ز��ن B�ا�(� ��د و /�V زی�v�%\�ت . ی
��ریX ای �ن B���د Vر� در��� ��M�� ز�[-�� �9+ 'C4ی> ا) ا�+:
��1F Tب �� +ن ا%���ج دا�O �� ،���Mرت »Y �� ت ��ی���/1Fدر +ن ا �� <Mه$ دا یS در-��,� ��9+
� دروس � ��I.�9� -�� /��ا�[�اد . %�زV �*�ح � ��د��+ �9�I����V ه$ درس ای �ن � ر�B$، در +ن درس ��@ ا
��د��� <��M د�� � �� ا-��د M�ح �'�4 �.��/ "��«).٥(
<(��دV ا� ?�J�)> و ��B رن و��� ��'./ ��8�� زی�د� ��ا� %�زV ه�����)��� �� دوران �,�3" ا-��د �,��
�رت در ای& ز. %�$ ��د]� ��ZB �� ادا�� �,�3" � � و �� � ��@ در اc� �B� �Mی� ��ا� �����',� N�M ��ن +9�
. ��دا=>�B�� �� �',� N�M ج��1ش ا3�9�د� /��$ �.�" ا���ر و ���B وار-�� و B�زا�� +ی> ا) % ��X از ��
از ��ر د-> � ����زداM> و او ��@ در � -J& ��%�م ��) IO١٣,� (او را از ادا�� ای& ��ر �B.
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٧
دار ا���ء ٢٠١٠
��.�R و ر-���ن ���م دی& �� ��دم <`��M ا-> �� از %��ت ����ر ا-��د �,�� J� . ت�Bاز و X� ا-��د �,��
�1ش �cدا=> و در ا�� <���4B �� �8M و در +ن <Bرس -���4 ی@د� �� ی@د ر�� �',� ��- ���ر ه'(�ش، +9
<B�> ����� در 9.�ب ��دم ��I �.
� ای���� �� از %��ت ������D ١٣٧١در -�ل ���8�ان �8���ت ��د و �� ��ریX در ٤٣ق در % �� ،<M`> �ل �-
�8�ان ��@ از =�ان ا��ی � �`ه� و� �8�V ) ا��8�ت( دا�� �V ���4ل و ����ل V���دا=> و دا� [�ی�ن دا� ?
. (٦(��د��
ا-��دان
� ا��رزه�� ا-��د� Vر�و +��ن ��دV ا�� �� . ان ����ر و ����B> +��@ ��دV ا->-�� �,1�3ت ا-��د �,�� ه'
��دV ا��� <����� و =�91> ه�� و� را �(�[� و B��M د را�>�M ���م وا�G . ا-��4اده�� <Mس دا�� ��
.ا-��دان �� ی�د� �3�J� از �4.'�ن ای �ن � ��دازی$
�ج N�M /��ا���ی$ %�ی�� - ١% 'C4ی> ا) ا�+
�<�د� ��دV ا->از �@ر<��ی& اM ن� ا-> �� درس =�رج را در =��> ای ��,� �',� N�M ��دان +9�-.
=�ا�(�ر� - ٢�� �',���- 'C4٧(+ی> ا) ا�)
�� �',� ��- � از دورV -*� را در =��> +9 J� =�ا�(�ر� �� ���� ��& /.$ و ) IO١٤,� (ا-��د �,��
.<`را��V ا->/'" و �(��ر �� ورع و ��ه�@<�ر ��د،
٣ - I]� 8�ب ا��ی& ��/ M ��- 'C4٨(+ی> ا) ا�)
.ای& B ���B�زا�� ��@ از ا-��دان دورV -*� ا-��د �,�� ا->
(ق.١٣١٥V - ١٣٦٥( ه'�ا� ) ٩(ا-��د ���زا �,'� - ٤
و �X از . ��� +��ا-��د �,�� در دورV -*� از �,\� ای �ن �8�V ��دV ا->، ���زا �,'� ه'�ا� در ه'�ان �� د
����> ./ N�M ج� از �,\� B�زا�� /�رف +ی> ا) %'./ Vد�I�-و ( ا �<�دان +=��� �1 %(��4. ه'�ا�M از
�نJ�M ن در�B�� ( زا���B رف��8�ان رB> و از %�زV دروس /�. %��$ و / �� ��iدا� ./ N�M ج�و +ی> ا) %
-V��+ $9 �� Xp، از . و +9� N�M /��ا��� ��ر� /�ا9 �8�V ��د%��$ �1 �,'� ه��� ، +ی> ا) /. ��ر-
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٨
دار ا���ء ٢٠١٠
V�8� او ���,\� +ی> ا) %�6�� �X-¢ %�ز8� V�V ��د و =�د %�زV درس � ��" داد و �(��ر� از B\1 از ���ن زی�
���M ��� . �4'� ن در��ت و در p- S= �� $9�د٢٢�M Vای Bم و�,� V��.
٥ - (١٠(ا-��د ادی8F T�ا�
٦ - �س �8�ا��/ N�M ج� +ی> ا) %
B���د��، V��+ &��A ا->�� ��M�� ز�[-�� � �� +ی> ا) %�ج +9�J- در �<�د� ا-��د �,��M V� :در�
�ی 1Fب »�M+ م ��ی� و�./ Vر� در���,� ��9+ �� %1�ت /.�م �S�-1 ) IO١٥,� (در در-*Oم و ا�./ ��
=�ا-�$ M�ح � V��� ���I> ���M4$ دا�F ب�� �K�+ ���� ر�B$ ا�������C -�@وار� ��Jا�$ و =��> /�V ا� از ا-
���C�� ی� و+ � �� r,� V�8/ ب از�= �س �8�ا� ر-��م دی�م ای �ن =�.�/ N�M ج�% <��= ��د، ����B$ و�
)١١(» %��$ -�@وار� را در =��> ای �ن =�ا��م
�� � R�.�� -I� �� ه����رگ و
��و��د� از ا��ی � ه�� ار'C4ی> ا) ا�+ ���رج از ) رV( زM'�� و زی�= �� R.�� ن در ا/@ام��ی> B�اوان ای �/
���ت B�اوا� را B�اه$ � ��د�� �� � �ر ��د و ای �ن ا��
S�- ��ن ����8�یD را �*�ح ��� و +��ن را ��ا� �8Mل و ارز�Oا ،�8���4�M در �8�ن �*�ح �Mد و ���ا�� ا��ی �، +ر�
.�رت ا-��Gل ���ن ������ی& 9
ق ١٣٧٥از �'.� ای& %��> ه�� ارزM'�� ا/@ام %\�ت %[7اG-1م �,�� �� ه����رگ +�'�ن ��د �� در -�ل
�M م� �� +ن ��*�� ) . ١٢(ا�[������ �� در=�ا-> ای�ا���ن ���$ +�'�ن ��ا� ا/@ام رو% �� �� ��'Mای& ا�9ام ارز
� ا��ی� �� �ی داM> و �� ز��ن =�ر� ��@ �(.� ��د �� ا�[�م �M و ا-��د �,���M+ ��B� �� و ا�@ار �� �� � ه
�M Vد��-�B و .+ن � �ر 8�رت ه�� وا�G /.�م ا-�1� &�Mدا Vا�وز� و �� ه'�ا�@ار ا� �� �.)��ی و �M+ &ای
�ر ��)� ،���� �� ��Jاه�� +<�ه��� و ��*� در��رV دی& �,r و ��ر-�� .��i$ ��د��3Jص �I).B ��ا� +�
�ی(�� ا-��د M ت��ز��V و ه ��را�� +ی> ا) ��و��د� و ا�9ا�- <��%) �,IOب ) ١٦�� در +ن ز��ن ��ز��,�
<B�> ار�9 ی� از ای& ا�9ا��ت ا%�اث �([� �@رگ . <(��دV ا� داM> و در روز���� ه� ��رد �,r و ��ر-
. زد�M Vه����رگ ��د �� �.�h +ن �� و-�.� ا-��د �,�� �� ز��& ��'�=��ح ��ر -��Bا-$ ا�� �����در د/�
�دV��+ ،�M V ا->�-�B &ا� ��/�ی�و � � ��� ���ر- و +�'B ن� :�([� �� �� دو ز�
�£ی��ات =�او�� ��4�ل » ��»
��� ����#�" و� ز��ان در. ٨٩
دار ا���ء ٢٠١٠
6 ��و��د� ��F��F &�)% � ا�,�ج +9'C4ت +ی> ا) ا��\% �� � $��/ �� %(T د-��ر �@رگ �� �ا� ا-�1
� �Mد��|.� ا�4� � �@ر<��ی& �([� ا-�1 در ه����رگ ���.
��ا� ا�[�م ��ا-$ زدن او��& �.�h د/�ت �'�ی����ن �([� �J�I� ا-> �� ��ی& و-�.� از ���ب /'�=�. ه�£ت -
�4�ن، روز B�V��= ��1د ا��م ز��ن %\�ت %[7 �& ا�,(& M $ده@��� ���M روز ��O) ))ع �ا��ری� �١٣�B (از ١٩٦٠
Vد </��ن �[." �� M�وع � �Mد-'�=� Ruder-Gesellschaft در ��ی�ن ا�[�م ��ا-$ از /'�م �,��م در. و ��$ -
Hansa e.v�M اه�ش�= �رت ����" ز��& �([� �`ی�ای'/.
��و��د�، �,'� �,��'C4ت +ی> ا) ا��\% Vی����ن �([� ای�ا���ن در ه����رگ، �''�=�از F�ف ه�£ت -
�8�ا V��%> ) IO١٧,� ) (١٣(نا-��د دا� ?)� �� در » +�(��« ��� در ���ر دری��A ٣٨٠٠ای& �([� در ز���
ای& �([� �� �� �([� �I4�� ه����رگ � �8ر ا->، �@ر<��ی& و ��ی���ی& . ه����رگ -�=�� V�M ا->
��M و دو ه@ار �'�ز<@ار را در =�د �`ی�ا ا->� � � )١٤.(�([� ارو�
�([� ای�ا���ن در ه����رگ
�ن '�+ &�'.)� �91 ���" �� ا��ر �`ه� و راه�'�ی/ �� �� ��,� ���ی��V +ی> ا) ��و��د� در ه����رگ +9'�
را ��ا� �([� �-��ل <`��M ا���ن =�ی� ز��& �(��ر ��- ،Vد�و ��ان را � �ت �����F د��ل دارد و �.T ا/�'i�Mا
��ی& ���ط ه����ر�گ ا->، �� �9'> ���-T �� /�ض +ی> ا) ر-���� و �C4$ �� در ���ر دری��A +�(�� �� ی� از زی�
�M ع���T ز��& �([� ا������� 8�١٣٣٨'& ٢٣روز �B . ���Mرا د-��ر B���د �.�� ��.R از ای�ان %�ا�� و �� ای&
�4�ن ١٥( �3�دف �� /�� -��4 ���� %\�ت %[> ��دM (١٣٧٩ �M Vرگ زد������ �([� �(.'�& ه�� h�.� &او��
/1وV �� . $ � & �.�� ای�ا���ن ���$ ه����رگ و /�V ا� از �3JM> ه�� ای& 8M� M��> ��دV ��د��در ��ا-
�ه� �ه در ه����رگ +9�� د��� /@ی@� رای@ن B�ه�? ای�ان در +�'�ن ��@ ��ا� %\�ر در M ��?��)���- ��ا/\
�. � & از �.& �� ه����رگ +��V ��د� Vر�4 در��� M�ح �¢c� و ���,� ��ری�KJ و �@وم ای[�د ���� �([� را +9
�� +ی> ا) ��`ول B���دV ا��، � �� ��د��8��� در . ���ن داM> و از ���ر- و +�'B ن��ری�KJ �� ز�� &�� �4�
�M Vار داد�9 h�- &او�� �زی �@.B ��4� . $اه��ت ا��ع(+ی� ا� را �� %\( �� ،�� ��M�� ��4� ���= ���� ه�?�م ��
�� h�- �%�� رو� Nری) �,IOا��) ١٨ Vد�'� S% رگ����١٥.(���� �([� �(.'�& در ه(
�ی�� و ای �ن در -�ل p� ��ن دی�ه > -�ل . ق �� ای�ان ��ز< >.١٣٨٣Vدوران �����> ���9 ا-��د �,�� در +�'
<Mن <`ا�iرا �� ار� �ر و �1ش ��?�� و c'�ات B�اوا�� .���M &�- و V��+ $9 �� ان�ز< > �� ای��ی�ن و� در �� ��و
�ن در +ن دی�ر �� =�� و ���> ز��< ��د�� Iی�M �'/).١٦(
� +ی> ا) ��و��د� و ا��ی � ه�� زی�
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٠
دار ا���ء ٢٠١٠
ای �ن ��Oو ا Vد��)> ،����� و �,(�& ��ا�?�@ در ز��< +ی> ا) ��و��د� ا��ی � ه�� زی� "��ی� از ���ت 9
�ر �4�M ا->J�Bا T��� �� <-ز و <(. ا�� ���B دو� دارا��� Vد�� . i�.� 4- �� � ��8� R�.��ای �ن در
4 را <(��ش ده���M رف�� ا��ی � ه�� ا-�1 و �4��دV ��د �-�B Vی���. داM> و �� � �ره�� زی�د� �'
���Mدا Vی����ن، ��ی>، -�دان، ��ی�� و �Y� +ن �'�)�� ، Aا�� ،� .ای �ن /1وV �� ه����رگ +�'�ن، در +��ی�
و ��@ ��+ور� ه�� ارزM'��� دا��M ا�� �� =�د �� -�S ا-��Gل و �� و ر���Oو ا 8�B r%�ورود و =�وج در ��
ی� از |�ای� ه�ی �� از . �Oرت -�� ��ی& و =�ص در +��V�/ ،V ا� از �@ر<�ن =�د در %�ل %�v� ���و +ن -�S ا��
�� ��I- در ��,� ���� ای�ان دا���M و از +�'�ن ��ز< �� �,\� +ی> ا) ��و��د� ��" ��A ،V�M& ا-> �� +9
Vا�ه' � داری$ و +ن ای��� +9�ی�ن ��/.� � ���د�� در =��> +ی> ا) ��و��د� ا|8�ر �?�ا� ��د�� �� �� در +ن �
D�� ر�� $��� ���?�J- �>ا <)�� T-��ن �� ��]% �vو ���$ ه= ���I-£�� ی�� و+ 8�ی �ن �� �([� �'��=
رود'� . �A) �,IOی� ����$) ١٩� :+ی> ا) ��و��د� B���د��. �
« ����� �I�� � ���M در-> � . ��، -J> <��� ����� �� ا9" %[�ب ا-�1�M+ +���� و �ن ��4ا �� �� ��ای�
���M .ی���?� <J- ا���ا.»
�ن +��V ��د M�= ر� از ای& و-C� <4� و دی� ��ز +ی> ا) ��و��د� �(���,� ��9+).١٧(
��� و ��=�رد -8" ا�?�را�� �� ا��ی � ه�� +ر� ای& |)� ����ی> ای& دی& � �Mد و ا���� � T��� �� <-��اB> ه
�وت ا->I�� ر��)� � ری,�ن ی@د� ����A ،��M& +وردV . دی�v��./ ��- %�م�ا� ��ا� �� � ���ا-��د �,�� در �
:ا->
« ،���M �� �� ��D ���س ا-1م � �ف ��� از د=��ان +�'\4� �� �q� +ن �[�� از�ن �� 9��+ �ی�M+ و ����
�ن �� �� ا->��'.)�«).١٨(
���ادV ا-��د �,��=
<)�� HJ � %�م�ازدواج � Nری��و� �� د=�� ��%�م %[7 اG-1م +9� -�� ��رس -���4 �� از رو%����ن ی@د .
�O" ای& از. ��د، ازدواج ��د و =���ادV ا� ���ی& و B�ه�? را � ��" داد% ./ �',� ��8��دواج دو B�ز�� �(� �� �
��M�� )IO٢٠,� ) (١٩.(و �,'� ��اد و دو د=�� �
+داب �4�M�ت و ��دم دار�
از رو%�� ه�� �S و زی��� ا-��د �,�� +داب �4�M�ت �(��ر �`اب و د�� �& ای �ن و �1ش B�اوان ای �ن در
8�د، ��رد ا-����ل B�اوان ��دم و� در ه� ��*�� �� ��ا� ��.�R و . =��> �� ��دم ا->� ����ویM y�ی4> ا-1م <
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩١
دار ا���ء ٢٠١٠
9�ار � <�B> و �`ا��> -J& و� و �4�M�ت و ��دم دار� ای �ن اc� B�اوا� در اB�اد � <`اM> و ��I�M ��=�رد
���M در ی@د ر%" ا9��> اV���B ��د، �*�ر� ��رد ���� ��دم 9�ا. ���I ای �ن ��ر و� در ی� از ای�م �� ��
و �,����> ��د� ��=�ردار �M �� ��دم � =�ا-��� و� را ��ا� �'�ی��< از ی@د �� /�<�B> و از ��ی?�V ا��'
.�[.�M Xرا� �. �I�-��� ا�� ای �ن �p`ی�B> و �(�> �� HJM دی?�� ����O ��د
�تBو
�ت ا-��د �,�� رو �� ا�Bل <`ا��M ��د واز /'� و� �% Vر�8�ر <`��M ��د٦١-�� Vد��� �� /'� ��Aا���در %
9.� A $ از �8�ن B�و �(> و �� دی�ر ��ودا�� -I� ��د ���- �cا �در . ��د � �X از ا�[�م ��ا-$ �� M��ه
V���� $9 &�)%ن ا����-��9 : »� .دB& <�دی�» ��74 ا�4.'
� ��M> ه�:
١ - ��� �9�� �O�4.���ت ��� ری,�ن ی@د�، v��./ ��- ،ی� ٩٢ه���، ص +ی�� دا� �ران�M �',� ،دا� '��ان ���]�>
.٢٥٧/٢راز�، ج
.٣١١+ی�� دا� �ران، ص - ٢
.٢٥٧/٢<�[��� دا� '��ان، �,'� M�ی� راز�، ج - ٣
.٣١١+ی�� دا� �ران، ص - ٤
٥ - Nری�� در �� ��M�� ز�[-�� �� +ی> ا) +9� �?�I> ١٣٧٦/١/٩در.
� ری, - ٦v��./ ��- ،ن ی@د�، ص +ی�� دا� �ران� .٢٥٧/٢ - ٢٥٨<�[��� دا� '��ان، ج ٩٢
.٩٢ه'�ن، ص - ٧
.٣١١ه'�ن، ص - ٨
. ه'�ن - ٩
.٨١ - ٨٢ه'�ن، ص - ١٠
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٢
دار ا���ء ٢٠١٠
١١ - Nری�� در ��� +ی> ا) ز�[� �?�I>١٣٧٦/١/٩.
.٩٢+ی�� دا� �ران، ص - ١٢
�ت ٤٨٣ه'�ن، ص - ١٣/1Fا ��� .١٣٧٩ر�\�ن ��١٤ ��" از روز�
.٤٨٠ - ٤٨١ه'�ن، ص - ١٤
.٤٨٢ه'�ن، ص - ١٥
.٩٥ه'�ن، ص - ١٦
� ا��� د=" و �3�ف١٠٤ص ٤٤ - �٤٣[.� %�زV، ش - ١٧� G�� &�)% ��- (ی> ا+ �� ��%�3� .
.٤٨٤+ی�� دا� �ران، ص - ١٨
.٩٥ه'�ن، ص - ١٩
V��)اد ��ر�,'��: ��ی�� �',�
�� ��ر اIÃ�Ä ��ر. ٢٣� �ت(�Oر، ����� ��|'�&، B�ز�� -�� ا-'�/�" +ی7 ا�.� Bو Nر��� :١٣٧٣��'9( V� ای �ن را �� ��" از ��ی?��، �� ز��<
� Vر�'M م�ن %��ت ( ٣%�زV �> از ���ب -��ر<,IOورم) ٢١٩ –٢٠٥+ �:
�ر�I? ��
�ن ���(�� و ��ا�� �@رگ ��د و در ��B، ا�Oل،) ق. ١٢٩٩V - ١٣٧٣( -�� �Oرا��ی& �Oر'��ر��ل، 4M� و �I(�� از /
<Mدا ���ا� ��دن . او ��ا� ا�[�م دادن ر-��> ا�8 اش ر�B y�اوان � ��. د-�M1�� �ن در �=�vر �� ��ز�
=�ا�(�ر� و +ی7 ا) -�� �,'� %[>، ��%�زV /.'�� ��د، +ی7 ا) �Oر ه'�اV ی�را�D، +ی7 ا) -�� �,'�
و ��ریX در %�زV /.'�� را �� �-���-��M�� ./V�8 داM> و در %I} و ��-�4 +ن �
<�-��=�� ��دن ���م /.' و ����4 +ی7 ا) -�� �Oرا��ی& �Oر، %� ��ا� �4\ از =�اص،�� ���M�� �� ���� ��
�ی�'� �رش ��ی(�� ���� ��?�د ر%.�D ��دا=�& �� <��M ه�ی از ز��<- &�' M 8" وA.
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٣
دار ا���ء ٢٠١٠
��ر
8�ن < �د. ١٢٥٧Vا-'�/�" �Oر در -�ل ��ر <�ا���رش، +ی7 ا) -�� � �� $ A ن�8IOو . ق در ا ��/.�م ����
<B�> ا�B ن�8IOرا در ا ��B از J� . ل�8�ن �@ر< . ١٢٧١Vدر -��B و از �M ف�Mزم �[� ا�) IO٢٠٦,� (ق /
� �8�V ��د*iا� �M�� &� ./ &� ��8� N�M و �ل =\+ �',� &� vرا N�M ن�A.
�ل �X از ه[�ت ���زا�- �����ا ��> D�B> و - Vرا @�� "�/�ق در +�[� . �M١٣١٤V�از� �� -���اء، -�� ا-'
<Mدا <����ریX و ����> 1Fب /.�م دی� ه'> . ا9 �� �8M در +ن �ن /'��ی� ��-Xp �� ���1 /@ی'> ��د و
<M�'>.
� ��=��M�� T�- �=�د ��د و ه'�& ا� �3/ ��C� $� و زاه�ان ��.�� ��ا� او از ��ا�� �% ،Dاوا��B تG����ن �'
�M ،ن� ا��ی& و -�� %��ر . =�اص و �@دی�v��8، -�� ��اد، -�� ر� �',� ��- ��8��8�ر B�ز�� �� �A ن �@ر<�ار+
���Mدا ���ر دا� '��ان �'M در �ل . داM> �� ه'?- -�ا�[�م +ن ���B �@رگ در دوازده$ �'�د� اGو�
١٣٣٨|� .'�& �� =p- S�دA�M V $ از �8�ن B�و �(> و در �
"�3,� وGدت و دوران
8�ن < �د. ١٢٩٩V-�� �Oرا��ی& �Oر در -�ل � �� Vدی� &�'|�دوران ��د� را در -���ا <`را�� و اد���ت و . ق در �
<B�> ا�B ر��ت را از ا-��دان +ن دی�v� .ری
�� ��ر �@ر<�ارش در -�ل ������" �M و �� )ع(%�ی$ ا��م %(�& ق �� ���1 ه[�ت ��د، او ��@ �� . ١٣١٤Vه�?
�رش ��ر ار�'��ش، ��ا� ��'�" . ا-��دان ���1 ��دا=>) 8�) �,IO٢٠٧�V <��� از ��ر و دی?� I- �� Xp-
<=��+ Dدا� �� �Aن +ی7 ا) �1 �,'� ��|$ =�ا-���ر �[� �M و از �@ر<p)1�3ت، ره,�.
�ت او->��B�� از ا-��دا���A D& ا-> .�8�V ���� از ا-��دان �@رگ /3� از =�� ��8���:
�ء ا��ی& /�ا9 : دروس -*��v ��ی�� ، N�M %(& ���1ی و +9� &�)% �',� N�M ��1/.
�ی ی@د� و ���زا ��B ا) :دروس =�رج�F��F $|�� �',� ��- ، ��-�� ا-'�/�" �Oر، ��1,'� ��|$ =�ا-
��8IOی4> ا�M .
/@ی'> �� � �8
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٤
دار ا���ء ٢٠١٠
� . ١٣٣٩V-�� در -�ل v�ا� -�� &� %\�ت /.���.� V��ل در ��ار ��ر<- DM و %�ود �M ان�ر ای�p)ق ره
��ریX ��دا=> �� .<M�'> �د ��دم ��@ ه'> �Mو ار �C/�� �� ،Xری�� �� Vدر ای& ��ت، /1و . �+ن ای�م �
3�دف ��د و او ��ا�(>، �� ا�9ا��ت ��?�� و <�د+ور� ا/��� از /.'� و �� ���دم ������ر، �(��ر� از = �(
� J� ت� ، �� �[� رB> و در درس ���زا �,'� %(�& . �(�'��ان را از =*� ��گ �[��ر-�، �X از ��� ���B &ای
8�، ��ا� زی�رت �� � Xp- . �8 �� ای�ان +�� و در $9 �� ��ریX و و/} ��دا=>. ��ی�� M��> ��د��در ی� از -
�ن +ن ��¢� Dد، �� =�اه�� V�M ف�در � </�'� ���دی�ر ��-�q� N> داد، در +ن 8M� ا9��> <@ی� و �� ��ریX و ا9
�د ��دا=>M �ه�> ���� �])�.) �,IO٢٠٨(
/@ی'> �� $9
Vان +ی���را�� و �?`> را ���در +ن ز��ن، �¢-X %�زV /.'�� 9$ +ی7 ا) %�ج N�M /��ا���ی$ %�6�� دوران ��8(
�£-�X ��د Vز�� Vر.%�ز�C�� �� از او ���د �-�B �سI� �8 � �� را ���& +ی��V +ن، <�وه����ی> %�زV /.'�� 9$ و
�ر �M $9. ��%�م �Oر ��ا� ا9��> در 9$ د/�ت ����p)د و ره�� <�� .+ن �@ر<�ار د/�ت �¢-X %�زV /.'�� 9$ را ا�
*- Xری�� �� Vد، /1و�� ��6� ، از � �وری& و� ���B �@رگ %�ی$ ر��v، ��رد /��ی> =�ص %\�ت +ی7 ا) %���ح /
<B��M �M و در ا��ر %�زV ��@ �� ی�ر� اش �� Vد�'M.
V<@ی��ی> و� ��Oد او، +ی7 ا) -�� �,'� %[> ��@ �� و� =�د 9�ار داد و �� �� �8Oر را و�O ت�%\ ��6�+ی7 ا) %
�M.
Xری��
��<�دان �(��ر M د و�� V(�� %�ز��ن ��او روزا�� دو درس ��B و ا�Oل � <I> . ���> ��د+ی7 ا) �Oر ی� از ��ر-
��د��٤٠٠و %�ود � <��M D-ن روز در در+ SA�� V1ب %�زF م از�C/ ت��& +ی . ���B دان +ن�>�M از �م ��=�
.�@ر<�ار ��A& ا->
، �,'� �Oو9 ، ا��م ��- �Oر، -�� ��� � ./ ، �� ��M�� ز�[-�� ��- ، ��*.- �9�� �',� ��-
O �vور B�دوی�� ، ر�\��8 ، -�� %(& ��ر- ی@د�، -�� %(�& ��-�� �����B \�IO,� ( ...�ر، ��
٢٠٩(
<�4���
�م %[>، =�ا�(�ر� و �Oر ر-��C/ ت��ت �¢-X %�زV /.'��، ����4> و ز/��> %�زV �� +یBاز و X�.
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٥
دار ا���ء ٢٠١٠
<Mا�� Dای�> Vز�% <�� �� +ی7 ا). +ن �@ر<�ار ه�<@ �� ����4> و ز/���ج +9� %(�& ��و��د� ��ا� ه�?%
�ر � +��، از و� =�ا-> 'M �� $9 ��'./ V%�ز �ن ره���ه> �� در +ن ز��B �.9 &� � ر�O ،��+ ان�8� �� �]��4�
�ز �'�/> =�د در %�م �*8� %\�ت ����34 را �� +ی7 ا) ��و��د� وا<`ار . �� $9 ���ی�'� V��X از ورود ای �ن، ��ی?
<(��دV از ���B ��و��د� �(��V ��داز ری�-> %�زV �٤�د ���> �.O�B> و �� � ���B . ،ر�او در ����& �I).B ای& �
:+یM 7�ی�I زی� را �1وت � B���د
« &���'.� 7�9��دا و ا�4)B G رض وGا B ی�ون /.�ا�ی G &ی`.� � ٨٢) H339، +ی� ( » .�.S ا��ار اG=�ة �[8.4
ز��ن ����4>��ا�� از ��ی'� اه" ��> در
���<�دان ��%�م �Oر -+ی7 ا) N�M ا��اه�$ ر�\M از - ��� �F�V زی� را از ز��ن +ن ���� وار-�� ��" �=:
ز��م %�زV �� د-> �& ��د و /V�8 دار ��ا=> 8M�ی� 1Fب ��دم��� ،V�- �9س ��6�. �X از ��%�م +ی7 ا) %
�V و�8 ��-��؛ 9�ض ��دی$ و 8M�ی� را دا� Sدا=> .دی$ی�ی� را ��8M دی$ و�ض ��ز ه$ 9��V دوم ه$ ��-��؛ ��
� <�د +����، �& <�I$ �� . دی?� ��أت ���دی$ 9�ض ���$. ��V -�م ه$ ��-��. ��دی$� ���F.�� ه� ��ا� 8M�ی� در =
<1F .���Iب �?�ان و ��را%> ���M. ��ه��ر V�M ام) IO٢١٠,� (��ارم و �(��ر � T� �زی ��ر-� �� در �: +�8
��M$ و� ��Mا�� 8�ی'�ن داری$؛ ای�[� ه$ =���Fو �� ...ا���> داری$ ؛ �� راه
$�B�> ار�9 ��c�� <,� &� �� ���I> � &J- ن��A .$�I> X� :ی��ی� ��� �� B�دا ��ا� 8M�ی� . +9�ی�ن، ��ء ا) M ان
�ر� =�اه$ ��د�.
� TM ه� B �A�� ��دم، راه �� ذه�$ �� �[�ی� و�v ��دم، +��ن ر���B؛ و� ،$�-��-��، =�ا�$ �' ��د، -,� ��=
�X از �� ��� +وردن �'�ز ��O و . %�م �(��ر =.�ت ��د. �� %�م �*8� %\�ت ����34 � �ف �Mم و �'�ز =�ا��م
+وردم، =�د را �� v�ی� �*8� ر-���م� �F� �� ��C�V روز <`��M را �� =�����4�ت، در %��را%� �� %\�ت . � ��
�I>$ :ن ده���� � از <�-�?'M ا<� ��ان ��ار�، . /'� ��ن، ر-$ ��(> �� /�V ا� از 1Fب Y�یT در ه'(�ی?
�v�ا� -�� &� .���-" �M، =�ا%�B})ع(ی� ��ت ا���ا�'����& )ع(�� ��ادر �@ر<�ارت %\�ت /.
$�Bر ���= �� <����3/ ��F� ��دم. ای& را <�I$ و �= Vد�)Bر ا��ر ��د ��C�V روز. �(��M+ م�ا��در � ��-��� D�� .
$��� �9ر� +را�D ی��-�$، 9�+ن را ��دا�J� $�Mا�$ =��.
.�� �9ر� ��را%> ��دم �� ���ا�(�$ ��Jا�$: <�ی� B���د��
8�ن در زد��>��ریS و روM& ��د �� ���ی��: <�I$. ه�ا ��I� .�M ز��ر ��8(�ل، وارد �M و . در �����= ،�',� ���1ی
<I> :���� و A'�ان � > در ا-> و � <�ی�+9M V1� �� ،�I� Sف : ، ی� � � =�اه$ =��> +9� G�ه'�& %
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٦
دار ا���ء ٢٠١٠
دا�$ +9� از %�م +��V ی� ��. و9> ��ارم ز��ن دی?� ���ی$. �Mم'� $�I> م و��-���ی��؟ . ��B � �A) �,IO٢١١ (
$�I> :��� $�%را �A �>ی�، ا��� �?�.
< >�� �',� �� �. ���1ی��F�M ان وارد�'A و ���M V1� �-1م ��د، د-�$ را ��-��، . � �� ��د� ��9� �
$�I> د و�� �ب �Mم: /`ر=�اه�B�M �9�� � �� J�� . د�� ر-�� و�> �G�� �� &�M�� �� ،D�� ا� �C,� ��A
8�ن �� B��م ر-�� �� در �(�B�ت ه� �,�C ا%�'�ل =*� ا)س(�?�ه$ �� <��� %\�ت ����34 >�� ،Vد��B. ->ا �ا<
�.� V�M، دی& =�ا و ا��م $��9 ����I و �'��م؛ ��I� �� <�د�$ �'���، �A =�اه$ ��د؟)ع(ا
��د( � � �� +ی7ا) �Oر در %�م د/���F� ��د =*�ر ��دV ��د) |�ه�ا ه'�ن ز�= �� ��B &9$ ر-��ی$، . ای �� و�9
�B�ان �� زی�رت ��و�)� �� ��� �9�� � ��-$از را���V =�ا-�$ ا���'M <��= &� و �.
�M ر�8 ��ه���� "��در A'�ان را ��ز ��د و �� ا��ازV ا� -8$ ا��م داد �� . -Xp ا��ا�D را %(�ب ��د و ���ار 9
،V�8� و 8M�ی� +ن �v�9 �� Vا�(�$، /1و���ل از ه'�ن و��8M V�ی� ده$:) |�ه�ا B���د( - Sی ��.
�-?@ار� ��دم و <�I$)س( ��4 از ای& ��ی�ن، �� زی�رت %\�ت ����34p- $�Bن: ر�� �'/ ! �v�/ ا) =�ب�',�
.دار�
ه�� ا=91>Lوی
از +ن ��A& ا-> J� �� =�ردار ��د�ا� � ��)��� ه�� ا=91>Lن �@ر<�ار از وی+:
��د: �7ا56� ����� . و� �(��ر ���ا�v ��د و �� �C� 1Fب ��ان و ����ان � r,� م�دا� '��ان از 1Fب <�V، ه�?
<B�> � � �C�ه�ی �ن را ���ن ���� و ه'�ارV در -1م �� 1Fب �� � =�ا-> � ��'4�.
) �,IOرد) ٢١٢�?� ؛ �(��ر » ��ن ��q� ا���ا�v ی[��X -�اد ا���س« : ��%�م +9� �@رگ �8�ا� در M�ح %�ل او �
<) � .���ا�v ��د و �� ��دم /�د� �
� �� ای& <�و�O ( . Vر ���-�� �� B�� �,�و��ن ��د+ی7ا: <�9= �>;:�9ان��ن داد ��- �¢-(� ه� و ��Oو89�ی
��� دی?�ان � رB> و ��ا� ���ز���ان �'�8�ی <�د � +ورد. �'�M Sد= �� ،<Mز� �� دا�� +ن ���49> �'�� .
�ز � زد +ن ��- �8���� و�9 دو�> �� �8��� ه�� واه از �£��& ��ق �4\ از =��% ا-��د �@رگ ه@ی�� ��ق را �
<=�- �V +ب و +ب ا���ر �A ان���ز �� +ب دا���M، در %� �� �� .��دا=> و در �,.� ه�ی
�ن �IOف /.'� ا=�1ف ای[�د � �د: ر5B اA;@ف�� ��ه�?�م ا9��> در � �8 و 9$، . ���� 9$ ه'�ارV ��اT9 ��د
�ن /.'� ��ی� +���� ��B1�=1. ا� � .ش B�اوان، +�8� را از ���ن ��د و �IOف اه" /.$ را ��,� -�=>+ن �@ر<�ار �
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٧
دار ا���ء ٢٠١٠
C(� 'اه �;D(- :رت ��د�8F اه" ��> /3'> و ZM�� . او /vت ر��9 ���ر %\�� �� ���ز �� �4'�� )ع(ه�?��
�ران، M��> �(> و �1ش ��د'4� �C� ��9، زی�� �� .داM>، ه'�Kن ��ر<�� در ��
�ی�ن ا->�,�> �Bق ا�4�دV او �� اه" '� Dی� .��>، در -�ودV ه
��ن ا->: +ن %\�ت ���-�� � B���د: /.> ��'�ری8=�vن ر��رزات +ن روز<�ر �(��ر او را . /.> ��'�ری8�� �& از ز���
�رج �M. +زرد= �8*� &,O از �د. روز� ز��Bش � �� �� زن �� ز��& ا�ن از -��A در را�A ار دوی� و�����B . در را�A
Vر�� �� �M. ��دزی� ��M+ درد �� D�.9 ن����ار را �?�هD ��د و از ه'�ن ز���B ،<����3/ ����B .) �,IO �@رگ $9 �
٢١٣(
�ی(> از ای �ن V���M � �: �7اC E از ز��نM�� &J- @>�=�د ���م . ه �ن را ��ه'�ارV دی?�ان را � -��د و +�
<Mدا �.
�ت ی� از وی: ��/)�ت F�G*�ت,��O ت��9�� �� ���� ه�� +ن �@ر<'�د ا->>L . &��A او �� از ی�د<�ره J�
:ا->
�ء، ���> �([� ا��م %(& /(��� I ر-� دارا��� ��9�B ���V +ب )ع(-�=�& %[�V هA ر و��=�& +ب ا��-
X�-£��ء و ��ر-� =�ن، I درا� ،��\�B > ��ارس��د، ��M�ق �� �([� <�ه�ل ����ا� /'�م، �£��& ه@ی�� ا���
8� ...> �'S �� �,�و��ن و��Oو89�ی
�ر /.'c+
ا�'��8 - ١
$C/G7ا) ا��� Vر� در ای& ���vع، �� . <�د+ور� V�M ا->) /y( در ای& ���ب روای�ت اه" -�> در�����D از +ن، ��
�ص، �?�V� � ��M ��د= T�����ب ا�'��8. ای& �C$ و ��
�پ V�M ا->A @�� اش �'��� ا-> و ��/.
=7O1ا��3Iل - ٢
�F�= �� از ���ن در- %�زV /.'�� ��د؛ و���8IOا &�)% �',� N�M (م +ی> ا�%�� ���£��ب �3Bل ��
��د��� �I�� از +ن J� ا��ن�= �� G�'4� دن�� �G�F . &�9ا�� ��8���� ��� �� ����%�م �Oر +ن را �.H�J ��د
)IO٢١٤,� ( .و �3Bل ��ریX <�دد
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٨
دار ا���ء ٢٠١٠
ا�,��ق - ٣
�پ V�M ا->)ع(ه'�ن ر-��� %��ق %\�ت -[�د A ر�ل ����� ���ن �+ V���� ����� � .ا-> �� �
�ریN ا-1م - ٤� �3�J�
٥ - �cوةا���/ ��M�%
���M و-�.7ا��[�ة - ٦%
-7��Iا��[�ة - ٧
ر-��� در ا�� �� �4�وف و �8 از ���� - ٨
٩ - ���� ر-��� در
١٠ - ���)Y $�% در ��� ر-
١١ - y% در ��� ر-
ر-��� ا� در��رV ازدواج - ١٢
١٣ - y% در ���C��
١٤ - Vروز Vر� �����C ا� در�
ر-��� در %��ق زن - ١٥
�ی7 ا�OGل - ١٦I� ��M�%
ر-��� ا� در ا�Oل دی& - ١٧
�ت /�م �,�ی� 9�+ن - ١٨�cا� در ا ��� ر-
��� ����#�" و� ز��ان در. ٩٩
دار ا���ء ٢٠١٠
�ن - ١٩���8�ت وه�M در رد ��� ر-
)IO٢١٥,� ) (�.�١٢( ��اء �,'� - ٢٠
4�ر - ٢٢Mدی�ان ا
B�ز��ان
<Mدا �د=� y�� و �ر -� �(�O (ا->. +ی7ا &��A د�ن �@ر<'+ �)� ز���B:
� �Oر - ١vج -�� ر� ��%�م +ی7ا) %
�ت B�اوان از =�د �� ی�د<�ر �8�دI��£�� �� �ا« ، » ا-����>« ، » دروغ« ، » %(�« . او از ��ر-�ن %�زV /.'�� ��د و
�ت او->» زی� در=��ن -�ر« و » ��8MانI��£� از J�.
�ج -�� /. �Oر - ٢% ��9+
�ر � رو��'M �� ر�O م�%�� �� دا��ده��*.- �9� .��8M +ی7ا) -�� �,'���9� �Oر و +ی7ا) -�� �,'��
+ی7ا) ا��م ��- �Oر - ٣
�ز ��ا�Y+ 1�3ت در 9$ و �[�، در,� "�'���4�ن ����ن، ��دم و�، �X از �M �و، �� /��ان ره� �M ن��ر ���p)ره
<=�- ��� V�8� اش Vت ارز��� .+ن دی�ر را از =��
�رb ر�\�ن ٢٢ا��م ��- �Oر در �� V��١٣٩٨V. و ق �� د/�ت ر-' دو�> ��� ، ه'�اN�M V �,'� ی���4
IO,� ( .وارد B�ود<�F V�ا�.�M X ��ا� M��> در � & ه�� ا��1ب) =���?�ر =��<@ار� ����ن( /��س ��را��ی&
٢١٦ ( �رV ا� �� ورود و ا9��> او ���د�� و %�Mا oه� �X از ورود ا��م ��- �Oر �� ��� ، ر-��� ه�� <�وه
Nری���س ��را��ی&، در �/ &I.�� ��D از � X.ا��F ن در���� ��I-ن ٢٥��ه ١٣٩٨ر�\>+ X.ا��F �� از ورود او
<Mا��.
�رت �Aن ���9 ا��م �Oر I- ردار�و ه'�اه�ن از ��� �� درازا � ��، �[.X ا/�4�M �1 و رX�6 �'�8ر ����ن، از �
�رت ��� ای& ��اب را �(.�$ رX�6 �'�8ر ����ن ��د. ��� در ����ن ����v =�ا-���I- ردار�� ،�4� ��Iه Sود ی�%.
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٠
دار ا���ء ٢٠١٠
�، ��واز �� ه�ا��'�� =*�ط ه�ای ١٣٩٨ر�\�ن ٢٨ا��م �Oر و ه'�اه��D /3� روز »��� را �� -�� ٨٨١ای����
��b ��دV ا�� ���� «.ای�
Nری�� :در 9('� از +ن +��V ا->. ������ ا� ��@ از -�� دو�> ��� ��� � �M١٣٩٨�Mال ١٦در
« 9���ن و '.)� ���م و-�ی" �'�& �� ���وه'� �دو�> �'�8ر� ��� اه'�> �(��ر ��ا� 9\�� 9�ی" ا-> و �
�-��M ا��� ،Vد=�ا�ر� =�اه� �� «.ی �(�� ا��م ��- �Oر و �[�ت او و ه'�اه��D، ه'�
�� �.�'> X�B b�ود<�V رم و -�� ���ن ه�ا��'�� ��واز ��/1F�4، و ٨٨١ا�M �1/ا X.]� ن�در ا=���ر �'�ی��<
�ن � ده� �� ا��م ��- � ،���Mن <`ا�� و ه�£ت �,��Z دو�> �������Oر و د-�?�ه8�� ا���� و 9\�ی ای�
� �£��ر ر-��< �� ای& . ه'�اه��D از �(�B�ان ه�ا��'� ���دV ا�� و وارد B�ود<�V� � V ا�����داد<�ه �� در ای�
9\�� ��د،
� �Oور ������ ا� ورود ا��م ��- �Oر و ه'�اه��D را �� رم ��`یT ��د�. ) �,IO٢١٧(
�تBو
Nری���ن � �� ای& �[��8 �@رگ و ��� د�(�ز را از د-> دادق %�زV /.'�� 9$ و �١٣٧٣V.8ر��� اGول ١٩در . �8M
�زV +ن ���� �@رگ M��> ��د���� �� ��ر�A /@ا �M و <�وه8�� ��J.� در p�د� . 9$ ی�و��� &�)% �+ی7ا) %�ج +9
�ر �9� %�ج N�M /��ا���ی$ %�6��، در ��ر<�V ���ر %\�ت ����34 �� ،D�� ���� ز <@ارد و��� =S )س(�� و� �'
�M Vد�p- .و �� <�دی� و ... در $9، �[�، ��(��ن، -�ری�، ����ن، +B�ی���� <Mا و �@ر<�ا@/ <Mا و �@ر<�ا@/ X��]�
��+ "'/ �� "�.]� ��4- ���B ن+ <�� .از ���م ����4> و ز/
�� اوcدر ر
�ر- و /�� 4M� -�ود��B ��8���/�ان �� ز�M ،��ر-� ���B ت +ن�B ��cدر ر .= ��� �ب /.�� &��A ل�M�
:-�ود
�Oر دی�ان B\�.> ��ر ��ج /.$ و دی&
�ن �(.'�&� �� D�� رB> و زد +iا� دری
�ر دی& و M�عJ�Bا $C4� (ی> ا+
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠١
دار ا���ء ٢٠١٠
%[7اG-1م ا/C$ ا/���ر M�ع و دی&
��ر ر= �ن %��ی�O Zر دی�ان M�ف
�ن د9�یA Z�خ ای'�ن و ی��&��� �8�
دوران /'��Oر دی& زان رو ��ر =�ا��ش �� در
�ن �Oرش ���& ��� )IO٢١٨,� (��د ا��ر �,I" رو%
ه�o دا� از �A رو �Oرش ���ن <�دی� �Oر
زا��� ا��ر M�ح �Oرش �X �'���د� 9�ی&
�د و < >�Bر ا�8�ن D�.9 ز �>��ه�ن �?,�O
�'D زار و %@ی&� =�ن 9.�ب �(.'�& وز �
��$ ا-1م ر/ D��Bاز و ه�o دا�
�د �Bا �A از&��A &ای ا��1ب -8'��
$��/ T.9 )<-ا �3/ <]% (Dی��� T.9 و
��$ ��M ا��وه?�&/ T.9 Vد��Bر ا� �Aن ز �
T.��� �M D-�9ا T.9 �� ن�A $��/ T*9
�ن در +-'�ن و در ز��&�/ �M ا���1
+ن �� ��دش �� ادب /.$ و ادب در +-��ن
وان �� ��دش از M�ف B\" و M�ف در +-��&
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٢
دار ا���ء ٢٠١٠
�ن '�� از -I�V /.$ و �'��D ری@V =�ار/
&�A �M�= D-�9 ا و����ن از =��& ���-
� ا���� راV دی& را ره�'� از ا���ا
� +=�ی&� اه" دی& را ����ا از او��&
�ی(�� ��د +ن �� �M ا-1م را Tه`�
&��A &ی� ای��ن ���'i�� B�ز�� ��K�+و
Dوم =�ی�J� ور و�م +ی> ا) -��� &�
)M� %\�ت ��� +ن واG ز/�$ � 9�ی&)
I*3� �(.�> <�ی$ �� �� و� ��
&�'�Iر ه��ب ای �ن 8M�ی� �� &��K'ه) �,IO٢١٩(
�4�ن�M ص�= ��.�� ���� �� Xp- زان
�1ذا ا�'(.'�&) +ی> ا) ��و��د�(
<�.)��ن <� ��� =�ش دG �� �'.� رو%
ه'��K& �� �(.'�& از ��گ �Oرا�'(.'�&
V��)ی�� : �یvر �',�
�رc+:
ا�'��8
ا�,��ق
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٣
دار ا���ء ٢٠١٠
�ریN ا-1م� �3�J�
�cوةا���/ ��M�%
���M و-�.7ا��[�ة%
-7��Iا��[�ة
ر-��� در ا�� �� �4�وف و �8 از ����
���� ر-��� در
���)Y $�% در ��� ر-
y% در ��� ر-
y% در ���C��
Vروز Vر� �����C ا� در�
ر-��� در %��ق زن
�ی7 ا�OGلI� ��M�%
��� ا� در ا�Oل دی&ر-
�ریNراز��ودا�? +ی>: ��@ ��?�ی�: ه��ور� ا) �Oرا��ی& �Oر در
٢٤ .+á�§â�§â I�� ��� ،+�ã: ای�ان.� ��Mت +ر��ر�N �� روا�> ا-��د �. ا-��د « =����ر 'Mو روز �ا) -�� %(& +�> « ���-�> ه
�'9 �6��F��F
H:/ HI� "� " J<K �(L Mا CN%
��- ��ج +9% �'C4ا� <�+ �Mز�� ار�B �'9 �6��F��F &)% ��- (م و +�> ا�C/ ت���6 9'� از +��F��F &�)%
�vرزي ��د آ� در دوران -.*�> ر�� ا/'�ل و ا�9ا��ت �v ا-��1 و د��� =�ن /.'�ي ��� <I��J� 8'� در� D��
��رش آ� �� در��ا�� �� ه'�اV. وي در +=��& ده� 9�ن ��D در 8M� �[� �� د��� +��. داM> رژ�$ �8.�ي
�ن �M�ازي ��د،= ����رش ���زا �,'� I- ن و��8 �8���ت �'�د و �,1�3ت =��D در=�ا-> اه��� =�ا- � ��
�8M ز �'�درا در +ن�Y+ .م��9 ����د در -�ل در و9M �س . ش�١٣١٤([� <�ه��� ���i�در 8M� � �8 آ� �(�> ��
�ن /�زم �8�ان و آ �Mر �@ر<�ار�� Vا�اض �� ه'�ن �� /��ان ا/�����M و �X از +��� �� د-��ر %[�ب روي داد، ا�
�ن �� /���ت ����4 <�د����، از -�ي ��ر= �vر Vاد���ازا�& رو . و ر-���ن ا� �ن �� /�اق <�د���� ����ر �'� +وري =
� ارز ��رد ���ز ���� اي�را در ا=���ر =���ادV 9'� ��اي �,'�د �$ �J(> وز�� و9> ���C$ �'�د و از ا� �ن =�ا->
9�ار ده�
(٢رد�� و ١-��ه�ي رد�� )
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٤
دار ا���ء ٢٠١٠
���ي �Aن ���زا �,'� %(�&��X� &�)% �',� N�M ،���6 از ورود �� /�اق �,1�3ت =��D را در �,\� ا-�
�� ��8��� و N�M آ�|$ �M�ازي د���ل آ�دX� V از ��IOا �F����/> ذا�� و %(& د��" <(��ش ار]M �� Vا�ت ه'
4�M�ت در ���ن ا9 �ر ��دم� �M ب�Jد ا���M �ه�> �])� </�'� <����O ���ا آ�د و �� /��ان ا�= <����,�. ��
�������� ��ا%" �8\> ا-��1 ه'�& د��" از ا���اي ���رزات ��د�� /.�� رژ�$ �8.�ي، وي از �� ?'���د آ� در
��� ��ا- �� �'�د �� و /.'�ي��دم ا��ان ه'?�م �Iد ا��1ب ا-��1 ا��8'� در �� �� D�� رز�وي در . �@رگ و ��
� ��" V�M ��د، -�� آ� ��اي ��ر-� /�ا�G T9,� ا�['�8�ي ا����� و و���G در ��@ل +�> ا) �.(� اي ��1��
���، ��دم را �1ل �8�ا�� ا-����ار =�ا-�ن را ����8 آ�د آ� در� T��3� �i� رت /�م�O �3& در �([� <�ه,� ��
�د د/�ت =�اه�M د�ل . آ�- ��/ $��,�/@اي �.�، و ا/1م) رV ( ازF�ف %\�ت ا��م ='��� . ش��١٣٤٢ د���ل
��� و ا����� =�ا-�ن �� �[.X /@اداري آ� �� ه'�&C� ي�� %\�ر ا� �ن و +�> ا) ����1 ��<@ار ���وه� <�-���
9��F +�> ا) %(& 9'� ��/r <�د�� آ� �9" از B�ا ر-��ن �,�م<��ي ه�ي ��V�M .�v ��د، %'.� آ�د��
8�د آ�� آ� +�> ا) 9'� �� ١٥و . ش١٣٤٢� �� �Mواك � �8 در <@ار�� �y =�داد، - �.Oا�& آ� ه(�� ا <./
����4 <�دد ،�M�� �� �8 � �8M درروز. در V�=G��د . ش١٣٤٢=�داد ١٥ �M �< > از �([� <�ه�ن در ��ا�
� �-�� .(٣-�� رد�� )رژ�$ �8.�ي د-�?�� و �� �8�ان ����" <�د�� ��وه�ي ا�����
39� ز��ا�� آ�دV و ��4 �� ��د<�ن روز در ز��ان ��١٥ ��ت ) رV ( ا� �ن را در �8�ان ه'�اV %\�ت ا��م ='���
ز��ان +زاد و �� � �8 ��ز< > و�� ���رزV =�د /.�� رژ�$ �8.�ي ادا�� وي ��4 از ���� از. �ت +��د ����" آ�د��/
�ي ���رز +ن 8M� در ��@ل +�> از ا��ان و ا�� �ر =�� +ن در � �8،) رV ( �� د���ل ����4 %\�ت ا��م ='��� .داد'./
���B�> $�'3�� � ا) ����1 ا��'�ع آ�د�� و � � /��ان ا/��اض �(�> �� ا�9ام رژ�$ �8.�ي در ا=�اج ا��م از ا��ان، در
����'� &3,��د M �ع +�>. �([� <�ه��O.� ��@ل از �'.� /.'�ي M�آ> آ���V درا�& ا��'B1� ا) 9'� ��د آ�
��� در +��C� V�O�9���ن %'��> از =���ادV در -�ل ه$ ز��ن ��. ا� �ن �� �, T��3� DJا) 9'� +�. ش�١٣٤٥ <
��� M�ع دا�(��� و �� ار-�ل �.?�ا�B �� ه���ا v'& ا/��اض �� ا�9ام وز�� +ن �G,� راJ� &��A $����داد<(��ي از
�د +ن رادر ز����I� 4\� از� ،X.]� �� اي �,�G ان دا�(��� و از ه���ا�ع و 9�M م���� ا%�J� 1قF ازدواج و
�,�G د =�ا-��� آ���?� X� آ�ررا`� . X�(آ� +�> ا <B�> $�'3��ت رژ�$ �8.�ي ��9'� را از �," از ا�& ���
�ن دور آ�� و �� ه'�& -�T در -�ل M <����4 از . � �8 �� زاه�ان و =�ش ����4 �'�د�� ا� �ن را از. ش١٣٤٦ا9
� ���وزي ١٤���� رژ�$ ا� �ن را �� =��� اي ��V ا9��> در =�ش Cي ا����� و ا���آ�ج وا�9 در ا��1ب ا-��1 ���وه
ا��1ب ا-��1 ا� �ن �[�دا در 8M� � X� �8 از ���وزي. ����" آ�دV و �,> %3� آ��" و ��ا�9> و�VL 9�ار داد��
�آ& <�د��- .Vرز��� �8���ر�X� N از -���6 9'� در �F��F &)% ��- (م +�> ا�د/�ت . ش١٣٨٦=�داد ٢٠-�ا�[
Z% ���I> ���� ت . را�ي %\�ره� $C4� م��ه�، ��%�م ��Iiر +�> ا) +�> ا) =���� اي ��@ در �� ر%.>��]� $��/
��6 9'� ر�vان ا)�F��F &)% ��در �'�د�� %�ج +9O �ح ز��M �� ���.)��م �� ��./ ���4� :
" �($ ا) ا��%'& ا��%�$ "
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٥
دار ا���ء ٢٠١٠
��6 ر�vان�F��F &)% ��ه�، ��%�م ��Iiر +�> ا) +9�ي %�ج +9]� $����� /.�� را �� ا) �4 ر%.> /
ا����1 و �� ا�'�ن +ن 8M� ��8M ��ور و �� =�3ص %\�ات /.'� و %�زV ي � �8 ���س و �� /'�م ��دم
��6 9'� �� /�91 ���ان و ارادت�F��F ��Bن و ��> ر��ن ���م ا� >����ز�� �� H=G� ورزان +ن ��%�م و �
�(.�> /�ض �� آ��$ .��B &آ> ا��� ��ن درازي از /'� ����-Vه� در را�]� � <M`> ت�Y�F $رژ� �� Vرز���
�ت ���Mر ا� �ن <��� �DJ ���وه�ي ���رز��ر�y و �,�> ز��ان و ����4 ���ا�(> در /@م را-N +ن . ��د و ��
� �,�C ي ���وزي ا��1ب �1ش ا� �ن را ����9 -�زد �@ر<�ار =." وارد�/.� در��ت از =�او�� ��4�ل. +ورد و
.���& را ��اي ا� �ن �(��> �� آ�$و % � �� او���ء ��
�8�M�� ��:
١- ��- Vر�'M ،ان�ا� �.� ��M١١٦٠٠١- ١١٨/٩:+ر
٢- ��- Vر�'M ،ان�ا� �.� ��M٥-٢٠ب .م: +ر
٢٥ .+�ã ر و�� +äاد-å�� �æ¿ç: � �I4� &� �ر +ی7 ا) �Oر از F�ف ��ر� ��-�� ��دV و �� ��-��6 ��دV و��F��F در��� ر-� و از -�� �
� � د=�� +ی>. ر-�%(& �[���'v $در او ه� ا)�'C4ا� '9 6��F��F &�)% <-ا
٢٦ .I�� ،��èé: ��M�� را V�- �9س .% &�)% N�M 'C4ات +ی7 ا) ا��ی������ . از /.'�� <�ا� و <�ا���ر �8�ان �� � ز��<
� دا� �ر«� و� �� /��ان �M+د »درد�M :ذی1 ��" �
4" ��ن� �
�ن ز��V در -N�M &)% ��4 +�7ا�.�'��/ <J- دا� �ران و ��ش �-��Mا-> درد �� �'/ � و�9 را =�د ���> �
"�3,��ع و د�& <(��ش �4�B>، و /.$ Bاز د $��% �� �8�ي /*D او. ��د ��� �� ا�( Z% ط ا�39 در �� را���
$������ و��د ��. ��د �� درb =��� �� ��د��، /)� �� &���A ل� ا-1م �8�ن � �1ت ��د، دا��?��ش ���ا�� -
��. ��د �� ا%(�س =��� �� را�'�1��8�ي =�ا-�� �� �� ���4 �� �� ا�> ��اي <���<�ن �Oر�M وز�� �� ،<B�� T.9
�ري در را ��'�رش B V���� :<I> �� =�د داد، �� 9�ار �
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٦
دار ا���ء ٢٠١٠
»�K�+ �� ه��?8> �� $M�> �� �-و ر �����ق، %(T �� دا="، و =�رج از �� را �*I� ه'� ��$ �� ���ا +<�ه� ا
�ن در <��� ���� �� -.T �& از را را%�� و دادV +زار ��ا �[�وح T.9 و ده�� �� د-> �� د->�� D� و -�زم �� +
Vر�A در��ن �@ اي <)�� .�8���م در �� =�ا-> ��د '� »).١(�J � �� ���و و ا-> �?�8�ن و � ����ن ��ارد
�ع، از اي �,�C. ��د �� �(¢و��> ا%(�س �(.'�& ا��ر �� �(�> اوBت �� �(�> د�4�6� و ���-M و �`ه��
�.P)� <�Gو "B�Y ������ و �'M گ و ز��<� ���ان�رت در را او ��. ��د =�O1 »-��4ا ��ت و -��4ا /�ش« /�
���� ز�(>، �� +ن در �� ز���� ا��'�/� و B�ه�?� ���زه�ي �� ه'�ارV -��4 %(& ا�.� +�> <M�3اق و دا�
&J- م��دق ا�O )د) ع�� �� �� �����B :»$��8[$ �@���� ا�4�G ��./ Xاو ه'> »ا�.�ا� �ي ا��� � در �� ��د ا�& �� ه
�F��ره� و ��د �,'" B�اوا�� ر�y �(�� ا�& در و ده� �[�ت را Y���� ا���� &�),� ��F� �� را، �LوهD اه" و /.'=
.��ا�?�J> اش +��ز��V ه�ي ����M و ه� -�J�ا��
���ان و ا��اد=
�) ق.V ١٢٦٣ - ١١٩٣( ا-��+��دي �8�ا�� �[��8 �(�� ���زا وي، ��� ����ان �[�ه� �-�B در V�روان ز���ه> ��B
�4�ن از ز��دي <�وV و <�B> 9�ار�M ط��� ،���'M ���Y @ي و��ان ��ان �� را او ا���/ ���� D��= ���B��`� .زا���
��)� &'v ي �� +ن�����V و M�/� ا%��م و د��� �(��" راه�' > V�> ي� ا%(�س �Aن ��د، ����4 ا��'�/� ه
�4�ن /@ت B���M =�اه� �� »-.*� د��« ��د�M ل در را�?�A د =�د��� <�B> دوش �� را ��=�وش �9�م ره��ي ���، �
���4 در روس -��-�'�اران /.�� �� و� $�- Vزد �ر�� /3���9 �� �� <-�= .��� �� ��O���4�ن در �8�ان ��دم وي M
١٢٤٤ V.،رت �� ق�I- د�� ��رش روس�� ���ر وز�� - »<������وف« �J� =� از را - روس�ري =1ف �� ه��� ا�,�ف و �
�4�ن �� ���M روا �� ،<M%`ر دا�ا ا�& در. دار�� ����� V�/ دم از اي�دت �� ��8M ����-وف«. ر��� از ���اري و »<���
�ن �(�� ���زا ا����. ر-���� ه�1> �� ��@ او ه'�اه�ن��B �� &� � �)� را Vر �.�� ��د ��اد��Bر ر� وز�� ��ه�[
�ر�J� &��A �cد� ).٢(+ورد ���� را اي %
"\B ل و��ج �� او از و ��B> ادا�� ا��ا�,(& ���زا B�ز��ا�D، از ��� F��Z از ���رز، �[��8 و /�����ر ���� ا�& �'%
).٣(�M ����" -��4، %(& +�7ا�.� ��ر �8�ا��، /��ا�.� ���زا %�ج �� وي از �X و »�@رگ +9� ���زا«
�ل �� �8�ان، اول F�از /.'�ي از /��ا�.�، ���زا %�ج +�7ا�.�- ١٣٠٥ V.،ر ا�& در ق� در ���� و < �د �8�ن �� د��V د�
����، -���,'� ���زا ��ري، /.� �A N�Mن؛ /.'��� �@د �8�ان������، �(�� ���زا %�ج ���F زا��� $M� ه
،��IM ج�% �9� و -�و�� �@رگ +9+ N�M �9��ل در. ��دا=> د��� /.�م �,�3" �� �4@ا��و�� �- ١٣٣٠ V.،در ق
�ن +ن در و رB> اM�ف �[� �� ��� از ��ز< >���م +��ت �,\� از -C/ ،���6�� ،<4��M &ءا�����v� و /�ا9+ �9
�دV �����1 -��ا%'�I�-د ا�ل در و ��- ١٣٣٣ V.،ان �� ق�8��ل از ��4. ��ز< > ,���� ��A ��رش ار- <�� ا�
�])� ����ل در و <�V�8/ <B �� را �8�ان �- ١٣٤٢ V.ا�� �� ق�ر ������/ �4�M اق از�ان �� /���4 ا��� ،���M او
�B> ا-����ل ���M و Vا�ن ه'��ج +�7ا�.� و %�6�ي +�7ا�.� ���T در ���س 8M� ا�& در. +�� $9 �� +�% N�M
$-��v� ���� ا��ا��% �M .�� ل�- ١٣٥٦ V.و ق X� ي، +�7ا�.� ر%.> از�6�� و ��ز< > �8�ان �� %��ل +=��& -
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٧
دار ا���ء ٢٠١٠
�ل %��ت،- ١٣٩١ V.،ق �� ����ز ا9'� ،</�'� Xر���. ��دا=> ا��'�/� و M�/� د���، و|��� ا�[�م و
4���> =�د از ��@ -��-� /��O در ���زا/��ا�.�B �������� ��) -�V �9س(='��� ا��م و��9. داد ��وز ه ��4�� ،�M
�Bا�?.� �� X�6ر ا�& �'�8ر ر� � V���J� د�در =�ا-> دو�> +ن از و � <�� ='��� ا��م ���م از �[.�" و ا%��ام ر/
<���زد B�اه$ را رو%���> و �(.'�ن ا�> = ��دي �����ت و ���M دا��M را اه�'�م �8-)٤.(
Vز��8�ا��، /��ا�.� ���زا %�ج �� X� ت از�B �� ل�- ١٣٥٠ V.ش �� �8M ري "'% �M و �� <���b �� ا�= Vد�p-
�M .ي وي�8���� ���J����� و�9 را اش ��J���� "8A ن��- �])� ����ري و) ٥(��د �8�ان �c+ ن؛�A ��M�% ��
،T-��� <Iه ����ي او از ا���� -�& و �I).B ا�Oل �I(��، و /�" و -�> و ���ب �'� �4�د، ���اء، در ر-���
����)٦.(
8�ر /��ا�.� ���زا %�ج ازA �)� دو و ��9 د=��� ���4���> و در+�� رو%���> �(�ت �� -��4 %(& +�7ا�.� �� �B
�'./ �i�.�� ).٧(<�B> �� را ��ر
�,1�3ت
�ل �� -��4 %(& +�7ا�.�- ١٣٣٨ V.١٢٩٨( ق V.ش (Vن �� د��� �C� ز�� را ����ا�� و ��د�� دوران. < �د �8
� او. <`را�� ��رش� ��O���� /.�م ذا��، ا-��4اد و درو�� ذوق %(T �� و ��ر � و 9$ /.'�� ه�ي %�زV در را ����
�8�ان <=��+)٨ .(V����. ��د �8�V ��@ %�زV ا�& /.'�ي �,\� از و �M اM�ف �[� ���-� %�زV راه� +�?� وي ا-
�ر���از�/:
)ق.V ١٣٩٠ - ١٣٠٦( %��$ -���,(& +�7ا�.� - ١
8�ن ���(�� 3�JM> ا�&� �� ��<�دان از M م�%�� �',���- $|��ءا���& �����6، ���زاي �@دي، ��v� و /�ا9+ �9
را اB�ادي %��$ +�7ا�.�. ر-� ��) ع( /.� %\�ت �� وا-*� -� �� M��T)� DI و ا-> =�ا�(�ري -��ا����اب
ا�vاء( ا-��1 �8$ �[1ت از ���اري �� و ��د �� � ��Z دا���M، ���(��<� ا-��4اد -��4 %(& ه'�Kن ��
�ن ر-��7اG-1م،'�Gو) ا @�� ���رت و اM�اف) ا��[� ه�ي �&( /��ان �,> �@واC� <M٩(دا.(
)ق.V ١٤١٣ - ١٣١٧( =��� -��ا��ا���-$ ا�C4'� +�7ا�.� - ٢
. ��د ����> را ��رس و /��$ ه@اران و ��د � �iل / ��B��O در /.'� �1ش �� 9�ن ��$ از ��[�وز �@ر<�ار ���B ا�&
�رc+ ز��I(�� و ر��ل ا�Oل، ��B، در وي �'� Vرد ه'�ار�� Vد�I�-ي ا� =�اه� و ��دV /.'�� ه�ي %�زV و ا/1م /.'
)١٠.(��د
)ق.V ١٣٩٤ - ١٣٠٩( %.� %(�& �& /.� �& %(�& +�7ا�.� - ٣
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٨
دار ا���ء ٢٠١٠
��'� ا�8��B ،���O وي/ Tر=� و اد��� �ر ��3�' � �� <Bو ر �F��ر�N، �� واB� اي ا%� از داi� ،<M> و ادب
�رشc+ »ة��Gا=`ا �./ Tان �� را »ا��ا����-M T�ح« /��ان �,> را او �����ات -��4 +�7ا�.�). ١١(��د ��م ��« ��
��Mر ���,���$ /��ان �� او از �?���M، اc� ا�& �� �� �����C در %.� %(�& +�7ا�.�). ١٢(در+ورد / Z�,� رد و��
��� /�91 و �C� ��رد را او -��4 +�7ا�.� /.'� ���غ و ذ��وت). ١٣(��د 9�ةا��4& ��م =�دش و و�cق��ي و =�د ا-'./
�م از �X و داد 9�ار �[� %�زV اول F�از'��ز< > �8�ان �� �,1�3ت ا�.
B�ه�?� ه�ي �1ش
�ل در -��4 %(& +�7ا�.�- ١٣٨٠ V.،ا�9ام ق �� X�-£� ���J���� "8A ن��- �])� ��� اول �DJ. ��د �8�ان �
�ن'�=���� ا�& -J���ل در ��- ١٣٨٦ V.ق "�'�� �M و Sا�� �� &�Mدا D�� 8" ازA ب �.� ه@ار� <�[��� ��@ و ��
�'�C/ +ن از�$، 9��از ��� � ����ر ذ=�)� X�I� ي و��ر �� -�ز��& ا�& در ا-T�� ��1 <�ا��8'M �� رود .Vوز�ا�
8�ي د�?� از <���<�ن، ه�ي ز��ن �� �8�ن � �ره�ي ��=� و ا��ان ���ط د�?� �� ���ب ار-�ل����4B $8� &ا� ���J����
).١٤(ا->
�ت از �.�<��ي ��اي ��ز< >، �8�ان �� �[� از و��9 -��4 %(& +�7ا�.�i�.�� در را ��ا��ن �i@ه�ي �� �('�م
��Yت رژ�$ ز��نF �� د -�ي�= T.� �� ،د�ر در اي ��ر-� ���� �])� ��ل از �� ��د ��- ١٣٨٦ V.ق Vي دور� ه
"�3,��ز +ن در Y+ �M .& از او��ن ��8����ي و 9$ و �8�ان ��ر-��ج �Aن ا-% � ��د د/�ت -�,��� +�7ا�.� و ���ي +9
��� را دا� ?�ه� ���وه�ي و ��ان 1Fب � ���� ا-1م ���M+ ����.
�ر د�(�ز ��ري �Aن دا� [���ن و 1Fب �� -��4 +�7ا�.��Bد �� ر�و � �ا< ����<�دان در /�91 و ذوق از اي �M
�� ،<B���� ��اي و ��د �� � ��Z را +��ن �B��M ن ا-��4اد�9� راV از اB@و���، ��DM �� را +��ن �4�B> و /.$ � �
�ت ��<@اري���)� �'./ �� ����� �)��� Z�� ��=> �� د�?�� �ن ����<�ن ارز��V ��ا�@ ا/*�ي �� و �'�د �� - .
�� »ا-��1 �(�6" در��رV ��ا��ن ��ر-�« /��ان �,> اي �[.� <�د��، =�د ���9رت ���وي ����� ��ا��ن ا���� ��اي
Vان =�د �� ا��ا=> را�� ،�� هO�3= 1بF ن، و���� ��=� ه'��ري �� دا� [�����8 ����� =�د ��م �� ا-�. ��د�� ��
���I-£�� در Vر�'M $ M ��8 +�7ا�.� �� +نM ي�8*� @�� ����� ���'������9 �[.� ��د، دا��M ���9م اي / �M و
:���(� �� �*8�ي ��8M ا-��د). ١٥(���B> ا�� �ر �X +ن از
�م ا-��1 �(��" ��ر-� در ��ا��ن ��دن وارد �� �� را -��4 +9�ي ���ب ا����ر ا�& �&«> <�q� ي و��I� در Vرا
� � $���4�����C4� �� S$ �� ا��، ��دا��M ا-��1 �� $��>)١٦...(«
:<��� �� �M�ازي ���رم +�7ا�.�
�£-�X �& ا/���د ��« ���J���� �8�������� و ا� �ن ��ره�ي از ��� ���4���> <(��ش ��اي اي �8B ي�. ��د B�ه�?� ه
��Yت، ز��ن در و ���ن ا�& در رود �'� ��دمF ي �1س� در �Mت �� روز<�ر +ن �� ��ان �(" ��اي +��و���ي درس ه
� ��" ��د، =*� �4�ض �� ،�M ��% ت +ن از �4\� در �& =�د�).� <��M و ����8-1�ي. ��دم �� ا��اد �*�
��� ����#�" و� ز��ان در. ١٠٩
دار ا���ء ٢٠١٠
�ط و درس��� ��ان �(" <(��دV ار� ���J���ن از ا� �ن ������ن +ن �����i ��ون و ا-��1 ا��1ب از ��D دراز -�A
��?' A و "��9 �C%1� <-ان �'� �� ا���رش از -�د<� �� �� <M`>)١٧.(«
4�رف �� ��@ را � �ر از =�رج ��ا��ن ���� �� �M وا�49> ا�& ����� ا� �ن �`��ر ارز��V ه�ي �1ش ��ازات ���
� ا-��1�M+ <=�- �� �� ���8��� ���3د ا�& �� ر-��ن ��اي. ��ز<�د�� � �ر �� ���4ي اي -������ ���£��پ و A
� <��I ا-1م �v �� د�?�ان +��K و ��د� ��M�� د���� ���� و �(��ل ��*�� ��J- &��� اب�� Vداد �M .ر� ا��
8�ي �� و ���4د � ���ت �Oرت �� ا-��1 �(�6" <(��دV و و-�������، � �ره�ي ��اي ��J.� ز��-+ ،������B+
����ي ارا�6 �8> در دور =�ور و ارو�'�- �� ��ن، �� ���8�ي از �8 M�� ا�& در وي � %� �� ا-����ل �� �� ��د را-�
).١٨(�M رو��و
�� "%� /��ت و 9�+ن -
��.� ��اي -��4 +�7ا�.��� ��ن %��� �I��J� �� ع�v�� ���,��م از ه��� �(�J داد��، �(�> �4�M �� را 9�+ن '�
�ن، ا��ان، در ����د ه�ي 9�+ن�)��� و ارو���� و /��� � �ره�ي ه��و-��ن، �� �'����ر-�، <���<�ن ه�ي B ،اردو
9�+ن �(�J ه@ار %�ود �['�/� ا�& در. داد � ��" 9�+�� <�[��� و ��د +وري �'� را... و +�'��� B�ا�(�، ا�?.�(�،
�پ 9�+ن او��& <�[��� ا�& در. ا-> =*� +�8� از ��=� �� �M +وري �'� د��� -�ا-� از ���$A V�M ان، در�او��& ا�
�پ 9�+ن ��اب، ا�& �� �4�وف ه1ل �& /.� 9�+ن �8�ن، در ر-����F V �� 9�+نA �P�'� �� ���'� ه'� در +ن -*�ر
�ت,IO �8�ي از ��'� ه'�M .&��Kد �� �?�8اري ا->، M V�M�وع ا�� %�ف ����� ���J���� "8A ن��- �])�
���� �� ��)I����G�3,� Vت از ���. دارد ا=�3�ص 9�+�� /.�م و B�� &ا� ،V�?��� ��8� »���$ 9�+ن دا6�ةا�'4�رف«
�ر +ن در �� ا->c+ ،�4�M ي�8�� ا��م در). ١٩(ا-> +��V <�د �.� دوازدV در و ����B � � د��� ���Gت و 9�+�� ��
،���Y رده$ از�8A ا�,[� ذي ����� ��Y�، /�� روز '�� ه� 9�+ن � ����-��M ار ��@ روي�9 Vداد �� ���M �� ���ان /�91
� -�h <�ان �['�/� ا�& �� �@د�S از�M+ ���M .&��K'+ن ه�9 ���9*� �� ا->، ا-��1 �1د ���� ��رد �� % ����
�� <�-�8�ردV در ا-��1 �@رگ ا/��د ��A "�M اي�ل ه���، /��ان �� ا-��1، ��ا�� �� ).٢٠(ا-> V�M ار-
�دي �(�6" از �(��ري و داد 9�ار ��ر-� ��رد را ا��y8� �Y1 9�+ن �� ه'�اV -��4 +�7ا�.� ��%�م��� �/� و ا��'
�-��4 ���ز ��رد B�ه�?� و -���8�رده'�& ���-�> �� او. ��د ا-�J�اج +ن از را ��ا��ن و �A ن�دت 9Gو
� ه'�اV اي ����) ع( ا���ا�'¢���&� �'��� +ن در و ��د ار-�ل Y�ب B�ه�?� ��ا�� �� ا��y8� ،�Y1 ا�?.�(�
�ن ��F�= <=� را +ن ا��8 �� �ا�� و > V�M���B و%� /��$ از �� ا-> +ورده��� د-> ��8��& از ���ب ا�& �� -
�ز ا�(�ن دروس /��ان ��- T��� �� � �� �4�� ).٢١(ا-> دا��M ارزا�� � ��> �
. داy/ (<M(/3� و�� %\�ت ا�� و�G> ���س ���م �� و) ع( ����34& ا6'� �� /[��� ارادت و /�91 -��4 +�7ا�.�
��" �� را ��دم ����M �� او)� <�Gو و hه��B �'6زد ��� /�91 ا� %��ق ا%��ق ��اي اد/��� ه�o ��ون و -
�) ع( ��> اه"� T.Yي ا���� -�> اه" /.'��� <Mد. دا�= �� ���8�� S� T��و ��د دارا��� �را ���(��<� ه� ��
�ن ��اي اي و-�.� /��ان�� Z����" � � و %�\B ان���8�رت و /3'> =F )ع (، �� <��= <B�> و �� &��=+ �C,� ��
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١٠
دار ا���ء ٢٠١٠
���«: <I> ��. داM> ا��@ام ������ ا�&M ه� ا�& در �� =�ا-�� =�ا�ن از ���دداM> ز�� ����د<�ر �� -�د��� ه�
�ر و � �� ��� �� T�B> در و �?`ارمc+ ن��ن در= �ن -��ر<'-+ <�� ا���وارم. ده$ ا�[�م ��ري �Oا و -� ��ون ا�
4�ل =�اي�� �� &��=+ �C,� ت� =���?@اري و ده$ ��ن =���ان ا�& �4�رف � � راV در و �?��د �& از را ��Z�B ا�& %�
$M��ن و|��I ا�[�م %�ل در �� �� $�.)� Vء �� و �'�د��� Z% ��-��� <-ل او. ا� و 9�+ن �� =��> در را �*.�ب �'
� و دا�(> �� ��> اه"� <���ي ا-���ن %�� �� ��زا�� د-�8�ي و �(A ز%'> �� را �?� �� ،<Mدا �� ��M��
���� ��ع از �,S� �C او). ٢٢(دارد �?�V ��اB�ا��M و ا-��ار را ��> اه" B�ه�h ه�ي -��ن و هBد <�)� �� <�Gو و
�6�4M ه��`� "B�Y ���8�ي و �'���6" و ���T9 در �(��ري ��\B "از) ع( ��> اه �M�> ر و� در. ��د B�اه$ �8�ن ��
X�����ان ا�& /@اي �[= <��M �� د�م در و ����� و /��Mرا ا�- <�-� در ا-��1 ا/��د ��@ و ا6'� -�گ ه�ي ��
��� ��@ل،J��� -�<�اري �[.X ��ر-� و ��� & � � ).٢٣(�'�د �� ���
�ت���,� ��'Mارز
<J- �M�� در V�4 را����� دا�D، اB@ا�D و �*�M+ � د�?� �I).B و د��� �C�ات از +<�ه� و � �ه�� �C�ات �
8�ي���ت از �8�ن �(.'�O�3= رز���?� -� و ��(> از وي. ��د -��4 +�7ا�.� �- �� Z��,�). ٢٤(+ورد روي �£��� و
�رش O�ف را /'�ش ز��ن ��8��&?� ��� ه� از. � �� �� ز%'> ز��د و ��د -��� �(��ر ���M& در. ��د ���ب و ��
X� �� ع در�v�� رد�� Z��,��� وي �/1Fا ،<M؛ �� ا-�'�اد دا���.F ��% در �ري �(�� و ��ر از د-> ��'
�1ش <Mا���8" ��ت در و �A ،V�� ��ري و��د �'�� ،$ A ����� <,� �� »/��ت و 9�+ن د��<�V از ا-1م« /��ان
4���> �J(��& از). ٢٥(در+ورد �?�رشB ي��رزV وي، ه�� ��ت �Bا�وي ا�,�وي. ��د �(�ا-> �� �(�= ��ن ��J-
V�����B ن��ت رد در: B���د �� ا-��د. ��� ا�Yا را ��ا�Bا�وي ا�,�)� ��G��� $�M�� دم، �� و� /��1 ��%�م ا-�
8��� �,'�دM )�B��� ١٣٦٥ V.دادم) ش ���پ د-��ر �*���4 از ��4 A ��در را +�8O �����B .ن� و د�� را ���Gت +ن ا�
�ن �[.� در را +نMم �� =�د��پ »ا�'�ن« �A د���'�.
�ري ��%�م +نc+ ع در�Bو د�& %���> از د "��� ��د ��اT9 و داد ا�� �ر �`ه�� �(���� در �(� ا<� � �� Tه`�
� ��د %'.�� ����ه��Mرت ا�O ،<B�> �� ع�B=�@د د�و � �����)��� ��ن را ه��8��� �� ا�& از). ٢٦(ده� -���� ��)���
8�ن ���ط ��=� در� ��4 /.�� ��M ر��را%> �Mت �� ��B>، �� ا�� � �� ،�M ���� ��Mو�و = �� <I>:
»<-���� �� ��م و دل و ��ن �'���ان $�M��� ا�& و &��A ر�c+ ب�J� را �q�= $��� رف و��ب �4� �� � -�1> �� را
8�ن �." -��� و د�?� ه�ي �(" د-> ��� $���-��)٢٧(«
�ل در- ١٣٩٦ V.ق )Z���م �� ����� -�4دي /��(��ن � �ر �4�رف وزارت) م١٩٧٦ -�ل �*� »Nر�� ��اي »ا��
Xر���8�ي در ���پ � �ر +ن د���-�A و �د ��� �� �� &'v ن+ T�4 �`ه�M رد�� در Tاه`� b�M 9.'�اد V�M
��T <��� ا�& ا�� �ر /.�� �� �4�M ه�ي �3JM> �'.� از. ��د*� �� Vرز� +�7ا�.� ا-1م، �8�ن -*� در ��?�� اي ��
��T �� /1وV �� ��د -��4 %(&���ل( �8�ان ���� �([� در ا��'�/� دادن - ١٣٥٦ V.ل و) ش���� ار-� ��� ه
� و � ���� � �ر از =�رج �� را ���رزV ا��ان، و9> ر��ل و دو�> ��اي� &�M�� ���� ��� �[.X و �[� ��ا�� �� ���ر ه
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١١
دار ا���ء ٢٠١٠
�4�ن ا/1ي�M ن���� و دو�> �� ���� ا�& رو��M> ا/1م و اGزه� ���� رX�6 و ���J��رI- ،ن��)��/ ���4F�9
�ط ا�& در -��4 %(& +�7ا�.� �Aن و �M =�ا-��ر را �*��T <��� ا�& ا�� �ر ���ار ���� و �`��ر ���ب +وري �'��� ار
���� ��د ���O ��Mر ��-� ا��م �� اي ��� �Oر ��-� ا��م <�دد، �v �4�M رو�� ا�& ����. دارد �� ا��9اري �� ا� �ن �
�ت���ن ���)��/ V�د �`ا��ن و ���ب؛ �[�د ��F از �.�<��ي ��اي O��� د-��ر +��� �?� �� ��,3��در را O
).٢٨(��د��
�رزV از ه��ز -��4 +�7ا�.��� ��ب ا�& ��� �v �4�M رغ�B V� � ب �� ��د� ��اي »����ةا���%��« ��م �� د�?�ي ��
Xر���8-1�ي در � Vر در ���-*�، ��ارس دوم دور� � �پ �3�A ز�� و�� �M ب +ن �¢�� و��� &'v r,� ا��ن���
�� � <���ب در واردV ه�ي اه�� »Nر���ت از �X -�ا�[�م. ��د ���ار را »ا������ت و ��q%��� �� ��> N�M $�.,ا���/
�د ���ب ا1Oح /�V و اGزه�، ���� رX�6 �,'�د،� V�M ٢٩(داد را.(
�ر-� و /��� ز��ن �� ��>، اه" و 9�+ن ا-��1، �4�رف ��ب در ����� و ���ب 8A" از ��D -��4 %(& +�7ا�.�B
،��M�� <-�8B $ر اه�c+ ح �� وي�M "ا-> ذ�:
�����ات -١ r,� �.7ا��+ N�M &�)% �.% ء������ات( %y از �c1c ��')9 د��ء - ٢ �c1c د� r,� �.٣) %��$ +�7ا�-
�����ات ��B ا�Oل )r,� �.-�ل -٤) =��� +�7ا��٥ ا� ��4 و ا�- T-���4� -٦ ��-�/7ا�'��M -�ل - ٧�ا� ��c�,� ٨-
�م %�ل �,�v�ة -١١ وvG�ر ا���B 7�G ر-��7 -١٠ ��/��$ ا��-�ل -٩ /.'�ءاG-1م ا���Gا�'�8ي ا)y/ (١٢ - �'F�B
�ر در ه'� -١٤ و%� د��<�V از) ع( %(�& -١٣ و%� ���`�� M�(> دژCاز %���> -١٥ او��� ا�� V� /��ت و 9�+ن د��<
��$ راه? �ي ،)/y(��8ي - ١٦/ T�Y ح -١٧�M V��39 Vد�در - ١٨ � T��� م� ا��م ���T در - ١٩) ع(%(�& ا�
�=> - ٢٢ ���B و�G> -٢١ د�& ا�Oل - ٢٠) ع(�[��� %(&�M �4�M ت %���> از �'�داري -٢٣�٢٤) ع(/.� %\ -
S�� ن��8�ن -٢٥ ر�\?� �T�� ��%�� )������ -٢٧ �[.� دوازدV در ���$ 9�+ن دا6�ةا�'4�رف - ٢٦) »/y«��8ي ا��م ��
�=> - ٢٨ /��ت و 9�+ن د��<�V از ا-1م�M +ن�9 )V��@> تG��� Vر��ر - ٢٩) ���$ 9�+ن در��Bن ا� ��� ���4 ���Gت �-
٣٠ - �'����ت - ٧ ١)س( ا���ا�'¢���& %�$ �& ��را�G�ار �% ���� )�'�����" �� ا%��ا�'�> \B "٣٢) ا���> اه- �� ��
�<((��� ����� ��Y� - ٣٤ ا-> ا��8 -�>) ص( ا�.� ر-�ل -��V -٣٣ دار�$ ��ر =�ا� <�� ��r4 -٣٥ ا���> و ر-
�?���� <���8�ن -٣٨ ا�G� او�� و =�ا -٣٧ �(¢و��> -٣٦ � �� ���T در ا���> و ر-?� T��� �� ٣٩- ��Iا� �B
�4�� �����> - ٤٠ ا-�����F و ������ و � �vراG٤١ ا- ��'i�� �� �'M &J- �� ���> از /.� -٤٢ V� -٤٣ و%� د��<
<��� ��-� �& /.� �C� از و�G> و ا�v�م - ٤٤) ع(ا���دق ا�O)م - ٤٥) ع� ).٣٠)(ع( /(��ي ا��م ��
�ت�O�3= �91=ا
�ت ='��� ا��م �� -��4 %(& +�7ا�.������ "����� <Mم. دا���� �� =�د ������ت از ��� در ='��� ا���B :<��=
�� دا�> -��4 +9�ي %(& %�ج +9�ي %[7اG-1م، و /'�داG/1م �(�*�ب ���ب�v�Bص ��: ا�/ �� ،��� ���9م ر-
���M ،"Oدت و -�1> وا�4- ���4��4��� %'�ا�.� �� ���T، ا�&. ا-> =�ا-��ر را ��� � ا-> ا��� -�1>، �@ا�
�ت ا/1م %\�ات اد/�� ���> ������ D�� ا=�ي +9�ي ���ب و وا�� +9�ي %\�ت =��>. �Mد B�اه$ ��@ رو%� +-
./.��$ ا�(1م و ا-> /��� �*� �� ����ل ��3Jص، -1م
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١٢
دار ا���ء ٢٠١٠
).٣١(ا�J'��� ا�'�-�ي ا�.� روح
وا�'(.'�& %[7اG-1م �(�*�ب %\�ت: ا-> دا��M ا|8�ر اي �����9 در �[�I ��/ � ا�C4'� +�7ا�.� %\�ت
�ج +9�ي% &)% ��� دا�>( �8�ا�� زادV +�7ا�.� -9+ ��4���� /�ض �� ؛)���/ �� ،������& M��� و��د ا-> ا��� ر-
<,O و <�B�/ Vد�� �M� ا��وز �Mد، �� /�ض /��\� ا�& ا��وV و %@ن و اB(�د<� �'�ل �� �� +ن ����3 از Y�ض. �
��O �4Bر���& ��ر-��& د��� ��\�B ء و�I ف را دارا��3��رV ا�& و ��د�� ���ون را 1Fب و K�� ��£c�ات و <��� %�ل �� ه
،���M Vا����� ���M .G����K ا�'�A د� � ����6 �`ا��V ا/1م /.'�ء و ا-1م %[y و �8�ان +��ت %\�ات �'�� �� ��.�
���B �� <8� 1بF $9 و � �د D�� ٣٢(��ارم �@ا%'> ا�& از...(
�ر و /�اق +ور ا-� و�v از =�درا �£c� اي ���� �F ��@ ����1 ا�C4'� +�7ا�.� B �� Vي %�ز� +ن در �4�M، و /.'�� ه
��$ ا�& -��4 %(& ا�.� +�>. ا-> ��دV ا/1م � �ر/ ��� ه'>، ����� ا�C4'� +�7ا�.� ��اي �����?��p.> د��-�B و
��� در ��@ /�����ر ���� +ن� ��� %(& +�7ا�.� ��اي �� اي ���� در �Oر ��-� ا��م. داد 9�ار �*� ��رد را ا� �ن ه
��4- ،<M�� او از ��ران �,A "I�اغ �8�ن، =�ر �� <" و �[�ه� دا� '�� �,��م، دو-> و ���م ��ادر /��ان، ��B�>
��" در��ر�M V�ازي ���رم +�7ا�.�). ٣٣(��د �� ��م ��� �ن ه�ي دل ��ه$ و\B �91=ر ا��?��� وي ا�: ا-> دا��M ا|8
3��� ��دن ��ر رو%��� ��د ا�& ا����زات از ���.J� د�� .oي <��� ه��ه�C� <Mه'� � و ��ا �� �]��� D.'/
�م �� �� ا�& �� �� ا��� ��؛ ��� �A �)� م�'��ي و �Mد � �A �)� ن در��� �M� ه$ ارد��.� ��-�ي +�7ا�.�. �
�ن ��F�= Vد�رز =�3�3: ا-> �� ه�o راV ا�& در و ��د =.Z �� =��> �'�د، �� ���(�� =�.� �� ��%�م ا�& �
@�A ����ر �� ا� �ن د�?� و�L<�. ��اM> ���> و =�د���� و ���� و�� ه��M ...�� o �'� او ��)� T�� �'�د، �� �
3��� ارادت.J� �� "٣٤(��د) ع( ��> اه.(
��B +�7ا�.�O �>Lي و�� و وار-�?� و %(�� ا=1ق: ا-> ��دV و��A �O& را -��4 %(& +�7ا�.� ا=�91 ه
��� د����، �� ا� �ن در را ا=1ق و وار-�?� ا�& و��9 �� ��د اي <��� �� =�رد، �� A $ �� ا� �ن در �� B�و
�ر �¢���ن %�اy6 ��+وردن در. ��د�� �� ���ا |& %(& د��� ����> �� ه$ و د�& ر��ل �� ه$ و ���M �� �[`وب�)�
�/��. ��د�� -�� ��د�� ��اT9. ��د�� �� =��> =�ا ���<�ن �� ��ا�(��� �� ���� در �(� ا<� � �� Tه`� �.'%
�� و ��د��ه��Mرت ا�O ،<B�> �� ع�B=�@�� د�و � �����)��� ��ن را ه�� .ده�� -
8�ي در او اد/�ي /�م و B�و��� ا��8، ا=1ق دا�M& -��4، +�7ا�.� �,����> و ����B> ر��ز از ���M1��<�ن ��>
�4 �� =�د روا�� در. ���د دور ��دم از او. ��د ا��'�/� و B�ه�?� /.'�،���ن ��زار، و ���A ��دم و ا-��1 ��A م�>
�ر �8���ن و O'�'� و�Bد �� ر�اي �� ��اد ��Bن ا�A ادري�� ،Z�IM ،ن� اه" و =�ار Y$ �4.'� /*�ف، ��ري �8��
�وتJ- ن و ��د��A ��O.� او و =�د ��& +��ن �� داO <M'�'�> ��دم �B س اي� اي %��CB. ��د�� �'� ا%(
�رق«= Vد��م و داM> »ا�4'� ���ص �� �� �`ا��اJMا �.�J� �F �������دش �� �I� �� {I} ��د، دادV ا�[�م -�
V����ص ه��ي �Oرت �� اT.Y �� ��د �����ش و ���ن %(&. اB@ود �� وي �,\� �*� �� +��K ��د، �= V�.� �� ،د��
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١٣
دار ا���ء ٢٠١٠
�ن�A &���M ر��I> <@ �� ��د�ن از را ا%�ي ه���M ر��I> و داد �'� د-> �1ل او oه� X� ه'� ��� از � -�� او �
�'� �M ن و�� ه'?� &��=+ �C,� ��ق و د��(�?� �'�ل ���Mرش �� ا��I> د�� �� دل <�ش�p-.
���ان ا�& از /�وج=
�ه�ت /'�ي از �X -��4 %(& +�7ا�.� -�ا�[�م]� �� Rدر در� ��)� � � hه��B ،�� � ���م �� ا=1ص -�
bر��� D�G�� د��/> در و �8- y�� از ��4 ��$ و �8| ،���Mر�8A $ن ه�[�ه��4M $C4'١٤١٦ ا� V.،ق X� از "',�
�B> ���4د د��ار �� ��'�ري�M .ش���� ��م �'����V %\�ر ��� $C4� ،ي�ت ره��7ا�.� %\�+ ���� از ��q�ي �'� و اي =
�ن �@ار در 9$، و �8�ان در M��ه'�� � ���4 از �X � �ري �(¢Gن و ا-1م %[y و +��ت %\�اتJ�M $9 )ا���%
V���� زاي�9'� �� (�� b�= Vد�p- �M .<'%=�او�� ر �د او ���.
�ل ���-�> �� اي =���� ا�C4'� +�7ا�.� %\�ت,���$ ا�& ار/ <J- ام ��ش�?.� ���.)��در ذ�" M�ح �� O د���B:
<M`>در $���ج +9�ي +�7ا�.� ��Iiر ��%�م �.�" /% &)% �9+ ��4-)Vرا) ر �� ���4�� ا� �ن �,��م =���ان و ��
<�.)� ده� 9�ار =�د وا-�4 ر%'> و B\" � '�ل را ��%�م +ن =�او�� <��$، ��
ر%'7ا�.� و /.��$ وا�(1م
�./��- ���� اي =
»�� �8�M��«
�ت از - ١B�/ �� .٢ - ١ ص �¢��، ����� -��4، %(& +�7ا�.� ���1،
٢ - "�3I��ر��V 9.$ ��) ا��ار �� د��ار �['�/� از( M�ف ��Bاي و �[��8 �(�� ���زا ���ب در را ����ا ا�& ?� �4��*�
��6���B.
�ل دا�(��، �4�وف �8�ا�� �(�� ���زا %�ج B�ز�� را /��ا�.� ���زا %�ج دا� '��ان، <�[��� ���ب �¢�� - ٣- ����
�ل را وي- ١٣٠٥ V.،ل ٥٢ ���4 ق�- X� زا ر%.> از�درج �(�� �� Vد�ب در. ا-> �� دا� �ران +���� ��
�v��./��- ن��V ا�&) ق.V ١٣٦٣ ����B( �@دي ر�,��Mا �� $ A �� -.��� %(& و =�رد�ب در ��@ �� =�د ��
�ر) ا��ان � �ه�� و ر��ل ���� ز��<�(Aا�& د �*= V�M <-ا.
.ا-> <�د��V درج M�ف ��Bاي و �[��8 ���زا�(�� ���ب ١٧٦ ص در �.?�اف ا�& ��& - ٤
��� ا�& ��& - ٥�I9٣٠٢ ص در و، �.]� $�Iرف ه� )-��3 ص ا-> +��V <�د+ور��V( ���$ 9�+ن دا6�ةا�'4
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١٤
دار ا���ء ٢٠١٠
٦ - ��� .٥٣ ص ،٤ ج ا��ان، � �ه�� و ر��ل ز��<��
.٤٨٣ ص ،٣ ج رازي، M��� �,'� دا� '��ان، <�[��� - ٧
�ب ����� - ٨�� <=��M +ن�ا�� -��4 �,'�د 9.$ �� 9�8� ).-��4 +�7ا�.� B�ز��(
٩ - Vر� و /���ي /��س ،)ا��ار �� د��ار -�ي از( ��ري %�زV ��ز��ن %��$ -���,(& ���ب �� ��?��� �3JM> ا�& در�
�رV /.$ ��ر �[.� ��@'M ").)� ٢٤، �.]� hه��B Vر�'M ٣ و ٢.
١٠ - ����ر�N �'.� ،٤٧ ش /.$، ��ر �[.� =���، +�7ا�.� %\�ت ��د�� .٥ ش �4�O�B ،�ه�h و
.٢٨٠ ص ،٧ ج دا� '��ان، <�[��� - ١١
١٢ - <�Oي �['�/� �&، و���Oج +�7ا�.� و�% N�M &)% ،��4- ��8����C$ و �)-¢� ������,� �.�"، B�ه�?�
.١٥ ص
١٣ - ���3� ،&� �J�-ا�& د {�����ر و ا%�ال ���ب +=� در c+ ت���4 +�7ا�.� %\- V��+ <-ا.
3.���� <�I?�ي - ١٤B ت���� ��رV اول، -�ل -��4، %(& +�7ا�.� �'M ،م�- @���� ١٣٧٣.
١٥ - �' A ،&M�4، �([� /.� رو�� .١٢ ص �
.١٤ ص �£=`، ه'�ن - ١٦
.٥ ص اول، ج ا-��1، �(�6" در��رV ��ا��ن ��ر-� - ١٧
١٨ - �?�I> ��ر و ا%�ال �@وV در ���رج -��4 +�7ا�.� ��%�م �3JM> ���ا��ن �M�ازي ���رم +�7ا�.� %\�ت �c+
.٣٧ - ٣٦ ص -��4، +�7ا�.� %\�ت
�ر و ا%�ال - ١٩c+ ت�١٠ ص -��4، +�7ا�.� %\.
٢٠ - ����.3B ،ت��رV اول، -�ل ���'M ،م�- �?�I> � .-��4 %(& +�7ا�.� �
��� ����#�" و� ز��ان در. ١١٥
دار ا���ء ٢٠١٠
٢١ - <�O٧ ص �&، و.
�ل ر�T ١٣ در -��4 +�7ا�.� را ���� ا�& - ٢٢- ١٤١٤ V.ق ��M� .ا-> �?
٢٣ - �' A ،&M٣٣ ص رو.
.٣٥ ص ه'�ن، - ٢٤
.١٠ ص ه'�ن، - ٢٥
.١٧ ص ���(��V، ����� -��4، %(& +�7ا�.� /��ت، و 9�+ن د��<�V از ا-1م - ٢٦
�ر و ا%�ال - ٢٧c+ ت���4 +�7ا�.� %\-.
.١٥ ص ،٧ ج -��4، %(& ���$، 9�+ن دا6�ةا�'4�رف - ٢٨
٢٩ - &�� �J�-م د��ر و ا%�ال ���ب ٥٢ - ٥١ ص در -��4 %(& +�7ا�.� �� =*�ب �Oر ��-� ا�c+ ت�7ا�.� %\�+
��4- Vا-> +ورد.
�ب ٤٩ - ٤٨ ص ��@ و �9" �£=` ،٥٤ ص �� ��?��� ��رد ا�& در - ٣٠�� �' A &Mرو.
�ر و ا%�ال - ٣١c+ ت�؛٢٢ - ٢١ ص -��4، +�7ا�.� %\ <=��M +ن�$، 9��؛٣ ص � �' A ،&Mزا ٣٨ - ٣٧ ص رو���
.٥٠ - ٤٩ ص M�ف، ��Bاي و �[��8 �(��
�ر�N در ���� ا�& - ٣٢� ١٣٨٩ V.ق ��M�� V�M ب ٤٥ ص در و��ر و ا%�ال ��c+ ت�درج -��4 +�7ا�.� %\ V�M <-ا.
���M ا-��1 ا��1ب از �9" ���� ا�& - ٣٣?� V�M <-ا.
٣٤ - �' A ،&M٥٢ ص رو.
�ی>: �9 5- Vز�%