کودک خوش بین-سلیگمن

35
وع ض و م وش خ ی، ن ی ب ی گ رد س ف ا در، ودکان ک ری گی ش% ’ی پ وع ن د ن س ف ل/ و م، ن م گ ن شل ن ی5 پ مارSeligman, Martin E.P; Reivich, Karen; Jaycox, Lisa; Gillham, Jane م ج ر5 می ده ن ور ر ف اه پ داور وان ن عE ودک ک وش خ امه رن ب: ن ی ب ای وده م رK ا ده شرای ب ب م ی ا ن5 ت خ سا واره م ه ودکان ک درر برا ب ی گ رد س ف اThe Optimistic Child: A Proven Program to Safeguard Children Against Depression and Build Lifelong Resilience ر ش ا ن ا ن ه ری س ن د : رش ران ه5 ت خ ی ار5 ن ر س ن1383 - ه خ س ن ی: صل اNew York: Harper Perennial, 1996 ماره ش لد ج م5 جات ف ض372 ص م ی لا ع صاریs ت خ ا ن5 می ل5 ق ن .م= ن م ی5 ق5 ت س م، ل5 ق ن= خ ر ی غ م ی5 ق5 ت س م،) لاصه خ( خه ف ض ص=5 ات لاحظ م وش خ ای ن می ی؛ عل های ه ری ظ ن ی ن% ی پ د ی و ن ن ی ب .م.ص ن29 . در ن ی ن س ه، مدرس ان ودک ک ی ع س ی م د ن کی ا5 ن ار لاف ک5 ت ل ع ای ه ع ی ا5 وق اه گK ا پK د. ا ون س ها اره درن5 ب ی5 ق ف و م ها و5 ب ش ک ش ای ه ود، خ ه ت ر ظ ن ی ی ا ه ب م د، ن ار س پK ا ها در ب پ ا اره ب که ه@ چ ی م د ن پ وا5 ن د ن کی ن ا5 ن5 ت س ک ش را ه ی5 ت ی5 ق ف و م دل ن م د ن ار ش ه ری ظ ن ی یا ه در ن ه د ود خ ی م ن ی د. ا ن پ @روا ب ه ری ظ نا، ه ای ن می وش خ ی ن% ی پ ی سشا ا ا ن ی ن% ی پ د ن ی سشا ا نK ا ها را ل ن ک ش5 ن د. ن ه د ن م1

Upload: api-27232527

Post on 27-Jul-2015

910 views

Category:

Documents


11 download

TRANSCRIPT

Page 1: کودک خوش بین-سلیگمن

پیشگیری کودکان، در افسردگی بینی،خوشموضوعسند نوع

مارتین سلیگمن،مؤلفSeligman, Martin E.P; Reivich, Karen; Jaycox, Lisa; Gillham, Jane

داورپناه فروزندهمترجم در کودک22ان هم22واره س22اختنایمن برای شده آزموده ای بین: برنامهخوش کودکعنوان

افسردگی برابرThe Optimistic Child: A Proven Program to Safeguard Children Against Depression and Build Lifelong Resilience

تهران: رشدنشریه یا ناشرNew York: Harper Perennial, 1996اصلی: نسخه -1383نشر تاریخ

مجلد شمارهص372صفحات

اختص22222اری عالیممتن

ص= صفحه )خالصه(، مستقیم غیر خ= نقل ، مستقیم ن.م= نقل

مالحظات

بینی و بدبینینظریه های علی؛ مبنای خوش آگ22اه وقایع های علت کالف از تا کنند می سعی کودکان مدرسه، سنین . در29ن.م.ص ک22ه ب22ارهاین در هاآن سازند،می هایینظریه خود، هایشکست و هاموفقیت درباره هاشوند. آن

خ22ود ذهن در ه22ایی نظری22ه س22ازند مبدل موفقیت به را شکست تا بکنند توانند می چه را ه22ا آن اساس22ی ب22دبینی ی22ا اساس22ی بی22نی خ22وش مبن22ای ها، نظریه پروانند. این می

میدهند. تشکیلهای افسردگینشانه

کن22دی گرفت22ه، گیرند: خل22ق می قرار طبقه چهار در افسردگی های. نشانه40ن.م.ص این از بارفاجعه تفکر که داشت اظهار بار. یکفاجعه تفکر جسمانی،و مشکالت رفتار،

اص22لی علت حقیقت در و اس22ت فراتر باشد، افسردگی از سطحی ای نشانه صرفا که اس22ت، تار و تیره آینده که وارافسرده تفکر به عادت است. این افسردگی های نشانه ف22رد ک22ه این و اس22ت، شکس22ت از سرش22ار گذشته و است؛ تحمل غیرقابل حال زمان ه2ای نش2انه و ان2رژی، کمی گرفت2ه، خل2ق ب2اعث ببخش2د بهب2ود را ام2ور تا نیست قادر

شود. می افسردگی جسمانیمؤلفه های مقابله با افسردگی

ک22افی بیندیش22ند خوش22بینانه ص22ورتی ب22ه کودک22ان که این آموختن . صرف42 ن.م.ص – دیگ22ر کودک22ان سوی از طردشدن و والدین منازعه مانند – اجتماعی نیست. مصایب

ایمن کن22ار در بای2د هس2تند. ش22ما کودک2ان ه2ای افس2ردگی از ای عم2ده بخش منش2اء دهی22د. آم22وزش ها ان به نیز احتماعی مشکالت با برخورد برای هایی راه ها آن ساختن

اجتماعی. های مهارت جزء و شناختی، باشد: جزء داشته مؤلفه دو باید سازی ایمن در کالیفرنی22ا دانشگاه در جوان و شکن،سنت جسور، استادی اسمیت . کوپر50ن.م.ص عزت شان فرزندان که پرداخت والدینی در فرزند تربیت های شیوه بررسی به دیویس

1

Page 2: کودک خوش بین-سلیگمن

زمین22ه در ق22دیم اعتق22ادات ب22ا متناس22ب و آور شگفت ای یافته به و داشتند زیادی نفس وال22دین ک22ه ه22ایی مح22دودیت و ه22ا قاع22ده بود: هرچه این که رسید نفس عزت منشاء بیش22تر ه22ا آن فرزن22دان نفس ع22زت باش22ند، ترروشن کنند می وضع خود فرزندان برای

داشت. خواهد تری نازل نفس عزت او باشد، بیشتر کودک آزادی بود. وهرچه خواهدداشتن احساس خوب در برابر عملکرد& خوب داشتن

توانایی عوارض از مجموع، در شادکامی و ، ویژه به نفس عزت . احساس52ن.م.ص کس22الت، و ناکامی بر شدنچیره آمیز،موفقیت کارهای به پرداختن مشکالت، بر غلبه

است. کردن عمل خوب ثمرات از یکی نفسعزت هستند. احساس بودن برنده و مج22زا می//دهیم انجام چ22هآن از را آن بت22وانیم ک22ه نیست هیجانی . شادی،52ن.م.ص

درست، عمل از غیر به که است ای تجزیه غیرقابل احساسی حالت ، شادی]...[کنیم. شود نمی حاصل دیگری طریق هیچ از

گرفتارن22د: مش22کل نوع چهار به بزرگسال؛ چه و کودک چه افسرده، . افراد53ن.م.ص آن22ان – هیج22انی ان22د؛ درمان22ده و گ22یری، تص22میم ق22درت فاق22د منفع22ل، ها رفتاری- آن

و اس22ت؛ شده اختالل دچار غذا، به هم و خواب به هم ها آن جسمانی- میل اند؛ غمگین آخ22رین همین ش22مارند. تنه22ا می ارزش بی را خود و معنا بی را زندگی ها شناختی- آن

ع22زت احساس22ی ی جنب22ه مع22ادل آی22د، نمی حس22اب به هم مستقل ای نشانه که بخش افسرده فرد گرفتاری ترین اهمیت کم ، این که ام رسیده باور این به من و است نفس

است. قاب22ل ق22درت و اس22ت مرتب22ط نفس عزت با که دارد وجود روانی . وضعیت54ن.م.صاست. بینیخوش کلید حالت، است. این 1تبیین سبک آن و دارد، ای مالحظه پاس22خ »چرا؟« در میپرسد خود از او نباشد، خوب کودکی عملکرد . هرگاه54ن.م.ص

تقصیر]حالت این[دارد: وجود جنبه سه همواره دهد می خود سوال این به او که هایی می اث22ر او زن//دگی بر میزان چه تا و ،کشد می طول قدر چه است، کسی چه

پرس22ش ک22ه اس22ت کننده تعیین رو آن از یکدیگر از جنبه سه این ساختن گذارد. متمایز احساس22ی جنب22ه دنی22ا- ب22ه ش22مردن مقصر برابر در شخص شمردن مقصر یعنی – اول

ب22ه زم22انی چ22ه ت22ا علت این – س22وم و دوم ه22ای شود. پرسش می مربوط نفس عزت می او ک22ه ش22وند می مرب22وط اعمالی است- به گسترده میزان چه تا و میانجامد طول خ22ود درب22اره خ22وبی احس22اس ف22رد ک22ه . اینده//د انجام شکست به واکنش در تواند

ک22ه این ب22ه او اعتق22اد ب22رعکس، شود. ام22ا نمی شکست باعث مستقیما باشد، نداشته ک22رد، خواهن22د دار خدش22ه را اش زندگی تمامی و ماند خواهند پابرجا همواره مشکالت م22وجب کش22یدن ب22ردارد. دس22ت دس22ت کردن تالش از او تا شوند می باعث مستقیما نفس عزت با مرتبط احساسات بیشتر هرچه زوال به خود که شود می بیشتر شکست

انجامد. می داش22تن و کنم می تلقی هدف ترین عمده را دنیا در کردن عمل خوب . من55 ن.م.ص

شمارم. می وضعیت این از دلنشین پیامدی صرفا را خویشتن از خوب احساسی

1 Explanatory style2

Page 3: کودک خوش بین-سلیگمن

تاکید خوب عملکردی عوض در ، خوب احساسی داشتن بر که ای . جامعه62 ن.م.ص ن22یز را مخ22اطراتی آورد می هم22راه ب22ه ک22ه ه22ایی آزادی و ها فرصت کنار در کرد، می

است. زندگی برای معنایی یافتن در دشواری مخاطرات، این از گردید.... یکی موجب ب22رای بیش22تری معن22ای باش22د، بزرگتر سازیم می متصل آن به را خود که وجودی هرچه

ک22ه هایی نسل که معتقدند افراد برخی که حال عین کنیم. در می احساس خود زندگی بدون اند، رفته خطا به کردند می زندگی شان فرزندان و وظیفه، کشور، خدا، هدف با

ب22ه اف2راد کردن22د. هرگ2اه می تلقی معن22ا از سرش22ار را خود زندگی ها نسل همان شک بزرگ2تر وجوده2ای از ک2ه ش2وند گرفت2ه نظ2ر در کنن2دهمص2رف صرفا اشخاصی صورت

این ، ح22ال عین هستند. در]قائل[ معنادار زندگانی برای خردی بسیار جایگاه مستقلند،است. افسردگی پروراندن برای مستعدی بسیار خاک متورم خود~

در را خود که است. زمانی شخصی شکست و شخصی درماندگی بیماری ، افسردگی ش22ویم. ه22رکس می مبتال افس22ردگی به یابیم، می درمانده مان های هدف به دستیابی

ه22ا، ه22دف ب22رای بیش22تر هرچ22ه و کن22د، تلقی هرچ22یز از ت22ر مهم را خ22ود بیش22تر هرچ22ه بخورد شکست که صورتی در شود، قایل حدی از بیش ارزش خود رضایت و موفقیت،

زن22دگی هم22راه هرح22ال در درمان22دگی و شکست شود. ومی مواجه تریسخت یضربه بااند.

2بدخلقی

دلیلی خش22م و افس22ردگی، اض22طراب، همچ22ون ش22دیدی عواط22ف . وجود63 ن.م.ص تغی22یر را خ2ود دنی22ای ی22ا را خ2ود ت22ا انگیزن22د برمی را ما عواطف که: این این آن و دارد، جنبش تحت ک22ه ای دهیم. درجامع22ه خاتم22ه عواط22ف این ب22ه طری22ق همین از و دهیم،

در ت22ا باش22یم نداش22ته تم22ایلی ک22ه اس22ت ط22بیعی دارد، داشتن« ق22رار خوب »احساس ش22وند، دچ22ار احساس22ات این ب22ه م22ا کودک22ان هرگ22اه و درآییم، ب22د احساس22ات معرض ک22نیم. ام22ا دخ22الت عجل22ه ب22ا بد، احساسات برابر در ها آن از حفاظت برای تا مجازیم از گری22ز و بی22نی خ22وش آم22وختن ب22رای ک22ه دارد اساسی فایده سه بد، احساس داشتن

ب22دخلقی عن22وان تحت ک22ه هایی دارند. وضعیت ضرورت موارد این سه هر درماندگی، ه22ایی وض22عیت ص22رفا ه22ا، ح22الت دارن22د. این طویلی تکاملی تاریخچه گیرند، می قرار

م22وارد ب22ردارد؛ در پی22امی ه22ا آن از هری22ک ک22ه جا آن از بلکه نیستند، نادرست و مزاحم اط22راف در خط22ری ک22ه میده22د اخطار ما به دارند. اضطراب مهمی بسیار ی استفاده

ق22رار دادن دس22ت از تهدی22د مع22رض در ک22ه س22ازد می مطلع را ما دارد. غمگینی وجود ماست. تمامی قلمرو به تجاوز شرف در کسی که سازد می هشیار را ما داریم. خشم

آن ب22ر نت22وانیم ش22ود می ب22اعث که است درد همین و همراهند درد با ناگزیر ها پیام این می ب22ر تهدی22دها، این ب22ا مقابل22ه ب22رای را م22ا و ببن22دیم چشم است وقوع حال در که چه

انگیزد. خط22ا از ع22اری ک22ه هس22تند ای هش22داردهنده دس22تگاه ب22د؛ احساسات . اما63ن.م.ص

و تلخ احساس22ات هرگ22اه[…] نادرس22تند. هش22دارهایی ، آن ه22ای پی22ام نیستند. بیش22تر بس22یار نادرس22ت اخطاره22ای ارس22ال ب22اعث و شوند کننده فلج و مزمن ، کننده نارحت

2 dysphoria3

Page 4: کودک خوش بین-سلیگمن

آن ت22ا ک22نیم می سعی و نامیم می 3هیجانی« »بیماری را وضعیتی چنین شوند، زیادی دو ه22ر ک22ه این ی22ا ک22نیم اصالحش درمانیدروان وسیله به سازیم، کند دارو مصرف با را

این ک22ه اس22ت این ب22دخلقی م22زیت ت22رین عمده ببندیم. اما کار به آن مورد در را شیوه تج22اوز و فق22دان، خش22م، علی22ه ب22ر را م22ا دفاعی خط نخستین موارد، غالب در سیستمدهد. می تشکیل

4حال

ب2االترین در را خ2ود ه2ای مهارت که شود می عارض ما بر . »حال« زمانی64ن.م.ص ب22ه که بگیریم کار به موقعیتی برابر در را ها آن که معنا این به – ببندیم کار به ها آن حد

ب22ه کسالت احساس دشوار، های موقعیت بودن باشیم. اندک شده چیره آن بر زحمت ب22روز ب22اعث ، ه22ا مه22ارت ب22ودن ناچیز یا دشوار، های موقعیت بودن آرود. زیاد می بار

ی22افت. آن »ح22ال« دس22ت به توان نمی ناکامی شود. بدون می وافسردگی درماندگی ک22ردن تالش مس22تلزم های موقعیت و رقابت، ناکامی، اضطراب، فاقد که زندگی گونه

»حال« است. فاقد ایزندگانی زیرا نیست؛ خوبی زندگی باشد،5پایداری

ب22روز ب22اعث اساس22ی، ه22ای شکس22ت همانن22د ن22یز ج22زئی شکس22ت . ه22ر65ن.م.ص این ان22دک گردد. مقادیر خشم- می و غم، اضطراب، از ای آمیزه یعنی – بد احساسات

ش22ما فرزن22د که هستند. زمانی نیز آور هراس اند، برانگیزاننده که آن درعین ها هیجان ممکن ی ش22یوه دو این از یکی تنه22ا ب22ه توان22د می ش22ود، ب22د احساس22ات این دستخوش

این ب22ه بزن22د، عمل به دست و بماند باقی موقعیت همان در تواند می شود. او متوسل تس22لیم توان22د می ک22ه آن ی22ا دهد؛ خاتمه خود هیجان به شرایط دادن تغییر با که صورت

ی ش22یوه و یافتن تسلط را نخستین ی سازد. شیوه خارج موقعیت آن از را خود و شودخوانم. می 6شده آموخته درماندگی را دوم

شکس2ت او ک2ه اس2ت ان کن2د، پی2دا داشتن تسلط احساس شما فرزند که آن ی الزمه م22وفقیت ب22ه ک2ه آن ت22ا کن22د تالش باره2ا و باره2ا شود، بدی احساس دستخوش بخورد،نیستند. پوشی چشم قابل مراحل این از بیاید. هیچیک دستامریکا در بدبینی گیریشکل تاریخی تحلیل رسانه جنگ، عظیم های ویرانی و30 دهه اواخر اقتصادی رکود پی . در71و70 خ. ص

از اذه2ان انج22راف و ملی روحیه باالبردن برای تبلیغاتی حرکتی امریکا سیاستمداران و این ب2ه واکنش در انداختند. ام2ا راه به1950 و1940 های دهه در زندگی ناگوار وضع

ش22کل ب22دبینی و نگ22ری منفی ش22دند، می دعوت آن به افراد که کورکورانه بینی خوش ارزیابی و شکاکیت آینده، به نگریستن در علمی روش عنوان به ها دانشگاه گرفت. در

نپ2ذیرفتن ب2ه فرهیخت2ه امریکایی2ان ت2رتیب ب2دین و ش2د می داده آم2وزش طرفان2ه بی3 Emotional illness

4 flow

5 persistence

6 Learned helplessness4

Page 5: کودک خوش بین-سلیگمن

در بی22نی کردن22د. خ22وش می مباه22ات ناراضی ای چهره داشتن و پسند عامه شعارهای ب22ود. همراه اساسبی و احمقانه نادرست، چون صفاتی با و ناخوشایند امری ایشان نزد و آل22ود یاس های اعالمیه شد. صدور می انگاشته مالزم فرهیختگی با بدبینی1960 در

می انحطاط به رو جهان که دید این و شگرف، اقدام هر در بدبینامه دید ی زاویه یافتن ه22ای درآم22د. درده22ه اندیش22ی ژرف و ش22هروندی از هایی نشانه صورتی به همگی رود

بیش22تر نفوذ به منجر ویتنام ی فاجعه و سیاسی ترورهای واترگیت، جون حوادثی هفتادشد. بدبینی

ی واقعیتای دربارهبدبینی، نظریه اقعیت و از هم مس22تقیما ها آن بدبینی نیست. و ذاتی ما، فرزندان . بدبینی71ن.م.ص

این اس22ت. کودک22ان واقعیت یدرب22اره اینظریه ب22دبینی،اس22ت. ... نگرفت22ه نشأت ینوب22ه ب22ه را آن و دارن22د،می دری22افت ه22ارسانه و مربیان، معلمان، والدین، از را نظریه

سازند.می منتقل خویش فرزندان به خودعوارض بدبینی

ام. داش22ته اش22تغال ب22دبینی مطالع22ه ب22ه گذش22ته س22ال بیس22ت طی . من71ن.م.ص آن که آن بود: نخست بدتر بینخوش افراد عملکرد از جنبه، سه از بدبین افراد عملکرد

در مدرس22ه، در ه2ا آن ک2ه آن ش22وند. دوم می دچ2ار افس2ردگی ب22ه بیشتر مراتب به ها رود، می انتظ22ار ه22ا آن اس22تعداد از چ22ه آن از کمتر میزانی به ورزش زمین در و شغل،

بین،خ2وش اف2راد با مقایسه در آنان جسمانی سالمت که آن سوم کنند. و می پیشرفتاست. ترضعیفبینی چیست؟خوش

تجس22م ی22ا امیدوارکننده هایعبارت در خوشبینی و اندیشیمثبت . مبنای73و72ن.م.ص م22ا از ی22ک دارد. ه22ر ریشه هاعلت درباره افراد تفکر نحوه در بلکه ندارد، جای موفقیت

خص22لت این من و داریم، خاص22ی ه22ایع22ادت مختل22ف، عل22ل ب22ه ام22ور دادن نس22بت در ش22کل ک22ودکی دوره در ف22رد، ه22ر در تبیین ام. سبکتبیین« نامیده »سبک را شخصیتی

پابرج22ا عم22ر سرتاس22ر نش22ود، اعمال آن در دخالتی خارج، از که صورتی در و گیرد می می اتف22اق او ب22رای ب22د، ی22ا خ22وب روی22داد هر چرا که این تبیین در شما ماند. فرزند می

.9سازیشخصی و ،8بودن فراگیر ،7تداومکند: می استفاده بعد سه از افتد،»همیشه« برابر تداوم: »گاهی« در

ق22رار افس22ردگی ب22ه ابتال خط22ر مع22رض در س22ایرین از بیش که . کودکانی73 ن.م.ص همیش22گی میآی22د، پیش ه22ا آن برای که ناگواری رویدادهای علل که باورند این بر دارند،

هستند.مثال:

ناگوار رویدادهای

7 permanence

8 pervasiveness

9 personalization5

Page 6: کودک خوش بین-سلیگمن

بینانه()خوش موقتی)بدبینانه( همیشگی خواه22د نمی دلش هیچکش م22ا مدرسه در

شود. دوست من با وقت هیچ پی22دا رود، می جدیدی مدرسه به آدم وقتی

م22دتی خ2وب؛ و جدی22د دوس22ت ی22ک ک2ردنکشد. می طول

زن22دگی خوش22ایند رویدادهای به بدبین کودکان و بینخوش کودکان . واکنش74ن.م.ص همیش22گی علته22ایی دارای وق22ایع معتقدن22د ک22ه است. کودک22انی یکدیگر از متفاوت هم

-بینخوش و تراندیشمثبت هستند موقتی رویدادها این علل معتقدند که کودکانی از هستندناگوار( رویدادهای مورد در بینانهخوش سبک برعکس درست )یعنی ترند

خوشایند رویدادهایبینانه()خوش همیشگی)بدبینانه( موقتی

دیکت22ه مس22ابقه در دلی22ل این ب22ه فقط من تم22رین خیلی دفع22ه این ک22ه ش22دم برن22دهکردم

سختکوش که شدم برنده دلیل این به منخوانم می را هایمدرس و هستم

ب22ه خودش22ان، ب22رای خوش22ایند روی22دادهای تب22یین برای بین،خوش . کودکان74 ن.م.ص ک2ه کنن2د می اش2اره ه2اییتوان2ایی و ه2اوی2ژگی ب2ه ها کنند. آنمی استناد دایمی های علت

... و سختکوشی مانند بود خواهند ها آن دارای هموارهفراگیر بودن: »خاص« در برابر »کلی«

ک22ه داری22د انتظ22ار است، دائمی خاص، علتی که باشید باور این بر . هرگاه75 ن.م.ص و گس22ترده عل22تی، ک22ه باش22ید معتق22د هرگاه شود. و آشکار زمان گذشت با آن تاثیرات عم22ر سراس22ر در گوناگونی هایموقعیت در را آن تاثیرات که دارید انتظار است، فراگیر

کنید. مشاهده خود را آن و دهن22د قرار ای رجعبه د را خود مشکل توانند می کودکان از . برخی77ن.م.ص

در مش22کل این از آنان، زندگی از مهمی بخش که صورتی در حتی و بگذارند، کناری به را ام22ور کودک22ان از دیگ22ر دهن22د. بعض22ی ادامه خود زندگی به همچنان باشد؛ ریخته هم

ک2ه ش2ود می منج2ر نقط2ه این ب2ه سرانجام تلقی طرز کنند. این می تلقی آمیز فاجعه یک در تنها هرگاه آورند؛ می عمل به کلی هایی تعمیم خود های شکست از که کودکانی

دارند. ام22ابرمی دست کردن تالش از ها حوزه تمامی در شوند؛ مواجه شکسن با حیطه ناامی22دی به خاص حوزه همان در احتماال میپردازند، اختصاصی هایتبییین به که کودکانی

مانند. می باقی استوار همچنان ها حوزه سایز در اما شوند می گرفتارناخوشایند رویدادهای

بینانه()خوش اختصاصی)بدبینانه( کلیاست انصافبی کارماین خانمانصافند بی هامعلم

ک2ه اس22ت ب22اور این ب22ر بینخ2وش ک2ودک خوش22ایند، رویدادهای مورد در . و78ن.م.ص ب22ر ب22دبین کودک که حالی در شوند، می منجر نتایجی چنین پیدایش به او اعمال تمامی

اند: شده ناشی خاصی علتهای از رویدادها این که است این

6

Page 7: کودک خوش بین-سلیگمن

خوشایند رویدادهایبینانه()خوش کلی)بدبینانه( اختصاصی

هستم بااستعدادی یبچهاستعدادم با ریاضیات در

شخصی:»درونی« در برابر »بیرونی« ک22ه دارد س22ومی بع22د ب22ودن، فراگیر و تداوم بعد دو بر عالوه ، تبیین . سبک78ن.م.ص وقوع به ناگواری رویداد .هرگاه بوده کسی چه تقصیر که این یعنی است سازیشخصی

را دیگ22ر ه22ای موقعیت یا افراد درونی( یا )عامل را خود توانند می کودکان پیوندد، می ع22زت ب22ر بش22مارند، مقصر را کسی چه افراد که بشمارند. این بیرونی( مقصر )عامل را خ22ود شکس22ت مواق22ع در ت22ا ان22د کرده عادت که گذارد. کودکانی می اثر ها آن نفس

کنن22د. می شرمس22اری و گن22اه احس22اس و دارن22د ن22ازلی نفس ع22زت بش22مارند، مقصر مقصر را دیگر های موقعیت یا افراد ناخوشایند، رویدادهای بروز مواقع در که کودکانی

را دیگ22ران ک22ه کس22انی مجم22وع دارن22د. در به22تری احساس خود مورد در شمارند؛ می را خ22ود و ش22وند می کم22تری شرمساری و گناه احساس دستخوش کنند، می سرزنش

هستند. نیز تری خشمگین کودکان حال عین در ها دارند. آن دوست بیشتری میزان بهتعاریف مختصر ابعاد:

.190ن.م.صدارد. کهتداوم است چیزی دائمی: علت،گذراست. یا تغییر قابل ، موقتی: عاتگذارد. می اثر متعددی های موقعیت بر فراگیر:علت،

گذارد می اثر معدود موقعیت چند بر تنها اختصاصی: علت،... هستم شخصی: من، علت~

است. مربوط دیگر های موقعیت یا افراد به غیرشخصی: علت؛ ب22ه بی22اموزم؛ کودک2ان ب22ه را خ2ود دی22دن~ درس22ت ک2ه اس22ت این من . هدف79ن.م.ص عه22ده ب22ر را ه22ا اشتباه مسوولیت باشند، مشکالت عامل ها آن خود هرگاه که صورتی نباش22ند، مشکالت بروز علت ها آن هرگاه و کنند، تالش خود رفتار اصالح برای و بگیرند

باشند. قایل ارزش خود برای همچنان را خ22ود کارهای مسوولیت ن ما فرزندان تا مایلیم مادر و پدر عنوان به . ما81ن.م.ص عث ب22ا ک22ه میدهند انجام را کاری که هرگاه مان فرزندان که نداریم تمایلی اما بپذیرند؛شوند. شرم و گناه احساس مقهور شود، می دیگران ناراحتی

ک22ه اس22ت آن ه22دف نخس22تین خ22ود؛ فرزند در تبیین سبک بهبود مسیر در ترتیب این به ه22دف شود. دومین می متقبل را بینانه واقع های مسوولیت او که کنید حاصل اطمینان

نکوهش به کلی صورت به خود نکوهش عوض در تا وادارید را خود فرزند که است آنبپردازد. خود رفتارهای

رفتاری. نمونه هایی از نکوهش خود کلی و خود 83ن.م.ص

کلی خود نکوهشدرونی( و فراگیر، )بدبینانه- دائمی،

رفتاری خود نکوهش و اختصاص222ی، بینان222ه- م222وقت،)خ222وش

7

Page 8: کودک خوش بین-سلیگمن

درونی( ک22ه گ22رفتم ج نمره امتحان در دلیل این به

خنگم ک22ه گ22رفتم ج نمره امتحان در دلیل این بهبودم نخوانده درس باید که قدر آن

بدی بچه که چون کردند حبس خانه در مراهستم

مایک22ل ک22ه چ22ون کردند حبس خانه در مرازدم را

ی درست انتقاد کردن از کودکشیوه سبک هم و نقد محتوای هم شنوند؛می خود از را بزرگساالن انتقاد . کودکان84ن.م.ص

وال22دین تفس22یر نح22وه ب22ه همچ22نین کنند. کودکان می جذب خود وجود در را آنان انتقاد را ه2ا آن س2بک و کنن2د می توج2ه ان2د ش2ده مواج2ه ه2ا آن ب2ا ک2ه هاییبدشانسی از خود

میدهند. قرار خود سرمشق عم22ل سنجیده و احتیاط با کودک، برابر در خود از انتقاد یا کودک از انتقاد هنگام به باید

کنید. ک22ودک در ان22دازهبیش . نک22وهشداری22دنگ22ه ان22دازه انتق22اد در ک22ه اس22ت این اول قاعده

ب22ه او واداش22تن برای الزم میزان از که آورد می وجود به گناهی و شرمساری احساس ک22ودک در را مس22وولیت احساس ، هم نکوهش گونه هیچ است. اما بیشتر بسیار تغییر

کند. می ضعیف او در را کردن تغییر عزم و سازد می دار خدشه ق22الب در ش22ما انتق22اد بای22د دهد، می اجازه واقعیت که جایی تا که است آن دوم قاعده بر میدهد اجازه واقعیت که حدی تا که است مهم باشد... بسیار بینانهخوش تبیین سبک نک22وهش را ک22ودک توان22ایی و شخص22یت و کنی22د، تاکی22د موق22تی و اختصاصی های علت

نکنید.

پرسشنامه سبک ا&سنادی کودکان استفاده91صفحه پرسشنامه از سال13-8 کودکان در بینی خوش گیری اندازه برایشود. می

107 ص2فحه در CES-DC پرسش2نامه از کودک2ان در افسردگی میزان بندی درجه برایشود. می استفاده

انگیزه کودکان افسرده از خودکشی دو این از یکی معم22وال میاندیش22ند، خودکشی به افسرده کودکان . هرگاه116ن.م.ص

ک22ه معن22ا این به است؛ 10دادن خاتمه دو، این دارند. نخستین~ را ها آن دوی هر یا انگیزه ه22ا آن و اس22ت تحم22ل غیرقاب22ل ش22ان برای صورت، همان به اوضاع دادن ادامه اندازچشم

11دیگ22ران ب22ر نفوذ اعمال دوم؛ ی دهند. انگیزه خاتمه اوضاع آن به گیرند می تصمیم

این ی22ا بگیرن22د، انتقام بیآورند، دست به دیگربار را محبت و عشق خواهند می ها است: انبزنند. را آخر حرف مجادله یک در

خاستگاه بدبینی

10 surcease

11 manipulation8

Page 9: کودک خوش بین-سلیگمن

ارث ن آ دوقلوه22ا مطالع22ه از حاص22ل ه22ای یافت22ه آورترینشگفت از یکی . شاید120ن.م.ص

ب22ه م22ان وال22دین از ما عهمده شحصیتی های ویژگی از نیمی تا چهارم یک بین که است ب22ودن، م22ذهبی ش22غلی، رض22ایت مانن22د: افس22ردگی، ه22ایی وی22ژگی رس22د؛ می ارث

ح22تی و هس22تند، خصوص22یات این از مع22دودی تنه22ا شادمانی و اقتدارگرایی آزادمنشی؛هستند. ارثی درصد50 به نزدیک هم طالق احتمال و تلویزیون تماشای میزان

[.121ن.م.ص -خ22وش های نمره از درصد25 حدود در]که شد مشخص مطالعه دو در است. 12پذیرتوارث بدبینی، و بینی

وی22ژگی ی22ک ک22ه دهد نشان ما به تواند می دوقلوها مطالعه ، مجموع . در122ن.م.ص مس22تقیما ص22فت آن ک22ه س22ازد مط22رح چ22نین توان22د نمی اما پذیر« است،»توارث خاص

آن ک2ه مان2د می ج2ا ب2ر احتم2ال این هم2واره مطالع2ات گونه این »ژنتیکی« است. در ه22ا ژن کن22ترل تحت مس22تقیما که آن نه باشد؛ خاص هایی تجربه محصول خاص، صفت وجود به را کننده تعیین های تجربه که کنند می کنترل را ایفیزیکی عوامل ها ژنباشد.

ب2ه )ک2ه بلن2دقامتی ک2ه آن دلی2ل ب2ه اس2ت پ2ذیرت2وارث ورزش2ی توانایی . مثالآورند می من22د عالقه و دلسوز بسکتبال مربیان مسیر در را شود( فرد می کنترل ژنتیکی صورت

انجام22د. می او در ورزش22ی درخشش به امر این کننده( که تعیین )تجربه دهد می قرار عالق22ه و توج22ه مورد را فرد )ژنتیکی(، زیبایی که است پذیرتوارث روو آن از نفس عزت

نفس عزت پیدایش باعث فرد در امر این کننده( و تعیین تجربه میدهد قرار مادر و پدرشود.... می

والدین فرزن22دتان وج22ود در گ22ویی ش22وید، می هیج22ان دس22تخوش ش22ما . هرگ22اه123ن.م.ص و ظ22رافت ب22ه را آن چ2ه – ش22ما هیجان به توجه با شود. فرزندتان می فعال ای گیرنده چ22یزی چ22ه ب22ه ش22ما که یابد می باشد- در بارز کامال وچه باشید داده نشان کاری پنهان

پذیرد. می انجام صورت همین به ما هیجانی یادگیری میدهید. بیشتر نشان واکنشمربیان و معلمان ش22مارند، می مح22ترم را آنان که مربیانی جانب از که آن از پس . کودکان129ن.م.ص

می خ22ود از انتق22اد ب22ه آن22ان تب22یین س22بک هم22ان ب22ا سرعت به بگیرند، قرار انتقاد موردپردازند. بس22یار ، ض22عف و ناتوانی به شکست دادن نسبت که باشید داشته . توجه131ن.م.ص ق22رار مدرسه سنین در که دخترانی است- و دائمی امری توانایی، زیرا – است بدبینانه هرگ22اه گیرن22د. ب22رعکس می ق22رار انتق22اد رگب22ار زیر توانایی، در ضعف خاطر به دارند،

ب22ازی شلوغ نکردن، تالش علت به ها آن معلمان باشند، نداشته خوبی عملکرد پسران اس22ت( درس22ت ای اندازه تا انتقادی چنین البته میدهند قرار انتقاد مورد نکردن توجه و

موق22تی مواردی رفتار و توجه، تالش، زیرا – است ضررتر کم بسیار انتقاد گونه این اماتغییرند. قابل و

12 heritable9

Page 10: کودک خوش بین-سلیگمن

دارد. شایانی اهمیت پسرها و دخترها با مواجهه در ظریف هایتفاوت . این132ن.م.ص می ت22ر بیش تالش از م22انع شکس22ت از بدبینان22ه ه22ای تب22یین ک22ه باشید داشته خاطر به

در گردن22د؛ می انفع22ال و ناامی22دی آم22دن وجود به باعث شکست قالب در ها . آنشوند ی منزل22ه ب22ه را ه22ا شکس22ت اف22راد ک22ه آنن22د زیربن22ای بینانه، خوش های تبیین که حالی

می را فعاالن22ه واکنش22ی ان22د، ک22ردن ن22رم پنجه و دست مستلزم که کنند تلقی مسایلیپرورانند. می خود دل در را امید و طلبند،

و ش2وند می ب2دبین دارن2د، پراغتشاش2ی زن2دگی ک2ه وال2دینی . فرزن2دان134ن.م.صشوند. مبتال افسردگی به که دارد زیادی احتمال

تثبیت مختلف های صورت به را خود کند، پیدا پایی جای بدبینی که . همین136ن.م.صکند. می تقویت و

منابع بدبینیشود: حاصل منبع چهار از تواند می . بدبینی136ن.م.ص

ژنتیکوالدین بدبینیمربیان یا معلمان والدین، جانب از بدبینانه انتقادهایدرماندگی و تسلط ی زمینه در تجربیاتی

برنامه پنسیلوانیا پنس22یلوانیا« »برنام22ه یتجرب22ه شرح به نویسنده کتاب چهارم بخش از نهم فصل خ.در می ش22رح را مطالع22ه م22ورد ی نمون22ه های ویژگی و تحقیق روش پردازد. اهداف، می

گ2واه گروه و آزمایش گروه صورت به آموزشی منطقه دو در تحقیقاتی ی دهد. برنامه آم22وزان دانش ب22ه آزم22ایش این اس22ت. در گرفت22ه انجام طولی ی مطالعه صورت به و

افسردگی شیوع و بینی خوش میزان سپس و شود می داده آموزش مطالبی دبستانیشود. آزمون تحقیق فرضیات تا شود می تعقیب ها آن در

ج22زء و ش22ناختی پنسیلوانیا« ج22زء پیشگیری »برنامه از عمده بخش . دو143ن.م.ص اص22لی عناص22ر بس22تن ک22ار ب22ه ب22ا ک22ه ب22ود آن م22ا بودند. ه22دف آن اجتماعی مساله حل

کودکان به داشتند، قرار دبستان سنین در که نرمالی کودکان مورد در درمانی شناخت ک22ه ن22دارد ض22رورتی ک22ه این و تغییرن22د، قاب22ل و چ22را و چ22ون قاب22ل افکار، که بیاموزیم در ک22ه13خودآین22د« بپذیرند. »افک22ار رسد می شان ذهن به که را ای اندیشه نخستین

در شناور هایی عبارت افکار، دارند. این قرار هشیاری مرز در درست موجودند؛ ما همه ذهن کنند. این می خطور ما ذهن به روز طی همواره و درکند قابل سختی به که هستند ذهن

احس22اس درن22گ بی ام22ا است، دشوار شان ردیابی دلیل همین به و اند سریع اگرچه افکار ب22ه که بود آن ما اول گام ترتیب، این آورند. به می همراه به خشم و اضطراب، غم،

کنند. دقت گویند می خودشان به چه آن به که بیاموزیم کودکان

13 Automatic thought10

Page 11: کودک خوش بین-سلیگمن

چ22ون[ مهارت این کنیم، می متهم را خودمان خودمان، وقتی معموال . ما144ن.م.ص می خودم22ان ب22ه هرچ2ه انگار که کنیم می رفتار ای گونه بریم. به نمی کار به را]چرا و

از انتق22اد متض22من افک22ار پ22ذیرفتن ب22ه تمای22ل است. این درست چرا و چون بی گوییم،است. بارز و چشمگیر افسرده، افراد در ویژه به خود،

-ش22ناخت در هم ک22ه دارد وجود اصلی مهارت چهار بینی،خوش یزمینه . در161ن.م.ص ، ک22ه آن ش22وند. نخس22تمی داده آم22وزش پنسیلوانیا، پیشگیری برنامه در هم و درمانی

کنن22د، می عب22ور ت22ان ذهن از دارید ناخوشی حال هرگاه که را افکاری تا اموزیدمی شما آین22د، درنمی اف22راد آگاهانه ادراک به معموال که حال عین در افکار، دهید. این تشخیص

افک//ار شکار تکنی22ک این گذارن22د. ب22ه می ب22اقی ه22ا آن رفت22ار و خلق بر شگفتی تاثیرشود. می گفته14

ک22ار اس22ت. این خودک22ار افک22ار این 15ارزیابی بینی،خوش مهارت . دومین161ن.م.ص ص2حیح ض2رورتا گویی2د، می خ2ود به که آنچه تمامی بپذیرید که است معنا این به

ب22ه دنی22ا درب22اره و خویش22تن درب22اره را خ22ود باوره22ای ک22ه یادگرفته نیستند. لیدیا ارزی2ابی ب2رای ک2ه اس2ت آموخته شوند. او ازمون باید که بنگرد هایی فرضیه صورتبپردازد. آنها ارزیابی و الزم شواهد گردآوری به چگونه خود، باورهای درستی میدهند، روی ناخوشایند رویدادهایی هرگاه که است آن مهارت . سومین162ن.م.ص

افک22ار ب22ا ه22ا، آن کم22ک ب22ه و بپردازی22د بیش//تر هرچه درست& های تببین یارائه بهکنید. مقابله ، خویش خودآیند را اس22ت. موقعی22تی 16پن//داریفاجع//ه از اجتناب مهارت، . چهارمین3و162ن.م.ص

امک22ان ک2ه ش22رایطی نرفتن22د. در پیش ت22ان می22ل مطابق کارها که بیاورید یاد به گون22ه این نیس22ت. در س22ازنده وج22ه هیچ ب22ه باشد، اندک بسیار حالت، بدترین وقوع

اس22ت. زم22ان از نادرست ای استفاده ممکن، حالت بدترین برای کردن ریزی برنامه موارد، می ب22دتر هس2ت چ2ه آن از را ش22ما خلقی وضعیت و برد می تحلیل را شما انرژی کار، اینکند.

بینیخوش اصلی مهارت خ. چهار افکار شکار.1ارزیابی.2 بیشتر هرچه درست~ های تببین یارائه.3پنداریفاجعه از اجتناب.4

ABC مدل.165خ.ص.

Aبداقبالی. یا بدبیاری یا کننده ناراحت : اتفاق

14 Thought catching

15 evaluate

16 decatastrophizing11

Page 12: کودک خوش بین-سلیگمن

Bناگوار ی واقعه از فرد درونی تفسیرهای و : باورهاC،در رفتاری چه و کردید پیدا احساسی چه ناگوار، رویداد از پس که این یعنی : پیامدها

، خودآین22د صورت به و بیدرنگ پیامدها، که رسد می نظر به چنین گرفتید. معموال پیش هستند.B از ناشی خاص پیامدهای آیند. اما می وجود به ناگوار رویداد از پس

م22واقعی اس22ت ک22هABC. یکی از به22ترین م22وارد اس22تفاده از م22دل 173ن.م.ص احساس می کنید واکنش عاطفی شما بیش از حد و بی تناسب است. هرگاه چنین

درکارند.وجود شما، باورهایی قدرتمند و غیرمنطقی اتفاقی بیفتد، نشانه ی آن است که در

ABC وقایع ثبت جدولپیامدهاباورهاکننده ناراحت اتفاق

123 ک~ی چ22یزی، چه کسی، چه موارد تنها ناگوار، رویداد به مربوط ستون . در174ن.م.ص

کنی2د. در ثبت قض2اوت ب2دون و اختصاص2ی صورت به را کنید. وقایع یادداشت را کجا و رس22د، می ت22ان ذهن ب22ه ن22اگوار روی22داد آن ی درب22اره ک22ه را ب22اوری ه22ر باوره22ا س22تون

از را آن باش2ید، داش2ته اعتق2اد خ2ود ب2اور ب2ه ح2د چه تا که این یه کنید. بسته یادداشت را عملی و کردید پیدا که را احساسی هر پیامد، ستون کنید. در بندی رتبه100 تا صفر

کنید. بندی رتبه100 تا صفر از را احساس هر شدت و کنید یادداشت ، دادید انجام که ن22وع ی22ا ش22دت نتوانی22د همچن22انABC مراح2ل سلسله تکمیل از پس . اگر175ن.م.ص باوره22ای اید نتوانسته میدهد نشان که است سرنخی این سازید، موجه را خود واکنش

ب22رای م22وارد اکثر در کنید. هرگاه شناسایی کامل طور به موقعیت آن ی درباره را خود تکمی22ل م22وفقیت ب22ا را فرم این کردید، پیدا قبول قابل باوری خود، عمل یا احساس هر

اید. کردهمثال راهنما

ب22ودیم، گرفت22ار ش22دت ب22ه دو ه22ر ه22ا م22دت ک22ه نامزدم و : منکننده ناراحت اتفاق س22اهت ح22والی کنیم. او سپری یکیدگر کنار را آرامی شب که بودیم کرده ریزی بنرامه؟بیاورد خود همراه هم را لوری که ندارد اشکال آیا که پرسید و کرد تلفن من به7:30

می تالش رابط22ه این مان22دن پابرج22ا برای که هستم من دانستم. همیشه : میباورها) اس22ت ت22ر راضی او ببینیم، را همدیگر بار یک ماهی ما اگر که کنم می (. فکر80) کنمام. زده گول را خودم کنیم می ازدواج همدیگر با روزی ما که کنم فکر (. اگر85

عص22بانی ش22دت ب22ه د~ب دست از کردم. اول پیدا مختلفی های احساس : منپیامدها هم (. خیلی90بک22وبم) تلفن روی محکم را گوش22ی خواس22تم می ک22ه ش22دم. ط22وری

این و نیام22د، خوش22م پیش22نهادش از چندان که گفتم او (. به90شدم) ناراخت و رنجیده ت22ا و زد خ2واهم س22ر او ب22ه ص2بح فردا من و کند سپری را شب لوری با او است بهتر که

کردم. مشغول ها اتاق کف شستن با را خودم صبح،سوگیری در تایید خود

12

Page 13: کودک خوش بین-سلیگمن

را ش22واهدی تنه22ا م22ردم که شود می باعث خود تایید جهت در . سوگیری170ن.م.ص دیدگاه با مغایر شواهد باشد. اما دنیا و خود درباره ها آن دیدگاه موید که بگیرند درنظر

بدبینان22ه باورهای تقویت باعث خود، تایید جهت در گیرند. سوگیری نمی نظر در را خودشود. می

ارزیابی صحت باورها روی22دادی ه22ر ب22روز در ک22ه اس22ت س22ودمند کودکان به نکته این . آموختن195ن.م.ص

به را خود که آن جای به تا بیاموزند باید ها آن که این و دارند دخالت عامل چند و چندین را خ2ود س22هم مس2وولیت کنن22د؛ س22رزنش ب22وده ه2ا آن کنترل از خارج که چه آن خاطربپذیرند. رویداد درآن

دارد. نظر هاقضاوت بودن نادرست یا درست به شده،آموخته بینی. خوش195ن.م.ص اعتق22اد ن22دارد، ای فای22ده دهن22د انج22ام که کاری هر معتقدند که . کودکانی196ن.م.ص

ح2ل راه جس2تجوی ب22ه اس22ت؛ تغی22یر غیرقاب22ل و همیش2گی ش22ان مش2کالت ک2ه دارن22د را وقایع کودکان، از نادرستند. بسیاری معموال دست؛ این از منفی برنمیایند. باورهایی

تم22ام می22ان از ها آن کنند؛ می توجه ممکن های علت بدترین به و کنند می تلقی فاجعهبردارد. در را تلویحات بدترین که گذارند می انگشت برعلتی موجود، های علت

مش22کالت درباره چه دارند، قرار افسردگی به ابتال خطر در که . کودکانی196ن.م.ص می ذهن ب22ه را ممکن س22ناریوی ب22دترین جه22ان، مش22کالت درب22اره چ22ه و خود شخصی

ه22ا آن کنند؛ می سرزنش را خوشان کنترل، از خارح مسایل ی واسطه به ها آورند. آنشوند. می کشیده وقایع از تفسیر ترین منفی طرف به

ب22روز در ک22ه هم را دیگ22ری عوام22ل ت22ا بیاموزن22د توانن22د می کودکان . این196ن.م.ص ه22ایی بخش در را خ22ود نیروی ترتیب این به و درآورند تصور به اند داشته نقش مشکل

مش22کالت ح22ل ب22ه طری22ق این از و دارند قرار ها آن کنترل در که کنند صرف مشکل ازبپردازند. خود

تداوم ادام22ه همیش22ه ناخوش22ایند، رویداد آن که شویم می معتقد مواقع . برخی197ن.م.ص

ب22ه افک22اری ب22رداریم. چ22نین ق22دمی آن ساختن بهتر برای توانیم نمی ما و یافت خواهد ب22ه تالش22ی ک22ه آن بدون و شویم ناراحت شوند می باعث مربوطند، »تداوم« رویدادها

آن ک2ه باش22یم معتق2د اگ2ر ب22رداریم. ب22رعکس؛ دس22ت بیش2تر کوش22ش از آوریم، عمل پی22دا درص22دد و ی22ابیم می پران22رژی را خ22ود آنگ22اه اس22ت، تغییر قابل و موقتی وضعیت،

آییم. برمی آن، دادن تغییر برای راهی کردنABC

این از افراد تفسیر نحوه که دریابد را نکته این تا کنید کمک فرزندتان . به199ن.م.ص ه22ا آن همپ22ای اهمی22تی ح22داقل نباش22د؛ ت22ر مهم ها ن آ خود از اگر ها، واقعیت یا حقایقدارد.

سازیشخصی می22ل مطابق وقایع هرگاه دارند، قرار افسردگی معرض در که . کودکانی203ن.م.ص

مش22کالت ب22روز در ک22ه خ22ال عین کنند. در می سرزنش را خودشان نروند، پیش ها ان

13

Page 14: کودک خوش بین-سلیگمن

معم22وال کودک22ان این دارن22د؛ دخ22الت مختل22ف عوامل از ای پیچیده ی محموعه واقعی، تنه22ایی ب22ه را گناه بار تمامی و دارند سیاه و سفید صورت به و اندیشانه مطلق تفکری

که شوند می لبریز ارزشی بی و گناه احساس از چنان ها گذارند. آن می خود دوش بر چرخ22ه این کنن22د. و دوری خود ی خانواده اعضای و دوستان از شود می باعث خود این

شود. می افسردگی به آنان ابتالی احتمال بیشتر هرچه افزایش باعث قاب22ل اس22ت. رفتاره22ا ب22دتر18خ22ود« رفتار »سرزنش از17خود« شخصیت »سرزنش

نیست. اینگونه شخصیت اما تغییرندپندارانهمجادله و مقابله با نگرش های فاجعه

وکودکان، بزرگساالن بیشتر میکند، متهم را ما کسی هرگاه که حالی . در219ن.م.ص مجادل22ه س22ازیم، متهم را خویش22تن خ22ود، م22ا هرگ22اه اما ماهرند، طبیعتا گرانیمجادله

ب22ردن س22وال زی22ر ب22رای ب22ادوام و م22وثر راهی ، 19ب22اخود ناتوانیم.... مجادله کنندگانیاست. خود ی درباره ما ی گرایانه غیرواقع تفسیرهای

ب22ه خویش22تن درب22اره را خ22ود دی22دگاه بای22د نگ22ری منفی ب22ا مقابل22ه . برای219ن.م.ص روا خ2ود ب2ه ک2ه را هایی دهید. اهانت قرار انتقاد مورد عیبجویانه و موشکافانه صورتی

ب22ا را ب22ار اهانت های دیدگا این و برگردید عقب به نپذیرید. گامی کورکورانه دارید، می ین نیست. درا حرفی که ، درآمدند آب از درست کنید. اگر بررسی دیگرباره باز، ذهنی

ع2دم ب2اعث ک2ه خ2ود جه2ان~ از بخش2ی ی2ا خ2ود دادن تغییر زمینه در است الزم صورت ک22ه باوره22ایی ک22ه ش22وید متوج22ه اس22ت کنی22د. ممکن اقدام ، شود می شما در رضایت ک22ه ص22ورت این ب22ه – ان22دپندارانهفاجعه نوعی به که این و نادرستند، دارید، خود درباره به که شوند می بیان هاییعبارت قالب در کننده،ناراحت رویدادهای از شما تفسیر و تعبیر

برخیزید. ها آن دادن تغییر به است الزم باشد، چنین اگر فراگیرند، و همیشگی شدت، عب22ارت ش22ود، واق22ع س22ودمند افکار مجادله تا شود می باعث که چه . آن223ن.م.ص

در پن2داری،فاجع2ه از حق2ایق س2اختن مج2زا باوره2ا، و افک2ار از گرفتن فاصله از است ها، گام این انجام جایگزین. با های احتمال نظرگرفتن در و موجود، شواهد نظرگرفتن

دیگر بار و شود می بهتر تان خلق میدهد، دست از را خود توان شما بدبینی که جا آن ازشوید.می پرانرژی گردآوری ه22ا، آن اس22ت. نخس22تین اس22توار چهارپای22ه ب22ر موثر . مجادله223ن.م.ص ک2ه بپرسید خود از شوید، می مواجه بدبینانه باورهایی با است. هرگاه 20شواهد

ی22افتن ب22ه ک22ه ابت22دا دارم؟... در اختی22ار در ش22واهدی چ22ه ب22اور، یا عقیده این برای ش22ما ب22دبینی موی22د که خورید برمی زیادتری شواهد به احتماال آیید، برمی شواهد 21تایی22د جهت در سوگیری همان یابید. این می دست آن برخالف اندکی شواهد به و هستند

ش22واهدی و زندگی بازبینی به صرفا تایید، جهت در سوگیری با مقابله است.... برای17 Personality self blame

18 Behavioral self blame

19 Self-disputing

20 Evidence gathering14

Page 15: کودک خوش بین-سلیگمن

مج22زا عم22ل دو ص22ورت ب22ه را کار این نپردازید. بلکه اند بوده موثر ن تا باورهای در که باشند. شما باور موید که برآیید شواهدی کلیه جستجوی به که، آن دهید. نخست انجام

« ب22ادارم؟ اختی//ار در ب//اور این علی//ه ب//ر ش//واهدی چهبپرس22ید: » خ22ود از بعد می تایی22د جهت در سوگیری تضعیف باعث جنبه، دو هر گرفتن نظر در به خود واداشتن

شوید. خ22ود اس22ت. از 22ج//ایگزین تفسیرهای ک22ردن مط22رح دوم، . تاکتی22ک223ن.م.ص و نگریس2ت ت2وان می دیگ2ری ه2ای ص2ورت چ2ه به را کنندهناراحت اتفاق این که بپرسید

عرض22ه را دیگ22ری تفس22یرهای و تعب22یر توانی22د می هرچ22ه کنی22د کرد.... سعی تعبیر پ22ذیرامک22ان دیگ22ری منطقی تفسیر و تعبیر هیچ که باورید این بر همچنان کنید. اگر

می ودرک تفسیر چگونه را اتفاق این من، دوست بهترین که بپرسید خود از آنگاه نیست، توانس22تید ک22ه آن از پس ط22رف...؟ بی ای کنن22ده مشاهده یا طور؟ چه پدرم کند؟

بگیرید. کمک شواهد از ، ها آن درستی ارزیابی برای کنید، مطرح را دییگری تفسیرهایشود. ناشی عامل یک تنها از رویداد، یک که میآید پیش ندرت به که نبرید یاد از

-فاجع22ه از اجتن22اب باوره22ا، ب22ا چالش و مجادله زمینه در تاکتیک . سومین224ن.م.ص در چ22ه«ه22ا »اگر... ش22ود، یا23 تلویحات تمامی نظرگرفتن در درستی به یا پنداری،

میداری22د خ22وش ک22ه ای گون22ه ب22ه مس22ایل هرگاه است. آیا کنندهناراحت رویداد ی زمینه ک22ه کنی22د می تص22ور را ناگواری وقایع از جریانی خود ذهن در درنگ بی روند، نمی پیشآمد؟ خواهند پیش یکی یکی

بکنی22د، خ22ود از چ22ه« را »اگر... شود، های سوال تا کردید شروع . هرگاه224ن.م.ص از ت22ا کند می کمک شما به ها سوال این از سازید. هریک مطرح پرسش سه خود برای

چ22ه بیفتد اتفاق توانست می که چیزی بدترین که این بردارید. اول دست پنداریفاجعه کنی22د. توص22یف روش22نی به و جزئیات با را آن باشد؟ نامحتمل که هم هرچقدر حال بود، بپرس22ید: این خ22ود از کنید. بعد مشخص خاص، وعنوانی نام با را آمیزوحشت رویداد این

چه اوضاع کردن بهتر برای بیفتد، اتفاق بود بنا اگر دارد؟ وقوع احتمال حد چه تا رویداد روی توان22د می ک22ه چ22یزی بپرس22ید: به22ترین خ22ود از بعد آند؟ می بر تان دست از کاری ب2دترین و به2ترین ک2ه آن از کنید. بع2د توصیف کامل جزئیات با هم را آن چیست؟ دهد،

ه22ر واقعی پیام22د ترین محتمل که بپرسید خودتان از کردید، توصیف را ممکن وضعیت پیامد بدترین نه هم، شرایط ترین محتمل باشد.در تواند می چه موقعیت، دو این از یک

دارند. جای دو این میان ای نقطه در ممکن پیامد. موارد بهترین نه و اید می پیش ها آن برای توانید می کردید، مشخص را پیامد نوع سه هر که آن از . پس224ن.م.ص

آن است.... ب22رای مقابله تاکتیک چهارمین حمله، نقشه ببینید. تدوین تدارک ای برنامه از ک22اری چه اوضاع کردن بهتر برای بکنید؟ توانید می چه بیاید پیش وضعیت بهترین که

21 Confirmation bias

22 alternatives

23 implications15

Page 16: کودک خوش بین-سلیگمن

درمان22دگی ب22روز از توانی22د می حمله؛ برای ای نقشه ریزی طرح با میآید؟ بر تان دستکنید. حفظ ناگوار، شرایط در ماندن پایدار برای را خود توانایی و کنید جلوگیری

بپرسید: خود از باید چه آن . خالصه228خ.ص.228ن.م.ص

از حاکی شواهدی است؟چه درست باور این که است این از حاکی شواهدی چه.1دارد؟ وجود آن بودن نادرست

نگریست؟ ان تو می متفاوتی دید چه از موقعیت، این به.2بدهد؟ روی دارد احتمال آیا چیست؟ بیاید پیش است ممکن که وضعیتی بدترین.3بدهد؟ روی دارد احتمال آیا چیست؟ بیاید پیش است ممکن که وضعیتی بهترین.4چیست؟ پیامد ترینمحتمل.5چیست؟ پیامد ترین محتمل مورد در بخصوص من، حمله ی نقشه.6

-ن22اراحت ه22ای)اتف22اق ه22اABCDE مناسب، های محل در زیر فرم . در228ن.م.صکنید. ثبت ها( رادهندگیانرژی ها،مجادله پیامدها، باورها، کننده،

-ن2222222222222222222222222222222اراحت ه2222222222222222222222222222222ایاتف2222222222222222222222222222222اقکننده:.........................................................................................

باورها:..........................................................................................................................

پیامدها:......................................................................................................................

-مجادل222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222هها:.....................................................................................................

.............-دهن222222222222222222222222222222222222222222222222دگیان222222222222222222222222222222222222222222222222رژی

ها:.....................................................................................................افزایش دادن مهارت های اجتماعی در فرزند خود

مناس22ب اجتماعی های مهارت و مساله حل های مهارت از که . کودکانی258ن.م.ص ه22ای م22وقعیت در ه22ا آن کنند، پیدا جدیدی دوستان توانند می باشند، برخوردار کافی و

مالق22ات را ه22ا آن پیش22تر که کودکانی با ها کنند. آن می راحتی احساس ناآشنا، و جدید ها پردازند. ان می بدیع های فعالیت در شرکت به و کنند می برقرار آشنایی اند، نکرده

و همک22اری اه2ل ه2ا کنن22د. ان حف2ظ را خ2ود ه2ای دوستی چگونه که دانند می همچنین ی شایس22ته را آن22ان ن22یز دیگ22ران و کنن22د می اعتم22اد دیگ22ران به ها هستند. آن مصالحه

اجتم22اعی، ه22ای ومهارت ومساله حل های مهارت در که شمارند. کودکانی می اعتماد ه22ا کنن22د. آن می فص22ل و ح22ل خ22وبی به را ها مجادله و نظرها اختالف باشند، برجسته

ب2ا و روش2نی ب2ه را خ2ود های قائلند. خواسته ارزش مختلف های جنبه در اختالف برای با حق هرگاه اما ندارند، باکی عذرخواهی از کنند اشتباه کنند. هرگاه می بیان جسارت

16

Page 17: کودک خوش بین-سلیگمن

وی22ژه ب22ه کودک22ان، از کنن22د. بس22یاری می پافش22اری خ22ود ی گفته یا نظر بر باشد، آنانهستند. ها مهارت این فاقد دارند، قرار افسردگی معرض در که کودکانی

بگ22ذارد. باقی پسران و دختران بر متفاوت تاثیرات تواند می . افسردگی259ن.م.ص کنن22د، می گری22ه و شوند می غمگین ها کننند. آن می پیدا تمایل گرفتن کناره به دخترها

میآورند. روی بدنی درگیری به پسرها سو آن از اماملزومات آموزش مهارت های اجتماعی و مهارت های حل مساله

ح2ل ه2ای مه2ارت و اجتم2اعی ه2ای مه2ارت آم22وختن ب22ه که آن از . پیش264ن.م.صبسپارید. خود ذهن به را مهم بسیار قانون سه است الزم بپردازید، مساله

می پیش فرزن22دتان ب22رای ک22ه ای مس22اله حل به خودتان که، آن نخست.264ن.م.صنکنید. اقدام آید

ت22ا ک22ه دای22د امکان فرزندتان به وقتی که است این مهم قانون دومین. 266ن.م.ص در قطع22ا کنی22د. او انتق22اد کاره22ایش از حد از بیش نباید بپردازد، مشکالتش حل به خود خواه2د نش2ان ضعیفی واکنش ها، موقعیت بعضی در و کرد نخواهد عمل خوبی به ابتدا

برداش22ت. خواه22د دست کردن سعی از او کنید، انتقاد او از سختی به شما اگر داد. اما عم22ل فراین22د به نتیجه، جای به کرد، آغاز را ها مهارت این یادگیری فرزندتان که زمانی

آن نتیج22ه ام22ا بپردازد، ای مساله به درست ای شیوه به او که صورتی کنید. در توجه او او برداش22ته، که هایی گام دلیل به بود، کرده ریزی برنامه آن برای که نباشد صورتی بهشد. خارج دستش از امور زمام کجا دریابد تا کنید کمک او به بعد و کنید تحسین را

ح22ل راهبرد از سرمشقی شما، خود که است این مهم قانون سومین. 267ن.م.صدهید. نشان او به را موفق مساله

مهارت حل مساله اس22ت. آم22ده آن ه22ای گ22ام و مس22اله ح22ل مهارت مورد در مفصلی توضیح کتاب خ. دراست: آمده زیر در گام هر ی عمده نکات

.288ن.م. ص و آرام ص22ورت ب22ه آتش22ین، و تند افکار جای بیندیشد. به و کند کند: درنگ - درنگ1 گام

بیندیشد. سنجیدهکند. تصور دیگران جایگاه در را نگریستن: خود امور به بهتری دیدگاه - از2 گام دستیابی مختلف های راه از فهرستی و کند انتخاب مناسب هدف: هدفی - تعیین3 گامکند. تهیه آن به

راه ه22ر ب22ا مخ22الف و مواف22ق موارد که این عمل: تعیین برای ای شیوه - انتخاب4 گامهستند؟ ها چه محتمل، حل راه ک22ه ص22ورتی ش22د: در واق22ع موثر چگونه نظر، مورد حل راه که این - بررسی5 گامبیازماید. را دیگری حل راه نداشت، کارایی نظر مورد حل

مهارت های اجتماعی

17

Page 18: کودک خوش بین-سلیگمن

24آموزش ابراز وجود

گام: . چهار294ن.م.ص و س22رزنش از[ بپردازی22د عی22نی وق22ایع توضیح به کنید: تنهاا توصیف را - موقعیت1 گام

]بپرهیزید هیاهو مقص22ر خ22ود، احس22اس علت ب22ه را مقای22ل کنی22د. ف22رد بی22ان را خ22ود - احس22اس2 گ22ام

نشمارید.شوید. واختصاصی مختصر تغییری - خواستار3 گامآورد. می بار به شما احساس ی نحوه در تفاوتی چه تغییر، این که کنید - بیان4 گام

آموزش مذاکره: ها . گام299ن.م.ص

کنید. بیان باشد، یافتنیدست که را خود - خواست1 گامبیاورید زبان به را - آن2 گامکنید. گوش خود مقابل طرف های خواست - به3 گامبدهید. کنید. پیشنهادی تالش توافق به رسیدن برای - عاقالنه4 گام خوش22ایند ط22رف، و د ه22ر ب22رای ک22ه برس22ید توافقی به تا دبهید ادامه کار این - به5گام

باشد.

اختالف نظر والدینکنم: می اشاره مورد چند به که آمده تیتر این زیر جالبی نکات کتاب خ. در

301ن.م.صآن باش22ید داشته بنا که آن مگر نکنید آغاز خود فرزند برابر در را ای مجادله هیچگاه

دهید. خاتمه گفتگو همان حین در راج22ای کنی22د. ب22ه بی22ان کلم22ات وس22یله ب22ه را خود احساسات است ممکن که جایی تا

کنید. استفاده وجود ابراز از پرخاشگری،پیش22ه آرامش و کنی22د دهی22د. درن22گ نش22ان خود فرزند به عمال را خشم کنترل نحوه

کنید.این ب22ه دهی22دو انج22ام خ2ود فرزن22د براب22ر در را ه2ا اختالف و ه2ا تع2ارض فصل و حل

عالقه و عشق از بخشی نیز مجادله و نظر اختالف که آموزد می شما فرزند ترتیب،است. حل قابل ای مساله که این نیز و است

اس22تفاده زبانی از میدهید، قرار انتقاد مورد فرزندتان برابر در را خود همسر هرگاه رفتاره22ایی متوج22ه تنه22ا کن22د، اش22اره او شخص22یت ک22ل ب22ه ک22ه آن ج22ای به که کنید

باشد. او در اختصاصیب22رای ک22ه بگذاری22د ق22رار همسرتان نکنید. با وارد مباحث از بعضی در را خود فرزند

در گ22اه ه22ر و نکنید مطرح ها آن برابر در را خاصی مسایل تان فرزندان از حفاظت

24 Assertiveness ( مندیجرأت جسارت، )18

Page 19: کودک خوش بین-سلیگمن

دور ب22ه و خل22وت محلی در را ها آن کنید سعی گرفتید قرار مجادالت قبیل این میانهسازید. مطرح یکدیگر با کودکان از

دبستانیبینی: نوزادان، نوپایان، و کودکان پبشهرم خوش و شناس22ایی ب22رای را الزم ش22ناختی مهارته22ای هن22وز س22ال،کم . کودک22ان306ن.م.ص

ری2زیپای2ه ب2رای کنن2ده تع2یین اص2ل س2ه اند. اما نیاورده دست به خود افکار با مقابله خوش ی زمینه در بنیادین های پژوهش از که دارد وجود خردسال کودکان در بینیخوش و داش22تن، مثبت ص22فات و ب22ودن مثبت چ22یرگی، و تس22لط یعنی اند،شده برگرفته بینیتبیین. سبک

تاثیر نتایج بر عملش کند احساس فرد یعنی چیرگی و تسلط. 310و309خ. صص ب22ا مقابل22ه و فعالیت به زدن دست باعث موضوع است. این او کنترل تحت نتایج و دارد

س22ال کم کودک22ان در تسلط احساس ایجاد برای اصلی راهبرد شود. دو می افسردگی ک22ردن بن22دی . درج22هانتخ/اب ح/ق دادن و اعمال، کردن بندی درجهدارد: وجود دسترس. کاوش22گری قابل و کوچک های گام به دشوار یا تازه کاری کردن تقسیم یعنی

آورد. می پدید چیرگی احساس و تازه های مهارت برای فرصتی نیز بازی ومقابله با لوس شدن

از مهمی ی جنبه شوند، قایل محدودیت خود فرزندان های انتخاب برای والدین که این توص22یه را آن و ندارم حد« اعتقاد از بیش گیری»سهل به میدهد. من تشکیل را انتخاب

هم و ش22وند می ش22دن« ک22ودک »ل22وس باعث هم نرم، و چرب های کنم. انتخاب نمی کودک22ان ب22ه ک22ه آنم طرف22دار کنند. من می فراهم کودک برای دنیا از نادرست تصوری ک2ار س2ر ب2ه بناس2ت اگ2ر که نیست آن معنای به این شود؛ داده کنترل و انتخاب امکان

رفتن از کن22د، می ج22ویی بهان22ه جورایش رنگ دلیل به تان ساله سه فرزند و بروید خود در انتخ22اب آزادی کنی22د. داش22تن ت22اخیر خ22ود رفتن در یا شوید منصرف خود کار سر به

گزینه میان از واقعی؛ جهان در که است آن یادگرفتن ابتدای مشخص، هایی چهارچوب.کنیم انتخاب را بهترین داریم، اختیار در که معدودی های

و محبت عالق22ه، و عش22ق احس22اس غیرمشروط ای گونه به باید . والدین318ن.م.ص باش22ند، بیش22تر م22وارد این کنند. هرچه ابراز فرزندشان به را خود سرخوشی و گرمی؛ پیش از بیش ش22ما فرزن22دد و ش22ود می ت22ر س22ازنده و مثبت خ22انواده، زن22دگی فص22ای

بیش2تری کاوش2گری به کند، ایمنی احساس بیشتر هرچه او کند. و می ایمینی احساس و تحسین اما شود می برخوردار بیشتری چیرگی احساس از نتجیه؛ در و زند می دست

ن22ه و او، خ22اص موفقیت علت به را خود است. فرزند متفاوت کامال ای مقوله تشویق، انج22ام شایسته کاری شما، کوچک قهرمان تا کنید کنید. صبر تشویق او، خوشامد برای ک22اری تناس22ب ب22ه را خود تشویق و تحسین همچنین بپردازید او تشویق به آنگاه تا دهد تش22ویق و تحس22ین مختلف های درجه از اسفاده کنید... عدم بندی رتبه داده، انجام که گونه دهد. این می قرار درماندگی معرض در را شما فرزند مختلف؛ کارهای تناسب به

اعتم22اد بی م22ادرش و پ22در به سرعت به را کودک همچنین ،]عمل به[ ناوابسته تشویق19

Page 20: کودک خوش بین-سلیگمن

در فرزن2دتان و باش2د دش2وار ح2د از بیش نظر مورد تکلیف که صورتی سازد... در می تب22دیل ت22ر انج22ام قاب22ل و تر ساده اجزایی به را آن بخورد، شکست سختی به آن انجام ه22ر در کنی22د. ام22ا جلب دیگ22ر ک22اری به را او توجه نامحسوس صورتی به که آن یا کنید، م22ورد را آن و بزنی22د ولع22اب رن22گ آن ب22ه ی22ا کنید توجیه را او شکست نکنید سعی ، حال

ندهید. قرر تشویق در ن22امطلوب، عملی ب22ه ناخوش22ایند روی22دادی پیون22ددادن معنای به . تنبیه318ن.م.ص

تنبی22ه رفت22ار، اصالح های روش مجموع است. از موثر بسیار ناخواسته رفتارهای حذف بودن اثربخش و کارآمدی آزمایش صدها کنون تا و است، موثر سایرین از بیش احتماال

تنبی22ه خاطر چه به که شود نمی متوجه کودک معموال عمل در اند. اما داده نشان را آن ک22ل ب22ه ن22یز و کن22د می اعم22ال را تنبیه که شخصی به تنبیه از حاصل بیزاری و شود می

ک22ودک ص22ورتی، چنین یابد. در می گسترش گیرد، می صورت آن در تنبیه که موقعیتی والدین از شده، تنبیه که پاسخی از اجتناب بر عالوه و آید می بار به مقید و ترسو غالبا

گزیند. می دوری هم است کرده تنبیه را او که داده قرار تنبیه مورد را او عمل کدام که کنید مشخص وضوح به او . برای319ن.م.ص عم22ل هم22ان ب22ه تنه22ا بلک22ه ندهید، قرار شماتت مورد را او شخصیت یا کودک اید. خود~

عم22ل آن بلک22ه گس22ترده(، دائمی، )شخصی، نیست بد کودک، خود و کنید اشاره خاصخاص( تغییر، قابل است)غیرشخصی، بد خاص

سبک تبیین آن توان22ایی ک22ه معنا این به »فرااندیشه« هستند؛ فاقد دبستان، از پیش سنین کودکان

اگ22ر س22نی گروه این کودکان کنند. اما صحبت و بیندیسند خود، تفکر درباره تا ندارند را میدهن22د. نش22ان توج22ه دیگران تبیین سبک به باشند، خود تبیین سبک متوجه توانند نمی

پذیرند. می خود در را خویش والدین تبیین سبک پذیر،فعل صورتی به ها آنبینی چه نیستخوش

خ2ود عن در را آورش2ادی افک2ار ک2ه نیس2ت این اندیش2یمثبت و بینی. خوش330ن.م.ص پیش م22ا می22ل مط22ابق کاره22ا هرگ22اه ک22ه نیس22ت آن معن22ای ب22ه بینی کنید. خوش تکرار

و غم از اجتن22اب ی22ا انک22ار معن22ای ب22ه بی22نیبپردازیم. خش22و دیگران سرزنش به نرفتند، و ه22ا پاسخ معموال و هستند زندگی غنای از بخشی هم منفی های نیست. هیجان خشم

ن22اراحتی ب22اعث که چه آن دادن تغییر یا کردن درک به را ما که خطرند بی هایی واکنشانگیزند. می بر شده ما

را خ22ود که دهید می یاری او به خود، فرزند به بینیخوش آموختن با . شما330ن.م.ص خ22رج به کنجکاوی جهان، درباره و خویش ی درباره خود ی نظریه ی درباره و بشناسد،

زن22دگی و کن22د اتخ22اذ فعال موضعی جهان، در که آموزید می او به کار، این با . شمادهد ای گون2ه ب2ه آی2د، می س2رش ب2ر ک2ه را ج2ه آن هر که این نه دهد، شکل شخصا را خود

خدش2ه حق2ایقی را خ2ود تفسیرهای و باورها اغلب پیشتر او که حالی بپذیر. در منفعل و بپردازد خود اعتقادهای بررسی به تامل، با تواند می بعد به این از میکرد، تلقی ناپذیر

و ه22ا دش22واری با مقابله برای او آموزش این کند. با تعیین را ها آن نادرستی یا درستی

20

Page 21: کودک خوش بین-سلیگمن

حس22اب تالش22ی ب22ه خود، مشکالت بر غلبه برای تواند می و است شده مجهز ها، تلخیبزند. دست شده

-توطئ22ه نم2ایی،ب22زرگ برعلی22ه را ما درست، بینیخوش که نیست . تردیدی331ن.م.ص منطقی گفتگوه2ای جایگزین ما، سیاسی حیات در که گراییپوچ و چیز، همه دیدن آمیزسازد. می مجهز اند، شده

21