اسالمی آزاد دانسگاه) رشت) واحد

الرحیم الرحمن الله بسم

دخانیات شرکت در کار گزارشگیالن استانPMواحد

موضوع:در ها انبارک وجود و انبارداری

تولید سالن

: دلیری شهرام مهندس آقای جناب مشاور مهندس

افتخاری: عباس کارآموز

صنعتی مدیریت رشته دانشجویماه خورشیدی 1386خرداد هجری

1

مقدمه: توسعه و پیشرفت خواهان که صنعتی های کشور اکثر امروزه

ت##وان ح##داکثر باش##ند، می خ##ود رقب##ای گذاشتن سر پشت و صنعت چ##ه ه##ر اجرای طریق از مدیریت اهداف پیشبرد راستای در را خود م##وفقیت هنگ##امی سازمان یک آورند. مدیریت می عمل به آن بهتر خ##اص بط##ور را س##ازمان اج##زای همه که باشد می اثربخش و آمیز

ه##ر وری به##ره و کارکرد کردن حداکثر در سعی و دهد قرار مدنظرآورد. عمل به سازمان های قسمت از یک

ه##ای ش##رکت و ه##ا س##ازمان در انب##ارداری اینک##ه ب##ه توج##ه ب##ا ت##أمین همچ##نین و نی##از م##ورد موارد از استفاده برای محلی صنعتی ی##ک وجود لذا باشد می آن تولیدات تهیه در شرکت نیاز مورد موارد

نی##از مورد اطالعات بتوان که ای گونه به مناسب انبارداری سیستم اهمیت ح##ائز بسیار مصرفی مواد یا و انبار در موجود مواد مورد در

انب##ارداری سیس##تم ی##ک ک##ارایی عدم است ممکن چنانچه باشد می نتیج##ه در ( و رفت##ه دس##ت از ) زم##ان فرص##ت رفتن دست از سبب

ش#ود. ص#نعتی س#ازمان ی#ا ش#رکت ب#رداری بهره و تولیدات کاهش تولی#د ه#ای دس#تگاه نص#ب ب#ا ص#نعتی ه#ای س#ازمان هم#ه بنابراین ک##ردن روز ب##ه و ک##ردن ت##ر بهین##ه چ##ه هر جهت در خودکار پیشرفته های شرکت اگر بنابراین کنند می تالش خود انبارداری های فعالیت نقص ایجاد باعث ندارند مبذول کافی توجه انبارداری امر به صنعتی

نخواه##د میس##ر ام##ر این ام##ا شد، خواهد سازمان تولیدی حرکت در ام##ر. این در دی##ده آم##وزش انس##انی ن##یروی از اس##تفاده با مگر شد

اتوماس##یون ی#ا و پیش#رفته تولی##د ه##ای سیس#تم س##ازمانی اگر یعنی تحص##یل انس##انی ن##یروی از چنانچ##ه دهد انجام را خود وسائل سازی مدیریت های طرح مناسب اجرای نباشد مند بهره متخصص و کرده

نیروهای بکارگیری با ها سازمان بایستی لذا بود نخواهد پذیر امکان اقدام انبارداری مختلف های افزار نرم زمینه در متخصص و مجرب

وج##ود که نمایند انبارداری سیستم از نوع این اندازی راه و نصب بهبود. نخواهد مفید و بخش اثر دیگری بدون عوامل این از یک هر

انب##ارداری و انب##ار م##ورد در کلی##اتی ب##ه ابت##دا گ##زارش این در تولی##د های سالن در ها انبارک وجود بحث به سپس شود می اشاره

شد. خواهد پرداخته

2

انبار: تعریف این ک##ه اس##ت یک##دیگر ب##ه وابسته عناصر از ای مجموعه انبار

تحوی##ل و کن##ترل و ه##ا موج##ودی دری##افت به مربوط عملیات عناصر ب##ر متقاضی های واحد به مناسب کیفیت با مناسب اندازه به را آنها

دارد. عهدهانبار: اهمیت

چ##ه و دولتی های سازمان در چه انبارها ایجاد تشکیل از هدف س##ری ق##راردادن دس##ترس در و نگهداری تأمین، خصوصی دربخش موقع به لوازم و مواد اگر بطوریکه باشد، می آنها نیاز مورد وسائل

گ#ردش در نش#ود داده ق##رار کننده مصرف واحد دسترس در و تهیهگردد. می ایجاد وقفه مؤسسه آن های فعالیت و کار

و تجBBارت اقتصBBادی، دیBBدگاه از انبBBار اهمیتصنعت:

اقتصادی: دیدگاه از انبار - اهمیت1 ی#ک درآم#د از ای عم#ده قس#مت اولی##ه م#واد ش##ده تمام بهای

ب#ا اس#ت براب#ر م#واد شده تمام بهای که دهد، می تشکیل را کشور سود و انبارداری هزینه نقل، و حمل هزینه کاال، خرید قیمت مجموع

ب#ا مقایس#ه در انب##ارداری و نق#ل و حم#ل هزین##ه اغلب که فروشنده می اختص#اص خ#ود ب#ه را ت#وجهی قاب#ل مبل##غ کاال شده تمام قیمتدهد.

از زیادی درصد مختلف مواد و کاال واردات که ایران کشور در ای رابط##ه نقش عمده بطور انبارها دهند، می تشکیل را کشور نیاز و مختل##ف من##اطق ب##ه کش##ور ورودی های محل از کاال انتقال در را

صحیح شیوه استفاده نتیجه در دارند عهده به را محلی توزیع سپسشد. خواهد کاال شده تمام بهای کاهش موجب انبارداریتجارت: دیدگاه از انبار - اهمیت2

مؤسس##ات کااله##ای ف##روش و خری##د از کش##ور ه##ر تج##ارت س##رمایه اعظم قس##مت نتیج##ه در اس##ت، ش##ده تش##کیل بازرگ##انی دهن##د. پس می تش##کیل انباره##ا موج##ودی را تج##ارتی ه##ای ش##رکت

می محسوب تجارت اصلی های پایه از یکی انبار که شود می نتیجهشود.

صنعت: دیدگاه از انبار - اهمیت3

3

است. یافته تشکیل آن تولیدی کارخانجات از کشور هر صنعت تولید و ساخت و مختلف اولیه مواد تهیه تولیدی کارخانجات فعالیت

انباره##ای دارای تولی##دی کارخانج##ات باش##د. همچ##نین می محص##ول باش##د می س##اخته نیم##ه مواد انبار اولیه، مواد انبار قبیل از مختلفی را کارخان#ه ی#ک ه##ای دارایی ک##ل از ای توج#ه قاب#ل س##هم بطوریکه انب##ار ب##ه توجه ضرورت جهت این دهد. از می تشکیل انبار موجودی

گردد. می روشن صنایع در آن به مربوط وسائلانبار: محل انتخاب در مؤثر عوامل

داشت: توجه زیر عوامل به باید انبارها اهمیت به توجه باانبار: یک ظرفیت - برآورد1

کارخان##ه آن فعالیت و نوع با مستقیم بستگی کارخانه ظرفیت اشغال انبار در کاال که است فضایی مقدار ظرفیت از منظور دارد،کند. می

مقصد: و مبدأ گرفتن نظر - در2 ای مح##دوده در م##واد و ک##اال توزی##ع در را واس##طه نقش انب##ار

ب#ه مب#دأ از را ک#اال توزی#ع وظیفه انبار که حال کند می ایفا مشخصo دارد عهده بر مقصد o شود مشخص مقصد و مبدأ نقطه باید اوال ثانیا

دو این بین ای واس##طه ه##ای هزین##ه ک##ه شود ساخته محلی در انباربرساند. حداقل به را نقطه

جانبی: عوامل و زمین های - محدودیت3 در زمین قیمت ب#ه توج#ه ب#ا وس#یع انباره#ای م#وارد بیش#تر در

و مع##ایب خ##ود ک##ه ش##وند می س##اخته ه##ا ش##هر مح##دوده از خ##ارجدارد. مزایایی

انبارها: وظایف و اهداف و دول##تی ه##ای س##ازمان در چه انبارها ایجاد و تشکیل از هدف

س##ازمان نی##از م##ورد کاالی نگهداری و تأمین خصوصی بخش در چهکرد: بیان زیر صورت به توان می را انبارها وظایف است،

ه##ر موج##ودی مق##دار حفظ جهت مراقبت و ریزی برنامه– 1خود. مطلوب درصد سازمان نیاز مورد کاالهای اقالم از یک

و کااله##ا تهی##ه و ت#أمین و خری#د در همک##اری و مس#اعدت– 2شده. خریداری کاالهای دریافت و کنترل

تحوی##ل امر در تسریع و صحیح بنحو انبار در کاال نگهداری– 3 فوق وظایف اجرای سازمان های دستورالعمل و مقررات رعایت با و سازمان امور انجام در تسریع موجبات انبارداری صحیح ضوابط و

را تولی#د هزین#ه ک#اهش و ج#ویی ص#رفه و مرغوب و وقفه بی تولید4

و ق##وانین اجرای نماید متوقف را سازمان مالی بنیه و شود، موجبo امور کلیه در سازمان های دستورالعمل جنب##ه که انبارداری خصوصا

است. االجرا الزم دارد مالیانباردار:

و تهی##ه ب##ه مرب##وط ه##ای فع##الیت کلی##ه از عبارتست انبارداری مناس##ب زمان در سازمان نیاز مورد اقالم و مواد تحویل و نگهداری

از بتوان##د انب##ار در ک##ار مه##ارت ب##ر عالوه ک##ه است کسی انباردار و انب##ارگردانی، آن، چیدن و جابجایی انبار، به ورود کاالی کنترل عهده در و ام##انی ک##االی تحوی##ل و سفارش##ات واح##د ب##ه اطالع##ات دادن

آید. می انبارداری مقررات و رعایتانباردار: وظایف

مافوق. از کاری دستورات دریافت– 1ها. قسمت سایر به اولیه مواد های نیازمندی بینی پش– 2کننده. مصرف به آن اعالم و خرید درخواست پیگیری– 3تدارکات. توسط شده خریداری کاالی تهیه– 4 مناسب جای نمودن مشخص و دائم و موقت رسید صدور– 5

کاال. برای جهت حواله صدور و کننده درخواست های واحد به اطالع– 6کاال. تحویلانبار. از خروج و ورود ماهانه کنترل– 7 و درخواس##ت اس##اس ب##ر وارده ک##االی کن##ترل و دری##افت– 8نمونه.مربوطه. های فرم و قبوض امضاء– 9

تابعه. کارخانجات از ارسالی کاالهای وصول اعالم– 10مافوق. از وظایف سایر انجام– 11

انباردار: شرایطدیپلم حداقل– 1کار سابقه– 2مهارت و توانایی– 3انبار کدینگ سیستم با آشناییی– 4انبار کردن چک و انبارداری های سیستم با آشنایی– 5کامپیوتر سیستم با آشنایی– 6تولید بندی بسته و اولیه مواد به آشنایی– 7

انبار: فضای و مکانسرپوشیده: - انبارهای1

5

ب##ه توج##ه ب##ا ک##ه ش##ود می گفته انبارش فضای از شکل آن به نگه#داری جهت نی##از م#ورد ه##ای موجودی های ویژگی و خصوصیات

و کنن##د می نگه##داری را آن ک##ه ه##ایی ستون ولی بوده سقف دارای نمی منفی تأثیر ها موجودی بر هوا دمای به رطوبت و جوی نزوالت

ض##روری تهوی##ه ه##ای دس##تگاه از استفاده انبارها این در گذارد. پسنیست.پوشیده: کامالV - انبارهای2 عملی##ات ک##ه ش##ود می اطالق انب##ارش فض##ای از دس##ته آن به

ب##ه نیاز که است گذاشته آن عهده به ها موجودی از نوعی نگهداری ه##ای پنج##ره یا دیوارها طریق از کامل بطور و داشته ویژه حفاظت

مث##ل امکان##اتی طری##ق از و اس##ت گردی##ده محص##ور نف##وذ قابل غیرشود. می پشتیبانی غیره و حریق اطفاء سیستم

محفظه: - انبارهای3 گان##ه س##ه ت##رکیب دارای ک##ه ش##ود می گفته انبارش فضای بر

گوناگون های جنبه از مختلف ابعاد و حجم با محفظه یک یعنی بوده دارای وی##ژه موادی نگهداری جهت که کائوچو و پالستیک و فلز مثل و ه##ا وی##ژگی باش##ند، می خ##روجی بخش ی##ک و ورودی بخش ی##ک

گ##از و م##ایع و جام##د م##واد بص##ورت ک##ه گون##اگون م##واد خصوصیات را انب##ارش فض##اهای گون##ه این از استفاده با آنها از حفاظت هستند این از ش##یمیایی و روغ##نی س##وختی، م##واد ب##رای کنن##د می تولی##د

شود. می استفاده ها محفظهمحوطه: انبارش - فضای4

سیس##تم ی##ک انب##ارش فض##اهای از بخش آن محوطه های انبار و بزرگ بسیار های موجودی زیاد حجم به توجه با که شود می گفته معین زمانی دوره یک در های موجودی مقاومت توانایی و گیر جای

حمل وسائل به نیاز به توجه با و بوده زیاد جوی اوضاع با مقابله درشود. می استفاده فضاها این از سنگین نقل و

انبار: دهنده تشکیل اجزایها موجودی– 1 مکان و فضا– 2انسانی منابع– 3 تجهیزات– 4اطالعاتی های سیستم– 5

6

ها: موجودی مؤسس#ه ی#ک ه##ای دارایی مجموع##ه ب#ه سیس#تم یک موجودی

و ثبت مؤسس##ه آن دف##اتر در مس##تند ص##ورت ب##ه که شود می گفتهباشد. شده ضبط

ها: موجودی اهمیت

می تش##کیل ه##ا موج##ودی را ه##ا دارایی از ت##وجهی قابل درصد اهمیت از ارزی#ابی و انب#ارداری تهی#ه نح#وه موج#ودی، تعداد از دهند

هس##تند مهم وی##ژگی دو دارای ها موجودی و است برخوردار خاصیکنند. می متمایز ها دارایی سایر از را آن که

اول: ویژگی ه##ا موج##ودی در تولی##دی – تج##اری واح##د منابع از زیادی مقدار

ه##ا موج##ودی را ش##رکت % س##رمایه20 % تا15 است. حدود نهفته گ##ذاری س##رمایه از ت##وجهی قاب##ل بخش خ##ود ک##ه دهن##د می تشکیلاز: عبارتند ها موجودی سطح شده تعیین اصلی عوامل است،

فروش میزان– 1 در رفته کار به تکنولوژی نوع و کننده مصرف زمان مدت– 2تولید.

دوم: ویژگی بط##ور ج##اری ه##ای دارایی برخالف که هاست موجودی گردش

o و مداوم گرایش با و فعال دارایی یک لذا شوند می جایگزین مجددا بن##دی طبقه جاری اقالم از یکی بعنوان و آینده های حساب و سریع

شود. میها: موجودی انواع

در ک##ه ش##ود می اطالق انب##ار سیس##تم یک در های موجودی به اینگون##ه واق##ع در ک##ه م##الی پ##ردازش نح##وه روی ب##ر دقت ص##ورت تولی##د واح##د حس##اب در بلک##ه گ##ردد نمی طلقی انب##ار های موجودی

عم##ل و گ##ردد می منظ##ور س##اخت جریان در کار حساب به و کننده داشت نخواهد کنترل و تسلط ها موجودی این روی بر انبار سیستم

م##وقت نگهداری جهت ها موجودی این گوناگون دالیل به اینکه مگر ه##ا س##ازمان درWIP گردد. پس می ذخیره کار پای را ها انبارک در عملی##ات از بخش##ی ک##ه ش##ود می گفت##ه ها موجودی از دسته آن به

نشده تبدیل نهایی محصول به اما پذیرفته صورت آن روی بر تبدیلاز: انبارعبارتند های باشد. موجودی

7

قطعات– 1شده ساخته کاالی– 2اداری ملزومات– 3( ) نهایی فروش برای آماده کاالی– 4اولیه مواد– 5پرت ضایعات، اسقاطی،– 6 - قطعات:1 دارایی و ه#ا موج#ودی از دس#ته آن ب#ه انب#ارداری سیس#تم در

قابلیت و پایایی حفظ منظور به که شود می گفته مؤسسه یک های امکان##ات و تجهیزات و آالت ماشین از پشتیبانی همچنین و اطمینان اس##تفاده م##ورد آنه##ا درس##ازمان، نگه##داری و تعمیرات برای تولیدی

گیرد. می قرارشده: ساخته - کاالی2 ک##ه ش##ود می گفت##ه هایی موجودی و اولیه مواد از گروه آن به عن##وان تحت و اس##ت ش##ده انج##ام آن روی بر تولیدی فرایند تمامی

باشد.. گردیده تحویل محصول انبارهای به نهایی محصولاداری: - ملزومات3 تش##کیل اج##زای ک##ه اس##ت ش##رکت های موجودی از بخش آن

در پشتیبانی عملیات اجرای جهت بلکه نیستند نهایی محصول دهنده واح##د س##ایر و اداری و بازرگ##انی و مالی و انبار فرعی های سیستم

به پردازش همراه به آنها انتقال و داده آوری جمع عملیات که هایی ام##وال ش##امل هم گ##یرد. ک##ه می ق##رار اس##تفاده م##ورد دارند عهده

o باش##ند. ک##ه می مص##رفی غ##یر اموال هم و مصرفی منقول معم##والنیست. باال بسیار ها سازمان در آن ریالی ارزش

(: ) نهایی فروش برای آماده - کاالی4 شود می گفته سازمان یک در های موجودی به نهایی محصول

این و باش#د گرفت#ه انج#ام آنه#ا روی ب#ر تولید های برنامه تمامی که در ک##ار باش##د نش##ده تحوی##ل انبار سیستم به که موقعی تا موجودی بعن##وان انب##ار رس##ید ص##دور محض ب##ه و اس##ت س##اخت در جری##ان

گردید. خواهد تلقی محصول موجودیاولیه: - مواد5 ص##ورت دو ب##ه که گویند سازمان های موجودی از دسته آن به

دارند: مشارکت تولید فرایند در

8

را س##ازمان ی##ک ه##ای موج##ودی از دس##ته آنخام: - مواد تولی##د در و گردی##ده استخراج طبیعی بصورت و طبیعت از که گویند ک##اری آن روی بر یازمانی هیچ گرفت. و خواهند قرار استفاده مورداست. نداده انجام

اولی##ه م##واد از گ##روه آن ب##هشده: ساخته خام - مواد ( ه##ا ) س##ازمان ه##ا سیس##تم از بعض##ی توس##ط ک##ه ش##ود می گفت##ه

نهایی محصول عنوان به و گرفته صورت آنها روی بر تبدیل عملیاتگردد. می تلقی دیگر سیستمپرت: ضایعات، - اسقاطی،6

ک##ه هس##تند سازمان های موجودی از بخشی اسقاطی کاالهای اس##قاط انباره##ای ب#ه کام#ل ش##دن مس#تهلک ی#ا و ناکارآم#دی بدلیل از دیگ##ر مش##ابه ه##ای دس##تگاه تعم##یرات در ی##ا و ک##رده پی##دا انتقال

ی##ک ب##ه رس##یدن از پس اینک##ه ی##ا و ش##ود می اس##تفاده آنها قطعات هنگامیک##ه رسد. ت##ا می فروش به و گذاشته مزایده به معین اندازه سیستم موجودی عنوان به باشند نرسیده فروش به اسقاطی اقالمشوند. می تلقی

و شBBده ریBBزی برنامBBه خریBBد هBBای سیسBBتماضطراری:

ه##ای فراین##د از دسته آن شده ریزی برنامه خرید های سیستم ابت##دا سازمان عالی مدیران آن مبنای بر که گیرد می بر در را خرید

ب##ه س##ازمان خدمات و محصول تقاضای میزان از کل بینی پیش یک تولی##د م##ادر ) برنام##ه کلی بی##نی پیش این اس##اس ب##ر آورده عم##لMPSکردن اجرایی برای و تعیین ( را MPSو ه##ا روش به اتکای با ب##ه موج##ودی مدیریت یعنی قطعات و مواد ریزی برنامه های تکنیککرد. پیدا دست ساخت بندی زمان برنامه کشف

(EPS) اض#طراری ی#ا برنام#ه ب#دون خری#د ه#ای سیس#تم در o مجب##ور را سازمان ها، برنامه تدر تغییرا یا عمده های شوک معموال

ب##ه س##ازمان من##دی نظام چارچوب از خارج را خریدهایی تا کند می م#یزان باش##د بیش#تر ه##ا برنامه صحت و دقت قدر رساند. هر انجامرسد. می حداقل به اضطراری های خرید

فروش: برای شده خریداری کاالی عملی##ات ب##ه همزم##ان بط##ور تولی##دی ه##ای ش##رکت از بعض##ی

فراین##د دو س##اری بهین##ه جهت و پرداخته بازرگانی عملیات و تولیدی خ##اص کااله##ای از ه##ایی بخش ف##روش و بازرگ##انی و تولی##دی مهم

9

از خ##الی ه##ای ظ##رفیت وجود دلیل به را خود تولید فرایند با مرتبط خان##ه سرد یا انبارها در و نموده خریداری انبار تجهیزات و فضا نظر

کنند. می عرضه بازار به و ذخیره هاانبار: سیستم در انسانی منابع

راهبر: انسانی - منابع1 مدیریت های مشی خط که هستند انسانی عوامل از دسته آن

می تب##دیل اجرایی های روش به را کارخانه سازمان، شرکت، عالی می ابالغ زیردس##تان ب##ه اجرا جهت را الزم های ریزی برنامه و کنند

کنند.کاربر: انسانی - منابع2

ص##فی قب##ل م##ا عناص##ر و م##دیریت رابط##ه انسانی عوامل این عم##ل ب##ه عملی##ات اج##را زمینه در را الزم کنترل و نظارت و هستند

آورند. میکارگر: انسانی - منابع3 گ##رفتن، تحوی##ل جابج##ایی، ب##ا رابط##ه در خ##ود فیزیکی توان از مانن##د برن##د، می اس##تفاده ه##ا موج##ودی نگه##داری و دادن تحوی##ل

... و رانندگان و کارگرانانبار: به مربوط تجهیزات

امک##ان را سیستم اجرایی عملیات که امکانات از ای مجموعهشامل: و کنند می پذیر

نقل: و حمل - تجهیزات1دارند. مشارکت ها موجودی انتقال و نقل در که وسائلی

انبار: حفاظت و ایمنی - تجهیزات2 سیستم آن عملیات حجم به توجه با انبار سیستم نوع هر برای

باش##ند ای ش##ده تعری##ف ه##ای وی##ژگی دارای که آن های موجودی و ی##ا ح##وادث از جلوگیری برای الزم امکانات و تجهیزات تا است الزم تجهیزات این گیرند. که می قرار استفاده مورد اتفاقات کردن مهار

شوند: می تقسیم دسته دو به لب##اس مانن##دانسBBانی: منBBابع ایمBBنی - تجهBBیزات

ایمنی. کفش و کاله مخصوص، مانن###دها: ساختمان به مربوط ایمنی - تجهیزات

ها. موجودی به مربوط حریق اطفاء سیستم هBBBای سیسBBBتم بBBBه مربBBBوط - تجهBBBیزات3

اطالعاتی:

10

پ##ردازش آوری، جمع به مربوط عملیات تجهیزات از دسته این ه##ای ک##ارت مانند کند. تجهیزاتی می پشتیبانی را اطالعات کسب و

کامپیوتری. های افزار سخت کاردکس، های قفسه کاردکس،نگهداری: به مربوط - تجهیزات4

استفاده با باید انبار سیستم یک های موجودی که است بدیهی مرب##وط ه##ای قفس##ه گیرند قرار نگهداری مورد مناسب امکانات از انب##ار سیس##تم در موجود سکوهای فلزی، چوبی، های پالت انبار، به

گرفت##ه کار به ها موجودی نگهداری جهت تجهیزاتی عنوان به همگیشوند. می

انبار: اطالعاتی سیستم سیستماتیک های روش ایجاد اطالعاتی های سیستم از منظور

در موج#ود ک#االی ب#ه مرب#وط عملی#ات اجرای برای است منطقی و عملیات مختلف مراحل روی الزم های کنترل اعمال همچنین و انبار

منطقی و سیس##تماتیک اس##ت روش##ی ایجاد به که گفت توان می یا درخواست مرحله از جنس نگهداری و تهیه عملیات انجام امکان که

می میس##ر کنن##ده مص##رف ب##ه تحویل و کامل تهیه مرحله تا اجناس خ##دماتی ی##ا تولی##دی مختل##ف ه##ای واح##د در عملیات سازد. جزئیات

تف##اوت هم ب##ا است ممکن داخلی، سازمان و فعالبیت نوع به بسته اطالع##اتی سیس##تم ط##رح ه##ر اج##رای از زیر نتایج ولی باشد داشته

شود: می مؤسسه عاید انبار ب##رای کارخان##ه داخ##ل در منطقی و بهتر های رابطه ایجاد– 1

اطالعات تبادل ه##ای ف##رم کمک به مختلف های تست عملکرد در تسریع– 2مناسبکارخانه بهتر های کنترل ایجاد– 3 به توجه با انبار در موجود کاالهای بهتر شناسایی به کمک– 4

آنها تنوع موجودی حساب نگهداری برای تر مناسب های فرم طرح– 5

انبار های موج##ود ک##االی انتق##االت و نق##ل برای بهتر های فرم طرح– 6

انبار مق##اطع در ه##ا موج##ودی از روز ب##ه اطالع##ات نگه##داری– 7مختلفآن نیاز مورد میزان به و کاال موقع به سفارش– 8

11

در موج##ود کااله##ای م##یزان از مدیریت اطالعات افزایش– 9آن مشابه وسائل و آنها مصرف انبار،

از اس##تفاده س##وء ع##دم از م##دیریت در اطمین##ان ایج##اد– 10انبار های موجودی ش##اغل اف##راد غیبت از ناشی اجتماعی اشکاالت کاهش– 11

انباردارها بخصوص سیستم در ح##ذف طری##ق از اداری زاید های کار و ها هزینه کاهش– 12

ضروری غیر عملیات یا و ها انبار فضای اتالف سبب که بالاستفاده کاالهای شناسایی– 13

شود. می مؤسسه سرمایه نگهداشتن که راانبار: در اطالعاتی سیستم انواع

) افراد حافظه بر مبتنی اطالعاتی - سیستم1(: محور حافظه

ب##وده، انب##اردار حافظ##ه ب##ر مبت##نی اطالع##اتی سیس##تم ن##وعیo سیس##تم بر مبتنی عملیات تمامی ورودی ه##ایی انب##ار ب##رای معم##وال

ه#ا موج#ودی تن#وع و آن های موجودی تعداد که است استفاده قابل ق##ابلیت ک##ه اینس##ت آن بزرگ##تر ه##ای نقص از و باش##د کم بس##یار

دهد. می کاهش را اطالعات بازیابی و دستیابینامنظم: دفاتر بر متکی - سیستم2

ب##ا ه##ای موج##ودی دارای ک##ه ه##ایی سازمان و مؤسسات برایo هستند کم تنوع مس##تند روش و گیرن##د می قرار استفاده مورد گاها

دس##ترس در دف##تر هرگ##اه ک##ه اس##ت ص##ورت ب##دین اطالعات کردن ن##امنظم دف##اتر در عملی##ات ب##دلیل گ##ردد می ثبت حافظ##ه در نباشد

o و ص##حت و ش##ده تغی##یر دچ##ار اطالع##ات پ##ردازش و بازیابی معموال روش این از کم##تر ها سازمان در و است پایین بسیار که داده دقت

گردد. می استفادهمنظم: دفاتر - سیستم3

دارد ق##رار ب##اال یا متوسط درصد ها موجودی گردش هنگامیکه از گ#روهی ب#رای یا و موجودی از نوع هر رفع برای انباردار ناچار به

سیس##تم این در اس##ت منظم دف##اتر در ان##د شده بندی دسته که آنها ب##ر ک##اال قلم ه##ر ب##رای موج##ودی ه##ای ک##ارت عنوان به هایی کارت

عن##وان مانن##د اطالع##اتی ح##اوی و گ##ردد می تنظیم ک##اال که اساسی موج##ودی دوره، اول موجودی موجودی، حداکثر و حداقل موجودی،

ثبت آن تاریخ و حواله شماره دوره، طی وارده و صادره دوره، طی که شده انجام بندی قفسه یک مبنای بر را ها کارت شد. این خواهد

12

تحت باش##د می ک##ارت در ش##ده درج ک##د ب##ا منطب##ق شناس##ه دارای جهت ک##ه اس##ت سیس##تم ک##اردکس سیستم و دهند می قرار کنترل

و ه##ا موجودی با رابطه در الزم گزارش تهیه موجودی تغییرات ثبتشود. می بکارگرفته انباردار توسط سفارشات

مکانیزه: کاردکس - سیستم4 س##رعت، ت##ا اس##ت من##د عالق##ه سازمان یک مدیریت هنگامیکه

را ه##ا موج##ودی ب##رای الزم های کنترل بودن بموقع و صحت و دقت الگ##وریتم ک##ردن تهی##ه به را موجود کاردکس سیستم یا آورد بدست و نم##وده تب##دیل ای رایان##ه برنام##ه ت##رتیب به فلوچارت و اجرا روش دارای س##ازمان ی##ک کنن##د. اگ##ر می اس##تفاده موج##ودی کنترل برای

ی##ک دارای ک##ه انباره##ا این از چ##یزی ه##ر و ب##وده پراکن##ده انباره##ای دس##تیابی خواه##ان م##دیریت اگ##ر باش##ند، خ##ود ب##رای تکی سیس##تم محلی، ش##عبه ی##ک ایجاد با باشد انبار های سایت تمامی به همزمان

نمود. متصل یکدیگر به را تکی کامپیوترهای انب##ار اطالعاتی سیستم در استفاده مورد های فرم متداولترین

انتق##االت و نق##ل کلی##ه ثبت جهت فرم این که باشد می زیر شرح به انب##اردار توس##ط و گیرد می قرار استفاده مورد موجودی به مربوط

رود: می بکار زیر موارد برای و شود می تهیه موجودی اقالم از یک هر خروجی و ورودی مقادیر ثبت– 1 موجودی اقالم گردش کنترل مبنای– 2مغایرت اصالح و انبار حسابداری کارت با مقایسه مبنای– 3گردش کم اقالم تشخیص– 4 موجودی سفارش سوابق ضبط– 5

انبار: جنس درخواست فرم می ق##رار اس##تفاده م##ورد انب##ار از ک##اال دریافت جهت فرم این

نی##از ان##دازه ب##ه را خ##ود نظ##ر م##ورد جنس مربوطه قسمت که گیرد می انجام را کار چهار حالت این در نماید، می انبار تحویل و نوشته

موج##ودی اگر که کند می مشخص را موجودی وضعیت اول که دهد موجودی عدم1 کد درخواست فرم در باشد شده درخواست کاالی

ک##د نباش##د کافی اندازه به ولی باشد موجود اگر و نماید می ثبت رانماید. می درج را موجودی کمبود2

می ص##ادر خری##د درخواست شود فوری درخواست به نیاز اگر ک##افی ان##دازه ب##ه موج##ودی4 ک##د و زند می عالمت را3 کد و شود و جلس#ه ص#ورت طب#ق و نیس#ت خری#د درخواس#ت ب#ه نیاز و استگردد. می مربوطه قسمت تحویل انبار حواله

13

خرید: درخواست برگ خری##د منظ##ور ب##ه و ش##ود می تکمی##ل انباردار توسط فرم این

واق##ع اس##تفاده م##ورد شرکت مصوبات اساس بر یا ای برنامه اقالم رع##ایت انب#اردار توس#ط بای#د آیتم چن#د خرید درخواست و گردد می

گردد:شود. رعایت باید خرید درخواست سریال شماره– 1 نماید ثبت را کاال درخواست باید کاال دهنده سفارش واحد– 2

چ##ه توسط شده انبار وارد که جنسی که است منظور بدین کار ایناست. شده داده سفارش کسی

ثبت خری##د درخواس##ت باید انبار جنس درخواست شماره– 3شود.

o خرید درخواست تاریخ– 4 گردد. ثبت دقیقا شود می داده سفارش خرید درخواست برای که اجناس– 5

گردد. اعتبار تأمین کارخانه بودجه دفتر توسط بایست می کارخان##ه ت##دارکات واحد تحویل خرید درخواست صدور از پس

درخواست در شده ثبت سفارشات طبق تدارکات واحد و گردد مینماید. خرید اقالم به نسبت خرید

موقت: رسید فرم می آورده کارخان##ه ب##ه اجن##اس ش##د انج##ام خری##د اینکه از پس

ص##ادر دلی##ل گ##ردد. و می صادر موقت رسید انباردار توسط و شود ش##ده خری##داری جنس آی##ا که است منظور بدین موقت رسید شدن

و خ##یر یا است بوده مربوطه واحد درخواست طبق تدارکات توسط امض##اء را موقت رسید باشد، کننده درخواست واحد تأیید مورد اگر

نماین##ده و انب##اردار امض##ای دهن##ده، تحوی##ل امض##ای از پس و ک##ردهنماید. می قطعی رسید صدور به اقدام حراست

اول نس##خه که گردد می صادر نسخه سه در کاال موقت رسید تحوی##ل ب##ه را س##وم نس##خه و امورمالی نزد دوم نسخه انباردار، نزد

انب##اردار م##وقت رسید فرم ثبت اتمام از پس و دهند می کاال دهندهنماید. می اقدام انبار رسید به نسبت

انبار: رسیدo که است منظور این به انبار رسید واح##د تأیید مورد جنس اوالo و باشد می کننده درخواست تحوی##ل س##الم و ص##حیح جنس این ثانیا

ب##ه اجن##اس باش##د ش##ده انب##ار تحوی##ل اگ##ر که است گردیده انباردار می زی##ر ش##رح ب##ه اطالع##اتی انبار رسید و شود می منظور انباردارباشد:

14

گردد. ثبت باید کاال کد– 1گردد. ثبت انبار رسید در جنس کامل مشخصات و نام– 2گردد. رعایت رسید سریال شماره– 3شود. ثبت انبار به کاال قطعه، جنس، ورود تاریخ– 4شود. ذکر انبار رسید در موقت رسید شماره– 5

انبار: حواله نمای##د. در می ص##ادر انبار حواله جنس تحویل زمان در انباردار

از: عبارتند که شود رعایت مواردی بایستی انبار حوالهگردد. رعایت حواله سریال شماره– 1شود. مشخص حواله صدور تاریخ– 2گردد. ثبت حواله در جنس کامل مشخصات– 3

سفارشی: نقطه سیستم مش##هود متغ##یر ه##ای دوره و ث##ابت مق##ادیر روش به روش این

تع#داد ه#ر نقط#ه ک#ه جنس کااله##ای از ب#رخی برای آن در که است برداش##ت از پس انب##ار اجناس رسیدن محض به یعنی دارد سفارش

ب#ه موج#ودی ش#ارژ ب#رای خری#د س#فارش نقطه حد به متوالی های ک##ه اس##ت ث##ابتی م##یزان نیز شده سفارش مقدار و افتد می جریان ب##ه را موج##ودی هزین##ه ت##رین کمین##ه ک##ه دارد ن##ام س##فارش س##قف

نماید. تحمیل مؤسسهسفارش: نقطه داریم. س##قف س##فارش انب##ار ش##ارژ جهت ک##ه ک##االیی تع##داد

نقط##ه بن##ابراین دهیم س##فارش مج##ازیم ک##ه ح##دی تا یعنی سفارشاست. سفارش سقف مساوی یا و کمتر همیشه سفارش

سفارش: دفعات می انج##ام ش##ارژ جهت س##فارش ب##ار چند سال طول در یعنی

و اس##ت بیش##تر آن گ##ردش باش##د بیش##تر س##فارش گ##یرد. هرچق##دریابد. می افزایش سفارش سقف

سفارش: دوره سیستم مق#ادیر ام#ا ث#ابت س#فارش زم#انی های دوره سفارش این در س##فارش یکب##ار هرچن##د م##اه ی##ا هفته هر در یعنی باشد می متفاوت

از س##فارش زم##ان در که بررسی با سفارش تعداد و شود می داده ش##ده سفارش تعداد که شود می تعیین بنحوی آید می بعمل انبارها

الزامی زیر نکات به برسد. توجه معینی حداکثر به هم با موجودی واست:

15

را ک##اال ه##ر گ##یری ان##دازه ه##ای واح##د بایس##تی انب##اردار– 1 ورق##ه، حلق##ه، ع##دد، اس##اس ب##ه ک##اال ک##ه منظور بدین دهد تشخیصگردد. ... ثبت و تن دستگاه، ی##ا فنی شماره اساس بر شده خریداری اجناس و ها کاال– 2 از ک##ه مشابه کاالی دو اگر و گردد ثبت شده ساخته کارخانه سریال

در ی##ک ه##ر بای##د نیس##تند، مشابه قیمت نظر از ولی یکی ظاهر نظر شده تمام قیمت در تغییر موجب تا شود بندی طبقه جداگانه کد یک

نشود. جزء انبار به شده وارد کاالی که دهد تشخیص باید - انباردار3 اداری تولی##دی، ه##ای قسمت به مربوط یا و ها پروژه جزء یا داراییشود. می نگهداری انبار سیستم در جداگانه کد با هرکدام که است

رس#ید قبض و حوال#ه ش#ماره ک#ه نماید کنترل باید - انباردار4 ب##دون ه##ای قبض و حواله سال پایان در و باشد نداشته افتادگی جا

باشد. نداشته وجود قیمتسفارش: دوره و سفارش نقطه در اجناس##ی چ##ه ک##ه ش##د خواه##د متوجه زمان طی در انباردار

در کمب#ود دچ#ار اینک#ه ب#رای و ش#ود می استفاده بیشتر سال طول داش##ته ک##اال اقالم س##فارش نقطه یک بایستی نگردد مواد تأمین امر

زی##اد ک##اال از ی##ک ک##دام ه##ا حواله گردش که ببینیم اینکه یعنی باشدنماید. انبار شارژ و خرید درخواست انبار خود کاال آن برای بوده

انبارگردانی: از یکی ب##ه حوال##ه و رس##ید کلی##ه زمانیک##ه م##الی سال پایان در

م##الی ام##ور توس##ط آن از بعد و شد ارزشیابی گذاری قیمت طرق حوال##ه اص##الح در تص##رفی و دخ##ل هیچگون##ه انب##اردار و گردی##د تأیید

نماین##ده ش##امل اف##رادی از متشکل که کارخانه توسط باشد نداشته نماین##ده م##الی، ام##ور نماینده کارخانه، نماینده حسابرسی، سازمان

از ک##ل انب##ار و محص##ول انب##ار در و شود می انبارگردانی انبارداری،شود. می استفادهFIFO وLIFO گردانی انبار

ج##دولی س##فارش پای##ان از پس و گ##ردد می مشخص آن تعداددهند. می تشکیل شرکت احتمالی کسری نمودن پیدا جهت

انب##اردار س##رک، ی##ا کسری صورت در که است توضیح به الزمدهد. ارائه مافوق مقام به کافی توضیحات بایستی

تولید: های سالن در ها انبارک وجودo ب##ه ه##ا دس##تگاه ب##رای مش##کالتی ک##ار محیط در همیشه طبیعتا

می احس##اس ای قطع##ه تع##ویض ی##ا تعم##یر ب##ه نیاز که آید می وجود

16

ی##ا ک##اال به نیاز های زمان در بتواند که انباری وجود آن تبع به شود، ی##اری ه##ا دس##تگاه در قطعه تعویض یا تعمیر امر در را ما ای قطعه

در ک##ه ان##دک هرچن##د مط##البی ب##ه توج##ه باشد. ب##ا می الزم رساند، روش##نی به توان می گردید ارائه کار گزارش این در انبارداری مورد

و درخواس##ت ب##ر زم##ان پروس##ه و بوروکراس##ی وج##ود ک##ه دری##افتo کاال یا قطعه تحویل مس##افت ک##ه ب##زرگ ه##ای کارخانه در مخصوصا رفتن بین از ب##اعث دارد وجود تولید سالن و مرکزی انبار بین زیادی

شود. می تولید خط خوابیدن حتی یا و تولید از بخشی ب##ه الزم و ش##ود خ##راب تولی##د دس##تگاه در ای قطع##ه فرض به مس##افت بای##د ک##ار این مسئول شخص شود احساس قطعه تعویض

مراح##ل از پس و نمای##د طی را مرک##زی انب##ار و تولی##د س##الن بینo زمان که کار قانونی تحوی##ل را قطع##ه ش##ود می صرف زیادی نسبتا ب##ه اق##دام و برگش##ته تولی##د سالن به مسیر پیمودن از پس و گرفته

ط##ور ب##ه رفت##ه دس##ت از زم##ان این و نمای##د دس##تگاه قطعه تعویض منفی ت##أثیر ش##رکت س##ود و درآم##د و تولی##د میزان روی بر مستقیم

بایس##تی فرد نباشد کار مناسب قطعه این اگر گذاشت. حال خواهدشد. خواهد چندان دو مشکالت که دهد انجام را پروسه این دوباره

o نزدی##ک مرک##زی انبار و تولید سالن بین فاصله هرچقدر طبیعتا ب##رای ام##ر این یابد. اما می کاهش نیز رفته دست از زمان باشد تر

o ها کارخانه نمی پ##ذیر امک##ان تولی##دی ب##زرگ های کارخانه مخصوصا داش##ته ق##رار تولی##د خط##وط تم##امی به نزدیک مرکزی انبار که باشد

انب##ار دادن ق##رار ج##ای ب##ه م##ورد این در اس##ت الزم بن##ابراین باش##د در ه##ا انبارک اندازی راه به اقدام تولید، خطوط نزدیکی در مرکزی

انب##ارک این از نی##از م##ورد های زمان در که گردد تولید خطوط جوار یا قطعه درخواست پیمودن، صرف کمتری زمان و شود استفاده ها

شود. صرف برگشتن و گرفتن تحویل و کاال قطع##ات تم##امی ک##ه ن##دارد وج##ود امک##ان این ک##ه است بدیهی

می منظور این برای شود، ذخیره ها انبارک در مرکزی انبار موجود از ی##ک ک##دام ک##ه موض##وع این درک جهت آماری های روش از توان

آن دنب##ال ب##ه و دارن##د دنب##ال ب##ه را خرابی بیشترین لوازم و قطعات ت##وان می روش این ب##ا داش##ت. پس خواهند تعویض یا تعمیر به نیاز

از ه##ا انب##ارک در و داد انج##ام را نی##از مورد اصلی قطعات شناسایینمود. نگهداری لوازم و قطعات این

خواه##د دنبال به را مشکالتی نیز خود ها انبارک از استفاده اما مش#کل دچ#ار ک#ه دس#تگاهی ف##نی عیوب رفع مسئول اینکه داشت،

17

ب##ه ها انبارک از معیوب قطعه دریافت اینکه به توجه با است شده دس##تگاه که بیند نمی نیازی گیرد می انجام باال سرعت با و سهولت

و نمای##د می تع##ویض جدی##د قطع##ه با را قطعه آن بلکه کند تعمیر را خواه##د تحمی##ل س##ازمان ب##رای س##نگینی بس##ا چه مالی بار خود این

نمود. ح##ل راه خ##ود خ##ودی به ها انبارک وجود شد بیان که همانطور

تع##ویض ی#ا تعم#یر برای شدن صرف زمان نمودن کم جهت مناسبی این ح#ل ب#رای ک#ه دارد هم#راه ب#ه ن#یز عی#وبی ام#ا شود می قطعه

نم##ود. از ارائ##ه ت##وان می گسترده تحقیقات با هایی حل راه مشکل به اقدام راحتی به فرد که شود این از مانع بتواند که قوانینی جمله

مرک##زی ه##ای انب##ار همانن##د ک##ه قوانینی نه البته نماید قطعه تعویضباشد. گیر پا و دست

مالی بار مسئولیت افراد که آنجایی از دولتی های سازمان در که ندارند توجه مسئله این به زیاد دارند انتظار دولت از را سازمان

تع##ویض بن##ابراین یاب##د ک##اهش یا شود افزوده مالی بار این به چقدر غ##یر در و شود تعمیر تواند می قطعه آیا که مهم این به توجه بدون

شرکت در گیرد. وضع نمی صورت شود، تعویض به اقدام اینصورت نظ##ارت جهت اف##رادی وجود صورت در دولتی غیر و خصوصی هایبود. خواهد متفاوت فرایند این

وج##ود توان##د می م##ورد این در ک##ه ای مس##ئله مهم##ترین ام##ا دستگاه عیوب رفع مسئول که باشد می افرادی شامل باشد داشته

خواه##د ام##ر این در بس##زایی نقش اف##راد ک##اری هس##تند. وج##دان ها س##ازمان ه##ای منفعت و ه##ا زی##ان در ن##یز را خود فرد هر که داشت ن##یز خ##ود او ک##اری وجدان یعنی مسئله این به توجه بداند. با شریک

در و نمای##د تعم##یر را معی##وب قطعه اول که است مهم این دنبال به ب##ر اض##افی م##الی ب##ار ت##ا نماید تعویض را آن موفقیت، عدم صورت

نشود. تحمیل سازمان دوش از گ##یرد. اس##تفاده می قرار توجه مورد انگیزش بحث اینجا در

ک##ه مهم این ب##ه توان##د می اف##راد ب##ه دادن انگیزه جهت هایی روش هایی روش نماید، می کمک کنند، بیشتری مسئولیت احساس افراد ش##غلی، ام##نیت ایج##اد شغلی، ارتقاء پاداش، کارکنان، تشویق مانندباشند. می موارد این ... از و کارکنان نیاز مورد مزایای ارائه

در ه##ا انب##ارک وج##ود ک##ه رس##ید ت##وان می نتیج##ه این ب##ه پس همچ##نین و آموزش این که باشد مفید تواند می شرطی به سازمان منفعت و زی#ان در ش##ریک را خ#ود ک##ه ش##ود داده اف##راد ب#ه انگ##یزه

18

اس##تفاده ن##یز نظ##ارت جهت اف##رادی از همچ##نین و بدانن##د س##ازمان ح##تی ی##ا س##ازمان در ک##اری وجدان یعنی فرهنگ این اگر شود. البته

ب#ود خواه##د خ#ود ک##ار مسئول و ناظر فرد، هر شود ایجاد جامعه در همگ##ان نف##ع ب##ه مس##ئولیت احساس این دور چندان نه آینده در که

بود. خواهد

احترامات ترین شایسته با تقدیم افتخاری عباس

صنعتی مدیریت رشتهخورشیدی هجری1386 ماه خرداد

19