សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន...

85
Page 1 សនធិសញ ញ កំណត់ពំែដន កមព -វៀតǁម ****** សេមចអគគមǓេសនបតីេតេជ ហ៊ ុន សន នយករដមីៃនǍជរƽភិបលកមព

Upload: ngeam-soly

Post on 03-Dec-2014

1.118 views

Category:

News & Politics


3 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page1�

សនធសញញ កណតរពែដន កមពជ-េវៀត ម

******

សេមដចអគគម េសនបតេតេជ ហន ែសន នយករដឋមរនដៃន ជរ ឋ ភបលកមពជ

Page 2: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page2�

មតករ

1. បទអនដ គមនរបសឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដ ទទលបនទក ទសដករគណៈ រដឋមរនដ សដពបញហ សនធសញញ បេពញ បែនថមេទេលើសនធសញញ កណត រពែដន ឆន ១៩៨៥ នងជវញ បញហ រពែដន ទករ ងកមពជ-េវៀត ម

2. ករកណតរពែដនរ ងកមពជ នង ក ងសន (រសប មកណតសញញ េលខ ៨៦៧-API ចះៃថងទ ៣១.១.៣៩)

3. កចចរពមេរព ងសដអពតបនទករបវតដ រសដ ៃន ធរណៈរដឋរបជមនតកមពជ នង របស ធរណៈរដឋ របជមនតសងគមនយមេវៀត ម ចះៃថងទ ០៧ ែខកកក ឆន ១៩៨២

4. កចចរពមេរព ងសដពលកខនដកៈ រពែដនរ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគម នយម េវៀត ម ចះៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣

5. សនធសញញ សដអពេគលករណ េដើមបដេ ះរ យរពែដន រ ង ធរណរដឋ របជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ចះៃថងទ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣

6. សនធសញញ កណតរពែដនរដឋ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយម- េវៀត ម ចះៃថងទ ២៧ ែខ ធន ឆន ១៩៨៥

7. សថតែផនទសដពមរត ឋ ន ១.១០០.០០០ “ឯក រភជ បទ១” ចនន ២៦ផទ ង ែដលភគ ទងពរបន រសះរសល េរបើរបស េផទ ងផទ ត នងចះហតថេលខបញជ ក នៃថងទ ២៦ ែខ ត ឆន ១៩៨៥

8. សថតែផនទមរត ឋ ន ១.៥០.០០០ “ឯក រភជ បទ២” ចនន ៤០ផទ ងែដលភគទងពរ បនរសះរសល េរបើរបស បនេផទ ងផទ ត នង ចះហតថេលខបញជ ក នៃថងទ ២៦ ែខ ត ឆន ២០០៥

9. រពះ ជ ររបសរពះករ រពះបទសេមដចរពះ នេ តដម សហន រពះមក រត ៃន រពះ ជ ចរក កមពជ េផញើជនឯកឧតដម ផ នដង ចះៃថងទ ២៧ កញញ ឆន ១៩៩៩

10. សនធសញញ បេពញបែនថម រ ងរពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋរបជ មនតសងគមនយមេវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ ឆន ១៩៨៥ ចះៃថងទ ១០ ែខ ត ឆន ១៩៨៥

11. រពះ ជរកមេលខ នស/រកម/១១០៥/០៣៩ ចះៃថងទ ៣០ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ ែដលរបកស េ យេរបើ ចបប សដពករអនមតយលរពមេលើសនធសញញ បេពញបែនថម រ ងរពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណៈ រដឋសងគមនយម េវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋឆន ១៩៨៥

Page 3: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page3�

បទអនដ គមនរបស ឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដ

ទទលបនទក ទសដករគណៈរដឋមរនដ សដពបញហ សនធសញញ បេពញ បែនថមេទេលើសនធសញញ កណត រពែដន ឆន ១៩៨៥

នងជវញ បញហ រពែដន ទករ ងកមពជ-េវៀត ម

ឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដករគណៈរដឋមរនដ ែថលងកនង បទអនដ គមនសដពបញហ សនធសញញ បេពញបែនថមេទេលើសនធសញញ

កណតរពែដនរដឋឆន ១៩៨៥ នង ជវញបញហ រពែដនទក រ ងកមពជ-េវៀត ម េនរដឋសភជត ៃថងទ ១១ ែខត ឆន ២០០៥

ឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដករគណៈរដឋមរនដ បភលអពបញហ រពែដនេន រដឋសភជត

Page 4: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page4�

ឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដករគណៈរដឋមរនដ ៃថលងកនងបទអនដ គមន សដអព បញហ សនធសញញ បេពញបែនថមេទេលើសនធសញញ

កណតរពែដនរដឋ ឆន ១៩៨៥ នងជវញបញហ រពែដនទក រ ងកមពជ-េវៀត ម េន ថ នយទរទស នអប ៃថងទ ២៧ ែខ ត ឆន ២០០៥

បទអនដ គមនរបសឯកឧតដម សខ ន ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដករគណៈរដឋមរនដសដពបញហ សនធសញញ

បេពញបែនថមេទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ ឆន ១៩៨៥ នងជវញបញហ រពែដនទក រ ងកមពជ-េវៀត ម

Page 5: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page5�

សមេគរពឯកឧតដម េ កជទវ ជគណៈអចៃរនដយ - សមេគរពឯកឧតដម អសេ ក េ ករសទងអស ែដលមនវតដមនេន ទេនះ

ៃថងេនះ ខញមនកតដយស េដើមបជរមបជនសេមដច ឯកឧតដម េ កជទវ អសេ កថ បនម នសបដ ហេនះ មនករទេតៀន មកេលើ ជរ ឋ ភបល ជពេសសករេចទរបកន មកេលើសេមដច ហន ែសន នយក រដឋមរនដ ៃន ជរ ឋ ភបលថលកដេទឱយេវៀត ម។ េនះជករេចទរបកនដធងនធងរ ែដលរហតដលេទ នយយថ ជជនកបតជត។ ដេចនះជជហររបសេយើង េយើងយលចបសថ អវែដលេយើងបនេធវើ គជេគលជហរ ដរតមរតវ យតដធម នងករខតខអសកមល ងកយចតដ េដើមបអនវតដមគ របសគណបក កដចជករអនវតដ េគលនេយបយ របស ជរ ឋ ភបលកនងករបេរមើ ដលរបេយជនរបេទសជត នង របជជនកមពជ។ ដេចនះេបើេយើងខេធវើ េហើយែបរជបនទទលករេចទរបកនធងនៗ ែបបេនះេទវញ េនះជ ចណចែដលេយើង មន ចេនេសង មបនេទ។ ជចណចែដលេយើងរតវែតមន របតកមមយងសកមម ចបស ស េហើយ បករ យបភលដលរបជពលរដឋ េដើមបឱយយលនវបពវេហត ដរតមរតវ នងយតដធម របសេយើង ពេរពះ េបើេយើងខក ងអវែដលជគណសមបតត េហើយែបរជទទលបនេទសវញ េ យ រមលេហត មយ េនះ គជចណចែដលេយើងមន ចទទលយកបនេនះេទ។ េយើងរតវបករ យនវករពត ៃន របវតដ រសដ ែដលទកទងេទនងអវ ែដលេយើងខរបងអនវតដ នវេគលករណចបបអនដរជត នង ម រត ៃនសនធសញញ ឬ កចចរពមេរព ងទង យ េដើមបជបពវេហត រតមរតវយតដធម បេរមើដលរបជពលរដឋ កមពជ។ ដេចនះេហើយបនជេយើងរបកនយកជហរយងសកមម គេយើងជរមបនវករពត េដើមប បករ យ ករេចទ របកនែដលខសឆគង របសអនកទងេនះ េ យរបកនយកវធនកររសបចបបមយចននកនង រកបខណឌ នតរដឋ ទប ក តនវករបនបង ែដលមនពសពលមកេលើ ជរ ឋ ភបល នងមកេលើថន កដកន របសេយើង។ ចណចមយែដលខញនងជរមបជនេនះ គេយើងេផដ តេលើសណរថ េតើេហតអវបនជមនរពតដករណ េកើតេឡើង កនងបនម នសបដ ហេនះ? បចចបបននេនះ អវែដលេគេចទរបកនខល ងគេគយកបញហ សទធ រពតមនសទធេសរភព ៃនករបេញចញមតមកនយយថ ជរ ឋ ភបលបនរបគលេកះរតលេទឱយេវៀត ម។ ករេលើកេឡើងេនះ េយើង េមើលេឃើញចបសថ េគបនបងយកសទធៃន រពតមន នងសទធេសរភពកនងករបេញចញមត មកបទបង េដើមបសេរមចេគលបណងរបសេគ េ យេលើកយកបញហ រពែដន មក យរប រេយើង បេងកើតឱយមនភពច ចល នងរចបករចបល។ េនះគជេគលេ ពត ដេចនះអវែដល េយើងនយយៃថងេនះ គ បញជ កឱយេគេឃើញថ េហតផលៃនសទធេសរភព ៃន រពតមនេនះ មនែមន ជករពតេទ។ ចណចចបស សមយ ែដលេយើង ចយកមកបញផ កបន គថកនងដេណើ រករ របជធបេតយយ នងករែក ទរមងរដឋសពវែបបយង ែដលេយើងបនេធវើេនះ រតវបនមត ធរណៈ

Page 6: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page6�

ទទល គ លចបសថ មនដេណើ រករ េទមខ។ េបើគតពរចនសមពនធ ថ បនធមមនញញ ដេណើ រករេបះេឆន ត នងសទធ េសរភព រពតមនេនះ េយើងមនេមទនភព

េ យ រែតេយើងបនឈនេទមខ េបើ េរប បេធៀបេទ នងរបេទសមយចនន េនកនងតបន។ េយើងមនភសដ ង ចបស ស ស គេនេពលថមៗេនះ កែសត Cambodge Soir បនយកអតថបទ ខលមយែដលខញយលថមន រៈសខនយងខល ង េហើយខញសមេលើកយក ខលម រមក ជរមបជនសេមដច ឯកឧតដម េ កជទវ អសេ ក រជបេនះ គបញហ េចទ របកនពករបទសទធរបជជន។ មមត ធរណៈេគថ េយើងមនបនបទសទធេសរភព របជពលរដឋេទ េយើងជរបេទសជរមខេគេន តបន ស េគនយ ជបេលខដបងេគេន ស េគនយ េបើគតពែផនកខងសទធ េសរភព រពតមនរហត

ដលអនកជនញករអងគករមនែមនរ ឋ ភបលខលះនយយថកមពជ គជ នសគ ៃនអងគករមនែមនរ ឋ ភបល ពេរពះេគចងបេងកើតអងគករមនែមន រ ឋ ភបលបនម នកបនែដរ។ េនកមពជ មនអងគករមនែមន រ ឋ ភបល ជត ២០០០ ែដលបនចះបញផ ។ ដេចនះអងគករមនែមន រ ឋ ភបលេធវើអវកបន ែដរ រហតដលេគ មកពបរេទស មកខតខេធវើករទមល ក ជរ ឋភបលកនងរបេទស កេគ ចេធវើបនែដរ គេយើងេបើកទ យ នង ធរអស បណណ ងេហើយ។ កលពៃថងទ ២១-២២ កនលងមកេនះ មនអងគករមនែមនរ ឋ ភបលមយ េឈម ះថ Reporteur Sans Frontiĕre បនេធវើករសក េរប បេធៀបកនងចេ មរបេទសចនន ១៦៧ េដើមបរកច តថន ក េតើរបេទស មនករេគរពសទធេសរភព ខង រពតមន នងរបេទស ខលះមនេគរព? ជលទធផល កមពជជប ច តថន កេលខ ៩១ របេទស ណមកជបច តថន កេលខ ១ េហើយរបេទស ែដលេនេរកមេគជប ច តថន កេលខ ១៦៧ គរបេទសកេរខងេជើង។ េបើេយើងេមើល របេទសេនកនងតបនមន ឥណឌ េណស ជបេលខ ១០៥ ៃថឡងដ ជបេលខ ១០៧។ ដេចនះ របេទសៃថ កេនចញរបេទសកមពជែដរ កនងេរឿងសទធេសរភពខង រពតមន។ របេទសមេឡស ជបេលខ ១១៣ របេទសរបយេណ េលខ ១២៣ ហវលពនេលខ ១៣៩ ង គ ពរ េលខ ១៤០ វ េលខ ១៥៥ េវៀត

ម េលខ ១៥៨ ចន េលខ ១៥៩ នងភម ជបេលខ ១៦៣។ ដេចនះ េយើងេឃើញថ អងគករ Reporteur Sans Frontiĕre បនសក យងមតចតេលើ ១៦៧ របេទស េហើយអនកែដលេចទរបកនថ េយើងមនបនេគរពសទធេសរភព រពត មនេនះ គជករេចទរបកនខសឆគង។ េ យ រករេបើកសទធេសរភព របសេយើងទ យ ស េយើងមនខវលនងករេចទរបកនខសឆគងទងេនះេទ។ ផទយេទវញ េបើករេចទរបកនេនះ មនលកខណៈ រតមរតវ េយើងយកចតដទក ក ែតេបើមនរតមរតវេទ ជេរឿងមយេផ ងេទៀត។ េហតដចេមដចបនជេគខរបងេលើកេរឿងរពែដនមកនយយេនេពលេនះ? កលពៃថងម លមញ េនកនងអងគ របជ សេមដចនយករដឋមរនដបនេលើកយកពតមនមយថ

ងពែខ ០៥ សេមដចបនទទល ពតមនរច មកេហើយថ េនបនម ន ែខ ខងមខ នងមនេកើតច ចលេនកនងរបេទស មលេហតេលចេចញ ពករេចទ របកនេរឿងរពែដន។

Page 7: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page7�

ដេចនះ េយើងេឃើញជកែសដងែមន ពតមនែដលេយើងបនទទល ងពែខ ០៥ គពតែមនេហើយ មខសញញ េនះ េលចេចញពមខសញញ ែដលេគបនរបបែមន។ េនះជចណចសខន ែដលថ េហតដចេមដចបនជេរឿងរពែដនេកើតេឡើង? េកើតេឡើងបនម នសបដ ហ

េនះខល ងកល ស ចបេផដើមេចញព បទសមភ សនរបសេ ក ន េបងែស ជមយវទយសបកឃម។ េរកយមកេទៀតមន អតថបទ េសចកដែថលងករណជហរែហ មនបតកមមេនេមរក េនអរ ប េហើយេន េមរក កពងេលច ឮបញហ េធវើបតកមម េរឿងរពែដនេនះេនមនតេទេទៀត។ ដេចនះ កដចជករងរែដលមនែផនករេរគងទក េហើយេរបើរបសបញហរពែដន េដើមបេធវើសកមមភពរបឆងនង ជរ ឋ ភបល។ ជករេរជើសេរ ើស របធនបទ ែដលជបញហ សខន េហើយបញហ រពែដនេនះ ធល បជបញហ រសចរ វេនកនងរបវតដ រសដ របសេយើង កដចជេនកនងរបវតដ រសដរបេទសេផ ងៗ។ េនេលើសកលេ ក ជករពត

មនែមនមនែត បញហ រពែដន េទ ចេពះរបេទសជង ២០០ េនះ។ េរឿងរេសើបេនះ គខសគន ពរបេទសមយេទរបេទសមយ ខសគន ពេពលមយេទេពលមយ។ ឥឡវដច េនរបេទស េមរក េគេលើកេឡើងថ េតើមនេរឿងអវរេសើបជងេគ េរកយរពតដករណៃថងទ ១១ កញញ ២០០១ មក គេរឿងេភរវកមម។ េបើេគសង យអវជេភរវកមម គរ ឋ ភបលេគមនវធនករសកមម ស។ ដេចនះ ខញេលើកេនះរគនែតចងជរមបជនថ បញហ អវែដលជចណចរេសើប មនខសៗ គន ចេពះ េពលេវ កណត មយ។ ឧទហរណ េន េមរកេរកយៃថង ១១ កញញ ២០០១ មនជនជតប ង មន ក បនជះយនដេ ះ េមរ ក េហើយបនេទនយយកែបលងេលងជមយនរ អែតសមន កថមនរគបែបក េនកនងយនដេ ះ េដើមបបភយនង។ លះដលេពលេគចះមកវញ នរេនះបនេទបដងបលស េគកចប ជនជតប ងេនះកតេទសឱយជបគក។ ដេចនះ បញផ កថេនះជចណចរេសើបខល ង

ស។ េន េមរក េគបនយកវធនករតងរង េទះបជវធនករេនះ បះពលេទេលើសទធេសរភពរបសបគគល កេ យ េរពះថ េទះប េមរកជ របេទសេជើងឯកខងសទធេសរភព បែនដមនចបបថមៗេរចើន ស ែដល ច ឱយែឆកេឆរ ពតមនឆលងេឆលើយ េរបើរបសវធនករជកែសដង េដើមបទប ក តេភរវកមម េរពះ ជបញហ យជវតរបសរបេទសេគ។ ឧទហរណេនះ ខញរគនែតចងេលើកេឡើងថ របេទសមយ េគមនចណច រេសើបមយ

កនងេពលេវ កណត មយ។ ដចជេនអរ ប េគកមនបញហ រេសើប របសេគែដរ។ បញហ

សខនរបសទវបអរ ប គេរឿងទប ក តករសមល បរងគ ល េរពះអរ បបនឆលងកតរបវតដ រសដ យង ជរចតកនងសរងគ មេ កេលើកទ១ នងសរងគ មេ កេលើកទ២ ែដលមនមនស

ល ប ប សប ននក។ កនងរបបរបលយ ពជ សនេនកមពជវញ មនមនស ល បជង៣ ននក ែតសរងគ ម េ កេលើកទ២ េនអរ ប ល ប បសប ន េហើយ កនងេនះ េកើតេឡើងេ យេហតផលរបកនពជ សន គ អែតលរ បន បេញចញរទសដអពបញហ ពជសន ខពងខពសជង នងខល ងជងជត សនដៃទ េហើយក អនវតដនវរទសដ េនះ េដើមប

សមល បជនជតជវហវ ែដលេគេ ថ Holocauste បននយថសមល បជនជត ជវហវឱយអស។ ដេចនះ ជចលនមយែដលេគខល ច ស េគខល ចចលនេនះ វលរតឡបមកវញ

Page 8: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page8�

នងេកើតជបញហ រេសើប របសេគ។ ជកែសដងេនឆន ១៩៩០ េនរបេទសប ងេគេធវើចបប េ ថ ចបបហកចស បននយថ កេទសេទេលើនរ ែដល នយយឆកះេឆក លព េរឿងរបលយពជ សនេឡើងវញ គពកេសើេរ ើនយម (Révisionniste) ពេរពះថ ជនមយកដ បតចេនែតមនននន ករនេយបយករពរេរឿងសមល បមនស េនះ ចងេធវើជចលនេសនជតហសេហត េដើមបភពឧតដងគឧតដម របសរកមេគ នងរបសទវបេគ។ ដេចនះេគ បេងកើតចបបហកចស កនងេគលបណងចប អនកេសើេរ ើេរឿង របវតដ រសដេនះ កេទសេ យែផអក ម ចបបរពហមទណឌ ពេសស។ កនងេពលេបះេឆន តកនលងមក េនឆន ១៩៨៧ េ ក LE PEN របធនគណបក របឆងមយ ដលបលបញ េនប ង បនឈនះេឆន តទងអតតនយករដឋមរនដប ងេទៀត បននយយេនកនងករសមភ សន មយថ បនទបែដលេគបន កឧសមនសរមបសមល បមនស របសអែតលរកលពសរងគ មេ ក េលើកទ២ េនះមន េរចើនកែនលង បែនដេ ក LE PEN បននយយពេរឿងបនទបមយេនអសវត ដចេយើងនយយអព ទលែសលង អញច ងែដល រគនែតជចណចលអតមយ ៃនរបវតដ រសដ។ រគនែតេរបើពកយបណណ ង សមគម អនកករពរ សទធមនស បនបដងេ កេទត ករ េហើយត ករេកះេ LE PEN ។ េ យេ កមន

ច ករពរខលនបន ត ករបនកតេទស LE PEN េ យដកសទធនេយបយមយរយៈ។ ដេចនះ LE PEN រតវ រងចទលែតចបេទសេនះេទើប ចេធវើនេយបយបនវញ។ េនះរគនែតជពកយមយ នយយចងករពរ របប វ សសដចេយើងចងនយយពទលែសលង គរតវជបេទស េហើយគតជរបធនគណបក ជមនស មន កលបេឈម ះេនរបេទសប ង។ សម រង នយយសដអវ េរចើនែតេរៀនសរតព LE PEN េ កេរចើនែត

នយយអពបញហ បតទកដ ករេរ ើសេអើងពជ សន។ គម នអនក ចលចតដ អពកររបកនពជ សន េនះជចណចរេសើប ស។ ករចករកឱយសអបពកបរេទស េគចតទកថមន េទសែតមដង។ សរងគ មេ ក េលើកទ២ គេកើតេឡើងេ យករដតកហងពជ

សន។ មនឧទហរណេរចើន សែតខញសមេលើក ឧទហរណមយេទៀត គេនអងេគលសមនអនកនពនធលបេឈម ះ មន កេឈម ះ ឆលែមន ឌ ជនជតេដើម ឥ ឌ បនសរេសរេសៀវេភមយ រះគនេទេលើ សនអ ល ម គមពរគ ន េតើមនរបតកមម យងដចេមដច? េនះជបញហ រេសើប សេនមជឈមបព។ េនេពលេនះ ញតេតល ឃេមន

េមដកនរបេទស អរងបនរបកនយកវធនករ សនមយេហើយរបជ សន បនទ បមកបនេចញបទ បញផ ខង សន េ យេ ថ “ វ ត ” គ កបញជ ជផលវករឱយជនជតអ ល ម ែដលកន សន អ ល មេទសមល ប េ ក ឆលែមន ឌ ឱយបនេហើយនរ សមល បបនឱយរងវ ន ៣ នដ ល រ េរពះជមនស របឆង សនជចហទេតៀន គមពរគ ន រហតទលែតេ ក ឆលែមន ឌ រតេគចខលន សកចចករពរ ជវតជហរែហេរចើនឆន ស ទ នេចញមខវញ េហើយរតវទមទរឱយេធវើករ សេទសជផលវករ សែដងករ េគរព សនអ ល មេនះេឡើងវញ។ ឧទហរណ ទងេនះជចណចសខន

ស ែដលខញចងជរមបថ របេទសនមយៗមនចណចរេសើបេរៀងៗ ខលន េដើមបករពរ

Page 9: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page9�

យជវត របស របជពល រដឋេគ ករពរអតថភព របេទសេគ ករពរភពគងវង របសរបេទសេគ ករពរសវតថភព របសរបេទស ជតេគនងរបជពលរដឋេគ។ ករេលើកេឡើងទងអសេនះ គចងបករ យថ កមពជេយើងក មនចណច រេសើបរបសេយើង គេរឿង ទកដេនះែតមដង េរពះថកមពជធល បជម នគរ េយើងកមនែផនទ ែដរ គែផនទអធ ជចរកកមពជ ងពសតវត ទ ១០ មកេមលះ។ េយើងមនែផនទ៣ គែផនទសមយ សតវត ទ ១០ ទ ១៣ នងេរកយមក េទៀត ទកដេយើងរញបនដចមដងៗ រហតដលអនករ វរជវេវៀត

ម កនងនេកខបបទ របសេគ បនសរេសរ ចបសថ កល មនជេមល ះដេណដើ មអ ចរ ង ជវង ែខមរ េសដចមខ ងពង េវៀត ម មខ ងពងៃថ េ យ សនយកតដមដឱយជសគណេនេពលដេណដើ មអ ចបន។ េនះជចណចរេសើប របសរបជពលរដឋេយើង អពេរឿងបតទកដ។ េយើងកធល បេឃើញជកែសដងែដរេនកនងរបវតដ រសដរបសេយើង កលកនងទសវត ឆន ៧០ រកម លន នល បនេរបើរបធនបទបតទកដេនះ េដើមបេធវើរដឋរប ររបឆងនងរពះករេនឆន ១៩៧០ េហើយ រតវបន ត ករពេសសកតេទសរប រជវត រពះករ ផងែដរ។ ជមយគន េនះែដរ កមនបទ ចេរម ង មយចនន សដពបញហ លកទកដ ឱយេយៀកកង ដចជបទ “ ែមចលេធវើទ ន” ែដលេរច ងេ យ េ ក សន ស មត។ េនះជឧទហរណមយចបស ស សថ េគេរបើបញហ ទកដេដើមប េធវើករងរ ធៗ េដើមបផដល រល រពះករ េនសមយេនះេហើយេដើមបបេងកើតត ករកតេទសរប រជវត រពះករ ពបទកបតជត លកទកដ។ ដេចនះ ជបញហ រេសើបែដលធល បមន នងជរបធនបទែដលេគេរបើសរមប េធវើករងរធៗ។ ខញបនេលើកេឡើងអមបញមញថ សេមដចនយករដឋមរនដ េ កបនដង ងពែខ ០៥ មក េហើយថ បនម នែខេទមខេទៀត នងេកើតមនេក ហលេហើយ េហើយរបធនបទេនះ គេចញពេរឿងទកដ េនះែមន។ េនះជចណចមយែដលរតវសរថ េតើេហតដចេមដច បនជេយើងមន ចេនេសង មបន? ជរ ឋ ភបល យកភពសកមមហមតចត េ យែផអក េលើេគលករណនតរដឋ រតមរតវ សចរត នងយតដធម។ ទងអសេនះ ជេសចកដេផដើមែដលខញសមេលើកេឡើង េហើយកចងបញផ កែដរថ បញហ រពែដនេនែតជបញហ រេសើប ែដល េយើងរតវែតេធវើឱយបនចបស ស រតវែតបករ យឱយបន

ចបស សជនរបជពលរដឋ ជន ធរណជនឱយបនយលថ េគនយយកហក។ េហតដចេមដចបនជេយើងដងថ េគនយយកហក ? ដចេនះេយើងចលេទបញហ ជនញ េដើមបេលើកេឡើងសរមបបករ យឱយេឃើញចបសថ អនកែដល េចទរបកន េយើងេនះ គម នអវរងម គម នអវចបស សេទ គជកររបឌតេរឿង

េគនយយ មែតអវែដល េគនកេឃើញ ដចជបញហ េកះរតល បញហ ែរពកជកវញេត ជេដើម ែដលខញនងបងហ ញជនេនេលើែផនទ អពចណចជកែសដងទងេនះ។ សណរ ៖ េហតអវបនជេយើងេធវើកចចរពមេរព ងបែនថម? េតើកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ សនធសញញ ឆន ១៩៨៣ នង សនធសញញ ឆន ១៩៨៥ ែដលសទធែតជកចចរពមេរព ង នង សនធ

Page 10: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page10�

សញញ នយយអពករកណត រពែដន េតើខសចបបែដរឬេទ? បចចបបននេគកពងែតេចទថ កចចរពមេរព ង នងសទធសញញ ទងទងអស េនះខសចបប។ ដេចនះ សនធសញញ បេពញបែនថម របសេយើង ែដលនងរតវ កជនរដឋសភ េដើមបសសចច បន កនងេពលឆបៗេនះ

ខសចបបែដរឬេទ? េតើករពត យង ? េតើ ខសចបបែមនឬេទ? ចេមលើយ ៖ សនធសញញ បេពញបែនថមេទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋឆន ១៩៨៥ បនែចកជនេហើយ។ មពត មនឯក រប គកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នង ១៩៨៥ េហើយឆន ១៩៨៣ មនពរេទៀត ទ១- នយយអពករឆលងែដន របសរបជពលរដឋ ែដលេគេ ថ លកខនដកៈរពែដន នង ទ២- នយយ អពេគលករណេដើមបេ ះរ យរពែដន។ សនធសញញ ឆន ១៩៨៥ មនែតមយេទ ែតេបើេយើង នយយេទ មន រៈសខនជងេគ គករកណតរពែដនរ ងរដឋ នង រដឋ។ ខញសមបករ យមន នវសនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នង ១៩៨៥ រចេហើយេទើបខញសមេទបករ យ អពសនធសញញ បេពញ បែនថម។ កចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ ៖ កចចរពមេរព ងេនះ េគេលើកេឡើងថខសចបប េតើ ខសចបប េ យ រអវ? េ យ រេគេយងេទេលើមរ មយៃនកចចរពមេរព ង ទរកងបរសឆន ១៩៩១។ កចចរពមេរព ង ទរកងបរស មនបន ែផនក (េបើ មអតថបទ ភ អងេគលស នងប ង ឯអតថបទភ ែខមរមនែត ៣ែផនក) េហើយែផនកទ៣ ឬ ែផនកទ២ ភ ែខមរ មមរ ១ ែចងថ កមពជសនយថ ៖ “បញច បសនធសញញ នងកចច រពមេរព ងទង យ ែដលមន សមរសបេទនងអធបេតយយភព ឯក ជយ បរណភព នងភព មន ចរេ ភបនៃនែដនដអពយរកតភព នងឯកភព ជតរបសខលន”។ ដេចនះ សរថ ែផអកេលើមរ េនះ មកអះ ងថ កចចរពមេរព ងរបសេយើងខសចបបបនែដរ ឬេទ? េឆលើយថ េនះ មនែមនជករពតេទ។ ឥឡវេបើេយើងពនតយពកយែដលេនកនងេនះថ សនធសញញ នងកចចរពមេរព ង ទង យ ែដលបះពល េទេលើឯក ជយ អធបេតយយភព បរណភពទកដ បននយថ កចចរពមេរព ងេនះ បនេធវើឱយបតដ ជកចច រពមេរព ងែដលេយើងយកដេយើងេទឱយេគ ហនង បះពលេទនងបរណភពទកដ។ េបើេយើងគតព ខលម រ សរថ េតើកចចរពមេរព ងរបសេយើងខងេលើមនយកដ េយើងឱយេវៀត មែដរ ឬេទ? េនះជចណច ែដលេយើងែសវងយល។ មពតខលម រ ចបស សេនកនងកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នងឆន ១៩៨៥ ែដលបនែចកជន េនេពលេនះ េនរដឋសភ នងេនរពទធសភ ខញបនជរមបជនេហើយ មនតមល ភព គម នអវ កេលៀមេទ។ កចចរពមេរព ង ឆន ១៩៨២

នយយអពតបនទក របវតដ រសដ កនងេនះ មន ចណចពរសខនគ ទ១ បញផ កថេកះពលៃវ ជរបសកមពជ។ េហតដចេមដចបនជរតវ បញជ កថ េកះពលៃវជរបសកមពជ?

ពេរពះថ កលពឆន ១៩៧៤ កមល ងពកធវគ (កមល ង េវៀត ម ខងតបង) បនមករបកសកនកបយកេកះេនះ េ យ កទពេនេលើេកះែតមដង េហើយេដញកបលែសវងរក េរបងកត េចញពេកះ េ យកណតរយៈេពល ១៥ៃថងែតបេ ណ ះ ឱយេចញផតពែដនទកេនះ េបើមនេចញ េទនងមនេរឿង។ រគនែតឮពកធវគរបកសែបបេនះ កបលេនះកេចញបត ឈបបនដរកេរបងកតេទៀត។ ដេចនះ សនធសញញ ឆន ១៩៨២ បញផ កថ ទ១ េកះ

Page 11: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page11�

ពលៃវ ជរបសកមពជ ទ២ កណតតបនទក របវតដ រសដ។ េហតអវបនជរតវកណតតបនទក របវតដ រសដ? េ យ រេយើងទមទរយកែខ េរបវេយ ចែណកខង េវៀត ម ពរពមេទ។ េវៀត មទមទរយក ែខ សមចមង យ។ េយើងនយយអតរតវគន កែនលង េនះេហើយ ែដលអនកសក អតថបទបរេទសខលះ គតបនកតសគលថ េនះមនែមនជ កចចរពមេរព ងែដល េវៀត ម មកសងកតកមពជឱយថ មឯ ។ ករចរចេនះេទៀតេ ត លអ

ស ដចជេនឆន ១៩៨៣ បនបញផ ក េទៀតថ មនឱយមនមនស េលើសគន េទៀត។

ឧទហរណ េបើេយើង ១០នក េវៀត ម ករតវែត ១០នកែដរ េនះជចណចវជផមនែដលេយើងបនេធវើេនេពលេនះ។ ចែណកករចរចជមយៃថវញ េនេពល ខលះេយើងេទ ៨ ឬ ៩ នក គណៈរបតភៃថមន ៣០នកឯេ ះ។ ដេចនះ េបើេមើលេទេយើងជ រកមតច េហើយគតជរកមធ េរពះេគមនលទធភពជងេយើង េគមនធនធនមនស េរចើនជងេយើង។ កររបជ េនឆន ១៩៨៣ កលេនះ េយើងសរេសរ ថអតមនគន េរចើនេទ េបើេយើងេទ ៥ នក េវៀត មរតវមនគន ៥ នកែដរ េយើង ១០ នក េវៀត មរតវ ១០នកែដរ េនះជករបងហ ញព ភពេសមើភព។ ដេចនះេទើបមន អនកកតសគលខលះថ មន ចនយយថ កចចរពមេរព ង ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នង ១៩៨៥ ជករេកៀប សងកតរបសេវៀត មេទ េរពះករចរចេនះ អតរតវគន េរចើនចណច ស។ េបើទទលករេកៀបសងកតព េវៀត ម

េយើងទទល យលរពម មេគបតេទេហើយ ព ចមនកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ េឡើយ។ កចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ រគនែតថ េកះពលៃវ ជរបសកមពជ ដេចនះបននយថ អវៗេនជវញេកះហនង មចបបអនដរជត មនខពង ប បតសមរទបនម ន គេយើងរតវទទល មហនង រតវទទល មេគលករណ ែដលកណត មចបប សមរទអនដរជត ជពេសស អនសញញ អងគករសហរបជជត សដពចបបសមរទ ឆន ១៩៨២ ែដលេគេ ថ ចបបសមរទ អនដរជត។ ទ២ េទៀត េ យករចរចែខ ហនង អតរតវគន េយើងទរយកែខេរបវេយ េគទរយកែខ សមចមង យ។ េហតេនះេហើយបនជេគគសតបនហនង ឱយេឈម ះថ តបនទករបវតដ រសដ េហើយតបនទករបវតដ រសដ េនះ មកររ វរជវមនែមនមនែតរសកែខមរ នង េវៀត មេទ គមន េរចើន ស េនកែនលងេផ ងៗ េលើសកលេ ក។ កលខញេនរកសងករបរេទស ខញេនចថ េយើងមនកររបជអនកកែសត េហើយេយើងមនលកខណៈេរត ម ឯក របនហមតចត គមនេរចើនរបេទស ស ខញមនចថេនកែនលង

ខលះេទ។ ចេពះេឈម ះរបេទស ែដលេគបនអនវតដតបនទករបវតដ រសដ េគេ ថ ឈងសមរទរបវតដ រសដ េ យេគែបងែចក អត ច ដចេយើងែដរ។ េយើងបន ែចងេហើយ កនងកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ ថ ចរមគន ករពរសនដសខ េហើយ របជជនេនជតហនង

ចរកសេលើែដនសមរទហនងបន បែនដេបើរកេរបងកត រកឧសមន អតបនេទ។ ចណច េសមើភពេនះ េរចើន ស កល ចងរកេរបងកត ទលែតកមពជ េយើងអនញញ តឱយ។

េយើងមនទនបន េធវើអវេទ េវៀត មកេគមនទន នបះពល េយើងកមនទន នបះពលអវ ែដរេនកនងតបនទក របវតដ រសដហនង។ េនះជខលម រ ឆន ១៩៨២ មនែតបណណ ងេទ េហើយមនបញផ កេទៀតថ របេទស ទងពររតវចរច េដើមបកណតចណចរបសពវសនយ

Page 12: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page12�

េនចេនល ះេកះៃវ នងេកះថជ សរមបេធវើជមល ឋ ន កនងករកណតរពែដនសមរទកនងតបនទករបវតដ រសដ។ សនធសញញ ឆន ១៩៨៣ ៖ សនធសញញ េនះខលេទ គរគនែតបញផ កថយកែផនទអវ េដើមបចរចកណត រពែដន។ េនឆន ១៩៨៣ េយើងកណតថ រតវយកែផនទែដលប ងបន លទកមកេលើខន ត ១/១០០.០០០ ែដលខង ភម រសដ ឥណឌ ចនបនេបះពមព េនកនងកលបរេចឆទជតឆន ១៩៥៤ ពេរពះប ងគតចប េផដើមេបះពមព ងពឆន ១៩២០។ មករពតមន

ងពឆន ១៨៧៣ ែដល ហលងនេ តដម បន យរពះហសដេលខ េលើ អនសញញ ជមយនងភគប ង កណតរពែដន រ ងកមពជ នងក ងសន េហើយយបមញ ទរទស ន បនផ យជនេហើយ។ ដេចនះ មនករកណត ងពេពលេនះមក ប ងគតេបះពមព បែនដមន ជេស ឥណឌ ចន ខងភម រសដរតមរតវគ ចរតមឆន ១៩២០ ែដលបនេបះេចញជេរចើន Edition។ ឆន ១៩៨៣ កណតថេយើងរតវយកែផនទេនះ មកេធវើរពែដន មននយថេយើងទទលយក េគលករណ ចបបអនដរជត មយ ែដលេ ថ េគលករណែខ រពែដនមនែកែរបេនេពលែដលបនឯក ជយ (Uti Possidetis) េនះ េយើងយកែផនទ ែដលបនេបះមនឆន ១៩៥៤ គែផនទេបះ ងពឆន ១៩២០ េគឱយ េឈម ះថ រកមភម រសដឥណឌ ចន។ េគមនវទយ រសដ េមើលភម រសដរតមរតវ េហើយេគបនេបះ ែផនទេនះ។ សនធសញញ ឆន ១៩៨៣ មនែត ៤ មរ េទ នយយថ ភគទងពរចតទករពែដន ែដលមនរចមកេហើយ េនេលើែផនទខន ត ១/១០០.០០០ ថជរពែដនរដឋរ ងរបេទសទងពរ។ សនធសញញ េនះ នងអសរបសទធភព បនទ បពករចលជធរមនៃនសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ។ សនធសញញ ឆន ១៩៨៥ ដចខញបនជរមបថ សនធសញញ ឆន ១៩៨៣ មនពរ ទ១- េ ថលកខនដកៈរពែដន េគរគនែតកណតអពសទធរបសពលរដឋ ែដលរសេនតបនរពែដន ែដលមនប ដ ឃ ឫអងគភពរដឋបលថន ក េសមើនងឃ កនងេគលបណងសរមល ករឆលងកតរពែដនរបសពលរដឋទងេនះ។ េយើងកណតមន េគលករណ ហមតចត ស ករឆលងរពែដន គរបជជនេនកនងឃជបរពែដនេនះ ចេចញចលបនេទ ឃមយេទៀត ែដលេនជបរពែដនេនះ។ េគលករណេនះ េរកយមកេយើងេធវើថមៗ ជមយនងៃថ ទ យជងហនង ធរជងហនងេទេទៀត ឧទហរណ េខតដេនជបរពែដន េយើងេចញឱយឆលង ២ េខតដ េហើយេបើ ចងឆលងរបេទស េយើងរតវមនលខតឆលងែដនរតមរតវ។ េនឆន ១៩៨៥ េយើងេធវើ សនធសញញកណតរពែដន។ សនធសញញ ឆន ១៩៨៥ មនលកខណៈជនញ សរេសរភផ បថ េតើពចណច

េទចណច រតមរតវ។ ដេចនះសរថ េតើសនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ ១៩៨៥ េយើងមនឱយដេទេគេទ? អតមនឱយផង។ ដចជឆន ១៩៨២ នយយគន អតរតវែចកគន អត

ច ទកជែជកគន បនដេទៀត េតើមនបនែចកទកដអវឱយ? មនបន កណតថ ទកដ ខងេវៀត ម ទកដ ខងេយើងឯ ? គគសអតេចញ បនជេទបេងកើតជតបនទក របវតដ រសដ។ េបើេយើងពនតយ េលើខលម រ េយើងអតេឃើញមនកែនលងអវ ែដលរតវលបសនធសញញ េចលេនះេទ េហើយេបើលបេចលរតវសរថ េតើេយើង មនរពែដនចបស ស

Page 13: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page13�

រ ងេយើង នងេវៀត ម រ ងេយើង នងៃថ រ ងេយើង នង វេទ តេទអនគត? រតវែតមន េហើយេយើងរតវកណតដចឆន ១៩៨៣ គរតវយកែផនទែដលប ងទកមក ែផនទ ១/១០០.០០០។ េយើងមនែផនទ រពែដនជមយ េវៀត ម វ ៃថ។ េយើងមនែផនទ ២ សខន ទ១- ែផនទែដលប ងទកមកេយើង េ ថ ែផនទ ១/១០០.០០០ របសរកមភម

រសដ ឥណឌ ចន ែដលែផនទហនង បនេធវើបនដបនទ បចប ងពឆន ១៩២០ រហតដលឆន ១៩៥៤។ ឆន ១៩៥៣ េយើងបនឯក ជយ ដលឆន ១៩៥៥ េគរ យរកមភម រសដឥណឌ ចនេនះេចល េ យរកមភម រសដេនះ ជអនករតតរបេទសទងប កមពជ-េវៀតម- វ។ េនេពលរបេទស នមយៗ បនឯក ជយេទរកមភម រសដេនះរតវរ យ េហើយេទជភម រសដ របសរបេទសនមយៗ វញ។ េគពះ ែចកគន េហើយ េគយកេករមរតកមក

ពប ងែចកឱយកមពជែចកឱយ េវៀត មែចកឱយ វ។ េទជរកម ភម រសដរបសកមពជ របស វ របសេវៀត ម ចេ យែឡកពគន េរកយពេពលេយើងបន ឯក ជយមក។ ដេចនះេហើយបនជមន ែផនទរបេភទទ ១ គែផនទឥណឌ ចន ខន ត១/១០០.០០០។ បែនដែផនទហនង អតមននយមករេហើយបេចចកេទស ជបេចចកេទស ងពសមយេនះមក។ េយើងមន ែផនទរបេភទទ២មយេទៀតែដល េមរកងេបះេយើងេ ថែផនទខន ត ១/៥០.០០០ គ ចបសជង មនែខ ធជង េហើយ មននយមករ េរពះបេចចកេទស

របស េរកយប ង។ ដេចនះ លអជងរបសប ងបនដច បែនដដែខ រពែដនៃនែផនទេនះ មនចយកមកេរបើជែខ រពែដនបនេទ េរពះេនេលើែផនទហនង េគបនសរេសរយងចបស

ថ “រដឋសមែដលបនគរេលើែផនទេនះ រគនែតជលកខណៈបងហ ញព ចយកជ ករបនេឡើយ” គេគយកេទេរបើរបសកនងរបតបតដករេយធ។ េបើេគសរេសរចបស ែបបេនះេហើយ េតើេយើងយកមកេរបើដចេមដច? ឧបមថ េយើងយកមកេរបើរ បែត េយើងចេណញសរថ េតើភគមខ ង េទៀតរពមេទ? េគថែផនទេនះមនែមនជែផនទ រពែដនផងេហតដចេមដច បនជអនកឯងយកែផនទេនះ មកត ទមទរយករពែដន របសខញ? ដេចនះមន ចេរបើបនេទ។ បែនដចណចែដលេយើងេធវើ លៃថង គផដត យកែខ រពែដនពរ គមយរបសប ង ១/១០០.០០០ នងមយេទៀតរបស េមរក មននយមករ មនកអរេ េណ ចេមើលបន ចបសជង េហើយ មនលកខណៈជែផនទ ែដល ចេរបើរបសេមើល រពែដនបន េរពះមនខន ត ១/៥០.០០០ ធជងពរដង េលើែផនទ ១/១០០.០០០។

ែខ ែដលេយើងទទល គ លគ ែខ ភម រសដឥណឌ ចន បែនដែផនទែដលេរបើជមល ឋ ន គេយើងយក រក ស ែផនទ ែដល េមរកបនេធវើេរកយ កនងឆន ១៩៦០ ពេរពះ មនបេចចកវទយខពសជងកល បសប ឆន មន។ ដេចនះចណច ទ២ ែដលខញបនេឆលើយេនះ អតខសចបបដចេគបនេលើកេឡើងេនះេទ។ ទ១ អតមន បតទកដ អតមនបះពលដលបរណភពទកដ េហើយទ២ េបើេយើងពចរ េលើទដឋភពចបប គកចចរពមេរព ង ទរកងបរសមនែត ១មរ គត ែដលសរេសរពេរឿងហនង។ េបើសនជកចចរពមេរព ង ទរកងបរស

េគសរេសរថ េយើងបនេធវើសនធសញញ ផដលទក ផដលដដល េវៀត មេនះ េគមនេធវើែត ១

មរ ដេចនះេទ េគរបកដជនយយចបសេហើយថ េតើកចចរពមេរព ង រតវលបេចល

Page 14: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page14�

បែនដករេធវើ មរ េនះ រគនែតេលើកជេគលករណេទ គថកមពជជរដឋអធបេតយយ។ េគចងបញផ កថ េយើងមន សទធលប េបើេគពនតយេទ បះពលដលបនម នចណច ែដលេគបនែចងទងអសេនះ បែនដេបើេយើង ពនតយេទ កនងនមជរដឋអធបេតយយ េយើងជអនកសេរមច ថ បះ ឬមនបះ? មពត អត បះអវេទ។ ដេចនះេយើងកយកគនតហនងមក ក កនងរដឋធមមនញញេយើងែដរ គថកចចរពមេរព ង ែដលបះពលដល ឯក ជយ អធបេតយយ នងអពយរកតភព បរណភព ទកដ គេយើងមនសទធលបេចល។ េនះជ េគលករណែតមយ េហើយេយើងកមនែចងកនងរដឋធមមនញញ ែដរ អពបញហ ទកដ ហនង គេយើងយកែផន ទរកមភម រសដឥណឌ ចន ែដលមនខន ត ១/១០០.០០០។ េបើេយើងពនតយេលើ ម រត ែដលេយើងមនេនកនងកចចរពមេរព ងទរកងបរស រសបគន េនកនង ម រត ៃន រដឋធមមនញញ របសេយើង ទងែផនកែផនទ រតវគន នងអវែដលេយើងកពងេធវើ។

ដេចនះ អតមនចណច អវែដល ខសចបបេនះេទ នងគម នចណចអវែដលរតវេលើកេឡើងថ កចចរពមេរព ងហនង រតវន ករណ េឡើយ។ ទដឋភពមយេទៀត េបើេយើងពនតយេទេលើអនសញញ ទរកងវេយនឆន ១៩៦៩ សដពចបបសនធសញញ េនះ ជសនធសញញ ែដលរបេទសមយចននធ េគឯកភពគន នយយែចងពេគលករណេផ ងៗ ែដលរតវ េរបើរបស េលើសនធសញញ ទងអស។ មេគលករណចបប សដពសនធសញញ េនះ កគម នចណច ែដលថ ចតទក សនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ ១៩៨៥ ជេមឃៈបនេទ គ មនេគលករណមយធ ស ែដលេគេ ថ “េបើសេញេហើយ រតវជបនវករសនយទងសងខង”

ឬ “កចចសនយរតវែតេគរពេ យភគ ែដលចះហតថេលខ” “Pacta Sunt Servanda”។ េបើេយើងចងលប េយើងរតវមនករឯកភពគន ទងសងខង គេយើងរតវមនមលេហតអវមយចបស ស។ េគលករណេផ ងៗ ែដលនយយព សពលភពៃន សនធសញញ មន ែចងេនកនង Convention de Viénne ឆន ១៩៦៩ ចបស ស ស។ េបើេយើងយកមក សក កគម នេគលករណ ចបករ យថ សនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ ១៩៨៥ រតវចតទកថ ខសចបបេនះេទ។ ទងអសេនះជករ អ ថ ធបបយែដល ខញេឆលើយេទនងសណរថ េតើសនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នង ១៩៨៥ ខសចបបេទ? អតខសចបបេទ េបើពនតយ ម រតកចច រពមេរព ងទរកងបរស ឆន ១៩៩១ នងពនតយករេរបើរបសែផនទែដលមន កេនកនង រដឋធមមនញញ របសេយើង គេយើងេធវើរតមរតវ។ េបើពនតយ ម រត ៃនអនសញញ រកងវេយនឆន ១៩៦៩ ែដលជចបប ៃនសនធសញញ ជចបបសរមប រគបរគងេលើសនធសញញ េផ ងៗ េនះ កគម នចណច ែដល ចចតទកថ សនធសញញ ឆន ១៩៨២ ១៩៨៣ នង ១៩៨៥ ជសនធសញញ ខសចបបេទ។ េនះជករបករ យ ែដលេយើងសកស ជេរមអពបញហ េនះ។ េយើងមនសនធសញញ ឆន ១៩៨៥ សដពករកណតរពែដនរដឋេហើយ េហតអវបនជេយើងរតវេធវើសនធ សញញ បែនថម ថមៗ េនះេទៀត គសនធសញញ បេពញបែនថមៃថងទ ១០ ត ឆន ២០០៥

ែដលេយើងេទើបបនចះហតថេលខ េនទរកង ណយ? ពេរពះថ ៖

Page 15: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page15�

ទ១- សនធសញញ គជរបភពចបបអនដរជតសខនជងេគ។ ដេចនះ សនធសញញ រគបរគងករងរធៗ សខនៗ េរពះថគម ននរ សរេសរចបបមយឱយរតវទងអសេនះេទ េនះជមលេហតែដលសនធសញញ ធៗ រតវែក សរមល។ េយើងេមើលរដឋធមមនញញជចបបធសរមបរដឋ គម នរដឋធមមនញញ េនេលើសកលេ ក មនរតវបន ែកសរមលេនះេទ គពេពលមយ េទេពលមយ សភពករណ វវតដន តថភព ផល សបដរ។ ដេចនះ ចបបែដលរគបរគងតថភពេនះ រតវរគបរគងសភពករណជកែសដងេនះ រតវែតអភវឌ ន នង វវតដនេទ មសភពករណ។ េបើចបបមនវវតដន េនះេគនងេ ថ ចបបហសសមយ។ ករផល សបដរែដល េគេ ថវេ ធនកមម ករែកសរមល ករបេពញបែនថម ជករធមម េចៀសអតរច រហតដលរបេទសខលះ េគមនែចងកនងរដឋធមមនញញរបសេគថ រដឋធមមនញញ រតវពនតយែកសរមលកនងរ ង ១០ ឆន មដង េរពះេគមន ចងឱយរដឋធមមនញញរបសេគហសសមយេទ។ ដេចនះករែកសរមល ឬបេពញបែនថមជករធមម ។ េនះជ ចណចមយែដលខញយលថ

អតមនចណចអវែបលកេទ ជរពតដករណធមម េនកនងជវភពចបប អនដរជត ឬៃផទកនងរបសរបេទសនមយៗ។ ទ២- ករវវតដនបេចចកវទយ កជមលេហតមយែដលទមទរឱយេយើង េធវើកចចរពមេរព ងបេពញ បែនថមែដរ។ សថ េតើដ មនដរអវេទ? ែរសេនែតជែរស េតើេហតអវបនជេយើងថ វវតដន? េរពះថដ ឬៃរព េនេសង មែមន បែនដជនកល ទេនល វវតដនែដរ េហើយបេចចកេទសែដលេគ េទ សេនះ វវតដន។ ដេចនះ សមយែដលេយើងេធវើេនះ េទើបែតចបេផដើមមន GPS (Global Positioning System) ។ GPS សខន ស កល េយើងមនចណចមយេនេលើដ េយើងចងេទរកេលើែផនទ េយើងរគនែតចចេលើ មសនហនងមយែភលត េយើងេឃើញភល ម។ កល មនចណចមយេនេលើែផនទ ចចរកចណចេនេលើដ គេយើងេឃើញភល ម។ ឧទហរណដចជេរឿងេនភមដង េពលេយើងេទ ដលភមហនង េយើងេទដល ផទះហនង េហើយេយើងចងដងថ េនរតងចណច កនងែផនទ េយើងរគនែតចច GPS

េយើងនងេឃើញភល ម ដេចនះ អតមនអវ កេទ េហើយេគថតមកពខងេលើេរចើនរជងស។ បចចបបនន GPS ែដលេគេរបើ គេគេរបើរបស ផក យរណបដលេទ ១១ បននយថ ចណចែដលេយើងឈរេនះ េគបនបញច ងពផក យរណប ដលេទ ១១។ ដេចនះ េគរកចណច ១ ហនងេនេលើ ែផនទ េគេឃើញភល មអតពបកេទ ។ បេងគ ល បងខត េយើងេឃើញថ បងខតបេងគ ល មនបងខត េយើងេឃើញថមនបងខត។ កលពឆន ១៩៨៥ ១៩៨៦ ១៩៨៧ ១៩៨៨ េនះ GPS មនទនរកចេរ ើនេទ។ េ យ រ ែតបេចចកេទសលត ស េគ

ចែកសរមលចណចខលះ ែខ ខលះេនេលើ ែផនទែដលេយើង បនគសកនងមយរយៈេពលមន។ ដេចនះ ករវវតដនៃនបេចចកវទយ គ តរមវឱយមន ករវវតដន េនកនងចបបែដរ ដចជពមនេពលេយើងចងេមើលែផនទ េយើងរតវយករក សមយមក ក េលើ បល េហើយេយើងេមើល បែនដឥឡវេនះ េគេរបើ មរបពនធែផនទ គេយើង កែផនទ ទងអសេនកនង កពយទរ ទកកនងរបរកមមយ េពលេនះេយើងចងេមើលែផនទ កបន។ េយើងបញច ល ១០០ ឬ ២០០ ែផនទ ចងេមើលែផនទទបនម ន េយើងរគនែតចចេលើេឈម ះ ែផនទ េនះេយើងនង

Page 16: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page16�

េឃើញ ចងបរងម ឬពរងក េយើងេឃើញភល ម ងយរសលជងករ យករក សមក េមើលឆង យ ស។ េនះេហើយេគេ ថ GPS (Global Positioning System) ភម រសដេនកនង IT ។ កលពេយើងេធវើឆន ១៩៨៥ មនទនទេនើប ដចេនះេទ បចចបបនន មនេហើយ

ដេចនះ ជមលេហតែដល េយើងរតវេធវើករែកសរមល រតវបេពញបែនថម េទេលើអវែដលេយើងបនេធវើេនឆន ១៩៨៥ េរពះេនេពលែដលេយើងេទ ស ធរជងកលពឆន ១៩៨៦ ១៩៨៨ ែដរ។ េបើ ស ចេលឿនជង ចរសលជង ចមនរបសទធភពជង ករចមលងែផនទ េធវើ (Transposition) បននយថ ករចមលង ករេផទរ ពែផនទមយ េទែផនទមយ ពែផនទ Bonne ១/១០០.០០០ េទេលើែផនទ UTM ១/៥០.០០០ កងយរសល ជងែដរ េ យ េគេរបើ UTM មរយៈកពយទរទងអស។ េគេធវើករេផទរពមយ េទមយ េគគតដលមរកង មនែមនគតែមរត សងទែមរតេទ គេគគតយកភព រតមរតវ ដលេទមរកង។ េនះជមលេហតែដលខញចងបញផ កថ េហតអវបនជេយើងរតវេធវើ សនធសញញ បែនថម។ ទ៣- បនជេយើងេធវើករបេពញបែនថម េរពះេយើងបញច លនវេគលករណថម ែដលេយើងេរបើរបស េចញពចបបអនដរជត េហើយែដលភគទងពរ កលេនះអតឯកភពគន បែនដបចចបបននឯកភព ឧទហរណ ដចជេគលករណ ែខ រពែដនេដើរ មទក ឬទេនល សទង អរជេដើម ែដល មេគលករណ ចបបអនដរជត េគថរតវែចក ម លវច ឬ េមដយន។ ែខ លវច មននយថ ែខ រជលងទកេរជ។ កនងករណ ែដលទេនលេនះ ចេធវើ ន ចរបន គរជលងទកេរជ េនរតង េយើងទញយក មែខ ទកេរជហនង។ ដេចនះកនងមរ ១ េយើងនយយអពករេរបើេគលករណែខ រពែដន េដើរ មទក ឬទេនល រពែដន ឬ

មែខ ក ដ ល។ ខញសមរលកថ កលពឆន ១៩៨៥ េយើងមនបនឯកភពគន េលើចណច

ហនងេទ ែតដលឥឡវ េយើង បនឯកភពរតងចណចហនង គរតវបញច លបែនថម។ េបើនយយេទេយើងមនដងថ េតើខង េគ ចេណញ េហើយខង េគខតេទ។ េបើេយើងនយយថ េយើងចេណញមនែតេគខត េហើយេបើេគខត មនែតេគលងង ជងេយើង ដេចនះមន ចនយយបនេទ។ ែតេនះជេគលករណចបប អនដរជត ែដលេយើង ទទលបន ទងសងខង។ េ យ រចណចេនះេហើយ បនជ ងពបនម នឆន មន ខញែតងែតេធវើអ ថ ធបបយ េរឿងរពែដន ខញេជៀស ងមនែដលនយយ អពេរឿងចេណញ ឬខតេទ គរគនែតេរបើពកយថ េយើង ច ទទលយកបន។ មករពត ខញសមបញផ កថ េយើងអតមនខតេទ េហើយ

មែខ ទកហនង េធវើឱយ េយើងមនករ ងយរសលេរចើន េរពះកែនលងខលះជកែសដង េយើងរតវករទកេរបើ េយើងេរៀបបមទក េយើងរតវ េទសេគ បែនដេបើេយើងយកេគលករណថម មកគសែខ េនកែនលងែខ រពែដនេដើរ មទក ឬទេនល សទងហនង េនះេយើង នងមនបចេទសអវេទៀតេទ។ ទកហនងេយើងកេរបើបន េហើយេគកេរបើបន េរពះរពែដនេន ចពកក ដ ល ឬរជលងទកេរជ។ េនះគជចណចថម ែដលេយើង កបញច លេទកនង សនធសញញ ៃថងទ ១០ ែខ ត ឆន ២០០៥ េនះ។ ចណចដលអមយេទៀត គភគទងសងខងឯកភព ពនតយែខែដលេយើងចមលង េឡើងវញ េទះបជេយើងេធវើ ងពឆន ១៩៨៦-៨៧-៨៨ កេ យ កេយើង

ច ពនតយេឡើងវញបនែដរ េហើយករែដល េយើងេរបើពកយថ សវនកមម គេយើងពនតយ

Page 17: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page17�

េឡើងវញបនទងអស។ េនះជចណចសខន ែដលេយើង ក ចលេទកនងសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ។ ចណចសខនមយេទៀតគ េយើងយកែផនទែដល េយើងមនពមន មកសក េយើងេឃើញមនចណច ៧ ែដលេលចេចញពភពមន ចបស ស ៃនែផនទ ខន ត ១/១០០.០០០ េរពះថែផនទទងអស មន ២៦ផទ ង េហើយកលពឆន ១៩៦៤ េយើងយកមកបទតភផ បគន េធវើឱយមន ចណចមនចបស ស ៧ ចណច។ េយើងចរច សពនតយ ៧ ចណចេឡើងវញ េគឯកភពពនតយ េឡើងវញមដង ១ ចណច េរកយមកេគ បនឯកភពនងេយើង ៦ ចណច េហើយេនសលែត ១ ចណចេទៀត េនេខតដមណឌ លគរ ែដល មនទហខសគន ធេពក េនរតងចណចបរបង ខសគន របែហល ៥០ គឡែមរតកេរ ខសគន រតង

ចេនល ះទេនល កហត នង ទេនល ក ង។ ែខ ែផនទែដល ប ងគសពមនមក គេគគសែខ រពែដន េដើរ មទេនល ក ង ែដលេធវើឱយតបនបរបង េទជរបស េវៀត ម េ យេគេភលចថ េនឆន ១៩១៤ អគគេទ ភបលប ង បនេចញេសចកដសេរមច មយថ ែខ រពែដនេន តបនហនងរតវេដើរ ម ទេនល កហត ែដលេធវើឱយដេនបរបងកល យជរបសេយើង។ ដេចនះ ជែជកគន អតរតវ េរពះេវៀត ម េគស ងេលើែផនទ េហើយកមពជេយើងស ងេលើ េសចកដសេរមច របសអគគេទ ភបលប ងឆន ១៩១៤។ រហតដលៃថងទ ១០ ែខ ត ឆន ២០០៥ េយើងេលើក េសចកដសេរមច យកចណចបរបង ទកសរមបពភកេលើកេរកយ េរពះឥឡវេយើងកមន ទនរពម េហើយខងេវៀត មកមនទនរពម ទងអសេនះមកពេហតអវ? មកពអនកភម រសដសមយេនះ គតខផល។ ពមន ែផនទគសមកអញច ងែមន បែនដដលឆន ១៩១៤ អគគេទ ភបលបនេចញេសចកដ សេរមច េហតអវគតមនគស មេនះេទ? េរឿងេនះ អនកភម រសដគតរតវេបះពមពេឡើងវញ េហើយេបះេ យគសែផនទ មេសចកដសេរមច របសអគគេទ ភបលប ង។ បែនដថអនក ភម រសដបង ចះគតខផល ពេរពះឆន ១៩៥៤-៥៥ េគរ យ គត ចះេរកយឆន ១៩៥៥ ដលអនក ភមរសដែខមរេហើយ េហតអវអនកភម រសដែខមរេនែតខផល អតខចែករក សែផនទ។ ដេចនះ

ចណចេនះ េយើងេនែតបនដករចរច។ ទងអសែដលខញេរៀប បអមបញ មញេនះ គថេយើងមនេរចើនចណច ស មន មលេហតេរចើនចណចែដលេយើងរតវែតេធវើកចចរពមេរព ង បែនថមេរពះអនកខលះឆងល សថ មនកចច រពមេរព ងឆន ១៩៨៥ េហើយ េហតដចេមដចចបចេធវើបែនថម េធវើអវ? េនះជមលេហតចបស ស ែដល េយើងរតវែតេធវើបែនថម េ យែផអកេលើមលេហតេផ ងៗ ដច ែដលខញបនជរមបខងេលើ។ អពបញហ េកះរតល ែដលេគេចទថ បចចបបននេយើងេធវើេ យបតេកះរតល េតើេកះរតល យងេមច? េតើេយើងេធវើេ យបតេកះរតលែមនឬ? េនះជែផនទេកះរតល ែដលមនករចះហតថេលខកនងសមយសងគម រសដនយមឆន ១៩៦៤ ែដល រពះករ េ កបនេលើកេឡើងថ េ កបន កែផនទេទតកលេនអងគករសហរបជជត េហើយបន កេទឱយ ថ នទតសហរដឋ េមរក ៃថ េវៀត មខងតបង េវៀត មខងេជើង ែដលមនករចះហតថេលខ េ កឧតដមេសនយ ងន កេរត ជ

របធនរកមភម រសដកមពជ េហើយគតមនអនគត មន កេទៀត គេ កឧតដមេសនយ

Page 18: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page18�

េម ផត ែដលសឱយេគទទល គ លែខ បនទ តេរបវេយ។ េនះជករ សខន ស សរមបែខ បនទ តេរបវេយហនង។ របវតដេកះរតល គជចណចសខន េនកនងករ អ ថ ធបបយេនះ េរពះេគបនេចទរបកនថ េយើងបនឱយេកះរតលេទេវៀត ម មរយៈកចចរពមេរព ង ឆន ១៩៨២។ ែតឥឡវករពត យងដចេមដច? េនឆន ១៩៤៩ េនសភប ងេនទរកងបរស េគេបះេឆន ត របគល ក ងសន េទេ យេវៀត ម េហើយេនឆន ១៩៣៩ េ កអគគេទ ភបល េរបវេយ េ កបន គសែខ េរបវេយ។ ដេចនះកនងសមយេនះ េតើក ងសនជអវ? គជទកដរបសប ងេនឯនយសមរទ បន នយថ ជដ នគមនយមប ង។ ងពឆន ១៨៧៣ សតវត ទ ១៩ ហលងនេ តដម បនចះហតថេលខ េលើអនសញញ កណតរពរបទលរ ងកមពជ នងក ងសន។ រហតដលឆន ១៩៤៩ អគគនយក របសរកម ភម រសដឥណឌ ចនបនេធវើអ ថ ធបបយថ ករេបះបេងគ ល េនះចតទកជ រពែដន រសបចបប។ រហត េរកយៗ មកេទៀត ពបនេបះបេងគ លថមអវ េទៀតេទ

គេគកណតយកបេងគ ល ងពសមយេនះមក ដចជ េនែរពកជកវញេត។ កនងេសៀវេភែផនទវញេតឆន ១៨៩៣ េពលេនះ ក ងសនជរបសប ង េហើយ ពមន េយើងេ ថ

េទៀង ែខមរេយើងេ ពម។ ែខមរេយើងែដលជ េច វ យេខតដកពតជ អនករគបរគង េកះរតល។ បែនដមនដងេ យ មលេហតអវ េសៀវេភខលះសរេសរថ គតអតេទទរពនធេនេកះរតល េពលេនះេ ក េរបវេយ ថែខមរអតេទេមើល េគកសេរមចឱយេទេច វ យេខតដេទៀងវញ។ ដេចនះ េគេផទរពកពត េទ េទៀង ឆន ១៩៣៩ េហើយគតគសែខ េនះ េ យគតនយយចបសថ ែខ េនះជ ែខ ែបងែចកកររគបរគងរដឋបល នងបលសេលើេកះ បននយថ េកះទង យ ែដលេនខងតបង ែខ េនះ បទងេកះរតលផង ជរបសេវៀត ម េហើយេកះ ទង យ េនខងេជើងែខ ជរបស កមពជ ែដលេនកនងេនះ េបើេយើង បទងតចទងធ មន ៥១ េកះ ។ ដេចនះ េកះពលៃវេនខងេជើង េហើយេកះ ពលបនយង ឬថជេនខងតបង អវែដលចបសេនះ គេកះទងេនះសថតេនកនងែផនទឆន ១៩៦៤ ែដលសេញេ យ ងន កេរត េយើងសឱយេគទទល គ ល ែខ េរបវេយហនង េហើយេយើង កេទ អងគករសហរបជជត របគលឱយ ថ នទត េមរក ៃថ នង

ធរណរដឋរបជធបេតយយេវៀត ម ឱយរ ឋ ភបល េវៀត មខងតបង គែផនទឆន ១៩៦៤ ។ ដេចនះ ែផនទឆន ១៩៣៩ េនះ រគនែតគស បញជ កពកររគបរគងែផនករដឋបល

នងែផនកបលសេលើេកះកនងឈងសមរទ េសៀម របគលេទឱយ េទៀង គរបគលេទឱយកងសន។ ឆន ១៩៤៩ សភសហពនធរបស ប ង ែដល រគបរគងែដនដឯនយសមរទ

េនះ គេគរបជសេរមចថ េតើរបគលក ងសន ឱយេវៀត ម ឬរតវឱយកមពជ ។ េនេពលេនះត ងកមពជ គរពះអងគមច ស យគនធរ ពងពង ជអនកែដលធល បមនករតស របឆងប ងែដរ គតមន នេបះេឆន ត ថ ក ងសន ជដរបសែខមរេទ គតែបរជេបះអនបប ទ ដេចន ះេហើយេធវើឱយសភសហពនធេគអនមត ចបប េនះបន េហើយបនទ បមក រដឋសភប ង បនអនមតចបបបញច លក ងសនេទ ឱយេវៀត មពេរពះ េពលេនះេគចងជយរពះេច េប យ ឱយឈនះេ ក ហជមញ។ េនះជចណចសខន ស ែដល

ទកទងនងេកះរតល។

Page 19: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page19�

ចេពះេកះរតលផទ ល េយង មនេកខបបទរបសសេមដចរកមរពះថ ងពសតវត ទ ១៧

េសដច េវៀត ម អធ ជ មញមង បនសេញរបគលេកះរតល មកឱយេថែកកសណ

ជនជតចនមន ក ែដលមករកស េនទេនះ។ ឆន ១៩៣៩ កមនករេផទរ កររគបរគង មរ

យៈែខ េរបវេយេទឱយខង ក ងសន េហើយចប ងពឆន ១៩៦៤ មនចលន េសនើឱយ

ទទល គ លែខ េរបវេយ ជែខ រពែដន។ ដេចនះ េបើេយើងគតពរបបកនកប របសកមពជ

េនកនងឆន ១៩៦៤ ែខ េរបវេយ នងភសដ ងែដលមន ចះហតថេលខ របស ងន កេរត

េ យភផ បជមយនងលខតេផ ងៗ ែដលេសនើសឱយ េគទទល គ ល ែផនទដេគក នង

ែផនទទក េហើយែផនទដេគក គែផនទឆន ១៩៦៤ ែដលេយើងេរបើរបស រហតមកដល

សពវៃថងេនះ មន ២៦ផទ ង តេរៀបតភជ បចលគន ដចែដលខញបនជរមបជន ងពខង

េដើម េនះេយើង េឃើញចបសទងដេគក នងដទក ។ របបសងគម រសដនយមឆន ១៩៦៤

មនរពតដបរតេឈម ះ "Le Sangkum" បនផ យករសនទន របស រពះករ នង េ ក

ផ នដង នយករដឋមរនដេវៀត ម ករសនទនរ ង រពះករ នង េ ក រ ន បយ

គម (Tran Bun Kiem) ែដលជរបធនរណសរ រេ ះជតខងតបង េនឆន ១៩៦៦ ។ េន

កនងករចរចទងពរេនះ រពះករ សទធែតបនបញផ កថ ែខ រពែដនេយើង ែដលប ង

បនគស មនសរកតេទ បែនដកនងផលរបេយជនសនដភព េយើងរតវែតេរៀនសរត ទទល

យកនវអវ ែដលប ងបនបន លទកមកេនះ េហើយេ កមនបញផ កេទៀតថ េបើទទល

យក េហតអវកមន ទទលយកែផនទឆន ១៩៦៤ ែដលេគទទល គ លទង ៃផទដ នងៃផទទក។

រពះករណ បន បញផ កេទៀតថ ខញនងមនទមទរ េកះរតល នង េកះឯេទៀតែដលកន

កបេ យេវៀត ម ខងតបង វញេទ េនកនងជនបជមយ េ ក ផ នដង នងជមយ

េ ក រ ន បយគម (Tran Bun Kiem) កមនពកយហនងែដរ។ ដេចនះ បននយថ សមយ

សងគម រសដនយម កែខ េរបវេយ េហើយេរកយ មកសមយ ែខមររកហម កនងអតថបទសម

មតដហង សមយកមពជរបជធបេតយយ កេគេសនើយក ម ែខ េរបវេយ រហតមកដលសមយ

រដឋកមពជ ឆន ១៩៨២ កដចគន ែដរ គេយើងយកែខ េរបវេយ េនះ មរយៈកចច រពមេរព ង ឆន

១៩៨២។ ឥឡវសមយបចចបបនន ៃនរ ឋ ភបល ចរមះ ជ ចរកទ ២ កេយើងេសនើយក ែខ

េរបវេយេនះែដរ។

េនឆន ១៩៩៩ រពះករ បនេផញើ រជនេ ក ផ នដង ែដលេពលេនះ ជនយករដឋ

មរនដ គ រពះករ បនបកសរបេនកនង រឆន ១៩៩៩ េនះចបស ស។ រពះករ

បនសរបថ កលពរ ឋ ភបលខញ កលពសមយខញេនះ កបនេសនើយកែខ េរបវេយ រហត

មកដលសមយរដឋកមពជ កេសនើយកែខ េនះែដរ។ ឥឡវេនះ ខញសមេសនើជថមមដងេទៀត ឆន

១៩៩៩ សឯកឧតដមេធវើយងដចេមដចឱយេវៀត មទទលយក ែខ េរបវេយ។ ដេចនះ េបើេយើង

Page 20: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page20�

គតេទរបបសងគម រសដនយម របបកមពជរបជធបេតយយ របបរដឋកមពជ េយើងេរកយឆន

១៩៧៩ រហតមកដល ឆន ១៩៩១ ែដលមនកចចរពមេរព ង ទរកង បរស នងេនេរកយ

ឆន ១៩៩៣ កេយើងេនែតេសនើែខ េរបវេយ បននយថរបប រ ឋ ភបល ៤ ជននេហើយ

ែដលេសនើយក ែខ េរបវេយេនះ។ មនែតសមយ ធរណរដឋែខមរ របសេ ក លន នល

េទ េនឆន ១៩៧២ ែដលេ ក ន េបងែស េនែតនយយជ េរៀង លៃថង ទមទរយក

ែខ ៧២ េហើយេចទថ េយើងេធវើេ យបត ទកដ ១០.០០០ គឡែមរតកេរ។ េតើែខ របស

ធរណរដឋែខមរេនះ យងដចេមដច? េនះនយយអព េរឿងេកះរតលេនះ។ ែខ របស

ធរណរដឋែខមរ ជករេឆលើយតបេទនងែខ ឆន ១៩៧១ ពកេវៀត ម ធវគ បនគសជ

ឯកេ ភគ (បងហ ញែផនទ) កតពេលើ ែដលេយើង ថែខ េរបវេយេនរតងេនះ ែតេវៀត

ម ធវគ គសយកដរបសេយើងអសមយចេហៀង បននយថ មយចេហៀងេនះ ធវត យក

អស េហើយ។ េបើេយើងគតេទអសេរចើនគឡែមរត ស អសទងេកះពលៃវផងែដរ។

មចបបសមរទ អនដរជត ឆន ១៩៨២ េគនយយថ រដឋនមយៗមនសទធគសរពែដនខលន

ជឯកេ ភគ បែនដសខនថ េតើរដឋែដលមនករ ពកពនធេនះ េគទទល គ លឬេទ ? េបើ

េគមនទទល គ ល េតើេយើងេទេធវើករជមយ នរ ? ឧទហរណ ដច ធវគ បន គស

ែខ ដចេនះ េតើេយើងទទល គ លែដរឬេទ? េយើងមនទទល គ លេទ េរពះគតបនគស

យក េកះេយើងអសេទេហើយ ៃថកេគមនទទល គ លែដរ េរពះ ជនជមយ ៃថែដរ។

ដលឆន ១៩៧២ េ ក លន នល គសមដង ជឯកេ ភគែដរ (បងហ ញ មែផនទ)។ ករ

គសដចេនះ មនកររតតេលើគន ជមយ េវៀត ម គជនគន ធ ស ចេនល ះទងេនះ

សទធែតជ កែនលងែដលរតតគន ដចេនះ មដរតង រតតគន េនះ មនដងជរបសរបេទស េទ

េរពះេយើងថ ជរបសេយើង េហើយ េវៀត ម ថជរបសេគ ែតចេពះ េ ក ន េបង

ែស បនអះ ងពរសកប ងមកថ ជរបសគត េរពះគតេចទ េយើងថ េធវើឱយ បតបង

ទកដទងអសេនះ។ េនឆន ១៩៧៣ ៃថចបេផដើម គសយកមដង គគតគសជឯកេ ភគ

ែដរ េរពះគតេឃើញេយើង នងេវៀត មគសជ ឯកេ ភគ (បងហ ញរបកនងែផនទ)។

ដេចនះ ជនជមយេយើង េកើតេទជ តបនរតតគន រ ងកមពជ-ៃថ េហើយេបើ ជមយ េវៀត

ម ធវគ (េនកនងែផនទ) គជតបនរតតគន កមពជ-េវៀត ម ែតអវទងអសេនះ រតវ

បនេចលេទេហើយ ពេរពះរបប ធវគ រតវបនបញច បេទេហើយ។ ចែណកេវៀត ម

បចចបបនន កេគមននយយអពែខ េនះេទៀតែដរ េគរគ តេចលេទេហើយ។ េនះជ ចណច

មយ ែដលខញសមបញជ ក សដពបញហ ៃនេកះរតល។ េនេពលគសែខ េទ មនករជនគន

េហើយែដល េគេចទេយើងថ េធវើឱយបត ដមយចេហៀងេនះ (បងហ ញកនងែផនទ)។ េយើងគត

េមើលថ េយើងគសខលនឯង េហើយេយើងែរសក ថបត អញច ងេតើេយើងទទលយកបនេទ?

េបើេយើងមនែដលចរចជមយេគផង។ របសនេបើេយើងេរប បេធៀប ជននទង ៥ េ យ

Page 21: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page21�

គត ងពសមយសងគម រសដនយម រហតមកដល េពលេនះ គ មន ៥ ជននមក េហើ

យ។ បនជននេគនយយពែខ េរបវេយ មនែត ជនន លន នល េទ ែដលនយយពែខ

ែដលគត គសជឯកេ ភគ ដេចនះករេចទថ កចចរពមេរព ងឆន ១៩៨២ េធវើឱយបតេកះ

រតលេនះ មនមនករពត ទលែតេ ះ។ បនជនន េគនយយែតពែខ េរបវេយដចគន

ដចេនះ ជចណចខល ងចបស ស ស។

េនះជចណចមយេទៀត ែដលមនករពកពនធជមយេកះរតលេនះែដរ គេយើងេឃើញថ

ងព សតវត ទ១៧ េសដចេវៀត ម ែដលគតមនមនសទធេនេលើេកះរតល េនះ គត

េទចះហតថេលខឱយ មក គ ែដលជ េមកសណ ជនជតចន រគបរគងេកះរតល ជនន

េនះ។ ឆន ១៩៣៩ េ ក េរបវេយ អគគេទ ភបល ប ង ែដលរគបរគងឥណឌ ចនេនះ

បនេចញេសចកដសេរមចេផទរេកះរតលេទឱយ ក ងសន។ ចប ងព ឆន ១៩៦៤ មក

ដចែដលខញបនេលើកខងេលើេនះ គ ៤ របប ែដលបន េលើកេឡើងព ែខ េរបវេយ េហើយ

រពះករ កធល បបនពនយល េរចើន សកនងករសនទន ជមយ ផ នដង ជមយ នង

េ ក រ ន បយគម (Tran Bun Kiem) ថែខ ែដលប ងគសមកេនះ មនសរកតេទ

បែនដេយើងរតវែតទទលយក ម ថ នភពែដលមនេនះ ថ នភពែដលប ង បន

បន លទកមកេនះ ដចេនះ ខញមនត ពេរឿង េកះរតលេទ េហើយខញេសនើទទលយកែខ េរបវ

េយ។ េនះ ចបញជ កថ ជចណចចបស សេនកនងបញហ េកះរតល ឯក ងសនក

ដចគន ែដរ េបើេយើងពនតយ ករេបះេឆន តេនឆន ១៩៤៩ កេយើង ចយលបន ពករវវតដន

របស ក ងសនែដរ។ គណៈរបតភ ែដលត ងេនកនងសភសហពនធប ង េនែខ ម

ន ឆន ១៩៤៩ មនទង នេបះេឆន តថ េនះជដ ែខមរផង េហើយែបរជេបះអនបប ទ

េទវញ។ បនទ បពេនះមក េគេចញចបបបញច ល Rattachement គ កដក ងសន េទ

កនងរដឋសហពនធ Etats Associées េទកនងរបេទសេវៀត ម មនសទធបរមង Réserve

មយែដលេគេលើកេឡើងថ េនេពល ែដល របេទសេវៀត មដរលកខនដកៈព រដឋសហ

ពនធ Etats Associées េនះ ក ងសនរតវដរ លកខនដកៈែដរ េរពះ ចលេទកនង រដឋសហ

ពនធ Etats Associées េនះ ។ េនេពលែដលេវៀត ម ដរលកខនដកៈេនះ គ ចពនតយ

េឡើងវញ ពបញហ ក ងសន។ ដេចនះ េយើងេមើលថ េតើេគដរលកខនដកៈេនេពល ខលះ? គ

ដរេនឆន ១៩៥៤ មដង េនសននសទ រកងហ ែណវ (Genève) ែដលនយយអព ករែបង

ែចក េវៀត ម ជពរ េហើយដរមដងេទៀតេនឆន ១៩៧៥ នយយអព ករបញច ល េវៀត

មទងពរ ឱយេទជ េវៀត មែតមយ គជករែដលេគេធវើករបរងបបរងមជត េនឆន

១៩៧៥។ េយើងមនបនត េទេនកនងឆន ១៩៧៥ េនះ អតបនេលើកេឡើង អពសទធបរមង

េនះេទ េហើយដចែដលបនបញជ កេនកនង ឯក រខងេដើម ែដលជរបយករណអ ថ ធ

Page 22: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page22�

បបយ របសអគគនយក រកមភម រសដឥណឌ ចន។ េគបនបញជ កថករេបះ រពែដន ឆន

១៨៧៣ េនះ បនកល យេទជរពែដន េទេហើយរ ង ក ងសន នងកមពជ មនែមនមក

ពបតសទធបរមង(Réserve) េនឆន ១៩៨២ េទ។ ទងេនះជ សភពករណែដល វវតដនមក

ជបនដបនទ ប។ េនឆន ១៩៧៥ េនកនងករ បរងបបរងមជតេនះ កមនមនេឃើញអនក

េលើកពសទធបរមងទក (Réserve) េនះ ែដរ ដេចនះមនែមនេនឆន ១៩៨២ គជេលើក ដបង

ៃនករមនបន េធវើករបរមងទកេនះេទ េនះជចណចែដលខញសមេធវើករ បករ យ។

ឥឡវេយើងសរថ េហតអវបនជេយើងបដងអនកកែសតបនម ននកេនះ? េរពះថបនម នៃថង

េនះ េគេធវើ យទធនករ អពេរឿងេនះខល ង ស។ េគេលើកេឡើងថ ជរ ឋ ភបល េធវើឱយ

សទធេសរភពខង រពតមន េនះ េដើរថយេរកយ េរពះេយើងបនបដងេ ក ន េបង

ែស បដងេ ក មម សណងដ េ ក រ ង ឈន េ ក ជ មនន េ ក េអៀ ចន េ ក

ែមន ត នងរពះអងគមច ស សសវតថ ធមមេក ពេរឿងបញហ រពែដនេនះ េ យេគថ េនះជ

បញហ សទធ េសរភព កនងករបេញចញមត។ ដចែដលខញបនេលើកយកមក អ ថ ធបបយ ព

ខងេដើមេហើយថ របេទសនមយៗ មន ចណចរេសើប របស េផ ងៗគន ។ ដេចនះ េបើ

េយើង នេទ ភតកហក ពេរឿងេភរវកមមេន េមរក េន អងេគលសនយយ អពភព

អវជជមន អពគមពរក ន េនមជឈមបព អពេរឿង វ សសសេនរបេទសប ង ឬេនអរ ប

េនះ គេគមនចបប មនទមល បរបសេគខល ង ពេសស ែដល េគចតទកថ ជបញហ

រេសើប របសរបេទសេគ នងជបញហ យជវត របសេគ។ េនកមពជេយើង ដចែដលខញបន

េលើកេឡើង បញហ ទកដ េនះ ផ រភជ បេទនងបញហ កបតជត គេគេចទេយើងថ កបតជត

លកទកដឱយេគ។ េនះជបញហ រេសើប ែដលដតជបកនងផនតគនត របសរបជពលរដឋ ងព

របវតដ រសដមក។ ដេចនះករយកបញហ េនះមក េលងេសើច មកេធវើជឧបករណ នេយបយ

មនែមនជករបរ រេករ ដធមម េទ មនែមនជសទធេសរភព ខងករបេញចញ មតជធមម

ទេទេនះេទ។ ពមនមកគតធល បនយយបេផលើស កហក គតធល បទេតៀន ធល បេចទ

របកនជេរចើនមកេហើយ ចះេហតេមដចបនជមនេឃើញ ជរ ឋ ភបល បដងគត? េបើបដង

គតេនះ គ ចបដង ជេរៀង លៃថង ឱយែតគតបរ រេករ ដ ែតេយើងមនបដងផដល េទេលើេរឿង

ែដលមនែមនជ េរឿងរេសើបរបស ជរ ឋ ភបលរបសរបេទស។ បែនដករេលើកេឡើងេនះ

ហសពសទធ េសរភពធមម ដចខញេលើកឧទហរណអមបញមញអញច ងេ ក LE PEN

រគនែត ករពរអសវត បនដចេ ះ េគកតេទស ដកសទធអនកនេយបយ។ អនកដេណើ រ

ប ងនយយេលងេរឿងមនរគបែបកេលើ យនដេ ះ ជមយអនកបេរមើ េលើយនដេ ះ កេគ

ចប កគកែដរ។ អញច ង ជបញហ រេសើប ជបញហ បងកច ចល ជករ ែដលទញ

សភពករណេនះ ឱយឈនេទមខ េទរកអសថរភពេទរកភពេក ហល។ ដេចនះ េយើង

ចបចមន វធនករ ទប ក តចបស ស មនែមនជបញហ សទធេសរភពជទេទ

Page 23: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page23�

មនែមនជ បញហ រពតមន ជទេទេនះេទ ពេរពះ េទេចទ នយករដឋមរនដថ ជជន

កបតជត លកទកដេនះ មនែមនជបញហ ធមម ែដលេយើង ច បែណដ តបេ ដ យ នង

រពេងើយកេនដើយបនេឡើយ។ េហតេនះេហើយ េទើបេយើងបនយក វធនករផលវចបប េយើង

មនមនេធវើអវែដលខសចបបេទ េនះជនតរដឋ។ េយើងបដងេទ ត ករ េយើងពនតយ បទ

េលមើសរបសគត េមធវរបស ជរ ឋ ភបលបដងេទត ករថ េឈម ះេនះ េ កេនះ គ

បនរបរពតដ កហសែបបេនះ ដចេនះ ជករងររបសត ករ ែដលេ កយលថ គត

េធវើខស េទនងចបប ៃនមរ មយ ត ករេ កមនករសេរមច ដចជត ករ

ប ងកតេទសេ ក LE PEN េទះគត ជគណបក របឆង ធជងេគេនរសកប ង

កេ យ។

មនចណចមយេទៀត ឥឡវេយើងពនតយថ េតើពកែដលរបឆងេយើងេនះ គតេរបើទឡហករ

ណអវខលះ េដើមបេចទ របកនេយើង។ េតើមនអវែដលជករសក ែសវង យលហមតចតរបស

គត? េហើយេចទរបកន យងមទ ថេយើង លកដេនះ? ថេយើងកបតជតេនះ? េបើពន

តយេទ គគម នអវហមតចត ទលែតេ ះ។ េ ក ន េបងែស គតនយយែតព េរឿងែខ

១៩៧២ របសគត ែដលជែខ ឯកេ ភគ ៃនរបប លន នល ែតមយ។ ចណចទ ២ ែដល

េគេលើកេឡើង េនកនងទឡហករណថ កចចរពមេរព ងឆន ១៩៨៥ េនះ មនរសបចបប ។

េហតេនះេហើយ េទើបខញនយយថ េគគម ន ទឡហករណអវ រងមថ មន រសបចបប រតវន

ករណេនះេទ នងរតវចតទកកចចរពមេរព ងឆន ១៩៨៥ េនះខសេឡើយ។ ចណចមយ

េទៀត េគេចទរបកនថ េយើងរបគល េកះរតលឱយេទ េវៀត ម មរយៈ កចចរពម

េរព ងឆន ១៩៨២។ រតងបញហ េនះ ខញបនជរមបជន ចបស ស រចេហើយអពេរឿងេកះ

រតលេនះ។ មពត ងពសតវត ទ ១៧ េហើយេរកយ មកេនឆន ១៩៣៩ ែដលេយើង

មនឯក រ ចបស ស ស គេ ក េរបវេយ បនរបគលឱយេទក ងសន។ ចបព

ឆន ១៩៦៤ មក េយើងបនេសនើទទលយកែខ េរបវេយ េទេហើយ ែតេវៀត មេគមនរពម។

េនះជចណចលបកមយេទៀតែដរ ែដលេវៀត មមនយលរពម េហើយមនរកតយរបស

រពះករ ស រមត មយេទៀត ែដលេយើងេទើបរកេឃើញ េហើយេយើង ផ យកល ពយប

មញេនះ។ េនឆន ១៩៥៧ ហលងស រមត បនេចញ រពះ ជរកតយមយទទល គ លែខ

លវច ែខ រជលង ទកេរជ េនខងេជើងជតេកះរតល េនះ េដើមបឱយេធវើច ចរបន (បងហ ញ

ែផនទ)។ េវៀត ម មនចងបនែខ េរបវេយ េទ ពេរពះទក ក េបើកបរកបលជវញ

េកះរតលមនេកើត។ េបើេយើងគតេទ ែខ លវច េនះ េនខងេរកេរបវេយេទៀត េហើយ

េយើងពនតយេទេឃើញថ េយើងខតខល ង ស។ ែតេនះមនបនកណតជែផនទរពែដន

រដឋេទ ែតជ ែខ ទកេរជ សរមបេបើកបរកបល។ ដចេនះ គេយើងេរបើ រជលងទកេរជ

Page 24: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page24�

េដើមបកណតសរមប េធវើច ចរេ យេសរ។ បញហ េនះេហើយ ែដល ជបគនតេនះ ងព

ឆន ១៩៥៧ មក ែដលចងបន រជលងទកេរជេនះ េដើមបមនភពងយរសលកនងករេបើក

បរ កបល។ បញហ ទង េនះេហើយ ែដល ចនយយបនថ ជករែខវងគនតគន ែដល

េយើងមនទនេដើរដលកររពមេរព ងគន េលើ ែខ េរបវេយ។ េតើ លៃថងេនះេយើងកពងេធវើអវ?

េយើងកពងបនដករចរច គេយើងេនែតសឱយេវៀត ម ទទលយកែខ េរបវេយេនះ

ចែណកឯេវៀត មេនែតមនរពម េហើយទមទរែតែខ សមចមង យេនះ ដចែដល ខញ

បនជរមបជនពខង េដើមរ ប។

ឥឡវេនះ េយើងពនតយទឡហករណរបសអនកែដលេចទមកេយើង។ ពម លមញេនះ េយើង ឮ

សរេចញ គនតមយេទៀត េ យេចទថ េយើងលកទកដកែនលងែរពកជក វញេតឱយេវៀត

មេទៀតេហើយ។ េតើ យងដចេមដច អពបញហ ែរពកជកវញេតេនះ? (បងហ ញែផនទ)។

េនះជែផនទ ែដលរពះករ កតកល េនអងគករសហរបជជត។ េនះជែខ ៦៤

ងពសមយេយើងកណត ក ងសនមកេមលះ ពេរពះ េនកនងេខតដកពត នងេខតដ ែកវ

របែវង ៤០ គឡែមរត។ ែរពកេនះ ត សនធងពចវដកដលសមរទ ែដលមនរបែវង

របែហល ៤០ គឡែមរត។ ឥឡវេគេចទេយើងថ េធវើឱយបតដ ១.៧០០ែមរត ជពេសសេគ

េលើកេឡើងអពរចកទវ ររពែដនេនេខតដ ែកវេនះមនេគ គេនភនដន រសកគរវង េខតដ ែកវ

េនះែតមដង។ េតើករពត យងដចេមដច? (បងហ ញែផនទ)។ ែផនទេនះ ងពឆន ១៨៩៣ េគ

កថL’arrondissement du Chau Doc គេនកនងេខតដចវដក េធវើេ យ អគគេទ ភបល

ឥណឌ ចន (Gouverneur Général) ។ េគេបះពមព ងព សតវត ទ ១៩ មនទនចលដល

សតវត ទ ២០ ឯេ ះ គែផអកេលើអនសញញ ឆន ១៨៧៣ ែដល ហលងនេ តដម បន យ

រពះហសដេលខជមយនងប ង េហើយេគ េចះែតេធវើែផនទបនដ ងពឆន ១៨៧៣ មក។

េនះជែផនទេធវើេនឆន ១៨៩៣ េតើែផនទេនះ ដចេមដច? (ចងអលែខ រពែដនកនងែផនទ នង

ែរពកជកវញេត) បននយថ (ែរពកជកវញេត) េនកនងដ េវៀត ម ងពសមយេនះ

មកេមលះ េហើយេទើបែតមកេចទេយើងថ េធវើឱយបត ដពែរពកជកវញេត ១.៧០០ ែមរត

េនះ។ អនកែដលថេនះ គតមនបនសក មនបនយលអព បញហ រពែដនេទ គគត

នយយ មករ ែដលគតនកេឃើញែតមដង។ េគមនែផនករ េរបើរបសបញហ រពែដន

េដើមបបងកច ចល ែតបេ ណ ះ េហើយគតថែតមដង ឱយែតឮ មែតេគនយយ េគថ

កែនលង គគតថកែនលងេនះ។ ឥឡវគតនយយថ ែរពកជកវញេតេនះ េយើងលកដ

ឱយេគ ទទង ១.៧០០ម បេ ដ យ ៤០ គ.ម។ េបើគត ទទង ១.៧០០ម បេ ដ យ ៤០គ.ម

េតើ បនម នហក េទ គអសេរចើនសេមបើម ស េបើនយយដចគតេនះ។ អវែដលគត

នយយេនះ ផទយេទនងករពត េនះេយើងមនែផនទ ចះេបើេយើងគម នអវស ង គម នអវ

Page 25: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page25�

បញជ កជន មត ធរណៈវញេនះ េពលេនះេយើងនងកល យេទជអវ ែដលដចគតថ

េនះេហើយ។ េនះេគេ ថ េបៀមឈមរពស កេគ។ េតើ ជរ ឋ ភបលេទេធវើដចេមដច េបើ

េគកណត ងពយរមក េហើយប ងកណត មកអញច ង ហលងនេ តដម បន យរពះហសដ

េលខ ងពឆន ១៨៧៣ ឯេ ះ េហើយែថមទងមន េបះ បេងគ ល ចនន ១២៤ បេងគ ល

មបេ ដ យក ងសន ងពេរកយឆន ១៨៧៣មក េតើឱយេយើងេធវើ ដចេមដច េបើ ជប

ងពេនះមក? គម នអវែដលលបកកនងករបញជ កេទ កែតែផនទេនះមយ គ ចបស

ែតមដង។ ែតេបើេយើងគម នែផនទពរ គឆន ១៨៧៣ នងឆន ១៨៩៣ េនះេទ េយើងកមនករ

លបកែដរ មន ករបកន េហើយមន ករបែកក បែនដេនះ ចបសែតមដង េឃើញថគតខលខច

អញច ង។ ជពេសស ដចជ េឈម ះ អ ស ង េបើេមើល ម Internet វញេឃើញេគកនមរក

េដើរែរសកសេមបើម សអពេរឿង ែរពកជក វញេតេនះ គេចទរបកនទងរសស ែតមដង

ថ ជរ ឋ ភបល េ ក ហន ែសន លកដ ែរពកជកវញេតឱយយន។ េបើេយើង ដ បេ ក

ន េបងែស េលើកទ ២ េយើងេឃើញថ េ ក ន េបងែស ខលនឯងកមនមនអវ

ចបស សែដរ។ េគសរេ ក ថបតដេនះេ ករជបេទ បត រតង ? គតេឆលើយថ

គតមនដងែដរ ឮែតអនកនេយបយភនេពញ េគថបតដេគក ៤.០០០ េទ ៦.០០០ គ.ម២

មនដងបតកែនលង េទ។

ចែណកេរឿងេយើងចះហតថេលខ េន ណយថមៗេនះ គសេមដចនយករដឋមរនដ ហន ែសន

ជមយ នងេ កនយករដឋមរនដេវៀត ម។ េ ក ន េបងែស គតសមភ សនថ

េ ក េ ហង ចះហតថេលខជមយ រដឋមរនដករបរេទសេវៀត ម។ បននយថ

គតគម នពតមនេទ គតេចះែតថែត មដង។ េបើគតមនពតមន េនះគតចបសជ

នយយរតវេហើយ គនយករដឋមរនដ ទងពរជអនកចះ ហតថេលខ ែតគតថរដឋមរនដករ

បរេទស គគតដងែតព េរឿងេចទរបកន េចទរបកន េដើមបែតេចទ របកនែតបេ ណ ះ។

ដេចនះ េបើេយើងគម នវធនករចបស ស ជករពបកែដរ។ អវែដលខញចងេលើកេឡើង េនះ

គចងបញជ ក ជថមមដងេទៀតថ េនេយើងគរបសេយើង េយើងមនបញហ រេសើបអពបញហ រព

ែដនេនះ េហើយគណបក របឆង ែដលជអនកនេយបយរបឆងេយើង ែតងែតយកមក េរបើ

ជឧបករណនេយបយ កនងេគលេ េធវើឱយសភពករណេនះអសថរភព ឱយេកើត

េក ហល ឱយលបក េហើយេបើេធវើបន នងឈន េទជបផល ញ ជរ ឋ ភបលែតមដង។

យទធនករធ គេគេរបើរបសបញហ រពែដន ជឧបករណនេយបយ។ ពេពលមនៗ មក ក

េយើងធល ប េឃើញេគេរបើអញច ងែដរ ឧទហរណេន វ យេរៀង ខញចបនថ ឯកឧតដម ហន

េណង េ កេន ទេនះែដរ។ ឯកឧតដម របបខញថ ចេមើលេគេទេធវើបតកមមេ យដក

មនស ព ភម ដង េទភនេពញ ឥឡវេហើយ េហើយេគមករបបមនស េនទេនះ ថ ដក បង

Page 26: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page26�

បអន េទភនេពញ េដើមបយក អេ យ រពះករ ។ េនេពលែដលរបមលបនមយចនន

មក ដលភនេពញ គមកេធវើបតកមម អពបញហ ភមដង។ អញច ងបនជៃថងមនខញេរៀបចជន ឯក

ឧតដម យ ហករគ ជរបធនគណៈកមម ធកររតតពនតយ េ ះរ យបតភព នងអភវឌ ន

េន មបេ ដ យរពែដនេនះ សឱយអេញជ ើញេទេមើលភមដងេនះ េទេមើល េតើ បតបង

ដល េហើយ។ គតេទ រចរតឡបមកវញថ េពលេទដលដចជមនដចពកយេគ

នយយេទ។ គតេឃើញភមដង េនះ មនផទះ ៩ កលមនថមនែត ៧ េទ េហើយកនង ៩

េនះ ែចកេចញ ជ ៣ រកញ េហើយកនង ១ រកញមន ៣ ផទះ េនឆង យៗពគន ។ គតកេដើរេទ

ចច GPS េពលេនះ េឃើញ ២ រកញ េនកនង ដេយើង។ េពលេយើងចចេទេឃើញភល ម រច

ចចេទេលើ ែផនទ េឃើញថេនេលើដេយើង ២ រកញ ចែណក ១ រកញេទៀត េនកនងដេគ។

សរថេតើ បតេទ ? េបើផទះេនះ េនែតកែនលងដែដល រហត ងពមនមក េហើយ

មនមនេឃើញនរ យកដ យកអវេទ មនមននរ េបះបេងគ លអវផង ពេរពះ

េយើងមនទនេបះបេងគ លេទដលេនះេនេឡើយ បែនដ ឭែរសក លដង លឆន ។ េនះជ

ចណច ឧទហរណ បញជ កថ ករេរបើរបសបញហ រពែដន ែដលជបញហ រេសើបេនះ

សរមបេធវើជ ឧបករណនេយបយ។

ចណចមយេទៀត េយើងមនករកតសគលពអនកនពនធពែកៗ មយចនន េឃើញថជករ

កតសគលលអ។ េគេលើកេឡើងថ េនកមពជបចចបបនន គរែតអនកនេយបយ េសន ជត

សែមដងពទស នៈជតនយមរបសខលន មរយៈករក ងរបេទស កររមចែណកក ង

របេទសមនេគ គករក ងសថរភព សនដភព សនដសខ ស ដ បធន បសងគម។ េនះជ

ចណចែដលកមពជកពងែតរតវករខល ង ស េរពះរបេទសេយើងបនឆលងកត រយៈកល

ៃនសរងគ ម នងរបបរបលយពជ សន អសជេរចើនទសវត កនលងមកេហើយ។ ពកយែដល

េ ថ Légitimité េនះធ ស ែដលរ ឋ ភបលកមពជ គណបក របជជនកមពជទទល

យកបន ែដលភ ែខមរថ ធមម នរបភព គជភពែដលេធវើឱយខលន កនែតមនសទធរសប

ចបបកនងករដកនរបេទស។ ធមម នរបភព ទ១- គេយើងបនរេ ះរបជជនេចញព របប

របលយពជ សន ៃថងទ ៧ ែខ មក ឆន ១៩៧៩។ ធមម នរបភព ទ២- គករែដលរ ឋ ភ

បលេ កបនេធវើឱយរបេទសេនះទទលបនសនដភព សថរភព ឯកភព ជត ដចបចចបបនន

េនះ េហើយអនកខលះែបរជេភលច េនេពលែដលទទលបន សនដភព សថរភព ស ដ បធន ប

សងគមលអ ដច លៃថងេនះេទវញ។ េបើពបនរបឆន មន ឬមនឆន ១៩៩៨ េនះ មនមន

នរ នេទ រកងរពះសហន េសៀម ប ទងយបេទ េរពះបញហ សនដសខ េនកនង

របេទសេនែតមនអនក របឆងរប ប វធ ឬរបឆង មែបបហង អវមយេផ ងេទៀត។

ដេចនះ របេទសមនងយមនឯកភព េរកមដបល ែតមយ េរកម រដឋធមមនញញែតមយ

Page 27: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page27�

េរកមករដកន របសរ ឋ ភបលែតមយ ែដល ចរគបរគង ១០០% ៃនែដនដ របសខលន

េនះេទ េនះេហើយជធមម នរបភពទ ២ ធ ស ែដលគណបក ជរ ឋ ភបល េយើង ច

េធវើបន។ េនះជករពរងងនវសទធរសបចបបកនងករ ដកនរបេទស េរពះេយើង សេរមច

បន សមទធផលធ ែដលមនមននរ េធវើបនពមនមកេនះេទ ។ ធមម នរបភពទ ៣ គ

បញហ រពែដន ជេរឿងែដលេគមន ច េធវើេទបន។ ងពរសកេទសេចញពរបប

នគមនយម រហតមកទលេពលេនះ េតើនរ ែដលបន េធវើបញហ រពែដនេនះ? រពះករ

ធល បបនមនរពះ ជបនទលជមយខញ កលពេនទរកង េបកង េ កថ កលពសមយ

របសខញ ជមយៃថ េគមនទងនយយជមយខញផង ចែណកឯេវៀត មខងតបងវញ

នយយ យងដចេមដចកមនរតវគន ែដរ។ េហតេនះេហើយ េទើបេ កងកេទរក េវៀត ម

ខងចលនរេ ះ នង េវៀត មខងេជើង ចះេហតអវរ ឋ ភបល របសឯកឧតដម េទចរច

ជមយខងៃថបន? ៃថមនែដលទទល គ លកចចរពមេរព ង សនធសញញ ឆន ១៩០៤-

១៩០៧ េទ េរពះេនះ ជកចចរពមេរព ងែដលេធវើឱយៃថ មនករ ឈចប ស េ យបន

ដកដ ពរ បេខតដ “បតដបង េសៀម ប នងកពងធ” ពៃថមក ឱយែខមរេយើងវញ ែដលដេនះ

រតវបនៃថរគបរគងជង ១០០ ឆន មកេហើយ ងពសមយ េច វ ែបនរគបរគង។ មន

េសៀវេភមយែដលេយើង នេនះ គ “បតដបង សមយេ កមច ស” ។ មរយៈកចចរពម

េរព ង សនធសញញ ឆន ១៩០៤-១៩០៧ ប ងបងគ បៃថ ឱយសងេខតដទងេនះមកែខមរេយើង

វញ េហតេនះេហើយៃថ មនករ សអបកចចរពមេរព ងេនះ ស មនែដលទទល គ លេទ។

េទើបែតេនឆន ២០០០ ែដលៃថរពមចះ ហតថេលខ ជមយេយើងទទល គ ល កចចរពម

េរព ង សនធសញញ ឆន ១៩០៤-១៩០៧ េហើយ នងករកណត រពែដនកមពជ-ៃថ មែផនទ

ែដលជឧបសមពនធ ៃនកចចរពមេរព ងទងពរេនះ គរពែដនបចចបបននេនះ ែដល េយើងមនទន

បនេបះបេងគ លេនះ កនងបេ ដ យ របែវងជង ៨០០ គឡែមរត មនែត ៧៣ បេងគ ល

បន នយថ មនទនរគបរគនទលែតេ ះ េដើមបសគលរពែដន។ ចែណកឯជមយ

វវញ េយើងេធវើបន ជត ចបេហើយ បនជង ៨០% េហើយករេបះបេងគ លេនះ េយើងក

មនមនថវក េរចើនសរមប េបះបេងគ ល ធៗ ែដរ បេងគ លេនះតចលមម ែតេយើងនងរតវ

េបះឱយកនែតធ នងកនែតញកជងេនះេទៀត។ បែនដជមយ ៃថ េយើងទទលបនលទធផល

ជជ នៗ ែតករងរែដលរតវេធវើេនះ េនមនេរចើន ស េដើមបកណត រពែដនេគក

នងរពែដនទកជមយៃថ។ ចេពះេយើងជមយ េវៀត មវញ េយើងឈនេទមខ ជ

ជ ន េទមខ េដើមបមនរពែដនចបស ស របកដរបជ ែដលមនែផនទកណតទទល

គ ល ទងសងខង។ ឥឡវេនះ េយើងទទល គ ល ែផនទេនះេហើយ ែតេនមនទនមន

បេងគ ល មនែតែផនក ក ងសន ១២៤ េនះ េហើយហសក ងសនេទេលើ គម នបេងគ ល

ទលែតេ ះ។ េហតេនះេហើយ រតវែតេបះ រតវែតេធវើ បែនដករេធវើ តវច យថវកអស

Page 28: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page28�

េរចើន ស ម ពតមន។ ឧទហរណ ឯកឧតដម គមហង បនឮ ខងេវៀត ម

នយយរបបថ រគនែតេបះបេងគ ល ជមយនង វ រតវច យ អសរបមណ ៤០

ន ដ ល រ។ េនះរគនែតៃថលបេងគ ល នងរបកឧបតថមភ កមល ងពលកមមកនងករចះេទ េបះ

បេងគ លេនះបេ ណ ះ។ ចែណកេយើងជមយេវៀត ម របែហលជអស េរចើន សែដរ

បែនដេនះជ ករងរែដលេយើង រតវែតេធវើ េហើយេយើងរតវេធវើេ យមនករអណតពយយម

យងខល ង េទើប ច សេរមចបន ពេរពះករចរច មនែមន ជករងយរសលេនះេទ។

កល ែតចល អងគយដលតភល ម ែតងែតតងេទវញ េទមក េទះជ មនករ គ លគន

សនទធ ន លពមនយង កេ យ ឱយែតចលចរចអព បញហ រពែដនេហើយ មនមនករ

បនធរបនថយឱយគន េឡើយ។

កលពខញជរបធនមនទររកសងករបរេទស េហើយេរកយមកជអនរដឋមរនដ ខញមនមតដភកដ

ជមយ វ ែដលគតេធវើករេនរកសងករបរេទសែដរ។ េពលេនះ វ នងេយើងមនករ

ជតសនទធ ស េដើរេលង ហបចក កែបលង កគន េទវញេទមក បែនដដលេពលែដលគត

មកចរចជមយេយើងអពបញហ រពែដន គមនករតងែតង ស។ េពលខលះចរច ខង

ជនញមនរតវចរចជមយ ឯកឧតដម គមហង - ឯកឧតដម ឡង វ េ មនរតវ គតស

ជបជមយខញ។ េពលជបគត ដ បគតនយយមនដច កលពេន ជ ពកមកដចមនេទ

គតនយយករពរជហរ ល បរសរបសគតែតមដង។ រ ឋ ភបល របសគតមនបញជ អញច

ង គតរតវែតករពរយក ល បរសែតមដង មនងយនយយឱយរតវគន ដចនយយេរឿងអវេផ

ងៗ េនះេទ។ ដចេនះេហើយ ជសមទធផលមយ ធ ស ែដល ចចតទកជធមម នរប

ភពមយយងសខន កនងករ ដកន រគបរគងរបេទស ចថជជ នែដលកពងែតេធវើ

ជេជគជយដធ ែដលេយើងកពងែត តរមង េទរក េហើយសងឃមថ េធវើបនសេរមច។ ដច

េនះ ពកពនធនងករេចទរបកនេនះ គអនកទងអស េនះមនបន ទងសក

ចបស សផង គតមន ទងបន គ លែផនទចបស ស តយងដចជ សម រង អញច

ង េទរបជេនេបកង កលពឧតដមរកមរបក ជតជនខពស សដពបញហ រពែដន។ គតេដើរ

េទ Tableau េហើយគតយកែផនទ ែដលេទើបេបះពមពថមៗមក កបងហ ញ។ គតនយយ

ថ សមឱយេយើង ទងអសគន បេភលចអតតកល ែផនទប ង ចសេចល េហើយេយើងងក

មកេមើលែផនទ េមរកង ទេនើបលអ េមើលេឃើញចបស សែផនទេនះ កនភមមយ ឬក

អវកេមើលេឃើញែដរSatellite (ផក យរណប) េគទេនើប ស េយើងយកែតសមយេនះេទ

បេភលចែផនទមនេចលឱយអសេទ។ េយើងេមើលេទ ករនយយរបសគត កដចជមន

ែដល បនសក េរឿងរពែដនេនះេទ។ េបើេយើងបេភលច ែផនទប ង ពមនអសេទេនះ

នងទេទេទេហើយ ែផនទថមេនះបន បញជ កថ មនែមនជែផនទសរមប កណតរពែដន

Page 29: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page29�

ផងេនះ េហើយដលេពលពនតយែផនទ ែដលគតយកមក ងបងហ ញេនះ េបើេយើងធល ប

សក េយើងរគនែត រកេឡកេមើលេទេយើងដងថ េនះជែផនទខសែតមដង។ ែផនទរបស

េមរកង មន ែផនទ ១/៥០.០០០ ែផនទេនះធចបស ចមននយមករ េយើងយកមក

េរបើរបសជែផទរទនប។ ឯ សម រង គតេទ យកែផនទ ១/២៥០.០០០ គជែផនទ

ែដលេគគសសរមបេរបើរបសធមម ែដលមន កលក េន មទផ រេនះ គតយកេទ

បទ េហើយគតែថមទងមនដងថ េនះជែផនទអវផង េហើយគតយក ែផនទេនះជមល

ឋ ន។ េនេពលែដលេយើង េលើកេឡើងវញ បញជ កជមយគតថ មនែមនេទ ឯកឧតដម

យលខសេហើយ ែផនទេនះមនែមនជែផនទ សរមបកណតរពែដនេទ េនះជែផនទែដល

េគលក េនទផ រសរមបេរបើករទេទ។ ចងេរកយេទើបគតសេទស អញច ងបននយថ

គតមនបនសក េរឿងរពែដន មនបនយលអពេរឿងរពែដន បែនដគតយកេរឿងរពែដន

មកនយយ យកបញហ រពែដន មក យ រប រ ជរ ឋ ភបល។ េហតេនះេហើយ េទើបមន

ករកតសគលេឃើញថ េនកមពជ កដចជ អនកនេយបយខលះ េគចងេរបើរបសករ

បងហ ញពជតនយមរបសេគ បងហ ញព ករេសន ជតរបសេគ មរយៈករញះញងឱយ

មនជតនយម ករសអបជនជតបរេទស េហើយនង កហងពជ សន។ សរថ េតើអនក

ែដលរបឆងទងអសេនះដងថ េនះជកហសឆគង ជករែដលរបឆង នងចបបអនដរ

ជត នងជករ បផល ញជតខលនឯងេទ ? ពេរពះបចចបបននេនះ េយើងកពងែតរតវករសថរភព

សហរបតបតដករមតដភព។ គតគតែតេធវើឱយទសគន ខងគន ចងគនគន េតើេនះ សមរសប

េទ? ពេរពះថ កហងពជ សន េនះ េគខល ច ស មនបទពេ ធនេរចើនេពកេហើ

យ។ ឧទហរណ េនសរងគ មេ ក េលើកទពរ េគេ Anti-genetic គ អែតលរ ចតឱយ

សមល បពកជវហវ ចបមដង បមន បែសននក កកនងបនទប េហើយេបើក គ សសមល ប

េចល គជករសមល បរងគ ល ករ ល បេនះេរចើន ស បសប ននក។ េនកមពជ

េយើងកមនឧទហរណជេរចើន សែដរ ែដលនេទដលករឈចបេខល ចផ ។ កនង

សមយ លន នល េយើងេឃើញចបស ស គេគេដញបញទមល កទក សមល ប របជជន

េវៀត ម េរចើន ស េនះជករដតេ លកហងជនជត យកកហងជនជត កហងពជ

សន មកេធវើជមល ឋ ន រហតដល េរកយមក េយើងបន េឃើញេហើយសមយបលពត។

រទសដបលពតធ េយើងដង ទងអសគន សមល បេចលអនក ែដលកបលយន ខលនែខមរ បន

នយថសបកខលនជែខមរ ែតរពលងេយើង មនែមនជែខមរ។ ដចេនះេហើយ ដតេ លកហង

ពជ សន េនះជេរៀងរហត។ សមយេយើងេនះ កមនករបនបងែដរ បែនដេយើងទប ក ត

បន។ ឧទហរណេនឆន ១៩៩៨ េយើងបនេឃើញេហើយថ មនដតភមេវៀត មខលះ នង

េនែខ មក ឆន ២០០៣ កមនករដតេ លកហង ពជ សនែដរ គ យ ថ នទតៃថ

េហើយដត ង ទងអសឱយែតជរបសៃថ។ េពលេនះ េយើងរតវខតអសជង ២០ ន

Page 30: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page30�

ដ ល រ កនងករសងេគ េរពះេយើង េទដត ងរបសេគ េ យគម នមលេហត។ េបើ ម

ចបបអនដរជត គេយើងរតវែតសងេគ េរពះ ជរ ឋ ភបល េយើងគម នលទធភពករពរេគ េធវើ

ឱយមនករខច ទនកទនងអសមយរយៈ។ េយើងរតវ ជសជល ទនកទនងេឡើងវញ េរពះ

េយើងរតវករសហរបតបតដករ នងទនកទនង េដើមបឱយមនផល- របេយជនេទវញេទ

មកជមយៃថ។ កលេនះេយើងបទរពែដន។ រគនែតេយើងបទភល ម េយើងេឃើញថ េតើ

េច វ យេខតដេយើងេន មរពែដន មកត យង ដចេមដចខលះ? េហើយខងគយត យង

េមចខលះ? េតើ មនករលបក ដចេមដចខលះកនងករបទរពែដនេនះ? មនែមនជករ ងយ

រសលដចករមនបទឯ ។ េនរពែដន របជជនគតត េរពះគតខចលយេគ ដលេពល

គត រតវេធវើេពតេហើយ គតរតវេទយកជ កល េយើងបទេទនងមនបញហ មយេនះ

បញហ មយេនះជ ហរែហ រតវទនកទនងគន េទវញេទមក េហើយ ជចណចែដលខញចង

េលើកេឡើងេនះ គករែដលេរបើរបស កហងពជ សន េដើមបបេរមើ ផលរបេយជន

សរមប រកមខលនែតបេ ណ ះ។ េយើងសរថ េតើគតដងថ េនះជករផទយេទនង ចបបអនដរ

ជតេទ? េហើយអនដរជតេគសអប េគេខពើមេទ? េតើគតដងថ ផទយេទ នងផលរបេយជន

របសកមពជេទ? គតដង ែតសរថេហតអវបនជគត េនែតេធវើ? គេដើមបែតផល

របេយជនខលនគត នងរកមគត ពេរពះេធវើេទ េដើរ ជចណចរេសើប របសរបេទសជត

របស របជពលរដឋទទងរបេទស។ ដចែដលខញបនេលើក រចមកេហើយថ របេទសនមយៗ

មនចណច រេសើបរបសខលន ដចេនះ កេទេដើរ (It works) េទះបជចបបអនដរជត េគ

េថក លេទស េគកតេទស េទះជផលរបេយជនជត រតវបះពល េធវើេទមនចេណញក

គត នេធវើ។

េនះជចណច ែដលខញចងេលើកេឡើងនវបទពេ ធន ែដលេយើងកតសគល េហើយេលើក

េឡើង ពមល ឋ នចបប ពដេណើ រកររបវតដ រសដពតៗ ែដលេយើងបនទទល បននយថ

សទធរបវតដ រសដ សទធចបបអនដរជត សទធ កនងនមជ របេទសអធបេតយយ េហើយនងវធន

ករែដលេយើងបនរបកនយក។ វធនករែដលេយើងរបកនយកមនែតពរធៗ េទ គ ទ១-

បករ យឱយចបស សនវករពតៃនរបវតដ រសដ នងភពរសបចបប រសបសទធៃនធមម

នរបភពរបសេយើង េនកនងករងរេនះ។ ទ២- េយើងកយកវធនករ កនងរកបខណឌ ៃន

ចបបកនងរកបខណឌ ៃននតរដឋ េដើមបទប ក តនវ សកមមភពេចទរបកន ែដលមនលកខណៈ

ពសពលេនះែដរ។ ដចេនះ អវែដលេយើងេធវើរហតមកទលេពលេនះ គេយើង េធវើពរចណច

េនះ េយើងបករ យ េយើងជរមបជនមត ធរណជន។ បនដចេទៀត េយើងនងេបះពមព

េសៀវេភ នងេធវើជ វេដអឯក រ។ កនលងមក េយើងបនផ យឯក រជបេណដើ រៗ េបើមនអ

ញច ងេទ ចមតអនកែដលមនបនដងេរឿងេនះ មន ដងពដេណើ រកររបវតដ រសដេនះ គតឮ

Page 31: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page31�

ែតេគេចទរបកន គត ចេជឿេគែដរ។ ដចរទសដទ ន លលមង ែដលេធវើ សរងគ មចតដ

រសដ ែដលភ ប ងនយយថCalomnier, calomnier, calomnier et calomnier il en

reste quelle que chose... គេចះែតេចទេទៗ េទះជគតគម នេរឿងអវកេ យៃថងេនះេចទ

ែសអកេចទ េចទេហើយ េចទេទៀត យរៗ េទគងនងដកជប េនកនងខរកបលអនក ដ បជ

មនខន។ ដចេនះេរឿង ែដលមនមនេ ះ ដចជេរឿងែរពកជកវញេត ែដលេរឿងែរពកជក

វញេតេនះ េគបន កណត ងែតពឆន ១៨៩៣ មកេមលះ េគរបឌតថ េយើងជអនក លកដវញ

េត េទឱយ េវៀត ម ែដលមនទទង ១.៧០០ែមរត បេ ដ យ ៤០គឡែមរត។ េបើេយើង

មន បករ យឱយបនទនេពលឱយបន ចបស សេទ បញហ េនះនងរតវដកចលេទកនង

ចតដ របសអនក ដ ប ែដលេធវើឱយមនករមនទលសង យ ថេតើជករលកដ ពតែមន ឬមន

ែមន? េហតេនះ ករបករ យឱយចបស សេនះ ជករសខន ស។ េយើងនងខ

េរៀបច េសៀវេភ មនែផនទចបស ស នងចងរកងជឯក រែដលេយើងបនផ យេនះ

េហើយនងេបះពមព ែចកជនេទដលេខតដ រកង រកសង ថ នទតនន នងសហគមនអនដរ

ជត ឱយេគបនយលចបសអពករពត ៃនដេណើ រកររបវតដ រសដេនះ។ កលពម លមញ

េនះ គណៈអចៃរនដយកបនសេរមចេហើយ េយើង ក បញច ល ភល មេទកនងសកមមភព តេទ

មខ របសេយើង គថរកមករងរ របសេយើង សមជកគណបក របសេយើងរតវែតខតខ

េឃសន េរបើរបសឯក រកនងករពនយលដលមត ធរណៈ ឱយបន ជករត អតបរម

កនងករងររពែដនេនះ។ របសនេបើេយើងមនេធវើករបករ យ អនកនយយកហក េចះែត

កហក អនកេចទ របកនេយើងេចះែតេចទ។ ដចេនះេទៃថងអនគត របជពលរដឋេនែត

សង យថ េយើងេនែត លកដឱយេវៀត មែមន។ េនះគជករ ជះឥទធពលដលេរឿងមយ

ែដលសេមដចបនេលើកេឡើងថ េគចងេធវើអវ េគមនែផនករអវមយេហើយ ដចែដលេយើងដង

ងពែខ ៥ មកេមលះ។ េលើសពេនះេទេទៀត គ ជះឥទធពលេទេលើសនលកេឆន តផងែដរ។

Page 32: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page32�

ករកណតរពែដនរ ងកមពជ នង ក ងសន

(រសប មកណតសញញ េលខ ៨៦៧-API ចះៃថងទ ៣១.១.៣៩)

បលង នេលខៃនេខតដចវដក េបះពមពេនឆន ១៨៩៣ (ែផនទែរពជកវញេត)

Page 33: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page33�

អនរកតរបសអគគេទ ភបលឥណឌ ចន ចះៃថងទ ២៦ ែខ កកក ឆន ១៩៤២

Page 34: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page34�

រពះ ជរកមចះៃថងទ ២៩ ែខ ត ឆន ១៩៤២

Page 35: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page35�

Page 36: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page36�

ែផនទបងហ ញពករេ ះដរកនេកះគគ ជមយភមធបយ (Benghi) នងចេរៀកដ មនទទង

របែវង ២២០ម នង បេ ដ យរបែវង ២.៥០០ម

Page 37: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page37�

កចចរពមេរពៀង

សដព តបនទករបវតដ រសដ ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ

នង របស ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

------- រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ

នង រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

មនបណងពរងង នងពរងកែថមេទៀតនវទនកទនងពេសស កមពជ-េវៀត ម កនង

ម រត ៃន សនធសញញ សនដភព មតដភព នងសហរបតបតដករ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម ចះហតថេលខ នៃថងទ ១៨ កមភៈ ១៩៧៩។ េ យយលេឃើញសភពជកែសដងថ តបនសមទទែដលសថតេនចេនល ះេឆនរសមរទ ៃនេខតដកពត នងរបជេកះ ពេ ៃវ របស ធរណរដឋរបជមនតកមពជ មយចែណក នងេឆនរសមរទ ៃនេខតដ េកៀនយង េកះ ហវកក នងរបជេកះ ថជ របស ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម មយចែណកេទៀត របមលផដតបនទករបស កមពជ នងរបសេវៀត ម ជយរលងមកេហើយ មលកខណ ភម រសដពេសស នង រៈសខនយងខពស កនងកចចករពរជត នងេសដឋកចចៃនរបេទស ទងពរបនរពមេរព ងគន ដចតេទ ៖ របករ១ តបនទកសថតេនចេនល ះេឆនរសមរទ ៃនេខតដកពត រពមទងរបជេកះ ពេ ៃវ របស

ធរណរដឋ របជមនត កមពជមយចែណក នងេឆនរសមរទ េខតដេកៀនយង េកះ ហវកក នងរបជេកះ ថជ របស ធរណរដឋ សងគមនយម េវៀត មមយចែណកេទៀត ជតបនទករបវតដ រសដចណះ េរកមរបបចបប ៃនែដនទកៃផទកនង នងមនរពរបទលកណត ដចខងេរកម ៖

“កណត ម េមរឌយង រតនស ត ខងេកើត”

ែផនកទសពយពយ គតពែខ រតងតភជ បប ដ ចណចភម រសដ“០៩º៥៤'២ រយៈទទងខងេជើង ១០២º៥៥'២ រយៈ បេ ដ យខងេកើត នង “ ០៩º៥៤'៥ រយៈទទងខងេជើង ១០២º៥៧'០ រយៈបេ ដ យខងេកើត ” ៃនេកះ ពេ ៃវ “ កមពជ ” មកចណចភម រសដ ១០º

Page 38: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page38�

២៤'១ រយៈទទងខងេជើង ១០៣º៤៨'០ រយៈបេ ដ យខងេកើត “ នង ” ១០º២៥'៦ រយៈទទង ខងេជើង ១០៣º៤៩'២ រយៈបេ ដ យខងេកើត ” ៃនេកះេសះ “ កមពជ ” ដលចណចភម រសដ “ ១០º៣០'០ រយៈទទង ខងេជើង ១០៣º៤៧'៤ រយៈ បេ ដ យ ខងេកើត “ ៃនេកះថម “ កមពជ ” រហតដលចណចភម រសដ “ ១០º៣២'៤ រយៈទទង ខងេជើង ១០៣º៤៨'២ រយៈបេ ដ យខងេកើត ៃនេឆនរសមរទ េខតដកពត “ កមពជ ” ។ ែផនកខងេជើង គេឆនរសមរទេខតដកពត គតពចណចភម រសដ “ ១០º៣២'៤ រយៈទទងខងេជើង ១០៣º៤៨'២ រយៈបេ ដ យខងេកើត “ រហតដលចណចជយរពែដន ដេគក េវៀត

ម-កមពជ េលើេឆនរ សមរទ ។ ែផនកខង េគនយ គតពែខ ែដលតភជ បពចណចរបសជយរពែដនដេគក េវៀត ម-កមពជ េលើេឆនរ សមរទ រហតដលចណចភម រសដ “ ១០º៣៤'២ រយៈទទងខង េជើង ១០៤º០២'៣ រយៈ បេ ដ យ ខងេកើត “ េរជយេកះេឈម ះ ន េអៀន ៃនេកះហវកក “ េវៀតម ” េហើយសេសៀរ ម េឆនរខងេជើងេកះេនះ រហតដលេរជយេកះឈេមះ ដតដ េនេលើចណចភម រសដ “ ១០º០២'៨ រយៈទទង ខងេជើង ១០៣º៥៩'១ រយៈបេ ដ យខងេកើត តពេនះរហតមកដល ចណចភម រសដ “ ០៩º១៨'១ រយៈ ទទងខងេជើង ១០៣º២៦'៤ រយៈបេ ដ យខងេកើត ៃនេកះ ថជ “ េវៀត ម “ រហត មកចណច ភម រសដ “ ០៩º១៥'០ រយៈទទង ខងេជើង ១០៣º២៧'០ រយៈបេ ដ យខងេកើតៃនេកះ ហន ញន ៃនរបជ េកះ ថជ េវៀត ម ។ ែផនកខងនរត គតពែខ រតងទញពចណចភម រសដ “ ០៩º៥៥'០ រយៈទទងខងេជើង ១០២º៥៣'៥ រយៈ បេ ដ យខងេកើត ” ៃនេកះ ពេ ៃវ ដលចណច “ ០៩º១៥'០ រយៈទទងខងេជើង ១០៣º២៧'០ រយៈបេ ដ យ ខងេកើត” ៃនេកះ ហន ញន ៃនរបជេកះ ថជ េវៀត ម ។ របករ ២ កនងកលដគរ គភគនងចរច េដើមបកណតខណឌ សមៃនរពរបទលសមរទ រ ងរបេទសទងពរ កនងតបនទក របវតដ រសដ ែចងកនងរបករ១ េ យឈរេលើ ម រត សមភព មតដភព េគរពគន េទវញ េទមក នវឯក ជយភព អធបេតយយភព បរណភពែដនដ នងផលរបេយជនរតមរតវ មចបប របសភគនមយៗ។ របករ៣ កនងរយៈេពលរងចដេ ះរ យពរពែដនសមរទ រ ងរដឋទងពរកនងតបនទករបវតដរសដ ែចងកនង របករ ១:

Page 39: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page39�

- ចណចរបសពវ ០ ៃនែខ មល ឋ នទងពរ ែដលស ប សទទងែដនសមរទ ៃនរបេទសនមយៗ សថតកនងលហសមរទ េលើែខ បនទ តែដលភជ បរបជេកះ ថជ នងេកះ ពេ ៃវ នងរតវកណតេ យ កចចរពមេរព ង ៃនគភគ។ - គភគ បនដចតទកែខ េ េរបវេយ គសកនងឆន ១៩៣៩ ជែខ ែបង ែចកេកះកនងតបនេនះ។ - គភគដេណើ រករ ករយមលបត នងរតតពនតយកនងតបនទករបវតដ រសដេនះ - របជជនេនកនងតបនបនដរបកបរបរេន ទ នងករយកជលផលសមរទ េផ ងេទៀតេន កនងតបនេនះ មទ បែដលមនមកដលឥឡវ។ ចែណកករេធវើ ជវកមមេលើ ធនធន ធមមជត កនងតបនេនះ គភគនង សហករសេរចបញហ េនះ េ យកចចរពមេរព ង ។

េធវើេន ហ ជ មញ ៃថងទ ៧ ែខ កកក ឆន ១៩៨២

ជពរចបប ជភ េវៀត ម នងភ ែខមរ។ អតថបទទងពរេនះមន តៃមលដចគន ។

ជនសមខ រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋ

របជមនតកមពជ ហតថេលខ ហន ែសន

រដឋមរនដករបរេទស ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ

ជនសមខ រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម

ហតថេលខ េងវ ង កថច

រដឋមរនដករបរេទស ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

Page 40: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page40�

ែផនទភជ បជមយ កចចរពមេរពៀង សដពតបនរបវតដ រសដ ៃន ធរណៈរដឋរបជមនតកមពជ

នង ធរណៈរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលចះហតថេលខេនៃថងទ ០៧ ែខ កកក ឆន ១៩៨២

Page 41: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page41�

កចចរពមេរពៀងសដព លកខនដកៈ រពែដនរ ង

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ចះៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣

រ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នងរ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋ សងគមនយម េវៀត ម េ យែផអកេលើសនធសញញ សនដភពមតដភព នងសហរបតបតដកររ ង

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលចះ ហតថេលខ នៃថងទ ១៨ កមភៈ ១៩៧៩ ។ ែដលមនបណងបេងកើតរពែដន សនដភព នងមតដភពសថតេសថរមយរ ងរដឋទងពរេលើ មលឋ ន ៃនករេគរពឯក ជយ អធបេតយយភព នងបរណភពែដនដ ៃនរដឋនមយៗ នងកនង

អតថរបេយជន ៃនទនកទនង ពេសសកមពជ-េវៀត ម សេ ពរងងសនដសខ កនងប ដ តបន រពែដនរ ងរបេទសទងពរ ៖ បនរពមេរព ងគន ដចតេទ ៖ I- គនសរពែដន នងប ដ តបនរពែដន របករ ១ រហតដលមនករគសកណតជ ថ ពរ រពែដនរដឋរ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណ រដឋសងគមនយមេវៀត ម គជរពែដន មនរចមកេហើយ ែដលមនគសេលើ ែផនទខន ត ១/១០០.០០០ របសរកមភម រសដ ឥណឌ ចន ែដល កឱយេរបើករមនឆន ១៩៥៤ ឬេនកលបរេចឆទែដលេកៀកបផតនងឆន ១៩៥៤ ដចបនកណតកនងរបករទ១ ៃនសនធសញញ សដព េគលករណេដើមបេ ះរ យបញហ រពែដន រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលចះហតថេលខ នៃថងទ ២០ កកក ឆន ១៩៨៣។ របករ ២ រតវែតេគរពរពែដនរដឋរ ងរបេទសទងពរ។ រតវែតករពរបេងគ លរពែដន។ មផដ ចមន ឱយបងខត ឬេធវើឱយខចខតដលបេងគ លរពែដនេឡើយ។ របករ ៣ ភគទងពរបនរពមេរព ងគន បេងកើតេនេលើែដនដេរៀងខលន នវតបនមយេ ថ តបន រពែដនែដល មនប ដ ឃ ឬអងគភពរដឋបលមនថន កេសមើនងឃ េ យមនរពរបទលជន េលើរពែដន រដឋរ ងកមពជ នងេវៀត ម កនងេគលបណងសរមលករឆលងកតរពែដន

Page 42: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page42�

របសពលរដឋែដលសថត េនសងខងរពែដន េឆលើយតបនងេសចកដរតវកររសបចបបរបចៃថង របសពលរដឋទងេនះ នងធនសនដសខ ៃនតបននមយៗ នងរបេទសនមយៗ។ ភគទងពរនងផដលឱយគន េទវញេទមកនវបញជ ឃ ឬអងគភពរដឋបលែដលមនថន កេសមើនង ឃ ដចបនែចងខងេលើេ យបញជ កចបសនវចេងក មរដឋបលរបសឃ ឬអងគភព រដឋបល ទងេនះ “រសក-េខតដ”។ II- បទបបញញតដរគបរគងប ដ តបនរពែដន របករ ៤ ក- ប ដ ពលរដឋ ៃនភគនមយៗ ែដលរតវបនអនញញ តឱយរសេនកនងប ដ តបនរពែដន ែដលែចងកនង របករ ៣ ៃនកចចរពមេរព ងេនះ យចបព ១៥ ឆន េឡើងេទរតវមន អតដសញញ ណបណណរពែដនេចញឱយ េ យរដឋអ ចមនសមតថកចច ៃនរបេទសខលន នងមន សញញ ពេសសែដលភគទងពររសះរសលគន េដើមបសគលពលរដឋទងេនះេផ ងពប ដ ជនែដលសថតេនេរកតបនរពែដន។ ខ- ប ដ សមសភព រកក ែដល ចប ដ លឱយបះពល ដលកររក សនដសខ នេយបយ នងរេបៀបេរៀបរយសងគម នងេសដឋកចចៃនតបនរពែដនមនរតវបនអនញញ តឱយ រសេនកនងតបនរពែដនេនះ។ របករ ៥ ក- ប ដ ពលរដឋតបនរពែដន របសភគមខ ងរតវបនអនញញ តឱយេទកនតបនរពែដន របសភគមខ ងេទៀត េដើមបទញដរ េ ះដរទនញចបចស បជវភពរបចៃថង នងេសចកដ រតវករេដើមបផលតកមម កសរសខទកខរគ រ នងទស ន ភពយនដ សលបៈ េផ ងៗ ។ល។ ខ- ភគទងពរនងកណតបញជ េឈម ះ នង ចននទនញែដលពលរដឋ ៃនតបនរពែដន មខ ងរតវបន អនញញ តឱយនយកេទតបនរពែដនមខ ងេទៀតកនងរកបខណឌ កថខណឌ “ក” ៃនរបករេនះ។ មខទនញទង េនះរតវបនរចផតពទរមងករ នងពនធគយ។ គ- មខទនញែដលែចងកនងកថខណឌ “ក” នង “ខ” ៃនរបករេនះស បែតេ ះដរ េនផ រែដល រដឋអ ចសងខ ង េបើកកនងតបនរពែដន នងរតវសថតេនេរកមចបបនងបទ បញជ ៃនភគនមយៗ។

Page 43: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page43�

របករ ៦ ក- ប ដ ពលរដឋេន មតបនរពែដន ៃនភគមខ ងមនរតវបនអនញញ តឱយ ង លេន ឋ ន សងផទះ សែមបង ដះ យកផលៃរពេឈើ បរបញសតវ ឃវ លេគរកប នងសតវ ល ប ។ល។ នងេន ទរត បងគ រ បងកងេនេលើែដនដភគមខ ងេទៀតេឡើយ េលើកែលងែតកនងករណែដល ពលរដឋទងេនះរតវបនអនញញ តេ យ រដឋអ ច ៃនភគទងពរចបពរដឋអ ច ថន ករសកេឡើងេទ។ កនងករណែដលពលរដឋទងេនះបន ងលេន ឋ ន បនសងផទះ សែមបងរបសខលនផទយនងបទបបញញតដេនះ បនទ បពកចចរពមេរព ងេនះ ចលជធរមនពលរដឋ ទងេនះរតវែតរះេរ ើផទះសែមបង របសខលនេចញេហើយវលេទកនរបេទសេដើម របសខលនវញ កនង រយៈេពលរបមយែខ។ ខ- កនងករណែដលជនមន កកពងេធវើករ ដះេលើែដនដ ៃនភគមខ ងេទៀត េនេពលែដល កចចរពមេរព ង េនះចលជធរមន េហើយែដលខលនមនរតវបនអនញញ តឱយបនដសកមមភពេនះ ជនេនះរតវបនអនញញ តឱយ ឆលងកតរពែដនេដើមបែថទ ដ របចរដវេហើយនងេដើមេឈើ នងដ យរអែងវង របសខលនរហតដល េពលរបមលផល េហើយរតវឈបេនេពលរបមល ផលេនះ េបើដ េនះមនទនបនរបមលផល។ ចេពះេដើមេឈើ នងដ យរអែងវង យងយរបផតមយឆន ចបពករចលជធរមន ៃនកចចរពមេរព ងេនះ ជនេនះរតវលក េដើមេឈើ នងដ ទងេនះេទរដឋអ ចតបនជមច សផទះ ែដលរតវេចញតៃមលដ េទ មជន មតៃមលមយែដលរពមេរព ងគន ។ គ- េនេពលបេពញសកមមភពផលតកមម េនកនងតបនរពែដន របសភគមខ ងេទៀត ដចែចង ខងេលើ មជនរតវេគរពចបប នងបទបញជ របសភគេនះ ។ របករ ៧ ចេពះពលរដឋសលតរតង របសភគមខ ងែដលបនេទ ងលេនេលើែដនដ ៃនតបនរពែដន ភគមខ ងេទៀត ងពយរយរមកមនេពលកចចរពមេរព ងេនះចលជធរមន េហើយបន េគរពជនចចនវចបប ទេនៀមទ ប របសរបេទសមច សផទះ រដឋអ ចមល ឋ ន ៃនរបេទស េនះបងកលកខណៈ េដើមបឱយជនទងេនះ បនដរសេន នងរបកបករងរេនទេនះ។ ប ដ សមសភព រកក ែដលធេវ ើសកមមភពខសចបប មនសថតេនកនង បទបបញញតដេនះេទ។ របករ ៨ ក- េនទ ែដលរពែដនពះចពកក ដ លផលវទក ទេនល សទង ែរពក ែរពកជក ដងអរ ពលរដឋ ៃនតបនរពែដន ៃនគភគរតវបនអនញញ តឱយេរបើរបសទកស បជវភពរបចៃថង េន ទរត បងគ របងកង េធវើច ចរ ទក នងកបល មធមម បែនដមន ចេឡើងេគកេលើ

Page 44: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page44�

រចង ៃនភគមខ ងេទៀត េលើកែលងែត កនងករណមនេរគះថន ក េហើយកនងករណែបបេនះភគ ទងពរ នងជយគន េទវញេទមក េដើមបជយ សេរងគ ះជនរងេរគះ។ ខ- េនទ ែដលរចងផលវទកមយ ទេនល សទង ែរពក ែរពកជក ដងអរ រតវបនកណត យកជរពែដនពលរដឋ ៃនតបនរពែដនមយេទៀតេនែតរតវបនអនញញ តឱយ េរបើរបស ទកសប ជវភពរបចៃថង នងេធវើច ចរទក នងកបល មធមម បែនដមនរតវបនអនញញត ឱយ

េន ទរត បងគ រ បងកង េលើកែលងែតករណ ែដលបនករអនញញ តពរដឋអ ច ៃន គភគចបពថន ករសកេឡើងេទ េហើយកនងករេធវើសកមមភពទង អសេនះរតវេគរព អធបេតយយភព នងចបប នងបទបញជ ៃនរដឋជមច សផលវទកទងេនះ។ គ- ពលរដឋតបនរពែដន ៃនគភគ ចសងសណងធ រសដធនតចេនកនងផលវទក រពែដន ទេនល សទង ែរពក ែរពកជក ដងអរ។ មននងចបេធវើសណងរបេភទេនះ រដឋអ ចថន ករសក ៃនភគែដលមន បណងេធវើសណង រតវពភក បញហ េនះ ជមយនងទទលករយលរពម ពរដឋអ ចថន ករសក ៃនភគមខ ង េទៀតកនងេគលបណង ធនផលរបេយជនរម ៃនគភគ នងេចៀស ងេធវើឱយបដរទស របសសទងែរពក ែរពកជក ដងអរទងេនះ។ ករេធវើសណងធ រសដធនមធមយ នងធនធកនងផលវទករពែដន ទេនល សទង ែរពក ែរពកជក ដងអរ រតវបនពភក េ យរដឋអ ចថន កេខតដៃនគភគ មននង កសករយលរពមព រ ឋ ភបលទងពរ។ របករ ៩ ក- ភគទងពររតវចតវធនករចបច េដើមបករពរៃរពេឈើ នងចករទង យ េន

ម បេ ដ យ រពែដន។ ខ- េនេពលែដលភគមខ ងទទលរងេរគះ េ យជង តតបត ឬ សតវលអតសបផល ញដ េដើមេឈើ ឬ េភលើងេឆះៃរព ភគេនះរតវចតវធនករសកដសទធជបនទ ន េដើមបកចត េរគះមហនដ យ ពនលតេភលើង រពមជមយ េនះផដលពតមនពបញហ េនះេទរដឋអ ច ៃន ភគមខ ងេទៀត េដើមបឱយចតវធនករករពរ ទនេពលេវ ។ មសណមពររបសភគ រងេរគះ ភគមខ ងេទៀតនងផដលជនយសកមមទនេពលេវ ដល ភគរងេរគះកនងរកប ខណឌមេធយបយរបសខលន។ របករ ១០ ក- កនងេពលមនជង តតបតបះពលមនស ឬសតវរបសភគ មយភគេនះ ចបចរតវ ចតរគបវធនករ េដើមបកចត នងទប ក តកររក ល លរបស រពមជមយ េនះ

Page 45: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page45�

ផដល ពតមនពបញហ េនះ េទភគមខ ងេទៀត។ មសណមពររបសភគរងេរគះ ភគមខ ងេទៀត ផដលជនយសកមមទនេពលេវ កនងរកបខណឌ មេធយបយរបសខលន។ ខ- កនងេពលមនជង តតបតបះពលមនស ឬ សតវៃនភមភគរពែដនមយពលរដឋ ៃន តបនរពែដន ទងពរែកបរភមភគេនះ រតវបន មឃតជបេ ដ ះ សនន មនឱយឆលងកត រពែដនេធវើករផល សបដរទនញ េទវញេទមក នងផល សបដរទកែនលងសតវពហនៈ កនងតបន រពែដនទងេនះកដចជទជតខង។ ប ដ វធន ករ មរបមបេ ដ ះ សនន ទងេនះ រតវបនសេរមចេ យរដឋអ ចេខតដ។ របករ ១១ កនងករណែដលជនមន ក ឬេរចើននកមនជង ឬមនេរគះថន ករតវករពយបលជបនទ ន ពលរដឋតបនរពែដន ៃនភគមខ ង ចទកទងេ យផទ លជមយមនទរពយបល ែដលសថត េនជតបផតរបសភគមខ ងេទៀត េដើមបេសនើករជយឧបតថមភ ទនទមនងេនះផដលពតមន ពបញហ េនះមករដឋអ ចខងខលន េដើមបឱយទកទងជមយ រដឋអ ចមខ ងេទៀត បេពញ នវែបប បទចបច ។ III- កររតតពនតយករឆលងកតរពែដន របករ ១២ ក- ភគទងពររពមេរព ងគន េបើករចកឆលងកតរបបកែនលងេលើផលវេគក នង ផលវទកដចតេទ ៖

កមពជ េវៀត ម ផលវេលខ ១៩

- អណដ ងេពរជ េឡ ថញ ផលវេលខ ១

- អរ ង ប របង ផលវេលខ ១៣

- សនល បេណ ផលវេលខ ៧ ផលវេលខ ២២ េប - រតញងផលង មច ផលវេលខ ១ ផលវេលខ ២២

- ភន ដន ទញ េបៀន ផលវេលខ ១៧

- លក ទេនលេមគងគ គឡង សងេទៀន

កអមសណ េកះរក វញ េសឿង េធឿង េភឿក

Page 46: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page46�

ខ- ភគទងពរ នង ងបេងកើតេរៀងៗ ខលននវបសដយម មរចកឆលងកតសខនៗ េដើមបទទល បនទករតតពនតយមនស ភរវតថទនញ នងមេធយបយដកជញជ នែដលឆលង កតរពែដនេ យ អនេ ម មបញញតដ ៃនកចចរពមេរព ងេនះ ឬ មបញញតដទង យ រសបនងបញហ េនះែដល រដឋទងពរបនរពមេរព ងគន នង មចបប នងបទបញជ សមរសប ៃនរដឋនមយៗ។ គ- េនទកែនលងែដលសថតេនឆង យពរចកឆលងកតែដលែចងកនងកថខណឌ “ក” ៃនរបករេនះ រដឋអ ច េខតដ ៃនគភគ ចរពមេរព ងគន េបើករចកបែនថម មផលវគមនគមនរ ងភម ឬផលវល េដើមបសរលច ចរ ដលពលរដឋតបនរពែដន ៃនគភគ។ ឃ- កររតតពនតយករឆលងកតរពែដន មរចកឆលងកតបែនថម រតវបនទទល បរងេ យ បសដឆម រពែដនេននងមល ឋ នេនះ។ របករ ១៣ េដើមបឆលងកតរពែដន ប ដ ពលរដឋ កមម ភបល កងទព នងទនញ ៃនរដឋទងពរ រតវេគរព

ម ប ដ បញញតដ ខងេរកមេនះ ៖ ក- កមម ភបល អនករដឋករ កមមករ ៃនប ដ ែផនកេផ ងៗ ៃនភគនមយៗ រមទងកងទពផង ែដលឆលងកតរពែដនែតឯកឯង ឬេ យរកម េដើមបេទបេពញេបសកកមមផលវករ ទស នកចច ជមតដភព េទរមកនងវគគសក េទពយបលជង ឬេ យមលេហតេផ ងៗេទៀត រពមទង ប ដ ណកជន ៃនភគនមយៗ ែដលរតវបនអនញញ តឱយរតឡបមក ឬចកេចញព របេទសខលន រតវែតមនលខតឆលងែដន ឬលខត ន មមន តៃមលេសមើនងលខតឆលងែដន ែដលរកសងករបរេទស ៃនរបេទសខលនេចញឱយ។ ខ- កមម ភបល អនករដឋករ កមមករ ៃនែផនកេផ ងៗ នងៃនប ដ េខតដមនជបរពែដន របស របេទសនមយៗ ែដលឆលងកតរពែដន េទះេ យរកមកដ ែតឯកឯងកដ េដើមបបេពញ េបសកកមមែដល មនទររកសង ខលនរបគលឱយកនងរកបខណឌ ៃនកចចរពមេរព ង មយ រ ងភគទងពររតវែតមនលខត េបើកផលវែដល អងគភពមនសមតថកចច ៃនរកសងម ៃផទ ឬៃនរកសងករបរេទស របសរបេទសនមយៗេចញឱយ។ គ- ប ដ អងគភព កងទព ឬយទធជនមន កៗ ៃនភគនមយៗ ែដលឆលងកតរពែដន េដើមបេទ បេពញេបសកកមម ែដលរកសងករពររបេទស ៃនរបេទសទងពររពមេរព ងគន រតវែតមន លខតឧេទទស នមឱយឆលងកត រពែដនេចញេ យ រកមមនសមតថកចចរបសកងទព ែដល រកសងករពររបេទស ៃនរបេទសទង ពររពមេរព ងគន ចត ង ។

Page 47: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page47�

ឃ- កមម ភបល អនករដឋករ កមមករ ៃនប ដ េខតដរពែដនរបសរបេទសមយែដល ឆលងកត រពែដនេទ កនេខតដរពែដន ៃនរបេទសមយេទៀតេទះជរកមកដ ែតឯកឯងកដ េដើមបេទ បេពញេបសកកមម ឬទស នកចច ជមតដភព រតវែតមន លខតេបើកផលវរពែដនែដលរដឋ អ ចេខតដៃនរបេទសនមយៗេចញឱយ។ លខត េបើកផលវរពែដនទងេនះមនតៃមលស បែត េទេខតដរពែដនែដលរតវេទកនបេ ណ ះ។ ង- ពលរដឋ ៃនរបេទសនមយៗ ែដលឆលងកតរពែដនជឯកជនដចជេទសរសខទកខរគ រ ឬ មតដភកដ េទែថរក ឬបដរទកែនលងផនរ... រតវមនលខតមនតៃមលេសមើនងលខត ឆលងែដនែដល អងគភព មនសមតថកចច ៃនរកសងម ៃផទ ឬៃនរកសងករបរេទស របសរបេទសនមយៗ េចញឱយ។ ច- ពលរដឋ ៃនតបនរពែដនមយ ែដលេទកនតបនរពែដនមយេទៀត កនងរកបខណឌ កថខណឌ “ក” ៃនរបករ ៥ ៃនកចចរពមេរព ងេនះ រតវមនអតដសញញ ណបណណរពែដន។ របសនេបើពលរដឋទងេនះ មន បណង ន កេនទេនះេលើសពបៃថង មជនរតវមនករ អនញញ តជកលកខណពរដឋអ ច ៃនឃ របសខលន ឬ របសអងគភពឆម រពែដន ែដល ង េនចណចែដលជតបផត។ ជនទងេនះរតវបងហ ញ អតដសញញ ណបណណ រពែដនរបសខលន នងជយថេហតនវលខតអនញញ តរបសខលន ដលរដឋអ ចឃែដលខលន េទកនរសប

ម របករ ១៥ “ខ” ខងេរកម។ ឆ- សមជករកមនវករបសន ទង យ ៃនភគមខ ងែដលឆលងចលែដនដ ៃនភគមខ ង េទៀត រតវ មនអតដសញញ ណបណណនវករបសខលន ជ- ទនញទង យរគបរបេភទ ែដលរតវបនដកនេទមខ ងេទៀតៃនរពែដន េលើកែលង ែតទនញរបសកងទព រតវមនភជ បេសចកដបញជ ករបសអងគភពជអនកេផញើ នងរតវេគរព

ម បទបញជ គយ បទបញជ រតតពនតយសខភបល នងបទបញជ ភតគម អនមយ នងបទបញជ សមរសបដៃទេទៀតៃនភគនមយៗ។ របករ ១៤ ភគទងពរឯកភពគន េលើគរលខតេបើកផលវរពែដនែដលែចងកនងរបករ ១៣ ៃនកចចរពមេរព ង េនះេហើយនង បញជ ន ឱយគន េទវញេទមកនវសេ ហតថេលខ នងរ របសខលន។ លខត េបើកផលវរពែដនរតវេធវើ េឡើងជពរ ភ ែខមរ នង េវៀត ម។ េនេពលែដលភគមខ ងបដរហតថេលខ នងរ ភគេនះរតវបញជ នសេ រ នង ហតថេលខថម ៣០ៃថង មន េទភគមខ ងេទៀត េដើមបភគេរកយេនះ ចឱយពតមនេទប ដ បសដរតតពនតយ មរចក ឆលងកត ប ដ បសដ ឆម រពែដន នងរដឋអ ចឃេនតបនរពែដន។

Page 48: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page48�

របករ ១៥ ករឆលងកតរពែដនរតវសថតេនេរកមបញញតដដចតេទ ៖ ក- េដើមបឆលងកតរពែដនរ ងរបេទសទងពរ ប ដ អនកដេណើ រ ភរវតថ ទនញ មេធយបយដក ជញជ នរបសភគ ទងពររតវមនលខត ន មែដលតរមវ មរបករ ១៣ ៃនកចចរពមេរព ង េនះ រតវឆលងកត ម រចកអនញញ ត ែដលែចងកនងលខតេធវើដេណើ រ រតវបងហ ញលខតរបស ខលនេនបសដ រតតពនតយ េដើមបចះបញជ ក នង កខលនឱយ រតតពនតយចបច។

មមនឱយឆលងកតរពែដន អនកដេណើ ររមទងភរវតថ ទនញ នងមេធយបយដក ជញជ នែដល ពមន លខត ន ម ចបច ឬែដលមនលខត ន មចបចមនរគបរគន។ ខ- ពលរដឋ ៃនតបនរពែដនមយែដលរសេនឆង យពរចកឆលងកតសខនៗ ចឆលងកត រពែដនរតង រចកឆលង កតបែនថម។ េនេពលឆលងកតរពែដនជនទងេនះរតវបងហ ញ លខត

ន មរបសខលនេនបសដឆម រពែដន ឬដលអងគភពឆម រពែដន ែដលទទលភរកចចរតតពនតយ េនទកែនលងេនះ។ េនទ ែដលគម នបសដ ឬអងគភពរតតពនតយ មជនរតវបងហ ញ អតដសញញ ណបណណរពែដនដលរដឋអ ចឃែដលខលនេទកន ទេនះ។ របសនេបើករ ន ក េនកនងតបនរពែដន ៃនភគមខ ង េទៀតេលើសព ប “៣” ៃថង មជនរតវបងហ ញបែនថមេទៀត នវលខតអនញញ តជកលកខណែដលែចងកនងកថខណឌ “ច” ៃនរបករ ១៣ ៃនកចចរពមេរព ង េនះ។ គ- ប ដ ជនែដលពកនសញញ តកមពជ ឬសញជ តេវៀត ម េហើយែដលចងឆលងកត រពែដនរ ង របេទសទងពរ រតវបនអនញញ តឱយឆលងកតែត មរចកអនញញ ត េលើផលវជត េលខ ១ ខងកមពជ ឬេលខ ២២ ខងេវៀត ម ទេនលេមគងគខងកមពជ ឬសងគឡង-សងេទៀន ខងេវៀត ម នងរតវេនេរកម កររតតពនតយរបសបសដរតតពនតយ ែដលសថេនរចកទងេនះ។ របករ ១៦ ភគទងពរបេងកើនសហរបតបតដករ េដើមបធនឱយមនរេបៀបេរៀបរយ នងសនដសខរមកនង ប ដ តបន រពែដន ៃនរបេទសទងពរ។ ក- េនេពលែដលភគមខ ងរបទះេឃើញសកមមភពរបសកងឆមក ចរបរស ពកេសស សលពទពរបបចស នងសមសភព រកកេផ ងេទៀត ភគេនះរតវែតជនពតមនព បញហ េនះ ទនេពលេវ េទ ភគមខ ង េទៀត នងេធវើសកមមភព រមគន ទបទលេបើចបច ។ ខ- កនងករណពលរដឋ ៃនរបេទសមយេលមើសចបប នងបទបញជ ៃនរបេទសមយេទៀត “អេពើឆកបលន អេពើេឃរេឃ េរបើកមល ង អេពើរតពនធ ។ល។” រដឋអ ចមល ឋ នៃនរបេទស រង

Page 49: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page49�

េរគះរតវបញឈប ឱយទនេពលេវ េធវើកណតេហត រចរបគលជនជបេចទ នងលខត តកងេទរដឋអ ចៃនរបេទស របសជនជបេចទេដើមបេ ះរ យ

IV- បញញតដទេទ របករ ១៧ កនងករណមនវ ទេន មរពែដន រដឋអ ចមល ឋ នៃនរបេទសទងពរេទ មសភព ៃនករណនមយៗ រតវជបជគន ទនេពលេវ េដើមបពភក រះរកដេ ះរ យមយ េលើ

ម រតមតដភព នងទនកទនងពេសសរ ងរបេទសទងពរ។ ចេពះករណមនជេ ះ េរឿងែដនដ រដឋអ ចមល ឋ នៃន ភគនមយៗ េធវើរបយករណេរឿងេនះមករ ឋ ភបល ខលនេដើមបេ ះរ យ។ កនងេពលរងចដេ ះរ យ ភគទងពរ ខតខរក ទនកទនង ជធមម នងមនេធវើឱយ សភពករណកនែតសមគ ម ញ។ របករ ១៨ ប ដ ែផនកែដលពកពនធកនងករករពរសនដសខ មរពែដន នងរដឋអ ចេខតដ មរពែដន ៃនភគ ទងពរ រតវជបជគន េដើមបពភក ពវធនករអនវតដកចចរពមេរព ងេនះ។ របករ ១៩ ក- កចចរពមេរព ងេនះមនតៃមលស បរយៈេពលរបឆន គតពេពលចលជធរមន ៃន សនធសញញ សដព េគលករណ េដើមបដេ ះរ យរពែដន រ ង ធរណរដឋរបជមនត កមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត ម ែដលចះ ហតថេលខ នៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣។ កចចរពមេរព ងេនះ នងរតវបនបនដស បរយៈេពលរបឆន ថមេទៀតជសវយរបវតដ របសនេបើ បែខមន េពលអសរបសទធភពពមនភគចះកចចសនយ មយសែដងបណង បញច បកចច រពមេរព ងេនះេទ។ ខ- កចចរពមេរព ងេនះ ចរតវបែនថម ឬែកែរបេ យកររពមេរព ងរ ងភគទងពរ។

េធវើេនភនេពញ ៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣ ជពរចបបជភ ែខមរ នងេវៀត ម។ អតថបទ ទងពរមនតៃមលដចគន ។ ជ.រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋ ជ.រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋ

របជមនតកមពជ សងគមនយមេវៀត ម ហតថេលខ ហតថេលខ ហន ែសន េងវ ន កថច

រដឋមរនដករបរេទសៃន រដឋមរនដករបរេទសៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

Page 50: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page50�

សនធសញញ សដពេគលករណ េដើមបដេ ះរ យរពែដនរ ង

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ចះៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣

រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋសងគម នយមេវៀត ម េ យមនបណងពរងង នងពរងកឥតឈបឈរ នវទនកទនង ពេសសរ ងកមពជ នងេវៀត ម េលើមល ឋ នេគរពេទវញេទមក នវឯក ជយ អធបេតយយភព នងបរណភពែដនដ ៃនរដឋនមយៗ នង បេងកើនយទធ មគគភព នងករជយ ឧបតថមភគន កនងរគបវសយេដើមបភពសបររងេរឿង ៃនរដឋនមយៗ នងេដើមបសភមងគលៃន របជជនខលន។ េ យអនវតដរបករ ៤ ៃនសនធសញញ សនដភព មតដភព នងសហរបតបតដកររ ង

ធរណរដឋរបជមនត កមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលបន ចះហតថេលខនៃថងទ ១៨ ែខ កមភៈ ឆន ១៩៧៩ សេ ក ងរពែដន សនដភព នងមតដភព សថតសេថររ ងរដឋទងពរ។ បនសេរចចះហតថេលខ េលើសនធសញញ េនះ េហើយកនងេគលបណងេនះ បនចត ង ជត ងេពញសទធ េរៀងខលននវ ៖ - រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ៖ រដឋមរនដករបរេទស ៃន ធរណរដឋ របជមនត កមពជ ហន ែសន -រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ៖ រដឋមរនដករបរេទស ៃន

ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត ម េងវ ន កថច ត ងេពញសទធទងេនះ បនទ បពបន ឧេទទសនមេទវញេទមកនវលខតរបទនសទធ របសខលនែដល រតវបន ទទល គ លថ រតមរតវ មចបប បនរពមេរព ងគន ដចតេទ ៖ របករ ១ េនេលើែផនកែដនដេគក ភគទងពរចតទករពែដន ែដលមនរចមកេហើយ រ ងរដឋទងពរ ែដលគស េនេលើែផនទខន ត ១/១០០.០០០ របសរកមភម រសដឥណឌ ចន កឱយេរបើរបស មនឆន ១៩៥៤ ឬេន កលបរេចឆទេកៀកបផតនងឆន ១៩៥៤ “ភជ បមកនវសេ ២៦សនលក ៃនែផនទេនះែដលរតវបនអនមត េ យភគទងពរ” ថជរពែដនរដឋ រ ងរបេទសទងពរ ។ ចេពះទកែនលងែដលមនទនបនគសេលើែផនទ ឬ កែនលងែដលភគទងពរយលថ មនសម េហតផល ភគ ទងពរនងេធវើករពភក េដើមបសេរចបននវដេ ះរ យមយកនង

ម រត សមភព នងករេគរព គន េទវញ េទមក កនងផលរបេយជន ៃនទនកទនងពេសស កមពជ-េវៀត ម េ យអនេ ម មចបប នងករ អនវតដជកែសដងអនដរជត ។

Page 51: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page51�

របករ ២ េនេលើែផនកែដនដេគក ភគទងពរចតទករពែដន ែដលមនរចមកេហើយ រ ងរដឋទងពរ ែដលគស េនេលើែផនទខន ត ១/១០០.០០០ របសរកមភម រសដឥណឌ ចន កឱយេរបើរបស មនឆន ១៩៥៤ ឬេន កលបរេចឆទេកៀកបផតនងឆន ១៩៥៤ “ភជ បមកនវសេ ២៦សនលក ៃនែផនទេនះែដលរតវបនអនមត េ យភគទងពរ” ថជរពែដនរដឋ រ ងរបេទសទងពរ ។ ចេពះទកែនលងែដលមនទនបនគសេលើែផនទ ឬ កែនលងែដលភគទងពរយលថ មនសម េហតផល ភគទងពរនងេធវើករពភក េដើមបសេរចបននវដេ ះរ យមយកនង

ម រត សមភព នងករេគរព គន េទវញេទមក កនងផលរបេយជន ៃនទនកទនងពេសស កមពជ-េវៀត ម េ យអនេ ម មចបប នងករអនវតដជកែសដងអនដរជត ។ របករ ៣ េនេពលេវ ដសមរសប ែដលភគទងពរយលរពម នងរតវបេងកើតនវគណៈកមមករ ចរះមយ ែដលភគទងពររតវបនត ងេ យរបតភមនចននេសមើគន េដើមបកណត រពែដនដេគក នងរពែដនសមរទ រសប មរបករ ១ នងរបករ ២ ៃនសនធសញញ េនះ នងេដើមបរពងសនធសញញ សដពករកណតរពែដនរដឋ រ ងរបេទសទងពរ ។ របករ ៤ សនធសញញ េនះ នងរតវ កសសចច បន េហើយនងចលជធរមន ចបពៃថងបដរ សមភ រៈ សចច បន ។ សនធសញញ េនះនងអសរបសទធភពភល មបនទ បពករចលជធរមន ៃនសនធសញញ សដពករ កណតរពែដន រដឋរ ង របេទស ទងពរ ែដលែចងកនងរបករ ៣ ខងេលើ ។

េធវើេនភនេពញ ៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣ ជពរចបបជភ រែខមរ នង េវៀត ម ។ អតថបទ ទងពរមនតៃមលដចគន ។

របតភេពញសទធ ៃនរកមរបក រដឋ របតភេពញសទធ ៃនរកមរបក រដឋ ៃន ៃន

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ហន ែសន េងវ ន កថច

រដឋមរនដករបរេទស ៃន រដឋមរនដករបរេទស ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

Page 52: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page52�

សនធសញញ កណតរពែដនរដឋ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

ចះៃថងទ ២៧ ែខ ធន ឆន ១៩៨៥

រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋរបជមនត កមពជ នង រកមរបក រដឋៃន ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម េ យមនេគលបណងពរងង នងពរងកទនកទនងពេសសរ ង កមពជ នងេវៀត ម េលើមល ឋ ន ៃនេគលករណេសមើភពទងរសង េគរពឯក ជយ អធបេតយយភព នងបរណភពែដនដ របសផងគន បេងកើន ឥតឈបឈរចណងយទធ

មគគភព នងករជយឧបតថមភគនេទវញេទមកេលើរគបវសយ េដើមបក ង របេទសជត ថកេថកើង រងេរឿង នងជវភពសភមងគលរបសរបជជនរបេទសទងពរ ។ េដើមបកណតជផលវករែខ រពែដនរដឋរ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយម េវៀត ម សេ ក ងែខ រពែដនសនដភព មតដភពយរអែងវង រ ងរបេទស ទងពរ។ បនសេរចចះហតថេលខេលើសនធសញញ េនះ នងចតប ដ ត ងេពញសទធរបសខលន ៖ - រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ៖ រដឋមរនដករបរេទស ហន ែសន - រកមរបក រដឋ ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ៖ រដឋមរនដករបរេទស េងវ ង កថច ប ដ ត ងេពញសទធ របសភគទងពរ េរកយពផល សបដរ ររបគលសទធ េឃើញថ សមរសប េហើយបន រសះរសលគន នវរបករដចតេទ ៖ របករ ១ េលើដេគក ភគទងពរែផអកេលើរបករ ១ ៃនសនធសញញ សដពេគលករណេ ះរ យ បញហ រពែដនរ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលបនចះហតថេលខនៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៨៣ នងអនេ ម មប ដ កណតេហតរ ងគណៈរបតភ របសរ ឋ ភបល របេទស ទងពរ កនងគណៈកមមករចរះ ែដលបនចះហតថេលខនៃថងទ ១៣ ែខ កកក ឆន ១៩៨៤ នងៃថងទ ៨ ែខ ធន ឆន ១៩៨៤ េ យរពមេរព ងកណតែខ រពែដនរដឋរ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយម េវៀត ម មទសរមពេជើងេទតបង ដចតេទ ៖ ចបេផដើមពចណចជបគន របសែខ រពែដនរដឋៃនរបេទសទងប េវៀត ម កមពជ នង វ ែខ រពែដន េដើរ មទសតបងេឆៀងនរត មជរកពលភនចះេទកតអរេន នយមក ១៦២២.៦១០ - ៧៧៥.២៨០។ េឡើងេទ មជរកពលភន ដលកពលភន មននយមក ១៦២១.១២៥ - ៧៧៥.០២៥ មបនទ តរតង របមណ ៣.៦៥០ម “បពនរបមយរយ

សបែមរត ” ដលកពលភនមននយមក ១៦១៧.៧០០ - ៧៧៣.៨២០ កចេទទស

Page 53: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page53�

េគនយ មជរកពលភនដលកពលភនមននយមក ១៦១៦.៥១៥ - ៧៧៤.៦០០ កចេទ ទសនរត មជរកពលភន មរយៈចណចខពស ១០១៨ ដលកពល ភនមននយមក ១៦១៣.៦៣០ - ៧៧១.៥៥០ កចេទទសតបង មជរកពលភនឆលងកត ចណចខពស ៧៨២ ដលចណចមននយមក ១៦០៩.៤០០ - ៧៧២.៨៣៥ កចេទទសនរត មជរកពលភន ឆលងកតចណចមន នយមក ១៦០៥.១៥០ - ៧៧០.៦២៥ ឆលងកតប ដ ចណចខពស ១០៥៤ “ភនបន” ៩២៤ - ១០២២ កចេទទសលច េឆៀងពយពយ មជរកពលភន ឆលងចណចមន នយមក ១៥៩៣.៧២៥ - ៧៦៥.៧១៥ ឆលងកតចណច ខពស ៨៣៧ ដលចណចខពស ៩៥៧ ។ កចទសតបងេឆៀងនរត មជរកពលភន កតអរគម នេឈម ះេននយមក ១៥៩៤.៧៦៥ - ៧៦២.៧៣៥ ឆលងកតកពលភនមននយមក ១៥៩៤.៩៥០ - ៧៦២.០០០ កតអរគម នេឈម ះេននយមក ១៥៩៣.៦៥០ - ៧៦១.៣០០ ដលកពលភនមននយមក ១៥៩១.១២៥ - ៧៦១.៤៦០ ចះេទ មរជលង ដលចណចមន នយមក ១៥៩០.៨៧៥ - ៧៦២.៥៤០ េឡើងេទដលចណចមននយមក ១៥៩០.១៦០ - ៧៦២.០២០ មជរកពលភនឆលងកតប ដ ចណចខពស ១៤៤១ - ១៤១២ - ៤៦៥ - ៧៣៤ - ៨៨៥ - ៩០៣ - ៧៥៤ - ៨៤៧ - ៦៩៧ - ៦១៤ - ៧១០ ដលចណចមននយមក ១៥៦០.២៨០ - ៧៥២.២៥០ ។ កចេទទសអេគនយ មជរកពលភន កតរជលងេននយមក ១៥៥៨.៨៥០ - ៧៥៤.៣៩០ េឡើង េទ ម ជរកពលភនកតរជលង េននយមក ១៥៥៨.៥៥៥ - ៧៥៤.៨៥០ មជរកពលភនឆលងកតប ដ ចណចខពស ៣៣៨ - ៤២១ ដលចណចមននយមក ១៥៥៧.៥៥០ - ៧៥៧.៥៨០ កចទសតបង មជរ កពលភន ដលចណចមននយមក ១៥៥៥.៩៩៥ - ៧៥៧.៤៤៥ កចទសលចដលចណចមននយមក ១៥៥៥.៩០៥ - ៧៥៥.៩៣៥ កចទសតបងេឆៀងនរត មជរកពលភន ដលចណចមននយមក ១៥៥០.៦១០ - ៧៥៤.៩៩៥ ឆលងចណចខពស ៣២៤ ចះេទកនអរគម នេឈម ះ ជបេរតើយ ដ អរេនះ េន នយមក ១៥៤៧.១៩០ - ៧៥៨.០៩៥ កចទសេកើត មមតេរតើយ ដ របសអរគម នេឈម ះ េទជបេរតើយ ដ របសែរពក ថយេននយមក ១៥៤៨.៤១៥ - ៧៦៤.៣៤០ កចេទទសខងតបង មេរតើយ ដ របសែរពក ថយ ដលជបនងេរតើយ

ដ របសទេនល ន េននយមក ១៥៤០.០១០ - ៧៦៦.០៩៥ ម ទេនល ន “មនក តខលះេដើរ មេរតើយេឆវង ខលះ មចរនដដចែសដង េឡើងេលើែផនទ ែដលភជ បជមយ” ដលចណចមននយមក ១៥២៥.៩៥០ - ៧៦៥.៣៦៥ កចេទទសអេគនយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.១៥០ម “បពនមយរយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១៥២៤.១៥០ - ៧៦៧.៩៤០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.២០០ម “មយពនពររយែមរត” ដលកពលភនមននយមក ១៥២៤.០៤០ - ៧៦៩.១៥០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៤០០ម “បពនបនរយែមរត” កតថនលេលខ ១៩ ដលជប អរគម នេឈម ះេន

Page 54: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page54�

នយមក ១៥២២.៣៥០ - ៧៧២.០៧០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ២.៩៥០ម “ពរពន របបនរយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១៥២០.៤៩០ - ៧៧៤.៣៤៥ មែខបនទ តរតង របមណ ៦.១០០ម “របមយពនមយរយែមរត” ដលចណច ខពស ២៧១ េទ

មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៥៥០ម “ បពនរបរយ សបែមរត” ដល កពលភនមននយមក ១៥១១.៨០០ - ៧៧៨.៤២៥ ។ កចេទទសខងតបង មែខ បនទ តរតងរបមណ ៤.៦០០ម “ បនពនរបមយរយែមរត” ដលកពល ភនមននយមក ១៥០៧.១៦០ - ៧៧៨.៧០០ កចេទទសអេគនយ មែខបនទ តរតងរបមណ ១១.៥៥០ម “ ដបមយពនរបរយ សបែមរត” ដលចណចខពស ៤៦៨ កចេទទសតបង មែខ បនទ ត រតងរបមណ ១៨.៥៥០ម “ ដបរបបពនរបរយ

សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១៤៧៨.១៨០ - ៧៨៥.៤០០ កចេទទសតបងេឆៀងនរត មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣៦.៩៥០ម “ មសបរបមយពន របបនរយ

សបែមរត” ដលកពលភនមននយមក ១៤៤៣.៨៤០ - ៧៧១.២១៥ មែខ បនទ តរតង របមណ ២.២០០ម “ពរពនពររយែមរត ” ដលចណចមននយមក ១៤៤១.៧៧៥ - ៧៧០.៤៥០ កច េទទសតបង េឆៀងអេគនយ មជរកពលភនកតអរគម នេឈម ះ េទជបនងរចងខងេឆវង របសអរេនះ េននយមក ១៤៤០.៥៨០ - ៧៧១.០០០ ។ កចទសតបង មេរតើយេឆវងរបសអរគម នេឈម ះ េទជបនងទេនលែរសពក “ ករកង” នងែរពក ក េន នយមក ១៤៤០.០៥៥ - ៧៧០.៦៥០ េទ មេរតើយ ដ របសែរពក

ក ដលចណចមន នយមក ១៣៦២.០៥០ - ៧៦៩.៥៤០ កចទសលចេឆៀងនរតមរជលងេទ ជបេរតើយ ដ របស អរគម ន េឈម ះេននយមក ១៣៦១.៨២៥ -

៧៦៨.៧៣០ កចេទទសតបងេឆៀងនរត មមតេរតើយ ដ របស អរគម នេឈម ះ ដលចណចមននយមក ១៣៦០.៣៦០ - ៧៦៨.២២៥ មជរកពលភនឆលងកតរជលង ចះេទ

មអរដលជបនងមតេរតើយ ដ របស អរពរេននយមក ១៣៥៩.៨០០ - ៧៦៦.៣៤៥ កចេទ ទសតបងេឆៀងនរត មមតេរតើយ ដ របសអរពរដលចណចេន ចេញច ើមខងេជើងថនលេលខ ៣០៩ េននយមក ១៣៥៤.៤៧៥ - ៧៦៥.២៧០ ។ កចេទទសពយពយ មចេញច ើមខងេជើងថនលេលខ ៣០៩ ដលចណចមន នយមក ១៣៥៥.៧៦៦ - ៧៦១.២៥០ េដើរ មមតចេញច ើមខងេកើតផលវលដលចណច មននយមក ១៣៦០.១៥០ - ៧៥៩.៦៦៥ កចទសលច មអរ កតែរពក ក ង ដលជបេរតើយេឆវង របសែរពក ក ង េននយមក ១៣៦០.០៣០ - ៧៥៩.០៥០ មេរតើយេឆវង របសែរពក ក ង ឆលងកត ចណចមន នយមក ១៣៦២.៩៥០ - ៧៤៩.០៥០ រច មេរតើយេឆវង របសែរពក កហត ដលចណចមន នយមក ១៣៣៧.៤៥៥ - ៧១៧.៤៧៥

មែខ បនទ តរតង របមណ ៣.៤០០ម “បពនបនរយែមរត” ដលកពលភនមននយមក ១៣៣៦.២០៥ - ៧១៤.៣០០ កចេទទសតបងេឆៀងនរត មជរកពលភនដល កពលភន

Page 55: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page55�

មននយមក ១៣៣៥.៧៤០ - ៧១៤.១៤៥ េទ មរជលងជបរតយ ដ របសសទង ៃជមង “ កែហ កមន” េននយមក ១៣៣៣.៨៤០ - ៧០៨.៩៣០ េទ មេរតើយ ដ របសសទងៃជមង “ កែហ កមន” ដលចណចមននយមក ១៣២៣.៩៥០ - ៦៧៧. ៥៨០ ។ កចេទទសខងលច មែខ បនទ តរតងរបមណ ១០.៧០០ម “ដបពនរបពររយែមរត” ដលចណច មននយមក ១៣២៣.២៨០ - ៦៦៦.៩៥០ កចេទទសេជើងេឆៀងឥ នដ ដលចណចមន នយមក ១៣២៣.៨០០ - ៦៦៧.១៦០ កចេទទសខងេកើតដលចណចមននយមក ១៣២៣.៨៩០ - ៦៦៧.៧៨៥ កចេទទសពយពយ ដលចណចមននយមក ១៣២៤.២៥០ - ៦៦៧.៤២០ កចេទទសខងលច ម េរតើយេឆវងរបសែរពករជវ “ែរពករគវ” េទជបនងផលវលេននយមក ១៣២៣.៧៦០ - ៦៥៤.១៧០ កច េទទសខងតបងេឆៀងអេគនយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១៣.២០០ម “ដបបពនពររយែមរត” ដល ចណចជបគន របសផលវល នងេរតើយ ដ របសទេនលចម េននយមក ១៣១១.៩៦០ - ៦៦០.២១០ ម េរតើយ ដ របសទេនលចមដលចណចមននយមក ១២៩០.៣៧៥ - ៦៥៨.៦៣០ ។ កចេទទសខងលចឆលងកតប ដ ចណចមននយមក ១២៩០.២៧០ - ៦៥៦.៧០០ - ១២៩០.៩៩៥ - ៦៥៥.៨៧៥ - ១២៩០.៩២៥ - ៦៥៤.៦៩០ - ១២៩២.៦២០ - ៦៥២.៨៥០ - ១២៩២.៦៥០ - ៦៥២.០៥០ - ១២៩២.៩៣០ - ៦៥១.៤៥០ - ១២៩៣.០៧៥ - ៦៤៩.៨២៥ - ១២៩១.៣៥០ - ៦៤៦.០០០ - ១២៩១.៨៦៥ - ៦៤៥.៧៤០ - ១២៩០.៨១៥ -៦៤៣.៩៥០ ដលចណចមននយមក ១២៩០.៦៥០ - ៦៤២.០០០ កចេទទសខងេជើងកត អរបភល េននយមក ១២៩១.២៨៥ - ៦៤១.៩៥៥ ។ កចេទទសពយពយកតអរេងៀវេននយមក ១២៩៣.៣៣០ - ៦៣៩.៨៣០ ដលចណចេនខងលច ផលវល មននយមក ១២៩៣.៩៥០ - ៦៣៨.៨៧៥ មចេញច ើមខងលចផលវលេទភមឈងដល ចណចមន នយមក ១២៩៥.៧៧៥ - ៦៣៨.៣៤០ កចេទទសលចេឆៀងពយពយឆលងកតចណច មននយមក ១២៩៦.២៦០ - ៦៣៥.៤៤៥ កតែរពក ទងេននយមក ១២៩៦.៨២៥ - ៦៣៤.០៤០ ឆលងកតចណច មននយមក ១២៩៦.៤៥០ - ៦៣២.៩៩៥ ដលចណចមននយមក ១២៩៦.៧២៥ - ៦៣២.៣២៥ ម ចេញច ើមខងតបងផលវល ដលចណចមននយមក ១២៩៧.៧៧០ - ៦៣០.៨៥០ កចេទទសេជើងេឆៀង ពយពយកតអរគម នេឈម ះេននយមក ១២៩៩.៣១៥ - ៦២៩.៩២០ កចេទទសនរត ដលចណចមន នយមក ១២៩៨.៥០០ - ៦២៨.៧១០ កចទសពយពយ កតអរគម នេឈម ះ េននយមក ១២៩៨.៨៦០ - ៦២៨.១៥០ កចទសនរតកតផលវលចណះ ភមរចករកញេននយមក ១២៩៨.២៣០ - ៦២៧.២៥០ ដល ចណចមន នយមក ១២៩៧.៣៨០ - ៦២៦.២៦៥ កចេទទសពយពយ ឆលងកតប ដ ចណច មន នយមក

Page 56: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page56�

១២៩៨.១១៥ - ៦២១.៦៤៥ - ១២៩៩.៥៧០ - ៦២០.៣៥៥ - ១២៩៩.៦៥៥ - ៦១៩.៥៨០ - ១៣០០.៤៣៥ - ៦១៩.៤៤០ កតែរពកកដលេននយមក ១៣០១.៣៧៥ - ៦១៧.២១៥ ដលចណចមន នយមក ១៣០១.៧៥០ - ៦១៧.០១០ កចេទទសខងលច ឆលងកតប ដ ចណចមន នយមក ១៣០១.៧០៥ - ៦១៤.៤៦០ - ១៣០២.០៥០ - ៦១៣.៨៥០ កតែរពកជរេននយមក ១៣០១.៦១០ -៦១២.០១៥ កចេទទសនរត ឆលង មប ដ ចណចមននយមក ១២៩៨.៧៣០ - ៦១០.៤៩០ - ១២៩៦.០០០ -៦១១.០៥០ - ១២៩៣.៤១៥ - ៦០៩.២៨០ - ១២៩៣.៦៤៥ - ៦០៨.៩៤០ -១២៩១.៣៩៥ - ៦០៦.៩២៥ កតថនលេលខ ៧៨ “េលខ ២២” េននយមក ១២៨៩.៧៥៥ - ៦០៧.៣៤០ រហតដល ចណចមននយមក ១២៨៦.៥៥០ - ៦០៤.៣៩០។ កចេទទសពយពយ ដលខងតបងផលវ លេនចណច មននយមក ១២៨៦.៨២៥ - ៦០៣.៣៨០ មចេញច ើម របសផលវលដលចណច មននយមក ១២៩០.៧១៥ - ៥៩៧.២១០ កចទសនរត ឆលងកតប ដ ចណច មននយមក ១២៩០.០៥០ - ៥៩៥.២២៥ - ១២៨៩.០០០ - ៥៩៣.២៦០ កតថនលេលខ ២៤ េននយមក ១២៨៧.៦៩០ - ៥៩២. ៣៤៥ ដលចណចមននយមក ១២៨៧.៤៦៥ - ៥៩១.៦៥០ កចទសតបងេឆៀងនរត កតថនលេលខ ២៤ េននយមក ១២៨៦.៥៤០ - ៥៩១.៦៨០ កតអរគម នេឈម ះដលេរតើយេឆវង របសអរេនះេននយមក ១២៨៤.៩០០ - ៥៩១.២១៥។

មមតេរតើយេឆវងរបសអរគម នេឈម ះដលជបេរតើយេឆវងរបសទេនលមនជយ “បងហគ” េននយមក ១២៨៤.២០០ - ៥៨៨.៧៤៥ មេរតើយេឆវងរបសទេនលមនជយ ទេនល រទ “ែរពកបងហគ” “សទងកពងកដ” “ែរពកកយបក” ដលចណចមននយមក ១២៦១.៦៥០ - ៥៩៧.១៥០ កតែរពកកយបកដលជបេរតើយ ដ របសែរពកកពង ព ន“ែរពកកយកយ” មេរតើយ ដ របសែរពកកពង ព ន “កយ កយ” ដលជប ថនលេលខ ២៤ េននយមក ១២៦០.៤៧៥ - ៥៩៥.៤៦៥ កចទសតបងឆលង មប ដ ចណច មននយមក ១២៥៩.០០០ - ៥៩៦.៣៦០ - ១២៥៧.០៥០ - ៥៩៥.៤២៥ - ១២៥៦.៤៦៥ - ៥៩៦.៧៦០ - ១២៥៣.២៨០ - ៥៩៦.០៥០ - ១២៥០.៨០០ - ៥៩៥.០៥០ កតែរពកអនលងក “ែរពក ងឌញ” េននយមក ១២៤៧.៩៨០ - ៥៩៤.៦៥០ ដលចណចមននយមក ១២៤៦.៨៥៥ - ៥៩៥.១៦៥ កចទស េកើតអមខងតបង មតផលវលដលចណចមននយមក ១២៤៧.២០០ - ៥៩៩.៦០០ កចទសតបង ម ចេញច ើមខងលច ផលវលដលកតថនលេលខ ២៤២ “េលខ ១៣” េននយមក ១២៤៣.២៥០ - ៥៩៩.៦៥០ មចេញច ើមខងេកើតផលវ លដលចណចមន នយមក ១២៤២.៣៦ - ៥៩៩.៩២០ កចទសអេគនយ ឆលង មប ដចណចមន នយមក ១២៣៩.៨៨០ - ៦០១.៦៣០ - ១២៣៨.៦០០ - ៦០៣.១៥០ - ១២៣៧.៤៩០ - ៦០៥.៩១៥ - ១២៣៧.៧៧០ - ៦០៧.០០០ - ១២៣៦.៩៥០ - ៦១១.១៥០ - ១២៣១.៤២៥ - ៦១២.១៦៥ - ១២២៩.៣៧០ - ៦១៥.៧០០ - ១២២៦.៧០០ - ៦១៨.០១០ កចទស ឥ នដ កតអរគម ន េឈម ះេននយមក ១២២៧.១៣០ - ៦១៩.០៨០ កចទសអេគនយឆលង មចណចមន នយមក ១២២៥.៦៧៥ - ៦២០.៤១០ កតអរគម នេឈម ះ េន

Page 57: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page57�

នយមក ១២២៣.៧៧៥ - ៦២១.១៩៥ កចទសឥ នដឆលង មប ដ ចណច មននយមក ១២២៥.៧៧០ - ៦២៣.១៨០ - ១២២៦.៦២០ - ៦២៥.៩០០ ដលចណចមននយមក ១២២៧.២០៥ - ៦២៦.៤៩០ ។ កចទសតបងេឆៀងអេគនយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៥០០ម “បពនរបរយែមរត” កតថនល េលខ ១ េននយមក ១២២៤.៣៥០ - ៦២៨.៥១០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៣០០ម “បពនប រយែមរត” ដលចណចមននយមក ១២២១.៥១៥ - ៦៣០.១៦៥

មបនទ តរតងរបមណ ៤.៣០០ម “បនពនបរយែមរត” កតផលវលេននយមក ១២១៧.២៥០ - ៦៣០.៦៧៥ េដើរ មែខ បនទ តរតង របមណ ២.២៥០ម “ពរពនពររយ

សបែមរត” កតផលវ ៦ េននយមក ១២១៥.០៥០ - ៦៣១.១៧៥ ដលចណចមននយមក ១២១៣.១៩០ - ៦៣២.១២៥ កចេទទសខងលចឆលង មចណច មននយមក ១២១៣.០៧០ - ៦២៩.៤៥០ “ផលវលែបកជប” កតសទងេមសរថងក “ែរពកសកណក” េននយមក ១២១៣.៧១០ - ៦២៧.៤៨០ មេរតើយខងតបងរបសសទងេមសរថងក “ែរពកសកណក” ដលចណច មននយមក ១២១៤.០៦៥ - ៦២៦.៦០០ កចេទទសនរត ដលចណចមននយមក ១២១៣.៣៥០ - ៦២៥.៤៤៥ កចេទទសខងតបងកតសទង េដវ េននយមក ១២១១.២២៥ - ៦២៥.៦៤៥ ដលចណចមននយមក ១២០៩.៥០០ - ៦២៦.២៩០ កចេទទសតបងេឆៀងនរត មែខ បនទ តរតង របមណ ៣.៣០០ម “បពនបរយែមរត” ដលចណចមន នយមក ១២០៦.៥៨០ - ៦២៤.៧២៥ កចេទទសតបងេឆៀងអេគនយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៤.១០០ម “បនពនមយរយ ែមរត” ដលផលវល បែបកជប ភមបធ េននយមក ១២០៣.៤៧០ - ៦២៧.៤០០ មែខ បនទ តរតង របមណ ៦.១៥០ម “របមយពនមយរយ សបែមរត” ដលចណចមន នយមក ១១៩៧.៩៩៥ - ៦៣០.២៤៥ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៥.២៥០ម “របពនពររយ

សបែមរត” ដលចណចមន នយមក ១១៩២.៧៧៥ - ៦៣០.៤៩០។ កចេទ ទសពយពយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៦០០ម “បពនរបមយរយែមរត” ដលចណច មននយមក ១១៩៥.០៨០ - ៦២៧.៧៣៥ កចេទទសខងលច មែខបនទ តរតងរបមណ ៧.៥០០ម “របពរពនរបរយែមរត” ដលចណចមន នយមក ១១៩៤.៦៥០ - ៦២០.២២៥ មែខ បនទ តរតង របមណ២.៨៥០ម “ពរពនរបបរយ

សបែមរត” េទកតផលវលេននយមក ១១៩៥.១៣០ - ៦១៧.៤៤០ កតទសពយពយមែខ បនទ តរតងរបមណ ៨.០៥០ម “របបពនសនយរយ សបែមរត” ដលចណចមន

នយមក ១១៩៩.៧៨៥ - ៦១០.៨៩៥ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៦.១០០ម “របមយពន មយរយ ែមរត” េទកតផលវលេននយមក ១២០៤.១៤០ - ៦០៦.៦១៥ មែខបនទ តរតងរបមណ ៣.៥៥០ម “បពនរបរយ សបែមរត” ដលចណចមន នយមក ១២០៦.៥០០ - ៦០៣.៩៥០ មែខ បនទ តរតង របមណ ៤៥០ម “បនរយ សបែមរត”

Page 58: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page58�

កតអរកពងេ “អរកេ ” េទជបេរតើយខងលច របសែរពក េនះ េននយមក ១២០៦.៧១០ - ៦០៣.៥៦៥ ។ កចេទទសតបងេឆៀងនរត មេរតើយខងលច របសអរកពងេ ដលចណចមន នយមក ១១៩៨.០១០ - ៦០២.៥៧៥ កចេទទសលចេឆៀងពយពយ មែខ បនទ តរតង របមណ ៤.០០០ម “បនពនែមរត” កតផលវលេននយមក ១១៩៨.៦២០ - ៥៩៨.៦៦០

មែខ បនទ តរតង របមណ ៥.៨០០ម “របពនរបបរយែមរត” កតែរពកកពងរេទះ េទជបេរតើយខងលច របសែរពកេនះ េននយមក ១២០០.៧៤០ - ៥៩៣.២៥០ កចេទទសខងេជើង មេរតើយខងលច របសែរពកកពងរេទះ ដលចណច មន នយមក ១២០១.២៤៥ - ៥៩៣.៣០៥ កចេទទសេជើងេឆៀងឥ នដ មែខ បនទ ត រតងរបមណ ៣.៨៥០ម “បពនរបបរយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៤.៧១០ - ៥៩៤.៨៧៥ កចេទទសពយពយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៤.៦០០ម “បនពនរបមយរយែមរត” កតថនលេលខ ២៥៨ “១០១០” េននយមក ១២០៨.៥០០ - ៥៩២.២២៥ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៥.៥០០ម “របពនរបរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១២១២.៧៦៥ - ៥៨៨.៧៦៥ មែខ បនទ ត រតងរបមណ ៧.៤០០ម “របពរពនបនរយែមរត” កតែរពកគម នេឈម ះ ែដលហរចលែរពកឡងខត េននយមក ១២១៩.៤១៥ - ៥៨៥.៥១៥ ។ កចេទទសលច េឆៀងនរត មេរតើយេជើងរបសែរពកឡងខត ែរពកកពង ន យ “ែរពកកយក” ែរពកកយបត ែរពកកពង ន យ “ែរពកកយក” ដលចណចមន នយមក ១២១០.១០០ - ៥៥៥.៦៥០ កចេទទសពយពយឆលងែរពករតែបកេទជប េរតើយខងលចរបសែរពកេនះ េននយមក ១២១០.៦០៥ -៥៥៤.៨៩៥ កចេទទសនរត មេរតើយខងលចរបសែរពករតែបក “ មល” េទជបនងេរតើយ ខងេជើង របសែរពកេរកម “ែរពកស ” េននយមក ១២១០.០៧៥ - ៥៥៤.៦២០ េដើរ មេរតើយ ខងេជើង របសែរពកេរកម “ែរពកស ” េទជបនងេរតើយខងេជើងរបសែរពកកយស េននយមក ១២០២.១៧០ - ៥៣៩.០០០ េដើរ មេរតើយខងេជើងរបសែរពកកយស ដលចណចមននយមក ១២០១.៥៦០ -៥៣៨.៦៨០ េដើរ មេរតើយខងេជើង របសែរពកគម នេឈម ះ េទជបនងែរពកេកះសេព ដលចណចមន នយមក ១២០០.២១០ - ៥៣៧.៣១៥ កចេទទសពយពយ េដើរ មក ដ ល ែរពកេកះសេព “សេធឿង” ដលចណចមននយមក ១២០៤.២០៥ - ៥២៩.៣៨០ ។ កចេទទសលចេឆៀងនរត មែខ បនទ តរតងរបមណ ២.៨៥០ម “ពរពនរបបរយ

សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៣.៧៩៥ - ៥២៦.៥៦០ កចេទទសលចេឆៀងពយពយ មែខ បនទ តរតង របមណ ២.៧០០ម “ពរពនរបពររយែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៤.៦៩៥ - ៥២៤.០០០ េដើរ មែខ បនទ តរតង របមណ

Page 59: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page59�

២.២៥០ម “ពរពនពររយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៥.៩០០ - ៥២២.១១៥ កចេទទសខងលច មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.៩០០ម “មយពនរបបន រយែមរត” ឆលងកតទេនលេមកង “គវឡង” ដលចណចមននយមក ១២០៥.៩៥០ - ៥២០.២១៥ កចេទ ទសពយពយ មែខ បនទ ត រតងរបមណ ៣.០០០ម “បពនែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៧.២១៥ - ៥១៧.៤៧៥ កចេទទសខងលច មែខបនទ ត រតងរបមណ ២.៧០០ម “ពរពនរបពរ រយែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៧.០៥០ - ៥១៤.៧៩០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ២.៥០០ម “ពរពន របរយ ែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៦.៦៥០ - ៥១២.៣១០ េដើរេទរសប នងឃល តព េរតើយតបង ែរពកបក មរបមណ ១៥០ម “មយរយ សបែមរត” េទជបរចងខងេកើត ៃនេកះបក ម េនចណចមននយមក ១២០៧.៣២៥ - ៥១១.៣០០ េហើយេដើរ

មមត រចងខងេកើត របសេកះ បក ម េនះ េ យេដើរក ដ ល នងផទយនងចរនដទកទេនលប ក “ហវយង” ដលចណចមន នយមក ១២០៩.១៨០ - ៥១២.៩៧០ កចេទទសេជើងេឆៀងពយពយ មែរពកគម នេឈម ះ េទជប ក ដ ល ទេនលប ក “ហវយង” េនចណច មននយមក ១២១១.៣០៥-៥១២.០០០ េដើរក ដ ល នងផទយនងចរនដទេនលេនះ ដលចណចមននយមក ១២១០.៩៥០ - ៥០៩.៤៤០ ។ កចេទទសនរតេដើររសបនងឃល ត ពេរតើយខងលចែរពកបញយ របមណ ៥០ម េទ ១០០ម “ សបេទ មយរយែមរត” ដចែសដងេឡើងេលើែផនទ ភជ បរយៈចងយរបមណ ២.២០០ម “ពរពនពររយ ែមរត” ដលចណចែកងបនដពេនះេទរសបនងឃល តពេរតើយរបមណ ១៥០ម “មយរយ សបែមរត” កតែរពក មតរជក “ចវដក” េននយមក ១២០៤.២២៥ - ៤០៤.៥០០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.១០០ម “មយពនមយរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១២០៣.៦៩០ - ៥០៣.៥៥០ កចេទ ទសតបង េឆៀងអេគនយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ២.៥០០ម “ពរពនរបរយែមរត” ដលចណចមន នយមក ១២០១.២៥០ - ៥០៤.១៧០ េដើរ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៦.០៥០ម “របមយពនសនយរយ សប ែមរត” កតែរពកគម នេឈម ះេននយមក ១១៩៥.៨១០ - ៥០៦.៨២៥ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.៥០០ម “មយពនរបរយែមរត” ដលចណច មននយមក ១១៩៤.២៩៥ - ៥០៦.៧៥៥ េដើរ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.១០០ម “មយពនមយរយែមរត” កតសទង ែកវ “រ ែកវ” ដលចណចមន នយមក ១១៩៣.២៥០ - ៥០៧.២៤០ េដើរ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.៧៥០ម “មយពនរបពររយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៩១.៥០០ - ៥០៧.៦០០ េដើរ មែខបនទ តរតងរបមណ ១.១៥០ម “មយពនមយរយ សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៩១.០៤០ - ៥០៨.៦៥០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.០០០ម “បពនែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៨៨.៦២០ - ៥១០.៤៦០ េដើរ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣.៨០០ម “បពនរបបរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៨៤.៨៩០ - ៥១១.០៨០។

Page 60: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page60�

កចេទទសនរត មែខ បនទ តរតងរបមណ ១៣.២៥០ម “ដបបពនពររយ សបែមរត” កត ែរពកគម នេឈម ះេន នយមក ១១៧៨.២៥០ - ៤៩៩.៦១៥ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៤.៦៥០ម “បនពនរបមយរយ សបែមរត” ដលចណច មននយមក ១១៧៥.៧០០ - ៤៩៥.៦៨០ កចេទ ទសតបងេឆៀងនរត មែខ បនទ តរតង របមណ ៣.៦៥០ម “បពនរបមយរយ សបែមរត” កតែរពក កយេយឿង េននយមក ១១៧២.៩៦០ - ៤៩៣.៣១០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៨.២៥០ម “របបពន ពររយ

សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៦៥.៧៤០ - ៤៨៩.២១០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៤.៣០០ម “បនពនបរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៦២.៨២៥ - ៤៨៦.០៥០ កចេទទស ខងលច មែខ បនទ តរតងរបមណ ១២.៤៥០ម “ដបពរពនបនរយ សបែមរត” កតែរពកកន េននយមក ១១៦២.៤៥០ - ៤៧៣.៥១៥ កចេទទសលចេឆៀងពយពយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៦.៨៥០ម “របមយពនរបបរយ

សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៦៤.៦០០ - ៤៦៧.០០០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ៥.៣០០ម “របពនបរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៦៤.៨៥៥ -៤៦១.៧១០ កចេទទសខងតបង មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.០៥០ម “មយពនសនយរយ សប ែមរត” កតផលវលេននយមក ១១៦៣.៨០០ - ៤៦១.៦៦០ កចេទទសខងលចេទរសប ឃល តពមត េរតើយ ខងេជើង ែរពកវញេទ របមណ ១៥០ម “មយរយ

សបែមរត” កតសទងទនហន “ែរពកយងថញ” ដលចណចមននយមក ១១៦៤.២០០ - ៤៥៦.៤៥០ ។

កចេទទសនរតកតថនលេលខ ១៦១ េននយមក ១១៦៤.០៥០ - ៤៥៦.២៨០ េដើរ មចេញច ើម ខងលចផលវលដលចណចមននយមក ១១៥០.០០០ - ៤៤៥.៥៣០ កចេទទសពយពយ មែខ បនទ ត រតងរបមណ ១.៦០០ម “មយពនរបមយរយែមរត” កតែរពកគម នេឈម ះេននយមក ១១៥១.២៨០ - ៤៤៤.៥៨០ កចេទទសខងេជើង មែខ បនទ តរតងរបមណ ៣០០ម “បរយែមរត” ដលចណចមន នយមក ១១៥១.៥៨០ - ៤៤៤.៥៧៥ កចទសពយពយ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.៧៥០ម “មយពន របពររយ

សបែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៥២.៨០០ - ៤៤៣.៣២០ កចេទទសលច េឆៀង នរត មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.៦០០ម “មយពនរបមយរយែមរត” ដលចណចមននយមក ១១៥២.៥៤០ - ៤៤១.៧៤០ មែខ បនទ តរតងរបមណ ១.១៥០ម “មយពនមយរយ សបែមរត” េទ កតថនលេលខ ១៧ “េលខ ៨ ” េនក ដ ល ព ន េសៀមននយមក ១១៥២.២៥០ - ៤៤០.៦៤០ ពេនះទញរតងដលចណចចងបផត របសែខ ពរែដនរដឋេលើដេគករ ងកមពជ នងេវៀត ម។

Page 61: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page61�

ែខ រពែដនរដឋេលើដេគករ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម កណតដចេពលខងេលើេនះ បនគរេឡើងេលើែផនទខន ត ១/១០០.០០០ របសមនទរភម រសដ ឥណឌ ចន (Service géographique de l'Indochine) េរបើជទេទមនឆន ១៩៥៤ ឬកលបរេចឆទ េកៀកបផតនងឆន ១៩៥៤ “ែផនទ ២៦ ផទ ងអម ែដលបនភគទងពរបញជ កទទល គ ល” េ យមនសញញ េជើងែកអក ពណេខម (+) ចេពះក តែខ រពែដន

ែដលភគទងពរទទល គ លថសមរសប នងបនគរជសញញ េជើងែកអក ពណរកហម (+) េនក ត ែដលមនែកែរប នងបនគរេលើែផនទខន ត ១/៥០.០០០ “ ៤០ ផទ ងែផនទអម ែដលបនភគទងពរទទល គ ល” េ យសញញ ( . . . ) ពណេខម ។

ែផនទទងពររបេភទខងេលើេនះ គជឯក រអមទ១ នងឯក រអមទ២ ជចែណកមយមន ច កតផដ ច បនពសនធសញញ េនះ េហើយរបេភទែផនទទងពរសទធែតមន តៃមលដចគន ។

ប ដ នយមកកនងរបករេនះ ែដល សេចញពែផនទ ១/៥០.០០០ UTM រតវបនគណនឯក ជែមរត។

របករ ២

ចេពះប ដ បញហ ែដលមនទកទនដលទេនលអរ ែរពក រពែដន ៖

១- របសនចរនដទកទេនល អរ ែរពករពែដនផល សបដរេនះ ែខ រពែដនរតវបនរក ដែដលឥតផល សបដរ េបើេទវភគ គម នសរះសរល េផ ងេទៀត ។

២- ប ដ ដដះ នងេកះែដលសថតេនសងខងែខ រពែដន េបើេនខងកមពជ គជកមមសទធរបសកមពជ េបើេន ខងេវៀត ម គជកមមសទធរបសេវៀត ម ។

ប ដ ដដះ េកះ នងដដះថមែដលេទើបេកើតេឡើងេរកយេពលែដលែខ រពែដនបន សេរមចជ ថ ពរេហើយ គរតវេ ះរ យ មេគលករណែដលបនេពលខងេលើេនះែដរ ។

៣- ចេពះ ព នែដលឆលងកតទេនល អរ ែរពករពែដនេនះ ចណចរពែដនេនះរតវ កណតយកចពក ក ដ ល ព ន េ យពគតថែខ រពែដនែដលឋតេនកនងទេនល អរ ែរពកេនះ យង េឡើយ ។ របករ ៣ េលើសមរទភគទងពរអនេ ម មរបករ ២ ៃនសនធសញញ សដពេគលករណ េ ះរ យបញហ រពែដន រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត ម ែដលបនចះហតថេលខ នៃថងទ ២០ កកក ១៩៨៣ នងេយល មរបករ ២ នងរបករ ៣ ៃនកចចរពមេរព ង សដពតបនទក របវតដ រសដ របស ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលបនចះ ហតថេលខ នៃថងទ ៧ ក

Page 62: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page62�

កក ១៩៨២ ែដលបនរសះរសលអពេគលករណកណតរពែដនេលើ សមរទកនង តបនទក របវតដ រសដ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត

ម ដចតេទ ៖ ១- ែខ រពែដនរដឋេលើសមរទរ ងរបេទសទងពរ ចបេផដើមពចណចចងេរកយ បផតៃនែខរពែដន ដេគក មែផនទមរត ឋ ន ១/១០០.០០០ នង ១/៥០.០០០ ភជ ប មសនធសញញ ។ ២- ែខ រពែដនរដឋេលើសមរទ រតវបនដេដើរ មផលវមយែដលភគទងពរនងរសះរសលធន ដលករ ែបងែចក េកះរតមរតវ ដចកនងកចចរពមេរព ងសដពតបនទករបវតដ រសដ របស

ធរណរដឋរបជមនត កមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត ម បនកណត ។ ៣- ែខ រពែដនេនះ នងេដើរកតចណចសនយែដលជចណចតភជ ប ៃនែខ មល ឋ នទងពរែដលេរបើរបស ស បគតៃផទទកទទងែដនសមរទ របសរបេទសនមយៗ នងអសបនល យេទដលចណចមយេនេលើ រពរបទល ខងេរក ៃនែដនសមរទរបេទសនមយៗ ។ ៤- ែផនទសមរទ ែដលនងចះហតថេលខជផលវករ ភជ បជមយសនធសញញ សដពករ កណតរពែដនរដឋ េលើសមរទរ ងរបេទសទងពរ គជែផនទសមរទរបសមនទរ សែវងជលរសដប ង េបះពមពឆន ១៩៥៥ នងឆន ១៩៥៦ មរត ឋ ន ១៨២.៦៥០ មនេលខសញញ ៥៣៩៤ នង៥៣៩៥ ។ អនេ ម មេគលករណទង យខងេលើ គណៈកមមករចរះដេណើ រករកនង កលដឆបបផត នវករ ចះេទពនតយជកែសដងអពករកណតែខ រពែដនរដឋេលើសមរទ នង កររពងសនធសញញ សដពករ កណតរពែដន រដឋេលើសមរទ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ។

របករ ៤ ភគទងពររសះរសលបេងកើតគណៈកមមករចរះកណតរពែដនេលើ ភម រសដជកែសដង នងេបះបេងគ ល រពែដន រដឋ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ខងេរកមេនះ េ ថ “គណៈកមមករចរះ” ែដលមនភរកចចដច តេទ ៖ េយល េទ មរបករ ១ នងរបករ ២ ៃនសនធសញញ េនះ េដើមបដេណើ រករកណតជកែសដងេលើែខ រពែដនដេគកទងរសងរ ងរបេទសទងពរ នងគេ ងទកែនលង េបះបេងគ លរពែដនរដឋ ដេណើ រករេបះ បេងគ លរពែដនរដឋជផលវករបេងកើតែផនទរពែដន រដឋ រ ង

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម េ យមនបញជ កទកែនលងេបះបេងគ លរពែដនរដឋ រពងពធ រចងេរកយ េដើមប បញច បករកណតរពែដនេលើភម រសដជកែសដង នងេបះបេងគ ល ។ ពធ រចងេរកយ គជឯក រអមៃនសនធសញញ េនះ។ ែផនទែដលមនែខ រពែដនរដឋ រ ង ធរណរដឋ របជមនតកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម ែដលគ

Page 63: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page63�

ណៈកមមករបេងកើតេឡើង េរកយេពល សេរមចកណតរពែដនេលើភម រសដជកែសដង នងេបះបេងគ ល នងជនយឱយែផនទ ដចេពលេនចងរបករ ១ ៃនសនធសញញ េនះ ។ គណៈកមមករចរះ នងចបេផដើមេធវើសកមមភពភល ម េរកយេពលសនធសញញ េនះ មនរបសទធភព នង ដេណើ រករ របសខលន មែផនករ នងប ដ កររសះរសល ែដលគណៈកមមករចរះសេរមច េហើយ គណៈកមមករចរះ នងបញជ កសកមមភពរបសខលនេពល ែដលសេរមចភរកចចែដលរបគលឱយ មរបករ ៤ េនះ។ របករ ៥ សនធសញញ េនះ នងរតវបនផដលសចច បន នងមនរបសទធភពចបពៃថងផល សបដរ សភរៈសចច បន ។

េធវើេនភនេពញ រដឋធនៃន ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ៃថងទ ២៧ ែខ ធន ឆន ១៩៨៥ ជពរចបប ជ ភ ែខមរ នង េវៀត មទងពរចបបេនះ មនតៃមលដចគន ។

ទទលសទឋព ទទលសទឋព រកមរបក រដឋ រកមរបក រដឋ

ធរណរដឋរបជមនតកមពជ ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត មហតថេលខ ហតថេលខ ហន ែសន េងវ ង កថច

Page 64: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

1

sißtiEpnTImaRtadæan 1>100>000 {ÉksarP¢ab;TI1} cMnYn26pÞaMgEdlPaKITaMgBIr

)anRsuHRsYleRbIR)as;)anepÞógpÞat; nigcuHhtßelxabBa¢ak;

sßab½ne)aHBum<pSay eQμaHpÞaMgEpnTI elxsBaØa

pÞaMgEpnTI qñaMe)aHBum<

PasaExμr Pasa)araMg

critlkçN³ epSg²

1 2 3 4 5 6 7 1-DACTO-OUEST 148-W 9-1954 RkumPumisaRsþ\NÐÚcin

Service géographique del'Indochine

e)aHBum<CabeNþaH

Gasnñ

2-YALI-OUEST 156-W 9-1955 RkumPUmisaRsþCati

evotNam Sevice géographique National du VN

- -

3-BOKHAM-OUEST 164-W 3-1954 RkumPUmisaRsþ\NÐÚcin Service géographique del'Indochine

- -

4-BOKHAM-EST 164-E 10-1953 - - - - - - 5-KOMAYON-EST 172-E 9-1953 - - - - - -

6-KOMAYON-OUEST 172-W 5-1952 RkumPUmisaRsþ\NÐÚcin Service géographique de l'Indochine e)aHBum<CapøÚvkar bNþaj

sißtiEpnTImaRtadæan 1>100>000 {ÉksarP¢ab;TI1} cMnYn26pÞaMgEdlPaKITaMgBIr)anRsuHRsYleRbIR)as;)anepÞógpÞat; nigcuHhtßelxabBa¢ak;

Page 65: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

2

sißtiEpnTImaRtadæan 1>100>000 {ÉksarP¢ab;TI1} cMnYn26pÞaMgEdlPaKITaMgBIr)anRsuHRsYleRbIR)as;)anepÞógpÞat; nigcuHhtßelxabBa¢ak;

RkLa

kaere)an

7-BANDON-OUEST 181-W 4-1953 - - - - - - 8-BANDON-EST 181-E 11-1953 - - - - - - 9-POSTE MAITRE-EST 192-E 10-1953 - - - - - - 10-POSTE MAITRE -OUEST 192-W 10-1953 - - - - - - 11-SRE KHTUM-EST 191-E 10-1953 - - - - e)aHBum<CabeNþaH

Gasnñ

12-LOC NINH-EST 201-E 10-1954 e)aHBum<CapøÚvkar

13-LOC NINH-OUEST 201-W 2-1953 RkumPUmisaRsþ\NÐÚcin Service géographique de l'Indochine

- -

14-MIMOT-EST 200-E 10-1951 - - - - - - 15-TAY NINH-EST 210-E 11-1951 - - - - - - 16-MIMOT-OUEST 200-W 10-1951 - - - - - - 17-TAY NINH-OUEST 210-W 11-1951 - - - - - - 18-PREY VENG-EST 209-E 6-1952 - - - - - - 19-TRANG BANG-OUEST 220-W 1-1952 RkumPUmisaRsþ\NÐÚcin Service géographique

de l'Indochine e)aHBum<CapøÚvkar

Page 66: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

3

20-TRANG BANG-EST 220-E 1-1952 - - - - - - 21-SVAYRIENG-EST 219-E 2-1951 - - - - - - 22-SVAYRIENG-OUEST 219-W 2-1951 - - - - - - 23-TAKEO-EST 218-E 1-1951 - - - - - - 24-HATIENG-EST 227-E 1-1953 - - - - - - 25-HATIENG-OUEST 227-W 1-1953 - - - - - - 26-KAMPOT-EST 226-E 12-1951 - - - - - -

PñMeBj éf¶TI 26 Ex tula qñaM 1985

RbFanKN³RbtiPUevotNam RbFanKN³RbtiPUkm<úCa

htßelxa htßelxa

lIv va:n;LWy Dit munIñ

sißtiEpnTImaRtadæan 1>100>000 {ÉksarP¢ab;TI1} cMnYn26pÞaMgEdlPaKITaMgBIr)anRsuHRsYleRbIR)as;)anepÞógpÞat; nigcuHhtßelxabBa¢ak;

Page 67: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

1

sißtiEpnTImaRtadæan 1>50>000 {ÉksarP¢ab;TI2} cMnYn40pÞaMgEdlPaKITaMgBIr

)anRsuHRsYleRbIR)as;)anepÞógpÞat; nigcuHhtßelxabBa¢ak;

sßab½ne)aHBum<pSay l>r eQ μaHpÞaMgEpnTI elxsBaØa

pÞaMgEpnTI

qñaMe)aHBum<

pSay Pasakm<úCa PasaGg;eKøs

critlkçN³ epSg²

1 2 3 4 5 6 7 8 1 DAK MOT LOP 6538-III 1970-1971 kgGnuesnaFMT½BCag

elx 66

66 th ENGR CO (TOPO) (CORPS) e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1968 2 POLEI JAR

SING 6537-IV 5-1971 GgÁPaBkgT½BtUb:U

Gaemrik

U.S. Army Topographic command

- -

3 PHUM KHAM DORANG

6437-I mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS U.S. Army - - erobcMeFIVenA

qñaM1966 4 PHUM HAY 6437-II 12-1970 GgÁPaBkgT½BtUb:U

Gaemrik

U.S. Army Topographic command

- -

Page 68: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

2

1 2 3 4 5 6 7 8

5 PH. THONG 6436-I mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

sñgkarkgT½BCag

Army Map Sevice-U.S Army Corps of Engineers

e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1966

6 LE THANH 6536-IV mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS (GE) U.S. Army - d - - d -

7 PL. YABO 6536-III - d - AMS U.S. Army - d - - d -

8 YA LÔP 6535-IV - d - AMS (SJ) U.S. Army - d - - d -

9 YÔK MBRE 6535-III - d - AMS (GE) U.S. Army - d - - d -

10 MEREUCH 6435-II - d - AMS (AM) U.S. Army - d - - d -

11 O TEA 6434-I - d - AMS (SX) U.S. Army - d - - d -

12 BON DRANG PHOK

6534-IV - d - AMS .U.S. Army - d - - d -

Page 69: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

3

13 BON DAK N'DROT

6534-III 11/1970 kgvresnatUcT½BCag

elx29

29 th ENGR BN (BT) e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1970 14 DUO MINH 6533-IV mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS .U.S. Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 15 DAK DAM 6433-I - d -

AMS .U.S. Army - d - - d - 16 AP DOAN VAN 6433-II - d -

- d - - d - 17 O RANG 6433-IV 10-1969

kgvresnatUcT½BCag

elx29

29 th ENGR (BT) - d - - d -

18 BU GIA MAP 6433-III 5-1971 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1970 19 AP PHUOC

THIEN

6333-II 9-1971 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1971

Page 70: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

4

20 MEAK SAY 6333-III

mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS (TE) .U.S. Army e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1967 21 LOC NINH 6332-IV 5-1970 kgGnuesnaFMT½BCag

elx 66

66 th ENGR CO (TOPO) (CORPS) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1968 22 CHOAM

KRAVIEN 6232-I 10-1971 kgvresnatUcT½BCag

elx 29

29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM19 71 23 BO TUC 6232-II 4-1975 RkumtUb:UTI IkgT½B

saFarNrdæevotNam

¬sñgkarT½BCag¦

Ist Engineer Topo GROUP RVNAF (Corps of engineers )

- d - erobcMeFIVenA

qñaM19 70

24 TA DATH 6232-III 2-1969 kgvresnatUcT½BCag

elx 29

29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1968

Page 71: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

5

25 ME MUT 6232-IV 11-1971 kgvresnatUcT½BCag

elx 29

e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1971

26 KH.TRAPEANG PHLONG

6132-II 1-1970 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 27 PH KAM PONG

TRACH 6131-I 7-1971 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1970 28 SVAY RIENG 6131-II 9-1971 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1970 29 AN THANH 6231-III 3-1969 - d - 29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1969 30 DUC HUE 6230-IV 4-1975 RkumtUb:UTI IkgT½B

saFarNrdæevotNam

{sñgkarT½BCag}

Ist Engineer Topo GroupRVNAF (Corps of Engineers)

- d - erobcMeFIVenA

qñaM1966

Page 72: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

6

31 MOC HOA 6130-I 7-1971 kgvresnatUcT½BCag

elx 29

29 th ENGR BN (BT) e)aHBum<pøÚvkar erobcMeFIVenA

qñaM1970 32 PREY NHAY 6131-III mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS .U.S.Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 33 VINH THANH 6130-IV 6-1969 - d - AMS .U.S. Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 34 HONG GNU 6030-I - d - AMS .U.S. Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 35 TAN CHAU 6030-IV - d - AMS (SX).U.S. Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 36 CHAU PHU 6030-III 11-1970 kgvresnatUcT½BCag

elx 29

29 th ENGR BN (BT) - d - erobcMeFIVenA

qñaM1970

Page 73: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

7

37 TINH BIEN 5930-II 7-1971 GgÁPaBkgT½BtUb:U

Gaemrik

U.S.Army Topographic command e)aHBum<pøÚvkar

38 TUK MEAS 5930-III 6-1971 GgÁPaBkgT½BtUb:U

Gaemrik

U.S.Army Topographic command - d -

39 KIEN LUONG 5929-IV mnÞIrEpnTIkgT½B

Gaemrik

AMS (WQ).U.S. Army - d - erobcMeFIVenA

qñaM1966 40 KRONG KEP 5829-I AMS U.S. Army - d - - d - - d -

eFIVenAPñMeBj éf¶TI 26 Ex tula qñaM 1985

RbFanKN³RbtiPUkm<úCa RbFanKN³RbtiPUevotNam

htßelxa htßelxa

Dit munñI lIv va:n;LWy

Page 74: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page74�

រពះ ជ ររបស រពះករ រពះបទសេមដចរពះ នេ តដម សហន រពះម ក រត ៃនរពះ ជ ចរក កមពជ

េផញើជន ឯកឧតដម ផ នដង

ចះៃថងទ ២៧ កញញ ឆន ១៩៩៩

រពះករ រពះបទសេមដច រពះនេ តដម សហន រពះម ក រត ៃនរពះ ជចរកកមពជ ឯកឧតដម ផ នដង ជទរស ញ ប នដខពងខពសបផត ខញមនបតេ មនស រក យ នងម កតដយសរបកបេ យមេនសេញច តននករឮក នង េផញើរពះ ជ រ លខត មយេនះ េដើមបជរមបសរសខទកខ ឯកឧតដមែដលជម មតដ ដឧតដងគឧតដមរបសខញកដចជ របស របជជនកមពជរគបរប។ កនងឱកសដករមេនះ ខញសមសែមដងនវម ករ ទគណដរជលេរជ ចេពះ មេនសេញច តន មតដភព ដេ ម ះរសមគ នង មគគភព ែដលឯកឧតដមែតងបនផដលចេពះ របខញ កដចជចេពះ របជជនកមពជ កនងរយៈកលកនលងមក ែដលេយើងនងរបជជន េយើងទងពរ ែតងែតរបរមកមល ងគន ជយគន េទ វញេទមក របេកៀក ម គន តសរេ ះរបេទស ជតពសរតវរម រហតបនេជគជយេរៀងៗខលនដលសពវ ៃថងេនះ។ សននសទកពល របជជនឥណឌ ចន េនទរកងភនេពញ ៃថងទ ០១ ែខ មន ឆន ១៩៦៥ នងទរកង កងតង ៃថងទ ២៥ ែខ េម ឆន ១៩៧០ ករចរចរ ងខញ នងឯកឧតដមផទ លេនទរកង េបកងនឆន ១៩៦៤ នង ករជបគន ជបនដបនទ បមកេទៀត កដចជេសចកដែថលងករណ របសរណសរ ជតរេ ះេវៀត ម ខងតបង នងេសចកដែថលងករណ របសរ ឋ ភបល

ធរណរដឋរបជធបេតយយេវៀត ម ែដលឯកឧតដម ជរបមខ នឆន ១៩៦៧ សទធែតបន បញជ កពចណងមតដភព យទធ មគគភព រពមទងករទទល គ ល រពែដនបចចបបនន របស កមពជ នងេគរពអធបេតយយ បរណភពទកដ គន េទវញេទមក។ លរប សន របកប េ យខលម រ របសឯកឧតដម កនងឱកសជបរបរសយជមយខញកនលងមកែតងែត េធវើឱយខញមន ទនកចតដ នងករកកេកដ ជនចច ចេពះដេ ះរ យនន ែដលទកទងេទនង ផល របេយជន របសរបេទសេយើងទងពរ ែដលជអនក ភមផងរបងជមយគន ដលអ នង េ ម ះរតង។ ឯកឧតដមជអនកធល បសក រ វរជវយងចបស ស ពរបវតដ រសដជរចត របសរបេទស កមពជ េយើងខញ េហើយឯកឧតដមបនកល យេទជវរជនមយរប ែដលបនខតខពរងកពរងង

Page 75: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page75�

មតដភព យទធ មគគភព ជមយ របេទស ទងប េនកនងេរជយឥណឌ ចនេយើងេនះ តសរេ ះរបេទសជតបនេជគជយជ ថ ពរ េហើយកពង ក ងរបេទស ម វទយ រសដបេចចកេទសទេនើបថមេដើមបឈនេទរកវឌ នភព នងសភមងគល ឯកឧតដម គងយលចបស អពភពចបចែដលរបេទសេយើងទងពររតវមនែខ រពែដនមយសមភព យតដធម នងមនផលរបេយជនទងសងខង។ ជហរេនះេហើយែដលខញសេងកតេឃើញថ អនកដកនរ ឋភបល េយើងទងពរ កពងយកចតដទក កចរចរកដេ ះរ យ បញហ រពែដន េដើមបក

ងែខ រពែដនមយឱយកល យ េទជែខ រពែដនសនដភព សនដសខ-សថរភព-មតដភព នងសហរបតបតដករ។ េឆល តឱកសេនះែដរ ខញកសមេកតសរេសើរ នងគរទ េ យេ ម ះ ចេពះជហរដមងមត របកបេ យសឆនទៈ របសឯកឧតដមអគគ េលខធករ គណបកកមមយនសដ េវៀត ម េឡ ខ េភៀវ កនងឱកសទស នកចចេនកមពជថមៗ េនះ ែដលចងឱយបញហ រពែដនៃនរបេទសេយើងទងពររតវបនេ ះរ យចបមន ដ ចឆន ២០០០ េនះ ។ កបែនដកនងដេណើ រករចរចនន េដើមបកណតរពែដនសមរទ ៃនរបេទសេយើងទងពរេនះ ខញបនទទល របយករណថ េនមនករែខវងគនតគន េនេឡើយ ែដលចបចខញយលថ មនែត ឯកឧតដម ែដលជ ម មតដ របសខញេទ ែដលេ កមនករេយគយលបញហ េហើយ ចជយតរមងទសឱយគណៈកមមករចរមះ កចចករ រពែដនរបេទសេយើងទងពរ មនពនលកនងករែសវងរកដេ ះរ យមយ សមេហតសមផល រសប ម ផលរបេយជន របសរបជជនេយើងទងពរ។ ឯកឧតដម ជទ ប នដខពងខពសបផត កនងរបវតដ រសដកមពជទកដកមពជេរកម ទងមល បនបតបងរចេទេហើយ បនទ បមកេកះរតលែដល េវៀត មឱយេឈម ះថ ហវ កក នងេកះមយចននែដលសថតេន ខងតបងែខ បនទ ត េរបវេយ កបនដបត េទៀតេ យ រ

ចររបសេ កអគគេទ ភបលប ង ៃថងទ ៣១ ែខ មក ឆន ១៩៣៩ ។ មយងវញ េទៀតកលពឆន ១៩៦៤ ជរ ឋ ភបលកមពជេពលេនះ បនយកែផនទមយែដលេបះពមព េ យរកម ភម រសដកមពជ ែផអក មែផនទប ង របស Service Hydrographique ខន ត ១,៣០០.០០០ ភជ បជ មយែផនទដេគកេទឱយអនដរជតទទល គ ល នងបនតមកលទក េនអងគករសហរបជជតេនះ គេយើងបន គសែខ បេរវេយ ជរពែដនសមរទជមយ េវៀត មផងែដរ។ ែផនទ នងឯក រទងអសេនះេហើយ ែដលអតត ជរ ឋ ភបល របសខញ អតត ជរ ឋ ភបល ធរណរដឋ របជមនតកមពជ រដឋកមពជ នង ជរ ឋ ភបល កមពជ បចចបបនន កណតថជរពែដនបចចបបនន របសកមពជ។ ដេចនះេហើយ ខញយលេឃើញថ សមយកលបចចបបននេនះ ែដលសកលេ កទងមលកពង ែសវងរកករសរមបសរមល អពរពែដន េយើងគរ យកែខ េរបវេយេនះ េដើមបខណឌ រពសម ែដនសមរទរបសរបេទស េយើងទងពរ េដើមបទកឱយកនេច េយើង ជននេរកយ ទទលបននវមរតកមយដចបស ស សរមបកររគបរគង នងអភវឌ ន របេទស េរៀងៗខលន។

Page 76: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page76�

ជទបញច ប ខញសមសែមដងនវកដសងឃមេជឿជកថ របេទសេយើងទងពរនងបនដ អនវតដ គរវរភព របសយទធជន យទធនរេយើង េដើមបរក មតដភព មគគភព សហរបតបតដករដយរ លងរ ងរបជជន នងរបជជត េយើងទងពរ ខតខក ងែខ រពែដនេគក នងសមរទឱយ បនេទជែខ រពែដនមយសនដភព សនដសខ សថរភព មតដភព នងសហរបតបតដករ ឱយបនមនឆន ២០០០ រសប មបណងរបថន របសរបជជនេយើងទងពរ។ សមឯកឧតដមទទលនវករនករលក នងករ ប នរបកបេ យមេនសេញច តន ជភតរៈ ដខពងខពស បផតពខញ។

េធវើេនរពះបរម ជ ង ជធនភនេពញ ៃថងទ ២៧ ែខ កញញ ឆន ១៩៩៩

រពះហសដេលខ

នេ តដម សហន

Page 77: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page77�

សនធសញញ បេពញបែនថម រ ង

រពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ ឆន ១៩៨៥

កនងនម ជរ ឋ ភបល ៃនរពះ ជ ចរកកមពជ នងរ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម (ែដលតេទ េនះេ ថ “ភគគសនយទងពរ”) កនងេគលបណង ក ងែខ រពែដនសនដភព សនដសខ សថរភពយរអែងវងរ ង របេទសទងពរ េ យ ឈរេលើមលឋ ន េគរពឯក ជយ អធបេតយយភព នងបរណភពែដនដ មនេរជ តែរជក កចចករៃផទកនង

របសគន សហរបតបតដករេសមើភព កនងករេគរព ដលផលរបេយជនគន េទវញេទមក េដើមបរក នង បេងកើនទនកទនងជតខងលអ នង មគគ មតដភពជរបៃពណ រ ងបរេទសទងពរ។ កនងេគលបណងបញច បឱយបនឆបដេណើ រករខណឌ សម នងេបះបេងគ លរពែដនរម ៃនរបេទសទងពរ។ សេមដច ហន ែសន នយករដឋមរនដ ៃន ជរ ឋ ភបលកមពជ នង ឯកឧតដម ផន ន ខយ នយករដឋមរនដ ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម បនសេរមចចះហតថេលខេលើ សនធសញញ បេពញបែនថម សដពករកណតរពែដនេគក រ ងរពះ ជ ចរក កមពជ នង

ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម (ែដលតេទេនះេ ថ “សនធសញញ បេពញ បែនថម”) េដើមប សែដងករែកសរមលទង យ េទេលើែខ រពែដន ែដលបនកណត កនងសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ រ ង ធរណរដឋរបជមនតកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយមេវៀត ម ចះហតថេលខៃថងទ ២៧ ែខ ធន ឆន ១៩៨៥ (ែដល តេទេនះេ ថ “ សនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ ”) ភគទងពរបនឯកភពគន េលើ របករដចតេទ ៖ របករ១ ភគគសនយទងពរបនឯកភពអនមតយកេគលករណ នងករេ ះរ យ មយចនន េ យឈរេលើ មល ឋ ន ៃនសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ េដើមបែកសរមលទសេដើរ ៃនែខ រពែដនេគកេនតបន មយចននដចខងេរកម ៖

១- ភគគសនយទងពរ បនឯកភពគន អនវតដ មេគលករណ នងករអនវតដអនដរជត សដព រពែដនេដើរ មទេនល ឬផលវទក េដើមបកណតែខ រពែដនេដើរ មទេនល ឬ ផលវទក េន ម បេ ដ យរពែដន េគកទងមល ៃនរបេទសទងពេនះគៈ

Page 78: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page78�

- ចេពះក តរពែដនទក មែរពក សទង ែដលមន ចេធវើន ចរបន ែខ រពែដនរតវ េដើរ ម បនទ តរទង ៃនផលវទកេនះ។

- ចេពះក តរពែដនទក មែរពក សទង ែដល ចេធវើន ចរបន ែខ រពែដន េនះរតវ េដើរ ម បនទ តរទង ៃនរជលងទកេរជ។

េគលករណខងេលើរតវបនបងហ ញជកែសដងដចខងេរកម ៖

១-១- ទ ងជក ករបសបនទ តរទងៃនផលវទកសខន ឬ រជលងទកេរជ ែដល ចេធវើ ន ចរបន នងកមមសទធ េកះ ដដះ នងរចងបក កនងផលវទក សទង ែរពក ទេនល នងរតវកណត េ យភគគសនយ ទងពរកនងេពលដេណើ រករខណឌ សម នងេបះបេងគ លរពែដន។

លកខណៈវនចឆយសខន សរមបឱយនយមនយដលផលវទកសខន គមរមណទក ៃនកពស ទកមធយម។ លកខណៈវនចឆយ សខនសរមបឱយនយមនយដលរជលងទកេរជសខន ែដល ចេធវើន ចរបន គជេរមទក ៃនជរលងទកេរជែដល ចេធវើន ចរបន េហើយជេ ទកេនះនងរតវពចរ ថលងែថលង េ យមន ករគបផ ជមយនងទទង នងកៃនែខេកង របសរជលងទកេរជ ែដល ចេធវើន ចរបន។ បនទ តរទង ៃនរជលងទកេរជសខន ែដល ចេធវើន ចរបន គជបនទ តរទង ៃនៃផទទកែដល សថតេនចេនល ះែខ បនទ តពរ ែដលមនជេរមទកេសមើគន េហើយែដលែខ បនទ តទងពរេនះ ជខែសបនទ តកណត រជលងទកេរជ សខនែដល ចេធវើន ចរបន ។

១-២- កនងករណែដលពមនកររពមេរព ង រ ងភគគសនយទងពរេទ ករែរបរបល មយែដល ចេកើតមនេឡើង ចេពះផលវទក សទង ែរពក យកេធវើជែខ រពែដនេនះ ព ច េធវើឱយមនករផល ស បដរដលទសេដើររបសែខ រពែដន ពជះឥទធពលដលរទងរទយ ៃនែខ រពែដន ឬ ដលកមមសទធៃនេកះ នងដដះថមេនះេឡើយ។ ចេពះេកះ នងដដះ ែដលេទើប នងេកើតមនេឡើងថមកនងផលវទក ែដលយកេធវើជ ែខ រពែដន េរកយេពលែដលែខ រពែដន េនះរតវបនកណត េនេលើដជកែសដង រចេហើយកមមសទធេកះ នងដដះេនះនងរតវ កណតេទ ម ែខ រពែដនដចបនបញជ កេនេលើដជកែសដង។ ចេពះេកះ នង ដដះ ែដលេទើបនងេកើតមនេឡើងថម េហើយសថតេនេលើែខ រពែដន ែដលបនកណតេន េលើដជកែសដង រចេហើយ េនះ ភគគសនយទងពរ នងពភក េលើករកណតកមមសទធេកះ នងដដះេនះ េ យឈរ េលើមល ឋ ន េសមើភព នងសមរសប ។

១-៣- កនងករណជបករលបក កនងករអនវតដ មេគលករណទង យខងេលើ ភគ គសនយទង ពរ នងពភក គន រកដេ ះរ យសមរសបមយ ែដលភគគសនយទងពរ

ចទទលយកបន។

Page 79: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page79�

២- កនងដ កកល េ ះរ យបញហ រពែដនេគករ ងកមពជ នងេវៀត ម េដើមបកណត ទសេដើរ ៃនែខ រពែដន េនតបនទងរបមយ (០៦) កែនលង ែដលភគគសនយទងពរ េនមនទស នៈែខវងគន កនង សមយរបជ ៃនគណៈកមមករចរះ រពែដនកនងឆន ១៩៩៩ នង ២០០០ ភគគសនយទងពរបនឯកភពគន ែផអកេលើ េគលករណដចតេទេដើមបពនតយ នងអនវតដ ៖

- ប ដ េគលករណមល ឋ នចបប ែដលរដឋបល នគម បនេរបើរបសកនងករ កងែខ រពែដន េគកកមពជ - េវៀត ម ។

- កររគបរគងពតរបកដ នងករកនកបជកែសដងរបសរបជជនជេរចើនជនន ។

- ថ នភពភម រសដ នេលខរសបេទ នងប ដ េគលករណចបប នងករអនវតដន អនដរជត សរមបអនវតដ កនងករកណតទសេដើរ ៃនែខ រពែដនេទ មស ឋ នដ េផ ងៗ ដចជែខ ែបងែចកទក ែខ ជរកពលភន ែខ រយៈកពស ។ល។

របករ២

១- របករ១ ៃនសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ រតវបនែកសរមល នវក តរពែដន របមយ (០៦)កែនលង ដចបនបញជ កខងេរកម ៖

១-១- ក តរពែដនេនតបនជបនងឃ ែវងេរកម រសក ែវង េខតដ រតនគរ-កមពជ នងឃ ម យ រសក ថ េខតដកនទ- េវៀត ម ផទ ងែផនទ DAKTO 148w Bonne ខន ត ១,១០០.០០០ អមសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ រតង តបនមនទនគសែផនទ ែដលផគមនសគន ជមយផទ ងែផនទ YALY 156W Bonne ខន ត ១,១០០.០០០ អមសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ ភគគសនយទងពរ េយង ម ខលម រែសដង េឡើងេនេលើែផនទ UTM ខន ត១,៥០.០០០ ផទ ង PHUM KHAM DORANG 6437 I អម សនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ បនឯកភពែកសរមលនវក តរពែដនដចខងេរកម ៖

“... ពចណច A េនកែនលងអរែបកជបគម នេឈម ះ េឡើងបរញច ស មែខ ទកទកហរៃន អរ េនះដល ចណច B “។

កណតរពែដនែកសរមលដចបនែចងខងេលើ រតវែសដងេឡើង មគនសពណរកហម េនេលើបលងែផនទ ខន ត ១,៥០.០០០ ជឧបសមពនធ១ ៃនសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ។

១-២- ក តរពែដនេនតបនជបនងឃញង រសកអណដ ងមស េខតដរតនគរ-កមពជ នងឃ េអៀអរ រសកជប (េអៀរ គ យ) េខតដហ យ-េវៀត ម េ យែផនទ ២ផទ ង ៃនែផនទ Bonne ខន ត ១,១០០.០០០ ផទ ង YALY 156w នងផទ ង BO KHAM 164w អមសនធសញញ កណតរពែដន ឆន ១៩៨៥ែដលផទ ងែផនទផគមនសគន ភគគសនយទងពរ េយង

Page 80: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page80�

មខលម រែសដងេឡើងេនេលើែផនទ UTM ខន ត១,៥០.០០០ ផទ ង PH THONG 6436 I អមសនធសញញ កណតរពែដន ឆន ១៩៨៥ បនឯកភពែក សរមលនវក ត រពែដនដចខងេរកម ៖

“... ពចណច A េនកែនលងរបសពវអរគម នេឈម ះ នងែរពក ថ ែខ រពែដន េដើរ មែរពក ថ រហតមកដល ចណចរបសពវៃនែរពក ថ នងទេនលេស ន េហើយបនដេដើរ មបេ ដ យទេនលេស ន រហតដលចណច B“។ ក តរពែដនែកសរមលដចបនែចងខងេលើ រតវបនែសដងេឡើង មគនស ពណរកហម េនេលើបលង ែផនទ ខន ត ១/៥០.០០០ ជឧបសមពន២ ៃនសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ។

១-៣- ក តរពែដនេនតបនជបនងឃែរសហយ រសកេកះែញក េខតដមណឌ លគរ-កមពជ នង ឃេអៀបង រសកេអៀសប នងឃករង រសកបនដង េខតដ ក ក-េវៀត ម េនេលើែផនទ ២ ផទ ង ៃនែផនទ Bonne ខន ត ១/១០០.០០០ KOMAYOL 172w នងផទ ង BAN DON 181w អមសនធ សញញ កណតរពែដន ឆកន ១៩៨៥ ែដលផដ មនសគន ភគគសនយទងពរេយង មខលម រែសដងេឡើង េនេលើ ែផនទ៣ផទ ង ៃនែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០ ផទ ង YALOP 6535 IV, YOK MBRE 6535 III នង MEREUCH 6435 II អមសនធសញញ កណត រពែដនឆន ១៩៨៥ បនឯកភពែកសរមល នវក ត រពែដនដចខងេរកម ៖

“... ពចណច A ែខ រពែដនេដើរ មែខ បនទ តរតងមកជបនងចណច B ៃនែរពកគម នេឈម ះ េហើយបនដ េដើរ ម បេ ដ យផលវទក ៃនែរពកគម នេឈម ះេនះ រហតដលទេនលែរសពក” ។

ភគគសនយទងពរបនឯកភពគន េដើមបែកសរមលែខ បនទ តរពែដនកនងក តេនះ កនងេពលពនតយ េផទ ងផទ ត ករគសចមលងែខ បនទ តរពែដនពែផនទ Bonne ខន ត ១/១០០.០០០ មកេលើែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០។

ក តរពែដនែកសរមលដចបនែចងខងេលើ រតវបនែសដងេឡើង មគនស ពណរកហម េនេលើបលង ែផនទខន ត ១/៥០.០០០ ជឧបសមពនធ៣ ៃនសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ។

១-៤ ក តរពែដនេនតបនជបនងឃកអមសណ រសកេលើកែដក នងឃែរពកៃរជ រសកេកះធ េខតដក ដ ល-កមពជ នងឃវញេសឿង នងឃភឡក រសកតនចវ នងឃ ភហវ រសក

នភ េខតដ នយង-េវៀត ម (តបនចេនល ះទេនលេមគងគ នងទេនលប ក) ភគគសនយទងពរ នងេយង ម លទធផលចះរតតពនតយ េទវភគេនេលើភម រសដ ជកែសដង េដើមបែកសរមលក តែខ រពែដនឱយរសប ម ចណច ២ របករ១ ៃន សនធសញញ បេពញបែនថមេនះ ។

Page 81: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page81�

១-៥ ក តរពែដនពរក តេនតបនជប នងឃែរពកៃរជ (េកះគគ) នង ឃសេពពន (ែរពកបញយ) រសកេកះធ េខតដក ដ ល-កមពជ នងឃខញ ន នង ឃខញបញ រសក

នភ េខតដ នយង-េវៀត ម ភគគសនយទងពរ េ យេយង មខលម រ ែដលបនែសដងេឡើងេនេលើែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០ ផទ ង េទណ TAN CHAU 6030 IV អមសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ បន ឯកភពែកសរមល ក តរពែដន ដចខងេរកម ៖

“... ពចណច A ែខ រពែដនេដើរបរញច សែខ ទកទេនលប ក (ហវយង) ដលចណចរបសពវ ៃនទេនលប ក (ហវយង) នងែរពកបញយ េហើយបនដេដើរ មបេ ដ យ ែរពកបញយ រហតដលចណច B”។

ក តរពែដនទងពរ ែដលបនែកសរមលកនងចណចខងេលើេនះ រតវបនែសដង េឡើងម គនសពណ រកហមេនេលើ បលងែផនទខន ត ១/៥០.០០០ ជឧបសមពនធ៤ ៃនសនធសញញ

បេពញបែនថមេនះ។

២- ក តរពែដនេនតបនជបនងឃ ក រសកអរ ង េខតដមណឌ លគរ-កមពជ នង ឃកវ ងជក រសក ករឡប េខតដ ក ក ( កនង)-េវៀត ម ភគគសនយទងពរ បនឯកភពគន បនដករពភក ។

របករ ៣

េដើមបបងកលកខណៈងយរសល ដលករងរបេចចកេទស សរមបសរមលដលដេណើ រករ ករងរ ខណឌ សម នង េបះបេងគ លរពែដនេគក ភគគសនយទងពរបនឯកភពគន ៖

១- រកមជនញបេចចកេទសៃនភគនមយៗ នងពនតយ នងេធវើករេផទ ងផទ តជឯកេ ភគ ៃនករចមលងេឡើងវញ នវែខ រពែដនពែផនទ Bonne ខន ត ១/១០០.០០០ របសរកម ភមរសដឥណឌ ចន អមសនធ សញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ មកេលើែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០ អមសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥។ រកមជនញបេចចកេទស ៃន ភគគសនយទងពរនងជបរបជគន េនដ ចឆន ២០០៦ េដើមបេធវើ ករពនតយេរប បេធៀប លទធផលករងរ របសខលននងេលើកេឡើងនវដេ ះ- រ យបេចចកេទស កជនេទ គណៈកមមករចរមះពនតយ នងសេរមច។ ចេពះប ដ តបនែដលភគគសនយទងពរមនទន ឯកភពគន េទេលើលទធផល ៃនករេរប បេធៀប ឬេទេលើដេ ះរ យ បេចចកេទស ែខ រពែដនកនងតបនទងេនះ នងគម ន ែរបរបលអវេឡើយ ដចបនកណតេនេលើែផនទ Bonne ខន ត ១/១០០.០០០។

២- ភគេវៀត មនងជយភគកមពជេបះពមភេឡើងវញនវែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០ ចនន ៤០ ផទ ង ែដលមន នេលខដចគន នងែផនទ UTM ខន ត ១/៥០.០០០ អមសនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ ជរប (០៥)ចបប។

Page 82: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page82�

៣- េរៀបចកចចរបជគណៈកមមករចរមះកចចកររពែដន នង ថន កជនញេដើមបអនវតដ កចចករ ខណឌ សម នង េបះបេងគ លរពែដនេលើដជកែសដង (ចបពរតមសទ ១ ឆន ២០០៦ រហតដលរតមសទ២ ឆន ២០០៨)។

៤- ភគទងពរនងខតខេធវើយង េដើមបឱយកចចករខណឌ រពសម នងេបះបេងគ លរពែដន េនេលើដ ជកែសដង ឱយបនឆបមនដ ចែខធន ឆន ២០០៨ នងរមគន ផលតែផនទ

នេលខតបនរពែដន រ ង របេទសទងពរ សរមបបញជ កពលទធផលករងរេបះបេងគ ល នងខណឌ សមេលើដជកែសដង េដើមបផលត ែផនទរពែដន ផលវកររ ងរបេទសទងពរ។

៥- រហតដលេពលែដលករងរខណឌ សម នងេបះបេងគ លរពែដនមនទនរតវបនបញច ប េទេនះករ រគបរគងែខ បនទ តរពែដន នងបនដអនវតដ មេសចកដរបកសពតមន ចះៃថងទ ១៧ ែខ មក ឆន ១៩៩៥ របសនយករដឋមរនដ ៃនរបេទសទងពរ។

របករ ៤

ភគគសនយទងពរ ឯកភពសេរមចផដលភរកចច ឱយគណៈកមមករចរមះកចចកររពែដន នវភរកចច ដចតេទ ៖ ១- បេងកើតបលងេមសរមបអនវតដែផនករករងរខណឌ សម នងេបះបេងគ លរពែដន រមែដល េ ថ ” ែបបបទបេចចកេទស ” ឱយបនមនដ ចឆន ២០០៥ ។ ២- េធវើករេបះបេងគ ល ខណឌ សមទទងរពែដនេគកកមពជ-េវៀត ម ដចមនែចង កនងរបករ ១ ៃន សនធសញញ កណតរពែដនឆន ១៩៨៥ នង របករ១ របករ២ នងរបករ៣ ៃនសនធសញញ បេពញ បែនថមេនះ។ ៣- ផលតែផនទរពែដនរដឋ រ ងរពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយម េវៀត ម។ ៤- េធវើពធ រ សដពករេបះបេងគ ល ខណឌ សមរពែដនេគក រ ងរបេទសទងពរ រមមន ប ដ ឯក រ លអតសដពរពែដន ប ដ បេងគ លរពែដន នងែផនទរពែដនរ ងរបេទស ទងពរ សែមដងេឡើង នវទសេដើរ ៃនែខ រពែដន ទ ងបេងគ លរពែដន សថតេន មបេ ដ យ រពែដនទងមល។ ពធ រ សដពករេបះបេងគ លខណឌ សមរពែដនេគក នងជែផនកមយ ៃនសនធសញញ កណតរពែដន ឆន ១៩៨៥ នងសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ។ ែផនទរពែដនរ ងរបេទស ទងពរដចមនែចងខងេលើ កនង កយ ខណឌ ៣ ៃនរបករេនះនងជនស ែផនទ Bonne ខន ត ១,១០០.០០០ ចននៃមភរបមយផទ ង (២៦) នងែផនទ UTM ខន ត ១,៥០.០០០ ចនន ែសសបផទ ង (៤០) អមសនធសញញ កណតរពែដន ឆន ១៩៨៥ នងបលង ទងបន(០៤) អមសនធ សញញ បេពញបែនថម។

Page 83: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page83�

របករ ៥ កនងករណមនករែខវងគនតគន កនងករបករ យ ឬករអនវតនដខសគន មយ េទនង ខលម រ ៃនសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ ភគគសនយទងពរ នងេ ះរ យគន េ យ សនដវធ មរយៈករ ពេរគះ ពភក នងករចរច។

របករ ៦

សនធសញញ បេពញបែនថមេនះ នងរតវបនផដលសចច បន នងចលជធរមន ចបពៃថងផល សបដរ លខតបករណ សចច បន ែដលនងរបរពតដេទេនទរកងភនេពញ។ ឧបសមពនធទងបន (០៤)ៃនសនធសញញ នងជែផនកមយភជ បេទ នងសនធសញញ បេពញ បែនថមេនះ។ េធវើេន ណយ ៃថងទ១០ ែខត ឆ២០០៥ ជពរចបប ជភ ែខមរ េវៀត ម នងប

ង។ អតថបទទង បេនះមនតៃមលេសមើគន ។ កនងករណមនករបករ យេផ ងគន អតថបទភប ងនងរតវយកមកេធវើជ ឯក រេគល។

កនងនម ជរ ឋ ភបល ៃនរពះ ជ ចរកកមពជ

ហតថេលខ ហន ែសន

នយករដឋមរនដ

កនងនមរ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម

ហតថេលខ ផន ន ខយ នយករដឋមរនដ

Page 84: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page84�

នស/រកម/១១០៥/០៣៩ រពះ ជរកម

េយើង រពះករ រពះបទសេមដចរពះបរមនថ នេ តដម សហមន

សមនភមជត សន រកខតខតដយ េខម រដឋ រសដ ពទធរនទ ធ ម ក រត េខមជន សមេ ភស កមពជឯក ជរដឋបរណសនដ សភមងគ សរវប េខម

រសព រសដ រពះេចរកងកមពជធបត

- បនរទងយលរដឋធមមនញញ ៃនរពះ ជ ចរកកមពជ - បនរទងយលរពះ ជរកតយេលខ នស/រកត/០៧០៤/១២៤ ចះៃថងទ ១៥ ែខ កកក ឆន ២០០៤ សដពករ ែតង ង ជរ ឋ - ភបល ៃនរពះ ជ ចរកកមពជ - បនរទងយលរពះ ជរកមេលខ ០២/នស/៩៤ ចះៃថងទ ២០ ែខ កកក ឆន ១៩៩៤ ែដលរបកស ឱយេរបើចបបសដពករេរៀបច នងកររបរពតដេទៃនគណៈរដឋមរនដ - បនរទងយលរពះ ជរកមេលខ នស/រកម/០១៩៦/០៩ ចះៃថងទ ២៤ ែខ មក ឆន ១៩៩៦ ែដលរបកស ឱយេរបើចបបសដព ករបេងកើតទសដករគណៈរដឋមរនដ - បនរទងយលលខតេលខ៣៣៨,១១០៥,ពស,នវ ចះៃថងទ ២៥ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ របសរពទធសភ - បនរទងយលលខតេលខ១២៧៥រស ចះៃថងទ ២៥ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ របស រដឋសភ - បនរទងយលេសចកដរកបបងគទលថវ យ របសសេមដចរបធនរពទធសភ សេមដចរកមរពះ រពះរបធនរដឋសភ សេមដចនយករដឋមរនដ ៃន ជរ ឋ ភបលកមពជ នងរបស ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដ ករគណៈរដឋមរនដ

របកសឱយេរបើ

ចបបសដពករអនមតយលរពមេលើសនធសញញ បេពញបែនថមរ ង រពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋ សងគមនយម េវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋ ឆន ១៩៨៥ ែដលរដឋសភបនអនមតកលព ៃថងទ ១១ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ នសមយរបជរដឋសភ េលើកទ៣ នតកលទ ៣ នងែដលរពទធសភបន អនមតយលរសបេលើទរមង នងគត ៃនចបបេនះទងរសង កលពៃថងទ ២៥ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ នសមយ របជេពញអងគេលើកទ ១០ នតកលទ ១ ែដលមនេសចកដទងរសងដចតេទេនះ ៖

ចបប សដព ករអនមតយលរពមេលើសនធសញញ បេពញមែនថម

រ ងរពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋឆន ១៩៨៥

Page 85: សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម

Page85�

មរ ១- អនមតយលរពមេលើសនធសញញ បេពញបែនថម រ ងរពះ ជ ចរកកមពជ នង ធរណរដឋសងគម នយមេវៀត ម េទេលើសនធសញញ កណតរពែដនរដឋឆន ១៩៨៥ េហើយែដសនធសញញ បេពញបែនថមេនះ រតវបនចះហតថេលខេនទរកង ណយ របេទសេវៀត ម នៃថងទ ១០ ែខ ត ឆន ២០០៥ េ យមន អតថបទទងរសងភជ បមកជមយ េនះ។ មរ ២- ជរ ឋ ភបល ៃនរពះ ជ ចរកកមពជ រតវបនដ លនតវធេដើមបអនវតដសនធសញញ េនះ។

មរ ៣- ចបបេនះ រតវរបកសជកររបញប។

េធវើេនរពះបរម ជ ង ជធនភនេពញ ៃថងទ ៣០ ែខ វចឆក ឆន ២០០៥ ពរល.០៥១១.៥១៣ រពះហសដេលខ នង រពះ ជលញឆ ករ

នេ តដម សហមន បនយកេសចកដរកបបងគទល

ថវ យ បនយកេសចកដរកបបងគទល

ថវ យ បនយកេសចកដរកបបងគទល

ថវ យ សម យរពះហសដេលខ

រពះម ក រត សម យរពះហសដេលខ

រពះម ក រត សម យរពះហសដេលខ

រពះម ក រត របធនរពទធសភ របធនរដឋសភ នយករដឋមរនដ

ហតថេលខ រពះហតថេលខ ហតថេលខ ជ សម នេ តដម រណឬទធ ហន ែសន

បនជរមបជនសេមដចនយករដឋមរនដ

ឧបនយករដឋមរនដ រដឋមរនដទទលបនទកទសដករគណៈរដឋមរនដ ហតថេលខ សខ ន