ανώμαλη αύξηση ρημάτων
DESCRIPTION
Ανώμαλη αύξηση ρημάτων αρχαίων ελληνικών.Πίνακας με τις κυριότερες εξαιρέσεις.TRANSCRIPT
Ανώμαλθ αφξθςθ
Α) Απλά ριματα
α) κανονικι αφξθςθ ἐ και ανώμαλθ αφξθςθ ἠ κατrsquo αναλογία προσ το ρ ἐκζλω-κζλω ΠΑΡΑΣ ἤκελον
βοφλομαι (=κζλω επικυμώ) ΠΑΡΑΣ ἐβουλόμθν-ἠβουλόμθν ΠΑΘ ΑΟΡ ἐβουλικθν-ἠβουλικθν
δφναμαι (=μπορώ ζχω δφναμθ) ΠΑΡΑΣ ἐδυνάμθν-ἠδυνάμθν ΠΑΘ ΑΟΡ ἐδυνικθν-ἠδυνικθν
μζλλω (=ςκοπεφω να κάνω κάτι αναβάλλω) ΠΑΡΑΣ ἔμελλον-ἤμελλον
β) ανώμαλθ αφξθςθ ει αντί για θ
ἐάω-ῶ ΠΑΡΑΣ εἴων
ἐκίηω ΠΑΡΑΣ εἴκιηον
ἑλίττω ΠΑΡΑΣ εἵλιττον
ἕλκω ΠΑΡΑΣ εἷλκον
ἕπομαι ΠΑΡΑΣ εἱπόμθν
ἐργάηομαι ΠΑΡΑΣ εἰργαηόμθν - ἠργαηόμθν
ἕρπω ΠΑΡΑΣ εἷρπον
ἐρφω (=ζλκω ςφρω) ΠΑΡΑΣ εἴρυον-ἔρυον
ἑςτιάω-ῶ ΠΑΡΑΣ εἱςτίων
ἔχω ΠΑΡΑΣ εἶχον
γ) αν και αρχίηουν από φωνιεν λαμβάνουν ςυλλαβικι αφξθςθ
κατάγνυμι ΑΟΡ α΄ κατζαξα
ὠκζω-ῶ ΠΑΡΑΣ ἐώκουν
ὠνζομαι-οῦμαι ΠΑΡΑΣ ἐωνοφμθν
δ) παρουςιάηουν διπλι αφξθςθ ςυγχρόνωσ ςυλλαβικι και χρονικι
ἁλίςκομαι ΑΟΡ Β΄ ἑάλων
ἔοικα ΠΑΡΑΣ ἐῴκειν
ἀνοίγω ΠΑΡΑΣ ἀνζῳγον ΑΟΡ Α΄ ἀνζῳξα
ὁράω-ῶ ΠΑΡΑΣ ἑώρων
ἑορτάηω ΠΑΡΑΣ ἑώρταηον ΑΟΡ Α΄ ἑώρταςα
οἰνοχζω-ῶ ΠΑΡΑΣ ἐῳνοχόουν-οἰνοχόουν
Β΄ Σφνκετα ι παραςφνκετα ριματα
α) εξωτερικι αφξθςθ πριν από τθν πρόκεςθ ςαν να ιταν απλά ριματα
ἀμφιζννυμι (=ντφνω) ΠΑΡΑΣ ἠμφιζννυν ΑΟΡ ἠμφίεςα
ἐγγυάω-ῶ (=δίνω εγγφθςθ) ΠΑΡΑΣ ἠγγφων ΑΟΡ ἠγγφθςα
ἐναντιόομαι-οῦμαι ΠΑΡΑΣ ἠναντιοφμθν ΠΑΘ ΑΟΡ Α΄ ἠναντιώκθν ΠΑΡΑΚ ἠναντίωμαι-ἐνθντίωμαι
ἐνεχυράηω (=παίρνω ενζχυρο) ΠΑΡΑΣ ἠνεχφραηον ΑΟΡ Α΄ ἠνεχφραςα
ἐπείγω (=επιςπεφδω κάτι πιζηω) ΠΑΡΑΣ ἤπειγον ΑΟΡ Αrsquo ἤπειξα
ἐπίςταμαι (=γνωρίηω καλά) ΠΑΡΑΣ ἠπιςτάμθν ΠΑΘ ΑΟΡ Αrsquo ἠπιςτικθν
κακζηομαι (=κάκομαι) ΠΑΡΑΣ ἐκακεηόμθν ΠΑΘ ΑΟΡ Α΄ ἐκακζςκθν
παροιμιάηομαι (=μιλώ με παροιμίεσ) ΠΑΡΑΣ ἐπαροιμιαηόμθν ΑΟΡ Αrsquo ἐπαροιμιαςάμθν
προςτατεφω ΠΑΡΑΣ ἐπροςτάτευον ΑΟΡ Αrsquo ἐπροςτάτευςα
β) μερικά ςφνκετα ι παραςφνκετα ριματα παίρνουν άλλοτε εξωτερικι και άλλοτε εςωτερικι αφξθςθ ι μζνουν
αμετάβλθτα
ἀναιςιμόω-ῶ (=δαπανώ εξαντλώ ςπαταλώ) ΠΑΡΑΣ
ἀνῃςίμουν-ἀναιςίμουν ΠΑΘ ΑΟΡ Αrsquo ἀνῃςιμώκθν-
ἀναιςιμώκθν
ἐκκλθςιάηω (=μετζχω ςτθν εκκλθςία του διμου
προςκαλώ ςε ςυνζλευςθ το λαό) ΠΑΡΑΣ
ἠκκλθςίαηον - ἐξεκλθςίαηον - ἐκκλθςίαηον ΑΟΡ Αrsquo
ἠκκλθςίαςα - ἐξεκλθςίαςα - ἐκκλθςίαςα
ἐμπεδόω-ῶ (=ςτερεώνω) ΠΑΡΑΣ ἠμπζδουν -
ἐνεπζδουν ΑΟΡ Αrsquo ἠμπζδωςα-ἐνεπζδωςα
ἐμπολάω-ῶ (=εμπορεφομαι κερδίηω) ΠΑΡΑΣ
ἠμπόλων-ἐνεπόλων ΑΟΡ ἠμπόλθςα-ἐνεπόλθςα
κακεφδω (=κοιμάμαι) ΠΑΡΑΣ ἐκάκευδον ndash
κακθῦδον ΑΟΡ ἐκακεφδθςα-κακθφδθςα
κάκθμαι (=κάκομαι διανζμω) ΠΑΡΑΣἐκακιμθν ndash
κακιμθν
κακίηω (=βάηω κάποιον να κακίςει) ΠΑΡΑΣ ἐκάκιηον
ndash κακῖηον ΑΟΡ ἐκάκιςα-κακῖςα
προφθτεφω (=είμαι προφιτθσ προφθτεφω τα
μελλοντικά) ΠΑΡΑΣ ἐπροφιτευον-προεφιτευον
ΑΟΡ ἐπροφιτευςα-προεφιτευςα
γ) ςυγχρόνωσ δφο αυξιςεισ εξωτερικι και εςωτερικι
ἀμφιγνοζω-ῶ (=αμφιβάλλω) ΠΑΡΑΣ ἠμφεγνόουν ΑΟΡ ἠμφεγνόθςα
ἀμφιςβθτζω-ῶ (=ζχω διαφορετικι γνώμθ διαφωνώ) ΠΑΡΑΣ ἠμφεςβιτουν ΑΟΡ ἠμφεςβιτθςα
ἀνζχομαι ΠΑΡΑΣ ἠνειχόμθν ΑΟΡ Β΄ ἠνεςχόμθν
ἀντιβολζω-ῶ (=ςυναντώ παρακαλώ) ΠΑΡΑΣ ἠντεβόλουν ΑΟΡ ἠντεβόλθςα
ἀντιδικζω-ῶ (=είμαι αντίδικοσ αντιλζγω) ΠΑΡΑΣ ἠντεδίκουν ΑΟΡ ἠντεδίκθςα
ἐνοχλζω-ῶ (=ενοχλώ ταράηω) ΠΑΡΑΣ ἠνώχλουν ΑΟΡ ἠνώχλθςα
ἐπανορκόω-ῶ (=επανορκώνω) ΠΑΡΑΣ ἐπθνώρκουν ΑΟΡ ἐπθνώρκωςα
παροινζω-ῶ (=ςυμπεριφζρομαι ςαν μεκυςμζνοσ προςβάλλω κάποιον πάνω ςτο μεκφςι μου) ΠΑΡΑΣ ἐπαρῴνουν
ΑΟΡ ἐπαρῴνθςα
δ) δεν παίρνουν αφξθςθ ςυλλαβικι ι χρονικι ι παίρνουν μόνο ςε μερικοφσ από τουσ ιςτορικοφσ χρόνουσ
ἀραρίςκω (ι ἄρω) (=ςυνάπτω εφαρμόηω) ΠΑΡΑΣ ἀράριςκον ΑΟΡ Αrsquo ἦρςα ΑΟΡ Βrsquo ἤραρον
ἑβδομεφομαι (=παίρνω όνομα τθν ζβδομθ μζρα μετά από τθ γζννθςι μου) ΠΑΡΑΣ ἐβδομευόμθν
ἑδωλιάηω (=παρζχω εδώλια τοποκετώ ςε κακίςματα) ΠΑΡΑΣ ἑδωλίαηον ΑΟΡ Αrsquo ἑδωλίαςα
ε) το ρ ςεφω (=κζτω ςε κίνθςθ διώκω φυγαδεφω) διπλαςιάηει το αρχικό ς ςτουσ ιςτορικοφσ χρόνουσ ΠΑΡΑΣ
ἔςςευον ΑΟΡ Αrsquo ἔςςευα ςεφομαι ςεῦμαι ι ςοῦμαι (=ορμώ αναβλφηω) ΠΑΡΑΣ ἐςςευόμθν ΑΟΡ Αrsquo ἐςςευάμθν
ΠΑΘ ΑΟΡ Αrsquo ἐςςφκθν ΠΑΡΚ ἔςςυμαι ΤΠΕΡ ἐςςφμθν
ςτ) το ρ καταναλίςκω (=ξοδεφω ςπαταλώ) παίρνει αφξθςθ άλλοτε μετά τθν πρόκεςθ ΠΑΡΑΣ κατθνάλιςκον ΑΟΡ
Αrsquo κατθνάλωςα και άλλοτε κανονικά μετά από τθ δεφτερθ πρόκεςθ ΠΑΡΚ κατανιλωκα ΤΠΕΡ κατανθλώκειν
η) το παραςφνκετο ρ δυςαρεςτζω-ῶ (=ςτενοχωρώ προκαλώ δυςφορία) παίρνει εςωτερικι χρονικι αφξθςθ παρά
τον κανόνα ΠΑΡΑΣ δυςθρζςτουν ΑΟΡ δυςθρζςτθςα δυςαρεςτοῦμαι ΠΑΡΑΣ δυςθρεςτοφμθν ΠΑΘ ΑΟΡ
δυςθρεςτικθν
β) μερικά ςφνκετα ι παραςφνκετα ριματα παίρνουν άλλοτε εξωτερικι και άλλοτε εςωτερικι αφξθςθ ι μζνουν
αμετάβλθτα
ἀναιςιμόω-ῶ (=δαπανώ εξαντλώ ςπαταλώ) ΠΑΡΑΣ
ἀνῃςίμουν-ἀναιςίμουν ΠΑΘ ΑΟΡ Αrsquo ἀνῃςιμώκθν-
ἀναιςιμώκθν
ἐκκλθςιάηω (=μετζχω ςτθν εκκλθςία του διμου
προςκαλώ ςε ςυνζλευςθ το λαό) ΠΑΡΑΣ
ἠκκλθςίαηον - ἐξεκλθςίαηον - ἐκκλθςίαηον ΑΟΡ Αrsquo
ἠκκλθςίαςα - ἐξεκλθςίαςα - ἐκκλθςίαςα
ἐμπεδόω-ῶ (=ςτερεώνω) ΠΑΡΑΣ ἠμπζδουν -
ἐνεπζδουν ΑΟΡ Αrsquo ἠμπζδωςα-ἐνεπζδωςα
ἐμπολάω-ῶ (=εμπορεφομαι κερδίηω) ΠΑΡΑΣ
ἠμπόλων-ἐνεπόλων ΑΟΡ ἠμπόλθςα-ἐνεπόλθςα
κακεφδω (=κοιμάμαι) ΠΑΡΑΣ ἐκάκευδον ndash
κακθῦδον ΑΟΡ ἐκακεφδθςα-κακθφδθςα
κάκθμαι (=κάκομαι διανζμω) ΠΑΡΑΣἐκακιμθν ndash
κακιμθν
κακίηω (=βάηω κάποιον να κακίςει) ΠΑΡΑΣ ἐκάκιηον
ndash κακῖηον ΑΟΡ ἐκάκιςα-κακῖςα
προφθτεφω (=είμαι προφιτθσ προφθτεφω τα
μελλοντικά) ΠΑΡΑΣ ἐπροφιτευον-προεφιτευον
ΑΟΡ ἐπροφιτευςα-προεφιτευςα
γ) ςυγχρόνωσ δφο αυξιςεισ εξωτερικι και εςωτερικι
ἀμφιγνοζω-ῶ (=αμφιβάλλω) ΠΑΡΑΣ ἠμφεγνόουν ΑΟΡ ἠμφεγνόθςα
ἀμφιςβθτζω-ῶ (=ζχω διαφορετικι γνώμθ διαφωνώ) ΠΑΡΑΣ ἠμφεςβιτουν ΑΟΡ ἠμφεςβιτθςα
ἀνζχομαι ΠΑΡΑΣ ἠνειχόμθν ΑΟΡ Β΄ ἠνεςχόμθν
ἀντιβολζω-ῶ (=ςυναντώ παρακαλώ) ΠΑΡΑΣ ἠντεβόλουν ΑΟΡ ἠντεβόλθςα
ἀντιδικζω-ῶ (=είμαι αντίδικοσ αντιλζγω) ΠΑΡΑΣ ἠντεδίκουν ΑΟΡ ἠντεδίκθςα
ἐνοχλζω-ῶ (=ενοχλώ ταράηω) ΠΑΡΑΣ ἠνώχλουν ΑΟΡ ἠνώχλθςα
ἐπανορκόω-ῶ (=επανορκώνω) ΠΑΡΑΣ ἐπθνώρκουν ΑΟΡ ἐπθνώρκωςα
παροινζω-ῶ (=ςυμπεριφζρομαι ςαν μεκυςμζνοσ προςβάλλω κάποιον πάνω ςτο μεκφςι μου) ΠΑΡΑΣ ἐπαρῴνουν
ΑΟΡ ἐπαρῴνθςα
δ) δεν παίρνουν αφξθςθ ςυλλαβικι ι χρονικι ι παίρνουν μόνο ςε μερικοφσ από τουσ ιςτορικοφσ χρόνουσ
ἀραρίςκω (ι ἄρω) (=ςυνάπτω εφαρμόηω) ΠΑΡΑΣ ἀράριςκον ΑΟΡ Αrsquo ἦρςα ΑΟΡ Βrsquo ἤραρον
ἑβδομεφομαι (=παίρνω όνομα τθν ζβδομθ μζρα μετά από τθ γζννθςι μου) ΠΑΡΑΣ ἐβδομευόμθν
ἑδωλιάηω (=παρζχω εδώλια τοποκετώ ςε κακίςματα) ΠΑΡΑΣ ἑδωλίαηον ΑΟΡ Αrsquo ἑδωλίαςα
ε) το ρ ςεφω (=κζτω ςε κίνθςθ διώκω φυγαδεφω) διπλαςιάηει το αρχικό ς ςτουσ ιςτορικοφσ χρόνουσ ΠΑΡΑΣ
ἔςςευον ΑΟΡ Αrsquo ἔςςευα ςεφομαι ςεῦμαι ι ςοῦμαι (=ορμώ αναβλφηω) ΠΑΡΑΣ ἐςςευόμθν ΑΟΡ Αrsquo ἐςςευάμθν
ΠΑΘ ΑΟΡ Αrsquo ἐςςφκθν ΠΑΡΚ ἔςςυμαι ΤΠΕΡ ἐςςφμθν
ςτ) το ρ καταναλίςκω (=ξοδεφω ςπαταλώ) παίρνει αφξθςθ άλλοτε μετά τθν πρόκεςθ ΠΑΡΑΣ κατθνάλιςκον ΑΟΡ
Αrsquo κατθνάλωςα και άλλοτε κανονικά μετά από τθ δεφτερθ πρόκεςθ ΠΑΡΚ κατανιλωκα ΤΠΕΡ κατανθλώκειν
η) το παραςφνκετο ρ δυςαρεςτζω-ῶ (=ςτενοχωρώ προκαλώ δυςφορία) παίρνει εςωτερικι χρονικι αφξθςθ παρά
τον κανόνα ΠΑΡΑΣ δυςθρζςτουν ΑΟΡ δυςθρζςτθςα δυςαρεςτοῦμαι ΠΑΡΑΣ δυςθρεςτοφμθν ΠΑΘ ΑΟΡ
δυςθρεςτικθν