მაკროსამყაროს შეცნობის რევოლუცია
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
მაკროსამყაროს შეცნობის ევოლუცია
: თემის ავტორი ანანო სოხაძეპედაგოგებ : ი მაია მაძღარაშვილი ნინო ქანთარია
?როგორ წარმოიშვა სამყარო
, , , როგორ გაჩნდა მზე დედამიწა პლანეტები?ვარსკვლავები
, არსებობს თუ არა სიცოცხლე სხვაგან დედამიწის? გარდა
შეიძლება თუ არა ადამიანი დასახლდეს მთვარეზე ? და სხვა პლანეტებზე
, არიან ადამიანები ვისაც გეოგრაფია და , ასტრონომია პროფესიად აქვთ ქცეული თავიანთი
ცხოვრება მიუძღვნეს დედამიწის და ციური სხეულების შესწავლას და სურთ სხვებს გაუზიარონ
. თავიანთი ცოდნა და გამოცდილება
• დღეს ვისაც არ უნდა, , ჰკითხოთ ყველა გიპასუხებთ
რომ დედამიწა მრგვალია და რომ მას ჩვეულებრივი
, ბურთის ანუ სფეროს , მოყვანილობა აქვს რაც არც
მთლად სწორია და არც დიდი. შეცდომაა ამჟამად დედამიწის ფორმად . . საბოლოოდ დადგენილია ე წ
გ ე ო ი დ ი
• დედამიწის სიდიდე გასაოცარი სიზუსტით იქნა , დადგენილი ჯერ კიდევ იმ დროს როდესაც
სრულყოფილი ასტრონომიული და გეოდეზიური .ხელსაწყოები არ არსებობდა
ერატოსთენე
, ძველი ბერძენი მეცნიერი
რომელმაც განსაზღვრა
დედამიწის მიახლოებითი სიდიდე
. . lll ეგვიპტის ტერიტორიაზე ძვ წ
. საუკუნეში
დედამიწის ბრუნვა ღერძის გარშემო
დღისა და ღამის მონაცვლეობა
დედამიწის ბრუნვა მზის გარშემო
• 21 მარტი
• 22 ივნისი
• 23 სექტემბერი
• 22 დეკემბერი
ეგვიპტის ქალაქები
ალექსანდრია
( )ასუანი სიენა
,ერათოსტენემ იცოდა 22 , რომ ივნისს შუადღისას , ასუანისგან განსხვავებით ალექსანდრიაში მზის სხივი , დედამიწის ზედაპირისადმი შვეული არ იყო არამედ
α .მას რაღაც გარკვეული კუთხით ეცემოდა
ერათოსტენე მ თავდაპირველად ამ კუთხის - 7სიდიდე გაზომა იგი 012/- ს შეადგენდა, , მერე კი
, სრულიად სამართლიანად ერთიმეორის პარალელურად მიიჩნია ესოდენ შორიდან
, , მოღწეული მზის სხივები და ამის საფუძველზე α αკუთხეები და 1 , როგორც შესატყვისნი
. ერთმანეთს გაუტოლა
αამრიგად მან შეიტყო დედამიწის ცენტრული კუთხის 1 - ის . სიდიდე და მისი შესაბამისი რკალის ზომაც გრადუსობით
, - ამის შემდეგ ალექსანდრია ასუანს შორის ცნობილი 7მანძილის გაყოფით 012/- , ზე მან მიიღო ერთგრადუსიანი
, 360- კუთხის რკალის სიგრძე გაამრავლა ეს რიცხვი ზე და , .მიიღო მთელი წრეხაზის ანუ იგივე მერიდიანის სიგრძე
ასუან
ი
ალექსანდრ
ია
ά=7,120
ά1=7,120
დედამიწის გეომეტრიული
მახასიათებლები
• - 510 . . .ფართობი მლნ კვ კმ
• - 40 076 .ეკვატორის სიგრძე კმ
• - 12 756 .დიამეტრი კმ
• - 6 378 .ეკვატორული რადიუსი კმ
• – 6 357 პოლარული რადიუსი კმ.
მზის ოჯახის გეოცენტრული სისტემა პტოლომეოსი
ჰელიოცენტრულისისტემა კოპერნიკი
- გეო ჰელიოცენტრული სისტემა
15 . პტოლემეოსის გეოცენტრულმა სისტემამ იბატონა საუკუნე მხოლოდ16- , ე საუკუნეში გამოჩნდა კოპერნიკის ჰელიოცენტრული სისტემა ხოლო
50 ამ სისტემის დამუშავებიდან წლის შემდეგ ტიხო დე ბრაჰემ შემოიღო- .გეო ჰელიოცენტრული სისტემა
400 .ეს ხდება რუსთავრლის ეპოქიდან წლის შემდეგ
ტიხო დე ბრაჰე - გეო ჰელიოცენტრულისისტემა
რუსთაველის კოსმოლოგია
. გამოჩენილი ასტრონომის გ თევზაძის მეცნიერული ანალიზის საფუძველზე
, დამტკიცდა რომ პოეტს სამყარო , წარმოედგინა ზუსტად ისეთი ტიხო დე
400 . ბრაჰემ რომ ივარაუდა წლის შემდეგ. . , ე ი გაცილებით უფრო პროგრესული
ვიდრე პტოლემეოსის საქვეყნოდა ღიარებული და იმ პერიოდისათვის
თითქმის შეუვალი და ეჭვმიუტანელი.სისტემა
რუსთაველის კოსმოლოგია პტოლომეოსისეული
მოდელი
1.მთვარე
2.მერკური
3.ვენერა
4.მზე
5.მარსი
6.იუპიტერი
7.სატურნი
• ” , მო ზუალო ( )სატურნი , მომიმატე
, ”(947)ცრემლი ცრემლსა ჭირი ჭირსა
• , ჰე მუშთარო ( ), იუპიტერი გეაჯები
”(948)შენ მართალსა ბრჭესა ღმრთულსა
• ” მოდი მარიხო ( ), მარსი უწყალოდ
”(949).დამჭერ ლახვრითა შენითა
• მოდი ასპიროზ ( ), ვენერა , მარგე რა
?(950)მან დამწვა ცეცხლთა დაგითა
• ოტარიდო ( ) მერკური შენგან კიდევ
”(951)არვის მიგავს საქმე სხვასა
• , მო , მთვარეო , შემიბრალე
”(952)ვილევი და შენებრ ვმჭლდები
მზის სისტემა
ანალემა ცაში
• , მზის საათის მფლობელებმა კარგად იციან რომ წელიწადის ” ” . ( განმავლობაში მზე ცაზე რვიანს შემოწერს ამ წირს ანალემა მზის
) საათის ზოდიაქური წრე ეწოდება და მას მზის საათის ციფერბლატზე, გამოსახავენ რომ ცის სფეროზე მზის არათანაბარი მოძაობით ( . . ) გამოწვეული მზისმიერი დროის შესწორება ე წ დროის განტოლება
. გაითვალისწინონ
” ” წელიწადის განმავლობაში მზე ცაზე რვიანს. ( შემოწერს ამ წირს ანალემა მზის საათის
) . ზოდიაქური წრე ეწოდება ანალემა ცაში (1979დენის დი კოიკო )წ
გალაქტიკა
• გალაქტიკა შედგება ელიფსური , ფორმის ცენტრისგან რომელიც
გარშემორტყმულია გაზისა და , კოსმიური მტვრის დისკით
ხოლო ვარსკვლავები ქმნიან ოთხ მკაფიო სპირალისებურ
. მკლავს ირმის ნახტომის 30 დიამეტრი დაახლოებით
ათასი პარსეკია (100 000 სინათლის წელი) და მისი სისქე
1000 კი დაახლობით სინათლის. წელიწადია გალაქტიკა შეიცავს
200 სულ მცირე მილიარდ.ვარსკვლავს
•ორიონის მკლავი- მზის სისტემა
ირმის ნახტომი
ხელოვნური თანამგზავრი
უპილოტო კოსმოსური აპარატი, რომელიც მოძრაობს დედამიწის . ირგვლივ ორბიტაზე
თანამგზავრები არსებობს მრავალი დანიშნულების
: , როგორიცა სანავიგაციო, , სადაზვერვო კავშირგაბმულობის
, მეტეოროლოგიური ორბიტალური სადგური .და სხვა
1სპუტნიკ
• -1" ( "Спутник-სპუტნიკ რუსულად1") იყო კაცობრიობის
ისტორიაში დედამიწის
პირველი ხელოვნური
თანამგზავრი, რომელიც გაშვებულ იქნა კოსმოსში 1957
წლის 4 ოქტომბერს.
კოსმოსური ტურიზმი
• ” ” კომპანია ვირჯინ გალაქტიკი , ცნობილია იმით რომ
მსოფლიოში პირველი დაიწყებს კოსმოსური ტურიზმის
. ბიზნესს ახლახანს კი კომპანიის ხელმძღვანელობამ
ხელოვნური თანამგზავრების . გაშვების სურვილიც გამოთქვა
, , უფრო მეტიც გამოცხადდა რომ” ” ვირჯინ გალაქტიკი
თანამგზავრების გაშვებას 2013
2014 ან წელს .დაიწყებს
მადლობთყურადღებისათვის