วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร...
TRANSCRIPT
![Page 1: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/1.jpg)
โดย
นางสาว นพรรษมล บญเพชร
รหส 5421302216 สาขาวชา ออกแบบประยกตศลป
มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม
Presentation วนลอยกระทง
ประเพณวนลอยกระทงของแตละภาค
![Page 2: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/2.jpg)
ประวตความเปนมาของวนลอยกระทง
ประเพณลอยกระทงนน ไมมหลกฐานระบแนชดวาเรมตงแตเมอใด แตเชอวาประเพณนไดสบตอกนมายาวนานตงแตสมยสโขทย โดยในรชสมยพอขนรามคาแหง เรยกประเพณลอยกระทงนวา "พธจองเปรยญ" หรอ "การลอยพระประทป" และมหลกฐานจากศลาจารกหลกท 1 กลาวถงงานเผาเทยนเลนไฟวาเปนงานรนเรงทใหญทสดของกรงสโขทย ทาใหเชอกนวางานดงกลาวนาจะเปนงานลอยกระทงอยางแนนอน
ในสมยกอนนนพธลอยกระทงจะเปนการลอยโคม โดยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 ไดทรงสนนษฐานวา พธลอยกระทงเปนพธของพราหมณ จดขนเพอบชาเทพเจา 3 องค คอ พระอศวร พระนารายณ และพระพรหม ตอมาไดนาพระพทธศาสนาเขาไปเกยวของ จงใหมการชกโคม เพอบชาพระบรมสารรกธาต และลอยโคมเพอบชารอยพระบาทของพระพทธเจา
กอนทนางนพมาศ หรอ ทาวศรจฬาลกษณ สนมเอกของพระรวงจะคดคนประดษฐกระทงดอกบวขนเปนคนแรกแทนการลอยโคม ดงปรากฏในหนงสอนางนพมาศทวา
![Page 3: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/3.jpg)
"ครนวนเพญเดอน 12 ขานอยไดกระทาโคมลอย คดตกแตงใหงามประหลาดกวาโคมสนมกานลทงปวงจงเลอกผกาเกษรสตาง ๆ มาประดบเปนรปกระมทกลบบานรบแสงจนทรใหญประมาณเทากงระแทะ ลวนแตพรรณดอกไมซอนสสลบใหเปนลวดลาย..."
เมอสมเดจพระรวงเจาไดเสดจฯ ทางชลมารค ทอดพระเนตรกระทงของนางนพมาศกทรงพอพระราชหฤทย จงโปรดใหถอเปนเยยงอยาง และใหจดประเพณลอยกระทงขนเปนประจาทกป โดยใหใชกระทงดอกบวแทนโคมลอย ดงพระราชดารสทวา "ตงแตนสบไปเบองหนา โดยลาดบกษตรยในสยามประเทศถงกาลกาหนดนกขตฤกษวนเพญเดอน 12 ใหทาโคมลอยเปนรปดอกบว อทศสกการบชาพระพทธบาทนมมทานทตราบเทากลปาวสาน" พธลอยกระทงจงเปลยนรปแบบตงแตนนเปนตนมา
ประเพณลอยกระทงสบตอกนเรอยมา จนถงกรงรตนโกสนทรตอนตน สมยรชกาลท 1 ถง รชกาลท 3 พระบรมวงศานวงศตลอดจนขนนางนยมประดษฐกระทงใหญเพอประกวดประชนกน ซงตองใชแรงคนและเงนจานวนมาก พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวรชกาลท 4 ทรงเหนวาเปนการสนเปลอง จงโปรดใหยกเลกการประดษฐกระทงใหญแขงขน และโปรดใหพระบรมวงศานวงศทาเรอลอยประทปถวายองคละลาแทนกระทงใหญ และเรยกชอวา "เรอลอยประทป" ตอมาในรชกาลท 5 และรชกาลท 6 ไดทรงฟนฟพระราชพธนขนมาอกครง ปจจบนการลอยพระประทปของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงกระทาเปนการสวนพระองคตามพระราชอธยาศย
![Page 4: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/4.jpg)
เหตผลและความเชอของการลอยกระทง
สาเหตทมประเพณลอยกระทงขนนน เกดจากความเชอหลาย ๆ ประการของแตละทองท ไดแก
1.เพอแสดงความสานกถงบญคณของแมนาทใหเราไดอาศยนากน นาใช ตลอดจนเปนการขอ
ขมาตอพระแมคงคา ทไดทงสงปฏกลตาง ๆ ลงไปในนา อนเปนสาเหตใหแหลงนาไมสะอาด
2.เพอเปนการสกการะรอยพระพทธบาทนมมทานท เมอคราวทพระพทธเจาเสดจไปแสดง
ธรรมโปรดในนาคพภพ และไดทรงประทบรอยพระบาทไวบนหาดทรายแมนานมมทานท ซงเปน
แมนาสายหนงอยในแควนทกขณาบถของประเทศอนเดย ปจจบนเรยกวาแมนาเนรพทท
3.เพอเปนการสะเดาะเคราะห เพราะการลอยกระทงเปรยบเหมอนการลอยความทกข ความ
โศกเศรา โรคภยไขเจบ และสงไมดตาง ๆ ใหลอยตามแมนาไปกบกระทง คลายกบพธลอยบาปของ
พราหมณ
![Page 5: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/5.jpg)
4.เพอเปนการบชาพระอปคต ทชาวไทยภาคเหนอใหความเคารพ ซงบาเพญเพยรบรกรรมคาถาอยในทองทะเลลกหรอสะดอทะเล โดยมตานานเลาวาพระอปคตเปนพระมหาเถระรปหนงทมอทธฤทธมาก สามารถปราบพญามารได
5.เพอรกษาขนบธรรมเนยมของไทยไวมใหสญหายไปตามกาลเวลา และยงเปนการสงเสรมการทองเทยวใหเกดขนทงชาวไทยและชาวตางประเทศ 6.เพอความบนเทงเรงใจ เนองจากการลอยกระทงเปนการนดพบปะสงสรรคกนในหมผไปรวมงาน 7.เพอสงเสรมงานฝมอและความคดสรางสรรค เพราะเมอมเทศกาลลอยกระทง มกจะมการประกวดกระทงแขงกน ทาใหผเขารวมไดเกดความคดแปลกใหม และยงรกษาภมปญญาพนบานไวอกดวย
![Page 6: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/6.jpg)
ประเพณลอยกระทงในแตละภาค
ภาคเหนอ
จงหวดเชยงใหม
ภาคเหนอ จะเรยกประเพณลอยกระทงวา "ยเปง" อนหมายถงการทาบญในวน
เพญเดอนย (เดอนยถานบตามลานนาจะตรงกบเดอนสบสองในแบบไทย) โดยชาวเหนอ
จะนยมประดษฐโคมลอย หรอทเรยกวา "วาวฮม" หรอ "วาวควน" โดยการใชผาบางๆ
แลวสมควนขางใต ใหโคมลอยขนไปในอากาศ เพอเปนการบชาพระอปคตต ซงเชอกน
วาทานบาเพญบรกรรมคาถาอยในทองทะเลลก หรอสะดอทะเล ตรงกบคตของชาวพมา
![Page 7: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/11.jpg)
จงหวดตาก
ประเพณสาย ไหลประทปพนดวง หรอ การลอยกระทงสาย ถอเปน ประเพณของชาวเมองตากทนาวถชวตของบรรพชนมาผสมผสานเขากบความเชอ และหลกศาสนา ชาวเมองตากจะมถนอาศยอยบรเวณรมฝงแมนาปง วถชวตของชาวตากจงมความผกพนกบสายนาทเปรยบเสมอนสายโลหตทหลอ เลยงชาวเมองตากมานานหลายชวอายคนกอใหเกดประเพณทแสดงออกถงความกตญ�ในคนวนเพญเดอนสบสองชาวเมองตากไดจดใหมการขน ประเพณสาย ไหลประทปพนดวง เกดจากการรวมมอรวมใจของชาวบานในหมบานเปนความเชอในการจดทากระทงนาไปลอย เพอบชารอยพระพทธบาทของพระพทธเจา อกทงยงเปนการลอยทกขโศกโรคภยใหพนไปจากตนเอง และขอขมาทไดอาศยแมนาและทงของเสย ถายเทสงปฏกลลงแมนาปง
![Page 12: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/16.jpg)
จงหวดสโขทย
เปนอกหนงจงหวดทมชอเสยงในเรองประเพณลอยกระทง ดวยความเปนจงหวดตนกาเนดของประเพณน โดยการจดงาน ลอยกระทงเผาเทยนเลนไฟ ทจงหวดสโขทยถกฟนฟกลบมาอกครงหนงในป พ.ศ.2520 ซงจาลองบรรยากาศงานมาจากงานลอยกระทงสมยกรงสโขทย และหลงจากนนกมการจดงานลอยกระทงเผาเทยนเลนไฟขนทจงหวดสโขทยทก ๆ ป มทงการจดขบวนแหโคมชกโคมแขวน การเลนพลตะไล และไฟพะเนยง
![Page 17: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/20.jpg)
ประเพณลอยกระทงภาคอสาน
จงหวดนครพนม
จงหวดนครพนม จะตกแตงเรอแลวประดบไฟ เปนรปตางๆ เรยกวา
“ไหลเรอไฟ “โดยเฉพาะทจงหวดนครพนม เพราะมความงดงามและอลงการทสด
ในภาคอสาน
![Page 21: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/25.jpg)
ประเพณลอยกระทงภาคกลาง
การลอยกระทงของภาคกลางซงเปนทมาของการลอยกระทงทนยมปฏบตกนทงประเทศนน มหลกฐานวาในสมยกรงศรอยธยาเปนราชธานมพระราชพธ “จองเปรยงลดชดลอยโคม”
ในสมยรชกาลท ๓ แหงกรงรตนโกสนทรเรยกพธนวา “ลอยพระประทปกระทง” เนองจากโปรดใหทาเปนกระทงใหญ บนแพหยวกกลวย ตกแตงอยางวจตรพศดารประกวดประชนกน แตในรชกาลตอมากโปรดใหเปลยนกลบเปนเรอลอยพระประทปแบบสมยอยธยา ในสมยพระสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท ๖ โปรดใหเลก พธนเสยเพราะเหนวาเปนการสนเปลอง
กระทงของภาคกลางม ๒ ประเภทคอ
กระทงแบบพทธ
เปนกระทงทประดษฐดวยวสดธรรมชาต เชน ใบตอง ใบกระบอ กานพลบพลง ใบโกศล หรอวสดธรรมชาตทหาไดตามทองถนและประดบดวยดอกไมสดตางๆ ภายในกระทงจะตงพมทองนอย ถากระทงใหญจะใช ๓ พม กระทงเลกใชพมเดยวและธปไมระกา ๑ ดอก เทยน ๑ เลม และวสดตางๆตามความเชอของคนในทองถน
กระทงแบบพราหมณ
วธการทาเชนเดยวกบการทากระทงแบบพทธ จะแตกตางกน คอไม มเครองทองนอย บางทองถนจะมการใสหมากพล เงนเหรยญ หรอตดเสนผมเลบมอ เลบเทา เพอเปนการสะเดาะเคราะหไปในตว เปนพธความเชอของผทนบถอศาสนาพรามณ
![Page 26: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/30.jpg)
ประเพณลอยกระทงของภาคใต
การลอยกระทงของชาวใตสวนใหญนาเอาหยวกมาทาเปนแพบรรจเครองอาหาร
แลวลอยไปแตมขอนาสงเกตคอ การลอยกระทงทางภาคใต ไม มกาหนดวาเปน
กลางเดอน ๑๒ หรอเดอน ๑๑ ดงกลาวแลว แตจะลอยเมอมโรคภยไขเจบ เพอใหหาย
โรคภยไขเจบทตนเปนอย เปนการลอยเพอสะเดาะเคราะหการตกแตงเรอหรอแพลอย
เคราะห จะมการแทงหยวก เปนลวดลายสวยงามประดบดวยธงทว ภายในบรรจดอกไม
ธปเทยน เงนและเสบยงตางๆ ตามความเชอของคนในทองถน
![Page 31: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/32.jpg)
![Page 33: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/34.jpg)
![Page 35: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/35.jpg)
กจกรรมวนลอยกระทง
ประกวดทากระทง
![Page 36: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: วันลอยกระทง นางสาว นพรรษมล บุญเพชร รหัส 5421302216 ออกแบบประยุกต์ศิลป์](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013105/559417bc1a28ab86468b47fb/html5/thumbnails/38.jpg)
ขอบคณทกคนทรบชม
พบกนใหมโอกาสหนาคะ ^^