ئه نجومه نی س���ه ركردایه تی ئه ندام���ی پارتی "پش���تیوان سادق" ئاماژه به وه ده كات ك���ه دواخس���تنی هه ڵبژاردنی پارێزگاكان له وه زیاتر شه رمه زارییه كی زۆر گه وره ی���ه ، ئ���ه و ده ڵێ���ت "ئه گه ر سازان له سه ر ده ستور بكه ین، بارزانی ده توانێ���ت دو خولی تر خۆی كاندید

بكات". هه ولێر، ئاوێنه : پش���تیوان س���ادق به ئاوێنه دا تایب���ه ت له گفتوگۆیه ك���ی رایگه یاند كه "له هه ولێر هه مو ئه و حزبه توركمانیانه ی ك���ه هه ن زیاتر له پارتی نزیكن، ئ���ه وه واقیعه و كۆتاكان ئه وانه

ده رده چن كه دۆستی پارتین".

ئ���ه و ئام���اژه ی ب���ه وه ك���رد ك���ه درێژكردن���ه وه ی ماوه ی س���ه رۆكایه تی بارزان���ی ته نه���ا بۆ دو س���اڵی داهاتو نییه و وتی "ئه گه ر سه یری په یامه كه ی جه ناب���ی بارزانی بكه یت ده ڵێت كه متر له س���اڵێك هه وڵبدرێت س���ازان له سه ر ده ستور بكرێت و بخرێته ریفراندۆمه وه ،

ئی���دی ئه گه ر ه���ات و ل���ه و ماوه یه دا توانیمان سازان له سه ر ده ستور بكه ین، ئه وه جه نابی بارزانی یان هه ركه سێكی دیك���ه ده توانێت خ���ۆی كاندید بكات، له به رئه وه ی له و رۆژه ی كه ده ستوره كه له وه قائع���ی ریفران���دۆم و ده خرێت���ه كوردستان باڵوده كرێته وه ، له و رۆژه وه

هه ركه س���ێك بۆی هه یه ب���ۆ دو خول ببێته سه رۆكی هه رێم".

سه باره ت به پێداگری یه كێتیش له سه ر په رله مان، ب���ۆ ده س���تور گه ڕانه وه ی وتی "له به رئه وه ی یه ك���ه م هه ڵبژاردنه یه كێتی به لیس���تی جیاواز داده به زێت، پێویس���تی به وه یه كه هه ندێك ش���ت

وه ك خاڵی به هێزی خۆی نیشانبدات، ده بینین ئه وه ی كه پێشتر ئۆپۆزسیۆن پێداگیری له س���ه ر ئ���ه و بابه ته ده كرد یه كێت���ی ده یه وێت بڵێ���ت ئه وه منیش پێداگ���ری ده ك���ه م و وه ك كارتێك���ی

ئینتخابی به كاریده هێنێت".

دكتۆر فوئاد مه عس���وم ئام���اژه به وه ده كات ك���ه وه ك���و رێزێ���ك الی���ه ن و كوتله كان���ی عێ���راق داوای كه س���یان نه كردوه دابنرێت بۆ پۆس���تی سه رۆك كۆم���اری عێراق، ئ���ه و ده ڵێت "ئه گه ر داوام لێبكرێ���ت به ش���انازیه وه قبوڵی

ده كه م ببمه سه رۆك كۆمار".ئاوێنه ، سلێمانی : سه رۆكی فراكسیۆنی هاوپه یمانی كوردس���تانی له په رله مانی به غدا "د.فوئاد مه عسوم" له گفتوگۆیه كی تایبه ت به ئاوێنه دا رایگه یاند كه "ئه گه ر هاوپه یمان���ی كوردس���تانی داوا بكه ن

مایه ی ش���انازیه و بێگومان رازی ده بم پۆستی س���ه رۆك كۆماریی وه ربگرم"، ئه و وتی "ئه وه ش���ه ره فێكی گه وره یه و نامه وێت ب���وه ، گ���ه وره ته مه نیش���م ئیتر خه ریك���ی كاری پارله مانیی ببم و ده مه وێت یاده وه ریی و ش���ته كانی خۆم

بنوسمه وه ". سه باره ت به و قس���ه و باسانه ش كه كچه كه ی خ���ۆی و گه نده ڵی ده رباره ی ده وترێت، فوئاد مه عسوم وتی "له باره ی خۆم���ه وه بێمنه ت���م هه رچی���ه ك هه یه ده رباره ی گه نده ڵی له س���ه رم بیهێننه

مه یدانه وه و بیخه نه ڕو چییان لێم بینیوه له یه ك���ه م رۆژی ژیانم���ه وه تائێس���تا، بۆ گه نده ڵی تۆمه تێك���ی كچه كه ش���م دروس���تكراوه و ئه گه ر ئه ویش گه نده ڵی بكردای���ه ، وه ك ئه وان���ی دیكه عێراقی

جێده هێشت".

وتیش���ی "ئ���ه و قس���انه ی ده كرێت له س���ه رمان زیات���ر وه ك هه ڵمه تێ���ك من هه ركاتێك ك���ه به كارده هێنرێ���ت لێدوانێك ده ده م ئ���ه و جۆره تۆمه تانه

ده هێنرێته پێشه وه ".

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )389( سێشەممە 2013/8/6

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

ئێمه كێشه مان نیه بارزانی سه رۆكایه تی كۆنگره ی نه ته وه یی بكا و به خول نه بێت

«« 5مسته‌فا‌هیجری‌: 12 »» 17 »»

له هه ولێر كۆسپی زۆر بۆ یه كێتیه كان دروستده كرێ

په‌رله‌مان‌ده‌بێته‌‌"یانه‌ی‌خێزانی‌"‌«« 4ئارێز‌عه‌بدواڵ:

جه ژنتـــــــــــان پیرۆز بێت

په رله مانتاران هه ڵپه ی دامه زراندنی كه سوكاریانه

ریکالم

کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌نرخی‌‌1000دینار‌ تیراژ:‌‌4500 ته‌له‌فۆن:‌3201274 ‌ ناونیشان:‌سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش-‌به‌رامبه‌ر‌ئاماده‌یی‌شۆڕشی‌کوڕان‌

پشتیوان‌سادق:‌ئه‌گه‌ر‌سازان‌له‌سه‌ر‌ده‌ستور‌بكه‌ین‌بارزانی‌ده‌توانێت‌‌دو‌خولی‌‌تر‌خۆی‌كاندید‌بكات

2 »»

4 »»

3 »»

3 »»

شێركۆ بێكه س وه سیه تی كردوه

له خانوه كه ی خۆی به خاك

بسپێردرێت

فوئاد‌مه‌عسوم:‌داوام‌لێبكرێت‌به‌شانازیه‌وه‌‌قبوڵی‌‌ده‌كه‌م‌ببمه‌‌سه‌رۆك‌كۆمار

ریکالم

هه‌واڵ(389( سێشه ممه 22013/8/6

ریکالم

ئا: رامان عومه ر

ئه و دو رۆژه به یه كجاری چاوی لێكناوه ، ره نگه زۆربه مان خولیای ئه وه مان له مێشكدا بێت كه ئه و چۆن ژیانی

تایبه تی خۆی ده گوزه راند، به تایبه تی كه ماوه ی 15 ساڵه له خانویه ك

له گه ڕه كی ئاشتی شاری سلێمانی به ته نیا ژیانی به سه رده برد، شوان

عه بدواڵ كه ماوه ی 11 ساڵی ره به ق شۆفێر و سه روكاری له گه ڵ ئه م شاعیره

گه وره یه ی كورد و بوه و، زۆر شت له باره ی ئه وه وه بۆ ئاوێنه ده گێڕێته وه .

ژیانی رۆژانه یژیان���ی به ڕێوه بردن���ی له ب���اره ی رۆژانه یه وه ، شوان كه بۆ ماوه ی 16 ساڵ نزیكترین كه س بوه له شێركۆ بێكه سه وه ، ده ڵێ���ت "ژیانی رۆژان���ه ی زۆر رێكخراو بو، پابه ن���دی كات بو، به یانیان له دوای كاتژمێر شه شه وه له خه و هه ستاوه و دوای خۆشتن و نانخواردن بۆ ده زگای سه رده م به رێكه وه توه ، دوای ته واوبونی ده وامیش

گه ڕاوه ته وه ماڵه ته نهاكه ی". بێكه سی شاعیر زۆر حه زی به خواردنی شله ی بامێ بو، حه فتانه ش چه ند جارێك س���ه ردانی ئه حه ی گوڵه ی ده كردو له وێ برژاوی ده خ���وارد، هه ندێك له ژه مه كانی

به یانیانیش نیسكێنه ی ده خوارد. به پێی گێڕانه وه ی ش���وان، شێركۆ بۆ ئه وه ی له جیهانیش دانه بڕێت رۆژانه گوێی العربیه ش له هه واڵه كان ده گرت و كه ناڵی به خت یاوه ری بوه كه زۆربه ی كات ئه م ش���اعیره مه زنه بینه ری بوه ، به اڵم له و كاتانه ی سه رقاڵی نوسینی دیوانه شیعر بوه زۆر به كه می ته ماشای ته له فیزیۆنی ك���ردوه ، ئه و هونه رمه ندانه ش���ی كه زۆر گوێی لێگرت���ون "عه دنان كه ریم و كانی" بون، به گش���تیتش ئ���اره زوی به گۆرانیه كۆنه كان كردوه و گوێی له عه لی مه ردان و حه سه ن زیره ك و حه مه ی ماملێ گرتوه ، هه ر رۆژێك���ی هه ینیش ب���ه ره و ئه زمه ڕ به رێكه وتبێت بیری گۆرانی گردی یاره ی هونه رمه ند "مه زه���ه ری خالقی" كردوه و

به شوانی وتوه كه ئه و گۆرانیه لێبدات.

ماڵی ته نیا و هاوڕێیه تی هه موانشێركۆ بێكه س زۆر هه ستی به ته نیایی كردوه چه ندین جاریش سكااڵی له ده ستی ئه و ته نهایی���ه كردوه ، ش���وان ده ڵێت: "زۆرجار بانگی كردوم وتویه تی ئه وه نده له ماڵه وه بوم تاقه تم نه ما له چوارچێوه ی ئ���ه م دی���واره خه ریكه ده ڕزێ���م، وه ره بابڕۆین���ه ده ره وه و پیاس���ه یه ك بكه ین و

دوایی خزمان به سه ربكه ینه وه ".به مدواییه ش به ه���ۆی تێكچونی باری

ته ندروستیه وه ، شێركۆ بێكه س به شداری له بۆنه كۆمه اڵیه تیه كان كه متر كردبۆوه و زۆرتری���ن كات له ماڵ���ه وه ده مای���ه وه . ب���ه اڵم واش ته نیای���ی ت���وڕه ی نه كرد، ش���وان ده ڵێت "مامه ڵ���ه ی زۆر نه رمبو، باوه ڕناكه م پیاوێكی وا دروس���تبێته وه ، به خشنده و س���اكار، س���اده و پیاوێكی میهره بان، به رده وام مرۆڤی هه ژاری زۆر

خۆشویستوه ".شێركۆ هاوڕێی هه موان بو، هه ندێكمان شیعره كانیمان كرده هاوڕیی هه میشه یمان و هه ندێكیشمان وه ك هه ركه سێكی تر بوه هاوڕێمان، ش���وان ده ڵێت "زیاتر له گه ڵ ره ئوف بێگه ردو كوڕانی ئه حمه د هه ردی و ئه وانه ی له ده زگای سه رده م بون هاوڕێ

بو". به قسه ی شوان، شێركۆ بێكه س زۆر نیگه رانبوه له و شتانه ی دژی میلله ته كه ی كراوه ، "نیگه رانی هه مو ئه و ش���تانه بو ك���ه دژی میلله ته كه ی بوایه هه میش���ه میلله ته كه ی له س���ه رو هه مو ش���تێكه وه ب���وه ، ب���ه رده وام له گ���ه ڵ میلله ته كه یدا بوه و حه زیك���ردوه له گه ڵ ئه واندا بێت"، ناوبراو ئه وه ش ده خاته ڕو كه له سه ر ئه و هه ڵوێستانه شی روبه ڕوی گله یی بۆته وه ، ئه و ده ڵێت "راس���ته گله ییان لێكردوه ، به اڵم ئ���ه و میلله ته كه ی به الوه گرنگبوه . چونكه خۆشویس���توه هه موانیشی ئه و

ئه و شاعیری میلله ته كه ی بوه ".

نه خۆشیه كه یشوان سه رگورش���ته ی شاعیر شێركۆ بێكه س له گ���ه ڵ نه خۆش���ییه كه یدا به م ش���ێوه یه ده گێڕێته وه ، "پێش س���اڵێك هه ستم ده كرد كه مامۆستا گۆڕانكارییه كی به س���ه ردا هاتوه ، به تایبه تی له رۆیشتن و جه س���ته یدا زیاتر هیالكی پێوه دیاربو، چاوپێكه وتنێكی له دوای ئاخیرانه دا له م دورودرێژ ده نگی نوسا و ئه ویش به رده وام هه ندێك له گ���ه ڵ ده خ���وارده وه قاوه ی ده رمان���ی ك���ورده واری، به اڵم س���ودی نه بو، پاشان س���ه ردانی دكتۆرمان كرد، هه رچه نده ئ���ه و زۆر تاقه ت���ی دكتۆری نه بو، زۆر كه میش ده چوه الی پزیشك. به اڵم پێش نه خۆش���یه كه ی ش���ه كره ی ه���ه ر هه بو، دكتۆر داوای ئه ش���یعه یكرد ب���ه اڵم كاك ش���ێركۆ رازی نه ب���و، بۆیه داوای له پزیشكه كه كرد ته نها ده رمانی ئ���ه وه ی س���ه رمابونی پێب���دات، دوای بردمانه الی پزیش���كێكی تریش ئه ویش

داوای ئه شیعه ی كرد".ش���وانی وتی "خۆش���ترین كاتی ئه و ساته بو كه كاتێك راپۆرتی پزیشكه كان گه ڕایه وه و باسی له باشبونی ته ندروستی ده كرد له خۆشیدا راپه ڕی و ئه وه نده دڵی خۆش بو، هه رگیز ئه و دیمه نه له به رچاوی

من ون نابێت".وت���ی نه خۆش���یه كه وه ، له ب���اره ی "س���ییه كی وه س���تابو ئ���ه وه ش به هۆی وه ره مێكه وه له س���ه ر سنگی دروستببو، نه یده هێش���ت خوێن بچێت بۆ ئه و ژێیه " ناوبراو ئاماژه ی به وه ش���دا كه ش���ێركۆ بۆ بگه ڕێت���ه وه ئاماده نه ب���و بێك���ه س س���وید و زۆر هه وڵیداوه لێره بمێنێته وه ، ئه و زۆر هۆگر و ش���ه یدای س���لێمانی بو، به اڵم به زۆری ئه م و ئه وو له س���ه ر داوای دكتۆر ناچاربوه بۆ چاره سه ری پزیشكی

بگه ڕێته وه بۆ سوید".

دوا ماڵئاواییك���ه رونك���رده وه ئ���ه وه ی ش���وان ش���ێركۆ بێكه سی ش���اعیر وه ك ئه وه ی خ���ۆی پێش���بینی مه رگی خ���ۆی بكاو پێشبینیه كه شی راست ده رچو، چاوێكی یاده وه رییه كانی خۆیدا به هه مو ئه لبومی خشانده وه ، له منداڵیه وه تا دوا ترۆپكی

ته مه ن. شێركۆ "سه ره تا له ئه لبومی وێنه كانی ده س���تیپێكرد و هه م���و ئ���ه و وێنان���ه ی

ته ماش���اكرد كه له منداڵیه وه تا دوا وێنه گرتبون���ی، پاش���ان ده زگای س���ه رده م ته له فونیان ك���رد بۆ ئه وه ی خواحافیزی لێبك���ه ن، به اڵم كه مێك س���ه یری كردم و وتی: نه خێر با ئه وان نه یه ن خۆم ده چم بۆ خوا حافیزی، كه گه یشتینه سه رده م پرس���گه وه چاپخان���ه و له كارمه ندان���ی ده ستیپێكردو پاشان خواحافیزی له هه مو فه رمانبه رانی سه رده م كرد، پێش ئه وه ی بۆ فڕۆكه خانه ش ب���ه ڕێ بكه وێت چاوی به هان���ی كچی و په یوه ند ج���اف كه وت و

شاگه شكه بو به بینی كچه زاكانی.دواتر به یاوه ری هاوس���ه ره كه ی چوینه فڕۆكه خان���ه ، ل���ه وێ زۆر چاوه ڕێ���ی دو كچه كه ی ت���ری ده كرد، كات دره نگ بو، به اڵم ئ���ه و هه ر چاوه ڕوان ب���و، دواجار پێیوتم ئه گ���ه ر فریانه كوتم ئه وان ببینم ئ���ه وا ئه م گواڵنه یان ب���ۆ داده نێم، به اڵم خۆش���به ختانه هه ر ئه و ش���ه وه چاوی پێیانك���ه وت، كچه كانی ب���ۆ ئاگاداربون له ته ندروستی ئه و له سویده وه گه ڕابونه وه ، دوای ئه وه به ڕێكه وت به ره و س���تۆكهۆڵم

بۆ دواجار ماڵئاوایی له من كرد".

شێركۆ.. مه رگێكی ساده و خه مێكی قوڵماڵی ته نها و چۆڵ و بێكه س

س���ه ره ڕای ئ���ه وه ی ك���ه زۆرێ���ك به پشتبه س���تن له راگه یاندن���ه كان به چاوپێكه وتنێك كه پێشتر شێركۆ بێك���ه س ئه نجامیداوه و داوای كردوه ئه گ���ه ر رێگ���ه ی ب���ده ن "له پاركی ئازادی و به ته نیش���ت مۆنۆمێنته كه ی س���لێمانیه وه 1963ی ش���ه هیدانی ب���ه اڵم "په یوه ند جاف"ی بینێژن"، هونه رمه ند و زاوای ش���ێركۆ بێكه س، ده ڵێ���ت "ش���ێركۆ وه س���یه تی كرد ئه گه ر له پاركی ئ���ازادی رێ نه درا،

له خانوه كه ی خۆم بمنێژن".له په یوه ندییه كی ج���اف په یوه ن���د به ئاوێنه ی له س���ویده وه ته له فونیدا راگه یان���د ك���ه "ش���ێركۆ بێك���ه س نوس���راوی وه س���یه تێكی هی���چ

به جێنه هێش���توه ، ب���ه اڵم به زاره كی ئه گه ر لێدوباره كردوه ته وه ئ���ه وه ی رێگه نه درا له پاركی ئازادی بنێژرێت، ئه وا با له خانوه كه ی خۆی له گه ڕه كی ده س���تكاری بنێژرێ���ت" و ئاش���تی كتێبخان���ه و ماڵه كه ی نه كرێت و وه ك كتێبخانه یه كی تایبه ت به ژیانی خۆی

بمێنێته وه "، په یوه ند جاف وتی "شێركۆ بێكه س وتویه تی پێمخۆشه له ماڵه كه ی خۆم بمنێژن له به رئ���ه وه ی حه ز به ده نگ و

ده نگ و قه ره باڵغی ناكه م".وتیشی "شێركۆ بێكه س پێشیوتم كه ئه م راز و وه سیه ته ی الی نه وشیروان بێگه ردی���ش ره ئ���وف مس���ته فا و

دركاندوه ".

شێركۆ بێكه س وه سیه تی كردوه له خانوه كه ی خۆی به خاك بسپێردرێت

ئه و خه اڵتانه ی وه ری گرتوه هه میشه له سه ر ئه م کورسیه داده نیشت

به رده وام ئه م جانتایه ی پێبو

شێرکۆ بێکه س حه زی به ده نگی کانی بو

به بێ ئه و ته پڵه که له ماڵه وه جگه ره ی نه ده کێشا

کتێبخانه که ی فۆتۆکان: رامان شێرکۆ بێکه س له کاتی نوسیندا له ئینته رنێته وه

پرسه نامه ل����ه م رۆژه گه رمانه ی هاویندا، هه ندێكجار دڵمان گه رم و به كوڵتر ده بێت، به تایبه تی ئه و کاتانه ی كه ده بینین ئیتر دنیا له كه س و له شتێكی جوانی كه مه ، 4ی ئاب یه كێك بوو له و رۆژانه ی كه پێیوتین ئیتر چانسی ئه وه مان نابێت جارێكیتر چاومان به دیده نی ئه و مرواریی وشه پاراوانه رون و شاد بێت كه سرودی ئازادیان بۆ مه له ك تاوس و بۆ گه ردن����ی پاكیزه ی مه ریه م و بۆ ژن و ئازادی ده وت و خه ونیان بۆ دره ختێكی بێوه ژنی

تاق و ته نهای ئه نفال و بۆ پێنج هه زار كۆتری باڵشكاوی هه ڵه بجه ده گێڕایه وه .به چاولێكنانی یه كجاریی ش����ێركۆ بێكه س، ئه وه ته نها "نه سرین"ی هاوسه ری و كوڕو كچه كانی نین كه ته نیان، ئێستا به بێ شێركۆ گێژه ڵوكه ی زه رده په ڕێك به ناو روحی

نیشتمانێكدا هه ڵده كا و هه موومان هه ست ده كه ین دڵته نگ و ته نهاین.روحی شاد

کۆمپانیای ئاوێنه

3(389( سێشه ممه ‌2013/8/6هه‌نوکه

ئا: ئاراس عوسمان

له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا، دكتۆر فوئاد مه عسوم ده ڵێت ئه گه ر

هاوپه یمانی داوا بكه ن ده بمه وه سه رۆك كۆمارو ئه وه مایه ی

شانازیمه.

درێژه كێش���انی ئای���ا ئاوێن���ه : نه خۆش���ییه كه ی تاڵه بان���ی ، نه بوه ته ل���ه وه ی ئێوه بیركردن���ه وه ی ه���ۆی كه س���ێك بۆ پۆستی سه رۆك كۆماریی

دیاری بكه ن؟فوئاد مه عس���وم: پۆس���تی سه رۆك كۆماری���ی تائێس���تا ل���ه الی جه نابی م���ام جه الله ، ئه ویش له به ر ناس���اغی مانگ���ه چه ن���د ئ���ه و نه یتوانی���وه به رده وامبێ���ت له پۆس���ته كه ی ، ئ���ه و حاڵه ته ئه وه ناگه یه نێت كه شوێنه كه ی له ده س���توردا به ڵك���و به تاڵب���وه ، كاروباری )غی���اب(و پێیده گوترێ���ت ده وڵه تیش ده ڕوات، له به رئه وه ی ئێستا جێگره كانی كاروباره كان به ڕێوه ده به ن و

هه مو ده سه اڵته كانی ئه ویان هه یه .ئاوێن���ه : یه كێك له و كه س���انه ی كه باس ده كرێت بۆ وه رگرتنی ئه و پۆسته

تۆیت، ئه مه وایه ؟فوئاد مه عس���وم: من بۆخۆم هیچم داوانه ك���ردوه و چاوه ڕوان���ی ئ���ه وه ش ناكه م، وه كو رێزێك الیه ن و كوتله كانی عێراق���ش داوای كه س���یان نه ك���ردوه دابنرێت بۆ پۆس���تی سه رۆك كۆماری

عێراق.هاوپه یمانی ئه گ���ه ر ئ���ه ی ئاوێنه : كوردستانی داوات لێبكه ن بۆ وه رگرتنی

ئه و پۆسته ؟

فوئاد مه عس���وم: ئه گه ر هاوپه یمانی كوردس���تانی بڕیارێك���ی وه ه���ا بدات رازی بێگوم���ان ش���انازیه و مای���ه ی ده ب���م ئه و پۆس���ته وه ربگ���رم، ئه وه شه ره فێكی گه وره یه و ته مه نیشم گه وره ب���وه ، نامه وێت ئیت���ر خه ریكی كاری پارله مانیی ببم و یاده وه ریی و شته كانی

خۆم ده نوسمه وه . ئاوێنه : وه ك ئه ندامێكی دامه زرێنه ر دۆخی ئێستای یه كێتی چۆن ده بینی ، به تایبه ت���ی كه جۆرێ���ك له نیگه رانی له الی جه ماوه ره كه ی دروستبوه له سه ر

درێژكردنه وه ی ویالیه تی بارزانی ؟فوئاد مه عس���وم: یه كێتی بارودۆخی باش���ه و بیروبۆچونی جیاوازی تێدایه ، ئێمه چه ندین باڵ بوین له ناو ئه م حزبه دا، به اڵم له هه مو كاره كاندا یه كهه ڵوێس���ت بون، ئ���ه وه ی بۆ ویالیه ته كه ی بارزانی كراوه كارێكی یاساییه و له به رژه وه ندی گش���تی ئه نجامدراوه ، ره نگ���ه ماوه ی ده س���ه اڵته كه ی بارزانی دو س���اڵه كه ته واو نه كات و زوتر كاره كانی ده ستور

ته واوبێت و بۆ ریفراندۆم بڕوات.ئاوێنه : ئه ی ئه گه ر ده س���تور پێش

ریفراندۆم نه گه ڕایه وه پارله مان؟فوئاد مه عس���وم: له ئێستاداو به پێی زانیاریه كان���م ده س���تور گه ڕاوه ت���ه وه پارله مان و ده بێت هه مو هه وڵێك بدرێت بۆ س���ازانێكی گشتی ، ده ستور ده بێت بكرێته مه رجه عیه تێ���ك، نه ك بكرێته هۆكارێ���ك بۆ ناكۆكی سیاس���ی ، ئیتر ده س���تور له پارله مانه و فراكسیۆنه كان به چ ش���ێوه یه ك ده نگی له سه ر ده ده ن

ئه وه بۆ ئه وان جێده هێڵین.ئاوێنه : هه ستناكه یت الیه نێك هه بێت بیه وێت ده س���تور له به رژه وه ندی خۆی

یه كالبكاته وه ؟هه یه و ناكۆك���ی مه عس���وم: فوئاد هه ركه سه و له روانگه ی خۆیه وه ته ماشای ده كات، ناتوانم الیه نێك تۆمه تبار بكه م، به اڵم پێویس���ته به هه مو ش���ێوه یه ك بۆچونی هه موانی له س���ه ربێت، ئه گه ر تا دوا كاته كان بڕیاری یه كالكه ره وه ی بۆ نه درا، ئه وا ده چێته ریفراندۆمه وه و ئه وانه ی ره خنه یان هه یه لێی ده توانن له رێگه ی بانگه ش���ه كانیانه وه وا بكه ن له به رژه وه ندی ده نگنه هێنێت ده ستور

الیه نه كانی كه ناكۆكن له گه ڵی .هاوپه یمان���ی له س���ایتی ئاوێن���ه : ئام���اژه ت به وه ك���ردوه ك���ه رێگرنین له خۆكاندیدكردن���ه وه ی مالیك���ی ب���ۆ پۆس���تی س���ه رۆك وه زی���ران، ئ���ه م

بۆچونه ت له سه ر چ بنه مایه كه ؟ فوئاد مه عسوم: له دوای هه ڵبژاردنی داهاتو كه س له عێراقدا ناتوانێت زۆرینه بێت و به ته نه���ا حكومه ت پێكبهێنێت، پێویستی به الیه نه كانی تر ده بێت، ئه و ده توانێت ده هێنێت زۆرین���ه الیه نه ی بكات و دی���اری وه زیران���ی س���ه رۆك الیه نه كان���ی تریش ده بێ���ت بۆچونیان له سه رده می حاڵه ته ئه م وه ربگیرێت،

پاشایه تییه وه هه بوه . رێگرنی���ن ئ���ه وه ی ئاوێن���ه : رای مالیك���ی ، له كاندیدكرن���ه وه ی

مه كته بی سیاسی یه كێتیشه ؟فوئاد مه عس���وم: نه خێ���ر بۆچونی

مه كته ب سیاسی نیه بۆچونی خۆمه .ئاوێن���ه : ئای���ا مه كته بی سیاس���ی

یه كێتی به مه نیگه ران نه بوه ؟فوئاد مه عس���وم: نازان���م مه كته بی سیاس���ی نیگه ران بون، ب���ه اڵم دوای بۆ فه رمی به نوس���راوی لێدوانه ك���ه م

مه كته بی سیاس���یم ناردوه و تائێس���تا نه بوه نیگه رانیه كیان هه ڵوێست و هیچ

به رامبه رم.ئاوێن���ه : ب���ه اڵم به پێ���ی ئ���ه وه ی ده وترێت ئه و هه ڵوێس���ته ی هه تانبوه مالیك���ی ، كاندیدكردن���ه وه ی ب���ۆ ده گوترێ���ت له به رامبه ر ئ���ه وه بوه كه گه نده ڵی خۆت و كچه كه ت كه پێش���تر بوه ، عێراق په یوه ندیه كان���ی وه زیری

داپۆشرێت؟فوئاد مه عس���وم: له باره ی خۆمه وه بێمنه ت���م هه رچی���ه ك هه یه له س���ه رم بیخه نه ڕو، چییان مه یدانه وه و بیهێننه لێ���م بینیوه له یه ك���ه م رۆژی ژیانمه وه تائێستا، كچه كه م تۆمه تێكی گه نده ڵی ئه ویش ئه گ���ه ر دروس���تكراوه و ب���ۆ گه نده ڵی بكردای���ه وه ك ئه وانی دیكه له واڵتێك���ی عێراق���ی جێده هێش���ت و ده ره وه نیشته جێ ده بو وه ك ئه وانه ی رۆیشتونه ته ده ره وه ، دوای چوار ساڵ چاوه ڕوانی له دادگا هیچی له سه رنه بو، ئه و قسانه ی ده كرێت له سه رمان زیاتر وه ك هه ڵمه تێ���ك به كارده هێنرێت كه هه ركاتێك من لێدوانێ���ك ده ده م ئه و جۆره تۆمه تانه ده هێنرێته پێش���ه وه ، به اڵم ن���ه ك ه���ه ر بێمنه ت���م، به ڵكو ته حه داش ده كه ین خۆشم و كچه كه شم هه ر ش���تێكمان له س���ه ربێت له باره ی

گه نده ڵیه وه . ئاوێن���ه : ب���ه اڵم ئێس���تا كچه كه تان له دیوانی سه رۆكایه تی هه مان وه زاره ته به پله ی راوێژكار، ئایا به شێوه ی فه رمی

دامه زراوه ته وه ؟فوئاد مه عس���وم: راس���ته ئێس���تا له هه مان وه زاره ت ده وام ده كات، به اڵم

به شێوه ی گرێبه سته .

ئا: هێمن مامه ند

سه رۆكی ئێستا و سه رۆكی پێشوی په رله مانی كوردستان و جێگری

ئێستای سه رۆكی په رله مان و به ڕێوه به ری گشتی دیوانی په رله مان و

چه ندین په رله مانتارو سه رۆك فراكسیۆن، كه سوكاری نزیكی خۆیان

له په رله مان داده مه زرێنن، ئه مه له كاتێكدا كه حكومه ت به خه ڵكی

ده ڵێت "دامه زراندن نییه ".

به پێی ئه و زانی���اری و به ڵگه نامانه ی ده س���ت "ئاوێنه " كه وتون، س���ه رۆكی بایز"، "ئه رسه الن په رله مان ئێس���تای له په رله م���ان خ���ۆی هاوس���ه ره كه ی دامه زراندوه ، كه مال كه ركوكی سه رۆكی پێش���وی په رله م���ان برازایه كی خۆی و خه زوری خۆی دامه زراندوه ، به هه مانشێوه به ڕێوه ب���ه ری ك���ورده " "ئیس���ماعیل هاوسه ره كه ی په رله مان دیوانی گشتی خۆی به ش���ێوه ی گواس���تنه وه ی راژه ، گواس���تۆته وه بۆ په رله م���ان، هه روه ها ش���ێروان حه ی���ده ری وه زی���ری دادی په رله مانتاری پێشو كوڕێكی ئێس���تاو خۆی به ن���اوی )محه مه د( دامه زراندوه ، دكتۆر حه س���ه ن سور جێگری سه رۆكی په رله مان له سه ر پشكی پارتی برایه كی خ���ۆی دامه زراندوه ، هه روه ها ش���ێردڵ

ته حس���ین سه رۆكی لیس���تی هه ولێری توركمان���ی كچێك���ی خ���ۆی به ن���اوی )شه یما(و برازایه كی دامه زراندوه ، دكتۆر "س���ائر عه بدول ئه حه د" په رله مانتاری ئاشوری كچێكی خۆی به ناوی )هانا( دامه زراندوه ، ئ���ازاد جندیانی وته بێژی یه كێ�تی نیشتیمانی كوردستان كچێكی به ناوی )ه���ۆزان( دامه زراندوه ، گۆران له سه ر كوردستانی په رله مانتاری ئازاد پش���كی یه كێتی برایه كی خۆی به ناوی دامه زراندوه ، له په رله م���ان )بۆت���ان( راوێ���ژكاری عه بدولڕه حم���ان دڵش���اد په رله م���ان كچێك���ی خ���ۆی به ناوی به زاز عه ون���ی دامه زراندوه ، )ش���ه م( په رله مانتار له لیژنه ی یاس���ایی له سه ر كوردستان نیشتیمانی یه كێ�تی پشكی كه ئه مجاره ش���یان كاندیدی په رله مانه ، برایه كی خۆی به ناوی )سائر(و بوكێكی كاردۆ ه���ه روه ك دامه زراندوه ، خ���ۆی گۆڕان فراكسیۆنی س���ه رۆكی محه مه د خوشكێكی خۆی به ناوی )سعاد محه مه د پیرداود( به ش���ێوه ی گواستنه وه ی راژه له وه زاره تی كشتوكاڵ به نوسراوی ژماره 8270 له رۆژی 2013/9/7 گواستۆته وه ب���ۆ په رله مانی كوردس���تان و هه روه ها هاوس���ه ری ك���وڕه خ���ه زوری به ناوی )ته الر غالب( له په رله مانی كوردس���تان دامه زراندوه ، هاوكات دكتۆر دانا سه عید فراكس���یۆنی په رله مانت���اری س���ۆفی

كوردس���تانی له سه ر پش���كی یه كێ�تی هاوس���ه ری كوردس���تان نیش���تیمانی خۆی به ن���اوی "تریف���ه " له په رله مان دامه زراندوه ، هه روه ها ئاواز عه بدولواحید په رله مانتاری فراكس���یۆنی كوردستانی له سه ر پشكی پارتی ، ژنبرایه كی خۆی كوردستان له په رله مانی )زارا( به ناوی

دامه زراندوه .دامه زراندنی ئه و كه سوكاره نزیكانه ی س���ه رۆك و جێگری سه رۆكی په رله مان و په رله مانت���اران له كاتێكدایه كه رۆژانه به خه ڵك ده وترێت دامه زراندن نییه ، بۆیه س���ه رجه م ئه و كه سانه ی كه دامه زراون

له ده ره وه ی رێكاره یاساییه كانه .س���ه رۆكی عه بدولعه زی���ز عوم���ه ر س���ه باره ت یه كگرت���و فراكس���یۆنی به دامه زراندن���ی ئه و كه س���ه نزیكانه ی سه رۆكی په رله مان و په رله مانتاره كان بۆ ئاوێنه دواو وتی "له راستیدا ئێمه له دورو نزیك هاوش���اریه كی خۆشم له په رله مان ئه و كه سه دامه زراندنی دانه مه زراندوه ، نزیكانه ی س���ه رۆكی په رله مان و جێگرو ئه گه ر له په رله مانت���اران، ژماره ی���ه ك له سه ر ئه ساس���ی ئیستحقاقات نه بێت و له س���ه ر ئه ساس���ی خزم خزمێنه بێت و به خه ڵ���ك بڵێن دامه زران���دن نییه و بۆ دامه زراندن نزیكه كانی خۆشیان كه سه ئاس���ایی بێت، ئه وه به هه مو شێوه یه ك

نایاساییه ".

خۆم و كچه كه شم ته حه دا ده كه ین له باره ی گه نده ڵیه وه شتێكمان له سه ربێت

ئاهه نگی سااڵنه ی خوانی به ربانگی کۆمپانیای نیڤا - بریکاری سه ره کی فۆردو وینکۆڵن له سه رتاسه ری عێراق - له سلێمانی و هه ولێر

وه ک نه ریتی س���ااڵنه ی خۆی کۆمپانیا نیڤا - بریکاری سه ره کی فۆردو وینکۆڵن له سه رتاس���ه ری عێراقدا، له به رواری 23-25ی مانگی ته موزدا هه س���تا به ئاماده کردنی خوانێکی به ربانگ له هه ردو ش���اری هه ولێرو سلێمانی بۆ به ش���ێک له س���ه نیاره کانی گه وره به رپرسانی حکومه ت و کۆمپانی���اکان. ئه م���ه ش وه ک پێزانینین و رێزگرتن���ی کۆمپانیای نیڤا به رامبه ر به س���ه نیاره به ڕێزه کان���ی هه ر له م بۆنه ی���ه دا به ڕێوبه رانی کۆمیانیای نیڤا - بریکاری س���ه ره کی فۆردو وینکۆڵن له سه رتاس���ه ری عێراق به مه به ستی دوپاتکردنه وه ی گرنگیدان به سه نیاره کان و کڕیاره

داهاتوه کانی کۆمپانیا ئاماده ی میوانداری کردنه که بون.

په رله مان ده بێته "یانه ی خێزانی " په رله مانتاران هه ڵپه ی دامه زراندنی كه سوكاریانه

د.فوئاد مه عسوم:

فوئاد مه عسوم

ئه گه ر هاوپه یمانی كوردستانی بڕیار

بدات ببمه سه رۆک کۆمار مایه ی

شانازیه و بێگومان رازی ده بم ئه و

پۆسته وه ربگرم، ئه وه شه ره فێكی

گه وره یه و نامه وێت ئیتر خه ریكی

كاری پارله مانیی ببم

په رله مانی کوردستان له ئینته رنێته وه

‌‌‌ئا:‌نزار‌گزالی،‌هه‌ولێر

له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌"دكتۆر‌پشتیوان‌سادق"‌ئه‌ندامی‌ئه‌نجومه‌نی‌سه‌ركردایه‌تی‌پارتی‌ده‌ڵێت‌"تائێستا‌

بابه‌تی‌سه‌رۆكایه‌تی‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌نه‌‌له‌بیری‌پارتی‌و‌نه‌‌له‌بیری‌جه‌نابی‌سه‌رۆكیشدایه‌".

ئاوێنه‌:‌قس���ه‌ی‌‌جی���اواز‌ده‌رباره‌ی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌كۆنگ���ره‌ی‌‌نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌ده‌كرێت،‌ئایا‌ئێوه‌‌وه‌ك‌پارتی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌وه‌ن‌ك���ه‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌كۆنگره‌كه‌‌به‌خول‌بێت‌ی���ان‌پێویس���ته‌‌بارزانی‌‌

سه‌رۆكایه‌تی‌‌بكات؟د.پش���تیوان:‌له‌بنچین���ه‌دا‌بابه‌ت���ی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌الی‌ئێم���ه‌‌بابه‌ت‌نیه‌،‌بابه‌تی‌سه‌ره‌كی‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌ئێمه‌‌بتوانین‌تواناكان‌و‌ستراتیژیه‌تی‌نه‌ته‌وه‌یی‌كورد‌له‌چوارچێوه‌ی���ه‌ك‌كۆبكه‌ین���ه‌وه‌‌وه‌ك‌خه‌ونێك���ی‌دێرین���ی‌میلله‌ت���ی‌كورد،‌به‌تایبه‌تی‌دوای‌ئه‌و‌گۆڕانكاریانه‌ی‌كه‌‌له‌ناوچه‌ك���ه‌دا‌هاتونه‌ته‌‌ئارا،‌هه‌روه‌ها‌له‌و‌ش���وێنانه‌ی‌ك���ه‌‌كوردی���ان‌تیادا‌دابه‌ش���كراوه‌،‌بۆیه‌‌الی‌ئێمه‌‌ئه‌وه‌‌زۆر‌گرنگه‌‌كورد‌په‌یامی‌خۆی‌په‌یامی‌مافی‌چاره‌نوس���ی‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ئاشتیانه‌‌له‌رێگ���ه‌ی‌ئه‌و‌كۆنگره‌ی���ه‌‌بگه‌یه‌نێت،‌باوه‌ڕبكه‌ن‌تائێستا‌بابه‌تی‌سه‌رۆكایه‌تی‌كۆنگره‌كه‌‌نه‌‌له‌بیری‌پارتی‌و‌نه‌‌له‌بیری‌

جه‌نابی‌سه‌رۆكیشدایه‌.ئاوێنه‌:‌له‌ماوه‌ی‌‌هه‌فته‌یه‌كدا‌نێچیرڤان‌چوه‌‌ئه‌نقه‌ره‌و‌چ���وه‌‌تارانیش،‌ئه‌و‌چ‌

په‌یامێكی‌‌پێیه‌‌بۆ‌ئه‌و‌ده‌وڵه‌تانه‌؟د.پش���تیوان:‌دو‌په‌یامه‌،‌یه‌كێكیان‌په‌یامی‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌ییه‌‌كه‌‌پێشتر‌ئ���ه‌و‌واڵتانه‌‌رێكده‌كه‌وت���ن‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌دژایه‌تی‌دۆزی‌كورد‌بكه‌ن،‌به‌اڵم‌ئێستا‌ك���ورد‌كۆده‌بێته‌وه‌‌به‌اڵم‌ئ���ه‌و‌واڵتانه‌‌كۆكنین‌له‌گ���ه‌ڵ‌یه‌كتری،‌بارودۆخه‌كه‌‌گۆڕاوه‌،‌ئیس���تا‌ئه‌وان‌ناكۆكن‌ئێمه‌ی‌كورد‌س���وپاس‌بۆ‌خوا‌كۆكین.‌ئیدی‌به‌و‌شێوه‌یه‌‌ده‌توانین‌هه‌نگاوی‌باشتر‌بهاوێژین‌ب���ۆ‌مافه‌كانی‌ك���ورد،‌بۆیه‌‌س���ه‌باره‌ت‌به‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌ئه‌و‌واڵتانه‌‌دڵنیابكاته‌وه‌‌كه‌‌ئێمه‌‌میلله‌تی‌ئاش���تیخوازین‌و‌غه‌درمان‌لێكراوه‌،‌ئه‌و‌كۆنگره‌یه‌ش‌مه‌ترسی‌نیه‌‌له‌سه‌ر‌كه‌س.‌خاڵ���ی‌دوه‌میش‌ناوچه‌كه‌‌دابه‌ش‌بۆته‌‌سه‌ر‌دو‌جه‌مسه‌ر،‌جه‌مسه‌ری‌شیعه‌‌كه‌‌ئێران‌رابه‌رایه‌تی‌ده‌كات،‌جه‌مس���ه‌ری‌سوننه‌ش‌كه‌‌توركیاو‌واڵته‌كانی‌كه‌نداو‌رابه‌رایه‌تی‌ده‌كه‌ن.‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئێمه‌ی‌كورد‌له‌و‌گۆڕانكاری‌و‌ئاڵۆزیه‌ی‌نێوانی‌ئه‌و‌دو‌جه‌مس���ه‌ره‌‌بتوانین‌بێالیه‌نانه‌‌مامه‌ڵه‌‌بكه‌ین‌و‌واڵته‌كان‌دڵنیابكه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌ئێمه‌‌نابینه‌‌ته‌ره‌ف‌له‌هاوكێشه‌كانی‌نێوانیان���دا،‌ئیت���ر‌مه‌به‌س���تی‌ئه‌و‌دو‌

په‌یامه‌‌بو‌كه‌‌ئاماژه‌م‌بۆ‌كردن.ب���ه‌ر‌ بارزان���ی‌ باش���ه‌‌ ئاوێن���ه‌:‌م���اوه‌ی‌ له‌درێژكردن���ه‌وه‌ی‌س���ه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی‌پێداگیری‌له‌س���ه‌ر‌پرسی‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌نه‌ده‌كرد‌وه‌ك‌ئیستا‌ده‌یبینین،‌ئایا‌ئه‌و‌پێداگیریه‌ی‌ب���ۆ‌ش���ه‌رعیه‌تدان‌نیی���ه‌‌به‌م���اوه‌ی‌

درێژكردنه‌وه‌ی‌سه‌رۆكایه‌تیه‌كه‌ی؟بنه‌مایه‌كی‌ د.پش���تیوان:‌ئه‌وه‌‌هیچ‌نیه‌،‌چونكه‌‌ئه‌گه‌ر‌له‌یادتان‌بێت‌پێش‌چوار‌پێنج‌ساڵ‌جه‌نابی‌سه‌رۆك‌هه‌مان‌هه‌وڵیدا‌بۆ‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وایه‌تی،‌به‌اڵم‌ئ���ه‌وكات‌دۆخه‌كه‌‌له‌بارنه‌بو،‌ئێس���تا‌وه‌كو‌پێشتریش‌باسم‌كرد‌هۆكاره‌كان‌

له‌بارترن‌و‌گونجاوترن.‌راشكاوانه‌‌قسه‌بكه‌ین‌ ئه‌گه‌ر‌ ئاوێنه‌:‌ئای���ا‌پارتی‌‌و‌بارزان���ی‌‌رازی‌‌و‌ئاماده‌ن‌په‌رله‌م���ان‌ بگه‌ڕێنرێت���ه‌وه‌‌ ده‌س���تور‌وه‌ك‌ هه‌مواركردن���ه‌وه‌،‌ به‌مه‌به‌س���تی‌‌یه‌كێتی‌‌ده‌ڵێت‌كه‌‌ئه‌مه‌یان‌له‌به‌رامبه‌ر‌س���ه‌رۆكایه‌تیدا‌ ماوه‌ی‌‌ درێژكردنه‌وه‌ی‌‌

كردوه‌؟د.پش���تیوان:‌ئه‌و‌مه‌س���ه‌له‌یه‌‌زیاد‌ش���یكردنه‌وه‌و‌ خ���ۆی‌ له‌قه‌ب���اره‌ی‌خۆی‌‌ ده‌كرێ���ت،‌ ب���ۆ‌ )ته‌ئویالت���ی(‌ش���تێك‌بۆ‌ئێمه‌ی‌كورد‌گرنگه‌‌ئه‌ویش‌س���ازانه‌،‌س���ه‌ره‌تا‌پێش‌هه‌مو‌شتێك‌ئایا‌ده‌توانین‌رێكبكه‌وین‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌و‌بڕگان���ه‌ی‌كه‌‌ناكۆكی‌له‌س���ه‌ره‌؟‌هه‌ر‌كاتێك‌هه‌مو‌الیه‌نه‌‌سیاسیه‌كان‌له‌سه‌ر‌بڕگه‌‌ناكۆك���ه‌كان‌رێكه‌وتن‌من‌دڵنیام‌ده‌كرێ‌بیكه‌ینه‌‌)ملحق(‌له‌گه‌ڵ‌ده‌ستور‌

كاتێكیش‌ بكرێت،‌ له‌س���ه‌ر‌ راپرس���ی‌له‌په‌رله‌مانیش‌ كرای���ه‌‌)ملح���ق(و‌ كه‌‌مس���اده‌قه‌‌ك���را،‌واتا‌ت���ه‌واو‌هه‌مان‌مامه‌ڵه‌ی‌ده‌س���توری‌له‌گه‌ڵ‌ده‌كرێت،‌یاس���ا‌ به‌پێ���ی‌ ریفراندۆمی���ش‌ دوای‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌ ئالیه‌تی‌ ده‌ستوره‌كه‌‌

تێدا‌ده‌بێت.‌ئاوێنه‌:‌كه‌واته‌‌ئه‌گه‌ر‌وانییه‌‌به‌بڕوای‌‌ئێوه‌‌بۆ‌یه‌كێتی‌‌پێداگری‌‌له‌س���ه‌رئه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌‌پارتی‌‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وه‌‌رێكه‌وت���ون‌و‌ئێس���تاش‌ده‌ڵێت‌ده‌بێت‌ئه‌وله‌ویه‌ت‌بدرێت‌به‌هه‌مواركردنه‌وه‌؟‌

د.پشتیوان:‌ره‌نگه‌‌یه‌كێتی‌دۆخێكی‌تایبه‌ت���ی‌هه‌بێت،‌ك���ه‌‌ده‌ڵێم‌دۆخی‌

تایب���ه‌ت‌ب���ه‌و‌مانای���ه‌ی‌ك���ه‌‌گۆڕان‌یه‌كه‌م‌ هه‌روه‌ها‌ له‌یه‌كێتی‌جیابۆته‌وه‌،‌هه‌ڵبژاردنیشه‌‌یه‌كێتی‌به‌لیستی‌جیاواز‌روب���ه‌روی‌ده‌بێته‌وه‌،‌ئی���دی‌به‌بڕوای‌م���ن‌یه‌كێت���ی‌پێویس���تی‌به‌وه‌یه‌‌كه‌‌هه‌ندێ���ك‌ش���ت‌وه‌ك‌خاڵ���ی‌به‌هێزی‌خۆی‌نیش���انبدات،‌ده‌بینین‌ئه‌وه‌ی‌كه‌‌پێش���تر‌ئۆپۆزسیۆن‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌بابه‌ته‌‌

پێداگیری‌ده‌كرد‌یه‌كێتی‌ده‌یه‌وێت‌بڵێت‌ئه‌وه‌‌منیش‌پێداگری‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌پرسه‌‌

ده‌كه‌م،‌وه‌ك‌كارتێكی‌ئینتخابی.ئاوێنه‌:‌ئای���ا‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌ماوه‌ی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌بارزان���ی‌‌ته‌نه���ا‌بۆ‌دو‌س���اڵه‌و‌دوای‌‌ئه‌وه‌‌ب���ۆی‌‌نییه‌‌خۆی‌‌

كاندید‌بكاته‌وه‌‌یاخود‌نا؟‌د.پش���تیوان:‌خۆی‌ئه‌گه‌ر‌س���ه‌یری‌په‌یامه‌ك���ه‌ی‌جه‌ناب���ی‌بارزانی‌بكه‌یت‌ده‌ڵێ���ت‌كه‌متر‌له‌س���اڵێك‌هه‌وڵبدرێت‌سازان‌له‌سه‌ر‌ده‌ستور‌بكرێت‌و‌بخرێته‌‌ریفراندۆم���ه‌وه‌،‌ئی���دی‌ئه‌گ���ه‌ر‌هات‌و‌له‌و‌ماوه‌یه‌دا‌توانیمان‌س���ازان‌له‌سه‌ر‌ده‌ستور‌بكه‌ین،‌ئه‌وه‌‌جه‌نابی‌بارزانی‌یان‌هه‌ركه‌سێكی‌دیكه‌‌ده‌توانێت‌خۆی‌كاندی���د‌بكات،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌له‌و‌رۆژه‌ی‌كه‌‌ده‌س���توره‌كه‌‌ده‌خرێته‌‌ریفراندۆم‌و‌باڵوده‌كرێته‌وه‌،‌ كوردستان‌ له‌وه‌قائعی‌له‌و‌رۆژه‌وه‌‌هه‌ركه‌س���ێك‌بۆی‌هه‌یه‌‌بۆ‌

دو‌خول‌ببێته‌‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم.ئاوێنه‌:‌قس���ه‌‌هه‌یه‌‌كه‌‌كار‌بۆ‌ئه‌وه‌‌بارزان���ی‌‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌ ده‌كرێ���ت‌داهاتوی‌‌عێراق‌ببێته‌‌س���ه‌رۆك‌كۆمار،‌ئای���ا‌بارزان���ی‌‌ئاماده‌یه‌‌ئه‌و‌پۆس���ته‌‌

وه‌ربگرێت؟د.پش���تیوان:‌م���ن‌وه‌ك���و‌خ���ودی‌باوه‌ڕناكه‌م‌ به‌هی���چ‌ش���ێوه‌یه‌ك‌ خۆم‌ش���تی‌له‌و‌جۆره‌‌له‌ئارادابێ���ت،‌ئه‌وه‌‌

پڕوپاگه‌نده‌یه‌.قسه‌وباس���ێكی‌‌ ئێس���تا‌ ئاوێن���ه‌:‌سه‌باره‌ت‌به‌زیادبونی‌‌نائاسایی‌‌ژماره‌ی‌‌دانیش���توان‌و‌عائی���دون‌و‌نه‌كوژانه‌وه‌ی‌‌مردوه‌كان‌له‌تۆماری‌‌ده‌نگداندا‌ده‌كرێت،‌په‌رله‌مان‌ س���ه‌ره‌كیه‌كانی‌‌ هێزه‌‌ هه‌مو‌به‌یه‌كێتیش���ه‌وه‌‌لێ���ی‌‌هاتونه‌ته‌‌ده‌نگ‌ته‌نها‌پارت���ی‌‌نه‌بێت،‌ئه‌م‌بێده‌نگییه‌ی‌‌

ئێوه‌‌له‌م‌مه‌سه‌له‌یه‌دا‌بۆچی‌؟د.پش���تیوان:‌خۆی‌له‌بنچینه‌دا‌الی‌هه‌م���وان‌ئاش���كرایه‌‌ك���ه‌‌هه‌ڵبژاردنی‌پش���ت‌ به‌كوردستانیش���ه‌وه‌‌ عێ���راق‌به‌فۆرم���ی‌خ���ۆراك‌ده‌به‌س���تێت،‌تا‌س���ه‌رژمێریه‌كی‌دروس���ت‌نه‌كرێت‌ئه‌و‌مه‌س���ه‌له‌یه‌‌یه‌كالییناكرێت���ه‌وه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌‌ناگه‌یه‌نێ���ت‌ته‌نها‌بۆ‌هه‌ولێر‌یان‌ناوچه‌كانی‌پارتی‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌‌هه‌بێت‌

له‌هه‌مو‌عێراق‌به‌م‌شێوه‌یه‌یه‌.‌ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌گومانتان‌له‌كۆمیسیۆن‌هه‌یه‌‌كه‌‌ئیشه‌كانی‌‌به‌ڕێكوپێكی‌‌نه‌كات‌وه‌ك‌ده‌ڵێ���ن‌فه‌وزاو‌پ���ڕ‌له‌پۆخڵه‌وات‌

بێت‌تۆماره‌كانیان؟د.پش���تیوان:‌ئه‌گه‌ر‌قس���ه‌ی‌ئاواش‌هه‌بێت،‌ب���ا‌ئێمه‌‌هه‌مومان‌رێكبكه‌وین‌كۆمیس���یۆنێكی‌تایب���ه‌ت‌به‌هه‌رێم���ی‌كوردس���تان‌دروس���تبكه‌ین،‌ئ���ه‌وكات‌ده‌توانی���ن‌له‌و‌مه‌س���ه‌له‌یه‌‌ده‌ربازمان‌

بێت.ئاوێنه‌:‌ئێوه‌‌تۆمه‌تبارده‌كرێن‌به‌وه‌ی‌كورس���یه‌‌كۆتاكان‌بۆ‌خۆت���ان‌ببه‌ن،‌لیس���تتان‌بۆ‌توركمان‌و‌كلدۆئاشوری‌‌و‌ئه‌رمه‌نه‌كانیش‌دروس���تكردوه‌،‌ئایا‌بۆ‌ده‌تانه‌وێت‌ئه‌وانیش‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌پارتی‌‌

بكه‌ن؟د.پش���تیوان:‌خ���ۆی‌واقعێك‌هه‌یه‌،‌هه‌ولێ���ر‌هه‌مو‌ئه‌و‌حزبه‌‌توركمانیانه‌ی‌كه‌‌هه‌ن‌زیاتر‌له‌پارتی‌نزیكن،‌به‌اڵم‌ئایا‌

پارتی‌كه‌س���ی‌كوردی‌هێناوه‌‌به‌ناوی‌توركمان‌لیس���تی‌بۆ‌دروس���ت‌بكات؟‌ئیدی‌له‌و‌لیستانه‌ی‌ئێستای‌توركمان‌كه‌س‌هه‌یه‌‌توركمان‌نه‌بێت،‌مه‌سه‌له‌كه‌‌واقع���ه‌و‌به‌هه‌رچۆنێك‌بیس���وڕێنیته‌وه‌‌كۆتاكان‌ئه‌وانه‌‌ده‌رده‌چن‌كه‌‌دۆس���تی‌پارتی���ن‌نه‌ك‌ك���ه‌‌پارتی‌دروس���تی‌

كردون.ئاوێنه‌:‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كرێت‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌ره‌زامه‌ندی‌‌ ب���ۆ‌ له‌مه‌رجه‌كانی‌‌ یه‌كێك‌ماوه‌ی‌‌ درێژكردنه‌وه‌ی‌‌ له‌سه‌ر‌ ده‌ربڕین‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌بارزان���ی‌،‌دواخس���تنی‌‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌پارێ���زگاكان‌ب���وه‌،‌ئایا‌ئێوه‌‌له‌س���ه‌ر‌خواس���تی‌‌یه‌كێتییه‌‌كه‌‌

هه‌ڵبژاردنی‌‌پارێزگاكان‌دواده‌خه‌ن؟د.پش���تیوان:‌دڵنیاب���ه‌‌ل���ه‌وه‌ی‌كه‌‌به‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ په‌یوه‌ندی‌ مه‌سه‌له‌كه‌‌ماوه‌ی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌نی���ه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌م‌هه‌مو‌دواخس���تنه‌‌ئاساییه‌‌وا‌له‌خه‌ڵك‌بكات‌هه‌ر‌جۆره‌‌ته‌فسیرێكی‌بۆ‌بكه‌ن.‌من‌هه‌میش���ه‌‌وتومه‌و‌له‌رێگه‌ی‌ئاوێنه‌‌دوپاتی‌ده‌كه‌مه‌وه‌‌پێموایه‌‌دواخستنی‌هه‌ڵب���ژاردن‌به‌تایبه‌تی‌هی‌پارێزگاكان‌له‌وه‌‌زیاتر‌شه‌رمه‌زاریه‌كی‌زۆر‌گه‌وره‌یه‌‌هه‌رێمی‌ دیموكرات���ی‌ ئه‌زمون���ی‌ ب���ۆ‌كوردستان‌زۆر‌به‌گران‌له‌سه‌ر‌هه‌رێمی‌كوردستان‌ده‌كه‌وێت.‌هه‌روه‌ها‌ده‌بێت‌خه‌ڵكی‌رۆشنبیرو‌سیاسی‌له‌وه‌‌تێبگات‌كه‌‌هۆكاری‌ئه‌و‌دواخستنه‌‌چیه‌.‌به‌اڵم‌هه‌ڵب���ژاردن‌س���اده‌ترین‌مافی‌خه‌ڵكه‌‌چ���ۆن‌مرۆڤ‌ماف���ی‌هه‌ڵمژینی‌هه‌وای‌هه‌یه‌،‌به‌هه‌مانش���ێوه‌‌مافی‌ده‌نگدان‌و‌هه‌ڵبژاردن���ی‌هه‌ی���ه‌،‌ئه‌گ���ه‌ر‌خۆمان‌به‌عێراق‌به‌راورد‌بكه‌ین،‌ده‌بینین‌عێراق‌وێڕای‌ئه‌م‌هه‌م���و‌كه‌موكورتیانه‌ی‌كه‌‌هه‌یه‌تی‌له‌هه‌مو‌الیه‌نێكه‌وه‌‌به‌اڵم‌له‌روی‌ئاستی‌ له‌سه‌ر‌ هه‌ڵبژاردن‌ مه‌س���ه‌له‌ی‌كه‌وتونه‌ته‌وه‌،‌ ئێمه‌‌ پێش‌ نێوده‌وڵه‌تی‌چونك���ه‌‌له‌عێ���راق‌و‌حكومه‌تی‌فیدراڵ‌هه‌میش���ه‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌له‌كاتی‌خۆی‌به‌جدی‌ پێویسته‌‌ بۆیه‌‌ ئه‌نجامده‌درێن،‌هه‌ڵبژاردن‌ مه‌س���ه‌له‌ی‌ هه‌نگاوبنێی���ن‌بیانوی‌ بكرێت‌و‌ له‌كوردس���تان‌جێگیر‌ب���ۆ‌نه‌دۆزرێته‌وه‌،‌چیتر‌نه‌گوترێ‌فالن‌مه‌كت���ه‌ب‌سیاس���ی‌له‌گه‌ڵیه‌تی‌و‌فاڵن‌له‌گه‌ڵ���ی‌نیه‌،‌من‌دوپات���ی‌ده‌كه‌مه‌وه‌‌ك���ه‌‌هیچ‌بیانوی���ه‌ك‌نی���ه‌‌هه‌ڵبژاردن‌دوابخرێت،‌من‌ده‌پرسم‌ئایا‌ئه‌وه‌‌حزبه‌‌بچوكه‌كان���ن،‌كه‌‌نایه‌وی���ت‌هه‌ڵبژاردن‌بكرێت،‌ئه‌وه‌‌حزبی‌ئاینده‌و‌بزوتنه‌وه‌ی‌ئیسالمین‌له‌گه‌ڵ‌هه‌ڵبژاردن‌نین؟‌ئه‌گه‌ر‌ئێم���ه‌‌ده‌مانه‌وێت‌و‌ئ���ه‌وان‌ده‌یانه‌وێت‌ئ���ه‌ی‌ئه‌وانه‌‌كێن‌له‌گ���ه‌ڵ‌ئه‌نجامدانی‌نین؟‌بۆیه‌‌ش���ه‌رمه‌زاریه‌‌ل���ه‌وه‌‌زیاتر‌

دوابخرێت.ئاوێن���ه‌:‌داخس���تنی‌س���نور‌به‌روی‌پارتیه‌وه‌‌ له‌الی���ه‌ن‌ رۆژئ���اوا‌ كوردانی‌

هه‌رایه‌كی‌زۆری‌‌ناوه‌ته‌وه‌‌ئه‌مه‌‌بۆ؟د.پشتیوان:‌ئه‌گه‌ر‌سه‌یرێكی‌تێكڕای‌واڵتانی‌عه‌ره‌ب���ی‌و‌هه‌مو‌ئه‌و‌واڵتانه‌ی‌رۆژهه‌اڵتی‌ناوه‌ڕاس���ت‌كه‌‌س���نوریان‌هه‌یه‌،‌تۆ‌ناكرێت‌به‌و‌دۆخه‌ی‌كه‌‌هه‌یه‌‌سنوره‌كانت‌به‌روی‌هه‌مو‌خه‌ڵكێكدا‌وااڵ‌بكه‌یت،‌ره‌نگه‌‌بۆ‌مه‌سه‌له‌‌مرۆڤایه‌تی‌و‌بازرگانیه‌كان‌ئاسایی‌بێت،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌الیه‌ن���ه‌‌په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی‌حكومه‌تی‌هه‌رێم‌باسی‌لێوه‌ده‌كه‌ن‌ئه‌و‌مه‌سه‌له‌یه‌‌ئاشكرایه‌‌ چونكه‌‌ به‌كارهێنراوه‌،‌ خراپ‌ئه‌و‌ناوچه‌یه‌‌هه‌س���تیاره‌،‌ملمالنێی‌دو‌جه‌مس���ه‌ره‌كه‌ی‌كه‌‌باسمانكرد‌هه‌موی‌‌چڕبۆته‌وه‌‌له‌س���نوری‌عێراق،‌توركیا،‌س���وریا.‌بۆیه‌‌ناكرێت‌به‌ته‌واوی‌وااڵی‌بكه‌ی،‌چونكه‌‌ل���ه‌روی‌نێوده‌وڵه‌تیه‌وه‌‌زۆر‌گران‌له‌س���ه‌ر‌هه‌رێمی‌كوردستان‌ده‌كه‌وێ���ت،‌ره‌نگه‌‌له‌په‌نای‌مه‌س���ه‌له‌‌گ���ه‌وره‌‌ تاوان���ی‌ مه‌به‌س���تداره‌كان‌ناش���ه‌رعی‌ بازرگانی‌ ئه‌نجامبدرێ���ت،‌تی���رۆر‌ مه‌س���ه‌له‌ی‌‌ ئه‌نجامبدرێ���ت،‌بێته‌گۆڕێ،‌بۆی���ه‌‌ناكرێت‌وااڵ‌بكرێت،‌به‌اڵم‌ده‌كرێ���ت‌كونترۆڵ‌بكرێت‌و‌رێگه‌‌نه‌گیرێت‌له‌الیه‌نی‌‌مرۆڤایه‌تی‌و‌سیاسی‌و‌

بازرگانی.ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌له‌ئیستادا‌به‌یه‌كجاره‌كی‌داخ���راوه‌،‌ته‌نان���ه‌ت‌ره‌چ���اوی‌ئ���ه‌و‌الیه‌نانه‌ش‌ناكرێت‌كه‌‌هێمات‌بۆ‌كردن،‌

به‌تایبه‌تی‌الیه‌نه‌‌مرۆڤایه‌تیه‌كه‌؟د.پش���تیوان:‌ئێس���تا‌ئه‌وه‌‌خه‌ریكن‌دوباره‌‌به‌بابه‌ته‌كه‌دا‌بچنه‌وه‌و‌دیراسه‌ی‌ده‌كه‌ن،‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌كۆنترۆڵی‌بكه‌ن‌و‌رێگه‌‌به‌الیه‌نه‌‌مرۆڤایه‌تی‌و‌بازرگانیه‌كان‌

بدرێت.

هەنوکە)389(‌سێشه‌ممه‌‌42013/8/6

‌‌‌ئا:‌هێمن‌مامه‌ند

له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا،‌"ئارێز‌عه‌بدواڵ"‌ئه‌ندامی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌

یه‌كێتی‌‌نیشتمانی‌‌كوردستان‌له‌باره‌ی‌‌ته‌جمیدكردنه‌كه‌ی‌‌ده‌ڵێت‌"من‌

ئاگادارنیم،‌چونكه‌‌تائێستا‌هیچی‌‌ره‌سمیم‌به‌ده‌ستنه‌گه‌یشتوه‌و‌زمان‌و‌

ده‌ست‌و‌قاچه‌كانیشم‌هه‌ر‌وه‌كو‌جاران‌كارده‌كه‌ن"‌و‌به‌پێكه‌نینه‌وه‌‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌"هه‌ست‌به‌سڕبون‌ناكات".

ئاوێنه‌:‌ناكۆكیه‌كانت‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌رسه‌الن‌بایز‌له‌س����ه‌ر‌پرسی‌‌ده‌س����تور‌به‌كوێ‌‌گه‌یشت،‌ئێستاش‌هه‌ر‌ته‌جمیدكراویت؟ئارێز‌عه‌بدواڵ:‌من‌ناكۆكی‌‌شه‌خسیم‌براده‌رانی‌‌ له‌گ����ه‌ڵ‌ هه‌ڤاڵه‌كانم‌و‌ له‌گه‌ڵ‌‌هاوپه‌یمانی‌‌یه‌كێتی‌‌نیه‌،‌به‌اڵم‌سه‌باره‌ت‌س����ه‌رۆكایه‌تی‌‌ ماوه‌ی‌‌ به‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌تێپه‌ڕاندنی‌‌ شێوازی‌‌ په‌رله‌مان‌و‌ هه‌رێم‌و‌ئ����ه‌و‌بڕیاران����ه‌‌بۆچونی‌‌خ����ۆم‌هه‌بوه‌و‌ئێس����تاش‌هه‌م����ان‌بۆچون����م‌هه‌یه‌.‌بۆ‌مه‌س����ه‌له‌ی‌‌ته‌جمیدكردن‌ی����ان‌نه‌كردن‌من‌ئاگادارنیم،‌چونكه‌‌تائێس����تا‌هیچی‌‌ره‌سمیم‌به‌ده‌س����ت‌نه‌گه‌یشتوه‌و‌زمان‌و‌ده‌ست‌و‌قاچه‌كانیش����م‌هه‌روه‌كو‌جاران‌

كارده‌كه‌ن‌و‌هه‌ست‌به‌سڕبون‌ناكه‌م!ئاوێنه‌:‌ئێس����تاش‌پێ�توای����ه‌‌ئه‌وه‌ی‌‌

له‌30ی‌‌حوزه‌یران‌كرا‌كوده‌تا‌بو؟ئارێز‌عه‌بدواڵ:‌هه‌مان‌بۆچونم‌هه‌یه‌و‌كوده‌ت����اش‌ناونیش����انی‌‌كورته‌‌وتارێك‌ب����و‌كه‌‌له‌چوارچێوه‌ی‌‌ئ����ازادی‌‌بیروڕاو‌هه‌ڵوێست‌ده‌ربڕین‌بوه‌و‌له‌سه‌ر‌الپه‌ڕه‌ی‌‌تایبه‌تی‌‌خۆم‌له‌فه‌یسبوك‌باڵومكرده‌وه‌و‌ئێستاش‌هه‌ر‌له‌س����ه‌ری‌‌ماوه‌و‌ده‌توانن‌

جارێكیتر‌بیخوێننه‌وه‌.ئاوێنه‌:‌باش����ه‌‌ئه‌م‌ناكۆكیانه‌ی‌‌نێوان‌مه‌كته‌بی‌‌ س����ه‌ركردایه‌تی‌‌و‌ ئه‌ندامان����ی‌‌سیاس����ی‌،‌دواجار‌مه‌ترسی‌‌جیابونه‌وه‌و‌

ئینشیقاقی‌‌لێناكرێت؟ئارێز‌عه‌بدواڵ:‌له‌ناو‌یه‌كێتی‌‌هه‌میشه‌و‌تائێس����تا‌ئ����ازادی‌‌ده‌ربڕی����ن‌و‌بۆچونی‌‌جی����اواز‌هه‌بوه‌و‌هه‌یه‌و‌ئ����ه‌و‌ئازادیه‌ش‌یه‌كێت����ی‌‌به‌هێزك����ردوه‌،‌ت����ا‌ئ����ازادی‌‌ده‌ربری����ن‌و‌بۆچون����ی‌‌جیاوازیش‌هه‌بێ‌‌

مه‌ترسی‌‌ئینشیقاق‌نابێ‌.ئاوێنه‌:‌به‌بڕوای‌‌ت����ۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌ل����ه‌30ی‌‌حوزه‌یران‌ك����ردی‌،‌كاریگه‌ری‌‌نابێت‌له‌سه‌ر‌له‌ده‌س����تدانی‌‌ده‌نگه‌كانی‌‌

یه‌كێتی‌؟ئارێز‌عه‌بدواڵ:‌بێگومان‌كاریگه‌ری‌‌هه‌بو‌نه‌ك‌ته‌نیا‌بۆ‌سه‌ر‌ی‌.ن‌.ك،‌به‌ڵكو‌بۆ‌سه‌ر‌ته‌واوی‌‌خه‌ڵكی‌‌كوردستان،‌به‌اڵم‌ده‌رفه‌ت‌له‌باره‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌كاریگه‌ریه‌‌

نه‌هێڵین‌و‌ره‌وته‌كه‌‌راستبكرێته‌وه‌.ئاوێنه‌:‌واته‌‌زۆر‌باس‌له‌سه‌ر‌ده‌ستور‌ده‌كرێت،‌یه‌كێتی‌‌نیشتیمانی‌‌كوردستان‌پێیوایه‌‌ده‌س����تور‌گه‌ڕاوه‌ت����ه‌وه‌و‌پارتی‌‌دیموكراتی‌‌كوردس����تان‌پێیوایه‌‌هێشتا‌نه‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌،‌ئایا‌به‌ڕای‌‌تۆ‌ده‌س����تور‌

گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌؟راس����تكردنه‌وه‌‌ب����ه‌و‌مانای����ه‌ی‌‌ك����ه‌‌پێش‌ئه‌وه‌ی‌‌پرۆژه‌ی‌‌ده‌س����تور‌بخرێته‌‌ریفراندۆمه‌وه‌‌هه‌م����وار‌ده‌كرێته‌وه‌‌وه‌ك‌یه‌كێت����ی‌‌ده‌ڵێ����ت‌و‌پارتی����ش‌به‌رله‌وه‌‌

پێداگری‌‌له‌سه‌ر‌ریفراندۆم‌ده‌كات؟ئارێ����ز‌عه‌بدواڵ:‌پرۆژه‌ك����ه‌‌خۆی‌‌الی‌‌په‌رله‌م����ان‌و‌حكومه‌ت����ه‌‌ب����ۆ‌خس����تنه‌‌ریفراندۆم‌و‌بۆ‌هه‌مواركردنه‌وه‌ش����ی‌‌الی‌‌الیه‌نه‌‌ به‌سازانی‌‌ په‌یوه‌سته‌‌ په‌رله‌مانه‌و‌له‌س����ه‌ر‌ پێ‌‌ یه‌كێتیش‌ سیاس����یه‌كان.‌هه‌مواركردن����ه‌وه‌ی‌داده‌گ����رێ‌‌و‌بۆ‌ئه‌و‌پرۆژه‌ی‌‌سازانی‌‌ ده‌مێكه‌‌ مه‌به‌س����ته‌ش‌

نیشتیمانی‌‌پێشكه‌ش‌كردوه‌.ئاوێنه‌:‌ب����ه‌ڕای‌‌تۆ‌تاڵه‌بانی‌‌ئاگاداری‌‌ئه‌م‌بڕیارو‌رێكه‌وتنانه‌ی����ه‌‌كه‌‌یه‌كێ�تی‌‌

ده‌یانكات؟ئارێز‌عه‌بدواڵ:‌ته‌ندروستی‌‌مام‌جه‌الل‌باش����ه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌ئاگاداربێت‌یان‌نا‌من‌به‌پێویس����تی‌‌نازانم‌ن����اوی‌‌بخرێته‌‌ناو‌ئه‌و‌جۆره‌‌باس����انه‌،‌چونكه‌‌پۆسته‌كه‌ی‌‌وات����ه‌‌س����ه‌رۆك‌كۆماری‌‌و‌كه‌س����ایه‌تیه‌‌مێژوییه‌كه‌ی‌‌زۆر‌له‌وه‌‌گه‌وره‌ترو‌زیاتره‌‌كه‌‌ته‌نیا‌س����كرتێری‌‌یه‌كێتی‌بێ‌،‌بۆیه‌‌حه‌ق‌نیه‌‌ئێمه‌‌ل����ه‌و‌جۆره‌‌بۆنانه‌‌ناوی‌‌

بهێنین.ئاوێنه‌:‌باسی‌‌ئه‌وه‌ت‌كرد‌كه‌‌ره‌وشی‌‌ته‌ندروس����تی‌‌مام‌جه‌الل‌باش����ه‌،‌باشه‌‌بۆ‌تائێس����تا‌وته‌یه‌كی‌‌ی����ان‌گرته‌یه‌كی‌‌

ڤیدیۆیی‌‌باڵوناكرێته‌وه‌؟ئارێ����ز‌عه‌بدواڵ:‌وابزان����م‌دكتۆره‌كان‌رێگ����ه‌‌ناده‌ن،‌ب����ه‌اڵم‌دڵنیام‌ره‌وش����ی‌‌زۆر‌باش����تربوه‌و‌تا‌دێش‌به‌ره‌و‌باش����ی‌‌

ده‌چێ‌.ئاوێن����ه‌:‌له‌ن����او‌یه‌كێتی‌‌بی����ر‌له‌وه‌‌هه‌ڵب����ژاردن‌ ل����ه‌دوای‌‌ نه‌كراوه‌ت����ه‌وه‌‌بكه‌ن‌و‌ گ����ۆڕان‌ له‌گ����ه‌ڵ‌ هاوپه‌یمان����ی‌‌

حكومه‌ت‌پێكبهێنن؟ئارێ����ز‌عه‌ب����دواڵ:‌هه‌لوم����ه‌رج‌جۆری‌‌هاوپه‌یمانیه‌تیه‌كان‌دیاری‌‌ده‌كات،‌به‌اڵم‌من‌پێموایه‌‌هێشتا‌هاوپه‌یمانیه‌تی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌پارتی‌‌پێویس����ته‌و‌هه‌لومه‌رجه‌كان‌ئه‌وه‌‌ده‌سه‌پێنن،‌ئه‌گه‌ر‌له‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردنیش‌فراوان‌ بنكه‌‌ نیش����تیمانی‌‌ حكومه‌تێكی‌‌پێكبهێن����رێ‌‌به‌تایبه‌ت‌ب����ۆ‌تێپه‌ڕاندنی‌‌قۆناغ����ی‌‌گواس����تنه‌وه‌و‌به‌هێزك����ردن‌و‌نیش����تیمانیه‌كان‌و‌ ده‌زگا‌ بێالیه‌نكردنی‌‌جیاكردنه‌وه‌ی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كان‌و‌ده‌سه‌اڵتی‌‌تر‌ ده‌س����ه‌اڵته‌كانی‌‌ له‌س����ه‌ر‌ حزبه‌كان‌كارێك����ی‌‌گرن����گ‌و‌پیرۆز‌ده‌ب����ێ‌،‌واته‌‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌و‌گۆڕان‌و‌ئیسالمیه‌كان‌و‌ئه‌وانه‌ی‌‌تریش‌هه‌مومان‌به‌یه‌كه‌وه‌‌ئه‌و‌قۆناغه‌‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ئێستاو‌دوارۆژی‌‌

گه‌له‌كه‌مان‌ببڕین.بوترێت‌ به‌یه‌كێت����ی‌‌ ئه‌گ����ه‌ر‌ ئاوێنه‌:‌كامی����ان‌ پارت����ی‌‌ گ����ۆڕان‌و‌ له‌نێ����وان‌كامی����ان‌ یه‌كێت����ی‌‌ هه‌ڵده‌بژێ����رن،‌

هه‌ڵده‌بژێرێت؟هه‌ردوكیان‌ له‌نێ����وان‌ عه‌بدواڵ:‌ ئارێز‌یه‌كێتی‌‌ته‌نیا‌)یه‌كێتی‌(‌هه‌ڵده‌بژێرێ‌.

ئاوێنه‌:‌پێتوایه‌‌تائێس����تاش‌یه‌كێتی‌‌له‌هه‌ولێر‌هه‌ر‌میوانه‌؟

ئارێ����ز‌عه‌بدواڵ:‌نه‌خێر،‌ن����ا‌یه‌كێتی‌‌له‌هه‌ولێر‌میوان‌نیه‌،‌ژماره‌ی‌‌شه‌هیدان‌و‌مێژوی‌‌ یه‌كێتی‌‌و‌ سیاسیه‌كانی‌‌ زیندانیه‌‌شۆڕش����ی‌‌ن����وێ‌‌و‌رێ����ژه‌ی‌‌ده‌نگه‌كانی‌‌له‌هه‌ڵبژاردنه‌كان‌ش����اهیدن‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌ره‌گ����ی‌‌له‌ناو‌هه‌ولێ����رو‌خه‌ڵكی‌‌هه‌ولێر‌داكوتی����وه‌و‌له‌و‌روانگه‌یه‌ش����ه‌وه‌‌چه‌ند‌به‌دڵنیایی����ه‌وه‌‌ ب����ه‌اڵم‌ خاوه‌نێت����ی‌،‌تائێستاش‌ئاسه‌واره‌كانی‌‌شه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌بۆ‌یه‌كێتیه‌كان����ی‌‌پارێزگای‌‌هه‌ولێر‌هه‌ر‌ماون‌و‌هێش����تا‌ه����ه‌زاران‌زه‌ره‌رمه‌ندی‌‌ش����ه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌قه‌ره‌ب����و‌نه‌كراونه‌ته‌وه‌،‌هێش����تا‌كۆس����پی‌‌زۆر‌بۆ‌یه‌كێتیه‌كان‌

دروست‌ده‌كرێ‌‌و‌مافیان‌ده‌خورێ‌.

پشتیوان سادق:

دواخستنی هه ڵبژاردنی پارێزگاكان له وه زیاتر شه رمه زارییه كی زۆر گه وره یه

له‌هه‌ولێر‌هه‌مو‌ئه‌و‌حزبه‌‌توركمانیانه‌ی‌

كه‌‌هه‌ن‌زیاتر‌له‌پارتی‌نزیكن،‌ئه‌وه‌‌واقیعه‌و‌به‌هه‌ر‌چۆنێك‌بیسوڕێنیته‌وه‌‌كۆتاكان‌ئه‌وانه‌‌ده‌رده‌چن‌كه‌‌دۆستی‌پارتین‌

ئارێز عه بدواڵ:‌له هه ولێر كۆسپی

زۆر بۆ یه كێتیه كان دروستده كرێ

له‌نێوان‌گۆڕان‌و‌پارتی‌،‌یه‌كێتی‌‌ته‌نیا‌)یه‌كێتی‌(‌

هه‌ڵده‌بژێرێ‌

‌ئارێز‌عه‌بدواڵ

پشتیوان‌سادق

ئه‌گه‌ر‌سازان‌له‌سه‌ر‌ده‌ستور‌بكه‌ین،‌

ئه‌وا‌جه‌نابی‌بارزانی‌یان‌هه‌ركه‌سێكی‌دیكه‌‌ده‌توانێت‌خۆی‌كاندید‌

بكات،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌له‌و‌رۆژه‌ی‌كه‌‌ده‌ستوره‌كه‌‌

ده‌خرێته‌‌ریفراندۆم‌و‌له‌وه‌قائعی‌كوردستان‌

باڵوده‌كرێته‌وه‌،‌هه‌ركه‌سێك‌بۆی‌

هه‌یه‌‌دو‌خول‌ببێته‌‌سه‌رۆكی‌هه‌رێم

1. ماشێنە فاشیستییەکان لەخۆرئاوای کوردستان

لەخۆرئاوای کوردستان کوش���تارەکان جارێک���ی ت���ر، مەس���ەلەی دڕندەیی مرۆڤ دەهێننەوە مەیدان. ڕووداوەکان هەر نیش���انەیەک نین لەس���ەر کۆتایی درۆیەک بەن���اوی بەهاری عەرەبییەوە، کە لەڕاستیدا بەبەهاری فاشیستەکانی ع���ەرەب کۆتای���ی هات » فاش���یزمی ئیس���امییەکانی وەک بەرەی نوسرەو حزب اللە بێت یان فاشیزمی ژەنراڵەکانی وەک سیس���ی بێت«، بەڵکو نیشانەی ئ���ەو قەیرانە ئەخاقیی���ە قووڵەیە کە خۆرهەاڵت، بەدەست مێژووی خۆیەوە

تیا دەژی. دڕندەیی هێزە مەزهەبییە توندڕەوەکان، ڕیش���ەی گەلێک زۆرە، بەاڵم ڕیشەکان هەرچیی���ەک ب���ن، بەکۆ ڕاس���تییەکی مێژووی���ی دووبارەدەکەن���ەوە، ئەویش ئەوەی���ە ک���ە خۆره���ەاڵت ناتوانێ���ت دڕندەیی و تاریکی ن���او مێژووی خۆی لەخۆرهەاڵت���دا دووبارەنەکات���ەوە. تاکە ش���تێک لەحەجاج���ەوە تا ئەمڕۆ توانیوێت���ی تەواو خ���ۆی نوێبکاتەوە، تەنیا ش���ێوازەکانی کوشتنە. پرسیارە سەرەکییەکە ئەوەیە، ئەمجۆرە دڕندەییە لەکوێوە دێت، ئەم هێزە فاشیس���تییە بەرەاڵی���ە ک���ە لەهەم���وو جێگایەکی ڕۆژانە دەس���تیکراوەتەوەو خۆرهەاڵت سەدان الشە جێدەهێڵێت، چۆن و لەناو چ سیس���تمێکدا پ���ەروەردە بووە؟ بۆ دەبێت بزانین و ئاگاداربین کە ئەم هێزە کوشندەیە لەناو ئێمەشدا هەیە؟. ئەم ئامێرە ڕادیکااڵنەی کوشتن و وێرانکردن و س���ووتان، کەس و کەرەس���تەی بچوک نی���ن، ڕووداو نین جارێ���ک ڕووبدەن و بڕۆن، مەترسییەک نین لەیەک جێگاوە ئ���ەو ئەگ���ەرە مێژووییە بێن، بەڵکو تاریکەن، ئەو هێزە وێرانکارە چاالکەن کە لەمێژە هەستاوەتە سەرپێ و هێدی هێدی بەجۆری جیاوازو ڕێگای جیاواز بەرەو هەناوی ئێمەش دێت و دەیەوێت ئەو ش���ەڕانگێزییە ڕادیکاڵە خەوتووە

ئەکتیڤبکات. لەس���وریاو دینیان���ەی هێ���زە ئ���ەو لەخۆرئ���اوای کوردس���تان دیس���انەوە قڕاندەکەن، ئەم دڕندە ڕادیکااڵنەی کە ئەم���ڕۆ لەخۆرئاوا وەک یەک گۆش���تی بەپلەی دەخ���ۆن، گ���ەورە من���داڵ و ی���ەک زادەی تێکەڵبوونی سیس���تمی پەروەردەی ناسیونالی و دینیین لەگەڵ یەکدا، ئ���ەم ش���ەربەتە ئایدۆلۆژییەی ناسیونالیزم و دین پێکەوە لەخۆرهەاڵت و دەیگرن���ەوە، ئیس���امیدا دونی���ای دەی���ان جۆر هێ���زو گووت���ارو عەقڵی بەرهەمدەهێنن ترس���ناک ڕادیکاڵ���ی کە توان���ای بەرەاڵکردنی هەموو جۆرە توانای هەیە، ش���ەڕانگێزییەتییەکیان هەموو ج���ۆرە کوش���تارێکیان هەیە، لەکوشتنی عەقڵەوە لەناو میدیاکاندا تا کوشتنی ڕەمزیانەی مرۆڤ بەچەندەها ش���ێوازی توندوتی���ژی س���مبولی، تا س���ەربڕین و خۆتەقاندن���ەوەو س���ەر ڕەش���ەکوژی ڕۆژانە. ئ���ەم بوونەوەرە ترس���ناکە لەقوتابخانەیەکی ئایدۆلۆژی تەنیا مامۆس���تاکانی هاتۆتەدەرێ کە دوو وان���ە دەزان���ن وانەکان���ی دی���ن و ناسیونالیزم، ئەمە ئامێرێکی ڕادیکاڵی کوش���تنە کە لەهەر واڵت���ەو بەجۆرێک ش���ارەو لەه���ەر دروس���تدەکرێت، دەکرێت، پڕچ���ەک بەکەرەس���تەیەک بەکینەی���ەک باردەکرێت، بەوێنەیەکی تایبەت���ی دوژم���ن پرۆگرامدەکرێ���ت، وێرانکردن سووتاندن و بەفەنتازیایەکی دەڕازێنرێتەوە، بەاڵم دواجار هەموو ئەو جیاوازیان���ە جیاوازین لەڕەنگدا نەوەک لەجەوهەردا. ماش���ێنە فاشیستییەکان هەمیشە بەشێکن لەماشێنێکی گەورەتر لەخۆیان، بەشێکن لەتۆڕێکی گەورەتر ک���ە وزەو بڕواو دۆگمای���ان دەداتێ... گەر دین ئ���ەو دۆگمایان���ەی نەدانێ، لەناس���یونالیزم وەریدەگ���رن، ئ���ەوە گ���ەر ئەویش نەب���وو، لەلیبرالیزم یان ه���ەر ئایدۆلۆژیایەکی دی وەریدەگرن و کەرەس���تەیەکی ب���ۆ دەیگ���ۆڕن

سادیستیانەی شەڕ. فەنتازیای تێکەڵبوونە ترسناکەی ئەم دین���ی و ناسیونالیس���تی ک���ە زۆربەی هێ���زە سیاس���ییە عەرەب���ی و تورکی و فارسەکان لەسەری دەژین و کۆمەڵگای

بەهاکان و ڕۆژان���ە گۆش���دەکەن و پێ بەڵگەنەویس���ت وەک حوکمەکان���ی دەچێن���ن، لەمێ���ژە دزەیکردۆت���ە ناو پەروەردەی ئێمەش. جیهانی گۆشکردنی مرۆڤ الی ئێمەش وەرگەڕاوەتە س���ەر بەچاویلکەی تەنیا مرۆڤ سیستمێک، دین و ناس���یونالیزم حوکمدەدات و هەر ئ���ەو بەهایانەش دەگۆڕێت بۆ س���ەر شەخس���ی. ئاکاری تایبەتی و مۆراڵی هەموو ئەو هۆکارو ڕیش���انەی کە ئەم ماشێنە ڕادیکااڵنەی کوشتنی لەعێراق و س���وریاو ئێ���ران خس���تۆتە کار، الی ئێمەش بەجۆرێکی ترسناک ئامادەیە، هێن���دە هەی���ە پەردەیەکی بەس���ەردا دادراوە، ت���ا نەبینرێت... وەهمس���ازە ترس���ناک ڕۆڵێکی ئایدۆلۆژییەکانیش

لەشاردنەوەیدا دەبینن.

2. دروستکردنی پیاوکوژی سیاسیدروس���تکردنی پیاوک���وژی سیاس���ی، پرۆس���ەیەکی دوورودرێژە. پرۆسەیەکە گەلێ���ک قۆناغ���ی هەیە ... س���ەرەتا دەس���ت ڕەمزیی���ەوە لەکوش���تنی پێدەکات و دواتر لەوێوە بەرەو کوشتنی ڕاس���تەقینە دەگوازێتەوە. س���ەرەتای س���ەرەتاکان جیاکردن���ەوەی تون���دی نێ���وان من / ت���ۆ یە. م���ن تەنیا بۆ ئەو ش���تانە دەگەڕێ کە لەتۆ ناچێت، م���ن سیس���تمێکی وێناکردنی خەیاڵی دادەڕێژێت کە بەجۆرێکی فەنتازی لەتۆ جیامدەکاتەوە، جیاکردنەوەیەکی توندو ڕادیکاڵ. پرۆس���ەی جیاکردنەوەی من لەتۆ، سەرەتا جیاکردنەوەیەکی سیاسی نییە، بەڵکو جیاکردنەوەیە لەشوناسدا، لەڕەنگدا، لەبی���روڕادا... قۆناغی دوای جیاکردن���ەوەی م���ن لەت���ۆ، قۆناغی جیاکردنەوەی دونیای منە لەتۆ، قۆناغی لەیەکدابڕانی شتەکانی منە لەشتەکانی تۆ. کوش���تن یەکس���ەر بەکوشتنی تۆ دەستپێناکات، بەڵکو بەڕیزێک ڕیتواڵ دەس���تپێدەکات، بەهەندێک سروت ... بەشکاندنی ش���تەکانت، بەگۆڕینی تۆ بۆ بوونەوەرێکی ڕادیکاڵ لەمن دوور... بۆ کورتکردنەوەت بۆ کۆمەڵێک وێنەو داوەری پێش���وەخت و کڵێش���ە. تۆ بۆ ئەوەی بکوژرێیت، دەبێت پێش���وەخت لەقاڵبێکدا بیت، بەشتێکی ترسناکەوە بەوێنەیەک���ەوە ، ببەس���ترێیتەوە گرێبدرێیت، بەڕوداوێک، بەسەمبولێکەوە کە م���ن دروس���تیدەکەم. بۆئەوەی تۆ لەڕووی سیاسییەوە کوشتنت ڕەوابێت، دەبێت تۆ بەتەنیا خۆت دەرنەکەویت، لەپش���تتەوە لەتەنیش���تتەوە، دەبێت ڕەمزێکی سامناک هەبێت، نیشانەیەکی شەیتانی هەبێت کە بیرمانبخاتەوە تۆ بەتەنی���ا نیت، تۆ نوێنەری خۆت نیت، بەڵکو تۆ لەگ���ەڵ ئەویت، لەگەڵ ئەو س���ەمبولە ترس���ناکەی... سەمبولێک هێندەی دەردەکەویت، دەمی ترسێکی

گەورە لەمندا دەکرێتەوە.

(389( سێشه ممه 2013/8/6کوردستانی

به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

دوو سەرنج لەسەر کوشتنی سیاسی

5

19 »»

دروستکردنی پیاوکوژی سیاسی، پرۆسەیەکی

دوورودرێژە، پرۆسەیەکە گەلێک

قۆناغی هەیە سەرەتا لەکوشتنی ڕەمزییەوە

دەست پێدەکات و دواتر لەوێوە بەرەو کوشتنی ڕاستەقینە دەگوازێتەوە

مسته فا هیجری : ئێمه كێشه مان نیه بارزانی سه رۆكایه تی كۆنگره ی نه ته وه یی بكا و به خول نه بێت

ئا: شاهۆ ئه حمه د

"مسته فای هیجری " سكرتێری حزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران، له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "ئێستا هه لومه رجی كورد به گشتی له هه مو

پارچه كانی كوردستاندا، جگه له ئێران، جواڵوه ".

ئاوێنه : ئێس���تا باس باسی كۆنگره ی نه ته وه ییه ، ئێوه وه ك حیزبی دیموكراتی كوردس���تانی ئێران، سه رنج و تێبینیتان

له سه ر ئه م كۆنگره یه چییه ؟مسته فا هیجری : پێمانوایه كۆنگره كه له كاتێكی باش���دا خه ریكن ئاماده كاری بۆ ده كه ن چونكه ئێس���تا هه لومه رجی پارچه كانی له هه م���و به گش���تی كورد كوردس���تاندا، جگه له ئێ���ران جواڵوه . چاوه ڕوانی هه ندێ���ك ئاڵوگۆڕ ده كرێت به س���ه ر ئ���ه و ناوچانه ی ك���وردی تێدا رۆژهه اڵتی بارودۆخ���ی دابه ش���كراوه ، ناوه ڕاس���ت بڕێك له نائارامیدایه ، جوڵه هه ی���ه به ره و گۆڕانی زیاتر له وه ی هه یه به له به رچاوگرتنی هه مو ئه وانه پێموایه ئێس���تا كاتێكی باش���ه ك���ه كۆنگره ی نه ته وه یی باسی له س���ه ر بكرێت كورد بتوانێت ل���ه و وه زعیه ته ی له رۆژهه اڵتی ناوه ڕاست هاتوه ته پێشه وه به په یامێكی یه كگرتو ویس���ت و داخوازیه كانی خۆی

بگه یه نێت.ئاوێنه : چ���اوه ڕوان ده كه ن كۆنگره ی نه ته وه ی���ی چ خزمه تێ���ك به ئێوه وه ك كوردستان رۆژهه اڵتی ئۆپۆزیس���یۆنی

بكات؟ مس���ته فا هیجری : هه ر حه ره كه تێك كاروباری به ره وپێش���چونی له جیهه تی كورددا بێ���ت و له داخوازیه كانی كورددا بێ���ت له ه���ه ر به ش���ێكیدا بێگوم���ان كاریگه ری له س���ه ر به ش���ه كانی تریش له كۆنگ���ره ی به تایبه ت���ی ده بێ���ت، نه ته وه یی���دا باس له س���ه ر مه س���ه له ی به شه جیاوازیه كان ناكرێت باس له سه ر مه س���ه له ی كورد به گش���تی ده كرێت، ره نگه له و په یوه ندیه دا ئه گه ر به باشی بچێته پێش���ه وه ، ئێمه ش وه كو كوردی رۆژه���ه اڵت قازان���ج و به رژه وه ندیم���ان ده ستبكه وێت له به رئه وه ی كه ئه و به شه ئه كتیڤ باسی بكرێت و بێته ناو باس و

كۆبونه وه كان.ئاوێنه : ئایا پش���تیوانی له وه ده كه ن بارزانی س���ه رۆكی كۆنگره كه مه سعود بێت یان وه ك په كه كه ده ڵێت پێویسته س���ه رۆكایه تی كۆبونه وه كان به شێوه ی

خول بێت؟مس���ته فا هیجری : ئێمه زۆرتر بیرمان ل���ه وه نه كردوه ت���ه وه ك���ه س���ه رۆكی كۆنگره ك���ه ك���ێ بێ���ت و چ���ۆن بێت، ئ���ه وه ی زۆرت���ر بی���ری لێده كه ینه وه و كاری له سه ر ده كه ین ئه وه یه ناوه ڕۆكی كۆنگره ك���ه ده وڵه مه ند بێت، هه ژمون و له سه ر ده س���ه اڵتخوازی هیچ الیه نێكی نه بێت و به شێوه یه كی دیموكراتێك مافی هه مو به شه كان له به رچاوبگیرێت، ئه وه زۆرتر مه به س���تی ئێمه ی���ه ئه گینا زۆر گرینگ نیه س���ه رۆكی كۆنگ���ره دیاری

بكرێت.ئاوێنه : كه واته هیچ كێش���ه یه ك نیه بارزانی سه رۆكایه تی ئه گه ر مه س���عود

كۆنگره كه بكات و به خول نه بێت؟مس���ته فا هیج���ری : نه خێ���ر هی���چ

كێشه یه ك نیه .ئاوێنه : وه ك باس ده كرێت به ڕێزتان له پارتیی���ه وه زۆر نزیك���ن و ته نان���ه ت له میوانه تایبه ته كانی بارزانیشیت، ئه م

په یوه ندییه له سه ر چ بنه مایه كه ؟مس���ته فا هیجری : ئێمه نزیكایه تێكی ئێم���ه نی���ه ، ئه وتۆم���ان تایبه ت���ی و له كوردس���تانی عێراقدا له گه ڵ به شێكی سیاس���یه كان الیه ن���ه زۆری ه���ه ره په یوه ندی دۆستانه مان هه یه به تایبه تی له گ���ه ڵ پارتی و یه كێتی ك���ه دو هێزی سه ره كین، په یوه ندیه كانمان ده گه ڕێته وه بۆ مێژویه كی زۆر كۆن و ئێس���تاش ئه و

په یوه ندیه هه رماوه .ئاوێن���ه : ده وترێت پارت���ی و بارزانی ئه وكات���ه له ئێ���وه نزیكتربون���ه وه كه ئ���ه و باڵه ی نێ���و حیزب���ی دیموكرات له یه كێتیی���ه وه نزیكب���ون و مامۆس���تا رابه رایه ت���ی ده كردن، كران���ه ده ره وه

له حیزب؟ مس���ته فا هیج���ری : م���ن له حزب���ی خۆمان���دا جیاوازیه ك���ی ئه وت���ۆ نابینم له نزیكایه تیم���ان له به ین���ی یه كێت���ی و

پارتی ل���ه و كاته ی مامۆس���تا عه بدواڵ س���كرتێری حزب بوه یان ئێس���تا، من جیاوازیه ك نابینم، سیاسه ته كه هه ر ئه و سیاس���ه ته یه و هه ر به و شێوه ش چۆته ئیحترام به له به رچاوگرتن���ی پێش���ه وه بۆ هه ردوالی یه كێت���ی و پارتی بوه كه ئه وانیش ئیحترام بۆ ئێمه داده نێن، به و ش���ێوه یه ئێمه په یوه ندیه كانمان درێژه پێداوه و ئێستا هه م له یه كێتی نزیكین و

هه م له پارتیش.به رامب���ه ر چیی���ه رات ئاوێن���ه : به درێژكردنه وه ی ماوه ی س���ه رۆكایه تی بارزان���ی ، ئایا راس���ته ده ڵێ���ن ئێوه یه كێك بون له وان���ه ی كه داواتانكردوه

درێژكردنه وه ی ماوه كه قبوڵ بكات؟مس���ته فا هیج���ری : نا وانی���ه ، ئه وه راس���ت نیه ئێمه داوامانكردبێت، به اڵم ئێم���ه پێمانوایه قازان���ج و به رژه وه ندی كورد له و به ش���ه ی كوردستانی عێراقدا به هه ر جۆرێك بگونجێت له به رژه وه ندی هه ر گ���روپ و تاقمێ���ك و حزبێك بێت و ده بێ ئه وه كوردس���تانی عێراق بڕیاری

له سه ربدات نه ك ئێمه .ئاوێنه : ئێوه ئه و درێژكردنه وه به باش

ده زانن؟مسته فا هیجری : ئه وه ی له هه واڵه كان بیستمان سازانێكی زۆر كراوه له نێوان ژماره یه كی زۆری الیه ن و حزبی سیاسی و به ته وافق���ی هه موی���ان ئ���ه و ماوه ی���ه درێژكراوه ت���ه وه ، م���ادام رای زۆربه ی حزبه كان���ی له گه ڵه ، ئێم���ه ش رێزی بۆ

داده نێین و پێمانباشه .ئاوێنه : به بڕوای تۆ تا چه ند غیابی مام جه الل كاریگه ریی له س���ه ر په یوه ندییه حیزبی و شه خسییه كانی ئێوه و یه كێتی

نیشتمانی كوردستان ده بێت؟مس���ته فا هیجری : بێگوم���ان كاتێك مام ج���ه الل حزوری هه بو باش���تر بو، له گه ڵ ئه وه ی ئێمه تا ئێس���تا هه ست ناكه ین په یوه ندی ئێمه له گه ل یه كێتی نیش���تیمانی الواز بوبێت یان كێش���ه ی تێكه وتبێ���ت، به اڵم بون���ی مام جه الل له ناو به هێ���ز وه ك���و كه س���ایه تیه كی هه بوه ، خۆی���ی كاریگه ری یه كێتی���دا ه���ه م له گ���ه ڵ حزبی دیموك���رات هه م له گ���ه ڵ الیه نه كانی تری كوردس���تانی عێراق، هه م له گه ڵ الیه نه سیاسیه كانی عێراقداو ئێس���تاش ئێمه په یوه ندیمان

باشه له گه ڵ یه كێتی .له گ���ه ڵ په یوه ندیت���ان ئاوێن���ه : بزوتنه وه ی گۆڕان و حیزبه ئیسامیه كان

له چ ئاستێكدایه ؟ مس���ته فا هیجری : په یوه ندیمان له ناو یه كگرتوی له گه ڵ ئیسامیه كاندا حزبه په یوه ندیه كی كوردس���تان ئیس���امی گۆڕانی���ش له گ���ه ل دۆس���تانه یه ،

په یوه ندیمان هه یه .ئاوێنه : ش���ه ممه ی رابردو، نێچیرڤان تاران، گه یشته به س���ه ردانێك بارزانی ئایا ئه م جۆره س���ه ردان و په یوه ندییه هه رێ���م ده س���ه اڵتدارانی نزیكان���ه ی زیان���ی به ئێ���وه ئۆپۆزیس���یۆنی كورد

نه گه یاندوه ؟ مس���ته فا هیجری : به گشتی بۆ ئێمه

شتێكی زۆر سروش���تیه كه حكومه تی په یوه ندی سیاسی كوردستان هه رێمی خۆیی له گه ل واڵتانی دراوس���ێ و له گه ڵ هه م���و دونیا په ره پێبدات، س���ه فه ری به ڕێز نێچیرڤان بارزانی بۆ به ش���داری له رێوره سمی س���وێندخواردنی سه رۆك كۆم���اری تازه ی���ه كه ئه و به ش���داری تێ���دا ده كات، ئه و په یوه ندیانه ی ئه وان له گه ڵ ئێ���ران هه یانه ئه وه نده ی ئێمه ی لێئاگاداربین به زیانی ئێمه نه بوه و ئێمه

له كوردستانی عێراقدا ئازادین.ئاوێن���ه : پێتوای���ه ئه م گه ش���تانه ی بۆ هه فته یه كدا له م���اوه ی نێچیرڤ���ان ئه نقه ره و تاران په یوه ندی به به س���تنی

كۆنگره ی نه ته وه ییه وه یه ؟ وه كو به ش���ێكی هیجری : مس���ته فا خۆیان باس���ی ده كه ن ئه و گه شته ی بۆ به كۆنگره ی په یوه ن���دی كردی توركیا نه ته وه یی���ه وه هه ب���و، ئ���ه وه ی تازه ی ك���ه چۆت���ه ت���اران بانگهێش���تكراوه له رێوره س���می به ش���داریكردن ب���ۆ سوێندخواردنی سه رۆك كۆماری تازه ی ئێران و بێگوم���ان له وێدا چاوپێكه وتنی تری ده بێت و ره نگه یه كێك له و باسانه ی دێته پیش���ه وه باس���كردنی كۆنگره ی

نه ته وه یی بێت.ئاوێنه : ماوه یه ك له مه وبه ر مه سه له ی دیموكراته كه ه���ه ردو یه كگرتن���ه وه ی قسه وباسی گه رمی لێوه كرا، ئه و هه واڵنه

به كوێ گه یشتن؟ هه ر هه وڵ���ه كان هیجری : مس���ته فا به رده وامن له و ماوه ی كه ئێوه ئیشاره ی پێ ده كه ن ئێمه هه ردوالمان تێكۆشاوین په یوه ندیه كانم���ان به یه كه وه ئاس���ایی بێته وه به دانیش���تن و به ش���ۆره تكردن و باس���كردنی ئه و مه س���ه له سیاسیانه ی به ئێران و كوردس���تانی و په یوه ندی كه ئه وانه ی په یوه ندی به نێوانی خۆمانه وه هه یه و ئ���ه و نزیكایه تیه درێژه ی هه یه و هی���وادارم له داهات���ودا ئ���ه وه ب���گات

به نه تیجه ی یه كگرتنه وه .ئاوێنه : ئایا الیه نی س���ێهه م هاتوه ته

به ینتانه وه ؟له سه ره تاوه هه ر هیجری : مس���ته فا دیموكرات له حزبی هاوڕێیانه م���ان ئه و جیابونه وه له وكاته وه تائێستاش هه وڵ و الیه نه سیاسیه كانی هێزو تێكۆش���انی كه س���ایه تیه كانی كوردو نیش���تیمانی ك���ورد به رده وام بوه ك���ه داوایانكردوه بكه ینه وه و ئاس���ایی په یوه ندیه كانمان لێكنزیك ببین���ه وه و یه كبگرینه وه ئه وه له هه م���و الیه ك���ه وه به رده وامب���وه و تا ئێستاش هه ر به رده وامه ، به اڵم ئه وه ی ك���ه ئاس���ایكردنه وه ی په یوه ندیه كان و ده ستپێكردنه وه ی ئه و دانیشتن و قسه و باس���انه ی كه به یه كه وه هه مانه له گه ڵ به ده ستپێشخه ری خۆمان هه ر یه كتری

بوه نه ك الیه نی سێیه م.یه كگرتنه وه ی ب���ۆ هه وڵدان ئاوێنه : هه ردو دیموكرات الی ئێوه س���تراتیجه

یان تاكتیك؟ مس���ته فا هیجری : ستراتیجه ، چونكه ئێمه له كۆنگره ی كۆتایدا كه كۆنگره ی 15 ب���و نزیك���ه ی هه ش���ت مانگ پێش

ئێس���تا پێكه���ات، بڕیارێك���ی وه ه���ا په سه ندكراوه كه ئێمه په یوه ندیه كانمان له گه ڵ ئه و هاوڕێیانه ئاسایی بكه ینه وه و هه نگاوی دوه م ده ستبكه ین به دانوستان له په یوه ندی له گه ڵ مه سه له سیاسیه كانی كه په یوه ندیدارن به مه س���ه له ی ئێران و نێوان���ی هه ردوكمان و له قۆناغی كۆتایدا ده بێ���ت كۆتایی بێ���ت به یه كگرتنه وه ، بۆی���ه بۆ ئێم���ه س���تراتیجیه و بڕیاری

كۆنگره كه مانه و كاری له سه ر ده كه ین.ئاوێنه : په یوه ندیت له گه ڵ مامۆس���تا

عه بدواڵی حه سه ن زاده چۆنه ؟مس���ته فا هیجری : دوای ئه وه ی ئێمه ئاسایی ئه وان په یوه ندیه كانمان له گه ڵ بۆوه ، خۆش���م له گه ڵ مامۆستا عه بدواڵ چاوپێكه وتن و دانیش���تنمان هه یه ، واتا ئێس���تا په یوه ندی���م له گه ڵ مامۆس���تا

ئاساییه .ئاوێنه : ده وترێ���ت دو كه س به هۆی حیزب���ی شه خس���یانه وه ناكۆك���ی دیموكراتی���ان په رتكرد، ه���ه ر ئه و دو كه س���ه ش ده توانن كۆتایی به ناكۆكی و په رتبونی حیزبه ك���ه بهێنن كه ئه ویش ئه مه عه بدواڵیه ، مامۆس���تا به ڕێزتان و

وانیه ؟مس���ته فا هیجری : النیكه م به بۆچونی من وانیه ، شه خسی خۆم چ ئه و كاته ی له گه ڵ مامۆس���تا هاوكاربوین و چ دوای دیموكرات له حزب���ی ئ���ه وان ئ���ه وه ی جیابونه وه ، هیچ ش���تێكی شه خس���ی په یوه ندیدار له گه ڵ مامۆس���تا عه بدواڵ نابینم، مه سه له كه حزبیه هیچ شتێكی شه خسی له به ینماندا نیه ، بۆیه من زۆر په یوه ندیه كه نابه ستمه وه به نێوانی من و مامۆس���تا، به ڵكو زۆرتر به ستراوه ته وه به په یوه ندی نێوان ئه و دو الیه نه وه من و

مامۆستاش هه ریه ك له الیه كین.

ئاوێن���ه : قس���ه و باس���ێك هه یه كه ئێس���تا خه ریك���ی ئاماده كاری���ن ب���ۆ ده س���تپێكردنه وه ی خه باتی چه كداریی هێشتا ئایا كوردس���تان، له رۆژهه اڵتی

باوه ڕتان به خه باتی چه كداریی ماوه ؟مسته فا هیجری : ئێمه هه ر له ئه وه ڵه وه ده س���تمان به خه باتی چه كداری كردوه ، به خه بات���ی س���ه باره ت بۆچونم���ان چه كداری نه گۆڕاوه و پێمانوابوه خه باتی چه كداری به ش���ێكه له خه باتی سیاسی حزبی دیموكرات، وه كو به ش���ه كانی تر هه ر كامێكی���ان ده بێ له كاتی گونجانی خۆیدا كه ڵك���ی لێوه ربگرین هه ر وه كو له راب���ردودا كاتێك كه حزبی دیموكرات چه كداری خه بات���ی گونجاوب���وه پێی درێ���ژه پێداوه ، ب���ه اڵم دوای ماوه یه ك خه باتی دیكه زیاتر به رجه سته بوه له وان كه ڵك وه رده گرین له داهاتوش���دا ئه گه ر گونجاوبێ���ت و به قازانج���ی جواڵنه وه ی كورد له و به شه دا بێت، حزبی دیموكرات خه باتی چه كداری درێژه پێده دات و ئێمه خه باتی چه كداریمان وه ال نه ناوه هه ربۆیه ئێس���تا فێرگه مان هه یه ، پێشمه رگه مان هه ی���ه ، پێش���مه رگه وه رده گرین، به اڵم ئێستا ئێمه به قازانجی نازانین خه باتی

چه كداری ده ستپێبكه ینه وه .

ئه وه راست نیه كه ئێمه داوامان

له بارزانی كرد درێژكردنه وه ی

ماوه ی سه رۆكایه تیه كه ی

قبوڵ بكات

په یوه ندیمان له ناو حزبه

ئیسامیه كاندا له گه ڵ یه كگرتوی

ئیسامی كوردستان

په یوه ندیه كی دۆستانه یه ،

له گه ل گۆڕانیش په یوه ندیمان هه یه

سۆراغی كچه كانمان

رۆژی )3100(ی له ژم���اره رۆژنام���ه ی )2003/6/24(ی )كوردس���تانی نوێ(دا، بۆ یه كه مجار به ڕێوه به رێتیی به ڵگه نامه ی���ه ی ئه و به عس���مان رژێم���ی موخابه رات���ی باڵوك���رده وه كه له الیه ن رۆژنامه نوس مه حم���ود(ه وه كه ری���م )عه ب���دواڵ س���اڵی به ڵگه نامه كه ئاماده كراب���و. )1989( له به ڕێوه به رێتیی موخابه راتی ته ئمیم-ه وه ئاراسته ی به ڕێوه به رێتیی كراوه و عێراق گش���تیی موخابه راتی باس له ناردنی )18( كچی ئه نفالكراوی ك���ورد ده كات بۆ مه له���او یانه كانی شه وان له میس���ر. باڵوكردنه وه ی ئه و به ڵگه نامه ی���ه ده نگدانه وه یه كی زۆری دروس���تكردو چه ند جارێك له رێگه ی كه ناڵی سیاس���ی و دیپلۆماس���ی-ه وه هه وڵی س���اغكردنه وه ی ئه و مه وزوعه له گه ڵ حكومه تی سه رده می حوسنی موب���اره ك درا، ب���ه اڵم نكوڵی لێكراو

ئیتر به فه رامۆشیی سپێردرا. ساڵی پار رێك له شه وی )2012/8/9(دا ژنه هونه رمه ندێكی میسریی به ناوی به یه كێك كه خورش���ید( )ئیعتیماد له كه س���ایه تییه نزیكه كان���ی ده زگای موخابه رات���ی میس���ری س���ه رده می )موباره ك( عه بدلناس���ر(و )جه مال لێیانهه ڵگه ڕایه وه و دوات���ر داده نرێ و زانیاری���ی زۆر گرنگ و مه ترس���یداری له سه ر كاره دزێوو ناشیرینه كانی ئه و باڵوكرده وه ، به رپرسه كانی ده زگایه و به تایبه تیش له سه ر )سه اڵح نه سر(ی به ڕێوه به ری موخابه راتی س���ه رده می ئه لش���ه ریف( )س���ه فوه ت ناس���رو

ش���ورا ئه نجومه ن���ی س���ه رۆكی ی له س���ه رده می موباره ك، ئه و ژنه له و به رنامه یه دا كه له كه ناڵی )ئه لحه یات( په خش���كرا، به ڕونی باسی له هێنانی كچ���ه ئه نفالكراوه كان���ی ك���ورد كرد بۆ میس���ر كه موخابه راتی میس���رو له پش���تیه وه ئه لشه ریف س���ه فوه ت بون. وا ئێستاش له زنجیره درامایه كی میسریدا به ئاشكرا باس له ناردنی ئه و كچه كوردانه بۆ میسر ده كرێ و ئاماژه ب���ه وه ده درێ كه كارێك بوه له نێوان موخابه راتی میسری و عێراقیدا كراوه . ئ���ه و جۆره بێگوم���ان س���یناریۆی درامایان���ه و به كارهێنانی زانیارییه كی ئاوا تیایدا، پشت به دۆكیومێنته زۆر نهێنییه كانی موخابه راته وه ده به ستێ. له مێژوی درامای میسریش���دا نمونه ی ل���ه و بابه ت���ه زۆرن. بۆی���ه ئه م���ه ده روازه یه ك���ی زۆر گرنگه كه بتوانین به شێكی ئه وانه وه ، درامای له رێگه ی به دنیا له تراژیدیای خۆم���ان دیك���ه

بناسێنین. ئیستا میسری دوای موباره ك چه ند سه ره داوێكی گرنگی بۆ كه شفكردین، ده مێنێته وه سه ر ئه وه ی ئێمه ی كورد چی ده كه ین و چۆن كار له س���ه ر ئه و نه ته وه ییه ده كه ین و دۆس���ێ گرنگ و چه ن���ده خه مخۆری ئ���ه وه ده بین كه سۆراغێكی ئه و كچه ئه نفالكراوانه مان كه یس���ێكه ، ئه مه ئاخر بكه ی���ن؟.. جگ���ه له ژی���ان و چاره نوس���ی )18( هاوكات ك���ورد، جوانكیله ی كچ���ی دیك���ه و ترس���ناكی ره هه ندێك���ی دیوێك���ی دیكه ی به ربه ریه تی به عس و دیكتاتۆرییه رژێم���ه هاوئاهه نگی���ی عه ره بیی���ه كان بۆ ئێمه ن���ا، به ڵكو ب���ۆ ت���ه واوی دنی���ا ده س���ه لمێنێ و دۆكیومێنتێك���ه زۆر هه ڵده گ���رێ كه له ئاستی نێوده ڵه تییداو له چوارچێوه ی به جینۆسایدناس���اندنی هه وڵه كان���ی ئه نفال پش���تی پێببه سترێ. چونكه ئ���ه و به ڵگه نامه ی���ه زۆر حه قیقه ت و مه سیج له خۆده گرێ، به تایبه ت ئه وه ی په یوه ندی���ی به چه مك���ی )ئه نف���ال( هه یه و ئیس���ام-دا توراسی له مێژوو مامه ڵه كردنی موسڵمانان له گه ڵ كچ و ژنانی كۆمه ڵگه ناموسڵمانه كان، وه ك كه نیزه ك و ده ستكه وتی حه اڵڵكراو بۆ خۆیان، یانیش به خشین و فرۆشتنیان وه ك دیاریی و ده س���تكه وتی جه نگ و فتوحاته كانی���ان و پیاده كردن���ی ئه و چه مكه به سه ر كوردی )هه ڵگه ڕاوه !(دا. ب���ا بزانین و چاوه ڕێبین كه كورد خۆی چۆن خاوه ندارێتیی ئه و دۆسێیه ده كات و ك���ه ی رو له میس���ری دوای شۆڕش ده كات و كار بۆ ساغكردنه وه ی به ڵگه نامه ك���ه و س���ۆراغكردنی ئ���ه و

كچانه مان ده كات..

تایبه‌ت)389( سێشه ممه 662013/8/6

kawamuhamad@yahoo.com

54

ئا: شاهۆ ئه حمه د

له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا، ئه ندامی مه كته بی سیاسی یه كگرتوی ئیسامی كوردستان "ئه بوبه كر عه لی "ده ڵێت

" له هه مو قۆناغێكدا رای جیاواز له ناو یه كگرتودا هه بوه ، ته نانه ت

له ناو رێكخستنه كانی خواره وه ش رای جیاواز هه بوه ئه گه رچی ئاساییه رای قاعیده رادیكاڵتر بوبێت له هه لوێستی

سه ركردایه تی حزبه كه ".

ئاوێن���ه : پرس���یارێك الی زۆرێ���ك دروستبوه كه ئێوه وه ك سێ الیه نه كه ی نه گه ش���تنه بۆچ���ی ئۆپۆزیس���یۆن دیاریكردن���ی له س���ه ر رێككه وتنێ���ك هه رێم و س���ه رۆكایه تی ب���ۆ كاندیدێك وتراون له وباره ی���ه وه ئه وان���ه ی هه مو

قه ناعه تپێكه رنین؟ ت���ازه ئێم���ه عه ل���ی : ئه بوبه ك���ر گفتوگۆكانم���ان له ب���اره ی ئه و پرس���ه كاتژمێری یه ك ته نانه ت ده ستپێكردبو ئ���ه و له س���ه ر قس���ه مان ته واوی���ش مه سه له یه نه كردبوو بڕیاربو بۆ دوه مجار دابنیشین له سه ر ئه و پرسه به اڵم نیمچه دڵنیابوین كه وا هه لبژاردنی سه رۆكایه تی ئێمه به داخه وه ئه نجامنادرێ���ت هه رێم دابنیش���ین و تر جارێكی نه مانتوان���ی پرس���ه كه تاوتوێ بكه ی���ن به اڵم ئه وان بڕیاریاندا هه ڵبژاردن نه كرێت بۆیه ئه و قس���ه یه بێ بناغه یه له به رئه وه ی ئه گه ر هه ڵبژاردن بكرایه ئ���ه و كاته بۆ هه مو ئۆپۆزس���یۆن ئایا ده رده كه وێت كه س ده توانێت یان ناتوانێت بۆیه له سایه ی نه بونی هه ڵبژاردنی سه رۆكی هه رێم ئه و قس���انه له دو ش���ت به ری نیه : یه كه م، پروپاگه نده كردن دژی ئۆپۆزس���یۆن كه گوایه راس���تگۆنیه و ناكۆكییان له به یندا هه ی���ه . دوه م، بۆ پاس���او هێنانه وه بۆ ئه و هه ن���گاوه ی رویدا له درێژكردنه وه ی

سه رۆكایه تی هه رێم.ئاوێنه : هیچ كه سێكی دیاریكراو هه بو بۆ ئه وه ی كاندیدی ئۆپۆزسیۆن بێت بۆ

پۆستی سه رۆكایه تی هه رێم؟ئه بوبه كر عه لی : ئه و قسانه بێسودن بۆ ئێس���تا ئه م���ه به ش���ێكه له رابردو له به رده م ئێم���ه ئێس���تا له به رئه وه ی دۆخێك���ی نوێ ك���ه ل���ه 30 حوزه یران به یاسایه ك كه هیچ بنه مایه كی قانونی هه رێم س���ه رۆكایه تی مه سه له ی نه بو، به ئاقارێك���ی ت���ردا ب���ردراو ماوه كه ی درێژكرای���ه وه و بڕی���اردرا هه ڵب���ژاردن ره چاونه كرێت هاواڵتیان مافی نه كرێت له به رئه وه ئه و قس���انه هیچ مانایه ك بۆ

دۆخی سیاسی كوردستان نیه .ئاوێن���ه : بۆچ���ی تائێس���تا كه س���ه م���اوه ی ئۆپۆزیس���ۆن یه كه مه كان���ی زیاتر له مانگێكه ل���ه 30ی حوزه یرانه وه ت���ا درێژكردنه وه ی ویایه ت���ی بارزانی بێده نگ���ن و له وباره یه وه به چاك و خراپ

هیچ ناڵێن؟ یه كه می ئه بوبه ك���ر عه لی : كه س���ی ئۆپۆزسیۆن گرنگ نیه ، گرنك هه ڵوێستی ره س���می و فه رمی ئۆپۆزسیۆنه كه سی یه كه م كه سی دوه م بێت كه س به ناوی كه س���ه وه قس���ه ناكات ئه وان���ه هێزی سیاس���ین گرینك ئه وه یه هه ڵوێس���تی ره س���می له الیه ن لیژن���ه ی هه ماهه نگی

ده ربڕدراوه .ئاوێنه : قسه یه ك باڵوه ئێوه ی یه كگرتو ه���ۆكاری الوازی به یاننامه كه ی لیژنه ی هه ماهه نگی ئۆپۆزسیۆن بون سه باره ت به درێژكردن���ه وه ی ویایه ت���ی بارزانی ، كه ناڕه زایی الیه نگرانی ئۆپۆزس���یۆنی لێكه وت���ه وه ، رونكردنه وه ت���ان بۆ ئه مه

چیه ؟ئه بوبه ك���ر عه لی : ئه و جۆره قس���انه به ش���ێكه له پڕوپاگه نده دژی یه كگرتوو بێمتمانه كردنی ب���ۆ ت���ری به ش���ێكی له ناوخۆیاندا ئۆپۆزس���یۆنه الیه نه كانی ئه و به یاننامه ی���ه ی ده رچو به رئه نجامی الیه نه كه ی هه رس���ێ لێكتێگه یش���تنی ئۆپۆزس���یۆن بو، ئه و قس���انه ئه سڵ و

ئه ساسی نیه .ئاوێنه : زۆرجار ب���اس له وه ده كرێت كه ئێوه وه ك س���ه ركردایه تی یه كگرتو مه یلتان به ره و الی ده سه اڵته و قاعیده ی جه ماوه ری خواره وه تان رێگه ی ئه وه تان

پێنادات، ئایا وایه ؟ئه بوبه ك���ر عه ل���ی : ن���ا، وانیه به اڵم له قۆناغ���ی راب���ردودا ئاس���اییه له ناو س���ه ركردایه تی یه كگرت���و رای جیاواز

هه بو ده رباره ی چۆنیه تی ئیداره كردنی مه له ف���ه سیاس���یه كان له هه رێمداو ئه و كه ئۆپۆزس���یۆن سیاس���یه ی گوتاره پێویس���ته به ڕێوه بچێ���ت و چۆنیه ت���ی نێوان په یوه ندیه كان���ی ئیداره كردن���ی ئۆپۆزسیۆن و ده س���ه اڵت ئه وه شتێكی ئاس���اییه ب���ه و ئه ندازه یه ش ش���تێكی نائاس���ایی بوبێت یان هه ندێك سنوری بو دۆخێ���ك ئ���ه وه ش تێپه ڕاندبێ���ت له رابردودا هه بوه و له هه مو قۆناغێكدا رای جیاواز له ناو یه كگرتودا هه بوه ته نانه ت له ناو رێكخس���تنه كانی خواره وه ش رای جیاواز هه بوه ، ئه گه رچی ئاس���اییه رای قاعیده رادیكاڵتر بوبێت له هه ڵوێس���تی سه ركردایه تی حزبه كه و من دڵخۆشم كه قاعیده ی یه كگرتو به مشێوه یه زیندوبێت له رێ���ی بیروبۆچونه كانی���ه وه له رێگای فشاره كانیه وه به شداری بڕیاری سیاسی

حزبه كه ی بكات.ئاوێن���ه : كێن ئه وانه ی مه یلیان به الی ده سه اڵتدا ده چێت، زۆرجار باس له وه ئه و هه ولێر ده كرێ���ت س���ه ركردایه تی

مه یله یان هه یه ؟ئه بوبه ك���ر عه لی : م���ن پێموایه ئه و موناقه ش���انه س���ه باره ت به یه كگرت���و كاڵبۆت���ه وه ، ئه وه له قۆناغ���ی رابردوه باس���ی مه یل ب���ه الی ده س���ه اڵتدا به و جۆره گوزارش���تی لێناكه ین، جیاوازی ئه و بۆچونانه له ن���او حزبه كراوه كاندا شتێكی زۆر ئاساییه حزبی ئێمه ده بێ قۆناغی حزبی س���تالینی و ماركس���ی و چه پ و مه ركه زیه تی حزبه كان تێپه ڕێنێت بۆیه ده بێ زۆرترین به ش���داری ئه ندام

له داڕشتنی بڕیاردا له به رچاو گیرابێت.ئاوێنه : به پێی ئه و زانیاریانه ی هه یه یه كێتی و گ���ۆڕان و كۆمه ڵ له گفتوگۆدان بۆ ئ���ه وه ی حكومه تێك���ی "ئینتیقالی " پێكبهێن���ن، ل���ه و بابه ت���ه یه كگرت���و

ئاگاداركراوه ته وه ؟ئه بوبه كر عه لی : پێموانیه شتێكی وا له ئارادا هه بێت، هه ر شتێكی وا هه بێت به دڵنیای���ه وه هه رس���ێكمان به یه كه وه قسه ده كه ین، ئه گه ر ئه و داوایه ئاراسته بكرێ���ت باوه ڕناكه م دو الیه نه كه ی تری

ئۆپۆزسیۆن گفتوگۆ بكه ن.ئای���ا ئێ���وه وه ك یه كگرتو ئاوێنه : 8/20 دوای ئ���ه وه ی ب���ۆ ئام���اده ن بكش���ێنه وه و سه رۆكایه تی له په رله مان دانپێنه نراو به ناش���ه رعی و بارزانی���ش

بزانن؟ئه بوبه ك���ر عه لی : هه مو ئه و ش���تانه ملكه چن بۆ قسه كردنی هاوبه ش له گه ڵ الیه نه كان���ی ت���ری ئۆپۆزس���یۆن ئه و گۆڕانكاریانه ی له هه رێمی كوردس���تان و ل���ه و ئێم���ه ده رده بڕدرێ���ت ده ره وه دۆخ���ه دا له چوارچێوه ی ئۆپۆزس���یۆن به ئه ندازه ی پێویس���ت قسه ی له باره وه ده كه ین هه وڵده ده ین بگه ینه سیغه یه ك ك���ه خزم���ه ت به گه ل���ی كوردس���تان و چاره نوس���ی ره وتی چاكسازی له هه رێم بۆ زه مینه س���ازبێت هه روه ها ب���كات،

ده ستپێكردنی قۆناغێكی نوێ له هه رێمی كوردس���تان و ب���ۆ ئ���ه و چوارچێوانه ی النیك���ه م ب���ۆ پێكه وه ژیانی سیاس���ی

له كوردستان.ئۆپۆزس���یۆن وه ك ئای���ا ئاوێن���ه : لێكتێگه یش���تنێكتان هه ی���ه بۆ ئه وه ی له كاتی هه ڵمه ت���ی هه ڵبژاردندا به ریه ك نه كه ون به تایبه تی له و شوێنانه ی زیاتر

به بنكه ی ئۆپۆزسیۆن داده نرێن؟

ئه بوبه ك���ر عه ل���ی : ئێم���ه له لیژنه ی هه ماهه نگی ئۆپۆزس���یۆن تاوتوێی ئه و هه رس���ێ هه روه ها كردوه پرس���ه مان ئۆپۆزس���یۆن هه ڵبژاردنه كه ی ده زگای شتێك چه ند بریارمانداوه دانیش���تون بكه ی���ن له وان���ه هه م���و هه وڵێكم���ان س���اخته كاری ئه وه ی ب���ۆ بخه ینه گه ڕ نه كرێ���ت و له زه مینه س���ازی ك���ردن بۆ هه ڵبژاردنێك���ی پاك و بێگ���ه رد درێغی له و یه كبخه ین تواناكانم���ان نه كه ی���ن باره یه وه ، پێمانوایه مونافیس���ه كانمان هێزه كانی ده سه اڵتن نه ك خۆمان، له گه ڵ ئه وه ش مونافه س���ه له نێوان هێزه كانی

ئۆپۆزس���یۆن به دڵنیایه وه هه یه ، به اڵم ئه و مونافه س���انه یه كه م ده بێت الوه كی بن به ب���ه راورد له گ���ه ڵ دو پارته كه ی ده س���ه اڵت، دوه م له و مونافه س���ه یه ی هه یه ده بێت به جۆرێك بێت به ریه كه وتن رونه دات، واتا مونافه سه كه ته ندروست بێت و ئه خاقی بێت، چونكه ئۆپۆزسیۆن له ماوه ی رابردو خه باتی كردوه له پێناوی

كوردستانێكی جوان و شایسته . ئاوێنه : هۆكاری ده ستله كاركێشانه وه ی س���ه میر س���ه لیم چی بو، ئایا راس���ته هۆكاره كه ی نزیكیی بوه له پارتییه وه ؟

ئه بوبه كر عه لی : ئه و شته بۆ مه رامی پڕوپاگه نده گ���ه وره كراوه ، ئه گینا خۆ ئه و وازی له مه كته بی سیاسی و یه كگرتو نه هێناوه ، به ڵكو كاركردن له مه كته بێكی دیاریك���راو به باش نازانێ���ت و ده یه وێت

له بوارێكی تر كار بكات.ئاوێنه : ئه و كێشه ی شه خسی له گه ڵ

كه س هه بو؟ئه بوبه ك���ر عه لی : ده توان���ن له خۆی

بپرسن.زانیاریی���ه كان به پێ���ی ئاوێن���ه : راگه یاندنی یه كگرتو كێشه ی تێكه وتوه و له كاركێشانه وه ی بوه ته هۆی ده س���ت چه ن���د كادیرێكتان، تۆ چه ند له كه ناڵی

سپێده و راگه یاندنی خۆتان رازیت؟نایش���ارمه وه ئه بوبه ك���ر عه لی : من ناڕه زاییه ك���ی زۆر له ن���او ده زگاكان���ی راگه یان���دن هه یه و هه روه ه���ا ناڕه زایی ده زگاكانی به ڕێوه بردن���ی له چۆنیه تی راگه یان���دن هه ی���ه خه ڵك���ی یه كگرتو له ناو رێكخستن و كادێره كاندا چاوه ڕێی ئه دایه ك���ی زیاتر له راگه یاندنی یه كگرتو ده ك���ه ن، وات���ا ده یانه وێ���ت زمانێكی سیاسی تۆكمه تر بێت و ده بێ چاكسازی به رێوه بردنی راگه یان���دن و له گوت���اری ده زگاكاندا بكرێت، ئه وه ئاساییه ستونه بگرێته وه راگه یان���دن جومگه یه كان���ی ئه وان���ه ی له راگه یان���دن كار ده ك���ه ن، ره خن���ه و تێبینیان هه بێ���ت له وباره وه

هه مو ئه وانه به بڕوای من ئاساییه .ئاوێنه : س���ه رنجت چیی���ه به رامبه ر به و كێش���ه یه ی له نێ���وان عه لی باپیر و

نه قشبه ندییه كاندا دروستبوه ؟ ئه بوبه كر عه لی : من پێمناخۆش���بو، به و پێویس���تی دۆخه كه پێش���موانیه كێشه یه هه بێت و ده بێت هه ردوال وریابن الیه نی س���ێیه م ده س���ت نه خه نه ئه و كێش���انه و ته وزیفیان نه كه ن و مامۆستا عه لی باپیر باس���ی كێشه یه كی مێژویی كردوه ، قه ناعه تی نه خۆی و نه كۆمه ڵ به وج���ۆره نی���ه ، له هه م���و حاڵه تێكدا مه سه له ی س���ۆفیه ت و سه له فیه ت و ئه و شتانه به ش���ێكن له رابردو، ده بێ كاره سیاسیه كه هه مو ئه و شتانه كۆبكاته وه و خاڵ���ی هاوب���ه ش له نێ���وان یه كت���ری ئه وه نده زۆره كه رێز له یه كتری بگرن، ل���ه و جیاوازییه ش له موماره س���ه كردنی ئیس���ام و تێگه یش���تن له ئیس���ام رێز بگرن و یه كت���ری له بیروبۆچونه كان���ی

موسوڵمانبونه ، كۆمانده كاته وه ئه وه ی كوردبونه ، مرۆڤبونه ، فره ییه .

له البردن���ی هه س���تناكه ن ئاوێن���ه : مورس���یدا ئێوه زیاد له پێویست خۆتان س���ه رقاڵكرد، ئ���ه م داكۆكیكردنه ت���ان

له مورسی له پای چی بو؟ ئه بوبه كر عه ل���ی : نازانم پێوه ر چیه ئیدانه كردنی تێپه ڕان���دن؟ س���نور بۆ ده ربڕی���ن و هاوس���ۆزی كوده تاك���ه و روپۆش���كردنی راگه یاندن هه موی كاری ئه وان هاوس���ۆزی ئه گ���ه ر ئاس���این، له هێزه كانی تر زیاتر بێت له س���ۆنگه ی مه فهومه و ئیس���امیه كه وه پاش���خانه ئه گه ر له ش���ێوه ی ده ربڕینیش هه ندێك به كاردانه وه به ش���ێكی هه بێت، كێشه داده نرێت بۆ هه ندێك ده زگاو شاش���ه ی ت���ر ك���ه پش���تیوانیان له كوده تاك���ه داده ن���او به س���ه ركه وتنیان ده ك���رد و ده یانویس���ت دۆخه ك���ه بقۆزن���ه وه بۆ لێدان���ی ئیس���امیه كانی كوردس���تان، له هه مو حاڵه تێكدا چه تر هه ڵكردن نیه له كوردستان هاوشێوه ی كۆمونیسته كانی زو ئیسامیه كانی ئه مڕۆ گۆڕاون به هێزی نیش���تیمانی و به ئه ركه نیشتیمانیه كانی خۆیان هۆشیارن، ره نگه پێویست بكات هه ندێك نه ته وه كه یان به نوێنه رایه ت���ی میهره جانی قوتابیش ئه نجامبده ن وه ك به شداری كورد له ره تكردنه وه ی هه نگاوی له ناوچه ی رۆژهه اڵتی دژی دیموكراسی ناوه راس���ت، هه روه ها زه مینه سازكردن بۆ به ده س���تهێنانی پشتیوانی ئه وان بۆ مه س���ه له نه ته وه ییه كانمان كه ئامانج و ئیس���امیه كانی ته وژم���ه وه زیف���ه ی گه وره ی ته وژمێكی كوردستانه چونكه له گۆڕه پانی ئاس���انیه به و ئیس���امی ده ره وه و ناكرێته ناوه ڕاست رۆژهه اڵتی به كرده وه ش ده ركه وتوه كه سه ركه وتنی له ناسیونالیسته باش���تره ته وژمه ئه و دیموكراسیه كانی به رواڵه ت س���كوالره ئیس���امیه كان بۆی���ه ناوچه ك���ه ، ك���وردو له كێش���ه ی له تێگه ش���تنیان گشتی به ش���ێوه یه كی چاره سه ركردنی

زۆر له پێش سیكوالره كانه وه ن.ئاوێن���ه : ئایا ئێوه ی ئیس���امیه كان به نیازنی���ن رێكخراوێكی هاوش���ێوه ی

سۆسیال دیموكراته كان دابمه زرێنن؟ئه بوبه ك���ر عه ل���ی : م���ن پێموای���ه ئیس���تا كاتی ئه وه هاتوه رێكخراوێكی له وجۆره دابمه زرێنن، حزبه ئیس���امیه دنیا ئاس���تی له س���ه ر میان���ره وه كان رێكخراوێك���ی له وجۆره دابمه زرێنن هه ر یه كه یان به تایبه تی نیشتیمانی خۆیه وه به ش���داربێت و خزم���ه ت به واڵت���ه كان و دۆزه كانی یه كتری بكه ن له چوارچێوه ی

تێگه یشتنی هاوبه شدا.ئاوێنه : به ب���ڕوای تۆ له واڵتێكی وه ك كوردس���تاندا كه زۆرینه ی خه ڵكه كه ی به رێكخستن و پێویس���تی موسڵمانانه ،

حیزبی سیاسیه ؟ئه بوبه كر عه لی : له پێویست ده رچوه ، له روی یاساوه هه مو پێنج سه د كه سێك ئیم���زا كۆبكه نه وه و حزبێكی سیاس���ی سیاس���ی زه مینه یه ك���ی پێكبهێن���ن و ده بێت هه بێت، چونكه بێ زه مینه یه كی سیاس���ی و كۆمه اڵیه ت���ی و ئایده ل���ۆژی دانامه زرێت و ئیس���امیه كانیش هێزێكی بچ���وك نی���ن هێزێك���ی حس���ابكراوی كۆمه ڵگه ن و بۆشایه ك هه بوه بۆ ئه وه ی جێ���گای خۆی���ان بكه ن���ه وه ، له هه مو كۆمه ڵگه یه كی له ن���او ئێمه حاله تێكدا ده ستورێكدا له س���ایه ی موسوڵمانین و ك���ه ده ب���ێ له گ���ه ڵ به رامبه ره كانمان رێكبكه وی���ن ك���ه پێگ���ه ی ئیس���ام و ش���ه ریعه ت و ئه و ش���تانه ی تێدا دیاری كرابێت له و كاته دا ده بێ ئیسامیه كان بكه نه وه و پێناس���ه ی دوباره خۆی���ان پێیانوابێ���ت ئه وان ئیس���امی نامێنن به مانا كۆنه ك���ه ی به ڵكو ده بن به هێزی سیاس���ی باگراوه ندی ئیسامی كه ئیتر خه بات ناكه ن بۆ دروستكردنی ده وڵه تی ئیس���امی و جێبه جێكردنی ش���ه ریعه ت به مان���ا كۆنه ك���ه ی چونك���ه رێكه وتن له س���ه ر ئه و شتانه ش���ه ریعه ت ده بێت هه مویان یاس���ادانان و به س���ه رچاوه ی دیموكراس���ی و به فره ی���ی و باوه ڕی���ان ده ستاوده س���تكردنی ده سه اڵت هه بێت هه تا له و قۆناغه دا پێویستی به پاشگری ئیسامیش ناكات كه له زۆربه ی واڵتان ئیسامیه كان ئه و پاش���گره یان نه ماوه ب���ۆ ئ���ه وه ی بتوانن مافی سیاس���ه ت له والش���ه وه مافی بده ن به سیاس���ه ت

رۆحی و فكری و ئه خاقیه كان بده ن.

ئه بوبه كر عه لی : رای قاعیده ی یه كگرتو له هه ڵوێستی سه ركردایه تیه كه ی رادیكاڵتره

من نایشارمه وه ناڕه زاییه كی زۆر له ناو ده زگاكانی

راگه یاندنی یه كگرتو و له چۆنیه تی

به ڕێوه بردنی ده زگاكانی

راگه یاندنیش هه یه

هه رچه نده پێمانوایه مونافیسه كانمان

هێزه كانی ده سه اڵتن نه ك خۆمان، به اڵم

له گه ڵ ئه وه ش مونافه سه له نێوان

هێزه كانی ئۆپۆزسیۆن به دڵنیایه وه هه یه

دۆخه كه پێویستی به و

كێشه یه ی نێوان عه لی باپیر و

نه قشبه ندییه كان نییه و ده بێت

هه ردوال وریابن الیه نی سێهه م ده ست نه خه نه ئه و كێشانه و

ته وزیفیان نه كه ن

شه‌به‌كپێكهاته یه ك���ی ئاینی ئاڵۆزی���ان له نێوان مه زه بی س���وننه و ش���یعه ی ئیس���امی و ب���ه زۆری هه یه ، كاكه یی���دا مه س���یحی و له گوندو شارۆچكه كانی باكورو رۆژهه اڵتی موسڵ ده ژین، به پێی ئاماره نافه رمیه كان ژماره یان به نزیك���ه ی )300( هه زار كه س ده خه مڵێنرێ���ت. له ده س���اڵی رابردودا و به ه���ۆی توندوتیژییه كانی عێراقه وه زیاتر

له )1200( كه سیان لێكوژراوه : شه به ك.مێ���ژوی ب���ه وردی گروپ���ه ئ���ه م س���ه رهه ڵدان و چۆنێتی ده ركه وتنیان دیار نییه ، چونك���ه به هۆی س���ته م و جه وری س���ه ركوتكردنی چه وساندنه وه و زه مانه و س���ه رچاوه كانیان بیروباوه ڕی���ان، ش���ێوێندراوه و ونبون. ئه و زانیارییانه شی له به رده س���تدان جه خت ل���ه وه ده كه نه وه ك���ه گروپێك���ی كۆنی ك���وردن و خاوه نی بیروبۆچونی تایبه ت به خۆیانن و مێژویه كی دورودرێژیان هه یه . به نمونه ساڵی )1919( به تایفه ی تایبه ت كوردی قوتابخانه یه كی ش���ه به ك له گوندی گوگجه لی نزیك موسڵ

كراوه ته وه .ئیسامیانه ی كوردی و س���ه رچاوه ئه و كردوه ، ش���ه به ك له ره گوریشه ی باسیان ش���ه به كه كان رێورچه ی رونیده كه ن���ه وه له سه ر رێبازی )شێخ سه فی - سافی (یه و زمانی شه به ك )ماچۆ(یه ، كه دیالیكتێكه له )گ���ۆران(ی زمان���ی كوردی چه ش���نی له دائره كاكه ی���ی (. زه نگنه ، )هه ورامی ، المعارف االس���امیه دا ده ڵێ���ت: ژماره یان به گوێ���ره ی مه زه ن���ده ی كاربه ده س���تانی ئینگلیز ده هه زار ك���ه س ده بێ و له لیوای

موسڵ ده ژین.مێژونوس���ی عێراقی د.شاكر خه سباك، ب���اس ل���ه وه ده كات ئاینی ش���ه به كه كان به هۆی نهێنی راگرتنی ته مومژ دایپۆشیوه و به موسڵمانی توندڕه و ده ژمێردرێن، به هۆی ئ���ه و پیرۆزییه ته ماش���اكردنه ی به رانبه ر به ئیمامی عه لی و نه وه كانی هه یانه . وه كو مه س���یحیه كان به بۆنه ی س���ه ری ساڵه وه ئاهه ن���گ ده گێ���ڕن و ده چن���ه الی پیران بۆ خۆش���بون له گوناهی���ان و جلوبه رگیان له شێوه ی به رگی مه سیحیه كانه و له )25(

گوندی موسڵدا باڵوبونه ته وه .مامۆس���تا جه میل رۆژبه یانی نوس���ه ر له باره ی شه به كه كانه وه ئاماژه به وه ده كات كتێب���ه پی���رۆزه ئاینیه كه ی���ان به گۆرانی نوس���راوه و ه���ه ر به ش���ێوه زاری گۆرانی ته لقینی مردو ده كه ن، له بنه ڕه تدا كاكه ین، كردوه و قزڵباش���انیان هاوس���ێتی به اڵم كاریگه ریی مه زهه بی جه عفه ریان له سه ره .چی���ن و توێژه كانی ش���ه به ك پێكهاتون له )پیران، س���ۆفیان، تالیبان، عامیان(. پیران هه مو ش���تێكیان به ده سته و خاوه ن مه ق���ام و بڕی���اره ئاینیه كانن، س���ۆفیان ئه وانه ن به ش���داری كۆبونه وه كان ده كه ن و زۆرجاری���ش وه عز بۆ خه ڵك���ی ده ده ن، تالیب���ان ئه وان���ه ن ده بن���ه موریدێك���ی راس���ته قینه و عامیانیش هه مو ئه و خه ڵكه ده گرێته وه كه له ده سته ی پیران و سۆفیان

نه بن.باتنیه كانی ئاینی���ه گروپ���ه هه روه كو كوردستان، ش���ه به ك بیروباوه ڕی هه ردو مه زه ب���ی س���وننه و ش���یعه ی تێكه وتوه ، ب���ه اڵم وادی���اره كاریگه ری ئ���ال به یتیان زیاتر له س���ه ره و خۆیان به عه له وی باتنی ده نوێن���ن و ره نگ���ه بۆچونی���ان له گ���ه ڵ ش���یعه ی دوان���زه ئیمامی له زۆر ش���تدا جیاوازب���ێ ، له وانه ش���ه نه گه ڕێن���ه وه بۆ پیاوانی ئاینی نه جه ف. چونكه مه ڵبه ندی الی ش���یعه ی مه زه ب���ی مه رجه عیه ت���ی ش���ه به ك گوندی دراوجه كه عه ره به كان پێیده ڵێ���ن )ده راوی���ش(و له الیه ن )پیر(

ه وه به ڕێوه ده برێت، كه ده سه اڵتی ئاینی و دنیایی خۆی له س���ه ر سستمێكی تێكه اڵو له رێنماییه كانی ئابرێش���یاتی مه س���یحی و رێكخس���توه ، یه زیدییه كان په رس���تگای به اڵم مۆركێكی س���ه ربه خۆی پێوه دیاره . ش���ه به كه كان بڕوایان زۆر به ئیمامی عه لی

چواره م خه لیفه ی موسڵمانان قایمه . راوێ���ژكاری ده س���ته ی س���ه رۆكی ش���ه به ك س���الم جومعه ، هه فته ی رابردو له دوای كرد ئاش���كرای له به یاننامه یه كدا روخانی رژێمی به عسه وه له ساڵی )2003( تائێستا به هۆی توندوتیژییه كانی عێراقه وه )1232( هاواڵت���ی ش���ه به ك ك���وژراون، دواهه می���ن روداوی���ش هه فت���ه ی رابردو بوه ، كاتێك ش���ه ش پۆلیس���ی ش���ه به ك له دره نگانێكی شه وداو له كاتی به جێهێنانی ئه ركه كانیدا له س���ه ر رێگای گشتی به غدا كوژراون. له ماوه ی س���ێ ساڵی رابردوشدا دوچاری نیش���ته جێبونیان ناوچه كان���ی

په المارو ته قینه وه ی ترسناك هاتوه .

7 )389( سێشه ممه 2013/8/6 عێراق

پرۆفایل

ئا: سۆران كامه ران

لیس���تی مه وات���ن و ئه ح���رار ه���ه ردو پێش���نیاری عێ���راق له پارله مان���ی خانه نشینی موچه ی هه ڵوه ش���انه وه ی پارله مانتاران و س���ێ سه رۆكایه تیه كه ی عێراق ده كه ن. پارله مانتارێكی لیس���تی ده وڵه تی قانون داواده كات ئه و پێشنیاره بكرێته پڕۆژه یاس���ایه ك و له پارله ماندا ده نگی له س���ه ر بدرێت. پارله مانتارێكی كوردی���ش رایده گه یه نێت ئه و بابه ته بۆ پڕوپاگه نده ی هه ڵبژاردن ده وروژێنرێت.

خولێك���ی ه���ه ر ته وابون���ی دوای پارله م���ان كه ماوه كه ی چوار س���اڵه ، پارله مانت���اران به موچ���ه ی مانگان���ه ی پێن���ج ملی���ۆن و )200( ه���ه زار دینار خانه نش���ین ده كرێن. به گوێره ی ماده ی )21( یاسای خانه نشینی ژماره )27(ی س���اڵی )2006(، هی���چ ئه ندامێكی ناتوانیت موچه ی نوێنه ران ئه نجومه نی ئه گ���ه ر ره تبكات���ه وه ، خانه نش���ینی ره تی بكاته وه ده كرێته س���ه ر ژماره ی ژمێریاری بانكه ك���ه ی دواتر هه ركاتێك بی���ه وێ ده توان���ێ وه ریبگرێ���ت. ئه م موچه قه به ی���ه ش ناڕه زاییه كی فراوانی لێكه وتۆته وه ، بۆیه به شێك جه ماوه ری عێراق پارله مانی ناو له فراكسیۆنه كانی خانه نش���ینی هه ڵوه ش���انه وه ی داوای پارله مانتاران و پله تایبه ته كان ده كه ن.

پڕوپاگه نده و پڕۆژه ده وڵه ت���ی لیس���تی پارله مانت���اری قان���ون حه نان فه تاوی ، ك���ه له رۆژی له س���ه رۆكایه تی داوای )2013/6/14(پارله مان كرد، خانه نشینی پارله مانتاران كه له به یاننامه یه كدا هه ڵبوه شێنێته وه ، وێنه یه كی بۆ ئاوێنه نێردراوه ، داوا ده كات كوتله كان���ی پارله مانی عێ���راق پرۆژه یاس���ایه ك بۆ كه مكردن���ه وه ی موچه ی پله تایبه ته كان و وه زیره كان پێش���كه ش بك���ه ن، دواتری���ش ده نگدان له س���ه ر پڕۆژه یاس���اكه له رێگ���ه ی كه ناڵه كانی راگه یاندنه وه به ش���ێوه یه كی راسته وخۆ

بۆ گه لی عێراق بگوازرێته وه .له چه ند رۆژی رابردودا پارله مانتارانی مه وات���ن له لیس���ته كانی هه ریه ك���ه "ئه نجومه نی بااڵی ئیس���امی : عه ممار حه كیم" و لیستی ئه حرار "ره وتی سه در:

هه ڵوێستی كورد

پارله مانتاران����ی ك����ورد داواده كه ن بۆ به دیهێنانی نه هێش����تنی جیاوازییه كان و عه داله ت سیستمی موچه له ته واوی عێراقدا تائێستا راش����یده گه یه نن یه كبخرێته وه ، هه ڵوه شانه وه ی تاوتوێی كوردی الیه نی

خانه نشینی پارله مانتارانی نه كردوه .ك����ورد س����ه ربه خۆی پارله مانت����اری د.مه حمود عوسمان، به ئاوێنه ی راگه یاند تاوتوێی ك����وردی كوتل����ه ی تائێس����تا خانه نش����ینی هه ڵوه ش����انه وه ی بابه تی پارله مانتارانیان نه كردوه ، داواشده كات بۆ كه مكردنه وه و نه هێشتنی جیاوازییه كان و به دیهێنانی عه دال����ه ت، موچه له عێراقدا هه ر له سه رۆك كۆماره وه تا فه رمانبه رێك به یاس����ایه ك یه كبخرێت. له و یاسایه شدا یارمه ت����ی و موچه و خانه نش����ینی به پێی

ته مه ن و خزمه ت و كاركردن رێكبخرێت.به ه����ۆی د.مه حم����ود، به بۆچون����ی نزیكبون����ه وه ی واده ی هه ڵبژاردنه كانه وه به ش����ێك له الیه نه كان هه ڵوه ش����انه وه ی خانه نش����ینی پارله مان ب����ۆ "موزایه ده و به كارده هێنن". هه ڵبژاردن بانگه ش����ه ی وتیشی "ئه و كه س����ه ی ده ڵێت موچه كه وه رناگرم راس����ت ن����اكات و پێش هه مو وه ریده گرێ����ت". ده چێ����ت كه س����ێك پارله مانتارێ����ك ه����ه ر داواش����ده كات خانه نش����ینی ناوێت بابچێ����ت له به رده م دادگاو دادن����وس به ڵێننامه پڕبكاته وه ، نه وه ك����و "هه ر به قس����ه بڵ����ێ موچه م

ناوێ ".لیژنه ی ئه ندام����ی خۆی����ه وه له الیه ن هاوپه یمان����ی پارله مانت����اری دارای����ی و كوردس����تانی دلێ����ر قادر، ب����ۆ ئاوێنه ی رونكرده وه لیسته كه یان له گه ڵ ئه وه دایه به یاسایه ك پارله مانتاران خانه نش����ینی رێكبخرێ����ت كه "یه كس����انی تێدا بێت"، وتیش����ی "ئه گه ر به و ج����ۆره بێت ئه وا زۆرین����ه ی پارله مانت����اران ده نگ����ی بۆ

ده ده ن".لیس����تی به هه وڵه كان����ی س����ه باره ت ئه ح����رارو مه وات����ن، ئ����ه و پارله مانتاره باس ل����ه وه ده كات ده بێت ئ����ه و بابه ته یه كابكرێته وه و یاس����ایی به شێوه یه كی "ته نها لێدوان نه بێت". وتیش����ی "ده بێت ئه و لێدوانانه له كه س����ێكه وه نه بێت، كه خۆی موچه ی خانه نش����ینی تری هه یه و

سودمه ندبوه ".

ده س���تبه رداربونی س���ه در"، موقته دا خۆیان له خانه نشینی پارله مان راگه یاند، فه ت���اوی ده ڵێت "ده خ���وازم ئه وه بۆ

پڕوپاگه نده ی هه ڵبژاردن نه بێت".

مه بده ئی هه ڵوه شانه وه به پێ����ی ئامارێ����ك، مانگان����ه ب����ڕی )9 ملی����ار و 60 ملی����ۆن دین����ار( وه كو خانه نش����ینی به ئه ندامان����ی په رله مان و ده درێ����ت و پارێ����زگاكان ئه نجومه ن����ی ملی����ار و 108( ده كات����ه له س����اڵێكدا 796 ملیۆن دینار(. له ماوه ی هه ش����ت س����اڵی رابردوی كۆمه ڵه ی نیشتیمانی و ئه نجومه نی نیشتیمانی كاتی و په رله مانی پێش����و له گه ڵ په رله مانه كه ی ئێس����تا و ئه ندامانی ئه نجومه نی پارێزگاكان زیاتر ل����ه )654 ملیار و 290 ملیۆن( دیناریان

وه ك موچه ی خانه نشینی وه رگرتوه .ئه ح����رار لیس����تی پارله مانت����اری حوس����ێن ش����ه ریفی ئاماژه به وه ده كات خانه نش����ینی هه ڵوه ش����انه وه ی

پارله مانت����اران به الی لیس����ته كه یانه وه "مه سه له ی مه بده ئه ، نه ك وه كو هه ندێ الیه ن ئاماژه ی پێده كه ن بۆ پڕوپاگه نده بێت". جه خ����ت له وه ش ده كاته وه دوای ئه وه ی له به رده م رایگشتی ده ستبه داری ئاماده نین بون، خانه نش����ینی موچه ی ئ����ه و موچه ی����ه وه ربگ����رن. به وت����ه ی خ����ۆی مه به س����تیان ل����ه و كاره "ته نها له پێناوی به رژه وه ندی گشتیدایه و دوره

له پڕوپاگه نده ی هه ڵبژاردنه وه ".شه ریفی ، رایده گه یه نێت هه ڵوه شانه وه ی خانه نش����ینی پارله مانتاران و هه ر س����ێ سه رۆكایه تیه كه ی عێراق ده كه نه پڕۆژه یاسایه ك و پێشكه شی پارله مانی ده كه ن و چاوه ڕوان ده كه ن له ئاینده یه كی نزیكیشدا ده ڵێت ش����ه ریفی ده نگدانه وه . بخرێته "ئه و خانه نشینیه جۆرێكه له جۆره كانی گه نده ڵ����ی "، چونك����ه "پاره یه كی زۆری له كاتێكدا به ه����ه ده رده دات، ده وڵ����ه ت پێویس����ته ئه و پاره ی����ه له به رژه وه ندی

خه ڵكی هه ژار خه رج بكرێت".

پارله مانتار یان وه زیر؟

پێشو وه زیری پارله مانتارو به وته ی وائیل عه بدوله تیف، موچه ی مانگانه ی ملیۆن و پارله مانت���اران )12( وه زیرو )900( ه���ه زار دین���اره ك���ه ده كاته )10800( دۆالر و هیچ باجێكی ناچێته

سه ر.هه ڵوه شانه وه ی پێشنیاری له باره ی پارله مانت���اران، خانه نش���ینی پارله مانتاری سه ربه خۆی عێراق جه واد به زون���ی داواده كات پڕۆژه یاس���اكه ی كوتل���ه ی ئه حرار ته نها خانه نش���ینی پارله مانت���اران نه گرێت���ه وه ، به ڵك���و ئه وه ی بۆ بگرێت���ه وه ، وه زیره كانیش بكاته وه . ره ت���ی نه توانێت حكومه ت وتیشی "پێویسته پارله مانتاران دوای ته واوبونی ماوه ی پارله مان بگه ڕێنه وه موچه ی خزمه تی كاره كانیان و س���ه ر

ئه وێ وه ربگرن".

ئا: بارام سوبحی

رۆژنامه یه كی ئه مه ریكی سه رچاوه ی كێشه كانی عێراق ده گێڕێته وه بۆ سیاسه ته پاوانخوازییه كانی

مالیكی و په راوێزخستنی سوننه كان له پرۆسه ی سیاسیدا، رۆژنامه یه كی

به ریتانیش مالیكی به "سه ركرده یه كی كاره ساتاوی " ناوده بات.

تادێ���ت ره وش���ی ئه من���ی عێ���راق ب���ه ره و ئاڵۆزبون ده چێ���ت، به جۆرێك به پێ���ی ئاماره كانی نێ���رده ی نه ته وه "یۆنام���ی " له عێ���راق یه كگرت���وه كان له م���اوه ی مانگی ته مم���وزی رابردودا زیاتر له هه زار هاواڵتی بونه ته قوربانی ك���رده وه توندوتیژی و تیرۆركارییه كانی عێراق، له ماوه ی چوار مانگی رابردوشدا نزیكه ی سێ هه زار كه س كوژران و زیاتر له حه وت هه زار كه س���یش برینداربون. له م هه فته یه ش���دا له ش���اری كه ركوك قه ده غه كردن���ی هاتوچ���ۆ راگه یه ن���را، له شاری به غداش ئه مه ریكا گه وره ترین باڵێوزخان���ه ی خۆی له به ر مه ترس���ی و هه ڕه ش���ه ی ئه من���ی داخس���ت. هێزه ئه منیه كانیش رێوشوێنه كانی پاراستنی ناوچه ی س���ه وزی به غدای���ان مكۆمتر

كردوه .توندوتیژییه كان ك���رده وه زیادبونی له عێ���راق هاوكاته له گ���ه ڵ به رده وامی ناكۆكی نێ���وان الیه نه سیاس���یه كان، الیه نه نه یاره كان مالیكی و حكومه ته كه ی تۆمه تبار ده كه ن و ده ڵێن له به ڕێوه بردنی دۆس���یه ی ئه منیدا شكس���تی هێناوه . به رپرسانی حكومه تیش ئاماژه به بونی پانی ناوخۆی���ی و ده ره كی بۆ تێكدانی

ره وشی ئه منی عێراق ده كه ن.له به دواداچونێكدا بۆ خراپبونی ره وشی ئه منی عێ���راق، رۆژنامه ی واش���نتۆن

له ش���یكارییه كدا ئه مه ریكی پۆس���تی به وه ده كات به شێكی هۆكاره كه ئاماژه ده گه ڕێت���ه وه ب���ۆ "سیاس���ه ته تایفیه به رته سكه كان و ئه و شێوه به ڕێوه بردنه ده س���ه اڵتخوازییه ی س���ه رۆك وه زیران

نوری مالیكی په یڕه وی ده كات".به بۆچونی ش���یكه ره وانی رۆژنامه كه ، هه ڵه یه كی دیاری مالیكی به ئامانجگرتنی سه ركرده سوننیه كانی عێراقه له نمونه ی رافیع عیساوی وه زیری پێشوی دارایی و جێگری سه رۆك كۆمار تاریق هاشمی ، ئه مه جگه له په الماردانی خۆپیشاندان و ناڕه زایی س���وننه كان كه ماوه ی چه ند مانگێك���ه له پێن���ج پارێ���زگای عێراق به رده وام���ه . رۆژنامه ك���ه ده نوس���ێت "مالیكی به م دواییانه هه ندێك هه نگاوی بچوك���ی نا بۆ كه مكردنه وه ی ئاس���تی ناكۆكی���ه تایفیه كان���ی واڵت، ئه ویش گفتوگ���ۆكان به ده س���تپێكردنه وه ی له گه ڵ ده س���ه اڵتدارانی كورد له باكوری به ئه نجامدان���ی رێگ���ه دان عێ���راق و هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی پارێزگا زۆرینه

سوننیه كان".ته مموزی مانگ���ی له كۆتاییه كان���ی رابردودا، رێكخ���راوی قاعیده په الماری ه���ه ردو گرتوخانه ی ئه بو غرێب و تاجی داو به هۆیه وه سه دان زیندان تۆمه تبار به تیرۆر هه اڵتن، واشنتۆن پۆست هێما بۆ ئ���ه وه ده كات ئ���ه و روداوه ده بێته هۆی زیادبونی كرده وه توندوتیژییه كان "نه ته نها له عێراقدا، به ڵكو له سوریاش، وێرانكه ر په الم���اری قاعی���ده چونكه له دژی حكومه ته كه ی به ش���ار ئه سه دو كورده كان میانڕه وه هه ڵگه ڕاوه گروپه

ئه نجام ده دات".ب���ۆ ئه مه ریكی���ه ، رۆژنام���ه ئ���ه و چاره س���ه ری دۆخ���ی ئه من���ی عێراق، پێش���نیار ده كات حكومه ت���ی عێ���راق "رێوشوێنی زۆرو گه وره و یه كاكه ره وه

بگرێته به ر، به ئامانجی رێگرتن له ترازانی واڵت به ره و ش���ه ڕی ناوخۆ، هه رچه نده ئه مه ریكا له س���اڵی )2011( هێزه كانی ده سه اڵتی ئه وه نده به اڵم كش���انده وه خۆی پاراس���توه ، كه بتوانێت له كاتی

پێویستدا به كاریبهێنێ ".له ئیداره ی ره خنه پۆست، واشنتۆن ئێس���تای ئه مه ریك���ی ده گرێت به هۆی ئ���ه وه ی "ب���ۆ ماوه یه كی درێ���ژ به بێ به حكومه تی پێشكه ش یارمه تی مه رج له ئێس���تادا ب���ه اڵم ده كرد، مالیك���ی یارمه تیان���ه و ئ���ه و به رده وامبون���ی پێدانی سیس���تمی سه ره كی له وانه ش چه ك و به رگری ده بێت مه رجدار بێت". س���ه باره ت به و مه رجانه ش، رۆژنامه كه به گرنگی ده زانێت حكومه تی عێراق واز له تۆمه ته قانونیه كانی له دژی سه ركرده الیه نی له گ���ه ڵ بهێنێت و س���وننه كان ناوخۆییه كان كێشه له باره ی كوردیش

بگاته رێككه وتن.ئه مه ریكا به یارمه تیه كانی سه باره ت بۆ هێزه ئه منیه كانی عێراق، رۆژنامه كه پێش���نیار بۆ ئیداره ی ئه مه ریكا ده كات له ڕوی هه واڵگریی و راهێنان و دابینكردنی پێش���كه ش زیاتر یارمه تی چه ك���ه وه به هێ���زه ئه منیه كانی عێ���راق بكرێت، به ره نگاربونه وه ی به مه به ستی ئه وه ش هه ڕه ش���ه كانی رێكخ���راوی قاعی���ده ، چونك���ه "ئه گ���ه ر ئه مه ری���كا له عێراق تیرۆریس���تیه كان په الماره به ره نگاری نه بێته وه ، ئ���ه وا هێزه توندڕه وه كان زو بێت یان دره نگ ده بنه كێشه ی ئه منی

بۆ ئه مه ریكا".زیادوبن���ی توندوتی���ژی و په الم���اره خوێناوییه كانی مانگی رابردوی عێراق، وایك���رد جارێكیتر بببێت���ه وه جێگه ی هه واڵه كان���ی میدی���اكان و بایه خ���ی عێراق بونه س���ه ر دێڕی هه واڵی میدیا ماوه یه كه هه رچه ن���ده جیهانی���ه كان.

سوریاوه میس���رو روداوه كانی به هۆی كه مت���ر بای���ه خ به روداوه كان���ی عێراق

ده درێت.ره وش���ی له ب���اره ی له راپۆرتێك���دا ئه منی عێراق���ه وه ، رۆژنامه ی گاردیانی به رده وامه كانی ته قین���ه وه به ریتان���ی عێراق به "كابوسی تایه فی " ناوده بات و

ده ڵێت "س���ه رقاڵبونی جیهان به شه ڕو ناكۆكیه كانی سوریاوه ، وایكردوه كه متر س���ه رنج بدرێته عێراق كه توندوتیژی تیایدا به رده وام و باڵوه . ئێس���تا عێراق وه ك���و واڵته كه ی هاوس���ێی له كه ناری مه ترسیدایه ، به به ڵگه ی ئه وه ی ژماره ی قوربانیان���ی مانگی حه وت���ی رابردوی عێراق له ژماره ی قوربانیانی سوریا له و

مانگه دا زیاتره ".رۆژنامه ك���ه راپۆرت���ه دا، ل���ه و رایده گه یه نێت شه پۆلی توندوتیژییه كانی ساڵی خوێناوییه كانی روداوه ئێس���تا به بی���ر دوات���ر س���ااڵنی )2006( و ده هێنێته وه ، ك���ه به هۆی توندوتیژی و ناكۆك���ی تایه فیه وه ه���ه زاران هاواڵتی عێراقی بونه ته قوربانی . له ئێستاش���دا خه ڵكان���ی ب���ه زۆری قوربانی���ه كان ئاسایین. رۆژنامه كه ده نوسێت "له دوای هه ڵبژێردراوی حكومه ت���ی پێكهێنانی ده س���تور په س���ه ندكردنی عێ���راق و راده ستكردنه وه ی )2006( و له س���اڵی ئه من���ی دۆس���یه ی به رپرس���یارێتی له هێزه كانی ئه مه ریكاوه بۆ هێزه ئه منیه عێراقی���ه كان، ده بو عێ���راق ماڵئاوایی

له توندوتیژی بكردایه ".راش���كاوانه به ریتانیه ، رۆژنامه ئه و وه زیران���ی له س���ه رۆك ره خن���ه عێ���راق ن���وری مالیكی ده گرێ���ت و به "س���ه ركرده یه كی كاره س���اتاوی " ناوی ده بات، هۆكاره كه ش���ی ده گێڕێته وه بۆ ئه وه ی "بۆ كۆكردنه وه ی ده سه اڵته كان له ده ستی خۆیدا، ده س���توری په راوێز خستوه ". به بۆچونی ئاماده كارانی ئه و سوننه كان په راوێزخس���تنی راپۆرته ، له الیه ن س���ه رۆك وه زیران���ه وه بوه ته ه���ۆی ئ���ه وه ی قاعیده بتوانێ س���ود له س���وننه كان ببین���ێ ، به مه به س���تی به دیهێنانی زه مینه یه ك بۆ ئه نجامدان و

زیادبونی كاره توندوتیژییه كانی .

هه‌رای‌‌خانه‌نشینی‌‌پارله‌مانتارانی‌‌عێراق..كوردو‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون:‌بۆ‌پڕوپاگه‌نده‌ی‌‌هه‌ڵبژاردنه‌،‌مه‌واتن:‌مه‌بده‌ئه‌‌نه‌ك‌پڕوپاگه‌نده‌

"پێویسته‌‌ئه‌مه‌ریكا‌به‌مه‌رجی‌‌رێكه‌وتن‌له‌گه‌ڵ‌كورد‌یارمه‌تی‌‌مالیكی‌‌بدات"

په راوێزخستنی سوننه كان له الیه ن سه رۆك وه زیرانه وه بوه ته هۆی ئه وه ی

قاعیده بتوانێ سود له سوننه كان

ببینێ ، به مه به ستی به دیهێنانی

زه مینه یه ك بۆ ئه نجامدان و

زیادبونی كاره توندوتیژییه كانی

دانیشتنێکی په رله مانی عێراق له ئینته نێته وه

ئابووری(389( سێشه ممه 2013/8/6 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

"2هه زارو 328سزادراو له هه رێمدا هه یه و خه رجی هه ریه كێكیان مانگانه نزیکه ی $1800"

"له چوار به ش، به شێكی سزادراوه كانمان خه ڵكانی بیانین" ئا: ئاسۆ سه راوی

به پێی وته ی به ڕێوه به ری گشتی چاكسازیه كانی هه رێم، ئه حمه د نه جمه دین، خه رجی مانگانه ی

هه ر سزادراوێك له هه رێمدا نزیكه ی 1800دۆالر )18وه ره قه یه (، دوا ئاماری سزادراوانی هه رێمیش

2هه زار 328 كه سه . به ڕێوه به ری چاكسازی گه وران له سلێمانی

رایده گه یه نێ ، له چوار به ش، به شێكی سزادراوه كانیان خه ڵكانی بیانیه ، شاره زایه كی ئابوریش به پێویستی

ده زانێ ، به مه رجی پاراستنی گیانیان، سزادراوانی بیانی ره وانه ی واڵته كانیان بكرێنه وه "چونكه مانگانه خه رجیه كی

زۆریان ده وێت".

ژماره ی سزادراوان و خه رجی مانگانه یان

وته بێ���ژی وه زاره ت���ی كاروكاروباری كۆمه اڵیه تی حكومه تی هه رێم، عه باس ئه ك���ره م رایده گه یه نێت، 2هه زارو 328 س���زادراو به تاوانی جۆراوج���ۆر له نێو گ���ه وران و بنك���ه ی چاكس���ازییه كانی ژنان و مندااڵن له هه رس���ێ پارێزگاكه ی هه رێمی كوردس���تان حوكمدراون. ئه مه جگه له و كه سانه ی له به ڕێوه به رایه تیه كانی گرتن و گواستنه وه دا راگیراون، كه هه ر یه كێكیش له وانه به س���ه دان كه س���یان

تێدا به ندیه .به ڕێوه به ری گش���تی چاكسازیه كانی هه رێ���م، له وه زاره ت���ی كاروكاروب���اری نه جمه دی���ن ئه حم���ه د كۆمه اڵیه ت���ی له لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه ئاماژه به وه ه���ه ر مانگان���ه ی خه رج���ی ده كات، نزیكه ی 1800 له هه رێمدا س���زادراوێك

دۆالره و ئه و س���زادراوانه ش كه خه ڵكی هه رێمن و خێزاندارن، مانگانه 150هه زار

دیناری ده درێته خێزانه كانیان.ئه و به ڕێوه به ره گشتیه جه خت له وه ده كاته وه هه ر سزادراوێك زۆر به باشی دارێژراو ب���ۆ به رنامه یه ك���ی به پێ���ی خزم���ه ت ده كرێت و جگه له س���ێ ژه مه نانخ���واردن و پێداویس���تی رۆژان���ه كه له الیه ن كۆمپانیایه كی كه رتی تایبه ته وه س���ااڵنه ده كرێ���ت، سه رپه رش���تی دوجاریش جل وبه رگی هاوین و زس���تانه بۆ س���زادراوه كان ده كڕدرێ���ت "ئه گه ر باس له خه رجی مانگانه هه ر سزادراوێك بكه ین، ده بێت لێكدانه وه ی ورد بۆ هه مو الیه نه كانی بكه ین، هه ر له پێداویس���تی رۆژانه و خه رجی گواس���تنه وه و شوێنی مانه وه و موچه ی پاسه وان و زۆر الیه نی تری���ش، به پێ���ی لێكدانه وه كانی ئێمه له س���زادراوه كان یه كێك هه ر خه رجی

مانگانه ده گاته $1800".

زۆرترینیان له پارێزگای سلێمانیه

زۆرتری���ن س���زادراوه كانی هه رێ���م، به پێ���ی س���لێمانیدایه ، له پارێ���زگای ئاماره ك���ه ی وه زاره ت���ی كار وكاروباری كۆمه اڵیه ت���ی 997 ك���ه س له گه وران و ژن���ان و من���دااڵن به تاوان���ی جیاجی���ا له س���لێمانی س���زادراون، عه مید ئاوات ش���ێخ كه ریم به ڕێوه به ری چاكس���ازی گه وران���ی س���لێمانی ك���ه زۆرتری���ن 840 نزیك���ه ی ك���ه س���زادراوه كان به ڕێوه به رایه تیه كه ی له نا و س���زادراون ئه واندایه ، له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه ، باس ل���ه زۆری خه رجیه كانی هه ر یه كێك له و سزادراوانه ده كات، ناوبراو ئه وه ده خاته رو یه كێ���ك له زۆرترین خه رجیه كانیان،

خه رجی گواستنه وه یه ، هۆكاری ئه وه ش وه ك خ���ۆی ده ڵێت "هه ر س���زادراوێك بچوكترین نه خۆشی هه بێت، راسته وخۆ ده یگوازینه وه بۆ نه خۆش���خانه ، دیاره گه وره ی به ئۆتۆمبیلی گواس���تنه وه ش به نزی���ن و 8بس���تۆنه ، ئه مه ریك���ی خه رجیه ك���ی زۆرتری ده وێ���ت، ئه گه ر پاسه وان و بمێنێته وه له نه خۆشخانه ش خه رجیه كی تری ده بێ���ت". له ناو ئه و ئاماده كردنی له كات���ی چاكس���ازیه دا و

ئه م راپۆرته دا 842 سزادراو هه بو، كه به وت���ه ی عه مید ئاوات ل���ه و رێژه یه ش له چوار به ش به شێكی خه ڵكانی بیانیه كه زۆرترینی���ان ئێرانیه و دوای ئه وه ش ده ڵێت ئ���ه و هیندیه ، به نگالدیش���ی و "به بڕوای من خه رجی هه ر س���زادراوێك مانگانه له نێوان 1ملیۆن250هه زار دینار

تا1ملیۆن 500هه زار دینار ده بێت".ئه و باس له وه ش ده كات، كه تائێستا وه رش���ه ی كاریان نییه و ئ���ه و كارانه ی

زیندانی���ه كان خۆی���ان ده یك���ه ن وه ك كاڵش چنین و چه ند ئیش���ێكی ده ستی به به رنامه یه ك ته قلیدیه ش���تێكی تر، له س���زادراوه كان "هه ندێ رێكنه خراوه كاڵش ده چنن و هه ندێكی تریان ئیش���ی ده س���تی جۆراوج���ۆر ده ك���ه ن، به اڵم ئه وان���ه كاری الوه كین و س���زادراوه كان خۆیان پێیهه ڵده س���تن، ن���ه ك ئه وه ی ئێمه وه رشه ی كارمان بۆ دانابن، دوای ته واوبون���ی بینا نوێكه مان پێش���بینی

ده كه م وه رشه ی كار بكه ینه وه ".

خه رجی راگیراوانیش هه مان بڕه جگه له س���زادراوه كان سه دان كه سی گرتن و له به ڕێوه به رایه تیه كانی تری���ش گواس���تنه وه دا راگیراون و به ندین، هه ر یه كێ���ك له وانه ش رۆژان���ه خه رجیه كی زۆریان ده وێ���ت. به ڕێوه به رایه تیه كانی له هه رس���ێ گرتن و گواس���تنه وه جگه ش���اره كه ی هه رێم له گه رمیان و رانیه ش بونی هه یه . ل���ه و به ڕێوه به رایه تیانه ش به هه مانش���ێوه خه ڵكانی بیانیش بونی

هه یه .به ڕێوه ب���ه ری گرتن و گواس���تنه وه ی سلێمانی له ئێستادا نزیكه ی 340 راگیراوی تێدایه به ڕێوه به ری گرتن و گواستنه وه ی س���لێمانی هیوا عه لی له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه باس له زۆری خه رجی هه ر یه كێك له و راگیراوانه ده كات به تایبه ت خه رجی گواستنه وه یان بۆ دادگاكان، ئه مه جگه له خه رجی خواردن و پێداویس���تیه كانی تری رۆژانه یان، ئه و ده ڵێت "تائێس���تا ب���ه وردی لێكدانه وه م���ان ب���ۆ ئ���ه وه نه كردوه ، كه ه���ه ر راگیراوێك مانگانه خه رجیه ك���ه ی ده كاته چه ن���ده ، به اڵم له گه ڵ س���زادراوه كان ئه و جیاوازیه یان هه یه ، ئێم���ه جل وبه رگیان بۆ ناكڕین،

ب���ه اڵم ل���ه زۆری خه رج���ی هاتوچۆدا پێشبینی ده كه م ئێمه زیاتر بین، وای بۆ ده چم هه مان خه رجی سزادراوانمان

هه بێت".

"پێویسته سزادراوانی بیانی بگه ڕێنرێنه وه واڵته كانیان".

دكتۆرا خوێن���دكاری ئابورین���اس و له ب���واری ئاب���وری له واڵت���ی به ریتانیا جه می���ل عه لی ب���اس ل���ه وه ده كات، له واڵتانی پێشكه وتو سزادراو له به رامبه ر ئه و خه رجیانه ی حكومه ت بۆی ده كات، ئه ویش له بوارێكی خزمه تگوزاری گشتیدا كاری پێده كرێت. ئ���ه و ئاماژه به وه ش ده كات هه ن���دێ له واڵت���ان به مه رج���ی بیانی س���زادراوی گیانیان پارێزراویی راده ستی واڵته كانی خۆیان ده كرێنه وه "ده كرێت حكومه تی هه رێمیش كارێكی وه ها ب���كات، ئه و س���زادراوه بیانیانه بگه ڕێنێت���ه وه بۆ واڵته كان���ی خۆیان، به مه رج���ی ئه وه ی گیانی���ان نه كه وێته مه ترس���یه وه ، چونكه ئاش���كرایه هه ر یه كێك ل���ه و س���زادراوانه خه رجیه كی

زۆری ده وێت".ئه و به پێویستیشی زانی هه ر یه كێك له و س���زادراوانه بكرێنه وه به كه سێكی به كارهێن به ته نه���ا ت���ا وه به رهێ���ن، نه بن" ده كرێت س���زادراویش بكرێته وه به كه س���ێكی وه به رهێن ب���ه وه ی له ناو زینداندا كارخانه و وه رشه ی كار هه بێت، تا سزادراوان كاری تێدا بكه ن، ئه مه ش دو سودی هه یه ، هه م له روی ده رونیه وه سزادراوه كه ئاسوده یه و هه م سه رچاوه ی

دارایشی ده بێت".*له و2هه زارو 328سزادراوه ی هه رێم، 665 له هه ولێ���رن و 997 له س���لێمانی و

666یان له پارێزگای دهۆكه

ده كرێت سزادراویش

بكرێته وه به كه سێكی

وه به رهێن

هه ندێ له سزادراوه كان كاڵش ده چنن و ئیشی ده ستی

جۆراوجۆر ده كه ن، به اڵم ئه وانه

كاری الوه كین نه ك ئه وه ی ئێمه وه رشه ی كارمان

بۆ دانابن

ئا: ئاسۆ

"پێش جه ژنانی سااڵنی رابردو هێنده بازاڕ باش بو فریا نه ده كه وتین )عه قد( بنوسین، به اڵم ئه م پێش جه ژنه بێكار دانیشتوین". خاوه نی پێشانگای میالنۆ بۆ فرۆشتنی ئۆتۆمبیل هادی محه مه د

وه ها ده ڵێت.

له فرۆش���یارانی به ش���ێك به وت���ه ی ئۆتۆمبیل، پێش جه ژن هه مو س���اڵێك، بازاڕیان زۆر باش بوه ، "به اڵم له ئێستادا به وجۆره نییه ".س���ه رباری ئه وه ی نرخی ئۆتۆمبیل به رێژه یه كی به رچاو دابه زیوه ، به اڵم خاوه ن پێش���انگایه كی فرۆش���تنی پێچه وان���ه ی بۆچونێك���ی ئۆتۆمبی���ل هه ی���ه ، رایده گه یه نێ بازاڕی زۆر باش���ه و هۆكاره كه ش���ی "به خێرێكی ك���ه م رازیم ته ماعم زۆر نییه ، چه ند رۆژێكه 60 ئۆپترام هێن���اوه هه موی چه ن���د دانه یه كی كه می

ماوه ، به خێرێكی كه م فرۆشتومه ".زۆرێك له خاوه ن پێشانگاكانی فرۆشتنی ئۆتۆمبی���ل جه خ���ت ل���ه وه ده كه ن���ه وه له سااڵنی رابردودا پێش جه ژنان، زۆرترین فرۆشی ئۆتۆمبیلیان هه بو به جۆرێك وه ك كامه ران فه تاح خاوه نی كۆمپانیای سه ردار بۆ فرۆش���تنی ئۆتۆمبیل ده ڵێت "زۆرێك له خه ڵكی وه ك نوق���وڵ ئۆتۆمبیلیان بۆ جه ژن ده ك���ڕی ". به اڵم له ئێس���تادا به و ج���ۆره نه ماوه یه كێ���ك له هۆكاره كانیش وه ك خاوه نی كۆمپانیای سه ردار ئاماژه ی پێده كات بۆ ئه وه ده گه ڕێته وه كه جاران به شێوه یه ك ئۆتۆمبیل كه م بوه ، خه ڵكی بۆ ج���ه ژن كڕیویانه ، به اڵم "له ئێس���تادا زۆرینه ی مااڵن ئۆتۆمبیلێكیان هه ر هه یه ،

ئه گه ر دوان و سیانیش���یان نه بێت، ئیتر چۆن ب���ه م گه رما دێن خۆیان س���ه رقاڵ ده كه ن به كڕینی شتێكه وه كه پێویستیان

پێی نییه ".له ئێس���تادا وه ك زۆرێ���ك له خ���اوه ن پێش���انگاكانی ئۆتۆمبیل باس���ی ده كه ن هاتن���ی ئۆتۆمبی���ل به لێش���اوه و هی���چ رێگریه ك نییه له هاتنیدا، كامه ران فه تاح له وباره یه وه ده ڵێت "پێش���تر هه تا یه ك مانگ رێگرییانك���رد له هاتنی ئۆتۆمبیلی به كارهاتو، به اڵم ئێس���تا هێنانی كراوه یه به جۆرێ���ك ئۆتۆمبیلی رزیوو زۆر كۆنیش

ده هێنرێته هه رێمه وه ".خاوه نی كۆمپانیای س���ه ردار ئه وه شی خس���ته رو له ئێس���تادا له روی مۆدیله وه رێگه به هاتن���ی ئۆتۆمبیلی مۆدیل 2011 تا2013 ده ده ن، به اڵم ل���ه دوای 9/1 وه گۆڕان���كاری ده بێ���ت مۆدێل���ی 2012 تا 2014 رێگ���ه به هاتن���ی ده درێت، "هه مو س���اڵێك له 9/1/دا گۆڕان���كاری له هاتنی مۆدیله كان���ی ئۆتۆمبی���ل ده كرێت". ئه و له و بڕوایه ش���دایه دوای جه ژنی ره مه زان جوڵه یه ك بكه وێته وه بازاڕی فرۆش���تنی

ئۆتۆمبیل.كه می فرۆش���ی ئۆتۆمبی���ل له م پێش جه ژنه دا وه ك خاوه نی پێشانگای میالنۆ بۆ فرۆش���تنی ئۆتۆمبیل، هادی محه مه د فه ره ج ئاماژه ی پێده كات پێش���بینیكراو بوه "كه ده بینین به ش���ێوه یه كی گشتی مامه ڵه ی زۆرێك له ش���ته كانی تری وه ك خان���و و زه وی موڵك و ب���اخ هه مو ئه وانه وه س���تاون، به هه مانش���ێوه فرۆش���تنی ئۆتۆمبیلی���ش ده وه س���تێ ، چونكه ئێمه له و بڕوایه داین، زۆرێك له جوڵه كانی بازاڕ

په یوه ندییان به یه كه وه هه یه ".

ئ���ه و ب���ه راوردی ئ���ه م پێ���ش جه ژنه ده ڵێت ده كات، پێش���وتر به جه ژنه كانی "پێش جه ژنانی س���ااڵنی راب���ردو هێنده بازاڕ باش بو فریا نه ده كه وتین عه قده كان بنوس���ین، به اڵم ئه م پێش جه ژنه ئه وه تا

بێكار دانیشتوین".له گه ڵ ئه وه ی به ش���ێوه یه كی گش���تی نرخی هه مو ج���ۆره ئۆتۆمبیلێك هاتۆته خواره وه ، به اڵم وه ك خاوه ن پێشانگاكانی فرۆش���تنی ئۆتۆمبی���ل ده ڵێ���ن ئه وه ش نه بۆته هۆی جواڵندنی فرۆشی ئۆتۆمبیل، خاوه نی پێش���انگای میالنۆ ل���ه و روه وه هێما ب���ه وه ده كات دو مان���گ له مه وبه ر نرخ���ی الندكرۆزێكی باش ب���ه 68 هه زار دۆالر ب���وه ، به اڵم له ئێس���تادا هه مانجۆر وات���ه دۆالره ، به 60ه���ه زار الندك���رۆز

"له ماوه ی دو مانگدا الندكرۆزێك 8 هه زار دۆالر نرخی ش���كاوه ، لیگزز به 112هه زار دۆالر بو ئێستا بۆته 98هه زار دۆالر". ئه و باسی له وه شكرد كه ئۆتۆمبیلی بچوكیش به شێوه یكی گشتی 2هه زار دۆالرێك نرخی دابه زی���وه ، هۆكاری س���ه ره كی دابه زینی نرخیش به بۆچونی خاوه نی پێش���انگای میالنۆ ب���ۆ كه مبونه وه ی قازانجی وه كیله س���ه ره كیه كانی فرۆش���تنی ئۆتۆمبی���ل ده گه ڕێت���ه وه "وه كیل���ه س���ه ره كیه كانی له واڵتان���ی ده ره وه ، كاتێك ئۆتۆمبی���ل بازاڕی���ان كه م ده بێ���ت، قازانجێكی زۆر كه م ده خه نه سه ر ئۆتۆمبیله كان ئه مه ش له پێناو باش���بونه وه ی بازاڕیان سه رباری

ئه وه ش هێشتا بازاڕ هه ر باش نییه ".له خ���اوه ن زۆرێ���ك به پێچه وان���ه ی

پێش���انگاكانی تر فرۆش���تنی ئۆتۆمبیل، خاوه نی پێش���انگای موهه ن���ه د، حاجی ش���ه ماڵ ئه حمه د باس ل���ه وه ده كات كه بازاڕی فرۆشی ئۆتۆمبیل له الی ئه و الواز نه بوه ، به پێچه وانه وه باش���یش بوه ، ئه و نمونه ب���ه وه ده هێنێته وه كه هه فته یه كه 60 ئۆتۆمبیل���ی ئۆپترای هێن���اوه ، له و ژماره ی���ه چه ند دانه یه ك���ی كه می ماوه و ئ���ه و وت���ی "قازانجێكی ك���ه م ده خه مه س���ه ر ئۆتۆمبیله كان، بازاڕیش���م باشه ، هه ندێ له وان���ه ده ڵێن بازاڕمان نییه یان ئۆتۆمبیلی گرانیان ماوه یاخود به خێری كه م رازی نابن، بۆیه ده ڵێن فرۆش���مان كه مه ، به شێك له وانه كه )بایع شار( یان پێده ڵێن، لێره له ده س���تی دو ئۆتۆمبیل ده كڕنه وه و ده فرۆشن دیاره له سه ر ئه وان

گران ده كه وێت بۆیه ده شێ بازاڕیان باش نه بێت".

خ���اوه ن به هه مانش���ێوه ی ئ���ه و پێش���انگاكانی تری ئۆتۆمبی���ل هاوڕایه له گه ڵ ئه وه ی نرخی ئۆتۆمبیل دابه زینی به رچ���اوی به خۆی���ه وه دی���وه و ده ڵێت "به شێوه یه كی گشتی نرخی هه مو جۆره ئۆتۆمبیلێك شكاوه ، ئۆتۆمبیلێكی جۆری )210( دۆالره وه له 21ه���ه زار بیكاش���ۆ وه ره قه هاتۆته س���ه ر كه متر له 19هه زار دۆالر، س���ۆرینتۆیه ك ل���ه 30هه زار دۆالر (3ده فت���ه ره (وه هاتۆته س���ه ر نزیكه ی 25هه زار دۆالر )250 وه ره قه (، پڕادۆیه ك ل���ه 44 ه���ه زار دۆالره وه )440 وه رقه (وه هاتۆته س���ه ر 41 هه زار دۆالر واته )410

وه ره قه (".

ئه م پێش جه ژنه فرۆشتنی ئۆتۆمبیل زۆر كه م بوه "جاران خه ڵكی وه ك نوقوڵ، ئۆتۆمبیلیان بۆ جه ژن ده كڕی "

له گه ڵ هه رزانبونی نرخه که یدا بازاری ئۆتۆمبێل هێشتا کزه فۆتۆ: ئاسۆ سه راوی

9 (389( سێشه ممه 2013/8/6 لۆکاڵ

ئا: هێمن مامه ند

به شێك له هاواڵتیان پێیانوایه ، زۆریی ئیمتیازاته كانی په رله مانتاری

وایكردوه زۆرێك له چینه جیاوازه كان، هه وڵبده ن بۆ به ده ستهێنانی كورسی

په رله مانتاری ، وه ك هاواڵتیه ك ده ڵێت "ئه گه ر ئیمیتاز و موچه ی

باش و خانه نشینیه كه نه بێت كه س ئاماده نییه ئه م شه ڕه بۆ په رله مان

بكات". به رپرسی هه ڵمه تی نه هێشتنی خانه نشینی په رله مانتارییش پێیوایه ، ئه گه ر ئه م هه ڵمه ته یان سه ربگرێت، ئه وا له ئاینده دا ئه ندامانی مه كته بی سیاسی و سه ركردایه تی حزبه كان،

شه ڕ بۆ ئه وه ناكه ن خۆیان و كه سه نزیكه كانیان به رنه په رله مان.

لوتفی محه مه د كوڕه گه نجێكی ته مه ن 25ساڵه یه و كاس���بكاره ، سه باره ت به و شه ڕو پڕوپاگه نده ی كاندیده كان ده ڵێت "به خوا هیچیان ب���ۆ خه می میلله تیان نیی���ه ، هیچیان بۆ ئه وه یان نییه بگه نه په رله م���ان و خزمه تی میلل���ه ت بكه ن، هه موی بۆ ئه وه یه كورسی حزبه كانیان كاره كانی���ان ك���ه س و زیادبك���ه ن و دابمه زرێن���ن و بگه ن���ه نان���ی خۆیان". گیڤ���ارا عومه ری���ش هه م���ان بۆچونی ئه و گه نجه ی هه یه و ده ڵێت "كه س���ێك ده ناس���م خۆی كاندیدك���ردوه ، ده ڵێت به س بگه مه په رله مان ته وا و ئیتر ژیانم دابین ده بێت". گیڤارا باسی له وه شكرد ناسیاوێكیان خۆی كاندیدكردوه ، "ژن و منداڵه كان���ی له خۆش���یدا نازان���ن چی بكه ن، ده ڵێن به س بگه ینه په رله مان و ش���وقه كانی زه كه ریا هیچمان ناوێت". هه ر له و باره ی���ه وه نارین ئه حمه دیش كه كچه خوێندكارێك���ی زانكۆیه باس ل���ه وه ده كات كه ده بێ���ت په رله مانتار خ���ۆی خه ڵك���ه وه به كێش���ه كانی ماندوبكات و چاره سه ری پێویستیان بۆ بدۆزێته وه ، "كه چی له الی ئێمه خه ڵك هه وڵده دات بگاته په رله مان بۆ ئه وه ی

خۆی بحه سێته وه ". ئ���ه و خوێندكاره ی زانكۆ ئه وه ش���ی له وان���ه ی به ش���ێك ك���ه خس���ته رو كاندیدكراون، كه سانی به ته مه نن و هه مو ته مه نی���ان له ناو حیزبدا به س���ه ربردوه "ئه مڕۆش حزب وه ك پاداش���ت و وه ك ئیمتیاز ئه و كه س���انه ی كاندیدكردوه ، بۆ ئه وه ی بچنه په رله م���ان و به پاره ی میلله ت بحه س���ێنه وه ، ئه مه له كاتێكدا به توان���ای كه س���انێكی په رله م���ان ده وێ���ت، كه س���انێكی ده وێت ش���ه وو رۆژ له خه م���ی ده نگده رانیدا بن، به اڵم ئه وانه یان حزبه كان زۆربه ی به داخه وه كاندیدكردوه كه تاقه و وزه یان نه ماوه و

هه مویان له حزب���دا خه رجكردوه ، بۆیه پێموایه ش���ه ڕی كاندیده كان ش���ه ڕی خه می نه ك حه س���انه وه یانه ئیمتیازو

گه ل".به ش���ێكی ت���ر له هاواڵتی���ان هی���چ گومانێكیان نه ماوه ل���ه وه ی هه وڵدانی زۆرێ���ك له كاندی���ده كان ته نه���ا ب���ۆ په رله مانتاریه ، زۆره كان���ی ئیمتی���ازه "به ش���ه ره ف و ده ڵێت خانه نش���ینێك ناموس���م پ���اره و ئیمتی���از نه مێنێت و دوس���ه د ببێته په رله مانتاری موچه ی دۆالر كه س ناچێت���ه په رله مان". ئه مه قسه ی مام حه مه د ئه مینی خانه نشین بو، ئه و له وباره یه وه زیاتر دواو وتی "له

60ساڵی ته مه نمدا ده یان وه عدو بوعدم بینیوه ، له م واڵته كه س خه می خه ڵكی نییه ، هیچ���ی له به رژه وه ن���دی خه ڵك ناچێته سه ر كورسی هه موی ده یه وێت له رێگای كورس���ی گیرفان���ی پڕبكات،

بۆیه متمانه م به كه س نه ماوه ".له ئێس���تادا هه ڵمه تی كه مكردنه وه ی موچ���ه ی خانه نش���ینی په رله مانت���ارو په رله مانتاره خانه نش���ینی نه هێشتنی كوردس���تان له هه رێم���ی گه نج���ه كان عه لی ك���ردوه . به كاره كانی ده س���تی مه حمود سه رۆكی هه ڵمه ته كه بۆ ئاوێنه وتی "تائێس���تا 181 كاندید واژۆیان بۆ هه ڵمه ته ك���ه كردوه ، ب���ه اڵم به داخه وه

له پارت���ی دیموكرات���ی كوردس���تان 2 كاندی���دو له یه كێ�تی نیش���تیمانیش 2 كاندی���د بونی هه یه ، ئه م���ه له كاتێكدا لیس���تی پارتی چاره س���ه ری و لیستی ئاینده و لیس���تی ئاراس���ته ی سێیه م و چه ند لیستێكی تر به لیست واژۆیان بۆ

ئه و هه ڵمه ته كردوه ".عه لی وتیش���ی "م���ن پێموایه ئه گه ر په رله مانتاری خانه نش���ینی مه سه له ی نه مێنێ���ت، ئ���ه وا زۆرب���ه ی ئه ن���دام سه ركردایه تی و ئه ندام مه كته ب سیاسی و گه وره به رپرس���ه كانی حزبه كان خۆیان كاندید ناكه ن بۆ په رله مان و ئه و شه ڕه

ناكه ن".

"گه‌یشتن‌به‌په‌رله‌مان،‌گه‌یشتنه‌‌به‌نانێكی‌‌چه‌وری‌‌نه‌بڕاو"موچه ی په رله مانتاری ببێته 200 دۆالر كه س په رله مانتاری ناکات

ده بێت په رله مانتار به كێشه كانی خه ڵكه وه خۆی ماندوبكات، كه چی له الی ئێمه خه ڵك هه وڵده دات بگاته په رله مان بۆ ئه وه ی خۆی بحه سێته وه

ئا: رامان عومه ر

هه رچه نده تائێستا له هه رێمدا هیچ ئامارێكی وا له به رده ستدا نیه ، كه خه ڵك له مانگی ره مه زاندا بڕی ئه و

پاره یه چه نده كه خه رجی ده كه ن، به اڵم هاواڵتیان له زاری خۆیانه وه باس له وه ده كه ن، زۆرترین پاره یان له و مانگه دا خه رج كردوه و مامۆستایه كی ئابوریش

ده ڵێت "بودجه ی خێزانه كان له و مانگه دا الوازترینه ".

حه م���ه الو عه زی���ز، 60 س���اڵ، ئ���ه وه ده خات���ه ڕو هه مو ره مه زانێ���ك بۆ خێزانه 10 كه س���یه كه ی نزیك���ه ی 5 ملیۆن دینار وتی به پێكه نینیش���ه وه ده كات و خ���ه رج "ئه گ���ه ر پێش���ینه ی ره مه زان���ان هه بوایه له حكومه تم وه رده گرت". ئه و له باره ی ئه و هه مو تێچونه ی مانگی ره مه زانه وه ده ڵێت "منداڵه كانم ب���ه ڕۆژون و هه مویان گه نجن و

پێویستیان به خۆراكه ". مامۆستای زانكۆی گه شه پێدانی مرۆیی و شاره زا له ئابوری ئیس���امی نیهاد خالید باس ل���ه وه ده كات بودج���ه ی خێزان له و مانگه دا كورتده هێنێت و وتیش���ی "به پێی داهات���ی خێزان���ه كان ئه و ب���ڕه ی خه رج ده كرێت ل���ه و مانگه دا ده گۆڕێت، بێگومان خێزانی به رپرسان و ده وڵه مه ندان به غه یری

ره مه زانیش خه رجیان زۆره . ب���ه اڵم ئ���ه و خێزانانه ی ك���ه داهاتیان س���نورداره ئه م مانگه پیرۆزه كاریگه ری زۆری هه یه ، چونكه بودجه ی خێزانه كانیان له مانگی ره مه زاندا الوازترین بودجه یه ، له و مانگه دا پاش���ه كه وتی مانگانه كانی تریش

ئه گه ر هه یه خه رجبكرێت".ئ���ه و خواردنانه ی هاواڵتی���ان زیاتر له و مانگ���ه دا كڕیویان���ه ، بریتیه له گۆش���ت و سه وزه و میوه و شه ربه ت و سارده مه نیه كان و برن���ج .....هت���د. نیهاد خالی���د، ئاماژه ب���ه وه ده دات له و مانگ���ه دا هاواڵتیان ئه و خواردنانه ی نرخیان به رزه وه ك گۆش���ت

زیاتر به كارده هێنن. محه مه د عه لی 51 س���اڵ، كه پیش���ه ی می���وه فرۆش���تنه ئ���ه وه ده خات���ه ڕو كه

له ره مه زاندا زۆرترین بڕه میوه ده فرۆشێت و وتیشی "له م مانگه دا زۆرینه ی خه ڵكی سێ

هێنده ی جاران میوه یان كڕیوه ".مامۆس���تاكه ی زانكۆ باس له وه ده كات به ش���ێكی زۆری ئ���ه و خه رجیانه به هۆی "هۆش���یاری ده ڵێت ناهۆش���یارییه وه یه و به كارب���ه ر له ن���او موس���وڵماناندا الوازه و پێویس���ته وه زاره تی ئه وقاف و حكومه تی

هه رێم گرنگی به مه بده ن"هه ندێ���ك هاواڵتیش ئاماژه به وه ده ده ن كه ه���ه ر ژه مێكی به ربانگكردنه وه نزیكه ی 50دۆالر له س���ه ریان ده كه وێ���ت، ئایش���ێ مس���ته فا، 35 س���اڵ كه كابان���ی ماڵه و هیچ كارێكی تری نی���ه . ده ڵێت "له هه مو ره مه زاندا باوه ڕناكه م ژه مێكی سوك وه ك نان و ماس���ت بخۆین، ژه م���ه خواردنێكی ئێ���واره ل���ه و مانگه دا نزیك���ه ی 50 دۆالر

ده بێت". خاوه نی یه كێك له دوكانه كانی فرۆشتنی گۆش���تی مریش���كیش ئاماژه به وه ده دات له مانگی ره مه زاندا زۆرترین بڕی گۆش���ت ده فرۆش���ن و ئه مج���ه د ن���ه وزاد ته مه ن33 س���اڵ، یه كێك���ه له وان���ه ی ك���ه دوكانی فرۆش���تنی گۆشتی مریشكی هه یه له نزیك ژێر پرده كه ی ش���اری س���لێمانی، ده ڵێت "هه مو رۆژێ���ك له ره مه زاندا چوار هێنده ی ت���ری مانگه كانی تر گۆش���تی مریش���ك ده فرۆشم، ئه وه ش به هۆی زۆری خواستی

خه ڵكه وه یه ".

ره‌مه‌زان‌زۆرترین‌پاره‌‌خه‌رجی‌‌كرا

هۆشیاری به كاربه ر له ناو موسوڵماناندا

الوازه و پێویسته الیه نی په یوه ندیدار كاری له سه ر بكات

ئا: سۆران كامه ران

رۆژی شه ممه له الیه ن لیژنه ی ئه منی پارێزگای كه ركوكه وه باری نائاسایی

ڕاگه یه نرا و هه ڵمه تی پشكنین بۆ چه ند گه ڕه كێكیش ئه نجامدرا

باس���ی ئاگاداریش س���ه رچاوه یه كی ل���ه وه ك���رد، ئ���ه وه ی مه به س���ت ب���و له ئۆپه راس���یۆنه كه دا نه پێك���را "چونكه چه ند رۆژێك پێش ئه نجامدانی زانیاری له وباره ی���ه وه باڵوكرابۆوه ، ئه مه ش بوه هۆی ئه وه ی هه ركه سێ گومانی له خۆی

هه بێت شاره كه جێبهێڵێت". س���ه رچاوه یه كی ئه من���ی تایب���ه ت به ئاوێنه ئاش���كرای كرد ئ���ه م هه ڵمه ته پاش ئه وه هات كه گروپه تیرۆریستێكان پانی هێرشێكی قورسیان هه بو بۆ سه ر چه ند ش���وێنێكی دیاریكراوی كه ركوك،

له وانه شوێنه گشتێكان.ئه و س���ه رچاوه یه كه خۆی به شداری ئۆپه راسیۆنه كه ی رۆژی شه ممه ی ڕابردوی كردبو باسی له وه كرد له و ئۆپه راسیۆنه دا كه به هاوكاری ئاسایش���ی زه ردو سه وزو پۆلیس ئه نجامدرابو "ئه وه ی مه به س���ت ب���و نه پێكرا، چونكه چه ند رۆژێك پێش ئه نجامبدرێت ئۆپه راس���یۆنه كه ئه وه ی زانی���اری ئه نجامدانی ئۆپه راس���یۆنه كه باڵوبوبوی���ه وه و خه ڵكێكی زۆر ئاگاداری ئه وه بو كه رۆژی شه ممه )مه نع ته جوله (. ئه م���ه ش بوه هۆی ئه وه ی هه ركه س���ێ گومان���ی هه بێت ش���اره كه جێبهێڵێت و گومانی ئه وه ش ده كرێت ئه و كه سانه ی

مه به ست بون هه ڵهاتبن".بڕوایه ش���دابو له و ئه و س���ه رچاوه یه پێ���ش كاتژمێرێ���ك چه ن���د ئه گ���ه ر ئه نجامبدرێت ئۆپه راس���یۆنه كه ئه وه ی ڕابگه یه نرایه ، ئه وا ڕه نگه كارێكی گه وره

ئه نجامبدرایه ، ئه و وتی "چه ند سه ركرده و تیرۆریس���ت زانیاریان له س���ه ربو، به اڵم ئه م ئۆپه راس���یۆنه هی���چ كرده وه یه كی تیرۆریس���تی پوچه ڵنه ك���رده وه و هی���چ گه وره به رپرس���ێكی گ���ه وره ی قاعیده له نێو گیراوه كان نین، كه قاعیده خاوه ن ئه و پانه بو بۆ هێرشكردنه سه ر چه ند

شوێنێكی گشتی كه ركوك"سه باره ت به ئه نجامدانی ئۆپه راسیۆنه كه هاواڵتیان���ی ش���اره كه به ڕه ش���بینیه وه ده ڕواننه ئه نجامدانی ئه و ئۆپه راسیۆنه و پێیانوای���ه كه هیچ ش���تێك له دۆخه كه

ناگۆڕێت.ه���اوكار خورش���ید ك���ه گه نجێك���ی دانیشتوی كه ركوكه ئاماژه به وه ده كات كه ئه وه بۆ چه ندین جاره ئۆپه راسیۆن و له ش���اره كه یاندا هه ڵمه ت���ی پش���كنین ئه نجامده درێت، به اڵم تاكو ئێستا دۆخی ئه منی شاره كه یان وه كو خۆیه تی ، وه ك ئه و ده ڵێت "ئه گ���ه ر خراپتر نه بوبێت، باش���تر نه بوه ، به داخه وه له م ش���اره دا ب���ه 13 ده زگای ئه منیه وه چاره س���ه ری دۆخ���ی ئه منی���ان بۆ ناكرێ���ت ئه مه ش

به ڵگه یه له س���ه ر بێپانی لیژنه ی ئه منی شاره كه ، ئێمه متمانه مان به م ده زگایانه نه ماوه ، چونك���ه ناتوانن دۆخی ئه منی چاره س���ه ربكه ن، وابزانم ئه زمونی چه ند ساڵی ڕابردو به سه بۆ ئه وه ی متمانه مان

به ده زگا ئه منیه كان نه مێنێ ".هه ر له باره ی ناجێگری دۆخی ئه منی شاره كه رۆژنامه نوس له تیف فاتیح فه ره ج بۆچونی وایه به و ش���ێوازه مامه ڵه كردن له گه ڵ تی���رۆرو توندڕه وی���دا به ته واوی ئامانجی خۆی ناپێكی، ئه و وتی "راسته ئه مه هه نگاوێك���ه له هه نگاوه كان، به اڵم ئ���ه م هه نگاوه ده بێته ه���ۆی توڕه بونی الیه ن���ی عه ره بی یان چه ن���د الیه نێكی

دیكه ".س���ه باره ت به هه ڵمه ت���ی گش���تی بۆ نه مان���ی چه ك���دار له ش���اره كه دا ئ���ه و رۆژنامه نوس���ه ئه و هه نگاوه ی به كارێكی باش وه س���فكرد، به اڵم به چ شێوازێك و چۆن ده ستپێبكرێت؟ ئه و وتی "پێویسته بازگه كان���ی ده وروبه ری ش���اره كه قایم بكرێت و ڕێوشوێنی توندوتوڵ بگیرێته به ر

بۆ گه ڕانه وه ی ئارامی بۆ شاره كه ".

ئۆپه راس���یۆنه ، ئ���ه و دواب���ه دوای زیات���ر ل���ه 950 كه س���ی گومانلێك���راو

ده ستگیركران،ئه ندامی ئه نجومه نی نوێنه رانی عێراق عوم���ه ر جب���وری له به یه ننامه یه كدا كه وێنه یه ك���ی بۆ ئاوێنه نێردراوه باس���ی له وه كردوه "پێكهاته ی عه ره بی له شاری

كه ركوك له ژێر هه ڕه شه دایه " ه���ه روه ك داوای به په له ی ئازادكردنی ئه و گی���راوه عه ره بانه ی ك���رد كه له و ده ستبه س���ه ركراون ئۆپه راس���یۆنه دا له الیه ن هێزه ئه منێكانه وه ، كه به بیانوی نه بون���ی ناویان له تۆماری ناس���نامه ی

كه ركوكه وه ده ستگیركراون. ك���ۆچ و له ده س���ته ی داوا ناوب���راو كۆچب���ه ران ده كات لیژنه ی���ه ك بۆ ئه و

مه به سته دروستبكات.جب���وری ئاماژه ی به خراپی ڕه وش���ی ئه من���ی عێراق ك���ردو وت���ی "هه موان ده زانین ڕه وش���ی ئه منی عێراق چۆنه ، هاواڵتیان به هۆی خراپی دۆخی ئه منیه وه ناچارب���ون ك���ۆچ بكه ن بۆ ش���اره كانی

دیكه ی عێراق"

"‌13ده‌زگای‌‌ئه‌منی‌،‌چاره‌سه‌ری‌‌دۆخی‌‌نائارامی‌‌كه‌ركوكی‌‌پێناكرێت"

ئۆپه راسیۆنێکی سه ربازی له که رکوک فۆتۆ: دڵشاد فاتیح

هۆڵی په رله مانی کوردستان فۆتۆ: ئه رشیف

هه موی ده یه وێت له رێگای كورسیه وه گیرفانی پڕبكات،

بۆیه متمانه م به كه س نه ماوه

C M Y K

‌ره‌نگاڵه(389( سێشه ممه 2013/8/6 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (389( سێشه ممه ‌2013/8/6ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

هه س���ت به هه ندێ دڵه راوكێ و بێتاقه تی ه���ۆی ئه بێت���ه ئه م���ه ش ئه كه ی���ت و دواكه وتن���ی كاره كانت. ره نگه میوانێكی

چاوه ڕواننه كراوت بێت.

رێگه یه ك���ی تر بدۆزه وه ب���ۆ كاركردنت و په له بك���ه له ته واوكردنی ئه وانه ی ماون، له گ���ه ڵ خێزانه كانت���ان كاتێكی خۆش

به سه ربه رن.

خه به رێكی خۆش ده بیستیت كه ماوه یه كه چاوه ڕێتده ك���رد، ئ���ه م ماوه ی���ه به خت یاوه رتان ئه بێت، هه رچی به ده ستانه وه یه

زو ئه نجامیبده ن.

په یوه ندیه كۆمه اڵیه تێكانت رو له په ره سه ندن ده كات، خه ڵكی تر دێته ژیانته وه ، هه ندێ كێش���ه ت بۆ دروس���ت ده بێت، به اڵم زۆر

ناخایه نێت و چاره سه ر ده بێت.

ده سکه وتێكی داراییت ده بێت و به هۆیه وه كۆم�ه ڵێك له كێشه كانت چاره سه ر ده بێت، ته ندروس���تیتبه . بارودۆخی ئ���اگاداری

هه واڵێکی خۆش ده بیستیت.

كێشه خێزانێكانت به الوه بنێ و خه ریكی خێزانه كه تب���ه و بایه خی پێبده ، هه وڵبده

له شوێنی كاره كه ت زیاتر چاالكبیت.

زیاتر هه وڵبده خۆت تێكه ڵی هاوڕێكانت بكه با هێنده هه ست به ته نهایی نه كه یت، پێویس���تت به وه هه یه پش���ویه كی درێژ

وه ربگریت له كاره كانت.

به رێكخس���تنه وه پێویس���تی ماڵه كه ت باش���تروایه خێزانت، به هاوكاری هه یه ئه نجامبده یت، تێ���دا گۆڕانكارییه كیان

شه ممه رۆژی به ختته .

پشت به خۆت ببه س���ته بۆ كۆتاییهێنان به كێشه كانت، هێنده ئازاری ده وروبه رتان مه ده ن، ماوه یه كه بون به مایه ی ناره حه تی

بۆ كه سانی تر.

ره نگه هه ن���دێ له كاره كانت دوابكه ون، ئه ویش به هۆی پشتگوێخستنت له هه ندێ كاری گرنگ، به هێمن���ی مامه ڵه له گه ڵ

ده وروبه رت بكه .

به هۆی ده كه یت به ناڕه حه تی هه س���ت ئه و باره س���ۆزداریه ی توش���ی بویت، هه وڵبده كێشه كانت بۆ كه سێكی نزیكت

باسبكه یت بۆ خه مڕه وێنی خۆت.

قرژاڵدوانه‌‌

یارمه ت���ی ده وروبه ره كه ت���ان ده ده ن بۆ ئه نجامدان���ی كارێ���ك و، ده بن���ه مایه ی خۆش���حاڵی بۆیان، ته ندروستیت به ره و

باشتر ده ڕوات.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

10

دڵخۆش���كردنی له خۆش���ی و یه كێك مانگ���ی ڕه م���ه زان ئه وه یه ك���ه خوای گه وره س���ێ رۆژی ته رخانك���ردوه بۆ دڵخۆش���كردنی كه س���انێكی زۆر ك���ه پیاسه گه ڕان و چونه ده ره وه و ئاره زوی ...هتد ده كه ن، له ئێس���تادا ده ڵێن كه ج���ه ژن ته نه���ا بۆ مندااڵنه و كه س���انی گه وره چێژی لێنابینن، ئه مه پێچه وانه ی قه ره باڵه غیه كه یه تی بازاڕو خواس���تی كه س���ێ ئه وه نده ی بازاڕی ش���مه كی من���دااڵن جلوبه رگی پی���اوان و خانمان

ده فرۆشرێت.ئه م جه ژنه یه كێك له و حه وت جه ژنه ی ك���ه ڕوبه ڕم���ان ده بێته وه تا س���اڵی (2020( كه جه ژن له كه ش و هه وایه كی به مج���ۆره ی ئه مڕۆ تێیدای���ن ده كه ین، ئه مه ش واتلێده كات كه زۆر به ئاس���انی ئه وه ی بته وێت له به ری بكه یت، لێره وه ئه مانه وێت پێتانبڵێین چۆن ئه م جه ژنه

خۆتان ده گۆڕن و له كه یدا:• گه ر به یان���ی یه كه م له گه ڵ كه س و كارتدا سه ردانی ماڵی خزمان و شوێنی تایبه ت���ی تر ده كه ن ئ���ه وا پانتۆڵێكی ب���ه ده ر ب���ه اڵم كاوب���ۆ )Jeans)

له ڕه نگی )ش���ین، ڕه ش و سپی( له گه ڵ )Top( پارچه یه ك���ی ئاس���ایی ب���ۆس���ه ره وه ت كه ئه مه هاتوچۆت ئاسان ده كات ی���ا جلی كوردی ك���ه ئه مه ش چانسێكی ترت ئه داتێ بۆ له به ركردنی ئه و پارچه یه ی ك���ه له نه ورۆزدا یه كجار

له به رتكردوه .• گ���ه ر له به رنامه تدا هه یه كه له گه ڵ له دوای ده ره وه بچیت���ه هاوڕێكانت���دا ته نك قه میسێكی باش���ترین نیوه ڕۆدا به یه خه په ڕه یییه كان له گه ڵ ته نوره یه كی كورت، ئه گ���ه ر یه خه ك���ه ت نقێمداربو ئ���ه وه باش���تره ب���ۆ دوركه وتن���ه وه ت پێاڵوی به جوتێ���ك له ئێكسس���وارات،

به رزه وه .• دواجار له كاتی ئێواره و ش���ه واندا باش���تره هه وڵبده یت ب���ۆ له به ركردنی یه ك پارچ���ه وه ك���و عه زیه كی درێژی گه وره و به جانتایه كی ده ریای���ی كه نار

جوتێك پێاڵوی فالت.به هیوای جه ژنێك���ی خۆش بۆ هه مو الیه ك، ره نگه ته نها كه مێك ڕاوێژكاری و یارمه تی���ت پێویس���تبێت بۆی���ه خۆت

بێبه ش مه كه .

گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ fashion دیزاینه ر و راوێژكاری "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

safeen

.arif@

yahoo.

com

Twitte

r @Safe

enArif

جه ژنی ڕه مه زان و ... چیت پێویسته بۆ له به ركردن؟

Pacific Rim .10The Heat .9

Red 2 .8Turbo .7

Grown Ups 2 .6Despicable Me 2 .5

The Conjuring .4

3. جارێكی تر فیلمه ئه نیمه یش����نه كان توانیی����ان له ڕی����زی باش����ترین س����ێ فیلمی جیهاندا خۆی����ان بگرن، فیلمی The( ئه مه ریك����ی ئه نیمه یش����نی Smurfs 2( له یه ك����ه م ده ركه وتنی����دا توان����ی بێته پله ی س����ێیه مه وه ، بڕی زیاتر له )15( ملیۆن دۆالر په یدابكات كه ت����ه واوی تێچون����ی فیلمه كه زیاتر ل����ه )105( ملی����ۆن دۆالره ، ئ����ه وه ی زیاتر ئه م فیلم����ه ی به ناوبانگ كردوه ئه وه یه كه فیلمێكی كۆمیدی خێزانییه گه ڕاندن����ه وه ی چانس����ی ئه م����ه ش داهاته كه ی زیاد ده كات... ئه م فیلمه ئه مڕۆ له س����ینه ماكانی جیهان نمایش

ده كرێت.

The( 2. فیلم����ی ئاكش����نی خه یاڵیWolverine( ئه م هه فته یه هاته دواوه ب����ۆ پل����ه ی دوه م، كه ب����ڕی زیاتر له (79( ملی����ۆن دۆالری گه ڕاندۆته وه تا ئه مڕۆ، كه ئه مه ش ش����تێكی ئاسایییه دوای ئ����ه وه ی چاوه ڕوانی په یداكردنی پاره ی زیات����ری لێده كرێت، ئه م فیلمه ب����ڕی ت����ه واوی )120( ملیۆن دۆالری تێچ����وه ، به رهه مهێنه ره كانی ئاماده یی ته واویان تێدابو بۆ س����ه رفكردنی بڕی پاره ی زیات����ر كه ئه مه ش ده گه ڕێته وه ب����ۆ ئه كت����ه ری به ناوبانگ����ی زنجیره فیلمه كانی )Wolverine( هیو جاكمان كه وات����ه ... )Hugh Jackman)ئه وه ش هۆكارێكی تره بۆ سه یركردنی

ئه م فیلمه .

)2Guns( 1. فیلمی كۆمیدی ئاكشنیكه ئه مڕۆ تۆپی فیلمه كانه ، له نواندنی Denzel( واش����ینتۆن دینزێ����ل وێلب����ۆرگ م����ارك Washington( و (Mark Wahlberg( كه دو ئه كته ری به ناوبانگی بلیت فرۆشتنی ئه مه ریكین له ئێس����تادا، له یه ك����ه م هه فته یدا بڕی دۆالری ملی����ۆن )10( ل����ه زیات����ر گه ڕانده وه كه ئه توانی����ن بڵێین ته نها له س����ێ رۆژی ڕاب����ردودا نه ك هه فته ی ت����ه واو، ب����ڕی ت����ه واوی تێچونی ئه م فیلم����ه )61( ملی����ۆن دۆالره ... ئه م فیلمه له 2ی ئابه وه له س����ینه ماكانی جیهاندا نمایشده كرێت... فیلمی خۆت هه ڵبژێ����ره و بچ����ۆ بۆ ته ماش����اكردنی له شاشه ی گه وره ... به هیوای كاتێكی

خۆش.

به ز)به ز( نویترین به رهه مه كانی سینه ما

ده خاته به رده ستتان x كه ئه مڕۆ له جیهانی سینه مادا كراوه ن

بڕی زۆرترین بینه ریانهه یه و پێشكه ش به ئێوه ی خوێنه ر

ده كرێن له پله ی 10 بۆ 1)سینه مای ئه مڕۆی جیهان لێره دا

بدۆه زه وه ، به شێوه یه ك هه رگیز نه تدیبێت(

گۆشه یه كی تایبه ته به سینه ما

ئا: رامان عومه ر

بۆ فیستیڤاڵی شه ڕه ئاوه كه ی شاری سلێمانی 50 حه وز ئاماده كراوه و یه كێك له ئه ندامانی به ڕێوبردنی

فیستیڤاڵه كه ش ئاماژه به وه ده دات كه ئه گه رێكی دوره سیاسیه كان

به شداری بكه ن و وتیشی: ئه وان ته نها ده زانن قسه بكه ن.

فیس����تیڤاڵی به ڕێوه بردنی ئه ندامی ش����ه ڕه ئاو، هه اڵڵه رافع، به ئاوێنه ی راگه یان����د كه ئاماده كاری����ی ته واویان

ب����ۆ فیس����تیڤاڵه كه ك����ردوه و وت����ی: له كاتی شه ڕه ئاوه كه دا دو ئۆتومبێلی ئاگركوژێن����ه وه ك����ه به به رده وامی 50 ح����ه وز پڕده كه ن����ه وه له ئ����او. ناوبراو پێیوایه خه ڵك به شدارییه كی به رچاوی له و فیس����تیڤاڵه دا ده بێت و وتیش����ی: ش����ه ڕه كه هانده ره بۆ ئه وه ی خه ڵك ئاس����وده بكه ن و كه مێ����ك ده رونیان له ژیانی رۆتین بێنه ده ره وه و به شداریی

له خۆشیه كی به كۆمه ڵدا بكه ن. ئه و ئه ندام����ه باس له وه ش ده كات ئه گه رێكی دوره سیاسیه كان و ئه وانه ی پۆس����تی بااڵیان هه یه به شداری ئه و

ش����ه ڕه ئاوا بكه ن و وتیش����ی: ش����كم هه یه ئه وان به ش����داری بكه ن، چونكه پێیانوای����ه ئه وانه ته نه����ا ده یانه وێت قسه بكه ن و خه ڵك گوێیان لێبگرێت و نایه نه وێ����ت بێن����ه ن����او خه ڵك����ه وه ، له كاتێك����دا ده ب����و خۆی����ان ئه مجۆره

فیستیڤااڵنه یان سازبكردایه . ئ����ه و ره خنانه ش����ی كه له ب����اره ی كۆمه اڵیه تیه كانه وه له تۆڕه له هه ندێك باس له وه ده كه ن كه نه ده بو ئه مجۆره فیس����تیڤااڵنه بكرێ����ت به هۆی ئه وه ی ئاوێك����ی زۆر كارده كرێ����ت، هه اڵڵ����ه جۆره ئ����ه م وت����ی: به پێكه نین����ه وه

ره خنان����ه هه یه ، به اڵم خۆش����یه كه ش ئ����ه وه ده هێنێت كه ئه وه ی بۆ بكه ین، جگ����ه ل����ه وه ی ئێم����ه له ش����وێنێكی س����ه وزاییدا ئه و كاره م����ان كردوه بۆ ئه وه ی ئاوه كه به فیڕۆ نه چێت. ناوبراو داواش����ی له خه ڵك كرد كه له ئێستاوه س����ه تڵ و ده مانچه ی ئ����اوی بۆ خۆیان بهێنن تا له وێ به شداری شه ڕه ئاوه كه

بكه ن. بڕیاره كاتژمێ����ر 2ی رۆژی 8/11ی كلت����وری قاوه خان����ه ی ئه مس����اڵ ئاو سازبكات و ش����ه ڕه فیستیڤاڵێكی

به شداریكردنیش بۆ هه موانه .

ئا: رامان عومه ر

به به شداری دو هه زار ئه كته ر فیلمی سینه مایی "به پێی ده ستور" یه كه م

ڕۆژی جه ژن له سیتی سینه ما له سلێمانی كاتژمێر 10 به یانی ده ست به پێشكه شكردن ئه كات، تا ماوه یه كی

نادیار به رده وام ئه بێت.

ده رهێن���ه ری فیلمه ك���ه ، ره حیم���ی زه بیح���ی، ئاماژه به وه ده دات فیلمه كه یه كه م ژانری كۆمیدیه له فیلمی سینه مای كوردیداو ده ڵێت "تائێستا له سینه مای ئ���ه و فیلمان���ه ی به رهه ممان كوردی و هێناوه ژانرێك نه ب���وه ، به ناوی ژانری كۆمیدی، ئه م فیلمه ژانرێكی كۆمیدی كۆمه ڵێ���ك كۆمه اڵیه تی���ه و سیاس���ی ئه كت���ه ری كۆمیدی باش به ش���دارییان تێداك���ردوه ، ك���ه نواندنه كانی���ان زۆر جیاوازتره له و نواندنانه ی كه پێش���تر

بینه ری كوردی بینیویه تی". فیلمی س���ینه مایی "به پێی ده ستور" عه ب���دواڵو د.ش���ێركۆ له بیرۆك���ه ی له نواندنی زه بیحی و ڕه حیم ده رهێنانی )ماهی���ر حه س���ه ن، عه ب���ۆ، ك���ه ژان هونه رمه ن���دی چه ندی���ن ئه س���ه دی و دیكه ی���ه ، هه روه ها چه ن���د هاواڵتیه كی واڵتی به نگالدیش���یش به شدارییان له م فیلمه دا كردوه ، كاری وێنه گرتن و ده نگ و مۆنتاج له الیه ن ستافێكی ڕۆژهه اڵتیه وه FULL بۆ كراوه ، ل���ه ڕوی كوالیتیه وهHD یه ، بڕیاره ئه م فیلمه كاتژمێر 10ی سه رله به یانی یه كه م رۆژی جه ژن له ستی سینه مای شاری سلێمانی تا ماوه یه كی نادیار پێشكه ش بكرێت و نرخی بلیتیش 10 هه زار دیناره و له شوێنی نمایشكردن

ده فرۆشرێت.له ب���اره ی ن���اوی فیلمه ك���ه وه كه چ په یوه ندییه كی به دۆخی پڕۆژه یاس���ای ده ستوری هه رێمی كوردستانه وه هه یه ، ره حیمی زه بیحی پێیوایه "نوسینه وه ی ژی���ان و دروس���تكردنه وه ی له فیلمێكدا له كوردس���تان زۆر گران���ه "، ئه و وتی "له رۆژهه اڵتدا كێشه یه كمان هه یه چ ئه و واڵتانه ی یاس���او ده ستوریان هه یه و چ ئه وانه شی نییانه ، كه هه ندێكیان به یاسا مافی هاواڵتیان داوه ، به اڵم جێبه جێی ناكه ن، بۆیه باسكردن له دۆخی هه رێم زۆر گرنگ���ه چونكه به ش���ه كانی تری لێیه تی و كاریگه ری كوردستان چاویان

هه یه به سه ریانه وه ".فیلمه كه ش���ه وه په یامی له ب���اره ی ناوب���راو وت���ی "فیلمه ك���ه په یامێكی ده سه اڵت و روبه ڕوی پێیه و نیشتیمانی ئۆپۆزس���یۆن و هه مو هێزێك ده بێته وه كه له كوردس���تان ده ژین، چونكه ژیان له باش���وری كوردس���تان زۆر سه خته ،

ئینس���ان ل���ه م رێگه ی���ه وه ده توانێت گوی بگرێت ل���ه و ده نگانه ی روبه ڕوی ناعه داله تی ده بێت���ه وه و من نیگه رانم، گه نجان ده ڵێن، ئ���ه وه ی به م خاكه وه هیچ پیاڵوه كانم���ه و ده مبه س���تێته وه به شۆڕش و شه هیدان و په یوه ندییه كیان س���مبولی ئه م واڵته وه نه م���اوه ، ئه مه

هه میشه بۆته خه می من". فیلمه ك���ه م���اوه ی پێن���ج مانگ���ی پێچوه و شوێنی وێنه گرتنه كه ش شاری فیلمه كه ش تێچوی ته واوی سلێمانیه و له س���ه ر گیرفان���ی ده رهێنه ره كه بوه ، سلێمانی له خه ڵكی داواش���ی زه بیحی كرد ك���ه ببنه بین���ه ری فیلمه كه ، ئه و وت���ی "هاتنی ئ���ه وان خه مه كانی ئێمه

كه مده كات���ه وه و وادكات م���ن و هه م���و ئه وان���ه ی وه ك منن كاری باش���تریان پێش���كه ش بكه ن، چونك���ه ئه وه جێی بایه خی من���ه ، ئه وه ی كه س���ااڵنێكه له ده ره وه فیلمه كانم عه رز ده كه م، بۆیه نیگه رانبوم له وه ی كه نه ته وه كه ی خۆم نه یده توان���ی بینه ری خۆمان فیلمه كانم ببینێ���ت، بۆی���ه بڕیارم���دا ئه مج���اره ئیشه كانم بۆ بینه ری كوردستان بێت."

1971 س���اڵی زه بی���ح، ره حیم���ی له رۆژهه اڵتی كوردس���تان له شاری بانه له دایكب���وه ، خاوه ن���ی چه ندین فیلمه ، له فیتسیڤاڵه كانی زۆرێك به شداری كه جیهان���ی ك���ردوه ، خاوه ن���ی چه ندین

خه اڵتیشه له سه ر ئاستی جیهان.

ئەو دەمەیوەک تنۆکی باران بەردەبمەوە!

"سوپاس بۆ ئەوەی وتی؛ هەموو کەوتنێک کۆتایی نییە، ئەوەتا کەوتنی باران جوانترین سەرەتایە!"

دەقی: جەمال غەمبار

بیڕوخێنن ئەم تەوتەم و پەیکەرەی خۆتان دروستتان کرد بڕوخێنن .

بیسووتێنن ئەم داهۆڵەی لە کێڵگەکەی خۆتاندا

بۆ ترساندنی داڵەکان چەقاندتان، بسووتێنن !باخ بەدەری کەن،

ئەم شەریکەی بۆ خوداکانی خۆتان دروستکرد، باخ بەدەرکەن !ئیدی مەهێڵن لە بەربەیاندا، موناجاتی بارانێک دەنگ بداتەوە .

ئیدی مەهێڵن لە ساراکانی >مەحوی< دا پێکی دڵێکی شکاو بەر پێکی برینداری دڵێکی تر بکەوێت .

من ئەمجارە، لەسەر بااڵی یار شاربەدەر ناکرێم من ئەمجارە لەسەر ئەوە شاربەدەر دەکرێم کە دەمەوێت لەوپەڕی منداڵیی خۆمەوە

مانایەک بۆ شەقام بگێڕمەوە . کە دەمەوێت بە غەریزەی نیشتمان

بچمەوە الی بۆنی ئەو ئەشکەوتانەی، تیایاندا

ئاگری شۆڕش، جلی شەهیدەکانی وشک دەکردەوە . ئەی حەرفی شیعر،

بم بیستە ئەو دەمەی درۆت لەگەڵدا ناکەم!ئەو دەمەی بە تەنها وەک تنۆکی باران

بەردەبمەوە سەر زەوی وەکو خۆم دەبمەوە دەوەنێک لە پەنا بەردێکی نیشتمان!

من کەسم فێر نەکرد ئاگری ڕق بەرداتە مەزراکانی نیشتمان!

من وتم نیشتمان تووڕەیە، بەاڵم کەس ئەم ڕستەیەی لێ نەکڕیم .

دواجار من لە ڕێیەکی ڕۆشنەوە، لە زەریایەکی ڕووناکەوە،

لە ماڵێکی پڕ لەبەیانیی باش و لە باخچەیەکی پڕ لە چێشتەنگاوی ئەڤینەوە، هاتمەوە!

ئەدیالید! بیرت دەکەم . باخچەیەک بوویت فێرت کردم

گوڵەکانی ئازادی چۆن بۆن بکەم !ئەدیالید بیرت دەکەم !

تۆ فێرت کردم چۆن بگریم، بۆچی بگریم . چۆن لەسەفەری فرمێسکێکدا

چارۆکەی کەشتییەکانی وەفا هەڵدەم .فێرت کردم ئەوەی دەکەوێتە دەریاوە

ئەوە ئەستێرە نییە، ئەوە بەردی ترسێکە، منداڵێکی جوان

لە گەرمیانەوە دەیخاتە ناو شەرابی ڕۆحی من! قسە بکە ئەی جەرگەکەم!

من هاتوومەوە دەمەوێت فرمێسکەکانی تۆ بسڕم . من دەمەوێت

کابووسێک لە پیانۆی عیشقەکەی تۆ ئااڵوە، وەدەرنێم من دەمەوێت غوبارێک نیشتۆتە سەر دڵی تۆ، بیسڕم!

ئەی جەرگی من تۆ نەک هەناسەکانی من،

تۆ دەتوانیت گڕ لە هەموو سرووشتیش بەربدەیت .بەاڵم بیرت نەچێت ئەی جەرگەکەم!

نەک هەناسەم، خۆیشم بسووتێنن، قۆرییە چاییەکی گەرمیانم

پێ گەرم ناکرێت .ئەی جەرگەکەم!

منیش وەک تۆ بریندارم .. منیش وەک تۆ پڕم لە خۆم! من بە زەیتوونەوە هاتوومەوە ناوتان

شمشێرم لێ هەڵمەکێشن .من بە شەراب و کەمانچەیەکەوە

شەوانی ئێرە پڕدەکەم لە ئەوین و غەمگینی! پڕیان دەکەم لە بەزمی قەسیدە، لە نەزمی ترێ و

لە ئاهی شتێ پێی دەوترێت ئازادی . ئەی جەرگی من،

ئەوە ئیرادەی تۆی جوانە و، ئەمەش ئازادیی من!من بە هەموو سنوورەکانی خۆمەوە

بە هەموو شەرقیەتی خۆمەوەئەدیالید فێری کردم،

ئازادیی مانای کوشتنی ڕۆحەکان نییە!ئازادیی مانای سووتاندنی دڵێک نییە

بۆ هەڵکردنی ئاگری تووڕەبوونێک!ئەی جەرگەکەم،

بڕوانە ئێمە لە ئێوارەی چ خەمێکداین .بڕوانە چەند غەمگین دەچینەوە!بڕوانە لە چ ئاگرێکداین ئێمە!

من لە هەوڵی ئەوەدام مانا بگێڕمەوە بۆ زمان و، بۆ شەوی کۆچ.

ئەی جەرگی من!من سەوز بچمەوە، یان ببمە شین،

من زەرد بچمەوە، یان سوور هەڵگەڕێم. بەرەو ئاسمان هەڵکشێم یان لە زەویدا بمێنمەوە

دواجار من موغامەرەیەک لە پێناوی ئەستێرەیەکدا دەکەمکە ئەستێرەی ڕۆحی ئینسانە، ئینسان.

-------------------------------- سلێمانی ٢٠١٣/٨/١ سەرنج: ئەدیالید : پایتەختی ویالیەتی باشووری ئوسترالیا، نزیک بە ١٠ دە ساڵی تەمەنم لەوێ بردە سەر.

‌50حه‌وز‌بۆ‌شه‌ڕه‌‌ئاوه‌كه‌ی‌سلێمانی‌ئاماده‌كراوه‌

11

دو‌هه‌زار‌ئه‌كته‌ر‌خه‌ریكی‌‌"ده‌ستور"نبه پێی ده ستور روبه روی ده سه اڵت و ئۆپۆزسیۆن ده بنه وه

ئا: ئاراس عوسمان

هه ینی رابردو، له كۆڕێكی قاوه خانه ی كلتوریدا "سیروان عه بدول"ی نوسه ر و نیشته جێی واڵتی نه رویج بانگه شه ی

بۆ سوتاندنی كتێب كردو وتی "سوتاندنی كتێب و كورسی و مۆبایل هیچ جیاوازییان نیه و زۆر ئاساییه ".

سیروان عه بدول له كۆڕه كه یدا تیشكی خسته سه ر سوتاندنی كتێبه كانی جه مال غه مبار له كه الر و ئاماژه ی به وه كرد كه به وپێیه ی ئاس���اییه ، روداوێكی ئه وه "ئه م ج���ۆره كارانه خۆی به ش���ێكن له ئازادی راده ربڕین و س���ه ركۆنه كردنی له كوردستاندا"، ئازادیه سنورداكردنی ناوبراو وتی "ئه و كه سانه ی كتێبه كانی ئێستا س���وتاندوه غه مباریان جه مال جۆرێك له هێرش���كردن هه یه بۆ سه ر ئازادیه كانیان، یاخود زۆر كات ده بینی ئه و قه ینا ده گوترێ���ت به كه س���انێك بیروڕای���ه ت هه یه ، ب���ه اڵم ده ریمه بڕه له به رئ���ه وه ی كێش���ه نه كه وێته وه كه ئه مه له كۆمه ڵ���گا خێڵه كیه كاندا زیاتر بۆی���ه ده كرێت راجی���اوازه كان باوه ، خه ڵكانێك دوربخه ینه وه و له قاڵبگرتن ترس���یان له كاردانه وه هه یه و بۆچونی

خۆیان سنورداركردوه ".وتیش���ی "خه ڵكانێك ه���ه ن ئه گه ر

كێشه ی فكری و ته حه دیان بۆ دروست نه كه ی���ن وا هه س���ت ده كات ته نه���ا خۆی و گروپه كه ی ئه و راس���تن، له الی ئێمه ئێس���تا خوێندن���ه وه ی خه یاڵی و رۆمانس���ی بۆ كتێ���ب ده كرێت، به اڵم بیر له وه ناكرێته وه كتێبه كانی هیتله ر بۆ نمونه باس���ی كوش���تنی 6 ملیۆن كه س ده كات، بۆیه سوتاندنی كتێب و كورسی و مۆبایل هیچ جیاوازیان نیه و

زۆر ئاساییه ".س���یروان باس���ی له وه ش ك���رد كه هاین���ه وتویه تی ئه گ���ه ر ئێمه ئه مڕۆ كتێ���ب بس���وتێنرێت ئه وا س���به ینێ مرۆڤه كانیش ده س���وتێنین، مه به ستی له وه بوه كه ئه م���ه له كاتێكدایه ئێمه رێگری له ئازادیه كان بكه ین و مه به ستی خودی كتێب نیه ، ئه و وتی "ئه و كتێب سوتاندنه ی له كه الر رویداوه له گه ڵ ئه م بۆچون���ه ی هاینه یه كده گرێته وه ، كاك جه مال غه مبار له الی یه كێتی و گۆڕان و هه ركه سێكی تر گرنگه و ده نگی باشتری بۆ ده هێنێت، به اڵم كاتێك ئه و ده چێته پش���تی هێزێكی نادیموكراتی ئه وكاته ئێمه ره خن���ه ی خۆمان هه یه ، یه كێتی هێزێك���ی نادیموكراتیه ، به اڵم پێموایه

پارتی هێزێكی دژه دیموكراتیه ". وتیش���ی "ئ���ه و كاره ی گه نجه كانی ك���ه الر كردویان���ه توندوتی���ژی نیه و

داهێنانه ئه وان كردویانه ".

له كۆڕێكدا "كتێب سوتاندن"

به "داهێنان" ناوده برێت

ئا: شاهۆ ئه حمه د

شیبا كه ره م، له دایكبوی 1988 له ڕوی ته مه نه وه بچوكترین كاندیدی

په رله مانی كوردستانه و خه ون به كوردستانێكه وه ده بینێت كه رێزی

هه موانی تێدا بگیرێت.

ش���یبای ته مه ن 25ساڵ به بچوكترین كاندید داده نرێت بۆ ئه ندامیه تی له خولی ئه و كوردس���تان، په رله مانی داهاتوی له س���ه ر "لیس���تی مافه كان���ی خه ڵكی كاندیدك���ردوه . خ���ۆی كوردس���تان" سه باره ت به خۆكاندیدكردنی به ئاوێنه ی به كوردس���تانێكه وه "خ���ه ون وت ده بین���م كه رێزی ژنی تێ���دا بگیرێت و له سه ر ش���ه قامه كان پیاوان گێچه ڵیان

پێنه كه ن".لیستی مافه كانی خه ڵكی كوردستان،

له الیه ن سه رۆكی ئه نستیوتی كوردستان بۆ مافه كانی مرۆڤ پێكهێنراوه و شیباش له سه ر داوای ئه و خۆی كاندیدكردوه .

ئه و كچه هه رچه نده نه چۆته په رله مانی كوردس���تانه وه ، به اڵم له ئێستاوه دژی خانه نش���ینكردنی ئه ندامانی په رله مانی كوردس���تانه و ده ڵێت" تا سه ر ئێسقان دژی ئه وه م، چ ویژدانێ���ك رێگه به مه ده دات ئ���ه و هه م���و خه ڵكه ه���ه ژارو برس���یه هه بێ���ت تۆش بێی���ت به چوار خانه نشین خه یاڵی به موچه یه كی ساڵ بكرێی���ت، ئه وه ی ئه م���ه ی قبوڵ بێ�ت

هه ستی مرۆڤایه تی نیه ".شیبا كه ره م عه بدواڵ له ساڵی 1988 له دایكبوه و س���اڵی رانی���ه له ش���اری 2011 كۆلی���ژی به ڕێوه ب���ردن و ئابوری ته واوك���ردوه ، پیش���ه ی مامۆس���تایه و چاالكوان���ی بواری ژن���ان و كۆمه ڵگه ی مه ده نیه و كاری رۆژنامه وانیشی كردوه .

"شیبا"‌كه‌م‌

ته‌مه‌نترین‌كاندیدی‌

په‌رله‌مانی‌كوردستانه‌

سیروان عه بدول

C M Y K

‌ره‌نگاڵه(389( سێشه ممه 2013/8/6 rangalayawene@gmail.comrangalayawene@gmail.com (389( سێشه ممه ‌2013/8/6ره‌نگاڵه

گاکاوڕ

هه س���ت به هه ندێ دڵه راوكێ و بێتاقه تی ه���ۆی ئه بێت���ه ئه م���ه ش ئه كه ی���ت و دواكه وتن���ی كاره كانت. ره نگه میوانێكی

چاوه ڕواننه كراوت بێت.

رێگه یه ك���ی تر بدۆزه وه ب���ۆ كاركردنت و په له بك���ه له ته واوكردنی ئه وانه ی ماون، له گ���ه ڵ خێزانه كانت���ان كاتێكی خۆش

به سه ربه رن.

خه به رێكی خۆش ده بیستیت كه ماوه یه كه چاوه ڕێتده ك���رد، ئ���ه م ماوه ی���ه به خت یاوه رتان ئه بێت، هه رچی به ده ستانه وه یه

زو ئه نجامیبده ن.

په یوه ندیه كۆمه اڵیه تێكانت رو له په ره سه ندن ده كات، خه ڵكی تر دێته ژیانته وه ، هه ندێ كێش���ه ت بۆ دروس���ت ده بێت، به اڵم زۆر

ناخایه نێت و چاره سه ر ده بێت.

ده سکه وتێكی داراییت ده بێت و به هۆیه وه كۆم�ه ڵێك له كێشه كانت چاره سه ر ده بێت، ته ندروس���تیتبه . بارودۆخی ئ���اگاداری

هه واڵێکی خۆش ده بیستیت.

كێشه خێزانێكانت به الوه بنێ و خه ریكی خێزانه كه تب���ه و بایه خی پێبده ، هه وڵبده

له شوێنی كاره كه ت زیاتر چاالكبیت.

زیاتر هه وڵبده خۆت تێكه ڵی هاوڕێكانت بكه با هێنده هه ست به ته نهایی نه كه یت، پێویس���تت به وه هه یه پش���ویه كی درێژ

وه ربگریت له كاره كانت.

به رێكخس���تنه وه پێویس���تی ماڵه كه ت باش���تروایه خێزانت، به هاوكاری هه یه ئه نجامبده یت، تێ���دا گۆڕانكارییه كیان

شه ممه رۆژی به ختته .

پشت به خۆت ببه س���ته بۆ كۆتاییهێنان به كێشه كانت، هێنده ئازاری ده وروبه رتان مه ده ن، ماوه یه كه بون به مایه ی ناره حه تی

بۆ كه سانی تر.

ره نگه هه ن���دێ له كاره كانت دوابكه ون، ئه ویش به هۆی پشتگوێخستنت له هه ندێ كاری گرنگ، به هێمن���ی مامه ڵه له گه ڵ

ده وروبه رت بكه .

به هۆی ده كه یت به ناڕه حه تی هه س���ت ئه و باره س���ۆزداریه ی توش���ی بویت، هه وڵبده كێشه كانت بۆ كه سێكی نزیكت

باسبكه یت بۆ خه مڕه وێنی خۆت.

قرژاڵدوانه‌‌

یارمه ت���ی ده وروبه ره كه ت���ان ده ده ن بۆ ئه نجامدان���ی كارێ���ك و، ده بن���ه مایه ی خۆش���حاڵی بۆیان، ته ندروستیت به ره و

باشتر ده ڕوات.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

10

دڵخۆش���كردنی له خۆش���ی و یه كێك مانگ���ی ڕه م���ه زان ئه وه یه ك���ه خوای گه وره س���ێ رۆژی ته رخانك���ردوه بۆ دڵخۆش���كردنی كه س���انێكی زۆر ك���ه پیاسه گه ڕان و چونه ده ره وه و ئاره زوی ...هتد ده كه ن، له ئێس���تادا ده ڵێن كه ج���ه ژن ته نه���ا بۆ مندااڵنه و كه س���انی گه وره چێژی لێنابینن، ئه مه پێچه وانه ی قه ره باڵه غیه كه یه تی بازاڕو خواس���تی كه س���ێ ئه وه نده ی بازاڕی ش���مه كی من���دااڵن جلوبه رگی پی���اوان و خانمان

ده فرۆشرێت.ئه م جه ژنه یه كێك له و حه وت جه ژنه ی ك���ه ڕوبه ڕم���ان ده بێته وه تا س���اڵی (2020( كه جه ژن له كه ش و هه وایه كی به مج���ۆره ی ئه مڕۆ تێیدای���ن ده كه ین، ئه مه ش واتلێده كات كه زۆر به ئاس���انی ئه وه ی بته وێت له به ری بكه یت، لێره وه ئه مانه وێت پێتانبڵێین چۆن ئه م جه ژنه

خۆتان ده گۆڕن و له كه یدا:• گه ر به یان���ی یه كه م له گه ڵ كه س و كارتدا سه ردانی ماڵی خزمان و شوێنی تایبه ت���ی تر ده كه ن ئ���ه وا پانتۆڵێكی ب���ه ده ر ب���ه اڵم كاوب���ۆ )Jeans)

له ڕه نگی )ش���ین، ڕه ش و سپی( له گه ڵ )Top( پارچه یه ك���ی ئاس���ایی ب���ۆس���ه ره وه ت كه ئه مه هاتوچۆت ئاسان ده كات ی���ا جلی كوردی ك���ه ئه مه ش چانسێكی ترت ئه داتێ بۆ له به ركردنی ئه و پارچه یه ی ك���ه له نه ورۆزدا یه كجار

له به رتكردوه .• گ���ه ر له به رنامه تدا هه یه كه له گه ڵ له دوای ده ره وه بچیت���ه هاوڕێكانت���دا ته نك قه میسێكی باش���ترین نیوه ڕۆدا به یه خه په ڕه یییه كان له گه ڵ ته نوره یه كی كورت، ئه گ���ه ر یه خه ك���ه ت نقێمداربو ئ���ه وه باش���تره ب���ۆ دوركه وتن���ه وه ت پێاڵوی به جوتێ���ك له ئێكسس���وارات،

به رزه وه .• دواجار له كاتی ئێواره و ش���ه واندا باش���تره هه وڵبده یت ب���ۆ له به ركردنی یه ك پارچ���ه وه ك���و عه زیه كی درێژی گه وره و به جانتایه كی ده ریای���ی كه نار

جوتێك پێاڵوی فالت.به هیوای جه ژنێك���ی خۆش بۆ هه مو الیه ك، ره نگه ته نها كه مێك ڕاوێژكاری و یارمه تی���ت پێویس���تبێت بۆی���ه خۆت

بێبه ش مه كه .

گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ fashion دیزاینه ر و راوێژكاری "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

safeen

.arif@

yahoo.

com

Twitte

r @Safe

enArif

جه ژنی ڕه مه زان و ... چیت پێویسته بۆ له به ركردن؟

Pacific Rim .10The Heat .9

Red 2 .8Turbo .7

Grown Ups 2 .6Despicable Me 2 .5

The Conjuring .4

3. جارێكی تر فیلمه ئه نیمه یش����نه كان توانیی����ان له ڕی����زی باش����ترین س����ێ فیلمی جیهاندا خۆی����ان بگرن، فیلمی The( ئه مه ریك����ی ئه نیمه یش����نی Smurfs 2( له یه ك����ه م ده ركه وتنی����دا توان����ی بێته پله ی س����ێیه مه وه ، بڕی زیاتر له )15( ملیۆن دۆالر په یدابكات كه ت����ه واوی تێچون����ی فیلمه كه زیاتر ل����ه )105( ملی����ۆن دۆالره ، ئ����ه وه ی زیاتر ئه م فیلم����ه ی به ناوبانگ كردوه ئه وه یه كه فیلمێكی كۆمیدی خێزانییه گه ڕاندن����ه وه ی چانس����ی ئه م����ه ش داهاته كه ی زیاد ده كات... ئه م فیلمه ئه مڕۆ له س����ینه ماكانی جیهان نمایش

ده كرێت.

The( 2. فیلم����ی ئاكش����نی خه یاڵیWolverine( ئه م هه فته یه هاته دواوه ب����ۆ پل����ه ی دوه م، كه ب����ڕی زیاتر له (79( ملی����ۆن دۆالری گه ڕاندۆته وه تا ئه مڕۆ، كه ئه مه ش ش����تێكی ئاسایییه دوای ئ����ه وه ی چاوه ڕوانی په یداكردنی پاره ی زیات����ری لێده كرێت، ئه م فیلمه ب����ڕی ت����ه واوی )120( ملیۆن دۆالری تێچ����وه ، به رهه مهێنه ره كانی ئاماده یی ته واویان تێدابو بۆ س����ه رفكردنی بڕی پاره ی زیات����ر كه ئه مه ش ده گه ڕێته وه ب����ۆ ئه كت����ه ری به ناوبانگ����ی زنجیره فیلمه كانی )Wolverine( هیو جاكمان كه وات����ه ... )Hugh Jackman)ئه وه ش هۆكارێكی تره بۆ سه یركردنی

ئه م فیلمه .

)2Guns( 1. فیلمی كۆمیدی ئاكشنیكه ئه مڕۆ تۆپی فیلمه كانه ، له نواندنی Denzel( واش����ینتۆن دینزێ����ل وێلب����ۆرگ م����ارك Washington( و (Mark Wahlberg( كه دو ئه كته ری به ناوبانگی بلیت فرۆشتنی ئه مه ریكین له ئێس����تادا، له یه ك����ه م هه فته یدا بڕی دۆالری ملی����ۆن )10( ل����ه زیات����ر گه ڕانده وه كه ئه توانی����ن بڵێین ته نها له س����ێ رۆژی ڕاب����ردودا نه ك هه فته ی ت����ه واو، ب����ڕی ت����ه واوی تێچونی ئه م فیلم����ه )61( ملی����ۆن دۆالره ... ئه م فیلمه له 2ی ئابه وه له س����ینه ماكانی جیهاندا نمایشده كرێت... فیلمی خۆت هه ڵبژێ����ره و بچ����ۆ بۆ ته ماش����اكردنی له شاشه ی گه وره ... به هیوای كاتێكی

خۆش.

به ز)به ز( نویترین به رهه مه كانی سینه ما

ده خاته به رده ستتان x كه ئه مڕۆ له جیهانی سینه مادا كراوه ن

بڕی زۆرترین بینه ریانهه یه و پێشكه ش به ئێوه ی خوێنه ر

ده كرێن له پله ی 10 بۆ 1)سینه مای ئه مڕۆی جیهان لێره دا

بدۆه زه وه ، به شێوه یه ك هه رگیز نه تدیبێت(

گۆشه یه كی تایبه ته به سینه ما

ئا: رامان عومه ر

بۆ فیستیڤاڵی شه ڕه ئاوه كه ی شاری سلێمانی 50 حه وز ئاماده كراوه و یه كێك له ئه ندامانی به ڕێوبردنی

فیستیڤاڵه كه ش ئاماژه به وه ده دات كه ئه گه رێكی دوره سیاسیه كان

به شداری بكه ن و وتیشی: ئه وان ته نها ده زانن قسه بكه ن.

فیس����تیڤاڵی به ڕێوه بردنی ئه ندامی ش����ه ڕه ئاو، هه اڵڵه رافع، به ئاوێنه ی راگه یان����د كه ئاماده كاری����ی ته واویان

ب����ۆ فیس����تیڤاڵه كه ك����ردوه و وت����ی: له كاتی شه ڕه ئاوه كه دا دو ئۆتومبێلی ئاگركوژێن����ه وه ك����ه به به رده وامی 50 ح����ه وز پڕده كه ن����ه وه له ئ����او. ناوبراو پێیوایه خه ڵك به شدارییه كی به رچاوی له و فیس����تیڤاڵه دا ده بێت و وتیش����ی: ش����ه ڕه كه هانده ره بۆ ئه وه ی خه ڵك ئاس����وده بكه ن و كه مێ����ك ده رونیان له ژیانی رۆتین بێنه ده ره وه و به شداریی

له خۆشیه كی به كۆمه ڵدا بكه ن. ئه و ئه ندام����ه باس له وه ش ده كات ئه گه رێكی دوره سیاسیه كان و ئه وانه ی پۆس����تی بااڵیان هه یه به شداری ئه و

ش����ه ڕه ئاوا بكه ن و وتیش����ی: ش����كم هه یه ئه وان به ش����داری بكه ن، چونكه پێیانوای����ه ئه وانه ته نه����ا ده یانه وێت قسه بكه ن و خه ڵك گوێیان لێبگرێت و نایه نه وێ����ت بێن����ه ن����او خه ڵك����ه وه ، له كاتێك����دا ده ب����و خۆی����ان ئه مجۆره

فیستیڤااڵنه یان سازبكردایه . ئ����ه و ره خنانه ش����ی كه له ب����اره ی كۆمه اڵیه تیه كانه وه له تۆڕه له هه ندێك باس له وه ده كه ن كه نه ده بو ئه مجۆره فیس����تیڤااڵنه بكرێ����ت به هۆی ئه وه ی ئاوێك����ی زۆر كارده كرێ����ت، هه اڵڵ����ه جۆره ئ����ه م وت����ی: به پێكه نین����ه وه

ره خنان����ه هه یه ، به اڵم خۆش����یه كه ش ئ����ه وه ده هێنێت كه ئه وه ی بۆ بكه ین، جگ����ه ل����ه وه ی ئێم����ه له ش����وێنێكی س����ه وزاییدا ئه و كاره م����ان كردوه بۆ ئه وه ی ئاوه كه به فیڕۆ نه چێت. ناوبراو داواش����ی له خه ڵك كرد كه له ئێستاوه س����ه تڵ و ده مانچه ی ئ����اوی بۆ خۆیان بهێنن تا له وێ به شداری شه ڕه ئاوه كه

بكه ن. بڕیاره كاتژمێ����ر 2ی رۆژی 8/11ی كلت����وری قاوه خان����ه ی ئه مس����اڵ ئاو سازبكات و ش����ه ڕه فیستیڤاڵێكی

به شداریكردنیش بۆ هه موانه .

ئا: رامان عومه ر

به به شداری دو هه زار ئه كته ر فیلمی سینه مایی "به پێی ده ستور" یه كه م

ڕۆژی جه ژن له سیتی سینه ما له سلێمانی كاتژمێر 10 به یانی ده ست به پێشكه شكردن ئه كات، تا ماوه یه كی

نادیار به رده وام ئه بێت.

ده رهێن���ه ری فیلمه ك���ه ، ره حیم���ی زه بیح���ی، ئاماژه به وه ده دات فیلمه كه یه كه م ژانری كۆمیدیه له فیلمی سینه مای كوردیداو ده ڵێت "تائێستا له سینه مای ئ���ه و فیلمان���ه ی به رهه ممان كوردی و هێناوه ژانرێك نه ب���وه ، به ناوی ژانری كۆمیدی، ئه م فیلمه ژانرێكی كۆمیدی كۆمه ڵێ���ك كۆمه اڵیه تی���ه و سیاس���ی ئه كت���ه ری كۆمیدی باش به ش���دارییان تێداك���ردوه ، ك���ه نواندنه كانی���ان زۆر جیاوازتره له و نواندنانه ی كه پێش���تر

بینه ری كوردی بینیویه تی". فیلمی س���ینه مایی "به پێی ده ستور" عه ب���دواڵو د.ش���ێركۆ له بیرۆك���ه ی له نواندنی زه بیحی و ڕه حیم ده رهێنانی )ماهی���ر حه س���ه ن، عه ب���ۆ، ك���ه ژان هونه رمه ن���دی چه ندی���ن ئه س���ه دی و دیكه ی���ه ، هه روه ها چه ن���د هاواڵتیه كی واڵتی به نگالدیش���یش به شدارییان له م فیلمه دا كردوه ، كاری وێنه گرتن و ده نگ و مۆنتاج له الیه ن ستافێكی ڕۆژهه اڵتیه وه FULL بۆ كراوه ، ل���ه ڕوی كوالیتیه وهHD یه ، بڕیاره ئه م فیلمه كاتژمێر 10ی سه رله به یانی یه كه م رۆژی جه ژن له ستی سینه مای شاری سلێمانی تا ماوه یه كی نادیار پێشكه ش بكرێت و نرخی بلیتیش 10 هه زار دیناره و له شوێنی نمایشكردن

ده فرۆشرێت.له ب���اره ی ن���اوی فیلمه ك���ه وه كه چ په یوه ندییه كی به دۆخی پڕۆژه یاس���ای ده ستوری هه رێمی كوردستانه وه هه یه ، ره حیمی زه بیحی پێیوایه "نوسینه وه ی ژی���ان و دروس���تكردنه وه ی له فیلمێكدا له كوردس���تان زۆر گران���ه "، ئه و وتی "له رۆژهه اڵتدا كێشه یه كمان هه یه چ ئه و واڵتانه ی یاس���او ده ستوریان هه یه و چ ئه وانه شی نییانه ، كه هه ندێكیان به یاسا مافی هاواڵتیان داوه ، به اڵم جێبه جێی ناكه ن، بۆیه باسكردن له دۆخی هه رێم زۆر گرنگ���ه چونكه به ش���ه كانی تری لێیه تی و كاریگه ری كوردستان چاویان

هه یه به سه ریانه وه ".فیلمه كه ش���ه وه په یامی له ب���اره ی ناوب���راو وت���ی "فیلمه ك���ه په یامێكی ده سه اڵت و روبه ڕوی پێیه و نیشتیمانی ئۆپۆزس���یۆن و هه مو هێزێك ده بێته وه كه له كوردس���تان ده ژین، چونكه ژیان له باش���وری كوردس���تان زۆر سه خته ،

ئینس���ان ل���ه م رێگه ی���ه وه ده توانێت گوی بگرێت ل���ه و ده نگانه ی روبه ڕوی ناعه داله تی ده بێت���ه وه و من نیگه رانم، گه نجان ده ڵێن، ئ���ه وه ی به م خاكه وه هیچ پیاڵوه كانم���ه و ده مبه س���تێته وه به شۆڕش و شه هیدان و په یوه ندییه كیان س���مبولی ئه م واڵته وه نه م���اوه ، ئه مه

هه میشه بۆته خه می من". فیلمه ك���ه م���اوه ی پێن���ج مانگ���ی پێچوه و شوێنی وێنه گرتنه كه ش شاری فیلمه كه ش تێچوی ته واوی سلێمانیه و له س���ه ر گیرفان���ی ده رهێنه ره كه بوه ، سلێمانی له خه ڵكی داواش���ی زه بیحی كرد ك���ه ببنه بین���ه ری فیلمه كه ، ئه و وت���ی "هاتنی ئ���ه وان خه مه كانی ئێمه

كه مده كات���ه وه و وادكات م���ن و هه م���و ئه وان���ه ی وه ك منن كاری باش���تریان پێش���كه ش بكه ن، چونك���ه ئه وه جێی بایه خی من���ه ، ئه وه ی كه س���ااڵنێكه له ده ره وه فیلمه كانم عه رز ده كه م، بۆیه نیگه رانبوم له وه ی كه نه ته وه كه ی خۆم نه یده توان���ی بینه ری خۆمان فیلمه كانم ببینێ���ت، بۆی���ه بڕیارم���دا ئه مج���اره ئیشه كانم بۆ بینه ری كوردستان بێت."

1971 س���اڵی زه بی���ح، ره حیم���ی له رۆژهه اڵتی كوردس���تان له شاری بانه له دایكب���وه ، خاوه ن���ی چه ندین فیلمه ، له فیتسیڤاڵه كانی زۆرێك به شداری كه جیهان���ی ك���ردوه ، خاوه ن���ی چه ندین

خه اڵتیشه له سه ر ئاستی جیهان.

ئەو دەمەیوەک تنۆکی باران بەردەبمەوە!

"سوپاس بۆ ئەوەی وتی؛ هەموو کەوتنێک کۆتایی نییە، ئەوەتا کەوتنی باران جوانترین سەرەتایە!"

دەقی: جەمال غەمبار

بیڕوخێنن ئەم تەوتەم و پەیکەرەی خۆتان دروستتان کرد بڕوخێنن .

بیسووتێنن ئەم داهۆڵەی لە کێڵگەکەی خۆتاندا

بۆ ترساندنی داڵەکان چەقاندتان، بسووتێنن !باخ بەدەری کەن،

ئەم شەریکەی بۆ خوداکانی خۆتان دروستکرد، باخ بەدەرکەن !ئیدی مەهێڵن لە بەربەیاندا، موناجاتی بارانێک دەنگ بداتەوە .

ئیدی مەهێڵن لە ساراکانی >مەحوی< دا پێکی دڵێکی شکاو بەر پێکی برینداری دڵێکی تر بکەوێت .

من ئەمجارە، لەسەر بااڵی یار شاربەدەر ناکرێم من ئەمجارە لەسەر ئەوە شاربەدەر دەکرێم کە دەمەوێت لەوپەڕی منداڵیی خۆمەوە

مانایەک بۆ شەقام بگێڕمەوە . کە دەمەوێت بە غەریزەی نیشتمان

بچمەوە الی بۆنی ئەو ئەشکەوتانەی، تیایاندا

ئاگری شۆڕش، جلی شەهیدەکانی وشک دەکردەوە . ئەی حەرفی شیعر،

بم بیستە ئەو دەمەی درۆت لەگەڵدا ناکەم!ئەو دەمەی بە تەنها وەک تنۆکی باران

بەردەبمەوە سەر زەوی وەکو خۆم دەبمەوە دەوەنێک لە پەنا بەردێکی نیشتمان!

من کەسم فێر نەکرد ئاگری ڕق بەرداتە مەزراکانی نیشتمان!

من وتم نیشتمان تووڕەیە، بەاڵم کەس ئەم ڕستەیەی لێ نەکڕیم .

دواجار من لە ڕێیەکی ڕۆشنەوە، لە زەریایەکی ڕووناکەوە،

لە ماڵێکی پڕ لەبەیانیی باش و لە باخچەیەکی پڕ لە چێشتەنگاوی ئەڤینەوە، هاتمەوە!

ئەدیالید! بیرت دەکەم . باخچەیەک بوویت فێرت کردم

گوڵەکانی ئازادی چۆن بۆن بکەم !ئەدیالید بیرت دەکەم !

تۆ فێرت کردم چۆن بگریم، بۆچی بگریم . چۆن لەسەفەری فرمێسکێکدا

چارۆکەی کەشتییەکانی وەفا هەڵدەم .فێرت کردم ئەوەی دەکەوێتە دەریاوە

ئەوە ئەستێرە نییە، ئەوە بەردی ترسێکە، منداڵێکی جوان

لە گەرمیانەوە دەیخاتە ناو شەرابی ڕۆحی من! قسە بکە ئەی جەرگەکەم!

من هاتوومەوە دەمەوێت فرمێسکەکانی تۆ بسڕم . من دەمەوێت

کابووسێک لە پیانۆی عیشقەکەی تۆ ئااڵوە، وەدەرنێم من دەمەوێت غوبارێک نیشتۆتە سەر دڵی تۆ، بیسڕم!

ئەی جەرگی من تۆ نەک هەناسەکانی من،

تۆ دەتوانیت گڕ لە هەموو سرووشتیش بەربدەیت .بەاڵم بیرت نەچێت ئەی جەرگەکەم!

نەک هەناسەم، خۆیشم بسووتێنن، قۆرییە چاییەکی گەرمیانم

پێ گەرم ناکرێت .ئەی جەرگەکەم!

منیش وەک تۆ بریندارم .. منیش وەک تۆ پڕم لە خۆم! من بە زەیتوونەوە هاتوومەوە ناوتان

شمشێرم لێ هەڵمەکێشن .من بە شەراب و کەمانچەیەکەوە

شەوانی ئێرە پڕدەکەم لە ئەوین و غەمگینی! پڕیان دەکەم لە بەزمی قەسیدە، لە نەزمی ترێ و

لە ئاهی شتێ پێی دەوترێت ئازادی . ئەی جەرگی من،

ئەوە ئیرادەی تۆی جوانە و، ئەمەش ئازادیی من!من بە هەموو سنوورەکانی خۆمەوە

بە هەموو شەرقیەتی خۆمەوەئەدیالید فێری کردم،

ئازادیی مانای کوشتنی ڕۆحەکان نییە!ئازادیی مانای سووتاندنی دڵێک نییە

بۆ هەڵکردنی ئاگری تووڕەبوونێک!ئەی جەرگەکەم،

بڕوانە ئێمە لە ئێوارەی چ خەمێکداین .بڕوانە چەند غەمگین دەچینەوە!بڕوانە لە چ ئاگرێکداین ئێمە!

من لە هەوڵی ئەوەدام مانا بگێڕمەوە بۆ زمان و، بۆ شەوی کۆچ.

ئەی جەرگی من!من سەوز بچمەوە، یان ببمە شین،

من زەرد بچمەوە، یان سوور هەڵگەڕێم. بەرەو ئاسمان هەڵکشێم یان لە زەویدا بمێنمەوە

دواجار من موغامەرەیەک لە پێناوی ئەستێرەیەکدا دەکەمکە ئەستێرەی ڕۆحی ئینسانە، ئینسان.

-------------------------------- سلێمانی ٢٠١٣/٨/١ سەرنج: ئەدیالید : پایتەختی ویالیەتی باشووری ئوسترالیا، نزیک بە ١٠ دە ساڵی تەمەنم لەوێ بردە سەر.

‌50حه‌وز‌بۆ‌شه‌ڕه‌‌ئاوه‌كه‌ی‌سلێمانی‌ئاماده‌كراوه‌

11

دو‌هه‌زار‌ئه‌كته‌ر‌خه‌ریكی‌‌"ده‌ستور"نبه پێی ده ستور روبه روی ده سه اڵت و ئۆپۆزسیۆن ده بنه وه

ئا: ئاراس عوسمان

هه ینی رابردو، له كۆڕێكی قاوه خانه ی كلتوریدا "سیروان عه بدول"ی نوسه ر و نیشته جێی واڵتی نه رویج بانگه شه ی

بۆ سوتاندنی كتێب كردو وتی "سوتاندنی كتێب و كورسی و مۆبایل هیچ جیاوازییان نیه و زۆر ئاساییه ".

سیروان عه بدول له كۆڕه كه یدا تیشكی خسته سه ر سوتاندنی كتێبه كانی جه مال غه مبار له كه الر و ئاماژه ی به وه كرد كه به وپێیه ی ئاس���اییه ، روداوێكی ئه وه "ئه م ج���ۆره كارانه خۆی به ش���ێكن له ئازادی راده ربڕین و س���ه ركۆنه كردنی له كوردستاندا"، ئازادیه سنورداكردنی ناوبراو وتی "ئه و كه سانه ی كتێبه كانی ئێستا س���وتاندوه غه مباریان جه مال جۆرێك له هێرش���كردن هه یه بۆ سه ر ئازادیه كانیان، یاخود زۆر كات ده بینی ئه و قه ینا ده گوترێ���ت به كه س���انێك بیروڕای���ه ت هه یه ، ب���ه اڵم ده ریمه بڕه له به رئ���ه وه ی كێش���ه نه كه وێته وه كه ئه مه له كۆمه ڵ���گا خێڵه كیه كاندا زیاتر بۆی���ه ده كرێت راجی���اوازه كان باوه ، خه ڵكانێك دوربخه ینه وه و له قاڵبگرتن ترس���یان له كاردانه وه هه یه و بۆچونی

خۆیان سنورداركردوه ".وتیش���ی "خه ڵكانێك ه���ه ن ئه گه ر

كێشه ی فكری و ته حه دیان بۆ دروست نه كه ی���ن وا هه س���ت ده كات ته نه���ا خۆی و گروپه كه ی ئه و راس���تن، له الی ئێمه ئێس���تا خوێندن���ه وه ی خه یاڵی و رۆمانس���ی بۆ كتێ���ب ده كرێت، به اڵم بیر له وه ناكرێته وه كتێبه كانی هیتله ر بۆ نمونه باس���ی كوش���تنی 6 ملیۆن كه س ده كات، بۆیه سوتاندنی كتێب و كورسی و مۆبایل هیچ جیاوازیان نیه و

زۆر ئاساییه ".س���یروان باس���ی له وه ش ك���رد كه هاین���ه وتویه تی ئه گ���ه ر ئێمه ئه مڕۆ كتێ���ب بس���وتێنرێت ئه وا س���به ینێ مرۆڤه كانیش ده س���وتێنین، مه به ستی له وه بوه كه ئه م���ه له كاتێكدایه ئێمه رێگری له ئازادیه كان بكه ین و مه به ستی خودی كتێب نیه ، ئه و وتی "ئه و كتێب سوتاندنه ی له كه الر رویداوه له گه ڵ ئه م بۆچون���ه ی هاینه یه كده گرێته وه ، كاك جه مال غه مبار له الی یه كێتی و گۆڕان و هه ركه سێكی تر گرنگه و ده نگی باشتری بۆ ده هێنێت، به اڵم كاتێك ئه و ده چێته پش���تی هێزێكی نادیموكراتی ئه وكاته ئێمه ره خن���ه ی خۆمان هه یه ، یه كێتی هێزێك���ی نادیموكراتیه ، به اڵم پێموایه

پارتی هێزێكی دژه دیموكراتیه ". وتیش���ی "ئ���ه و كاره ی گه نجه كانی ك���ه الر كردویان���ه توندوتی���ژی نیه و

داهێنانه ئه وان كردویانه ".

له كۆڕێكدا "كتێب سوتاندن"

به "داهێنان" ناوده برێت

ئا: شاهۆ ئه حمه د

شیبا كه ره م، له دایكبوی 1988 له ڕوی ته مه نه وه بچوكترین كاندیدی

په رله مانی كوردستانه و خه ون به كوردستانێكه وه ده بینێت كه رێزی

هه موانی تێدا بگیرێت.

ش���یبای ته مه ن 25ساڵ به بچوكترین كاندید داده نرێت بۆ ئه ندامیه تی له خولی ئه و كوردس���تان، په رله مانی داهاتوی له س���ه ر "لیس���تی مافه كان���ی خه ڵكی كاندیدك���ردوه . خ���ۆی كوردس���تان" سه باره ت به خۆكاندیدكردنی به ئاوێنه ی به كوردس���تانێكه وه "خ���ه ون وت ده بین���م كه رێزی ژنی تێ���دا بگیرێت و له سه ر ش���ه قامه كان پیاوان گێچه ڵیان

پێنه كه ن".لیستی مافه كانی خه ڵكی كوردستان،

له الیه ن سه رۆكی ئه نستیوتی كوردستان بۆ مافه كانی مرۆڤ پێكهێنراوه و شیباش له سه ر داوای ئه و خۆی كاندیدكردوه .

ئه و كچه هه رچه نده نه چۆته په رله مانی كوردس���تانه وه ، به اڵم له ئێستاوه دژی خانه نش���ینكردنی ئه ندامانی په رله مانی كوردس���تانه و ده ڵێت" تا سه ر ئێسقان دژی ئه وه م، چ ویژدانێ���ك رێگه به مه ده دات ئ���ه و هه م���و خه ڵكه ه���ه ژارو برس���یه هه بێ���ت تۆش بێی���ت به چوار خانه نشین خه یاڵی به موچه یه كی ساڵ بكرێی���ت، ئه وه ی ئه م���ه ی قبوڵ بێ�ت

هه ستی مرۆڤایه تی نیه ".شیبا كه ره م عه بدواڵ له ساڵی 1988 له دایكبوه و س���اڵی رانی���ه له ش���اری 2011 كۆلی���ژی به ڕێوه ب���ردن و ئابوری ته واوك���ردوه ، پیش���ه ی مامۆس���تایه و چاالكوان���ی بواری ژن���ان و كۆمه ڵگه ی مه ده نیه و كاری رۆژنامه وانیشی كردوه .

"شیبا"‌كه‌م‌

ته‌مه‌نترین‌كاندیدی‌

په‌رله‌مانی‌كوردستانه‌

سیروان عه بدول

بیروڕا(389( سێشه ممه 122013/8/6 birura.awene@gmail.com

ل���ه 3/ روی���دا له میس���ر ئ���ه وه ی پێوه رێك به هه م���و ته م���وز/2013دا، كوده تایه كی س���ه ربازی ب���و كه ده زگا س���ه ره كیه قوڵه كان���ی ده وڵه ت وه ك س���وپاو وه زاره تی ناوخۆو ده س���ه اڵتی دادوه ری جگه له شێخی ئه زهه رو پاپای قبتی���ه كان ت���ا ده گات���ه ماكینه یه كی به ش���داربون. تیایدا زه به الح ئیعالمی ش���اراوه ش نیه كه الیه نگران و خاوه ن به رژێم���ی س���ه ر به رژه وه ندیه كان���ی موباره ك پێكهاته ی سه ره كی هه مو ئه و ده زگایانه ن. ئه وه ش���مان له یادبێت كه سه رۆكی پێشوی میسر ده سه اڵته كانی خۆی ته س���لیم به ئه نجومه نی سه ربازی ك���رد بۆیه س���وپا خۆی���ان به خاوه نی شۆرشه كه ی 25ی یه نایه ر ده زانن. بۆیه له 30ی حوزه یراندا توانیان جه ماوه رێكی زۆر بهێنن���ه س���ه ر ش���ه قامه كان، بۆ كوده تاكه و به ئه نجامدانی شه رعیه تدان كۆم���ارو س���ه رۆك له س���ه ركارالدانی

دورخستنه وه ی كۆمه ڵی ئیخوان.ئه وه ش راسته كه هێزه ئیقلیمیه كانی كه نداو واڵتانی به تایبه ت���ی و ناوچه كه له به ره وپێش���چونی رێگرتن له پێن���او به هاری له واڵتانی دیموكرات���ی ره وتی عه ره بیدا به گش���تی و میسر به تایبه تی به شێوه یه كی راسته وخۆ رۆڵیان هه بوه بۆ رێگاخۆشكردن له پش���تیوانیكردن و ئه و كوده تایه . به اڵم مه ترس���ی گه وره له وه دا بو كه هێزه كانی ئۆپۆزس���یۆنی عه لمان���ی و لیبرالی و به ش���ێكی گه وره له هێزه شۆڕشگێره كانی الوان، مامه ڵه ی دروس���تیان له گ���ه ڵ ئیخ���وان و هێزه ئیس���المیه كاندا نه كرد، به ڵكو به هه مو شكستپێهێنانیاندا له هه وڵی شێوه یه ك بون. به داخه وه ئه و هێزانه نه یانتوانی به رپرسیارێتیه مێژوییه دا ئه و له ئاست ب���ن ك���ه روی تێكردب���ون و رێزی���ان له رێس���اكانی دیموكراس���یه ت نه گرت و به نه ی���اره ته س���لیم شۆڕش���ه كه یان

سه رسه خته كانی شۆڕشه كه كرد. به اڵم هه مو ئه و هۆكارانه ی سه ره وه ل���ه و راس���تیه تاڵه كه مناكه ن���ه وه كه به رپرس���یارێتیه كی گ���ه وره له وه ی كه رویدا، روده كاته سه ركردایه تی كۆمه ڵی ئیخوان له میس���ر. راس���ته كه قۆناغی ئینتیقالی دوای هه ر شۆڕشێك قۆناغێكی دژوارو پڕ ته حه دیاته و سه ركه وتن تیایدا زۆر زه حمه ته ، به اڵم ئه وه شه فاعه تیان بۆ ن���اكات چونكه ده بوای���ه یان وه ك له س���ه ره تاوه رایانگه یاند كه پۆس���تی س���ه رۆك كۆمارو حكومه ت وه رناگرن و به رێژه یه ك���ی گونجاوی په رله مان رازی ده بن ده بوایه ئه وه ی���ان بكردایه ، یان دوای وه رگرتنی پۆستی سه رۆك كۆمار ده بو حیس���اباتی وردیان بۆ خراپترین ئ���ه و ده رفه ته بكردایه و ئه گ���ه ره كان نه دایه و له ده س���ت مێژوییه یان زێرینه پاس���اویان نه دایه ته ده س���ت نه یارانی یه كگرتن ب���ۆ شۆڕش���ه كه خۆی���ان و هه ڵسان به كوده تاكه . چونكه ئاشكرایه كه ته نها س���ه رۆكی رژێم و بنه ماڵه كه ی ئه گینا دورخرابون���ه وه ، له ده س���ه اڵت له جێگه ی ده وڵه ت ده زگاكانی تێكڕای خۆیان بون، به اڵم گرن���گ ئه وه بو كه به الچونی سه رۆكی رژێم ده رگا له به رده م چاكسازیدا كرایه وه . بۆیه ده بوایه هێزه سیاس���یه كان په ل���ه ی ملمالنێی نێوان خۆیان نه كردای���ه ، به ڵكو پێش هه مو چاكسازی به رنامه یه كی له سه ر شتێك ریشه یی و تێپه ڕاندنی قۆناغی ئینتیقالی رێكبكه وتنای���ه . چونك���ه بارودۆخ���ی سیاسی و پرۆسه ی بیناكردنه وه ی دوای هه ر شۆڕشێك له قۆناغی انتقالیدا، تاك الیه ن���ه و به عه قلیه تی په راوێزخس���تن و گیان���ی تۆڵه كردنه وه ب���ه رێ ناكرێت، هێزو زۆرتری���ن ده خوازێ���ت به ڵك���و الیه ن���ه كان و پێكهاته كانی واڵت تیایدا به شداربن، به بێ له به رچاوگرتنی قه باره و رێژه ی هه ڵبژاردنه كان. كورتكردنه وه ی الیه نه كان هێزو ره مزییه تی قورسایی و

به ته نها له ژماره و رێژه ی س���ندوقه كانی هه ڵبژاردندا، به ڵگه یه له سه ر كورتبینی سیاس���ی و ئه و هه ڵه كوشنده یه بو كه ئیخوانی میسر به باشی ده ركیان نه كرد، به پێچه وانه ی نه هزه ی تونسی كه ئه وان

له و بواره دا سه ركه وتوتربون.الیه نی گه وره تری���ن وه ك ئیخ���وان خاوه ن���ی جه م���اوه ری و سیاس���ی و له سه ركه وتنی راسته قینه به رژه وه ندی دیكتاتۆری���ه ت و روخان���ی ش���ۆڕش و دیموكراس���ی، ئ���ازادی و به رپابون���ی ده بوای���ه مرونه ت���ی زۆر زیاتریان له و ب���واره دا به كاربهێنایه ، چونكه مه علوم بو كه به الی كه م نیوه ی خه ڵكی میسر له گه ڵیان نی���ن. بۆیه ده بو هه رچۆنێك بێت ب���ه ره ی نه یاره كانی خۆیان كه متر بكردایه ته وه و له گه ڵ خۆیان به ش���داری قۆناغه كه ی���ان به رێكردن���ی بڕی���ارو بكردنای���ه . ب���ه اڵم به داخ���ه وه ئه وان علمانیه كان و نه ی���اره نه یانتوانی نه ك له خۆبگرن، شۆڕش الوانی گروپه كانی به ڵكو كه سایه تیه ئیسالمیه كانی نزیك

له خۆشیان لێدوركه وته وه .له مێژوی ئیسالمداو له ژیانی سیاسی مه زندا _درودو س���ه المی پێغه مبه ری خوای لێبێت_ كه سه رمه شقی یه كه م و ئیس���المیه ، بزاڤێكی هه ر س���ه ره كی نمونه ی س���ه ركه وتوترین باش���ترین و تیایه . ئه وه تا دوای ئه وه ی به هێز شاری به مه نتیقی ب���ه اڵم ئازادكرد، مه ككه ی فه تح و سه ركه وتنی سه ربازی مامه ڵه ی له گ���ه ڵ نه یاره كانی���دا نه ك���رد. ته نها به وه شه وه نه وه ستا كه لێبوردنی گشتی بۆ هه مو قوره یشیه كان ده ركرد، به ڵكو كه س���ایه تیه كی وه ك ئه بو سوفیان كه

له س���ه ره تای بانگه وازی ئیس���المیه وه ت���ا ئ���ه و رۆژه س���ه ركردایه تی به ره ی دژایه تیكردن���ی پێغه مبه رو هاوه ڵه كانی بو، كردیه هاوكارو به شدار له پرۆسه ی تری روداوه كانی شاره كه و ئازادكردنی دوای فه تح���ی مه كك���ه . ئ���ه و دوژمنه سه رس���ه خته ی والێكرد كه له ش���ه ری )گائف(دا كه له س���ه ره تاوه س���وپای شكستهاتن و دوچاری موس���ڵمانه كان په رته وازه بون و ته نها چه ند كه س���ێك ل���ه ده وری پێغه مبه ر مانه وه و به رگریان لێكرد، یه كێك له و چه ند كه س���ه كه مه

ئه بو سوفیان بو.خ���ۆ ئه گ���ه ر س���ه یرێكی مێ���ژوی

هاوچه رخی���ش بكه ین كه س���ایه تیه كی گ���ه وره ی وه ك نیلس���ون ماندێ���ال كه ئێس���تا بۆته گه وره ترین كه س���ایه تی له س���ه ر ئاس���تی جیهان، هۆكاره كه ی به ته نه���ا ئه وه نیه ك���ه نزیكه ی )27( خه ب���ات و ك���راوه و زیندان���ی س���اڵ تێكۆش���انی كردوه له پێناو گه له كه یدا، به ڵكو یه كێك ل���ه و كاره گه ورانه ی كه ناوبانگی بۆ په یداكرد له س���ه ر ئاستی نێوده وڵه ت���ی، ئه وه بو دوای ئه وه ی كه له یه كه م هه ڵبژاردنی گشتیدا حیزبه كه ی ماندێال به ده س���تهێناو زۆرینه ی زۆری ب���و به یه كه م س���ه رۆكی ره شپێس���تی له هه نگاوێك���ی ئه فریقی���ا، باش���وری پێشوی س���ه رۆكی چاوه رواننه كراودا، ئه و واڵته )دی كلیرك( كه له كه مینه ی سپی پێس���ته كانه و ده یانساڵ زۆرینه ی ره شپێس���ته كان و خ���ودی ماندێ���الی بیكاته كه بڕیاریدا ده چه وس���انده وه ، جێگ���ری خۆی ب���ۆ س���ه رۆكی واڵت و رایگه یاند كه سپیپێس���ته كان به شێكی ئه فریقیا. له باش���وری جیانه ك���راوه ن ئ���ه و هه ن���گاوه گه وره یه ب���وه مایه ی دروس���تبونی حاڵه ت���ی س���ه قامگیری واڵت و كۆمه اڵیه ت���ی سیاس���ی و نێوده وڵه تی پشتیوانی به ده ستهێنانی

له قۆناغی دوای سه ركه وتندا. ئێس���تا دوای ئ���ه و كاره س���اته /25 شۆڕش���ی رویكردۆته گه وره یه ی یه نایه رو ره وتی دیموكراتی له و واڵته دا به گش���تی كه دی���اره كۆمه ڵی ئیخوان زه ره رمه ندی گه وره ن له ده رهاوێشته كانی ئه و كوده تایه ، به اڵم ئه وه ش راستیه كی حاش���اهه ڵنه گره كه شۆڕش���ی گه الن و حه ره كه ت���ی مێژو هه رگیز ب���ۆ دواوه ناگه ڕێته وه ، ره نگه له هه ندێ وێستگه دا دوچ���اری راوه س���تان و هه ڵدێر ببێت، عه بدولفه ت���اح س���ه رده می ب���ه اڵم سیس���ی و ئه نجومه نی س���ه ربازیه كه ی وه ك س���ه رده می عه بدولناسرو هاوڕێ س���ه ده ی په نجاكانی ئه فس���ه ره كانی هێزه كان���ی نابێ���ت. نی���ه و راب���ردو لیبرال���ی و عه لمان���ی و ئۆپۆزس���یۆنی گروپه كان���ی الوان و گه نجانی ش���ۆڕش زۆر ناخایه نێت تێده گ���ه ن كه هه ڵه ی گه وره و ناڕه وایانكرد كه نه یانتوانی رێز له رێس���اكانی جیاوازی و پره نسیپه كانی دیموكراسی بگرن وه ك ئه وه ی له هه مو سیس���ته مه دیموكراتیه كان���دا پێ���ره و ئه م خوێناویه كانی روداوه ده كرێ���ت. مانگ���ی ره مه زانه كه س���ه دان كوژراوو هه زاران برینداری لێكه وته وه ، به ڵگه یه له سه ر ئه وه ی كه واڵته كه یان روبه روی ترس���ناك تاری���ك و چاره نوس���ێكی

كردۆته وه .ئه وه شی كه په یوه س���ته به كۆمه ڵی ئیخوان خۆیانه وه ، تازه گریان و فوغان به سه ر ئه وه ی كه چو یان وه سفكردنی پیالن���ی ناح���ه زان و به گه له كۆم���ه ی دوژمنان دادیان ن���ادات و ناكرێ ته نها ل���ه م ره مه زانه دا به وه ش دابكه ون كه برژێن���ه س���ه ر ش���ه قامه كان، چونكه خۆپیش���اندان و رژانه سه ر شه قامه كان قه ب���اره ی هه رچه نده گه وره بێت ئه گه ر ئامانجه كانی س���نورداردا له ماوه یه كی نه هێنێته دی ئه وا به ره و س���اردبونه وه ده چێت و ده بێته بار به سه ر خۆیانه وه . ئه وه ی كه رویداوه هه رچه نده ترسناك بێ���ت ب���ه اڵم كۆتایی دنیا نی���ه و نابێ بكرێته شكستی یه كجاره كی. بۆیه ئیتر كاتی ئ���ه وه هاتوه ك���ه به جورئه ته وه بچن���ه ژێ���ر به رپرس���یارێتی مێژویی و ه���ۆكاره زاتیه كان���ی ئ���ه م شكس���ته گه وره یه ده ستنیشانبكه ن و رێگاچاره ی عه مه لی ب���ۆ دابنێن و ئاماده ش���بن بۆ ه���ه ر گۆڕانكاری و بڕیارێ���ك قۆناغه كه

بخوازێت. خاڵێكی گرنگ و هه ستیار ئه وه یه كه رێگاچاره یه ك دابهێنن بۆ مۆته كه ی ئه وه ی كه پێیده وترێت )تنڤیم دولی( چونك���ه حه قیقه ته ك���ه ی زۆر كه متره له و ناوبانگه ی بۆ دروستكراوه و بوه ته دوژمنایه تیكردنی س���ه ره كی هۆكاری رژێمه سیاس���یه كان به گشتی و واڵتانی كه باش���تروایه به تایبه تی. عه ره ب���ی ل���ه م حاڵه ت���ه نهێنیه ئاڵ���ۆزه ی كه هه یه ت���ی ده ربازی بكه ن و له ش���ێوه ی یان نێوده وڵه ت���ی( )سۆشیالیس���تی هه رجۆره میكانیزمێكی تری ئاش���كراو گونج���اوی ب���ۆ دابهێن���ن ب���ۆ نمونه وه ك )كۆنگ���ره ی بزاف���ه ئیس���المیه میانه ره وه كان(و س���ااڵنه به شێوه یه كی كۆنگره ی خۆیان له رۆشناییدا فه رمی و

ساز بكه ن.

خاڵێك���ی تری گرن���گ ئه وه یه ئیس���المیه كه بزاف���ه تێك���ڕای ك���ه ده عوه و تێكه ڵكردنی له ئیش���كالیه ت و سیاسه ت یان جه ماعه ت و حیزب رزگار هه لومه رجه ی ل���ه م به تایبه تی بكه ن، ئێستا كه حاڵه تی ئیسالمی له تێكڕای به شێكی بوه ته ئیس���المیه كاندا واڵته كاراو گش���تی له پێكهات���ه ی كۆمه ڵگه موسڵمانه كان و پێویستی به رێكخستنی نهێن���ی ی���ان حیزبی نه ماوه ، باش���تر وایه ده ع���وه له چوارچێ���وه ی ده زگاو دامه زراوه ی تایبه تمه ندو دور له ملمالنێی چونك���ه ئه نجامبدرێ���ت. حیزبی���دا سیاس���ه ت و ده وڵه ت���داری ئه حكام���ی تایب���ه ت به خ���ۆی هه ی���ه و به مه نتیق و به ڕێوه نابرێ���ت. ده ع���وه ئه حكام���ی راس���ته له میس���ر هه نگاوێكی���ان ناوه )ئ���ازادی و حیزب���ی به راگه یاندن���ی دادپ���ه روه ری( به اڵم ئه وه نده به س نیه چونك���ه ته نها واجیهه یه ك���ی رواڵه ته و هێشتا ئه و ئیش���كالیه ته ی سه ره وه یان له وه دایه چاره سه ر چاره سه رنه كردوه ، كه حیزب���ی ئیس���المی وه ك نه هزه ی تونسی یان دادو گه شه پێدانی مه غریبی كاری سیاس���ی بكه ن و له سه ر بنه مای هاواڵتیبون و پرۆژه ی نیش���تمانی بێت. ش���ایانی باس���ه ئه م دو حیزبه زیاتر له پارت���ی دادو گه ش���ه پێدانی توركیا ده چ���ن و چاودێ���ران پێیانوای���ه ك���ه ئ���ه م حیزبانه قۆناغ���ی ئیخوانیه تیان

تێپه ڕاندوه .ب���ه اڵم له هه م���وی گرنگت���ر بۆ ئه م قۆناغه ئه وه یه كه هه رگیز رێگا نه ده ن به سه رهه ڵدانی توندڕه وی و رانه كێشرێنه زه لكاوی عونف و توندوتیژی له ژێر هه ر پاس���اوێكدا بێت كه ئه وه خواس���تی نه یاره كانیانه و سه ركرده كانی س���وپاو جگ���ه له ئ���ازادی و دیموكراس���ی نابێ گه ره نت���ی له س���ه ر هیچ ش���تێكی تر بك���ه ن. چونكه ئه وه ئیس���الم و الیه نه ئیسالمیه كانه كه گه وره ترین سودمه ند دیموكراس���ی، له ئ���ازادی و ده ب���ن بون زه ره رمه ند گه وره تری���ن هه روه ك له دیكتاتۆریه ت و س���ته مكاری سیاسی. رێ���گای پێش���كه وتن و ئ���ه وه ش هه ر موسڵمانه كانه . كۆمه ڵگه گه شه كردنی ئاشكراشه كه ره وتی ئیسالمی له واڵتانی ناوچه كه دا به گشتی و له میسر به تایبه تی موشاره كه ی به بێ كه له ئاس���تێكدایه جددی ئه وان له پرۆس���ه ی سیاس���یدا، كۆمه اڵیه تی سیاس���ی و س���ه قامگیری

هه رگیز نایه ته دی.

خوێندنه وه یه ك بۆ كوده تا سه ربازیه كه ی میسرو به رپرسیارێتی ئیخوان

هادی عه لی

له م هه لومه رجه ی ئێستا كه حاڵه تی ئیسالمی له تێكڕای واڵته ئیسالمیه كاندا

بوه ته به شێكی كاراو گشتی له پێكهاته ی

كۆمه ڵگه موسڵمانه كان و

پێویستی به رێكخستنی نهێنی یان حیزبی نه ماوه ، باشتر وایه ده عوه

له چوارچێوه ی ده زگاو دامه زراوه ی

تایبه تمه ندو دور له ملمالنێی حیزبیدا

ئه نجامبدرێت

مورسی

)3-1)

ناڕەزای���ی دەش���ێت دۆخێک���ی دەرون���ی بێ���ت، ب���ەاڵم ناڕەزاییدەربڕین بەش���ێکی گرنگ���ی ژیانی کۆمەاڵیەتی و ئینس���انییە، زارەکی���ی و قبووڵنەکردن���ی ب���ۆ هێم���ا کردەیی مرۆڤ���ەکان دەکات بۆ ئەو دونیا کۆمەاڵیەتی و رەمزییەی بەدەوری خۆیاندا دروستیانکردوە.” قبووڵنەکردنی زارەکیی“ ناڕازیب���وون، النیکەم، ئەوەی���ە مان���ای ب���ووە بەبەش���ێک لەزمانی قس���ەکردنی مرۆڤەکان لەس���ەر دونیاو پەیوەندییەکان، هه رچی”قبوڵنەکردن���ی کردەیی“ هێما بۆ مرۆڤەکان ناڕازیی هه ڵس���وکەوتی کردەو ژینگ���ە گۆڕان���ی بەمەبه س���تی دەکات مێژووییەکەیان. سیاس���ی و کۆمەاڵیەتی و لەئاس���تی زارەکی���دا زم���ان ”ژینگەیەکی رەم���زی“ دروس���تدەکات ک���ە ناڕازیبوون دەبێتە یەکێک لەسێنتەرە سەرەکییەکانی ئەو ژینگەیە، لەدووهه میاندا ناڕەزاییبوون ”ژینگەیەک���ی سیاس���ی و کۆمەاڵیەت���ی“ دروستدەکات کە داڕشتنەوه و پیاچوونەوەی ”ڕێکەوتنە کۆمەاڵیەتییەکان“ و ڕیزبەستنی بااڵدەس���تی ش���تەکان، دەکاتە مەبەستی هه میشە ناڕەزاییدەربڕین سەرەکی خۆی. بەشێکە لەکردەی قبووڵنەکردنی ئەوەی کە هه یە، ئەوەی کە دروست و بااڵدەستکراوە، لەئیت���ر لەقبووڵنەکردن���ی زمانەوە بیگرە ب���ۆ قبووڵنەکردن���ی تەواوی سیس���تمی

دەسەاڵت. هی���چ کۆمەڵگای���ەک نیی���ە ناڕەزای���ی بەش���ێک نەبێ���ت لەش���ێوازی کارکردن و وەکچۆن هه ڵوەشاندنەوەی. دروستبوون و لەڕووە ڕوویەکە کۆمەاڵیەتی“ ”ڕازیبوونی کۆمەاڵیەت���ی، ژیان���ی س���ەرەکییەکانی لەهیچ ش���وێنێکی دونی���ادا کۆمەڵگایەک نادۆزین���ەوە بڕێکی تایب���ەت لەڕازیبوونی بەهه مانش���ێوە تێدانەبێت، کۆمەاڵیەت���ی دیوەکەی کۆمەاڵیەت���ی“ش ”ناڕازیبوونی تری ژیانی کۆمەاڵیەتییە. ئەوەی کۆمەڵگا ڕازیبوون و دیالێکتیکی بەکۆمەڵگا دەکات ناڕازیب���وون، قبووڵک���ردن و رەفزک���ردن، ”بەڵێ ووتن“ و ”نەخێر ووتن“ە لەیەککاتدا. لەزیاد لەشوێنێک و بەزیاد لەئاراستەیەکدا. بەردەوام ئاڵ���ۆزە ڕووبەرێکی کۆمەڵ���گا هێزگەلی ڕازی و ناڕازی���ی، پلەی جیاوازی بەرهه مدەهێنێت. ناڕازیب���وون ڕازیبوون و هه م���وو ئەمان���ەش هه م دەبنە بەش���ێک لەدونیای ناوەکی مرۆڤەکان، هه م بەبەشێک لەو پەیوەندییانەی کەسەکان و گروپەکان و کۆمەاڵیەتی دونیایەک���ی لەناو دەزگاکان

تایبەتیدا بەیەکەوە کۆدەکەنەوە. بینین���ی ناڕازیبوون���ەکان لەکۆمەڵگادا دیاردەیەکی خۆڕس���ک و سروش���تی نییە، بەڵکو پێویس���تی بەتوانایەک���ی تایبەتی بینی���ن و ڕوانین هه ی���ە. بۆئەوەی بکرێت نەخش���ەی ناڕەزایی���ە کۆمەاڵیەتیی���ەکان ببینی���ن پێویس���تە خۆم���ان ل���ەو هه ڵە باوان���ە بپارێزی���ن کە ڕوانینە گش���تگیرو ژیان���ی ڕووکەش���ەکانی چاودێریکردن���ە مەبەستم دروس���تیاندەکەن. کۆمەاڵیەتی لەمەش وێناکردنی ناڕەزایی کۆمەاڵیەتییە بەتەنه���او سیاس���ی ناڕەزای���ی وەک کورتکردنەوەیەک���ی کارێکاتێریانەی ژیانی کۆمەاڵیەتیی بۆ بوون یان نەبوونی ناڕەزایی سیاس���ی وەک دیاردەیەک���ی جەماوەری گ���ەورەو بەرفروان. بۆ خۆپاراس���تن لەم کورتبینی���ە، کە پێموایە لەدونیای فیکری ئێم���ەدا تەواو بااڵدەس���تە، پێویس���تمان بەجیاکارییەکەی میت���ۆدی هه یە لەنێوان چوار ئاستی تایبەتی دیاردەی ناڕازیبوونی

کۆمەاڵیەتی. یەکەمیان ئاستی بینین و جیاکردنەوەی ”ک���ردەی ناڕەزایەتیی“ەکەی���ە، ئ���ەوەی گرنگ���ە لێ���رەدا بیزانین شوناس���ی ئەو لەس���ەر ناڕەازیەتییەکە ناڕەزاییەتییەیە، هتد... چیین؟ داواکارییەکانی���ان چییە، ئاستی دووهه م، ئاس���تی بینینی ”بکەرە ناڕازی“یەکانن. ئەم بکەرانە کێن، س���ەر بەکام توێژو گروپی کۆمەاڵیەتین، خەڵکی کام ناوچەو بەش���ی واڵتن، الدێنشینن یان شارنش���ین، گەنجن یان پیر، ئافرەتن یان پیاو، کرێکار یان جوتیار، فەرمانبەر یان ش���ۆفێری پاس و تەکسییەکان، مامۆستان یان پزیش���ک، ڕۆشنبیرانن یان کاسبکاران ئاس���تی س���ێهه میش هتد...ئاس���تی بینین���ی ئەو ”الیەن“ ی���ان الیەنانەیە کە ڕووبەڕوودەکرێتەوە. ناڕەزایەتییەکانی���ان

ئایا ناڕەزایەتییەکە ڕووی لەدەسەاڵتدارانە بەگش���تی یان لەپارتێکی سیاسی، ڕووی لەکەس و ی���ەن وەزارەتێک���ە لەوەزی���رو گروپێکی دینی؟ هتد... ئاس���تی چوارەم مەس���ەلەی ”بابەتی ناڕەزایی“ەکانە، ئایا ناڕەزایەتییەکان ناڕەزایی سیاس���ییە، یان ناڕەزای���ی ئابوریی، ئایا لەپێناوی گۆڕینی سیس���تمی سیاس���یدایە، یاخود داواکاری باشترکردنی هه لومەرجی کارکردن و توانای مادی کەس���ەکانە، ئای���ا ناڕازەیەتییەکان

ناڕەزایی دینین یان کولتوری؟ هتد...لەژێر سێبەری ئەم جیاکارییەدا ئەوەمان بۆ ئاشکرادەبێت کە باسکردن لەناڕەزایی کۆمەاڵیەت���ی تەنها باس���کردن لەناڕەزایی ناڕەزایەتییەک باسکردنی نییە، سیاسیی نییە تەنها داوای گۆڕانی سیاس���ی بکات و ڕووی لەدەسکاریکردنی سیستمی سیاسی و گروپ���ە سیاس���ییە بااڵدەس���تەکان بێت. کۆمەاڵیەتی ناڕەزایەت���ی بەپێچەوان���ەوە بەس���ەر هه م���وو ڕووب���ەری کۆمەاڵیەتیدا پەرش و ب���اوە. نکوڵ���ی لەوەناکرێت کە هێجگار ش���ێوازێکی سیاسی ناڕازیبوونی گرنگ و سەرەکی ناڕەزاییە لەکۆمەڵگادا، ئەم ناڕەزایەتییەش لەشێوەی ملمالنێی سیاسیدا ناڕەزایەتییەکانیش ئەوەی دەردەکەوێت و ئاراس���تەدەکات هێزی سیاس���ی ڕێکخراوو نادیموکراس و لەسیستمێکی ڕێکنەخراون. لەناڕەزایی ئ���ەم ش���ێوازە س���تەمگەردا سیاس���ی بەردەوام پێک���دادان و پەالماری ناڕەزاییەکان لێدەکەوێت���ەوەو توندوتیژی دەچن���ە قاڵب���ی یاخیب���وون و شۆڕش���ی ناڕازیبوونی سیاسی زۆرجار سیاسییەوە. ناڕازیبوونە بەرامبەر بەو گروپە سیاسییە بااڵدەس���تەی لەکۆمەڵ���گادا حوکمڕان���ەو ک���ردەی ناڕازیبوونەک���ەش بەمەبەس���تی بااڵدەستەکەیە. سیاسییە گروپە گۆڕینی داوای دەش���ێت ناڕازیبوون���ی سیاس���ی ش���ێوازێکی تری ڕێکخس���تنی سیاس���ی و ش���ێوازێکی تری کردەی سیاس���ی بکات،

جیاواز لەوەی کە هه یەو دروستکراوە.وەک پێش���تر وتم ش���ێوازی سیاس���ی ناڕازیبوونی ش���ێوازێکی تاقە ناڕازیبوون کۆمەاڵیەتی نییە، کورتکردنەوەشی بۆ ئەم ش���ێوازە بەتەنها وامانلێدەکات ڕووبەرێکی هێجگار گەورەی ژیانی کۆمەاڵیەتی نەبینین و جێگی���رو وێنەیەک���ی لەدەرەنجامیش���دا س���تاتیکی کۆمەڵگامان الدروستبێت، کە پێمانوابێ���ت ئەو کۆمەڵگای���ە جگە لەخۆ دووبارەکردنەوە ش���تێکی تری نییە بیدات

بەمرۆڤەکانی.ناڕەزایی دەشێت سیاسی نەبێت و تەنها ڕووت ”کۆمەاڵیەت���ی“ ناڕەزاییەتییەک���ی بێت، وات���ە ناڕەزایه تییەک بێت نەیەوێت و نەتوانێت ببێت بەناڕەزایی سیاسی، دەشێت ناڕەزایەتی هه بێت نیوە کۆمەاڵیەتی و نیوە سیاسی بێت، دەشێت ناڕەزایەتی تر هه بێت بەهیچ جۆرێک هه ڵگری هیچ مەبەستێکی سیاس���ی نەبێ���ت و داخوازییەکانی تەنها داخ���وازی کۆمەاڵیەتی ڕووتبن. بۆ نموونە ناڕازیب���وون بەرامب���ەر بەئاس���تی بژێوو موچەو دۆخی بێکاری و نەبوونی ئاسۆیەک بۆ گەش���ەکردن لەکۆمەڵگادا. بکەرەکانی ئەم جۆرە ناڕەزایەتییە دەش���ێت چەندان گروپی جیاوازبن کە خاوەنی پیشەو کارو کۆمەاڵیەتی و هۆشیاری جیاوازی شێوازی بەهای ئەخالقی و کولتوری بن. لەئاس���تە دەش���ێت ناڕەزایەتیدا ناسیاس���ییەکانی داواکاریی���ەکان کورتببن���ەوە بۆ داخوازی باش���ترکردنی هه لومەرجی بژێ���وو ژیانی گروپ���ە ناڕازیی���ەکان، بەبێ ئ���ەوەی ئەو باشتکردنە ببەس���تنەوە بەدەسکاریکردنی سیس���تمە سیاس���ییەکەو گۆڕانی گروپە

سیاسییە حوکمڕان و بااڵدەستەکانەوە.جۆرێکی تری ناڕەزایی هه یە کە دەشێت بەناڕەزایی دینی و مەزهه بی یان کولتوری ناویبنێین. ئەمانە زۆرجار ئەو گروپە دینی و مەزهه بییانە ئەنجامی ئەدەن کە کەمینەی دینین لەکۆمەڵگادا. لەم دۆخەدا ناڕەزایی دەربڕین بەش���ێکە لەکردەی بەرگریکردن لەشوناس���ی دینی و مەزهه بی ئەو گروپە، بەشێکە لەکردەی بەگژاچوونەوەی بێمافی دینی���و زۆرجاریش دژ بەو فش���ارانەیە کە بەهۆی جیاوازی دین���ەوە یان بێدینییەوە دەکرێتە سەریان. ناڕەزایی دینی و مەزهه بی مەرجنییە هه میش���ە ناڕەزایی کەمایەتییە دینی و مەزهه بییەکان بێت، بەڵکو دەشێت ناڕەزایی زۆرینەی دین���ی و مەزهه بی بێت بەرامب���ەر بەکارێک ئ���ەو زۆرینەیە وەک

بریندارکردنێکی ڕەمزی ببینێت.

سۆسیۆلۆژیای ناڕەزایی

13 (389( سێشه ممه 2013/8/6 birura.awene@gmail.comبیروڕا

رێبین هەردی

دوو وێن���ەی دژبەی���ەک هەمیش���ە بەدوای تێگەیش���تن لەرۆشنبیرانەوەیە کە رەنگە لەناوەڕۆکدا لەیەک بونیادی فکریەوە سەرچاوە بگرن. وێنەیەکیان رۆش���نبیران وەک فریشتەو پێشەنگ و پەیامبەرانێک وێن���ە ئەکات کە کاری س���ەرەکیان بەرگریکردن���ە لەئازادی و دادپەروەری و پێشرەوایەتی کۆمەڵگا ئەکات و هەمیش���ە راستی ئەڵێت. لەم وێنەیەدا رۆش���نبیر کەسێکە بەردەوام ژیانی خۆی لەپێناوی خەڵکیدا ئەخاتە لەملمالنێ و هەمیش���ە مەترس���یەوەو شەڕدایە لەگەڵ ستەمکاران و فەرمانڕەوا نادادپەروەره کاندا. کەسێکە لەپێناوی هیچ تێئەکوشێت و ئازادیدا راس���تی و باکی ب���ەوە نیە لەپێناوی راس���تیدا ئەش���کەنجە یان زیندانی یان تەنانەت

بکوژرێت.وێنەیەکی تریان ک���ە تەواو ناکۆکە بەم وێنەیە رۆش���نبیر وەک کەسێکی گوناهبار و ناپاک تەماش���ا ئەکات کە هەمیشە لەگەڵ دەسەاڵتداراندا دەست تێکەڵ ئەکات و لەپێناوی بەرژەوەندیە تایبەتیەکانی خۆیدا نەک راستی ناڵێت، بەڵکو خەڵک گومڕا ئ���ەکات و ئەبێتە حوکمڕانە س���ەرەکی کۆڵەکەیەک���ی ستەمکارەکان. لەم وێنەیەدا رۆشنبیر مرۆڤێک���ی بەدکارو خۆپەرس���ت و دوو رووە کە ئامادەیە درۆبکات و لەپێناوی بەرژەوەن���دی خۆیدا هەموو ش���تێک

پێشێل ئەکات.ب���ەاڵم ئ���ەم دوو وێن���ە ناک���ۆک و بونیادی ی���ەک لەس���ەر دژبەیەکەوە س���ەرەکی راوەس���تاون: کە رۆشنبیر بونەوەرێکی نەک هەر بەهێزو کاریگەرە، بەڵکو بەش���ی شێری لەبەرپرسیارێتی کۆمەڵ���گا پێش���هاتەکانی روداوو بەرئەکەوێت: ج���ا چ بەپۆزەتیڤ یان

نێگەتیڤ.بەاڵم هەردوو ئەم وێنەیە دەرئەنجامی بون و ک���ە مێژوویی���ە خیبرەیەک���ی لەکۆمەڵگادا ئامادەبونی رۆش���نبیران

دروستیان کردووە. لەس���ەرەتاوە هەر یەک���ەم وێنەی ئەگەڕێت���ەوە بۆ یەک���ەم دەرکەوتنی راستەقینەی رۆشنبیران وەک هیزێکی کۆمەاڵیەتی کاریگەر کە ئەتوانن هەم دژی ستەم هەڵوێست وەربگرن، هەم هێزێکی کاریگەرب���ن کە لەتوانایاندایە پێش���هاتەکانی روداوو دەس���تکاری لەس���ەردەمی وێنەیە ئ���ەم ب���کات. "کێشەی دریفۆسەوە" لەسەدەی 19وە لەدایک ئەبێت کە لەراس���تیدا مێژووی لەدایکب���ون ی���ان دەرکەوتنی خودی "رۆشنبیرە" وەک بکەرێکی کۆمەاڵیەتی کاریگەرو بەهێز. بەرگریکردنی زۆال لەو بەخیانەتکردن یەهودیەی ئەفس���ەرە تاوانبارک���را ب���وو، ک���ە لەئەنجامداو پ���اش ملمالنێیەکی گ���ەورە نەک هەر بەبێتاوان���ی دریف���ۆس کۆتایی هات، بەڵکو پەردەی لەسەر گەندەڵی زۆرێک لەدەزگاو کەس���ایەتیە س���ەربازیەکان هەڵدایەوە. زۆریک لەلیکۆڵەره وان ئەم روداوە بەلەدایکبونی رۆش���نبیر وەک هێزێکی کۆمەاڵیەتی تەماش���ا ئەکەن. وێنەی یەکەمی رۆشنبیر وەک کەسێک دادپەروەریدا ئ���ازادی و لەپێناوی کە ئەم بۆ ئەگەڕێت���ەوە تێئەکۆش���ێت، دەرکەوتنە مێژووییە. ئەم دەرکەوتنە سێ سیفەتی سەرەکی بەرۆشنبیرەوە

ئەلکێنێت:1( رۆش���نبیر کەس���ێکە ئامادەی���ە گ���ەر راس���تی دۆزی���ەوە، ب���ێ هیچ بەدەنگی لەپاش���هاتەکانی ترس���ێک لێبکات. بەرگری رایگەیەنێ���ت و بەرز میکانیزمەکانی بۆ ئەمکارەش نوسین و

قەناعەتپێکردن و ئەرگۆمێنتە.2( رۆش���نبیر کەسێکە وەک سارتەر ئەیگوت دەس���تئەخاتە ئەو بوارانەوە کە بواری تایبەتی خۆی نین. بەناوی بەرگریکردن لەئازادی و دادپەروەریەوە قسە لەهەموو شێوازەکانی ستەمکاری و گەندەڵ���ی لەهەم���وو ئ���ەو بوارانەدا ئەکات ک���ە دورن لەب���واری تایبەتی خۆی���ەوە: ئەمیل زۆال دژی حوکمێکی دادگا قس���ەیکرد، بەبێ ئەوەی خۆی هی���چ پەیوەندیەکی وەزیفی بەدادگاوە هەبێ���ت، زۆال رۆمانن���وس بوو، نەک

پارێزەر یان دادوەر.رۆش���نبیران دەس���تێوەردانی )3ب���واری دەرەوەی بوارەکان���ی ب���ۆ

بەدیدێکی تایبەتی خۆیان، کارکردنی رەخنەییەوەیە. رۆش���نبیر کەس���ێکە رەخن���ە ل���ەو ش���تانە ئەگرێ���ت کە لەب���وارە جیاوازەکان���دا ئەیبینێ���ت و ئازادی بۆ مەترس���ین هەس���تئەکات دادپ���ەروەری. بەدیهێنانی خەڵ���ک و زۆال لەبەرگریکردنی���ەوە لەدریف���ۆس، گواستیەوە بۆ تاوانبارکردنی هەموو ئەو کەس و هێزانەی دەستیان لەم تاوانەدا هەبووە. وتارە بەناوبانگەگەش���ی هەر بەم ناوەوە بوو "من تاوانبار ئەکەم".

تائێس���تاش زۆر ک���ەس ک���ە ناوی رۆشنبیر دێنن، ئەم وێنەو سیفەتانەیان بیر ئەکەوێتەوە و هەر لێرەشەوە وەک بونەوەرێک تەماشای ئەکەن کە ئەبێت بێ هیچ ترس���ێک داکۆکی لەراستی و رەخنەی بکات و ئازادی دادپەروەری و هەموو ئەو هێز و کەس���انەش بکات کە جیاوازەکاندا لەپێشێلکاریە دەستیان

هەیە.وێن���ەی دوه���ەم بەپێچەوانەوە وای کە ب���ەوەدا رۆش���نبیران ئەبینێ���ت ئەتوان���ن کاریگەریەک���ی گەوره ی���ان لەس���ەر رای گش���تی هەبێت، لەالیەن بۆ بەکارئەهێنرێن س���تەمکارەکانەوە گومڕا لەراس���تیەکان خەڵکی ئەوەی بکەن و پاس���او ب���ۆ کارە ناڕەواکانی س���تەمکاران بهێننەوە. بگرە هەندێک زی���ادەرەوی ئەکەن و بڕوایان وایە هیچ س���تەمکارێک ناتوانێت بەئاس���ودەیی حوکمڕان���ی بکات گەر رۆش���نبیران چ بەبێدەنگب���ون چ بەیارەمەتیدان���ی،

لەکارەکانی، هاریکاریان نەکردبێت.س���تەمکارو هەم���وو لەپش���ت دیکتاتۆرێک���ی گەورە ی���ان بچوکەوە لەش���کرێک رۆش���نبیر هەی���ە کە یان تیوریزە بۆ کارەکانی ستەمکار ئەکات ی���ان لەباش���ترین حاڵەت���دا بێدەنگی هەڵئەبژێرێت و تەنها ئەو کارانە ئەکات

کە بەر ستەمکار ناکەون.وێنەک���ەی ه���ەردوو بەراس���تیش رۆشنبیر لەئەزمونە جیاوازەکاندا بون و ئامادەییان هەبووەو بەش���ی خۆشیان کاریگەریان لەسەر روداوەکان هەبووەو هەیە. وەک چۆن هی���چ خەباتێک دژ بەس���تەمکاری بەبێ بون و بەش���داری ه���ەرواش هیچ نەب���ووە، رۆش���نبیر س���تەمکاریەک بەبێ پش���تگیری یان بێدەنگ���ی رۆش���نبیران فەرمانڕەوایی

نەکردووە.رۆشنبیران هەمیش���ە بەویست یان پیشهاتەکانی لەهەلومەرج و ناویس���ت ناتوان���ن بەش���دارن و کۆمەڵ���گادا لەدەرەوەی یەکێک ل���ەم دوو وێنەیە بژی���ن. یان کەس���ێکی نەت���رس کە مافی ئ���ەوە بەخۆی ئ���ەدات بەناوی بەرگریکردن لەئازادیەوە قسە لەهەموو ئەو ش���تانە بکات کە بەهەڕەش���ەی ئەزانێت بۆ سەر ئازادی و دادپەروەری، یان بەرگ���ری لەفەرمان���ڕەوا ئەکات و بێدەنگ���ی هەڵئەبژێرێ���ت. بەاڵم کام یەک ل���ەو دەوران���ە هەڵبژێرێت یەک بەنەگۆڕی ئەمێنێتەوە: رۆشنبیر شت کەسێکە تیوەگالو لەکێشەو گرفتەکانی بەحوکمی دەستگەیشتنی واڵتەکەیداو بەئامرازەکانی راگەیاندن، ئەتوانیت کار لەسەر زیهن و بیرکردنەوەی ژمارەیەکی

زۆری خەڵک بکات.

دوو وێنەی رۆشنبیر

رۆشنبیر کەسێکە ئامادەیە گەر

راستی دۆزیەوە، بێ هیچ ترسێک لەپاشهاتەکانی بەدەنگی بەرز رایبگەیەنێت و بەرگری لێبکات

-1-ده بێت به م دێڕانه و به وه ده ستپێبكه م كه زۆرمان ویس���ت و زۆر له وه زیاتریش ئ���ه و ت���ا ماین���ه وه له چاوه ڕوانی���دا چركه س���اتانه مان بین���ی ك���ه عه قڵ���ه كۆنه پارێ���زه كان دواگورزی خۆیان پاش ملمالنێیه كی زۆر له و عه قاڵنه وه ش���اند و كردیانه هاوپۆلی خۆیان كه س���ااڵنێكی زۆربو ناویان له خۆیان نابو عه قڵی نوێ و بیری نوێ و شۆڕشی نوێ و چه پی نوێ و كاركردن بۆ سۆسیالیزم. ئه وه ی رێگای پێداین كه دواجار ئه و مێژوه ببینین كه ن���ه ك عه قڵه كۆنه پارێ���زه كان نه فه وتان به ڵكو سه رئه نجام له سه ر ده ستی عه قڵه نوێیه كاندا گه ش���ه یانكردو خۆیشیان بۆ دواوه گه ڕانه وه و بونه هه ڵگری عه قڵێكی كۆنه پارێز له سه رده مێكی نوێدا. ره نگبێت بۆ زۆربه مان ئه مه جێگه ی سه رنج و ترس بێت كه عه قڵه نوێیه كان دوای رۆژگارێكی زۆر بۆ دواوه پاشه كشه ده كه ن و ده چنه وه ناو هه مان ئ���ه و عه قڵه ی كه جاران تێدا بون و هاتبونه ده ره وه و ده بنه وه به به شێك ل���ه و عه قڵه ی ك���ه توان���ای خۆگۆڕین و هه ڵكردن���ی نی���ه له گ���ه ڵ س���ه رده می نوێدا، ئیتر عه قڵه كۆنه كه به هاوپش���تی عه قڵێكی تر رۆژگارمان ده خه نه به رده م س���ه دان هه وڵی نادی���اره وه . ئه وه ی كه بینیمان زۆر قس���ه و مان���ا هه ڵده گرێت و ده بێ���ت نوس���ه ران و رۆش���نبیران ل���ه و وه رچه رخانه گرنگه رابمێنن كه الی ئێمه له دواساتدا روده دات و كاربه ده ستانی ناو شۆڕش���ی نوێ ده بنه هۆكاری مانه وه ی عه قڵه كۆنه پارێ���زه كان و رۆح ده كه نه وه به به ریداو خۆیان راده س���تی ئه و الیه نه ده كه ن كه ئه وان هه میش���ه ویس���تویانه بیخه ن���ه ده ره وه ی گۆڕه پانی سیاس���ی ن���ه ك له س���ااڵنی حه فتاكان���ه وه به ڵكو له س���ااڵنی چله كان���ه وه به رده وامیی���ان ب���ه م هه وڵه ی���ان ده دا. ره نگبێ���ت ئه م وێن���ه ی الی ئێم���ه به پێچه وان���ه ی ئه و

ش���ۆڕش و راپه ڕینانه وه بێت كه ئێس���تا عه قڵ���ه روده ده ن و له ده وروبه رمان���دا كۆنه پارێزه كان دوای س���ااڵنێك خۆیان راده س���تی عه قڵه نوێیه كانی س���ه رده م ده ك���ه ن و ب���ه ره و مه نزڵ���گای كۆنی���ان ده گه ڕێنه وه . به اڵم الی ئێمه ئه م هه واڵنه زۆر خێ���را پێچه وانه ده بن���ه وه و عه قڵه نوێی���ه كان بۆ مه نزڵ���گای كۆنی خۆیان ده گه ڕێنه وه و به ره نگاری���ه ك هیچ به بێ هاوش���ان ده رگایه ك���ی تون���د ب���ه ڕوی داخوازیه كان���ی گه لی خۆیاندا داده خه ن، پێچه وانبونه وه ی ئه م وێنانه بۆ زۆربه مان گرنگ���ی خۆی هه یه و ده توانین س���ه دان پرس���یارو س���ه دان ناونیش���ان و سه دان رۆژ گفتوگ���ۆی له ب���اره وه بكه ین. به اڵم ئ���ه وه ی زۆر گرنگه ده بێت ئه و راس���تیه له به رچاوبگرین كه بۆچی ئه وانه ی خۆیان به خاوه ن���ی عه قڵی ن���وێ ده زانی له ناو یه كێتیدا دواجار شكستده خۆن له به رامبه ر عه قڵ���ه كۆنه پارێزه كان���دا، ئه م���ه رونه چونكه )م���ام جه الل( به هه موو وێنه كانی خۆیه وه له گۆڕه پانه كه دا ونده بێت و هه مو تێڕوانین و بۆچونه گرن���گ و نادیاره كانی خۆی و فه لسه فه ی سیاسی خۆی ده بات و ده گاته ئه و ش���وێنه ی كه ئێس���تا كه س ئاگای لێینیه و بێگوم���ان ئه ویش ئاگای له ره فتاری ئه و كه سانه نیه كه یه كێتی بۆ به جێهێشتون. ئه م هێزه ی بۆ كه سانێك به جێهێش���توه كه ن���ه ك ناتوانن درێژه به خه باته كه ی بده ن به ڵكو له ماوه ی شه ش مانگی دوای نه خۆش���یه كه یدا یه كێتیان توشی گه ڕانه وه یه كی كوشنده بۆ دواوه كردوه . ئه مه هیچ وه اڵمێك هه ڵناگرێت، ئه وه ی رون و دیاره )مام جه الل( له گه ڵ هه ندێ���ك له هاوڕێكانیدا و زۆركاتیش هه ر وه ك���و تاكه كه س توانیب���وی له ته مه نی خۆیدا بۆ رۆژگارێك���ی دورودرێژ عه قڵه كوردستاندا له گۆڕه پانی كۆنه پارێزه كان پاشه كش���ه پێبكات و دوریانبخاته وه و تا ماوه یه ك هه ر به نادی���اری بیانهێڵێته وه ، توانیبوی ه���ه م له گه ڵیاندا بدوێت و هه م به دیوه كه ی تریش���دا توانیب���وی به ره و الوازی و گۆشه گیرییان ببات، مام جه الل ئه و كه س���ه بو بۆ نه مان���ی ئه و عه قاڵنه زۆر لێزانان���ه ه���ه م ش���ه ڕی ده كردن و هه م له گه ڵیش���یاندا داده نیشت، ئه وه ی م���ام جه الل ده یویس���ت كاركردن بو بۆ ماڵئاوای���ی عه قڵ���ه كۆنه پارێ���زه كان تا ئه و رۆژه ی نه خۆش���ی ئیت���ر دایده بڕێت له كاره كانی، ئه وه ش دیاره تا ماوه یه كی كارانه ی ل���ه و س���ه ركه وتوبو زۆری���ش

ك���ه به رده وام���ی پێ���ده دا، كاتێكی���ش جه سته ی ئه و ونده بێت ئیتر كه س له ناو یه كێتیه كه ی���دا ئه و جه نگ���ه ی به رامبه ر به عه قڵه كۆنه پارێزه كان بۆ به ڕێوه نابرێت و تێڕوانینه كانی فه لسه فه و هه مو خه ریكه

ئه م پیاوه به ره و ئاوابون ده به ن.

-2-ئ���ه و رۆژه ی ده نگ���دان 2013/6/30س���ه ر په رله مانتاره كان���ی له الی���ه ن بۆ ده س���ه اڵتداره كه وه هێ���زه به هه ردو درێژكردنه وه ی ماوه ی دوساڵی سه رۆكی هه رێم پاش هه شت ساڵ له كۆتاییهاتنی ده س���ه اڵته كه ی له ژێر ناوی جۆراوجۆردا ده نگ���ی تێ���دا درا. ئیتر ب���وه رۆژێك ك���ه ده كرێت ب���ه رۆژی ئاوابونی ئازادی ناوبنرێ���ت. چونك���ه په رله م���ان كرایه هێنانه كایه ی ده س���ته به ركردنی شوێنی له شوێنێكیشدا نایاسایی. هه مو شتێكی كه یاس���ا ئه تك ده كرێت ئیت���ر له وێوه ئازادی بۆ زه مه نێك به راده یه كی ترسناك پاشه كشه ده كات. به مه ش هه مو ئه وانه ی به په رله مانتاره كانیان ئه تكه یان ئه م كه سپارد و هه م په رله مانتاره كانیش ده بێت ئه وه بزان���ن كه ئه م كاره ی���ان به هه مو به ره و له هه نگاونان جۆرێك���ه پێوه رێك دیكتاتۆریه ك و كوش���تنی ئازادی له پێناو

هه ڵه یه ك���دا كه هێش���تا زۆری���ان درك به مه ترسیه كانی ناكه ن.

ئه وه ی كه رویدا به بێ هیچ ته مومژێك بینیمان و هێش���تا زیانی ئ���ه و روداوه بۆ كاره كته ره س���ه ره كیه كانی كاتی ده وێت چونكه ب���ۆ هه مو روداوێكی نه ش���یاو و بێبه ها ئه و كه س���انه وه اڵمی س���ه ریان پێیه و خۆیان به پاڵه وانی شكس���تخواردو ناده ن���ه قه ڵ���ه م، ب���ه اڵم زۆر نابات ئه و كاركته ران���ه ده زانن كه ن���ه ك پاڵه وان و سه ركه وتونین له م كاره یاندا به ڵكو وه كو هه مو روداوه كانی تری ناو مێژو هه س���ت ده كه ن ك���ه چ هه ڵه یه كی كوش���نده یان به رامبه ر خۆیان و بیركردنه وه یان كردوه ، به م���ه ده كرێ���ت له وانه ی ك���ه زۆرباش ئاگاداری ره وتی مێژو روداوه كانن بپرسین له كوێوه داڕمان ده ستپێده كات؟ له كوێدا عه قڵ���ی چاك ده گۆڕدرێ���ت به عه قڵێكی دوگماو پوكاوه ؟ ئه مه بۆ ئێمه ره نگبێت تا راده یه ك رونه دات وه كو پرس���یارێكی له ئێس���تادا ئه وانه ی چونك���ه ج���دی، ده س���ه اڵت به ڕێوه ده به ن له م هه رێمه دا ئیتر ل���ه رۆژی 2013/6/30وه هه مویان له یه كده چن و خاوه نی یه ك تێزو یه كبیرو یه كماڵ و یه ك رێگان به بێ هیچ پاساوێك، زۆریشمان به مه سه رسام ماین و چوینه وه به قواڵیی ناخ���ی خۆماندا چونكه مێژوی روداوه كان���ی ئ���ه م كه س���انه به هه ڵه یدا بردبوین، ئه مه بۆ روده دات؟ بۆ هه مویان ئیتر له یه كده چن؟ بۆ یه كبۆچون له سات و كات���ی روداوه گه وره كانی ده وروبه رماندا ده س���ه اڵته هه م���و خه ریك���ه ك���ه چه قبه ستۆكان هه ڵده ته كێنێت به اڵم الی ئێم���ه چه قبه س���تویی زیاتر ره گی خۆی له پێناو مانه وه ی چه ند كه س���ێكدا تونتر وێرانبون ب���ه ره و كۆمه ڵگا داده كوتێت و ده برێت. زۆرمان چاوه ڕوانی ئه مه نه بوین چونكه پێمانوابو هێش���تا كه سانێك كه به كه س���انی عه قاڵن���ی ناس���رابون له ناو هێزێكی وه كو)یه كێتی(دا ده توانن له سه ر بیروهۆشی سه رده می چه پ و سوسیالزم و گه یش���تن به هه ق ئ���ه م رۆژ نه به نه ناو تاریكس���تانی مێ���ژوه وه . كردیان و له ژێر هه ژمونی عه قڵه كۆنه كان و داهاتی نه وت و كۆكردن���ه وه ی س���امان و دورنه كه وتنه وه وازهێنان ده س���ه اڵت و له كورس���یه كانی خۆیان شۆڕشگێڕیه كانیان تێزه له هه مو راده س���تی ئه وان���ه كرد ك���ه ئازادییان

به مه ترسی بۆ سه ر خۆیان ده زانی.

مێژو روی خۆی ئاشكرا ده كات

ناوچه ی )لطیفیه( له ناوه ڕاستی عێراق یه كێك له و ناوچانه ی كه زۆر ده وڵه مه نده به په له وه ری )پۆڕ(و دانیش���توانی به غدا له دێرزه مانه وه ده چونه ئه م ناوچه یه بۆ

ڕاوكردنی پۆڕ.س���اڵی 1934 مش���كور اب���و بگی���خ به ڕێوه ب���ه ری ناحی���ه ی لگیفی���ه ب���و. له ئێواره یه ك���ی باراناویدا ك���ه ابو بطیخ ده خ���وارده وه چ���ای ب���و له ماڵ���ه وه پاس���ه وانه كه ی به پڕت���او خ���ۆی ده كا كه س���ێكی گه وره م پێیده ڵێ ، به ژورداو له به رده م ده رگایه ئه یه وێ عوس���مانلی تۆ ببینێ )الی گوندنش���ینه كان وشه ی عوس���مانلی به و كه س���انه ده وت���را كه له خێزان���ه خوێن���ده وارو ئه فه ن���دی و

ده سه اڵتداره كان بون(.به ڕێوه ب���ه ر به ده م چ���ا خواردنه وه وه پێی���وت:- ب���ڕۆ لێی بپرس���ه بزانه چی

ده وێ ؟پاسه وانه كه چوه ده ره وه و گه ڕایه وه و وتی :- ئه ڵ���ێ ئوتۆمبێله ك���ه م چه قیوه ه���اوكاری ت���ۆی ده وێ ، هه م���و جل و وه اڵمی قوڕاوی���ه چ���ۆن پێاڵوه كان���ی بده مه وه مامۆس���تا؟ ئێستا ئه چم پولی

پێوه ده نێم ابو بطیخ پێیوت:-

نا كوڕم، نابێت، له وانه یه كه س���ێكی خانه دان بێت و دواتر ئه گه ڕێته وه به غداو

وتی وتیمان بۆ دروست بكات، ئابڕومان ئه چ���ێ . بڕۆ بیهێنه قوڕایه قوڕاوی نیه ،

قه یناكا.ده ره وه ، چ���وه پاس���ه وانه كه عوس���مانلیه كه ی هێنا تا سه ر لوتی قوڕ

بو هه ر له گه ڵ به ڕێوه به ر بینی ، له س���ه ر

كورسیه كه ی ڕاپه ریو وتی :- به ڕێزتانن، نه مزان���ی ببوره گه وره م، نه مزان���ی جه نابتانن تا به ئه ركی خۆمان هه ڵسین، هه سته ابو حسین )روی كرده پاس���ه وانه كه ی (، بڕۆ ئ���او بێنه و جل و

پێاڵوه كانی خاوه نشكۆ پاكبكه ره وه .ده ركه وت ئ���ه و عوس���مانلیه ی له به ر ده رگا چاوه ڕێی ه���اوكاری به ڕێوه به ری ناحیه بو جگه له مه لیك غازی )مه لیكی عێڕاق( كه س���ی دی نه ب���و، بۆ ڕاوكردن ده رچوبو، تفه نگی ڕاوه كه ی هه ڵگرتوه و سواری ئوتۆمبیله هه رزان باییه كه ی بوه و به بێ پاس���ه وان و هاوڕێ روی له ناوچه ی ده بێته ڕۆژه ك���ه ی ك���ردوه ، (لطیفیه( ڕۆژێكی ره هێڵه و ب���اران، زه وی ده كاته ی���ه ك پارچه زۆنگاو، هه ر كه له جاده كه الده دا پێش ئه وه ی پۆڕێك ببینێ و ڕاوی بكا ئوتۆمبیله كه ی ده چه قێ ، چه ند هه وڵی داوه ب���ۆ ده ربازكردن���ی ئوتۆمبێله كه ی سودی نابێ، بێ ئومێد ده بێ و به ناچاری ڕوی له ماڵ���ی به ڕێوه به ری ناحیه كردوه

بۆ یارمه تی .به ڕێوه به ری ناحیه هاوكاری كرد:-

ئ���اده ی كوڕینه ئ���اوو فلچ���ه بهێنن پاكبكه نه وه ؟ سه تڵ پێاڵوه كانی مه لیك له دوای س���ه تڵ ئاو هێنرا، چه ند توانرا پێ���اڵوو ج���ل و به رگ���ی مه لی���ك غازی كرێكاره كانی له والش���ه وه پاككرایه وه و گه ڕاجی )لطیفیه( توانیان ئوتۆمبیله كه له ق���وڕو لیته ده ربهێنن و بیخه نه س���ه ر

جاده ی گشتی .هه مو سوپاس���ی خوای���ان ده كرد كه

ش���ادبون به بینینی خاوه نشكۆ )مه لیك غ���ازی ( زۆر كۆشش���یان ده ك���رد ئه و شه ره فه یان پێببڕێ كه به شداربن له شتن و

پاككردنه وه ی ئوتۆمبێلی مه لیك.مه لیك سوپاسی میوانداری و هاوكاری به ڕێوه به ری ناحی���ه )ابو بطیخ(ی كردو

گه ڕایه وه ماڵه وه به ده ست به تاڵی .به ڕێوه به ری ناحیه ڕوی له پاسه وانه كه ی ك���ردو وتی كوڕه تۆ چۆن وتت پیاوێكی عوسمانلی ؟ مه گه ر تۆ مه لیك ناناسی ؟!

پاس���ه واغنه كه ی وتی : گ���ه وره م وه اڵ نه مناسی ، هیچی جیاواز نه بو له خه ڵكی تر، ه���ه ر وه ك كارمه نده كانی دی وابو له جل و به رگ و هه ڵسوكه وتیدا، ئه گه ر تۆ

نه توتایه بیهێنه ژوره وه ده رم ده كرد.

مه لیكێك���ی هه ڵس���وكه وتی ئه م���ه ده سنه مامی ئیس���تیعمارو ئیمپریالیست ب���وه ، ب���ه راوردی بكه ن ن���ه ك له گه ڵ س���ه رۆكی هه رێم و س���ه رۆكی حكومه ت ك���ه له ڕاپه ڕین���ه وه تائێس���تا قاچیان ب���ۆ ی���ه ك كاژێ���ڕ له س���ه ر جاده یه كی گش���تی یان گۆڕه پانێكی گش���تی شارو پێاڵوه دانه ناوه ، گونده كانی كوردستان فه نتازیه كان���ی صنعی ئه وروپایان تۆزی كۆاڵنه هه ژارنشینه كان و گونده كانی ئه م هه رێم���ه ی نه گرتوه . ب���ه راوردی بكه ن له گه ڵ كوڕی به رپرس���ه كانی ئه مڕۆ كه پۆلیسی الیته كاندا ترافیك له گۆڕه پانی مرور به ر ش���ه ق و زلله ئه ده ن، به راوردی بك���ه ن له گه ڵ به رپرس���انی ئه م هه رێمه ك���ه له ناویاندا هه یه ش���ه ش هه زار یان س���ێ هه زار پاس���ه وانی هه یه ، ژماره ی پاسه وانه كانی كارگێڕی مه كته ب سیاسی كه م ده كات بۆ 500 كه س، پاسه وانه كان ئه وه نده زۆرن دابه شیان ده كه ن به سه ر پاسه وانی تایبه ت، ماڵ، میوانخانه ، ڤێلالو ب���اخ و پڕۆژه كانیان. ئێوه سه رپش���كبن ئایا ئه م جۆره نادادپه روه ری و جیاوازی نێ���وان به رپرس و تاكی ئاس���اییه ، واڵت بۆ ك���وێ ده ب���ا؟ ئای���ا بڤه ی���ه ئاوات به ده سه اڵتی سه رده می مه له كی و مه لیك غازیه كان بخوازین؟ كامیان دڵس���ۆزترن ئ���ه و مه لیك���ه ی له گ���ه ڵ كارمه ندێكی ئاسییدا بۆ )ئه بو حسن( جیانه كرایه وه یان ئه و مه لیكانه ی ئه مڕۆ له كوردستان بێ ئه وه ی واڵتی س���ه ربه خۆمان هه بێ، كۆمه ڵ���گا ق���اف و له قول���ه ی ئ���ه وان له پێده ش���ت و گه ل پیاده و ئه وان له ودیو ئۆتۆمبێل���ه دوامۆدێ���ل و جامی تاریك و یه كره نگ و یه كجۆر ژماره كانیاندا خۆیان تۆ نابینرێن، له كاروانیشدا حه شارداوه و بڵێی ئ���ه وان حه ز به بینینی گه ل نه كه ن یان گه ل چاره ی ئه وانی ناوێ یان هه ردو ئه گه ره كه راسته ؟!

مه لیكه كانی عه هدی بایدو مه لیكه كانی ئه مڕۆ

عومه ر حاجی عینایه ت

نه جات نوری

کاربه ده ستان له ودیو ئۆتۆمبێله دوامۆدێل و جامی تاریكه کانیاندا خۆیان حه شارداوه و

له كاروانیشدا نابینرێن، تۆ بڵێی ئه وان حه ز

به بینینی گه ل نه كه ن یان گه ل چاره ی

ئه وانی ناوێ یان هه ردو ئه گه ره كه راسته ؟!

ئه وانه ی له ئێستادا ده سه اڵت به ڕێوه

ده به ن له م هه رێمه دا ئیتر له رۆژی

2013/6/30وه هه مویان له یه كده چن و

خاوه نی یه ك تێزو یه كبیرو یه كماڵ و

یه ك رێگان به بێ هیچ پاساوێك

19 »»

بیروڕا(389( سێشه ممه 142013/8/6 birura.awene@gmail.com

سۆشیالیست دیموكراته كان و سۆشیال ئینته رناسیۆنال سه ده ی بیست و یه كه م به س���ه ده ی ه���اوكاری و مرۆڤایه ت���ی و كۆمه ڵگای یه كگرتوی جیهانی، سه ده ی

چه سپاندنی ئاشتی و دابینكردنی مرۆڤایه تی و پێداویس���تییه كانی پاراس���تنی یه كترو ته واوكردنی

ژینگه ناو ده به ن، بۆ مس���ۆگه ركردنی ژیانی نه وه كانی داهات���وو دابینكردنی

خۆشگوزه رانی مرۆڤایه تی.دیموكراته كانی سۆش���یال ئه رك���ی كوردس���تانه هه وڵبده ن بۆ تێگه یشتن بنه ڕه تیه كان���ی پرنس���یپه له بنه م���او ئه و بی���ره به دروس���تی و باڵوكردنه وه و تێگه یاندنی هه مو خه ڵكی كوردس���تان مرۆڤایه تیه كانی و ئامانج���ه له رێب���ازو له ناوه رۆك���ی بگ���ه ن و ش���ێوه ی كارو ئام���رازی به كارهاتویان ال رون بێت، تا بتوانن حیزبه كه یان به و ئاقارو رێڕه وه دا ئاراس���ته بك���ه ن، راكێش���انی خه ڵك بنه ڕه تییه كانی پرنس���یپ و خاڵ���ه بۆ ه���اوكاری و یه كس���انی، )ئ���ازادی، مافی دیموكراسی، به رجه س���ته كردنی مرۆڤ، ئاشتی، دۆستایه تی، پاراستنی

مس���ۆگه ركردنی نه ته وایه تی، ماف���ی ب���ۆ نیش���ته جێبون بژێوی���ی و كارو هێنانه كایه ی خۆشگوزه رانی و هه موان و پاراستنی ژینگه له هه رچ مه وقیع و كارو لێپرسراوه تیه كدا بن(. ئه و ئه ركه شیان زۆر ساده و ئاسان نابێت و كاری جیدیی و

به رده وامی هه مه الیه نه ی ده وێت.بیروبۆچونیان له كوردستان ئه وانه ی سۆشیال دیموكراتییه و روی تێده كه ن، پێویسته به وردی له خاڵه بنه ڕه تییه كانی بگه ن و بڕواو قه ناعه تیان به وانه هه بێت، هه وڵبده ن خۆیان له سه ر ئه و مه به ستانه رابهێن���ن و له پراكتیك و ژیاندا په یڕه وی بكه ن، به گونجانی هه ڵسوكه وت و ره فتارو كرداریان له گه ڵ ئه و بنه ماو پرنسیپانه و جوتكردنی به ڵێن و گفت و دروشمه كانیان له گه ڵ ره فتاریان به ش���ێوه ی عه مه لی، شانبه شانی ئه وه خه ڵكی بۆ رابكێشن و هه وڵبده ن بڕوێن���ن و تێدا خاڵه كانیان كه سایه تییان به شێوه یه ك بینا بكه نه وه كه ره نگدانه وه ی بیروبۆچونه كان بێت. گه ر یه كێك خۆی بڕوای به مه به ستێك نه بێت و خۆی په ی���ڕه وی نه كات، چۆن توانای ئه وه ی ده بێت ئه و خه ڵکه ی بۆ

له وان په یڕه وكردنی داوای رابكێشێت و بكات.

له ئ���ازادی ب���اس یه كێ���ك ك���ه ده كات، ده بێ���ت خ���ۆی به ته واوه ت���ی له ناخه وه قه ناع���ه ت و بڕوای پێ بێت و له ناوه ڕۆكی گه یشتبێت و تێبكۆشێت بۆ هێنانه كای���ه ی. كاری جیدی بكات بۆ فراوانكردنی ئازادیه كان به ش���ێوه یه كی هوشیارانه ی دروست كه خه ڵك له ماف و تێبگه ن، به ته واوه ت���ی ئه ركه كانی���ان بكرێت و به سه ردا ته جاوزی نه بهێڵرێت نه به هه ڵه به كاربێت و ته جاوز به س���ه ر ئ���ازادی خه ڵكی ترو مافی گشتیش���دا بكات. په یوه ستبون و ملدان و ال و نه بێته

پێوه ری هه ڵسوكه وتی له گه ڵ خه ڵك.خه ڵك فێربكات چ���ۆن ئازادییان بۆ خۆی���ان ده وێ���ت، واش ئازادیی���ان بۆ به ته ریبكردنی بوێ���ت، تریش خه ڵكی ئازادیی خ���ۆت له گه ڵ ئازادیی خه ڵكی ت���ر. ریفۆرمی بنه ڕه تی له سیس���ته می سیاسی، یاساكانی هه ڵبژاردن، جۆری حوكمڕان���ی، ش���ێوه ی به رێوه بردن���ی ده وڵه ت، دانانی ده س���تورو یاساكان، ده س���تبژاركردن و هه ڵس���ه نگاندن و كه سایه تی كادیرو ده ستنیش���انكردنی ئه رك���ی پێس���پاردنی ب���ۆ گونج���او به رێوه ب���ردن و هه ڵس���وڕانی كار ك���ه كه فائ���ه ت و توانایی و راب���ردوو پاكی و شایس���ته یی بۆ ئه و جێگایه بسه لمێت و

بكرێته بناغه و پێوه ر بۆ دانانی .یه كس���انی به وت���ه نابێ���ت، به ڵكو ته ماشاكردنی ئه وه ش به هه ڵوێس���ته ، هه ڵسوكه وتكردن و قبوڵكردن و مرۆڤ و مامه ڵه كردن له گه ڵی وه ك یه ك به یه ك چ���او، خه ڵكی نات���وان نه خۆش و الواز به ش���ێوه ی تایبه تی هه ڵس���وكه وتیان له گ���ه ڵ ئه نجامبده ن. مافی خه ڵكی تر پێش���ێل نه كات بۆ كه س���ی تر به پێی دورو نزیك���ی له خۆی���ه وه ، یان به هۆی ره گه زو كه س���ایه تی كۆمه اڵیه تی، یان لێپرسراوێتی و جیاوازی له سامان. ئه مه مانای دانی مه وداو ده رفه ت به هه موان وه ك���و یه ك���ه ب���ۆ گوزارش���ت له خۆو

خۆنواندن له كارو كردار وه ك یه ك. ه���اوكاری به رجه س���ته كردنی مه به س���تێكه كه په یوه ن���دی به تاك و كه س���ایه تی و باری بار ودۆخ و كۆمه ڵ و تێگه یشتنه وه هه یه ، ده بێت ئه وه ده رك بكرێت كه بێ هاوكاری یه كتر ناتوانرێت

به ئامانج و ئاره زوه به رزه كان بگه ین. كوردستان دیموكراته كانی سۆشیال زیات���ر ك���ه س له هه م���و پێویس���ته دیموكراتپه روه ریش دیموكراتیخ���وازو بن، له گه ڵ خه ڵك به گیانی دۆستایه تی و بك���ه ن و مامه ڵ���ه دیموكراتیی���ه وه هه ڵوێس���تیان هه بێت. له یه كگه یشتن و له بۆچونه رێزگرت���ن قبوڵكردن و یه ك گفتوگ���ۆو ئاماده ی���ی جی���اوازه كان و دیالۆگ و گوێدان به ویس���تی خه ڵكی تر

بناغه ی دیموكراسییه . كه لتوری روحی���ه ت و باڵوكردنه وه ی له ناو حیزب و جه ماوه رو دیموكراس���ی كۆمه ڵ���دا )بون���ی خۆی���ان به نمونه و پێش���ه نگ له و بواره دا(. ره تكردنه وه ی هه مو شێوه و شێوازه كانی دیكتاتۆریزم له ژێ���ر هه ر په رده و پاس���اوێكدا بێت و

وه ستان به رامبه ری .چ���ۆن خه ڵك ح���ه ز ب���ه وه ده كات مافی بپارێزرێت و بوار ده ڕه خس���ێنێت بۆ گه یش���تن به و مافانه و پاراس���تنی، واش ده بێت ته ماش���ای مافی مادیی و مه عنه ویی خه ڵكی تری���ش بكات، جا دیموكراته كانی سۆش���یال پێویس���ته كوردستان له هه مو كه س زیاتر ئاوڕ له و مه به س���ته بده نه وه و گرنگی پێ بده ن و

كاری پێ بكه ن .دیموكراته كانی سۆش���یال ده بێ���ت كوردس���تان له هه مو ك���ه س زیاتر كار بكه ن بۆ به رجه سته كردنی دیموكراسی ئاب���وری، داكۆك���ی له به كارهێن���ه ر، كااڵی چ���اك و له س���ه رچاوه ی زانراوی باوه ڕپێك���راو، پش���تگیری پ���رۆژه ی نیش���ته جێبونی گونجاو بۆ هاواڵتییانی كاره چاككردن���ی كه مده رام���ه ت، له مافی داكۆكی خزمه تگوزاریی���ه كان و خه ڵ���ك ل���ه و ب���واره دا، پش���تگیری و به رهه م���ی وه به رهێن���ان و هاندان���ی ناوخۆ، به تایبه ت پرۆژه ی كشتوكاڵی و پیشه سازیی بیناسازی و گه شتوگوزارو خۆراكی و بواری پاككه ره وه ، پشتگیری دیموكراس���یكردنی كارو له ب���ازاڕی بارودۆخی كارو چاككردنی سیس���تمی موچه و كرێ له كه رتی تایبه ت و گشتی و

نوسینگه ی له دامه زراندنی پش���تگیری كارو س���ه نته ره كانی راهێنان و فێربون و كارمه ندان، ئاس���تی به رزكردن���ه وه ی له كه رتی بیمه كان هه مو په یڕه وكردنی

تایبه تیش.پێویس���ته ژینگه ش���دا له ب���واری كه س له هه مو دیموكراته كان سۆشیال زیات���ر به ته نگی پاراس���تنی بواره كانی سروش���ت و ژینگه ی مرۆڤ، گیانه وه رو زینده وه رانی كوردس���تان ب���ن و كاری ب���ۆ بك���ه ن. نه هێالن���ی قۆرخكردنی ش���اخ و دۆڵ و چه م و ل���ه وه ڕگاكان كه به ناوو پاس���اوی جۆراجۆره وه زۆربه ی پاشماوه كه شی خه ریكه ته لبه ندكراوه و داگی���ر ده كرێت، دانانی س���نورێك بۆ ته جاوزه كان له به رئه وه ی موڵك و مافی گش���تیه و ته نان���ه ت حكومه تیش بۆی نیه و مافی ئه وه ی نیه به ویس���تی خۆی ته س���ه روفی پێوه بكات و بیبه خشێت، ته نها بۆ پرۆژه ستراتیژیه كانی سودی گشتی نه بێت، گێڕانه وه ی ئه و زه ویانه و س���زادانی ئه وانه ی به ناهه ق ده ستیان فرۆش���یان كڕی���ن و به س���ه رداگرتوه و له س���ه ری كردوه و به ته جاوزو نایاسایی به ش���ۆینی كردنیان داگیریانك���ردوه ، گشتی گه شتیاری كراوه . ژینگه پارێزی

بكرێته كه لتور.)ی.ن.ك(و ئ���ه و الیه نانه ش كه خۆ به سۆشیال دیموكرات یان ئه لته رناتیڤ ده زانن پێویسته به كرده وه بۆ جه ماوه ری كۆم���ه ڵ به رژه وه ن���دی بس���ه لمێنن ده پارێزن و به ته نگ ویس���ت و داخوازی و حیزبی دێن و پێداویستییه كانیان داواو داهاتون، به وه به راستی ئه وه ده كه وێته رو كه سۆشیال دیموكراتن. ئه گینا گه ر هه ڵوێست، كار، كردارو ره فتار هه روه ك ئێس���تا بێت و چاوپێخش���اندن به هه مو مه به س���ته كاندا نه كرێ���ت، گۆڕانكاریی بنه ڕه تی رونه دات، ئ���ه وا هه مو ده بنه حیزبی رابردوو جه ماوه ر به س���ه ریاندا تێده په ڕێت و ده یانخاته پش���تی سه ری خۆیه وه و رۆڵیان له ده ستده ده ن و ده بنه

به شێك له كه لتوری رابردو.

پرسگرێک ل هه ر جهی هه نه ، چو ملله ت نینن بێ پرس���گرێک. لێ، دور نینه هه ر پرس���گرێکه ک گوهۆرینه کێ یان ژیانه کا ن���و دگه ل خوه بهینت به لێ مرۆڤی کورد )رێژه دار( نه وێرت ه���زرا گوهۆرینێ یان ژیان���ه ک نو بکت، دترس���ت یا هه یی ژی ژ ده ست بدت له ورا هه رده م ب دۆرهێلی خوه رازییه و پرسگرێکان دنڤینت. ئه و د رابردویی ده دژیت و رابردو ژی حیرمان، ته په س���ه ری و چه وساندنه ، دترست نه کو ئ���ه و رابردویه بزڤ���رت. به لێ هه گه ر ئه و د داهاتوی���ی ده بژیت، ئانکو هێڤیخواز و خه ون���ه دار ب���ت، هینگێ ت���ۆ بێژی ئه و ب ئه ڤرۆیێ خ���وه رازی ببت؟! نه خوه ، ت���رس ژ رابردویی و نه بونا ئینس���یاتیڤێ ب���ۆ داهاتوی���ی، وی دک���ت مرۆڤه ک���ێ کۆنزه رڤاتی���ڤ کو هن���ده ک جاران خوه دگه ل دۆرهێلی دگونجینت، به لێ گه له کییا جاران خوه راده ستی وی دۆرهێلی دکت. دابرانه ک د ناڤبه را دوهی، ئه ڤرۆ و سوبایێ وی ده هه ی���ه و ئه ڤه وه دکت ئه و مرۆڤه ، ده ستڤاال، ل ده رڤه یی زه مه نی بمینت. ل به رفره هیی���ان چو که س وی ناهینت بیرا خوه و ل ته نگاڤییان ژی هه رکه س ب سه ر فعال وی هلبویه ، ده ستێ خوه ب سه رێ وی ده دهین���ت و ب هن���ده ک ئاخاڤتنێن خه مره ڤی���ن وی قانع دک���ت. ئاخاڤتن و کریارێ���ن مه بونه پارادۆک���س، ره فتار و بریاران ژی چ���و په یوه ندی ب گه وهه رێ

دۆزێ و میراتێ دیرۆکی ڤه نه مایه . نه���ا، بویه رێن هه ری م���ه زن دقه ومن و ئه م ب خه مس���اری وه ردگ���رن، دیارده په یدا دبن و دیس���ان ئه م خوه ب س���ه ر ڤه لێنادن، ده ڤه را رۆژهه التا ناڤه راستێ تێکش���ێال و هه مدیس���ان ئ���ه م موییه کێ ژخوه ش���اش ناک���ن... ئ���ه م ژبیر دکن ک���و دونیا بویه گونده ک���ێ بچویک و هه ر تش���تێ ل قورنه ته کێ بقه ومت، باندۆرێ ل قورنه ت���ا دی دکت. ئه م ژی ل جهه کێ ل ڤێ دونیای���ێ ئاکنجی نه ، ئه و جهه ژ هه ر جهه کێ دی پتر به رهه ڤه کو توشی مه ترس���ی و کاره س���اتان ببت، به لێ ئه م

فێربون���ه یا خوه ش بۆ خوه بێژن )خوه بخاپینن(. هه گه ر ئه م چو تشتی بۆ خوه نه کن خه م، ناهێت���ه وێ مه عنێ کو ئه م پارازتین���ه و به ال دوری مه ی���ه . بداخه ، هێ���ژ ئه م چو ژ خوه نزانن و دگه ل هندێ م���ه مێهڤانکییا خوه ل س���ه ر تراژیدییا خوه ڤ���ه دا. ی���ێ نزانت دێ بێ���ژت مه ئمبراتۆرییه کا دامه زراندی، یان مه سه رێ

ده جالی هینایه ، یان ژی مه چو کێماسی ل خ���وه نه هێالنه و وه ک ک���و دبێژن: ب تنێ مرنا خوه دێ ژ م���ه کێمه! به لێ یا راس���ت، س���اال 2013 ژی قه دیا و هێژ مه کاغ���ه زه ک ب قه د نڤش���ته کێ ژی وه ک به لگه نام���ه نینه، ک���و ئه ڤا هه یی ته کوز

بک���ت. ب گۆتنه کا دی: م���ا ئه م )وه ک ملله ت و هه رێم( تش���ته کێ ژ چاره نڤیسێ خوه دزانن گه لۆ؟! هنده ک جاران هنده ک الیه نگرێن پارتێن سیاس���ی به ره ڤانییێ ژ هنده ک سه رکرده یێن خوه دکن و دبێژن: "ئه و چاره نڤیسێ مه کوردان دزانن!" به لێ هه گه ر راست بت بال ئاشکه را بکن چونکی پرس پرسا ملله ته کی و وه الته کی یه ، نه پرسا که سه کێ یان پارته کا سیاسی یه . کی دبێژت کو د سیاس���ه تێ ده گرانتی هه نه ؟ نه خوه ئه و ژ کویڤه دزانت؟! دبت هنده ک دۆس���ت و هه ڤپه یمان هه بن، به لێ ئه م هه گه ر ئه م ل ناڤ ئه رش���یڤێ خوه هه مییێ بگه رن ئه م وێ نڤش���تێ نابینن. مه سه له ده س���تکه ڤت و نڤیسینا دیرۆکێ

یه ، نه کو خوه زیک و ئه وهامن. ئ���ه م، خوه دانێن دیرۆکه کا تراژیدی زو ب مه زه���ه ران هاتنه خاپان���دن. ئه م ب بس���ته هی و جورئه ته کا زێ���ده یارییان ب چاره نڤیسێ خوه دکن، ئه م ترسا خوه ل پشت هنده ک پۆسته ر و الفیتان ڤه دشێرن و دلێ خوه ب هنده ک ده ستکه ڤتێن بچویک و به روه خ���ت، خ���وه ش دک���ن. دیرۆکه ک ژ به رخوه دان���ێ، ب ه���زاران ش���ه هید، ده ربه ده ری و خوه لیس���ه ری، ب���ه رده وام جینۆساید و وێرانی مه هه می ب جاره کێ بگ���ۆری هنده ک م���ادده و مه زهه ران کر. مه هێڤێنی وژدان، کولتور و ناس���نامه بۆ خوه نه هێال! هێژ ئه م دترس���ن و هێژ ئه م گونه هێ دکن د س���تۆیێ داگیرکه ران ده ، جار ژی دکن د س���تۆیێ ده وله تێن مه زن ده ، ج���ار ژی دبێژن خوه دێ حه زکرییه . راس���ته داگیرک���ه ر و ده وله تێ���ن م���ه زن نه بێگونه هن، به لێ ب درێژییا دیرۆکا مه ، دفنا مه نه سۆتییه و مه دانپێدان نه کرییه کو س���ویجێ هه ری مه زن ئ���ه م ب خوه نه ، ئه مێن خائین و دویڤالنک. س���تیڤان ماالرمێ یێ هه لبه س���تڤان ژمێژا گۆتییه : "هن���ده ک ج���اران کویچ���ک ژ خوه دانێ خوه ح���ه ز دکت و ی���ێ داگیرکری ژی ژ داگیرک���ه رێ خوه حه ز دکت"، دیاره ئه م ژ داگیرکه رێن خوه حه ز دکن، باوه ر ناکن که نگی دێ خزمه تا وان کن و ئه م ب خوه

هه ڤدو تونه بکن.

جی���اوازی كۆمه ڵن���اس، دو وه ك نێ���وان مارك���س و مۆنتیس���كیو له مه ڕ چاكس���ازی و گۆڕان���كاری كۆمه ڵگ���ه ، له وه دای���ه كه یه كه میان ب���اوه ڕی وابو كه به ڕێگه ی شۆڕش كۆمه ڵگه ده گاته

ئ���ه و یه كس���انییه ی ك���ه مرۆڤ���ه كان سه روه رو ئاسوده و خاوه ن ماف ده بن. له الی مۆنتیس���كیو دام���ه زراوه ی ئازاد بناغه یه بۆ پێش���كه وتن و هاوسه نگی و

دادپه روه ری كۆمه اڵیه تی . ئه گه ر دۆزی ك���ورد له نێوان ئه م دو بی���ردۆزه دا ش���رۆڤه بكه ی���ن ده گه ینه چه ن���د ده رئه نجامێك. ش���ۆڕش به مانا فراوانه كه ی كه كاری گۆڕینی سه رجه م ئازادكردن���ی كۆمه ڵگ���ه و كایه كان���ی مرۆڤ���ه كان بێ���ت، ئه وا ك���ورد وه ك گه لێكی چه وس���اوه و داگیرك���راو كه

خه باتی رزگای خۆی كردوه )وه ك پرۆس���ه و وه ك ده رئه نج���ام( خه باتی رزگاری نیش���تیمانی بوه نه ك شۆڕش، نیش���تیمان كه به مانای خاك دێت، رزگاری خاك به پله ی یه ك دێت، ئازادی و س���ه روه ری مرۆڤه كان ده چێته پل���ه و خانه كان���ی دوات���ر. بۆیه دوای رزگاری نیش���تیمانی پێویسته شۆڕش به رده وام بێت و پرۆس���ه ی چاكسازی و گۆڕانكاری سه رجه م بواره كان بگرێته وه

تا ئازادبونی ته واوی مرۆڤه كان. بنیاتنان���ی په رله مانی كوردس���تان دوابه دوای راپه ری���ن یه كێكه له و كاره ناوازان���ه ی ك���ه ده كرا ببێت���ه بناغه و هه وێن���ی به عه قاڵنیكردن���ی كۆمه ڵگه و داموده زگانی كۆی به سیس���ته مكردنی به ڕێوه بردن. كاركردنی په رله مان وه ك دامه زراوه یه كی دیل و یه خس���یر له بری دامه زراوه یه ك���ی ئ���ازاد كرۆك���ی كۆی كێشه كان بو )دیلی به رژه وه ندی حیزب و

یه خسیری عه قڵی خێڵ و بنه ماڵه (. له پانۆرامای په رله ماندا: دو ده وره ی په رله مانی كه یه كێتی و پارتی چاوساغی په رله م���ان بون و تا ده گات���ه ده وره ی سێیه م و دروستبونی لیستی ئۆپۆزسیۆن )وێڕای فش���اره كانی ئۆپۆزسوێنیش(، ئ���ه وه ی په یوه ن���دی به بودجه وه بێت، گۆڕان���كای له بودج���ه ی دزراوه وه ب���ۆ بودج���ه ی خه ڵك نه بو به ژماره ی دیارو ئاشكرا. یاس���ا ده رچوه كان وا نیشانه نراونه ته وه كه له خزمه تی ده سته بژێری س���ه ره وه داو پاراس���تنیان بێت له ڕوی ئه منی و س���ه روه ت و سامانیانه وه ، نه ك ك���ۆی كۆمه ڵگه . دیاره هه ر ش���وێنێك په رله مان���ی له وج���ۆره ی هه بێت، هیچ

ئازادی ت���ری دامه زراوه یه كی ج���ۆره نابێت.

ئه گ���ه ر كارێك���ی ت���ری په رله مان بێ���ت، لێپرس���ینه وه چاودێ���ری و له به رده م په رله مان ده سته وه س���تانی ن���ه وت و وه زاره ته كه ی���دا نمونه یه ك���ی ش���پرزه یه . كۆكردنه وه ی ئه و ره وش���ه ناجۆره ی په رله مان به تایبه تی له بواری "ن���ه وت " دا له گ���ه ڵ یاس���ای ته مه ن درێژكردنی س���ه رۆكایه تی هه رێم، رێك

میرنشینی نه وت دێنێته به رهه م.یاس���ای درێژكردن���ه وه ی م���اوه ی س���ه رۆكایه تی س���ه رۆكی هه رێ���م كه به تراژدیای ناشتنی دیموكراسی ته واوبوو هۆكاربو بۆ گواس���تنه وه ی په ش���ێوی ن���او په رله مان بۆ ناجێگی���ری زیاتری سیاسی كه ش���ی تێكچونی كۆمه ڵگه و ئۆپۆزس���یۆن كاردانه وه ی هه رێم. ناو به وه ش���اندنی بتڵی ئاو ده س���تپێكردو دواتر ناوزه د كرا به شۆڕشی بتڵ. به اڵم بۆ به رده وامبونی ئه و شۆڕشه و رێگرتن له ن���ادادی و ئیدانه كردنی هه ڵوێس���تی په رله مان و س���ه رۆكی ناجوامێران���ه ی ئه و ئه ندام په رله مانانه ی كه هاوشانی سه رۆكی په رله مان، چاره نوسی خۆیان و سه رۆكی هه رێمیان به و ئه نجامه گه یاند. هه روه ه���ا وانه ی���ه ك بێت ب���ۆ ئه ندام په رله مانی ده وره كانی داهاتو، وا باشه كه ئه و شۆڕش���ه به رده وامبێت، به اڵم له بری بتڵ، ئاوی ناو بتڵ به كاربهێنرێت بۆ هه ریه ك له وانه ی هاوبه شن له جۆرێك ش���كاندنی له تاوان���ی له ج���ۆره كان ماف���ی خه ڵ���ك و تێكدانی سیس���ته م و به رهه مهێنانی دیكتاتۆردا. به كارهێنانی روبه ڕوبونه وه ی���ان چه ن���د ب���ۆ ئ���او مانایه ك ده به خش���ێت، له وانه : یه كێك ش���ه فافیه ت و ئاو، له خه س���ڵه ته كانی رونیه ، بۆ ئ���ه وه ی تێبگه ن له وه ی كه ده بێت "په رله مان و ئه ندامه كانی " پێش هه ر ش���وێنێكی تر رون و شه فاف بن. خه س���ڵه تێكی ت���ری ئ���او ئه وه یه كه پاككه ره وه ی هه م���و زینده وه راكانه تا پاككردنه وه ی مردوه كانی���ش، ده گاته په رله مانی داهاتو له و جۆره كه س���انه ، س���ه ركه وتنی شۆڕش���ی ئاوه به س���ه ر ئه وان���ه دا كه شۆڕش���یان نه كرد به اڵم

شۆڕشیان بۆخۆیان برد.

سه ده ی 21و ئه ركی سۆشیال دیموكراته كانی كوردستان

کورد و گوهۆرین

شۆڕشی ئاو

به ختیار شێخ عوسمان

یه كێك له خه سڵه ته كانی ئاو، شه فافیه ت و رونیه ، بۆ ئه وه ی

تێبگه ن له وه ی كه ده بێت "په رله مان و ئه ندامه كانی " پێش هه ر شوێنێكی تر رون و شه فاف بن

مرۆڤێن سه رده م باوه ری ب

گوهۆرینێ هه نه ، گوهۆرین ب

رامانا پروگرێسێ )پێشکه ڤتنێ(. ل گۆر ده می ئه م ژی

مرۆڤێن سه رده من

سه بری سلێڤانه یی

19 »»

دڵشاد تاڵه بانی

گه ر )ی.ن.ك( هه ڵوێست، كار، كردارو ره فتار

هه روه ك ئێستا بێت و چاوپێخشاندن

به هه مو مه به سته كاندا نه كرێت، گۆڕانكاریی بنه ڕه تی رونه دات، ئه وا هه مو ده بنه حیزبی رابردوو

جه ماوه ر به سه ریاندا تێده په ڕێت و ده یانخاته پشتی سه ری خۆیه وه

)ی.ن.ك(و ئه و الیه نانه ش كه خۆ به سۆشیال دیموكرات یان

ئه لته رناتیڤ ده زانن پێویسته به كرده وه

بۆ جه ماوه ری بسه لمێنن به رژه وه ندی

كۆمه ڵ ده پارێزن و به ته نگ ویست و داخوازی و داواو

پێداویستییه كانیان دێن و حیزبی داهاتون،

به وه به راستی ئه وه ده كه وێته رو كه

سۆشیال دیموكراتن

15 (389( سێشه ممه 2013/8/6 tandrostyawene@gmail.comتەندروستی

نه‌شته‌رد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت

ئ���ه م به س���ه ر كاره س���اته ی ئ���ه و نه خۆش���خانه یه دا هات ت���ا ته واوبونی مه گه ر ته نها به س���ه ر میلله تی كورددا هاتبێ���ت، هه ڵبه ته ئه مه س���ه یر نییه له بونی عه قڵیه تێك���ی حیزبی خێڵه كی كه هه مو خولیای به رژه وه ندی به رپرسه سامان و هاوسه رگیری موقه ده سه كان و ده سه اڵت و خزمایه تییه ، وه ك هه مومان ئه زانین بودج���ه ی ته رخانكراوو واده ی ته واوبونی ئ���ه م پرۆژه یه چه ند جارێك گۆڕانكاری به سه ردا هات، له گه ڵ ئه وه ی له واڵتانی پێش���كه وتو گرنگیه كی كات ئه وت���ۆی هه یه به اڵم با ئه مه ش به هه ند وه رنه گرین گرنگ كوالیتیه ، گرنگ ئه وه یه نه خۆش���خانه ته واوكراوه كه له ئاستێكی به رزدا بێت، به اڵم خۆ زیادكردنی بودجه چه ن���د جارێك به ه���ه چ هۆیه كه وه بێت لێكۆڵینه وه ی به كه یس���ێكی پێویستی جدی و ش���ه فاف هه یه بۆ لێكۆڵینه وه و بڵێی ت���ۆ تاوانباران، لێپرس���ینه وه ی ك���ه س تاوانباربێ���ت؟! له به هه ده ردانی

بودجه ی واڵت به م شێوه یه .به هه رحاڵ تا ئه م دواییه ش دڵم به وه خۆش بو ئه گه ر هه مو ش���ته كان بوبن پزیش���كی و خزمه تگوزاری به بازرگانی به اڵم به بازرگانی ، نه بوه ته ندروس���تی پزیش���كی و گۆڕانكاریی���ه به داخ���ه وه ته ندروستیه به په له كانی ئه م دواییه ئه م

بۆچونه ی منی خسته ژێر گڵه وه . له س���اڵی 2003 وه ب���اس له گۆڕینی سیستمی ته ندروستیه ئه كرێت بێئه وه ی تائێس���تا تاكه هه نگاوێكم���ان نابێت، ته نانه ت ئه و سیستمه كۆنه ئینگلیزیه ی پێش ڕاپه رینیشمان سه قه تكردوه ، ئێستا خاوه ن���ی سیس���تمێكی خراپیش نین،

له دۆخێكی بێسیستمیدا ئه خولێینه وه .به ڵ���ێ نه خۆش���خانه كه ب���ه م هه مو مه ینه تی���ه وه ته واوب���و، ب���ه اڵم ئه گه ر به وردی بڕوانینه ده ستپێكی مه راسیمی كردنه وه ی نه خۆشخانه كه له الیه ن به ڕێز

سه رۆكی حكومه تی كوردستانه وه به بێ بانگێشتكردن و ئاماده بونی زۆربه ی هه ره زۆری پزیشكان و كادره ته ندروستیه كان وه ك ئه وه ی هیچ په یوه ندییه كی پێیانه وه نه بێت، هه ڵبه ته ئ���ه م جۆره كرده وانه ئه چێته موزایه ده ی سیاسی به مه به ستی هه ڵبژاردن ئه گینا كردنه وه ی پرۆژه كان پێش ته واوبونیان به ته واوی چ مانایه ك

ئه گه یه نێت.زانس���تی به ڕێوه بردنی نه خۆش���خانه پش���تگوێ خراوه ئه گه ر بونی نه مابێت بڕوام���ان ته ندروس���تیمان، له ژیان���ی بۆ چاكردنی به سوپه رمانه حیزبیه كانه ئه زمون���ی ته ندروس���تی ب���ه اڵم له گه ڵ ئ���ه وه ش م���ن چه ند تێبینیه ك���م هه یه

خۆزگه به هه ند وه ربگیرایه .

نه خۆش���خانه یه ئ���ه و خۆزگ���ه -1وا هه م���وان به پس���پۆرییه كی ئه ك���را مانای���ه ی ب���ه و س���ودمه ندبوینایه نه خۆش���خانه ی چه نده ها له س���لێمانی

چاره س���ه ری نه خۆش���ییه س���ارده كان له هه م���و بواره كان���دا ه���ه ن له كه رتی تایبه ت بێجگه گشتی )حكومی ( یاخود له نه خۆشخانه ی ش���ارو شارۆچكه كان و به م زوان���ه ش نه خۆش���خانه ی فاروقی تایب���ه ت ئه كرێت���ه وه ئه م���ه بێجگ���ه له نه خۆشخانه كانی واڵتانی چوار ده ورو هیندس���تان كه نه خۆش وه ك مافێكی

خۆی سه ردانیان ده كات.وات���ه ب���ۆ كات���ی ئێس���تا گرفتێكی نه خۆش���یه له گه ڵ نیی���ه ئه وتۆم���ان سارده كان وه ك ئه وه ی له گه ڵ نه خۆشیه كتوپ���ڕه كان هه مان���ه ، به بۆچونی من پێویس���تمان به نه خۆش���خانه یه كه ب���ۆ هه ن���اوی ، كتوپڕه كان���ی نه خۆش���یه منداڵب���ون، ژن���ان و نه ش���ته رگه ری ، من���دااڵن، ش���كاوی ، مێش���ك و ده مارو Multi( هه مو جۆره پس���پۆریه كانی ترژیانی ك���ه )specialty Emergencyهاواڵت���ی ئه خه نه مه ترس���یه وه ئه گه ر به زویی نه چیت به پیریه وه و چاره سه ری

ته واوی بۆ نه كه یت.

به چاودێری زۆرمان پێویستیه كی -2ورد هه یه كه له نه خۆشخانه كانی تر زۆر الوازه ئه گه ر بڵێ���م بونی نییه له وانه یه هه ڵه نه بم، هه ر هاواڵتیه ك س���ه ردانی چاودێری وردی نه خۆشخانه ی كتوپڕی كردبێت ئه زانێت كه زۆر لۆدی له سه ره و زۆربه ی كات شوێنی به تاڵی تێدا نییه .

3- خۆزگه دو ئه نجومه نی به ڕێوه بردن دروست ئه كرا وه ك هه مو دامه زراوه یه كی نه خۆش���خانه گه وره كانی ته ندروستی و دنی���ا به مه رجێ���ك ئ���ه و ئه نجومه نانه كه س���ایه تی جیاوازی تێ���دا بوایه نه ك

به رپرسه ته ندروسته بااڵكان. زۆرێ���ك زانس���تی( )ئه نجومه ن���ی پس���پۆڕی به ته م���ه ن و له پزیش���كانی

جیاوازی له خۆ ده گرت.)ئه نجومه نی كۆمه اڵیه تی( كه سایه تی كۆمه اڵیه ت���ی له چین و توێ���ژه جیاكانی

هه ڵس���ه نگاندن و ب���ۆ له خۆبگرتای���ه گه یاندن���ی بۆچونی هاواڵتیان له س���ه ر

خزمه تگوزارییه كان.

4- خۆزگه ده سه اڵته كانی به ڕێوه بردنی یه كه م و له به رپرس���ی نه خۆش���خانه كه ته ندروس���تی فه رمانگه ی به ڕێوه به ری بێجگ���ه نه ئه ب���و زیات���ر س���لێمانی له بۆچ���ون و پێش���نیاری ئه نجومه ن���ی به و كۆمه اڵیه تی ، ئه نجومه نی زانستی و مانایه ی ئه بوه مۆدێلێك بۆ سیس���تمی المه ركه زی تا دواجار ببوایه به كلتورێك له به ڕێوه بردن وه ك واڵته پێشكه وتوه كان

.)De-centralization)

ج���ۆره چ بپرس���ین 5-پێویس���ته نه خۆش���خانه یه ك خزم���ه ت به هاواڵتی )جدوی ( نه خۆش���خانه یه ك ئ���ه كات؟ س���ودی ئابوری هه بێت یاخود سودی خزمه تگوزاری كۆمه اڵیه تی یان س���ودی ج���ۆره سیس���تمێكی به چ زانس���تی ، ته ندروس���تی ببرێت به ڕێوه ؟ واته ئه بو پرس به شاره زایانی بواری به ڕێوه بردنی ته ندروس���تی بكرای���ه ت���ا بتوانرێ���ت به باش���ترین ش���ێوه خزمه ت به كه رتی

ته ندروستی بكات.

6-خۆزگه به مه به س���تی پێش���نیاری لێكۆڵین���ه وه پزیش���كی زانس���تی كۆبونه وه ی جیاجیا له گه ڵ هه مو به شه پس���پۆرییه پزیش���كیه جۆراوجۆره كان بكرایه بۆ تاوتوێكردنی جۆرو ش���ێوازی

به ڕێوه بردنی نه خۆشخانه كه .

به ئه زم���ون كه س���انی 7-خۆزگ���ه له پێش���ه نگی دامه زراندن���ه كان ئه بون، Human) ڕێنماییه كان���ی په پێ���ی زیات���ر )resource managementله ده ساڵت ئه وێ بۆ گه یشتن به ئه زمون

له بوارێكی .

8- خۆزگه سایتێك یاخود لینكێكی دروستبكرایه به نه خۆشخانه كه تایبه ت پێش���نیار گه یاندن���ی به مه به س���تی خزمه تگوزاریی���ه باش���تركردنی ب���ۆ

پزیشكییه كان.

مێژوی تەندروستیی دوبارەنابێتەوە؟

دەوترێ����ت مێژو خۆی دوب����ارە دەکاتەوە. ئ����ەم وتەیە، جگ����ە ل����ەوەی پێماندەڵێت )مێ����ژو گرنگە( ش����تێکی ئەوت����ۆ ناڵێت. بۆیە پێویس����تیمان بەتێگەیشتنێکی قوڵتر هەی����ە بۆ ئەو میکانیزمانەی کە لەڕێیانەوە ئەگەر دوبارەدەکاتەوە(. خ����ۆی )مێژوی ب����ۆ میکانیزمان����ە ئ����ەو خوێندن����ەوەی کایەگەلێک����ی وەک����و سیاس����ەت و ئابوری گرنگبن، ئەوا بۆ سیاس����ەت و سیس����تمی تەندروستیی گرنگی لەڕادەبەدەریان هەیە. جیاواز تێگەیشتنێکی هەوڵدەدەین لێرەدا بۆ مێژوی سیس����تمی تەندروستیی بخەینە

رو. دوبارەبون����ەوەی مێژو، کەم تازۆر بڕێک لەڕاستی تیایە. بەاڵم ئەوە چیە کە دوبارە دوبارەنابێتەوە؟ چ����ی ئ����ەی دەبێتەوە؟ ئایە هەم����و روداوەکانی مێژو وەکو خۆیان دوبارە دەبنەوە؟ چی وا دەکات مێژو خۆی

دوبارەبکاتەوە؟. ئەوەی کە دوبارە نابێتەوە روداوگەلێکن کە پێیاندەوترێت )جومگەی یەکالکەرەوە( جومگ����ە ئ����ەم )Critical Junctures)هەستیارانە پێناسەی مێژوی دوای خۆیان دەک����ەن. دوای ئ����ەو روداوان����ە ئیتر مێژو رێچکەیەک����ی تایبەت دەگرێت����ە بەرو زۆر ئاسان نیە لەو رێچکەیە ال بدات. لەڕاستیدا یەکێک لەقورسترین کارەکان دوای رودانی جومگە یەکالکەرەوە، گەڕانەوەیە بۆ خاڵی سەرەتاو گرتنەبەری رێچکەیەکی ترە. ئەمە وەکو ئەوە وایە کە بەدارێکدا سەربکەویت و لقێک هەڵبژێریت بۆ ئەوەی بەردەوام بیت لەس����ەرکەوتنەکەت. دوای ئ����ەوەی لقێک هەڵدەبژێریت، گەڕانەوە بۆ دواوە زەحمەتە. لەمێژوی سیس����تمی تەندروستیدا، نمونەی دو جومگ����ەی یەکالکەرەوەم����ان هەی����ە. جومگەی یەکەم لەسەرەتای سەدەی بیستدا لەگ����ەڵ دروس����تبونی دەوڵەتی رودەدات عێراق و کۆلۆنیالیزمی بریتانیدا. خەسەڵەتە سەرەکییەکانی ئەو جومگەیە )کە پزیشکە بریتانیەکان ه����اوردەی دەکەن( بااڵکردنی رۆلی حکومەت����ە لەدابینکردن����ی بودجەو هێزی کارو س����تراتیژو پالن بۆ سیس����تمی تەندروس����تی. واتە ئەو لقە دارەی کە ئیتر لقە س����ەردەکەوێت، پێدا سیس����تمەکەی دارێکی گشتیەو بەئابوری پالنبۆداڕێژراوی

حکومەتیی ئاودەدرێت و گەورەدەبێت. دوەم یەکالک����ەرەوەی جومگ����ەی دەستپێدەکات سەدەیەدا ئەم لەسەرەتای )وەک����و ئ����ەوەی س����ەرەتای س����ەدەکان مەحکومبن بەشکانی لقێک و گواستنەوە بۆ لقێکی ترو دەس����تپێکێکی تر(. هەرچەندە هێشتا زوە وەکو مێژو قسە لەسەر سەدەی بیست و یەک بکەین و هێش����تا روداوەکانی ئەم س����ەدەیە نەب����ون بەئارتیفاکتێک کە خوێندنەوەی مێژویی زانستیان بۆ بکرێت، بەاڵم خۆناکرێ����ت بومه لەرزەیەکی مێژویی وەکو روخان����ی بەعس و داگیرکردنی عێراق لەالیەن ئەمه ریکاو هاوپەیمانەکانیەوە وەکو جومگەیەکی یەکالکەرەوەی مێژویی تەماشا نەکەی����ن. لەو کاتەوە ئیت����ر ئەو لقەی کە سیستمی تەندروستیی لەسەری دەڕوێشت، سیس����تمەکە دەکەوێ����ت و تێ����دا درزی شۆڕدەکاتەوە بۆ لقێکی تر کە ئەمجارەیان لقە دارێکی تایبەت و بەئابوری بازاڕی ئازادو ئاودەدرێت. نیولیبرالیزم سیاس����ەتەکانی هەڵبەت����ە ئ����ەوەی دەبێتە ه����ۆی رودانی ئەو جومگ����ە یەکالکەرەوان����ە لەدەرەوەی مەبەس����تی ئ����ەم وتارەیە، ب����ەاڵم دەبێت ئەوەش بوترێت کە جومگەی یەکالکەرەوە لەخۆڕا دروس����تنابێت و کۆمەڵێک هۆکاری

بابەتی هەن بۆ رودانیان. هەر کە سیس����تمەکە رێچک����ەی لقێکی دیاریک����راوی داری مێژوی خۆی گرت ئیتر هەر هەنگاوێک بەرەو پێش����ەوە، گەڕانەوە ب����ۆ دواوە زەحمەتت����رو ئاڵۆزت����ر دەکات. سیس����تمی تەندروس����تی ئێمە لەسەرەتای ئەم س����ەدەیەوە دەستدەبات بۆ ژمارەیەک کۆمپانیای بیانی بۆ ئەوەی کۆمەڵێک کاری بۆ بکات. سەرەتا کۆمپانیاکان خۆماڵین و )هۆتێلەوان����ی دەک����ەن بچ����وک کاری نەخۆش����خانەکان(. دواتر ئ����ەو هەنگاوانە بەدوای خۆیاندا بەستنی گرێبەست لەگەڵ کۆمپانی����ای گەورەت����ر ب����ۆ کاری ئاڵۆزتر دەهێنن )کۆنترۆڵی دەرمان و بەڕێوەبردنی نەخۆشخانەکان(. دواتر لەگرێبەست لەگەڵ کۆمپانیای منداڵ����ەوە هەنگاوەکان ئاڵۆزتر دەبن بۆ گرێبەست لەگەڵ کۆمپانیای دایک

.)FDAS vs Novartis)پرس����یارەکە لێرەدا ئەوەیە، ئاخۆ وەکو لقی گش����تی، لقی تایبەتیش بۆ سەدەیەک خ����ۆی دەگرێ����ت، یاخ����ود لقەک����ە لەژێر هەر نادادپەروه ریدا نایەکسانی و قورسایی زو درزی تێ����دا دەکەوێت و بەچاوی خۆمان

جومگەیەکی یەکالکەرەوەی تر دەبینین؟

تكایه تكایه نه خۆشخانه چوارسه د ته خته ییه كه مه كه نه قوربانی حیزبایه تی

زاوزێ كۆئه ندامی له كاره كانی یه كێك بریتیه له رش���تنی چه ن���د ده ردراوێك له الیه ن رژێنه كانی ئ���ه و كۆئه ندامه وه كه بۆ مه به ستی رزگاربونێتی له خانه مردوه كان و به كتریاكانی ئه و ش���وێنه كه پاشان ده بێته هۆی پاككردنه وه ی ئه ندام���ی زاوزێ مێین���ه . رێژه ی ئه م ده ردراوان���ه ده گۆڕێت له كه س���ێكه وه ب���ۆ یه كێكی ت���رو هه روه ه���ا ئه و دو یه كێكی���ان ج���ۆرن دو ده ردراوه ئاس���اییه و وه ك له پێش���تر باسكراوه یارمه ت���ی پاككردن���ه وه ی كۆئه ندامی زاوزێ ده دات، جۆری دوه میان ره نگه نیشانه یه ك بێت بۆ بونی نه خۆشییه ك

له و كۆئه ندامه .

نیشانه ی ئه و ده ردراوه سروشتیانه ی كه یارمه تی پاككردنه وه ئه ندامی

زاوزێ ده دات:ده ردراوه كه ی���ان ش���له كه ره نگی

له ئاویه وه و بۆ مه یله و سپیه .ش���له كه مه یله و لینجیه و هیچ بۆنی

نیه .خورانی له گه ڵ نی���ه ، به اڵم هه ندێ جار له كاتی هاتنه خواره وه ی هێلكه و سوڕی مانگانه و ش���یردان ئه و شله یه

تۆزی بۆن و ره نگی هه یه .

نیشانه ی ئه و شالنه ی كه ناسروشتین و نیشانه یه كه ن بۆ

نه خۆشی :ش���له كه )ده ردراوه كه ( بۆن و ره نگی

هه یه و رێژه كه ی له ئاسایی زۆرتره .خورانێكی زۆر.

هه ندێج���ار له گه ڵ ئ���ه و ده ردراوه یه خوێن هه یه .

ئ���ازاری زۆر له پێ���ش و پاش میز كردن.

ئازارێك���ی زۆر له كات���ی جوتبون و

سێكسكردن.تێبین���ی : له كات���ی بون���ی ئه م 5 نیش���انه یه پێویس���ته به زوترین كات

سه ردانی پزیشك بكرێت.

هۆكاره كان به گشتی : نه خۆشی شه كره .

نه خۆشی سه یه الن و جۆره كانی تری نه خۆش���یه جنسێكان و ش���ێرپه نجه ی

سه ری منداڵدان.هه وكردنی كۆئه ندامی زاوزێ .

به كارهێنانی حه بی مه نع.

خۆپاراستن:خاوێن���ی و پ���اك و راگرتن���ی به كارهێنانی ئاوی ش���له تێن و سابونی ئاس���ایی بۆ پاككردنه وه پاش���انیش خ���ۆ وش���ككردنه وه و دوركه وتن���ه وه

له به كارهێنانی سابونی بۆندار.له به ركردنی جلی لۆكه بۆ ژێره وه .

له له بركردن���ی جلی دوركه وتن���ه وه ته سك به تایبه تی جلی ژێره وه .

له كاتی جونه س���ه ر ئاو پێویس���ته خۆپاككردنه وه له پێشه وه بێت بۆ دواوه چونكه ئه م ش���ێوه خ���ۆ پاككردنه وه ناهێڵێ���ت به كتریا له كۆمه وه بڕوات بۆ

كۆئه ندامی زاوزێ .

د. محه مه د ئه مین عه لی عومه رپسپۆری نه شته رگه ری سلێمانی

خواردنی گۆشتی سور

هیچ سودێكی نیه دەریخس���توە، نوێ لێکۆڵینەوەیک���ی کە خواردنی گۆش���ت هیچ سودێک بە لەشی مرۆڤ ناگەیەنێت، بەڵکو توشی چەندی���ن نەخۆش���ی دەکات. هۆکاری نه خۆشێكانی دڵ س���ەرەکی جەڵدەی

دڵ خواردنی گۆشتە. دەرکەوتوە، لێکۆڵینەوەدا لەنوێترین مرۆڤ کاتێک گۆش���ت دەخوات تەنها ب���ۆ ح���ەزە، ئەگەرنا هیچ س���ودێکی

توندروستی بەلەشی ناگەیەنێت.ئاش���کرایکردوە، لێکۆڵینەوەیه ئەو گۆشتی ئاژەڵ کاربۆهیدراتی تێدانییەو رێژەی پرۆتینەکەش���ی لەوە زیاترە کە

لەشی مرۆڤ پێویستیەتی.گۆشت لەوەشکردوە، باسی هاوکات رێژەیەک���ی زۆر چ���ەوری تێدای���ە کە هۆکارێکە بۆ بەرزبونەوەی پەس���تانی خوێ���ن و جەڵتەی دڵ. لێكۆڵینه وه كان باسی له وه ش كردوه كه هه ندێ خۆراك هه یه كه ده كرێت هه مان ئه و س���ودانه له خواردنی ك���ه به مرۆڤ بگه یه نێ���ت گۆش���تدا هه یه و به بێ زی���ان گه یاندن پێی ، خواردنه كانیش بریتین له )باده م و گۆش���تی ماس���ی و به رهه مه كان���ی

شیر(.

ژنان پێویسته له م كاتانه ئاگایان له خۆیان بێت

نه خۆشخانه ی 400 قه ڕه وێڵه یی له سلێمانی

ئه نجامی دوانزه ی ئاماده یی خراپ بو

مه‌ریوان‌سه‌الح‌حیلمی‌

وه‌كو‌‌له‌راگه‌یاندنه‌كه‌ی‌‌به‌ش���ی‌‌ئه‌زمونه‌كانی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌دا‌‌هات���وه‌‌رێژه‌ی‌‌ده‌رچون���ی‌‌قۆناغی‌‌ئاماده‌ی���ی‌‌بۆ‌ئه‌مس���اڵی‌‌خوێندن‌)2013/2012(‌بۆ‌هه‌مو‌به‌شه‌كانی‌‌زانستی‌‌و‌وێژه‌یی‌‌و‌پیشه‌یی‌‌له‌خولی‌‌یه‌كه‌م‌له‌س���ه‌دا‌24ب���وه‌،‌هاوكات‌راگه‌یه‌نرا‌كه‌‌ئه‌م‌رێژه‌یه‌‌له‌س���اڵی‌‌پار‌زیاتره‌و‌پار‌له‌س���ه‌دا‌‌22بوه‌،‌راسته‌‌ئه‌م‌رێژه‌یه‌‌زیادیكردوه‌‌به‌اڵم‌ئه‌گه‌ره‌كان‌ چاوه‌ڕوانیه‌كان‌و‌ به‌پێی‌‌ئه‌م‌رێژه‌یه‌‌ن���ه‌ك‌نزمه‌‌به‌ڵكو‌زۆر‌ده‌كرا،‌ پێش���بینی‌‌ له‌وه‌ی‌‌ كه‌متره‌‌چونكه‌‌ب���ۆ‌یه‌كه‌مج���اره‌‌له‌مێژوی‌‌ئه‌م‌ به‌كالۆری���ای‌‌ تاقیكردن���ه‌وه‌ی‌‌نی���وه‌ی‌‌ س���ه‌رجه‌می‌‌ ناوچه‌ی���ه‌‌بێته‌وه‌،‌ به‌هه‌ڵبژاردن‌ پرسیاره‌كان‌وات���ه‌‌بای���ی‌‌‌50نمره‌‌به‌ش���ێوازی‌‌هه‌ڵب���ژاردن‌هاتۆت���ه‌وه‌،‌كه‌وات���ه‌‌ئه‌مه‌‌جۆرێك‌له‌ئاس���انكاری‌‌و‌بگره‌‌ئاس���انكارییه‌كی‌‌زۆر‌باشیش‌بو‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌رێژه‌ی‌‌ده‌رچون‌به‌رزبكاته‌وه‌،‌به‌اڵم‌ئ���ه‌و‌به‌رزكردنه‌وه‌یه‌‌نیه‌‌كه‌‌پرس���یار‌ دڵخۆش���كه‌ربێت،چونكه‌‌به‌ش���ێوه‌ی‌‌هه‌ڵبژاردن‌له‌سه‌داسه‌د‌‌خوێندكار‌ وات���ه‌‌ وه‌اڵمده‌درێته‌وه‌،‌وه‌اڵم‌بزانێ‌‌و‌نه‌زان���ێ‌‌ئه‌وا‌وه‌اڵمی‌‌ده‌بێ���ت‌بۆ‌ئه‌م���ه‌ش‌چانس‌رۆڵی‌‌خۆی‌‌هه‌ی���ه‌،‌س���ه‌ره‌ڕای‌‌ئه‌مه‌ش‌به‌هۆی‌‌نه‌شیاوی‌‌بیناكانی‌‌خوێندن‌ك���ه‌‌زۆرینه‌یان‌له‌هه‌م���و‌رویه‌كه‌وه‌‌گونجاونین‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌‌به‌كورت���ی‌‌ ئه‌نجامب���درێ‌،‌ تی���ادا‌بیناكان���ی‌‌خوێندن‌بۆ‌تاقیكردنه‌وه‌‌به‌گش���تی‌‌و‌تاقیكردنه‌وه‌ی‌‌شێوازی‌‌له‌باروگونجاونی���ن‌و‌ هه‌ڵب���ژاردن‌نیه‌،له‌گه‌ڵ‌ ئاس���ان‌ كۆنترۆڵكردنی‌‌ده‌رچون‌ رێژه‌ی‌‌ هێش���تا‌ ئه‌مه‌شدا‌هه‌ر‌نزم���ه‌.‌هه‌رچه‌ن���ده‌‌ئه‌نجامی‌‌دوان���زه‌ی‌‌ئاماده‌ی���ی‌‌قۆناغێك���ی‌‌هه‌س���تیاره‌و‌ئه‌نجامه‌كه‌ی‌‌له‌خولی‌‌چونك���ه‌‌ ده‌رده‌كه‌وێ���ت‌ دوه‌م���دا‌گرفته‌ك���ه‌‌هه‌ر‌رێژه‌ی‌‌ده‌رچون‌نیه‌‌به‌ڵكو‌هێنانی‌‌نمره‌ش���ه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌پێش���بڕكێ‌‌دروستبێت‌بۆ‌وه‌رگرتن‌ئه‌مه‌‌ به‌اڵم‌ په‌یمانگاكان،‌ له‌زانكۆو‌ئ���ه‌وه‌‌ناگه‌یه‌نێت‌كه‌‌ئ���ه‌م‌گرفته‌‌هه‌روا‌به‌ئاس���انی‌‌تێپه‌ڕبێت‌و‌كه‌س‌خۆی‌‌ن���ه‌كات‌به‌خاوه‌نی‌،‌به‌بڕوای‌‌م���ن‌ل���ه‌م‌قۆناغ���ه‌دا‌وه‌زاره‌ت���ی‌‌په‌روه‌رده‌‌له‌و‌ئاسته‌دا‌نیه‌‌بتوانێت‌بكات‌ فێركردن‌ په‌روه‌رده‌و‌ رێبه‌ری‌‌كاتێك‌ ئه‌م���ه‌ش‌ له‌كوردس���تاندا،‌ده‌بێت‌به‌عه‌یبه‌‌ك���ه‌‌ئه‌م‌وه‌زاره‌ته‌‌ئیعتراف‌به‌م‌راستیه‌‌نه‌كات‌و‌خاڵی‌‌گۆڕان���كاری‌‌و‌وه‌رچه‌ر‌خان‌له‌خۆیدا‌دروست‌نه‌كات،‌به‌كورتی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌ده‌بێت‌دان‌به‌شكس���تی‌‌خۆی���دا‌بنێ���ت‌و‌داوای‌‌لێب���وردن‌بكات‌ خێزانانه‌‌ ئه‌و‌ له‌س���ه‌رجه‌می‌‌ك���ه‌‌منداڵه‌كانیان‌بون���ه‌‌قوربانی‌‌ده‌س���تی‌‌نه‌زانی‌‌یان‌كه‌مته‌رخه‌می‌‌یان‌هه‌رهۆیه‌ك���ی‌‌تربێت.‌له‌الیه‌كی‌‌به‌رپرسانی‌‌ پێویس���ته‌‌ تریش���ه‌وه‌‌ئ���ه‌م‌هه‌رێم���ه‌‌له‌وه‌‌زیاتر‌پش���تی‌‌چاره‌س���ه‌ری‌‌ هۆكارو‌ لێنه‌كه‌نه‌وه‌و‌به‌رنامه‌ی‌‌ بخه‌نه‌‌ درێژخایه‌ن‌ خێراو‌كاریانه‌وه‌،‌له‌وانه‌یه‌‌چاره‌س���ه‌ر‌الی‌‌وه‌زاره‌ت‌ئه‌وه‌‌بێت‌بۆ‌نمونه‌‌ساڵی‌‌داهات���و‌هه‌مو‌پرس���یاره‌كان‌بكات‌به‌هه‌ڵبژاردن‌چونك���ه‌‌ئه‌مه‌‌پاره‌ی‌‌تێناچێت‌و‌الش���م‌وانیه‌‌چاره‌سه‌ری‌‌بنه‌ڕه‌تی‌‌بێت،‌به‌بڕوای‌‌من‌یه‌كێك‌له‌و‌چاره‌س���ه‌ره‌‌گرنگان���ه‌‌بریتیه‌‌له‌چوار‌ ئاماده‌یی‌‌ ده‌وامی‌‌ له‌كردنی‌‌سه‌عاته‌وه‌‌بۆ‌شه‌ش‌سه‌عات،‌واته‌‌النیكه‌م‌هه‌ر‌وانه‌یه‌ك‌په‌نجا‌خوله‌ك‌بێت‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌مامۆس���تا‌بتوانێت‌حه‌ق���ی‌‌خ���ۆی‌‌ب���دات‌به‌وانه‌كه‌و‌له‌ناوه‌نده‌كانی‌‌ زیاتر‌ خوێندكاریش‌خوێندن���دا‌بمێنێته‌وه‌‌ب���ۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌زیاتر‌بارگاوی‌‌بێت‌به‌ره‌وش‌و‌دۆخی‌‌خوێندنگه‌و‌خۆش���ی‌‌و‌ئاره‌زوه‌كانی‌‌له‌قوتابخانه‌ك���ه‌ی‌‌خۆیدا‌بدۆزێته‌وه‌‌نه‌ك‌له‌شوێنی‌‌تر،‌چونكه‌‌ده‌وامی‌‌كورت‌‌ن���ه‌ك‌له‌روی‌‌وان���ه‌وه‌‌تێر‌نابێت‌به‌ڵكو‌فریای‌‌هیچ‌ناكه‌وێت‌و‌ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌خوێندنگه‌ش‌بارگاوی‌‌ده‌بێت‌به‌هه‌ڵس���وكه‌وته‌‌ناش���رین‌و‌

نادیموكراته‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگه‌.‌

هه‌رجاره‌و‌که‌سێک‌ده‌ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن)389(‌سێشه‌ممه‌‌162013/8/6 xwindnyawene@gmail.com

‌‌‌ئا:‌ئاراس‌عوسمان

دوای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌بڕیاری‌‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌‌100كاتژمێری‌‌

ده‌ركرد،‌له‌ئێستادا‌مامۆستایان‌و‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌قوتابخانه‌و‌په‌روه‌رده‌ی‌‌

پارێزگاكان‌له‌الیان‌روننیه‌‌كه‌‌وه‌زاره‌ت‌له‌سه‌ر‌چ‌بنه‌مایه‌ك‌ئه‌م‌بڕیاره‌ی‌‌ده‌ركردوه‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌قوتابخانه‌یه‌كیش‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گه‌ر‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌پالنی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌نه‌بێ‌،‌

هه‌ڵده‌وه‌شێته‌وه‌".

هه‌ورامان‌وریا‌قانع،‌مامۆستاو‌شاره‌زای‌‌بواری‌‌په‌روه‌رده‌‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌پێیوایه‌‌كه‌‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ماوه‌ی‌خوێندن،‌كارێكی‌خراپ‌نیی���ه‌،‌به‌تایبه‌تی‌دوای‌گۆڕین‌و‌پرۆگرامه‌كان،‌ قورس���بونی‌ زۆرب���ون‌و‌ئ���ه‌و‌وتی‌‌"به‌ش���ی‌ه���ه‌ره‌‌زۆری‌ئه‌و‌له‌قوتابخانه‌كاندا‌ هه‌نوكه‌‌ پرۆگرامانه‌ی‌ده‌خوێنرێن‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌وه‌ك‌پێویس���ت‌ب���گات‌به‌قوتاب���ی‌و‌خوێن���دكاره‌كان،‌پێویستیان‌به‌كات‌و‌رۆژی‌زیاتره‌،‌به‌اڵم‌ئه‌م‌پێویس���تبونه‌و‌ئه‌م‌درێژكردنه‌وه‌یه‌‌نابێت‌ه���ه‌روا‌هه‌ڕه‌مه‌كی‌بێ���ت،‌واته‌‌په‌یوه‌س���ت‌ ته‌نها‌ درێژكردنه‌وه‌‌ نابێت‌بێ���ت‌به‌زیادكردن���ی‌چه‌ند‌س���ه‌عات‌و‌چه‌ند‌رۆژێكه‌وه‌،‌به‌ڵكو‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ماوه‌ی‌خوێندن‌پێویستی‌به‌دابینكردنی‌چه‌ندان‌پێداویستی‌و‌میكانیزمی‌جیاواز‌هه‌یه‌.‌بۆ‌نمونه‌‌پێویستی‌به‌چاككردنی‌گه‌رم���ی‌و‌س���اردی‌هۆڵه‌كانی‌خوێندن‌به‌ڕه‌خس���اندنی‌ پێویس���تی‌ هه‌ی���ه‌.‌كه‌ش���ێكی‌له‌بارو‌گونج���او‌هه‌یه‌‌له‌نێو‌پۆله‌كاندا،‌تاكو‌هه‌م‌مامۆس���تاو‌هه‌م‌مانه‌وه‌ی‌ تاقه‌تی‌ خوێن���دكار‌ قوتابی‌و‌

زیاتریان‌هه‌بێت".‌ئه‌و‌ش���اره‌زایه‌ی‌‌ب���واری‌‌په‌روه‌ده‌‌ئاماژه‌ی‌‌ب���ه‌وه‌ش‌كرد‌ك���ه‌‌له‌الیه‌كی‌دیكه‌وه‌‌مانه‌وه‌ی‌زیاتری‌مامۆس���تایان‌به‌وه‌یه‌‌ پێویس���تی‌ له‌قوتابخان���ه‌كان،‌بكرێ���ت‌و‌ موچه‌كانی���ان‌ ده‌س���تكاری‌موچه‌كانیان‌له‌گ���ه‌ڵ‌ئه‌و‌كاته‌‌زیاده‌ی‌ده‌مێننه‌وه‌‌بگونجێت.‌به‌مانایه‌كی‌دیكه‌‌م���اوه‌ی‌خوێندن،‌ زیادكردنی‌ نابێ���ت‌له‌س���ه‌ر‌ماندوبون���ی‌زیاتری‌س���تافی‌قوتابخان���ه‌‌)به‌ڕێوه‌ب���ه‌رو‌یاریده‌ده‌رو‌ئه‌وان���ه‌ی‌ ت���ه‌واوی‌ مامۆس���تایان‌و‌قوتابخانه‌ك���ه‌‌به‌ڕێ���وه‌‌ده‌به‌ن(بێ���ت،‌لێره‌وه‌‌ئه‌م‌بڕی���اره‌ی‌وه‌زاره‌ت‌نابێت‌و‌ناكرێ���ت‌ته‌نها‌له‌و‌خاڵه‌دا‌بوه‌س���تێت‌كه‌‌ماوه‌ی‌خوێندن���ی‌درێژكردوه‌ته‌وه‌،‌چونكه‌‌گه‌ر‌وا‌بكات،‌ئه‌وا‌وه‌ك‌پێویست‌س���ه‌ركه‌وتو‌نابێت.‌وه‌زاره‌ت‌پێویسته‌‌ئ���اگاداری‌ئه‌وه‌بێت‌ه���ه‌ر‌بڕیارێك‌كه‌‌ده‌ریده‌كات،‌دواجار‌ئه‌وه‌‌مامۆستاكانن‌

ك���ه‌‌ئ���ه‌و‌بڕیارانه‌‌جێبه‌ج���ێ‌ده‌كه‌ن.‌لێره‌وه‌‌ب���ێ‌ره‌چاوكردن���ی‌بارودۆخی‌مامۆستاو‌چاكتركردنی،‌ئه‌سته‌مه‌‌ئه‌م‌جۆره‌‌بڕیارانه‌‌شوێنی‌گونجاوی‌خۆیان‌

بگرن.‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌ ن���وری‌،‌ كه‌م���ال‌ ‌په‌روه‌رده‌ی‌‌رۆژئاوای‌‌س���لێمانی‌‌له‌سه‌ر‌بڕیاره‌ك���ه‌‌وتی‌:‌من‌ئاگاداری‌‌بڕیارێكی‌‌له‌و‌جۆره‌‌نیم‌و‌ئه‌گه‌ر‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌ئاگاداربێت،‌ئه‌وا‌ په‌روه‌رده‌ی‌‌سلێمانی‌‌هیچ‌زانیاریه‌كمان‌بۆ‌نه‌هاتوه‌‌له‌رێگه‌ی‌‌نوسراو‌یان‌له‌دانیش���تن‌و‌خه‌اڵتكردنی‌‌قس���ه‌یه‌ك‌ یه‌كه‌م���ه‌كان‌ قوتابی���ه‌‌

له‌وباره‌یه‌وه‌‌نه‌كراوه‌.‌یه‌كێتی‌‌مامۆس���تایان‌لقی‌‌سلێمانی‌‌ئه‌وانیش‌ئاماژه‌یان‌به‌وه‌كرد"‌بڕیارێكی‌‌وه‌ها‌ده‌ركراوه‌‌له‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌دا،‌به‌اڵم‌هیچ‌به‌رچاورونیه‌كی‌‌تێ���دا‌نی���ه‌‌له‌رێنمایك���ردن‌و‌چۆنێتی‌‌جێبه‌جێك���ردن‌ب���ه‌چ‌میكانیزمێك‌ئه‌و‌بڕی���اره‌‌په‌یڕه‌و‌ده‌كرێت‌دیار‌نیه‌،‌بۆیه‌‌ده‌كرێ���ت‌له‌داهاتو‌بزانی���ن‌زانیاریمان‌ده‌س���تبكه‌وێت‌ئه‌وكاته‌‌هه‌ڵوێس���تمان‌

به‌فه‌رمی‌‌ده‌رده‌بڕین.‌به‌پێی‌‌زانیاریه‌كان‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كرێت‌ك���ه‌‌بڕیاری‌‌درێژكردن���ه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌‌100

كاتژمێره‌،‌له‌سه‌ر‌راسپارده‌و‌پێشنیاری‌‌ئاماده‌ییه‌كان‌ له‌مامۆس���تایانی‌‌ زۆرێك‌بوه‌،‌ئاری‌‌ئه‌حمه‌د‌ره‌حیم،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ئاماده‌ی���ی‌‌ئه‌ڵاڵی‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند"‌ئ���ه‌و‌بڕی���اره‌ی‌‌وه‌زاره‌ت‌ده‌ریك���ردوه‌‌تائێس���تا‌بۆ‌وه‌زاره‌ت‌ساغنه‌بۆته‌وه‌‌كه‌‌پێشنیاری‌‌مامۆس���تایانی‌‌ئاماده‌یه‌كان‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ ی���ه‌ك‌ له‌س���لێمانی‌‌ بوه‌،‌ئاماده‌ی���ی‌‌ئه‌م‌داوایه‌ی‌‌نه‌كردوه‌و‌ئێمه‌‌داوای‌‌گۆڕین���ی‌‌سیس���تمی‌‌ئه‌ژماركرا‌بۆ‌كۆكردنه‌وه‌ی‌‌نم���ره‌كان‌و‌ئه‌و‌هه‌مو‌هه‌ڵ���ه‌ی‌‌هاته‌‌ناو‌سیس���تمه‌وه‌‌به‌هۆی‌‌

هه‌ندێك‌وانه‌ی‌‌جیاكرایه‌وه‌.‌ئام���اژه‌ی‌‌ ئه‌حم���ه‌د‌ ئ���اری‌‌به‌وه‌ش���كرد"ره‌نگه‌‌ئه‌مه‌‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌ئاماده‌ییه‌كان‌بێت‌وه‌ك‌باس���ی‌‌ده‌كه‌ن‌هه‌ندێك‌كتێب‌هه‌یه‌‌ناتوانرێت‌له‌ماوه‌ی‌‌س���اڵه‌كه‌دا‌ته‌واوبكرێت،‌ب���ه‌اڵم‌ئه‌مه‌‌مامۆس���تایانی‌‌ بۆ‌ زیانی‌‌ گه‌وره‌تری���ن‌بنه‌ڕه‌تی‌‌هه‌یه‌‌ب���ه‌وه‌ی‌‌كه‌‌پرۆگرامیان‌كه‌مت���ره‌و‌زوتر‌ده‌توانن‌ته‌واوی‌‌بكه‌ن،‌پێموایه‌‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌زو‌هه‌ڵده‌وه‌شێته‌وه‌و‌ده‌بو‌وه‌زاره‌ت‌پشوه‌كان‌رێكبخات‌نه‌ك‌ئه‌م‌ج���ۆره‌‌بڕیارانه‌‌به‌ب���ێ‌‌پرس‌و‌را‌

ده‌ربكات".‌‌نه‌جمه‌دین‌عه‌لی‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌

له‌سه‌ر‌ پارێزگای‌‌سلێمانی‌‌ په‌روه‌رده‌ی‌‌ده‌ركردنی‌‌بڕی���اری‌‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌100 كاتژمێر‌بۆ‌نێو‌پرۆس���ه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندن‌بۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند"هه‌ركاتێك‌زیان‌ درێژبكاته‌وه‌‌ پشوه‌كان‌ حكومه‌ت‌بۆ‌‌پرۆس���ه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌‌هه‌یه‌،‌ساڵی‌‌رابردو‌‌172رۆژ‌دانرابو‌بۆ‌پش���وه‌كان‌و‌له‌ناكاو‌ل���ه‌‌2013/1/25بۆ‌2013/1/2 كرایه‌‌پشو‌كه‌‌گله‌یی‌‌زۆری‌‌مامۆستای‌‌ب���ه‌دوای‌‌خۆی���دا‌هێن���ا.‌له‌ئێس���تادا‌وه‌زاره‌ت‌و‌ئێمه‌ش‌بیر‌له‌وه‌‌ده‌كه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌میكانیزمێك‌دابنێین‌و‌چی‌‌بكه‌ین".‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌گش���تی‌‌پ���ه‌روه‌رده‌ی‌‌س���لێمانی‌‌هێمای‌‌بۆ‌ئه‌وه‌شكرد"ئه‌وه‌ی‌‌ئێس���تا‌‌100كاتژمێره‌كه‌‌هه‌مو‌‌20رۆژ‌ده‌كات‌و‌‌10رۆژی‌‌ب���ۆ‌وه‌رزی‌‌یه‌كه‌م‌و‌‌10بۆ‌وه‌رزی‌‌دوه‌م،‌ره‌نگه‌‌له‌مانگێكی‌‌خوێندندا‌دو‌رۆژ‌زیادكرابێت‌كه‌‌زۆركات‌س���ێ‌‌رۆژ‌هه‌یه‌‌پش���وه‌‌دێته‌‌پێشه‌وه‌،‌بمانه‌وێت‌س���اڵه‌كانی‌‌ ئه‌گ���ه‌ر‌ بۆی���ه‌‌خوێندن‌به‌باش���ی‌‌ت���ه‌واو‌بكه‌ین‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌‌خوێندكاران‌بوه‌،‌ب���ه‌اڵم‌ره‌نگ���ه‌‌هه‌ندێك‌پش���و‌هه‌بێت‌نه‌بێ���ت‌و‌ پ���ه‌روه‌رده‌‌ له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌هه‌وڵده‌ی���ن‌به‌و‌‌100كاتژمێره‌‌قه‌ره‌بوی‌‌

ئه‌وه‌‌بكه‌ینه‌وه‌.‌

‌‌‌ئا:‌رامان‌عومه‌ر

به‌پێی‌ئه‌و‌زانیاریانه‌ی‌ده‌ست‌رۆژنامه‌ی‌ئاوێنه‌‌كه‌وتون،‌ژماره‌یه‌ك‌

مامۆستا‌به‌نیازن‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌رێكخراوی‌یه‌كێتی‌مامۆستایانی‌

كوردستان‌سه‌نته‌رێك‌بۆ‌به‌رگریكردن‌له‌مافه‌كانی‌مامۆستایان‌دابمه‌زرێنن‌و‌سه‌رۆكی‌یه‌كێتی‌مامۆستایانیش‌

ده‌ڵێت‌"ئه‌وان‌ئازادن،‌به‌اڵم‌یه‌كێتی‌مامۆستایان‌تاكه‌‌نوێنه‌ری‌شه‌رعی‌

مامۆستایانه‌".

ئه‌ندام���ی‌ده‌س���ته‌ی‌دامه‌زرێن���ه‌رو‌ئه‌ندامی‌لیستی‌مامۆستایانی‌سه‌ربه‌خۆ،‌ئ���ه‌وه‌‌راده‌گه‌یه‌نێت‌ دیار‌عه‌بدولقادر،‌مامۆستایان‌ بۆ‌ سه‌نته‌رێك‌ ده‌یانه‌وێت‌دابمه‌زرێنن‌و‌وتیش���ی:‌دوای‌وه‌رگرتنی‌مۆڵه‌ت‌كۆنگره‌‌ده‌به‌س���تن‌و‌بانگه‌شه‌ی‌مامۆستایان‌ده‌كه‌ین‌چونكه‌‌ده‌مانه‌وێت‌له‌رێی‌ئ���ه‌م‌س���ه‌نته‌ره‌وه‌‌ئ���اگاداری‌كێش���ه‌كانی‌خوێندكارو‌مامۆس���تایان‌بی���ن‌و‌كێش���ه‌كانی‌بواری‌پ���ه‌روه‌رده‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ش���ه‌فاف‌بخه‌ین���ه‌رو.‌سه‌نته‌ره‌كه‌ش���ه‌وه‌‌ ناونانی‌ له‌ب���اره‌ی‌ناوب���راو‌ب���اس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌تائێس���تا‌ناوێكیان‌ب���ۆ‌س���ه‌نته‌ره‌كه‌‌دانه‌ناوه‌و‌

ئاماژه‌ی‌به‌وه‌شدا‌له‌ئێستادا‌رێوشوێنه‌‌وتیش���ی‌ گرتۆته‌به‌رو‌ یاس���اییه‌كانیان‌ئ���اگادار‌ مامۆس���تایانیش‌ "یه‌كێت���ی‌

ده‌كه‌ینه‌وه‌".‌له‌به‌رامبه‌ریش���دا‌س���ه‌رۆكی‌یه‌كێتی‌مامۆس���تایانی‌كوردس���تان،‌كه‌م���ال‌حه‌مه‌د،‌ئ���ه‌وه‌ی‌به‌ئاوێنه‌‌راگه‌یاند‌كه‌‌

ئه‌وان‌ئاگاداری‌ئه‌وه‌‌نین‌س���ه‌نته‌رێكی‌ل���ه‌و‌ش���ێوه‌یه‌‌دابمه‌زرێت‌و‌وتیش���ی:‌ئه‌وانه‌ی‌ئ���ه‌و‌كاره‌‌ده‌كه‌ن‌بۆ‌خۆیان‌

ئازادن.س���ه‌نته‌ره‌كه‌‌ دامه‌زرێنه‌ران���ی‌خۆی���ان‌به‌به‌دیلی‌رێكخ���راوی‌یه‌كێتی‌مامۆستایان‌نازانن‌و‌ده‌ڵێن‌"كاری‌‌ئێمه‌‌

ته‌نها‌چاودێریكردنی‌‌ئه‌و‌پێشێلكاریانه‌‌خوێندندا‌ له‌پرۆس���ه‌ی‌‌ ك���ه‌‌ ده‌بێ���ت‌ده‌كرێ���ت‌ به‌مامۆس���تایان‌ به‌رامب���ه‌ر‌له‌الی���ه‌ن‌به‌ڕێوه‌به‌رو‌سه‌رپه‌رش���تیار‌و‌داموده‌زگاكانی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌وه‌"،‌هه‌روه‌ها‌ده‌ڵێ���ن‌كه‌‌"ئێمه‌‌ده‌مانه‌وێت‌ئاگای‌ رێكخراوێ���ك‌ له‌چاوێ���ك‌و‌ زیاد‌له‌پرۆس���ه‌ی‌په‌روه‌ده‌‌بێ���ت‌و‌هه‌روه‌ها‌به‌و‌قه‌ناعه‌ته‌‌گه‌یش���توین‌كه‌‌پێویسته‌‌كێبڕكێ‌هه‌بێ���ت‌بۆ‌چونه‌‌نێو‌یه‌كێتی‌منافه‌سه‌‌ ئه‌گه‌ر‌ مامۆس���تایان‌چونكه‌‌نه‌بێ���ت‌ش���ته‌كان‌ب���ه‌ره‌و‌مردوی���ی‌

ده‌ڕوات".ئه‌ندامه‌ك���ه‌ی‌ده‌س���ته‌ی‌دامه‌زرێنه‌ر‌یه‌كێت���ی‌ له‌رێكخ���راوی‌ ره‌خنه‌ش���ی‌نه‌یتوانیوه‌‌ به‌وه‌ی‌ گرت‌ مامۆس���تایان‌وه‌ك‌پێویست‌به‌ئه‌ركه‌كانی‌هه‌ستێت‌و‌‌گ���ه‌وره‌‌ زۆر‌ كاره‌س���اتی‌ وتیش���ی:‌له‌بواری‌په‌روه‌ده‌دا‌له‌نێوان‌خوێندكارو‌مامۆستادا‌روده‌دات،‌به‌راستی‌یه‌كێتی‌مامۆس���تایان‌ئاگاداری‌نیه‌و‌به‌دواشیدا‌ناچێت‌مه‌گ���ه‌ر‌یه‌كێك‌خ���ۆی‌بچێت‌بۆ‌یه‌كێتی‌مامۆس���تایان.‌به‌اڵم‌كه‌مال‌ده‌ڵێت:‌ ره‌تده‌كات���ه‌وه‌و‌ ئه‌وه‌‌ حه‌مه‌د‌ئێمه‌‌ش���تی‌زۆرمان‌بۆ‌مامۆس���تایان‌ك���ردوه‌و‌تاك���ه‌‌نوێن���ه‌ری‌ش���ه‌رعی‌مامۆستایانن.‌چونكه‌‌به‌پێی‌‌یاسا‌جگه‌‌

له‌ئێمه‌‌كه‌سی‌تر‌نوێنه‌ری‌مامۆستایانی‌كوردستان‌نیه‌.

ئ���ه‌و‌ له‌دامه‌زرێنه‌ران���ی‌ یه‌كێ���ك‌سه‌نته‌ره‌،‌كه‌‌نه‌یویست‌ناویببرێت‌ئه‌وه‌‌ده‌خاته‌ڕو‌كه‌‌ده‌یانه‌وێت‌وه‌ك‌سه‌ركار‌و‌په‌ره‌وه‌ده‌داو‌ له‌ب���واری‌ بن‌ چاودێرێك‌وتیشی:‌ئێمه‌‌نامه‌نه‌وێت‌ببینه‌‌به‌دیلی‌یه‌كێتی‌مامۆس���تایان،‌چونكه‌‌ئیش���ی‌‌ئێمه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئیشی‌یه‌كێتی‌مامۆستایان‌جیایه‌.‌ئێمه‌‌ده‌مانه‌وێت‌هه‌یبه‌تێك‌بۆ‌مامۆس���تا‌بگێڕینه‌وه‌‌چونكه‌‌له‌ئێستادا‌توندوتیژییه‌كی‌بێ‌ئه‌ن���دازه‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌ته‌واوه‌تی‌ ده‌كرێت،‌ به‌مامۆس���تایان‌په‌راوێزخراون‌و‌هه‌مو‌كه‌موكورتیه‌كانیش‌

ده‌خرێته‌‌ئه‌ستۆی‌مامۆستا.‌ئه‌و‌س���ه‌رچاوه‌یه‌‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌به‌هۆی‌كێبڕكێ‌و‌ده‌ستێوه‌ردانی‌حزبی‌پرۆسه‌ی‌په‌روه‌ده‌‌ته‌واو‌داخراوتر‌بوه‌و‌وتیش���ی:‌وه‌زاره‌تی‌پ���ه‌روه‌رده‌‌زیاتر‌مامۆستایانیش‌ یه‌كێتی‌ بوه‌،‌ داخراوتر‌پێش���ێلكارییه‌ك‌ ئه‌گه‌ر‌هه‌ر‌كێش���ه‌و‌ئاڕاسته‌ی‌ به‌یاننامه‌یه‌ك‌ ته‌نها‌ روبدات‌باوه‌ڕناك���ه‌م‌ ك���ه‌‌ ده‌كات،‌ وه‌زاره‌ت‌لێبگیرێ���ت،‌ته‌داخولی‌ هه‌ر‌گوێش���ی‌حزب���ی‌‌زۆره‌و‌هه‌وڵێ���ك‌له‌ئارادای���ه‌‌ب���ۆ‌كۆنتڕۆڵكردنی‌ت���ه‌واوی‌كایه‌كانی‌

په‌روه‌رده‌.‌

درێژكردنه وه ی 100 كاتژمێر بۆ پرۆسه ی په روه رده ..هه ڕه مه كی یان به پالن؟

‌مانه‌وه‌ی‌زیاتری‌مامۆستایان‌

له‌قوتابخانه‌كان،‌پێویستی‌به‌وه‌یه‌‌

ده‌ستكاری‌موچه‌كانیان‌

بكرێت‌و‌موچه‌كانیان‌

له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌كاته‌‌زیاده‌ی‌ده‌مێننه‌وه‌‌

بگونجێت‌به‌مانایه‌كی‌دیكه‌‌نابێت‌زیادكردنی‌ماوه‌ی‌خوێندن،‌له‌سه‌ر‌ماندوبونی‌زیاتری‌ستافی‌

قوتابخانه‌‌)به‌ڕێوه‌به‌رو‌یاریده‌ده‌رو‌مامۆستایان‌و‌

ته‌واوی‌ئه‌وانه‌ی‌قوتابخانه‌كه‌‌به‌ڕێوه‌‌

ده‌به‌ن(‌بێت

‌‌فۆتۆ:‌ئاوێنه‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ پرۆسه‌ی‌په‌روه‌رده‌..‌پرۆسه‌یه‌کی‌پڕ‌له‌کێشه‌‌

سه نته رێك بۆ داكۆكیكردن له مامۆستایان داده مه زرێتچاودێری ئه و پێشێلكاریانه ده کات به رامبه ر به مامۆستایان ده كرێت

كاره‌ساتی‌زۆر‌گه‌وره‌‌له‌مامۆستا‌

روده‌دات،‌یه‌كێتی‌مامۆستایان‌

ئاگاداری‌نیه‌و‌به‌دواشیدا‌ناچێت‌

ده‌مانه‌وێت‌هه‌یبه‌تێك‌بۆ‌مامۆستا‌

بگێڕینه‌وه‌‌چونكه‌‌په‌راوێزخراون‌و‌هه‌مو‌كه‌موكورتیه‌كانیش‌ده‌خرێته‌‌ئه‌ستۆی‌

ئه‌وان

(389( سێشه ممه 2013/8/6 komalayatyawene@gmail.comکۆمه‌اڵیه‌تی

ئا: سارا

ژنێکی تەمەن سی وپێنج ساڵ دوای ئەوەی بێبەش دەکرێت لەبینینی

هەر نۆ منداڵەکەی لەگەڵ پیاوێکی هاودینی خۆیدا دەست لەدینەکەیان هەڵدەگرن و دەبنە مسوڵمان و بەپێی ئاینی ئیسالم خۆیان مارە دەکەن،

بەاڵم ئێستا ژن و پیاوەکە لەزیندانن و ژنەکەش دەڵێت" ئەگەر ئێستا بزانن بوینەتە مسوڵمان فەتوای کوشتنمان

دەدرێت و دەمانکوژن".

ئامینە، پێنج س���اڵ لەمەوبەر لەبەر هەژاریی زێدی خۆی���ان و چوار منداڵی لەش���وێنەکەی خۆی���ان بەجێدەهێڵن و لەگەڵ مێردەک���ەی و پێنج منداڵەکەی

تریدا بەرەو شاری سلێمانی هەڵدێن.دوای ماوەیەک لەه���اوکاری خەڵکی ل���ەدەرەوەی دورو لەناوچەیەک���ی شاری س���لێمانی کار بۆ ژن و مێردەکە دەدۆزرێت���ەوەو کوڕە گەورەکەش���یان لەبازاڕی کاس���ۆ مۆڵی شاری سلێمانی دەخەنە بەر کاسبیکردن. ئامینە باسی لەوە کرد هەرچەندە لەس���ەرەتادا زۆر زۆر ژیانیان س���ەختبوە ب���ەاڵم دوای ئەوەی کە تۆزێك پارەیان پەیداکردوە وەزع���ی مادیی���ان باش���تربوە، بەاڵم ئ���اژاوەی ماڵ دەس���تبەرداری ماڵێکی خێمەنشین و خاوەن پێنج منداڵ نابێت چونک���ە ژن و مێردەک���ە تائێوارەیەکی مریش���کدا لەن���او دەواجنی درەن���گ لەماڵەوە منداڵەکانیان کاریان کردوەو تەنیا بون. ئامینە باس���ی لەوەکرد کە مێردەک���ەی زۆر زۆر خراپبوەو جەندان جار لەسەر شتێکی زۆر سادە لێی داوە

" جارێک ئێوارەکەی شەڕمان ببو شه و خەوتبوین لەپرێک���دا کچە بچوکەکەی بەگریان���ەوە هاواریکرد دایکم نەکوژی، چونکە بلۆکێکی هەڵگرتبو ویس���تبوی بیدات بەسەرمدا بەاڵم کچەکەم خەوی

لێنەکەوتب���و لەوکات���ەدا هاواریک���ردو خەبەرمان ب���ۆوە ئیتر لەو کاتەوە زۆر

ترسام و چومە شەڵتەرێکی ژنان".ئ���ەو ک���ە دەچێت���ە ش���ەڵتەرەکە منداڵەکانیش���ی دەبات جگ���ە لەکوڕە گەورەک���ەی ک���ە ئ���ەوکات لەزینداندا دەبێ���ت، چونک���ە بەتۆمەت���ی دزینی ئۆتۆمبێلێ کە لەب���ری پارەدا لەالیەن بازاڕی کاس���ۆ مۆڵەوە دوکاندارەکانی ب���ەاڵم دەس���تگیرکراوە پێی���دراوە لەبەرئەوەی ئەو کەس���انە کێشەکانیان ب���ۆ یەکالکردۆت���ەوەو کورەکە بێتاوان دەرچوە کورەکەی ئازاد دەکرێت، بەاڵم ئامینەو چوار منداڵەکەی ماوەیەکی زۆر لەپەناگەکەدا دەمێننەوە، دوای ئەوەی ئامین���ە پەیوەن���دی بەمێردەکەی���ەوە دەکات ب���ۆ زانین���ی هەواڵی کورەکەی بەهۆی ئەوەوە شوێنەکەیان دەزانێت و منداڵەک���ەی ه���ەر چ���وار دەچێ���ت لێدەس���ێنێتەوەو پێیدەڵێت" حاش���ات لێبێ���ت لەدای���ک و خوش���کم زیاتریت، نام���ەوێ هەرگیز چ���اوم پێت بکەوێت منداڵەکانی دەبات���ەوەو دەچێتەوە بۆ ناوچەک���ەی خۆی���ان". ب���ەاڵم ئامینە لێدەکات وای بێکەس���ی بێدەرەتانی و بۆ زانینی هەواڵی کوڕەکەی پەیوەندی ب���ەو پی���اوەوە ب���کات ک���ە هاودینی خۆیەتی و لەگ���ەڵ کوڕەکەیدا لەیەکێک لەهۆتێلەکاندا کاری پاککردنەوە دەکەن، ئەویش لەپەناگەکە دەیهێنێتە دەرەوەو کاتێک باسی وەزعی خۆی بۆ دەکات و پیاوەک���ەش چەند س���اڵێکە ژنەکەی مردوە داوای لێده كات شوی پێبکاتەوە ت���ا بەیەک���ەوە ژیانێک���ی کولەمەرگی بەرنەس���ەر ژن���ەش رازی دەبێت بەاڵم ئامینە تەنها مەرجی ئەوە دەبێت کە "

م���ن زۆر گوێم لەرادیۆی یەکگرتو دەگر ت زۆر حەزم دەکرد ببمە مس���وڵمان، بۆیە کە بەپیاوەکەم وت ئەویش رازی ب���و ئیتر ش���ایەتمانمان هێن���او بوینە مس���وڵمان بەاڵم کە چوین���ە دادگای

سلێمانی هیچ دادوەرێ مارەی نەکردین ب���ەاڵم لەهەولێر مارەیان کردین و بوینە ژن و مێ���رد". دوای ماوەیەک لەدەوری هەڵەبجە ژورێ دەگرن بەکرێ و دەست دەکەن بەکاسپیکردن بەاڵم ئەمە تاسەر نابێت و مێردە کۆنەکەی دەیاندۆزێتەوەو رۆژێ لەبنکەی پۆلیس���ەوە تەلەفۆنیان بۆ ده کەن سەردانیان بکەن کاتێک کە دەچن راستەوخۆ پۆلیس لەسەر داوای مێردە کۆنەکەی کە ش���کاتی لێکردوە بەتۆمەتی دەس���تگیردەکەن ئامین���ە خیانەتی هاوسەری و ئامینەش دەڵێت" راس���تە ئەو بەوەرەق���ەو قەڵەم منی تەاڵقن���ەداوە ب���ەاڵم الی ئێم���ە تەاڵق هەر بەو جۆرەیە ک���ە ئەو پێیوتم ئەو مەحرومی ک���ردوم لەبینین���ی هەر نۆ منداڵەک���ەم بەتایبەت بچوکەکەیان کە س���ێ س���ااڵنە ئیتر نازانم شکاتی چیم

لێدەکات".بڕوای سلێمانی دادوەری هەرچەندە بەهاوس���ەرگیریەکەیان و بەڵگەنامەکان کردوە، بەاڵم ب���ۆ ئازادکردنی ئەم ژنە داوای لەمێ���ردە تازەک���ەی کردوە کە بەکەفالەتی س���ێ ملیۆن دینار ئازادی دەک���ەن و مێردەکەش���ی نەیتوانی���وە ئەو کەفالەتە بکات، ت���ا بۆیانکردۆتە کەفالەت���ی یەك ملیۆن هەر نەیتوانیوە بی���دات بۆیە وا مانگێک���ە پیاوەکەش پێکەوە هەردوکیان دەس���تگیرکراوەو لەزیندان���ن و ئامین���ەش دەڵێ���ت" بۆ هەژارێکی وەک ئێمە لەشارێکی غەریبەدا دین���ارێ زۆرە ئاخر ملیۆن���ێ لەکوێ بێنین، تەنها تاوانمان ئەوەیە بوینەتە

مسوڵمان و بەو دینە مارەکراوین!"

تێبینی: ئامینە ناوێکی خوازراوە.

بۆکه‌فاله‌تی‌ملیۆنێک‌دینار‌ژن‌و‌مێردێک‌ده‌خرێنه‌‌زیندانه‌وه‌

17

ئا: سارا قادر

چی لەوە بەئازارترە کوڕەکەت بەدەستی نزیکترین کەسی

دروستکەری گیان لەدەست بدات! ئەو باوکەی بیست و پێنج ساڵە کوڕەکەی

دەالوێنێت دواجار بەتەنها شینی لەشوێنێکی نێهنیدا بۆ دەگێڕێت و تەنانەت کەسێک نیە ڕازی دڵە

بریندارەکەی لەال بکاتەوە.

8/3 ڕۆژی حەم���ەرەزا، حەبی���ب فیش���ەکێک نی���وەرۆدا لەگەرم���ەی بەرەوڕوی کوڕە گەورەکەی دەتەقێنێ و ڕاس���تەوخۆ ناودەم���ی دەپێكێ���ت و دەس���تبەجێ گیان لەدەس���ت دەدات و بەدەس���ت نەداوە تائێس���تاش خۆی

هێزەکانی پۆلیسەوە.لەرۆژی بیس���ت و پێنجی رەمەزانداو باوکێک پیرۆزەکاندا، رۆژە لەگەرمەی دەبێتە دەمەبۆڵەو شەڕی لەگەڵ کوڕە گەورەکەی���داو دواجار بەمەرگ کۆتایی بەکێش���ەکەیان دێت. دایکی ش���ەماڵ بەدەم گری���ان و لەخۆدان���ەوە هاواری دەک���ردو دەیگوت" توخ���وا خەڵکینە قەت بینیوتان���ە کوڕی نۆبەرە بێباوک کەژاوەی مردنەکەی هەڵبگیرێت، قەت بینیوتان���ە نۆبەرەی بێن���از لەبینینی جەرگی خۆی بێبەش بکرێت". دایکی شەماڵ کە ژنێکی گەنجی تەمەن سەرو چل س���اڵ دەبو بەڕەشپۆش���ی لەناو ئەو خێمە گەورەیەی کە بۆ پرس���ەی کوڕەکەی دانرابو دەنوزایەوەو دەیوت" من ئاگاداری فیش���ەک تەقاندن نەبوم چونکە ش���ەماڵ هاتە ناو باڵکۆنەکەی س���ەرەوەو باوکیشی پێشتر بەتوڕەیی لەناو بەقادرمەکانداو خ���وارەوە چوە حەوشەکەدا بو لەوکاتەدا من دەرگای مەدخەل���ی س���ەرەوەم دادەخس���ت و دەنگەک���ەم گوێ لێبو ک���ە دەرگاکەم کردەوە ش���ەماڵ کەوتب���و". ئەمە ئەو وتانەیە کە دایکی ش���ەماڵ لەبەرچاوی لێکۆڵینەوەک���ەدا بنک���ەی دادوەری

وتویەتی. بەپێی وتەی سەرچاوەیەکی نزیک و ئاگادار لەماڵی کوژراوەکەوە ش���ەماڵی تەمەن بیست و پێنج ساڵ لەسەرەتای

گەنجێت���ی و لەتەمەنی بیس���ت و یەک س���اڵیدا ئ���ەو کچەی خۆشویس���توەو هاوسەرگیری لەگەڵدا پێکهێناوە بەاڵم هەر لەسەرەتاوە کێشەو گرفتی زۆریان هەبوە بۆیە چەندان جار کچە تۆراوەو چۆت���ەوە ماڵی باوکی ت���ا جارێکیان ش���ەش مانگ���ی ت���ەواو دەتۆرێ���ت و بڕیاری جیابونەوە دەدەن بەاڵم دواتر پەشیماندەبنەوەو دەچنەوە الی یەکتر دوای ئەو جارە ژنە تەمەن بییس���ت و س���ێ س���اڵەکەی دوگی���ان دەبێ���ت و ئێس���تا خاوەنی کچێکی دو س���ااڵنن ب���ەاڵم کێش���ەکانیان ه���ەر کۆتایی پێنایەت و رۆژبەرۆژ ژیانیان ناخۆش���تر س���ەرچاوەیە ئەو هەرچەندە دەبێت. باس���ی لەوە دەکر کە شەماڵ تا بڵێی کوڕێکی ڕەوشتبەرزو بەرێز بوەو هەمو

شتێکیش���ی کردوە لەپێن���اوی ئەوەی ژیان لەگەڵ ژنەکەیدا خۆش بێت بەاڵم" ژنەکەی بەهیچ شتێکی نەزانی تا دواجار بەکوشتیدا، ژنەکەی تەنها ئەو شتانەی ب���ۆ گرنگ ب���و کە خۆی دەیویس���ت و دەیویست شەماڵ حاشا لەماڵی باوکی بکات، ئەوەن���دە بەرچاوتەنگ و رەزیل بو س���ێ ئیش���ی بەو ک���وڕە دەکردو هەر دەیوت پارەم���ان نییە، بەیانیان لەهێزەکانی ناوخۆ فەرمانبەر بو، دواتر چەن���د فەرمانبەرێکی دەهێناو دەبردو هاتۆچۆی پێدەکردن، لەسوپەرمارکێتی خاڵەکانیشیدا کاری دەکرد هێشتا هەر

ژنەکەی بۆڵەی دەهات". بەپێی ئ���ەو وتانەی ک���ە لە الیەن کەسوکاری شەماڵەوە دەکرێت ماوەی بیس���ت و پێنج رۆژ بوەو لەس���ەرەتای

رەمەزانەوە جارێکیتر ژنەکەی تۆراوەو چۆت���ەوە ماڵ���ی باوکی و ش���ەماڵیش هاتۆت���ەوە ماڵ���ی باوکی خ���ۆی، لەو کات���ەدا چەندانج���ار ش���ەماڵ هەوڵی داوە کچە دو س���اڵەکەی ببینێ بەاڵم ژنەک���ەی نەیهێش���توەو لەچەند رۆژی ڕابردوشدا ژنەکەی و ژنبراکانی چونەتە سەر ماڵی شەماڵ و هەرچی کەلوپەلی بەچەقۆی شکاندویانەو ناوماڵەکەیانە قەمە تاقمی ژوری نوس���تن و قەنەفەو وێران تەلەفیزیۆنەکەی���ان س���ەالجەو ک���ردوە بۆیە ئ���ەو رۆژەی ک���ە بەمە دەزانێت ش���ەمال دەگەرێت���ەوە ماڵی باوکی و زۆر بێتاقەت دەبێت باوکی بۆ دواجار داوای لێ���دەکات کە چیتر ئەو هەمو ناهەقیە قبوڵ نەکات و لەژنەکەی جیابێتەوە بەاڵم شەمال رایدەگەیەنێت

ک���ە ناتوانێت دەس���تبەرداری کچە دو سااڵنەکەی بێت ئیتر لەوکاتەدا دەبێتە دەمەبۆڵەیان و باوکە بەتوڕەیی دەروات و ش���ەماڵیش دێتە ن���او باڵکۆنەکەوەو س���ەرەوە ب���ۆ فیش���ەکێک باوک���ی دەتەقێنێت و رێک ناو دەمی ش���ەماڵ دەگرێ���ت هەرچەندە کەس���وکارەکەی حەبیبی باوک���ی کوژراوەکە باس لەوە دەکەن کە ویستویەتی بیترسێنێ بەاڵم هێزەکانی ناوخۆ دەڵێن " ئاراس���تەی گرتن و تەقاندنی فیشەکەکە بەمەبەستی تۆمەتبارەکەش تا نەبوەو ترس���اندن ناتوانین بەدەس���تەوە ن���ەدات خۆی زانی���اری ورد بزانی���ن بەاڵم ئێس���تا فەرمانی گرتنی هەی���ە کە تۆمەتبارە لەیاس���ای س���زادانی بەماددەی ٤06

عێراقی و پۆلیس بەدوایدا دەگەڕێت".

چه‌ند‌به‌‌ئازاره‌‌باوک‌کوڕەکەی‌خۆی‌بکوژێت!

توخوا خەڵکینە قەت بینیوتانە کوڕی نۆبەرە بێباوک کەژاوەی مردنەکەی هەڵبگیرێت فۆتۆ: ئارام که ریم

لەهێزەکانی ناوخۆ فەرمانبەر بو، دواتر چەند فەرمانبەرێکی

دەهێناو دەبردو هاتۆچۆی

پێدەکردن، لەسوپەرمارکێتی

خاڵەکانیشیدا کاری دەکرد هێشتا

هەر ژنەکەی بۆڵەی دەهات

بۆ هەژارێکی وەک ئێمە لەشارێکی

غەریبەدا دینارێ زۆرە ئاخر ملیۆنێ

لەکوێ بێنین

هەرچەندە دادوەری سلێمانی بڕوای بە

هاوسەرگیریەکەیان و بەڵگەنامەکان

کردوە، بەاڵم بۆ ئازادکردنی ئەم

ژنە داوای لەمێردە تازەکەی کردوە کە

بەکەفالەتی سێ ملیۆن دینار ئازادی

دەکەن

له‌دژی‌بێده‌نگی‌و‌بێڕێزیكردن‌

به‌رامبه‌ر‌چاره‌نوسی‌نادیاری‌ژنانی‌ده‌ربازبوی‌ئه‌نفال

بۆ رای گشتیحكومه تی هه رێمی كوردستان

حكومه تی عێراقوه زاره تی كاروباری شه هیدان و

ئه نفالكراوان وه زاره تی مافی مرۆڤ و

وه زاره تی ده ره وه ی ده وڵه تی عێراق

كوردس����تان و كۆمه ڵگای س����اڵه هایه به تایبه ت ده ربازبوانی ئه نفال له دڵه ڕاوكێی ئه وه دا ده ژین ك����ه ره نگه كچان و ژنانی كه س����وكاریان له كاتی ئه نفالدا به كه س و خێڵ و الیه نی عه ره بی جیاواز فرۆشرابن. ئه م دڵه ڕاوكێی����ه بێبناغه نییه ، چونكه له س����ه رچاوه ی جۆراوج����ۆر هه واڵ����ی جیاوازه وه گه یش����تنه وه كوردستان كه ئه مه یان پشتڕاس����تده كرده وه . ده نگۆی ئه و سه ربازه كورده ی له جه نگی كوێتدا خوش����كه كه ی خۆی دۆزیه وه كه له كاتی كاره س����اتی ئه نفالدا دراب����و به پیاوێكی ع����ه ره ب، تا ئ����ه و حاجیی����ه كوردانه ی له سعودییه گوێبیستی ئه وه بون پیاوی سعودی ژنی كوردیان هه یه و له پرۆسه ی ئه نفال����دا ئه م ژنانه یان پێبه خش����راوه ، به ڵگه نامه یه ی ئ����ه و باڵوبونه وه ی تاكو حكومه ت����ی عێ����راق له س����اڵی 2003دا كه باس����ی فرۆش����تنی 18 كچی كورد به مه لهاكان����ی میس����ر ده كات )گه رچی ئه م����ه دوات����ر له الی����ه ن دادگای بااڵی له قه ڵه مدرا(، به نادروس����ت عێراق����ه وه ئه مان����ه كۆمه ڵێك ده نگۆن كه به رده وام زام����ی ئ����ه م كۆمه ڵگای����ه و ده ربازبوانی ئه نفال ده كولێنن����ه وه . له دوای كه وتنی په یوه ندیكردن����ی به عس����ه وه رژێم����ی خێڵه كانی شه تره و شه نافییه له باشوری عێ����راق به وه زاره ت����ی ئه نفال����ه وه ت����ا ئاگاداریانبكه نه وه ك����ه له كاتی ئه نفالدا حكومه ت چه ند ژنێكی كوردی به دیاریی پێبه خش����یون و ئه وانی����ش له كوڕه كانی خۆیان ماره كردون، ئ����ه م دڵه ڕاوكێیه ی له گومانه وه كرد به یه قین. كار له وه دایه ئێستا هه واڵی فرۆشتنی ژنه كورده كان له زنجیره درامایه كی میس����ریدا باس����ی لێده كرێت و ده بێته به شێك له هوشیاریی گشتی كۆمه ڵگای عه ره بی و كوردی. كه چی س����ه ره ڕای هه مو ئه م هه واڵه ترسناكانه كه برینی به كۆمه ڵی ئێمه ده كولێننه وه ، تائێسته حكومه تی كوردستان بێده نگی هه ڵب����ژاردوه ، هیچ لێكۆڵینه وه یه كی له م ب����واره دا ئه نجامن����ه داوه و به دواداچونی بۆ چاره نوس����ی ئه و ژنانه نه كردوه كه ناله باردا له بارودۆخی تائێس����ته ره نگه

گیریانخواردبێت.پێش هه مو ش����تێك ئێمه ده مانه وێت جه خت له س����ه ر ئ����ه وه بكه ین����ه وه كه ژماره ی ئه و ك����چ و ژنانه ی به زۆر دراون به الیه ن و ده وڵه ته عه ره بییه كان ده شێت زۆر ل����ه وه زیاتر بێت كه باس����ی لێوه ده كرێت. ده شمانه وێت ناڕه زایی خۆمان به رامبه ر ب����ه و تێڕوانینه باوه ده رببڕین كه پێیوایه باشتر بو ئه و ژنانه بكوژرێن، به اڵم به مج����ۆره ژیان به س����ه ر نه به ن. به پێچه وانه وه ، ئێم����ه به وپه ڕی رێزه وه له م ژنانه ده ڕوانین و چاره نوس����ی ئه وان به قوربانیبونی به فۆڕمێكی جێنده ری����ی سیاسیی ده زانین. بۆیه داوا له حكومه تی هه رێمی كوردس����تان و ده وڵه تی عێراق و كاروب����اری وه زاره ت����ی به تایبه تی����ش شه هیدان و ئه نفالكراوان و وه زاره تی مافی ده وڵه تی ده ره وه ی وه زاره ت����ی مرۆڤ و

عێراق ده كه ین كه :یاسایی و ئه خالقی و به ئه ركی یه كه م: به دواداچونی هه ڵبسن و سیاسی خۆیان فه رمی و شه فاف بۆ چاره نوسی ئه م كچ و

ژنانه بكه ن.دوه����ه م: هه رچه ن����ده ئه م كه یس����ه نیی����ه و شه خس����یی به س����ه رهاتێكی په یوه ندی به مێژوی میلله تێكه وه هه یه ، هه ریه كێك دۆزینه وه ی له ئه گه ری به اڵم له م ژنان����ه دا ته نها به هه ماهه نگی له گه ڵ خ����ودی ئه وانداو هاوت����ا له گه ڵ ئیراده و خواس����تی تایبه تی خۆیان بڕیار له سه ر چاره نوسیان بدرێت و رێز له هه ر چه شنه

بڕیارێكی شه خسییان بگیرێت.سێهه م: له كاتی بڕیاردانی هه ریه كێك له واندا بۆ گه ڕانه وه بۆ كوردستان هه مو جۆره ئاسانكارییه كی ماددی و مه عنه وی تێهه ڵكێش����كردنه وه ی هاتن����ه وه و ب����ۆ پڕكه رامه تی ئه وان له كۆمه ڵگای كوردیدا

بكرێت.

ژماره یه ک له چاالکوانیکۆمه ڵگه ی مه ده نی

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا،‌سه‌رۆكی‌‌پارتی‌‌پارێزگارانی‌‌كوردستان‌نه‌جات‌سورچی‌،‌كه‌‌ئێستا‌ناوی‌‌له‌لیستی‌‌پاڵێوراوانی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌په‌رله‌مان‌ده‌رهێنراوه‌،‌ده‌ڵێت‌"‌له‌1996ه‌وه‌‌

هه‌ولێرم‌نه‌دیوه‌،‌به‌نیازم‌دوه‌م‌رۆژی‌‌جه‌ژن‌بچمه‌وه‌‌هیوادارم‌رێگریم‌لێنه‌كه‌ن"

ئاوێنه‌:‌تۆ‌وه‌ك‌سه‌رۆك‌لیستی‌‌پارتی‌‌پارێزگاران،‌له‌س���ه‌ر‌به‌عسیبون‌ناوه‌كه‌ت‌البراوه‌‌له‌پاڵێوراوه‌كانی‌‌په‌رله‌مانی‌‌داهاتو،‌

به‌‌و‌بڕیاره‌‌رازیت‌یان‌سكااڵتكردوه‌؟نه‌ج���ات‌س���ورچی‌:‌نه‌خێ���ر‌رێ���گای‌‌یاس���ایم‌دژی‌‌ئه‌وه‌‌گرتۆته‌به‌ر،‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌ئاگاداربین‌س���ه‌رۆكی‌‌كۆمیس���یۆن‌كاك‌سه‌ربه‌س���ت‌لێدوانیداوه‌‌كه‌‌هیچ‌كه‌سێك‌له‌سه‌ر‌هۆكاری‌‌سیاسی‌‌دورنه‌خراوه‌ته‌وه‌،‌باشه‌‌ئه‌گه‌ر‌له‌سه‌ر‌مه‌سه‌له‌ی‌‌جاشایه‌تی‌‌ده‌یسه‌لمێنم،‌ دورخس���تۆته‌وه‌‌من‌ منیان‌كه‌‌رۆژێك‌جاش���ایه‌تیم‌نه‌كردوه‌،‌ئه‌گه‌ر‌س���ه‌ربه‌خۆبێت‌ بێالی���ه‌ن‌و‌ كۆمیس���یۆن‌ده‌بێت‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌هه‌ڵوێس���تی‌‌هه‌بێت،‌ئه‌گه‌ر‌كۆمیس���یۆنیش‌هه‌ڵوێستیان‌نه‌بو‌ئه‌وه‌‌به‌راس���تی‌‌كاره‌ساته‌‌كۆمیسیۆنێكی‌‌

هه‌ڵبژاردن‌بێالیه‌نی‌‌له‌ده‌ستبدات.ئاوێنه‌:‌به‌اڵم‌بنه‌ماڵه‌كه‌تان‌په‌یوه‌ندییان‌ته‌نان���ه‌ت‌ هه‌ب���وه‌‌و‌ به‌عس���دا‌ له‌گ���ه‌ڵ‌

نه‌وتوشجاعه‌تان‌وه‌رگرتوه‌؟نه‌جات‌سورچی‌:‌من‌نكوڵی‌‌له‌وه‌‌ناكه‌م،‌بنه‌ماڵه‌ی‌‌من‌كاتی‌‌خۆی‌‌مسته‌ش���اربون،‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌مسته‌ش���اریش‌بون‌باشبون،‌جاش‌هه‌یه‌‌وه‌ك‌ئه‌وان‌باس‌ده‌كه‌ن‌باش‌بوه‌،‌به‌اڵم‌به‌حساب‌باشیش‌هه‌بوه‌‌جاش‌ب���وه‌،‌ناكرێت‌به‌عه‌ش���یره‌تێكی‌‌گه‌وره‌ی‌‌كوردس���تان‌بوترێ‌‌جاش،‌ئه‌س���ڵه‌ن‌ئه‌و‌وشه‌یه‌‌زۆر‌ناشیرینه‌‌هیوادارم‌له‌فه‌رهه‌نگی‌‌كوردی‌‌ره‌شبكرێته‌وه‌.‌ئه‌گه‌ر‌بێینه‌‌سه‌ر‌مه‌سه‌له‌ی‌‌جاشایه‌تش،‌پێمبڵێ‌‌كێ‌‌له‌وانه‌‌جاش‌نه‌بوه‌،‌ئه‌گه‌ر‌هه‌ندێك‌جاشی‌‌واڵتی‌‌خۆیان‌بوبن،‌خۆ‌به‌ش���ێكی‌‌تر‌جاش���ی‌‌نێوده‌وڵه‌ت���ی‌‌و‌بێگانه‌ش‌بون،‌ناكرێت‌تۆ‌جاش���ایه‌تی‌‌بۆ‌خوت‌ح���ه‌اڵڵ‌بكه‌یت،‌بۆ‌

غه‌یری‌‌خۆتیش‌حه‌رام.ئاوێن���ه‌:‌ت���ۆ‌راتگه‌یاندوه‌‌ك���ه‌‌پارتی‌‌له‌پشتی‌‌ده‌رهێنانی‌‌ناوی‌‌تۆوه‌یه‌،‌به‌ڵگه‌ت‌

چییه‌؟نه‌جات‌س���ورچی‌:‌من‌پرس���یاری‌‌ئه‌وه‌‌

ده‌كه‌م،‌كێ‌‌حاكم���ه‌‌له‌هه‌ولێر؟‌نوێنه‌ری‌‌پارێ���زگاران‌له‌ش���اری‌‌هه‌ولێ���ر‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌‌س���ه‌ردانی‌‌لیوا‌عه‌بدواڵ‌خیالنی‌‌كردوه‌،‌ب���ه‌اڵم‌بێئاگایی‌‌خۆی‌‌پیش���اندا‌له‌وه‌ی‌‌نامه‌یان‌ناردبێت‌بۆ‌كۆمیس���یۆن،‌نوێنه‌ره‌ك���ه‌ی‌‌ئێمه‌‌كه‌‌پێیوتوه‌‌له‌س���ه‌ر‌نامه‌ك���ه‌‌واژۆی‌‌ت���ۆ‌هه‌ی���ه‌،‌ئه‌وكات���ه‌‌وتویه‌تی‌:‌له‌سه‌رو‌خۆمه‌وه‌‌هاتوه‌‌ناتوانم‌هی���چ‌زانیاری���ه‌ك‌ب���ده‌م.‌ده‌بێ���ت‌ئێمه‌‌بزانین‌كێ‌‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وانه‌وه‌‌ناوی‌‌ئێمه‌ی‌‌ده‌رهێناوه‌،‌چونكه‌‌ئێم���ه‌‌له‌چه‌ند‌رۆژی‌‌رابردو‌به‌نیازی‌‌ئاش���ته‌وایی‌‌بوین‌له‌نێوان‌هه‌ردو‌عه‌ش���ره‌تی‌‌س���ورچی‌‌و‌بارزانیدا،‌به‌اڵم‌به‌داخه‌وه‌‌له‌الیه‌ك‌داوای‌‌ئاش���تیت‌

لێده‌كه‌ن،‌له‌الیه‌كی‌‌تره‌وه‌‌ناوت‌به‌جاش‌و‌پیاوی‌‌به‌عس‌له‌قه‌ڵه‌م‌ده‌ده‌ن.

له‌ئاش���ته‌واییه‌ك‌كرد‌ باس���ت‌ ئاوێنه‌:‌له‌نێ���وان‌ئێ���وه‌‌و‌بارزانیه‌كان���دا،‌ئ���ه‌وه‌‌

گه‌یشتۆته‌‌چ‌ئاستێك؟نه‌ج���ات‌س���ورچی‌:‌ش���ه‌ش‌هه‌فت���ه‌‌له‌مه‌وب���ه‌ر‌نوێن���ه‌ری‌‌تایبه‌تی‌‌س���ه‌رۆك‌بارزان���ی‌‌س���ه‌ردانی‌‌كردین،‌ك���ه‌‌به‌ڕێز‌د.عه‌بدولڕه‌حمان‌‌بو‌به‌په‌رۆش���ه‌وه‌‌وتی‌‌سه‌رۆك‌پێیخۆش���ه‌‌ئه‌م‌ئاشتیه‌‌بكرێت،‌منی���ش‌پێش���وازیم‌لێكرد‌زیاتر‌له‌س���ێ‌‌كاتژمێر‌گفتوگۆمانكرد‌و‌رێخۆش���كه‌رم‌بۆ‌ئاشتیه‌كه‌ش‌دانا،‌وه‌ك‌ئه‌وه‌ی‌‌سه‌ردانی‌‌بنه‌ماڵ���ه‌ی‌‌بارزانی‌‌ب���ۆ‌الی‌‌پارێزگاران،‌ئه‌وكات���ه‌‌ئێم���ه‌ش‌س���ه‌ردانی‌‌به‌ڕێزیان‌ده‌كه‌ینه‌وه‌،‌دواتر‌وه‌فدێك‌سه‌ردانی‌‌كاك‌زه‌ید‌ب���كات،‌چونكه‌‌له‌فه‌رهه‌نگی‌‌ئه‌واندا‌هه‌مو‌كێش���ه‌كان‌كاك‌زه‌ید‌بوه‌،‌ناكرێت‌به‌بێ‌‌ئه‌و‌ئاشتی‌‌بكرێت،‌دوای‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌د.عه‌بدولڕه‌حم���ان‌بۆ‌هه‌ولێ���ر‌ته‌له‌فونی‌‌بۆ‌كردم‌وتی‌‌س���ه‌رۆك‌ره‌زامه‌نده‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌.‌تائێستا‌ئه‌وه‌نده‌‌كراوه‌‌له‌ئاشتیه‌كه‌.‌دوای‌‌ئ���ه‌و‌له‌پاش‌17س���اڵ‌به‌ڕێز‌كاك‌عه‌بدولموهه‌یم���ه‌ن‌بارزانی‌‌كه‌‌ئامۆزایانه‌،‌ته‌له‌فونی‌‌كرد‌و‌وتی‌:‌ده‌نگم‌ناناسیته‌وه‌،‌وت���م:‌نه‌وه‌اڵ‌ره‌قه‌مه‌ك���ه‌ت‌زۆر‌جوان‌بو‌بۆیه‌‌وه‌اڵممدایه‌وه‌،‌دواتر‌خۆی‌‌ناس���اند‌و‌منیش‌به‌ڕێزه‌وه‌‌وه‌اڵممدایه‌وه‌،‌دوای‌‌ئه‌و‌ته‌له‌فونه‌ی‌‌به‌ڕێزیان‌شتێكی‌‌تر‌نه‌بوه‌.

ئاوێنه‌:‌تائێستاش‌ئێوه‌‌هه‌ر‌له‌سلێمانی‌‌نیش���ته‌جێن،‌بڕیارتانن���ه‌داوه‌‌بگه‌ڕێنه‌وه‌‌زێ���دی‌‌خۆت���ان‌و‌له‌وێ���وه‌‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌

هه‌ڵبژاردن‌بكه‌ن؟نه‌ج���ات‌س���ورچی‌:‌ئێم���ه‌‌17س���اڵه‌‌ئاواره‌ین،‌دوای‌‌كاره‌ساتی‌‌گوندی‌‌كه‌ڵه‌كین‌له‌1996/6/16كه‌‌ش���ه‌هید‌حسێن‌ئاغا‌و‌هاوڕێكانی‌‌شه‌هیدكران،‌ئاواره‌‌و‌ده‌ربه‌ده‌ر‌و‌تااڵنكراین،‌له‌1996ه‌وه‌‌هه‌ولێرم‌نه‌دیوه‌و‌هه‌مو‌كه‌سێك‌‌پێیخۆشه‌‌بگه‌ڕێته‌وه‌‌زێدی‌‌خۆی‌،‌به‌اڵم‌تائێس���تا‌رێگریمان‌لێكراوه‌،‌بڕی���اره‌‌رۆژی‌‌دوه‌می‌‌ج���ه‌ژن‌بگه‌ڕێمه‌وه‌‌گوندی‌‌كه‌ڵه‌كین‌بۆ‌ناو‌عه‌ش���یره‌ته‌كه‌ی‌‌خ���ۆم،‌هیوادارم‌رێگریم‌لێنه‌كه‌ن،‌چونكه‌‌به‌نی���ازم‌س���ه‌ردانی‌‌خزمانی‌‌س���ورچی‌‌و‌الیه‌نگران���ی‌‌پارێ���زگاران‌بك���ه‌م،‌ئه‌گه‌ر‌س���ه‌یری‌‌لیس���تی‌‌پارێزگارانی���ش‌بكه‌ن‌ئێم���ه‌‌37كاندید‌به‌ش���دارین‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ناوچه‌كانی‌‌ بگه‌ڕێین���ه‌وه‌‌ نه‌مانتوانی���وه‌‌

خۆمان.

‌‌‌ئا:‌خالید‌محه‌مه‌دزاده‌

ناوی‌‌عه‌بدواڵی‌‌موهته‌دی‌‌هاوتایه‌‌له‌گه‌ڵ‌ناوی‌‌كۆمه‌ڵه‌،‌نوخبه‌یه‌كی‌‌سیاسی‌‌كه‌‌له‌هه‌ڕه‌تی‌‌الوه‌تییه‌وه‌‌رۆڵی‌‌هه‌بوه‌‌له‌دامه‌زرانی‌‌كۆمه‌ڵه‌ی‌‌

شۆڕشگێڕی‌‌زه‌حمه‌تكێشانی‌‌كوردستانی‌‌ئێران.‌ئێستاش‌دوای‌‌سااڵنێك‌سه‌ركردایه‌تیكردنی‌‌ئه‌و‌

رێكخراوه‌،‌ئه‌گه‌رچی‌‌بۆ‌خولێكی‌‌)3( ساله‌ی‌‌دیكه‌‌به‌سكرتێری‌‌حیزبه‌كه‌ی‌‌هه‌ڵده‌بژێردرێته‌وه‌‌به‌اڵم‌ده‌ڵێت:"‌

هیوادارم‌جارێكی‌‌تر‌هه‌ڵنه‌بژێردرێمه‌وه‌‌به‌سكرتێری‌‌كۆمه‌ڵه‌‌و‌كاندیدی‌‌زیاتری‌‌هه‌بێت‌بۆ‌پۆستی‌‌سكرتێری‌‌‌و‌له‌و‌

پۆسته‌دا‌نه‌بم".

ئاوێنه‌:‌ده‌ستكه‌وته‌كانی‌‌كۆنگره‌)14(ی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌چین‌و‌چی‌‌واده‌كات‌ئه‌م‌كۆنگره‌‌جیاوازبێت‌له‌كۆنگره‌ی‌‌پێشوی‌‌كۆمه‌ڵه‌؟موهته‌دی‌:‌كۆنگره‌ی‌‌پێشوی‌‌‌كۆمه‌ڵه‌‌سیاس���ه‌ت‌و‌ زیات���ره‌وه‌‌ به‌ش���ه‌فافیه‌تی‌‌جیهانبینی‌‌كۆمه‌ڵه‌ی‌‌خس���ته‌رو،‌هاوكات‌ده‌سكه‌وتی‌‌سیاسی‌‌و‌فیكریی‌‌و‌به‌رنامه‌ی‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌‌ب���ۆ‌داهات���وی‌‌رۆژهه‌اڵت���ی‌‌ب���ه‌اڵم‌ ده‌ستنیش���انكرد.‌ كوردس���تان‌كۆنگره‌ی‌‌چوارده‌ی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌زۆرتر‌له‌سه‌ر‌ق���ه‌واره‌ی‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌و‌له‌س���ه‌ر‌په‌یڕه‌وی‌‌نێوخۆی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌بڕیاری���دا.‌چونكه‌‌هه‌ر‌به‌رنامه‌یه‌ك���ی‌‌سیاس���یت‌هه‌بێ،‌ده‌بێت‌حیزبێكی‌‌پته‌و‌و‌كارامه‌‌و‌سه‌رده‌میانه‌شت‌بۆی‌‌هه‌بێت‌كه‌‌بتوانێ‌‌ئه‌و‌راس���پاردانه‌‌

به‌ڕێوه‌به‌رێت.ئاوێنه‌:‌له‌كۆنگره‌و‌ئیستاش‌زۆر‌ته‌ئكید‌له‌س���ه‌ر‌پته‌وكردنی‌‌ریزه‌كان���ی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌،‌ئه‌مه‌‌نابێت���ه‌‌هۆی‌‌الوازبونی‌‌پرۆس���ه‌ی‌‌دیموكراتیكبون���ی‌‌س���اختار‌و‌

په‌یوندییه‌‌نێوخۆیه‌كانی‌‌نێو‌كۆمه‌ڵه‌؟موهته‌دی‌:‌ئه‌و‌مافانه‌ی‌‌كه‌‌ئه‌ندامێكی‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌هه‌یه‌ت���ی‌‌هه‌موی‌‌پارێ���زراوه‌.‌

هه‌م���و‌ئ���ه‌و‌به‌ن���د‌و‌مادانه‌ی‌‌ك���ه‌‌مافه‌‌ن���ه‌ك‌هه‌ر‌ تێدای���ه‌‌ دیموكراتیكه‌كان���ی‌‌كه‌منه‌كراوه‌ت���ه‌وه‌،‌به‌ڵك���و‌به‌رفراوانیش‌له‌ئاراس���ته‌كانی‌‌ یه‌كێ���ك‌ ك���راوه‌.‌بریتیبو‌ نێوخۆم���ان‌ ق���ه‌واره‌ی‌‌ گۆڕینی‌‌له‌فراوانتركردن���ه‌وه‌ی‌‌ناوه‌ندی‌‌بڕیاردان‌و‌دیالۆگ‌و‌گفتوگۆی‌‌ناوخۆی‌‌حیزب.‌به‌اڵم‌بێگومان‌له‌م‌كوردس���تانه‌ی‌‌ئێمه‌‌ده‌ژین‌به‌ب���ێ‌‌بونی‌‌حیزبێكی‌‌پت���ه‌وی‌‌یه‌كڕیزی‌‌تۆكم���ه‌‌ناتوانی���ن‌ئه‌رك���ه‌‌نه‌ته‌وه‌ی���ی‌‌و‌

سیاسیه‌كانی‌‌خۆمان‌به‌ڕێوه‌به‌رین.ئاوێن���ه‌:‌س���اختاری‌‌كۆمه‌ڵه‌‌له‌س���ه‌ر‌ساختاری‌‌رێكخراوه‌‌چه‌په‌كان‌دامه‌زراوه‌،‌ره‌خن���ه‌ش‌له‌نادیموكراتبون���ی‌‌رێكخراوه‌‌چه‌په‌كان‌هه‌ب���وه‌.‌ده‌توانین‌بڵێین‌ئه‌م‌كۆنگره‌یه‌‌هه‌نگاوێكه‌‌بۆ‌دیموكراتیككردنی‌‌

كۆمه‌ڵه‌؟موهته‌دی‌:‌من‌به‌بێ‌‌ئینس���افی‌‌ده‌زانم‌ئه‌گه‌ر‌كه‌س���ێك‌باس���ی‌‌مێژوی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌له‌كۆمه‌ڵگایه‌كی‌‌ ئێمه‌‌ بكات.‌ به‌مشێوه‌یه‌‌داپڵۆس���ێنه‌ردا‌ نادیموكراتی���ك‌و‌

خه‌باتمانك���ردوه‌.‌به‌و‌حاڵه‌ش‌تائیس���تا‌)14(‌كۆنگره‌م���ان‌گرتوه‌‌ك���ه‌‌به‌ڵگه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌‌ته‌نیا‌حیزبێك‌نه‌بوین‌له‌الی���ه‌ن‌س���ه‌ركردایه‌تیه‌وه‌‌به‌ڕێوه‌بچین‌به‌ڵكو‌رێ���ز‌له‌ئیراده‌ی‌‌ئه‌ندامانی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌گیراوه‌.‌كۆمه‌ڵه‌‌ناسراوه‌‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌تیادا‌خه‌ڵك‌قس���ه‌ی‌‌خ���ۆی‌‌ك���ردوه‌.‌زۆرجار‌من‌وه‌ك‌س���كرتێر‌كه‌وتومه‌ت���ه‌‌به‌ره‌ی‌‌كه‌مایه‌تی‌‌و‌ده‌نگ‌به‌به‌رنامه‌كانم‌نه‌دراوه‌‌و‌ملكه‌چی‌‌بڕیاری‌‌زۆرایه‌تی‌‌بوم.‌بۆیه‌‌من‌پێناسه‌ی‌‌نادیموكراتبون‌بۆ‌كۆمه‌ڵه‌‌زۆر‌

به‌دوری‌‌ده‌زانم. ئاوێن���ه‌:‌كۆنگره‌‌ده‌س���تپێخه‌رییه‌كی‌‌خس���توه‌ته‌رو‌ب���ۆ‌لێكنیزیكبونه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌حیزبانه‌ی‌‌به‌ناوی‌‌"كۆمه‌ڵه‌"‌كار‌ده‌كه‌ن.‌چ‌به‌رنامه‌ی���ه‌ك‌هه‌یه‌‌بۆ‌یه‌كگرتنی‌‌كۆی‌‌

رێكخراوه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵه‌؟موهته‌دی‌:‌ئیس���تا‌)3(‌حیزب‌به‌ناوی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌هه‌یه‌،‌یه‌كیان‌رێكخراوی‌‌حیزبی‌‌كۆمۆنیس���تی‌‌ئێران)كۆمه‌ڵه‌(ی���ه‌‌و‌یه‌كی‌‌تر‌ئ���ه‌و‌هاوڕێیانه‌ن‌كه‌‌س���اڵی‌‌)2007(

له‌ئێم���ه‌‌جیابونه‌وه‌‌له‌ژێر‌ناوی‌‌كۆمه‌ڵه‌ی‌‌زه‌حمه‌تكێشان‌و‌ئه‌ویتریشیان‌ئێمه‌ین.‌ئێمه‌‌له‌م‌كۆنگره‌یه‌‌بڕیارێكمان‌په‌سندكرد‌كه‌‌هه‌وڵبده‌ین‌بۆ‌یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌‌ریزه‌كانمان.‌به‌اڵم‌ئێمه‌‌جیاوازی‌‌فیكریی‌‌و‌سیاسیمان‌كۆمۆنیس���ت‌ حیزبی‌‌ كۆمه‌ڵ���ه‌ی‌‌ له‌گه‌ڵ‌هه‌ی���ه‌،‌بۆیه‌‌یه‌كگرتن���ه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وان‌پێویستی‌‌به‌گۆڕانكاری‌‌فیكری‌‌و‌سیاسیه‌‌له‌ن���او‌ئه‌واندا.‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌وان‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌یه‌كگرتنه‌وه‌‌له‌ئ���ارادا‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌هه‌وڵی‌‌نیزیك���ی‌‌و‌دۆس���تایه‌تی‌‌ده‌ده‌ی���ن.‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌كۆمه‌ڵه‌ی‌‌زه‌حمه‌تكێش���ان‌ئه‌گه‌ر‌ئیراده‌ی‌‌سیاس���ی‌‌هه‌بێت‌بۆ‌یه‌كگرتنه‌وه‌‌ده‌كرێت‌یه‌كبگرینه‌وه‌.‌ئه‌وان‌به‌رنامه‌یه‌كی‌‌فیكری‌‌و‌سیاسی‌‌جیاوازیان‌بۆ‌خۆیان‌نیه‌،‌ئ���ه‌وان‌هاوبه‌ش‌و‌هاوخه‌م‌بون‌له‌پڕۆژه‌ی‌‌

ساغكردنه‌وه‌ی‌‌كۆمه‌ڵه‌.‌ئاوێنه‌:‌ئ���ه‌و‌بڕیار‌و‌په‌س���ندكراوانه‌ی‌‌پێتوایه‌‌ په‌س���ندتانكرد‌ كۆنگره‌ی���ه‌‌ له‌م‌به‌م‌كۆمیت���ه‌ی‌‌ناوه‌ندیه‌ی‌‌هه‌تانه‌‌بتوانن‌

جێبه‌جێی‌‌بكه‌ن؟‌ناوه‌ندیه‌ی‌‌ كۆمیت���ه‌ی‌‌ ئه‌و‌ موهته‌دی‌:‌هه‌مان���ه‌‌پێموای���ه‌‌ده‌توانێ���ت‌هه‌ڵگری‌‌به‌رنامه‌كان���ی‌‌كۆنگره‌‌بێ���ت.‌به‌اڵم‌زۆر‌كه‌س���ی‌‌تریش‌ه���ه‌ن‌ل���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌س���ه‌الحییه‌ت‌و‌ كه‌‌ ناوه‌ندیه‌‌ كۆمیت���ه‌ی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌ له‌سه‌ركردایه‌تی‌‌ بونیان‌ لیاقه‌تی‌‌هه‌یه‌.‌بۆیه‌‌ده‌بێت‌ئه‌و‌كادیره‌‌سه‌ره‌كیانه‌‌كۆبكرێنه‌وه‌‌و‌یه‌كبخرێ���ن‌له‌گه‌ڵ‌كۆمیته‌‌ناوه‌ندی‌‌كار‌بكرێت‌ب���ۆ‌جێبه‌جێكردنی‌‌

كاره‌كانی‌‌كۆنگره‌.‌كۆمیته‌ی‌‌ نوێ���ی‌‌ پێكهاته‌ی‌‌ ئاوێن���ه‌:‌ناوه‌ندی‌‌چۆن‌داڕێ���ژراوه‌؟‌خه‌ڵكی‌‌تازه‌‌رێگایان‌پێدراوه‌‌به‌شداری‌‌بڕیاری‌‌سیاسی‌‌

بكه‌ن؟موهته‌دی‌:‌به‌ڵێ‌‌خه‌ڵكی‌‌تازه‌‌هاتون.‌‌ئێمه‌‌ده‌بێت‌پێكهاته‌یه‌ك‌له‌نه‌وه‌ی‌‌نوێ‌‌و‌به‌ته‌مه‌نت���ر‌و‌هه‌روه‌ه���ا‌‌گه‌نجه‌كانم���ان‌هه‌بێت‌و‌پێكهاته‌یه‌كی���ش‌هه‌بێت‌له‌باری‌‌جوغرافیای‌‌كوردستانه‌وه‌‌له‌سه‌ركردایه‌تی‌‌

كۆمه‌ڵه‌،‌بۆی���ه‌‌هه‌نگاوی‌‌باش���مان‌له‌و‌باره‌وه‌‌هه‌ڵگرتوه‌.‌

ئاوێن���ه‌:‌جه‌نابت‌بۆ‌چه‌ندی���ن‌ده‌وره‌‌وه‌ك‌سكرتێری‌‌كۆمه‌ڵه‌‌هه‌ڵده‌بژێردرێیت،‌ئه‌م���ه‌‌هه‌ڵبژاردنێكی‌‌ئ���ازادی‌‌ئه‌ندامانی‌‌كۆمه‌ڵه‌ی���ه‌‌یا‌ن���ا‌ده‌كرێ���ت‌به‌جۆرێكی‌‌تر‌مانه‌وه‌ی‌‌دوباره‌ی‌‌ئێوه‌‌له‌و‌پۆس���ته‌‌

ته‌فسیر‌بكرێت؟موهت���ه‌دی‌:‌باش���تره‌‌ئه‌و‌پرس���یاره‌‌له‌ئه‌ندامان���ی‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌بكرێ���ت.‌یه‌كه‌م‌داواك���راوه‌‌كێ‌‌خۆی‌‌كاندی���د‌ده‌كات‌بۆ‌س���كرتێری‌‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌كه‌س‌نه‌ب���وه‌.‌من‌له‌كانگای‌‌دڵه‌وه‌‌حه‌زمده‌كرد‌كه‌س���ی‌‌تر‌بوای���ه‌‌بۆ‌ئه‌م‌پۆس���ته‌.‌دوهه‌م‌ده‌نگدان‌بۆ‌س���كرتێری‌‌كۆمه‌ڵه‌‌ده‌نگدانی‌‌نهێنیه‌‌و‌خه‌ڵ���ك‌مه‌جب���ور‌نه‌ب���ون‌ئ���ه‌و‌ده‌نگه‌‌ب���ده‌ن‌به‌من،‌ب���ه‌اڵم‌ده‌نگیانداوه‌.‌زۆرتر‌ئ���اوای‌‌ده‌بینم‌ك���ه‌‌ره‌نگ���ه‌‌پێیانوابێت‌به‌ه���ۆی‌‌متمانه‌یه‌ك‌له‌ناو‌كۆمه‌ڵه‌‌بۆ‌من‌هه‌ی���ه‌‌بتوانم‌له‌یه‌كڕیزمان���ه‌وه‌ی‌‌كۆمه‌ڵه‌‌خزمه‌تێك‌بكه‌م.‌‌یا‌ره‌نگه‌‌كۆده‌نگیه‌كه‌‌له‌س���ه‌ر‌من‌زۆرتر‌بێت.‌له‌كۆنگره‌ش‌وتم‌هی���وادارم‌جارێكی‌‌ت���ر‌دوپاتنه‌بێته‌وه‌.‌به‌ش���كه‌م‌تا‌كۆنگره‌یه‌ك���ی‌‌تر‌‌كاندیدی‌‌زیاترمان‌بێت‌و‌من‌له‌و‌پۆس���ته‌دا‌نه‌بم‌و‌

ئه‌ركێكی‌‌تر‌به‌ئه‌ستو‌بگرم.له‌مه‌وپێ���ش‌ س���اڵێك‌ ئاوێن���ه‌:‌له‌گه‌ڵ‌ هاوبه‌ش���تان‌ رێكه‌وتننامه‌یه‌ك���ی‌‌تائێستا‌ده‌سكه‌وته‌كه‌ی‌‌ ئیمزاكرد،‌ حدكا‌

چی‌‌بوه‌؟‌موهته‌دی‌:‌ئه‌و‌رێكه‌وتننامه‌‌پێویستی‌‌ئێمه‌‌بو.‌پێویس���تمان‌به‌یه‌كگرتنی‌‌زیاتر‌هه‌ی���ه‌‌له‌كوردس���تانی‌‌رۆژه���ه‌اڵت.‌ئه‌و‌رێكه‌وتننامه‌‌خزمه‌ت���ی‌‌گه‌وره‌‌بو.‌به‌اڵم‌ئه‌مه‌‌ته‌نی���ا‌هه‌نگاوی‌‌یه‌كه‌م���ه‌‌له‌پێناو‌پێكهێنانی‌‌به‌ره‌یه‌كی‌‌كوردس���تانی‌.‌بۆیه‌‌به‌هه‌مو‌گرنگیه‌كه‌یه‌وه‌‌هێشتا‌هه‌نگاوێكی‌‌نیوه‌چڵه‌‌ئه‌گ���ه‌ر‌بێت‌و‌نه‌گاته‌‌به‌ره‌یه‌كی‌‌

كوردستانی‌.‌

تایبه‌ت)389(‌سێشه‌ممه‌‌2013/8/6

عه‌بدواڵی‌‌موهته‌دی‌:‌حه‌زمده‌كرد‌كه‌سێكی‌‌تر‌ببوایه‌‌به‌سكرتێر

18

كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌‌ئاسۆس‌هه‌ردی

بیرۆكه‌ی‌كۆنگ���ره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌بیرۆكه‌یه‌كی‌تازه‌‌نیی���ه‌.‌به‌درێژایی‌چاره‌كی‌س���ێهه‌می‌س���ه‌ده‌ی‌رابردوو،‌گه‌لێك‌حیزب‌و‌الیه‌ن‌و‌ناوه‌ند‌داوای‌به‌س���تنی‌كۆنگره‌یه‌ك���ی‌له‌وجۆره‌یان‌ك���ردووه‌‌و‌هه‌وڵیان‌ب���ۆ‌داوه‌.‌ئه‌گه‌رچی‌زۆرجار‌هه‌لومه‌رجی‌س���ه‌ختی‌خه‌بات‌و‌ناله‌باریی‌بارودۆخی‌پارچه‌كانی‌كوردس���تان‌رێگ���ری‌به‌رده‌م‌ئه‌م‌پرۆژه‌ی���ه‌‌بووه‌،‌به‌اڵم‌رووی���داوه‌‌ده‌رفه‌ت‌هه‌بوو‌بێت‌و‌هێزه‌‌سیاس���ییه‌كان‌ئاماده‌یی‌فكری‌و‌سیاسییان‌نه‌بووبێ‌بۆئه‌وه‌ی‌سوودی‌لێوه‌ربگ���رن.‌ه���ه‌ر‌بۆنموونه‌‌ئازادبوونی‌رۆژهه‌اڵت‌پاش‌رووخانی‌ش���ا،‌یان‌ئازادبوونی‌باشوور‌و‌دامه‌زراندنی‌حكومه‌تی‌هه‌رێم‌پاش‌راپه‌ڕین‌و‌به‌تایبه‌تیش‌

پاش‌رووخانی‌به‌عس.‌ئاماده‌یی‌فكری‌مه‌به‌س���تم‌له‌و‌عه‌قلیه‌ته‌یه‌‌كه‌‌س���ه‌رده‌مانێكی‌دوورودرێژ‌ئه‌و‌قه‌ناعه‌ته‌ی‌الی‌زۆربه‌ی‌هێزه‌‌سیاس���ییه‌‌س���ه‌ره‌كییه‌كانی‌كوردس���تان‌دروس���تكردبوو،‌خۆی���ان‌ته‌نها‌وه‌ك‌بزووتنه‌وه‌یه‌كی‌لۆكاڵ���ی‌ببینن‌و‌بێجگه‌‌له‌چه‌ند‌دروش���مێكی‌بێ‌ناوه‌رۆك،‌جورئه‌ت‌نه‌كه‌ن‌باسی‌كوردستانی‌گه‌وره‌‌بك���ه‌ن.‌ئاماده‌یی‌سیاس���یش‌مه‌به‌س���ت‌له‌وه‌یه‌‌النیكه‌می‌هه‌س���تكردن‌به‌‌به‌رپرسیارێتی‌نه‌ته‌وه‌ییان‌تێدا‌بێت،‌هیچ‌نه‌بێ‌له‌هه‌ندێ‌ساته‌وه‌ختی‌ناسك‌و‌حه‌ساس���دا،‌كه‌مێك‌ده‌ست‌له‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌‌حیزبی‌و‌شه‌خسییه‌كان‌هه‌ڵگرن‌و‌حسابێك‌بۆ‌به‌رژه‌وه‌ندی‌نه‌ته‌وه‌یی‌بكه‌ن.‌بۆیه‌‌پێم‌وایه‌‌هه‌میشه‌‌هه‌لومه‌رجه‌‌ناوخۆییه‌كان‌هۆكاری‌سه‌ره‌كی‌بوون‌بۆ‌شكستهێنانی‌سازدانی‌كۆنگره‌یه‌كی‌

نه‌ته‌وه‌یی،‌نه‌ك‌هه‌لومه‌رجی‌ده‌ره‌كی.‌به‌اڵم‌ئای���ا‌ئه‌مڕۆ‌ئه‌و‌ئاماده‌ییه‌‌فكری‌و‌سیاس���ییه‌‌هه‌یه‌...؟‌نازانم‌چۆن‌باوه‌ڕ‌به‌وه‌‌بكه‌ین‌كه‌‌نیه‌تێكی‌جدی‌بۆ‌كۆنگره‌یه‌كی‌نه‌ته‌وه‌یی‌راس���ته‌قینه‌‌هه‌یه‌،‌له‌كاتێكدا‌كه‌‌رۆژئاوای‌كوردس���تان‌له‌س���ه‌ختترین‌رۆژه‌كانیدا‌ده‌ژی‌و‌حكومه‌تی‌هه‌رێم،‌یان‌راس���تتر‌وای���ه‌‌بڵێین‌پارتی‌دیموكراتی‌كوردس���تان‌س���نووری‌لێداده‌خات؟‌وه‌زاره‌تی‌ناوخۆ‌ده‌ڵێت‌س���نوور‌ب���ه‌ڕووی‌هاوكاری‌مه‌ده‌نیدا‌دانه‌خراوه‌،‌كه‌چی‌چاالكوانانی‌مه‌ده‌نی‌باس‌له‌وه‌ده‌كه‌ن،‌ده‌رمانیان‌له‌ئه‌وروپاوه‌‌گه‌یاندۆته‌‌س���لێمانی،‌به‌اڵم‌پارتی‌ناهێڵێت‌بیگه‌یه‌ننه‌‌رۆژئاوا!‌ئاخ���ر‌چۆن‌باوه‌ڕ‌بكه‌ین‌كه‌‌ئه‌م‌كۆنگره‌یه‌‌به‌راس���تی‌نه‌ته‌وه‌ییه‌،‌له‌كاتێكدا‌به‌رپرس���ه‌‌بااڵكانی‌توركیا‌سه‌رۆكی‌بۆ‌دیاری‌ده‌كه‌ن‌و‌ده‌ڵێن‌ئه‌گه‌ر‌بارزانی‌س���ه‌رۆك‌بێت،‌كێشه‌مان‌نییه‌،‌پارتیش‌هیچ‌كاردانه‌وه‌یه‌كی‌نییه‌؟!‌بۆ‌ئه‌مه‌‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌كورده‌‌یان‌كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی‌تورك؟‌كه‌وابێ‌مه‌به‌ست‌له‌م‌س���ووربوونه‌ی‌پارتی‌له‌به‌س���تنی‌كۆنگره‌كه‌‌هه‌رئێستا‌و‌بێ‌ئه‌وه‌ی‌هیچ‌هه‌ڵوێس���تێكی‌"نه‌ته‌وه‌یی"‌به‌رامبه‌ر‌رۆژئاوا‌نیش���ان‌ب���دات،‌چیه‌‌و‌ئامانجی‌

چیه‌؟ئه‌گه‌ر‌به‌وردی‌بڕوانین،‌وه‌اڵمی‌ئه‌م‌پرسیارانه‌‌روونه‌:‌تا‌ئه‌وكاته‌ی‌تاڵه‌بانی‌نه‌خۆش‌نه‌كه‌وتبوو،‌نه‌ده‌كرا‌كۆنگره‌‌ببه‌سترێت،‌چونكه‌‌له‌سه‌ر‌سه‌رۆكه‌كه‌ی‌ده‌بوو‌به‌كێش���ه‌.‌ئێس���تا‌كه‌‌تاڵه‌بانی‌نه‌خۆش���ه‌،‌ئۆجه‌الن‌له‌به‌ندیخانه‌یه‌،‌رۆژهه‌اڵت‌و‌رۆژئاوای‌كوردس���تانیش‌له‌دۆخێكدا‌نییه‌،‌داوای‌س���ه‌رۆكایه‌تیی‌كۆنگره‌‌بكات،‌باشترین‌هه‌له‌‌بۆ‌پارتی‌كه‌‌خۆی‌وه‌ك‌پێشڕه‌وی‌كوردستانی‌گه‌وره‌‌و‌سه‌رۆكه‌كه‌ش���ی‌وه‌ك‌"سه‌رۆكی‌نه‌ته‌وه‌ی‌كورد"‌بسه‌پێنێ.‌به‌تایبه‌ت‌له‌ئێس���تادا‌كه‌‌پاش‌درێژكردنه‌وه‌ی‌ماوه‌ی‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌بارزانی‌به‌و‌شێوه‌‌نایاساییه‌،‌نیش���انه‌یه‌كی‌پرسیاری‌گه‌وره‌‌له‌سه‌ر‌شه‌رعییه‌تی‌دروست‌بووه‌،‌هه‌ڵبژرادنی‌بارزانی‌له‌الیه‌ن‌"كۆنگره‌ی‌نه‌ته‌وه‌یی"یه‌وه‌،‌پارس���ه‌نگێكی‌باش‌ده‌بێت‌بۆ‌ش���ه‌رعییه‌تدان‌به‌‌پۆسته‌كه‌ی‌له‌ئاستی‌هه‌موو‌كوردستاندا.‌ئه‌مه‌‌جگ���ه‌‌له‌وه‌ی‌به‌س���تنی‌ئه‌م‌كۆنگره‌ی���ه‌‌پڕوپاگه‌نده‌یه‌ك���ی‌بێوێنه‌یه‌‌بۆ‌ئه‌و‌

هه‌ڵبژاردنه‌ی‌بڕیاره‌‌له‌داهاتوویه‌كی‌نزیكدا‌له‌باشوور‌سازبكرێت.‌هی���وادارم‌به‌هه‌ڵه‌دا‌چووبم،‌به‌اڵم‌هه‌موو‌دراوه‌‌واقیعییه‌كان‌پێمان‌ده‌ڵێن،‌ئه‌م‌كۆنگره‌یه‌‌بێجگه‌‌له‌‌نمایش���ێكی‌وه‌ستایانه‌‌بۆ‌به‌ده‌ستهێنانی‌ده‌سكه‌وتی‌

حیزبی‌و‌شه‌خسی،‌هیچ‌شتێكی‌تری‌لێ‌چاوه‌ڕوان‌ناكرێت.

زۆرجار‌كه‌وتومه‌ته‌‌به‌ره‌ی‌‌كه‌مایه‌تی‌‌و‌ده‌نگ‌به‌به‌رنامه‌كانم‌نه‌دراوه‌‌و‌

ملكه‌چی‌‌بڕیاری‌‌زۆرایه‌تی‌‌بوم،‌بۆیه‌‌من‌پێناسه‌ی‌‌نادیموكراتبون‌بۆ‌كۆمه‌ڵه‌‌

زۆر‌به‌دوری‌‌ده‌زانم

په‌رله‌مان،‌ته‌الری‌به‌رپرسیارێتی

ئاالن‌ره‌ئوف

گرنگ���ی‌ دامه‌زراوه‌یه‌ك���ی‌ په‌رله‌م���ان‌ته‌شریعه‌‌له‌كوردستان،‌په‌رله‌مانتارانیش‌نوێن���ه‌ری‌راس���ته‌قینه‌ی‌خه‌ڵك���ن‌له‌و‌په‌رله‌مانه‌،‌به‌وه‌ی‌كه‌‌ئه‌وان‌راسته‌وخۆ‌ده‌نگده‌رانی���ان‌ متمان���ه‌ی‌ به‌ده‌ن���گ‌و‌داكۆكیك���ردن‌ په‌رله‌م���ان,‌ چونه‌ت���ه‌‌له‌مافی‌هاواڵتیان‌و‌نه‌هێش���تنی‌بێدادی‌و‌چاودێریكردن‌و‌رێكخستن‌و‌به‌هه‌ده‌رنه‌دانی‌داهات‌و‌بودجه‌ی‌گش���تی‌له‌ئه‌وله‌ویه‌تی‌ئه‌ركه‌كان���ی‌په‌رله‌مانتاران���ه‌،‌چج���ای‌س���ه‌رچاوه‌ی‌ خۆی‌ په‌رله‌مانتار‌ ئه‌وه‌ی‌ئ���ه‌و‌به‌هه‌ده‌ردانه‌‌بێت.‌س���اته‌وه‌ختی‌شه‌خسیه‌كانی‌ به‌رژه‌وه‌ندیه‌‌ ده‌ركه‌وتنی‌ئاوابون���ی‌ په‌رله‌مانت���ار‌س���اته‌وه‌ختی‌به‌رژه‌وه‌ندیی���ه‌‌گش���تیه‌كان‌و‌بێئومێدی‌به‌ش���ێكی‌ له‌نوێنه‌ره‌كان���ی,‌ خه‌ڵك���ه‌‌زۆری‌پێشخس���تن‌و‌له‌به‌رچاوگرتنی‌ئه‌و‌له‌ئێس���تادا‌ شه‌خس���یانه‌‌ به‌رژه‌وه‌ندیه‌‌سوچ‌و‌گوناهی‌كاندیدان‌و‌په‌رله‌مانتاران‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌به‌رهه‌می‌ئه‌و‌دۆخه‌‌ناواقعی‌و‌پر‌كێش���ه‌‌و‌ملمالنێ‌ناته‌ندروسته‌یه‌‌كه‌‌له‌ماوه‌ی‌چه‌ند‌س���اڵی‌رابردودا‌له‌نێوان‌هه‌ب���وه‌‌و‌ ئۆپۆزس���یۆندا‌ ده‌س���ه‌اڵت‌و‌ت���ا‌ئه‌م���ڕۆش‌به‌رده‌وامی‌هه‌ی���ه‌،‌له‌م‌په‌كخس���تنی‌ ده‌رنه‌چون‌و‌ پێناوه‌ش���دا‌چه‌ندین‌پرس‌و‌پرۆژه‌ی‌گرنگ‌و‌پێویست‌بونه‌ته‌‌قوربانی‌ئه‌و‌دۆخه‌‌ناسروشتییه‌,‌یه‌كێك‌ل���ه‌و‌پرۆژه‌‌و‌پرس���ه‌‌راگیراوانه‌‌راس���تكردنه‌وه‌ی‌نابه‌رامب���ه‌ری‌موچه‌ی‌په‌رله‌مانتاران���ه‌‌به‌موچه‌خۆران���ی‌ت���ر‌و‌خانه‌نشینكردنیانه‌‌به‌موچه‌یه‌كی‌موفت.‌ئێس���تاش‌دره‌نگ‌نییه‌‌بۆ‌گه‌اڵڵه‌كردنی‌پرۆژه‌یه‌كی‌هاوبه‌ش‌له‌الیه‌ن‌س���ه‌رجه‌م‌هێزه‌‌سیاسیه‌كان‌و‌په‌رله‌مانتارانی‌خولی‌داهاتوی‌په‌رله‌مان،‌بۆ‌راس���تكردنه‌وه‌ی‌ئ���ه‌و‌ناهاوس���ه‌نگیه‌‌و‌ره‌وین���ه‌وه‌ی‌ئه‌و‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ به‌ته‌نه���ا‌ نه‌ك‌ نیگه‌رانیانه‌‌س���ااڵنه‌‌چه‌ندین‌ملی���ۆن‌دۆالر‌بۆ‌ئه‌م‌له‌بودجه‌ی‌گش���تی‌خه‌رج‌ مه‌س���ه‌له‌یه‌‌ده‌كرێ���ت‌و‌له‌س���ه‌ر‌قوت���ی‌خه‌ڵك‌زۆر‌ده‌كه‌وێت،‌كه‌‌ئه‌مه‌شیان‌گرنگه‌,‌به‌ڵكو‌بۆته‌‌بارگرانی‌و‌ئیحراجیه‌كیش‌بۆ‌هێزه‌‌سیاس���یه‌كان‌خۆیان‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌ده‌نگۆی‌نزیكبونه‌وه‌ی‌واده‌ی‌هه‌ڵبژاردنی‌په‌رله‌مان‌ژماره‌یه‌ك���ی‌هێج���گار‌زۆر‌له‌ئه‌ن���دام‌و‌دۆستان‌و‌كادرانی‌حزبه‌كان‌داوای‌بونه‌‌په‌رله‌مانتار‌پێش���كه‌ش‌ده‌كه‌ن،‌به‌وه‌ش‌پرۆس���ه‌ی‌دیاریكردن���ی‌كاندیدكردنه‌كه‌‌له‌راسته‌رێی‌خۆی‌الده‌دات‌و‌ملمالنێیه‌كی‌قوڵ‌له‌ئاسته‌‌بااڵكانی‌حزب‌و‌ناوه‌نده‌كانی‌تردا‌دروس���تده‌كات،‌تا‌راده‌ی‌زویربون‌و‌زۆرجار‌ ده‌س���ته‌گه‌ری‌و‌ تۆخبون���ه‌وه‌ی‌تریش���ه‌وه‌‌ له‌الیه‌ك���ی‌ ملش���كاندنیش.‌ئه‌م‌مه‌س���ه‌له‌ی‌موچ���ه‌‌زۆرو‌زه‌وه‌نده‌‌ئیحراجیه‌كی‌تری‌بۆ‌كاندیدان‌و‌دڵسۆز‌و‌لیس���ته‌كان‌ س���ه‌رجه‌م‌ خه‌مخۆران���ی‌دروستكردوه‌،‌پێش���تر‌و‌ئێستاش‌لێره‌و‌له‌وێ���ش‌ئ���ه‌و‌ده‌نگ���ه‌‌خاوه‌نویژدانانه‌‌ده‌بیس���تین‌كه‌‌داوای‌چاوخشانه‌وه‌‌به‌و‌ئیمتیازاتان���ه‌‌ده‌كه‌ن،‌ب���ه‌اڵم‌ئه‌وانه‌ش‌خواستی‌شه‌خس���ین‌و‌نه‌بونه‌ته‌‌یاساو،‌ده‌ترس���ن‌له‌وه‌ی‌ك���ه‌‌قبوڵكردنی‌ئه‌و‌ئیمتیازات���ه‌‌زۆران���ه‌‌خواس���ت‌و‌پرۆژه‌‌و‌خه‌ونه‌‌جوانه‌كانی‌ئه‌و‌كاندیدانه‌‌به‌بااڵی‌موچ���ه‌‌زۆره‌كانیان‌بپێورێن‌و‌ناش���رین‌بكرێ���ن،‌یان‌لێكدان���ه‌وه‌ی‌ناماقوڵی‌بۆ‌بكرێت،‌ئه‌وه‌ش‌نیگه‌رانیی‌و‌بێمتمانه‌یی‌ده‌خاته‌وه‌‌ ده‌نگ���ده‌ران‌ الی‌ گه‌وره‌ت���ر‌یه‌كس���ان‌ به‌په‌رله‌مانتار‌ ده‌نگ���دان‌ كه‌‌ژیان‌و‌ به‌باش���تركردنی‌ به‌ده‌نگدان‌ بێت‌گوزه‌ران���ی‌په‌رله‌مانتار‌خ���ۆی.‌كه‌واته‌‌مادام‌ئه‌م‌پرسه‌‌له‌و‌ئاسته‌‌جیاجیایانه‌دا‌روب���ه‌روی‌كێش���ه‌‌و‌گرف���ت‌بۆت���ه‌وه‌‌و‌خۆكاندیدكردنی‌ مافی‌ له‌سه‌ر‌ پرسیاری‌په‌رله‌مانت���اران‌داناوه‌‌و‌په‌س���ه‌ندكردنی‌هه‌ر‌پرۆژه‌‌یاس���ایه‌ك‌بۆ‌ئه‌م‌مه‌به‌سته‌‌ده‌س���ه‌اڵت‌و‌ الی‌ حه‌ساس���یه‌تی‌جێگه‌ی‌ دروس���تكردوه‌،‌ ئۆپۆزس���یۆن‌خۆیه‌تی‌له‌م‌خوله‌‌نوێی���ه‌دا‌بێگوێدانه‌‌موزایه‌ده‌ی‌سیاس���ی‌و‌ئینتیخابی،‌هه‌مو‌الیه‌ن���ه‌كان‌پێكه‌وه‌‌پرۆژه‌یه‌كی‌هاوبه‌ش‌ب���ۆ‌ئه‌م‌بابه‌ت���ه‌‌بخه‌نه‌ڕو،‌باشتریش���ه‌‌كاندیدان���ی‌نوێی‌ئه‌م‌خوله‌‌پێكه‌وه‌‌ئه‌و‌ناوبانگیان‌و‌ خۆی���ان‌و‌ بۆ‌ س���ه‌روه‌رییه‌‌به‌هه‌ده‌رنه‌دان���ی‌ ب���ۆ‌ خه‌مخۆریی���ان‌بودجه‌ی‌گش���تی‌و‌راس���تكردنه‌وه‌ی‌ئه‌و‌باره‌‌الره‌‌تۆماربكه‌ن‌و،‌به‌ده‌ر‌له‌خواستی‌حزبه‌كانی���ان‌وێ���ڕای‌جی���اوازی‌حزب‌و‌لیس���ت‌و‌بیروبۆچون‌بڵێن‌به‌ڵێ‌بۆ‌بونه‌‌په‌رله‌مانتار‌نا‌بۆ‌كڕینی‌ویژدان‌و‌ئیراده‌‌و‌شكاندنی‌ش���كۆی‌په‌رله‌مانتار.‌چونكه‌‌گ���ه‌ر‌كار‌وابڕوات‌ئه‌وا‌چه‌ند‌س���اڵێكی‌تر‌له‌ش���كرێك‌په‌رله‌مانتاری‌خانه‌نشین‌ب���ۆ‌نه‌وه‌كانی‌داهات���وو‌بارگرانیه‌ك‌بۆ‌س���ه‌ر‌بودجه‌ی‌گشتی‌ئێس���تا‌و‌داهاتو‌جێده‌هێڵین،‌ئه‌وكات‌مێژو‌ره‌حم‌به‌كه‌س‌

ناكات‌وه‌ك‌چۆن‌نه‌یكردوه‌. 19 »»

نه‌جات‌سورچی‌:‌به‌نیازی‌‌ئاشتبونه‌وه‌‌بوین‌له‌گه‌ڵ‌‌بنه‌ماڵه‌ی‌‌بارزانی‌

له‌1996ه‌وه‌‌هه‌ولێرم‌نه‌دیوه‌،‌به‌نیازم‌دوه‌م‌رۆژی‌‌جه‌ژن‌بچمه‌وه،‌‌هیوادارم‌رێگریم‌لێنه‌كه‌ن

(389( سێشه ممه 2013/8/6 19ریکالم

»من« بۆئەوەی تۆ بکوژم، پێویستیم بەکینە هەیە، کینە دەبێت دروستبکرێت، کین���ە کاری بەحەقیقەت���ەوە نیی���ە، ئامێرێکە دەکرێت بەزۆر شێوە بخرێتە کار... من���ی سیاس���ی دەتوانێت ئەو ئامێ���رە دروس���تبکات، لەدەیان درۆو نالۆژیکی تێکەڵکردنی وێنەو لێکدانی ش���تێک بس���ازێنێت، بەکەڵکی ئەوە بێت منی پیاوکوژ بتوانێت تاوانەکەی

بەویژدانێک���ی ئاس���وودەوە بکات. تۆ هی���چ کات الی پیاوک���وژی سیاس���ی خۆت نیت، بەڵکو نیگارێکی لەسەری ئەودا، وەهمێکی پێویس���تی پێتە تا بتوانێت بژی و هەناسەبدات. پیاوکوژی سیاس���ی لەکوش���تنی ڕاس���تەوخۆوە ڕەمزییەوە لەکوشتنی دەستپێناکات، دەس���تپێدەکات... پیاوکوژی سیاسی هیچ کات نازانێت کێی کوشتووە، هیچ

کات قوربانییەکەی ناناس���ێت، بەڵکو ئەو وێنەیەک دەکوژێت کە خۆی بۆی دروس���تکردوە، کەسێک دەکوژێت پتر زادەی خەیاڵ و فەنتازیاکانی خۆیەتی. بۆ ئەوەی ئەو پرۆسەیەش تەواوبکات، بەخوێ���ن هەمیش���ە نیی���ە م���ەرج دەس���تپێبکات و بەخوێ���ن تەواو بێت، بەاڵم هەمیشە بەکینە دەستپێدەکات و

بەکینە تەواو دەبێت.

دوو‌سەرنج‌لەسەر‌کوشتنی‌سیاسی...‌پاشماوه‌

ئه ڤه د فرش���کێ مه ده یه ، له ورا ژی هه ر چه ند س���االن جاره کێ ئه م ب خوه خه ونا خوه ئیغتیساب دکن. نه به رئه قله کو ئه ڤ ملله ته تش���ته کێ ژ چاره نڤیس و پاش���ه رۆژا خوه نزانت، به ل���ێ هه تا کو بزان���ت دڤێت ئه قل���ی پراکتیزه بکت ب تایبه ت ئه قلێ ره خنه ی���ی، کو ئه قله کێ ره وش���ه نه و به رهه م���ێ وی ژی ژی���ان و هه بونه کا ره وش���ه نه . ملله تێن وه کی مه بنده س���ت، ده لیڤه ی���ا وان مه زنت���ره کو فینۆمی���ن ل نک وان په ی���دا ببن، به لێ چم���ا ب تن���ێ کریزه ل ن���ک مه په یدا دبن؟ هه ر س���الوه خته کێ رێبه ره ک یان نڤیسکاره ک یان ژی هونه رمه نده ک دێ ژ ناڤا گه ل سه ری هلدت، به لێ که نگی بویه فینۆمین ک���و چه ند رێبه ره ک، یان چه ند نڤیسکاره ک، یان ژی چه ند هونه رمه نده ک پێکڤه س���ه ری هلدن، ک���و هه می پێکڤه پرۆژه یه کێ یان دیسکۆرس���ه کێ ئاماده بکن؟ هه ما گه هشتن ئێک ژی، دوبه ره کی و

بێتفاق���ی و تونه کرنا ئێکدو ده س���ت پێ دکت. ئه ڤه هه می ژ چییه گه لۆ؟ دیسان ئه ز بۆ س���ه ده مێ سه بجه کتیڤ دزڤرینم، ئه و ژی کانساال ئه قلی کو ژ هه ر ئاله کی ڤه زیان گه هانده کوردان . ده مه کو ئه م زیانێن خوه بهژمێرن و ب ئاوایه کێ جددی س���ه ره ده رییێ دگه ل پرسێن خوه بکن. ئێدی به س���ه مرۆڤێ قوربانێ سیاسه تێن خه له ت ب���ت، هندی تۆ دبینی کاغه زه که )ورقه رابحه ( د ده س���تێ هنده ک هێزان

ده و چو که س ره حمێ ب وی نابت. کانسال ئه قلی بو س���ه ده م کو مه ره قا لێگه ری���ان و ئیکتیش���افێ ل جه م مرۆڤێ کورد نه مینت، روحا ئینسیاتیڤێ د ناڤ وی ده بم���رت، ئیدی بوی���ه ئۆرگانه کێ پاس���یڤ د هه بونا خوه ده . نکارت چو مفایی بگه هینت جڤاک���ێ خوه . هه بون و نه بون���ا وی بوی���ه پرس���ه کا ماتماتیکی )هه ژماری(، نه کو پرس���ه کا فیلۆسۆفی و

ئه خالقی.

مرۆڤێن سه رده م باوه ری ب گوهۆرینێ هه ن���ه ، گوهۆرین ب رامانا پروگرێس���ێ )پێش���که ڤتنێ(. ل گ���ۆر ده م���ی ئه م ژی مرۆڤێ���ن س���ه رده من ، به ل���ێ ژ ئالێ ئه قل���ی و پراکتیزێ ڤه ئه م کالس���یکن، گه له ک کالس���یک، له ورا ژی مه باوه ری ب گوهۆرین���ێ نینه . نه خوه ، بێ باوه ری چاوان ئ���ه م پێش بکه ڤ���ن؟ مه زهه ر زو دهێته گوهۆرین، ژ س���ه رهلدانێ )بوهارا 1991ز( و هه ت���ا نها، مه زه���ه رێ گه له ک پێکهات���ان د ن���اڤ مه ده وه ک���و خوه نه مایه ، به لێ هه تا کیژان رادێ گه وهه رێ م���ه هاته گوهۆرین؟! ئه ڤه دس���ه لمینت ک���و مه ئیمان ب گوهۆرین���ێ نینه له ورا ژی گوهۆرین���ێ نه ش���یایه مه زهه رێ مه ببه زینت و ده رب���ازی گه وهه رێ مه ببت. ئ���ه م ژبیر دکن، کو ئ���ه و مرۆڤێ نه هێته گوهۆرین، نه ش���ێت گوهۆرینێ په یدا ژی بکت. غاندی دبێژت: "تۆ ب خوه ببه ئه و

گوهۆرینه یا کو ته دڤێت ببینی".

کورد‌و‌گوهۆرین...‌پاشماوه‌

ئه مه كراو ئێمه ش زۆر خێرا تێڕوانین و بری خۆمان له سه ر ئه م عه قاڵنه به بێ خه مخواردن كۆتای���ی پێهێنا، چونكه ده بو له س���ه ر ئه و تێڕوانینه كاربكه ین كه ده ڵێت ئه گه ر جاری یه كه م به ردی ش���ێتێكت به ركه وت گرنگ نیه ، به اڵم دوه م جار ئه گ���ه ر بیه ڵیت به ردی ئه و ئ���ه وا تۆیش به ربكه وێته وه ش���ێته ت ش���ێتیت. ن���ه ك ئێم���ه به ڵك���و ئه و تێزه ش كۆتاییهات و شكس���تیخوارد كه كه س���انێك یان دو هێ���ز له رۆژگارێكی تاڵ و تاریك رۆژگارێ���ك دژبه یه ك كه خه ریك���ی ملمالنێ ب���ون له پێناو باش بۆ زۆر باش���تر و له پێناو گه شه ی فكرو هێنانه دی به ردی بناغه ی كۆمه ڵگایه كی پێهێنان���ی كۆتای���ی دادپ���ه روه رو كۆنه په رس���تی و عه قله سواوه كان. له و رۆژدا بینیم���ان ك���ه هه مو ئ���ه و تێزو هه واڵنه هه ڵه بون و كۆتاییه كه یان به مه شكایه وه له خراپه وه بۆ خراپتر ده چن و ئیتر ئ���ه وه كۆتایی ه���ات كه دو هێز یان دو كه س���ایه تی له پێن���او چاكه دا به درێژایی شه ست س���اڵ بانگه شه یان

بۆ ده كرد.

-3-2013/6/30 و ل���ه رۆژی ئ���ه وی له په رله ماندا رویدا به بێ هۆكارو به بێ

مه به ست نه بوه ، دورتر له سااڵنی تردا هه مومان ده كرێت درك به و راس���تییه بكه ین كه هۆكاره راسته قینه كه ی ئه و روداوه چی ب���وه كه هیچ به هانه یه كی عه قاڵنی هه ڵناگرێت. به اڵم ئه وه ی زۆر له كه سانی تر دركی پێده كه ن به شێكی گرنگی ئ���ه م روداوه ی���ان ده گه ڕێته وه بۆ شكس���ت و به رنامه ی كاری حیزبی و حكومی ئه م هێزه حوكمڕانانه به درێژایی بیست و دو ساڵی رابوردو، ئه م هێزانه ده بینن هاوشێوه كانیان ئیتر له دونیای ده وروبه رمان���دا به دواییه كدا شكس���ت ده خۆن و ده كه ون و كۆمه ڵگا په سه ندیان ناكات و ناتوانن هه ژمونی خۆیان به زۆر به سه ر مرۆڤدا بسه پێنن. ناتوانن به بێ به رنامه كانی به ته مه ن و درێژه كورسی خۆیان بده ن. ده بینن له قواڵیی تونێله ده ركه وتوه و روناكیی���ه ك تاریكه كه وه دوامه به س���ت و روناكییه ئه و خه ریكه ب���ه رده م رۆژی داواكاریی���ان ده خاته وێنه و له س���ه ر نایش���توانن خۆیه وه . ره ن���گ و روی جارانیان وه كو پاڵه وانی بكه نه وه و پێناس���ه پی���رۆز خۆی���ان بچنه ناو هه س���ت و مه به ستی ئه مڕۆی دیوێكی لێره وه كۆمه ڵگای كوردیه وه ، ئ���ه و روداوه ی تری ن���او په رله مان كه روی���دا ده گه ڕێته وه ب���ۆ هه ندێك له و عه قاڵنه ی كه پێیانوایه ئه گه ر بكه ون و

له ده س���ه اڵتدا نه مێنن���ه وه ئه وا دواتر ده كه ونه به رده م لێپرسینه وه وه له پێناو ئه و هه ڵه كوشندانه ی كردویانه . ئه مه یه كێكه ل���ه و هه واڵنه ی كه هه مو تێزو بۆچ���ون و ده موچ���اوه چ���ه پ و كۆنه پارێزه كان���ی ك���رد به ی���ه ك و له پێناو خۆیان���دا ده ب���و ئیتر ب���ۆ رۆژگارێكی تر ببن به یه ك و كار له س���ه ر پاراستی یه كتری بكه ن و رێگه به نه یارو بۆچونه جیاجیاكانی ده ره وه ی سه ر گۆڕه پانی كوردستان نه ده ن تا بگه نه ده سه اڵت و داڕمان. مه ودای له شكس���ت و رێگربن یه كێك له الیه نه باشه كانی ئه و روداوه ی ناو په رله م���ان ئه وه بو كه هه مو تێز و بۆچون و ده موچ���اوه جیاجیاكانی ئه م دو هێ���زه ی كۆتایی پێهێن���او له یه ك

به ره دا كۆیكردنه وه . ئ���ه وه ی ك���ه رویدا ده بێت هێش���تا چاوه ڕوانبی���ن و بزانین ئه م به ره نوێیه له كوردس���تاندا 2013/6/30 ل���ه كه سه ریهه ڵدا چی تریان پێ بۆ كۆمه ڵگای كوردی له باش���ه وه بۆ باشتر نا به ڵكو له هه ڵ���ه وه ب���ۆ هه ڵ���ه ی گه وره ت���ر. هێشتاش به نادیاری زۆرشت له هه ناوی ئه م به ره یه دا هه یه ، به م زوانه ده بینین و ده بیستین كه سته مكاری چۆن چۆنی هه ن���گاو ب���ه ره و دوا ماڵ���ی هه مومان

ده نێت.

رونكردنه وه له سه ر بابه تێكی روژنامه ی رۆژنام����ه ی 388 له ژم����اره ئاوێن����ه ئاوێن����ه ك����ه ل����ه 2013/7/30 ده رچوه به ناوی )به ڕێوه به ری گش����تی بابه تێك باوكی ش����ه هیدان/ وه زاره تی دیوان����ی هاوكاری ك����وژراوه و له شه س����ته كانه وه ئه نفالكراوان وه رده گرێ(، باڵوكراوه ته وه ، بۆ وه اڵمی ئه م بابه ته ئه و رونكردنه وه یه له مانش����ێتی ده زانی����ن: به پێویس����ت بابه ته ك����ه دا له كاتێكدا گوم����ان ده خاته سه ر ش����ێوازی ش����ه هیدبون و به كوژراو ناوی ده بات، ناوهێنانی شه هید به كوژراو قبوڵكردن قابیل����ی ش����ێوه یه ك به هیچ نی����ه ئه وه له الی����ه ك له الیه كی تر باوكی ناوبراو له وه زاره تی كاروباری ش����ه هیدان به رله وه ی به ڕێزی����ان )به ختیار فه ره ج( ببێته به ڕێوه به ری گش����تی دیوان وه كو شه هیدی سه نگه ر تۆماركراوه و به شه هید حه مه س����ور ناس����راوه و له ساڵی 1967 ئه وكاته ی ش����ه هیدكراوه باڵی مه كته بی سیاسی یه كێتی نیش����تمانی كوردستان بوه ، هاوشێوه ی هه زاران شه هید به پێی یاس����ای م����اف و امتیازاتی ش����ه هیدان و رێوش����وێن و به هه م����ان ئه نفالك����راوان و له رێگای چه ند لیژنه یه ك تۆماركراوه نه به محسوبیه ت و نه پێشوانی كراوه بۆی، ناوبراوه و له كه داركردنی ئه وه پێمانوایه بۆ ئه مه ش داواكاری����ن رۆژنامه ی ئاوێنه

داوای لێبوردن ل����ه و خانه واده یه بكات، هیچ كات گومان نه خاته س����ه ر تۆماری ش����ه هیدێك كه الی ئێمه به شه هید ناوی هاتبێ. سه باره ت به دروستكردنی خانوی خۆكردی����ش ح����ه ز ده كه ین ئ����ه م چه ند زانیاریانه بخه ینه رو 1� س����اڵی )2011(بڕی )1998( هه زارو نۆس����ه دو نه وه ت و هه ش����ت خانو ده رچوه بۆ وارسه كانیان به پێی چڕی جێگای ش����ه هیدبونه كانیان دابه ش����كراوه و لیژن����ه ی به ڕێوه به رایه تی گشتی سلێمانی سه رپه رشتی كردوه و ئه و ده س����ه اڵته ی هه بوه كه خۆی جێبه جێی بكات و لیژنه هه یه و به تاكڕه وی نه كراوه . 2� ب����ۆ س����اڵی 2013 له س����ه ر فه رمانی س����ه رۆكی حكومه ت بڕێكی تر هاوكاری خانوی خۆكرد ده كرێت كه لیژنه یه كی سه ر ئه دات و ئه نجامی وه زیران به ئه نجومه نی په یوه ندی به به ڕێوه به رێتیه گشتیه كانه وه نیه . س����ه باره ت به سودمه ندبونی ئه و دو ناویانهاتوه له بابه ته ك����ه دا كه به ڕێزه ی ئه وان له سه ر لیس����تی ئه نفالكراوان ئه و له سه ر هاوكارییه یان وه رنه گرتوه به ڵكو لیستی شه هیدانی سه نگه ر بوه كه به پێی ساڵی ش����ه هیدبونی ڕیزكراوه و وه كو دو رۆڵه ی شه هیدو خانه واده ی شه هید مافی خۆیانه سودمه ندبن له خوێنی باوكیان كه له پێناو ئازادی كوردس����تان به ختكراوه ، ئه و له چوارچێوه ی ناوی����ان ناوب����راوان

لیسته دا بوه كه به ڕێوه به رایه تی گشتی كاروب����اری ش����ه هیدان و ئه نفالكراوان����ی سلێمانی ئاماده ی كردوه ، مافێكی ره وای خۆكرد خان����وی له پرۆژه ی خۆش����یانه س����ودمه ندبن كه به بڕیارێكی ئه نجومه نی وه زی����ران دیاری ك����راوه . ئه مه له الیه ك به ڕێوه به ری ناوهێنان����ی ت����ر له الیه كی گش����تی دیوان����ی وه زاره تی ش����ه هیدان له بابه تێك����ی وادا هه ڵه یه ك����ی گه وره یه چونكه ناوبراو وارس����ی ش����ه هیدانه كه ی باوكی نیه به ڵكو برایه كی ئه و وارس����ه و ماف����ی خۆیه ت����ی چۆن خانو دروس����ت ده كات و به چ شێوه یه ك، ئه وه ی الی ئێمه گرنگه ئه و بڕه پاره ی دیاریكراوه به سێ قۆناغ پێیانده درێ تاكو هه نگاو به هه نگاو به چاودێری ئه ندازیاران و لیژنه ی تایبه تی وه زاره ت خانویه كی شایس����ته دروس����ت بكه ن. له كۆتاییدا روی قسه مان ده كه ینه ڕۆژنام����ه ی ئاوێنه و هه م����و كه ناڵه كانی تر كه ئێمه هه م وه ك����و وه زاره ت و هه م به ڕێوه به رایه تیه گشتیه كانی سه ر وه كو ب����ه وه زاره ت ده رگامان كراوه یه ، ده كرێت ناڕون و په نابردنه به ر)سه رچاوه ی له بری نادیار(، ئێمه جوابی كۆی پرسیاره كانیان بده ینه وه . له گه ڵ سوپاسی بێپایانمان.

راگه یاندنی وه زاره تی كاروباری شه هیدان و ئه نفالكراوان

سه رۆكایه تی دادگای تێهه ڵچونه وه ی ناوچه ی سلێمانی ژماره: 573/ب/2013 )دادگای به رایی هه ڵه بجه(

به روار: 2013/8/1

ئاگانامهداواكار: )ساڵح احمد محمد( له بری كوره ناكامه كه ی )عباس(

داوالێكراو: راستگری باری شارستانی )سیروان( سه ره ڕای كاره كه یداواكار )ساڵح احمد محمد( له بری كوره ناكامه كه ی )عباس( داوایه كی به و ژماره یه ی س���ه ره وه له م دادگایه تۆماركردوه له دژی راستگری تۆماری شارستانی )سیروان( وێرای كاره كه ی بۆ گۆڕینی ن���اوی كوره كه ی له )عه باس(ه وه بۆ )ره وه ز( به پێی ماده ی )21( له یاس���ای باری شارستانی دادگا بڕیاریدا به باڵوكردنه وه ی داواكه ی له ڕۆژنامه یه كی ناوخۆدا جا هه ر كه سێك مافی رێگری هه یه با په یوه ندی بكات به دادگاوه له ماوه ی 10 رۆژدا پاش باڵوكردنه وه ی له م رۆژنامه یه دا به پێچه وانه وه دادگا

داواكه ده بینێ به گوێره ی یاسا. له گه ڵ رێزدا..

دادوه ر ته ها عمر رشید

ونبونناسنامه یه كی باری شارستانی سلیمانی ونبوه به ناوی )یوسف علی عبدالعزیز(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی ئاوێنه.

پرسه‌نامه‌هه واڵی كۆچی دوایی "شێركۆ بێكه س"ی ش���اعیری گه وره ی كوردس���تان، مایه ی دڵگرانی و خ���ه م و په ژاره یه ك���ی زۆر بوو بۆ ئێمه ، مامۆس���تا "شێركۆ" دۆس���ت و هاوڕێیه ك���ی ئازیز و بوو، هه میش���ه یمان به ڕێ���زو پرس���ه و دڵمانه وه له ناخ���ی له خێزان���ه سه ره خۆش���ی به ڕێزه كه ی و هه موو هاوڕێیانی ئه و پی���اوه گه وره یه ده كه ین، به هیوای ئه مه دوا ناخۆش���ی بنه ماڵه كه ی���ان بێ���ت و گیانی به به هه ش���تی كۆچك���ردووش

به رین شاد بكات.

بنه ماڵه ی ئه حمه د هه ردی

مێژو‌روی‌خۆی‌ئاشكرا‌ده‌كات...‌پاشماوه‌

رونكردنه‌وه

19300$

G5422644 1J0108604 2H8591631 3J1547483 4K8117941 5K6651168 6L2007125 7K1190970 8K6853166 9L2028120 10L2014447 11K8132208 12J8736022 13K6667832 14L1999499 15K685169 16L199816 17

H8288639 18K4919302 19

ئاگادارییه ک له کۆمپانیای )کارڤین(ه وه

ئاوێن����ه : دۆخی حیزبه كان����ی رۆژهه اڵت چ����ۆن ده بینی ؟ داوای به ش����داریینه كردن له هه ڵبژاردنه كانی ئێ����ران ده كه ن، وه اڵمی هه ندێكی����ش وه رناگرن����ه وه . پێویس����ت ئه م����ه به دابڕان����ی حیزب����ه كان له خه ڵكی

لێكده ده نه وه ؟ موهت����ه دی : م����ن ن����اوی نانێ����م دابڕان له خه ڵ����ك، ب����ه اڵم حیزبێك ك����ه بتوانێت له ناو دیموكراتیك به ش����ێوه ی ئاش����كرا و خه ڵكی خۆی بێت، زۆر جیاوازه له حیزبێك رێگه ی هه ر چه ش����نه چاالكییه كی سیاسی لێس����ه ندراوه ته وه . ده نا ئیستاش كۆمه ڵه و دیموكرات له ناو دڵی خه ڵكی كورد ده ژین. پێموایه 48 س����ه عات ئازادی سیاس����یمان هه بێت ده یبین����ن كه نه ك هه زاران، به ڵكو س����ه دان هه زار ك����ه س و ملیۆن����ان كه س له خه ڵك����ی كوردی رۆژهه اڵت له ده وری ئه و حیزبانه كۆده بنه وه . ئه زمونی كوردستانی عێراقیش ئه وه ی سه لماند. ئه گه ر راپه ڕینی ساڵی 91 نه بوایه یه كێتی و پارتیش ده تگوت

نیه ، پێش����مه رگه یان نه ماوه و رێكخراویان به اڵم مانگێگی نه خایاند ده سه اڵتی سیاسی كوردس����تانیان گرته وه ده س����ت. من ناڵێم عه ینی ئه زم����ون الی ئێمه دوپاتده بێته وه ، ب����ه اڵم دڵنیام ئه گ����ه ر بچوكترین مه جالی كاری سیاسیمان هه بێت له ئێران، نفوزی ئێمه زۆرتر ده بێت له نفوزی یه كێتی و پارتی

ساڵی )1991( نه ك كه متر. زیاد رێژه یه ك����ی ده نگدان����ی ئاوێن����ه : به روحان����ی، كوردس����تان له خه ڵك����ی چ����ۆن لێكده ده یت����ه وه ؟ بۆ ئ����ه م خه ڵكه

به شداریكرد؟ رۆژانه ی له ژیان����ی خه ڵ����ك موهته دی : خۆیان����دا ئاس����اییه هه وڵب����ده ن گ����ۆڕان له ژیان����ی خۆی����ان پێكبێنن ئه گ����ه ر ئه م گۆڕان����ه كه مێكیش بێت. به هاتنی روحانی بۆ نێ����و ملمالنێ����ی هه ڵبژاردنه كان خه ڵك هه ستیانكرد ده القه یه كی بچوك كراوه ته وه بۆ ئه وه ی به شێك یا توزێك له و سیستمه بگۆڕن. ی����ا ئه گه ر نه توان����ن حكومه ته كه

بگۆڕن، هه ڵس����وكه وتی حكومه ت بگۆڕن. كه سێك بێنن كه سیاسه ته كانی تائیستای ئه م حكومه ت����ه درێژه نه دا، بۆیه ده نگیان به روحان����ی دا چونكه به ب����ه راورد له گه ڵ كاندیده كان����ی تر، ته نی����ا روحانی بو كه

ده نگێكی جیاوازی هه بو.ئاوێنه : ئی����وه رێز له بڕی����ار و ده نگدانی خه ڵ����ك له هه ڵبژاردن����ه كان ده گرن ئه گه ر

وه ك ئێوه ش بیرنه كه نه وه ؟موهته دی : بێگومان. دیاره ئێمه ته حریم به بژارده یه ك����ی باش����تر ده زانین، به اڵم كه خه ڵ����ك بایكۆتی نه ك����ردوه تێده گه ین كه ئه م ده نگدانه ش به مانای ئه وه نیه كۆماری ئیس����المی ئێرانی����ان ده وێ . ئه و خه ڵكه ی له كۆماری به گۆڕان ده نگیان ده نگیانداوه ، ئیسالمی داوه ، نه ك به كۆماری ئیسالمی . یانی ره فتاری سیاسی خه ڵك له هه ڵبژاردن ب����ه دژی ئێم����ه نه ب����وه ، خه ڵ����ك گۆڕانی سیاسییان ده وێ ، به اڵم شیوازی جیاواز بۆ

ئه و گۆڕانه ده گرنه پێش.

عه‌بدواڵی‌‌موهته‌دی‌:‌حه‌زمده‌كرد‌كه‌سێكی...‌پاشماوه‌

ریکالم

ریکالم

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د