ژماره 371
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
ناپاکی‌هاوسه‌ری‌له‌هه‌ولێر
تیراژ:4500 ئاریافۆن:2560031کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌نرخی1000دینار تهلهفۆن:213662232105013210502هه‌ولێر،فولکه‌ی‌کوران-به‌رامبه‌ر‌نه‌خۆشخانه‌ی‌ژینی‌تایبه‌ت)مۆبایل(:07504531388 ناونیشان:سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش101شهقامی2سالم‌خانووی56
رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات
ژماره )371( سێشەممە 2013/4/2
w w w . a w e n e . c o m
12 »» 17 »»
شۆفێری ته كسییه ك له سلێمانی زیاتر له پێن���ج منداڵی كوڕ الق���ه ده كات كه به شێكیان ئه و قوتابییانه بوون له الیه ن گواستنه وه یان ئه ركی كه سوكاریانه وه
بۆ قوتابخانه به و سپاردووه .
ئاوێن���ه ، س���لێمانی : ئه م ش���ۆفێره كاتێ���ك كه تنه كه ی ئاش���كرا بووه كه مانگ���ی راب���ردوو میمۆرییه كی بردووه ب���ۆ وێنه گرێك ت���ا چه ن���د وێنه یه كی وێنه گره كه ب���ه اڵم بش���واته وه ، ب���ۆ
كۆمه ڵێ���ك وێن���ه و گرت���ه ی ڤیدیۆیی له ن���او میمۆرییه ك���ه دا بینی���وه ك���ه جه س���ته ی من���داڵ ب���وون به رووتی ، هه روه ه���ا ش���ۆفێره كه له گ���ه ڵ چه ند گرتووه ، وێنه ی مێردمناڵدا منداڵێك و
ئه ویش ئاسایشی لێئاگادار كردۆته وه و ده ستگیركراوه .
به پێی ئه و زانیاریانه ی ده ست ئاوێنه كه وتوون، ئه م ش���ۆفێری ته كسییه كه زیات���ر له پێنج منداڵی الق���ه كردووه و
به مۆبای���ل هه ندێكێش���یانی وێن���ه ی گرت���ووه ، ب���ه ر له ئاش���كرابوونی ئه م
كاره ی ، جارێك زیندانی كراوه .ك���ه رووداوه ب���ه م س���ه باره ت ئێس���تا له الی���ه ن پۆلیس���ه وه له ژێ���ر
لێكۆڵینه وه دای���ه ، وته بێژی پۆلیس���ی س���ه ركه وت" "نه قی���ب س���لێمانی به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه "هه فته ی روونكردنه وه یه ك له مباره یه وه داهاتوو
باڵوده كه ینه وه ".
كۆس����ره ت ره س����وڵ جێگری سكرتێری كوردستان نیش����تمانی یه كێتی گشتی له نامه یه ك����دا كه بۆ هه م����و ئه ندامانی س����ه ركردایه تی سیاس����ی و مه كته ب����ی بۆ قس����ه كردنیان لێ����دوان و ن����اردوه ،
میدیاكان لێقه ده غه ده كات.ئاوێنه ، س����لێمانی : س����ه رچاوه یه كی ئ����اگادار به ئاوێن����ه ی راگه یان����د ئ����ه م
نامه یه ی كۆس����ره ت ره سوڵ به دوای ئه و ناڕه زاییه دا دێت كه بارزانی س����ه رۆكی مه كته بی ب����ۆ له بروس����كه یه كدا هه رێم سیاس����ی یه كێتی به رامب����ه ر به لێدوان و م����ه ال ئه مدوایی����ه ی چاالكییه كان����ی
به ختیاردا ده ریبڕی .س����ه رچاوه كه جه غت له وه ده كاته وه كه ئه م لێدوانانه ی مه ال به ختیار و چه ند
به رپرسێكی یه كێتی ، كۆسره ت ره سوڵی ناچارك����ردوه بڕیار بدات ك����ه لێدوان و له به رپرسانی میدیاكان بۆ قس����ه كردن یه كێت����ی قه ده غ����ه ب����كات، ئه م����ه ش یه كه مج����اره له س����اڵی 1991ه وه له ناو نیش����تمانی كوردستاندا جۆره یه كێتی
بڕیارێكی به مجۆره بدرێت.
سلێمانی و هه ولێر هه ریه که و زیاتر له 1000 میسرییان تێدایه
كورده‌كان‌و‌میسرییه‌كان.. 12 »» 17 »»
ئه و دو خوشكه ی به هه ڵه كراونه ته سیمبولی كاره ساتی هه ڵه بجه
«« 5وێنه‌یه‌کی‌‌به‌ناوبانگ 17 »»4 »»له ماوه ی 2ساڵی رابردودا 402 که س به هۆی
ناپاکی هاوسه رییه وه له یه کتر جیابونه ته وه
ریکالم ریکالم
شۆفێری‌‌ته‌كسییه‌ك‌پێنج‌منداڵ‌‌القه‌‌ده‌كات
ریکالم ریکالم
شوققه یه ك بۆ فرۆشتنله گه ڕه كی كوردسیتی یه ك
شوققه یه كی )110(مه تری هه یه بۆ فرۆشتن كه قیس���تی مانگانه ی ته نها )149( هه زار دیناره ، شوققه كه ده كه وێته نهۆمی دووهه م و سه قفی جبس���ن بۆرده و كه وانته رو سپلیتی
تێدایه . ب���ۆ زانیاری زیاتر په یوه ندی بكه به م ژماره
مۆبایله وه :07704679999
كۆسره‌ت‌ره‌سوڵ‌‌لێدوان‌بۆ‌میدیاكان‌له‌به‌رپرسانی‌‌یه‌كێتی‌‌قه‌ده‌غه‌‌ده‌كات
کۆسره ت ره سوڵ
ده زگای ئاسایشی ھه رێم رایده گه یه نێت
كه به مزوانه یاداشتێكی لێكتێگه یشتن
له گه ڵ سه ندیكای رۆژنامه نوسان ئیمزا
وه می سه ندیكان.ده كه ن و بۆ ئه و مه به سته ش چاوه ڕێی
ســـلێمانی : عومـــه ر، رامـــان
ســـه رچاوه یه ك له ئاسایشـــی ھه رێـــم
به پاشـــكۆی (ده روازه )ی راگه یاند كه
به مه به ســـتی ھه ماھه نگی زیاتر له گه ڵ
رۆژنامه نوسان له مامه ڵه كردنیان له گه ڵ
یه كتر، وا بڕیاره به مزوانه یاداشتێكی
لێكتێگه یشـــتن له گـــه ڵ ســـه ندیكای رۆژنامه نوسان ئیمزا بكه ن.
ھه روه ھا به پێی راپۆرتی سه ندیكای
رۆژنامه نووســـانی كوردستان له ماوه ی
چوار ساڵ و نیودا ھه ر چوار رۆژ جارێك
پێشێلكارییه ك به رامبه ر رۆژنامه نووسان
له دوای ئاماره كه ئه نجامدراوه . به پێی
ساڵی (٢٠٠٨)ه وه (٤٠٩) پێشێلكاری
به رامبه ر رۆژنامه نووسان ئه نجامدراوه و
"ره شترین ساڵ"یش بۆ رۆژنامه نوسان
ســـاڵی (٢٠١١) بـــووه كـــه (١٦٣)
ئه نجامدراوه . به رامبه ریان پێشێلكاری
(میتـــرۆ)ش ســـه نته ری ئامارێكـــی
بۆ داكۆكی له ڕۆژنامه نوســـان ســـاڵی
رابـــردووی بـــه ســـاڵێكی "ره ش" بۆ
رۆژنامه نوس ناوبردووه كه تیایدا ٣٥٩
رۆژنامه نوسان به رامبه ر پێشـــێلكاری
تۆماركراوه ، به م كوژران و برینداربونی رۆژنامه نوسی تێدا نه بووه .
بۆ ئیمزاکردنی یاداشتی لێكتێگه یشتن
ئاسایش چاوه ڕێی وه می سه ندیکایه
ده روازه
ســـه ندیكای ئامارێكـــی به پێـــی
ھه شـــت نزیكـــه ی رۆژنامه نوســـان،
ھـــه زار رۆژنامه نـــوس ئه ندامـــی ئه و
سه ندیكان به ھه ر ســـێ پله ی (كارا و
به شدار و مه شـــقكار)، ئه مه جگه له و
نین.رۆژنامه نوسانه ی كه ئه ندامی سه ندیكا
لـــه و (ده روازه ): بـــه تایبـــه ت
لیژنه ی داكۆكی باره یه وه ســـكرتێری
له سه ندیكای رۆژنامه نوســـان له مافی
حســـێن ئه نـــوه ر رۆژنامه نوســـان،
رایگه یانـــد كه به پێـــی دوایین ئاماری
ســـه ندیكاكه یان نزیكه ی ھه شت ھه زار
رۆژنامه نوس به ھه ر سێ پله ی (كارا و
ئه ندامی سه ندیكان.به شدار و مه شقكار) ناویان تۆماركراوه و
ئاماره كه ی سه ندیكای رۆژنامه نوسان
رۆژنامه نوسی سه دان كه له كاتێكدایه
دیكه له كوردســـتان ھه ن كه ئه ندامی
ســـه ندیكای رۆژنامه نوسان نین و كاری رۆژنامه نوسی ده كه ن.
فۆتۆ: ئارام که ریم
دوو رۆژنامه نوس له کاتی وێنه گرتنی روداوێکدا
پسپۆری بواری یاسای رۆژنامه گه ریی ،
د.ســـامان فه وزی به پێویستی ده زانێت
كـــه یاســـای رۆژنامه گه ریـــی ھه موار
بكرێته وه ، چونكه ره وشی رۆژنامه گه ریی
ئێستا به به راورد به شه ش ساڵی رابردوو
گۆڕانكاری زۆریی به سه ردا ھاتووه .
د. سامان فه وزی له چاوپێكه وتنێكدا
ئاماژه ی پاشـــكۆی (ده روازه ) له گه ڵ
به وه دا كه پێویسته یاسای رۆژنامه گه ری
ھه رێمی كوردســـتان ھه موار بكرێته وه ،
رۆژنامه گه ریی ئه مڕۆی چونكه ره وشی
له گه ڵ ساڵی (٢٠٠٧) كه تێیدا یاساكه
په ســـه ند كراوه زۆر جیـــاوازه . ناوبراو
پێیوایه كه ئه و یاســـایه الیه نی باشی و
خراپـــی تێدایه ، له وانـــه زیندانیكردنی
رۆژنامه نوســـی نه ھێشـــتوه ، به م بۆ
ئه وه ی وه كو یاساكانی ده ره وه ی وتی
لێبكرێت باشتر وایه ھه موار بكرێته وه .
پسپۆرێك داوای رۆژنامه گه ریی ده كاتھه مواركردنه وه ی یاسای
ھاوتـــی ) ئاوێنه نیـــوز و (ســـایتی
(NPA) رێكخـــراوی به پشـــتگیری
ی نه رویجی خولێكـــی راھێنان بۆ ١٠
به مه به ســـتی ده كه نه وه رۆژنامه نوس
چۆنیه تی مامه ڵه كردن له گه ڵ ھێزه كانی
ناوخۆدا.
ده روازه ، ســـلێمانی : لـــه و باره یه وه
رێكخه ری پڕۆژه كه ، ئاراڵ كاكل رایگه یاند
خوله كـــه ھه فته ی داھاتوو له شـــاری
سلێمانی سازده كرێت و ماوه ی سێ رۆژ
ده خایه تێت كه مه به ست لێی چۆنیه تی
مامه ڵه كردن و لێكتێگه یشـــتنه له نێوان
رۆژنامه نوســـان و ھێزه كانی ناوخۆ و وا
بڕیاره دواتریش كۆبونه وه یه كی فراوان
ده زگاكانی رۆژنامه نـــوس و له نێـــوان
ناوخۆ له شاری ھه ولێر سازبكرێت.
جێی ئاماژه یه پاشكۆی (ده روازه )ش
له چوارچێوه ی پڕۆژه ی لێكتێگه یشتنی
ناوخۆیه .نێـــوان رۆژنامه نوســـان و ھێزه كانـــی
خولێكی راھێنان بۆ ١٠ رۆژنامه نوس ده كرێته وه
له کوردستان، ھه شت ھه زار رۆژنامه نوس ئه ندامی سه ندیكان
سامان فه وزی
فۆتۆ: ئارام که ریم
چه ند رۆژنامه نوسێکله کۆنگره یه کی رۆژنامه وانیدا
٢ ««
بۆ لێکتێگه یشتنی میدیاکاران و ھێزه کانی ناوخۆ
سێشه ممه ٢٠١٣/٤/٢ژماره (١)
له گه ڵ ئه م ژماره یه دا پاشکۆی ده روازه بخوێنه ره وه
3 »»
Vacancy AnnouncementField Service Engineer
A leading systems supplier of aseptic cartons packaging and filling machines for beverages and food seeks a Field Service Engineer with below skills ;
Skills: - Bachelor’s degree with disciplines: Mechatronics, Mechanical Engineering, Electronics - 3 - 4 years of experience in maintenance of aseptic filling machines or similar fields, technical service duties - Between 25-- 30 years old. - Knowledge MS office and PLC programming - Valid driving license - Fluency in English - Willing to adapt intensive work and travelling across the country and abroadResponsibility: - Installation, inspection, repair, preventive maintenance and trouble shooting at customer’s site. - Issue resolution with responsible departments, preparation of technical reports. - Coordination of spare parts ordering process - Customer support regarding technical problems. - Planning and implementation of preventive maintenances
Interested candidates to send their CVs to the following e-mails before 12th April 2013
[email protected]@sig.biz
هه‌واڵ(371( سێشه ممه 22013/4/2
ئاوێنه‌ی‌روداوه‌کان
ریکالم
شكستی‌‌حكومه‌ت
شوان محه مه د
مه س���ه له ی نه بون���ی پ���اره له بانكه كانی س���لێمانی و بگ���ره هه رێ���م قه یرانێك���ی مه ترس���یداری دوێنێ و ئه مڕۆی حكومه تی هه رێمه ، ئ���ه م قه یرانه ئه گ���ه ر ئه مڕۆش به روكه ش وا ده ربكه وێت چاره سه ر كراوه ، ئیفالس توندتر سه رهه ڵده داته وه و سبه ی یه كێت���ی ( )پارت���ی و به حكومه ته ك���ه ی
ده كات.حكومه تی هه رێم به تایبه تی له ناوچه كانی س���ه وز له مانگی كانونی دوه م و ش���وبات نه یتوانی له كاتی خۆیدا موچه ی مانگانه ی ناوه ندێكی به رفراوان له موچه خۆران بدات و چه ندین رۆژ دواكه وت، هاوكات زۆرێك له و به ڵینده رانه ی گرێبه س���تیان هه بو له گه ڵ حكومه ت قیستی س���لفه كانیان بۆ خه رج نه ده ك���راو نزیك���ه ی 1400 پ���رۆژه كه وته به رده م مه ترس���ی راگرتنه وه ، هۆكه ش���ی
نه بونی پاره بو له بانكه كانی سلێمانیدا.ئه وه ی جێگه ی س���ه رنج بو ژماره یه كی كه م له به رپرس���انی حكومه ت له مباره یه وه قس���ه یان بۆ میدیاكان كرد ك���ه هۆكاری س���ه ره كی ئه و كێشه یه شیان ده گه ڕانده وه بۆ ناكۆكی سیاس���ی نێوان هه رێم و به غدا، له بانكه كانی سلێمانیدا پاره شیان نه بونی ده خسته ئه ستۆی حكومه تی به غداوه كه "
پاره نانێرێت".به رپرس���انی حكومه ت���ی هه رێ���م له م لێدوانانه ش���یاندا راس���تگۆ نه بون له گه ڵ هاواڵتیان���ی كوردس���تان و به ڕاش���كاوانه ده ستیان نه خس���ته سه ر كرۆكی كێشه كه ك���ه خ���ودی حكومه تی هه رێ���م و هه ردو حیزبه كه یه . به درێژایی چه ند ساڵی دوای راپه رین و دواتریش له 2003ه وه تا ئێس���تا حكومه ت���ی هه رێ���م خاوه ن���ی هیچ پالن و سیاس���ه تێكی ئابوری نیی���ه ، بودجه یه ك له به غداوه دێت و له گه ڵ داهاتێكی ناوخۆیی هه رێم���دا و به ب���ێ پالن خ���ه رج ده كرێت و
هه ندێكیشی لێ ده چێته تاریكییه وه .به پێ���ی هه ندێك زانی���اری باوه رپێكراو حكومه تی هه رێمی كوردس���تان به ده ست كێش���ه یه كی گه وره ی داراییه وه ده ناڵێنێ ك���ه ئه وی���ش ) كورتهێنان���ی دارای���ی ده وریی���ه (، به پێی ئ���ه و زانیارییانه ئه و كورتهێنان���ه به زیاتر له س���ێ ملیار دۆالر ده خه مڵێنرێ���ت له كاتێك���دا له بودج���ه ی بڕی���ار له س���ه ر دراوی 2013ی په رله مانی كوردستان ئه م بڕه پاره یه به یه ك ترلیۆن و شه ش سه د و هه شتا و چوار ملیار و نۆسه د ملی���ۆن خه ملێنراوه كه نیوه ی كورتهێنانه راسته قینه كه ده كات كه حكومه تی هه رێم پێوه ی ده ناڵێنێ . ئه مه ش به مانا ئابورییه حكوم���ه ت خه رجییه كان���ی س���اده كه ی به درێژایی س���ااڵنی راب���ردو له داهاته كانی زیات���ره ، واته خه رجییه كان���ی حكومه تی هه رێ���م س���ااڵنه زیاتره ل���ه و بودجه یه ی له به غ���داوه ب���ۆی دێ���ت و ل���ه و داهات���ه
ناوخۆییانه ی ده ستیده كه وێت.حكومه تی هه رێم و به تایبه تی به رپرسانی یه كێت���ی له ن���او حكومه ت ل���ه دو مانگی رابردودا فش���ارێكی زۆریان خس���ته سه ر نێچیرڤان بارزانی و پارتی بۆ ئه وه ی پاره بخرێت���ه بانكه كانه وه تا له گه ڵ هاواڵتیان و به ڵینده راندا كێشه یان بۆ دورست نه بێت، ئه وه بو به دوج���ار نزیكه ی بڕی دو ملیار و دوس���ه د ملیۆن دۆالر خرای���ه بانكه كانی هه رێ���م) به پێ���ی هه ندێك زانی���اری ئه و پاره یه ی خراوه ت���ه بانكه كانه وه له داهاتی نه وتی هه رێم بوه ( و، پش���كی شێری دران به سلێمانی بۆ پڕكردنه وه ی ئه و كورتهێنانه ، واته بۆ دابینكردنی )س���یوله (ی دراویی له بانكه كان���دا تا بتوانن موچه و س���لفه ی
موسته حه قاتی كۆمپانیاكان بده ن.ده رهاویش���ته له ه���ه ره یه كێ���ك كورتهێن���ان دی���ارده ی نێگه تیڤه كان���ی له واڵتانی جیهان، له وه دا خۆی ده بینێته وه ك���ه حكومه ت به هۆی ئ���ه و كورتهێنانه وه خ���ۆی ده ده زێت���ه وه له ئه رك���ه ئابوری و پرۆژه ی ناتوانێ���ت كۆمه اڵیه تییه كان���ی ، وه به رهێنانی نوێ و ستراتیژی دروستبكات، له كه م واڵتدا رویداوه كورتهێنانه كه بگاته نه توانێ���ت موچه ی ئ���ه وه ی حكوم���ه ت فه رمانبه رانی ده وڵه ت و سلفه ی گرێبه سته كۆنه كان���ی له گ���ه ڵ كۆمپانیاكاندا بدات، به اڵم ئه وه ی له س���لێمانی رویدا حكومه ت فه رمانبه ران و س���لفه ی نه یتوانی موچه ی خ���اوه ن كۆمپانی���اكان له كات���ی خۆیاندا ب���دات كه ئه وه ش ئاماژه یه بۆ مه ترس���ی حاڵه ته ك���ه و نه بونی هیچ پالنێكی ئابوری
بۆ ئیحتیواكردنی كێشه كه .كێش���ه ی كورتهێنانی ئاب���وری له هه رێم ناكرێ���ت، چاره س���ه ر به )پاراس���یتۆڵ( هه ركاتێ���ك بێ���ت شكس���ت به حكومه ت ده هێنێت، ته نها چاره س���ه رێكی ریشه یی بۆ ئه م قه یرانه په یڕه وكردنی سیاسه تێكی ئابوری زانس���تییه كه تا ئێستا یه كێتی و
پارتی نه یانتوانیوه گه اڵڵه ی بكه ن.
ئا: سۆران كامه ران
زیاتر له سێ دانیشتنه كوتله ی عه ره بی ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك
به شداری دانیشتنه كانی نێو ئه نجومه ن ناكه ن و به رده وامن له بایكۆتكردنی
دانیشتنه كانی ئه نجومه نی پارێزگای كه ركوك.
ئیسماعیل حه دیدی كه سایه تی دیاری عه ره ب له كه رك���وك به ئاوێنه ی راگه یاند كه بۆ مێژو ش���ایه دییه ك ده ده م له دوای 2003ه وه كورد ده یویست له گه ڵ عه ره بدا هاوپه یمانییه كی ستراتیجی دروست بكات كه له سه ر بنه مای برایه تی و پێكه وه ژیان بنیادبنرێت بۆ ئاینده ی كه ركوك و چه ند هه وڵێ���ك هه بو هه تا بۆ دروس���تكردنی
لیستێكی هاوبه ش بۆ هه ڵبژاردنه كان و م���ن یه كێ���ك بوم ل���ه و كه س���انه ی
له سه ره تاوه كارم له م بابه ته دا كرد.نابراو ئه وه ش���ی وت كه ئێمه قس���ه له س���ه ر الیه ن���ه سیاس���ێكه ی ده كه ین چونكه ل���ه روه كۆمه اڵیه تێك���ه وه ئێمه هی���چ كێش���ه یه كمان نییه و كێش���ه كان له په یوه ندێ سیاس���ێكان هه یه له نێوان
پێكهاته كان نه ك كۆمه اڵیه تی .پۆس���تی به پێنه دان���ی س���ه باره ت كه كه ركوك پ���ه روه رده ی به ڕێوه به ری
عه ره به كان���ی نێو ئه نجومه ن���ی پارێزگا زان���ی و ده نگیان به ماف���ی عه ره بی���ان به توركمان و بدرێ���ت ن���ه دا له س���ه ری بایكۆتی دانیش���تنه كانیان ك���رد دواتر ئه و پۆس���ته درا به توركمان كه پێشتر به ڕێوبه ره ك���ه توركمان ب���و، حه دیدی وت���ی ئه م ناكۆكییه ب���ه رده وام ده بێت و به ئاسایی وه سفی كرد هه روه ها نمونه ی به ڕێوبه رایه ت���ی خانوب���ه ره ی كه ركوكی كورد به ڕێوه به ره ك���ه ی ك���ه هێنایه وه بێت دوای ئه وه ی ئه و به ڕێوبه ره بمرێت گه نده ڵییه وه بێت به ه���ۆی الببرێت یان یان هه ر هۆكارێك���ی دیكه ، كورده كان كه س���ێكی دیك���ه له نه ته وه كه ی خۆیان ده خه نه شوێنی ، پۆسته كان له كه ركوك
له نێوان نه ته وه كاندا دابه ش كراوه . داوای ئه وه ی له دانیشتنێكدا له 12_3 ی ئه م مانگه به كۆی ده نگی ئه نجومه ن بڕی���اردرا لیژنه ی���ه ك پێكبهێنرێ���ت بۆ گێڕان���ه وه ی زه ویی���ه داگیركراوه كان���ی ك���وردو توركم���ان، عه ره ب���ی كه ركوك هاوكات كرد دانیش���تنه كه یان بایكۆتی پێش���تریش بایكۆتی دانیشتنی ده نگدان له سه ر پۆستی به ڕێوه به ری په روه رده ی كه ركوكیان كردو داوای ئه و پۆس���ته یان ده كرد بدرێته عه ره بی كه ركوك چونكه به وته ی خۆی���ان له كه ركوك په روه رده ی كوردی هه ی���ه بۆ كورده و پ���ه روه ده ی
توركمان���ی هه ی���ه ب���ۆ توركمان���ه ئه م په روه رده ی���ه عه ره بییه و پێویس���ته بۆ
عه ره ب بێت.هه رچه ن���د محه مه د خه لی���ل جبوری كه ركوك پارێزگای ئه نجومه نی ئه ندامی له س���ه ر كوتل���ه ی عه ره ب���ی رایگه یاند ك���ه چه ندین ج���ار داواو پێش���نیارمان ئاراس���ته ی س���ه رۆكایه تی ئه نجوم���ه ن كردوه به اڵم پش���تگوێ خ���راوه به هۆی ئه وه ی الیه نگی���ری پێكهاته یه ك ده كه ن
له سه ر حیسابی ئێمه .له به رامبه ردا حه سه ن تۆران سه رۆكی كه رك���وك پارێ���زگای ئه نجومه ن���ی ره تیده كاته وه هیچ داوایه كی عه ره به كانی
كه ركوكیان ره تكردبێته وه . ناوبراو ئه وه شی وت كه ئه وان له گه ڵ س���ه رجه م لیس���ته كانی نێو ئه نجومه ن به ی���ه ك ئاس���ت مامه ڵه ده ك���ه ن و هه ر داواو پێش���نیارێك كۆده نگی له سه ربێت دانیشتنه كانی كاری به رنامه ی ده كرێته
ئه نجومه نه وه .هه رچه ن���ده ب���ۆ س���ێیه م دانیش���تن نێ���و ئه نجومه ن ده ڕوات عه ره به كان���ی دانیش���تنه كانیان بایك���ۆت كردوه به اڵم محه مه د خه لیل جبوری بۆ ئاوێنه ئه وه ی وت كه له چه ن���د رۆژی داهاتودا له گه ڵ لیژنه ی هه ماهه نگی ئه نجومه ن و كوتله ی توركمانی چه ن���د كۆبونه وه یه ك ئه نجام
ده ده ین ئه گه ر گرفته كان چاره سه ركران بڕی���اری گه ڕان���ه وه ده ده ی���ن ب���ۆ نێو
ئه نجومه ن.له عه ره به كانی به ش���ێك هه رچه ن���ده كه رك���وك پێیانوای���ه ل���ه دوای ئه وه ی پۆستی سه رۆكی ئه نجومه نی پارێزگا درا به نه ته وه ی توركمان كه پێشتر به ده ستی كورده وه بو جۆرێ���ك له ڕێكه وتن هه یه له سه ر په راوێزخستنی نه ته وه ی عه ره ب و رێكه وتنه كان له س���ه ر حیسابی عه ره ب
ئه نجام ده درێت.له به رامب���ه ردا ئه ندامێك���ی ك���وردی ئه نجومه ن���ی پارێ���زگا ره تیده كات���ه وه كه ئ���ه وان هیچ ج���ۆره رێكه وتنێكیان ئه نجامدابێت له گه ڵ توركمانه كان یه كیان
گرتبێت بۆ په راوێزخستنی عه ره ب.
ئ���ازاد جه باری ئه ندام���ی ئه نجومه نی پارێزگای كه رك���وك به ئاوێنه ی راگه یاند ك���ه ك���وردو توركمان هه وڵ���ده ده ن بۆ خزمه تك���ردن و وتیش���ی ئه گ���ه ر ئێمه یه كبگرین بۆ ئه وه نییه كه ئێمه دژایه تی الیه نێ���ك بكه ین به ڵك���و نزیكبونه وه ی كوردو توركمانیشی له پێناو خزمه تكردن
به كه ركوك زانی ،به بایكۆتكردنی ه���اوكات س���ه باره ت عه ره ب���ه كان له نێ���و هۆڵ���ی ئه نجومه ن جه باری وتی كه ئ���ه وان بایكۆتكردنیان ك���ردوه به كه لت���ورو له سه ره تاش���دا دو س���اڵ ئه وان ئه نجومه نی���ان بایكۆتكردو ئه وان سوێندیان خواردوه كه له خزمه ت خه ڵكه كه یان ب���ن و ئه نجومه ن نوێنه ری
گه له .
ئه و كوڕه ی س����اڵی پار خوشكه كه ی خۆی كوش����ت و پاش����ان ته رمه كه ی به پارچه پارچه كراوی برد و به سوتاوی له ناوچه ی قه ره داغ فڕێیدا، سه ره تای
ئه م هه فته یه له گرتوخانه ی مه عه سكه ر سه الم هه وڵی خۆكوشتنی دا.
س����ه رچاوه یه ك سلێمانی : ئاوێنه ، به ئاوێنه ی راگه یاند كه "نزار ئه حمه د"
س����ه الم مه عه س����كه ر له گرتوخانه ی هه وڵی����داوه به گوێ����زان قوڕگی خۆی به مه به س����تی خۆكوش����تن، ببڕێ����ت ب����ۆ گواس����تنه وه ی دوای ب����ه اڵم
ته قه ڵێ����ك به چه ن����د نه خۆش����خانه قوڕگیان دوریوه ته وه و ئێس����تا له ژێر
چاودێریدایه .ن����زار ناوه ڕاس����تی س����اڵی رابردو،
كۆمه اڵیه تییه وه ، كێش����ه ی به ه����ۆی س����ازگاری خوشكی كوش����ت و دوای ده س����تگیركردنی به زیندانی تاهه تایی
حوكمدرا.
كوتله‌ی‌‌عه‌ره‌به‌كان‌بایكۆتی‌‌دانیشتنه‌كانی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌پارێزگای‌‌كه‌ركوك‌ده‌كه‌ن
ریکالم
ئه‌و‌كوڕه‌ی‌‌ساڵی‌‌پار‌خوشكه‌كه‌ی‌‌خۆی‌‌كوشتله‌گرتوخانه‌‌هه‌وڵی‌‌خۆكوشتن‌ده‌دات
شاری که رکوک له ئینته رنێته وه
3(371( سێشه ممه 2013/4/2هه‌نوکه
ئا: سان
لێدوان و چاالكییه كانی ئه م دواییه ی به رپرسی ده سته ی كارگێڕیی
مه كته بی سیاسی یه كێتی نیشتمانی كوردستان، مه ال به ختیار كێشه ی
گه وره ی له گه ڵ بارزانی و له ناو خودی حزبه كه ی خۆشیدا بۆ دروست ده كات، كار گه یشتۆته ئه وه ی
بارزانی بروسكه یه كی تایبه ت بۆ مه كته بی سیاسی یه كێتی بنێرێت و
داوای رونكردنه وه یان لێبكات له سه ر ئه و هه ڵوێست و قسانه ی ناوبراو، جێگری یه كه می سكرتێری گشتی یه كێتی نیشتمانی كوردستانیش
كۆسره ت ره سوڵ له نامه یه كدا كه بۆ هه مو ئه ندامانی مه كته بی
سیاسی و سه كردایه تی ناردوه لێدوان و قسه كردنیان بۆ میدیاكان لێ قه ده غه
ده كات.
ناڕه زایی س���ه رۆكی هه رێ���م بارزانی ئه و كات���ه ته قییه وه كه مه ال به ختیار له مه راس���یمێكدا راب���ردو له هه فته ی س���ه رله نوێ دوكان له ناوچ���ه ی دروستكردنه وه ی تیپی 23ی سورداشی هێزی پێشمه رگه ی یه كێتی نیشتمانی كوردس���تانی راگه یان���د )تیپی 23ی ل���ه و تیپانه ی س���ورداش یه كێك بو پێش���مه رگه كانی یه كێتی نیش���تمانی
كوردس���تان ك���ه له س���ه رده می پێش راپه ڕینی س���اڵی 1991 دژی رژێمی
پێشو ده جه نگان(.به ئاوێنه ی ئاگادار س���ه رچاوه یه كی راگه یان���د ك���ه بێتاقه ت���ی و نیگه رانی س���ه رۆكی پارتی له مه ال به ختیار هه ر ته نه���ا ناگه ڕێت���ه وه ب���ۆ راگه یاندنی تیپی ته ش���كیلكردنه وه ی سه رله نوێ بارزان���ی "به ڵك���و س���ورداش 23ی هه ڵسوكه وتی هه ڵوێست و له كۆمه ڵێك ئه و به رپرس���ه ی یه كێتی و لێدوانه كانی
نیگه رانه ".هه ر ئ���ه م لێدوانانه ی مه ال به ختیار و چه ند به رپرسێكی تری یه كێتییه به پێی بۆچونی سه رچاوه كه ی ئاوێنه كۆسره ت ره س���وڵی ناچارك���ردوه بڕیاربدات كه لێ���دوان و قس���ه كردن ب���ۆ میدیاكان له به رپرس���انی یه كێتی قه ده غه بكات، ئه مه ش یه كه مجاره له ساڵی 1991ه وه له ناو یه كێتی نیش���تمانی كوردستاندا
جۆره بڕیارێكی وه ها بدرێت. مه ال هه ڵوێستانه ی به و س���ه باره ت به ختیار كه بونه ت���ه مایه ی نیگه رانی بارزانی ، سه رچاوه كه ی ئاوێنه ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد كه بارزانی نیگه رانه له وه ی كه مه ال به ختی���ار رێنومایی هه ندێك په یجی یه كێتی له فه یس���بوك ده كات و "له هه ڵبژاردنه كان���ی هانیان���ده دات داهاتوی كوردس���تان به جی���ا له گه ڵ س���ه ربه خۆ به لیس���تی پارت���ی و
له و نیگه رانه به ش���داربن، هه روه ه���ا لێدوان���ه رۆژنامه وانییانه ی ئه م دواییه كه له س���ه ر كه میی پاره له بانكه كانی س���لێمانی له رۆژنامه كان���ی ده ڤ���ه ری س���لێمانی باڵویكردنه وه ) شاردنه وه ی فه رده ی پ���ڕ دۆالر له ژێرزه مینه كان(، س���ه رله نوێ له راگه یاندن���ی جگ���ه
ته شكیلكردنه وه ی تیپی 23".زانیارییانه ی ده س���ت ئ���ه و به پێی رۆژنام���ه ی ئاوێنه كه وت���ون، له كاتی توندبونه وه ی كێشه و ملمالنێكانی نێوان به غدا و هه رێم له ناوچه جێناكۆكه كان و كۆكردن���ه وه ی هێزی پێش���مه رگه له و ناوچانه ، له ناو یه كێتیدا پێشنیاركراوه كه سێ تیپی كۆنی هێزی پێشمه رگه هه ولێ���ر و له س���لێمانی و له هه ری���ه ك
كه ركوك سه رله نوێ دروستبكرێنه وه .ئاوێنه زانیارییان���ه ی ئ���ه و به پێی ئامانج له دروس���تكردنه وه ی ئه و )سێ تیپ���ه ( زیاتر بۆ ئ���ه وه بوه كه ئه گه ر كورد له گه ڵ س���وپای عێراق دوچاری شه ڕ هات، پێشمه رگه كانی ئه م هێزانه ده وری���ان هه بێ���ت له هاندانی خه ڵك و رێكخس���تنی گه نجان بۆ داكۆكیكردن ئه گه ر هاوكات كوردستان، له هه رێمی رۆڵی نه ب���و له حاڵه ت���ی شه ڕیش���دا له یارمه تیدانی ببین���ن كۆمه اڵیه ت���ی له به ده نگه وه چون���ی هاواڵتی���ان و
كێشه كانیاندا.س���ه باره ت ئاوێنه س���ه رچاوه كه ی
تیپه ، به ته ش���كیلكردنه وه ی ئه و سێ ئام���اژه ی بۆ ئه وه كرد كه وابڕیار بوه ئه م س���ێ تیپه له ژێر سه رپه رش���تی كادیر و پێش���مه رگه ی كۆن���ی یه كێتی جه می���ل كوردس���تان، نیش���تمانی هه ورامی���دا بن، به اڵم س���ازدانی ئه و كۆبونه وه ی هه فته ی رابردو له ناوچه ی دوكان و خوێندن���ه وه ی وت���ار له الیه ن م���ه ال به ختیاره وه ب���ۆ ئه ویش مایه ی
سه رسوڕمان بوه . ئه و س���ه رچاوه یه باس���ی له وه كرد كه مه ال به ختیار له س���اڵی 1985ه وه تا ساڵی 1989 كه یه كێتی نیشتمانی
یاخس���ه مه ر له گون���دی كوردس���تان له شارباژێر زیندانیكرد له سه ر ) بیروڕای عێراقچێتی كه له و ده مه دا له رێكخراوی ئااڵی شۆڕش���دا خ���ۆی ده بینییه وه (، له پێشمه رگه كانی ژماره یه ك له الیه ن پاسه وانیی تیپی 23ی سورداش���ه وه
زیندانه كه كراوه .سه رچاوه كه ی زانیارییه كانی به پێی ئاوێنه ، پاش ئه و لێدوان و هه ڵوێستانه ی ئ���ه م دواییه ی مه ال به ختیار، ئێس���تا گۆشه گیره و به رچاو تاراده یه كی "ئه و هاوڕێكانی خۆش���ی له س���ه ركردایه تی
یه كێتی لێی نیگه رانن".
ئا: نالی
به ره ی ئه و الیه ن و كه سانه ی داوای ئاشكراكردنی داهاته كانی نه وت ده كه ن له كوردستان له به رفراوانیدایه ، جێگری
یه كه می سكرتێری گشتی یه كێتی نیشتمانی كوردستان كۆسره ت
ره سوڵیش ده نگی خۆی ده خاته پاڵ ده نگی ئه وانه وه و داوای ئاشكراكردنی
داهاتی نه وت ده كات.
كوردس���تان هه رێم���ی حكومه ت���ی زیات���ر له په نج���ا گرێبه س���تی نه وتی له گه ڵ كۆمپانی���ا بیانییه جیاجیاكاندا ئه نجامداوه و سااڵنه ش ئه و گرێبه ستانه له زیادبوندایه . له قۆناغی سه ره تای هه ر گرێبه ستێكدا بڕێك پاره وه ك به خشیش ده درێت به حكومه تی هه رێم، ئه مه جگه ده یدۆزنه وه ، كۆمپانیاكان نه وته ی له و له الیه ن حكومه تی هه رێمه وه به شێوه ی جیاجیا ده فرۆشرێن، به مه ش داهاتێكی تر په یدا ده كات بۆ حكومه تی هه رێمی كوردستان، به اڵم تا ئێستا ئه و داهاتانه ئاش���كرا نییه كه چه نده و چۆن خه رج ده كرێت، له خولی پێش���وی په رله مان داواكردن���ی ئاش���كراكردنی ئه و داهاته سه ری س���ه رۆكی فراكسیۆنی سه وزی ئه وده مه ، عوسمان بانی مارانی خوارد و له پۆس���ته كه ی الیانبرد، به اڵم ئێس���تا بارودۆخه كه گۆڕاوه و رۆژ به رۆژ ژماره ی ئه و الیه نان���ه ی داوای ئاش���كراكردنی ئ���ه و داهاته ده ك���ه ن له فراوانبوندایه ، دواهه مینیان جێگری س���ه رۆكی هه رێم كۆسره ت ره سوڵه كه له یادی تێپه ڕبونی 22 ساڵ به سه ر كۆڕه وه كه ی ساڵی 1991 دا به یانێكی ده ركردو بڕگه یه كی تایبه ت كردوه بۆ قسه كردن له سه ر گه نده ڵی و ده ڵێت" دوپاتی ده كه مه وه ئێمه له گه ڵ چاكسازین و دژی هه مو جۆره گه نده ڵی و هیواخوازی���ن ناعه داله تییه كی���ن و نه وت مه س���روفاتێكی ئیرادات و هه مو به شێوه یه كی شه فافانه دیاربێ و بخرێته سه ر حس���ابێكی دیار و ئاشكرا و هه مو تاكێكی ك���ورد بزانێ ئه م داهاته چۆن
سه رف ده كرێ ". س���ه رچاوه یه كی ئاگادار كه نه یوست ناوی ئاشكرا بكرێت به ئاوێنه ی راگه یاند ئه م قسانه ی كۆس���ره ت ره سوڵ وه ك
جێگری گش���تی و، سكرتێری جێگری س���ه رۆكی هه رێم ده كرێت به زۆر شێوه لێكبدرێت���ه وه " له پێش هه ر ش���تێكی تره وه كۆسره ت وه ك جێگری سه رۆكی هه رێ���م و جێگری یه كه می س���كرتێری گشتی ده ڵێت من ئاگام له داهاتی نه وت نیی���ه ، واته نه یه كێتی ئاگای لێیه تی و نه ئه و وه ك جێگری سه رۆك هه رێم، كه هه ردوكی���ان دو پێگه ی گرنگن ئاگایان داهات���ه و چۆنێت���ی خه رجكردنی له و
نییه ".چۆنێت���ی مامه ڵه كردن���ی حكومه تی هه رێمی كوردستان له گه ڵ نه وت به دو قۆناغێكیان تێپه ڕده بێ���ت، قۆناغ���دا ك���ه ئه نجامدان���ی گرێبه س���ته له گه ڵ له وه زاره تی هه ری���ه ك كۆمپانی���اكان، س���امانه سروش���تییه كان و س���ه رۆكی حكومه ت و جێگره كه ی و هه ردو وه زیری دارای���ی و پالندان���ان به ش���داری تێدا ده كه ن. قۆناغی دوه میان كه مه سه له ی داهاتی به خش���یش و كه داهاته كان���ه نه وت و به روبومه كانیه تی ، ده چێته سه ر حس���ابێكی بانك���ی له به ریتانیا و ته نها وه زیری سامانه سروشتییه كان ئاشتی
هه ورامی و سه رۆكی حكومه ت نێچیرڤان بارزانی ده توانن مامه ڵه ی پێوه ده كه ن، به واژوی ئه وانیش پاره ی تری ده خرێته
سه ر، یان ده رده هێنرێت.ئاوێن���ه ئاگاداره ك���ه ی س���ه رچاوه ئام���اژه ی بۆ ئه وه كرد ك���ه نێچیرڤان بارزانی و ئاش���تی هه ورامی ، بارزانیش وه ك سه رۆكی هه رێم ئاگایان له داهاتی نه وته و پێده چێت ناوبه ناو وێنه یه كیان له س���ه ر بڕی ئ���ه و داهات���ه ش دابێت به تاڵه بان���ی ، به اڵم جگ���ه له مان هیچ به رپرس���ێكی تری حیزب���ی و حكومی ئاگایان لێ نییه . سه رچاوه كه ی ئاوێنه باس���ی له وه كرد كه ره نگه س���ه رۆكی پێش���وی حكومه ت د. به رهه م ساڵح و جێگری ئێستای سه رۆكی حكومه تیش عیماد ئه حم���ه د هه ندێ���ك زانیارییان له رێگای ئاش���تی هه ورامی و نێچیرڤان بارزانییه وه له سه ر ئه و داهاته هه بێت. رۆژ به رۆژ به ره ی ئه و الیه ن و كه سانه ی داوای ئاشكراكردنی داهاته كانی نه وتی هه رێم ده كه ن رو له زیادبونه ، هه رس���ێ الیه ن���ی ئۆپۆزیس���یۆن م���اوه ی چه ند س���اڵێكه له س���ه ر ئاس���تی سیاسی و
له و ش���ه فافییه ت داوای جه م���اوه ری ب���واره دا ده ك���ه ن، ه���اوكات هه ندێك الیه نی سیاس���ی "بچوك���ی " هه رێمیش ئۆپۆزیسیۆن الیه نه كانی هاوش���ێوه ی هه م���ان داوایان هه یه ، ئه و قس���انه ی ئاماژه یه یه كێتی���ش یه كه می جێگری بۆ ئه وه ی كه ئێس���تا له ئاماده نه بونی تاڵه بانیدا كه س له ناو یه كێتیدا زانیاری له سه ر داهاتی نه وت نییه ، به سه رۆكی په رله مانی���ش د. ئه رس���ه الن بایز كه له چاوپێكه وتنێكی له مه وبه ر ماوه یه ك رۆژنامه ی ئاوێنه دا بێئاگایی خۆی له و داهاته دوپاتكرده وه و وتی "ئه وه كاری من نییه ". سه رچاوه كه ی ئاوێنه ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه له ناو پارتیشدا جگه له "سنورێكی زۆر ته سك" كه س ئاگای نییه ، س���ه رچاوه كه ی له داهاتی نه وت ئاوێن���ه ئ���ه و س���نوره ته س���كه ی به "كه س���انی ناو خێزانی بارزانی " ناوزه د
كرد.وته بێژی ئه نجومه نی س���ه ركردایه تی پارتی له سلێمانی ، عه بدولوه هاب عه لی س���ه باره ت به و قس���انه ی به رپرسانی یه كێتی ده ڵێن ك���ه گوایه ئاگایان له و
داهاته نییه ده ڵێت"یه كێتی له س���ه ر ئاس���تی سه ركرده بااڵكاندا هاوبه ش���ن له گه ڵم���ان و ئێمه باسكردوه و به ئاشكرا نه وتمان داهاتی سروش���تییه كانیش س���امانه وه زیری چه ندینجار باس���ی ك���ردوه كه پاره كه
له كوێ دانراوه ".به رپرس���انی ب���ه وه ی س���ه باره ت یه كێت���ی له میدیاكاندا باس���ی ده كه ن، وته بێژه ك���ه ی پارت���ی ده ڵێت "زۆرجار ئه وه ی له راگه یاندنه كاندا باس���ده كرێت دوره نادی���اره ، حس���ابه كه ك���ه
له راستییه وه ".هه ندێك سه رچاوه ی ناره سمی كه هیچ به رپرس���ێكی حوكمی و هه ردو حیزبی پشتڕاستی كوردس���تان ده سه التداری نه كردۆته وه ئاماژه بۆ ئه وه ده كه ن كه داهاتی گرێبه سته كانی نه وت له هه رێمدا
"نزیكه ی نۆ ملیار دۆالره ".س���ه رۆكی فراكس���یۆنی كوردستانی س���ۆزانی كوردس���تان له په رله مان���ی خاڵه ش���یهاب جه خت له س���ه ر ئه وه ده كاته وه كه به هۆی سیاسه تی نه وتی حكومه تی هه رێمه وه كوردستان چۆته
سه ر نه خش���ه ی جیهانی به رهه مهێنانی وزه وه . ئ���ه و پێیوای���ه چ حكومه ت���ی هه رێمی كوردس���تان وه ك له یاساكه یدا هاتوه ، چ ئه و كۆمپانیایانه ی گرێبه ستی نه وتیان له گه ڵ هه رێمدا هه یه " په یڕه وی ش���ه فافییه تی رێكخراوی سیاس���ه تی نێوده وڵه تی ده كه ن و هه ربۆیه پێویسته ئه م پرۆس���ه یه چ���ۆن به م راس���تی و دروس���تییه رۆش���توه و گرێبه سته كان له س���ه ر پێگه ی ئه لكترۆنی حكومه تی هه رێ���م باڵوكراوته وه ، به هه مانش���ێوه هه مو ئه و نه وته ی ده فرۆشرێت به وه ی ده فرۆش���رێت عێراقیش���ه وه له رێگای كۆبكرێته وه بۆ ئه وه ی بزانرێت له كۆتادا ئه م پرۆس���ه نه وتییه چه ندێ س���ودی
هه یه بۆ هه رێمی كوردستان".ناوبراو جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه كه ئه وان وه ك لیس���تی كوردس���تانی له چه ندین كۆبونه وه دا له گه ڵ سه رۆكی باسیانكردوه و جێگره كه یدا حكومه ت و به م دواییانه به ڵێنیشیان پێدوان ئه گه ر نه بێت فراوانیش ئاس���تێكی له س���ه ر له سه ر ئاستی سه رۆكی فراكسیۆنه كانی په رله مان بۆیان باس بكه ن و ئاشكرای
بكه ن. ئه ندامی په رله مانی گۆڕان عه بدواڵی مه النوری ك���ه ئه ندامی لیژنه ی نه وت و گازی په رله مان���ی كوردستانیش���ه ئه و پێیوایه كه پرۆس���ه ی نه وت به گشتی هه رێمه و دامه زراوه كانی ل���ه ده ره وه ی بێ ئاگاداری په رله مان بڕیاری له س���ه ر " ده ڵێ���ت به ڕێوه ده برێ���ت و ده درێ و به هه مانش���ێوه داهاتی ن���ه وت له الیه ن گروپێكی پارتییه وه هه ڵسوكه وتی پێوه ده كرێت، له ناو یه كێتیش���دا كه سانێك هه ن به ئیعازی پارتی له پێناو پۆست و به رژه وه ندی خۆیان داكۆكی له سیاسه تی نه وت و شاردنه وه ی داهاته كه ی ده كه ن،
ره نگه هه ندێك سودمه ندیش بوبن".گۆڕان جه خت په رله مانت���اره ی ئه و له س���ه ر ئه وه ده كاته وه كه ده بێت ئه م وتی " بكرێت���ه وه و یه كالیی كێش���ه یه ئه گه ر له رابردودا ته نها ئۆپۆزیس���یۆن قس���ه ی له س���ه ر ئه مه كردبێت ورده ورده خه ریكه به شێك له سه ركردایه تی یه كێتیش دێنه سه رخه ت بێگومان ئه مه له به رژه وه ن���ده ی خه ڵكی كوردس���تانه
له روی سیاسی و ئابورییه وه ".
لێدوانه كانی مه ال به ختیار كۆسره ت ره سوڵ ناچارده كات لێدوان بۆ میدیاكان
له به رپرسانی یه كێتی قه ده غه بكات
به ره ی داوای ئاشكراكردنی داهاتی نه وتی هه رێم فراوانتر ده بێتجێگری سه رۆكی هه رێم و جێگری سكرتێری یه كێتی ، نازانێت داهاته كه چه نده
کارمه ندێکی کۆمپانیای نه وت له یه کێک له کێڵگه نه وتییه کانی کوردستان فۆتۆ: ئاوێنه ، ئه رشیف
داهاتی نه وت ده چێته سه ر حسابێكی
بانكی له به ریتانیا و ته نها وه زیری سامانه
سروشتییه كان ئاشتی هه ورامی و
سه رۆكی حكومه ت نێچیرڤان بارزانی ده توانن مامه ڵه ی
پێوه بكه ن
له كاتی ملمالنێ له گه ڵ به غدا
له ناوچه جێناكۆكه كان ، له ناو یه كێتیدا
پێشنیاركراوه كه سێ تیپی كۆنی هێزی پێشمه رگه
له هه ریه ك له سلێمانی و
هه ولێر و كه ركوك دروستبكرێنه وه
مه ال به ختیار له ئینته رنێته وه
هەنوکە(371( سێشه ممه 42013/4/2
ئا: نزار گزالی
كونسڵی میسر له هه ولێر "سلێمان عوسمان" له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت "كورده كان و میسرییه كان
له روی كه سایه تییه وه له یه كده چن".
ئاوێنه : گرنگیی هه رێمی كوردس���تان بۆ میس���ر له چیدایه ، ئای���ا گرنگییه كه
زیاتر سیاسییه یان بازرگانی ؟نێوان دۆس���تایه تی میسر: كونسڵی میسرییه كان و كورده كان په یوه ندییه كی له س���ه رده می ك���ه دێرین���ه ، زۆر به رده وامه ، تائێس���تا فیرعه ونه كانه وه هه ندێ���ك وێس���تگه ی گ���ه وره ی ئ���ه م به دیده كرێت وه ك هاتنی په یوه ندیی���ه س���ه اڵحه دینی ئه یوب���ی و پێكهێنان���ی ده وڵه تی ئه یوب���ی دوابه دوای ده وڵه تی فاتیمی ك���ه بۆ ماوه ی )850( س���اڵ حوكمڕانی میس���ری كرد. ئاشكراش���ه كه وێڕای ئه وه ی فاتیمییه كان ش���یعی بون به اڵم گه لی میسر به شیعه نه كران، به اڵم كه س���ه اڵحه دین ه���ات مه زهه بی ش���افعی هێنایه میس���رو بۆ ماوه یه ك ئه زهه ری داخس���ت و دواتر كردیه وه بۆ ئه وه ی ببێته مینبه رێك بۆ س���وننه كان نوێشدا له مێژوی ئیسالمیدا. له جیهانی مه ال مسته فای بارزانی له سه فه ره كه ی و وه س���تانی له میس���ر كه واڵتانی دیكه ئه مه یان قبوڵ نه ده كرد، كه چی له میسر به ئه نج���ام چاوپێكه وتن���ی چه ندی���ن گه یان���دو پێشوازیش���ی ك���را. چه ندین كه س���ی به ره چه ڵه ك كورد له ناودارانی میسر بون وه ك فه رید شه وقی ئه كته رو به درخانی ده رهێنه ری به ناوبانگ و شێخ عه بدولباست عه بدولسه مه د قورئانخوێن و ده نگخۆش���ی به ناوبانگ كه ئه و به بنچه خه ڵكی ش���ه قاڵوه بو، دایكی س���وعاد حوسنی كورد بو، جگه له و په یوه ندییه ناخۆش���ییانه ی ب���ه و هه س���تكردنمان میلله تی كورد به شێوه یه كی گشتی پێیدا تێپه ڕیوه ، ناكرێت ئه وه ش باس نه كه ین كه یه كه م رۆژنام���ه ی كوردی له قاهیره به ده نگی ئێستگه ش یه كه م چاپكراوه ، كوردی هه ر له قاهیره بوه ، ئه مانه هه مو به ڵگه ی دۆس���تایه تی دێرین���ی هه ردو میلل���ه ت ده خات���ه رو، هه روه ه���ا ئێمه یه كه م كونسڵخانه ی عه ره بین له هه ولێر باره گه كه م���ان ده كه ینه وه و به و هۆیه وه بوینه رێخۆشكه رێك كه به خۆشحاڵییه وه واڵتان���ی دیكه ی عه ره ب���ی بێن و پله ی ناس���اندنی زیاتر په یوه ندییانه و ئ���ه و هه رێم به رزبكه نه وه ، هه روه ها چاوه ڕێی ئه وه ی���ن چه ندین واڵتی دیكه ی عه ره بی بێن و رێژه ی كونس���ڵخانه عه ره بییه كان له هه ولێر زیاتر بكات، ئیتر ده رئه نجامی هه م���و ئ���ه و په یوه ندییانه ی ئێس���تاو رابردوش ئه وه بو له كۆتاییه كانی س���اڵی 2010 ئ���ه و كونس���ڵخانه مان كردوه كه ببێته قه واره یێك بۆ هه ماهه نگی نێوان
هه رێمی كوردستان و كۆماری میسر.ئاوێن���ه : م���ن نه گه یش���تمه وه اڵمی پرسیاره كه م ئایا گرنگیدانتان به هه رێمی كوردس���تان له سیاسه تدا چڕبۆته وه یان
الیه نی بازرگانی و ئابوری؟كونس���ڵی میسر: بێگومان گرنگیدانی
ئێس���تامان له روی ئاب���وری و بازرگانی و وه به رهێن���ان و رۆش���نبیرییه ، چونك���ه پێویسته له سه ر ئه وه كۆك بین كه ئێمه وه كو باڵیۆزخانه ی میسرو كونسڵخانه ی الیه نی سیاسی ده ستوه رناده ینه میسر ئه و واڵتانه ی ك���ه كاری تێدا ده كه ین. ئێم���ه الیه نی جێبه جێكاری���ن، كارمان ئه وه ی���ه په یوه ندیی���ه كان بگه یه نین���ه به هێزی پت���ه وی و لوتكه ی به رزتری���ن ب���ه اڵم ده س���توه رناده ینه سیاس���ه ت، كار له به غدا باڵیۆزخانه كه مان ئێس���تا له س���ه ر به ره وپێش���بردنی په یوه ندییه حكومه تی له گه ڵ ده كات دوقۆڵییه كان ناوه ندی و ئیمه ش به هۆی ئه وه ی هه رێم سه ربه خۆییه كی هه یه به هه مان شێوه ی باڵیۆزخانه ی میسر له به غدا كارده كه ین، بۆیه ده كرێ له هه م���و الیه نێك رۆڵمان هه بێت كاربكه ین، له گه ڵ له به رچاوگرتنی داواكارییه كانی شۆڕش���ی ئه م دواییه ی میس���ر جگه له ده ستوه ردانه سیاسه ت، ئێستا ئێمه سه رقاڵی كردنه وه ی لقێكی زانكۆی ئه س���كه ندرییه ین له هه ولێر كه ئه گه ر خودا پش���تیوان بێت له ئاینده دا ئیتر ب���واری جێبه جێكردن، ده كه وێته هه رچه نده به رژه وه ندی هاوبه ش هه بێت په یوه ندییه كان پته وتر ده بێت، ئاساییشه ئه گه ر ل���ه روی له یه كتری نزیكردنه وه ی تێڕوانین���ه ناوخۆییه كانی نێوان هه رێم و نیازپاكانه مان هه بێت ناوه ند رۆڵێك���ی به بێ سه پاندنی تێڕوانینی كۆماری میسر، ئیدی ئه و جۆره كارانه به ده ستێوه ردان نازانین ته نه���ا نیاز پاكیی���ه . ئه وه ش ئاس���اییه كه تۆ چه ند په یوه ندی باشت هه بێت له كات���ی گرژییه كان زیاتر گوێ
له قسه كانت ده گیرێت.ئاوێنه : ئایا ئه و په یوه ندییه سیاسییه گه رم���ه ی ك���ه هه رێم���ی كوردس���تان هه یب���و موباره ك���دا له س���ه رده می به هه مانشێوه له سه رده می ئیخوانه كان و هاتنه س���ه ركاری مورسیش���دا هه یه تی ،
یاخود پاشه كشه ی كردوه ؟كونسڵی میسر: نا به پێچه وانه وه ئێمه چاوه ڕێی ئه وه ده كه ین ئه و په یوه ندییه به ره و پێش���ه وه چونی زیاتریش به خۆوه ببینێت، من تازه باسی ئه و په یوه ندییه دێرینه ی نێوان هه ردو گه لی میس���ری و كوردیم ده ك���رد، ئیدی به ڕای من هه مو پێكهاته كان���ی میس���ر له گ���ه ڵ ئه وه یه به ره وه زیات���ر زیاترو په یوه ندییه ك���ه پێش���ه وه بچێ���ت. ده م���ه وێ ئه وه ش رونبكه ینه وه كه ئێمه وه كو میسرییه كان ب���ه راورد له گه ڵ هه ندێ واڵتی دیكه زۆر زی���ره ك نین له بازرگان���ی، به ڵكو ئێمه زیاتر له روی پیشه س���ازی و كشتوكاڵی لێزانیمان هه یه ، ده كرێ یارمه تی هه رێم بده ین ل���ه روی پێكهێنانی بنچینه یه كی پیشه سازی و بیناسازی، ده كرێ یارمه تی هه رێم بده ین له روی گه شتوگواز، ده كرێ من كه له هامه هه نگییه كانمان یه كێ���ك كولێژێكی كردن���ه وه ی پێیه تی باوه ڕم به گه ش���توگوزار تایب���ه ت میس���ری هه رێم. له ش���اره كانی له یه كێ���ك بێت به پێچه وانه وه چه ندین الیه نی دیكه هه یه كه ئێمه چاوه ڕێین په یوه ندییه كه قوڵتر بێته وه ، به اڵم ئه و روداوانه ی ئێس���تای میس���ر تاراده یه ك بونه ته به ربه س���ت و
جۆره له مپه رێك له به رده م كاركردنمان، به نمون���ه ئێس���تا ئێم���ه كارمانكردوه له س���ه ر رێكخستنی س���ه ردانی یه كێك له وه زیره كانی میسرو چه ند بازرگانێكی گ���ه وره ب���ۆ هه ولێ���ر ب���ه اڵم ناتوانین رایبگه یه نین، ترس���ی ئه وه م���ان هه یه له دوا چركه دا هاوكێشه كان رێگه نه ده ن،
دۆخی ئێستای میسر رێگه نه دات.بازرگانی ئاڵوگۆڕی قه باره ی ئاوێنه : س���ااڵنه ی نێوان كوردس���تان و میس���ر
چه نده ؟كونس���ڵی میس���ر: كاتێك كه هاتین ته نها چه ند الیه نێكی كه می په یوه ندی و ئاڵوگ���ۆڕی هه بو، ئه ویش راس���ته وخۆ ل���ه وه ده چڕكردب���وه وه نه بو، خ���ۆی ك���ه ده بینی كۆمپانیایه ك���ی به ناوبانگ لق���ی له چه ندی���ن واڵت هه ی���ه و كاتێك كه ج���ۆره كااڵیه ك���ی ت���ه واو ده بێت له واڵتێكی دیاركراو داوای كااڵكه ده كات له لقه كانی خ���ۆی له واڵتانی دی، ئیدی په یوه ندییه كه ی ئێم���ه و هه رێمیش له و چوارچێ���وه ناراس���ته وخۆیه دا بو، كه سااڵنه نه ده گه یشته )80( هه زار دۆالر. پاش���ان دوای س���اڵێك گه یشته )20( ملیۆن دۆالر، پێش���بینی ده كه ین ساڵی رابردوش واتا )2012( گه یشتبێته )100( ملیۆن دۆالر، ئیدی به و شێوه یه بڕینی هه زار میل به هه نگاوێك ده ستپێده كات. بۆیه ده ڵێم م���ادام زیادبون له قه باره كه به دیده كرێت، دیاره ئێمه به ئاراس���ته ی دروس���تدا هه نگاو ده نێین، ئه مه وێڕای
واقعی ئێستای میسر.ئاوێن���ه : ژماره ی ئه و میس���رییانه ی له هه رێمی كوردستاندا كارده كه ن چه نده و زیاتر له چ بوارێكیش���دا كارده كه ن؟ ئایا
له هه ولێر زیاترن یان له سلێمانی ؟كۆمپانیایه كی خۆی میسر: كونسڵی به ن���اوی چیمه نت���ۆ دروس���تكردنی )ئۆراسكۆم( له سلێمانی هه بو، نزیكه ی كۆمپانیای���ه ل���ه و میس���ری )1000)كاریانده ك���رد، دواتر ئ���ه و كۆمپانیایه فه ره نس���ی كۆمپانیایه كی فرۆش���رایه به ن���اوی )الڤارج( به اڵم )ئۆراس���كۆم( م���اوه ، له كۆمپانیاك���ه دا هه رپش���كی ئیتر میس���رییه كانی كه ئاماژه م پێدان ه���ه ر ل���ه وێ ماونه ت���ه وه و كارده كه ن. ژماره ی ئه و میس���رییانه ی كه له هه ولێر
نیشته جێبون له ساڵی )2011( گه یشته زیاتر )1000( كه س و له دهۆكیش كه متر له )100( كه س. ئه وه ئاماره كانی 2011 بو، به دڵنیاییه وه له س���اڵی 2012 كه تا ئێس���تا ئاماری دروستمان له به رده ست نییه ، هاوش���ێوه ی قه باره بازرگانییه كه ژم���اره ی هاواڵتیانی میس���ریش زیادی كردوه ، چونكه دوای روخانی س���ه دام به تایبه تی ناس���را، زیاتر كوردس���تان له میس���ر، چونك���ه س���ه دام ل���ه روی راگه یاندن وێنه كانی شێواندبو، كوردیش له روی هه بو سیاسه تێكی شه ریفانه یان شۆڕشدا تائێستا كونسڵخانه ی واڵتێكی نه یاری خۆیان له ده ره وه نه ته قاندۆته وه ، كاری تیرۆری���ان نه كردوه ، هه مو ئه وانه تۆماری كوردیان به پاكی هێش���تۆته وه . ئیدی دوای روخانی س���ه دام كوردستان توانی زوتر له به شه كانی دیكه ی عێراق خ���ۆی كۆبكات���ه وه و س���ه قامگیرییه ك ئه وان���ه هه م���و ب���كات، دروس���ت رێخۆش���كه رن بۆ پته وكردن و زیادبونی رێژه ك���ه ، هه روه ها ب���ۆ بڕگه ی دوه می پرسیاره كه ت بێگومان ژماره كه له هه ولێر زیاتره ، چونكه هه فتانه )3( گه ش���تی فڕۆكه وانی له نێ���وان هه ولێرو قاهیره دا هه ی���ه ، بوژانه وه ی زیات���ر هه یه له روی میوانخانه كانی هه ولێرو خه ڵكێكی زۆری میس���ری دێت س���یڤیه كه ی پێشكه شی ئه و میوانخانان���ه ده كات بۆ كاركردن. چه ندین الیه نی دیكه هه یه كه واده كات بازرگانی كارو به پایته خت���ی هه ولێ���ر
له قه ڵه م بدرێت.هونه ری���ی په یوه ن���دی ئاوێن���ه : كوردستان و میسر له چ ئاستێكدایه ، ئایا هه س���ت به هاتوچونی هونه رمه ندانی دو
واڵت ده كرێت؟كونس���ڵی میس���ر: له ماوه ی رابردودا ئێمه س���ه ركه وتو بوی���ن له ئه نجامدانی هه فته ی رۆش���نبیری میسری له هه ولێر، ئه وه وایكرد یه كترناسینێكی راسته وخۆ له نێوان به رپرسانی وه زاره تی رۆشنبیری هه رێم و كۆماری میس���ر روبدات، ئێستا رێ���كاری ده كه ی���ن ب���ۆ س���ه ردانێكی كوردستان هونه رمه ندانی س���ه ندیكای بۆ بۆ واڵتی میس���ر، له وێ چاوپێكه وتن له گه ڵ به رپرسانی وه زاره تی رۆشنبیری و س���ه ندیكا هاوپیش���ه كانیان ده ك���ه ن،
هه روه ه���ا هیواخوازین له و س���ه ردانه دا رێكه وت���ن له س���ه ر چه ن���د الیه نی دیار بكرێ���ت و هه ماهه نگی دروس���ت بكرێت له روی به رهه مهێنان���ی زنجیره درواماو
فیلم.ئاوێن���ه : ژماره ی ئ���ه و كوردانه ی بۆ
خوێندن چونه ته میسر چه نده ؟دروستم ئامارێكی میس���ر: كونسڵی له به رده ست نییه ، به اڵم ده كرێ بگوترێ نزیكه ی )600( قوتاب���ی خوێندنی بااڵ
له میسر درێژه به خوێندنیان ده ده ن.به س���ه ربردنت دوای ئاوێن���ه : له كوردس���تان چ ش���تێك زیاتر له هه ر ش���تێكی دیكه س���ه رنجی راكێشاویت و
جێی سه رنجت بوه ؟كونس���ڵی میسر: كه س���ایه تی تاكی كوردی، شه هامه تی تاكی كوردی، ئه و لێكچونه ی له نێوان ئێمه و كورددا هه یه له زۆر روانگه وه ، تاكی كوردی واده كات هه س���ت نه كه ی تۆ بێگان���ه ی، له گه ڵ چه ندی���ن الیه نی دیك���ه ی جوانی تاكی
كوردی.ئاوێن���ه : وه ك دیپلۆماتكارێ���ك ئایا له كوردس���تاندا دیموكراس���ی پێتوایه
په یڕه و ده كرێت؟كونسڵی میسر: وش���ه ی دیموكراتی ده ك���رێ بگوترێ���ت جۆرێ���ك له ف���ره مانای هه یه ، له ش���وێنێك بۆ شوێنیك به جیاوازی خوێندن���ه وه ی بۆ ده كرێت، له ژینگه یه ك ب���ۆ ژینگه یه ك به جیاواز س���ه یری ده كرێت، ره نگه خوێندنه وه ی تۆ له گه ڵ م���ن و براده رێك���ی دیكه بۆ دیموكرات���ی جی���اواز بێ���ت. ده ك���رێ بگوترێت ئه و دیموكراسییه ی له به ریتانیا هه یه هه مانش���ێوه یه له گ���ه ڵ ئه ڵمانیاو هه مان به ریتان���ی تاك���ی فه ره نس���ا، ئ���ه وه ی تاكی تێروانین���ی هه یه وه ك ش���وێنێكی دیكه ، به اڵم به بۆچونی من ده كرێ به شێوه یه كی دیكه ئه و پرسیاره بخه مه روو بڵێم ئایا ئه و دیموكراس���یه ی له هه رێمی كوردس���تان هه ی���ه گونجاوه له گ���ه ڵ تاكی كوردی؟ من ل���ه ده ره وه س���ه یری ئه وه ده كه م و ده ستوه رناده مه كاره ناوخۆییه كانی هه رێمی كوردستان، به اڵم وه ك���و خۆم سه رس���امم به وه ی كه له واقیعدا ئه نجامدراوه . ئێس���تا كه س���ه یری هه ولێرو ئه مڕۆو پێش ده ساڵ
ده ك���ه م جی���اوازی هه ی���ه ، ئایا پێش ده س���اڵ له هه ولێ���ر ئه و پێش���كه وتنه هه بو، ئای���ا دیڤ���ان و رۆتاناتان هه بو، ئایا ئه و كۆمپانیایان���ه له هه ولێر بون؟ ئایا بوژانه وه به و ش���ێوه یه بو؟ هه مو ئه وان���ه ی كه باس���مكردن په یوه ندییان هه یه ، سیاس���ه ته وه به دیموكراس���ی و سیاسه ت واته پالن، كۆمه ڵه پالنێك بۆ گه یشتن به ئامانجێكی دیاركراو، من قسه له سه ر ئه و هه مو ئۆتۆمبێله ده كه م كه له كورستان هه یه ، من وه كو ده بینم زۆر كراوه و به كاری گه وره و به ده س���تهێنانی ده زانم بۆ حكومه ت. له گه ڵ ئه وه ش���دا هه ندێ ش���ت هه یه پێویس���تی به كاری زیات���ره ، هه روه ها ئ���ه وه ش له بیرمه كه وه ك م���ن ئ���اگادارم به ش���ێكی زۆری بودجه ی هه رێم بۆ موچه ی فه رمانبه ران ده ڕوات، ئه مه ش كارده كاته سه ر جۆرو
باشكردنی پرۆژه كان و كاری باشتر.ئاوێن���ه : بۆچی الی ئێ���وه ژماره ی فه رمانب���ه رو كاربه ده س���تانی حكومه ت
به و شێوه یه نییه ؟كونسڵی میسر: ئێمه ئه و كێشه یه مان هه ی���ه ب���ه اڵم ب���ه و ش���ێوه یه نیی���ه ، فه رمانبه ران و رێژه ی له میس���ر چونكه موچه خۆران���ی حكوم���ه ت ده گاته )5( ملیۆن كه س، به اڵم ئه مه له كۆی )90( ملیۆن، ئیت���ر رێژه كه نزیكه ی س���ه دا پێنج���ه ، كه چ���ی رێژه ی دانیش���توانی هه رێم )5( كه سه كه چی ره نگه رێژه ی موچه خۆرانی بگاته س���ه دا )40( ئیتر ئه م���ه زۆره و كارده كاته س���ه ر بواری بوژانه وه ، له هه مو ش���وێنێك ئه مه باش نییه و ئێم���ه پێمانوایه ئه و )5( ملیۆن موچه خۆره ی كه هه مانه له میس���ر بۆته ه���ۆی په كخس���تنی چه ندین پ���رۆژه و پالن، ئیتر له كوردس���تان ئه مه كارێكی قورسه ، بۆیه باشتروایه له واڵت كه رتی تایب���ه ت په ره ی پێبدرێ���ت و حكومه ت ته نها له پرۆژه هه ره گ���ه وره كان كاری سه رپه رش���تیار بگرێته ده س���ت، ئێمه له میس���ر ئه زمونی كه رت���ی تایبه تمان بینی���وه و ده رئه نجامی باش���ی هه بوه ، پێویسته لێره ش ئه مه به هێزتر بكرێت و كار له س���ه ر خوڵقاندن���ی كێبڕكێیه كی الیه نه كانی له نێوان بكرێت ش���ه ریفانه
كه رتی تایبه ت.
ئا: ئاراس عوسمان
چه ند رۆژێكه به رپرسانی كۆمه ڵی ئیسالمی مه ترسی خۆیان
له خانه نشینكردنی ئه ندامانیان ده خه نه رو، ئه وان ده ڵێن "بزوتنه وه ی ئیسالمی
هه ستاوه به م كاره "، ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی بزوتنه وه ش ئه وه
ره تده كاته وه .
ئه ندام���ی س���ه ركردایه تی كۆمه ڵی ئیسالمی شێخ فه خره دین له لێدوانێكیدا بۆ ئاوێنه ، وتی : "وه ك هێزێكی ئیسالمی خ���اوه ن خه بات و ش���اخ بوی���ن له الی حكومه ت خه ڵكمان بۆ خانه نشینكراوه و
هه ندێكیشمان ماوه ته وه ، ئه وه ی ئێمه ی مه حروم ك���رد له ئیمتیازات هه ڵبژاردنی ئۆپۆزسیۆن بون بو، برایانی بزوتنه وه ی ئیسالمیمان له به رامبه ر به شداریكردنیان له كابینه ی حه وته می حكومه تی هه رێم، به ڵێن���ی خه ڵكێكی زۆری���ان بۆ درا كه خانه نش���ین بكرێن و بزوتنه وه خاوه نی
ئه و پێشمه رگه زۆره نه بون".ئێس���تا وتیش���ی "وه ك تموحێ���ك بزوتنه وه مه سه له ی خانه نشینی ده خه نه به رده م كادیرانی ئێمه و خانه نش���ینیان ده كه ن به موچه یه كی ب���اش، كه ئه مه نیگه ران���ی له الی ئێمه دروس���تكردوه ، كاتێك به وشێوه یه قسه و مامه ڵه له گه ڵ كادیره كانمان ك���راوه ، له كاتێكدا ئێمه
گرفتێك كێش���ه و ئه گه ر ده مانه وێ���ت هه بوبێت نه یهێڵین".
شێخ فه خره دین جه غتی له وه كرده وه كه "پێشتر به ڵێنیان به كادیره كانمانداوه ، له ناوچه كانی رانیه و شاره زورو هه ولێر، پێش���مه رگه مان هه بوه دوای خانه نشین ئ���ه وان ك���ه راگه یان���دوه ئه وه ی���ان په یوه ستده بن به كۆمه ڵی ئیسالمییه وه ، خه ڵكیش���مان هه بو به بێوه فایی ده زانی ك���ه ئه مه ی ب���ۆ بكرێ���ت و له ریزه كانی
ئێمه دا بمێنێته وه ." ناوبراو ئاماژه ی به وه كرد كه "كاتێك كۆمه ڵی ئیس���المیمان راگه یاند له %86 كادیرانی بزوتنه وه ی یه كبونمان له گه ڵدا بو، ره نگه ئه مه ش كاریگه ری هه بوبێت
كه ئێستا ئه وان ئه م رێگایان گرتۆته به ر، ره نگ���ه ئه م���ه ش وه ك كاردانه وه یه ك به كارهاتبێ���ت و پێش���مانوایه كه ئه مه كاری هه مو كادیرانی بزوتنه وه نه بێت،
به اڵم ئێستا واقیعه و به رجه سته یه ".ئیس���المی بزوتنه وه ی له ئێس���تادا خاوه ن���ی دو پارله مانتارن له په رله مانی كوردس���تان و به وه زی���ری ئه وقافی���ش به شدارن له كابینه ی حه وته می حكومه ت، هه روه ها كۆمه ڵی ئیس���المیش یه كێكه له سێ هێزه كه ی ئۆپۆزسیۆن كه له دوای هه ڵبژاردنه كانی 2009وه ، خاوه نی چوار دو كوردس���تان و پارله مانی كورس���ی وه زاره تێكه عێراق و پارله مانی كورسی
له عێراق به ناوی وه زاره تی ده وڵه ت.
مه كته بی ئه ندام���ی له به رامب���ه ردا، سیاس���ی بزوتنه وه ی ئیسالمی "ئه نوه ر حاج���ی ئه حم���ه د" س���ه باره ت ب���ه و خانه نش���ینییه به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه "كۆمه ڵ���ی ئیس���المی لێدوانێكی ده كه ی���ن ح���ه ز ده دات له وش���ێوه یه به به ڵگه وه بێت و ناومان پێبده ن بزانین ئه و كه سانه ی ئه وان مه به ستیانه كێن؟ له كاتی جیابونه وه ی كۆمه ڵی ئیسالمی خه ڵكانێك رازی نه بون بچنه ریزی ئه و حزبه و رۆش���تنه وه ماڵی خۆیان، بۆیه ئه مه له س���ه ر كۆمه ڵ حساب ناكرێت و ناڕازی موس���ڵمانن و خه ڵكێكی ئه وانه
بون له جیابونه وه كه . ناوب���راو وت���ی "ئێم���ه هه م���و ئه و
ره تده كه ینه وه برایانی كۆمه ڵ قسانه ی ك���ه ده یك���ه ن و دورن له راس���تییه وه ، پێش���مه رگه ی كۆمه ڵ ل���ه روی دینه وه ده زانی���ن، خۆم���ان به پێش���مه رگه ی له كاتێكدا ئه وانیش خه ڵك خانه نشینی بۆ كردون و ئێمه ته نها ئه ندامی خۆمان
خانه نشینكردوه ". ئه نوه ر حاجی ئه حمه د له سه ر رێژه ی زۆری ئ���ه وان له كات���ی جیابونه وه كه دا ئام���اژه ی به وه ك���رد "ئ���ه وه قس���ه ی خۆیان���ه ، ئه گه ر ن���ا ئه و كه س���انه ی له ریزه كانی ئه نسارلئیسالم بون، له %30 ئه ندام���ی بزوتنه وه بون، ئه گه ر كۆمه ڵ له جیابونه وه كه دا له 40% بوبێت، كه واته
ئێستا بزوتنه وه له 30% ماوه ته وه ".
كورده كان و میسرییه كان.. په یوه ندییه كی دێرینگفتوگۆیه ك له گه ڵ كونسڵی میسر له هه ولێر
كۆمه ڵ: بزوتنه وه له رانیه و شاره زورو هه ولێر كادێره كانمان خانه نشین ده كاتبزوتنه وه : یه ك ناومان بۆ ئاشكرا بكه ن
سلێمان عوسمانله دایكبوی 1963
له ساڵی 1990 له وه زاره تی ده ره وه ی مسیر كارده كات
به رله وه ی روبكاته هه ولێر وه كو دیپلۆماتكار له هه ریه ك له روانداو
فرانكفۆرت و ڤێتنام و پاریس كاری كردوه .
دواجار له الیه ن وه زاره تی ده ره وه ی میسر له ساڵی 2010 وه ك یه كه م كونسڵی كۆماری میسر له هه ولێر
ده ستنیشانكراوه .
سلێمانی و هه ولێر هه ریه که و زیاتر
له 1000 میسرییان تێدایه
»8«
دەبێت کەمێک الی ئەنتیگۆنا بوەستین. ئەوەی ئەمڕۆ لەئەدەبیاتی فەلس���ەفی هاوچەرخ بنواڕێت، سەرنجی دیاردەیەکی لەس���ەرەتاکانی سەدەی سەیردەدات. بیس���تدا ک���ە س���ەردەمێکی گەورەی تەقین���ەوەی هونەرو فیک���ری مۆدێرن لەهەموو ئاڤانت���گارد رۆحییەتی بوو، جێگایەکدا دەج���واڵ، بەهرەو بلیمەتی تێزی کایەکاندا لەهەموو لەمپەرشکێن نوێیان بەرهەمدەهێنا، لەو سەردەمەدا »ئۆدیب���ۆس« قارەمانێک���ی گەورەی بوو. »ئۆدیبۆس« س���ەر ش���انۆکان لەپێش���ەنگی ئەو قارەمانانەدا بوو کە سەردەمی نوێ بۆ تێگەیشتنی خۆی و بۆ ش���یکردنەوەی ڕابوردوو پەنای بۆ دەبرد. بەاڵم گەشتێکی خێرا بەئێستادا پێماندەڵێت دیمەنەکان گۆڕانکارییەکی ئەم���ڕۆ بەرچاوی���ان بەس���ەرهاتووە، ئۆدیبۆس لەبەردەم س���یحرو تەلیسمی ئەنتیگۆن���ادا ک���ەم تا زۆر کش���اوەتە دواوە. چەند ساڵێکە ئەنتیگۆنا هێدی هێدی دێتە پێشێ و تادێت ناوی جێگای ئۆدیب���ۆس دەگرێتەوە. بەجۆرێک کەم فەیلەس���وفی نوێ هەیە لەدێریداوە تا ژیژیک قس���ەیەکی لەس���ەر ئەنتیگۆنا نەبێ���ت. ئ���ەم گواس���تنەوەیە ه���ەم مانادارەو هەم نیش���انەی وەرگەڕانێکی ئەوروپی���دا لەتێڕوانین���ی گرنگ���ە ب���ۆ کێش���ە س���ەرەکییەکانی خۆی. دەس���ەاڵتدارو »باوکی س���ەردەمێک سیستمی لەناو ئەبەدی« جەستەدارو پەتریارکییەت���ی ئەوروپی���دا ڕمبازێنی جێهێش���تنی س���ەردەمێک دەک���رد، ش���ێوازەکانی کوش���تنی ڕاب���وردوو و تێڕوانینی پێش���وو س���تراتیژی هەموو ئ���ەدەب و هون���ەرو بیرکردنەوەیەک���ی ڕەس���ەن ب���وو، م���ژدەی دەرکەوتنی جیهانێکی خاڵی لەدەسەاڵت و لەباوک و لەیاسای زۆرەملێ لەسەر زاری چەندین هێزی کۆمەاڵیەتی و سیاسی گەورەبوو، ش���تەکان و هەم���وو تێکش���کاندنی دروس���تکردنی نوێ بووب���وو بەپەتای فوتوریستەکان ڕۆژگارێک س���ەردەم، بانگیان بۆ س���ووتاندنی مۆزەخانەکان دەدا، جەس���تە دەگەڕایەوە، چەپێنراو س���ەردەکەوتەوە، هەڕەش���ەی ناڕێکی بەسیس���تم تەنگی الیەکەوە لەهەموو هەڵچنیبوو. س���ەردەمێک ب���وو دونیا بووبوو بەمەکینەیەک هەموو نەگۆڕێک تێی���دا گەورەبایە یان بچ���وک، دینی بای���ە ی���ان ئەخالقی، سیاس���ی بایە یان هونەری لەش���وێنی خۆی دەخزاو دەشکا، لەدونیایەکدا کە بێهۆشی نرخی خۆی بەرامب���ەر هۆش دەدۆزییەوە، لە جیهانێکی وەهادا کە کوش���تنی باوک تێیدا هەم پڕۆژەیەکی سیاس���ی بوو، هەم خواس���تێکی هونەریی بوو... لە فەزایەک���ی لەوجۆرەدا سروش���تی بوو کەتنکەری گەورەترین وەک ئۆدیبۆس مێژوو بێتەوە پێشێ، قارەمانی یەکەم بێ���ت، ئەو فیگەرەبێ���ت زیاتر لە هەر کەسی تر بخرێتە ژێر گەردبینەوە. بەاڵم لەمڕۆدا کە سیستمی کەپیتالیستی، کە دەسەاڵتی خۆرئاوا، کە نۆرم و نەریتی ڕێکخوازی و پێرفێکتس���یونیزم و مرۆڤی تاکڕەهەند لە هەموو جێگایەکن، باوک بە خەیاڵە ئۆدیبۆسییەکەی جاران تەنیا لە واڵتگەلی دیکتات���ۆری وەک ئێمەدا قورس���ایی خۆی ماوە، لە کولتوورێکدا مرۆڤ سەروکاری بەپلەی یەک لەگەڵ یاس���ادایە، ئاس���اییە ئەو بێهۆشییەی ئۆدیبۆس بکێش���تێتەوە دواوە و قسە ل���ە پەیوەندی تاک و سیس���تم، ئێمە و یاس���اکان بکرێت نەوەک لە پەیوەندی باوک و کوڕ. ئەم گواستنەوەیە لە چەقی قورس���اییدا، هاوش���انی گواستنەوەیە ل���ە ئۆدیبۆس���ەوە ب���ۆ ئەنتیگۆنا، بە بڕوای م���ن پەیوەندی ب���ەوەوە هەیە کە کێش���ەی س���ەرەکی خۆرئاوا چیتر کێش���ەی »کوڕ و باوک« نییە »کە تا ئێستا کێش���ەیەکی گەورەی ئێمەیە«، بەڵک���و کێش���ەیەکە ب���ە ڕەهەندێکی گەورەترەوە کە کێشەی تاک و مەحاڵی دەس���تکاریکردنی سیس���تمە، کێشەی یاخیبوونێک���ی تراژیدی و تاکگەرایانەیە ل���ەو خاڵەدا لە سیس���تم. ئەنتیگۆنا نرخ���ی خ���ۆی وەردەگرێ���ت، کە بە
گشتی جەنگی نێوان ئەخالقی مرۆڤ و ئەخالقی دەس���ەاڵت بە گەورەیی و بۆ ئەنتیگۆنا دەوروژێنێ���ت. یەکەمج���ار ئۆدیس���ۆس نییە بەرامبەر خواگەلێک وەس���تا بێت���ەوە ک���ە دەس���ەاڵتیان بەس���ەر ئاو و وش���کانیدا هەیە، دێو و درنجیان هەیە، بە چەکی ئەفس���انەیی ش���ەردەکەن، نا ئەو لەگەڵ خودایەکدا دەجەنگێت کە دەس���ەاڵتێکی یاسایی و تەشریعی بەدەس���تەوەیە، دەسەاڵتێک وەک ئەوەی ئێمە ئەمڕۆ دەیناس���ین، نەوەک دەس���ەاڵتێکی دەرە کۆمەڵگا و میتافیزیکی. ئەنتیگۆنا ئۆدیبۆس���یش نییە کە بێئاگای یاساشکێنی دەکات، ئ���ەوەی ئۆدیب���ۆس دەی���کات بە هیچ جۆرێک لەگەڵ ئەخالق و ئیرادەی کەسی خۆیدا ناگونجێت، واتە لەگەڵ »خودی هوشیاریدا« تەبانایەتەوە. بەمانایەکی یاخیبوونە« »نەس���تی ئۆدیبۆس تر بێت. یاخیبوون« نەوەک »هەس���تی هوش���یارییەوە ب���ە »ئەنتیگۆن���ا« بەرامب���ەر کریۆن دەوەس���تێتەوە. لەو جێگایەدا کە سیستم و یاساکان دەڵێن نا، ئۆدیبۆسیش لەگەڵیاندا دەڵێت نا، ئەمە ترس���نۆکی ئۆدیبۆسە، سنووری س���نووری لە ئۆدیب���ۆس ئەخالق���ی ئەخالق���ی سیس���تم تێناپەڕێت، بەاڵم ئەنتیگۆنا ت���رە، ش���تێکی ئەنتیگۆنا هێزەیە ئەو سەرهەڵدانی ساتەوەختی کە تێیدا تاک ئەخ���الق و مەحاڵەکانی سیس���تم پێش���ێلدەکات و ئامادەش���ە بمرێت. کە سیس���تم ب���ە دەنگی بەرز دەڵێ���ت بەڵێ، ئ���ەو بەدەنگ���ی بەرز دەڵێت ن���ا. لێرەوە س���ەیر نییە هەتا س���یحری لەسەر کەسێکی وەک برێخت هێند گەورە بووە، دووبارە کاری لەسەر
کردۆتەوە.
بابزانین لە ئەنتیگۆنادا چی ڕوودەدات.
ئۆدیبۆس و جوکس���تا ئەنتیگۆنا کچی ی���ە، واتە لەو پەیوەندیی���ە حەرامەوە دروس���تبووە ک���ە ئۆدیب���ۆس لەگەڵ جوکس���تای دایکیدا تێیدەکەوێت، هەم کچی ئۆدیبۆس و هەم خوشکیش���ێتی. ئۆدیبۆس دەمێک خۆی کوێر دەکات و دەست لە تەخت و تاج بەردەدات، چوار منداڵ���ی هەی���ە، دوو ک���وڕ و دوو کچ. پۆلینێکس« »ئێتیۆکلێس و کوڕەکان ، کچەکانیش »ئەنتیگۆنا و ئیسمینا«. دوای مردن���ی جۆکس���تا و ئۆدیب���ۆس خاڵی���ان کریۆن���ی الی منداڵ���ەکان ف���رە کەس���ێکی ک���ە گەورەدەب���ن
دەسەاڵتخواز و دڵڕەقە.
ئا: شه هێن حه مه نوری
ئه و كاته ی رژێمی به عس له ساڵی 1988دا كیمیابارانی هه ڵه بجه ده كات،
رۆشنا هێشتا له دایك نه ببوو، به اڵم ئه م كیژه و سۆزانی خوشكه گه وره ی
به هۆی "وێنه به ناوبانگه كه "یانه وه ئێستا بوونه ته یه كێك له سیمبوله دیاره كانی
ئه و كاره ساته .
زۆربه م���ان ئ���ه و وێنه یه م���ان ال نامۆ نییه كه له كاتی باس���كردنی كیمیابارانی هه ڵه بج���ه دا، ده زگاكان���ی راگه یاندن���ی ك���وردی باڵویده كه ن���ه وه ، وێن���ه ی ئه و دوو خوش���كه ی كه یه كێكی���ان له كۆڵی ئه ویتریاندای���ه و له پش���تیانه وه هه ڵه بجه نوقمی دوكه ڵ بووه . ئێستاش���ی له گه ڵدا بێت هیچ ده زگایه ك نه یپرسی كه راستیی ئه م وێنه یه چییه ؟ ئه گه ر راس���ته ، كوا وێنه گره كه ی ؟ ئه ی چاره نووسی ئه م دوو
كیژه ته نیایه به كوێ گه یشت؟س���ۆزان كاك���ه ره زاو رۆش���نا كاكه ئ���ه م چیرۆك���ه ن، پاڵه وانه كان���ی ره زا هه ڵه بجه یی���ن و ن���ه ئ���ه وان ب���ه اڵم نه ته نانه ت هه ڵه بجه شیان بینیوه . ئه وان ئێستا كه دانیشتووی یه كێك له گه ڕه كانی راسته قینه ی چیرۆكی سلێمانین، شاری وێنه كه ی خۆیان باش بیرنه ماوه ، هه ڵبه ت رۆشنا كه ئه و كات شیره خۆره یه كی دوو س���ااڵنه بوو، جگه له زه رده خه نه ، هیچی
دیكه ی نه بوو بیڵێت.
راس���تیی ئ���ه م چیرۆكه 22 س���اڵه یه ده گه ڕێت���ه وه بۆ ئ���ه و رۆژه ی كه وه ك س���ۆزان بیری دێت و ده ڵێت گوێم لێبوو وتیان "س���ه دام هات". 1991/4/2 رۆژی ك���ۆڕه وه مه زنه ك���ه ی گه لی ك���ورد بۆ سنوره كانی ئێران و توركیا، كه ئه و كات
سۆزان ته نها نۆ به هار ته مه نی بوو.رۆش���نا ك���ه ئ���ه م چه ن���د س���اڵه ی دوای���ی زانك���ۆی ته واوك���رد، ده ڵێ���ت زانكۆش���م هاوڕێكان���ی "ته نان���ه ت باوه ڕیان نه ده ك���رد كه ئه و وێنه یه منم و دواجار تا به كۆڵی خوش���كه كه مه وه م"،
وتویه تی "گاڵته م كرد من نیم".ئه و نیگه رانه له وه ی ك���ه ئه م وێنه یه به به رده وامی به هه ڵ���ه له راگه یاندنه كاندا باڵوده بێت���ه وه و ئاماژه ب���ه وه ده دات كه "وێنه كه م���ان له كتێبی كۆمه اڵیه تی پۆلی چواری بنه ڕه تیشدا خراوه ته پاڵ بابه تی
كاره ساته كه ی هه ڵه بجه ".س���ێوه كه دایكی ئه م دوو خوشكه یه ، ئه و چیرۆك���ه تاڵ���ه وا ده گێرێته وه كه ساوای منداڵێكی له وكاته دا له به رئه وه ی هه بووه ، به ناچاری رۆش���نایان كردووه ته كۆڵی سۆزانه وه و به پێ به ره و سنوره كانی ئێران رۆیشتوون. ناوبراو ئاماژه بۆ ئه وه ده كات ك���ه هه رچه ن���ده جله كان���ی دوو كچه ك���ه ی قوڕایبوون، به اڵم ئه و جالنه ی ب���ۆ جه ژن بۆ كردب���وون و ده ڵێت "زانیم جه ژنه كه م���ان به خۆش���ی ناكه ین، بۆیه
5کوردستانی (371( سێشه ممه 2013/4/2
به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت
جوانییەکانی ناڕێکیئەنتیگۆناو
پێداگرتن لەسەر یاخیبوون تا مەرگ
سەردەمێک جێهێشتنی
ڕابوردو و کوشتنی شێوازەکانی
تێڕوانینی پێشوو ستراتیژی هەموو ئەدەب و هونەرو بیرکردنەوەیەکی
ڕەسەن بوو
19 »»
وێنه‌‌به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌‌راگه‌یاندنی‌‌كوردی
چیرۆكی ئه و دو خوشكه ی به هه ڵه كراونه ته سیمبولی كاره ساتی هه ڵه بجه
سۆزان و رۆشنا ئێستایانسۆزان و رۆشنا له کاتی کۆڕه وه که دا
وێنه مونتاج کراوه که
وێنه ڕاسته قینه که ی کیمیابارانکردنی هه ڵه بجه
رۆشنا كه ئه م چه ند ساڵه ی دوایی زانكۆی ته واوكرد، ده ڵێت "ته نانه ت
هاوڕێكانی زانكۆشم باوه ڕیان نه ده كرد
كه ئه و وێنه یه منم و به كۆڵی
خوشكه كه مه وه م"
جله كانم كرده به ریان و رامانكرد".س���ێوه وه ك ده یگێڕێت���ه وه كه "ئه و وێنه ی���ه له گوندی كان���ی پانكه ی نزیك عه رب���ه ت گی���راوه "، ب���ه اڵم نه یزانیوه وێنه گره كه ی كێیه . س���ێوه ده ڵێت "كه له ره وه ك���ه گه ڕاینه وه ئ���ه م وێنه یه مان له بازاڕ به رچاو كه وت و كڕیمان"، ته نانه ت
كه ل���ه و ماوه یه دا دراوێك���ی كوردی بۆ جوانی���ی له بازاڕه كان���دا باڵوبووه ته وه ، له دیوێكی وێنه ی ئه م دوو كچه دانراوه و مس���ته فا وێنه ی تریش���ی له دیوه كه ی ده ڵێت به پێكه نینه وه س���ێوه بارزانی ، "دراوس���ێیه كمان پێیوتم ئیتر چیته وێت
وێنه ی كچه كانت له گه ڵ بارزانیدایه ".
س���ۆزان ك���ه ئێس���تاش ته ماش���ای ئ���ه و وێنه ی���ه ده كات، پێ���ی س���ه یره توانیوێتی به و باران و س���ه رمایه بڕوات و بێت، سۆزان به كۆڵیه وه خوشكه كه شی وێنه كه مان له م���ه وال "هیوادارم ده ڵێت نه ك باڵوبكرێته وه كۆڕه وه كه دا له باسی
هه ڵه بجه ".
فۆبیای‌سندوقه‌كه
دیموكراس���ی كورتكردن���ه وه ی بێبه هاكردن���ی له هه ڵب���ژاردن و هه ڵبژاردنیش له رێگه ی ساخته كاری و نه خۆش���ییه كی ه وه ، - دواخس���تن سیس���تمه ئ���ه و مه ترس���یداری سیاسییانه یه كه هێنده ی له دۆزه خی تاكڕه وی���ی و دیكتاتۆریه ته وه نزیكن، هێنده له به هه شتی دیموكراسی نزیك ناكه ونه وه . ئێمه یه كه م ناونیش���انی دوای راپه ڕین- م���ان هه ڵبژاردن بو، ب���ه اڵم هه ر له وس���اته وه ئه وه مان بۆ ئاشكرابو كه هۆشیاریی كۆمه ڵگاكه مان زۆر له پێش نوخبه ی سیاسیمانه وه یه ؛ بنكه كانی له به رده م خه ڵك ئاپۆره ی ده نگداندا جوانتری���ن بناغه ڕێژیی بۆ سیس���تمێكی سیاس���یی ته ندروست ده كرد، كه چی له ژوره كانی سیاسه تدا به رپ���رس خه ریكی هه ندێ ح���زب و بنكۆڵكردن���ی ئ���ه و بناغه ی���ه بون، هه ڵبژاردن و له مه ره كه ب���ی فێڵكردن ش���ااڵوی به ڕێخس���تنی دواتری���ش ته زویر ئه و دیمه نه ناش���یرینانه بون كه حه م���اس و ناجێگیریی قۆناغه كه دایپۆش���ین، دواتری���ش ته نگژه ك���ه به رێككه وتن���ی هێزه سیاس���ییه كان كۆتاییهات. به اڵم ئه مه ئه و سه ره تایه ناته ندروس���ته ب���و ك���ه په یوه ندیی چوارچێوه ی سیاس���ییه كان و الیه نه حوكمڕانیمان���ی ره نگڕێژك���ردو وه ك په تایه ك هه مو جه س���ته ی سیاسیی هه رێمه كه مانی ته نییه وه كه تائێستاش ئیت���ر ده ناڵێنی���ن. به ده س���تییه وه دوای ئه وه س���یانزه ساڵ هه ڵبژاردن دواخ���را، ت���ا س���اڵی )2005( له ژێر عێراقدا، هه ڵبژاردنه كانی گوش���اری په رله مان دیك���ه ی هه ڵبژاردنێك���ی كرای���ه وه .. ئه وه ش له س���ه رده مێكدا نمونه بانگه شه ی گواس���تنه وه ی كه كوردستانییه كه مان ده كرد بۆ به غدا!
ئه م فۆبیایه سیستمی سیاسیمانی داغانكردوه ، بۆیه به شێك له نوخبه ی هه ڵب���ژاردن س���اڵی سیاس���ییمان به س���اڵی نه هات بۆ خۆیان ده زانن، ئیت���ر بچوكتری���ن ئه گ���ه ری دۆڕان، ده یانباته وه سه ر رێگاكانی دواخستن و س���اخته كاریی، ویژدانه كان و كڕینی راس���ته قینه ی له ده نگ���ی چونك���ه ده ترسن و هه ڵبژاردن س���ندوقه كانی نایانه وێ قس���ه ی دڵی خۆی بكات. فۆبیاكه ش له ناو حزبه وه بۆ جه سته ی حكوم���ه ت گوازراوه ته وه ؛ وه ك چۆن كۆنگره كانی ح���زب به مه زاجی چه ند به رپرسێك ده سپێردرێن و په یڕه وه كان په یڕه و ناكرێن، ئاواش هه ڵبژاردنه كان بێ كات و س���اتن و هه ر به رپرس���ه و گریمانه یه ك بۆ كاته كه ی ده خاته ڕو! ده بێ خه ڵك و كۆمسیۆنی هه ڵبژاردن ژوره كان���ی ره حمه ت���ی چاوه ڕێ���ی سیاس���ه ت بن، نه ك ده قه كانی یاسا، بۆ ئه وه ی بتوانن مه ته ڵه كه هه ڵبێنن و واده ی هه ڵبژاردنیان بۆ ئاشكرا ببێت. كاتێ���ك ئ���ه و واده یه ش پێ���ده گات و راده گه یه ن���رێ، كه ئاماده كارییه كانی ن���ه ك له ده نگ���ده ران، )بردن���ه وه ( له الیه ن���ه ركابه ره كان ت���ه واو ده بێ و دڵنی���ا ده بن له وه ی ده ورێكی دیكه ی حوكمڕانیش، كورسیی ده سه اڵت هه ر
به ده ست خۆیانه وه ده مێنێت.ئه وه تا ئه مس���اڵ ئیستیحقاقی سێ هه ڵب���ژاردن )په رله مان، س���ه رۆكی پارێ���زگاكان( ئه نجومه نی هه رێ���م و له ئه س���تۆمانه ، وا س���ێ مانگی���ش كه س هێشتا تێپه ڕیوه ، له س���اڵه كه نازانێ ئه و هه ڵبژاردنانه كه ی و چۆن ده كرێ���ن.. عێ���راق س���ه ره ڕای ئه و كێش���ه و ته نگژان���ه ی هه یه تی، كاتی پارێزگاكانی ئه نجومه نی هه ڵبژاردنی یه كالكردۆت���ه وه و بڕی���اره له )20(ی مانگی دات���ودا به ڕێوه بچێت، ئه وه ی ئه نجومه ن���ی پارێزگاكانی هه رێمیش، س���ه ره ڕای ئه وه ی چوار س���اڵ پێش ئێستا له گه ڵ پارێزگاكانی عێراق- دا نه مانك���رد، وا ئ���ه وان هه ڵبژاردنێكی دیك���ه ش ده كه ن، هی ئێمه كاته كه ی هه ر دیار نییه . هه ر جاره و بیانویێك پاس���اوێك پێ���ش و ده هێنرێت���ه داده تاش���رێ. خۆ ئه گه ر تاكه واڵت حه ق���ی ئ���ه وه ی هه بوای���ه بیانو بۆ دواخستن و هه ڵپه ساردنی دیموكراسیی بهێنێته وه ، ئه وا ئیس���رائیل بو، به اڵم ك���ه نه یكردوه ، ب���ۆ ئه وه ب���وه كه هه رجاره و دۆڕان به شی چه ند حزبێك بێت، به اڵم به شی نیشتیمان هه میشه
بردنه وه بێت.
تایبه‌ت(371( سێشه ممه 662013/4/2
45 فۆتۆ ستۆری : ئیسماعیل عوسمان
ماوه ی زیاتر له پێنج ساڵه کۆماری ئیسالمی ئێران کار له سه ر دروستکردنی به ربه ستێک ده کات بۆ گلدانه وه ی ئاوی سیروان، ئه م پڕۆژه یه له رێگای چه ندین ئه ندازیاری ش���اره زاو كرێكارو ئامێری پیش���كه وتوی بیناس���ازییه وه ئه نجام ده درێ���ت، به مه به س���تی گێڕان���ه وه ی هه مو ئ���ه و س���ه رچاوه ئاوییانه ی كه له رێگای س���نوره ش���اخاوییه كانه وه ، به چه ندین نش���ێودا تێده په ڕێت و دێته
زێی سیروان.قواڵی���ی پرۆژه كه ، زیاتر له 500 مه تر ده بێ���ت، روبه ری پرۆژه كه ش چه ندین هیكتار زه وی ده بێت، به وه ش ده توانرێت هه مو ئه و سه رچاوه ئاوییانه ی كه دێنه
زێی سیروان كۆنترۆڵ بكرێت.به ش���ی خواره وه ی گوندی هه جیجی هه ورامانی ته خت ژێ���ر ئاو ده كه وێت، به اڵم له ئێس���تا ئه ندازیارانی پرۆژه كه له بی���ری ئ���ه وه دان نه خش���ه ی پرۆژه چاره سه ركردنی به مه به س���تی بگۆڕن
ئه و كێشه یه .هه ورامان���ی س���ه ره كی رێ���گای ته خ���ت ژێ���ر ئ���او ده كه وێ���ت، بۆیه دروس���تكردنی خه ریك���ی ئێس���تا رێ���گای نوێ���ن ك���ه له به رزاییه كان���ی به ته نیشت هه ورامانه وه یه و شاخه كانی
به ربه رسته كه دا تێده په ڕیت.به شێكی سه ره كی پرۆژه كه ته واوبوه ، به شێكی دیكه ی ماوه ، بڕیاره له ماوه ی
چه ند ساڵی ئاینده دا ته واوبكرێت.
ئێران‌ئاوی‌سیروان‌ده‌گرێته‌وه
گوندی هه جیجی هه ورامان: مه ترسی له ناوچونی لێده کرێتقواڵیی پرۆژه ی سه دی سیروان
کۆی پڕۆژه ی دروستکردنی سه دی سیروان
سه ره تای دروستکردنی پڕۆژه که
ئا: کاوە ڕەش، بەریتانیا
نەبونی پسپۆڕی شارەزاو لێکۆڵەرەوەی تاوان، نەبونی
کارمەندی پرۆفیشناڵ لەبواری جموجۆڵی پۆلیس و دەزگای
هەواڵگری کە پیشەیی و بێالیەن بێت، چەندین بۆشای زیاتری نێو
دەزگاکان، بەشێکن لەزۆربونی دیاردەی پاشاگەردانی و دروستبونی تاوان و نادڵنیایی هاواڵتیانی هەرێم،
زاڵنەبون بەسەر کەمکردنەوەی رێژەی تاوان، رۆژ بەرۆژ زیاتر
پەرەدەستینێت.
نێ���وان ب���ەراوردی ئەگەربێ���ت و ژمارەی دانیشتوانی هەرێم و ژمارەیەک واڵتی دیکە بکەین، دەبینین زۆرترین رێژەی ت���اوان لەو روب���ەرە بچوکەدا ئەنجامدەدرێ���ت، لەکا تێک���دا زۆرترین کارمەن���دی بواری ئاس���ایش و پۆلیس بون���ی هەیە. لێ���رەدا بونی ئەو هەمو موچەخۆرەی نێو ئەو دەزگایانە تەنها ب���ۆ رازیکردن���ی کۆمەڵی���ک خەڵک و ب���ۆ ملکەجکرنیان���ە ب���ۆ حیزبەکان، نەک ببنە ڕێگریکردن لەدروس���تبونی نەمانبینی لەتاوان. پڕبون هەرێمێکی کێ���ن ئەوان���ەی ژن و رۆژنەمان���وس و مندااڵن و هاواڵتیانی بێتاوان و س���ڤیل دەکوژن رۆژانە، بهێنرێنە سەرشاشەی تیڤی���ەکان و ڕوپ���ەڕی رۆژنام���ەکان. لەهەمو دونیادا لەپاش هەر روداوێکی نەخوازراودا، پرێس کۆنفرانس لەالیەن دەزگان���ی ئاسایش���ەوە رێکدەخرێت. روداوەکان و چۆنیەت���ی دەرب���ارەی ڕونکردنەوەی بۆ هاواڵتیان، کەچی الی پیاوانی دەستە راستی حیزب کوڕگەل لەهەمو بوارەکاند تێکشکاو دەستوپێ
سپی مەیدانی تاوانن. دوای حەوت س���اڵ بەس���ەر مەرگی بەن���از مەحمود لەبەریتانیا، هێش���تا کەیسی بەناز یەکێکە لەو باس و خواسە گرینگانەی کە پۆلیس و رێکخراوەکانی
لەکارکردن ڕۆژنامەنوسان، ئافرەتان و تێیدا نەوەستاون. کەچی الی خۆشمان دوای بیس���توچوار کاتژمێ���ر، پۆلیس دەگاتە بریاری کۆتایی کە هیچ کەسێک سکااڵی نییە، پەراوی لێکوڵینەوەکەی دادەخات. رۆژنامەنوس���انیش بەچوار دێرو کەس���وکاری قوربانیش بەچەند چیرۆکێکی دوبارەو س���واوی لەجۆری س���وتان و لەدەس���تدەرچونی فیشەک بەهەڵە، ی���ان خۆفڕێدانە ن���او ئاوی روب���ارو دەریاچ���ەکان، ک���ۆی ژیانی فەرامۆش���دەکەن. قوربانیی���ەکان لەش���ەرمەندەیی ب���ەوالوەش زیات���ر، ئێستا کەسوکاریان وا رادەگەیەنن کە قوربانیان، بەژیانی بەرلەکۆتاییهێنان ئەوان پەی���ام بەمۆبایلەکانیان دەنێرن
بۆ ماڵئاوایی و لێخۆشبون.
پارلەمان���ی کوردس���تان ب���ۆ تەنها چرکەیەکی���ش باس���ی دەس���تدرێژی نامرۆڤانەی ئەو گەنجەی نێو پایتەختی نەکرد، کە کردبویە سەر مندااڵن، ئەو گەنجە چەندین ئۆمێدو هیواو دوارۆژی ژمارەی���ەک منداڵی پایتەختی لەکەدار کرد، دەب���و کاربەدەس���تانی ئەمنی و ش���ەرمەزارییان هەرێ���م، س���ەرۆکی کاربەدەس���تێکی چەند دەرببڕیبایەو لەکاربکێشایەتەوە. دەس���تیان شار، ئ���ەو جۆرە ت���اوان و دەس���تدرێژییانە هێن���دە کەمنین کە کاربه ده س���تان، خۆیانی لێبکەن بەکەڕەی ش���ەربەت، وەلێ ئەوان هەرگیز لەخەمی شەرەفی هاواڵتی���ان نی���ن و نەب���ون. لەالیەکی دیکەوە چەن���د ناوەندێکی راگەیاندنی س���ەر کچێکی کوردس���تان چیرۆکی
بەئاین���ی ئێزیی���دی و کورێکی س���ەر مەم و بەچیرۆکی ئیس���الم، بەئایینی زین پێن���اس دەکەن، بەچاوپۆش���ین لەس���ەر بنەمای ئایین���ی و نەتەوەیی هەر تاکێک���ی کۆمەڵگا ئ���ەم روداوە نابێت بکرێتە چیرۆکی خۆشەویستی، لەراس���تیدا لەهیچ یاس���او رێسایەکدا کچێکی خوار تەمەن ش���ازدە س���اڵ، ناتوانێت بەبێ رەزامەندی کەسوکاری هیچ جۆرە پەیوەندییەکی خۆشەویستی بگرێ���ت، بەڵکو چون���ەدەرەوەی ئەو کچ���ە منداڵ���کارە لەگەڵ کەس���ێکی دەچێتە هەژدەس���اڵ تەمەن س���ەرو خانەی هەڵخەڵەتان���دن و فریودانەوە. ساڵی رابردو لەگەش���تێکدا کۆمەڵێک لەخوێندگاکانی یەکێ���ک خوێندکاری یەکێ���ک فەرنس���ا، ب���ۆ بەریتانی���ا
لەخوێندکارەکان کە پێشتر پەیوەندی نهێنی لەگەڵ یەکێک لەمامۆس���تاکانی خۆی���ان لەگەش���تەکەیاندا هەب���و، دوای نەگەرابون���ەوە، دزییب���وەوەو لەالی���ەن پۆلی���س ئاگادارکردن���ی خوێندنگاو خێزانەکەیەوە، دوای چەند رۆژێک پۆلیس���ی فەرەنس���ی توانیان خوێندکارو مامۆستاکە دەستگیربکەن و رادەستی بەریتانیا کرانەوە، سەرباری یاسایی مامۆستاکە، هەرگیز سزادانی بواری لەژیانی���دا ئ���ەو مامۆس���تایە گەرانەوەی بۆ سەر پیشەکەی نادرێت، لەهی���چ خوێندگایەکی نەک بەریتانیا، بەڵک���و ئەوروپ���اش بۆی نیی���ە وانە بڵێت���ەوە س���ەرباری ڕێگریکردنی لەو ش���وێن و جێگایانەی مندااڵن و کچانی
خوار هەژدەساڵ هەبێت.
سکانداڵە‌سێکسییەکانی‌پایتەخت‌و‌بێدەنگی‌کاربەدەستان
ئه و کچه خوێندکارو مامۆستا حه زله یه ک کردوه ی له الیه ن پۆلیسه وه ده ستگیرکران له ئینته رنێته وه
سه یره ! چەند ناوەندێکی
راگەیاندنی کوردستان چیرۆکی
کچێکی سەر بەئاینی ئێزییدی و
کورێکی سەر بەئایینی ئیسالم، بەچیرۆکی مەم و
زین پێناس دەکەن!
عێراق دوای ده ساڵدوای ده س���اڵ له روخاندن���ی رژێمه كه ی كه می���ی نائارام���ی و تی���رۆرو س���ه دام، خزمه تگوزاری به رۆكی هاواڵتیانی گرتوه ، به رپرسانی ئه م واڵته ش سه رقاڵی ملمالنێی
سیاسی و خۆ ده وڵه مه ندكردنن.رۆژی )4/9( ده ساڵ به سه ر روخاندنی رژێمی س���ه دام حس���ێندا تێپه ڕ ده بێت. به پێی ئام���اری رێكخراوی )ئیراكی بۆدی كاونت( له ماوه ی ئه م ده س���اڵه دا )112 - 122( ه���ه زار هاواڵتی عێراقی كوژراون. ته نها له س���اڵی رابردودا )4571( هاواڵتی كوژراون. له سه روه ختی توندبونی ناكۆكییه تائیفییه كان���دا كه له ئ���ازاری )2006( تا ئ���ازاری )2008( درێژه ی كێش���ا، )52(
هه زار كه س كوژراون.هه ر له ماوه ی ئه و ده س���اڵه دا به گوێره ی ئاماری كۆمیته ی پاراستنی رۆژنامه نوسان )151( رۆژنامه ن���وس ك���وژراون. ب���ه اڵم رێكخراوی )ئیراكی بۆدی كاونت( ده ڵێت )288( رۆژنامه نوس و )265( پزیش���ك و كارمه ندی ته ندروس���تی ك���وژراون. ئه مه جگه ل���ه وه ی وه زاره تی به رگری ئه مه ریكا ل���ه و ده یه ی���ه دا )4488( رایگه یان���دوه ئه مه ریكی و )179( سه ربازی س���ه ربازی
به ریتانی كوژراون. ئه و شه ڕو نائارامییه به رده وامه ی له دوای روخانی به عس عێراقی گرته وه ، بوه هۆی )2.7( نزیكه ی ده ربه ده ربون���ی ئاواره و ملیۆن ك���ه س، كه نیوه ی ئ���ه و ژماره یه رویانكرده واڵتانی ده ره وه و ته نها له ساڵی )2011(دا )23( ه���ه زار عێراق���ی داوای مافی په نابه ریان كردوه . ئه مه له كاتێكدایه به رپرس���انی ئه مه ریكاو عێراق ده ڵێن له و ده س���اڵه دا )213( ملی���ار دۆالری���ان بۆ
ئاوه دانكردنه وه ی واڵت خه رجكردوه .یه كێكی دیكه له و كێش���انه ی له ده یه ی رابردودا به رۆك���ی عێراقییه كانی گرته وه ، په ت���ای گه نده ڵ���ی و به رتیلخ���ۆری ب���و. ش���ه فافییه تی رێكخ���راوی به جۆرێ���ك نێوده وڵه ت���ی روپێوییه ك���ی ئه نجامداوه و )56%( ئ���ه و كه س���انه ی چاوپێكه وتنیان له گه ڵ���دا ك���راوه ، ده ڵێن ب���ۆ به ڕێكردنی كاره كانی���ان له فه رمانگه كان���دا به رتیلیان داوه ، هه روه ه���ا )63%( هاواڵتیان ده ڵێن هه وڵه كانی حكومه ت بۆ به ره نگاربونه وه ی گه نده ڵ���ی ناكارایه و )77%( هاواڵتیانیش ده ڵێ���ن ل���ه )2007( ب���ه دواوه گه نده ڵی
ته شه نه ی سه ندوه .رێكخراوی زانیارییه كان���ی به گوێ���ره ی خۆراك���ی جیهانی رێژه ی ئه و كه س���انه ی توش���ی به دخۆراك���ی ب���ون كه میكردوه و له س���اڵی )2011(دا گه یشتۆته )%5.7(، له كاتێك���دا له س���اڵی )2007(دا رێژه ك���ه )7.5%( بوه . به پێ���ی ئامارێكی نه ته وه یه كگرتوه كان، ناوه ن���دی ته مه ن له عێراق )2005 - 2000( س���ااڵنی له نێ���وان زیادیكردوه و له )58.8( س���اڵه وه بوه ته )69.6( ساڵ، ئه م ناوه نده ش به به راورد به واڵتانی تر كه مت���ره . به نمونه له واڵتانی جه زائی���رو س���عودییه ناوه ن���دی ته مه ن
)73.4( و )74.1( ساڵه .ره گه زیی���ه وه ، یه كس���انی له ب���اره ی له كۆی عێ���راق ده ریده خه ن ئام���اره كان )148( ده وڵ���ه ت، له پل���ه ی )120(دایه . رێژه ی ژن���ان له خوێندنی ناوه ندی و زانكۆ )22%(ه و پیاوانیش )42.7%(ه . له بازاڕی كاردا رێژه ی به ش���داری ژنان )14.5%(و
پیاوانیش )69.3%(یه .ره نگه گه وره ترین گۆڕانكاری ئه م واڵته زیادبون���ی بودجه و نه وت���ی هه نارده كراو بێت. به شێوه یه ك له ئێستادا عێراق سێیه م ده وڵه تی هه ن���ارده كاری نه وته له جیهانداو له پاش سعودییه و روسیا دێت. چاوه ڕوان ده كرێت قه باره ی هه نارده ی نه وتی عێراق له مس���اڵدا رۆژانه بگات���ه )3.6( ملیۆن به رمی���ل، له كاتێك���دا به ر له ش���ه ڕ ته نها
)2.8( ملیۆن به رمیل بوه .ئام���اژه وزه نێوده وڵه ت���ی ئاژانس���ی ب���ه وه ده كات زیاتر له نی���وه ی ئه و غازه ی عێراق ل���ه )2012(دا به رهه م���ی هێناوه ، به هه ده رچوه و نه توانراوه بۆ وزه ی كاره با س���ودی لێببینرێت. به بڕوای ئاژانس���ه كه ب���ۆ ده بێ���ت ئه وله وییه ت���ی حكوم���ه ت گه شه پێدان و دروس���تكردنی وێستگه كانی
غاز بێت.ب���ه ر له روخانی رژێ���م هاواڵتیانی به غدا )16 - 24( كاژێ���ر كاره بای���ان هه ب���وه ، ب���ه اڵم له ئێس���تادا ته نها هه ش���ت كاژێر هه ی���ه . له ئێس���تادا )78%( عێراقییه كان خاوه نی مۆبایلن و ته نها )5%( دانیشتوان
ئینته رنێت به كارده هێنن.
7 )371( سێشه ممه 2013/4/2 عێراق
پرۆفایل
ئا: بارام سوبحی
پارله مانتارێكی كورد داواده كات رێكخراوی نه ته وه یه كگرتوه كان وه كو
ده زگایه كی بێالیه ن سه رپه رشتی گفتوگۆكانی نێوان هه رێم و ناوه ند بكات. پارله مانتارێكی لیسته كه ی
مالیكی سه رۆك وه زیرانیش ده ڵێت "هه رگیز رێگه به ده ستوه ردانی
نێوده وڵه تی ناده ین". نوسه رێكی ئه مه ریكیش ده ڵێت "مه یله
دیكتاتۆرییه كانی مالیكی ده بێته هۆی دابه شبونی عێراق".
هاوپه یمانی لیس���تی پارله مانت���اری كوردستان ئه ش���واق جاف، به ئاوێنه ی ده س���تپێكردنه وه ی له كاتی راگه یان���د ناوه ند، هه رێ���م و نێوان گفتوگۆكان���ی رێكخ���راوی ده زانێ���ت به پێویس���تی نه ته وه یه كگرتوه كان وه كو ده زگایه كی نێوده وڵه ت���ی بێالی���ه ن سه رپه رش���تی بكات، چونك���ه "حكومه ت���ی ناوه ندی
خۆی له رێكه وتنه كان ده دزێته وه ".به وت���ه ی ناوبراو ئ���ه و رێكه وتنانه ی له م���اوه ی رابردودا له نێ���وان هه ردوالدا ده س���توردا له چوارچێوه ی واژوكراون، بون "به تایبه تی ئه و به ندانه ی تایبه تن به ماف���ی كورده وه ". بۆی���ه ئه گه ر هاتو )UN( سه رپه رشتی گفتوگۆكانی كردو ناوه ند خۆی دزییه وه "ئه وكاته ئێمه ش
هه ڵوێستی خۆمان هه بێت".ئه م خانمه پارله مانت���اره مالیكی به "تاكڕه و" ناوده بات و ده ڵێت "كابینه كه ی لیژنه ، بوه ت���ه كابین���ه ی وه كال���ه ت و ئه وه ش به ڵگه یه له سه ر ئه وه ی ده وڵه ت فه وزه ویی���ه ". نیی���ه و دامه زراوه ی���ی هه روه ك پێیوایه كشانه وه ی وه زیره كانی كوردو الیه نه كانی تر ش���ه رعییه تی ئه و حكومه ته ی خس���تۆته ژێر پرسیاره وه ،
چونكه "زۆرب���ه ی الیه نه كان ره خنه یان مالیكی تاكڕه وان���ه ی له به ڕێوه بردن���ی
هه یه ". زۆرج���ار خودی مالیك���ی و ئه ندامانی ئاماده ن رایده گه یه ن���ن لیسته كه ش���ی له ب���ری ئ���ه و وه زیران���ه ی له حكومه ت ده كش���ێنه وه ، وه زیری دیك���ه دابنێن. له وه اڵمی ئه وه ش���دا ئه گه ر هاتو كورد بڕیاری كش���انه وه ی دا، ئای���ا مالیكی ده توانێت هه م���ان كار به رانبه ر به كورد ب���كات، ئه ش���واق جاف ده ڵ���ێ "ئه وه پێچه وانه ی قانون���ه و مالیكی بۆی نییه وه زیر دابن���ێ ، چونكه دانان���ی وه زیر
پێویستی به ره زامه ندی پارله مانه ".له وه اڵمی لێدوانه كانی ئه م پارله مانتاره كورده دا، پارله مانتاری ده وڵه تی قانون )لیسته كه ی مالیكی ( محه مه د سه یهود، ده ڵێت "هه رگیز رێگه به ده س���توه ردانی پێویس���تمان ناده ی���ن و نێوده وڵه ت���ی به الیه نێكی بێالی���ه ن نییه ". به بۆچونی
ناوبراو، پێویس���ته كێشه ناوخۆییه كان به گفتوگۆو له ژێر س���ایه ی ده س���توردا
چاره سه ر بكرێن.جاف ئه شواق ره خنه كانی له هه مبه ر "ئه گه ر ده ڵێ���ت س���ه یهود له مالیكی ، سه رۆكی هه رێم پابه ند بێت به ده ستوره وه ، هه م���و كێش���ه كان چاره س���ه ر ده بن". داواش���ده كات هه رێم "به رژه وه ندی واڵت بخاته س���ه رو به رژه وه ندی كه سییه وه ". بۆ ده ستپێكردنه وه ی گفتوگۆكانی نێوان هه رێم و ناوه ندیش گه ڕانه وه ی وه زیره كان
به هه نگاوی یه كه م ده زانێت.بودج���ه ی په س���ه ندكردنی دوای ئه مساڵی عێراق له رۆژی )3/7( وه زیرو پارله مانتاره كورده كان گه ڕانه وه هه رێمی كوردستان. تائێس���تا دو كۆبونه وه یان له گه ڵ س���ه رۆكی هه رێ���م ئه نجامداوه و هێش���تا بڕیاری كۆتایی خۆیان له باره ی گه ڕانه وه یان كشانه وه له به غدا نه داوه .
ئه ش���واق جاف، ئام���اژه به وه ده كات
گه ڕانه وه یان بۆ كوردستان به مه به ستی سیاس���ی بۆچونێك���ی گه اڵڵه كردن���ی هاوبه ش���ی الیه ن���ه كوردس���تانییه كانه "له به رانب���ه ر هه نگاوه كان���ی ناوه ن���دو ئه و په یامه سیاس���ییه مه ترسیدارانه ی له به غداوه دێ���ن". له باره ی ئه وه ش كه بۆچی تائێستا بڕیاری كۆتاییان نه داوه ، ناوب���راو ده ڵێت "دوا بڕی���اری خۆمان ل���ه دوای گفتوگ���ۆو دیراس���ه یه كی ورد ده ده ین، به به ش���داری هه مو الیه نه كان كه نوێنه رایه تی هه رێم ده كه ن له به غدا، بۆ ئه وه ی دواتر په شیمان نه بین له هه ر
بڕیارێك كه ده یده ین".عێ���راق پارله مانتارێك���ی به ب���ڕوای گفتوگۆكان���ی سه رپه رش���تیكردنی نێوان هه رێم و ناوه ن���د له الیه ن نه ته وه راگه یاندنی یه كگرتوه كانه وه ، سه ره تای
ده وڵه تی كوردییه .عێراق س���ه ربه خۆی پارله مانت���اری ج���ه واد به زون���ی ، له ب���اره ی هێنانه وه
گفتوگۆكان���ی ب���ۆ )UN( ن���اوه وه ینێوان هه رێم و ناوه ن���د، ده ڵێت "داوای ئامانجی به شداربونی الیه نێكی بێالیه ن ك���ورده و دۆزی به نێوده وڵه تیكردن���ی ده وڵه ت���ی راگه یاندن���ی س���ه ره تای بۆ به زون���ی به بۆچون���ی كوردیی���ه ". پێویس���ته كێش���ه كان، چاره س���ه ری په ناببرێت���ه ب���ه ر "ده س���تورو دادگای
فیدراڵی ، نه ك الیه نی تر".له وه اڵمی ئه م لێدوانه ش���دا، ئه شواق ج���اف هێما بۆ ئه وه ده كات راگه یاندنی ده وڵ���ه ت مافێك���ی ده س���توری گه لی الیه نه كان هه م���و "ده بێ���ت ك���ورده و رێ���زی بگرن، ئه وه ش���ه قامی كوردییه بڕی���ارده دات ك���ه ی و چ���ۆن ده وڵه تی
كوردی رابگه یه نێت".له الی���ه ن خۆی���ه وه ، هن���ری پاركی نێوده وڵه تی په یوه ن���دی مامۆس���تای له زانكۆی لیه���ای ئه مه ریكی له وتارێكدا كه له رۆژنام���ه ی لۆس ئه نجلس تایمزی ئه مه ریك���ی باڵویكردۆت���ه وه ، ده ڵێ���ت "رێوش���وێنه كانی مالیكی دواین بزماره له تابوتی عێراق���ی یه كگرتو ده درێت". له به ش���ێكی دیكه ی وتاره كه یدا پاركی ئام���اژه ب���ه وه ده كات "عێ���راق به ره و بۆ ئه مه ریكاش ده ڕوات و هه ڵوه شانه وه
وه ستاندنی هیچ شتێك ناكات". ئه و نوسه ره ئه مه ریكییه ، مالیكی به وه تۆمه تبار ده كات ك���ه خاوه نی "مه یلی دیكتاتۆرییانه "و ئ���ه و مه یله ش ده بێته هۆی "دابه شبونی عێراق له سه ر بنه مای ئیتنی و تایه فی ". له باره ی هه ڵوێس���تی ئه مه ریكاش���ه وه ، ده ڵێ���ت "ئه مه ری���كا ئ���ه وه ی ناوێ���ت، چونكه دابه ش���بون نابێته گره نتی پاراس���تنی سه قامگیری وتاره كه ش���یدا له كۆتایی ناوچه ك���ه ". ده نوس���ێت "كورد بڕوای وایه ئه مه ریكا له سه ر حیسابی به رژه وه ندییه كانی كورد
پشتیوانی له مالیكی ده كات".
ئا: بارام سوبحی
سه رۆكی هۆبه ی ئه مه ریكا له هه واڵگری رژێمی به عس سالم جومه یلی ،
رایده گه یه نێت چه ندین سه رچاوه یان له ناو ئۆپۆزیسیۆنی عێراقی ئه وكات
هه بوه ، زانیاریشان هه بوه كه ده زگای هه واڵگری ئه مه ریكا )CIA(، چه ندین باره گای له كوردستان "باكوری عێراق"
داناوه .
دوای ده س����اڵ له روخان����ی رژێم����ی به عس و له میانی دیمانه یه كدا، جومه یلی هۆبه ك����ه ی و كاره كان����ی ورده كاری له گه ڵ قاعیده و په یوه ندییه كانی به عس ئیخوان موس����لیمین و محه مه د به رادعی
ئاشكرا ده كات.
بنالدن وتی به عس كافره
جومه یلی ، باس ل����ه وه ده كات له دوای كاتێ����ك )1991( كوه ی����ت ش����ه ڕی عێ����راق و نێ����وان په یوه ندییه كان����ی سعودییه به هۆی ئه و شه ڕه وه تێكچوه ، ویس����تویانه په یوه ندی له گه ڵ ئوس����امه بنالدنی س����ه رۆكی رێكخ����راوی قاعیده دروس����ت بكه ن، كه ئه وكات له س����ودان نیش����ته جێبوه . ب����ۆ ئه و مه به س����ته ش له ڕێگه ی ئیخوانی موس����لیمینی سوریا "باڵی عه دنان عوقل����ه "، نامه یه كیان بۆ
بنالدن ناردوه .به وت����ه ی جومه یل����ی ، دوای مانگێك له ناردن����ی نامه ك����ه ، عوقل����ه پێیوتون له س����ودان چ����اوی كه وت����وه به بنالدن، بنالدن نامه كه ی عێراقیش����دا له وه اڵمی وتویه ت����ی "رژێم����ی به عس����ی عێ����راق رژێمێك����ی كافره و به رپرس����ه له هێنانی ئه مه ریكیی����ه كان ب����ۆ ناوچه ك����ه ، بۆیه بكه م و بیانبین����م و هاوكارییان نامه وێت كاریان له گه ڵدا بكه م". جومه یلی ده ڵێت "دواتریش له ڕێگه ی حه سه ن تورابییه وه به رده وامبوین له هه وڵدان بۆ دروستكردنی
په یوه ن����دی له گه ڵ بنالدن، به اڵم ناوبراو له سه ر هه ڵوێسته كانی خۆی سوربو".
زه رقاوی له عێراقموس����عه ب ئه بو بون����ی ده رب����اره ی زه رق����اوی له عێ����راق، ك����ه یه كێك بو له س����ه ركرده كانی رێكخ����راوی قاعیده . جومه یلی ئاماژه به وه ده كات به رپرسی كه پێیراگه یان����دوه ئ����وردن دۆس����ێی ئاگاداریانكردۆته وه ئ����وردن هه واڵگری ك����ه زه رق����اوی به برین����داری له یه كێك چاره س����ه ر به غدا له نه خۆش����خانه كانی ده كرێت و له ناوچه ی به تاوێن ده مێنێته وه "ب����ه اڵم ماوه یه كی زۆر به دوایدا گه ڕاین و
هیچمان ده ستنه كه وت".
په یوه ندی له گه ڵ تاڵیبانبه رپرسه كه ی هه واڵگری ، له دیمانه كه یدا ئ����ه وه ده خاته رو هه وڵیانداوه په یوه ندی تاڵیبان دروستبكه ن، له گه ڵ حكومه تی له رێگ����ه ی یه كێ����ك له وه زیره كانیان كه له پاكس����تان ب����وه . ب����ه اڵم كاتێك ئه و پێشنیاره یان ئاراس����ته ی سه ركردایه تی حیزبی به ع����س كردوه ، تاری����ق عه زیز پێیوت����ون "تاڵیبان حكومه تێكی جێگیر نییه و له به رژه وه ندیمان نییه په یوه ندییان
له گه ڵدا دروستبكه ین".
دزه كردنه ناو ئه مه ریكاجومه یل����ی رونیده كاته وه س����ێ جۆر س����ه رچاوه یان له ناو ئه مه ریكادا هه بوه كه دوانیان س����ه ربازیی بون، یه كێكیان له بنكه ی ئه نچه رلیكی توركیاو ئه ویتریش له ن����او جه رگ����ه ی وه زاره ت����ی به رگری ئه مه ریكا "پینتاگ����ۆن" بوه ، ئه مه جگه به سیفه تی سه رچاوه یه ك چه ند له بونی راوێژكار له ن����او كۆنگرێس و ئه نجومه نی س����ه رباری ئه مه ری����كا. ئاسایش����ی ئ����ه و عێراقییان����ه ی "له ن����او ریزه كانی
ئۆپۆزیسیۆندا بون". وه رگرتن����ی به چۆنێت����ی س����ه باره ت جومه یلی س����ه رچاوانه وه ، له و زانیاری رایده گه یه نێ����ت مه رجی����ان ئ����ه وه بوه "ده بێت ئه و زانیارییانه ی به ئێمه ی ده دات كاریگه ری له س����ه ر ئاسایشی نه ته وه یی ئه مه ری����كا هه بێت، ئێمه ش له به رانبه ردا
پاره مان ده دایه ئه و كه سه ".جومه یل����ی ، جه خت ل����ه وه ده كاته وه پینتاگ����ۆن له ن����او س����ه رچاوه كه یان ئه فس����ه رێكی پله بااڵ بوه و به شێك له و زانیارییانه ی پێیداون "راس����ت و دروست ده رچون". پاش����ان ئاش����كرای ده كات ئ����ه و ئه فس����ه ره "چوارچێوه ی گش����تی ش����ه ڕو ژماره ی س����ه ربازانی ئه مه ریكی له توركیا، قه باره و هه وڵه كانی هه واڵگری
عێراق هاوسێكانی له ده وڵه ته ئه مه ریكا له س����عودییه و واڵتانی كه نداو به تایبه تی
پێداین".به پێی وته كانی جومه یلی ، دوای ئه وه ی ئه و س����ه رچاوه یه دڵنیایكردونه ته وه كه ناكاته ئه مه ری����كا له توركیاوه هێ����رش له هێزه كانیان به ش����ێك عێراق، س����ه ر كه له نزیك س����نوری توركی����ا بون، بۆ ب����ه ره ی به غدا گواس����تۆته وه . هه ر ئه و سه رچاوه یه پێیوتون كاتێك هێرشه كانی ئه مه ریكا ئه نجامده درێ����ت كه قه باره ی هێزه كان����ی ئه مه ریكا له كه ن����داو بگاته )75( هه زار س����ه رباز. بۆیه هه واڵگری له )2003/2/24( سه ركردایه تی به عس ئاگادارده كات����ه وه ش����ه ڕ نزیكبۆت����ه وه "چونك����ه ژماره ی هێزه كان����ی ئه مه ریكا ه����ه زار له كه ن����داو گه یش����تۆته )73( س����ه رباز". هه روه ه����ا جومه یل����ی وتی )CIA( ده مانزانی زۆرینه ی باره گاكانی"
له باكوری عێراق بو". س����ه ره ڕای هه م����و ئ����ه و په یوه ندییه گ����رژه ی له نێ����وان ئه مه ری����كاو عێراقدا هه ب����وه ، ب����ه اڵم به وت����ه ی جومه یل����ی په یوه ندیی����ان له گه ڵ هه ندێ����ك الیه نی ناو ئیداره ی ئه مه ریكی هه بوه ، ئه وه ش له ڕێگه ی چه ند نێوه ندكارێكی ئه مه ریكی جومه یل����ی لوبنانیی����ه وه . به بنه چ����ه
له ئاس����تی "په یوه ندیی����ه كان ده ڵێ����ت نه گه یشتنه به اڵم بون، نامه گۆڕینه وه دا هه واڵگری ، سیاسی و په یوه ندی ئاستی هه وڵمان����دا كۆبون����ه وه ی روبه ڕو له گه ڵ )CIA( یان الیه نه كانی تری ناو ئیداره ی ئه مه ریك����ی بكه ی����ن ب����ۆ رونكردنه وه ی بارودۆخ����ی خۆمان، ب����ه اڵم هه مو ئه و
هه واڵنه شكستیان هێنا".
به رادعی و یارمه تیدانی عێراقب����ه ر رایده گه یه نێ����ت جومه یل����ی ، له رودانی شه ڕ، له ڕێگه ی دو نێوه ندكاری میس����رییه وه "یه كێكیان كه سایه تییه كی گه وره ی میسری بو ماوه یه ك له مه وبه ر له ژیاندایه "، تائێس����تا ئه ویتریش مرد، هه وڵیان����داوه په یوه ندی له گه ڵ محه مه د به رادعی س����ه رۆكی ئه وكاتی ئاژانس����ی دروستبكه ن، ئه تۆم وزه ی نێوده وڵه تی تاوه ك����و ب����ۆ ئه مه ری����كاو كۆمه ڵ����گای نێوده وڵه تی بسه لمێنێت كه عێراق چه كی كۆكوژی����ی نییه ، بۆ ئه و مه به س����ته ش به رادعی هاوكاری ئاماده ییان ده ربڕیوه بك����ه ن و ب����ڕی دو ملیۆن دۆالریش����یان بۆ دان����اوه . ب����ه اڵم كاتێ����ك ئه مه ریكا بڕیاری ش����ه ڕی داوه "ئه و هه وڵه شمان
هه ڵوه شایه وه ".
سوتاندنی به ڵگه نامه كانناوب����راو، ئاش����كرای ده كات له رۆژی چ����وار م����اوه ی ب����ۆ )2013/4/12( و گروپێك����ه وه و چه ن����د له الی����ه ن رۆژ به سه رپه رشتی خۆی ، ته واوی ئه رشیفی هه واڵگری تایبه ت به ئه مه ریكاو ئه وروپای رۆژئاواو واڵتانی ئاس����یایان سوتاندوه . ئه مه ریكا هێزه كانی )4/22( ل����ه رۆژی جومه یل����ی ده س����تگیرده كه ن و م����اوه ی نۆ مان����گ زیندانی ده ك����ه ن و رۆژانه ش هه ش����ت كاژێر لێكۆڵین����ه وه ی له گه ڵدا "نه متوانی ده ڵێت له وباره یه وه ده كه ن. نكۆڵی له هه مو ش����تێك بكه م، باس����ی ئه و سه رچاوه یه شم كرد كه له پینتاگۆن
هه مانبو".
)UN( پارله مانتارێكی كورد: پێویستهسه رپه رشتی گفتوگۆكانی هه رێم و ناوه ند بكات
به رپرسێكی پێشوی موخابه راتی عێراق: زۆربه ی باره گاكانی )CIA( له كوردستان بون
ئه شواق جاف
عێراق به ره و هه ڵوه شانه وه
ده ڕوات و ئه مه ریكاش بۆ وه ستاندنی هیچ
شتێك ناكات
سالم جومه یلی
سه ره ڕای په یوه ندی گرژی نێوان ئه مه ریكاو
عێراق ، به عس په یوه ندی له گه ڵ هه ندێك الیه نی ناو ئیداره ی ئه مه ریكی
هه بوه
ئا:ئاسۆ‌سه‌راوی
به‌نیازی‌‌دابینكردنی‌‌بژێوی‌‌ژیان،به‌یانیان‌پێش‌خۆركه‌وتن‌ده‌چونه‌‌سه‌ركار‌و‌ئێوارانیش‌به‌شه‌كه‌تی‌و
ماندویی‌‌ده‌گه‌ڕانه‌وه،به‌اڵم‌ئێواره‌یه‌ك،بۆ‌تاهه‌تایه‌‌نه‌گه‌ڕانه‌وه‌‌و‌هه‌ریه‌كه‌یان‌به‌هۆكارێك‌له‌شوێنی‌‌كاره‌كه‌ی‌‌گیانی‌‌سپارد.بهپێی
ئامارێك،ساڵی‌‌رابردو58كرێكار‌له‌هه‌رێمدا‌به‌وجۆره‌‌ژیاون‌و‌كۆتاییش
به‌ژیانیان‌هاتوه.ئه‌ندازیار‌ئازاد‌محه‌مه‌د‌كه‌‌له‌هۆڵه‌نداوه‌‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه
هه‌رێم‌رایده‌گه‌یه‌نێ،چاره‌سه‌ری‌‌بۆ‌به‌رگرتن‌له‌و‌كاره‌ساتانه‌‌پێیه‌‌و‌ده‌ڵێت"پرۆژه‌یه‌كیشم‌ئاماده‌یه،
ئه‌گه‌ر‌الیه‌نی‌‌په‌یوه‌ندیدار‌گوێم‌بۆ‌بگرێت".
چاوه‌ڕێیان‌كردن،به‌اڵم‌نه‌گه‌ڕانه‌وه كرێ����كارهی 58 ئ����هو زۆرین����ه‌ی‌‌گیانیان‌له‌ده‌ستداوه،زیاد‌له‌كه‌سێك،ئێ����واران‌چاوه‌ڕێی‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌كردون،ئه‌ش����ێ‌‌منداڵی‌‌یه‌كێكی����ان‌چاوه‌ڕێی‌‌كردبێت‌بابه‌‌ماندوه‌كه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌خۆی‌‌مه‌ساس����ه‌‌و‌و‌نوقوڵ����یب����ۆ‌بێنێته‌وه،ژن����ی‌‌یه‌كێكی����ان‌چاوه‌ڕێ����ی‌‌كردبێت‌مێرده‌‌ش����ه‌كه‌ته‌كه‌ی‌‌كه‌‌گه‌ڕایه‌وه‌‌زو‌به‌ده‌می����ه‌وه‌‌بچێت‌و‌ئ����ه‌و‌عه‌الگه‌‌پڕ‌له‌خواردنان����ه‌ی‌‌لێوه‌ربگرێ����ت،كه‌‌بۆ‌تێركردنی‌‌چه‌ن����د‌ژه‌مێكی‌‌خێزانه‌كه‌ی‌‌هێناویه‌تییه‌وه،ده‌گونجێ‌‌چه‌ندین‌دایه‌‌و‌چاوه‌ڕێیانكردبێت، به‌ته‌م����هن، بابه‌ی‌‌له‌سایه‌ی‌‌ئه‌و‌كوڕه‌‌كرێكاره‌ی‌‌به‌هه‌زار‌ده‌ردی‌‌س����ه‌ریی‌‌گه‌وره‌یان‌كردوه،كه‌‌بحه‌وێنه‌وه، بكات‌و پیربون‌خزمه‌تیان‌به‌اڵم‌هه‌ڵه‌یه‌ك،له‌شوێنی‌‌كاردا‌هه‌مو‌ئ����ه‌و‌چاوه‌ڕوانییانه،به‌ب����ێ‌‌ئومێدیی‌‌مه‌ساس����ه، نه‌نوق����وڵ‌و ده‌س����پێرێ،ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌و به‌عه‌الگ����ه نه‌ده‌س����تی‌‌له‌س����ایه‌‌و به‌ته‌مه‌نیش بابه‌ی نه‌دایه‌‌و‌كرێكاره‌كه‌ی����ان ك����وڕه س����ێبه‌ری‌‌ده‌حه‌وێن����هوه،وه‌ك‌ئه‌ندازی����ار‌ئازاد‌هه‌ر له‌ده‌س����تدانی "گی����ان ده‌ڵێ����ت‌یه‌كێ����ك‌له‌وانه‌‌جارێك‌ده‌بێته‌‌هه‌واڵی‌‌گیان به‌رپرس����یارێتی راگه‌یاندنه‌كان‌و‌له‌ده‌ستدانیش����یان‌به‌ق����ه‌زا‌و‌ق����ه‌ده‌ر
ده‌سپێردرێ".
سه‌ربورده‌ی‌‌ژیان‌و‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌جه‌سته‌یه‌كی‌‌بێگیان
س����ه‌ربورده‌ی‌‌ژیانی‌‌هه‌ر‌یه‌كێك‌له‌و‌كرێكارانه‌ی‌‌له‌ش����وێنی‌‌كاردا‌گیانیان‌له‌ده‌س����تداوه،ده‌گونجێ‌‌وه‌ك‌كۆتایی‌‌ئازاد تاڵبوبێت، ژیانیان‌چیرۆكێك����ی‌‌ده‌ڵێت"ئه‌گه‌ر‌باس‌له‌ژیان‌و‌گوزه‌رانی‌‌هه‌ریه‌كێك‌ل����ه‌و‌كرێكارانه‌‌بكه‌ین‌كه‌‌گیانی‌‌له‌ده‌س����تداوه،ئ����ه‌وه‌‌ده‌هێنێ،بیر به‌ج����دی په‌یوه‌ندی����دار الیه‌ن����ی
له‌چاره‌سه‌رێك‌بكاته‌وه".یه‌كێ����ك‌ل����هو58كه‌س����ه،هاوكار
ره‌حمانی‌‌ته‌مه‌ن23ساڵ‌بو)له‌سه‌ر‌داوای‌‌خێزانه‌ك����ه‌ی‌‌ناوه‌كه‌‌خوازراوه(،ئه‌و‌كاری‌‌ش����یش‌به‌س����تی‌‌س����ه‌قفی‌‌ده‌ك����رد،له11/8/یس����اڵی‌‌رابردو،كاتێك‌له‌سه‌ر‌بینایه‌ك‌كاری‌‌ده‌كردو،له‌كاتی‌‌به‌رزكردنه‌وه‌ی‌‌شیشێك‌كه‌‌به‌ر‌راس����ته‌وخۆ كه‌وتوه كاره‌با كێبڵێكی‌‌گیانی‌‌له‌ده‌س����تداوه،به‌وته‌ی‌‌برایه‌كی‌‌پێنجی خوێن����دكاری ك����ه ه����اوكار،جوانه‌مه‌رگ، ه����اوكاری ئاماده‌یی����ه،لهگ����ه‌ڵ‌برایه‌ك����یت����ریك����ه‌‌كاره‌ی‌‌كاره‌ب����ای‌‌كردوه،دابینك����ه‌ری‌‌بژێوی‌‌ژیان����ی6كه‌س����ی‌‌خێزانه‌كه‌یان‌بون،براكه‌ی‌‌ده‌ڵێت"باوكم‌كارێكی‌‌وه‌های‌‌نه‌ده‌ك����رد،هاوكار‌له‌گه‌ڵ‌برایه‌كی‌‌ترم‌كاریان‌ده‌كرد‌و‌خه‌رجیی‌‌خێزانه‌كه‌یان‌دابین‌ده‌كرد،به‌اڵم‌به‌گیانله‌ده‌ستدانی‌‌ئه‌و،ئێس����تا‌به‌ناچاری‌‌من،ده‌خوێنم‌و
كاریش‌ده‌كه‌م".براكه‌ی‌‌هاوكار‌باس‌له‌وه‌ش‌ده‌كات‌كه‌‌ده‌بێت‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ش‌بدرێت،ئه‌ی‌‌ده‌بێ����ته����اوكار‌وه‌ك‌گه‌نجێك‌چه‌ند‌خۆزگه‌‌و‌ئاواتی‌‌هه‌بوبێت،تا‌پێبگات؟دی����اره‌‌هه‌مو‌خۆزگه‌‌و‌ئاواته‌كانی‌‌وه‌ك‌ئه‌و‌برایه‌ی‌‌ده‌ڵێت"له‌گه‌ڵ‌جه‌سته‌كه‌ی
ئه‌سپارده‌ی‌‌خاك‌كراوه".!خه‌م‌و‌ناسۆری‌‌گیانله‌ده‌ستدانی‌‌هه‌ر‌یه‌كێك‌ل����ه‌و‌كرێكارانه‌ی‌‌به‌ش����ێوازی‌‌جیاجیا‌كۆتایی‌‌به‌ژیانیان‌هاتوه،وه‌ك‌ئازاد‌محه‌مه‌د‌ده‌ڵێت"گه‌ر‌هاوشێوه‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ه����اوكاری‌‌جوانه‌مه‌رگ‌نه‌بێت،كه‌مت����ر‌نیی����ه".چونك����ه‌‌وه‌ك‌ئ����ه‌و‌رونیده‌كاته‌وه‌‌به‌شێك‌له‌وانه‌ی‌‌له‌كاتی‌‌له‌ده‌س����تداوه گیانی����ان كاركردن����دا‌كرێ����كاری‌‌بیانی‌‌و‌خه‌ڵكان����ی‌‌توركیا‌و‌سوریا‌و‌ئێران‌و..چه‌ندین‌واڵتی‌‌تریش‌بون،كه‌‌بۆ‌ده‌ستكه‌وتنی‌‌كارێك‌رویان‌له‌جیاتی ك����ردوه،"كه‌چ����ی له‌هه‌رێم‌ده‌ستكه‌وتنی‌‌بڕێك‌پاره،جه‌سته‌یه‌كی‌‌سارد‌و‌سڕ‌و‌بێگیان،بۆ‌خێزانه‌كانیان
نێردراوه‌ته‌وه".
پێشنیار‌و‌پڕۆگرامه‌كه هه‌رچه‌نده‌‌ساڵی‌‌رابردو،58كرێكار‌له‌سه‌ر‌ئاستی‌‌هه‌رێم‌گیانی‌‌له‌ده‌ستداوه،به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌رێكخراوه‌كانی‌‌كرێكاران،به‌زه‌نگی‌‌مه‌ترس����ی‌‌ناوده‌به‌ن،ئاماری‌‌چه‌ند‌مانگ����ی‌‌رابردوو‌ئه‌مس����اڵه‌‌كه‌‌به‌ته‌نها‌له‌سنوری‌‌پارێزگای‌‌سلێمانی،10كرێ����كار‌له‌ش����وێنی‌‌كاردا‌گیان����ی
له‌ده‌س����تداوه،ئه‌ندازیار‌ئازاد‌محه‌مه‌د‌ئه‌مین‌كه‌‌خاوه‌نی‌‌كۆمپانیای‌‌زانا‌غازه‌‌و‌له‌هۆڵنداوه‌‌گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌‌كوردستان،باس‌له‌سه‌ره‌تای له‌هۆڵنداش دهكات، له‌وه‌‌س����ااڵنی‌‌نه‌وه‌ده‌كاندا،له‌ناكاو‌ئاماری‌‌گیان‌له‌ده‌س����تدانی‌‌كرێكاران‌بۆ‌چه‌ند‌س����اڵێك‌زیادب����وه،هه‌ر‌بۆی����ه‌‌ئه‌وان‌بیریان‌له‌دانانی‌‌پرۆگرامێك‌كردۆته‌وه‌‌و‌پرۆگرامه‌كه‌ش����یان‌كردۆت����ه‌‌كتێبێك،"له‌و‌كتێبه‌دا‌زانیاری‌‌ورد‌هه‌یه‌‌له‌سه‌ر‌چۆنێت����ی‌‌كاركردن،پێویس����ته‌‌هه‌مو‌كرێ����كار‌و‌ئه‌ندازیارێك‌پێش‌كاركردن،به‌نمره‌یه‌كی ئه‌و‌پرۆگرامه‌‌بخوێن����ێ‌‌و‌به‌رزیش‌تێی����دا‌ده‌ربچێت".وه‌ك‌ئه‌و‌جه‌ختی‌‌له‌سه‌ر‌ده‌كاته‌وه‌‌هه‌ركه‌سێك‌ئ����ه‌و‌پرۆگرام����ه‌‌نه‌خوێن����ێ‌‌و‌تێی����دا‌ده‌رنه‌چێ����ت،ناهێڵ����ن‌تاكه‌‌رۆژێكیش‌كارب����كات،ئ����ه‌و‌كه‌‌خۆی‌‌له‌ئاس����تی‌‌خوێندوه پرۆگرامه‌ی ئهو به‌ڕێوه‌به‌ردا‌ده‌رچوه، تێیدا تاقیكردنه‌وه به‌دوجار‌هه‌ربۆی����ه‌‌پێش����نیار‌ده‌كات،الیه‌ن����ی‌‌په‌یوه‌ندی����دار‌بیر‌ل����ه‌وه‌‌بكاته‌وه‌‌ئه‌و‌پرۆگرام����ه،"كه‌‌له‌كتێبێكدا‌له‌الی‌‌ئه‌و‌هه‌یه"بكاته‌‌كوردی‌‌و‌هه‌مو‌ئه‌ندازیار‌و‌كرێكارێ����ك‌ناچاربكرێت،پێش‌ئه‌وه‌ی
ده‌س����ت‌به‌كار‌بكات،له‌پرۆگرامه‌كه‌دا‌ئه‌گ����هر پێبكرێ����ت، تاقیكردن����ه‌وه‌ی‌‌ده‌رچ����و‌ئه‌وج����ا‌مۆڵه‌ت����ی‌‌كاركردنی‌‌پێبدرێ����ت،ئ����ه‌و‌پێی‌‌باش����ه‌‌كه‌رتی‌‌تایبه‌ت‌ئه‌ركی‌‌فێركردنی‌‌ئه‌و‌پرۆگرامه‌‌بگرێته‌‌ئه‌س����تۆ‌و‌الیه‌نی‌‌په‌یوه‌ندیداری‌‌حكومه‌تیش‌سه‌رپه‌رش����تی‌‌و‌چاودێری‌‌به‌تاقیكردنه‌وه‌ی نمون����ه ئازاد بكات،شۆفێری‌‌ده‌هێنێته‌وه،كه‌‌خه‌ڵك‌له‌الی‌‌كه‌رتی‌‌تایبه‌ت‌فێری‌‌شۆفێری‌‌ده‌كرێت،به‌اڵم‌الیه‌نی‌‌په‌یوه‌ندیداری‌‌حكومه‌ت،هاتوچۆی����ه به‌ڕێوه‌به‌رایه‌ت����ی ك����ه‌‌ده‌كات، به‌ش����ۆفێران تاقیكردن����ه‌وه‌‌كرێكار‌و كاركردنی مۆڵه‌تی "پێویسته‌‌ئه‌ندازیاریش‌به‌و‌جۆره‌‌بدرێت،ئه‌مه‌ش‌له‌پێناو‌س����ه‌المه‌تی‌‌گیانی‌‌خۆیان،من‌ئاماده‌م‌ئه‌و‌پرۆگرام����ه‌‌بده‌مه‌‌الیه‌نی‌‌په‌یوه‌ندیدار،ئه‌گه‌ر‌گوێم‌لێبگرێت".ئاماری‌‌كه‌مئه‌ندامبوه‌كان‌چه‌نده؟
ئ����ه‌و‌ئه‌ندازی����اره‌‌ب����اس‌ل����ه‌وه‌ش‌ده‌كات،لهگ����ه‌ڵ‌ئه‌وان����ه‌ی‌‌گیانی����ان‌له‌ده‌ستداوه،س����ه‌ده‌های‌‌تریش‌هه‌ن،كه‌‌توشی‌‌كه‌مئه‌ندامی‌‌بون،ئه‌و‌باس‌له‌نمونه‌یه‌ك����ین����او‌كتێبه‌كه‌‌ده‌كات‌و‌ئ����ه‌وه‌‌ده‌خات����ه‌رو،ئه‌گ����هر30هه‌زار
شوێنێكی 3هه‌زاریان كاربكه‌ن، كه‌س‌جه‌سته‌یان‌به‌س����وكی‌‌بریندار‌ده‌بێت،له‌و3هه‌زار‌كه‌سه‌ش،300كه‌سیان‌بۆ‌له‌نه‌خۆش����خانه‌‌ده‌مێننه‌وه‌‌و ماوه‌یه‌ك‌له‌و‌ژماره‌یه‌ش30كه‌س����یان‌به‌شێك‌له‌جه‌س����ته‌یان‌كه‌مئه‌ندام‌ده‌بێت،له‌و30كه‌س����ه‌ش‌ره‌نگه‌‌یه‌كێكیان‌گیان‌له‌كوردستان، "به‌اڵم بدات له‌ده‌س����ت‌گیانله‌ده‌س����تدانه‌كان ئام����اری ته‌نها‌ن����ه‌ك لهس����اڵێكدا ده‌خرێت����ه‌رو،به‌ته‌نها‌كه‌س����ێك،58كه‌س‌گیانیان‌له‌ده‌ستداوه،ئه‌ی‌‌ده‌بێت‌چه‌ند‌كرێكار‌كه‌مئه‌ن����دام‌بوبێ����ت،چهن����د‌كرێكار‌به‌سوكی‌‌بریندار‌بوبێت‌و‌بۆ‌ماوه‌یه‌ك‌نه‌یتوانیبێت‌كاربكات؟بۆیه‌‌كاتی‌‌ئه‌وه
هاتوه‌‌حكومه‌ت‌بكه‌وێته‌‌خۆی".سه‌رۆكی‌‌لقی‌‌س����لێمانی‌‌سه‌ندیكای‌‌عوس����مان بیناس����ازی، كرێكاران����ی‌‌حه‌مه‌سه‌عید‌ئاماده‌یی‌‌خۆیانی‌‌پیشاندا‌هه‌رچییه‌كیان‌پێبكرێت،بۆ‌سه‌رخستنی‌‌ئه‌و‌پرۆژه‌یه‌‌ببنه‌‌هاوكارێكی‌‌باش،ئه‌و‌وتی"ده‌بێت‌پرۆژه‌كه‌‌ببینین،گفتوگۆ‌بكه‌ین، پێشنیاره‌كه‌دا له‌گه‌ڵ‌خاوه‌نی‌‌ئه‌وكاته‌‌هه‌رچیمان‌پێبكرێت‌هاوكاری
ده‌كه‌ین".
ئا:شاهۆ‌ئه‌حمه‌د
كه‌میی‌‌به‌نزین،دوباره‌‌قه‌یرانی‌‌دروستكرده‌وه‌‌و‌سه‌ره‌ی‌‌ئۆتۆمبیله‌كانی
له‌به‌رده‌م‌به‌نزیخانه‌‌حكومییه‌كاندا‌درێژكرده‌وه،هه‌رچه‌نده‌‌چه‌ندینجار‌به‌ڵێنی‌‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌ئه‌و‌گرفته‌‌دراوه،به‌اڵم‌تائێستا‌بێچاره‌سه‌ر‌ماوه‌ته‌وه،ئه‌و‌كێشه‌یه‌ش‌له‌هه‌مو
هه‌رێمدا‌بونی‌‌هه‌یه،به‌اڵم‌له‌شارۆچكه‌ی‌‌كۆیه‌‌زیاتر‌به‌رچاو‌ده‌كه‌وێت،قایمقامی‌‌قه‌زای‌‌كۆیه
ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌به‌شه‌‌به‌نزینی‌‌كۆیه‌‌له‌پارێزگای‌‌سلێمانییه‌وه‌‌دێت،له‌كاتێكدا‌له‌روی‌‌ئیدارییه‌وه‌‌سه‌ر
به‌پارێزگای‌‌هه‌ولێره.
دابش���كردنی به‌ڕێوه‌به‌ری به‌وت���ه‌ی‌‌به‌رهه‌مه‌‌نه‌وتییه‌كانی‌سلێمانی‌جه‌مال‌عه‌ل���ی،پارێ���زگای‌‌س���لێمانی‌‌رۆژانه‌‌پێویس���تی‌‌به2ملیۆن‌و500هه‌زار‌لیتر‌به‌نزین‌هه‌یه،به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌رۆژانه
1ملی���ۆن‌و230هه‌زار‌لیت���ری‌‌بۆ‌دێت،"دیاره‌‌ئه‌مه‌ش،له‌سه‌رجه‌م‌ناوچه‌كانی‌‌س���لێمانی‌‌قه‌یران���ی‌‌دروس���تكردوه"..ئ���ه‌و‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش���كرد‌ك���هه���ه‌ر‌به‌هۆی‌‌كه‌میی‌‌به‌نزینه‌وه،له‌ئێس���تادا‌دابه‌ش���كردنی‌‌به‌نزینی‌‌بێ‌‌پس���وڵه‌یان‌راگرت���وه،كه‌‌له‌راب���ردودا‌لیتر‌به700 دینار‌به‌س���ه‌ر‌ش���ۆفێراندا‌دابه‌ش���یان‌ده‌كرد،ئ���ه‌و‌جه‌خت‌له‌وه‌ش‌ده‌كاته‌وه‌‌س���ه‌رباری‌‌كه‌میی‌‌به‌نزین،به‌اڵم‌نرخی‌‌به‌نزین‌له‌وێس���تگه‌‌حكومییه‌كاندا‌وه‌ك‌خۆیه‌ت���ی‌‌و‌لیتر‌به500دینار‌ماوه‌ته‌وه‌و‌گران‌نه‌بوه،له‌باره‌ی‌‌گرانبونی‌‌به‌نزینی‌‌بازرگانییش،كه‌‌له‌چه‌ند‌رۆژی‌‌رابردودا‌بۆ‌هه‌ر‌لیترێ���ك100دینار‌به‌رزبۆته‌وه،ئ���ه‌و‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌ئ���ه‌وه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌وان���ه‌وه‌‌نییه"ئه‌وه‌‌بازاڕی‌‌ره‌ش���ه‌‌و‌په‌یوه‌سته‌‌به)عه‌رز‌و‌ته‌ڵب(هه‌ركاتێك‌كه‌مبو‌نرخی‌‌به‌رزده‌بێته‌وه،ئه‌وكاته‌ش‌كه‌‌زۆر‌بو‌دیاره‌‌نرخه‌كه‌ی‌‌ده‌ش���كێ".سه‌باره‌ت‌به‌به‌شه‌‌به‌نزینی‌‌كۆیه،جه‌مال‌عه‌لی‌‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا‌كه‌‌له8%ی‌‌ئه‌و
به‌نزینه‌ی‌‌بۆ‌ئیداره‌ی‌‌سلێمانی‌‌دانراوه‌‌بۆ‌كۆیه‌‌دێت"منیش‌ده‌زانم‌پێویستیی‌‌ئه‌و‌ش���ارۆچكه‌یه‌‌زۆرت���ره‌‌له‌وه‌ی‌‌بۆی‌‌دانراوه،به‌اڵم‌ئه‌وه‌‌له‌ده‌سه‌اڵتی‌‌ئێمه‌دا‌نییه،ن���ه‌ك‌له‌كۆیه‌‌له‌هه‌مو‌ناوچه‌كانی
سلێمانی‌‌به‌شه‌‌به‌نزین‌كه‌مه".له‌الیه‌كی‌‌تره‌وه‌‌شێخ‌چاپوك‌عومه‌ر،قایمقامی‌‌قه‌زای‌‌كۆیه،له‌لێدوانێكی‌‌بۆ‌ئاوێن���ه‌‌ئه‌وه‌ی‌‌رونكرده‌وه‌‌كه‌‌پێش���تر‌كۆیه)مسته‌وده‌ع(ی‌‌هه‌بوه‌و‌له‌به‌غداوه‌‌به‌ش���ه‌‌به‌نزینی‌‌تایبه‌ت���ی‌‌هه‌بوه‌‌وه‌كو‌به‌اڵم س���لێمانی، هه‌ولێر‌و پارێ���زگای)موس���ته‌وده‌ع( ئهم نه‌مان���ی له‌گه‌ڵ‌ه‌‌به‌ش���ه‌‌به‌نزینی‌‌كۆیه‌‌كه‌وتۆته‌‌سه‌ر‌پارێزگای‌‌سلێمانی"له‌ئێستاشدا‌له‌وێوه‌‌به‌نزینمان‌بۆ‌دێت‌و‌به‌اڵم‌له‌سلێمانیش‌له%2كه‌میكردوه‌و‌ئه‌مه‌ش‌كاریگه‌ری
له‌سه‌ر‌كۆیه‌‌هه‌بوه".له‌ب���اره‌ی‌‌چۆنیه‌ت���ی‌‌دابه‌ش���كردنی‌‌به‌نزی���ن‌و‌ژماره‌ی‌‌لیت���ری‌‌دابینكراو‌بۆ‌كۆیه‌‌ئارام‌حه‌وێزی‌‌به‌رێوه‌به‌ری‌‌نه‌وت‌و‌كانزاكانی‌‌كۆیه‌‌له‌لێدوانێكیدا‌بۆ‌ئاوێنه
وتی"له‌ئێستادا‌بۆ‌شاری‌‌كۆیه‌‌له‌رۆژێكدا72هه‌زار‌لیتر‌دێت،به‌اڵم‌پێشتر108 هه‌زار‌لیتر‌ده‌هات‌و‌رۆژانی‌‌ش���ه‌ممه‌‌تا‌دوش���ه‌ممه‌‌له‌به‌نزینخانه‌كانی‌‌ناوش���ار‌دابه‌ش‌ده‌كرێت‌و‌رۆژانی‌‌سێش���ه‌ممه‌‌تا‌پێنچشه‌ممه‌‌له‌به‌نزینخانه‌كانی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌كۆیه‌‌دابه‌ش‌ده‌كرێ���ت‌و‌هه‌فتانه‌‌ته‌نیا
یه‌ك‌كۆبۆن‌ده‌ڕوات".ش���یخ‌چاپوك‌وتیش���ی"دوس���اڵ‌ئۆتۆمبیل���ی 2300 كۆی���ه له‌مه‌وب���ه‌ر‌كۆبۆنی‌‌هه‌ب���وه‌‌و‌له‌رۆژێكدا108هه‌زار‌لیتر‌به‌نزینمان‌هه‌بو،به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌كۆی���ه‌‌خاوه‌نی10000ئۆتۆمبیله‌‌و‌ته‌نیا
72هه‌زار‌لیتر‌به‌نزینمان‌بۆ‌دێت".ناوب���راو‌‌ئه‌وه‌ش‌ده‌خات���ه‌رو،ئه‌مه‌‌نه‌ك‌ته‌نیا‌كاریگه‌ری‌‌له‌سه‌ر‌هاواڵتیانی‌‌كۆیه‌‌كردوه‌‌به‌ڵكو‌كاریگه‌ری‌‌له‌س���ه‌ر‌كارمه‌ندانی‌‌حكوم���ه‌ت‌و‌فه‌رمانگه‌كان‌و‌ئاسایش���ه‌كانیش پۆلی���س‌و ده‌زگای‌‌ك���ردوه،"چونكه‌‌ئه‌و‌ب���ڕه‌‌به‌نزینه‌ی‌‌به‌ئۆتۆمبیل���ی‌‌حكومه‌ت‌ده‌درێت‌وه‌كو
پێویست‌به‌شمان‌ناكات".
له‌جیاتی‌‌ده‌ستكه‌وتنی‌‌بڕێك‌پاره،جه‌سته‌یه‌كی
سارد‌و‌سڕ‌و‌بێگیان،بۆ‌خێزانه‌كانیان‌نێردراوه‌ته‌وه
ئابووری)371(سێشه‌ممه2013/4/2 8
به رپرسیارێتی گیان له ده ستدانی کرێکاران به قه زا و قه ده ر ده سپێردرێت
دوباره قه یرانی به نزین
ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه
ساڵی‌رابردو‌له‌هه‌رێم58کرێکار‌له‌شوێنی‌کاردا‌گیانیان‌له‌ده‌ستداوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:ئارام‌که‌ریم
کارمه‌ندی‌به‌نزینخانه‌یه‌ک‌له‌کاتی‌کارکردندا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:ئاسۆ"ئه‌رشیف"
ئا: ئیحسان مه ال فوئاد
ماوه ی 10 ساڵه ناوچه كێشه له سه ره كان، وه ك خۆیان
ده ڵێن "ده یان به ڵێنی جۆراوجۆرو بریقه داری به رپرسانی حكومی و
حزبیان پێدراوه "، بابه تی دامه زراندن یه كێك بوه له به ڵێنه كان، كه چی
دواتر حكومه تی بڕیاریدا دامه زراندن ناوچه كێشه له سه ره كان نه گرێته وه ،
لێپرسراوی فه رمانگه ی ئاوی جه باره ش رایده گه یه نێت "له كۆی 15 فه رمانبه ر
14مان گرێبه ستن".
كارگێڕی مه كته بی سیاس����ی یه كێتی "مه ال به ختیار چوار س����اڵ پێش ئێستا به ڵێنیدا هه ڵبژاردن����دا له پرۆپاگه نده ی بۆ هه ریه كێك له ناحییه كانی س����ه عدیه و قه زای جه ل����ه والو جه باره و قه ره ته په و خانه قین 500 هه زار دۆالر ته رخانبكات، دۆالری ی����ه ك تائێس����تا ب����ه اڵم
خه رجنه كراوه ".فه رمانبه ری گرێبه س����ت له فه رمانگه ی ئاوی ناحییه ی جه باره سه ر به حكومه تی هه رێمی كوردستان نازم قادر بۆ ئاوێنه وتی "حه وت ساڵه گرێبه ستین و ماوه ی یاساییشمان بڕیوه بۆ بون به فه رمانبه ری
هه میش����ه یی، بۆی����ه داواكارین ئیداره ی گه رمیان و حكومه تی هه رێم ئه و بڕیاره ی په رله م����ان جێبه ج����ێ بك����ه ن كه هه ر فه رمانبه رێك دوای سێ ساڵ گرێبه ست
داده مه زرێت و ده بێته هه میشه یی".گه یش����تینه له كفریی����ه وه كاتێ����ك فه رمانگه ی ئاوی جه باره ئه و فه رمانبه ره كه ش����ۆفێری تانكه ری ئ����اوی خاوێنه به مه به س����تی ئاوبردن ب����ۆ گونده كان، ت����ازه گه ڕاب����وه وه فه رمانگه كه ی وتی "ماوه ی چه ند ساڵه چه ندین نوسراومان به رزكردوه ته وه كه بكرێین به هه میشه یی، كه چ����ی وه اڵمماننه دراوه ت����ه وه ، چونكه نایگرێته وه ، مافێ����ك هیچ گرێبه س����ت لێبه س����ه ربێت، هه رچیمان بێتو ئه گه ر هیچ ئیمتیازێ����ك نامانگرێته وه ، من كه به تانك����ه ر ئ����او ده به م ب����ۆ گونده كانی هه ندێكی����ان جه ب����اره ، ده وروب����ه ری عه ره بنش����ینن و مه ترس����ی له سه ر ژیانم
هه یه ".ناحییه ی جه ب����اره 26 گوند له كوردو عه ره ب و توركمان له خۆده گرێت و سه ر به قه زای خانه قین����ه له پارێزگای دیاله و له 2003 له ده ستی رژێمی پێشوی عێراق
رزگاركراوه . ن����ازم قادر جه خت له وه ده كاته وه كه وته كانی قسه ی دڵی هه مو ئه و كه سانه یه
كه به گرێبه س����ت دامه زراون ئه و باسی له وه ش كرد كه كاره كه یان وه كو كرێكار وای����ه ، ئه گه ر رۆژێ����ك مۆڵه ت وه ربگرن پاره ی ئه و رۆژه ی����ان لێده بڕدرێت، ئه و وتی "ماوه ی چوار مانگیشه له خانه قین فۆرم����ی دامه زراندنم����ان پڕكردوه ته وه ، به اڵم تائێس����تا وه اڵمی نه بوه و گومانم
هه یه سودی هه بێت".سه رچاوه یه كی به رپرس له ناحییه یه كی ناوچه كێشه له سه ره كان باسی له وه كرد كه ئه و ناوچانه ته نها بۆ مه رامی سیاسی و به كارده هێنرێت و سامانه كه ی مه به ستی
له كاتی هه ڵبژاردنه كاندا "ده یان قس����ه و به ڵێن����ی بریقه دار ده ده نه خه ڵكه كه ی ،
هیچیشیان بۆ ناكرێت".ه����ه ر له وباره ی����ه وه فه رمانبه رێك����ی له ئه نجومه ن����ی گرێبه س����ت دیك����ه ی ش����اره وانی جه باره ، كه نه یویست ناوی باڵوبكرێته وه وت����ی "ناوچه دابڕاوه كان بوه ته ناوچه الب����ڕاوه كان، نه حكومه تی هی����چ به غ����دا نه حكومه ت����ی هه رێ����م
گرنگییه كی پێناده ن".به نیگه رانییه وه و فه رمانب����ه ره ئ����ه و خه مناكییه وه وتیش����ی "10 ساڵه وه كو
حسابی دابڕاوه كانی ناوچه كورده كانی پله دومان بۆ كراوه و له الیه ن حكومه تی هه رێم و ئیداره ی گه رمیانه وه ، بۆیه ئه گه ر بێتو حكومه تی هه رێم پێش هه ڵبژاردن داماننه مه زرێنێت و گرێبه سته كان نه كرێت به هه میش����ه یی، ئ����ه وا ناچاری����ن ده نگ
به كاندیده كورده كان نه ده ین".له به رامبه ردا لێپرس����راوی فه رمانگه ی به به ڕێوه به رایه تی س����ه ر جه باره ئاوی ئ����اوی ده وروب����ه ری گه رمی����ان ئه دیب ره حی����م له لێدوانێك����دا ب����ۆ ئاوێنه وتی 2003وه له س����اڵی "فه رمانگه كه م����ان
له الیه ن حكومه تی هه رێمه وه دامه زراوه ، فه رمانبه ر نه بون����ی ئێس����تا تاوه ك����و كێشه یه كی گه وره بوه له به ڕێوه نه چونی كاره كانم����ان، چونك����ه ئێس����تا ی����ه ك فه رمانبه ری هه میشه یی و 15 فه رمانبه ری كاتی واتا گرێبه ستمان هه یه ، نۆ له و 15 فه رمانبه ره له 2007وه گرێبه ستن تاوه كو
ئێستا".جه باره ئاوی فه رمانگه ی لێبرسراوی ئاماژه ی به وه ش����كرد كه تاوه كو ئێستا هیچ دامه زراندنێك ئه وانی نه گرتۆته وه ، "له وه تی دامه زراندن بوه ته فۆرمیش هه ر ش����مولی نه كردوین و ده ڵێن ئێوه ناوچه
دابڕاوه كانن بۆیه شمولتان ناكات".ئه دی����ب جه خ����ت ل����ه وه ده كات����ه وه ك����ه چه ندی����ن ج����ار نوس����راوی ب����ۆ گه رمیان ئی����داره ی به ڕێوه به رایه ت����ی و نوێ����ی فه رمانب����ه ری داوای ك����ردوه و فه رمانبه رێكیان هی����چ ب����ه اڵم كردوه ، بۆ دانه مه زراندوه "ب����ه اڵم له روی ئامێرو
ئۆتۆمبیله وه كێشه مان نییه ".ناوچه كێشه له س����ه ره كان 10 س����اڵه دو پ����ه روه رده و دو فه رمانگه ی ئاوو دو شاره وانی و دو ئاس����ایش و دو پۆلیسی هه یه و وه ك به ش����ێك له دانیشتوانه كه ی ده ڵێن "بوینه ته قوربانی په رداشی نێوان
هه ردو حكومه تی هه رێم و ناوه ند".
ئا: ئاسۆ سه راوی ، پشتیوان جه مال
له چه ند شوێنێكی دیوه خانه كه دا چه ك ده بینرا، به شێك له وانه ش كه به چوارده وریدا هه ڵده سوڕان و به كاكه و شێخ بانگیان ده كرد،
ده مانچه به القه دیانه وه بو، ئه و هێشتا به ته مه ن گه نجه و له دایكبوی 1981،
به اڵم سیما و ره فتاری به ته مه نتر ده نوێنێ و مه به ستیه تی ، به چه شنی باوكی سه رۆكایه تی عه شیره تێك و
ئیداره دانی 7ژن و نزیكه ی 60 نه وه بكات، چونكه له دوه م رۆژی پرسه كه ی باوكیدا كه به سه رۆك عه شره تی غه واره
هه ڵبژێردرا، په یمانیدا وه ك باوكی دڵسۆزی بنه ماڵه و عه شره ته كه ی بێت.
شاهۆ خالید مه حمود، كوڕه گه وره ی ئاوێنه ، له دیدارێكی خالید خوله س���ور، ب���اس له ژیان���ی كۆمه اڵیه ت���ی خ���ۆی و دوای پێ���ش و ده كات، خێزانه ك���ه ی
كوشتنی باوكی . ئاوێنه : دوای نه مانی باوكت ژیانتان
چۆنه ؟ش���اهۆ: ب���اوك الی هه مو كه س���ێك موقه ده س���ه و پیرۆزی���ی خ���ۆی هه یه ، هه ندێك باوكیش زیاتره ، ئه وه ی به سه ر ئێم���ه دا هات ش���تێك نییه به ئاس���انی له بیری بكه ین، دیاره ره حمه تی باوكم بۆ به ڕێوه بردنی ژیانمان بناغه یه كی پته وی
داناوه و ئێمه ش له سه ر ئه وه ده ڕۆین.ئاوێن���ه : باوكتان چه ن���د ژن و منداڵی
هه بو؟ش���اهۆ: حه وت ژن و نزیكه ی شه ست منداڵ���ی هه ی���ه ، ئیداره دان���ی ئه وه ش توانایه كی ده وێت، ئه و باش���ی هێنابو، ئێمه ش بۆ ئیداره دانی ئه و خێزانه له سه ر ئه و بناغه یه ده ڕۆین كه ئه و دایڕشتوه .
ئاوێن���ه : س���اڵی چه ند یه ك���ه م ژنی هێناوه ؟
ش���اهۆ: س���اڵی 1978 یه ك���ه م ژنی هێن���اوه ، كه دایكی من���ه و ئامۆزایه تی و ناوی گوڵچینه ، نۆ منداڵی هه یه له شاخ بوه ك���ه هێناوێتی ، ئه وه ن���دی زانیاریم هه بێت له 1981 ب���ۆ 1982 ژنی دوه می هێن���اوه و ئه وی���ش هه ر ئام���ۆزای بوه و 5منداڵی له ویش هه یه ، تا 1987 شه شی
هێناوه و حه وته میشی له 2010 هێناوه . ئاوێنه : هیچ كام له ژنه كانی ناڕه زاییان
ده رنه بڕیوه ، له به رامبه ر ئه و فره ژنییه ؟ ش���اهۆ: هی���چ ژنێ���ك پێ���ی خۆش نیی���ه ، ژنی تری به س���ه ر بێ���ت، به اڵم ئه وان هیچی���ان نه وتوه ، ئیتر به حوكمی خزمایه تی بوه یان گه وره یی خۆیان بوه ،
ئه وه یان نازانم. ئاوێنه : هه مو ژنه كان له ژیاندا ماون؟ش���اهۆ: به ڵێ، هه موشیان له م خانوه
گه وره ی���ه دا ده ژی���ن، ك���ه روبه ره كه ی نزیكه ی ه���ه زار مه ت���ره و له پێنج نهۆم
پێكهاتوه و زیاتر له چل ژور ده بێت. ئاوێن���ه : هی���چ كاتێ���ك ئ���ه و ژنانه
نه تۆراون؟ ش���اهۆ: ئه وه ن���ده ی بزانم كێش���ه ی خێزانیم���ان نه بوه و وه ك وت���م، باوكم
توانای ئیداره دانی باش بو.ئاوێن���ه : گه وره تری���ن ژن���ی ته مه نی
چه نده و بچوكترینی چه نده ؟له دایكب���وی گه وره ترین���ی ش���اهۆ: 1955 و بچوكترینی 40 ساڵه و بچوكترین
منداڵیشمان سێ ساڵه . ئاوێنه : ئه و شه ست نه وه یه ، چه ندیان كچه و چه ندیان كوڕن و چه ندیشیان ژیانی
هاوسه رییان پێكهێناوه ؟ش���اهۆ: به رێژه یه كی ك���ه م كوڕه كان زیات���رن و 20 یش���مان چۆت���ه ژیان���ی
هاوسه رییه وه .ئاوێنه : نازانی باوكت مه به س���تی له و
خێزانه زۆره چی بوه ؟شاهۆ: به دیاریكراوی باسی نه كردوه ، به اڵم هه میش���ه خه ڵكی عه ش���یره تدار و كۆمه اڵیه تی نه وه ی زۆر، به پشت ده زانێ ،
له وانه شه حه زی له منداڵی زۆر بوبێت.ئاوێنه : باوكت له مه س���ه له ی دینداریدا
چۆن بو؟شاهۆ: زۆر باش بو، به رده وام قورئانی ده خوێن���د، به تایب���ه ت به یانیان زو، بۆ نوێژكردنی���ش ل���ه و كات���ه وه ی فه رزی
له سه ربوه ، بڕواناكه م نوێژی فه وتابێت.ئاوێن���ه : ئ���ه ی باپیرت چه ن���د ژنی
هێناوه ؟شاهۆ: سێ ژنی هێناوه .
ئاوێن���ه : له كات���ی نانخ���واردن هه مو خێزانه كه تان له گه ڵ باوكت له سه ر یه ك
سفره كۆده بۆوه ؟شاهۆ: ئه و زۆربه ی كات میوانی هه بو،
بۆیه به ده گمه ن شتی وا رویده دا.ئاوێنه : خۆت چه ند ژنت هه یه ؟
شاهۆ: دوان، یه كه میان ساڵی 1996 و ئه ویتریشیان 2003 هێنام.
ئاوێنه : به نیاز نیت ژنی تر بهێنی ؟شاهۆ: نه خێر.
ئاوێن���ه : دوای باوكت، بۆچی هه ر تۆ ده رده كه ویت، ئه ی براكانی ترت؟
ش���اهۆ: به حوكمی برا گه وره یی زیاتر من ده رده كه وم. گه وره و بچوكیی له الی باوكم زۆر گرنگ بو، به فیعلییش من زیاتر مه س���ئولیاتم له سه رشانه و سه رپه رشتی كاره كان ده كه م. جگه له وه له دوه م رۆژی پرسه كه شدا كرامه سه رۆكی عه شیره تی غه واره ، هه رچه نده به نیازی ئه وه نه بوم، ب���ه اڵم ریشس���پی و پیاوماقوڵه كان هه ر له پرسه كه دا هه ستان و وتیان تۆ ده بیته
سه رۆكی عه شیره ت.س���ه رۆك به رپرس���یارێتی ئاوێن���ه :
عه شیره تی له چیدا خۆی ده بینێته وه ؟وه ه���ا ش���تێكی له دین���دا ش���اهۆ: هه یه ده ڵێت: س���ه رۆك ی���ان به رپرس
ده بێ���ت خزمه ت���كاری گه له كه ی بێت، ئ���ه وه ی ئێم���ه ش زیاتر ل���ه وه دا خۆی ده بینێت���ه وه ، ده بێت ببینه خزمه تكاری
عه شره ته كه مان.ئاوێنه : عه ش���ره تی غ���ه واره نزیكه ی
چه ند كه سن؟شاهۆ: ئه ونده ی بزانم 168 تیره یه ، ب���ه اڵم ژم���اره ی كه س���ه كان نازان���م، زانیارییه ك���ی زۆرم له س���ه ر ئه وه نییه ،
چونكه ئه وه ئیشی باوكم بوه .له خوێندندا براكانت ئاوێنه : خوشك و
تا كوێ رۆیشتون؟ش���اهۆ: خ���ۆم شه ش���ی ئاماده یی���م براكانیش���م خوش���ك و ته واوك���ردوه ، ته واوی هه یان���ه هه ریه ك���ه و جۆرێكن، كردوه هه یانه وازی هێناوه و هه ش���یانه
تائێستا به رده وامه له خوێندن.ئاوێنه : سه رچاوه ی دارایی ئه و خێزانه
زۆره له كوێوه دێت؟ش���اهۆ: له خوا به زیادبێ���ت وه زعمان باش���ه ، چه ند موڵكێكی كرێمان هه یه و
چه ند كۆمپانیایه كیشمان هه یه ئاوێن���ه : س���ه روه ته كه تان به چه ن���د
ده خه مڵێنرێ ؟ش���اهۆ: نازانم، ب���ه اڵم دوای مردنی باوكم من وه ك خۆم دڵم به هیچ ش���تێك
خۆش نییه .ئاوێن���ه : زۆرج���ار دوای مردنی باوك میراتی دابه ش ده كرێ���ت، ئێوه بیرتان
له وه نه كردۆته وه ؟
شاهۆ: بیرمان له دابه شكردنی میراتی نه كردۆته وه ، چونكه هه ریه كه مان به شی خ���ۆی هه یه ، به نیازیش نین ش���یرازه ی خێزانه ك���ه تێكبده ی���ن، كارێك ده كه ین
دڵی هه مو دۆستێك خۆش بكه ین.ئاوێنه : تۆ خۆت له س���وید ده ژیایت،
ناگه ڕێیته وه بۆ ئه وێ ؟شاهۆ: نزیكه ی شه ش ساڵ له وێبوم، به اڵم له دوای ئه و روداوه بڕیارمداوه لێره
بژیم.ئاوێنه : ئه م دیوه خانه ، پڕه له وێنه ی
باوكت، پێشتریش هه روابو؟ش���اهۆ: نه خێر دوای كاره س���اته كه ،
كۆمه ڵێك وێنه ی ئه ومان داناوه ؟له گ���ه ڵ وێن���ه ی ئ���ه و ئاوێن���ه : نه وش���یروان مس���ته فا گرتویه تی ، ئێوه
هه ڵتانواسیوه ؟شاهۆ: نه خێر خۆی دایناوه .
ئاوێن���ه : ده كرێت بڵێین ئه وه به ڵگه ی ئه وه یه كه باوكت، گۆڕان بو؟
په یوه ندییه كی هی���چ باوكم ش���اهۆ: حیزبایه تی نه بوه ، به اڵم خۆشه ویس���تی ته واوی ب���ۆ كاك نه وش���یروان هه بوه و هاوڕێیه تیی���ان ب���ۆ زه مه نێك���ی ك���ۆن
ده گه ڕێته وه .ئێ���وه ئاوێن���ه : دوای روداوه ك���ه ، نه وش���یروان مس���ته فاتان بینی ، باسی
چیتان كرد؟هه ڵس���وڕاوان و پرسه كه بۆ ش���اهۆ: كوڕه كانی وه ك نوێنه ری خۆی هاتبونه
الی ئێمه ، ئێمه ش س���ه ردانی ئه ومانكرد رێنمایی ئ���ه وه ی كردین گوێ له یاس���ا بگرین، ئێمه وتمان با یاسا سه روه ربێت، ئه ویش ئ���ه و بۆچونه ی ئێمه ی پێ باش
بو. ئاوێن���ه : له چه ن���د ش���وێنێكی ئه م دیوه خان���ه دا وه ك ده بینین چه ك هه یه و به زۆربه ش���تان چه ك ده بین���رێ ، ئه مه
تاكه ی واده بێت؟
ش���اهۆ: ب���ۆ پاراس���تنی ئه منییه تی خۆمان به المانه وه گرنگه هه بێت، چونكه ئه وه ی به س���ه رماندا هات روداوێكی زۆر
چاوه ڕواننه كراو بو.ئاوێنه : باوكت رۆژانه زیاتر به چییه وه
سه رقاڵبو؟ش���اهۆ: خه ریك���ی ته واوكردن���ی ئه و خانوه ی به رامبه ر ماڵه كه ی خۆمان بو، ته واویبكات، فریانه ك���ه وت به داخ���ه وه پش���ت به خوا به زوتری���ن كات ته واوی ته واوی خێزانه كه به نیازیشین ده كه ین و به رینه ئه و خان���وه ، چونكه ئه و نیازی
ئه وه ی هه بو.ئاوێنه : وه سیه تی كردبو؟
كردبێت، وه س���ێتی ده بێت ش���اهۆ: چونكه ده ستی نوسینی هه بو، تائێستا نه چوینه ته س���ه ر به هۆی پرس���ه كه وه نوسینه كانی ، به اڵم ئه وه ی دیاره به رگی چواره می كتێبه كه ی كه ناوی )كاتی ئه وه هاتوه راس���تییه كان بدركێنم(. ته واوی
كردوه و ئاماده یه بۆ باڵوكردنه وه . ئاوێن���ه : باوك���ت چه ند جۆر چه كی
هه بو؟ش���اهۆ: هه مو جۆرێكی هه بو، چونكه
حه زی له چه ك بو.ئاوێنه : چۆن ب���و قبوڵت كرد ببیته سه رۆك عه شیره ت، له كاتێكدا تۆ چه ند س���اڵێك له س���وید ژیاویت، ئایا بڕوای ته واوه ت به وه هه ب���و، یان له به رخاتری
بنه ماڵه كه تان ئه وه ت قبوڵكرد؟شاهۆ: هیچ به رنامه یه كم نه بو بۆ ئه و مه سه له یه ، به اڵم ئیتر بوه ئه مری واقیع، چونكه خانه واده و عه شیره ت پێویستیان پێی بو، پێشتریش باوكم ئه و پۆسته ی هه بو ده بو وه ریبگرم، ئه گه ر قورس���یش
بێت ده بێت ته حه مولی بكه م. ئاوێنه : ژماره ی مۆبیلی باوكت چه ند
بو، ئێستا ژماره كه ی به كێیه ؟شاهۆ: 07701558800 ئێستا داخراوه و
نایكه ینه وه . ئاوێنه : باوكت حه جی نه كردبو؟
ش���اهۆ: پار ویس���تی له گ���ه ڵ دایكم بڕوات، ئه وه بو دایكم رۆیشت، به اڵم ئه و مه نعی س���ه فه ری له سه ربو نه چو، به اڵم به نیازین كه س���ێك بنێری���ن حه جه كه ی بۆ بكات، له روی شه رعیشه وه پرسیارم
كردوه ئه وه ده كرێت.
9 )371( سێشه ممه 2013/4/2 لۆکاڵ
كوڕه‌كه‌ی‌‌خالیدی‌‌خوله‌سور:باوكم تا 1987 شه ش ژنی هێناو حه وته میشی له 2010دا هێنا
هه مو خێزانه كانی باوكم له خانویه كی
گه وره دا ده ژین، كه روبه ره كه ی هه زار مه تره و له پێنج نهۆم
پێكهاتوه و زیاتر له چل ژور ده بێت
باوكم حیزبی نه بو، به اڵم كاك
نه وشیروانی خۆشه ویستوه
بیرمان له دابه شكردنی
میراتی نه كردۆته وه
كورده كانی ناوچه دابڕاوه كان بونه ته قوربانی نێوان دو حكومه تلێپرسراوی فه رمانگه ی ئاوی جه باره : له 15 فه رمانبه ری فه رمانگه كه مان 14یان گرێبه ستن
شاهۆی کوڕی خالیدی خوله سور
ناحیه ی جه باره فۆتۆ: ئیحسان
C M Y K
11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(371( سێشه ممه 102013/4/2 (371( سێشه ممه 2013/4/2
گه نجان وه كو هه ر خانمێك پێوس����ته گرنگییه كی زۆر به شێوازی خۆگۆڕین و هه ڵبژاردن����ی ڕه نگ����ی گونجاو به پێی ڕه نگی پێست و شیاوی جل و به رگه كان وه كو كوڕێك به پێی بااڵش����یان بده ن، ده بینین كه ستایلی سااڵنی )1960(ه كان به ڕاده یه كی زۆر باوه ، به اڵم زۆر ك����ه م پاپیۆن ده بینرێ����ت! له كاتێكدا خۆگۆڕی����ن و به كارهێنان����ی پاپی����ۆن جوانتری����ن پارچه ی ئ����ه و كاته بووه و ئێس����تا به ش����ێوه یه كی زۆر ف����راوان به كارده هێندرێته وه له ده ره وه ی واڵت.
لێ����ره وه ده توانین فێرت����ان بكه ین تا چه ن����د بتوان����ن بیگونجێن����ن و بزانن به كاریبهێنن، چونكه دڵنیام ڕاده یه كی كوردس����تان هه رێمی له گه نجانی زۆر RayBaN( خاوه نی عه ینه كی جۆریGucci، …etc( ن بۆی����ه دانانی ئه م جۆره عه ینه كانه نه ك ته نها جوانیه كی روكه ش ده دات به خاوه نه كه ی به ڵكو
س����وودێكی زۆریش����ی هه یه بۆ چاو به تایبه تی رۆژانی هه تاو ، بۆیه دانانیان له گه ڵ پاپیۆن س����تایلێكی زۆر جوان ده بێ����ت، به اڵم ئاگاداربه با گونجاندن هه بێ����ت له نێ����وان ئ����ه و قه میس����ه ی له به ری ده كه یت له گ����ه ڵ پاپیۆنه كه ، گه ر حه زت كرد قه میس����ه كه ت ساده بێ����ت هه وڵبده با ج����ۆری پاپیۆنه كه خه تدار بێت یاخ����ود قه ره باڵغ بێت، گه ر قه میس����ه كه ت خه تدار یان مكعب بوو هه وڵ بده با پاپیۆنه كه ت س����اده بێت، ڕه نگی ك����راوه جوانترینن هه ر له )س����وور، شین، ش����ین و ڕه ساسی
...هتد(.له كاتی بۆنه یه كی فه رمیشدا پاپیۆنی ڕه ش و قه میسی س����پی و عه ینه كێكی چاوپش����یله جوانترین����ن، بۆیه تۆش خۆت بێ به ش مه كه له ڕێكخس����تنت به كه مێك پێویس����تت ته نه����ا ڕه نگه
ڕاوێژكاری و یارمه تی بێ.
گاکاوڕ
هەوڵب���دە بەئارام���ی بری���ار لەس���ەر هەنگاوەکانی داهاتوت بدەیت، بەختت ه���اوکارت دەبێ���ت ب���ۆ س���ەرکەوتن ل���ەو هەنگاوان���ەدا. هه واڵێکی خۆش
ده بیستیت.
هەس���ت دەکەی���ت ب���اری دەرونیت نائارامەو ئەمەش کاریگەری بەس���ەر بارودۆخ���ی جەس���تەییتەوە دەبێت ک���ە یارمەتی���ت ن���ادات لەب���واری
کارکردنەکەتدا.
خۆت له و مشتومڕانه دوربگره كه هیچ س���ودێكیان نییه ، گرنگ���ی زیاتر به و شتانه بده كه به خشش���ێكی زیاتریان هه یه له الیه نی سۆزدارییه وه . ئاگاداری
باری ته ندروستیت به .
توانای س���ه ركردایه تی خۆت ده رده خه یت، بارودۆخ رۆڵیان هه یه له چاالككردنی ده رك و ده ستپێش���خه رییت، یه كێك له له دایكبوانی بورجی كاوڕ هه ندێك یاده وه ریی خۆش���ی
منداڵیی و خوێندت بیرده هێنێته وه .
مافه كان���ت له داواكردن���ی ده س���ت هه ڵمه گ���ره ، چونك���ه هه وڵ���ی زۆرت داوه و هه ق���ی خۆته ب���ه ری ماندوێتیت وه ربگری���ت. رۆژێك���ی ته مومژاوییه بۆ
په یوه ندی له گه ڵ هاوبه شی ژیانت.
ره نگه كه س���ێكت لێپه یدابێ���ت له توانا ئه فرێنه ره كانت گومان بكات، هه وڵبده به توانایی خۆت بسه لمێنیت تا له الیه نی بده یت���ه وه . بۆڕی���ان س���ۆزدارییه وه
په یوه ندییه كی دێرینت نوێده بێته وه .
خاوه ن���ی توانایه كی گه وره ی���ت له الیه نی جیاكردنه وه و ناسینه وه ی پرس و بابه ته كان، ئه م���ه ش له به رژه وه ندی كارو پڕۆژه كانته . مشتومڕی توند له گه ڵ ده وروبه ر كاریگه ری
خراپ له سه ر ده رونت جێده هێڵێت.
هۆش���یاربه ، ت���ه واو له كاره كانت���دا هه لێكت ب���ۆ دیداری خۆشه ویس���تت ب���ۆ هه ڵده كه وێت له جێیه ك���ی ئارام و چاره س���ه ركردنی یارمه تی ئه م���ه ش
هه ندێك گرفتی یچوكت ده دات.
ئاماژەیەکی باش لەالیەن خۆشەویستەکەتەوە هەس���تپێدەکەیت کە یارمەتیت دەدات بۆ بەرەوپێشچونی پەیوەندییە سۆزدارییەکەت، کاتی هەوڵب���دە تەندروس���تییەوە لەروی
نانخواردنەکانت رێکبخەیت.
چەند ناکۆکی بچوک دەکەوێتە نێوان خۆت هاورێکانت، لەروی سۆزدارییەوە هەست بەئارامی دەکەیت و ئەوکەسەی خۆش���ت دەوێت لێتتێدەگات. له ڕوی داراییه وه هه ست به جێگیری ده که یت.
چەن���د گفتوگۆیک���ی گرن���گ لەنێوان رودەدات خۆشەویس���تەکەتدا خۆت و پەیوەندییەک���ەت ئاراس���تەی ک���ە دی���اری دەکات. هاوڕێیه ک���ی دێرینت
ده بینیته وه .
قرژاڵدوانه
لەباش���ترین یەکێک���ە ئارامگرت���ن س���یفەتەکانت، هەوڵبدە دۆخی ئارامی خۆشەویس���تەکەت خ���ۆت و نێ���وان لەخۆشەویستەکەت نەدەیت و لەدەست
نزیکبەرەوە.
نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر
Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ
دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات
پاپیۆن و عه ینه كی سااڵنی 1960 له 2013
[email protected] Twitter @SafeenArif
له‌فه‌یسبوکه‌وه
ئا: ئاكۆ حه مه د رابی
ژن و مێردێكی ئیسپانی گه شتێكیان به پایسكیل له ئیسپانیا ده ستپێكردوه و
به نیازن چه ند واڵتێكی خۆرهه اڵت به پایسكیل به سه ربكه نه وه ، ئه م دو هاوسه ره كه ماوه ی حه وت مانگه
به ڕێگاوه ن تا گه یشتونه ته كوردستان، ئاماژه به وه ده ده ن كه ده یانه وێت
هه ر به پایسكیل چه ند واڵتێكی خۆرهه اڵت بگه ڕێن.
سیگۆر، ناوی ئه و پیاوه ئیسپانییه یه ك���ه به ژنێكی ب���ه رزو باریك���ی هه یه ، ئه و 38س���اڵ به ر له ئێستا له هه رێمی باسكی ئیس���پانیا له دایكبوه . سیگۆر سێ س���اڵ ده بێت كه ژیانی هاوسه ری له گ���ه ڵ ماری���ای ته م���ه ن 36س���اڵ پێكهێن���اوه . ماریا له ش���اری گرانادی له نه خۆشخانه ی له دایكبووه و ئیسپانیا چاره سه ری سروش���تی به شی ئێسك و هاوسه ره كه ش���ی كارده كات. ش���كان له كارگه یه ك���ی ئۆتۆمبێل كار ده كات و له شاری س���انرۆكی باشوری ئیسپانیا
ژیان به سه رده به ن.ئه م دو هاوس���ه ره باس له وه ده كه ن له مانگی كه سه ره تای گه ش���ته كه یان له باش���وری 2012دا س���ێپتێمبه ری ئیسپانیا ده ستپێكردوه و به ره و فه ره نسا دورگه ی ب���ه ره و له وێش���ه وه هاتون و بۆ له وێشه وه س���ه ردینیاو كۆرسیكاو شاری ناپۆلی ئیتاڵیاو ئنجا بۆ یۆنان و توركیاو بڕینی ئه و رێگایه ش 4 مانگی كوردستان گه یشتونه ته تاكو پێچوه و 7مانگیان پێچوه . چونكه نزیكه ی سێ
مانگ له توركیا ماونه ته وه .سیگۆر، باس له وه ده كات كه ماوه ی ماونه ت���ه وه و له كوردس���تاندا رۆژ ده ماڵه وه و بردونیه ته خه ڵك هه ندێكجار
هه ندێك ش���ه ویش چادریان هه ڵداوه . ئه و ده ڵێت " ئێمه له كوردس���تانه وه و له رێگه ی ده روازه ی حاجی ئۆمه رانه وه له وێش���ه وه پاش���ان ئێران و ده چینه واڵتان���ی دیكه ی وه ك چی���ن و هیندو مالیزی���او تایله ن���دو تاك���و ئه وپه ڕی به پایس���كیل ده گه ڕێین و خۆره���ه اڵت پاشان ره نگه به ره و رۆژئاوای ئه مه ریكا بڕۆین و ئنجا له ئاالسكا به ره و ئیسپانیا
ده گه ڕێینه وه .ماریای هاوس���ه ری س���یگۆر جه خت ئ���ه وان ده مێكه له وه ده كات���ه وه كه بۆ ئه و گه ش���ته یان پالن و به رنامه یان دان���اوه و ب���ۆ ئه و مه به س���ته ش بڕێك پاره ی���ان كۆكردۆته وه . وتیش���ی ئه و گه ش���ته جگه ل���ه وه ی ك���ه حه زێكی خۆمانه ك���ه به پایس���كیل ئه و واڵت و ش���وێنانه بگه ڕێین، هاوكات چێژێكی خۆشی هه یه و هه ست به ئاسوده ییه كی
زۆر ده كه ی���ن و له و رێگایانه دا ش���تی سه یرو سه مه ره مان به رچاوكه وتوه .
ش���تێك كه ل���ه م دو گه ش���تیاره دا به دیده ك���را بریتی ب���و له هه ڵنه گرتنی ئامێ���ری مۆبایل، ئه وان ده ڵێن " ئێمه به اڵم به كاردێنێن، به كه می���ی مۆبایل به گوێ���ره ی ئه نته رنێت���ه وه و له رێ���ی ده رفه ت و ش���وێن، چه ن���د رۆژ جارێك په یوه ندی به كه سوكارمانه وه ده كه ین.
ئه م دو گه شتیاره ده ڵێن كوردستان زۆر خۆش���ه ، سروش���تێكی جوان���ی زۆر هه روه ها خه ڵكه كه ش���ی هه ی���ه . یارمه تیده ری خه ڵكی بیانین، بۆیه زۆر خه ڵكێكی كرد. به ئارامی هه س���تمان زۆر ده یانتوانی به ئینگلیزی قسه بكه ن و لێم���ان حاڵی ده ب���ون و ئێمه ش له وان
ده گه یشتین.له باره ی ئه وه ی تا چه ند ئاسته نگ و كێشه یان بۆ دروستبوه تاكو له زاخۆوه
گه یش���تونه ته ناوچه ی سۆران، ئه وان ده ڵێن " ئ���ه وه ی جێگه ی داخه رێگه و بانه كان زۆر ته سكبون، بۆ پایسكیلسوار زۆر سه خته كه به و رێگایانه دا بڕوات، كاتێ���ك كه ئۆتۆمبێ���ل به رامبه ر یه ك ده هات���ن ئاس���انكارییان ب���ۆ ئێم���ه نه ده كردو به خێرایه كی زۆر ره تده بون. ئه م دو گه شتیاره كه له كاتی نه ورۆزدا له دهۆك ب���ون زۆر سه رس���امبون كه ئه و هه م���و خه ڵكه رویان ل���ه ده ره وه كردوه بۆ گه ش���ت. به اڵم له وه ش زۆر نیگه ران بون كه خه ڵكی كوردس���تان به گش���تی ژینگ���ه پارێز نی���ن و هه مو پاش���ه رۆیه كان فڕێده ده نه سه رزه وی و
ژینگه پیسده كه ن.باسیان له وه شكرد كه ئامانجیان له و گه شته یان به پایس���كیل ته نها گه ڕان و هیچ ش���وێنه كانه و بینینی س���وڕان و
مه به ستێكی دیكه یان نییه .
گه شتێك به پایسكیل، له خۆرئاوای ئه وروپا بۆ ئه وپه ڕی خۆرهه اڵت..
ئا: ئاوێنه
"فرمێسك"ی كچه هونه رمه ند له ئێستادا سه رقاڵی به رهه مهێنانی ئه لبومێكی نوێی گۆرانییه ، ناوبراو
له په یجی تایبه تی خۆیدا له سه ر تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یسبوك
باڵویكرده وه كه ماوه ی نۆ مانگه سه رقاڵی به رهه مهێنانی ئه لبومێكی
نوێی گۆرانییه ، فرمێسك ده ڵێت "دوای به رهه مهێنانی یه كه م ئه لبومم،
بۆ ماوه ی نۆ مانگه سه رقاڵی كاركردنم بۆ ئه لبومی دوهه مم كه ئه ویش له گه ڵ مامۆستای گه وره
بورهانی موفتی زاده یه ".
فرمێس���ك له س���ه ره تادا به گۆرانی پێش���وازییه كی ناس���راو "م���ه ی"ی
گه رم���ی لێكرا، تائێس���تا ئه لبومێكی به ن���اوی "ئه ی مان���گ" باڵوكردۆته وه ك���ه له ح���ه وت ت���راك پێكهات���وه و، به وته ی خاوه نی سه نته ری كیژێ ئه م ئه لبومه ی فرۆشێكی زۆری هه بوه له ناو گۆرانیبێژه كچه كاندا . فرمێسك پێنج ناوبراو كلیپك���ردوه ، له گۆرانییه كانی له میدیاكان دوره په رێزه و تائێستا هیچ
چاوپێكه وتنێكی ئه نجام نه داوه .
ئا: به ختیار حسێن
زۆرن ئه و كه لوپه النه ی كه له كۆندا به كارهاتون و له ئێستادا خه ریكه
له ناوده چن، یه كێكیش له و شتانه ی كه له كۆندا به كارهاتون و ئێستا
به كارناهێنرێن، جه نجه ڕ و ده ستهاڕ و هه وجار و گڕام و رادیۆی كۆنه له گه ڵ ئه و ئۆتۆمۆبێالنه ی كه مۆدێله كانیان
ده گه ڕێته وه بۆ سااڵنی 1928 تا 1970 كه له كۆندا له كوردستان و
عێراقدا به كارهاتون، به اڵم ئێستا له شاری هه ولێر ره واجیان گه رمه .
وه س���تا عه لی ره حمان، كه به عه لی الوالو ناس���راوه ، خاوه ن���ی چه ندی���ن وت به ئاوێن���ه ی كۆن���ه كه لوپه ل���ی "له دوای ساڵی 2004 ه وه ده ستمكردوه ئ���ه و كه لوپه النه ی كه به كۆكردنه وه ی مۆڵك و ده ستی گه له كه ی پێوه دیاربوه و له كۆندا به كارهات���ون، وه كو جه نجه ڕ و رادیۆی گ���ڕام و هه وجاڕ و ده س���تهاڕ و كۆن" عه ل���ی الوالو به هۆی ئه و خولیا زۆره ی ك���ه هه یبوه ب���ۆ ئۆتۆمۆبێل و ش���ته كۆنه كان، به ه���اوكاری ه���اوڕێ پیش���ه ییه كانی هانیان���داوه بۆ ئه وه ی ئۆتۆمۆبێل و كه لوپه له كانی كۆبكاته وه و بكاته وه ، چونكه نۆژه نی���ان دواتریش به وته ی وه س���تا عه لی ئه م كه لوپه النه له كۆندا له ب���اب و باپیران���ه وه هه بوه و بۆمانماوه ته وه ، بۆیه له سه رمان پێویسته نرخی ئه و ش���تانه بزانین و بیانپارێزین،
به اڵم به داخ���ه وه ئه وه ماوه یه كی زۆره ئه و ئه م كه لوپه النه كۆده كاته وه ، به اڵم له بری ئ���ه وه ی له الی���ه ن حكومه ته وه هاوكاری بكرێت و ده ستخۆشی لێبكرێت،
گرینگی به شته كۆنه كان ده ده ن جێگای تایبه تیان بۆ دروس���تبكات بۆ ئه وه ی له له ناوچ���ون پارێزراوب���ن و ده وروبه ر و نه وه ی ت���ازه ی پێ ئاش���نا بكه ن، بۆ ئه وه ی بزانن كه باب و باپیرانیان له كۆندا چییان به كارهێن���اوه ، له به رئه وه ی ئه و ش���تانه ته نیا له كوردستان نین به ڵكو ئه وان بۆ كۆكردنه وه ی ئه و كه لوپه النه له هه مو ش���اره كانی عێ���راق ده گه ڕێن و به نرخێكی زۆر ده یانكڕن و ده یانهێننه وه بۆ كوردس���تان، ئه و ئۆتۆمۆبێالنه شی كه ده یانكڕن ته نی���ا هه یكه لیان ماوه ، ئه وانیش دوای ئ���ه وه ی ده یكڕن دواتر نۆژه نی���ان ده كه ن���ه وه وه ك���و خۆی، زۆرجاری���ش به هۆی ده س���تنه كه وتنی پارچه كانیان هه مو شاره كان و الدێكان ب���ۆی ده دۆزنه وه و تاوه كو ده گه ڕێ���ن چاكی ده كه نه وه ، به هۆی بێ جێگاییش هه ندێكجار ناچارن كه ئه و ئۆتۆمۆبێالنه بیانفرۆشنه وه ، نۆژه نكردنه وه یان دوای ئه گه ر جێگایه كیش هه بێت ئه وا ده توانن پێشانگایه كی تایبه ت به و ئۆتۆمۆبێالنه واڵتێكدا له هه م���و بكه ن���ه وه ، چونكه پێش���انگای له و ش���ێوه یه هه یه كه بۆ نمایش���كردنی ئه و جۆره به رهه مانه كه گوزارشت له كۆنیی ئه و میله ته ده كات، ئه و جۆره ئۆتۆمۆبێالنه ش���ی كه ئه وان كڕیویان���ه و هه یان���ه ، مۆدێله كانیان بۆ ساڵه كانی 1928 تا 1970 ده گه ڕێته وه كه له كوردستان و عێراقدا هه بون، وه كو شۆفرلیێت، ئۆس���تن، په كه رت، توێته
كه به كارهاتون.
بگ���ره زۆرجار رێگری لێده كه ن له الیه ن بازگه كانه وه كاتێك كه ئۆتۆمۆبێله كان ده هێنێته وه بۆ كوردستان، پێشی وایه هۆكاره كه ی بۆ ئه وه یه كه ئه وان نرخی
ئه و كه لوپه له گرینگانه نازانن.تیش���كده خاته سه ر وه س���تا الوالو ئه وه ش كه پێویسته حكومه تی هه رێم هاوكار و پیشتوانی ئه و كه سانه بێت كه
ئا: نزارو به ختیار
گۆرانبێژی ناوداری ئێرانی )ئێبی( له هه ولێر كۆنسێرتی هه بوو،
خه ڵكێكی زۆر له ئێرانه وه هاتبوون بۆ بینینی كۆنسێرته كه ، ڕۆژی یه كه می
كۆنسێرته كه پشێوی گه وره ی تێكه وتوه به هۆی گێچه ڵكردن
به كچ و ژنه فارسه كان و شه ڕه بۆكسی ئاماده بووانه وه ، بۆیه ڕۆژی دووه م كۆنسێرته كه بێجگه له ئێرانیه كان،
ڕێگه ی چونه ژوره وه یان به كه س نه داوه .
بێس����تون خۆش����ناو هاواڵتیه ك����ی دانیش����توی هه ولێر, ئه و روداوه كه ی رۆژی یه كه می ئاهه نگه كه ی بۆ ئاوێنه گێڕای����ه وه و ت����ی "ل����ه رۆژی یه كه مدا خۆی����ان گه نج����ان زۆری به ش����ێكی ئاماده كردبوو, وێرای نرخی پیله ته كه له شوێنی كۆنس����یرته كه كۆببونه وه , ئه و وتیشی كاتیش خه ڵك سه رقاڵ ی به ه����ۆی ب����وون, ژوره وه چون����ه له ده ستدانی كۆنترۆلی ئه منی له شوێنی ئاهه نگه كه , كۆمه ڵێك گه نج به هه موو شێوه یه ك ده س����تیان بۆ كچ ئافره ت درێژ ده ك����رد, به ش����ێوه یه وایلێهات پیاوی وا هه بوو ژنه كه ی خۆی له گه ڵ بوو, به اڵم له ترس����ی ده ست بۆبردن باوه شی پێوه كردبوو, كه چی وه زعه كه ه����ه ر كۆنترۆل نه ده ك����را, دای ئه وه
ئئاهه نگه بۆ رۆژی دوایی دواخرا".له كۆمپانی����ای س����ه رچاوه یه كیش بابلی����ۆن به ئاوێن����ه ی راگه یان����د كه "ئاهه نگه كه رۆژی یه كه م به هۆی ئه وه ی ده یانویس����ت ئاهه نگه كه ئاماده بوانی بێنه س����ه ر س����ته یج و له به رامبه ریشدا به هۆی رێگری كردنی ئه و كه س����انه ی ده پاراس����ت ئاهه نگه كه ی����ان ك����ه
نه یانتوانی ئاهه نگه كه كۆنتڕۆل بكه ن و به دوایی زۆری ده مه قاڵیه كی ش����ه ڕو خۆیدا هێنا و كۆمه ڵێ����ك كه ل و په لی زۆری كۆمپانیا ش����كاو زیانێكی زۆری
به ركه وت، هۆكاره كه ش����ی ئه وه بو كه به رپرسانی ئه و كۆمپانیایه ئێرانیه ی كه به كاره كه هه ڵس����ا بۆ له رۆژی یه كه مدا رایانگه یاند كه نابێت ئاسایش و پۆلیس
بێنه ژوره وه بۆ پاراستنی ئاهه نگه كه ، بۆیه ئاهه نگه كه دواخرا بۆ رۆژی دوایی له رۆژی دواتریش ئاهه نگه كه ئاسایی به رێوه چو بێئه وه ی هیچ كێش����ه یه ك
ئاس����ایش و ده زگاكان����ی روب����دات و پۆلیس له ژوره وه بون بۆ پاراس����تنی ئاهه نگه كه و هیچ كێشه یه كیش����ی تێدا
رونه دا".
كۆنسێرته كه ی ئێبی له هه ولێر..ده ستبردن بۆ ژنان و شه ڕه بۆكسی تێكه وت
له هه ولێر ئۆتۆمۆبێله مۆدێل كۆنه كان جارێكی تر ده گه ڕێنه وه
پشێوی له به رده م هۆڵی کۆنسێرته که ی ئێبیدا له ئینته رنێته وه ئێبی و ئاماده بویه کی کۆنسێرته که
ئۆتۆمبیلێکی مۆدێل کۆن که خواستێکی زۆری له سه ره فۆتۆ: به ختیار
ئه و دوو هاوسه ره ی که گه شتێک ده که ن له خۆرئاواوه بۆ خۆرهه اڵت فۆتۆ: ئاکۆ
فرمێسك ئه لبومێكی نوێ باڵوده كاته وه
C M Y K
11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(371( سێشه ممه 102013/4/2 (371( سێشه ممه 2013/4/2
گه نجان وه كو هه ر خانمێك پێوس����ته گرنگییه كی زۆر به شێوازی خۆگۆڕین و هه ڵبژاردن����ی ڕه نگ����ی گونجاو به پێی ڕه نگی پێست و شیاوی جل و به رگه كان وه كو كوڕێك به پێی بااڵش����یان بده ن، ده بینین كه ستایلی سااڵنی )1960(ه كان به ڕاده یه كی زۆر باوه ، به اڵم زۆر ك����ه م پاپیۆن ده بینرێ����ت! له كاتێكدا خۆگۆڕی����ن و به كارهێنان����ی پاپی����ۆن جوانتری����ن پارچه ی ئ����ه و كاته بووه و ئێس����تا به ش����ێوه یه كی زۆر ف����راوان به كارده هێندرێته وه له ده ره وه ی واڵت.
لێ����ره وه ده توانین فێرت����ان بكه ین تا چه ن����د بتوان����ن بیگونجێن����ن و بزانن به كاریبهێنن، چونكه دڵنیام ڕاده یه كی كوردس����تان هه رێمی له گه نجانی زۆر RayBaN( خاوه نی عه ینه كی جۆریGucci، …etc( ن بۆی����ه دانانی ئه م جۆره عه ینه كانه نه ك ته نها جوانیه كی روكه ش ده دات به خاوه نه كه ی به ڵكو
س����وودێكی زۆریش����ی هه یه بۆ چاو به تایبه تی رۆژانی هه تاو ، بۆیه دانانیان له گه ڵ پاپیۆن س����تایلێكی زۆر جوان ده بێ����ت، به اڵم ئاگاداربه با گونجاندن هه بێ����ت له نێ����وان ئ����ه و قه میس����ه ی له به ری ده كه یت له گ����ه ڵ پاپیۆنه كه ، گه ر حه زت كرد قه میس����ه كه ت ساده بێ����ت هه وڵبده با ج����ۆری پاپیۆنه كه خه تدار بێت یاخ����ود قه ره باڵغ بێت، گه ر قه میس����ه كه ت خه تدار یان مكعب بوو هه وڵ بده با پاپیۆنه كه ت س����اده بێت، ڕه نگی ك����راوه جوانترینن هه ر له )س����وور، شین، ش����ین و ڕه ساسی
...هتد(.له كاتی بۆنه یه كی فه رمیشدا پاپیۆنی ڕه ش و قه میسی س����پی و عه ینه كێكی چاوپش����یله جوانترین����ن، بۆیه تۆش خۆت بێ به ش مه كه له ڕێكخس����تنت به كه مێك پێویس����تت ته نه����ا ڕه نگه
ڕاوێژكاری و یارمه تی بێ.
گاکاوڕ
هەوڵب���دە بەئارام���ی بری���ار لەس���ەر هەنگاوەکانی داهاتوت بدەیت، بەختت ه���اوکارت دەبێ���ت ب���ۆ س���ەرکەوتن ل���ەو هەنگاوان���ەدا. هه واڵێکی خۆش
ده بیستیت.
هەس���ت دەکەی���ت ب���اری دەرونیت نائارامەو ئەمەش کاریگەری بەس���ەر بارودۆخ���ی جەس���تەییتەوە دەبێت ک���ە یارمەتی���ت ن���ادات لەب���واری
کارکردنەکەتدا.
خۆت له و مشتومڕانه دوربگره كه هیچ س���ودێكیان نییه ، گرنگ���ی زیاتر به و شتانه بده كه به خشش���ێكی زیاتریان هه یه له الیه نی سۆزدارییه وه . ئاگاداری
باری ته ندروستیت به .
توانای س���ه ركردایه تی خۆت ده رده خه یت، بارودۆخ رۆڵیان هه یه له چاالككردنی ده رك و ده ستپێش���خه رییت، یه كێك له له دایكبوانی بورجی كاوڕ هه ندێك یاده وه ریی خۆش���ی
منداڵیی و خوێندت بیرده هێنێته وه .
مافه كان���ت له داواكردن���ی ده س���ت هه ڵمه گ���ره ، چونك���ه هه وڵ���ی زۆرت داوه و هه ق���ی خۆته ب���ه ری ماندوێتیت وه ربگری���ت. رۆژێك���ی ته مومژاوییه بۆ
په یوه ندی له گه ڵ هاوبه شی ژیانت.
ره نگه كه س���ێكت لێپه یدابێ���ت له توانا ئه فرێنه ره كانت گومان بكات، هه وڵبده به توانایی خۆت بسه لمێنیت تا له الیه نی بده یت���ه وه . بۆڕی���ان س���ۆزدارییه وه
په یوه ندییه كی دێرینت نوێده بێته وه .
خاوه ن���ی توانایه كی گه وره ی���ت له الیه نی جیاكردنه وه و ناسینه وه ی پرس و بابه ته كان، ئه م���ه ش له به رژه وه ندی كارو پڕۆژه كانته . مشتومڕی توند له گه ڵ ده وروبه ر كاریگه ری
خراپ له سه ر ده رونت جێده هێڵێت.
هۆش���یاربه ، ت���ه واو له كاره كانت���دا هه لێكت ب���ۆ دیداری خۆشه ویس���تت ب���ۆ هه ڵده كه وێت له جێیه ك���ی ئارام و چاره س���ه ركردنی یارمه تی ئه م���ه ش
هه ندێك گرفتی یچوكت ده دات.
ئاماژەیەکی باش لەالیەن خۆشەویستەکەتەوە هەس���تپێدەکەیت کە یارمەتیت دەدات بۆ بەرەوپێشچونی پەیوەندییە سۆزدارییەکەت، کاتی هەوڵب���دە تەندروس���تییەوە لەروی
نانخواردنەکانت رێکبخەیت.
چەند ناکۆکی بچوک دەکەوێتە نێوان خۆت هاورێکانت، لەروی سۆزدارییەوە هەست بەئارامی دەکەیت و ئەوکەسەی خۆش���ت دەوێت لێتتێدەگات. له ڕوی داراییه وه هه ست به جێگیری ده که یت.
چەن���د گفتوگۆیک���ی گرن���گ لەنێوان رودەدات خۆشەویس���تەکەتدا خۆت و پەیوەندییەک���ەت ئاراس���تەی ک���ە دی���اری دەکات. هاوڕێیه ک���ی دێرینت
ده بینیته وه .
قرژاڵدوانه
لەباش���ترین یەکێک���ە ئارامگرت���ن س���یفەتەکانت، هەوڵبدە دۆخی ئارامی خۆشەویس���تەکەت خ���ۆت و نێ���وان لەخۆشەویستەکەت نەدەیت و لەدەست
نزیکبەرەوە.
نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر
Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ
دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات
پاپیۆن و عه ینه كی سااڵنی 1960 له 2013
[email protected] Twitter @SafeenArif
له‌فه‌یسبوکه‌وه
ئا: ئاكۆ حه مه د رابی
ژن و مێردێكی ئیسپانی گه شتێكیان به پایسكیل له ئیسپانیا ده ستپێكردوه و
به نیازن چه ند واڵتێكی خۆرهه اڵت به پایسكیل به سه ربكه نه وه ، ئه م دو هاوسه ره كه ماوه ی حه وت مانگه
به ڕێگاوه ن تا گه یشتونه ته كوردستان، ئاماژه به وه ده ده ن كه ده یانه وێت
هه ر به پایسكیل چه ند واڵتێكی خۆرهه اڵت بگه ڕێن.
سیگۆر، ناوی ئه و پیاوه ئیسپانییه یه ك���ه به ژنێكی ب���ه رزو باریك���ی هه یه ، ئه و 38س���اڵ به ر له ئێستا له هه رێمی باسكی ئیس���پانیا له دایكبوه . سیگۆر سێ س���اڵ ده بێت كه ژیانی هاوسه ری له گ���ه ڵ ماری���ای ته م���ه ن 36س���اڵ پێكهێن���اوه . ماریا له ش���اری گرانادی له نه خۆشخانه ی له دایكبووه و ئیسپانیا چاره سه ری سروش���تی به شی ئێسك و هاوسه ره كه ش���ی كارده كات. ش���كان له كارگه یه ك���ی ئۆتۆمبێل كار ده كات و له شاری س���انرۆكی باشوری ئیسپانیا
ژیان به سه رده به ن.ئه م دو هاوس���ه ره باس له وه ده كه ن له مانگی كه سه ره تای گه ش���ته كه یان له باش���وری 2012دا س���ێپتێمبه ری ئیسپانیا ده ستپێكردوه و به ره و فه ره نسا دورگه ی ب���ه ره و له وێش���ه وه هاتون و بۆ له وێشه وه س���ه ردینیاو كۆرسیكاو شاری ناپۆلی ئیتاڵیاو ئنجا بۆ یۆنان و توركیاو بڕینی ئه و رێگایه ش 4 مانگی كوردستان گه یشتونه ته تاكو پێچوه و 7مانگیان پێچوه . چونكه نزیكه ی سێ
مانگ له توركیا ماونه ته وه .سیگۆر، باس له وه ده كات كه ماوه ی ماونه ت���ه وه و له كوردس���تاندا رۆژ ده ماڵه وه و بردونیه ته خه ڵك هه ندێكجار
هه ندێك ش���ه ویش چادریان هه ڵداوه . ئه و ده ڵێت " ئێمه له كوردس���تانه وه و له رێگه ی ده روازه ی حاجی ئۆمه رانه وه له وێش���ه وه پاش���ان ئێران و ده چینه واڵتان���ی دیكه ی وه ك چی���ن و هیندو مالیزی���او تایله ن���دو تاك���و ئه وپه ڕی به پایس���كیل ده گه ڕێین و خۆره���ه اڵت پاشان ره نگه به ره و رۆژئاوای ئه مه ریكا بڕۆین و ئنجا له ئاالسكا به ره و ئیسپانیا
ده گه ڕێینه وه .ماریای هاوس���ه ری س���یگۆر جه خت ئ���ه وان ده مێكه له وه ده كات���ه وه كه بۆ ئه و گه ش���ته یان پالن و به رنامه یان دان���اوه و ب���ۆ ئه و مه به س���ته ش بڕێك پاره ی���ان كۆكردۆته وه . وتیش���ی ئه و گه ش���ته جگه ل���ه وه ی ك���ه حه زێكی خۆمانه ك���ه به پایس���كیل ئه و واڵت و ش���وێنانه بگه ڕێین، هاوكات چێژێكی خۆشی هه یه و هه ست به ئاسوده ییه كی
زۆر ده كه ی���ن و له و رێگایانه دا ش���تی سه یرو سه مه ره مان به رچاوكه وتوه .
ش���تێك كه ل���ه م دو گه ش���تیاره دا به دیده ك���را بریتی ب���و له هه ڵنه گرتنی ئامێ���ری مۆبایل، ئه وان ده ڵێن " ئێمه به اڵم به كاردێنێن، به كه می���ی مۆبایل به گوێ���ره ی ئه نته رنێت���ه وه و له رێ���ی ده رفه ت و ش���وێن، چه ن���د رۆژ جارێك په یوه ندی به كه سوكارمانه وه ده كه ین.
ئه م دو گه شتیاره ده ڵێن كوردستان زۆر خۆش���ه ، سروش���تێكی جوان���ی زۆر هه روه ها خه ڵكه كه ش���ی هه ی���ه . یارمه تیده ری خه ڵكی بیانین، بۆیه زۆر خه ڵكێكی كرد. به ئارامی هه س���تمان زۆر ده یانتوانی به ئینگلیزی قسه بكه ن و لێم���ان حاڵی ده ب���ون و ئێمه ش له وان
ده گه یشتین.له باره ی ئه وه ی تا چه ند ئاسته نگ و كێشه یان بۆ دروستبوه تاكو له زاخۆوه
گه یش���تونه ته ناوچه ی سۆران، ئه وان ده ڵێن " ئ���ه وه ی جێگه ی داخه رێگه و بانه كان زۆر ته سكبون، بۆ پایسكیلسوار زۆر سه خته كه به و رێگایانه دا بڕوات، كاتێ���ك كه ئۆتۆمبێ���ل به رامبه ر یه ك ده هات���ن ئاس���انكارییان ب���ۆ ئێم���ه نه ده كردو به خێرایه كی زۆر ره تده بون. ئه م دو گه شتیاره كه له كاتی نه ورۆزدا له دهۆك ب���ون زۆر سه رس���امبون كه ئه و هه م���و خه ڵكه رویان ل���ه ده ره وه كردوه بۆ گه ش���ت. به اڵم له وه ش زۆر نیگه ران بون كه خه ڵكی كوردس���تان به گش���تی ژینگ���ه پارێز نی���ن و هه مو پاش���ه رۆیه كان فڕێده ده نه سه رزه وی و
ژینگه پیسده كه ن.باسیان له وه شكرد كه ئامانجیان له و گه شته یان به پایس���كیل ته نها گه ڕان و هیچ ش���وێنه كانه و بینینی س���وڕان و
مه به ستێكی دیكه یان نییه .
گه شتێك به پایسكیل، له خۆرئاوای ئه وروپا بۆ ئه وپه ڕی خۆرهه اڵت..
ئا: ئاوێنه
"فرمێسك"ی كچه هونه رمه ند له ئێستادا سه رقاڵی به رهه مهێنانی ئه لبومێكی نوێی گۆرانییه ، ناوبراو
له په یجی تایبه تی خۆیدا له سه ر تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یسبوك
باڵویكرده وه كه ماوه ی نۆ مانگه سه رقاڵی به رهه مهێنانی ئه لبومێكی
نوێی گۆرانییه ، فرمێسك ده ڵێت "دوای به رهه مهێنانی یه كه م ئه لبومم،
بۆ ماوه ی نۆ مانگه سه رقاڵی كاركردنم بۆ ئه لبومی دوهه مم كه ئه ویش له گه ڵ مامۆستای گه وره
بورهانی موفتی زاده یه ".
فرمێس���ك له س���ه ره تادا به گۆرانی پێش���وازییه كی ناس���راو "م���ه ی"ی
گه رم���ی لێكرا، تائێس���تا ئه لبومێكی به ن���اوی "ئه ی مان���گ" باڵوكردۆته وه ك���ه له ح���ه وت ت���راك پێكهات���وه و، به وته ی خاوه نی سه نته ری كیژێ ئه م ئه لبومه ی فرۆشێكی زۆری هه بوه له ناو گۆرانیبێژه كچه كاندا . فرمێسك پێنج ناوبراو كلیپك���ردوه ، له گۆرانییه كانی له میدیاكان دوره په رێزه و تائێستا هیچ
چاوپێكه وتنێكی ئه نجام نه داوه .
ئا: به ختیار حسێن
زۆرن ئه و كه لوپه النه ی كه له كۆندا به كارهاتون و له ئێستادا خه ریكه
له ناوده چن، یه كێكیش له و شتانه ی كه له كۆندا به كارهاتون و ئێستا
به كارناهێنرێن، جه نجه ڕ و ده ستهاڕ و هه وجار و گڕام و رادیۆی كۆنه له گه ڵ ئه و ئۆتۆمۆبێالنه ی كه مۆدێله كانیان
ده گه ڕێته وه بۆ سااڵنی 1928 تا 1970 كه له كۆندا له كوردستان و
عێراقدا به كارهاتون، به اڵم ئێستا له شاری هه ولێر ره واجیان گه رمه .
وه س���تا عه لی ره حمان، كه به عه لی الوالو ناس���راوه ، خاوه ن���ی چه ندی���ن وت به ئاوێن���ه ی كۆن���ه كه لوپه ل���ی "له دوای ساڵی 2004 ه وه ده ستمكردوه ئ���ه و كه لوپه النه ی كه به كۆكردنه وه ی مۆڵك و ده ستی گه له كه ی پێوه دیاربوه و له كۆندا به كارهات���ون، وه كو جه نجه ڕ و رادیۆی گ���ڕام و هه وجاڕ و ده س���تهاڕ و كۆن" عه ل���ی الوالو به هۆی ئه و خولیا زۆره ی ك���ه هه یبوه ب���ۆ ئۆتۆمۆبێل و ش���ته كۆنه كان، به ه���اوكاری ه���اوڕێ پیش���ه ییه كانی هانیان���داوه بۆ ئه وه ی ئۆتۆمۆبێل و كه لوپه له كانی كۆبكاته وه و بكاته وه ، چونكه نۆژه نی���ان دواتریش به وته ی وه س���تا عه لی ئه م كه لوپه النه له كۆندا له ب���اب و باپیران���ه وه هه بوه و بۆمانماوه ته وه ، بۆیه له سه رمان پێویسته نرخی ئه و ش���تانه بزانین و بیانپارێزین،
به اڵم به داخ���ه وه ئه وه ماوه یه كی زۆره ئه و ئه م كه لوپه النه كۆده كاته وه ، به اڵم له بری ئ���ه وه ی له الی���ه ن حكومه ته وه هاوكاری بكرێت و ده ستخۆشی لێبكرێت،
گرینگی به شته كۆنه كان ده ده ن جێگای تایبه تیان بۆ دروس���تبكات بۆ ئه وه ی له له ناوچ���ون پارێزراوب���ن و ده وروبه ر و نه وه ی ت���ازه ی پێ ئاش���نا بكه ن، بۆ ئه وه ی بزانن كه باب و باپیرانیان له كۆندا چییان به كارهێن���اوه ، له به رئه وه ی ئه و ش���تانه ته نیا له كوردستان نین به ڵكو ئه وان بۆ كۆكردنه وه ی ئه و كه لوپه النه له هه مو ش���اره كانی عێ���راق ده گه ڕێن و به نرخێكی زۆر ده یانكڕن و ده یانهێننه وه بۆ كوردس���تان، ئه و ئۆتۆمۆبێالنه شی كه ده یانكڕن ته نی���ا هه یكه لیان ماوه ، ئه وانیش دوای ئ���ه وه ی ده یكڕن دواتر نۆژه نی���ان ده كه ن���ه وه وه ك���و خۆی، زۆرجاری���ش به هۆی ده س���تنه كه وتنی پارچه كانیان هه مو شاره كان و الدێكان ب���ۆی ده دۆزنه وه و تاوه كو ده گه ڕێ���ن چاكی ده كه نه وه ، به هۆی بێ جێگاییش هه ندێكجار ناچارن كه ئه و ئۆتۆمۆبێالنه بیانفرۆشنه وه ، نۆژه نكردنه وه یان دوای ئه گه ر جێگایه كیش هه بێت ئه وا ده توانن پێشانگایه كی تایبه ت به و ئۆتۆمۆبێالنه واڵتێكدا له هه م���و بكه ن���ه وه ، چونكه پێش���انگای له و ش���ێوه یه هه یه كه بۆ نمایش���كردنی ئه و جۆره به رهه مانه كه گوزارشت له كۆنیی ئه و میله ته ده كات، ئه و جۆره ئۆتۆمۆبێالنه ش���ی كه ئه وان كڕیویان���ه و هه یان���ه ، مۆدێله كانیان بۆ ساڵه كانی 1928 تا 1970 ده گه ڕێته وه كه له كوردستان و عێراقدا هه بون، وه كو شۆفرلیێت، ئۆس���تن، په كه رت، توێته
كه به كارهاتون.
بگ���ره زۆرجار رێگری لێده كه ن له الیه ن بازگه كانه وه كاتێك كه ئۆتۆمۆبێله كان ده هێنێته وه بۆ كوردستان، پێشی وایه هۆكاره كه ی بۆ ئه وه یه كه ئه وان نرخی
ئه و كه لوپه له گرینگانه نازانن.تیش���كده خاته سه ر وه س���تا الوالو ئه وه ش كه پێویسته حكومه تی هه رێم هاوكار و پیشتوانی ئه و كه سانه بێت كه
ئا: نزارو به ختیار
گۆرانبێژی ناوداری ئێرانی )ئێبی( له هه ولێر كۆنسێرتی هه بوو،
خه ڵكێكی زۆر له ئێرانه وه هاتبوون بۆ بینینی كۆنسێرته كه ، ڕۆژی یه كه می
كۆنسێرته كه پشێوی گه وره ی تێكه وتوه به هۆی گێچه ڵكردن
به كچ و ژنه فارسه كان و شه ڕه بۆكسی ئاماده بووانه وه ، بۆیه ڕۆژی دووه م كۆنسێرته كه بێجگه له ئێرانیه كان،
ڕێگه ی چونه ژوره وه یان به كه س نه داوه .
بێس����تون خۆش����ناو هاواڵتیه ك����ی دانیش����توی هه ولێر, ئه و روداوه كه ی رۆژی یه كه می ئاهه نگه كه ی بۆ ئاوێنه گێڕای����ه وه و ت����ی "ل����ه رۆژی یه كه مدا خۆی����ان گه نج����ان زۆری به ش����ێكی ئاماده كردبوو, وێرای نرخی پیله ته كه له شوێنی كۆنس����یرته كه كۆببونه وه , ئه و وتیشی كاتیش خه ڵك سه رقاڵ ی به ه����ۆی ب����وون, ژوره وه چون����ه له ده ستدانی كۆنترۆلی ئه منی له شوێنی ئاهه نگه كه , كۆمه ڵێك گه نج به هه موو شێوه یه ك ده س����تیان بۆ كچ ئافره ت درێژ ده ك����رد, به ش����ێوه یه وایلێهات پیاوی وا هه بوو ژنه كه ی خۆی له گه ڵ بوو, به اڵم له ترس����ی ده ست بۆبردن باوه شی پێوه كردبوو, كه چی وه زعه كه ه����ه ر كۆنترۆل نه ده ك����را, دای ئه وه
ئئاهه نگه بۆ رۆژی دوایی دواخرا".له كۆمپانی����ای س����ه رچاوه یه كیش بابلی����ۆن به ئاوێن����ه ی راگه یان����د كه "ئاهه نگه كه رۆژی یه كه م به هۆی ئه وه ی ده یانویس����ت ئاهه نگه كه ئاماده بوانی بێنه س����ه ر س����ته یج و له به رامبه ریشدا به هۆی رێگری كردنی ئه و كه س����انه ی ده پاراس����ت ئاهه نگه كه ی����ان ك����ه
نه یانتوانی ئاهه نگه كه كۆنتڕۆل بكه ن و به دوایی زۆری ده مه قاڵیه كی ش����ه ڕو خۆیدا هێنا و كۆمه ڵێ����ك كه ل و په لی زۆری كۆمپانیا ش����كاو زیانێكی زۆری
به ركه وت، هۆكاره كه ش����ی ئه وه بو كه به رپرسانی ئه و كۆمپانیایه ئێرانیه ی كه به كاره كه هه ڵس����ا بۆ له رۆژی یه كه مدا رایانگه یاند كه نابێت ئاسایش و پۆلیس
بێنه ژوره وه بۆ پاراستنی ئاهه نگه كه ، بۆیه ئاهه نگه كه دواخرا بۆ رۆژی دوایی له رۆژی دواتریش ئاهه نگه كه ئاسایی به رێوه چو بێئه وه ی هیچ كێش����ه یه ك
ئاس����ایش و ده زگاكان����ی روب����دات و پۆلیس له ژوره وه بون بۆ پاراس����تنی ئاهه نگه كه و هیچ كێشه یه كیش����ی تێدا
رونه دا".
كۆنسێرته كه ی ئێبی له هه ولێر..ده ستبردن بۆ ژنان و شه ڕه بۆكسی تێكه وت
له هه ولێر ئۆتۆمۆبێله مۆدێل كۆنه كان جارێكی تر ده گه ڕێنه وه
پشێوی له به رده م هۆڵی کۆنسێرته که ی ئێبیدا له ئینته رنێته وه ئێبی و ئاماده بویه کی کۆنسێرته که
ئۆتۆمبیلێکی مۆدێل کۆن که خواستێکی زۆری له سه ره فۆتۆ: به ختیار
ئه و دوو هاوسه ره ی که گه شتێک ده که ن له خۆرئاواوه بۆ خۆرهه اڵت فۆتۆ: ئاکۆ
فرمێسك ئه لبومێكی نوێ باڵوده كاته وه
بیروڕا(371( سێشه ممه 122013/4/2 [email protected]
3-2
لەبەش���ی یەکەمی ئەم نووسینەدا هێمام بۆئەوەکرد کە بەشێک لەگۆڕانەکانی ناو تورکیا بەرهه می هۆکاری ناوەکین و ئەوەی ئەمڕۆ لەو واڵتەدا ڕوودەدا مێژووەکەی بۆ گۆڕانکارییە ئاب���وری و کۆمەاڵیەتییەکانی سەرەتای سااڵنی هه ش���تا دەگەڕێتەوە. لەمەش���دا پێم لەس���ەر ئەو خاڵە داگرت کە لەس���ەرەتای هه ش���تاکانەوە جۆرێک ل���ە ”بۆرژوازیەت���ی دین���ی“ کۆنەپارێز لەدروس���تبووندایە ک���ە بازرگانیک���ردن و گ���ەڕان بەدوای ب���ازاڕی ت���ازەدا خەمی ژم���ارە یەکیەتی، بۆ ئەم مەبەس���تەش دروس���تکردنی تورکیایەک���ی هێمن لەناو خۆیدا و خۆرهه اڵتێکی ناوەڕاستی هێمنتر، چاوەڕوانییە خواس���ت و ل���ە بەش���ێکە س���تراتیژییەکانی. ئەوەشم ووت کە ئەم کاریگەرییەکی تازەیە دینییە بۆرژوازییە هه ڵسوکەوتە لەسەر سیاسەت و گەورەی پارتەک���ەی دەرەکییەکان���ی ناوەک���ی و
ئەردۆگان هه یە.ناوەکییەک���ەدا هۆکارە ئ���ەو لەپ���اڵ هۆکارێکی دەرەکیش لەئارادایە وایکردوە تورکیا لە پازدە ساڵی ڕابردوودا کۆمەڵێک گۆڕان���کاری گرن���گ بەخۆیەوەببینێ���ت، تورکیایە چاوەڕوان���ی خ���ەون و ئەویش بۆ ب���وون ب���ە ئەن���دام ل���ە ئەوروپای یەکگرت���وودا. ئەم مەس���ەلەیە وایکردوە تورکیا لە 1٥ س���اڵی ڕابردوودا کۆمەڵێک چاکس���ازی یاس���ایی و ئیداری و سیاسی ئەنجامب���دات و تاڕادەیەکی���ش لەو دۆخ و دوربکەوێتەوە کەمالیس���تییە سیاسەتە ک���ە تواندنەوەی میلەتانی ن���او تورکیا و
بەتورککردنیان تاقە ستراتیژێکی بوو.ح���ەزی بوونی تورکیا بە بەش���ێک لە ئەوروپا حەزێکی دێرینە بەاڵم لە س���اڵی 1٩٨7 دا ب���ە رەس���می داوای بوون بە ئەندام لە ئەوروپ���ای یەگرتوودا دەکات .بەدرێژایی سااڵنێکی درێژ دەوڵەتی یۆنان ڤیت���ۆی بەرامبەر بەم داوای���ەی تورکیا بەکاردەهێن���ا، بەاڵم لە س���اڵی 1٩٩٩دا یۆنان بەرەس���می وازی لەم سیاس���ەتی ڤیتۆکارییە هێنا. بۆیە هه ر لەو س���اڵەدا تورکیا پۆس���تی ”کەندید بۆ ئەندامێتی“ وەرگرت. ئەگەرچی دوای زیاتر لە بیست ساڵ چاوەڕوانی تورکیا هێشتا کەندیدێکی کەمشانسە بۆ ئەندامێتی ئەوروپا، بەاڵم خودی ئ���ەم چاوەڕوانییە تا ئێس���تاش هۆکاری بەرپاکردنی کۆمەڵێک گۆڕانکاری گرنگە. ئەوروپای یەکگرتوو داوا لە تورکیا گەورەی سیستمە دەسکارییەکی دەکات سیاسی و سەربازی و داوەری و میدییایەکەی بکات و بەشێوەیەک دایانبڕێژێتەوە لەگەڵ سەرەتا دیموکراس���ییەکان و سەرەتاکانی ماف���ی مرۆڤ���دا بگونجێ���ت. تورکیا بەم ئاراس���تەیە هه ن���گاوی گرنگ���ی ن���اوە، گەرچی ئەو هه نگاوانە تا ئێستاش لەزۆر ڕووەوە ناکامڵ و پڕگرفت و هه ندێکجاریش بەتایبەت���ی پاشەکش���ەئامێزن، لەپەیوەندییان���دا ب���ە چارەس���ەرکردنی دیموکراسییانە و ئاشتیئامێزیی مەسەلەی کوردەوە، بەاڵم ناونووس���کردنی تورکیا بە فاش���یەت دەاللەت ل���ە نەزۆکییەکی فیکری گەورە و توانایەکی سەرسوڕهێنەر نەبینی���ن و س���ەقەت خوێندنەوەی ل���ە
دیاردەکان، دەکات.کەمکردن���ەوە و الوازکردن���ی لۆژیک���ی ئەمنی لە مامەڵەکردنی واڵتانی دەوروبەر و زاڵبوونی لۆژیکی بازرگانی و بازاڕ بەسەر لۆژیک���ی ئەمنیدا، هاری���کاری تورکیای کردوە بتوانێت ئاس���انتر داخوازاییەکانی ئەوروپ���ا جێبەجێبکات. الوازبوونی ڕۆڵی جەنەڕاڵەکانی سوپا لە دەستنیشانکردنی سیاسەتی تورکیدا بەشێکە لەدروستبوونی ئەم دۆخ���ە تازەیە. هه م���ووان دەزانین لەش���کری تورکی���ا بەدرێژای���ی مێژووی هاوچەرخی ئەو واڵتە ڕۆڵێکی گرنگی لە سیاس���ەتی تورکیادا گێڕاوە. لە سااڵنی 1٩٦0 و 1٩71 و 1٩٨0دا ئ���ەم لەش���کرە ئەنجامداوە و س���ێ کۆدێتای س���ەربازی ئ���ەو ڕۆژگارەی تورکیای حوکمەتەکانی لەس���ەرکار البردوە. لەساڵی 1٩٨0 شدا ئەم لەشکرە دەستورێکی نوێی بۆ تورکیا نووسی کە تیایدا لەشکر دەکاتە خاوەنی دەس���ەاڵتێکی سیاس���ی هێجگار گەورە. لەس���اڵی 1٩٨0 نوێن���ەری لەش���کر لە حکومەتدا دەزگاکانی وەزارەت و زۆربەی لە ئ���ەردۆگان پارتەکەی ئامادەب���ووە.
س���اڵی 2002 ل���ەوەدا س���ەرکەوت ڕۆڵی لەشکر لە سیاسەتی تورکیدا تاڕادەیەکی بەرچاو الوازبکات و نوێنەرەکانی لەش���کر دەوڵەتی وەزارەتاکان���ی زۆرب���ەی ل���ە تورکیدا دەربکات. نەک هه ر ئەمە بەڵکو دەسەاڵتی تەنانەت ئەردۆگان پارتەکەی لەش���کری لەن���او وەزارەتی بەرگریش���دا الوازکردوە، بەجۆرێک ئێس���تا ئەوەی لە تورکیادا حوکمڕانە نوخبە سیاسییەکانن ن���ەک لەش���کر. ه���اوکات لە س���ااڵنی ڕاب���ردوودا کۆمەڵێ���ک یاس���ا دەرکراوە لەدۆخی ناچارک���راوە لەش���کر تیای���دا سەرپێچی و لەیاساالداندا لە بەردەم دادگا مەدەنییەکاندا ئامادەبێت، نەک لەبەردەم
دادگا سەربازییەکانی خۆیدا. بێگوم���ان هه ڵەی���ە الوازبوون���ی ڕۆڵی لەش���کر لە تورکیادا تەنها بۆ فش���اری ئەوروپ���ا بگەڕێنین���ەوە و دایببڕی���ن لە گۆڕان���ە ناوەکییەکانی ناو تورکیا خۆی. بەدرێژایی مێژووی خۆی لەشکری تورکی دژ ب���ە کرانەوەی تورکیا ب���ووە بەڕووی خۆرهه اڵتی ناوەڕاس���تدا، ئەم لەش���کرە ئ���ەو واڵتانەی وەک هه ڕەش���ە بۆس���ەر سیس���تمە کەمالیس���تییە عەلمانییەکەی تورکیا بینی���وە و مامەڵەکردوە، ئەمەش ت���ەواو ناکۆکە بە ویس���ت و ح���ەزی ئەو چین���ە بۆرژوازیی���ە دیندارەی لە س���ی س���اڵی ڕابردوودا دروس���تبووە، چینێک کە یەکێکە لە پاڵنەرە س���ەرەکییەکانی کران���ەوەی تورکی���ا ب���ەڕووی دونی���ای دەرەوەدا و گوێنەگرتن لە ویستی لەشکر
لەو واڵتەدا. لەش���کر و ڕۆڵ���ی بەالوازبوون���ی جەنەڕاڵەکان لە تورکیادا دەرگا لەبەردەم سیاس���ەتێکدا لە زیاد جێبەجێکردن���ی کراوەتەوە کە بەشێک نین لە کەلەپوری کەمالی���زم و هه ڵگری ئەو ڕۆحە توندڕەو و نین. توێنەرەوەیەی کەمالیزمی سونەتی ئ���ەم گۆڕانەی���ە، بۆ نموون���ە، وایکردوە سیاس���ەتی تورکیا بەرامبەر بە هه رێمی کوردس���تان و بەرامبەر بەش���ێکی زۆری ناوچەکە گۆڕانی بەرچاوی بەسەرداهاتبێت. لەالیەک���ی ترەوە تورکیا ل���ە ڕێگای ئەم کرانەوەیەوە، کە نفوز و تواناکانی تورکیا لە خۆرهه اڵتی ناوەڕاس���تدا زیاتردەکات و پێگ���ەی ئابورییەکان���ی بەهێزتردەکات، لە بەئەندامبوونی دەتوانێ���ت شانس���ی ئەوروپ���ای یەکگرت���وودا گەورەتربکات. ئابورییەکی ب���ە تورکیای���ەک چونک���ە بەهێز و بە نفوزێکی زۆرەوە لەخۆرهه اڵتی ناوەڕاس���تدا، کاندیدێک���ی گرنگت���رە بۆ ئەوروپا ت���ا تورکیایەک لەش���کر تیایدا س���ەروەری ژمارە یەک بێت و خۆرهه اڵتی ناوەڕاس���تیش وەک هه ڕەشەیەکی ئەمنی وێنابکات. جگە لەمە یەکێک لەو بەهانانەی بە تورکیا دەگیرێ���ت بۆئەوەی نەتوانێت ببێت بە ئەندام لە ئەوروپای یەکگرتوودا ئەوەیە ک���ە تورکیا ل���ە ناوچەیەکی پڕ قەیران و توندوتی���ژی و نائارامدا جێگیرە و بوون���ی بە ئەندام لە ئەوروپادا، وادەکات ئەوروپ���ا لەو کێش���انەوە بگلێت کە لەو ناوچەی���ەدا ئامادەی���ە. ئەم���ە وادەکات دروس���تکردنی ئارام���ی ل���ە خۆرهه اڵتی هۆکارانەی لەو یەکێکبێت ناوەڕاس���تدا، کە دەش���ێت بەئەندامبوون���ی تورکیا لە نزیکتربکاتەوە. یەکگرت���وودا ئەوروپای خاڵێک���ی گرنگ���ی ت���ر ک���ە ئەوروپای یەکگرت���وو ب���ەردەوام ل���ە مەس���ەلەی لەس���ەر پێی تورکیادا بەئەندامبوون���ی چارەسەرکردنێکی مەسەلەی دادەگرێت، دیموکراس���ییانەی کێش���ەی کوردە لەو واڵت���ەدا. ئەم دۆخ���ە وای لەهه ندێک لە تورکناس���ەکان کردوە پێ لەس���ەر ئەوە دابگرن ک���ە بەئەندامبوون���ی تورکیا لە ئەوروپای یەکگرتوودا، لە بۆن و پاریس و بەڵکو لەسەرنادرێت، بڕیاری ئەمستردام
لە دیاربەکر بڕیاری لەسەرئەدرێت. هه موو ئەم گۆڕانانە وادەکەن تورکیای ئەمڕۆ واڵتێکبێت جیاواز لە تورکیای 20 ساڵێک لەمەوپێش. ناونووسکردنی تورکیا بە دەوڵەتێکی فاش���ی و ناونووس���کردنی ئەردۆگانیش بە سیاس���ییەکی فاش���ی، جگە لە تێنەگەیشتنێکی فیکری گەورە و جگە لە بەرجەس���تەبوونی حەماس���ێکی نییە. زیات���ر بەت���اڵ، ناسیۆنالیس���تی بەدحاڵیبوون و ترس���ناکەی تێکەڵە ئەم حەماس���ەت ڕێگرێکی گەورەن لەبەردەم بینین و ناس���ینی ئەوەی لەدەوروبەرماندا
ڕوودەدات.
ئابوریناس���ان به هاوكاری ئامارناس���ان چی لەتورکیادا دەگوزەرێت؟بۆ كورتده كه نه وه بێ���كار پێناس���ه ی "كه س���ێك كه ده یه وێ���ت ئیش بكات به اڵم ده ستی ناكه وێ". له م زه مه نه دا، چیرۆكی ژیانی بێكار تراژیدیتره له وه ی
ئه م پێناسه یه بیگرێته خۆی. ده قی پێناس���ه كه جۆرێ���ك له تۆمه تی تێدایه : هه مو ئه وانه ی وازیان له گه ڕان به دوای ئیش���دا هێناوه به هه ر هۆیه ك بێت به بێ���كار ئه ژمار ناكرێ���ن و نابنه گرفتی سه ره كی كۆمه ڵگه و ده سته اڵته سیاسییه كه ی. واته كه سێك كه به هۆی ناڕێكی له ش���والری له بازاڕ فڕێده درێته ده ره وه و بێئومێد ده بێ له ده ستكه وتنی كاری گونج���او، یان ته م���ه ن زه فه ری گه نجان كێبڕكێی به رگ���ه ی پێبردوه و ناگرێ���ت، یان گه نجێك���ه پڕ له خه ون و ته نیا گوناهه ك���ه ی ئه وه یه نایه وێ كار ب���ۆ حزب بكات و ئیش���ێكی شایس���ته نه ب���ێ قبوڵی ناكات هه ر به س���اده یی ناچن���ه چوارچێوه ی گرفت���ی بێكاری به و هۆیه وه هه ر یه ك له مانه وه ستاون له گه ڕان به دوای كارو قبوڵی ده رفه تی
به رده ست ناكه ن. له راستیدا بێكار كه سێكه بێناونیشان. بێ���كار س���یمبولی كه س���ێكه له الیه ك كه مده رامه ت و هه ژاره و له الیه كی دیكه وه ناونیش���انی ئیش���ی نییه له دونیایه كدا ك���ه تایتڵی ئیش ته حه ك���وم به بڕیارو ره فتاره كانمانه وه ده كات. واز له مرۆڤبون بێنه ، "ناونیشانی ئیش، ئاستی موچه ، لۆگۆی ئوتومبێل، پۆس���تی باوك یان دای���ك" بڕیار له چاره ن���وس و به هاكان ده دات. ك���ه ت���ۆ ژم���اره ی پاره كانت مانگان���ه گه وره ت���ر نه ب���ن، به یانیان به دوای ب���ه ردی مه ڕمه ڕدا ب���ۆ خانوه س���ێ قاتییه كه ت نه گه ڕێ���ی، ئێواران له مه عره زه كان به دوای ئوتومبێلی ئاخر مۆدێلدا گێژ نه بی، یان ش���ه وان له ناو
چاره نوس���ی باس���ی ته له فزیۆنێكه وه نه كه ی، سیاسییه كان گه وره یی واڵت و ئی���دی ت���ۆ كێیت و چیت؟ گ���ه ر پێت له سه ر ش���اخێك رۆمانسییه ت و جوانی بێت، ب���ێ نازناوی ئیش چۆن ده توانی پس���پۆڕ.. كێبڕكێی"سیاس���ه تمه دار.. پزیش���ك.. به رێوه ب���ه ری س���ه نته ری زانس���ت.. س���ه رۆك خێڵ.. وه زیر.." بكه یت، ئیدی با هه ر یه ك له مانه رۆحی جه لالد هه یمه نه ی كردبێت به سه ریاندا. له بنه ڕه تدا، نازناوی كار بڕیار له س���ه ر قه ب���اره ی تاوانیش ده دات: كه نازناوی كاره كه ت گه وره بێت زه حمه ته تاوانبار
بكرێیت ئه گه ر به بارس���تایی گۆیژه ش ت���اوان بكه یت، ب���ه اڵم گ���ه ر بێكاری ناچاری كردیت دزی بكه یت دادوه ره كان
به ئاسانی ده تخه نه زیندانه وه . كه س���ی به هه مانش���ێوه بێ���كار، به ده گمه ن ته نان���ه ت كه مده رام���ه ت، بڕێك عیش���ق یان خێزانێكی ئاسوده ی پێ ره وا ده بینرێ���ت. له زه مه نێكدا كه ناونیشانی كارو جۆری كااڵ هه یمه نه ی كردوه به س���ه ر ئه ندێش���ه ی گشتیدا، مه عشوقیش به دوای عاشقێكدا شه یدایه كه ناونیش���انی كاره ك���ه ی ده ریبخات ئه و ش���ته ، ئه و خاوه ن پاره و پاوه ره ، به نرخی دیاری له س���ه فه ره كانیدا ئه و ب���ۆ دێنێته وه . چ كچێ���ك له روی دێت بڵ���ێ "یاری من بێ ناونیش���انه ، كاری نیی���ه ؟". بۆ ئه وه ی به ش���ێكت به دڵی خ���ۆت له ب���ازاڕی خۆشه ویس���تی یان ده بێت ده س���تبكه وێت، هاوسه رگیری سه ره تا خاوه نكارێك دانی پێدا نابێتیت و پشكێكی گه وره له پاره و پاوه ری خۆی پێبه خشیبێتیت، ده نا كامه ماڵی خه زور چیتر جورئه ت ده كات بڵێ "كچه كه مان له گه ڵ كه سێكی بێكار – یان هه ژار- دا هاوسه رگیری كردوه ". گه ر له قۆناغێكی بێكار، مێردێكی بویته هاوسه ریش���دا هه رچه ن���د رۆحت پاكبێ���ت، ته نانه ت هاوسه ره كه ش���ت پش���تت تێ���ده كات. خۆشه ویس���تی ته نانه ت ب���ۆ ئه وانه ش كه ناونیش���انی ئیش���ێكی س���اده یان هه ی���ه یان داهاتیان كه مه ئه س���ته مه ، چج���ای بۆ بێكار. هه نێج���ار كۆی ئه م ترس���انه یه تاك ناچ���ار ده كات قبوڵی هه ندێ كار بكات ئه گه ر پێچه وانه ی ئه و سیستمی به هایانه ش بێت كه به رگری
لێده كه یت. ئاس���تی عه كس���ی كار ناونیش���انی ده رامه ت و كه سایه تی ده كاته وه . له روه كه لتورییه كه یه وه ئیشی داهات نزم، یان یه خه ی كارمه ند كه شینه یان چڵكنه ، بۆته پێوه ری كه سایه تی. ده شێت ئه مه هۆكارێك بێت ك���ه كارمه ندی خۆماڵی قبوڵی هه ندێ ئی���ش ناكات، هه روه ك چۆن هۆكارێكیش���ه هه موانی خستۆته ناو كێبڕكێیه ك���ی پروكێنه ر له پێناوی
به ده ستهێنانی ئیشی موچه به رز. له م روه وه ، دو كه ن���اڵ وه كو به ڵگه ی زیاترو وه كو به ش���داری نێگه تیڤ له م كردنه وه ن. به سه ر جێگای پرۆسه یه دا یه ك���ه م، س���ه نته ره ئه كادیمییه كانمان غه رق���ی تایتڵ بون، بێ ئه وه ی ش���ه ڕ له س���ه ر بێ تایتڵه كان بك���ه ن. بڕوانه زانك���ۆ، بۆ ئ���ه وه ی ببیته قس���ه كه ر بااڵت ده بێ���ت خوێندنی له زانكۆیه كدا ته واوكردب���ێ. زانكۆیه كمان نییه پێنج ببه خش���ێت گه ر به كه س���ێك خوله ك تایتڵ���ی نه بێت، گرنگ نییه چه ند قوڵ فه رامۆش���كراوه كانی له گرفتی بی���ری چه ن���د كردۆت���ه وه و واڵته ك���ه ی ئه م لێده كات. به رگریان سه رسه ختانه ژوره ته نیا ب���ۆ خاوه ن تایتڵه كانه ، كه زۆرینه یان س���ه رگه رمی س���ه ركه وتنی زیاترن به س���ه ر په ی���ژه ی پله وپایه داو ب���ه س. دوه م، الف���اوی تایت���ڵ به ناو ته وژم ده دات. كۆاڵنه كانی میدیاش���دا به ش���ی زۆری شاشه ی ته له فزیۆنه كان و ده نگی رادیۆكان و الپه ڕه ی رۆژنامه كان پڕن له تایتڵ، بێڕه چاوكردنی ناوه ڕۆكی باب���ه ت و توانای مه عریفی كه س���ه كه . ئه مان بون یه كه مجار گڕیاندا به كێبڕكێی پله وپای���ه وه ، بونه مایك���ی زمانی ئه و بونه وه ران���ه ی به نازناوی گه وره وه دێن به اڵم ته نیا به رگ���ری له پایه ی خۆیان ده كه ن، به ڵكو له راستیدا ته نیا ئه وه مان پیش���انده ده ن كه ئه وان له توانایاندایه ن���او ماڵی هه موم���ان.. ئه وان بگه نه
گه وره بون.. ئه وان بون به شت! له م هه رێمه دا ئه گ���ه ر مرۆڤ له بازاڕی كار ده ركرا ئیدی له زۆربه ی جێگاكانی تۆمه تب���ار ده رده كرێ���ت، كۆمه ڵگ���ه ده كرێت، له باش���ترین شانس���دا وه ك ته مبه ڵ وێنا ده ك���رێ. گه ڕان به دوای كارو كاركردنیش له وه ده رچوه هه وڵێك بێت بۆ دابینكردنی بژێوی و باشكردنی، رێگای���ه ك بێت بۆ خۆس���ه لماندن و بۆ به ش���داری له گه ش���ه ی كۆمه ڵ. ئێستا زه مه نی ئه وانه یه كه تایتڵ بۆته به رگی پاراس���تنی كه س���ایه تیان، گرنگ نییه له م پرۆس���ه یه دا هه تا كوێ واڵت تااڵن
ده كه ن و خه ونه كانی سه رده بڕن.
كێش���ه ی كورد له باكوری كوردس���تان دوای دابه شكردنی كوردستان تا ئێستا قۆناغی سه خت و خوێناوی و به چه ندان شه ڕو شۆڕو سه ركوتی پڕ چه وسانه وه ی كۆمه اڵیه تی���دا ئاب���وری و سیاس���ی و ئه مه دا له به رامب���ه ر ب���ه اڵم تێپه ڕیوه گه لی كورد له باكوری كوردستان وه ك پارچه كانی تر چۆكی دانه داوه و به رده وام له شۆڕش���دا بوه ئه گه ر بۆ ماوه یه كیش پاش ئه وا كپكرابێته وه شۆڕش���ه كه ی ماوه یه ك ده ستی به به رخودان و چاالكی كردۆته وه ، پێش���مه رگایه تی سیاسی و له )30( به تایبه ت���ی نوێ���دا له مێژوی
توركیاو ڕابردودا حكومه ت���ی س���اڵی له باكور شۆڕش���ی گه لی كوردس���تان كه )PKK( ڕابه ڕایه تی كردوه قۆناغێكی ڕوبه ڕوبونه وه و سه خت بو هه م بۆ كوردو هه م بۆ ده وڵه تی توركیا چونكه هه ردو الیه ن زیانی گیان���ی زۆریان لێكه وتوه له هه مان كاتدا ئابوری توركیای توشی زیان و تێكشكانكرد ئێستا كه سه رده می گفتوگۆو دیالۆگه و هه مو جیهان سروشتی شۆڕشی چه كداری ڕه تده كاته وه و قسه له سه ر چاره سه ری كێشه كان به گفتوگۆ ده كرێ ئه و شه پۆله یاخود ئه م شه پۆله كاریگه ری له س���ه ر كورده كانی باكورو هێزه سیاس���ییه كانی هه ب���وه له هه مو ڕویه ك���ه وه بۆیه )عه ب���دواڵ ئۆجه الن( س���ه رۆكی )PKK( پ���اش زه مه نێكی له نه ورۆزی ئه مس���اڵ له زیندان���دا زۆر له ئیمڕاڵی په یامێكی وه ك نه خشه ڕێگای ڕۆژهه اڵتی كوردو كێشه ی چاره سه ری من ڕاگه یاند،هه رچه ن���ده ناوه ڕاس���ت له كات���ی گیران���ی ئۆج���ه الن له الیه ن
ده زگا هه واڵگرییه كان���ه وه پێش���بینی ئه وه م كرد وت���م ڕۆژێك دێت ئۆجه الن ده وڵه ت���ی توركیا گفتوگ���ۆی له گه ڵدا ده كات له زیندان���ه وه بۆ چاره س���ه ری كێشه ی كورد شاهیدیشم زۆرن له سه ر ئ���ه و رایه م،هه رچ���ۆن هه ب���وه و هه یه ئێس���تا كورد له قۆناغێكی هه س���تیارو ئاڵۆزو پڕ مه ترس���ی و پڕ دڵخۆشیداین ناوچه كه ،بۆی���ه جیه���ان و له ئاس���تی ده بێ زۆر عه قاڵنییانه و دور له س���ۆزو به رژه وه ندی حزبی و مجامه له و مزایه ده قۆناغه كه ده رك بكه ی���ن و بخوێنینه وه ئ���ه م پڕۆس���ه ی ئاش���تییه ی ئه مجاره جی���اوازه له ئاگربه س���ته كانی پێش���تر چونك���ه له هه لومه رجێك���ی جی���اوازی سیاس���ی و ئابوری جیاوازدایه له س���ه ر ناوچه كه ش توركیاو ئاس���تی جیهان و بۆی���ه پێده چ���ێ ئه مج���اره ده وڵه تی توركیا جدیتر بێت بۆ چاره سه ركردنی كێش���ه ی ك���ورد چونك���ه ئه مج���اره نێوده وڵه تیش سیاس���ه تی تاڕاده یه ك ئ���ه م هه نگاوان���ه ی پێ باش���ه بۆ ئه م مه به س���ته چه ند هه فته یه ك له مه وبه ر س���ه رۆكی ئه مری���كا پش���تگیری ب���ۆ هه نگاوه كانی ئاشتی له توركیا ده ربڕی له هه مان كاتدا یه كێتی ئه وروپا مه رجی وه رگرتن���ی توركیای ل���ه و یه كێتییه دا كێش���ه ی به چاره س���ه ری به س���ته وه هاتنه س���ه ركاری له كاتی ك���ورده وه و یاخود وه رگرتنی ده سه اڵت له الیه ن دادو گه شه پێدان ئه وروپا )10(ساڵ مۆڵه تی داوه به وحزبه بۆ چاره سه ری كێشه كانی ن���او توركی���ا له باره ی ماف���ی مرۆڤ و دیموكراتی و كێشه ی كورد هه تا توركیا
ئه ندامێتی یه كێ�ت���ی ئه وروپا وه رگرێ هه رێمی كات���دا حكومه ت���ی له هه مان كوردس���تان و س���ه ركردایه تی هه رێمی كوردستان ده مێكه و به رده وام وتویانه و له توركیا هه وڵیانداوه كه كێشه ی كورد به چه ك و ش���ه ڕ چاره سه ر ناكرێ ته نها ڕێگای دیالۆگی هه ڵبژاردوه و ئاماده یی بۆ هه مو هاوكارییه ك نیشانداوه ، وه ك ئام���اژه م پێدا توركی���اش تاڕاده یه كی باش ئاماده یه چونكه توركیای ئێس���تا زیاتر زمان���ی نه رم و دوراییه كی ئابوری نه خشه ڕێگای ، كردوه ته بۆكێش���ه كان دوای په یامه كه ی ئۆجه الن له گفتوگۆ بۆ قۆناغه كانی ئاشتی سه ره تا سێ خاڵی سه ره كی وه ك هه نگاوی یه كه م قسه ی
له سه ر ده كرێ كه بریتین له :-ئۆپه راس���یۆن و چاالكی ڕاگرتن���ی -1س���ه ربازی و ده رچونی گه ریال له خاكی
توركیا.ته عدیلكردن���ی كوردی���ش داوای -2ده ستوره كه مافی نه ته وه یی و سیاسی و ڕۆش���نبیری كوردی تێدا به رجه س���ته
بكرێ و زیندانییه كانیش ئازاد بكرێن.3- چه ك دانانی گه ریال.
س���ه خته هه نگاوانه ئ���ه م هه رچه نده له س���ه ره تاوه چونكه چه نده دۆس���تی ئاش���تی هه یه له نێوان كوردو ده وڵه تی توركیا له وه زیاتر دوژمنی ئاشتی هه یه به تایبه تی توركیا ناوه وه ی له ده ره وه و حیزب���ه توندڕه وه نه ژادپه رس���ته كان و له شه ڕدایه به رژه وه ندییان ئه وانه ی كه ب���ه اڵم ده بێ الیه نی خێر ماندو نه بێت و چۆك دانه دا ئه وه بزانێ نرخی ئاش���تی له نرخی ش���ه ڕ كه متر نییه ،بۆیه ئه وه ی )PKK( توركی���او ده وڵه تی له س���ه ر وریایی هاوسه نگی و ڕاگرتنی پێویسته قۆناغه ك���ه دا له گ���ه ڵ مامه ڵه كردن���ه ئه م���ه حه قیقه تێكی حاش���ا هه ڵنه گره هه میشه كورد له گفتوگۆدا ڕاستگۆیانه مامه ڵه ی كردوه چونكه به دوای ماف و
مه زڵومییه ت���ی خۆیدا گ���ه ڕاوه ، بۆیه ئه گه ر ده وڵه تی توركیا ئه یه وێ ئاشتی به رقه رار بێ ده بێ هه نگاوی ستراتیژی بگرێت���ه به ر نه ك تاكتی���ك، هه رچۆن چه كه كان���ی گه ریال بێده ن���گ ده كرێن نه فڕن ئه رته ش فرۆكه كان���ی ئاوهاش بۆ لێدانی كورد هه رچۆن سه ربازه كانی تورك ئازادك���ران زیندانیانی كوردیش
ئازادبكرێن،...
بێكار له زه مه نی تایتڵه كاندا
په یامه كه ی ئیمراڵی و ئاماده یی توركیاو هه ڵوێستی هه رێم
نیاز نه جمه دین
ده بێ ڕێگا بۆ ئه وه خۆش بكه ین كه حكومه تی هه رێم
دامه زراوه یاسایی و شه رعییه كانی هه رێم ئه ركی
ڕێكخستن و به شداریكردنیان
هه بێ له گفتوگۆی نێوان توركیاو
كورده كانی باكور
له م هه رێمه دا ئه گه ر مرۆڤ
له بازاڕی كار ده ركرا ئیدی له زۆربه ی
جێگاكانی كۆمه ڵگه ده رده كرێت،
تۆمه تبار ده كرێت، له باشترین شانسدا وه ك ته مبه ڵ وێنا
ده كرێ
فارس نه ورۆڵی
1٩ »»
بارزانی باوك له و یاداش����ته دا، كه بۆ عه بدولس����ه الم عارف و تاهی����ر یه حیای گازن����ده و گله ی����ی و دوای ن����اردوه ، ك����ورد نه خش����ه رێگای سه رزه نش����ت، ده خاته به رده م ده س����ه اڵتدارانی عێراق، ئه و مافانه به خاڵ ده ستنیشان ده كات و
ده ڵێت:خاڵی دوه م بڕگه ی یه كه م:
یه كه یه كی ئیداری له لیواكانی هه ولێر، كه ركوك، س����لێمانی ، قه زاكانی زاخۆ ، دهۆك، ئاكرێ ، ئامێدی ، شێخان، سنجار، ته له عف����ه ر، خانه قی����ن، هه روه ها هه مو قه زاكانی موس����ڵ و دیاله كه زۆرینه یان كوردن پێكبێت و ن����اوی ئه و یه كه یه ش
هه رێم یان ویالیه تی كوردستان بێت.ئه دمۆنزیش به بێ كه ركوك ش����تێكی واده ڵێت و ده ش����ڵێت با سلێمانی ناوه ند یان پایته ختی ئ����ه و ویالیه ته كوردییه
بێت.بارزانی به دورودرێژی باسی مافه كانیتر ده كات بۆ ئه و س����ه رده مه و زۆر به وردی له سه ریان ده وه ستێت، ته نانه ت بۆ هێزی پێش����مه رگه ده ڵێت" هێشتنه وه ی هێزی پێش����مه رگه به هه مان ناو تا ئه و كاته ی هه رێم ده یانكات به نیزامی و ناوه كه شیان ده گۆڕێ به ده ره ك یان پاسه وانی سنور، ژماره ش����یان به 20 هه زار ده ستنیشان
ده كات"له وێدا قسه له هه مو كوردستانی باشور ده كرێت، بێئه وه ی بسته خاكێك له بیر بكرێت، كه چی له دوای نزیكه ی 40 ساڵ له و یاداش����ته نیوه ی كوردستانی باشور خرایه سه به ته ی ماده ی 140 وه ماده ی 140 ی����ش م����اوه زه مه نییه كه ی كۆتایی ه����ات و دوای ئه وه ش به چه ندین س����اڵ هێش����تا هه ر له قۆناغی قه ره بوكردنه وه ده رنه چوه ، هه مو كاردانه وه یه كی بارزانی كوڕیش له به رانبه ر ئه و سیاسه ته هه ڵه و په ڵه یه ی خۆمان و به غداش، به بڕیارێكی
كورت و چه ند دێڕی ناوچه دابڕێنراوه كانی باش����وری كوردس����تانی ناونا " ناوچه " هه رێم ده ره وه ی كوردس����تانییه كانی ئه م����ه ش بۆ ك����ورد وه ك داننانێك وایه به وه ی كه ئه و ناوچانه با كوردستانیش ب����ن لێ ل����ه ده ره وه ی هه رێم����دان، ئه م داننانه له روی سیاسییه وه جگه له زیان هیچی تری تێدا نه بو، ئه وه س����ه ره ڕای ئ����ه وه ی نه یارییه كی زۆری ب����ۆ هه رێم
دروستكرد.هه رێ����م نه س����ه رۆكی ئێس����تا ت����ا نه س����ه رۆكایه تی هه رێ����م و پارله م����ان و حكومه ت����ی هه رێم ل����ه ده ره وه ی ماده ی 140 هی����چ پڕۆژه یه كیان ب����ۆ كه ركوك و ناوچ����ه دابڕێنراوه كانی دیك����ه پێییه و زۆر ج����ار ه����ه ر بیری����ان ناكه وێته وه ، به سااڵچوانی كورد له باره ی هه ڵوێستی بارزانی باوكه وه س����ه باره ت به كه ركوك چیرۆكێ����ك ده گێڕن����ه وه ، ده ڵێن گوایه به ده سه اڵتدارانی عیراقی وتوه " چیتان بۆ كه ركوك كردوه بیبه نه وه و به به تاڵی بمانده نه وه " نمونه ی سینییه ك دێننه وه ، به اڵم ئێس����تا رۆژانه هاواڵتی كورد له و شوێنانه ده بنه قوربانی و تیرۆر ده كرێن و س����وكایه تی به كورد ده كرێ����ت، كه چی ئێمه له دوری 70 كیلۆمه تره وه س����ه یری خورماتوی برین����دار ده كه ین و ده ڵێین" ی����ان حه مرین و خانه قین – یان تاماوین ئه جه نگی����ن" كه ئه وه ش هه ر قس����ه ی
روته و قسه ش ناچێته ناو گیرفانه وه .له س����ه رده می خۆیدا ب����اوك بارزانی بێئه وه ی له رێ����گای هه ڵبژاردنه وه ببێته سه رۆكی بزوتنه وه ی كورد، له دوای شێخ مه حم����وده وه بۆ ماوه یه ك����ی دورودرێژ سه رۆكی پارتی و س����ه رۆكی بزوتنه وه ی ك����ورد ب����و له باش����وری كوردس����تان و ریشه یشی له به شه كانی دیكه ش هه بوه .
بارزانی كوڕ سه ره ڕای ئه وه ی نزیكه ی 70% خه ڵكی كوردستان ده نگیان پێدا،
به اڵم له به رئه وه ی تا ئێستا زۆر پارتیانه له مه كت����ه ب به ش����ێك بیرده كات����ه وه و پارتی����ش س����ه ركردایه تی سیاس����ی و هه میشه ده یانه وێت به قسه تونده كانیان له میلل����ه ت و حزبه كان����ی كوردس����تانی دوربخه ن����ه وه ، نه یتوانی����وه و ناتوان����ێ كوردی باشوری كوردستان له سه ر یه ك مێز كۆبكاته وه ، بۆ ئه وه ش كه ناتوانێ
له هه ره هۆیه دیاره كان ئه مانه ن:یه كه م: پارتی به پاڵپش����تی سه رۆكی هه رێم زۆربه ی پۆس����ته هه ستیاره كانی له هه رێمی كوردس����تان و به غدا بۆ خۆی قۆرخك����ردوه و ئه وانیت����ری له بیر نییه ، ته نانه ت نه هێڵرا گۆڕان هیچ پۆس����تێك له به غدا وه ربگرێت، س����ه ره ڕای هێنانی
نیوملیۆن ده نگیش كه چی هیچ راوێژكارو هه رێمدا له س����ه رۆكایه تی نوێنه رێك����ی
نییه .دوه م: س����ه ره ڕای ئ����ه وه ی كه دكتۆر كه م����ال میراوده ل����ی وه ك خ����ۆی %25 ده نگه كانی هێنا، به اڵم هیچ پۆس����تێكی
له سه رۆكایه تی هه رێم پێنه درا.س����ێیه م: بۆ ماوه ی دوس����اڵ پۆستی جێگری س����ه رۆكی هه رێم����ی به به تاڵی هاوپه یمانه كه ی نه یهێش����ت هێشته وه و دیاریكردبو، ره س����وڵی كه كۆس����ره ت دابنێ����ت، دواتریش چه ندین كێش����ه بۆ جێگره كه ی له الیه ن پارتییه وه دروستكرا به ئێستاش����ه وه كاتێ س����ه رۆكی هه رێم لێره نابێت جێگره كه ی رێی پێنادرێت،
كاره كان راپه ڕێنێ .چواره م: گرفتی گه وره ئه وه یه له هه مو ت����ا راده یه كی له هه ولێریش بادین����ان و ره ها حكومه تێكی پارتی ده سه اڵتداره و چه ندین جار له په نای ئه و حكومه ته وه و به به رچاوی سه رۆكی هه رێمه وه باره گای حزبه كان بێهۆ سوتێنراوه و سوكایه تیان پێكراوه ، نمونه ی سوتاندنی باره گاكانی یه كگرت����وی گ����ۆڕان و بزوتن����ه وه ی ئیس����المی و زۆرجاریش سوكایه تیكردن
به هاوپه یمانه كه ی .گرفتی گ����ه وره ی به رده م س����ه رۆكی هه رێم بۆ ئه وه ی وه ك س����ه رۆكی هه رێم ده ربكه وێ����ت، پارتیی����ه ، پارت����ی به م گره وكردنه حزبیه ده یه وێت هه مو ئه وانیتر له ژێر په رچه می ئه ودا بن، ئه وه ش ئیتر مایه ی قه بوڵكردن نییه پارتی بۆ ئه وه ی ئه م خه ونه ی بێته دی هه مو شتێ ده كات، هه رچه ند له دواجاردا زه ره رمه ندی یه كه م خودی پارتی خۆیه تی ، بۆیه ئێس����تاش ده ترس����ێت، له هه ڵبژاردن به ك����رده وه چونكه سیاسه تی ماوه ی رابردوی پارتی هه م له گه ڵ هاوپه یمانه كه ی ، هه م له گه ڵ كه ڵه گایی سیاس����ه تی ئۆپۆزیس����یۆن، بوه ، ئه وه ش به ته واوه تی دڵی هه موانی
به رانبه ر به و سیاسه ته كرمێ كردوه .پارتی بۆ ئه وه ی له و دۆخه ده ربچێت بچێته وه و خۆیدا به سیاسه تی پێویسته له سه رۆكی هه رێمیش بگه ڕێت كه وه ك
یه ك له هه مو الیه ك بڕوانێ .
داله وه ر عه لی سوفی
"هیوادارم دوای ئەم نوکتەیە بەردەوام بن لەخوێندنەوه"
لەبەغ���دا خ���ۆی کات���ی ئەڵێ���ن کۆمەڵ���ێ هەب���وە تەمەڵخانەی���ەک تەمەڵ���ی تێدا بوە، ڕۆژێ خەلیفە بڕیار ئەدا ببرێن بخرێن���ە ڕوباری دیجلەوە ئەیانخەنە عەرەبانەیەکەوە بەرەو دیجلە بەڕێیان ئەکەن لە ڕێگە توشیان ئەبێ بەتوش���ی دەوڵەمەندێکەوە ئەپرس���ێ چیە؟ ئەڵێن فەرمانی خەلیفە جێبەجێ ئەکەین، کابرا ئەڵ���ێ من پڕ ئەمبارێ نان���ە وردەم هەیە بیاندەن���ێ تا ئەوە ئەخۆن خواکەریمە بەشکو تا ئەو کاتە خەلیف���ەش بەزەیی پیایان���دا بێتەوە، کات���ێ تەمەڵ���ەکان گوێی���ان لێئەبێ، یەکێکیان ئەپرس���ێ ، ئەی کێ تەڕی کا، کابراش ئەڵ���ێ، خۆتان تەمەڵێکی تر س���ەربەرز ئەکاتەوە بەعەربانچیەکە
ئەڵێ لێخوڕە بۆ شەتەکە !ئاواتی لەمێژینەی هەمومان بوە، کە خاوەنی حکومەت و دەس���ەاڵتی خۆمان بین خواو ڕاستان تانها ئەوجارە بەخت بەدەممانەوە ڕۆژگار ب���و، یاوەرم���ان پێکەنی، کوڕەکەی عۆجە هێستر ئاسا جوتەیەک���ی لەب���را عەرەبەکانی داو) کوەیت(ی گرت!! ئیتر شەڕبێ و خێری ئێم���ەی تیابێ، بۆ یەکەمج���ار ڕۆژگار زوڵملێکراو بەدبەخ���ت و گەلێک���ی بۆ پێبکەن���ێ، خەڵک بڕی���اری ئازایانەی خۆی���داو، ڕاپ���ەڕی حکومەت لەس���ەر سکی ڕوت دروستکرا، بوین بەساحێبی پەرلەمان و حکومەتی خۆمان. تا ئێرە باوەڕناکەم ئەوەی بەخۆی بڵێ کورد لە
ئاستیدا ملکەچ نەبێ.کێشەکە لەمەودوا دەست پێئەکات!!
بەڕێوەبردن؟زانس���تە، هون���ەرە، بەڕێوەب���ردن
زانستێکی ئەکادیمییە.نەنگی���ی نییە ئەگ���ەر بڵێین ئێمەی زوڵملێک���راو نە حکومەتمان هەبوە، نە
زانستەکەشیمان زانیوە.
لەئاس���تی بااڵشدا کەس���انی دڵسۆز ک���ە پلەوپایەی���ەک نەگەش���تونەتە تەنه���ا پس���پۆربن، لەبەڕێوەبردن���دا س���ەرمایەی ئ���ەم گەل���ە مقاوەمەت و خەبات بوە، خەباتگێڕانیش���مان تەنها هون���ەری ش���ەڕ فێرب���ون و زانیویانە، مقاوەمەت خەباتی هۆکارەی لەبەرئەو ب���وەو بەگژداچونەوی دوژمنێکی دڕندە ب���وە، جی���اوازی ئ���ەم دو هونەرەش مەبەستە ئەوەی ڕێس���مانە، ئاسمان و بیخەین���ەڕو، بوینەت���ە کۆمەڵگەیەکی بێبەرهەم و بەکارب���ەر، کە ئەمەش بۆ خ���ۆی ئەکرێ ناوێک���ی لێبنرێ، بەاڵم کام ناو!! ش���ێرپەنجە!! ش���ێرپەنجەی کۆمەاڵیەت���ی؟ ش���ێرپەنجەی نەزانی؟ ش���ێرپەنجەی کلتوری؟ ش���ێرپەنجەی
ئیداری؟ خۆتان بڕیاربدەن.خەڵکین���ە، بەرپرس���ان، پەرلەمان،
حکومەت، سەرۆکەکان.خەتەرێکی گەورەیە لەسەرمان فریای دیوارێکی لەپ���اڵ نەکەوی���ن، خۆمان ڕزی���وو بێبناغەداین، ب���اوەڕ بفەرمون بڕوخێ بەسەر هەمومانا ئەڕوخێ کەس
لەکەس و ڕەش لەسپی جیاناکاتەوە.وەک لەسەرەتادا ئاماژەمانپێدا ڕەنگە دەس���تەواژەیەکی دروستبێت )نەزانی ئی���دارە( عەیبیش نیی���ە ،ئەمڕۆ زیاتر حکومەت و خاوەنی س���اڵە لەبیس���ت پەرلەمان و ئیدارەی خۆمانین، خاوەنی دارایی و کیسەو باخەڵێکی تا ڕادەیەک نەمانتوانیوە بەاڵم دەوڵەمەندیش���ین، بەدروس���تی بیخەینەگەڕو دواڕۆژی پێ مس���ۆگەربکەین، بەپێچەوان���ەوە ب���ێ بەرنامەو زۆر ناشییانە بەڕاست و چەپدا تەخشان و پەخشانمان کردوەو ئەکەین، بێبەره���ەم کۆمەڵگایەک���ی بوینەت���ە ئەبێت���ە کلتور خەریکە ئیش���نەکردن لەالمان وشەی )تەعین و دامەزراندن ( هەمیش���ەو ڕۆژانە ئەبیسترێ هەندێجار لەمیدیای ئۆپۆزیسیۆنەوە زیاتر جەختی لەسەر ئەکرێ، کە ئەمە نەهامەتییەکە بێوێن���ە، واڵت���ی ئەڵمانی���ا ل���ەدوای تەمەنی دوهەم���ەوە جهان���ی جەنگی
س���ێ ئەوندەی تەمەنی حکومەتەکەی ئێمەی���ە، ک���ە خاوەنی س���ەروەتێکی ژێرزەمینیی ئەت���ۆ نییە لەچاو ئێمەدا، بەاڵم ئەو ئەڵمانیایەیە کە یاری بەدنیا ئ���ەکا. وەک ئێمە پارەی پوختی نەوت بەردەس���تیان، نەهاتوەتە بەح���ازری بمبەخشن کورد واتەنی دۆستم ئەوەیە ئەمگرێن���ێ دوژمنی���ش ئ���ەوەی بۆم پێئەکەنێ! س���ەروەرانی واڵت ناکرێ و ناب���ێ مەملەکەتێ���ک زیات���ر لە%٦5ی بەرهەمیش بەموچەو بدات داهاتەکەی هی���چ، ناش���ێ ه���ەر کابینەیەک دێ کۆمەڵێ تەعین و دامەزراندن ئەنجام ئەدا کە مەبەس���تێکی سیاسی پاڵنەریەتی، بەکابینەکەی ئەبێتە کەلەبەرێ پاشان
دوای خۆی س���واغ نادرێ، دامەزراندن بوەت���ە دەردی بێدەرمان لەس���ەرەوە تاخوارەوە کاولی ئەکا، بەڕیش���ی کێ رەوایە ژمارەی خانەنشینی پلەتایبەت بەڕێوەبەری بەوەزیرو وەکیل وەزی���ر، گشتی و موستەش���ارمان لەواڵتی چین زیاتر بێ���ت، بەاڵم تەمات���ەو پەڵپینە
لەدەرەوە هاوردە بکەین؟ئ���ەی ناکرێ لەجێ���ی دامەزراندن بۆ س���واڵی دەنگ کۆکردنەوە، کۆمپانیای کشتوکاڵی دامەزرێنن و قەرزیان بدەنێ دەرچوانی کۆلێج و پەیمانگاو ئامادەییە بەرهەمبهێنن، تێیدا کش���توکاڵییەکان ئەی ناک���رێ یارمەتی دەرچوانی بواری پیشەس���ازی بدرێ و کارگ���ەی بچوک و بێکاری نەکرێنە دابمەزرێنن مامناوەند
ڕوپۆش. نە خوا ئەمانگ���رێ نەکافریش ئەبین ئەگەر بڵێین پێ���ش ڕاپەڕین بەرهەمی
ناوخۆ زۆر لەئێستا باشترو زۆرتر بو.ڕەنگ���ە ئەم باس���ەی م���ن جۆرێک لەس���ەرپێی تێدابێ، بەاڵم خۆ بەدەیان کەسی پسپۆرو ئەکادیمی هەن کە بتوانن پالنداڕێ���ژن بۆ ئەوەی لەکۆمەڵگەیەکی بمانگۆڕن بمانگوێزن���ەوە بەکاربەرەوە ب���ۆ بەرهەمهێن���ێ، ه���ەر هی���چ نەبێ نیوەی ئەوەی ئەیخۆین خۆمان پەیدای
بکەین.بیک���ەن بەخاتری ئەو هەمو ڕەنجەی ئەم میللەتە دای با لەم پەتای تەعین و با ڕزگاربکەین دامەزراندن���ە خۆم���ان ئیش���کردن بکەین���ە کلتور ت���ا نەبینە بەرهەمهێن،ه���ەر لەژێ���ر هەڕەش���ەی دەروجیران���دا ئەبی���ن، ڕەوای هەقیش نیی���ە ن���ان و قوت���ی گەلێ بەدەس���ت دوژمنەکانیی���ەوە بێ ت���ا نانی خۆمان لەدەس���تی خۆماندا نەب���ێ هیچ جۆرە ئاسایش���ێکمان پارێزراو نابێ خەڵکینە ئ���ەم نەهامەتیی���ە لەبۆمبی ئەتۆمی و کیمیاوی خەتەناکترە. ئێستاش نەچوە بچ���ێ فریای بک���ەون ب���ا نەوەیەک پێنەگەیەنین بێ���کار، نەبینە نوکتەکە
ڕازی بین بەشەتەکە.
رێبین هەردی
جەنگ و سیاس���ەت دوو چەمکی سیاسی پەیوەندیەک���ی پێکەوەگرێ���دراون و تەنگاوتەنگیان بەیەک���ەوە هەیە. پێش س���ەردەمی مۆدێرن���ە جەن���گ بریتبوو لەبەگژاچون���ەوەی توندوتیژان���ەی هێزو گروپە دینیە جیاوازەکانی هەمان کۆمەڵگا. لەشەڕی سی ساڵەدا کە ئەگوترێت یەک لەسەر س���ێی خەڵکی ئەڵمانیای کردە قوربانی، ش���ەڕی نێوان پرۆتس���تانت و کاسۆلیکەکان زوربەی واڵتانی ئەوروپای توش���ی پێکدادان و خوێنڕێژی کرد. ئەم ش���ەڕانە لەناو هەمان نەت���ەوەو هەمان کۆمەڵ���گاو تەنان���ەت پەیڕەوانی هەمان دیندا رویان ئەدا. جەنگێکی گشتی بوو کە هەم دەوڵەتەکان و هەم کۆمەڵگاکانی تێ���وە گالب���وون. کیش���وەری ئەوروپا بەسەر دوو ئاینزاکەدا دابەشبوو بوون و هەریەک ئەویت���ری بەگومڕاو الدەرو دژ بەخ���وا پێناس ئەکرد. لەراس���تیدا ئەو دروشمەی لەسەردەمی شەری سەلیبیدا بەکار ئەهات، لێرەشدا دوبارە بوو بووە: جەنگی دادپەروەرانە. چەمکی "ش���ەری دادپەروارانە" ئاماژەر بۆ س���ەنگەرگرتن لەنێ���وان دوو هێزدا ئەکرد کە یەکێکیان راست و لەس���ەر هەقە، ئەویتریان هەڵەو ناهەق���ە. یەکیکی���ان چاک���ەی تەواوو یەکیکیان ت���ەواوە، ئەویتریان خراپەی نوێن���ەری خوایەو لەپێناو ئەودا ش���ەر ئەکات، ئەویتریان نوێنەری ش���ەیتانەو پەی���ڕەوی لەخراپیەکانی ئ���ەو ئەکات. لەنێوان ئەم دوالیزمەدا ئیتر سیاس���ەت ون ئەبێت و یان راستر سیاسەت ئەبێت بەهونەری بەڕێوەبردنی جەنگ و هیچی تر. ئالەم دۆخانەدا چیدی سیاسەت هونەرێک نیە ب���ۆ گونجاندن و ئاوێزانکردن و دانان و سەرپەرشتی ئەو رێسایانەی توندوتیژی لەنێ���وان الیەنکان���دا ناهێڵێ���ت، بەڵکو خ���ۆی ئەبێت بەهون���ەری بەڕێوەبردن و دروس���تکردنی توندوتی���ژی. سیاس���یە س���ەرکەوتوەکان ئەوان���ەن ک���ە جەنگ تەنها دوژمنانیش ئەبەنەوە. لەدوژمنان لەبەر ئەوە دوژمن نین کە بەرژەوەندیان دژ ی���ان رێگ���رە لەبەرژەوەن���دی ئێمە، بەڵک���و هەموو ئەوانەن ک���ە گومراهن و بەبنەما ئەخالقی���ەکان دادگای ئەکرێن. سیاسەت بەشێکە لەئەخالق و دین و نەک هەر پارێزگاریان لیئەکات، بەڵکو هەموو ئەوانەش لەن���او ئەبات کە نائەخالقین و ت���ر بەمانایەک���ی ئەش���ێوێنن و دی���ن کافرن. کاری فەرمان���رەوا لێرەدا ئیدی تەنه���ا بەڕێوەبردن���ی واڵت نیە، بەڵکو بڕوا و دەستنیش���انکردنی لەهەمانکاتدا دینی کۆمەڵگاشە. "ئەوەی فەرمانڕەوای ئ���ەکات، باوەڕی دینیش دەستنیش���ان ئەکات" ئەمە یەکێک بوو لە دروشمەکانی س���ەدەی حەڤ���دە. لێرەدا سیاس���ەت تێکەڵە بەدین و ئەخالق و ئەمەش بەرەو جەنگمان ئەبات. راس���تر تێکەڵکردنی سیاس���ەت بەئەخالق و دی���ن، خۆبەخۆ تێکەڵکردنی سیاس���ەت و جەنگ بەدوای خۆیدا دێنێت. کە کاری سیاس���ەت ببێ بەدینداری و دیاریکردنی ئەخالق و ئەوەی ناشێت، ئەش���ێت و رەفتاریەوە لەرووی بەناچاری سیاس���ەت ئەبێت بەهونەری جەنگ و بەڕێوەبردن و سەرکەوتن تیایدا. ئەبێت بەهونەری بەرێوەبردنی جەنگێکی هەمیش���ەیی کە هیچ خ���اڵ و کاتێک بۆ تەواوبونی نیە. چونکە لەنێوان راس���ت و ناراست، چاکەو خراپە، خوداو شەیتاندا سازش نیە، گونجان و رێکەوتن و پێکەوە ژیان نیە، بەڵکو جەنگ و بەگژاچونەوەو دوژمنایەتی هەیە. کە دین و ئەخالق بوون به بەش���ێک لەکاری سیاسی، خۆبەخۆو بەویست یان نەویست جەنگمان کردووە
بەبەشیکی دانەبڕاو لەسیاسەت.بەشێکی زۆری فکری مۆدێرن هەوڵدانێکی ب���ەردەوام ب���ووە ب���ۆ جیاکردن���ەوەی سیاس���ەت لەجەن���گ. ئانتۆنیۆ نگری و ئەنوس���ن ب���ەوردی ه���ارت مای���کل لەکاردانەوە ئەوروپ���ی کە"مۆدێرن���ەی بەرامب���ەر دۆخی جەنگی گش���تی وەک جەنگی سی س���اڵەی ئەڵمانیاو جەنگی ناوخۆی ئینگلتەرادا دروستبوو" "یەکێک لەرەگەزە سەرەکیەکانی پرۆژەی سیاسی تیوەرە مۆدێرنەکانی فەرمانڕەوایەتی، چ لیبرالەکان و چ نالیبرالەکان، کۆتایهێنان بوو بەجەنگی ناوخوو لەناوبردنی دۆخی جەنگی بەردەوام بەگواستنەوەی جەنگ بۆ پەراوێزی کۆمەڵگاو س���نوردارکردنی بەهەندێک دۆخی ئاوارتە". جەنگ نابێت بەش���ێکی س���ەرەکی جیهانی سیاسەت بێت و ئەبێت تەنها دۆخێکی ئاوارتە بێت کە لەناکاو رووئ���ەدات. بەمانایەکی دی
ئاشتی دۆخی ئاس���ای و جەنگ ئاوارتە )ئیستیس���نا و( بوو. ماناکانی جەنگیش تەنها بۆ ئ���ەو پێکدادان���ە بەکارئەهات ک���ە لەنێوان دوو دەولەت���دا رووئەدەن و ب���ۆ ناوخ���ۆی کۆمەڵ���گا بەکارنەهات. وات���ە رێس���ای س���ەرەکی ئەوەبوو کە لەکۆمەڵگادا نابێت جەنگ هەبێت و کاری فەرمانڕەوایە هەموو ئەو رێگایانە بگرێتە بەر کە ئارامی و ئاسایش و پێکەوەژیانی هێزە جیاوازەکانی کۆمەڵگا دەس���تەبەر ئەک���ەن. ب���ەالم ئاوارتەکردن���ی جەنگ سیاس���ەت جیاکردنەوەی لەهەمانکاتدا ب���وو لەئەخ���الق و دی���ن. چونک���ە ئەم لەس���ەدەکانی )وەک تێکەڵکردن���ە ناوەڕاس���تدا رووی���دا( چەمکی جەنگی دادپەرەوان���ەی لەگەڵ خۆی���دا هێنا کە جەنگی لەشێوە ئاسایبەکەی دەرئەکردو پێئەبەخش���ی. دینی رۆحی و رەهەندی "بیریارانی سیاس���ی ئەوروپای مۆدێرن بەدوای البردنی ئ���ەم چەمکەوە بوون، چونکە ئەم چەمکە جەنگی لەگەڵ بوارە کۆمەالیەتیەکان���ی ت���ری وەک ئەخالق و دیندا تێکەڵ ئەکرد". بەشێکی سەرەکی بیرۆکەی عەلمانیەتیش هەر لێرەوە دێت. کێشەکە هەرگیز چ بۆ بیریارانی مۆدیرنی ئەوکات و چ بۆ ئێمەش لەم س���ەردەمەدا هەڵوێستوەرگرتن نیە لەدین، دەرکردنی دین نی���ە لەن���او کۆمەڵ���گاو لەعەقڵی مرۆڤەکاندا، بەڵکو بەشێوەیەکی سەرەکی دژایەتی لەجەنگ. وەرگرتنە هەڵوێست جەنگە نەک ئەخالق و دین. وردتر بڵێین دژایەتی ئەو دۆخەی مرۆڤەکان بەس���ەر
دوو ب���ەرەی جەنگیدا داب���ەش ئەکات و بە دوالیزمی چاک���ەو خراپە، ئیماندارو کافر، راس���ت و هەڵە مامەلەیان ئەکات یەکێکە لەو هێڵە س���ەرەکیانەی ئەبێت هەم���وو فکرێک���ی سیاس���ی مۆدێرن و هەموو حوکمرانێکی مۆدێرن کە بیەوێت کۆمەڵگایەکی تەندروس���ت و ئارام و دور لەپەشێوی دروست بکات، کاری لەسەر بکات. لێ���رەوە ئەکرێت گ���ەر جارێکی ت���ر عەلمانی���ەت پێن���اس بکەینەوە بە ناوی "جیاکردنەوەی دین و سیاس���ەت" نەبەین. بەڵکو بە "جیاکردنەوەی جەنگ لەسیاسەت"ی پێناس بکەین. یان راستر بەهەوڵدانێک���ی بەردەوامی نەهێش���تنی بیناس���ینەوە. لەسیاس���ەتدا جەن���گ عەلمانی���ەت ئەبێت هەڵوێس���ت بێت دژ بەکوش���تارو الیانگ���ری ئاش���تی بێت. بەرگریک���ردن بێت لەدۆخێ���ک کە هیچ مرۆڤێک ماف���ی ئەوەی نەبێ���ت بەهیچ بیانوی���ەک مرۆڤێک���ی ب���رای بکوژێت. هەڵویست دژ بەجەنگ، ئەشێت رێنمایی سەرەکی بێت بۆ پیاچونەوە بەماناکانی عەلمانیەت���داو دەرکردن���ی ل���ەو نەغمە ئایدۆلۆژیە ناراس���تەی لەبری ئاش���تی، هەمیشە مژدەی ش���ەڕو سەرکوتکردنی
پێیە.ل���ەرۆژگاری ئەمڕۆدا کە لەهەموو کاتێک زیاتر دوالیزمی چاکەو خراپە، راس���ت و سیاس���ی ملمالنێیکی لەهەم���وو هەڵە ناوخ���ۆو نیودەوڵەتی���دا ئامادەی���ە کە ئەمڕۆی���ان پڕکردووە مێژوی جیهان���ی لەجەنگ و کوش���تار. بەرادەیەک مێژوی ئیس���تا، زۆر زیاتر لەمێژوی سەدەکانی ناوەڕاس���ت ئەچێت تا لەس���ەرەتاکانی تۆنی بەهەم���ان مۆدێرن���ەو پ���رۆژەی دینی س���ەدەکانی ناوەڕاستەوە ئەنجام ئەدرێن، هیچ ش���تێک هێندەی گەڕانەوە ب���ۆ س���ەرەتاکانی پ���رۆژەی سیاس���ی مۆدێرن���ە کە لەدەوری س���نوردارکردنی جەن���گ ئەس���وڕایەوە، پێویس���ت نیە. پرۆژەیەک کە چەمکی وەک عەلمانیەت ن���ەک بەدژایەتی دین، بەڵکو بەدژایەتی
جەنگ و کوشتارەوە ئەبەستێتەوە.
13 (371( سێشه ممه 2013/4/2 [email protected]بیروڕا
تیرامانێکی تر بۆ عەلمانیەت
كوردو كه ركوك له نێوان بارزانی باوك و بارزانی كوڕدا
لێخوڕە بۆ شەتەکە
ده کرێت عەلمانیەت وا پێناس بکەینەوە
که بریتیه له "جیاکردنەوەی
جەنگ لەسیاسەت"
بەڕیشی کێ رەوایە ژمارەی
خانەنشینی پلەتایبەت
بەوەزیرو وەکیل وەزیر، بەڕێوەبەری
گشتی و موستەشارمان
لەواڵتی چین زیاتر بێت
گرفتی گه وره ی به رده م سه رۆكی هه رێم بۆ ئه وه ی
وه ك سه رۆكی هه رێم ده ربكه وێت،
پارتییه ، پارتی به م گره وكردنه حزبیه ده یه وێت هه مو ئه وانیتر
له ژێر په رچه می ئه ودا بن
له تیف فاتیح فه ره ج
چه ن���د رۆژی راب���ووردوو، جۆن کێری له به غدا گ���ه ڵ مالیکیدا کۆبووه وه، له میانه ی ئه م س���ه فه ره دا ب���ه ته له فون په یوه ندی به سه رۆکی هه رێم مه سعود بارزانی���ه وه ک���رد. کێ���ری لێداونێکی رۆژنامه نوس���ی به ته نها س���ازکرد، که تیای���دا جه خت���ی له هه وڵ���ی ئه مریکا ک���ردوه ب���ۆ مان���ه وه ی عێ���راق وه ك یه كپارچ���ه، داوای له هه موو الیه نه کان ک���رد که ته نه���ا له ب���ه ر نارازیبوون له حکومه ت نه كش���ێنه وه. تۆنی کۆنگره رۆژنامه وانیه كه به ناراسته وخۆ ئه وه بوو ک���ه مانه وه ی عێراق له مه ترس���یدایه، ب���ه اڵم ئه مریکا له گ���ه ڵ مانه وه یدایه. ته له فونه كه ی ناوه رۆک���ی ل���ه ئه وه ی ئاش���کراکراوه بارزان���ی ب���ۆ کێ���ری ئه وه ی���ه ک���ه هه رێم ده بێ���ت پرۆژه ی راکێش���انی ب���ۆری نه وتی ب���ۆ تورکیا بوه س���تێنێت. به غدا ره زامه ندی به بێ ب���ه الی ئه مریکیه كانه وه هه وڵێکی وه ها ده بێت���ه ه���ۆی پارچه بوون���ی عێراق. وه ك یاریده ره کان���ی کێ���ری ئاماژه یان پێک���رد ک���ه >کۆماری ک���وردی< له رووی ئابوری���ه وه ناتوانێت به بێ به غدا بژی. چۆن له م خواس���ته ی جۆن کێری به په یوه ندی ته له فونه ك���ه بگه ی���ن؟ عێراق، هه رێم، تورکیا، ئێران و سوریاوه هه ی���ه، هه ریه ك به ش���ێوازی تایبه ت و جودا. ئه وه ی له میدیاکاندا ئاش���کراکرا که کێ���ری داوای له مالیکی کردوه که رێگه نه دات ئاس���مانی عێراق به کاربێت بۆ گواس���تنه وه ی یارمه تی له ئێرانه وه
بۆ سوریا. ده توانین خه سڵه تێک له سه فه ره که دا ببینینه وه ئه ویش داواکردن له دۆستانی ئه مریکا بۆ ئه نجامدانی هه ندێک کار له پێن���او ئامانجێکی تردا که هێنده روون نی���ه. به زمانێکی ت���ر بدوێین ئه مریکا هه وڵیدا که الیه نگرانی ئاش���ت بکاته وه ل���ه ناوچه كه دا بۆ ئ���ه وه ی مامه ڵه له گه ڵ ئێران و سوریادا بکات. بۆ نموونه داوای ئه مریکا له نه ته نیاهو بۆ پۆزش هێنان���ه وه بۆ تورکی���ا، یه کێک بوو له به م نه ك���راوه كان، هه نگاوه چاوه روان
ئاراسته یه دا. ب���ه اڵم دۆخه که هێنده به ئاس���انی روون نیه هه ت���ا بتوانرێت باس له دوو به ره بکرێت. بۆ نموونه کاتێک ئه مریکا له هه وڵ���ی ئه وه دایه که مالیکی له ناو بازن���ه ی قه ڵه مڕه وی خۆیدا بهێڵێته وه، که م نی���ن ئه وانه ی که بروایان وایه که له راس���تیدا مالیکی به هیچ شێوه یه ك له ژێ���ر قه ڵه مڕه وی ئه مری���کادا نیه. ئه مریکا رۆڵی خۆی گه وره ده كات، له راس���تیدا وه ها نیه )بۆ نموونه هێنری بارکی(. له روویه كی تره وه لێی بنوارین ئایا ئه مریکا چی ده وێت؟ چۆن هه وڵی بۆ ئه دات؟ ئایا به ده س���تی ده هێنێت؟ ئه وه ی ئه مریکا ده یخوازێت له ئێستادا ئه وه ی���ه ک���ه عێ���راق وه ك واڵتێک���ی یه كگرت���وو بمێنێت���ه وه، ب���ه ته واوی نه چێته ژێر قه ڵه مڕه وی ئێرانه وه. له م پێناوه دا داوا له تورکیاو هه رێم ده كات که هه وڵه کانیان راگرن له بواری وزه دا بۆ ئ���ه وه ی نه بێته ه���ۆی په رتبوونی عێراق و زیاتر به ئێرانیبوونی. زۆرێک له چاودێران پێیانوایه له راستیدا کاتێک ئه مری���کا هه وڵ���ده دات که عێ���راق به یه كگرتوویی بمێنێته وه له ژێر ده ستی مالیکیدا ئه وا هه وڵه کانی به پێچه وانه وه زیاتر ده بنه مای���ه ی په رتبوونی عێراق نه ک مانه وه ی ب���ه یه كپارچه یی. لۆبی تورکی له واش���تنتۆن له هه وڵی زیاترو زیاتریدای���ه که ئ���ه وه روونبکاته وه که تێگه یش���تنی ئه مریکا هه ڵه یه چونکه: یه ک���ه م، په یوه ن���دی تورکی���ا له گه ڵ هه رێمدا نابێته هۆی په رتبوونی عێراق، دوو، تورکی���ا ئامانجی ئه وه یه که هه ر له به سراوه بازرگانی بکات هه تا زاخۆ، س���ێ، ئه وه ی ئێس���تا هاتوه ته ئاراوه ده رئه نجام���ی هه وڵه کان���ی تورکیا نیه به ڵکو سیاسه تی به غدایه. به اڵم تورکیا سه رباری ناره زایی له هه وڵێ ئه وه دایه ک���ه ده روازه یه كی ت���ر بدۆزێته وه، له ئێس���تادا هاتن���ی تورکیا ل���ه رێگای تایبه ته، ته نه ر کۆمپانیاکانی که رت���ی یه لدز به م شێوه ێه ده یه وێت رێگایه كی بدۆزێته وه. ه���ه ردووال بۆ مامناوه ندی به اڵم ئه وه ی مایه ی سه رس���ورمانه که
لۆب���ی ئیس���رائیلی له گ���ه ڵ مانه وه ی عێراق و فش���ارکردنه سه ر هه رێمدایه بۆ
نه بوونی سه ربه خۆیی ئابوری. ل���ه هه ری���ه ك الی ب���ه که وات���ه به شداربوانی یاریه كه ئامانجێکی گه وره هه یه، به الی ئیسرائیلیه كان ئێران، الی ئه مریکیه كان ئێران و س���وریاو مانه وه ی عێ���راق، الی تورکیا نه وت، الی هه رێم )پارتی( راکێش���انی بۆری���ه کان، الی ئێران مانه وه ی ئه س���ه دو سه رقاڵبوونی کۆمه ڵگای نێوده وڵه تی به سوریاوه له
بڕی ئێران. خه س���ڵه تێکی تری دۆخه كه ئه وه یه که هی���چ کام له به ش���داربوان خاوه ن ده س���ه اڵتێکی هێنده نین که بتوانێت بسه پێنێت. خواسته کانیان ئاسانی به تورکیا حه په ساوه ناتوانێت به و شێوه ی که ئه مری���کا ده خوازێت به رده وام بێت چونکه ده بێته ه���ۆی دارمانی ئابوری تورکی. س���اڵی پار بودجه ی گش���تی تورکی���ا به هۆی نرخ���ی وزه نزیکه ی 49 بلی���ون دۆالر که می هه بوو. تورکیا ب���ه هه ڵپه یه بۆ چاره س���ه رکردنی ئه م دۆخ���ه، هه رێمی کوردس���تان یه كێکه ئاس���انه کان گونجاوو چاره س���ه ره له بۆ تورکیا. دیاره ئێس���تا ئیس���رائیل خاوه ن س���امانی سروشتیه له ده ریای ناوه راستدا، که ده توانێت له داهاتوودا به تورکیای بفرۆش���ێت، ب���ه اڵم ئه وه الی تورکه كان قب���وڵ نیه له به ر چه ند هۆکارێک، یه كه م، وزه ی ئیس���رائیل به تورکیادا تێناپه رێ���ت، دووه م، تورکیا ناکات���ه ئ���ه و جێگای���ه ی ک���ه تورکیا خوازیاریه تی ئه ویش بوون به ناوه ندی وزه، سێیه م ئیسرائیل به نرخی بازاری رۆژ به تورکیای ده فرۆشێت، که گرانه، چواره���ه م تورکیا نابێته ده رهێنه ر یان خاوه ن کانی وزه چونکه ئیس���رائیل له واڵته پێشره وه كانه له ته کنه لۆجیادا.
با ئیس���تا له م پاشخانه وه ئێستێکی زیاتر له س���ه ر په یوه ندیه كه ی کێری و بارزان���ی بکه ین. یه که م ئاماژه ناس���ی ئه وه یه که کێری له به غداوه به ته له فون په یوه ندی به بارزانیه وه کرد له هه ولێر، ئه م���ه ش ئاماژه یه كی روونه که هه ولێر س���ه ر به به غدایه، به غدایه ناوه نده وه کێری ل���ه به غداوه په یام ب���ۆ بارزانی ده نێرێت که له ناوه ند دوور نه که وێته وه. دووه م ئاماژه ناس���ی ئه وه یه که کاتێک کێ���ری داواکاری له مالیکی هه بووه له به رامبه ردا مالیکیش داواکاری هه بووه، به دڵنییایه وه یه کێک له داواکاریه كانی مالیک���ی په یوه ن���دی نه وت���ی هه رێم و تورکی���ا بووه، بۆ کێری ئاس���ان بووه له رێگای ته له فونێکه وه که بۆ مالیکی پێش���انبدات ک���ه ئاماده یه خواس���تی ئاماژه ناس���یه كی به جێبهێنێت. ئ���ه و تری په یوه ندیه كه ئه وه یه که هێش���تا ئه مریکا بڕوای وه هایه که ده توانێت له گ���ه ڵ مالیکیدا له په یوه ندیه كدابێت که بتوانێت داواکاری لێبکات و هه ڵسوکه وتی بگۆرێت. ئ���ه و ئاماژه ناس���یه ی که له میانه ی ئه مان���ه دا ده رده که وێت ئه وه یه ک���ه ئامانجی ئه مری���کا له راس���تیدا نیه. درێژخایه ن ستراتیژی ئامانجێکی ئه وه ی ئه مریکا ده یه وێت شتێکی کاتیه. ئاماژه کان ئه وه مان پێده ڵێن که عێراق هه تا بێت گرنگی که م ده كات له الیه ن ئه مریکاوه، نیش���انه ی ئه وه ش ئه وه یه که ئه مریکا س���ااڵنه ژماره ی کارکه رانی ل���ه باڵوێزخانه ی ئه مریکی له به غدا به رێژه یه كی زۆر گه وره که م ده کاته وه.
ئه وه ی مایه ی پرس���یاره ئه وه یه گه ر ئه مریکیه كان وه ها بزانن که مالیکی له به ر ئێران یارمه تی ئه س���ه د ئه دات ئه وا هه ڵه ن، مالیکی ترسی ئه وه ی هه یه که پاش روخانی ئه س���ه د جه نگی سوریا بگه رێت���ه وه بۆ ناو عێ���راق. له الیه كی ت���ره وه روخانی ئه س���ه د به هێزبوونی تورکیایه به تایبه ت ئه گه ر پرۆس���ه ی ئاشتی له گه ڵ کورددا ئاراسته ی خۆی بگرێ���ت. ل���ه کاتێکدا هه موو ش���تێک له به رده م گۆڕانکاری گه وره دایه ده بێت هه رێم له ناوه وه به تایبه تی، پێگه كانی پت���ه و بکات بۆ ئه وه ی س���ودمه ندبێت ل���ه گۆڕانکاریه كان. ئه وی���ش به بوونی حکومه تێکی کارا که توانای دیپلۆماسی نیش���تمانی هه بێت نه ك دیپلۆماس���ی
ده سته بژێرێکی تایبه ت.
بیروڕا)371( سێشه ممه 142013/4/2
ده‌ینوسێت
ئاماژه ناسیه کانی ته له فونه که ی جۆن کێری بۆ بارزانی
د. فوئاد ره شید
وه ك )گه رده ل���ول( درام���ای زنجی���ره به رهه مێكی هونه ریی ده كرێ له ئاس���ت و ره هه ندی جیاجیاوه قسه ی له سه ربكرێت، ه���ه ر له بنیاتی بابه تییان���ه ی دراماكه وه ت���ا ده گات���ه ورده كارییه كان���ی نواندن و ده رهێنان و گفتوگۆو میكیاژو وێنه گرتن و زۆر ش���تی دیكه ش، له م چه ن���د دێڕه دا به نیازنین خۆمان له قه ره ی جۆره باسانه بده ی���ن و ئام���اژه به خاڵ���ه پۆزه تی���ڤ و نێگه تیڤه كان���ی )گه رده لول( بكه ین وه ك
درامایه كی ته له فیزیۆنی . له س���ه ر لێ���ره دا هه وڵده ده ین قس���ه میتا تێكس���تی به رهه مه ك���ه بكه ین، واتا ئاماژه كانی پش���ته وه ی بابه تی دراماكه ، چونكه )گه رده لول( هێزی ناوه ڕۆكه كه ی له وه دای���ه كه په یامێكی سیاس���ی پێیه ، له باب���ه ت و نیی���ه ئه گه رچ���ی خاڵی���ی په یامی تریش، ب���ه اڵم به له به رچاوگرتنی ناونیشانه كه ش���ی ، دیاره پت���ر ده قێكی سیاس���ییه ، هه ر لێره ش���ه وه ئه م په یام و ئاماژه و زمانه سیاسییه ، كاتێ ئاراسته ی عه ق���ڵ و زه ینی بین���ه ر ده كرێت، بینه ری هۆشیار ده كه وێته گفتوگۆو بگره و برده ی پرس���یارو وه اڵمێكی ناڕاسته وخۆ له نێوان دوێنێی نێو دراماكه و ئه مڕۆی حاڵی حازری واقیعی خۆی ، بێگوم���ان هه مو بینه رێك ناكه وێته نێو ئه م هاوكێشه یه وه ، چونكه بینه ری وا هه یه ته نها بۆ ته ماش���اكردنی روخس���اری چه ند كچه ئه كته رێك به دیار ئ���ه وه ی داده نیش���ێت، گه رده لول���ه وه مه به س���تمانه بینه رێك���ی جیددییه ، كه ن���اوه وه و ده ره وه ی له دیوی وردبینان���ه
)ده قه كه ، دراماكه ( ده ڕوانێت. به هه رح���اڵ گوتمان دیالۆگێكی نادیارو ناڕاسته وخۆ له نێوان میتا ده قی دراماكه و بین���ه ردا دروس���ت ده بێت، ئ���ه وه ی پتر زه مینه سازی بۆ ئه م دیالۆگه خۆشده كات نمایش���كردنی ته وقی���ت(ی )كات به رهه مه كه یه له م چركه س���ات و قۆناغه ی ئێستادا كه بینه ری كوردی تێدا ده ژیت، چونكه ستراتیژییه تی دراماكه بردنه وه ی بینه ره بۆ دوێنێیه كی دژوارو بنده س���ت و به اڵم نه ته وه یی ، به ملمالنێ���ی گی���رۆده دواتر بینه ر له دوێنێ داده بڕێت و س���ه یری ئێس���تا ده كات، پتر وروژاوت���ر ده بێت، چونكه ئه نجام���ی پێچه وانه و دیمه نی پڕ نه س���ازیی ده بینێت، له م كه ین و به ینه دا زمانی ئام���اژه و جیاجیای خوێندنه وه ی پش���ته وه ی دراماك���ه ، په ی���ام و چرپه ی
جیاواز به گوێی بینه ردا ده دات.. * ده ش���ێ میتا ده قی دراماكه بچێته ئێستاوه ، به ره ی ده س���ه اڵتی سیاس���ی
له وێوه به خه ڵكی بڵێیت: + )ئێمه ئاوا به دژواریی ژیانی شاخمان به س���ه ربردوه ، بۆیه ئێستا مافی خۆمانه
له شاردا هه رچییه ك بكه ین!!(. + ده ش���ێ زمانحاڵ���ی دراماكه به بینه ر بڵێت )ئێوه سوپاسگوزاربن، به س نییه )ئه من(تان موحس���ین و موالزم به عس و
له كۆڵ بوه ته وه (!! بێگومان ناشیرینترین و الوازترین به هانه بۆ گه نده ڵیی و خه مساردیی و قه یرانه كانی ئه م���ڕۆ، ئه وه یه كه س���ته م و خراپه یه ك، به س���ته م و خراپه یه كی تاڵتر په رده پۆش بك���ه ی . هه روه ه���ا له جێ���ی خۆیدای���ه
به خه باتكاره كه ی شاخ بڵێین: � ئه رێ تۆ دوێنێ سته م و گه نده ڵكاریی به عست قبوڵ نه كرد، بۆ ئه وه بو میلله ت و نیش���تمان بحه س���ێته وه ؟ یان بۆ ئه وه ی
ئینجا خۆت سته مكارو گه نده ڵكاربیت؟ * به پێچه وانه ش���ه وه ده ش���ێ دراماكه له به ره ی جه ماوه ره وه به ده س���ه اڵت بڵێت )ئێوه له بیرتان چوه ت���ه وه ئه م میلله ته چ ده رده س���ه رییه كی بینیوه ، ئه ی ئێستا چۆن دڵتاندێت ئاوا خه مسارد بن له ئاست
دابینكردنی ئه لف و بێی ژیانیدا؟!( * دراماكه )ئازاره كانی ( ژێر ده سه اڵتی ره ش���ی به عس ده خاته وه بی���رو زه ینی بینه ره وه ، ل���ه م حاڵه ته دا بینه ر جۆرێك له هۆگربون���ی ال دروس���ت ده بێت له گه ڵ دیم���ه ن و روداوه كاندا، ب���ه اڵم دواتر كه دراماكه ته واو ده بێت و س���ه یری واقیعی ئه مڕۆ ده كات، كه به داخه وه له س���ایه ی ده س���ه اڵتێكی خۆماڵیدا ن���ه ك برینه كان س���اڕێژ نه ك���راون، به ڵك���و كه ش���ێكی باڵی له ناعه داله ت���ی كۆمه اڵیه ت���ی پ���ڕ به سه ر ژیاندا كێش���اوه و الیه نێكی ژیانی خه ڵكی ئه م هه رێم���ه نه ماوه قه یراناویی نه بوبێ���ت.. لێره دا بینه ر هه ناس���ه یه كی س���ارد هه ڵده كێش���ێت و به زمانی مخابن و ئه فسوس و به ده ربڕینی جیاواز ده كه وێته
پرسیارو گله یی و خۆ دواندن: + دوێنێ خه ڵكیی گیرۆده ی ده س���تی چی ب���و؟! ئه م���ڕۆ به ده س���ت چییه وه
ده ناڵێنێت؟! + دوێنێ گه نجی زانكۆ، به عس ژیانی لێ تاڵكردبو، ئه مڕۆش بۆ چه ند كاتژمێرێك كاره باو ی���ه ك دو جلیكانه ن���ه وت بێته سه ر جاده و دواتریش به گولله ی خۆماڵی
باڵوه ی پێبكرێت. ئا له م جۆره هه ڵوێس���تانه دا، دراماكه له به رچاوی بینه ر تاڕاده یه ك وه ك كارێكی
بێهوده ی لێدێت و ره نگه ره زاش���ی گران بێت..
عه قڵییه تێكی حیزبییانه ده ش���ێت *وا ته ماش���ای زنجیره درامای گه رده لول بكات ك���ه ئه لبومێكی وێن���ه جوانه كانی دوێنێ���ی حی���زب و یاوه ران���ی نمای���ش ده نگێك���ی حیزبی لێره ش���ه وه ده كات و له پشت وێنه كانه وه به بینه ر بڵێت )ئێمه خاوه نی ئ���ه م مێژوه ین، بۆیه كه س بۆی نیی���ه پێمانبڵێ���ت به ری چاوت���ان كلی پێوه یه (. دیاره ئه م جۆره دیده ، دیدێكی تاكڕه هه ندانه ی���ه و ئاوازێكه ته نها هاوڕێ و عه قڵی حیزبیی گوێ���ی لێده گرێت و جگه ل���ه وه ش هه رگیز توڕه یی پرس���یاره كانی ئه مڕۆی پێ ك���پ ناكرێت���ه وه .. چونكه قه یران و نه هامه تی و ناعه داله تی ئه مڕۆش كه م نین و گه یش���تونه ته س���ه ر ئێسكی خه ڵك���ی . لێره دا بۆچونێك���ی زمانناس و )چۆمس���كی (م ئه مه ریك���ی هزرڤان���ی وه بیردێته وه ك���ه كاتی خۆی له به رامبه ر )گه رده لولی بیابان()*(دا گوتبوی "ئه مه چ گه رده لولێكه هه مو ش���تێكی راماڵی ، ته نها دیكتاتۆره ك���ه نه بێت؟!" ئه مڕۆش دور نییه ، بینه رو تاكی كوردیش له ڕێگای )گه رده لول(ه ك���ه ی )جه لی���ل زه نگه نه (وه گه رده لول���ه سیاس���ییه واقیعییه كه ی دوێن���ێ ، بخاته ژێر پرس���یاره وه و بڵێت و بپرس���ێت "ئه رێ ئه مه چ گه رده لولێك بو كه دواتر براكوژیی و گه نده ڵیی و كوشتنی ئینتیماو كۆچی گه نجان و پێش���ێلكردنی مافه كانی م���رۆڤ و قه یرانی ن���ان و ئاوو روناكی و تااڵنكردنی س���امانی نیشتمانی
لێكه وته وه ؟!". به گش���تی بینه ری درامای )گه رده لول( ب���ه رده وام شاش���ه ی )T.V( دوێنێی پێ نیش���انده دات.. دواتر بی���رو روانینه كانی دێت���ه وه نێ���و واقیع���ی ئه م���ڕۆو ل���ه م به رۆكی پرس���یار ده یان س���ه روبه نده دا ده گرێت و بیری ده روروژێنێت و تا كۆتایی دراماكه ئه م هاوكێش���ه و كێشمه كێش���ه ب���ه رده وام ده بێت، دوریش نییه گفتوگۆو گه نگه شه ی چڕوپڕی لێبكه وێته وه و دوباره كۆمه اڵیه تییه كان سیاس���ی و له چه مك���ه
وردبێته وه و قوڵترو وردتر بیانخوێنێته وه ، پێموایه ره نگه ئه مه الیه نێكی پۆزه تیڤیی كاریگه ری���ی دراماكه بێت له نێو بینه راندا
له سه ر ئاسته فیكرییه كه ی . له كۆتایی���دا س���ه رنجێك ده خه مه به ر دیدی به ڕێز )جه لی���ل زه نگه نه (و ده ڵێم ئه گه ر درێژه ت به درامای )گه رده لول( دا، پێموایه له جێی خۆیدایه ، به ش���ێكیش بۆ ته رخانبكه یت )گه نده ڵبون(ه كه قۆناغی ئ���ه وا كاره كه ت پتر دیدێك���ی بابه تییانه له خ���ۆ ده گرێ���ت و زیاتریش ل���ه وه دور ده كه وێته وه كه ته نه���ا وه ك ریكالمێكی
حیزبییانه له قه ڵه م بدرێت. )*( گه رده لول���ی بیاب���ان )عاصف������ه الصحرا ء( ناوی ئه و هێرش���ه به رفراوانه یه كه ئه مه ریكاو هاوپه یمانانی له ساڵی 1990 كردیانه سه ر سوپای عێراق له نێو واڵتی رزگاركردنی به مه به س���تی )كوه ی���ت(دا
كوه یت له ده ستی )سه دام حسێن(.
شه یدا صابر
به بۆنه ی بیره وه ری یادی ئه نفالی گه لی كورد، كه ه���ه زاران هاواڵتی كورد له م نش���تیمانه دا بون���ه قوربانی ده س���تی ژه ندرمه كانی به عس، سااڵنه یادی ئه م كاره ساته جه رگبڕه ده كرێته وه و،شیعرو په خش���ان و به یت و بال���ۆره ی به بۆنه وه جێگ���ه ی ئ���ه وه ی ئه خوێنرێت���ه وه . سه رنجدانه و، پێویسته خاڵی تێدابخرێته هه روه ك���و ئه وه ی���ه ، پیت���ان س���ه ر چۆن س���ه رجه م كایه و ب���وارو جومگه س���ه ره كییه كان ل���ه م واڵت���ه ی ئێمه دا خه ریكه شێوه به هه مان حیزبێندراوه ، كاره ساته نشتیمانی و نه ته وه ییه كانیش ده حیزبێندرێ���ن. بچوكده كرێن���ه وه و ده توێنرێنه وه ، حیزبێك���دا له بۆت���ه ی ئه مه ش وا له نه وه ی ئه مڕۆ ده كات هه رگیز ته ماشای گه وره یی ئه و پرۆسه یه نه كات به گه وره یی تاوانه ك���ه ، به ڵكو هێنده ی بچوكیی حیزبه كه ته ماش���ای پرۆسه كه
ده كات له چاو گه وره یی نیشتیماندا. ج���اڕی م���ن به ب���ڕوای لێ���ره وه له باربردن���ی خه ونی گه لێك ده ده ین كه له سه ره تاكانی سه ده ی رابردوه وه خه بات ده كات و قوربان���ی ده دات ب���ۆ ئه وه ی نه وه كان���ی داهاتو به ئ���ازادی و ئارامی له ژێرپه رچه می ئااڵی كوردستان بژین و
بحه س���ێنه وه . جا بۆیه ئینسان كاتێك بچوك بیرده كاته وه به رهه میشی بچوك ده بێت. ئ���ه و كاره س���اته تراژیدیانه ی له ڕابردودا به سه ر گه لی كورددا هاتون، ئه و قوربانییانه ی گه لی كورد له رابردو داون���ی ، پێویس���ته به بچوككردنه وه ی بۆ حی���زب و بنه ماڵ���ه و الیه نێك جاڕی له باربردن���ی نه ده ین. پێویس���ته ئێمه ئاگام���ان له مێژوبێ���ت، به ب���ڕوای من ئێم���ه گه لێكی���ن نامانه وێ���ت س���ود له مێژو وه ربگری���ن. له كاتێكدا خاوه نی گه وره ترین سه رمایه و ئه زمونی مێژویین، چه ندینجار مێژو خۆی دوباره ده كاته وه ، ئێ���وه چ سیاس���ییه كن چ مێژویێ���ك تۆم���ار ده ك���ه ن به یان���ی قوتابییه كی ك���ورد مێ���ژوی ئ���ه م سه دس���اڵه مان ده خوێنێته وه ته ماشا ده كات له كونێكدا هه زارجار مار پێوه یداوین، س���ه رمایه ی نه وت گه لێك له س���ه رچاوه ی مێژومان ده وڵه مه ندت���ره ئه ی بۆچی س���ود له و فه رامۆش���كردوه ئه ممان وه رده گرین و ،زه وی ب���ۆ ده كۆڵین و به ندو یاس���ای په رله مانیی بۆ داده نێین و شه ڕی له سه ر ده كه ین و دۆس���تمان له پێناویدا كردوه به دوژمن، كه چ���ی ئه ویتریان حه وجه ی ئه و زه حمه ته نییه ، ته نها به وه ده كرێت مێژوی ئه و حه فتا س���اله ی رابردومان بخوێنین���ه وه ، یان ئه گ���ه ر زاكیره مان
الواز نه بێ���ت روداوه كانی رابردو وه بیر خۆم���ان بێنینه وه ، ژیرانه دیراس���ه یان بكه ین بزانین ئاماژه كانی داهاتو چیمان پێده ڵێ���ن، ئه وكات���ه ت���ه واوی كایه و كۆنترۆڵی ژێ���ر ده كه وێته ب���واره كان خۆم���ان، روداوه كان���ی رابردوش���مان له بیرناچێ كه له بیرمان نه چو ده ر فه تی دوباره بونه وه شی نامێنێت، ئه مڕۆ یادی بیست و پێنج ساڵه ی كاره ساتی ئه نفال ده كرێت���ه وه به م بێس���ه ره وبه رییه كه به بڕوای من زه ره ری زیاتره له س���ودی ، له به رئ���ه وه ن���ا، قوربانیان���ی ئه نفال شایس���ته ی ئه وه نین ناویان به رزو بڵند رابگیرێت، به ڵك���و دوباره بونه وه ی ئه م یاده س���ااڵنه به م شێوه یه به بێ ئه وه ی له الیه ن حكومه ته وه پالنیان هه بێت بۆ هه وڵی به جینۆسایدناساندنی له ده ره وه ، كه چی ئێمه دێین ناوه نده كانی خوێندن په كده خه ین و هه ندێك چااڵكی س���اده ئه نجامده ده ین ده بێته قاقای پێكه نینی ئاماده ب���وان، به ب���ڕوای م���ن له جیاتی یادی ئه نفال ببێته هۆی له ده رسكردنی قوتابی���ان هه وڵ���ی كردن���ه ده رس���ی بدرێت له الی���ه ن وه زاره تی په روه رده ی حكومه ت���ی هه رێ���م و وه ك���و میتۆدی خوێندن قوتابی���ان بیخوێنن له ته واوی قۆناغه كانی خوێندن، ئا به م ش���ێوه یه نه وه ی داهاتو كاره س���اته كانی رابردوی
كه به س���ه ر كه س���وكارو نه ته وه كه یدا هاتوه ده بێته به شێك له بیره وه رییه كانی ئه وكاته هه مو تاكێكی كورد ش���اهیدو گه واهیده ری ئه و راس���تییه ده بێت كه به چ شێوه یه كی دڕندانه هاوزمانانمان له م واڵت���ه دا دوچاری ده رده س���ه ری و ده رب���ه ده ری و ماڵوێرانی ب���ون. داخی گران���م له مڕۆژانه دا به ناوی ڤس���تیڤاڵی كه لتوری گه الن س���ه روه ت و س���امانی ئه م واڵته ته خشان و په خشان ده كرێت له گه رمی���ان كه چی خه ڵك���ی گه رمیان قوربانیان���ی ئه نف���ال ل���ه م ناوچه ی���ه پێویس���تیان به ئاوڕلێدانه وه یه له كه س و كاری قوربانییه كانی���ان، پێویس���تیان به خزمه تگوزاری رێگاوبان و ته ندروستی و دروس���تكردنی خانوه بۆ واریس���ه كانی ئه نف���ال ن���ه ك ڤیس���تیڤالی كه لتوری گه الن كه هی���چ خزمه تێك به خه ڵكانی ئ���ه م ده ڤه ره ناكات. كاتی ئه وه هاتوه ده سه اڵتدارانی ئه م واڵته ئیستێك بكه ن، به رپرس���انیش له وه زاره ت���ی په روه رده له ئێستاوه خه ریكی دانانی مه نهه جێك بن بۆ س���ه رجه م قۆناغه كانی خوێندن بۆ ئه وه ی نه وه ی داهاتو به شێوه یه كی زانستی ئاگایان له كاره ساته كانی ئه نفال به ش���ێوه یه كی سه رپێی نه ك هه بێت. س���ااڵنه یادی ئه م كاره ساته تراژیدیایه
بكرێته وه .
به‌دیار‌زنجیره‌‌درامای‌‌گه‌رده‌لوله‌وه:له گه رده لوله وه بۆ گه نده ڵبون دیالۆگی ده ق و بینه ر
ئه نفال، له ده رسكردنه وه بۆ كردنه ده رس
ئه مه چ گه رده لولێك بو كه دواتر
براكوژیی و گه نده ڵیی و كوشتنی ئینتیماو كۆچی گه نجان و
پێشێلكردنی مافه كانی مرۆڤ و قه یرانی نان و ئاوو
روناكی و تااڵنكردنی سامانی نیشتمانی
لێكه وته وه ؟!
دیمه نێک له درامای گه رده لول له کاتی وێنه گرتندا له ئینته رنێته وه
15 (371( سێشه ممه 2013/4/2 تەندروستی
هه‌رێمی‌‌نه‌وتهه رێمێكی بێتواناو پسپۆڕی پزیشكی
ته ندروستی و پس����پۆرانی پزیشكه كان و ب����واری چاودێریی كادیره ناوه نده كانی هێ����زی بزوێن����ه ری ته ندروس����تی ، مرۆی����ی و راپه ڕان����دن و جێبه جێكردن����ی خزمه تگوزارییه پزیش����كییه كانی واڵتن، چونك����ه ئێس����تا گه ش����ه ی پزیش����كی به گه شه ی دانیشتوان به راورد ده كرێت، ب����ه اڵم به داخ����ه وه له هه رێم����ی نه وتدا
له ئاستی پێویستدا نییه .هه رێمی كوردستان ئه گه ر به ده ساڵی رابردو به راورد بكه ین له روی چه ندایه تی ژماره ی پزیش����كی و په رس����تارو كادره مامناوه نده كان، گه ش����ه یه كی به رچاوی هێش����تا به اڵم بینی����وه ، به خۆیی����ه وه له ئاستێكی نزمدایه به به راورد به چاره كه س����ه ده یه كی ئازادی و زیاتر له ده س����اڵ
له بوجه ی زه به الحی پاره ی نه وت.توان����ا دات����ای بڕوانین����ه ئه گ����ه ر كوردس����تان هه رێم����ی مرۆییه كان����ی پزیش����كیدا، خزمه تگوزاریی له ب����واری ئه وا توش����ی سه رس����وڕمان و شۆكێكی گ����ه وره ده بین، چونكه ژم����اره ی تواناو پس����پۆرییه پزیش����كییه كان له ئاستێكی
زۆر خراپدایه .له هه رێمی كۆی گشتی پزیش����كه كان كوردس����تاندا له س����اڵی 2011دا، 6103 پزیش����ك بوه ، 2540 له هه ولێر، 2900 له دهۆكیش633پزیشكه ، له س����لێمانی ، ژم����اره ی پزیش����كه پس����پۆره كان ب����ۆ پزیش����كه 10,5 كه س����ێك هه ر100000
)داتای ئابورییه (.ك����ۆی گش����تی پزیش����كه كانی ددان 744 پزیش����كه ، 338 له هه ولێ����رو 307 له س����لێمانی و 99 پزیشكی له دهۆكه ، بۆ هه ر 100000 هه زار كه سێك له كوردستان،
1,30 پزیشكی به رده كه وێت.ژماره ی پزیش����كه كانی ده رمانس����ازی له هه رێم����ی نه وت����دا، 690 پزیش����كه ، له هه ولێر 383 پزیشك و له سلێمانی 238 پزیشك، له دهۆك 69 پزیشكه ، ژماره ی پزیش����كه كانی ده رمانسازی بۆ 100000ی
ژماره ی دانشتوان 1،20 پزیشكه .ژماره ی كادره پزیشكییه كان له هه رێمی نه وت����دا 12326 كادره ، بۆ هه ر 100000 كه س له ژماره ی دانیش����توان 696,77
كادره .له س����كێته ری په رس����تاری كادری ب����واری كۆڵه ك����ه ی ته ندروس����تیدا له ئاستێكی پێویس����ته ته ندروس����تییه زۆر به رزدا بن، چونك����ه چاودێریكه ری س����ه ره كی نه خۆش����ن، به اڵم له هه رێمی كوردس����تاندا 12326 كادری په رستاری هه ی����ه ، ژماره ی كادری په رس����تاری بۆ هه ر 100000 كه س له هه رێمی كوردستان
481,6 كادری به رده كه وێت.هه رێمی مرۆییه كان����ی توان����ا ئه گه ر كوردستان به واڵتی سوریا به راوردبكه ین، ئه و واڵته له ساڵی 2001 واته نزیكه ی 13 ساڵ له مه وبه ر، بۆ هه ر سه د هه زار كه س 14 پزیش����ك، 7،2 پزیشكی ددان، 5،2
ده رمانساز، 19،4 په رستاری هه بوه . به اڵم له هه رێمی كورس����تان له ساڵی 2010 ب����ۆ هه م����ان رێژه ی دانیش����توان ددان و پزیش����كی 1،3 پزیش����ك و 5په رس����تاری 16 ده رمانس����از، 1,3
به رده كه وێت.پزیشك یه ك كوردس����تان له هه رێمی ب����ۆ ده ه����ه زار كه س����ه ئه گ����ه ر له هه ر ئاستێكی زانستیدا بێت! بۆ هه ر هه شتا هه زار كه س����یش یه ك پزیش����كی ددانی به رده كه وێت، ئه مه له كاتێكدا كوردستان له هه مو ش����وێنكی تر زیاتر پێویس����تی به پزیش����كی ددانه ، به ه����ۆی زۆری چا
خواردنه وه ی هاواڵتیان. به اڵم له واڵتی كه نه دا یه ك پزیش����ك بۆ 497 كه س����ه ، ئه مه له كاتێكدا مایكڵ هان����ت به رێوه به ری پزیش����كی كه نه دی ده ڵێت" ژماره به ته نه����ا چیرۆكه كانمان بۆ ناگێڕێت����ه وه "، چونك����ه چه ندایه تی به چۆنایه تی و شاره زایی پزیشك به راورد
ده كرێ .زانس����تی كه له كاتێكدایی����ه ئه م����ه پێویستدا له ئاستی مه عریفی پزیشكی و نییه ، س����ااڵنه ش چه ندین كه س به هۆی كارمه ندانی پزیش����ك و كه مته رخه م����ی له ده ستده ده ن، گیان ته ندروس����تییه وه به اڵم هه واڵی چاره سه ركردنی سه ركرده و به رپرسه كانی كوردستانمان له میدیاكانی منداڵ����ی پێ����ده گات، واڵت ده ره وه ی س����ه ركرده كانیش ب����ۆ ددانئێش����ه یه ك
سه ردانی واڵتی ئوردن ده كه ن!
سااڵنه‌‌خواردنه‌وه‌‌گازییه‌کانده‌بنه‌‌هۆی‌مردنی180هه‌زار‌که‌س
ئاژار دو هه فته جارێك
ئیسماعیل عوسمان ده ینوسێت
یه كێكی تر ل���ه و خواردنانه ی كه جێی بایه خی ش���اره زایانی بواری پزیشكییه بریتیی���ه له بیبه ر، چونكه ئه م خواردنه له س���ه ر هه ی���ه كاریگ���ه ری رۆڵ���ی كه مكردنه وه ی كێش و به هۆی ئه و ماده سروش���تییه ی كه تێیدایه كه ناسراوه
.)capsaicin( به
ل���ه زو ده دات ل���ه ش یارمه ت���ی •رزگاربون له پاشه رۆكانی . به هۆی ماده ی هه یه له بیب���ه ردا ك���ه )capsaicin)ناهێڵێت كه سه كه قه بز بێت، هه روه ها به هۆی بونی ئه و ماده یه له ش كالۆری زیات���ر س���ه رف ده كات به رێژه ی %3 به تایبه تی گه ر بێت و پێش وه رزشكردن بخورێ���ت. ئه م���ه ش وا له له ش ده كات
كالۆری بس���وتێنێت و زیات���ر چه وری زیاتر بسوتێنێت ته نانه ت له كاتی پشوو
نوستنیش.• راگرتن���ی ش���ه هییه . به هۆی ئه و مادده یه ی كه تێیدایه یارمه تی نه مانی ئاره زوی خ���واردن ده دات چونكه ئه و مادده یه كاریگه ری هه یه له سه ر غوده ی ده ره قی كه كۆنترۆڵی هه ردو هۆرمۆنی ئه درینالین و دۆپامین ده كات و شه هییه ناهێڵێ���ت، گ���ه ر بێ���ت و له ژه مه كانی له 50% شه هییه به كاربهێنرێت خواردن
بۆ خواردن كه مده كاته وه .• وزه و چاالكی ده دات به له ش به هۆی
ئه و گه رمییه ی ده یدات به له ش.• یارمه تی زو هه رسكردنی خواردن
ده دات و گرفتی هه رس كه مده كاته وه .چ���ه وری نه مان���ی یارمه ت���ی •ده دات و كه ڵه كه ب���وی س���ه ر جگ���ه ر
ده یگۆڕێت بۆ وزه .كلینیكێ���كان لێكۆڵین���ه وه •خواردنان���ه ی ئ���ه و س���ه لماندویانه م���اده ی )capsaicin( تێدایه یارمه تی ل���ه ش ده ده ن ب���ۆ به رگه گرتن���ی هه ر كارێكی جه سته یی قورس كه ده یكات، هه روه ها یارمه تی ئ���ه وه ش ده دات كه له ش ببۆژێنێته وه له پاش هه ر كارێكی
قورس كه ده یكات.• پارچه ی���ه ك له بیب���ه ر م���اده دژه ئۆكس���انی تێدای���ه كه به س���وده بۆ
شێرپه نجه .• بیبه ر ڤیتامی���ن A ,C تێدایه كه
به سوده بۆ كۆئه ندامی به رگری له ش.• بیبه ر ل���ه ش ده پارێزێت له زو پیر
بون.كه مده كاته وه خ���واردن ئاره زوی •
زوتر هه ست به تێریی ده كه یت.
توێژین���ه وه نوێی ئه مه ریك���ی ئاماژه ی خواردنه وانه ئ���ه و به مه ترس���ییه كانی كردوه كه ش���ه كر یان گازی���ان تێدایه و رونیش���ی كردۆته وه سااڵنه 180 هه زار كه س به هۆی خواردنه وه ش���یرینه كان كه ده بێته هۆی قه ڵه وبونی كه سه كان
ئه و رێژه یه ده مرن.دكت���ۆر غیتانجالی س���ینغ، توێژه ر له زانك���ۆی هارف���ارد ده ڵێ���ت له %1 مردن���ه كان به ه���ۆی قه ڵه وییه وه یه كه ش���یرینه كان خواردنه وه له ئه نجام���ی دروست ده بێت. توێژه ره وه كان پشتیان به چه ن���د ئامارێكی مردوكان به س���توه ك���ه به ه���ۆی نه خۆش���ییه وه گیانیان
له ده س���تداوه كه رێژه یه ك���ی زۆر ئه و خواردنه وانه ی���ان خواردوه . ده ركه وتوه 133 هه زاریان به نه خۆش���ی ش���ه كره مردون 44 هه زاریان به هۆی نه خۆش���ی دڵه وه بوه . هه روه ه���ا لێكۆڵینه وه كان رایگه یاندوه 78% ی رێژه ی مردنه كان به هۆی قه ڵه وییه وه ل���ه و واڵتانه یه كه داهاتیان كه مه یان مامناوه نده ، هه روه ها 25%ی ئه و رێژه یه به هۆی نه خۆش���ی ش���ه كره وه یه ، ئه مه جگه ل���ه وه ی كه به م دواییه كۆمه ڵ���ه ی دڵی ئه مه ریكی باس���ی له وه كردوه ك���ه په یوه ندییه كی پته و هه یه له نێوان خواردنی ش���ه كره و
توشبون به نه خۆشی دڵ.
به م دواییه كۆمه ڵێك توێژینه وه باسیان راهێن���ان وه رزش و ك���ه له وه ك���ردوه ك���ردن جگه ل���ه وه ی ل���ه ش و الرێكی ج���وان و ته ندروس���تت پێده به خش���ێت له هه مانكاتیشدا كاریگه ری سایكۆلوجی هه یه بۆ س���ه ر مرۆڤ بۆیه زانایان باس له سێ سودی وه رزش كردن ده كه ن بۆ
مێشكی مروڤ.1- به هێزبونی زاكیره .
كردنی راهێنانی وه رزشی نوێ رۆژانه ئه بێت���ه ه���ۆی به هێزكردن���ی زاكیره ، به پێ���ی توێژینه وه ی���ه ك ك���ه گۆڤاری زه هایمه ر باڵویكردۆته وه ئه و كه سانه ی پاس���كیل خوله ك ش���ه ش رۆژان���ه ی لێده خوڕن زاكیره یان زۆر به هێزتره له و كه سانه ی پاسكیلی وه ستاو لێده خوڕن. توێژینه وه كان ده ڵێن لێخوڕینی پاسكیل له هه وای پاك یارمه تی مێشك ده دات بۆ ده ردانی ماده یه كی كیمیایی كه ناسراوه به نۆربینیفرین ك���ه ئه بێته هۆی به هێز
كردنی خانه كانی زاكیره ی مێشك.2- به هێزكردنی مێشك.
كه به ریتانی لێكۆلێنه وه یه كی به پێی گۆڤاری س���ۆرت میدسن باڵویكردۆته وه ئه و كه س���انه ی وه رزشی كورت و به هێز ده كه ن یارمه تیانده دات بۆ زاڵبون به سه ر كێشه كان، چاره س���ه ركردنی خۆیانداو لێكۆڵه ره وه كان ده ڵێن وه رزش���ی كه م و به هێز یارمه تی پاڵنانی خوێن ده دات بۆ
به شی پێشه وه ی مێشك.3- بڕیاری باش.
به پێ���ی لێكۆلێنه وه یه ك���ی زانك���ۆی ئالین���وی ئه مه ریك���ی كه پش���تی به 100 لێكۆڵینه وه ی پێش���تر به س���توه ، هه یه به هێ���ز په یوه ندییه كی ده ڵێ���ت له نێ���وان راهێنان���ی وه رزش���ی و زیاتر هه ڵبژاردنی بڕیاری باش له س���ه ر هه ر كارێك ده یكه یت. توێژینه وه كان ده ڵێن دروس���تكردنی یارمه تی وه رزش���كردن ج���ۆره پرۆتینێك ده ده ن ك���ه ده بێته هۆی باشتركردنی درككردن به شته كان و زۆرین���ه ی ره فت���ار، باش���تركردنی لێكۆڵینه وه كان ده ڵێن وه رزش���كردن بۆ ماوه ی نیوكاتژمێر رۆژانه یارمه تی له ش
ده دات بۆ رزگاربون له ژه هری له ش.
یه كێك���ی ت���ر له كێش���ه كانی پێس���ت ده ركه وتن���ی زیبك���ه ی عازه به یه )حب شباب( ئه م زیبكه یه زۆرینه ی كه س له ته مه نی ه���ه رزه كاری و ماوه ی باڵقبوندا ده ریده كات، به اڵم زۆرجار ئه م زیبكه یه به رده وام ده بێت له گه ڵ كه سه كه تاوه كۆ ته مه نی 50 س���اڵی . زانایان���ی بواری پێس���ت ده ڵێن بۆ ئه م گرفته ی پێست زۆر هۆكار هه یه كه یارمه تی ده ركه وتنی ئ���ه و زیبكانه ده دات له وانه په س���تانی ده رون���ی و گۆڕانكاریی���ه هۆرمۆنێكان و به كارهێنانی ئارایش���ت و هه ندێ جۆری ش���اره زایان باره یه وه ل���ه م خواردن. ده ڵێن ب���ۆ روبه روبونه وه ی ئه م گرفته پێویسته چه ند ئامۆژگارییه كی خۆراكی
ئه نجام بده ین.1- خواردنی چه وری ته ندروست.
پێویسته ئه و چه ورییه ی له خواردنه كان به كارده هێنرێت چه وریی ته ندروست بێت وه ك زه یتی زه یتون هه روه ها خواردنی
ماسی و دانه وێڵه كان چونكه ئه و جۆره چه ورییانه ده بێته هۆی كه مكردنه وه ی
ده ركه وتنی زیبكه كان.2- خواردنی شیره مه نێكان.
خواردنه وه ی ك���ه ده وترێت زۆرجار ش���یره مه نێكان زیانی هه یه بۆ زیبكه ، به اڵم به م دواییه توێژینه وه كان ده ڵێن گه ر بێت و كه س���ه كه مێ���ژوی خێزانی ئه و له خێزانه كه یان���دا وات���ا نه بێ���ت زیبكه ی���ه نه بێت ئه وا ش���یره مه نێكان زیان���ی نییه به ڵكو باش���ه ، به اڵم گه ر خێزانییان مێژوی به پێچه وانه وه بێت و هه بێ���ت ئ���ه وه خواردنی نه ك باش���ه به ڵكو زیانیش���ی هه یه به ڵكو پێویسته په ناببرێت���ه ب���ه ر خواردن���ی می���وه و
سه وزه .3- خواردنی ئه و خۆراكانه ی مادده ی
زینكیان تێدایه .زین���ك یه كێكه ل���ه و مادان���ه ی كه ئیش���ی خانه كانی له ش باشتر ده كات،
توێژینه وه یه ك���ی نوێی واڵتی توركیاش ده ڵێت ئه و كه سانه ی زیبكه ی عازه به یان هه یه زۆرینه یان كێشه ی كه می مادده ی زینكیان هه یه . ئه و خۆراكانه ی كه ئه و ماده یه ی���ان تێدایه بریتی���ن له هێلكه و
گۆشت و قارچك و دانه وێله .له خواردن���ی دوركه وتن���ه وه -4
شیرینی .باش���تر وایه ئه و كه سانه ی زیبكه یان شیرینی له خواردنی دوركه ونه وه هه یه چونكه ئه بێته ه���ۆی زۆر بونی رێژه ی
زیبكه ی عازه به .. A5- خواردنی ڤیتامین
ئه م ڤیتامینه یه كێكه له و ڤیتامینانه ی كه زۆر به سوده بۆ ته ندروستی پێست. ده توانرێت ڤیتامین���ه ئ���ه م هه روه ها به رێگ���ه ی حه پیش ده س���ت بكه وێت. هه روه ها ئ���ه و خواردنان���ه ش كه ئه م ڤیتامینه ی تێدایه بریتییه له س���پیناخ و
په تاته و گێزه ر.
بیبه‌ری‌‌تون10سودی‌‌هه‌یه
سوده كانی بیبه ری تون
به‌خواردن‌خۆت‌به‌دوربگره‌‌له‌زیپكه‌ی‌‌عازه‌به
3الیه‌نی‌‌باشی‌‌وه‌رزش
تایبه‌ت(371( سێشه ممه 162013/4/2
فوئاد سدیق
له و رۆژه وه ی قابیل هابیلی كوشتوه ، ئێس����ك و مه مله كه ت����ی بۆت����ه زه وی پروسكی مردوان و بۆنی دێ، به درێژایی مێژوی مرۆڤایه تی، وه ك هیگڵ ئه ڵێت )سه رله به ری مێژوی فه لسه فه گۆڕه پانی ش����ه ڕێكه ته نه����او ته نه����ا كه ڵه كه بوی ئێسك و پروسكی مردوان دایده پۆشێت(. ئ����ه وه ی هیگڵ باس����ی لێوه كردوه ، هه ر به ته نها مه به س����تی كوشتنی جه سته ی مرۆڤه كان نییه ، به ڵكو مه به ستی هه مو ئه وانه یش����ه كه رۆحێكی زیندویان تێدا نیی����ه ، به و پێوه ره ی هیگڵ، كۆمه ڵگه ی كوردیش كۆمه ڵگه یه كی مردوه ، چونكه خاوه ن رۆحێكی زین����دو نییه ، ته نانه ت ئیراده یه كی مردویشی هه یه . به درێژایی مێژو له وه ته ی شێوازی حوكمڕانی هاتۆته ئاراوه ، هه میشه ده سه اڵتداره كان خۆیان به س����ه ر بێهێزه كاندا س����ه پاندوه ، بۆیه ئێستا مێژویه كمان له به رده سته پڕاوپڕه له مێ����ژوی خوێن و ئێس����ك و پروس����ك، له جیات����ی هه رج����ۆره هوش����یارییه كی هه میشه مرۆڤدۆس����تانه ، راستگۆیانه و له چه ش����نی س����اخته هوش����یارییه كی ڤای����رۆس له ناوماندا په نگ����ی خواردوه ، باش����ترین بونه ت����ه س����ه ركرده كانمان دروس����تكه ری ڤای����رۆس، گه وره تری����ن داهێنانێك كه هه یانبێ داهێنانی ڤایرۆس ب����وه . ئه مه ش بۆ ئه وه ده گه ڕێته وه له م هه مو ماوه دورودرێژه دا، ئه قڵ غائیبه و یاس����ایه كی ب����ۆ جێگیركردنی ته نه����ا خوێنڕشتن قوربانیدان و هێشتا گونجاو له واڵت����ه دواكه وتوه كاندا به رده وامه ، كه ئیت����ر به هێزه كان ه����ه ر بۆ هه وه س و بۆ بێهێزه كان تێركردنی شه هوه تی خۆیان
قه تلوعام نه كه ن. دوای بیست و دو ساڵ له حوكمڕانی ك����وردی، بزوێن����ه ری مێ����ژو ته نها روه بازرگانییه ك گرتۆته وه ، بازرگانییه كه ی له به رگی مافیادایه و جگه له به تااڵنبردنی سامانی نیش����تمانیمان شتێكی ئه وتۆی بكات، ئاس����وده مان لێنه كه وتۆت����ه وه ، بێئ����ه وه ی الیه ن����ی ئه ق����ڵ، جوڵه یه كی كردبێ. تائێس����تاش نه فه لسه فه یه كمان هه ی����ه ، نه فیك����ری سیاس����یمان هه یه ، كه هه یه ، ئه وتۆش����مان نه مێژویه ك����ی قوربانییه كان����ی ته نها بۆ خاك و میلله ت بوبێ. له هه ر قۆناخێكدا شه ڕێكی گه رمی خۆبه خۆیی ب����ه رده رگای پێگرتوین، كه جگه له خه ساره تێكی گه وره ی هه مه جۆر، مێ����ژوه لێنه كه وتۆته وه .ئ����ه م هیچ����ی داهاتویه كی مه ترسیداری بۆ رێكخستوین، كه هێش����تا كه س����مان گره نتی ئه وه ی النییه به هه ڵبژاردنێكی س����اخته كارانه و به چه ند دروشمێكی بریقه دارانه و به چه ند به ڵێنێكی درۆزنانه ، ده ستاوده ستكردنی ده س����ه اڵت له م هه رێمه دێته دی. ئه گه ر مه رگ ماناكه ی بێتوانایی و بێده سه اڵتی هه م����و میتافیزیكییه ك����ی مانابه خ����ش بێ����ت، بێگوم����ان كۆمه ڵگ����ه ی كوردی كۆمه ڵگه یه كی مردوه ، چونكه هێش����تا بێتواناو ك����زه له به رامب����ه ر، ئه و هه مو ساخته و درۆیه ی له به رامبه ری ده كرێت. ئ����ه و مه مله كه ت����ه ی كوردس����تان، پڕه له قه ت����اره ی مه رگ و خوێن و قوربانیدان، به اڵم تا چه ند سه ده یه كیش به ر له ئه مڕۆ قوربانی بۆ ده سه اڵتداری بێگانه ی داوه ، ئ����ه و س����ه ربرده یه ی ته یمورله ن����گ كه باس����یده كات، خۆی له بیره وه رییه كانی رێ����ك نه زانین و جه هاله ت����ی كۆمه ڵگای كوردیت بۆ ده ستنیشانده كات كه چۆن له پێناو به هێزكردنی خه ڵكی تر )تورك( س����ه الحه دینی جه نگاون، قاره مانان����ه ل����ه و تێنه گه یش����تن و له و ئه ییوبی����ش دونیا نه بینیی����ه به دورنه بوه ، ئه مڕۆش ئ����ه و مه مله كه ت����ه ی پێیده ڵێن هه رێمی له پێن����او س����ه روه ربونی كوردس����تان، تاقمێك، چاره نوسی میلله تێك ده خرێته به ر مه ترسییه وه ، تاقمێك وه كو گورگی ه����ار به ربونه ته گیانی خه ڵكه الوازه كه ، ئه و خه ڵكه ی هێش����تا ئه قڵی ئه وه ی ال دروست نه بوه ، چۆن بتوانێ به سه ر ئه و ره وه گورگ����ه زاڵ ببن. هه ر ئێس����تا تۆ ئه و وێنه یه بێن����ه به رچاوی خۆت له ناو دارس����تانێك یان كه ن����ار روبارێك كه پڵنگێك یان ش����ێرێك كه دڕ به سه دان ئاژه ڵ ده دات و یه كێ����ك له و ئاژه اڵنه ش ده كاته ده رخواردی ورگی برسی خۆی، ئاژه ڵه كان ئه و ئه قڵه یان نییه هه مویان بچن به گژی����داو له ناوی به رن، یان هه ر هیچ نه بێ به ده ردێكی ببه ن جارێكیتر رو ئاژه ڵه كان ئه گه ر نه كاته وه ،خۆ له الیان یه كگرتنه ی����ان هه بوایه ئ����ه و ئه قڵ����ی به ئاس����انی به س����ه ر پڵنگ یان شێره كه زاڵ ده بن، ب����ه اڵم گرفتی ئه وان ئه وه یه ئه و ئه قڵه یان نییه ، كۆمه ڵگه ی كوردیش ئه قڵی خۆ رێكخستنی ال دروست نه بوه ، ده نا خۆ ئێمه ش ئه وه 22 ساڵه پڵنگ و ش����ێر له ناوماندا ته ڕاتێن ده كه ن و هه ر
جاره ی كه ئ����اره زوی ك����رد یه كێكمان ده كات به قوربانی درێژه دان به ده سه اڵته سته مكارییه كه ی. هێشتا ئه قڵی ئه وه مان نه ب����وه پێك����ه وه دڕ به و گه ل����ه گورگه بده ین كه 22 ساڵه خۆی له چه شنی مه ڕ داناوه ، باسی به هه ش����تمان بۆ ده كه ن كه چ����ی دۆزه خمان بۆ دروس����تده كه ن، باس����ی دیموكراسیمان بۆ ده كه ن، به اڵم سیس����ته می تۆتالیتاریم����ان به س����ه ردا ده سه پێنن، باسی سه روه ربونی یاسامان بۆ ده كه ن، به اڵم به رتی����ل و گه نده ڵی و بێ یاس����ایی و القه كردن ئه م هه رێمه ی كاڵكردۆت����ه وه ، خه ڵ����ك له به رچ����اوی باس����ی نه ته وه و ده وڵه تی نه ته وه ییمان ب����ۆ ده ك����ه ن، ب����ه اڵم له په یڕه وكردنی وه كو دیكتاتۆریی سڵناكه نه وه . خۆیان مه ڕ نیش����انده ده ن، ب����ه اڵم گورگێكی هارن له پێس����تی مه ڕ. راسته ئێستا له م هه رێمه قۆناخ����ی كۆیالیه تی و ته نانه ت ده ره به گیشمان جێهێشتوه ،به اڵم هێشتا خه ڵك����ی ره ش����ۆك به هه م����ان قۆناخی ده ره به گی ملكه چی پیاوماقوڵ و سه ره ك خێڵ و س����ه ركرده ی حزبه كانن و ته نانه ت ئه و سیاس����ه تمه دارانه یش كه گیرفانیان پ����ڕه ل����ه دۆالر، خه ڵكێك����ی زۆر ل����ه و به دبه ختانه ی میلله ته كه مان ملكه چیانن، هه ندێجاریش كۆیله یانن. تا ئه مڕۆش هه ر شۆڕش و راپه ڕینێكی خه ڵكی كوردستان، كه قوربانییه كی زۆریشی لێكه وتۆته وه ، خه ڵك����ه ب����ۆ قوربانییه ك����ه كه چ����ی ناو وناوبانگه كه ش بوه و ره ش����ۆكییه كه بۆ یه ك كه س ب����وه ، به واتایه كی دیكه ، ش����ۆڕش و راپه ڕینه كان����ی كوردس����تان ی����ه ك كه س����ه وه له مێ����ژودا به ن����اوی ناونوس����كراون، راس����ته ئه و راپه ڕین و بوه و ده ره به گیدا له قۆناخی بزوتنه وانه خێڵ سه روه ر بوه ، به اڵم مانایه كی تری ئه وه یه بی����ری نه ته وه یی تا ئه مڕۆكه ش پێنه گه یشتوه ، س����ه یری شۆڕشه كانمان بكه ، شۆڕشی شیخ عوبه یدواڵی نه هری، ئیبراهی����م خانی ده لۆ، س����مایل خانی ش����كاك، ش����ێخ مه حمودی نه مر، شێخ
سه عیدی پیران.. هتد.هه رێم����ی كوردس����تان نه له قۆناخ����ی ده ره به گیدایه و نه بۆرژوایی، نه له قۆناخی كشتوكاڵییه و نه پیشه سازی، تێكه ڵه یه كه له هه موی����ان و هیچیش����یان نییه ، به اڵم ئ����ه و لۆژیك و ئه و عه قڵ����ه ی له ودیوه وه حوكممان به س����ه ردا ده كات، عه قڵێكی چه قبه ستوو دۆگمه ، لێناگه ڕێت یاساكان به جۆرێك جێگیر بكرێن ئیتر به رژه وه ندی ئه فاڵتون كۆبكاته وه . هه موان هاوبه ش
نزیكه ی 2400 ساڵ به ر له ئه مڕۆ پێیوابوه هاواڵتیانی ئه س����ینا كاتێك یاساكانیان بیرۆكه یه كی ئاره زوی هه مویان داده نا، چونیه ك و خ����اوه ن كه ڵك و س����ودێكی وه كی����ه ك و هاوبه ش له نێ����وان هه مواندا ده كرد. ئێمه ت����ا ئه مڕۆكه ش هه ر له ناو مێژویه ك����ی كۆنه وه گین����گڵ ده ده ین و مێ����ژوی ئه وی����ش س����ه رده رده هێنین، خێڵ و مێژوی توندوتیژی و ژنكوش����تن و ناموس����پارێزی و مێ����ژوی رق له یه كدی بڕوانه بون هه ڵگرت����ن و تۆڵه كردن����ه وه و ئه وه ب����و گ����ه وره به دیالۆگ،گرفت����ی ماركسیس����ته كان و كۆمونیس����ته كانیش له ناو هه مان ئه و مێ����ژوه كۆن و دژواره هه ناس����ه یان ده داو ده یده ن، نه یانتوانی تۆزقالێك ته پوت����ۆزی ئه و نه ریته كۆنه له به رگی كۆمه ڵگ����ه داته كێنن. له دوای راپه ڕینیش كه به حیساب كه شوهه وایه كی نوێ له كوردس����تان هاتۆت����ه ئاراوه ، كه هاوكات بو له گه ڵ بانگه شه ی سیسته می نوێی جیهانی و روخانی بلۆكبه ندی به ناو سۆسیالیستی، كه چی ئه و كه شوهه وایه ی به جۆرێ����ك كوردس����تان هه رێم����ی وه ریانچه رخان����د كه خێڵ زیاتر له جاران بوژایه وه ، ئه و به هایه ی كه له ناو عه قڵی كوردیدا هه بو، بێنرخ كرا، سه له فییه ت به دڵ����ی خ����ۆی ره گی داكوت����او گه رای داناو وه كو ماری حه وت س����ه ر كه پكه ی له ن����او عه قڵییه ت����ی خێ����ڵ و عه قڵیه تی دواكه وتو ده كرد، م����ه الی خوتبه خوێن به ئاره زوی خۆی و ب����ۆ به هه ڕمێنكردنی خ����ۆی، ته كفی����رو ته لقین����ی خه ڵك����ی راپه ڕینی ل����ه دوای ده ك����رد، خه ریكبو به هاری 1991 هه رێمی كوردس����تان هه ر ناوه رۆك����ی جارانی به ته واوی س����یماو له ده س����تده دا. بۆ یه كه مج����ار له مێژوی نوێ����ی هه رێمی كوردس����تانداو له س����ه ر ده س����تی حزب����ی ده س����ه اڵت، ئافره ت ئیغتیس����اب ده كراو القه ده كراو، ئینجا زینده به چاڵیش����یان ده یانكوش����تن و داڵده و كوردیش ده س����ه اڵتی ده كردن. په ن����ای خ����ۆی ده دان. عه بدولره حمان ئه لناس����ر كه به عه بدولره حمانی سێیه م بو ئه مه وییه كان حوكمڕانی ناس����راوه ، له غه رناته ، قورتوبه یه كی دروستكرد كه بوه پایته ختی فیك����ر له هه مو جیهاندا، له قورتوب����ه وه خه ڵكی به س����واری واڵخ ره وانه ی ش����ام ده ك����رد تا باش����ترین كتێبه كان����ی ش����ام بك����ڕن و بیهێنن بۆ قورتوب����ه ، ئه مه ئه قڵی عه بدولره حمانی س����ێیه م بو زیات����ر له 1000 س����اڵ به ر له ئه م����ڕۆ، له وه ته ی غه رناته داگیركراو روخێن����را، چرای فیكری و رۆش����نبیری عه ره ب به جۆرێك كوژاوه ته وه ، كه ئه وه له سه رده می چاخه كانی ناوه ڕاسته وه تا ئێستا عه ره ب نه یتوانیوه چرایه كی دیكه هه ڵبكه ن، پاش����اكانی كه نداو، له جیاتی بی����ر له قورتوبه یه ك����ی ت����ر بكه ن����ه وه به گونجان بۆ س����ه رده می ئه مڕۆ، كه چی ئه وانیش عه وداڵی رۆژنامه و تیڤی و ئه و
شتانه ن كه ستایشیان بكه ن. عه قڵیه تی سه ركرده ی نادیموكراتی، ئه و س����ه ركردانه ی به تایبه تی له س����ه ر ئه وه ن����ده ده خ����ه ون، دۆالر پت����ڕۆ تین����وی ده س����ه اڵتن، زۆر له قه یس����ه رو ئیمپراتۆره كان����ی س����ه ده ی پان����زه تا سه ده ی نۆزده خراپترن، پیته ری گه وره كه فه رمانڕه وای روسیا بو كاتێك هه واڵی ئه وه ی پێگه یشت كه كوڕه میراتگره كه ی نییه و له بڕیاره كانی����دا زۆرێ����ك له گه ڵ ئه وه ی له هزردایه له كاتی بونی به قه یسه ر هه مو ئه و هه نگاوانه ی باوكی په كبخات و بڕیاره كان����ی هه ڵبوه ش����ێنێته وه ، پیته ر س����ڵی نه ك����رده وه و فه رمان����ی دا كوڕه میراتگره كه ی خۆی بخاته گرتوخانه وه و، كوڕه كه ی خۆی خسته ژێر ئه شكه نجه و ئازاره وه تا گیانی ده رچو. وه س����یه تی عه بدولمه لی����ك ك����وڕی مه ڕوانیش هه ر هه مان ئه و مه یله خۆپه رس����تی و تینوی ده س����ه اڵته بو وه ك مه سعودی له به رگی س����ێیه می كتێبه كه ی )م����روج الزهب( ده گێڕێته وه و ده ڵێت كاتێ عه بدولمه لیك له س����ه ره مه رگدا ب����و، به كوڕه كه ی وت: ئه گه ر م����ردم قۆڵت هه ڵكه و پێس����تی پڵنگ له به ر بكه ، شمشێره كه ش����ت بخه سه ر شانت و ئه وه ی خۆی بۆ ده رخستی له گه ردنی بده و ئه وه ی بێده نگیش بو با به و ده رده وه بمرێت. ئه مه وایكرد وه لید ببێته دڕه نده ترین س����ته مكار له مێژوی پیاوێكی بڵێ����ی ت����ا ئه مه وییه كان����دا، كه لل����ه ره ق و زۆردارو خۆبه زل����زان ب����و. هه مو كرده وه چاكه كانیشی به هۆی ئه و س����ته مكارییه كه موێنه یه وه وه كو ئاگر تێبه ربون ب����و له پوش و په اڵش، چونكه زۆردارییه كه ی هه مو سنوورێكی به زاندبو. دی����اره وه لیده كان هیچی����ان له هیچیان باش����تر نه بون، بۆ نمونه وه لیدی كوڕی یه زید، نه ك هه ر به دڕه وشت و داوێنپیس و مه یخۆر بوه ، به ڵكو ویس����تویه تی حه ج ب����كات ته نها بۆ ئه وه ی له س����ه ر كه عبه
داوێنپیسییه كه ی بخواته وه ، دابنیشێ و گه یش����تبوه راده ی نێربازی. هیش����امی ك����وڕی عه بدولمه لی����ك )105-125(ك، ه����ه ر جلوبه رگێك����ی له به ركردبێ، ئیتر بب����ڕای ببڕای بۆ ج����اری دوه م له به ری نه كردوه ت����ه وه ، له كاتێك����دا گرانتری����ن به ها بۆ جلوبه رگه كان����ی ته رخانده كرا، جله كان����ی ئه وه نده زۆرب����ون كاتێك بۆ حه ج بچوبایه ده بو به )600( شه شسه د وش����تری زۆر به هێ����ز و گ����ه وره ئینجا جله كانی����ان ب����ۆ هه ڵده گرتن، جگه له م هه مو عه ت����رو عت����وره . عه بدولمه لیكی ك����وڕی م����ه ڕوان پێش ئ����ه وه ی ببێت به خه لیفه ، له به رئ����ه وه ی زۆرترین كاتی له مزگه وتدا بۆ خوێندنی قورئان ده برده سه ر ناوی لێنرابو كۆتری مزگه وت، به اڵم كاتێك عه بدولمه لیك هه واڵی به یعه تبون قورئانه ك����ه ی پێ����دا، به خه لیفه ی����ان له باوه ش����دا ب����و ده یخوێند، یه كس����ه ر قورئانه كه ی داخس����ت و وتی ئیتر كاری من له گه ڵ تۆ كۆتایی هات و له وتارێكیدا له ساڵی 75ك وتی "من وه كو عوسمانی كوڕی عه فان خه لیفه یه كی بێچاره نیم، وه كو معاویه ش كاس����ه لێس نیم، وه كو یه زیدیش بێخ����ه م نیم، به ڵكو من ته نها به شمشێر چاره سه ر ده كه م. هه روایشی ك����رد مه گ����ه ر ئه بوعه باس����ی یه ك����ه م خه لیفه ی عه باسییه كان وای كردبێ، كه چه ندی بیرده كه مه وه ئه و ئه بو عه باسه چۆن ش����ه رمی نه كرد نازناوی)سه فاح-خوێنڕێ����ژ( بۆ خ����ۆی دابن����ێ. ئه گه ر له خوێنڕێژی حه جاجی كوڕی یوسف یان خه لیفه ئه لمته وه كیل وردبینه وه ، ده ڵێین ئه مانه ی پێشو هیچیان سته مكارییه كی
وه هایان نه كردوه شایانی باس بن. ئێمه ی كورد له ناو میراتێكی ئاوه ها خوێن����اوی س����ه رمان ده رهێن����اوه ، كه مرۆڤه كانیان نه ك هه ر سه ربڕیون، به ڵكو
به چه قۆیه كی كول، مرۆڤیان كردۆته 14 پارچ����ه وه ك ئه لمته وه كیل وایكرد، تۆ خوێنه ری خۆشه ویست خۆت لێكیبده وه مرۆڤ بكرێ به )14( پارچه چی به سه ر دێ����ت؟! هه مو جومگه كانی جه س����ته ی مرۆڤ كه هه یه تی له یه كی جیاكرده وه ، واتا هه ر قاچێكی كرد به سێ پارچه و هه ر ده ستێكیش����ی كرد به سێ پارچه ، ئه مه ب����و به 12 پارچه ، ئینجا س����ه ری بڕی، به مه رێك )14( پارچه ی لێدروستكرد. ئه و كه س����ه ی وای به سه رهات بێگومان هی����چ گوناهیش����ی نه كردب����و، ته نانه ت ه����ه ر ئ����اگای له هیچیش نه ب����و، به ڵكو له كاتی نوێژكردنی بو په لكێش����یانكردو بردیان. ئه م كولتوره پیس����ه كاریگه ری به س����ه ر ئێمه ی ك����ورد هه ب����وه ، به اڵم
ئه وه تا ئێمه ئه وه نده هه ژارین، هێش����تا نه بۆ س����ه رده مانه مان خوێندنه وه یه كی ئایین هه ی����ه نه بۆ ئیس����الم، نه بۆ ئه و ده س����ه اڵته بێباكه ی خۆش����مان هه یه ، ك����ه تا ئێس����تا ده ی����ان ك����ه س ئه گه ر نه ڵێم س����ه دان كه س له ئه نجامی شه ڕی خۆبه خۆیی له ناوه ڕاستی نه وه ده كان بێ سه رو شوێنكراون، ته نانه ت گۆڕێكیشیان پێ����ڕه وا نه بین����را، ده س����ه اڵتێك ئه مه ئه خالقی راب����ردوی بێت هیچ بیانویه ك نه ماوه بۆ مانه وه ی له س����ه ر ده سه اڵت، ئه گ����ه ر كۆمه ڵگه كه مێ����ك زیندوبێت و
مێگه ل نه بێت. زۆرج����ار ده وت����رێ، فه لس����ه فه ی ئیس����الم له دوای هێرش����ه كانی غه زالی، هه روه كو نه كردۆت����ه وه ، قیت پش����تی چۆن له رۆژئاواش ئه ڵێن له دوای ره خنه بونیادییه كان����ی كارڵ پۆپه ر له ماركس، هێش����تا ماركس����یزم پش����تی راس����ت نه بۆته وه . خه لیف����ه ئه لمته وه كیل جگه له و هه مو سته مكارییه ی به رامبه ر خه ڵك نمایشی ده كرد، مێژوی خۆی به وه زیاتر ناشیرینتر كرد، كاتێ كۆتایی به پڕۆژه ی
موعته زیله كان هێنا.توندی ش����ه پازله یه كی ش����وبنهاوه ر له بناگوێ����ی هی����گڵ دا، به اڵم نیتش����ه چه كوشێكی پۆاڵیینی هه ڵگرت و شه ڕی هه م����و ئه قاڵنییه ته كان����ی پێكرد، هه ر له س����وقرات و ئه فالتون����ه وه ت����ا كانت و هی����گڵ، ته نها هیراكلیوتی����س به ر ئه و ش����ه ڕی مان و نه مانه ی نیتشه نه كه وت، هه رچه نده هیگڵ به و چه كوشه ی نیتشه به ته واوی گیانی له ده س����ت نه دا، به اڵم له مه مره و مه ژیدا بو، نیتش����ه به ته واوی نه یكوش����ت، نوزه یه كی تێدا هێشته وه ، ب����ه اڵم كارل پۆپ����ه ر هات وت����ی ئه وه ئه ركی منه روحی هیگڵ بكێش����م، هه ر خۆش����م ده ینێژم. گه وره یی ره خنه كانی )كارڵ پۆپ����ه ر( بۆ هیگڵ له وه دابو، ئه و نه هات له په راوێزی ره خنه دا سه رنجبدات ی����ان ره خنه بگرێ، به ڵك����و به زمانێكی زۆر س����اده ، زۆریش به جورئه تانه هات فرت����و فێڵه كانی هیگڵی ئاش����كرا كردو وت����ی هیگڵ وه ك����و ئه و فێڵب����ازه وایه كه له ناو ده س����ماڵێكدا له ناكاو كۆترێك ئه مه یه هه ڵیده فڕێن����ن. ده رده هێن����ن و پۆپه ر ش����ه ڕه كانی خ����ۆی له گه ڵ هه ر نه یكردوه له خواره وه كردبێ كه س����ێك به ڵكو بردویه تییه ئه وپه ڕی س����ه ره وه و له وێ ش����ه ڕێكی گه رمی ده ستپێكردوه ، ته نان����ه ت له گ����ه ڵ فه یله س����وفه هه ره نمونه ی ك����ردوه ، به ناوبانگه كانیش����ی ئه فاڵتون، ماركس، هیگڵ. بۆیه پۆپه ر ته نها فه یله س����وف نه بو، به ڵكو زاناش بو، زانای ماتماتیك، هه روه كو ئه مانۆیل كانت. ده یان فه یله س����وف و روناكبیری گه وره له سه ر هیگڵیان نوسیوه ، به اڵم كه س����یان وه كو كارڵ پۆپه ر نه یتوانیوه
رۆحی بكێشن. م����ن بۆخ����ۆم زۆر ج����اران ده ڵێ����م نه وشیروان مس����ته فا زۆر به وردی كارڵ پۆپه رو هێربه رت ماركۆزی خوێندۆته وه ، نه وشیروان مسته فا كاتێك ملمالنێكانی له كۆمیت����ه كان له خ����واره وه و خ����ۆی ده ستپێكرد، توشی ئازارێكی زۆر هات و خه ریكب����و به ت����ه واوی ده یدۆڕاند، به اڵم نه وش����یروان ئه قڵی موفاجه ئه ی هه یه ، یه كس����ه ر ش����ه ڕه كه ی له خ����واره وه بۆ لوتكه گواسته وه و، شه ڕی خۆی له گه ڵ له وێوه یه كێتی ده ستپێكرد و سكرتێری ورده ورده هێنای����ه خ����واره وه ، ن����ه ك له خواره وه به ماندوبونێكی زۆره وه بیبات بۆ لوتكه ، هه مان ش����ه ڕی له گه ڵ پارتی له لوتكه وه ده س����تپێكرد، ئیتر به وجۆره بوه گه وره تری����ن ركابه ری هه ردو حزبی ده سه اڵت تا ئێستاكه ، به اڵم یه كگرتوی ئیسالمی من بۆ خۆم وه كو ره خنه كانی )ماك����س هۆركهایم����ه ر(م دێته به رچاو ك����ه ره خنه كان����ی زۆر ش����ه رمنانه بون هۆمیرۆس و هی����گڵ و هۆبز و له به رامبه ر ئینج����ا ماكیاڤیلی. لێره ئه وه ی به وردی پۆپه ری خوێندبێته وه ده زانێ تێڕوانینی ره خنه ی����ی پۆپه ر چه نده جیاوازه له هی هۆركهایمه ر، من ب����ۆ خۆم ره خنه كانی بزوتنه وه ی گۆڕان نه وشیروان مسته فاو وه كو ره خنه كانی پۆپه ر س����ه یرناكه م، به اڵم هه وڵدراوه هه مان میتۆدی پۆپه ر یه كگرتوی ره خنه كانی بكه ن و، په یڕه و ئیسالمیش وه كو ره خنه شه رمنانه كه ی هۆركهایمه ر ده بینم. هه مو لێكدانه وه كان ئ����ه وه ده س����ه لمێنن ك����ه ماكیاڤیل����ی فه یله س����وف نه بوه ، ب����ه اڵم له بیرتیژیدا بێوێنه بوه . پارتی دیموكراتی كوردستان حزبێك����ی س����ه رده م نییه ب����ه اڵم زۆر له كۆمه ڵگه یه كی ده زانێ هه ستیاریشه . حزب و به رژه وه ندییه كانی دواكه وت����ودا بنه ماڵ����ه چ����ۆن بپارێ����زێ. به تایبه ت له كۆمه ڵگه یه ك����ی ئاوه هادا كه هێش����تا نه مانتوانی����وه رێككه وتننامه یه كی وه كو ماگناكارت����ا ك����ه نزیك����ه ی 400 س����اڵ
پێش ئه مڕۆ له الیه ن كۆچه رنش����ینه كانی ئه مریكاوه چه ندین ماف جه ختی له سه ر دیاریكردن و به مه به س����تی كراوه ت����ه وه س����نورداركردنی ده سه اڵتی پاشاو میرو س����ه رۆكه كان. كۆمه ڵگه ی ئێمه هێشتا نه گه یشتوه ته ئاستی كۆچه رنشینه كانی 400 س����اڵی ئه مری����كای پێ����ش ئه مڕۆ. هه ردو حزبی ده سه اڵتدار ئه وه ده زانن، بۆیه له ماوه یه كی زۆر كورتدا توانیویانه زۆرترین سه روه ت و س����امان بۆ خۆیان بوده ڵه ی كه سی چه ندین كۆبكه نه وه و، نه خوێنده وار له پڕێ بون به كوڕێ و ئێستا به هه شتێكیان بۆ خۆیان دروستكردوه و جه هه نه مێكی����ش ب����ۆ خه ڵك����ی هه ژارو نه دارو بێزار. له هه مو جیهاندا یاساكانی زۆر نامرۆڤدۆس����تی نادادپ����ه روه ری و زیاترن، له و یاسایانه ی بۆ به رژه وه ندی گشتی مرۆڤه كان و بۆ به خته وه ری گشتی ده رده چن، له هه رێمی كوردس����تاندا ئه م تاوانه به رێژه یه كی زۆر ده كه وێته ئه ستۆی په رله مانتاران، ئه و په رله مانتارانه ی كه خۆی����ان وه ك مرۆڤ نیش����انده ده ن، تا ده گه نه به رده رگای هۆڵی په رله مانه كان بۆ كۆبونه وه ، ئیتر كه گه یشته ئه م دیوی ده رگای هۆڵه كه وه و ت����ا كۆبونه وه كه ی دێته ت����ه واوده كات و هۆڵه ك����ه له ن����او ده ره وه ی هۆڵه كه ، دڵنیام هه س����ت به بچوكی خۆی����ان ده كه ن . چاو له و هه مو كرده وه ناشیرینانه ی خۆیان ده نوقێنن، پڕكردن����ی له پێن����اوی هه مویش����ی گیرفانیانه ، بزانه گیرفان چۆن شاباشی مه زات ه����ه رزان به مرۆڤبونی مرۆڤه كان ده كات و له هه م����و به هاكانی مرۆڤایه تی روتیانده كات����ه وه . له وه ته ی دیكارت و گالیل����ۆ وه ك باوكی فه لس����ه فه ی نوێ و زانس����تی نوێ خۆیان نمایشكردوه ، تا ئه مڕۆمان، رۆژئاوا ئه و س����اته وه خته ی له فه لس����ه فه و زانس����ت له هه ڵكشاندایه و ه����ه ر س����ه رده كه وێ، ئێم����ه ش ه����ه ر له دۆڵێك����ی ق����وڵ ق����وڵ چه قیوی����ن و په لكوته )راوح( ده كه ین، ئیتر بۆش����ایی نێوان ئێمه و ئه وان ئه وه نده به رفراوان و گه وره ب����وه ، نه ئه وانی خاوه نی لوتكه ی شارستانییه ت ئێمه ی )ده ره وه ی بازنه ی مێ����ژو( ده بینن و، نه ئێم����ه ش له و دۆڵه قوڵه وه لوتكه كانم����ان لێدیاره ، ده نگی ئێمه تا ئێس����تا ته نها له و دۆڵه قوڵه وه ده كوژێته وه ، هێشتا نه مانتوانیوه وه كو خومه ینی مێش����یل فۆكۆیه ك بهێنین بۆ
نوسینه وه ی به سه رهاته كانمان.
بۆنی خاك دێ
بڕۆن لەهەموو ژنە لەشفرۆش و سۆزانییەكانی
هەرێمی كوردستان و ئینجا هی هەموو
دونیا بپرسن، بزانن یەك ژنی
لەشفرۆش ئامادەیە ئازادییەكەی خۆی بفرۆشێ؟! بەاڵم
ئامادەن لەپێناوی دوو عانە لەشیی خۆیان جەستەی خۆیان بفرۆشن، پەرلەمانتارانی ویژدان فرۆش،
بەرپرسی گەندەڵی ویژدان تیا
نەماو، ئێوە ئەمە دەزانن؟!
لەم مێژووە شێواوەدا
سەركردەی میللیمان ون
كراوەو لە بری ئەوە سەركردەی
ترسنۆكمان لێ كراون بە
فسفس پاڵەوان، سەیری ئەم
مێژووە درۆزنەو ئەو رابردووە
شێوێنراوەمان بكەن، كێ
جەسارەت دەكات راستی بكاتەوە، با بێتە مەیدان ئێستا
كاتییەتی
ئه مڕۆ ئه و مه مله كه ته ی
پێیده ڵێن هه رێمی كوردستان، له پێناو
سه روه ربونی تاقمێك،
چاره نوسی میلله تێك ده خرێته به ر مه ترسییه وه ،
تاقمێك وه كو گورگی هار
به ربونه ته گیانی خه ڵكه الوازه كه ،
ئه و خه ڵكه ی هێشتا ئه قڵی
ئه وه ی ال دروست نه بوه ، چۆن بتوانێ
به سه ر ئه و ره وه گورگه زاڵ ببن
19 »»
ئا: به ختیار حسێن
سواڵکەرەکانی هەولێر به هونه رو شێوازێكی نوێوه سواڵدەکەن و رۆژ بە رۆژیش روله زیادبون ده كەن. هەندێک
الیان وایە مندااڵن قوربانی یەکەمی ئەو دیاردە نەشیاوەن، به رپرسانی
ئه منی شاره كه ش جه خت ده كه نه وه كه ئه وانه ی له و شاره سواڵده كه ن زۆربه یان خه ڵكی سوریان و ئه وان
ناتوانن ده ستگیریان بكه ن، به رپرسێكی وه زاره تی كاروباری كۆمه اڵیه تیش
ده ڵێت" هاوكاری ئه و مندااڵنه ده كه ن كه خێزانه كانیان بەراستی هه ژار و كه مده رامه تن ، توێژه رێکی
كۆمه اڵیه تیش پێی وایه كه دیارده ی سواڵكردن له كوردستان ناچێته خانه ی
هه ژاریه وه به ڵكو خوپێوه گرتنێكی كۆمه اڵیه تیه ....
به پێ����ی ئامارێكی����ش ك����ه وه زاره تی كار وب����اری كۆمه اڵیه ت����ی به هه ماهه نگی له گه ڵ رێكخراوی منداڵپارێزی كوردستان له ساڵی 2010 ئه نجامیداوه ، ده ركه وتوه كه 12 هه زار منداڵ له هه رێمدا كارده كه ن ئه و رێژه یه ش به به راورد به ساڵی 2007 كه می كردوه ، چونكه له و ساڵه دا رێژه كه 14 هه زار منداڵبوه كه كاریان پێكراوه .
ئەحمەد وەس����فی ئەو ک����ورە تەمەن 14 س����اڵەیە ک����ە رۆژانە ب����ە دەبەیەک ئ����اوو فڵچەک����ەی دەس����تیەوە جام����ی ده كاته وه خاوێن رۆژانه ئۆتۆمۆبێله كان به ئاوێن����ه ی راگه یاند، ك����ه ئه و كوری گه وره ی ماڵه و ئه وان خه ڵكی كوردستانی سوریان و ماوه ی چه ند مانگێكه له هه ولێر ده ژین و رۆژانه ش له كاتژمێر 8ی به یانی له گه ڵ خوش����كه كه ی ك����ه ته مه نی 13 سااڵنه و كاری بنێش����ت فرۆشی ده كات له به رئه وه ی كارده كه ن، شه قامه كان له باوكیان كرێكاری ده كات ئه ویش رۆژێك هه ی����ه چه ن����د رۆژێك نی����ه ، ئەو وتی" له ماڵه وه 7سەرخێزانین باوکم ناتوانێت ب����ە تەنها بژێوی ژیان����ی ماڵه وه و كرێی خانو دابین بکات ، بۆیه ئێمە هاوكاری ده كه ین و رۆژانه ش له گه ڵ خوش����كه كه م 30 ت����ا 40 هه زار دین����ار پەیدا دەکەین، ئا واته خ����وازم كه حكومه ت هاوكاریمان بكات بۆئه وه ی ئێمەش وه كو مندااڵنی ت����ر بگه رێنه وه بۆ خوێندن و كارنه كه ین، چونك����ه به ه����ۆی ئه وكاران����ه وه رۆژانه روبه روی چه ندین س����وکایەتیو جنێودان
دەبینەوە".له به رامبه ریش����دا عه ب����اس ئه ك����ره م، وته بێژی وه زاره تی كاروباری كۆمه اڵیه تی حكومه تی هه رێمی كوردس����تان هێما بۆ ئه وه ده كات كه به پێی یاس����ا كاركردن ب����ه منداڵ له خوار ته مه نی 15 س����اڵی قه ده غه ی����ه ، ئه وانیش وه ك����و وه زاره تی كار به هه ماهه نگ����ی له گ����ه ڵ الیه نه كانی په یوه ن����دار كاریان ب����ۆ ئه وه كردوه كه كاركردن به منداڵ����ه كان نه كرێت تا ئه و ته مه ن����ه ی كه بۆیان دی����اری كراوه ، بۆ ئه و مه به س����ته ش كۆمه ڵێك به رنامه یان جێبه جێك����ردوه و بۆئه وه ی پاڵپش����تبن كه من����داڵ زیاتر رابهێندرێت نه ك كاری پێبكرێت، ب����ۆ ئه مه ش ه����اوكاری ئه و خێزانان����ه ده كرێت كه بژێ����وی ژیانیان خراپه . ئەو س����ەبارەت ب����ە ناوەرۆکی
پالنەکەیان وت����ی" ناتوانین پالنه كه مان رابگه ین و به كه س����ی بڵێن، له به رئه وه ی بابه ته كه هه ستیاره به ڵكو له كاتی بینینی كه سه كان له گه ڵ ئه واندا باسی ده كه ن و جێبه جێی ده كه ن". عه ب����اس پێیوایه كه زۆربه ی ئ����ه و مندااڵنه ی كارده كه ن و سواڵده كه ن هه موی خه ڵكی هه رێم نین و زۆربه ی����ان خه ڵك����ی ده ره وه ی هه رێمن، ئه وانیش وه كو وه زاره ت له گه ڵ پۆلیسی هه یه ته واویان هه ماهه نگی نه وجه وانان ب����ۆ ئه وه ی ئه و دیارده ناشارس����تانیانه وه زاره تی وته بێژه ك����ه ی كه مبكرێته وه . كار ئام����اژه بۆ ئه وه ش ده كات كه وه كو ئاماده كردوه یاسایه كیان كار وه زاره تی په رله مان����ی ب����ۆ ناردویان����ه ئێس����تا كوردس����تان بۆ ئه وه ی ده نگی له س����ه ر
بدرێت كه تایبه ته به پاراستنی مندااڵن، چونكه تاوه كو ئێس����تا هیچ یاسایه كی تایب����ه ت نه بوه به پاراس����تنی منداڵ له
كوردستان، له الیه ن خۆشیه وه عه مید عه بدولخالق ته لعه ت، به ڕێوه به ری پۆلیس����ی هه ولێر ئ����ه وه ره تده كاته وه كه س����واڵكردن له هه ولێ����ر بوبێته دی����ارده ، به ڵكو چه ند حاڵه تێكه كه ئێس����تا دروست بۆته وه و ماوه یه ك����ی زۆریش����ه ئ����ه و حاڵه ته له هه ولێر به ش����ێوه یه كی زۆر باش نه مابو، ئه وه ی ئێستاش ده بیندرێت هۆكاره كه ی ب����ۆ ئه وه ده گێرێته وه ك����ه زیاتر له 18 هه زار س����وری له هه ولێر نیشته جێیە ، بۆی����ه ئه وانه كێش����ه یه كی گه وره یان بۆ دروستكردوه و هه ندێك پۆلیسی هه ولێر له و ئاوارانه ش ده س����تیان به سواڵكردن ك����ردوه ، ئه وانیش وه كو پۆلیس ناتوانن ك����ه ئ����ه و كه س����انه ده س����تگیر بكه ن له به رئه وه ی ئه وان ئێستا لێیان قه وماوه و هانایان بۆ هه ولێر هێناوه ، بۆیه هه وڵی ئه وه ده ده ن كه مپێكیان بۆ بكه نه وه بۆ ئه گینا كێش����ه یه ، ئه و چاره سه ركردنی ره وش����ی ئابوری له كوردستان و هه ولێر به تایبه تی زۆر زۆر باش بوه ، له به رئه وه زۆر به ده گم����ه ن هه ی����ه ك����ه كه س����ێك س����واڵ بكات، ئه وانه شی كه ده بینرێن و س����واڵده كه ن زیاتر ئه و كه س����انه ن كه پێی����ان ده ڵێن دۆم، بۆی����ه ئه وانه ی كه سواڵده كه ن و خه ڵكی سوریا نین ئه وان وه ك����و پۆلی����س زۆرجار ده س����تگیریان كردون و راده س����تی دادگای����ان كردون و له ده ب����ن به رده وامی����ش س����زادراون و
ده ستگیركردنیان.هێمن رەفیق توێژه رێكی كۆمه اڵیه تیە كه ئه وه ده كات����ه وه له س����ه ر جه خ����ت دی����ارده ی س����واڵكردن له كوردس����تان ناچێته خانه ی هه ژاریه وه ، به ڵكو جۆرێكه له خوپێوه گرتن����ی كۆمه اڵیه ت����ی و منداڵ ده كرێته ئامراز و قوربانی بۆ به دیهێنان و گه یش����تن به مه رامه كانی گه وره كان، له كاتێكدا له هیچ یاسا و ئاینێكدا نه هاتوه كه من����داڵ له و ته مه ن����ه دا به خێوكه ری خێزان بێت، به ڵكو ئه وه ئه ركی خێزان و دای����ك و ب����اوك و حكومه ته ك����ه منداڵ
به خێوبكات و هه مو مافه سه ره تایه كانشی ب����ۆ دابین بكات، ئ����ە و هێما بۆ ئه وه ش ده كات ك����ه م����رۆڤ كاتێ����ك هه س����ت له ده س����تدانی به نامۆبونی كۆمه اڵیه تی و به های كه سیه تی و هه ستكردن به وه ی كه رۆڵ و نرخێك����ی له ناوكۆمه ڵگه دا نه ماوه به هۆی به رزبونه وه ی جیاوازی چینایه تی كه ئه مه ش یه كێكه له ده رهاوێشته كانی س����ه رمایه داری ، بۆی����ه ئه مان����ه ده بنه ئ����ه وه ی تاك پاڵنه رێك����ی به هێ����ز بۆ په نا بۆ س����واڵكردن ده بات، بۆ ئه وه ی ل����ه و رێگه یه وه جۆرێك له پیش����اندانی به كۆمه ڵگه ش بخاته ڕو خۆی كه سیه تی بڵێت كه چینێك����ی تریش هه یه به ناوی چین����ی ه����ه ژار، بۆیه له س����واڵكردندا هه میش����ه كه سه كه هه وڵده دات كه سود له الیه نی هه ست و سۆزی دینی خه ڵكه كه ببینێت بۆ ئه مه ش هه مو جۆره هونه ر ێك به كارده هێنن، بۆئ����ه وه ی له و رێگه یه وه بتوانن دڵی هاواڵتی����ان بۆ الیی خۆیان كێ����ش بكه ن، وه كو ئ����ه و هونه ره ی كه ئێستا له هه ولێر هه س����تی پێده كرێت و رۆژانه به به رده وامی له شه قامه كان و چوار ره یان����ه كان و به رده رگایی مزگه وته كان و ش����وێنه گش����تیه كان كۆمه ڵێك منداڵ و گه وره ده بیندرێ����ت كه خۆیان نه خۆش ده خ����ه ن، ی����ان جۆرێك له جه س����ته ی منداڵ بریندار ده كه ن یان فلچه و ئاوێكی به ده س����ته وه یه و جامی ئۆتۆمۆبێله كانی پێ پاكده كاته وه یان بنێش����تێكی خراپ ده فرۆش����ێت، بۆ ئه وه ی له و رێگه یه وه هاواڵتی����ان ناچ����ار بكات كه ه����اوكاری بكه ن، له مه ش����دا زۆر سه ركه وتو بون و توانیویانه مه رامه كانی خۆیان جێبه جێ بكه ن، هاواڵتیانیش ده س����تیان هه یه له هاوكاری كردنیان ب����ۆ ئه وه ی به رده وام ب����ن، بیرل����ه وه ناكه ن����ه وه ك����ه ئه مانه له داهاتودا ده بنه چینێكی په راوێزخراوی ناو كۆمه ڵگه ، چونكه هه ریه كێك له ئێمه وه كو مرۆڤ ئه گه ر رێزو خۆشه ویس����تی كۆمه اڵیه ت����ی و خه ڵكمان له ده س����تدا، ئ����ه وا ئ����ه و تاك����ه ده كه وێته جۆرێك له تۆڵه كردنه وه به رامبه ر به و الیه نانه ی كه ده س����تیان هه بوه له وه ی ئه و كه سه یان
به و رێگایه دا بردوه .
زمان���ی به كارهێنان���ی جنێ���ودان و ته ش���هیرو ناوزڕاندن و قس���ه ی ناڕه واو خس���تنه پاڵی تۆمه ت و وشه ی نه شیاو، له و ك���رداره خراپانه ن كه زۆربه ی جار قس���ه ی جدی له سه ر ده كرێت، جاریش بوه گه یش���تۆته ئه و راده یه ی كێشه ی كاره س���اتی كۆمه اڵیه ت���ی و گ���ه وره ی
دڵته زێنیشی لێكه وتۆته وه .ئه مجۆره ل���ه وه ی نییه گومانیش���م ئه گه ر نامه تیقییان���ه ، په رچه ك���رداره بكه ره كه ی���ان پیاویش بێ���ت له زۆربه ی زۆری حاڵه ته كان���دا روب���ه روی ئافره ت پێوه ری به هه مان ئه وی���ش ده بێته وه ، دواكه وت���وی عه قڵییه ت���ی كلت���وری كۆمه ڵگا كه زاڵه و تائێستاش شه ره ف و كه رامه تی ئافره ت به ه���ی پیاو ئه ژمار ده كرێت به بێ ئه وه ی خوێندنه وه ی ورد بۆ مانا فراوانه كه ی چه مكی ش���ه ره ف و كه رامه ت���ی مرۆڤ بكرێت و تێبگه ین له و حه قیقه ته ی كه ش���ه ره ف ه���ه ر ماناو مه دلولێك له خۆی بگرێت دواجار شتێكی زاتیی���ه و خاوه ندارێتی ناگوێزرێته وه بۆ هیچ ك���ه س. به داخ���ه وه له كۆمه ڵگای ئێم���ه دا هه ركات ویس���ترابێت مرۆڤێك ئاسانترین شت یه كسه ر له كه داربكرێت په الماردان���ه بۆ ش���ه ره ف و كه رامه تی خ���ۆی و خێزانه كه ی ، خ���ۆ ئه گه ر ئه و كه س���ه ی ده كرێته ئامانج پیاویش بێت ئافره تانی خانه واده كه ی ده بنه ئامانجی س���ه ره كی و هه رجی قس���ه ی ناشیرین و بێبنه ما هه یه ده درێته پاڵی ، بێ ئه وه ی ئ���ه و ئافره تانه خۆیان به ش���ێكیش بن
له مه سه له كان.به ه���ه ردو پێویس���ته ئالێ���ره دا، ره گه زه كه مان���ه وه هه ڵوێس���تی جدی و فعلیم���ان هه بێ���ت، له س���ه ر جنێودان له رێگای سوكایه تیپێكردنی به ئافره ت و به كارهێنانی قسه ی ناڕه واو ناشایسته و خس���تنه پاڵی تۆمه ت و توانج و ته ش���ه ر له هه وڵی سڕینه وه ی ئه و كلتوره دا بین.
تا ئێره ، ویستم به گشتی قسه له سه ر ئ���ه و كلتوره خراپ و ناڕه واو س���ه قه ته بكه م، كه یه كێكه له باوترین جۆره كانی له وێش���ه وه ده رون���ی و توندوتی���ژی زۆرج���ار توندوتیژییه جه س���ته ییه كان
سه رهه ڵده دات.به اڵم ئه وه ی لێره دا، ئه مه وێت ببێته ته وه رێك بۆ گفتوگ���ۆو وروژاندن، ئه و ئافره تانه ن كه هه مان ش���ێوه ی پیاوان شوێن پێهه ڵگری ئه و جۆره ن له پیاوان كه ئێمه وه ك شه ره فی خۆیان پێناسه ده ك���ه ن ب���ۆ به زین���دو هێش���تنه وه ی كلتورێكی دواكه وتوی سه قه ت و له وه ش خراپتر، ئه گه ر ئه مجۆره له ئافره ت خۆی به داكۆكیكار له مافی ئافره ت و چاالكوانی كۆمه ڵگای مه ده نی یان كه سایه تییه كی سیاس���ی و خاوه ن پله و پایه ی سیاسی یان حكومی بزانێ���ت، كه به بڕوای من هه میش���ه بون���ی ئه مج���ۆره له ئافره ت ده س���تپێكردنی خاڵی له مه جاله كه دا، ئه م ئافره تان���ی ب���ۆ كاره س���اته كانه واڵته ، باش���تره بڵێین نه بونیان جێگای
دڵخۆشی و ئومێد بێت. من ده مه وێت، لێره دا چه ند نمونه یه كی زین���دو بخه مه رو كه زۆربه م���ان رۆژانه ده یانبینین و زۆرجاریش هه ست به بونی ئازاری ئه و باره ش ده كه ین كه ئافره تی
ئێمه ی تێدای���ه و ئه مجۆره ش له ئافره ت هه یه له سه ر حس���ابی پرسی ئافره ت و
ئافره تبونی پێی ده گاته ده سه اڵت.ی���ه ك له و نمون���ه زیندوانه ی كه بوه ه���ۆكاری ئ���ه م نوس���ینه ش، نمونه ی ئه و ئافره ت���ه بو كه ئێس���تا ئه ندامی سیاس���ییه و پارتێكی س���ه ركردایه تی ه���ه ر ئه ویش س���كرتێری رێكخراوێكی ئافره تان���ه و خۆش���ی به داكۆكیكارێكی مه زنی مافه كانی ئافره ت له كوردس���تان كارێكه وه به ه���ۆی كه نیش���انده دات، پێك���ه وه كه وتینه گفتوگۆ، تا باس���ی كۆمه ڵێ���ك له گله ی���ی و گازانده ش، ئه و له گ���ه ڵ ئ���ه وه ی گله ی���ی له ه���اوكاره پیاوه كانی هه بو كه پێی وابو غه دریان لێكردوه ، یه كس���ه ر بێ سێ و دو كه وته قس���ه ی ناش���یرین و جنێ���وو تۆم���ه ت به خوشك و ژن و دایكی ئه و پیاوانه .. " منیش نه متوانی گوێبگرم تا باسه كه ی ب���ڕی و قس���ه كانیم ده كات و ت���ه واو سكرتێری به حساب جه نابتان پێموت، رێكخراوێكی ئافره تانی و له سه ر حسابی ئافره تبونیش���ت ئه ندامی سه ركردایه تی خ���ۆت كات له هه م���ان حزبه كه ت���ی و به كه سێكی رۆش���نبیرو پێشكه وتنخواز ده زانیت، چۆن رێ���گا ئه ده یت به خۆت قسه به و ئافره تانه بڵێی كه له ماڵه كانی خۆیان دانیشتون و كورد وته نی ئاگایان له مه حم���ودی بێ زه واڵ نییه ، دیس���ان به هه ڵچونێك���ی زۆره وه وت���ی : ئاخ���ر منی���ش ته نیا دوعای ئ���ه وه ده كه م كه خێزانه كانیان ببینم به وپه ڕی س���وكی و له تۆڵ���ه ی ئ���ه و غ���ه دره ی لێمكراوه ، منیش جنێو بۆ ژن و خوشك و دایكیان
ده نێرم.."دوای ماوه ی���ه ك له گ���ه ڵ خانمێك���ی هاوڕێ���م كه وتینه گفتوگ���ۆو نیگه رانی خ���ۆم له مه ڕ ئه م خانمه بۆ باس���كرد، ئه ویش به هه مان ش���ێوه كه وته باسی دو ئافره ت���ی تر، كه یه كی���ان خاوه ن ئه ویتریش���یان حكومییه و بااڵی پله ی ئافره ت به چاالكوان���ی مافه كانی خۆی ده زانێت، باس���ی ئه و هه ڵویس���تانه ی ئه وانی بۆ كردم كه هه ركاتێك باس���ی ئافره تێك ده كرێت و به دڵی ئه وان نابێت هه رچی قسه ی سوك و جنێوی ناشیرین
هه یه ده یخه نه پاڵی .له نوس���ینه كانمدا زۆرج���ار ئه ڵبه ت هه ڵمداوه نمونه ی زیندو بهێنمه وه ، كه ره نگه الی خوێنه ر لێكدانه وی جیاوازی ب���ۆ بكرێت، به اڵم ئه وه ی گرنگه بۆ من نمونه زیندوه كانه وه له رێگای ئه مه وێت بڵێ���م ئێمه گی���رۆده ی ده س���تی ئه و كه سانه ین كه له روخساردا نوێنه رایه تی چین و توێژێك ده كه ن و موزایه ده له سه ر هه مو پرس���ه كانی كۆمه ڵ���گا ده كه ن و ده س���كه وتی م���اددی و مه عنه وی باش وه رده گرن له س���ه ری ، كه چی له بنه مادا ڤایرۆسی ترسناكترین جۆری خۆشیان نه خۆش���ییه كلتوریی���ه باوه كانی ئه م چه ندین س���ااڵنێكه كه كۆمه ڵگای���ه ن ب���ه رده وام قوربانی و كردۆته كه س���ی
ده جه نگین له گه ڵیدا. به و ئومێ���ده ی هه مو ئه وانه ی خۆیان لێره وه نمونان���ه دا ده دۆزن���ه وه ل���ه م سه ره تایه ك بۆ گۆڕانكاری كۆمه اڵیه تی
جدی له خۆیاندا بدۆزنه وه .
17 (371( سێشه ممه 2013/4/2 کۆمەاڵیەتی
لەسواڵکردنیشدا داهێنان دەکرێت سواڵکەرەکانی کوردستان دەوڵەمەندن نەک هەژار
ئافره ت و جنێوتانیا تاهیر
ئا: رامان عومه ر
به پێی ئاماری دادگای باری كه سیی هه ولێر له ماوه ی دو ساڵی رابردودا 402 كه س به هۆی ناپاكی
هاوسه رییه وه له یه كتر جیابونه ته وه و ساڵی 2012 به راورد به ساڵی 2011
له 4% زیادیكردوه .
به پێی ئه و ئاماره ناپاكی هاوسه ریی دوه می���ن ه���ۆكاره ب���ۆ جیابونه وه ی هاوس���ه ران له یه كتری. س���اڵی 2011 به راورد به ساڵی 2012 ئه و رێژه یه زیاتر له 4% به رزبۆته وه واته له 9.46%ه وه ئه ویش���دا به دوای ل���ه %14.60 بۆته هۆكاری نه بونی ماڵ���ی جیا و هۆكاری كۆمه اڵیه تی و ئابوری و ته كنه لۆژیا رۆڵی خۆیان بین���وه له به رزبونه وه ی رێژه ی
ته اڵق له هه ولێر.
رێ���ژه ی به رزبون���ه وه ی له ب���اره ی هانی سه عید، هاوسه رییشه وه ناپاكی توێژه ری ده رونی، ئه وه ی خسته رو كه ئه گه ری ئ���ه وه هه یه ئه و رێژه یه زیاتر به رزبێته وه به هۆی ئه وه ی له ئێس���تادا له روی هه ولێردا ب���ه روی كرانه وه یه ك بازرگانی و زۆربونی مێدیاوه به خۆیه وه ناپاكی هاوسه ریی بینیوه و وتیش���ی: به دڵنیاییه وه رۆژ ب���ه رۆژ زیاد ده بێت ئه مه ش گه ر رویدا له وانه یه چاره سه ری مه ح���اڵ بێ و ئه نجامه كه ی هه ر ده گاته ناپاكییه كه ته اڵقدان به تایبه تی گ���ه ر له الیه ن ژنه كه وه بێت، به اڵم گه ر هاتو له الیه ن پیاوه ك���ه وه بو ره نگه زۆرجار نه گاته ئه و راده یه . ئه و پێشیوایه زۆریی خیانه تكردنه كه ش هۆكاری خۆی هه یه و وتی: له وانه ئه و دو كه سه به خواستی یان نه كردبێت زه واجه كه ی���ان خۆیان ساردیی سێكیس���ی له نێوانیادا هه بێت
یان جی���اوازی ته مه نیان زۆر بێت یان هۆكاری تری���ان هه بێت بۆ ئه وه وه ك
ئه وه ی له یه كتر بێزار بوبن.راب���ردودا س���اڵی دو له م���اوه ی له هه ولێ���ر 402 ك���ه س به هۆی ناپاكی جیابونه ته وه له یه كتر هاوس���ه رییه وه توێژه ره ك���ه ئام���اژه ی ب���ه وه ش كرد هه ندێجار ناپاكییه كه ته نها به جیابونه وه ناوه ستێت، به ڵكو به كۆتایهاتنی ژیانی یه كتری���ش كۆتای���ی دێت و وتیش���ی: ماوه یه ك له مه وبه ر كوڕو ژنێك له سه ر ده ستێكه ڵكردن كوژران، ئه مه ش دوای ئاش���كرابونی په یوه ن���دی نێوانیان كه په یوه ندی ئاشكرابونی دوای ته نانه ت نێوانیشیان ئاماده نه بون ده ستبه رداری
یه كتربن. له س���ه ر ده روونناس���ان جه خ���ت ئ���ه وه ده كه ن���ه وه زی���اد له هۆكارێك هه یه ب���ۆ به رزبونه وه ی رێژه ی ناپاكی
هاوسه ریی، هانی سه عید، ده رونناس، ئه وه ی خس���ته رو به رزبونه وه ی رێژه ی ناپاكی هاوس���ه ریی زیاد له هۆكارێكی زیادبونی گرنگترینیان ده ڵێت: هه یه و كاریگه ری كه ته كنه لۆژیایه هۆیه كانی به سه ر بیركردنه وه ی تاكه كانه وه هه یه و ئه وه ش وایك���ردوه هه ندێجار له جیاتی ئه وه ی ببێته مایه ی خێر شه ڕی هێناوه . هانی ئه وه ش ده خاته رو به هۆی مۆبایل و ئینته رنێته وه كۆمه اڵیه تییه كانی تۆڕه لێكنزیكبونه وه رویداوه و به و هۆیه شه وه په یوه ندی ت���ر هاتۆته نێو په یوه ندییه به جیابونه وه خێزانییه كان و سه ره نجام
كۆتایی هاتوه ئه سعه د حامید، كۆمه ڵناس پێیوایه هۆكارێكی ت���ری به رزبونه وه ی ناپاكی هاوسه ریی كه مهۆشیاری كۆمه اڵیه تییه ته كنه لۆژیا به كارهێنان���ی به رامب���ه ر لێكه وتۆته وه ، خراپ���ی كاردان���ه وه ی
چونكه ژنی وا هه بوه له سه ر نوكه یه كی مۆبایل كه بۆی ك���راوه ته اڵق دراوه ، ره نگه ئه و نوكه یه به هه ڵه یان به ڕێكه وت بوبێ. یاخود ژن هه بوه داوای ته اڵقی له مێرده ك���ه ی ك���ردوه له به رئ���ه وه ی پیاوه كه ی زۆربه ی كاته كانی ماڵه وه ی به خۆخه ریككردن به ئینته رنێت و مۆبایل به سه ر بردوه و مافی ژنه كه ی پێشێل و فه رامۆش���كردوه . به پێ���ی ئامارێك���ی فه رمی ه���ۆكاری جیابونه وه له هه رێمی
كوردستان به م جۆره یه :1. له % 35 ی حاڵه ته كان هۆكاری جیابونه وه كه ی���ان نه گونجان���ه له گه ڵ
یه كتر2. له % 19 ی حاڵه ته كان هۆكاری ماڵ���ی نه بون���ی جیابونه وه كه ی���ان
سه ربه خۆیه 3. ل���ه % 10 ی حاڵه ته كان هۆكاری
جیابونه وه كه یان داوینپیسییه
4. ل���ه % 8 ی حاڵه ته كان هۆكاری ب���اری خراپی���ی جیابونه وه كه ی���ان
ئابورییه 5. ل���ه % 8 ی حاڵه ته كان هۆكاری
جیابونه وه كه یان كێشه ی كۆمه اڵتییه 6. ل���ه % 7 ی حاڵه ته كان هۆكاری ته كنه لۆجی���ای جیابونه وه كه ی���ان
سه رده مه ل���ه % 3 ی حاڵه ت���ه كان .7هۆكاری ته اڵقه كه یان جیاوازی ته مه نه
8. ل���ه % 2 ی حاڵه ته كان هۆكاری جیابونه وه كه یان ژنهێنانی دوه مه
9. ل���ه % 2 ی حاڵه ته كان هۆكاری جیابونه وه كه یان نه زۆكییه
10. ل���ه % 1 ی حاڵه ته كان هۆكاری به نه خۆشی توشبونه جیابونه وه كه یان
یه كێك له هاوسه ره كانحاڵه ت���ه كان ی 5 % ل���ه .11
هۆكاره كانیان به وردی دیاری نه كراوه
به پێی ئاماری دادگای باری كه سێتی هه ولێر:
ناپاكی هاوسه ری رێژه ی جیابونه وه به رزده کاته وه
سواڵکردن بۆته دیارده یه کی باو فۆتۆ: ئاراس عوسمان
باوکم ناتوانێت بە تەنها بژێوی ژیانی ماڵه وه و
كرێی خانو دابین بکات ، بۆیه ئێمە هاوكاری ده كه ین و رۆژانه ش له گه ڵ خوشكه كه م 30
تا 40 هه زار دینار پەیدا دەکەین
تایبه‌ت(371( سێشه ممه 2013/4/2 18
حساباتی گۆڕان لەنێوان دۆست و دوژمندا
دانا
لەوەتەی گۆڕان دروستبوە، کۆسرەت ڕەسوڵ عەلی میانڕەوترین سەرکردەی یەکێتیی بوە بەرامبەر ئەم بزوتنەوەیە. ئەم پیاوە بەئاش���كراو بەنهێنیی و لەناو کۆبونەوه داخراوەکانی یەکێتیی و لەبەردەم هەموان بەتاڵەبانیشەوە، دژی تەنگ پێهەڵچنینی گۆڕان و لەگەڵ دۆستایەتی و یەکگرتنەوە بوە لەگەڵیان. هەڵوێستی مەیدانیی کۆسرەت ڕەسوڵ لەکاتی خۆپیشاندانەکانی 17ی شوباتدا جوامێرانە بو، چ لەڕێگریکردن لەلەشكرکێش���ی بارزانیی و تاڵەبانیی بۆ س���ەر گردەکەو چ لەرەتکردنەوەی سەرکوتکردنی خۆپیشاندانەکان لەالیەن فەوجەکانی ئەمەوە..
بەدرێژایی چوار س���اڵی ڕابردو کەم کاری خراپ هەیە لەس���لێمانی و سنوری سەوز بەگۆڕان نە کرابێ کە کۆسرەت رەسوڵ بەئێستاشەوە تیایدا وەك میوان وایە. لەبنەڕەتدا دەس���ەاڵتی دەستڕۆیش���توی ناو یەکێتی شەڕی سەرسەختی لەگەڵ گۆڕان لەس���ەر خاوەندارێتی س���لێمانییە کە ئ���ەوەی یەکەمیان هەمو کایەکانی داگیرکردوە بەنەوت و گومرگ و فڕۆکەخانەو بازاڕو ئەرزو ئاوەکەشیەوە. بەواتایەکی دیکە ناوەندی دەس���ەاڵتی یەکێتی) کە دەمێکە کۆسرەت ڕەسوڵی لێ دەرکراوە( هەولێری بۆ پارتی جێهێش���توە کە س���ەنتەری هێزو قورسیایی ئەوی لێیە، ئیدی ئەبێ ئەو نهێنییە چی بێت کە وا لەنەوش���یروان موس���تەفا بکات هەمیشە کۆسرەت ڕەس���وڵ بەنەیارو دەسەاڵتدارێتیی سلێمانی یەکێتیی بەدۆست یان بەنزیك بزانێت؟ ئەگەروەاڵمی ئەم پرسیارە تائێستا قورس بوبێ، ئەوا دوای باڵوکردنەوەی پڕوپاگاندەی دانیش���تن و ڕێکەوتنی کۆسرەت ڕەسوڵ لەگەڵ مەس���عود بارزانیی، ئاس���انە. پڕوپاگه ندەکە لەبنەڕەتدا موخابەراتیی و بۆ پەكخس���تنی کۆبونەوەکەی گۆڕان و یەکێتی بو، لەبەرامبەریش���دا دیس���ان ناش���یرینکردنی کۆسرەت و بەس���تەزمانکردنی ناوەندی دەسەاڵتی یەکێتی بو. داڕێژەری پڕوپاگاندەکە نەیتوانی کاڵو بنێتە س���ەر میدیای ئەهلی، بەاڵم زۆر بەئاس���انی س���ەرکردایەتی گۆڕانی پێ لەخش���تەبردو وەکو خۆی هەواڵەکە لە
KNN باڵوکرایەوە!ئەو س���یناریۆیەی سەرەوە، س���ەلماندی کە گۆڕان لەژێر کاریگەریی توندی س���ەرچاوەی هەواڵەکەدای���ە، دوریش نیی���ە بەدرێژایی چوار س���اڵی ڕابردو، داڕێ���ژەری ئەم س���یناریۆیە س���ەرچاوەی باوەڕپێک���راوی زانیاری���ی و ڕەنگە ڕێنماییکەری س���ەرکردایەتی گۆڕانیش بوبێ. ئاوڕدانەوەیەکی خێراش بەهەندێ حس���اباتی گۆڕاندا، ئەوەمان پێئەڵێ کە دور نییە ئەم سەرچاوەیە زۆرجاریتر س���ەرکردایەتی گۆڕانی بەهەڵەدا بردبێ و س���یناریۆو چیرۆکی سەیرو ترسانکی لەمەڕخراپی���ی و دزێویی دۆس���تەکان و چاکەو فریش���تەیی دوژمنەکانی گۆڕان،
بەسەرکردایەتی گۆڕان دابێ.پرس���یار ئەوەیە دوای ئ���ەم پڕوپاگەندە موخابەراتییەی کە س���ەرکردایەتی دەستڕۆیشتوی یەکێتی، گۆڕانی پێ لەخشتەبرد، تۆ بڵێی سەرکردایەتی گۆڕان هەر لەسەر حس���ابە کۆنەکە، دۆست بەنەیارو نەیار بەدۆست سەیربکات؟ تۆ بڵێی نەوشیروان موستەفا بێنێتە سەر ئەو واقیعە تاڵەی کە دۆست و قوتابییە ژیرەکانی زەمانی زوی، لەمێژە نەیاری سەرسەخت و مامۆستای کارامەی بەرەو
هەڵدێربردنی گۆڕانەکەین؟!
VACANCY ANNOUNCEMENTS
Mercy Corps is an international non-profit NGO implementing pro-grams in Iraq and Kurdistan Region, and is currently recruiting for the vacant position of:
Senior Admin/Logistics Officer
For Sulaimaniyah office
Successful candidates will meet the following requirements:
•Bachelor’sdegree(minimum) •Computerliterate;strongMS-ExcelandMSWordskills •Languagerequirements:Kurdish(required),Arabic(required),English (required) •Validdrivers’licenseandcleanrecord •Minimumfiveyearsadministrativeworkexperience •Conscientiouswithanexcellentsenseofjudgment •Strongorganizationalskills •Abilitytoworksimultaneouslyonmultipletasks •Willingnessandabilitytoworkeffectivelywithawidevarietyofpeople •Abilitytoworkaspartofateamandcoordinatewithprojectpersonnel •SufficientITknowledgeforminortroubleshooting
Please send updated CV to the following email address not later than Monday, April 08, 2013 - 14:00.
VACANCY ANNOUNCEMENTS
Mercy Corps is an international non-profit NGO implementing pro-grams in Iraq and Kurdistan Region, and is currently recruiting for the vacant position of:
Junior Admin/Logistics Officer
For Sulaimaniyah office
Successful candidates will meet the following requirements:
•Bachelor’sdegree(minimum) •SufficientexperienceinIT,AdministrationandLogistics. •Languagerequirements:Kurdish(required),Arabic(required),English (required) •Minimumtwoyearsadministrativeworkexperience •Conscientiouswithanexcellentsenseofjudgment •Strongorganizationalskills •Abilitytoworksimultaneouslyonmultipletasks •Willingnessandabilitytoworkeffectivelywithawidevarietyofpeople •Abilitytoworkaspartofateamandcoordinatewithprojectpersonnel
Please send updated CV to the following email address not later than Monday, April 08, 2013 - 14:00.
ئا: ئاسۆ سه راوی
عه بدولڕه حمان سدیق، كه پێشتر ئه ندامی مه كته بی سیاسی یه كگرتوی
ئیسالمی بو، له 2009/9/9 ه وه وازی له كاری حیزبی هێناوه ، چه ند رۆژێكه هه واڵێكی وا باڵوكراوه ته وه كه په یوه ندی به پارتی دیموكراتی كوردستانه وه كردبێت، به اڵم له م
دیداره كورته ی ئاوێنه دا ئه و هه واڵه ره تده كاته وه .
كۆمه اڵیه ت���ی له ت���ۆڕی ئاوێن���ه : فه یسبوك، هه واڵی ئه وه باڵوكراوه ته وه كه تۆ په یوه ندیت به پارتی دیموكراتی كوردس���تانه وه كردوه ، قس���ه ت چییه
له وباره یه وه ؟عه بدولڕه حمان س���دیق: منیش وه ك زۆرب���ه ی هاواڵتی���ان، هه واڵێك���ی له و جۆره م بیس���توه ، به اڵم له گه ڵ رێزم بۆ ته واوی حیزبه كوردس���تانییه كان، ئه و هه واڵه به ته واوه تی دوره له راستییه وه ، چونك���ه ئه و رۆژه ی ك���ه وازم له كاری حیزبی هێنا له ن���او یه كگرتو، بڕیارمدا وه كو كه سایه تییه كی نیشتمانی و ئاینی و نه ته وه یی ، سه ربه خۆ و بێالیه نانه خزمه ت به نیشتمانه كه م و گه له كه م بكه م، به هیچ به پارتییه وه په یوه ندی���م ش���ێوه یه ك نه كردوه ، بڕیاریشم وایه كه په یوه ندی به هیچ حیزبێكه وه نه كه م، چونكه كاری حیزبی دیس���پلین و په یڕه وو پرۆگرامی تێدایه ، ك���ه ناگونجێ له گ���ه ڵ ئه وه ی من مه به س���تمه ، له ئازادی بیركرنه وه و، بیروبۆچونه كانم، ده ربڕین���ی ئ���ازادی دوباره ده ڵێم له گ���ه ڵ رێزم بۆ ته واوی حیزبه كان، بڕیاری كۆتایی من ئه وه یه ، كه ل���ه كاری حیزبایه تی���دا نه بم و وه ك
كه سایه تییه كی كوردستانی كاربكه م.ئاوێن���ه : پێتوانیی���ه ئ���ه و قس���انه
عه بدولڕه حمان سدیق:
نه بوم به پارتی
ل���ه وه وه س���ه رچاوه ی گرتبێت، كه تۆ پارتییه وه له راگه یاندنه كان���ی زیات���ر ده رده كه ویت، به تایبه ت گۆشه یه كیشت له رۆژنامه ی روداوی ، نزیك له نێچره ڤان
بارزانی ، هه یه ؟عه بدولڕه حمان س���دیق: نازانم ئه وه په یوه ندی به وه هه بێت یان نا، سه باره ت به گۆش���ه كه م له روداو، من كاك ئاكۆی سه رنوسه ری ئه و رۆژنامه یه له سه رده می رۆژنامه ی میدیاوه ده ناسم، به هۆی ئه و له و رۆژنامه یه گۆشه م هه یه ، جگه له وه سێ س���ه ته الیت له هه ولێردا هه یه ، كه بریتین له كوردس���تان تیڤی و زاگرۆس و
س���پێده ، بۆیه هه ر له و سێ كه ناڵه وه زیات���ر ده رده ك���ه وم، هۆكاره كه ش���ی ئه وه یه ، كه توانای س���ه فه ركردنم نییه له روی جه س���تییه وه هه ر رۆژه بچه مه له ش���اره كانی ته له فیزیۆنی كه ناڵێكی
تر.ئاوێنه : بۆ پرۆژه ی س���ه نته ری پرد بۆ گه ش���ه پێدان كێ كۆمه كی داراییت
ده كات؟عه بدولڕه حمان سدیق: وه كو سه نته ر و بینا من ش���تی وه هام نییه تا كۆمه ك بكرێ���م، پرۆژه ی پرد بۆ گه ش���ه پێدانم هه یه كه زیاتر له بواری ژینگه و كاروباری
خۆمم سایتێكی قسه ده كه م، سیاسیدا هه یه و سایتێكی تریشم به ناوی پرده وه
له 2008 ه وه هه یه . ئاوێن���ه : به اڵم ئه وه ش ده وترێ ، كه به رێزت له نێچیره ڤ���ان بارزانییه وه زۆر
نزیكیت، ئه وه چۆنه ؟عه بدولڕه حمان س���دیق: من ئێستاكه له چه ق���ی بازنه یه كم ب���ۆ هه موان وه ك یه ك وام، به یه ك نیوه تیره له هه موانه وه
وه كو یه ك نزیكم.وازهێنانت ه���ۆكاری ئ���ه ی ئاوێنه :
له یه كگرتو چی بو؟له 2009/9/9 سدیق: عه بدولڕه حمان من ئه وه م باڵوكردۆت���ه وه كه هۆكاری وازهێنانه كه م چییه ، ئێستاش و ئه وساش ه���ه ر ئه وه م وتوه ، كه كاری حیزبی بۆ سروشتی من به ئه زمون ده ركه وتوه كه
ناگونجێ .ئاوێن���ه : تۆ له س���ه ر یه كگرتو بویته وه زی���ری ژینگه ی عێراق و خانه نش���ین كرای���ت، پێش���تر به ش���ێك له موچه ی خانه نش���ینییه كه ت ده دای���ه یه كگرتو،
ئێستاش هه ر به و جۆره یه ؟له 2012/1/1 سدیق: عه بدولڕه حمان به پێ���ی بڕی���اری په رله مان���ی عێراق، خانه نش���ینی وه زیره كان ده س���تكاری كرا، به جۆرێك به پێ���ی ئه و خزمه ته ی كه هه یانبو خانه نشینییان بۆ بڕایه وه ، ئه و كه س���ه ی كه ماوه ی وه زیرییه كه ی له ساڵێك كه متربوایه ، وه ك من به %30 موچه كه ی خانه نش���ین ده كرا، واته من ئێستاكه له 30% ی هه شت ملیۆن دینار وه رده گرم ك���ه ده كات���ه 2ملیۆن و400 ه���ه زار دینار، ئ���ه و پاره یه ش ئه وه نده نییه كه به ش���ی یه كگرت���وی لێبده م، هه رچه نده پێش ئه وه له 30% موچه كه م ده دایه حیزب، ب���ه اڵم كه به و جۆره ی لێهات یه كگرتو خۆش���یان وتیان ئیتر
نامانه وێ .
ریکالم ریکالم
كاری حیزبی بۆ سروشتی من به ئه زمون ده ركه وتوه كه
ناگونجێ
عه بدولڕه حمان سدیق
►
(371( سێشه ممه 2013/4/2 19تایبه‌ت
خومه ین���ی توان���ی گه وره ترین هه ڵه به مێ���ژوی فۆكۆدا ب���كات، هه رچه نده فۆكۆ زو هه س���تی به و هه ڵه گه وره یه ی خ���ۆی كردو زو لێیپه ش���یمان بویه وه ، په شیمانبونه وه كه به جۆرێك بو ته نانه ت فۆكۆ تا ماوه یه كی���ش خۆی له خه ڵك ده ش���ارده وه و له ش���ه رمان له ماڵه كه ی خۆی نه ده هاته ده ره وه ، ئه گه رچی ئه و زۆرترین ئێران ئیس���امییه ی شۆڕشه پاڵپشتی جه ماوه ری له گه ڵدابو، بۆیه ش ئ���ه م شۆڕش���ه جه ماوه ریی���ه فۆكۆی به هه ڵه ب���رد. كه واته هه مو كرده یه كی
جه ماوه ری راست نییه . گرفت���ی ئه قڵ���ی كۆمه ڵ���گای كوردی تا ئێس���تا به تایب���ه ت ئه قڵی س���ه ركرده كان، هه مان ئه و لۆجیكه بۆ سیاسه ت و س���ه ركردایه تیكردنی خه ڵك به كاردێن���ن كه ئه گ���ه ر به نه رمونیانی ره فت���ار له گ���ه ڵ خه ڵكی بك���ه ن ئه وا به ده ردی )سافونارۆال( نییه گومانیان ده چ���ن، له كاتێكدا نمونه ی تریش���مان هه ن ك���ه پێچه وانه یه تی كه س���ه دام و
قه زافی و هیتڵه رو چه ندانی دیكه ن. ب���ۆ یه كه مج���ار ك���ه حكومه ت له مێ���ژودا پێكهێن���را، ب���ۆ ئ���ه وه بو ئه و خه ڵك���ه په رته وازه ی���ه به جۆرێك كۆبكات���ه وه ، كه رێكبخرێ���ن، نه ك بۆ به س���ه ریاندا س���ته مكاری كه ئه وه ی پێڕه و بكرێ، به اڵم كاتێك هه ر له گه ڵ یه كه م حكومه تی مێ���ژو، حكومه ته كه ب���و به حكومه تێك���ی پاش���ایی، ئیتر می���ر دیاریك���را بۆ ئه وه ی به ش���ێوه ی حوك���م پشتاوپش���ت میراتگه رای���ی و بك���رێ، ئیتر ل���ه و رۆژه وه ی حكومه ت له مێ���ژودا پێكهات���وه ، حكومه تێك���ی سته مكار دروستبوه و، له پێناو مانه وه و حوكمڕانییه كه ی���دا، به رده وامبون���ی هه مو جۆره ش���ێوازێكی سته مكارانه ی له سه ركوتكردنی كه خۆی گرتۆته به ر، ه���ه ر ده نگێكی ناڕه زایی���دا ده ربڕیبێ. گرفت ئه وه یه هه زاران س���اڵه حوكمی پاشایه تی دامه زراوه و، هه ر دور نه ڕۆین له س���ه رده می موعاویه ش���دا حوكم���ی میراتگ���ه ری س���ه پێنراوه ، ك���ه زیاتر له )1350( ساڵ ئه بێ، كه چی تا ئێستا پێڕه وك���ردن و پیاده كردن���ی ئه و جۆره حوكمانه له كۆمه ڵگا دواكه وتوه كاندا )كه ئێمه ی كوردیش له دواكه وتوه كانین( هه ر درێژه ی هه یه . ماكیاڤیلی راستی وتوه كه ده ڵێت، له و ش���وێنانه ی یه كسانی تێیدا به رقه راره ، سیسته مێكی كۆماری ش���وێنانه ش له و به اڵم دابمه زرێن���ن، ك���ه نابه راب���ه ری و ناعه داله تی تێدایه ، میرنش���ینی دابمه زرێنن. راستییه كه ش هه ر وایه هیچ عه داله تێك له سیس���ته می خێڵ و سیس���ته می پشتاوپشتدا نییه ، جگه له س���ه ركوتكاری و س���ته مكاری. چونك���ه له سیس���ته مێكی مۆدێرن یان بااڵتربن خانه دانه كان نابێت كۆماریدا، له خه ڵكی ئاسایی، تا ئێستا له هه رێمی ئاغاو عه شیره ت و كوردس���تاندا خێڵ و به ناوی بنه ماڵ���ه ته نان���ه ت هه ن���دێ خانه دانییه وه زۆر زۆر بااڵترن، له خه ڵكی ئاس���ایی، جا ئه و خه ڵكه خوای ده كرد هی زۆر رۆشنبیری گه وره شی تێدابوبێ. كۆمه ڵگه ی���ه ك هی���چ له بنه ڕه تیش���دا پێش���ناكه وێ تا ئاغاو خێڵ و خانه دان حوكمی تێدابكات، له گه ڵ پێشكه وتنی كۆمه اڵیه تی���دا ئ���ه و چی���ن و توێژان���ه ورده ورده ئه ب���ێ بتوێنه وه و وه ك هه ر هاواڵتییه كی ئاس���ایی بژین. ده سه اڵتی كوردی تا ئێس���تاش ئاگای له و هه مو گۆڕانكارییان���ه نییه ك���ه له نێو هه ناوو منداڵدانی كۆمه ڵگه ی كوردی رویانداوه و روده ده ن، به ڵك���و هێش���تا ئه قڵییه تی له كه ڵكه ڵ���ه ی به هێ���ز خۆس���ه پاندن ده س���ه اڵت نه چۆته ده ره وه . ده یانه وێ ئیراده ی یه ك كۆمه ڵگه به كۆیله بكه ن، بێگومان رون���ه كۆیله له خزمه تی یه ك تاكه كه س���دایه ، ب���ه اڵم ئه وانه ی داوای ئ���ازادی ده كه ن، ئه وانه ن كه ده یانه وێ له پێناوی خزمه تكردنی ده وڵه تدا، ژیانی خۆیان ببه نه س���ه ر. گرفتی كۆمه ڵگه ی كوردی ئه وه یه نه ك هه ر ئێستا به ڵكو سه دان ساڵه ئیراده ی كورد ئیراده یه كی خه سێنراوه و ته مبه ڵه و هیچ زیندو نییه . بێگوم���ان ئه گه ر ئێم���ه له رۆژگارێكی پۆس���ت جیهانگه رایی و ئه مڕۆی وه كو مۆدێرن���ه و دیموكراس���ی نه ژیابوینایه ،
هه م���و ب���ه و هه س���تمان هه رگی���ز ك���وردی ده س���ه اڵتی وێرانكاریی���ه ی نه ده كرد، فه یله س���وفێكی چین راستی وتوه كه ده ڵێ: ئه گه ر مه رگ نه بوایه ، خۆش���ی ژیان هیچ مانایه كی نه ده بو، گرفت���ی ده س���ه اڵتی كوردی ل���ه وه دا خه س���تبۆته وه ، به تایبه ت س���ه ركرده و باس���ی هه میش���ه س���ه رۆكه كانمان، به هه شتمان بۆ ده كه ن، به اڵم له ودیوه وه جه هه نه مێكیان دروس���تكردوه ، شوێنی بۆ ئه بێته وه كۆمه ڵگه كه م���ان ته واوی س���وتاندن و برژاندن. كارڵ پۆپه ر چۆن هه ڵس���ه نگاندنێكی پڕ جورئه تانه ی بۆ ئه فاتون و هیگڵ و ماركس كرد، ئێمه ش به چه ند كه سێكه هه مان پێویس���تمان ئازایی و زانای���ی كارڵ پۆپه ری هه بێت یه كێتی و پارت���ی و له هه ڵس���ه نگاندنی به س���ه ركرده و هه رێم���دا حكومه ت���ی سه رۆكه كانیانه وه . به اڵم تا ئێستا ئه و ئازایی و ئ���ه و زاناییه م���ان نییه . ئێمه مێژویه كی زۆر شێواومان له به رده سته ، ئه و مێژوه پڕه له ساخته و درۆو میكیاج ب���ۆ ئه م و ئ���ه و، مێژوه ك���ه به جۆرێك ش���ێوێنراوه نایناس���ینه وه ، ئاخر له م مێژوه ش���ێواوه دا سه ركرده ی میللیمان ونك���راوه و له ب���ری ئه وه س���ه ركرده ی ترسنۆكمان لێكراون به فسفس پاڵه وان، روناكبیری سیاسیمان كراوه به ناحه زی گه ل، له بری ئه وه س���ه ركرده ی خێڵ و به هاوچ���ه رخ، ك���راون نه خوێن���ده وار سه یری ئه م مێژوه درۆزنه و ئه و رابردوه ش���ێوێنراوه مان بكه ن، كێ جه ساره ت ده كات راستی بكاته وه ، با بێته مه یدان ئێس���تا كاتییه تی. دڵنیام ئه وانه ی ئه و مێژوه یان ش���ێواندوه ئه زانن هه ر ئاوا به شێواوی نامینێته وه ، به اڵم نه ك هه ر میلله ت به ڵكو خۆشیان هه ڵخه ڵه تاندوه ، ئه گه ر هه ست به مه نه كه ن، مانای وایه هه ر به راس���تی نه خوێن���ده وارن و هه ر نازانن مێژوش چیی���ه ، چونكه مێژوی هه مو گه النی دونیا، له دواییدا هه ر روی راستی ده ركه وتۆته وه و ئه و ده مامكه ی وانه بوای���ه ، ئه گ���ه ر لێكراوه ت���ه وه ، ده بو خ���ودی مه س���یح له هه مو كه س دیكتاتۆرت���ر و خوێنڕێژتر بێت، چونكه ئیرهاب و ناوه ندی ببونه كه نیس���ه كان س���ته مكاری و، ئه و قه ت���ل و عامه و ئه و ترس و تۆقاندنه ی كه نیس���ه به رپایكرد له مێ���ژوی مرۆڤایه تیدا زۆر كه موێنه یه ، له ب���ه رده م كاتۆلیك���ه كان ش���ه ڕی پڕۆتس���تانته كان نمونه یه ك���ه له نێ���و ئاپۆڕای شه ڕو هه مو ئه و سته مكارییه ی كه نیس���ه هه ڵیگیرس���اندبو، ب���ه اڵم چ ئه وساو چ ئێستاش مه سیح هه ر هێمای لێبورده ی���ی بوه ، هیچ هێزێك نه یتوانی خودی مه س���یح په لكێشی ئه و دۆزه خه بكات ك���ه كه نیس���ه و به ن���او ئایینی مه س���یحی هه ڵیانگیرس���اندبو. به ڵكو له په ن���ای هه مو ش���ه ڕێكدا مه س���یحی
مرۆڤدۆست سه ریده رده هێنا. له مێژوی ئێمه دا هه مو س���ه ركرده دۆڕاو و براوه كانمان فسفس پاڵه وانێكی به قه رزاری ئه كه ن میلله تێك بێوێنه ن. خۆیان، له كاتێك���دا زۆر الیه نی تاریك له ژیانی ئه و س���ه ركرده و سه رۆكانه مان هه ن كه هێش���تا نه مانتوانیوه روناكی بخه ین���ه س���ه ریان. مێ���ژو له روانگه ی ڤۆلتێ���ره وه ، خ���ۆ به ته نه���ا مێ���ژوی نییه ، دیپلۆماسی و سیاسی و سه ربازی هه ر به ته نها مێژوی پاشاو سه رۆكه كان نییه ، هه ر به ته نه���ا مێژوی گێڕانه وه ی مێژوی به ڵك���و نییه ، روداوه كانی���ش به پێشكه وتن و گرنگی كه بزواندنه كانه گۆڕانكارییه كان���ه وه هه یه ، به واتایه كی تر مێژو له بنه ڕه تدا مێژوی لێكۆڵینه وه و لێكدانه وه یه ، ن���ه ك مێژوی گێڕانه وه ی روت. م���ن بۆ خ���ۆم زۆر جاران ده ڵێم سه ركرده و سه رۆكه كانی ئێمه پێویستیان به تۆبه كردنێكه وه كو تۆبه ی حه زره تی داود، ده نا هه رگی���ز پاكنابنه وه ، داود جگ���ه له كوش���تنی خه ڵكی، توش���ی سێكسی ناشه ڕعی)زینا(ش هاتبو. ئێمه له ن���او نه هامه تییه كانه وه هاتوین، بۆیه سه رۆكێكمان پێویسته وه كو حه زره تی تێبگات. باڵنده ش له زمانی سوله یمان به اڵم كوا؟ خۆ سه ركرده كانمان نه ك هه ر له زمانی باڵنده ناگه ن، به ڵكو له زمانی كۆمه ڵگاكه شیان ناگه ن و ئه وه تا نابیناو
گوێ گرانن له ناو كۆمه ڵگه كه ماندا.
ئاگاداری‌گۆڤارێكی سیاسی گشتی شیكاری ده رده چێت به ناوی گۆڤاری )شار( كه خاوه نی ئیمتیازه كه ی كۆمپانیای )ش����ارپرێس( و سه رنووسه ره كه ی )كه مال ره ئوف(ه ، هه ركه س و الیه نێك الری هه یه
له ماوه ی 15 رۆژدا په یوه ندی بكات به م ژماره یه وه :[email protected] 07704679999 یان به ئیمه یلی
ونبوون* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )زانیار حه مه رسوڵ
كریم( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه . * ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )مظفر صفر محمد ره زا(
هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه . * ناس���نامه یه كی ژوری بازرگان���ی س���لێمانی ونبوه به ن���اوی )نجم عبد بگی(
هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه . * ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )زانا حسین رشید(
هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )كاروان كامه ران بهجت(
هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه . *باجێكی كۆلیجی ته كنیكی سلێمانی _ به شی به رهه م هێنان و كانزاكان ونبوه به ناوی )محمد حه مه رس���وڵ كریم( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی
ئاوێنه .*مۆڵه تێكی كرین و فرۆشتنی خانوو و زه وی )نوسینگه ی خ������������اوی ( ونبوه به ن���اوی ) ابراهیم صالح امی���ن( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرس���گه ی
ئاوێنه .*ناس���نامه یه كی كۆمپانیای )ت���اژد ی������������ن( ونب���وه به ناوی )نازم محمود
ڕشید( هه ركه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی ئاوێنه .
www.awene.com
بۆنی‌خاك‌دێ...پاشماوه
هه رچه نده وتاره كانی دادو گه ش���ه پێدان پش���تگیری و له الیه ك���ه وه دوالیه نه ی���ه له الیه ك���ه وه ڕه خن���ه كه پێده چ���ێ ئه م هاوس���ه نگی ڕاگرتنی ب���ۆ هه ڵوێس���ته ده نگ���ی هه ڵب���ژاردن بێ�ت، س���ه ره ڕای ئه م هه نگاوان���ه نابێت كورده كانی باكور په له بك���ه ن له هه نگاوه كانیان و ده بێ ورد بیخوێنن���ه وه ئ���ه وه ی له س���ه ر هه رێمی كوردس���تان پێویسته چ وه ك خه ڵك و چ وه ك حكومه ت و ح���زب ده كرێ به رده وام بێ له سه ر هه ڵوێسته كانی خۆی كه پێشتر له سه ری بوه ، له هه مان كاتدا هه رحیزب و كه سایه تییه ك ئازاده و مافی خۆیه تی كه له ڕێگای ڕاگه یاندنه وه هه ڵوێس���تی خۆی نیش���انبدا به اڵم ئێمه ئه گه ر بمانه وێت و حس���اب بۆ خۆمان و ده ستكه وته كانمان و زیاتر شه رعیدانی ناوچه یی و نێوده وڵه تی و ناوخۆی���ی به حكومه ته كه م���ان بده ی���ن،
ده ب���ێ ڕێگا ب���ۆ ئه وه خ���ۆش كه ین كه حكومه ت���ی هه رێم دامه زراوه یاس���ایی و ش���ه رعییه كانی هه رێم ئه ركی ڕێكخستن و له گفتوگ���ۆی به ش���داریكردنیان هه ب���ێ نێوان توركیاو كورده كان���ی باكور ئه مه هه م پێگ���ه ی كورد له ه���ه ردو به ره كه دا به هێ���زده كات و ه���ه م تێك���ڕای خه ڵكی كوردستان به هه مو حزبه كانه وه به شدارن چونكه دامه زراوه كان هه م له ڕوی یاسایی و هه م له ڕوی ئه خاقییه وه نوێنه ری هه مو خه ڵكی كوردستانن بێ جیاوازی ده نگ و ڕه ن���گ، كارێكی هه ڵه یه ه���ه ر حیزبێك بی���ه وێ خۆی دی���اری ب���كات و نه خش و په نجه ی خۆی له م پڕۆژه یه دا دیاری بكات خۆ هه ر حزب و كه س���ایه تییه ك پێش���تر قس���ه یه كی خێری كردبێ بۆ چاره سه ری كێشه ی كوردی باكور ده ستی خۆشبێ و ئه رك���ی خ���ۆی جێبه جێ ك���ردوه ئیتر
ناب���ێ به یه كت���ری بفرۆش���ینه وه چونكه ئێستا مه س���ه له كه خه ریكه ڕێگای خۆی ده گرێ بۆیه ئێمه ش باشتروایه له ڕێگه ی یاساییه كانی ش���ه رعییه كان و دامه زراوه هه رێم���ی كوردس���تانه وه مامه ڵه له گه ڵ پێش���هاته كاندا بكه ین چه ن���د په یامێكی جوان بو س���ه رۆكی حكومه ت���ی هه رێم و جیاوازی بێ وه زیره كان���ی جێگره كه ی و ده وڵه تی س���ه ردانی حزبی ئاڕاس���ته ی له گ���ه ڵ حكومه ت و ك���ردو توركیای���ان كورده كانیشدا قسه ی خۆیان و پشتگیری خۆی���ان نیش���اندا ئه م���ه هه نگاوێك���ی دامه زراوه ییانه یه ،خ���ۆ ئه گ���ه ر هه ركه س بۆخ���ۆی قس���ه و هه نگاو هه ڵگ���رێ ئه وا گش���تی به رژه وه ندی له هێڵه كانی الدانه كات���دا)PKK( و نیش���تیمانی ،له هه مان كورده كان���ی باك���ور ب���ۆ به رژه وه ن���دی خۆیان و گه لی كوردس���تان هه وڵبده ن كه
حكومه تی هه رێم و دامه زراوه كانی ڕۆڵیان هه ب���ێ و كارته كان نه ده نه ده س���ت هیچ حیزبێك و به م یارییه هه ڵنه ستن له هه مان كاتدا حیزبه كانی باش���وریش ئه م خه ونه كورده كانی ئه گینا هه م)PKK( و نه بینن باك���ور یارییه كانی���ان لێتێكده چێ و هه م خه ونه كانی باشوریش زڕه خه ون ده بن بۆیه با تۆپه كه بخرێت���ه ژێرقاچی حكومه ت و دامه زراوه كانی هه رێم نه ك حزب له هه مان كاتدا حكومه تی هه رێم حس���اب بۆ دوای كش���انه وه ی گه ریا بكات نه وه ك الیه نی ئه ماوال گێچه ڵ بۆ هه رێم دروست بكه ن، دواجار ك���ورد له هه ر جیگای���ه ك بڕواته پێ���ش كاریگ���ه ری جددی و س���تراتیژی له س���ه ر پارچه كانی تر ده ب���ێ بۆیه ئه م هه له ی هه ڵكه وتوه پێویسته عاقاڵنییانه و دوربینییانه مامه ڵه ی له گه ڵدا بكرێ و ئه م
بواره بۆ په ڕینه وه له ده ست نه درێ .
په‌یامه‌كه‌ی‌‌ئیمراڵی‌‌و‌ئاماده‌یی...پاشماوه
وابریارە کوڕەکان بە نۆبەت دەس���ەاڵت بگرنە دەست و جێگای باوکیان لەسەر تەخت���ی پادش���اهی بگرن���ەوە، بەاڵم ڕێبکەون، ناتوانن ناگونجێ���ن و بەوەدا لێیان دەبێتە دوژمنایەتی و لە ئەنجامدا پۆلینێک���س دەردەکرێ���ت، ئەویش لە تۆڵەدا لە حوکمداری تیبە یاخیدەبێت و دەکەوێت���ە ش���ەڕ و لەشکرکێش���ی بۆ س���ەر ش���ارەکە. گەرچی پۆلینێکس هاوپەیمان و دۆس���تی زۆر کۆدەکاتەوە، بەاڵم تیبەی بۆ ناگیرێت، لە ش���ەڕێکی گەورەدا هێزی ه���ەر دوو برا بەرامبەر یەک دەوەس���تن و لە نزیک ش���وراکانی تیبەدا جەنگ بە شکس���تی لەش���کری پۆلینێک���س دوایی دێت، ب���ەاڵم هەر دوو برا ل���ەو جەنگەدا دەبنە قوربانی و لە مەیدان���دا دەکەوێت. الش���ەکانیان چیرۆکی ئەنتیگۆنا لەو ساتەوە دەست پێدەکات کە کریۆن »پادشای ئێستای س���ەر تەختی تیبە« بڕیاردەدات تەنیا الش���ەکەی ئیتیۆکلێس ڕێ و ڕەس���می ڕێزلێنانی بۆ بگیرێ���ت. هەر لە یەکەم دیمەنەکانی شانۆگەرییەکەوە ئەنتیگۆنا بەمجۆرە هەواڵەکە دەداتە ئیس���مینای پەیوەندی دەڵێت »هەرچی خوشکی و بەڕێ و ڕەس���می ناش���تنی الشەکانەوە ل���ە نێوان هەی���ە، کریۆن جی���اوازی براکانماندا دەکات. شەرەفی ناشتن بە یەکێکیان دەبەخش���ێت و لەوی دییانی بەس���ەردا س���ووکایەتی زەوتدەکات و گووت���م هەرچی پێی���ان دەهێنێ���ت. هەیە ئێتیۆکلێس���ەوە ب���ە پەیوەندی چونکە بە ئینسافەوە جەنگیوە و نەریت و عادەتەکانی ئەنجامداوە، دەخرێتە گۆڕ تا حورمەتی رۆحەکانی دونیای ژێرەوە
بەدەس���تبهێنێت. بەاڵم بۆ پۆلینێکس، بۆ ئەم مردوە بەس���تەزمانە پێدەچێت بڕیارێک���ی دابێت، ک���ەس بۆی نەبێت بینێژێت و پرس���ەی لەس���ەر بگێڕێت، دەبێت الشەکەی بێ گۆڕ و بێ فرمێسک ل���ەو ڕووتەنەدا لەبەردەم داڵ و واش���ە برس���ییەکاندا بکەوێ���ت. دڵنیایانکردم ک���ە کریۆن���ی نەجیبزایە، ب���ۆ من و بۆ تۆ بڕیارێکی وەه���ای داوە و ئەوەی لێ حەرامکردوین. خۆشی دێت تا بەخۆی ئ���ەو بڕیارەم���ان پ���ێ ڕابگەێنێت، تا ئەوەی نایزانێت بیزانێت. شتەکەش���ی هەر س���ەر زارەکی و گاڵت���ە نەگرتووە، ئەو هەڕەشەی سەنگەسار لە هەر کەس دەکات، فەرمانی بشکێنێت«. جەوهەری چیرۆکەکە ئەو فەرمان���ەی کریۆنە کە نابێت پۆلینێکس بنێژرێت. ئەوەش���ی نەنێژرێ���ت بە بڕوای گریک���ە کۆنەکان ڕۆحی ناتوانێت بڕواتە دونیای ژێرەوە و خوداکانی جیهانی باش���وور دەرگای بۆ ناکەنەوە و هەتاهەتای���ە وەک گیانێکی سەرگەردان دەسوڕێتەوە. کریۆن لێرەدا دەسەاڵتی نوێنەریی یاسایە، نوێنەری دەوڵ���ەت و نەرێتەکانێت���ی. ئەنتیگۆنا لە دیمەنی یەکەمی ش���انۆگەرییەکەوە بڕی���اری خ���ۆی داوە، ئ���ەو بەهایەک دانانێت و کری���ۆن فەرمانەک���ەی ب���ۆ دەڵێ���ت »کریۆن ناتوانێت لە کەس���ی خۆمم ب���کات« »نامەوێت خیانەت لە براکەم بک���ەم«، بڕیارەکەی ئەنتیگۆنا ئەوەی���ە براکەی بنێژێ���ت و هەموو ئەو ڕێ و ڕەس���مەی ب���ۆ بکات ک���ە کریۆن قەدەغەیکردوە. ئیسمینا بە پێچەوانەی ئەنتیگۆن���اوە، نوێن���ەری ملکەچ���ی و قەبووڵکردنە، پەرەگرافە سەرەتاییەکەی
ئەویش زۆر مانادار و گرنگە کە بەشێکی هەر دەیەوێت ئیس���مینا دەگوازمەوە، چۆنێک ب���ووە ئەنتیگۆنا لە بڕیارەکەی خۆی پەشیمانبکاتەوە و دەڵێت »بیهێنە پێش چاوی خۆت، چ مەرگێکی ریسوا چاوەڕوانمان���دەکات گەر یاساش���کێنی بکەی���ن، گ���ەر گ���وێ ب���ە بڕیارەکە نەدەی���ن، و بکەوێن���ە ژێر دەس���ەاڵتی رەهای پادش���اهەوە ، بیریشت نەچێت ئێمە دوو ژنین، سروش���ت وای دروست نەکردوین دژی پیاوان بچینە جەنگەوە، ئێم���ە گەورەمان هەی���ە، ناچارین ئەم فەرمان���ە و فەرمانی لەوەش دڵڕەقانەتر قەبووڵبکەی���ن، من بەش بەحاڵی خۆم دەپاڕێمەوە ل���ە مردووەکانی ژێر خاک لەگەڵم میهرەبان ب���ن، کاتێک بۆ ئەم ملکەچدەکەم و گەورەی���ە دەس���ەاڵتە حاکم���ان بڕی���اری ئامادەدەب���م قەبووڵبکەم، چونکە کارێک کە سوودی نەبێت، دەبێت���ە گەوجی و گەمژەیی«. ل���ە ش���انۆنامەکەم »تێکس���تەکانی وەرگێڕانەکەی ولفگانگ ش���ایدوالدتەوە وەرگرت���ووە، چاپی شەش���ەم، بنکەی
ئینزل، 2001. دیمەنی یەکەم«ل���ە ئەنتیگۆن���ادا لە نێوان ئ���ەم دوو لۆژیکەدا شەڕە، لۆژیکێک کە پێ لەسەر لۆژیکیکیش دادەگرێ���ت و یاخیب���وون ک���ە ئەمجۆرە یاخیبوون���ە بە گەوجی و گەمژەیی دەزانێت. وات���ە لە بنەڕەتدا شەڕ لە نێوان »یاسا« و »یاساشکێنی« دایە، لە نێوان »ڕێکی« و »ناڕێکی«. پرس���یارێک کە هەمیش���ە خوێنەرانی ئەوەیە ئەنتیگۆن���ای س���ەرقاڵکردوە، وەها ئەنتیگۆنا سەرس���ەختییەکی بۆ دەنوێنێت، سەرسەختی ئەنتیگۆنا وەک
زەردەخەنەک���ەی مۆنالی���زا، وەک دوو دڵییەکەی هاملێ���ت، وەک هاوارەکەی مۆنش یەکێکە لە تەلیسمەکانی مێژووی ئەدەبی���ات و هونەر. ب���ۆ دەڵێت »من شانازیدەکەم بمرم و ئەو کارە بکەم«؟. ئەو هەس���تە ل���ە چیی���ەوە هاتووە؟ یاخیبوون���ە بەرامب���ەر بەچ���ی؟ ئایا یاخیبوونی شۆڕش���گێڕێکی کاسیکییە دەیەوێت ئەنتیگۆنا دەس���ەاڵت؟ دژی چی بش���کێنێت، یان چ���ی بپارێزێت؟ ئایا دەیەوێت بە بەزەبری یاس���ایەکی ئەخاقی، یاس���ایەکی تر بش���کێنێت؟ ئایا نوێنەری یاس���ا نەنوسراوەکانە دژ بە یاس���ا نوس���راوەکان؟ ئایا نوێنەری خێزان���ە بەرامبەر دەوڵ���ەت؟ یان هەر یاخییەک���ی ڕەس���ەنە ک���ە تەنه���ا بۆ یاخیبوونی خۆی بەهانەیەک دەگەڕێت
تا مەرگ درێژەپێبدات؟. لێرەدا ئەو تەفس���یرە کڵێش���ەییەی فرۆی���د دەخەمە الوە، ئ���ەوەی بڵێین ئەنتیگۆن���ا وەک هەر کچێک س���ەرەتا باوکی بۆ بێئاگایانەی ئارەزووییەک���ی بووە، دواتر ئەو ئارەزووە ئاڕاس���تەی گۆڕاوە و عەشق و بایەخی بۆ پۆلینێکس هەر درێژکراوەی ئەو عەش���ق و بابەتە غەریزییەیە کە لەبنەڕەتدا عەشقی باوک بووە، دواتریش بووە بە عەش���قی برا. سێ تەفسیری بەناوبانگ بۆ ئەنتیگۆنا هەی���ە، یەکێکیان تەفس���یری هیگڵە، سێهەمیان الکانە، تەفسیری ئەویدیان ئ���ەو تەفس���یرە هاوچەرخەی جودیس باتلەرە کە بەبڕوای من زۆر لە تەفسیرە فرۆیدییەک���ە دوور نەکەوتۆت���ەوە. لە بەش���ی داهاتوودا هەوڵدەدەم ئەو سێ
تەفسیرە بخەمە ڕوو.
جوانییەکانی‌ناڕێکی...پاشماوه
ژماره : 514 فه رمانگه ی دانوسانی سلیمانی 1 ڕێكه وت: 2013/4/1 كارگێری خۆیی
ئاگاداری
به پێی ئه و داوایه ی كه له الیه ن داواكار پێشكه ش به م فه رمانگه یه كراوه له الیه ن )كاروان عل���ی فره ج( له )2013/3/19( خاوه نی كارگه ی ))هه ن����������او(( بۆ كاری دارتاشی و پڕۆژه ی بجوك داوای تۆمار كردنی ئه و ئامێرانه ی كردوه كه له ئامێری میكانیكی ژماره )65( س���اڵی ) 1953( باڵوی ده كه ینه وه هه ر كه سێ خ���ۆی به په یوه ندیدار یا خاوه نی هه ریه ك له و ئامێرانه داده نێ له ماوه ی )15( پانزه ڕۆژدا سه ردانی ئه م فه رمانكه یه بكات ,به پێچه وانه وه به ناوی داواكاره وه
تۆمار ده كرێت و بڕوانامه ی پێده درێت له گه ل ڕێزدا................
دادنوس/ دادنوسی سلێمانی / كه ژال فره ج حسن
ئامێره كان 1 . مش���ار جۆری / celik _ تركی له كه ڵ ئامێری س���حب و خاش���اك ژماره
01182 . ئامێ���ری لێدان���ی له زگه ی p.v.c _ ج���ۆری /ozkoiny yli lar / تركی _
ژماره 022 3 . مشاری سینه ر _ یلماز _ توركی _ ژماره ماتۆر _ 35874
4 . ئامێری په پوله ی یلماز _ توركی _ ژماره 3502 AL 091220 ) 01 / صین _ ژماره / lt 70 _ 5 . كۆمپرێسه ری هه وا
ریکالم
ریکالم
نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729
[email protected]کوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان
خاوه‌نی‌ئیمتیاز:کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:سه‌ردار‌محه‌مه‌د