Ä.Íàöàãäîðæ

Íàìòàð, óðàí á¿òýýë

“Öàãààí ñàð áà

õàð íóëèìñ”

#Слайд 5

Çîðèëãî:Ñóðàëöàã÷äàä ¿ãèéí óðëàãèéí á¿òýýëèéã òàíèëöóóëàõ,

ñàíàë áîäëîî ÷ºëººòýé èëýðõèéëýõ, àëèâàà àñóóäàëä áèå

äààí ø¿¿ìæëýëòýé õàíäàæ, õ¿íëýã ýíýðýíã¿é ¿çýëòýé

á¿òýýë÷ ñýòãýõ¿éòýé áîëãîõîä îðøèíî.

Çîðèëò :

Ñîíãîñîí çîõèîëîîñ áîäèò àìüäðàëûí ¿íýíèé õàðüöààã

óõààð÷, ò¿¿íýýñ òóñãàí õ¿ëýýæ àâàõ, àìüäðàëä òîõèîëäîõ

àëèâàà áýðõøýýëèéã äàâàí òóóëàõ ñýòãýëèéí òýíõýýòýé

áîëîõ, áóñàäòàé õàìòðàí àæèëëàõ, óõààð÷ îéëãîõ.

Áîðæèãîí Äàøäîðæèéí Íàöàãäîðæ(1906-1937)

Çîõèîë÷

…×èõðèéí öààñàí äýýð ø¿ëãýý áè÷èæ áàéæýý…

#Слайд 5

Îíóóä: Îíóóä: 1906, 1925, 19261906, 1925, 1926

Ãàçàð îðîí:Ãàçàð îðîí: Ò¿øýýò õàí àéìãèéí Äàðõàí ÷èí âàíãèéí Ò¿øýýò õàí àéìãèéí Äàðõàí ÷èí âàíãèéí õîøóó (Îäîîãèéí Òºâ àéìãèéí Áàÿíäýëãýð õîøóó (Îäîîãèéí Òºâ àéìãèéí Áàÿíäýëãýð ñóì) Îðîñûí Ëåíèíãðàä õîò, Ãåðìàíû ñóì) Îðîñûí Ëåíèíãðàä õîò, Ãåðìàíû Ëåéïöèã õîòËåéïöèã õîò

Íàñ:Íàñ: 9, 15, 17, 319, 15, 17, 31

Ñóðãóóëü:Ñóðãóóëü: Àëòàíãýðýë áàãøèéí øàâü, Öýðãèéí Àëòàíãýðýë áàãøèéí øàâü, Öýðãèéí àêàäåìè, Ñýòã¿¿ë÷èéí ñóðãóóëüàêàäåìè, Ñýòã¿¿ë÷èéí ñóðãóóëü

Á¿òýýëýýñÁ¿òýýëýýñ:: ““Öýíõýðëýí õàðàãäàíà”,Öýíõýðëýí õàðàãäàíà”,““Á¿õèé îëîí áàãà÷óóä”,Á¿õèé îëîí áàãà÷óóä”,““Ìèíèé íóòàã”, “ĺðâºí öàã”, “Ýð¿¿ë áà Ìèíèé íóòàã”, “ĺðâºí öàã”, “Ýð¿¿ë áà æàðãàë”, “Îä”, “Ñàð àà”, “Ñýõýýòýí”, “Õóó÷èí æàðãàë”, “Îä”, “Ñàð àà”, “Ñýõýýòýí”, “Õóó÷èí õ¿¿”, “Öàãààí ñàð áà õàð íóëèìñ”, “Ó÷èðòàé õ¿¿”, “Öàãààí ñàð áà õàð íóëèìñ”, “Ó÷èðòàé ãóðâàí òîëãîé”, “Èõ àâõàé” ãýõ ìýòãóðâàí òîëãîé”, “Èõ àâõàé” ãýõ ìýò

Ä¿ãíýëò:Ä¿ãíýëò: ÌÕÇÝ-èéí øàãíàë íýõýí îëãîñîí. ÌÕÇÝ-èéí øàãíàë íýõýí îëãîñîí. Ìîíãîëûí îð÷èí ¿åèéí óðàí çîõèîëûã Ìîíãîëûí îð÷èí ¿åèéí óðàí çîõèîëûã ¿íäýñëýã÷äèéí íýã.¿íäýñëýã÷äèéí íýã.

Èõ çîõèîë÷ Ä.Íàöàãäîðæèéí ìýíäýëñýí íóòàã

Òºëºâëºãºº:

•Öýðìàà àéëä çàðöëàãäàí óéòãàðëàæ áàéãàà òóõàé

•Äàãäàíãèéí ýõíýð, Öýðìààã óóðëàí çîäîæ áàéãàà áàéäàë

•Öàãààí ñàðûí ºìíºõºí Ìÿäàãìàà, çàðö Öýðìàà õî¸ðûí áàéæ áàéñàí

áàéäëûí òóõàé

•Öýðìàà ׿ëòýì õî¸ðûí õàéð äóðëàëûí òóõàé

•Öýðìàà Äàãäàíãèéí ýõíýðèéí ¿ãèéã äàãàëã¿é ׿ëòýìòýé ñóóñàí

Öàãààí ºíãº

Öàñàí öàãààí, ìºíãºí öàãààí, ñ¿¿í öàãààí ãýõ÷ëýí öàãààí ºíãºíèé

8 õóâèëáàð áèé. Á¿õ ºíãèéí íýãäýë þì. Ýëáýã äýëáýã,

øèíý ñýðãýã, ñýòãýë õàíãàëóóí, æàðãàë öýíãýëòýé, õèð áóðòàã

¿ã¿é àðèóí ñàéõíû áýëýã òýìäýã áºãººä õ¿ì¿¿ñò àìðàëò,

òàéòãàðàë, àðèóí öýâýð, èëýí äàëàíã¿é áàéäëûã àâ÷èðäàã ãýæ

ñýòãýë ç¿é÷èä ¿çäýã.

Öàãààí ºíãºíä äóðëàã÷èä èõ ìºðººäºìòãèé, á¿õíèéã öýâýð

ñàéõíààð òºñººëäºã, ìºí ñýòãýë õºäëºõ íü õîâîð õ¿éòýí õºíäèé,

àëèâààä øèéäìýã áóñ áàéäàã ãýíý.

Ýì÷ íàð, òàìèð÷èä, öàðàéëàã, ãàíãàí çàëóóñ, õàíãàëóóí

àìüäðàëòàé õ¿ì¿¿ñèéí õóâöàñíû ºíãº. Äàí öàãààí õóâöàñ

ºìññºí õ¿í õýçýý ÷ ÿìàð ÷ õ¿íèé àíõààðàëä ºðòºæ ÷àäíà.

Öàãààíûã õàð, õàð õºõ, õàð ñààðàë, õàð íîãîîí ìýòèéí

áàðààí ºíãºòýé õîñëóóëàí ºìñâºë äýãæèí, ýðõ ìýäýëòýé, ¸ñîðõîã

áàéäëûã èëòãýíý. Åð íü öàãààí ºíãºòýé îãò çîõèäîãã¿é ºíãº

áàéõã¿é.

Õÿòàä çýðýã Àçè, Àôðèêèéí õýä õýäýí îðîíä ãàøóóäëûí ºíãº

ãýäýã áîë çàðèì îðîíä øàøíû ¿éë àæèëëàãààíä öàãààí õóâöàñ

ºìñäºã.

Õàð ºíãº

Õàð ºíãèéí 5 õóâèëáàð áèé. Èõ õ¿íä ºí㺠þì. Õàð ºíãèéí 5 õóâèëáàð áèé. Èõ õ¿íä ºí㺠þì. Õàðàíõóé, àéìøèãòàé, ìóó, ìóóõàé, ñýòãýëä çîõèñã¿é Õàðàíõóé, àéìøèãòàé, ìóó, ìóóõàé, ñýòãýëä çîõèñã¿é ç¿éëèéã áèä õàðààð òºñººëäºã. Ñýòãýëä þóíû ò¿ð¿¿í ç¿éëèéã áèä õàðààð òºñººëäºã. Ñýòãýëä þóíû ò¿ð¿¿í óéòãàð ãóíèã, àìüäðàëûí áàÿð áàÿñãàëàíã¿é, ãýðýë óéòãàð ãóíèã, àìüäðàëûí áàÿð áàÿñãàëàíã¿é, ãýðýë ãýãýýã¿é, õóó÷íûã áàðèìòëàã÷, õýò àëáàðõóó, ¸ñîðõîã, ãýãýýã¿é, õóó÷íûã áàðèìòëàã÷, õýò àëáàðõóó, ¸ñîðõîã, óóð óöààðòàé áàéäëûã èëýðõèéëäýã ãýæ ñýòãýë ç¿é÷èä óóð óöààðòàé áàéäëûã èëýðõèéëäýã ãýæ ñýòãýë ç¿é÷èä ¿çäýã ¿çäýã Òóñãàé àëáàíûõàí, òàãíóóëûíõàí, ìºí “õàð” Òóñãàé àëáàíûõàí, òàãíóóëûíõàí, ìºí “õàð” àæèë÷äûí õóâöàñíû ºí㺠áºãººä áîð, áàðààí öàðàéòàé àæèë÷äûí õóâöàñíû ºí㺠áºãººä áîð, áàðààí öàðàéòàé õ¿ì¿¿ñ õàð ºíãèéí õóâöñûã áàãà ºìñºõ íü ç¿éòýé. õ¿ì¿¿ñ õàð ºíãèéí õóâöñûã áàãà ºìñºõ íü ç¿éòýé. Õàðèí áàãà íàñíû õ¿¿õýäòýé àæèëëàäàã õ¿í, Õàðèí áàãà íàñíû õ¿¿õýäòýé àæèëëàäàã õ¿í, öýöýðëýã ÿñëèéí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýã÷, ñóðãóóëèéí áàãà àíãèéí öýöýðëýã ÿñëèéí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýã÷, ñóðãóóëèéí áàãà àíãèéí áàãø íàð, ñóðãàí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýã÷èä èéì ºíãèéí õóâöñûã áàãø íàð, ñóðãàí õ¿ì¿¿æ¿¿ëýã÷èä èéì ºíãèéí õóâöñûã àæèëäàà ºìñºõººñ àëü áîëîõ òàòãàëçàõ íü ç¿éòýé. Õàð àæèëäàà ºìñºõººñ àëü áîëîõ òàòãàëçàõ íü ç¿éòýé. Õàð ºìñãºëòýé õ¿íä ñýòãýë ñàíààãàà íýýæ îéðòîõ íü òóí ºìñãºëòýé õ¿íä ñýòãýë ñàíààãàà íýýæ îéðòîõ íü òóí áàãà áàéäãèéã ñóäëàà÷èä òîãòîîæýý.áàãà áàéäãèéã ñóäëàà÷èä òîãòîîæýý. Çàðèì óëñ îðîíä øàøíû ¿éë àæèëëàãààíä õàð Çàðèì óëñ îðîíä øàøíû ¿éë àæèëëàãààíä õàð õóâöàñ ºìñºíº. Ìîíãîë÷óóä öàãààí ñàðûí ¿åýð ìºí õóâöàñ ºìñºíº. Ìîíãîë÷óóä öàãààí ñàðûí ¿åýð ìºí á¿ñã¿é õ¿í õóðèìàíäàà õàð ºíãèéí õóâöàñ ºìñäºãã¿é á¿ñã¿é õ¿í õóðèìàíäàà õàð ºíãèéí õóâöàñ ºìñäºãã¿é çàíøèëòàé.çàíøèëòàé.

Ä¿ãíýëò:

• Õóâüñãàëûí ºìíº ÿäóó õ¿í àìüäðàõûí ýðõýýð áóñäàä

çàðöëàãäàæ àìü òýæýýäýã áàéñàí òóõàé

• Çàðö ÿäóó õ¿ì¿¿ñèéã áèå ìàõáîä, ñýòãýë ñàíààíû

òàëààð äàðëàæ áàéñàí íü

• Áàÿí ÿäóóãèéí àìüäðàëûí ÿëãààã õàðüöóóëàí ¿ç¿¿ëýõ

• ßäóó õ¿íèé æèíõýíý íºõºð áîë ÿäóó õ¿í áàéäàã

• Õóâüñãàëûí à÷ààð åðèéí õ¿íèé ñýòãýë ñàíàà õóâèð÷,

õóó÷èí ¸ñ ººð÷ëºãäºâ