ความสั�มพั�นธ์ของยุ�คสัม�ยุทางประว�ติ�ศาสัติรสัากลและประว�ติ�ศาสัติรไทยุ

สวั�สดี�ครั�บ สวั�สดี�คะวั�นน� เรัาสองคนก็�ไดี�น�าควัามรั� �ดี�านปรัะวั�ติ�ศาสติรั�มาเล่าให้�

เพื่"#อนๆฟั&งก็�นนะครั�บ

ก็อนอ"#นเรัาก็�มาทำ�าควัามรั� �จั�ก็ก็�บห้ล่�ก็ฐานแล่ะองค�ควัามรั� �

ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยก็�นก็อนนะคะ

ครั�บ ส�าห้รั�บห้ล่�ก็ฐานแล่ะองค�ควัามรั� �ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยน� นก็�แบงออก็เป,น ล่�ก็ษณะดี�วัยก็�น ค"อ 1. จารหร�อจาร�ก 1( ) “จัารั” ห้มายถึ0ง ก็ารัใช้�เห้ล่�ก็แห้ล่มเขี�ยนล่งบนใบล่านให้�เป,นติ�วัห้น�งส"อ (2) “จัารั0ก็” ห้มายถึ0ง ก็ารัเขี�ยนรัอยล่0ก็ให้�เป,นติ�วัอ�ก็ษรับนแผ่นศ�ล่าห้รั"อโล่ห้ะ (3) ควัามห้มายขีอง “จัารั0ก็” ทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� ห้มายถึ0ง บ�นทำ0ก็ห้รั"อเอก็สารัทำ�#เก็�#ยวัขี�องก็�บเรั"#องรัาวัติางๆ ขีองมน5ษย� เป,นก็ารับอก็เล่าเห้ติ5ก็ารัณ�ติางๆ ทำ�#เก็�ดีขี0 นทำ� งในดี�านก็ารัเม"อง เศรัษฐก็�จั แล่ะส�งคม เพื่"#อให้�เป,นห้ล่�ก็ฐานแก็คนรั5 นห้ล่�ง จัารั0ก็ เป,นห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ช้� นติ�น (Primary Sources ) ห้รั"อห้ล่�ก็ฐานรัวัมสม�ย ซึ่0#งผ่��จั�ดีทำ�าเป,นผ่��ทำ�#อย�ในเห้ติ5ก็ารัณ�น� นๆ ล่�ก็ษณะส�าค�ญขีองจัารั0ก็ ค"อ 1( ) ม�ก็�าห้นดีสถึานทำ�# เวัล่า แล่ะผ่��จั�ดีทำ�าไวั�อยางช้�ดีเจัน 2( ) ขี�อจั�าก็�ดีขีองจัารั0ก็ ค"อ ภาษาทำ�#ใช้�เป,นภาษาโบรัาณ ซึ่0#งแปล่ควัามห้มายให้�เขี�าใจัไดี�ยาก็แล่ะติ�วัจัารั0ก็ม�ก็ม�ป&ญห้าควัามไมสมบ�รัณ�ติามสภาพื่ก็าล่เวัล่า เช้น ช้�ารั5ดี แติก็ห้�ก็ ห้รั"อล่บเล่"อน เป,นติ�น

2. ติ านาน 21 “ติ�านาน” ค"อเรั"#องรัาวัทำ�#ส"บติอๆ ก็�นมาเป,นเวัล่านาน

ห้ล่ายช้�#วัอาย5คน ติอมาม�ก็ารัน�ามาบ�นทำ0ก็เป,นล่ายล่�ก็ษณ�อ�ก็ษรั เช้น ติ�านานเม"องห้รั�ภ5ญช้�ย ติ�านานจัามเทำวั�วังศ� แล่ะติ�านานส�งห้นวั�ติ� เป,นติ�น น�ก็วั�ช้าก็ารัถึ"อวัา “ติ�านาน” เป,นห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ม�อาย5เก็าแก็มาก็

22. ขี�อม�ล่ห้รั"อเรั"#องรัาวัทำ�#ปรัาก็ฏในติ�านานสวันให้ญเก็�#ยวัขี�องก็�บพื่รัะพื่5ทำธศาสนา ม�ล่�ก็ษณะเป,นก็ารัผ่สมผ่สานอยางก็ล่มก็ล่"นรัะห้วัางขี�อเทำ�จัจัรั�งทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� น�ทำานพื่" นบ�าน ควัามเช้"#อขีองคนในทำ�องถึ�#น แล่ะส�#งเรั�นล่�บเห้น"อธรัรัมช้าติ� สวันให้ญบ�นทำ0ก็เป,นภาษาบาล่�

23. เน" อห้าสารัะขีองติ�านาน สะทำ�อนถึ0งอ�ทำธ�พื่ล่ขีองพื่รัะพื่5ทำธศาสนาทำ�#ม�ติอส�งคมไทำย ม�ก็จัะเป,นเรั"#องรัาวัเก็�#ยวัก็�บพื่5ทำธปรัะวั�ติ� ก็ารัเผ่ยแพื่รัพื่รัะพื่5ทำธศาสนาขีองพื่รัะมห้าก็ษ�ติรั�ย�องค�ติางๆ รัวัมทำ� งเรั"#องรัาวัก็ารัสรั�างบ�านแปล่งเม"องในสม�ยโบรัาณ เป,นติ�น

24 ค5ณคาขีองติ�านาน จั�ดีวัาเป,นห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ม�ค5ณคาน�อย เพื่รัาะขีาดีห้ล่�ก็ฐาน ก็ารัอ�างอ�งทำ�#ห้น�าเช้"#อถึ"อ ไมทำรัาบวัาใครัเป,นผ่��แติง แล่ะม�ก็สอดีแทำรัก็เรั"#องรัาวัล่� ล่�บแล่ะอ�ทำธ�ฤทำธ�<ปาฏ�ห้ารั�ย�ติางๆ มาก็จันไมนาเช้"#อ แติเห้มาะส�าห้รั�บก็ารัศ0ก็ษาปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�องถึ�#น

3. พังศาวดาร 31. ห้มายถึ0ง ก็ารับ�นทำ0ก็เรั"#องรัาวัห้รั"อเห้ติ5ก็ารัณ�

ติางๆ ทำ�#เก็�#ยวัขี�องก็�บปรัะเทำศช้าติ�แล่ะพื่รัะมห้าก็ษ�ติรั�ย� เช้น พื่รัะรัาช้พื่งศาวัดีารัฉบ�บห้ล่วังปรัะเสรั�ฐ เขี�ยนขี0 นในรั�ช้สม�ยสมเดี�จัพื่รัะนารัายณ�มห้ารัาช้ ไดี�รั�บยก็ยองวัาม�เน" อห้าสมบ�รัณ�ทำ�#ส5ดี

32. เน" อห้าสารัะขีองพื่งศาวัดีารั สะทำ�อนถึ0งอ�ทำธ�พื่ล่ขีองอาณาจั�ก็รัแล่ะบทำบาทำขีองพื่รัะมห้าก็ษ�ติรั�ย� เช้น พื่รัะรัาช้ก็รัณ�ยก็�จัดี�านก็ารัทำ�าสงครัาม ล่ะวั�นเดี"อนป>ทำ�#เก็�ดีเห้ติ5ก็ารัณ�ส�าค�ญติาง ๆ เป,นติ�น โดียบ�นทำ0ก็เป,นภาษาไทำย

4. ประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุป"จจ�บั�น 41. งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยสม�ยป&จัจั5บ�น

เรั�#มม�ขี0 นในสม�ยรั�ช้ก็าล่ทำ�# 4 เป,นติ�นมา โดียไดี�รั�บถึายทำอดีปรั�ช้ญาแนวัควัามค�ดีจัาก็น�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ช้าติ�ติะวั�นติะคนส�าค�ญ ค"อ เล่โอปอล่�ดี ฟัอน รั�งเก็อ ซึ่0#งก็�าห้นดีให้�ม� “วั�ธ�ก็ารัทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�”

42. วั�ธ�ก็ารัทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� ช้วัยให้�ก็ารัศ0ก็ษาปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยป&จัจั5บ�นม�รัะเบ�ยบแบบแผ่นนาเช้"#อถึ"อเน�นก็ารัใช้�ห้ล่�ก็ฐาน ม�ก็ารัวั�พื่าก็ษ�วั�จัารัณ�อยางม�เห้ติ5ผ่ล่ เพื่"#อให้�ไดี�ขีอเทำ�จัจัรั�งทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ถึ�ก็ติ�องแล่ะช้�ดีเจันมาก็ทำ�#ส5ดี

43. สมเดี�จั ฯ ก็รัมพื่รัะยาดี�ารังรัาช้าน5ภาพื่ ทำรังเป,นผ่��น�าวั�ธ�ศ0ก็ษาปรัะวั�ติ�ศาสติรั�แผ่นให้มดี�งก็ล่าวัมาใช้�เป,นพื่รัะองค�แรัก็ ทำ�าให้�ไดี�ภาพื่ควัามจัรั�งเก็ยวัก็�บปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยไดี�อยางช้�ดีเจันย�#งขี0 น จั0งทำรังไดี�รั�บยก็ยองให้�เป,น “พื่รัะบ�ดีาแห้งปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำย”

ครั�บ เรัาก็�ไดี�รั� �เก็�#ยวัก็�บห้ล่�ก็ฐานแล่ะองค�ควัามรั� �

ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยไปแล่�วันะครั�บ คงติอบขี�อขี�องใจัขีองใครัห้ล่ายคน

ก็�นไดี�แล่�วันะครั�บ

แล่�วัห้ล่�ก็ฐาน แล่ะองค�ควัามรั� �

ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่ล่ะคะ

ออ ! ก็ารัใช้�ห้ล่�ก็ฐานศ0ก็ษาพื่�ฒนาก็ารัขีองมน5ษยช้าติ� สม�ยก็อนปรัะวั�ติ�ศาสติรั� แล่ะสม�ยปรัะวั�ติ�ศาสติรั�

1. การใช้&หล�กฐานศ�กษาพั�ฒนาการของมน�ษยุช้าติ� “สัม�ยุก*อนประว�ติ�ศาสัติร”

แห้ล่งอารัยธรัรัมขีองมน5ษย�ในภ�ม�ภาคติาง ๆ ม�ก็ารัพื่�ฒนาก็ารัควัามเจัรั�ญเรั�วัห้รั"อช้�าไมเทำาก็�น ล่�ก็ษณะควัามเจัรั�ญในดี�านติางๆ ก็�แติก็ติางก็�น ห้ล่�ก็ฐานทำ�#น�ามาใช้�เพื่"#อศ0ก็ษาเรั"#องรัาวัควัามเป,นมาขีอง “สม�ยก็อนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�” จั0งยอมแติก็ติางก็�นในแติล่ะภ�ม�ภาค อาจัจั�าแนก็ออก็เป,น 3 ปรัะเภทำ ดี�งน� 1 โบรัาณวั�ติถึ5 เช้น เครั"#องห้�นขี�ดี ภาช้นะเครั"#องป& นดี�นเผ่า อาวั5ธแล่ะภาช้นะเครั"#องใช้�ติางๆ ทำ�#ทำ�าดี�วัยทำองแดีง ส�ารั�ดี แล่ะเห้ล่�ก็ ซึ่าก็โครังสรั�างก็รัะดี�ก็มน5ษย� แล่ะล่�ก็ป&ดีห้�นส�ติางๆ เป,นติ�น 2 โบรัาณสถึาน เป,นแห้ล่งทำ�#อย�อาศ�ยห้รั"อสถึานทำ�#ปรัะก็อบพื่�ธ�ก็รัรัมติามควัามเช้"#อติางๆ เช้น ถึ� า เนผ่าห้�น สถึานทำ�#ฝั&งศพื่ ซึ่าก็เน�นดี�นเม"องโบรัาณ ฯล่ฯ 3 โบรัาณศ�ล่ปก็รัรัม ไดี�แก็ ภาพื่เขี�ยนส�ติามผ่น�งถึ� า แล่ะภาพื่แก็ะสล่�ก็น�นติ�#าติามผ่น�งถึ� า เช้น ภาพื่เขี�ยนส�ทำ�#ผ่าแติ�ม จั�งห้วั�ดีอ5บล่รัาช้ธาน� เป,นติ�นครั�บ

การใช้&หล�กฐานศ�กษาพั�ฒนาการของมน�ษยุช้าติ� “สัม�ยุประว�ติ�ศาสัติร” มน5ษย�ก็�าวัเขี�าส�ย5ค “สม�ยปรัะวั�ติ�ศาสติรั�” เม"#อปรัะดี�ษฐ�ติ�วัอ�ก็ษรัขี0 นใช้� ซึ่0#งแห้ล่งอารัยธรัรัมในภ�ม�ภาคติางๆ ขีองโล่ก็ติางเขี�าส�สม�ยปรัะวั�ติ�ศาสติรั� ในรัะยะเวัล่าไมพื่รั�อมก็�น โดียทำรัาบจัาก็ห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ค�นพื่บ ในทำ�#น� จั�าแนก็ไดี�เป,น 2 ปรัะเภทำให้ญๆ ดี�งน� 1 ห้ล่�ก็ฐานทำางโบรัาณคดี� เช้น โบรัาณสถึานส�#งก็อสรั�างติางๆ โบรัาณวั�ติถึ5จั�าพื่วัก็อาวั5ธ ภาช้นะเครั"#องม"อแล่ะเครั"#องใช้�ติางๆ ทำ�#ทำ�าดี�วัยเห้ล่�ก็ โล่ห้ะส�ารั�ดี เครั"#องเคล่"อบ เห้รั�ยญติรัา ฯล่ฯ 2 ห้ล่�ก็ฐานทำ�#เป,นรัายล่�ก็ษณ�อ�ก็ษรั แบงออก็เป,น 2ช้น�ดี ค"อ 1( ) ห้ล่�ก็ฐานช้� นติ�น เป,นอก็สารัรัวัมสม�ยซึ่0#งเก็�ดีขี0 นในช้วังเวัล่าเดี�ยวัก็�บเห้ติ5ก็ารัณ�ทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�น� นๆ เช้น ห้ล่�ก็ศ�ล่าจัารั0ก็ จัดีห้มายเห้ติ5 บ�นทำ0ก็ขีองบ5คคล่ส�าค�ญติางๆ ทำ�#เก็�#ยวัขี�องก็�บเห้ติ5ก็ารัณ� ห้น�งส"อพื่�มพื่� ห้น�งส"อเอก็สารัขีองทำางรัาช้ก็ารั แล่ะบทำส�มภาษณ�บ5คคล่ทำ�#อย�ในเห้ติ5ก็ารัณ� เป,นติ�น 2( ) ห้ล่�ก็ฐานช้� นรัอง เป,นเอก็สารัทำ�#จั�ดีทำ�าขี0 นภายห้ล่�งเห้ติ5ก็ารัณ�ทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� เช้น บทำควัามทำางวั�ช้าก็ารั งานวั�จั�ยทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� ห้น�งส"อแล่ะติ�ารัาแบบเรั�ยนทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� เป,นติ�น

องคความร+&ประว�ติ�ศาสัติรสัากล งานเขี�ยนห้รั"องานศ0ก็ษาค�นควั�าทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่ แบงเป,น 3 ย5คสม�ย ดี�งน� 1 งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณ 2 งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยก็ล่าง 3 งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยให้ม

งานเข-ยุนประว�ติ�ศาสัติรโบัราณงานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณม�ล่�ก็ษณะ

ดี�งน� 91. งานเขี�ยนสม�ยโบรัาณในรัะยะแรัก็ ม�

ล่�ก็ษณะเป,นก็0#งปรัะวั�ติ�ศาสติรั�แล่ะติ�านานทำางศาสนา โดียก็ล่าวัถึ0งเรั"#องรัาวัขีองพื่รัะเจั�ามาก็ก็วัามน5ษย�

92. งานเขี�ยนสม�ยโบรัาณรัะยะห้ล่�ง เน�นบทำบาทำแล่ะควัามส�าค�ญขีองมน5ษย�มาก็ขี0 นติามควัามค�ดีแบบมน5ษย�น�ยม ซึ่0#งเช้"#อวัามน5ษย�เป,นผ่��ก็�าห้นดีแล่ะเปล่�#ยนแปล่งส�งคม ม�ใช้เก็�ดีจัาก็พื่รัะเจั�าเป,นผ่��ก็�าห้นดีเห้ม"อนดี�งแติก็อน

93. น�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณทำ�#ม�ช้"#อเส�ยงมาก็ทำ�#ส5ดี ค"อ เฮโรัโดีติ�ส น�ก็ปรัาช้ญ�ช้าวัก็รั�ก็ เป,นผ่��รั �เรั�#มงานเขี�ยนทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ม�เห้ติ5ผ่ล่นาเช้"#อถึ"อ โดียเน�นบทำบาทำขีองมน5ษย� ม�ก็ารัรัะบ5ช้วังเวัล่าแล่ะสถึานทำ�#ทำ�#เก็�ดีเห้ติ5ก็ารัณ�น� นๆ อยางช้�ดีเจัน จั0งไดี�รั�บยก็ยองให้�เป,น “บ�ดีาแห้งวั�ช้าปรัะวั�ติ�ศาสติรั�” ขีองโล่ก็

งานเข-ยุนประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุกลางล่�ก็ษณะงานเขี�ยนทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยก็ล่าง ม�ดี�งน� 1 เน�นรั�บใช้�ศาสนาแล่ะพื่รัะเจั�า เน"#องจัาก็ในช้วังปรัะวั�ติ�ศาสติรั� “สม�ยก็ล่าง” ครั�สติ�ศาสนาม�อ�ทำธ�พื่ล่ติอวั�ถึ�ก็ารัดี�าเน�นช้�วั�ติขีองมน5ษยช้าติ�อยางมาก็ ทำ� งในห้ม�ช้นช้� นปก็ครัองแล่ะรัาษฎรัในแวันแควั�นติางๆ ขีองย5โรัป งานเขี�ยนทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�จั0งเน�นเรั"#องรัาวัขีองพื่รัะเจั�าแล่ะครั�สติ�จั�ก็รัเป,นศรั�ทำธาแล่ะควัามจังรั�ก็ภ�ก็ดี�ติอพื่รัะเจั�า 2 น�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ม�ช้"#อเส�ยงขีองสม�ยก็ล่าง ค"อ น�ก็บ5ญออก็�สติ�น ม�งานเขี�ยนทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำ�#ส�าค�ญ ค"อ “เทำวันครั” เน�นให้�มน5ษย�ม�ควัามศรั�ทำธาแล่ะจังรั�ก็ภ�ก็ดี�ติอพื่รัะเจั�า

งานเข-ยุนประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุใหม*งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยให้มม�ล่�ก็ษณะส�าค�ญ ดี�งน� 1 ไดี�รั�บอ�ทำธ�พื่ล่จัาก็ควัามเจัรั�ญก็�าวัห้น�าทำางวั�ทำยาศาสติรั�ขีองมน5ษยช้าติ� ทำ�าให้�น�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ให้�ควัามส�าค�ญก็�บเห้ติ5ผ่ล่แล่ะห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�มาก็ขี0 น เพื่"#อค�นควั�าห้าควัามจัรั�งทำ�#เก็ดีขี0 นในอดี�ติ 2 น�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�คนส�าค�ญขีองสม�ยให้ม ค"อ เล่โอปอล่�ดี ฟัอน รั�งเก็อ ช้าวัเยอรัม�น โดียเป,นผ่��ค�ดี “รัะเบ�ยบวั�ธ�ก็ารัทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�” เพื่"#อใช้�ศ0ก็ษาค�นควั�าปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ติามแนวัทำางวั�ทำยาศาสติรั� สงผ่ล่ให้�วั�ช้าปรัะวั�ติ�ศาสติรั�พื่�ฒนาก็�าวัห้น�าไปมาก็ในป&จัจั5บ�น

แล่�วัควัามส�มพื่�นธ�ขีองย5คสม�ยทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�

สาก็ล่ล่ะคะ เป,นย�งไงบ�าง

ความสั�มพั�นธ์ระหว*างประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุโบัราณก�บัสัม�ยุกลาง 1 ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่ “สม�ยโบรัาณ” เป,นเรั"#องรัาวัเก็�#ยวัก็�บอารัยธรัรัมขีองช้นช้าติ�ติะวั�นติก็ ซึ่0#งน�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ถึ"อเอาเห้ติ5ก็ารัณ�ล่มสล่ายขีองจั�ก็รัวัรัรัดี�โรัม�นติะวั�นติก็ เม"#อป> ค.ศ 476 เป,นก็ารัส� นส5ดีย5คสม�ยทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ขีอง “สม�ยโบรัาณ” 2 ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณม�ควัามส�มพื่�นธ�เช้"#อมติอสม�ยก็ล่าง โดียขี�อเทำ�จัจัรั�งปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณย�งไมส� นส5ดีล่งในทำ�นทำ�ทำ�นใดี แติย�งคงม�อารัยธรัรัมในดี�านติางๆ ม�ควัามเจัรั�ญรั5 งเรั"องส"บติอมาถึ0ง “สม�ยก็ล่าง” เฉพื่าะทำ�#ส�าค�ญ ม�ดี�งน�

1( ) มรัดีก็อารัยธรัรัมขีองจั�ก็รัวัรัรัดี�โรัม�น ย�งคงม�อ�ทำธ�พื่ล่ติอเน"#องมาถึ0ง “สม�ยก็ล่าง” เช้น งานสถึาป&ติยก็รัรัม ปรัะติ�มาก็รัรัม วัรัรัณก็รัรัม ก็ารัปก็ครัอง แล่ะศ�ล่ปะวั�ทำยาก็ารัแขีนงติางๆ

2( ) ครั�สติ�ศาสนา เม"#อผ่��น�าขีองจั�ก็รัวัรัรัดี�โรัม�นติะวั�นติก็ยอมรั�บน�บถึ"อครั�สติ�ศาสนาอยางเป,นทำางก็ารั ทำ�าให้�ครั�สติ�ศาสนาม�ฐานะม�#นคงแล่ะเป,นรัาก็ฐานอารัยธรัรัมขีองช้าติ�ติะวั�นติก็ห้รั"อย5โรัปส"บติอมา จันเม"#อเขี�าส� “สม�ยก็ล่าง” พื่รัะส�นติะปาปา ปรัะม5ขีขีองครั�สติจั�ก็รัทำ�#ส�าน�ก็วัาติ�ก็�น ม�ฐานะ บทำบาทำ ควัามส�าค�ญ แล่ะม�อ�ทำธ�พื่ล่ติอวั�ถึ�ช้�วั�ติควัามเป,นอย�ขีองผ่��คนแล่ะฝัDายบ�านเม"องอยางมาก็

แล่�วัควัามส�มพื่�นธ�ขีองย5คสม�ยทำาง

ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยล่ะคะ

ม�ควัามเป,นมาอยางไรับ�าง

ม�อย�ดี�วัยก็�น 2 สม�ย ค"อ 1. ความสั�มพั�นธ์ระหว*างประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุอยุ�ธ์ยุา

ก�บัสัม�ยุธ์นบั�ร- 11. เม"#ออารัณจั�ก็รัก็รั5งศรั�อย5ธยาล่มสล่าย ในป> พื่.ศ .

2310 ถึ"อเป,นก็ารัส� นส5ดีอ�านาจัก็ารัปก็ครัองขีองอาณาจั�ก็รัห้รั"อรัาช้ธาน�เดี�ม แติอารัยธรัรัมควัามเจัรั�ญขีองก็รั5งศรั�อย5ธยาในดี�านติางๆ ม�ไดี�ส� นส5ดีล่งแติอยางใดีแติไดี�รั�บก็ารัส"บทำอดีให้�เป,นมรัดีก็ทำางวั�ฒนธรัรัมขีองคนไทำยในสม�ยธนบ5รั�แล่ะสม�ยรั�ตินโก็ส�นทำรั�ส"บติอมา 12. ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยสม�ยธนบ5รั� (พื่.ศ .

- 23102325) สมเดี�จัพื่รัะเจั�าติาก็ส�นมห้ารัาช้ทำรังพื่ยายามสรั�างควัามเจัรั�ญรั5 งเรั"องขีองก็รั5งธนบ5รั�ให้�เห้ม"อนเม"#อครั� งก็รั5งศรั�อย5ธยาเป,นรัาช้ธาน� เช้น ดี�านก็ารัปก็ครัอง ศาสนา แล่ะศ�ล่ปวั�ฒนธรัรัม ฯล่ฯ แติม�อ5ปสรัรัคในดี�านติางๆ เช้น บ�านเม"องติ�ดีศ0ก็สงครัามไมวัางเวั�น แล่ะฐานะทำางเศรัษฐก็�จั ไมเอ" ออ�านวัย เป,นติ�น ครั�บ

2. ความสั�มพั�นธ์ระหว*างประว�ติ�ศาสัติรสัม�ยุอยุ�ธ์ยุาก�บัสัม�ยุร�ตินโกสั�นทร

พื่รัะบาทำสมเดี�จัพื่รัะพื่5ทำธยอดีฟัFาจั5ฬาโล่ก็มห้ารัาช้ รั�ช้ก็าล่ทำ�# 1ทำรังสถึาปนาก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั�เป,น รัาช้ธาน� เม"#อ พื่.ศ 2325

ทำรังติ� งพื่รัะทำ�ยจัะสรั�างรัาช้ธาน�แห้งให้มให้�เจัรั�ญรั5 งเรั"องเห้ม"อนก็รั5งศรั�อย5ธยาโดียจั�าล่องรั�ปแบบควัามเจัรั�ญในดี�านติางๆ ขีองก็รั5งศรั�อย5ธยามาไวั�ทำ�#ก็รั5งเทำพื่ ฯ เช้น

21. ดี�านปก็ครัอง ย�งคงใช้�รั�ปแบบก็ารัปก็ครัองสม�ยอย5ธยา เช้น ก็ารัปก็ครัองแบบจั5สดีมภ�ในสวันก็ล่าง แล่ะก็ารัปก็ครัองห้�วัเม"องในสวันภ�ม�ภาค เป,นติ�น

22. ดี�านเศรัษฐก็�จั ก็ารัห้ารัายไดี�เขี�าทำ�องพื่รัะคล่�งห้ล่วังย�งคงใช้�รัะบบก็ารัผ่�ก็ขีาดีก็ารัค�าโดียรั�ฐโดียก็ารัทำ�าห้น�าทำ�#ขีอง “พื่รัะคล่�งส�นค�า” เห้ม"อนเม"#อครั� งก็รั5งศรั�อย5ธยาเป,นรัาช้ธาน�

23. ดี�านส�งคม เน�นให้�บ�านเม"องม�สภาพื่ส�งคมคล่�ายคล่0งก็�บสม�ยอย5ธยา ดี�งน�

1( ) ปรัะช้าช้นอย�อยางรัมเย�นเป,นส5ขี โดียช้�ารัะก็ฎห้มายให้มให้�เป,นรัะเบ�ยบ เพื่"#อใช้�เป,นเครั"#องม"อสรั�างควัามสงบส5ขีให้�แก็ส�งคม เรั�ยก็วัา “ก็ฎห้มายติรัาสามดีวัง”

2( ) ควัามม�#นคงขีองสถึาบ�นพื่รัะพื่5ทำธศาสนา เพื่"#อให้�เป,นทำ�#พื่0#งทำางจั�ติใจัขีองอาณาปรัะช้ารัาษฎรั� โดียก็ารัจั�ดีรัะเบ�ยบก็ารัปก็ครัองคณะสงฆ์�ให้ม แล่ะทำ�าส�งคายนาพื่รัะไติรัปIฎก็ เป,นติ�น

ทำ5ก็ๆคนคงไดี�รั� �ก็�นแล่�วันะครั�บ วัาควัามส�มพื่�นธ�ขีองย5คสม�ยทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่แล่ะปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ไทำยม�ควัามส�มพื่�นธ�ก็�น

อยางไรั

ง� นเรัามาล่องทำ�าแบบทำดีสอบก็�นเล่ยนะคะ

แบบทำดีสอบ

1. ห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ขีองไทำยปรัะเภทำใดี เป,นเรั"#องรัาวัทำ�#เล่าส"บติอก็�นมาโดียเช้"#อวัาม�

อาย5เก็าแก็ทำ�#ส5ดีแล่ะม�มาก็อนทำ�#จัะไดี�รั�บก็ารับ�นทำ0ก็เป,นล่ายล่�ก็ษณ�อ�ก็ษรั ก็ . พื่งศาวัดีารั ขี . ศ�ล่าจัารั0ก็ ค . ติ�านาน ง . จัดีห้มายเห้ติ5

2. ก็ารัศ0ก็ษาห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�จัาก็ “พื่งศาวัดีารั” จัะทำ�าให้�ทำรัาบเรั"#องรัาวัเห้ติ5ก็ารัณ�เก็�#ยวั

ก็�บขี�อใดี ก็ . พื่รัะพื่5ทำธศาสนา ขี . ช้�วั�ติควัามเป,นอย�ขีอง

รัาษฎรั ค . พื่รัะมห้าก็ษ�ติรั�ย�แล่ะปรัะเทำศช้าติ� ง . ก็ารัเจัรั�ญส�มพื่�นธไมติรั�

ก็�บติางปรัะเทำศ

3. ก็ารับ�นทำ0ก็เรั"#องรัาวัเห้ติ5ก็ารัณ�ติางๆ ขีองมน5ษย�แล่ะส�งคม ล่งบนแผ่นศ�ล่า โล่ห้ะ ห้รั"อใบล่านถึ"อ

เป,นห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ปรัะเภทำใดี ก็ . จัารั0ก็ ขี . สารัาณ5ก็รัม ค . พื่งศาวัดีารั ง . รัาช้ก็�จัจัาน5เบก็ษา

4. ขี�อจั�าก็�ดีห้รั"อควัามไมสมบ�รัณ�ในก็ารัใช้�ห้ล่�ก็ฐานทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ปรัะเภทำจัาล่0ก็ ค"อขี�ดีใดี

ก็.ไมรัะบ5ก็ารัเวัล่า ขี . ไมรัะบ5ช้"#อติ�วัล่ะครัในเห้ติ5ก็ารัณ�

ค . เน�นอ�ทำธ�ฤทำธ�<ปาฏ�ห้ารัย�เห้น"อจัรั�ง ง . ขี�อควัามล่บเล่"อน ห้รั"อใช้�ภาษาโบรัาณ

5. พื่รัะรัาช้พื่งศาวัดีารัฉบ�บใดี เขี�ยนในสม�ยสมเดี�จัพื่รัะนารัายณ�มห้ารัาช้แห้งก็รั5งศรั�อย5ธยาแล่ะ

ไดี�รั�บยก็ยองวัาม�เน" อห้าสมบ�รัณ�ทำ�#ส5ดีในบรัรัดีาพื่งศาวัดีารัทำ� งห้มดีขีองไทำย ก็ . ฉบ�บพื่รัะรัาช้ห้�ติถึเล่ขีา ขี . ฉบ�บห้ล่วังปรัะเสรั�ฐ ค . ฉบ�บพื่�นจั�นทำน5มาศ ง . ฉบ�บพื่รัะจั�ก็รัพื่รัรัดี�พื่งศ�

6. ขี�อใดีแสดีงถึ0งควัามส�มพื่�นธ�ขีองย5คสม�ยปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ในสม�ยรั�ช้ก็าล่ทำ�# 1แห้งก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั�

ก็ . ทำรังจั�าล่องควัามเจัรั�ญรั5 งเรั"องขีองก็รั5งศรั�อย5ธยามาไวั�ทำ�#ก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั�

ขี . ทำรังสรั�างพื่รัะบรัมมห้ารัาช้วั�งแยก็จัาก็บรั�เวัณวั�ดีเห้ม"อนสม�ยอย5ธยา ค . ทำรังย�านยรัาช้ธาน�จัาก็ก็รั5งธนบ5รั�มาย�งก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั� ง . ทำรังจั�ดีรัะเบ�ยบก็ารัปก็ครัองคล่�ายก็�บสม�ยอย5ธยา

7. ป&จัจั�ยขี�อใดี ทำ�าให้�งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ขีองไทำยเรั�#มเปล่�#ยนแปล่งเป,นแบบสม�ยป&จัจั5บ�น ติ� งแติสม�ยรัาช้ก็าล่ทำ�# 4 แห้งก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั�เป,นติ�นมา

ก็ . รั�ช้ก็าล่ทำ�# 4 ทำรังติรั�สภาษาอ�งก็ฤษไดี� ขี . ก็ารัเผ่ช้�ญห้น�าก็�บล่�ก็ธ�ล่าอาณาน�คม ค . ควัามก็�าวัห้น�าในเทำคโนโล่ย�ก็ารัพื่�มพื่� ง . อ�ทำธ�พื่ล่จัาก็วั�ฒนธรัรัมติะวั�นติก็

8. ก็ารัศ0ก็ษาปรัะวั�ติ�ศาติรั�อยางม�รัะเบ�ยบ เน�นก็ารัใช้�ห้ล่�ก็ฐานอยางสมบ�รัณ� ทำ�#เรั�ยก็วัา “ วั�ธ�ก็ารั

ทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั� ” เก็�ดีจัาก็ควัามค�ดีรั�เรั�#มขีองน�ก็ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ทำานใดี ก็ . สมเดี�จัฯ ก็รัมพื่รัะยาดี�ารังรัาช้าน5ภาพื่ ขี . พื่รัะยาอน5มานรัาช้ธน ค . เฮโรัโดีติ5ส ง . รั�งเก็อ

9. งานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�ขีอง “ เฮโรัโดีติ5ส ” ช้าวัก็รั�ก็ สะทำ�อนปรั�ช้ญาควัามเช้"#อติามแนวั

มน5ษยน�ยมขีองปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สม�ยโบรัาณอยางไรั ก็ . ควัามจังรั�ก็ภ�ก็ดี�ติอก็ษ�ติรั�ย� ขี . มน5ษย�เป,นผ่��เปล่�#ยนแปล่งส�งคม ค . ควัามศรั�ทำธาในครั�สติ�ศาสนา ง . พื่รัะเจั�าเป,นผ่��ล่�ขี�ติ ขีองมน5ษย�

10. ล่�ก็ษณะงานเขี�ยนปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่ขีอง “ สม�ยก็ล่าง ” ไดี�รั�บอ�ทำธ�พื่ล่จัาก็ส�#งใดีมาก็ทำ�#ส5ดี

ก็ . ก็ฎห้มายโรัม�น ขี . ก็ษ�ติรั�ย� ขี5นนาง แล่ะอ�ศวั�น ค . พื่รัะผ่��เป,นเจั�าแล่ะครั�สติ�ศาสนา ง . ควัามเช้"#อในเทำพื่เจั�าขีองช้าวัก็รั�ก็

11. ขี�อใดี แสดีงควัามส�มพื่�นธ�ขีองย5คสม�ยทำางปรัะวั�ติ�ศาสติรั�สาก็ล่รัะห้วัาง “ สม�ยโบรัาณ ” ก็�บ

“ สม�ยก็ล่าง ” ก็ . ก็ารัรัวัมช้าติ�ในย5โรัป ขี . ก็ารัน�บถึ"อครั�สติ�ศาสนา ค . ก็ารัเดี�นเรั"อส�ารัวัจัโล่ก็ ง . ก็ารัใช้�รัะบบศ�ก็ดี�นา

สวัาม�ภ�ก็ดี�<

12. ศ�ล่ปวั�ฒนธรัรัมขีองสม�ยก็ล่างทำ�#ไดี�รั�บก็ารัถึายทำอดีจัาก็อารัยธรัรัมโรัม�นมาก็ทำ�#ส5ดี ค"อขี�อใดี

ก็ . ศ�ล่ปะแบบโรัมาเนสก็� ขี . ศ�ล่ปะแบบโรัแมนติ�ก็ ค . ศ�ล่ปะแบบค�วับ�สม� ง . ศ�ล่ปะแบบบารั�อก็

เฉล่ย 1. ติอบ ขี . ติ�านาน 2. ติอบ ค . พื่รัะมห้าก็ษ�ติรั�ย�แล่ะปรัะเทำศช้าติ� 3 . ติอบ ก็ . จัารั0ก็ 4 . ติอบ ง . ขี�อควัามล่บเล่"อน ห้รั"อใช้�ภาษาโบรัาณ 5 . ติอบ ขี . ฉบ�บห้ล่วังปรัะเสรั�ฐ 6 . ติอบ ก็ . ทำรังจั�าล่องควัามเจัรั�ญรั5 งเรั"องขีองก็รั5งศรั�อย5ธยามาไวั�ทำ�#ก็รั5งรั�ตินโก็ส�นทำรั�

7 . ติอบ ง . อ�ทำธ�พื่ล่จัาก็วั�ฒนธรัรัมติะวั�นติก็ 8 . ติอบ ง . รั�งเก็อ 9 . ติอบ ขี . มน5ษย�เป,นผ่��เปล่�#ยนแปล่งส�งคม

10. ติอบ ค . พื่รัะผ่��เป,นเจั�าแล่ะครั�สติ�ศาสนา 11. ติอบ ขี . ก็ารัน�บถึ"อครั�สติ�ศาสนา 12. ติอบ ก็ . ศ�ล่ปะแบบโรัมาเนสก็�

สวั�สดี�ครั�บ / สวั�สดี�คะ