รายวิชา 204215 การจัดการบริการสารสนเทศ...

IS 204215 การจดับรกิารสารสนเทศ c อ.ดร . นฤมล รกัษาสขุ11

รายวชิา รายวชิา 204215204215การจดัการบรกิารสารสนเทศการจดัการบรกิารสารสนเทศ

หน่วยท่ี หน่วยท่ี 99ความรว่มมอืในงานบรกิารความรว่มมอืในงานบรกิาร

สารสนเทศสารสนเทศโดยโดย

อาจารย ์ดรอาจารย ์ดร..นฤมล นฤมล รกัษาสขุรกัษาสขุ


99 . . ความรว่มมอืในงานความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศบรกิารสารสนเทศ99 1. 1. ความหมายและความสำาคัญความหมายและความสำาคัญ

ของความรว่มมอืในของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศงานบรกิารสารสนเทศ99 2. 2. ประเภทของความรว่มมอืในประเภทของความรว่มมอืใน

งานบรกิารสารสนเทศงานบรกิารสารสนเทศ99 3. 3. ระดับของความรว่มมอืในงานระดับของความรว่มมอืในงาน

บรกิารสารสนเทศบรกิารสารสนเทศ


99 1. 1. ความหมายและความสำาคัญความหมายและความสำาคัญของความรว่มมอืในงานบรกิารของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศสารสนเทศ

9.1.19.1.1 ความหมายของความรว่มมอืความหมายของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศในงานบรกิารสารสนเทศ99 12. . 12. . ความสำาคัญของความความสำาคัญของความ

รว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศ


9.1.1 9.1.1 ความหมายของความรว่มมอืความหมายของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศในงานบรกิารสารสนเทศ

ความรว่มมอืในงานบรกิารความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศ หมายถึง การท่ีสถาบนัสารสนเทศ หมายถึง การท่ีสถาบนับรกิารสารสนเทศตั้งแต่ บรกิารสารสนเทศตั้งแต่ 2 2 แห่งขึน้แห่งขึน้ไป ซึง่อยูต่่างสงักัดและมงีบประมาณไป ซึง่อยูต่่างสงักัดและมงีบประมาณของตนเองเป็นเอกเทศ รว่มมอืกันของตนเองเป็นเอกเทศ รว่มมอืกันอยา่งเป็นทางการหรอืไมเ่ป็นทางการอยา่งเป็นทางการหรอืไมเ่ป็นทางการในการดำาเนินงานด้านใดด้านหน่ึงหรอืในการดำาเนินงานด้านใดด้านหน่ึงหรอืหลายด้าน เพื่อประโยชน์ต่อการบรกิารหลายด้าน เพื่อประโยชน์ต่อการบรกิารสารสนเทศและการดำาเนินงานรว่มกันสารสนเทศและการดำาเนินงานรว่มกันของสถาบนับรกิารสารสนเทศของสถาบนับรกิารสารสนเทศ


99 12 12 ความสำาคัญของความรว่มความสำาคัญของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศมอืในงานบรกิารสารสนเทศ

•ชว่ยให้ผู้ใชส้ามารถเขา้ถึงสารสนเทศชว่ยให้ผู้ใชส้ามารถเขา้ถึงสารสนเทศได้กวา้งขวางขึน้ได้กวา้งขวางขึน้

•ชว่ยให้สถาบนับรกิารสารสนเทศจดัชว่ยให้สถาบนับรกิารสารสนเทศจดับรกิารได้อยา่งมีบรกิารได้อยา่งมีประสทิธภิาพภายใต้ขอ้จำากัดด้านงบประสทิธภิาพภายใต้ขอ้จำากัดด้านงบประมาณประมาณ

•ชว่ยเพิม่ประสทิธภิาพการทำางานของชว่ยเพิม่ประสทิธภิาพการทำางานของสถาบนับรกิารสถาบนับรกิารสารสนเทศ โดยหลีกเล่ียงการทำางานสารสนเทศ โดยหลีกเล่ียงการทำางานซำ้าซอ้นซำ้าซอ้น


99 2 2 ประเภทของความรว่มมอืในประเภทของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศงานบรกิารสารสนเทศ

..

99 21. . 21. . ความรว่มมอืด้านการความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ควบคมุทางบรรณานุกรม

((Cooperation on Cooperation on Bibliographic Bibliographic Control)Control)99 22. . 22. . ความรว่มมอืด้านยมืความรว่มมอืด้านยมื

ระหวา่งห้องสมุดระหวา่งห้องสมุด((Interlibrary Loan - Interlibrary Loan -

ILL)ILL)99 23. . 23. . ความรว่มมอืด้านบรกิารความรว่มมอืด้านบรกิาร

ชว่ยการค้นควา้ชว่ยการค้นควา้ ((Reference Reference

Collaboration)Collaboration)


9921. .21. . ความรว่มมอืด้านการความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ควบคมุทางบรรณานุกรม

• บรรณานุกรม บรรณานุกรม ((BibliographyBibliography ) )หมายถึงบญัชรีายชื่อทรพัยากรหมายถึงบญัชรีายชื่อทรพัยากรสารสนเทศรูปแบบต่าง ๆ ทั้งท่ีเป็นสารสนเทศรูปแบบต่าง ๆ ทั้งท่ีเป็นสื่อสิง่พมิพ ์ สื่อโสตทัศน์และสื่อสื่อสิง่พมิพ ์ สื่อโสตทัศน์และสื่ออิเล็กทรอนิกส ์ ท่ีได้รบัการรวบรวม อิเล็กทรอนิกส ์ ท่ีได้รบัการรวบรวม ไวด้้วยกันอยา่งเป็นระบบ โดยมี ไวด้้วยกันอยา่งเป็นระบบ โดยมีหลักเกณฑ์สากล ในการลงหลักเกณฑ์สากล ในการลงรายการทรพัยากรสารสนเทศแต่ละรายการทรพัยากรสารสนเทศแต่ละประเภทประเภท


9921. .21. . ความรว่มมอืด้านการความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ควบคมุทางบรรณานุกรม

• การควบคมุทางบรรณานุกรม การควบคมุทางบรรณานุกรม ((Bibliographic Control) Bibliographic Control) หมายหมายถึง การดำาเนินการเก่ียวกับการรวบรวมถึง การดำาเนินการเก่ียวกับการรวบรวมรายการทรพัยากรรายการทรพัยากร--สารสนเทศท่ีมอียูใ่นสารสนเทศท่ีมอียูใ่นแหล่งต่าง ๆ ให้เป็นระบบและครบถ้วนแหล่งต่าง ๆ ให้เป็นระบบและครบถ้วนตามหลักเกณฑ์ท่ีเป็นมาตรฐานสากลตามหลักเกณฑ์ท่ีเป็นมาตรฐานสากล


9921. .21. . ความรว่มมอืด้านการความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ควบคมุทางบรรณานุกรม ((ต่อต่อ))

• ผลผลิตของความรว่มมอืด้านการผลผลิตของความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ได้แก่ สหควบคมุทางบรรณานุกรม ได้แก่ สหบรรณานุกรมหรอืสหรายการ บรรณานุกรมหรอืสหรายการ ((Union Catalog)Union Catalog)

• ตัวอยา่งของสหรายการได้แก่ ฐานตัวอยา่งของสหรายการได้แก่ ฐานขอ้มูลสหรายการขอ้มูลสหรายการ ((Union Catalog) Union Catalog) ของของโครงการพฒันาเครอืขา่ยระบบห้องโครงการพฒันาเครอืขา่ยระบบห้องสมุดในประเทศไทยสมุดในประเทศไทย ((Thai Library Integrated Thai Library Integrated

System-Thai LISSystem-Thai LIS)) ฐานขอ้มูลฐานขอ้มูล WorldCat WorldCat ของของ

OCLCOCLC


9921. .21. . ความรว่มมอืด้านการความรว่มมอืด้านการควบคมุทางบรรณานุกรม ควบคมุทางบรรณานุกรม ((ต่อต่อ)) •ประโยชน์ของสหรายการในงานประโยชน์ของสหรายการในงาน

บรกิารสารสนเทศ คือ เป็นแหล่งบรกิารสารสนเทศ คือ เป็นแหล่งขอ้มูลสำาหรบัตรวจสอบรายการท่ีขอ้มูลสำาหรบัตรวจสอบรายการท่ีห้องสมุดมเีพื่อประกอบการห้องสมุดมเีพื่อประกอบการตัดสนิใจในการยมืระหวา่งห้องตัดสนิใจในการยมืระหวา่งห้องสมุด สมุด


9.2.29.2.2 ความรว่มมอืด้านยมืความรว่มมอืด้านยมืระหวา่งห้องสมุด ระหวา่งห้องสมุด ((Interlibrary Loan - Interlibrary Loan - ILL)ILL)

•เป็นการยมืหรอืทำาสำาเนาเป็นการยมืหรอืทำาสำาเนา•ผ่านตัวกลาง ผ่านตัวกลาง ((บรรณารกัษ์บรรณารกัษ์ , ,

นักสารสนเทศนักสารสนเทศ))•มขีอ้ตกลงอยา่งเป็นทางการมขีอ้ตกลงอยา่งเป็นทางการ


9.2.39.2.3 ความรว่มมอืด้านบรกิารความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยการค้นควา้ชว่ยการค้นควา้

1 )1 )ความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยการค้นควา้แบบดั้งเดิม การค้นควา้แบบดั้งเดิม ((Traditional ReferenceTraditional Reference CollaborationCollaboration))

2)2) ความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยการค้นควา้แบบดิจทัิล การค้นควา้แบบดิจทัิล ((Digital Digital ReferenceReference CollaborationCollaboration ) ) เชน่ เชน่ Question PointQuestion Point ของ ของ OCLCOCLC


QuestionPointQuestionPoint

• เป็นระบบจดัการงานบรกิารตอบเป็นระบบจดัการงานบรกิารตอบคำาถามและชว่ยการค้นควา้ผ่านเวบ็ คำาถามและชว่ยการค้นควา้ผ่านเวบ็ ท่ีเอ้ือให้ผู้ใชบ้รกิารสามารถขอรบัท่ีเอ้ือให้ผู้ใชบ้รกิารสามารถขอรบับรกิารตอบคำาถามและชว่ยการบรกิารตอบคำาถามและชว่ยการค้นควา้จาก ค้นควา้จาก OCLC OCLC ในลักษณะในลักษณะบรกิารตอบคำาถามและชว่ยการบรกิารตอบคำาถามและชว่ยการค้นควา้เสมอืน ค้นควา้เสมอืน ((Virtual Virtual ReferenceReference))


9.2.39.2.3 ความรว่มมอืด้านความรว่มมอืด้านบรกิารชว่ยการค้นควา้บรกิารชว่ยการค้นควา้ ((ต่อต่อ))

• พฒันาโดย พฒันาโดย OCLC OCLC และหอสมุดและหอสมุดรฐัสภาอเมรกัินรฐัสภาอเมรกัิน

• ผู้ใชต้้องสมคัรเป็นสมาชกิและมค่ีาใช้ผู้ใชต้้องสมคัรเป็นสมาชกิและมค่ีาใช้จา่ยจา่ย

• ระบบจะรบัคำาถามและสง่ไปยงัระบบจะรบัคำาถามและสง่ไปยงับรรณารกัษ์บรกิารชว่ยการบรรณารกัษ์บรกิารชว่ยการ

ค้นควา้ในท้องถ่ินท่ีเป็นสมาชกิเพื่อให้ค้นควา้ในท้องถ่ินท่ีเป็นสมาชกิเพื่อให้บรรณารกัษ์เลือกคำาถามบรรณารกัษ์เลือกคำาถาม

และหาคำาตอบและหาคำาตอบ


99 3. 3. ระดับของความรว่มมอืในระดับของความรว่มมอืในงานบรกิารสารสนเทศงานบรกิารสารสนเทศ..

99.. 31. 31. ความรว่มมอืระดับสถาบนั ความรว่มมอืระดับสถาบนั ((In-campus Level)In-campus Level)

99.3.2.3.2 ความรว่มมอืระดับท้องถิ่น ความรว่มมอืระดับท้องถิ่น (Local Level)(Local Level)9933. .33. . ความรว่มมอืระดับภมูภิาคความรว่มมอืระดับภมูภิาค

(Regional Level)(Regional Level)993434 ความรว่มมอืระดับชาติความรว่มมอืระดับชาติ

(National Level)(National Level)99..335.5. ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับ

นานาชาตินานาชาติ (International (International Level)Level)


99.. 31. 31. ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับสถาบนั สถาบนั ((In-campus Level)In-campus Level)

• เป็นความรว่มมอืระหวา่งสถาบนัเป็นความรว่มมอืระหวา่งสถาบนับรกิารสารสนเทศบรกิารสารสนเทศท่ีสงักัดอยูภ่ายใต้องค์กรเดียวกันท่ีสงักัดอยูภ่ายใต้องค์กรเดียวกัน

•มกัเป็นสถาบนับรกิารสารสนเทศที่ใช้มกัเป็นสถาบนับรกิารสารสนเทศที่ใช้ระบบกระจายศูนย ์ระบบกระจายศูนย ์(Decentralization)(Decentralization)

• ตัวอยา่ง เชน่ เครอืขา่ยห้องสมุดตัวอยา่ง เชน่ เครอืขา่ยห้องสมุดมหาวทิยาลัยนเรศวรมหาวทิยาลัยนเรศวร


9.3.29.3.2 ความรว่มมอืระดับท้องถิ่นความรว่มมอืระดับท้องถิ่น (Local Level)(Local Level)• เป็นความรว่มมอืระหวา่งสถาบนัเป็นความรว่มมอืระหวา่งสถาบนั

บรกิารสารสนเทศท่ีต้ังอยูใ่นท้องถ่ินบรกิารสารสนเทศท่ีต้ังอยูใ่นท้องถ่ินเดียวกันเดียวกัน

• ตัวอยา่งตัวอยา่ง- - เครอืขา่ยสารสนเทศนครราชสมีา เครอืขา่ยสารสนเทศนครราชสมีา ((NARINET)NARINET)- - เครอืขา่ยห้องสมุดจงัหวดัเครอืขา่ยห้องสมุดจงัหวดัอุบลราชธานีอุบลราชธานี- - เครอืขา่ยสารสนเทศเครอืขา่ยสารสนเทศนครศรธีรรมราชนครศรธีรรมราช (LIGORNET)(LIGORNET)


9.3.29.3.2 ความรว่มมอืระดับท้องความรว่มมอืระดับท้องถ่ิน ถ่ิน (Local Level)(Local Level) - - เครอืขา่ยห้องสมุดสถาบนัเครอืขา่ยห้องสมุดสถาบนัอุดมศึกษา จงัหวดัชลบุรีอุดมศึกษา จงัหวดัชลบุรี- - Illinois Library and Illinois Library and Information NetworkInformation Network (ILLINET)(ILLINET)- Nort East Florida - Nort East Florida library Information library Information Network (NEFLIN) Network (NEFLIN)- The Ohio Library and - The Ohio Library and Information Information Network (OhioLINK) Network (OhioLINK)


993. .3. .33 ความรว่มมอืระดับชาติความรว่มมอืระดับชาติ (National Level)(National Level)

•เป็นความรว่มมอืของสถาบนัเป็นความรว่มมอืของสถาบนับรกิารสารสนเทศบรกิารสารสนเทศประเภทเดียวกันหรอืสาขาวชิาประเภทเดียวกันหรอืสาขาวชิาเดียวกันท่ีตกลงดำาเนินงานรว่มกันเดียวกันท่ีตกลงดำาเนินงานรว่มกันอยา่งกวา้งขวางทั่วประเทศอยา่งกวา้งขวางทั่วประเทศ

•ตัวอยา่ง ขา่ยงานห้องสมุด–ตัวอยา่ง ขา่ยงานห้องสมุด–มหาวทิยาลัยสว่นภมูภิาค มหาวทิยาลัยสว่นภมูภิาค (PULINET) (PULINET)

•เครอืขา่ยห้องสมุดสถาบนัเครอืขา่ยห้องสมุดสถาบนัอุดมศึกษาเอกชน อุดมศึกษาเอกชน


993. .3. .33 ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับชาติชาติ (National Level)(National Level)

- เครอืขา่ยห้องสมุดแพทยแ์ห่งชาติ เครอืขา่ยห้องสมุดแพทยแ์ห่งชาติ (The (The National Network of Libraries National Network of Libraries of Medicine- NN/LM)of Medicine- NN/LM)

- เครอืขา่ยห้องสมุดวจิยัเพื่อการศึกษาวชิาเครอืขา่ยห้องสมุดวจิยัเพื่อการศึกษาวชิาทหาร ทหาร (Military Education (Military Education Research Library Network)Research Library Network)


993. .3. .44 ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับภมูภิาคภมูภิาค (Regional Level)(Regional Level)

•เป็นความรว่มมอืของสถาบนัเป็นความรว่มมอืของสถาบนับรกิารสารสนเทศท่ีตั้งอยูใ่นบรกิารสารสนเทศท่ีตั้งอยูใ่นภมูภิาคเดียวกัน เชน่ ภมูภิาคเอเชยีภมูภิาคเดียวกัน เชน่ ภมูภิาคเอเชยีตะวนัออกเฉียงใต้ ภมูภิาคเอเชยี ตะวนัออกเฉียงใต้ ภมูภิาคเอเชยี แปซฟิคิแปซฟิคิ

•ตัวอยา่งตัวอยา่ง- - โครงการเครอืขา่ยขอ้มูลภมูภิาคโครงการเครอืขา่ยขอ้มูลภมูภิาคตะวนัตกตะวนัตก


993. .3. .44 ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับภมูภิาคภมูภิาค (Regional Level)(Regional Level)

เครอืขา่ยสารสนเทศด้านการแพทยภ์มูภิาคเครอืขา่ยสารสนเทศด้านการแพทยภ์มูภิาคเอเชยีตะวนัออกเฉียงใต้ เอเชยีตะวนัออกเฉียงใต้ (South-East (South-East Asian Medical Information Asian Medical Information Center- SEAMIC)Center- SEAMIC)

เครอืขา่ยสารสนเทศภาคพื้นเอเชยีและเครอืขา่ยสารสนเทศภาคพื้นเอเชยีและแปซฟิคิ แปซฟิคิ (Asia-Pacific Information (Asia-Pacific Information Network)Network)


99..335.5. ความรว่มมอืระดับความรว่มมอืระดับนานาชาตินานาชาติ (International (International Level)Level)• เป็นความรว่มมอืของสถาบนับรกิารเป็นความรว่มมอืของสถาบนับรกิาร

สารสนเทศท่ีขอบเขตความรว่มมอืสารสนเทศท่ีขอบเขตความรว่มมอืครอบคลมุสถาบนับรกิารสารสนเทศที่ครอบคลมุสถาบนับรกิารสารสนเทศที่ต้ังอยูท่ั่วโลกต้ังอยูท่ั่วโลก

•มกัเป็นความรว่มมอืในการจดัหา จดัมกัเป็นความรว่มมอืในการจดัหา จดัเก็บ จดัทำาเก็บ จดัทำาเครื่องมอืชว่ยค้นและให้บรกิารเครื่องมอืชว่ยค้นและให้บรกิารสารสนเทศเฉพาะด้านสารสนเทศเฉพาะด้าน


99..33 5 5 ความรว่มมอืระดับนานาชาติความรว่มมอืระดับนานาชาติ (International Level)(International Level)

• ตัวอยา่งตัวอยา่ง- - เครอืขา่ยสารสนเทศทางการเครอืขา่ยสารสนเทศทางการเกษตรนานาชาติ เกษตรนานาชาติ ((International International Information System for Information System for the Agricultural Science the Agricultural Science and Technology – AGRIS)and Technology – AGRIS)


99..33 5 5 ความรว่มมอืระดับนานาชาติความรว่มมอืระดับนานาชาติ (International Level)(International Level)

- - ระบบสารสนเทศทางสิง่แวดล้อม ระบบสารสนเทศทางสิง่แวดล้อม ((InternationalInternational

Referal System for Referal System for Sources of Environmental Sources of Environmental Information – INFOTERRA)Information – INFOTERRA)- - เครอืขา่ยระบบสารสนเทศประชากร เครอืขา่ยระบบสารสนเทศประชากร ((PopulationPopulation Information Network – Information Network – POPIN)POPIN)- - เครอืขา่ยระบบสารสนเทศกระบอื เครอืขา่ยระบบสารสนเทศกระบอื ((InternationalInternational Buffalo Information Buffalo Information System)System)

รายวิชา 204215 การจัดการบริการสารสนเทศ...

Documents