хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil
TRANSCRIPT
![Page 1: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/1.jpg)
Геологи: Дэлхийн чулуун мандлын
тогтоц, эрдэс баялагийг судалдаг
ухаан.
Үнэмлэхүй нас: чулуулаг анх үүсч
тогтсоноос хойшхи өнгөрсөн хугацааг
хэлнэ.
Харьцангуй нас: гэдэг нь геологийн
шинжлэх ухаанд түгээмэл
хэрэглэгддэг тоолол юм.
![Page 2: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/2.jpg)
Эрин:
Чулуулгийн үе давхаргаас олддог
ургамал,амьтдын чулуужсан үлдэгдлийг
судалж үеүдийг тогтоодог. Тус бүрдээ
олон зуун сая жил үргэлжилсэн үеүдийг
эрин гэж нэрлэнэ.
Галав:
Эринг арай богино хугацааны үе
галавуудад хуваана.
![Page 3: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/5.jpg)
Геологийн хөгжил
![Page 6: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/6.jpg)
Зорилго:
МОНГОЛ ОРНЫ ГЕОЛОГИЙН
ХӨГЖИЛ , ҮЛЭГ ГҮРВЭЛИЙН
ЭРИН ҮЕ , АЛЬПИЙН УУЛ
ТОГТОХ ХӨДӨЛГӨӨН , ТҮҮНИЙ ҮР
ДАГАВРЫН ТУХАЙ ОЙЛГУУЛАХ
![Page 7: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/7.jpg)
Зорилт:
•Монгол орны геологийн он цагийн тоолол, геологийн
хөгжлийн тухай ойлгуулах
•Геологийн эрин галавуудад Монгол оронд болсон гол
үйл явдлууд, Атриатах хөдөлгөөнөөр бий болсон уул
нурууд, газар хөдлөлт болсон газруудыг зурагт зааж
чаддаг болох
•Геологийн эрин галавуудад Монгол орны гадарга, уур
амьсгал, ургамал амьтны аймаг хэрхэн өөрчлөгдөж
ирснийг одоогийн байдалтай харьцуулан дүгнэлт хийх
•Газар хөдлөлтөөс урьдчилан сэргийлэх аргад
суралцах
![Page 8: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/24.jpg)
Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар
Хангайн нурууны ноѐн оргил
Отгонтэнгэрийг, түүний орчны уулсыг
оролцуулан 955 ам км талбайг хамруулан
Отгонтэнгэр уулын ноѐн оргил нь 4021 м
өндөр өргөгäсөн бөгөөд түүний 3752 м-ээс
дээш өндөрт мөнх цастай юм. Мөнх цасны
хилээс доошхно уулын энгэрт дархан
газрын бүсэнд Бадархундага гэдэг
Отгонтэнгэр уул дархан цаазат газар
![Page 25: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/25.jpg)
Хөвсгөл нуурын баруун талаар орших их уул. Шохойн
чулуунаас тогтсон, шовх шовх оргилтой ой хөвч, тагийн
бүс бүхий сүртэй сайхан уул. Оргил нь 3200 орчим м
хүрнэ. Энэ хавийн уулын зүүн хэсэг нь дархан газарт
багтах бөгөөд энд нэн ховор ойн цаа буга болон
сибирийн хандгай, аргал болон явлаг сар, усны цагаан
сүүлт бүргэд зэрэг ховор амьтад жигүүртэн шувууд
оршдог.
Хорьдолсарьдаг уул дархан цаазат газар
![Page 26: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/26.jpg)
Хангайн нуруу
![Page 27: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/27.jpg)
Хотон нуурын хөвөөнөө
![Page 28: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/28.jpg)
Алтайн нуруу
![Page 29: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/29.jpg)
Төв Азийн ой багатай бүсэнд орших тайгын
бүслүүрийн өвөрмөц шинж, онгон байдлыг
төлөөлж байгаа Хэнтийн нурууны төв
хэсгийн Хэрлэн, Онон, Туул, Минж болон
тэдгээрт цутгадаг голуудын эх авсан нийт
12271 ам км талбайòàé. 1818 оноос тахиж
ирсэн Монголын их тахилгатай уулын нэг
Хан хэнтий дархан цаазат газар
![Page 30: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/30.jpg)
Мөнх цаст
уул
![Page 31: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/31.jpg)
Сутай
хайрхан
![Page 32: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/32.jpg)
Алтан овоо
![Page 33: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/33.jpg)
Газар хөдлөлт
1905 оны 7 сард Хан-Хэнтийн нуруу, Булнай нуруу орчимд 11-12 баллын
хүчтэй газар хөдлөлт 2 удаа болжээ. Анхны хүчтэй газар хөдлөлтөөр 6м
өргөн, 1м хүртэл өндөр босоо мөргөцгүүд үүсэж хагарал нь нийтдээ 115 км
урт болсон байна. 14 хоногийн дараагаар газар хөдлөлт дахин болж 350 км
урт ангал үүссэн.
1967 оны 1 сарын 5-нд Булган аймгийн Могод сумын нутагт 10 баллын
хүчтэй газар хөдлөлт болсон.
1957 оны 12 сарын 4-нд Говь-Алтайн Гурванбогдод газар хөдлөлт болжээ.
11-12 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болж 275 км урт ангал үүсжээ.
![Page 34: хичээл 2 mongol orni gelogiin khogjil](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022013108/55a386701a28abfc578b458f/html5/thumbnails/34.jpg)
Хичээлд идэвхитэй
оролцсон
сурагчиддаа
баярлалаа.