บทที่ 14 การวางแผนความต้องการวัสดุ

บทท14 การวางแผนความตองการวสด

และการวางแผนทรพยากรองคกร

1

การน าเสนอภาพนงน จดท าขนจากหนงสอ การจดการการผลตและการปฏบตการ แปลถกตองตามลขสทธ โดย รชฏ ข าบญ และคณะ ผจดท าการน าเสนอภาพนง มไดมเจตนาละเมดลขสทธ แตจดท าขนเพอวตถประสงคทางการศกษาเทานน

เนอหาทน าเสนอ

กรณศกษาการวางแผนความตองการวสดตวแบบสนคาคงคลง

ระบบการวางแผนความตองการวสด

การจดการแผนความตองการวสด

เทคนคการก าหนดการสงซอหรอสงผลตการวางแผนความตองการวสดการวางแผนทรพยากรองคกร

บทสรป2

กรณศกษาบรษทระดบโลก (Global Company Profile)

การวางแผนความตองการวสดสรางความไดเปรยบทางการ

แขงขนใหกบ บรษท Collins Industries

เปนผผลตรถพยาบาลฉกเฉนรายใหญทสดในโลก ดวยความหลากหลายของผลตภณฑ ท าใหบรษทตองมการวางแผนความตองการวสดทมประสทธภาพ โดยใชระบบการวางแผนความตองการวสดทเรยกวาMRP

ท าใหประสานขอมลจากใบแสดงรายการชนสวนประกอบของรถแตละคนและฐานขอมลจากสนคาคงคลงมาใชในการสงซอและสงผลตวสด ท าใหขอมลมการปรบปรงทนสมยอยตลอดเวลาและลดปรมาณสนคาคงคลงไดกวา 30% ภายในระยะเวลา 2 ป

3

ผบรหารบรษท Collins ไดกลาวถงสงทจ าเปนส าหรบการจดการทางดานวสด ซงประกอบดวยงาน 4 อยาง ไดแก

1. แผนความตองการวสดจะตองสนบสนนกจกรรมการผลตใหสามารถผลตสนคาตามทลกคาตองการ

2. แผนความตองการวสดจะตองถกน าไปด าเนนการตามทไดวางแผนอยางเครงครด

3. แผนความตองการวสดควรพจารณาถงปรมาณและคาบเวลาทเหมาะสม

4. บรษทจะตองพยายามท าใหขอมลตางๆ มความถกตองแมนย า

4

กรณศกษาบรษทระดบโลก (Global Company Profile)

ความหมายของการวางแผนความตองการวสด

เปนการจดการระบบสนคาคงคลงทความตองการวสดเปน

แบบเกยวเนอง ซงความตองการแบบเกยวเนอง จะแตกตางจาก

ความตองการทเปนอสระตรงทปรมาณความตองการชนสวนม

ความสมพนธเกยวเนองกบปรมาณความตองการของชนสวนอนๆ

ในขณะทความตองการทเปนอสระนน ปรมาณความตองการ

ชนสวนใดๆจะไมมผลมาจากความตองการของชนสวนอนๆ

การวางแผนความตองการวสด

5

ตวอยาง ความตองการแบบเกยวเนอง

บรษทผลตรถยนต จะมองวาความตองการยางรถยนตขนอยกบปรมาณยอดผลตรถยนตโดยทรถยนต 1 คนจะตองใชยางรถ จ านวน 4 เสนและยางอะไหลอก 1 เสน ดงนนรถยนต 1 คนจะตองใชยางทงสน 5 เสน

สรปไดวา เมอผจดการฝายปฏบตการไดรบค าสงซอสนคา เขาจะตองกระจายความตองการนนมาเปนความตองการของชนสวนตางๆ และสรางแผนการสงซอหรอสงผลตชนสวนเหลานน เพอน ามาผลตหรอประกอบจนเปนสนคาทตองการตามปรมาณและเวลาทลกคาก าหนด

6

การวางแผนความตองการวสด

• ชวยตอบสนองตอความตองการของลกคาไดดขน มาจากการปรบปรงตารางการผลตทมประสทธภาพ

• ชวยตอบสนองและตดตามการเปลยนแปลงของตลาดและลกคาไดอยางรวดเรวและยดหยน

• ชวยเพมอตราการใชประโยชนจากเครองจกรและพนกงานใหมประสทธภาพดยงขน

• ชวยลดระดบปรมาณสนคาคงคลง

ประโยชนทไดรบจากการใชระบบการวางแผนความตองการวสด (MRP) มดงน

7

ขอมลทน ามาใชในการตดสนใจ

1.ตารางการผลตหลก [Master production schedule (MPS)]

2.ใบแสดงรายการวสดหรอขอก าหนดเฉพาะของผลตภณฑ

[Bill of material or specifications (BOM)]

3. ปรมาณสนคาคงคลง

4. ปรมาณชนสวนทอยในระหวางการสงซอ

5. เวลาน า

ตวแบบสนคาคงคลงกรณความตองการเกยวเนอง (Dependent inventory model)

8


เปนตารางทก าหนดปรมาณการผลตของชนดผลตภณฑ ระบปรมาณการผลตของแตละผลตภณฑ โดยจะใหขอมลความตองการของลกคาวาตองการสนคาอะไรและปรมาณเทาใด ตารางนเกดจากการกระจายของแผนการผลตรวม


9

10

กระบวนการของการวางแผนการปฏบตการ

11

ตวอยางการกระจายแผนการผลตรวมมาสตารางการผลตหลก


สงเกตไดวาตารางผลตหลกจะแสดงถงประเภทของผลตภณฑทจะตองถกผลตในแตละสปดาห ซงคาตวเลขนนอาจเปน

1.ค าสงซอจากลกคา

2.จ านวนโมเดลชนสวน

3.จ านวนชนผลตภณฑ


12

2.ใบแสดงรายการวสดหรอขอก าหนดเฉพาะของผลตภณฑ [Bill of material or specifications (BOM)]

เปนใบแสดงชนสวนตางๆทประกอบเปนหนงผลตภณฑ โดยระบจ านวนชนสวนทจ าเปนส าหรบผลตภณฑนนๆ ขณะเดยวกนตารางการผลตหลกกสามารถไปประยกตใชในธรกจบรการได


13

14

ตวอยางตารางการผลตหลกส าหรบอาหาร ในรานอาหาร Nancy’s Specialty Food

3. ปรมาณสนคาคงคลง

ระบบการจดการสนคาคงคลง จะชวยใหทราบและสามารถตดตามความเคลอนไหวของปรมาณสนคาคงคลง รวมทงปรมาณชนสวนทงหมดทมอยในองคกร หากยงไมสามารถท าใหขอมลของปรมาณสนคาคงคลงมความแมนย ามากถง 99 % ได แผนความตองการวสดกมกจะไมประสบความส าเรจ


15

4. ปรมาณชนสวนทอยในระหวางการสงซอ

ขอมลของการสงซอจะไดมาจากการสงซอและฝายควบคมปรมาณสนคาคงคลง เมอมการสงซอนนและมก าหนดวนทวสดนนจะมาสงมอบ ซงถามขอมลการสงซอทดและแมนย า จะสามารถวางแผนการผลตและการสงซอวสดไดอยางมประสทธภาพ


16

5. เวลาน าเวลาน า คอ ระยะเวลาทใชส าหรบการสงซอจนกระทงชนสวน

หรอวตถดบมาถงโรงงาน จนกระทงเปนสนคาส าเรจรป

เวลาน าในกระบวนการผลตจะประกอบไปดวย การเคลอนชนงาน การประกอบชนในงานและเวลาในการผลตขนตอนตางๆ

เวลาน าในการสงซอจะนบตงแตทนทททราบถงความตองการชนสวนนน จนกระทงชนสวนนนมาถงและพรอมส าหรบการผลต


17

ระบบการวางแผนความตองการวสดสวนใหญจะเปนระบบซอฟทแวรคอมพวเตอร แตกระบวนการสรางความตองการวสดจะเปนการค านวณทไมซบซอนและสามารถค านวณไดดวยตนเอง ขอมลทจะน าสการค านวณไดแก ตารางการผลตหลก ใบรายการแสดงวสด ขอมลสนคาคงคลง ขอมลการสงซอชนสวนตางๆ และขอมลเวลาน า

โครงสรางระบบการวางแผนความตองการวสด

18

โดยแผนความตองการวสดรวมจะรวมขอมลทถกตองจากตารางการผลตหลกจะบอกปรมาณทตองสงผลตในแตละชวงเวลากบขอมลของโครงสรางผลตภณฑตามแผนผงเวลา หากมสนคาคงคลงไมเพยงพอจะตองท าการออกค าสงซอชนสวน ในปรมาณเทาใด และเมอใด เพอใหกระบวนการผลตสามารถผลตสนคาไดทนตรงตามความตองการของลกคา

19


ตวอยาง ชดเครองเสยง Awesome ตองการชนสวนประกอบตางๆ

ตามโครงสรางผลตภณฑจากตวอยางทแลว โดยเวลาน าของสนสวน

ตางๆ ถกแสดงในตารางท 14.2 จากขอมลทงหมดเหลาน สามารถ

น ามาสรางแผนความตองการวสดรวมทสามารถตอบสนองความ

ตองการผลตภณฑ Awesome ในสปดาหท 8 จ านวน 50 ชดได ดง

แสดงในตารางท 14.3 ซงอธบายไดดงน

20


21

แผนความตองการวสดรวม การผลตชดเครองเสยง Awesome จ านวน 50 ชด

สรปจากภาพ ถาตองการผลตภณฑ A จ านวน 50 หนวย ในสปดาหท 8 ตองเรมประกอบชนสวนA ใน สปดาหท 7 โดยสปดาหท 7เรมประกอบสนสวน A จ านวน 50 หนวย มความตองการชนสวน B จ านวน 100 หนวย และชนสวน C จ านวน 150 หนวยแตเวลาน าของชนสวน B และ C คอ 2 และ 1 สปดาห ดงนน การผลตชนสวน B เรมขนตงแตสปดาหท 5 จากนน ท าการค านวณลกษณะเดยวกนกบชนสวนทเหลออนๆ

22

แผนความตองการวสดรวม การผลตชดเครองเสยง Awesome จ านวน 50 ชด

การจดการแผนความตองการวสด

เปนแผนทมการเปลยนแปลงของขอมลอยตลอดเวลา โดยผจดการฝายปฏบตการจงตองปรบปรงเปลยนแปลงแผนความตองการวสดใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงตางๆซงปกตแลวจะท าการปรบปรงแผนมากกวา 1 ครงตอสปดาห โดยเครองมอทจะน ามาใชมอย 2 ชนด คอ

1)การก าหนดขอบเขตของเวลา

2)การก าหนดชนสวนทไมใหมการเปลยนแปลง

23

เทคนคการก าหนดขนาดรนของการสงซอหรอสงผลต

การวางแผนความตองการวสด (MRP) เปนระบบทดและมประสทธภาพส าหรบการก าหนดตารางการผลตและค านวณหาความตองการสทธ ซงการทราบถงความตองการสทธนนจะท าใหสามารถตดสนใจไดวาควรทจะสงซอหรอสงผลตชนสวนใด ปรมาณเทาไหร และเมอใด

โดยมเทคนคทสามารถน ามาชวยในการตดสนใจดงน

เทคนคการสงพอใชงวดตองวด

เทคนคการสงตามปรมาณสงซอทประหยด

24

เทคนคการสงพอใชงวดตองวด (Lot-for-lot technique)

เปนการสงซอหรอสงผลตตามปรมาณทมความตองการจรง เพอตองการใหมการสงเฉพาะเมอมความตองการเกดขนเทานน

เทคนคการสงตามปรมาณสงซอทประหยด (Economic order quantity technique)

เปนเทคนคทน าหลกการการค านวณปรมาณสงซอทประหยด มาผนวกเขากบหลกการของการวางแผนความตองการวสด ซงแนวคดนสามารถท าไดดงตวอยางตอไปน

เทคนคการก าหนดขนาดรนของการสงซอหรอสงผลต

25

การขยายขอบเขตของการวางแผนความตองการวสด

การวางแผนความตองการวสดแบบระบบปด (Closed-loop MRP)

เปนระบบการวางแผนความตองการวสดทสามารถสงขอมลยอนกลบจากระบบการควบคมสนคาคงคลงไปยงระบบการจดตารางการผลตทหนวยผลต

26

การวางแผนก าลงการผลต

ในระบบการวางแผนความตองการวสดแบบระบบปดนน ขอมลเกยวกบภาระงานจะถกสงมาจากแตละหนวยปฏบตการเพอใหผวางแผนทราบถงความตองการใชทรพยากรตางๆในแตละหนวยผลตเพอใหปฏบตงานตามภาระทไดรบมอบหมาย


27

เทคนคส าหรบการปรบเปลยนภาระงาน มดงน

1.การแบงคาบภาระงาน (Overlapping) ลดเวลาน าโดยการสงงานบางสวนจากหนวยปฏบตการกอนหนาไปยงหนวยปฏบตการถดไปด าเนนการ

2.การกระจายภาระงาน (Operations splitting) เปนการกระจายงานใหแกเครองจกร 2 เครองเพอชวยกนท างาน สามารถชวยลดเวลา

3.การแยกภาระงาน (Lot splitting) เปนการแยกภาระงานออกเปนภาระงานยอยๆ เพอใหการท างานในชวงเวลานนไมเกนก าลงการผลตทมอย


28

การวางแผนพสดและทรพยากร (Material Resource Planning (MRP II))

เปนการผสานขอมลทส าคญเขากบระบบการวางแผนความตองการวสด (MRP) โดยขอมลทส าคญเหลานนไดแก ขอมลก าลงการผลต ขอมลตนทนวตถดบ และตนทนคาใชจายในการผลตทงหมด นอกจากนนจะตองมขอมลของทรพยากรการผลตโดยระบบคอมพวเตอรจะท าการเชอมโยงขอมลจากฝายตางๆ

29


การวางแผนทรพยากรองคกร [Enterprise Resource Planning (ERP)]

เปนระบบทชวยก าหนดและวางแผนทรพยากรทจ าเปนของทงองคกร ส าหรบน าไปใชในการตดสนใจ เพอสามารถสงมอบสนคาใหทนเวลาตามปรมาณและคณภาพทลกคาตองการความกาวหนาในระบบ MRP-II โดยเรยกระบบดงกลาววา การวางแผนทรพยากรองคกร หรอระบบ MRP ระบบดงกลาวนจะชวยใหบรษท

1. สามารถบรณาการขอมลจากทกๆ กระบวนการใหสามารถประมวลผลไดอยางอตโนมต

2. สามารถใชฐานขอมลกลางเพยงหนงเดยว เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานรวมกนได

3. สามารถสอสารขอมลแบบเรยลไทม

30

ซอฟทแวรของระบบ ERP

• ซอฟทแวรดานการจดการโซอปทาน [Supply Chain Management (SCM)] เพอสอสารกบผจดหาวตถดบ โดยผานเครอขายระบบพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) และสอสารกบคลง MRP ใหสามารถจดซอและประสานกบผจดหาวตถดบ

• ซอฟทแวรการจดการการลก ค าสมพนธ [Customer Relationship Management (CRM)] เพอสอสารกบลกคา โดยถกออกแบบมาเพอสนบสนนการวเคราะหการขาย การก าหนดกลมลกคาเปาหมาย และการจดการพนกงานขายทงองคการ


31

องคประกอบทง 5 สวนของระบบ ERP ไดแก การวางแผนความตองการวสด (MRP) ฝายการเงน ฝายทรพยากรบคคล การจดการโซอปทาน (SCM) และการจดการลกคาสมพนธ (CRM) สามารถเชอมโยงขอมลตางๆมาไวทศนยกลางเดยวกนได เพอน าไปใชเพอการตดสนใจทมประสทธภาพ

ซอฟทแวรส าหรบการเชอมโยงระบบขอมลนบางครงจะเรยกโปรแกรมวา ซอฟทแวรผสานการท างานดวยสอกลาง (EAI Software) โดยซอฟทแวรระบบเชอมตอเหลานสามารถขยายขอบเขตของ ERP ไปสระบบตางๆ


32

O M I N A C T I O N

บรษท Benetton ใชระบบจดการดวยซอฟทแวร ERP

ผผลตเสอผากฬาจากประเทศอตาลไดน าระบบ ERP มาใช เชน

1. การสงซอ ถาพนกงานตองการจะสงซอ โดยเขามาสระบบ ERP ในโหมดการสงซอ ค าสงซอดงกลาวถกสงเขามาสบรษทโดยอตโนมต

2. การตรวจสอบคลงสนคา ERP มการแจงใบสงซอสฐานขอมลสวนกลางโดยตรวจสอบและพบค าสงซอสามารถสงมอบไดทนทจากคลงสนคา

3. การผลต โมดลการผลตของ ERP จะรบขอมลรายละเอยดการผลตจาก CAD และสงไปยงเครองทอแลวท าการจดตารางการผลต

33

ขอดและขอเสยของระบบ ERP สามารถสรปไดดงน

ขอด

1.ท าใหเกดการบรณาการระบบตางๆเขาไวดวยกน

2.สรางฐานขอมลกลางใหเกดความถกตองแมนย า รวดเรว

3.ปรบปรงกระบวนการการด าเนนงานไมใหเกดความผดพลาด

4.ปรบปรงการสอสารและความรวมมอระหวางหนวยงาน

5.น าไปสการสรางความไดเปรยบเชงกลยทธตอผแขงขน


34

ขอเสย

1.ซอฟทแวรมราคาแพง

2.การประยกตใชในองคกรตองมการเปลยนแปลงขนาดใหญ

3.ระบบซบซอนท าใหบรษทหลายแหงไมประสบความส าเรจในการน าไปใช

4.การประยกตใชมการพฒนาอยางตอเนองบางครงอาจไมประสบความส าเรจได

5.ผเชยวชาญดาน ERP ยงมจ ากดท าใหการประยกตใชไมไดผลเทาทควร


35

บทสรป

การวางแผนความตองการวสด (MRP) เ ปนวธท มประสทธภาพส าหรบในหารจดตารางในการผลตและการจดการวสดคงคลงเมอความตองการเปนแบบเกยวเนอง เพอจะท าใหการวางแผนความตองการวสดเปนไปอยางราบรน

ระบบการวางแผนทรพยากรองคกร (ERP) แมวาระบบนมราคาแพงและมความยงยากในการตดตงระบบ เมอไดรบการพฒนาจนประสบความส าเรจแลว ระบบนจะชวยสนบสนนกลยทธขององคการ

36

บทที่ 14 การวางแผนความต้องการวัสดุ

Education