1394آذر ماه 28به مناسبت شب یلدا؛ کاری از محّمد ملّتی

به نام هستی بخش جهان

گروه نجوم پََرن استان یزد

به مناسبت شب یلداParan.blog.ir

کاری از محّمد ملّتی 1394آذر ماه 28

ایلدا یا یلدا ؟ُسریانی زبان ) در فرهنگ لغات یلدا را به معنی میالد و تولد دانسته اند که ریشه ای ُسریانی دارد

(سامی و زبان اصلی انجیل کتاب مسیحیون است

.وقت والدت و میالد حضرت عیسی مسیح هم گفته شده: نکته

که آن شب آخرین شب , در پارسی شب یلدا را شبی گویند که از آن شب طوالنی تر نباشد : نکته

.فصل پاییز است

شبی است که پس از40منظور از چله برای زرتشتیان , به یلدا شب چله میگویند : شب چله

بهمن جشنی به نام سده میگیرند ولی به طور عام منظور یک دوره زمانی10یلدا طی میشود و در

.است

.ابو ریحان بیرونی از جشن یلدا به نام میالد اکبر یاد کرده و منظور آن را میالد خورشید میداند

( دی ماه ) هرمان هیرت زبان شناس برجسته ی آلمانی بر این باور است که دی .ماه تولد دوباره خورشید است به این دلیل انتخاب شده که (به معنی روز day(

با این توضیح بحث جدیدی رو مطرح میکنم با این مزبور که آیا یلدا شب

مختص ایرانیانه ؟

به واسطه آداب زندگی خودشون و توجه ای که ( اروپا –ایران و هند –هند ) مردمان آریایی

به فصول داشتند بلندترین شب سال را به نوعی نماد تاریکی می دانستند که درست بعد از آن

روشنایی دوباره متولد میشود زیرا از این شب بود که روند طوالنی شدن روزها آغاز می شد

شن و بنابر این بلنترین شب سال را به ج( انقالب تابستانه ) و به تابستان پر برکت ختم می شد

از این روست که به یلدا شب زایش خورشید میگویند . شادی طی میکردند

سرما و سال نو یک) در کتاب اوستا به کلمه َسِردَ بر میخوریم که به معنای سال نو است : نکته

(منظور را رسانده

داردکیریسمس هم ریشه در همین باور جشن

در اصل بزرگداشت شب یلدا به دوران قبل از هخامنشیان میرسد، آن زمان که آیین مهر پرستی

و درقرن چهارم تا( م .ق331سال ) رسمیت داشت و در دوران هخامنشی به اروپا راه یافت

پنجم این سنت ادامه داشت تا این که در همین زمان کونستانتین مسیحیت را دین رسمی اروپا

معرفی کرد که مراسم کیریسمس ( ع)دسامبر را به عنوان میالد حضرت مسیح25اعالم کرد و

. است( جشن آیین مهر ( + ع)جشن میالد مسیح ) همان

را به ( خورروز ) دومین حکیم بزرگ ایران زمین به استناد خود مراسم شب یلدا و روز پس از آن

.نسبت میدهد( کیانیان که از سیستان پارس برخاستند) هوشنگ یکی از پادشاهان پیشدادی ایران

گفته شد که آیین مهر از ایران به اروپا رسید وبسیار مورد توجه قرار گرفت البته اروپای دوران

باستان متوجه تاثیر فصول بودند ولی این آیین از ایران به آن سرزمین رسید

) میالدی که کونستانتین مسیحیت را دین رسمی اعالم کرد جشن زادروز حضرت مسیح5-4در قرن

.کیریسمسی که امروزه شاهدیم= آیین مهر قبال از آن جشن گرفته میشد + ثبت شد ( دسامبر25

.نشانه ای از رنگ خورشید است: رنگ قرمز

! بد نیست بایک اصطالح قدیمی و اصیل یزدی آشنابشیم

؟!!!شکمبه شورون!این اصطالح رو از بزرگی شنیدم که در روز آخر پاییز به کارش میبرند

در اصل داستان زنی بوده که در روز : معروف بوده که میگفتند اون روز روز شکنبه شورونه

میره و( که در هر خانه بزرگی بوده)آذر ماه برای شستوشوی شکنبه به داخل دهلیزه قنات 30

.داده روز جای خودشو به شب وقتی از شستن فارق میشه و از دهلیزه باال میاد میبینه که

پس این اصطالح نشان از کوتاه ترین روز سال و بلندترین شب سال در نیم کره ی شمالی

.بوده

علت وجود فصل ها چیست؟ یا میشه جوری دیگه مطرحش کرد

چیست؟ ( نیم کره جنوبی ) علت طوالنی بودن این شب و روز

حرکت تقدیمی زمین

حرکت وضعی زمین

حرکت انتقالی زمین

حرکات زمین قابل توجه اند

س.ک1600: حرکت وضعی

س.ک107550:حرکت انتقالی

سال25800:حرکت تقدیمی

حرکت به گرد کاهکشان راه

ث.ک220: شیری

:حرکت در خوشه کاهکشانی

ث.ک600

:حرکت انبساط جهان

ث.میلیون پارسک67.15

زمین به دور محور خودش به صورت پادساعتگرد و غرب به شرق : حرکت وضعی

سرعتی که تقریبا در قطبها صفر ولی در استوا . ساعته24که تقریبا برابر با چرخش میکنه 1600Km/h

.کیلومتر بر ساعت گردش میکند107535زمین به گرد خورشید باسرعت : حرکت انتقالی

در اصل مدار زمین یک بیضی , ساعت طول میکشد 6روز و 365که این حرکت در سالهای معمولی

میلیون کیلومتر150که به طور متوسط زمین در این مدار . است که بسیار به دایره نزدیک است.باخورشید فاصله دارد

سال یکبار رخ میدهد که عامل اصلی 25.800این حرکت زمین هر : حرکت تقدیمی

. همین حرکت قهقرائی زمین است( اختالف دما و طول شبانه روز ) بروز فصل ها

وقتی این حرکات باهم در یک مجموعه قرارگیرند یک سیستم داینامیکی جذاب رو تشکیل می دهند

در انقالب زمستانی شرایط نیم کره ی شمالی چگونه است ؟

نمونه ای از افق منطقه انگلستان در زمستان و تابستان

نیمکره ی شمالی. زمین در هر چهار نقطه ی اصلی در مدارش

انقالب زمستانی اعتدال بهاری

انقالب تابستانی اعتدال پاییزه

ساعت1394در نهایت تاریخ دقیق لحظه انقالب زمستانه برای نیمکره ی شمالی اول دی ماه

.روز از سال طی شده276که به طور دقیق میتوان گفت . صبح به وقت ایران می باشد 06:06

به خاطر عرض جغرافیایی که ایران در آن قراردارد شب یلدا شب زیاد طوالنی نیست برای

.دقیقه طوالنی تر از شب قبل بود1در تهران تنها 91مثال شب یلدای سال

برای درک بهتر؛ مردمان ساکن در استوا کمترین درکی نسبت به بلندترین شب سال ندارند

.به خوبی با آن آشنا هستند-+66.5ولی ساکنان عرض های جغرافیایی

دقیقه طول می کشد10ساعت و 14بلندترین شب سال ( تهران)در کشوری مثل ایران

دقیقه طول می کشد12ساعت و 18بلندترین شب سال ( هلسینکی) در کشوری مثل فنالند

ساعت طول می کشد12بلندترین شب سال شاید کمی بیش از ( کیتو)در کشوری مثل اکوادور

( گروئنلند دانمارک)و یا شاید ( ریکیاویک)رکوردار بیشترین خواب شب یلدا برای مردم ایسلند. ساعت شب طوالنی+ 19با ! است

جلسات هفتگی گروه نجوم پََرن

هر هفته شنبه ها در محل باشگاه

علمی پژوهشی جوان از ساعت

.برگزار می شود18-20

شرکت برای عموم عالقمندان آزاد

.استhttp://paran.blog.ir

پایان

سپاس از توجه شما عزیزان، زمستون پُر برکتی 1394محمّد ملّتی یلدای یاعلی. براتون آرزومندم