РЕЖА - agriculture · 1,12 0,086 0,104 0,105 12,0 9,4 6,3 Ботқоқ ўтлоқ тупроқ...
TRANSCRIPT
-
РЕЖА
Чўл зонасиниг тупроқлари.
Чўл зонасиниг тупроқларини келиб чиқиши.
Чўл зонасиниг тупроқлари хоссалари ваулардан фойдаланиш.
Бўз тупроклар, уларнинг келиб чикиши,хоссалари, улардан фойдаланиш.3. Гидроморф тупроклар уларнинг келибчикиши,хоссалари,улардан
фойдаланиш.
-
Сур –қўнғир тусли тупроқлар таснифи
-
Чуқурлиги(см)
Гигро скатпиклик
Механик таркиби, зарралар вазни(% ҳисобида)
>0,25 0,25-0,10,1-0,05
0,05-0,01
0,01-0,005
0,005-0,001
-
Сур – қўнғир тусли тупроқларида сувда эрийдиган тузлар ва гипс миқдори
Тупроқ жойининг номи
Чуқурлиги(см)
Қуруқ қолдиқ
Cl- SО4-- Ca++ Mg++K
+Na ++
SО4 5%
HСlда
Типик сур-қўнғир тусли тупроқ
0-15 0,144 0,005 0,008 0,017 0,004 - 0,009
15-22 0,084 0,013 0,005 0,014 0,004 - 0,007
22-35 0,076 0,005 0,008 0,020 0,007 - 0,007
35-60 1,220 0,007 0,731 0,317 0,003 - 30,48
60-75 1,516 0,088 0,833 0,317 0,023 0,055 22,26
-
Тақирли тупроқларни келиб чиқиши
Тақирлардаўсимлик ўсмайди
Юза қисмининг дарзлар билан қопланиши
Зич қатлами хосил бўлиши
Механик таркибининг оғирлашуви
Аллювиал текисликларда шакланганлиги
-
Тақирли тупроқларни унумдорлигини ошириш учун қўйидаги тадбирлар амалга ошириш керак.
Ўтлар экиш
Ерга органик ўғит солиш
Минерал ўғитлар солиш
Полиакрилнитрил ва полиакриламид солиш
Яхоб сув ва зовурлар чуқурлаштириш
-
Тақирли тупроқларнинг механик таркиби (%ҳисобида)
Жойнинг номи
Чуқурлиги
>0,25 0,250,1
0,10,05
0,050,01
0,010,005
0,0050,001
-
Чиринди, азот, фосфор ва карбонатлар миқдори(% ҳисобида)
Тупроқ ва
жойнинг номи Ч
уқурли
ги(см
)
Чир
инди
Азот
Фосфор
Кар
бона
тлар
С0 2
Жами
Аммоний карбонатли сўримдагиХарактчан
Фосфор (мг\кг)
Қарши чўли (Б.В. Горбунов)
0-6 0,64 0,067 0,137 39,92 7,54
6-15 0,70 0,067 0,131 20,93 6,95
15-22 0,72 0,075 0,133 11,86 7,88
22-30 0,73 0,070 0,137 15,28 7,72
-
БЎЗ ТУПРОҚЛАР МИНТАҚАСИ
Оч тусли бўз тупроқлар зонанинг анчақуруқ минтақасида тарқалган бўлиб, бўзтупроқлар зонасининг чўл зонаси билантутушган қўйи қисмида одатда денгизсатхидан 300-400 дан 500- 600 м гача бўлганбаландликда жойлашган типик бўзтупроқлар 450- 700м баландликда туқ туслибўз тупроқлар эса 600-900м баландликлардатарқалган.
-
Гидроморф тупроқ ҳосил бўлиши
Сизот сувлари яқин (0,5-3,0м) бўлганшароитда, доимий капилляр намликтаъсирида ҳосил бўладиган тупроқларкиради. Гидроморф тупроқларнингхоссалари сизот сувларнинг сатхи,минераллашганлик даражаси ва шунингдекдаврий равишда бўлиб турадиган ташқисувлар режимига боғлиқ. Гидроморфтупроқлар майдони Ўзбекистонда 40%ташкил этади.
-
ГИДРОМОРФ ТУПРОҚЛАР ТАСНИФИСуғориладиган
ўтлоқи тупроқлар
Қайир-аллювиал тупроқлар
Ўтлоқ аллювиал тўқай
тупроқлар
Аллювиал чимли ўтлоқи тупроқлар
Аллювиал ботқоқ –ўтлоқ
тупроқлар
Аллювиал ботқоқ
тупроқлар
-
Гидроморф тупроқлар кимёвий таркиби (%ҳисобида)
Тупроқ ва жойнинг номи
Чуқурлиги Чиринди КарбонатЯлпи фосфор
Ялпи калий
Қайир аллювиал Амударё
дельтасининг ўнг соҳили
0-99-3030-50
0,840,540,48
9,069,159,76
0,1330,1340,030
2,362,152,07
Аллювиал чимли-ўтлоқи тупроқ.
Амударё этагининг ўнг соҳили
0-1313-2849-68
1,030,850,49
9,509,419,91
0,1320,1330,127
2,151,700,62
Суғориладиган ўтлоқи тупроқ. Хоразм вилояти
0-2020-4545-69
1,240,780,33
8,99,910,5
0,1230,1110,098
2,451,800,92
Аллювиал ботқоқ тупроқ.
Хоразм вилояти.
0-1414-2828-75
1,100,710,69
8,059,468,26
0,1140,1060,072
2,361,840,86
-
Бўз тупроқ таснифи
Оч тусли бўз тупроқлар
Туқ тусли бўз тупроқлар
Типик бўз тупроқлар
-
БЎЗ ТУПРОҚЛИ ЗОНАНИНГ ГИДРОМОРФ ТУПРОҚЛАРИ ТАСНИФИ
Бўз- ўтлоқ тупроқ
қайир-аллювиал ўтлоқ тупроқ
Суғориладиган
аллювиал тупроқ
Аллювиал ботқоқ -ўтлоқ тупроқ
Аллювиал ботқоқ тупроқ
Суғориладиган шўрхоксимон оч тусли ўтлоқ
тупроқ
-
Бўз тупроқли зонанинг гидроморф тупроқлари
Пайдо бўлиш шароити. Бўз тупроқлизонада гидроморф тупроқлар дарёларнингқуйи террасаларида, ёйилмаларнингчеккаларида пастликларда ва тоғ остидагиқияликларда кен тарқалган. Грунтсувларининг режими ва иқлим, ёзнинг у қадариссиқ эмаслиги ҳамда қиш, баҳор ойларидаёғин-сочинннинг кўп бўлиш ҳам тупроқнингнамлик режимига таъсир этади. Шунинг учунбўз тупроқли зонада бир мунча барқарорнамланиш шароити вужудга келади.
-
Бўз тупроқларнинг механик таркиби(% ҳисобида)
Тупроқ ва жойнинг номи
Чуқурлиги (см)
1-0,25 0,25-0,050,05-0,01
0,01-0,005
0,005-0,001
-
Кимёвий таркиби (% ҳисобида)Тупроқ ва
жойнинг номиЧуқурлиги(см) Чиринди Азот
Карбонатлар CO2
Суғорилариган оч тусли ўтлоқ
тупроқ
0-1313-2340-5080-90
1,020,840,400,24
0,1170,0280,0310,027
7,627,56
10,7511,80
Суғорилариган шўрхоксимон оч тусли тупроқ
0-1010-2025-3545-55
0,960,670,580,53
0,0690,050
6,226,917,688,33
Қадимда суғорилган ўтлоқ тупроқ
0-2222-5050-70
1,781,641,12
0,0860,1040,105
12,09,46,3
Ботқоқ ўтлоқ тупроқ
0-1020-3030-60
7,982,840,60
0,4450,154
9,779,268,26
Суғориладиган ботқоқ ўтлоқи
тупроқ
0-1520-3045-60
2,552,400,51
0,1530,2070,138
14,1012,369,15
-
Бўз тупроқлар чиринди ва озиққа элементлар миқдори
Тупроқ, жойинингноми, суғориш даври
Чуқурлиги(см)
Чиринди(%)
Азот(%)
Фосфор(%)
КарбонатлигиСО2
Оч тусли бўз тупроқ Мирзачўл
0-22 0,86 0,078 0,190 9,01
22-40 0,44 0,046 0,177 8,93
60-95 0,20 0,036 0.138 8,67
Типик бўз тупроқ Туркистон тоғ тизмаси
қиялиги
0-25 1,71 0,130 0,201 6,78
25-50 0,85 0,086 0,201 8,33
50-80 0,30 0,003 0,105 6,20
Тўқ тусли бўз тупроқ чотқол тоғ тизмаси
этаклари.
0-10 3,00 0,270 0,140 4,41
20-30 1,86 0,100 0,120 5,75
40-60 0,55 0,060 0,120 5,65
-
Эътиборингиз учун
рахмат!!!