การจัดการคลังสินค้า บทที่ 1 เทอม 1...

144
รหัสวิชา 3004303 เอกสารประกอบการเรียน การสอน มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สาขาการจัดการโลจิสติกส์ โดย อ.ธีร์วรา บวชชัยภูมิ เทอม 2 / 2554 เอกสาร หนังสือ ดร.ธนิต โสรัตน์ หนังสือ ดร.คานาย อภิปรัชญาสกุล หนังสือ ดร.วิทยา สุหฤทดารง หนังสือ พันเอกพิสิฐ แก้วไสย เอกสารประกอบจากการอบรม ทางวิชาการ จากสถาบันต่างๆ เวปไซด์ ทีเกี่ยวข้อง

Upload: -

Post on 29-Jul-2015

486 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รหสวชา 3004303 เอกสารประกอบการเรยน การสอน มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา สาขาการจดการโลจสตกส โดย อ.ธรวรา บวชชยภม เทอม 2 / 2554 เอกสาร หนงสอ ดร.ธนต โสรตน หนงสอ ดร.ค านาย อภปรชญาสกล หนงสอ ดร.วทยา สหฤทด ารง หนงสอ พนเอกพสฐ แกวไสย เอกสารประกอบจากการอบรม ทางวชาการ จากสถาบนตางๆ เวปไซด ทเกยวของ

Page 2: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ค าถามทมกถกถาม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 2

Page 3: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ความเขาใจพนฐานในคลงสนคา

• ท าไมตองมคลงสนคา?

• ในปจจบนมกมผ เขาใจผดคดวา คลงสนคาก าลงจะหายไปและเปลยนรปหรอถกทดแทนดวยศนยกระจายสนคา (Distribution Center, DC) นนจรงหรอไม?

• ศนยกระจายสนคาคออะไร ตางกบคลงสนคาอยางไร

และ Cross-dock จะมาแทนทคลงสนคาหรอไม

• แนวโนมคลงสนคาจะมากขนหรอลดลง?

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 3

Page 4: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Cross-dock

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 4

Page 5: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Cross-dock

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 5

Page 6: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Cross-dock

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 6

Page 7: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ศนยกระจายสนคา DHL (hub)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 7

Page 8: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 8

Page 9: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ศนยกระจายสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 9

Page 10: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ท าไมตองมคลงสนคา ?

เพอใหบรรลวตถประสงคกลยทธดานโลจสตกสของบรษทอยางมประสทธภาพและมประสทธผลโดย จะจดการให

1. การสนบสนนเพอใหบรรลวตถประสงคของการใหบรการลกคา (ใหแนใจวาม สนคาทเพยงพอตอความตองการของลกคา) • นนหมายถง ลกคามความพงพอใจตอบรษท หรอบรการของบรษทในแงของ – ความสะดวก – ความถกตอง – ความรวดเรว – ดวยตนทนทต าทสด

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 10

Page 11: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ท าไมตองมคลงสนคา ?

2. การชวยสนบสนนใหการผลตเปนไปอยางราบรน (Smooth Production)

• รองรบความความตองการของลกคาท ณ จดสงสดได (demand peaks)

• ปองกนวตถดบขาดและท าใหการผลตขาดชวง • Safety stock/buffer stock/cycle stock • ลดระยะเวลาน า (Lead time)

• ลดระยะเวลาการคอยเนองมาจากปญหาสนคามตามฤดกาล • ลดปญหาเนองมาจากความลาชาจากการขนสง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 11

Page 12: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ท าไมตองมคลงสนคา ?

3. จดเกบสนคาจากการผลต • เพอรองรบสนคาจากการผลตจ านวนมาก หรอเพอความคมคาใน การผลต (Mass production) อนเปนการผลตเพอจดเกบ (Make-to-stock) ดงนนการผลตแบบนจงตองการคลงสนคา หมายเหต: แนวความคดนในปจจบนจะสวนทางกบแนวความคดในดานการ

ผลตตามความตองการของลกคาทมกใชหลกการผลตแบบ Just-in-time (Lean Manufacturing) หรอการผลตตามค าสงซอ (Make-to-order)

นอกจากนยงไมเปนการเดนตามหลกการ SCM)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 12

Page 13: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ท าไมตองมคลงสนคา ?

4. ในแงของการจดซอ/จดหา

• ชวยท าใหบรษทมความไดเปรยบในการแขงขนอนเนองมาจาก

การซอในลกษณะคราวละมากๆหรอซอเปนชด (Bulk Purchases,

Large Batch Size)

การจดซอ/จดหาทตองการมสวนลดในการซอ (quantity

scounts)

ตองการลดคาใชจายจากการขนสง (เมอซอจ านวนมากขน)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 13

Page 14: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 14

Page 15: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

5. การจดใหมกระบวนการเพมมลคาเพอการใหบรการส าหรบแตละลกคา

(Customization) ทนบวนตองมความตองการใหบรการพเศษส าหรบตนเองมากขน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 15

Page 16: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ประโยชนของการจดการคลงสนคา (The Benefit of a warehouse)

• ชวยประหยดคาขนสง

- ชวยประหยดตนทนการผลต - ชวยใหไดรบผลประโยชนจากสวนลดเพอซอสนคนจ านวนมาก - ชวยปองกนสนคาขาดแคลน - ชวยสนบสนนนโยบายการใหบรการลกคาของกจการ - ชวยใหเกดความพรอมทจะเผชญกบ ภาวะการเปลยนแปลงของตลาด

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 16

Page 17: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หนาทหลกของการบรหารคลงสนคา

• รบ (Receive) • เกบ (Put-away) • จาย (Pick) • ใสหบหอ (Pack) • รอสงมอบ (Ship) • สอบยอดสนงวด (Stock-count)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 17

Page 18: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ความส าคญและประเภทของคลงสนคา

1. ความส าคญของคลงสนคา 2. การแบงประเภทของคลงสนคา 3. ความรพนฐานเบองตนทควรรในการจดการคลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 18

Page 19: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

1. ความส าคญของคลงสนคา

• คลงสนคา หมายถง สงปลกสรางทมไวเพอใชในการพกและเกบรกษาสนคาในปรมาณทมาก

• กจกรรมของคลงสนคาสวนใหญจะเกยวของกบการเคลอนยายสนคาหรอวตถดบ การจดเกบโดยไมใหสนคาเสอมสภาพหรอแตกหกเสยหาย

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 19

Page 20: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หนาทของคลงสนคา

เพอใหเกดประโยชนในเรองการขนสง เพอใหเกดการประหยดในระบบการผลต เพอใหเกดประโยชนในเรองการสงซอในปรมาณมาก

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 20

Page 21: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หนาทของคลงสนคา(ตอ)

เพอใชเปนแหลงของวตถดบ เพอรองรบตอความไมแนนอนของการซอวตถดบ

เพอรองรบตอความไมแนนอนของการขาย เพอใหเกดการบรหารตนทนโลจสตกสทต า

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 21

Page 22: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

2. การแบงประเภทของคลงสนคา

การแบงประเภทของคลงสนคาสามารถท าไดโดย I. แบงตามลกษณะธรกจ II. แบงประเภทของคลงสนคาตามลกษณะงาน III. แบงตามลกษณะสนคาทเกบรกษา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 22

Page 23: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

I. การแบงประเภทของคลงสนคาตามลกษณะธรกจ

• คลงสาธารณะ (Public warehouse)-คลงทเจาของธรกจเปดขนเพอรบเกบสนคาเปนหลก เปนโกดงสนคาแลวเกบคาเชาในการจดเกบสนคา

• คลงสวนตว (Private warehouse)-คลงโดยทวไปของบรษทซงบรษทหลายๆแหง ไดสรางคลงในพนทของตวเองเพอใชในการจดเกบวตถดบหรอสนคาส าเรจรปของบรษทเทานน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 23

Page 24: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

II แบงประเภทของคลงสนคาตามลกษณะงาน

• คลงสนคาส าหรบเกบรกษาสนคา-มหนาทหลกในการเกบรกษาสนคาซงอาจจะอยในรปวตถดบหรอสนคาส าเรจรป เพอท าหนาทตอบสนองความตองการของฝายผลต หรอรานคาตามล าดบ

• ศนยกระจายสนคา(Distribution center, DC) -ท าหนาททงในฐานะเปนคลงสนคา และเปนหนวยเชอมโยงระหวางผผลต กบผขายปลก จะเปนผใหบรการทางดานโลจสตกส ในดานการจดเกบสนคาและการจดการขนสงสนคาส าเรจรปใหกบลกคาไดอยางทนเวลาและถกตองตรงตามความตองการ

• ศนยรวบรวมและกระจายสนคา (Cross Dock)-ท าหนาทเปนสถานเปลยนถายสนคาระหวางรปแบบการขนสง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 24

Page 25: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ศนยกระจายสนคา (Distribution center, DC)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 25

Page 26: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางศนยรบสงสนคาทใชงานรวมกน(Cross Dock)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 26

Page 27: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การเปรยบเทยบระหวางการสงสนคาผาน และ ไมผาน Cross Dock

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 27

Page 28: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

III การแบงประเภทของคลงสนคาตามลกษณะสนคา

• คลงสนคาทวไป-ท าหนาทเกบสนคาหลากหลายทไมตองการการรกษาดแลเปนพเศษ อาทเชน สนคาอปโภคและเครองใชสอยทวไป เปนตน

• คลงสนคาของสด-ท าหนาทเกบสนคาทเปนของสด อาทเชน อาหาร ผก ผลไมเปนตน เพอรกษาความสดใหมของสนคา ตองรกษาดแลเปนพเศษดวยการควบคมอณหภมใหอยในระดบทเหมาะสม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 28

Page 29: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

III การแบงประเภทของคลงสนคาตามลกษณะสนคา(ตอ)

• คลงสนคาอนตราย-คลงสนคาชนดนท าหนาทเกบสนคาทเปนอนตราย อาทเชน สารพษ สารเคม เชอเพลง และ วตถระเบด เปนตน

• คลงสนคาพเศษ-คลงสนคาพเศษมกจะเปนคลงสนคาทมขนาดเลก เพอใชเกบสนคาทมลคาสง ซงตองไดรบการควบคมอณหภมและความชนใหเหมาะสม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 29

Page 30: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

3. ความรพนฐานเบองตนทควรรในการจดการคลงสนคา

หนาทคลงเกบสนคามหลก 3 อยางคอ –การเคลอนยาย –การเกบของ –การถายโอนขาวสาร

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 30

Page 31: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ผจดการคลงสนคาตองปฏบตงานใหบรรล วตถประสงคหลก 5 ประการคอ

1.บรการดานการจดเกบรกษาและจดสรรสนคาตามใบสงใหครบถวนและตรงเวลา

2.วางแผนลดตนทนการบรหารและคาใชจายโสหยตางๆ 3.หมนเวยนสตอกสนคาใหคลองตวลดระยะเวลาในการจดเกบสนคา

ใหสนทสด 4.ลดเวลาในการตอบสนองค าสงสนคาและขอผดพลาดในการสง 5.รกษาคณภาพและความปลอดภยใหกบตวสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 31

Page 32: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ความรพนฐานเบองตนทควรรในการจดการคลงสนคา

• การสงซอ (Purchasing)-กจกรรมของธรกจเพอใหไดมาซงพสด บรการ เครองใชไมสอย และสงตางๆส าหรบองคกรเพอใชในการด าเนนการ

• ระยะเวลาน า (Lead Time)-ระยะเวลาในการสงซอสนคาในแตละงวดนบตงแตออกใบสงสนคาจนถงเวลาทสนคาเขามานน

• รายการสนคาในคลงสนคา (Stock Keeping Unit)-แสดงถงจ านวนสนคามอยในคลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 32

Page 33: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หนาทส าคญของหนวยงานจดซอ

• จดหาสนคาหรอวตถดบใหมพรอมตามความตองการของหนวยงานตางๆ อยางประหยดและคมคาทสด

• การเลอกสรรผขายวตถดบทเหมาะสม • การสงซอ และการตรวจสอบควบคมการท างานของ Supplier

แตละรายเพอตรวจสอบหาจดทควรปรบปรง • เพอหาวธทดเหมาะสมทสดในการแกปญหา หรอพฒนา

จดบกพรอง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 33

Page 34: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

สงทควรทราบในขบวนการจดการคลงสนคาทมประสทธภาพ

• ระยะเวลาทตองการลวงหนาในการไดสนคามา Lead time (เปนตนทนตอหนวยในการเกบสนคา)

• ปรมาณการสงซอสนคาในแตละครง • คาใชจายในการสงซอแตละครง • ความตองการสนคาตลอดป

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 34

Page 35: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

EOQ และ RP

• สงเหลานท าใหเราสามารถค านวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมทสด (Economic order quantity, EOQ) และสามารถค านวณหาเวลาในการสงซอทเหมาะสม (Reorder point, RP) ได

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 35

Page 36: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รายการสนคาในคลงสนคาสามารถแบงได 2 ลกษณะ

• แบงตามสถานะในกระบวนการผลต ไดแก : วตถดบ สนคาทอยระหวางขนตอนการผลต สนคาส าเรจ ชนสวนอปกรณ วสดสนเปลอง

• แบงตามสภาพหรอคณลกษณะการใชสอย ไดแก สนคาทอยระหวางการขนสง สนคาทกกตนไวเพอรองรบการขนราคา สนคาเพอการใชสอยระหวางรอบการสงซอ สนคาทมไวรองรบความผนแปร ของปรมาณความตองการ และ ระยะเวลาน า สนคาทเสอมสภาพหรอสญหาย

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 36

Page 37: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การพยากรณความตองการสนคา

คอ การคาดการณเหตการณในอนาคต การพยากรณทางธรกจโลจสตกส เชน ยอดขาย ปรมาณการผลต หรอสถานการณอตสาหกรรมโดยทวไป โดยอาศยการประมวลจากขอมลในอดต ประสบการณ เหตปจจยอนๆ ทคาดคะเนขน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 37

Page 38: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ประเภทของการพยากรณพจารณาตามระยะเวลาด าเนนการผลต

• การพยากรณระยะสน :ไมเกน 3 เดอน เหมาะกบสนคารายชนด ใชเพอการวางแผนจดซอ จดตารางการผลต จดการสนคาคงคลง มอบหมายงาน

• การพยากรณระยะปานกลาง : 3 เดอน – 2 ป เหมาะกบการพยากรณสนคาทงกลม วางแผนการขาย แผนกระจายสนคา แผนการผลตครงป – ทงป และการจดวางงบประมาณ

• การพยากรณระยะยาว :2 ปขนไป มกใชส าหรบการพยากรณรวมทงบรษท เชน การออกสนคาใหม การวางแผนกลยทธการผลต หรอวางแผนธรกจใหม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 38

Page 39: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

กระบวนการบรหารจดการคลงสนคา

1. วธการปฏบตในการรบและเบกจายสนคา 2. เอกสารและระบบควบคมทจ าเปนตอการปฏบตงาน 3. การจดสรรทรพยากร

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 39

Page 40: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หนาทหลกของการบรหารคลงสนคา

• รบ (Receive) • เกบ (Put-away) • จาย (Pick) • ใสหบหอ (Pack) • รอสงมอบ (Ship) • สอบยอดสนงวด (Stock-count)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 40

Page 41: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การตรวจรบ(Receive)

• การตรวจรบโดยปกตแลวกจะตรวจรบตามรายการในใบสงซอ (PO) ผซอกมกจะก าหนดเงอนไขในใบสงซอใหผขายตองระบเลขทใบสงซอของผซอไวในใบสงของ (Delivery note) ดวย บางครงกใชเอกสารแบบออกเปนชด มทงใบก ากบภาษ ใบสงของ ทงตนฉบบและส าเนารวมมาดวยกน เพอใหผซอสามารถตรวจสอบไดงายขนวาสนคาทมาถงใชของผซอหรอไม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 41

Page 42: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การเกบ (Put-away)

• น าสนคาทรบเขามาไปเกบยงสถานททถกต าแหนงไวแลวเปนการลวงหนา

• สนคาทตองมการควบคมการรบเขาและการเบกจายใหเปนไปตามลอตไมวาจะเปนแบบเขากอนออกกอน หรอแบบเขาหลงออกกอน สนคาพวกนไดแก วตถดบในการผลต สนคาทมอายจ ากด สารเคม เปนตน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 42

Page 43: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รปแบบในการจดเกบสนคา

• การจดเกบแบบไมเปนทางการ (Informal system) • การจดเกบแบบคงต าแหนง (Fixed location system) • การจดเกบแบบตามเลขสนคา (Part number system) • การจดเกบตามประเภทสนคา (Commodity system) • การจดเกบแบบสม (Random location system) • การจดเกบแบบผสม (Combination system)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 43

Page 44: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของการจดเกบไมเปนทางการ

ขอด ขอเสย -การบ ารงรกษาต า -มความยดหยนสง

-ยากตอการชต าแหนงของสนคา - ขนกบการท างานของพนกงาน - ขาดประสทธภาพ

อ.ธรวรา บวชชยภม 44 Teewara Buchaiyaphum

Page 45: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของรปแบบการจดเกบสนคาแบบคงต าแหนง

ขอด ขอเสย -งายตอการจดตงคลง -งายตอการดแลรกษา

- ประสทธภาพการใชพนทต า - มพนทวางส าหรบสนคาทมสนคาคงคลงต า - ตองก าหนดพนทส าหรบคาสนคาคงคลงสงสดของแตละสนคา

อ.ธรวรา บวชชยภม 45 Teewara Buchaiyaphum

Page 46: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของการจดเกบแบบตามเลขสนคา

ขอด ขอเสย -งายตอการคนหาสนคา -งายตอการเขาถงสนคา -งายตอการจดตงคลง

- ขาดความยดหยน - ยากตอการปรบคาปรมาณ - การเพมชนดของผลตภณฑ ท าใหตองขยบสนคาทงหมด - ประสทธภาพการใชพนทต า

อ.ธรวรา บวชชยภม 46 Teewara Buchaiyaphum

Page 47: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของการจดเกบตามประเภทสนคา ขอด ขอเสย

-มการจดกลมสนคา -สามารถเพมประสทธภาพในการหยบได -มความยดหยนเพมขน

-มโอกาสในการหยบผด - ตองมความรเรองสนคาแตละประเภท -เพมประสทธภาพการใชพนท แตไมดทสด -- มความยากในการจดกลมบางสนคา

อ.ธรวรา บวชชยภม 47 Teewara Buchaiyaphum

Page 48: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของการจดเกบแบบสม

ขอด ขอเสย -การใชพนทมประสทธภาพ -มความยดหยน -งายตอการขยาย -เขาใจงาย

- ตองการระบบบนทกทด - ตองการรายละเอยดมากในการบนทก

อ.ธรวรา บวชชยภม 48 Teewara Buchaiyaphum

Page 49: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดและขอเสยของการจดเกบแบบแบบผสม

ขอด ขอเสย -การใชพนทมประสทธภาพ -มความยดหยน -งายตอการขยาย -การควบคม ท าไดงาย

- สรางความสบสนได

อ.ธรวรา บวชชยภม 49 Teewara Buchaiyaphum

Page 50: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หลกการจดพนท

• สนคาทเขาออกบอย วางไวใกลประต • สนคาเคลอนไหวเรว วางไวใกลประต • สนคาคงคลงนอย วางไวใกลประต • สนคาน าหนกมาก วางไวใกลประต

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 50

Page 51: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การหยบสนคาหรอการจายสนคา (Pick)

• การหยบสนคาทมประสทธภาพตองใชเวลาในการหยบต า (Picking time)

• มระยะเดนทางในการหยบทต า (Picking distance) • มความผดพลาดจากการหยบทต าดวย (Picking error) • ไมท าใหสนคาแตกหกเสยหายในระยะกระบวนการหยบสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 51

Page 52: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การหยบโดยหนยนต

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 52

Page 53: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใสหบหอ (Pack)

• ท าหนาทดาน Storage Support ในการปกปองและเกบรกษาสนคาไมใหไดรบความเสยหายและใหเกดความสะดวกในระหวางการจดเกบ

• ท าหนาท Transport Support เพอใหเกดความสะดวกและมความปลอดภยในการเคลอนยายเพอการขนสง

• ท าหนาท Cost Reduction ในการท าใหประหยดเนอท ทงเพอการเกบรกษาและเพอการขนยายสนคาหรอการขนสงเนองจากสามารถจดวางเรยงทบซอนกนในทางสง ซงหากไมมบรรจภณฑกไมสามารถทจะท าได

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 53

Page 54: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ประเภทของบรรจภณฑทใชในงานโลจสตกส

1. บรรจภณฑเพอการขายปลก เปนบรรจภณฑทออกแบบไวเพอความสะดวกตอการสงมอบใหกบผบรโภคโดยตรง

2. บรรจภณฑเพอการขายสง เปนบรรจภณฑทท าหนาทในการแบงสนคาออกเปนชดเพอสะดวกในการจดจ าหนาย

3. บรรจภณฑชนนอกหรอบรรจภณฑเพอการขนสง เปนบรรจภณฑทออกแบบมา เพอใชในการบรรจสนคา เพอใหสามารถจดเรยงหรอวางใหสามารถใชพนทไดนอยทสด เพอใชในการขนสง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 54

Page 55: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รอสงมอบ (Ship)

• สนคาจะถกน ามาวางกองไวททาสงของออก (Shipping area) พรอมเอกสารใบสงของเพอรอขนขนรถ

• มความจ าเปนตองมการจดล าดบสนคาวาใหสนคาทสงจดสดทายตองถกล าเลยงเขาไปในรถกอนสวนสนคาสงจดแรกวางไวทายกระบะ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 55

Page 56: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

สอบยอดสนงวด (Stock-count)

• การสอบยอดสนคาเปนการนบสนคาจรงๆแบบทกรายการทกชน 100% ไมใชการสมนบ ความถของระยะเวลาในการตรวจนบสนคาคงคลงอยางหางทสดกเปนทกๆสนป บางบรษทกนบปละสองครง บางบรษทกนบทกสนไตรมาส

• ควรจะใชสองคนนบคกนคอคนท างานในคลงสนคาจบคกบคนนอกคลง • มขอพงระวงคอเรองหนวยนบทตองมการระบในเอกสารหรอทสถานท

ตรวจนบใหชดเจนวาจะใหนบเปนหนวยอะไร

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 56

Page 57: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

2. เอกสารทเกยวกบการบรหารจดการคลงสนคา

• ไดแก ใบขอซอสนคา ใบสงสนคาซอสนคา ใบก ากบสนคา ใบรบสนคา ใบโอนยายสนคาระหวางคลงสนคา

• ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและซอฟตแวรการจดการคลงสนคาเขามามบทบาทเปนอยางมากในการจดการ ซงเอกสารหรอแบบฟอรมประกอบการท างานตางๆมกจะเปนสงทมาพรอมกบเทคโนโลยเหลานน

อ.ธรวรา บวชชยภม 57 Teewara Buchaiyaphum

Page 58: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใบขอซอสนคาหรอใบขอจดซอสนคา (Purchase Requisition)

• คอ เอกสารทแผนกคลงสนคาจดท าขนเพอแจงวาสนคาชนดใด ประเภทใดของกจการใกลจะหมด และตองการสงซอเพมปรมาณเทาไร โดยจดท าใบขอซอสนคา สงไปใหแผนกจดซอด าเนนการตอ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 58

Page 59: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางใบขอซอหรอใบขอจดซอ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 59

Page 60: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใบสงซอ (Purchase Order)

• คอเอกสารทแผนกจดซอสนคาจดท าขนหลงจาก ไดรบใบขอซอสนคาจากแผนกคลงสนคาแลว กจะด าเนนการคดเลอกสนคาจากผขายสนคาหลายรายเพอใหไดสนคาทดมคณภาพและราคาถก

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 60

Page 61: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางใบสงซอสนคา

• รายละเอยดในใบสงซอ ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ส น ค าประเภทใด ปรมาณเทาใด คณภาพอยางไร ราคาเทาไร

อ.ธรวรา บวชชยภม 61 Teewara Buchaiyaphum

Page 62: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รายงานการสงซอหรอสงท า (Purchase Orders ; P/O , Work Order)

• เปนรายงานประจ าทไดจากกระบวนการวางแผนความตองการวสด ประกอบดวย –รายงานปรมาณชนสวนหรอวตถดบ –แผนการสงซอหรอการสงผลต (Planned order releases) –ค าแนะน าในการซอ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 62

Page 63: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใบก ากบสนคา (Invoice)

• คอ เอกสาร ทผ ข าย สนคาจดท าขนเพอสงไปใหผ ซอพ รอมกบ สนคา เ พ อ ท จะแสดงรายละเอยดของสนคาทสงมา อาทเชน รายการสนคา จ านวนสนคา จ านวนเงน เปนตน

อ.ธรวรา บวชชยภม 63 Teewara Buchaiyaphum

Page 64: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใบรบสนคา (Receive Report) • คอ เอกสารทผซอสนคา

จดท าขน หลงจากทไดรบสนคาจากผขายสนคา ผซอจะตองท าการตรวจนบสนคาคกบใบก ากบสนคาทผขายสนคาสงมาใหวาถกตองตรงตามทสงหรอไม

อ.ธรวรา บวชชยภม 64 Teewara Buchaiyaphum

Page 65: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางใบรบสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 65

Page 66: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ใบโอนยายสนคาระหวางคลง

• ในกรณทบรษทมคลงสนคามากกวา 1 แหง บางครงอาจมความจ าเปนตองโอนยายสนคาระหวางคลงจะตองมการท าใบโอนยายสนคาไวเปนหลกฐาน

อ.ธรวรา บวชชยภม 66 Teewara Buchaiyaphum

Page 67: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การบรหารการใชพนทคลงสนคาใหเกดประโยชนสงสด

1. การหาท าเลทตง 2. แนวทางการก าหนดขนาดของคลงสนคา 3. การวางผงคลงสนคา 4. การแบงกลมสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 67

Page 68: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

1. การหาท าเลทตง

• การเลอกท าเลทตงคลงสนคาโดยการพจารณาทงในเชงคณภาพ – การเลอกท าเลใกลแหลงตลาด – การเลอกท าเลใกลแหลงผลต – การเลอกท าเลอยกงกลางระหวางตลาดและแหลงผลต

• การเลอกท าเลทตงคลงสนคาโดยการพจารณาทงในเชงปรมาณ – ตวแบบจดศนยถวง (Center of Gravity Model) – การพจารณาปจจยแบบถวงน าหนก (The Weighted-factor Rating Model)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 68

Page 69: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวแบบจดศนยถวง (Center of Gravity Model)

• di-อปสงคของการขนสงทต าแหนง i ทงขนเขาและขนออก

• xi-คาพกดในแนวดงของต าแหนง i

• yi-คาพกดในแนวราบของต าแหนง i

• i-ดชนแสดงต าแหนงของจดตางๆ โดยทงจดตนทางและปลายทางการขนสง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 69

i i

ig

i

i

d y

Yd

i i

ig

i

i

d x

Xd

Page 70: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางการค านวณเรอง Center of Gravity Model

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 70

Page 71: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การค านวณเรอง Center of Gravity Model

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 71

Page 72: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขนตอนการพจารณาปจจยแบบถวงน าหนก(The

Weighted-factor Rating Model) 1. ก าหนดปจจยทมความส าคญในการคดเลอกทตง 2. ใหน าหนกของแตละปจจย ซงโดยปกตจะมคาน าหนก

ของแตละปจจยตงแต 0 ถง 1 โดยทน าหนกของทกปจจยรวมกนได 1

3. ก าหนดตวเลอกของสถานทตงคลงสนคาหลายๆตวเลอก

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 72

Page 73: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขนตอนการพจารณาปจจยแบบถวงน าหนก(ตอ)

4. พจารณาใหคะแนนแตละสถานทในแตละปจจย โดยมคาคะแนนตงแต 0 – 100 5. คณคะแนนในแตละปจจยกบน าหนกของแตละปจจย 6. สถานทตงทไดคะแนนรวมสงสด จะเปนสถานทตงทสมควรถกเลอก

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 73

Page 74: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตารางแสดงตวอยางของการประยกตใชการพจารณาปจจยแบบถวงน าหนก

คะแนน

ปจจย

น าหนก

จน

สงคโปร

อนโดนเซย

ตนทนคาแรง

0.20

100

40

90

ความใกลชดตลาด

0.15

100

60

80

หวงโซอปทานทรองรบ

0.25

80

80

60

คณภาพชวต

0.30

70

90

60

ความมงคงของรฐบาล

0.10

80

100

50

คะแนนถวงน าหนก

84

74

68

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 74

Page 75: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

2. แนวทางการก าหนดขนาดของคลงสนคา

ปจจยตางๆทควรค านงถงในการก าหนดขนาดของคลงสนคา • ขนาดของสนคาหรอบรรจภณฑและปรมาณของสนคาทจดเกบ • ระดบการบรการของคลงสนคา • รอบเวลาในการน าสนคาเขาหรอออก • ปรมาณของสนคาทตองการจดเกบมากทสดเทาทตองการ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 75

Page 76: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

3. การวางผงคลงสนคา

• คอการก าหนดต าแหนงทตงของหนวยงานตางๆ ภายในคลงสนคา การก าหนดทตงของชนวางสนคาและการก าหนดทางเดนหรอทางรถวงหรอการจราจรภายในคลงสนคา ทงนเพอใหเกดประสทธภาพการท างานทดทสด

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 76

Page 77: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของผงของคลงสนคา (Layout)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 77

Page 78: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

รปแบบการวางสนคาและอปกรณชนวางสนคา

• การวางสนคาแบบ Block Stacking • การวางสนคาดวยชนวางแบบ Selective Pallet Racking • การวางสนคาดวยชนวางแบบ Drive in Racking • การวางสนคาดวยชนวางแบบ Pallet Flow Rack • การวางสนคาดวยชนวางแบบ Mobile Pallet Racking

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 78

Page 79: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาแบบ Block Stacking

• คอ การวางสนคาบนพนโดยไมไดใชชนวางสนคา • เปนวธจดเกบแบบพนฐานทสด นนคอการตงสนคาบนพาเลท (Pallet)

โดยตงขนจากดานลางกบพนคลงสนคา และตงซอนพาเลท 2-3 ชน • ประหยดคาใชจายทางดานอปกรณ มความยดหยนพอสมควรในการ

จดเรยง และเปลยนสถานทจดเกบไดงาย • ขอเสย คอ การจดเรยงกองไมสามารถท าเปนกองโต • วธจดเกบนเหมาะส าหรบสนคาทมการเคลอนไหวเขาออกเรว

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 79

Page 80: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ

Selective Pallet Racking • ประกอบดวยโครงเหลกทจดในแนวตงและประกอบดวย Load Beam

• เปนระบบการจดเกบทงายและถกกวาระบบจดเกบอนๆ ยกเวน Block Stacking

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 80

Page 81: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Selective Pallet Racking

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 81

Page 82: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Drive in Racking • เปนวธจดเกบทมปรมาณ Pallet จดเกบจ านวนตอเนองโดยไมมทางเดนระหวาง Rack

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 82

Page 83: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Drive in Racking

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 83

Page 84: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Pallet Flow Rack

• เปนวธจดเกบทม Pallet จดเกบอยางตอเนอง โดยทพาเลทจะไหลเคลอนท โดยมทศทางการไหลดงภาพลาง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 84

Page 85: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Pallet Flow Rack

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 85

Page 86: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 86

Page 87: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางสนคาดวยชนวางแบบ Mobile Pallet Racking

• เปนวธจดเกบโดยทชนวางสามารถเคลอนทได ดงภาพลาง • เหมาะกบขนาดเลกและตองการประหยดพนทการจดเกบ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 87

Page 88: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 88

Page 89: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางผงคลงสนคา

การวางผงคลงสนคาตองค านงองคประกอบตางๆดงน

• รปแบบและรปรางของอปกรณตางๆ และชนวาง • ท าใหประสทธภาพสงสดในการใชพนทตางๆ เชน พนทจดเกบ จดรบ

จดสงสนคา เปนตน • กระบวนการเคลอนยายสนคาภายในพนทจดเกบ ควรตองม

ประสทธภาพโดยมระยะทางโดยรวมต าทสด ทศทางการเคลอนยายสนคาจะตองเรยบงาย

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 89

Page 90: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวางผงคลงสนคา

• ลดคาใชจายด าเนนการและคาใชจายประเภทการจดเกบตามความเหมาะสม

• ลดการบรหารและกจกรรมทไมเกยวของกบการเคลอนสนคาใหมากทสด

• ใหมความยดหยนในการเกบและการกระจายสนคา • บรรยากาศการท างานและระดบการใหบรการแกลกคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 90

Page 91: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หลกการวางผงคลงสนคาทส าคญ

• ควรใหเสนทางการท างานเปนเสนตรง ซงจะสามารถท าใหสนคาตางๆ มการเคลอนทไปในทศทางเดยวกน ท าใหงายตอระบบการขนถาย

• ควรใหมความยดหยนพอสมควร และไมยดหยนมากจนเกนไป จนท าใหขาดประสทธภาพในการด าเนนงาน

• การก าหนดจดรบ จดสงสนคา ทเหมาะสม ซงอาจใชเปนจดเดยวกน หรอใกลเคยงกนกได แตควรเลอกจดทท าใหเกดการด าเนนงานทมประสทธภาพสงสด

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 91

Page 92: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขนตอนในการออกแบบคลงสนคาม 6 ขนตอน

• ก าหนดวตถประสงคของการวางผงคลงสนคา • ด าเนนการเกบขอมลทเกยวของ • วเคราะหขอมลตางๆ เพอก าหนดแผนทตงของหนวยงานหรอกจกรรมตางๆ • ก าหนดแผนและแนวทางเลอก โดยก าหนดระยะเวลาในการด าเนนการสราง

ตางๆ ตลอดจนการสรางแบบจ าลองซงอาจเปนกระดาษแขง พมพเขยวหรอพลาสตก เปนตน

• ด าเนนการตามแผนการด าเนนงาน • การตดตามผลงาน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 92

Page 93: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การวเคราะหขอมลตางๆเพอก าหนดแผนทตงของหนวยงานหรอกจกรรมตางๆ

• การประเมนขอมลดานตางๆ เพอก าหนดอปกรณในการขนถาย (Material handling)

• การประเมนก าหนดทตงของสถานทจดเกบ ชนวางตางๆ • การประเมนทางเดน • สรปความตองการใชพนทในคลงสนคา โดยค านวณพนททใชในการจดเกบสนคา สรปประเภทการจดเกบ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 93

Page 94: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การประยกตระบบ SLP (Systematic Layout Planning) ในการวางผงคลงสนคา

• เปนกระบวนการวางผงแบบลองผดลองถก (Trail and error) ซงมงเนนไปทระดบของความสมพนธระหวางแผนกตางๆ หรอกจกรรมตางๆ วาควรมการวางใกลกนหรอไม โดยพจารณาระดบความใกลชดของแตละแผนกทละคจนครบทกค

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 94

Page 95: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขนตอนการใชกระบวนการ SLP

1. การก าหนดเหตผลเพอก าหนดระดบความสมพนธ 2. การก าหนดสญลกษณเพอใชแสดงระดบความใกลชด 3. การประเมนความสมพนธระหวางแผนกตางๆ เปนคๆ 4. การวาดแผนผงแสดงความสมพนธระหวางแผนก 5. พฒนาผงโดยพจารณาจากผงแสดงความสมพนธระหวางแผนก

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 95

Page 96: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของการก าหนดสญลกษณ (Code) ของเหตผลเพอใชในการประเมนระดบความสมพนธ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 96

สญลกษณ

เหตผลทใชในการก าหนดระดบความสมพนธ 1

งายตอการบรการกลมลกคาเดยวกน

2

งายตอการดแลการท างาน

3

งายตอการใชพนกงานรวมกน

4

งายตอการตดตอระหวางกน

5

ลดคาใชจายตางๆ 6

เหตผลทางจตวทยา

Page 97: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของการก าหนดสญลกษณเพอแสดงระดบความ

ใกลชด

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 97

Page 98: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางการประเมนระดบความใกลชดของแผนกตางๆ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 98

Page 99: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของแผนผงแสดงความสมพนธ

(Relationship diagram)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 99

Page 100: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของผงจรง

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 100

Page 101: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางผงการก าหนดความสมพนธกจกรรมคลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 101

Page 102: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

สญลกษณของความสมพนธและรหสเหตผลตางๆของ

คลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 102

Page 103: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางแผนภาพความสมพนธของกจกรรมคลงสนคาตางๆ (Relationship diagram)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 103

Page 104: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

4.การแบงกลมสนคา

• การจดแบงกลมสนคาจงเปนเรองทส าคญ เปนกจกรรมทส าคญทสงผลตอประสทธภาพในการด าเนนงานของคลงสนคา สบเนองจากคลงอาจมปรมาณสนคาเปนจ านวนมากและจ านวนมากมายหลายชนด

• การวเคราะหแบบ ABC (ABC Analysis) เปนแนวคดทใหความส าคญกบสนคาตามกลมสนคาโดยการจดล าดบสนคาตามยอดขายหรอสวนแบงก าไรของสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 104

Page 105: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หลกการของพาเรโต (Pareto)

• นนวาดวยความไมเทาเทยมของความส าคญของสนคา คอ สนคาทมอยหลายตวน น สนคาทมนอยแตมคณคามากเทาน นทมความส าคญ โดยคณคาเหลานนเชน ยอดขายสง Shelf life สน ปรมาณการขายมาก หรอเปนชนสวนทส าคญมากนนเอง

• สนคาทส าคญมากจะตองมการควบคมอยางใกลชด และ มการตรวจสอบสนคาคงคลงอยบอยๆ มใหขาดหรอเกนความจ าเปน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 105

Page 106: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หลกการแบงกลม ABC ตามหลกการของพาเรโต

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 106

Page 107: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การจดกลมตามวธการ ABC

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 107

Page 108: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ระบบเทคโนโลยเพอการการบรหารจดการคลงสนคา

1. ระบบซอฟตแวรและเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบดานการบรหารจดการคลงสนคา

2. ระบบบงชสนคา 3. อปกรณขนถายสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 108

Page 109: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ระบบโปรแกรมจดการคลงสนคา (Warehouse Management System, WMS)

• เปนระบบโปรแกรมทพฒนาขนมาเพอใชในการบรหารระบบคลงสนคาทวไป ทมการรบสนคา เกบสนคา และกระจายสนคา ความส าเรจของธรกจคาสง คาปลก และธรกจการขนสงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 109

Page 110: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ระบบโปรแกรมจดการคลงสนคา

• ประกอบดวย ระบบงานหลก 3 ระบบ คอ »การรบสนคา (Receiving) »การจดเกบสนคา (Storage) »การสงมอบสนคา (Delivery)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 110

Page 111: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Standard Modules ของระบบ WMS

• การเชอมโยงขอมลภายในระบบเครอขาย (Data network flow)

• การจดซอสนคา (Purchasing) • การรบสนคา (Receiving) • การเกบสนคา (Put-away)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 111

Page 112: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Standard Modules ของระบบ WMS(ตอ)

• การหยบสนคา (Order picking) • การตรวจสอบยอดสนคา (Cycle count) • การควบคมสนคาคงคลง (Inventory control) • Add-in Modules, Break-down, Dynamic slotting, Batch

forming, Mobile network

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 112

Page 113: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 113

Page 114: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Enterprise Resource Planning (ERP)

• คอแนวความคดในการบรหารเพอวางแผนและจดการทรพยากรใหเกดประโยชนสงสดทวทงบรษท โดยการเชอมโยงกระบวนการทางธรกจไมวาจะเปนเรองการจดซอ การผลต การขาย ลอจสตกส บญช การเงนและงานบคคล เปนตน

อ.ธรวรา บวชชยภม 114 Teewara Buchaiyaphum

Page 115: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การสบเปลยนขอมลอเลกทรอนกส (Electronic Data Interchange, EDI)

• หมายถงการสบเปลยนเอกสารการซอขายทางธรกจระหวางองคกรมาตรฐาน 2 องคกรขนไปผานทางระบบสารสนเทศโดยตรง สามารถน าไปใชไดทงองคกรภายในและองคกรภายนอก ทงในประเทศ และระหวางประเทศตวอยาง

อ.ธรวรา บวชชยภม 115 Teewara Buchaiyaphum

Page 116: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ลกษณะการด าเนนงานของระบบ EDI

• EDI Gateway • VANS (Valued added

networks) • เอกสารธรกจทรบ–สง โดย

ผานทางระบบ EDI นน จะตองผนกดวยซองอเลกทรอนกส

อ.ธรวรา บวชชยภม 116 Teewara Buchaiyaphum

Page 117: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 117

Page 118: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ประโยชนของ EDI • ชวยลดขอผดพลาดในเรองของการสงขอมล • ชวยลดงบประมาณ หมายถงชวยลดงบประมาณในเรองของ

เอกสาร • ชวยเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน เพราะระบบ EDI จะ

เขาไปแทนทระบบเอกสารท าใหการท างานรวดเรวขน • ชวยเพมความสามารถในการแขงขนธรกจ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 118

Page 119: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ระบบการจดเกบสนคาอตโนมต (Automatic Storage & Retrieval System : AS/RS)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 119

Page 120: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

2.ระบบบงชสนคา

• บารโคด (Barcode) เปนวธการในการบงชสนคาทไดรบความนยมมากทสดในปจจบน เนองจากใชงานงาย และมคาใชจายต า

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 120

Page 121: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การท างานของบารโคด

• เปรยบเสมอนเปนภาษาหนงภาษาทใชในการสอสาร แตใชสญลกษณท าหนาทสอสารใหเขาใจความหมาย ระหวางบารโคดกบเครองอานบารโคด โดยการก าหนดคาของสญลกษณของบารโคดไวกอน เมอเครองอานบารโคดปลอยแสงไปตกกระทบ สญลกษณของบารโคด ทแสดงโดยแถบมดและแถบสวาง แสงทตกกระทบพนททมดและสวางกจะสะทอนแสงออกมาแตกตางกน กลบมาสเซนเซอรทอยทเครองอานบารโคด ซงจะสงสญญาณไปทหนวยประมวลผลเพอแปลความหมายออกมาตามทก าหนดไว ท าใหสามารถเขาใจความหมายของบารโคดนนได

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 121

Page 122: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 122

Page 123: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การอานบารโคดดวยตาเปลา

• ตวอยางเชนระบบ UPC (Universal Product Code) บารโคดระบบนจะประกอบดวย 2 สวน คอ ตวเลขใหคนอาน 12 หลก กบแถบเสนใหเครองอาน

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 123

Page 124: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การอานบารโคดดวยตาเปลา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 124

• เสน start code, guard bar และ end code โดยทguard bar มหนาทแบงตวเลขเปน 2 ฝงๆ ละ 6,6

• ตวเลขทง 12 ตวจะถกแปลงเปนเลขฐานสอง และแปลงตอเปนแถบบารโคด (เสนขาว-ด า)

• ส าหรบตวเลขชดหนา guard bar 1 จะแสดงดวยแถบด า และ 0 แสดงดวยแถบขาว แตส าหรบเลขหลง guard bar 0 จะแสดงดวยแถบด า และ 1 แสดงดวยแถบขาว

Page 125: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ชนดของบารโคด

• ระบบรหสแทง ทเปนบารโคด 1 มต (1D Barcode)-ประกอบไปดวยแถบสด าสลบสขาวหลายๆเสน ซงมความหนาบางไมเทากน

• ระบบรหสแทง ทเปนบารโคด 2 มต (2D Barcode)-ถกพฒนาขนมาเพอสรางสญลกษณทมความแตกตางกนทงความกวางและยาวได ซงสามารถบรรจขอมลไดมากกวาระบบบารโคด 1 มตมากมาย และมขนาดทเลกกวา ยากตอการปลอมแปลงและสามารถเขยนลงไปในสนคาโดยตรงได

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 125

Page 126: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

อปกรณทเกยวของกบบารโคด

• เครองอานบารโคด (Barcode Scanner/Reader) • เครองพมพบารโคด (Barcode Printer) • บารโคด ซอฟตแวร

• อารเอฟไอด (Radio-frequency identification, RFID)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 126

Page 127: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

อปกรณของระบบอารเอฟไอด

• แทกอารเอฟไอด (RFID Tag/Transponder)

• เครองอานแทกอารเอฟไอด (RFID Reader)

• โปรแกรมการจดการอารเอฟไอด

อ.ธรวรา บวชชยภม 127 Teewara Buchaiyaphum

Page 128: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

อ.ธรวรา บวชชยภม 128 Teewara Buchaiyaphum

Page 129: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การประยกตเทคโนโลยอารเอฟไอดกบการจดการคลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 129

Page 130: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

3.อปกรณขนถายสนคา

• อปกรณขนถายหรอเคลอนยายสนคาเปนสงทส าคญทจะสะทอนถงประสทธภาพของการท างานของคลงสนคา หรอสามารถกลาวไดวาประสทธภาพของการจดการคลงสนคา ขนอยกบอปกรณในการขนถายเปนส าคญ

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 130

Page 131: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

อปกรณขนถายสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 131

Page 132: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 132

Page 133: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 133

Page 134: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 134

Page 135: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

หลกการพนฐานทควรค านงถงในการจดหาอปกรณขนถาย

• ควรซอหรอสรางอปกรณขนถายใหเปนมาตรฐานมากทสด • อปกรณขนถายควรขนถายไดปรมาณมากทสด ทงนถกจ ากดดวยเรอง

ความปลอดภยในการขนถายเปนส าคญ • ควรประยกตใชแรงโนมถวงของโลกชวยในการขนถาย

• การงายและสะดวกในการบ ารงรกษาของอปกรณขนถาย

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 135

Page 136: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ตวอยางของอปกรณการขนถายทไดรบความนยมทวไป

• ตะกรา และ รถเขน • แฮนดทกค (Hand Truck) และ แฮนดลฟท (Hand Lift) • สแตกเกอร (Stacker) และ ทกค (Truck) • รางเลอน หรอ สายพานล าเลยง (Conveyor) • พาเลท (Pallet)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 136

Page 137: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

การพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการคลงสนคา

1. Vendor Management Inventory (VMI) 2. ความรวมมอในการพยากรณยอดขาย (Forecasting and

Replenishment : CPFR) 3. ดชนวดประสทธภาพการท างานของคลงสนคา (Key

Performance Index)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 137

Page 138: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

1. Vendor Management Inventory (VMI)

• การบรหารสนคาคงคลงโดยผขาย • เปนกจกรรมหนงในกระบวนการของการจดการหวงโซอปทาน • VMI Providers เปนผรบโอนสทธความเปนเจาของสนคาชวคราวจากผผลต • ผผลตจะมอบสทธให VMI เปนคนกลางในการตดตอกบ Supplier แตละราย • หนาทของผใหบรการ VMI จะครอบคลมถง เงอนไขการสงมอบ ปรมาณการ

สงมอบแตละครง การตรวจสอบจ านวน วธการขนสงการรบผดชอบความเสยหาย รวมถงการดแลการเกบรกษาสนคาและการควบคมทเกยวกบสนคาคงคลง (Inventory)

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 138

Page 139: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

VMI

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 139

Page 140: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

ขอดของ VMI

• กอประโยชนในการลดสนคาคงคลง • มสวนส าคญทท าใหการเคลอนยายสนคาเปน Just In

Time ในหวงโซอปทาน กอใหเกดการไหลลนของสนคา • สวนทท าใหการเตมเตมสนคาใหกบลกคาเปนไปอยางตอเนอง กอใหเกดความพอใจของลกคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 140

Page 141: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

2. ความรวมมอในการพยากรณยอดขาย (Forecasting and Replenishment: CPFR)

• เปนเรองของการรวมมอกนระหวาง Supply Chain เพอสามารถทจะมองเหนความตองการสนคาไดตลอดทงสายโซอปทาน และสามารถสงสนคาหรอวตถดบไดตามความตองการจรงของลกคา ท าใหการสงและสงสนคามประสทธภาพ (Order fulfillment) และการจดเกบสนคามความพอดกบความตองการ (Inventories can be minimized) ดวยระบบทไดถกออกแบบมาเปนมาตรฐาน เพอลดคาใชจายตาง และเพมยอดขายรวมถงการบรการทดใหแกลกคาดวย

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 141

Page 142: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

CPFR

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 142

Page 143: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

3. ดชนวดประสทธภาพการท างานของคลงสนคา

• อตราการใชประโยชนของพนท (Space utilization) • ระยะทางการขนถายรวม (Distant) • เวลาในการน าสนคาเขาจดเกบ (Time) • เวลาในการหยบสนคา (Picking time) • อตราการหยบของผดพลาด (Picking error) • อตราการแตกหก เสยหายของสนคา และ อตราการเกดอบตเหต

ภายในคลงสนคา

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 143

Page 144: การจัดการคลังสินค้า   บทที่  1    เทอม 1 .2554

• ขอขอบพระคณ คร อาจารย ทกทาน และ ผ มองคความร จาก แหลงความร ทน ามา และ ทกทานทอบรมสงสอนมา ในการ ท ไดน ามา

เปน เอกสารประกอบการสอน วชา การจดการคลงสนคาและการกระจายสนคา

ดวยคามเคารพ อยางสง

อ.ธรวรา บวชชยภม

Teewara Buchaiyaphum อ.ธรวรา บวชชยภม 144